Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen Tjerk Reijenga BEAR Architecten www.bear.nl
Introductie ¥ Architect / directeur BEAR Architecten Bureau voor Ecologie, Architectuur en Renovatie (BEAR) ¥ Redacteur Duurzaam Bouwen / Sustainable Building
2
3
4
Milieuwoningen Dordrecht 5
Milieuwoningen Milieuwoningen in in Zoetermeer Zoetermeer
6
WNF Pandawoningen in Harderwijk 7
CO2 Neutrale woningen Etten-Leur 8
Nul-Energie woningen Lelystad
CO2 -Leur 9
Duurzame Renovatie Schiedam
10
11
Nieuwbouw en Renovatie ECN in Petten
12
13
LEERDOEL
Het kunnen maken van een (woning)project 14
Studiegids ... ¥ Basisbegrippen ¥ Milieuproblemen in de bouw ¥ Bouwen met de zon ¥ Toepassing in stedebouw, gebouwontwerp, constructie en installaties ¥ Beoordelingsinstrumenten 15
Inhoudelijke Planning ¥ Les 1: Introductie, Basisbegrippen, Milieuproblemen in de bouw ¥ Les 2 en 3: Energie, Bouwen met de zon ¥ Les 4: Water, Materialen, Bouwafval ¥ Les 5 en 6: Toepassing in stedebouw, gebouwontwerp, constructie en installaties ¥ Les 6: Beoordelingsinstrumenten 16
Voorbeelden ¥ Woningen Ekobouw Gouda ¥ Milieuwoningen Zoetermeer ¥ Pandawoningen Harderwijk ¥ Nul-energiewoningen Etten-Leur ¥ Nul-energiewoningen Lelystad ¥ Centrum De Kleine Aarde Boxtel ¥ Kantoren ECN Petten 17
Tijds Planning ¥ Les 1: vrijdag 13 september ¥ Les 2: vrijdag 20 september ¥ Les 3: vrijdag 27 september ¥ Les 4: vrijdag 04 oktober ¥ Les 5: vrijdag 15 november ¥ Les 6: vrijdag 22 november (voorlopig) ¥ Examen: januari 2003 18
Les Materiaal ¥ Deze colleges. Powerpoint presentaties kunnen worden gedownload van Internet als PDF bestand. ¥ Jellema 7 bouwmethodiek Hoofdstuk 5 ¥ Jellema 6A installaties Hoofdstuk 10 19
Wat is Duurzaam Bouwen? Het bewust treffen van maatregelen bij bouw, verbouw, beheer en onderhoud of sloop van gebouwen, z dat het milieu en de gezondheid worden ontzien, ook op langere termijn. 20
Waarom Duurzaam Bouwen?
Om het ecosysteem Aarde in stand te houden en generaties na ons de mogelijkheid te geven zich verder te ontwikkelen.
21
Hoe het begon .
22
Wat betekent dat ...
23
Wat er moet gebeuren ...
24
De primaire- en secundaire milieuproblemen ¥ Vervuiling ¥ Uitputting ¥ Aantasting ¥ Schade aan menselijke gezondheid ¥ Schade aan plant en dier ¥ Schade door functieverlies van apparaten en gebouwen 25
Vervuiling
¥ Verontreiniging van natuurlijke kringlopen door een teveel aan chemische of fysische bestanddelen
26
Uitputting ¥ Verbruiken van bestanddelen van het milieu in grotere hoeveelheden dan door natuurlijke kringlopen wordt aangevuld
27
Aantasting
¥ Ingrijpen in het milieu waardoor de oorspronkelijke verschijningsvorm zodanig verandert dat dit als verslechtering wordt ervaren.
28
Schade aan menselijke gezondheid ¥ Door water- en luchtvervuiling, door verkeerslawaai of door een slecht binnenmilieu in woningen en gebouwen.
29
Schade aan plant en dier
¥ Het aantasten van de leefomgeving, verzuring van de bossen, kaalslag en ongecontroleerde stedelijke uitbreiding.
30
Schade door functieverlies van apparaten en gebouwen ¥ De aantasting van gebouwen door zure regen, het uitspoelen van bouwmaterialen naar oppervlaktewater of het uitlogen van (met gif) ge mpregneerd hout.
31
Driestappenstrategie Een strategie die bedoeld is om de milieubelasting van gebouwen te beperken. Toepasbaar op alle stromen die door een gebouw gaan zoals: energie, water, materialen en afval 32
Driestappenstrategie
1. Voorkom onnodig gebruik 2. Gebruik duurzame bronnen 3. Gebruik eindige bronnen verstandig
33
Wat zijn duurzame bronnen? Duurzame bronnen zijn bronnen die niet uitgeput raken maar op natuurlijke wijze worden aangevuld. Zoals: zonne-energie, windenergie en waterkracht maar ook natuurlijke grondstoffen zoals hout, vlas, riet en schelpen. 34
Wat zijn eindige bronnen?
Eindige bronnen zijn bronnen die door het gebruik worden uitgeput. Zoals: aardgas, aardolie, kolen en ertsen.
35
1. Voorkom onnodig gebruik ¥ Beperk de energievraag ¥ Beperk de schoonwatervraag ¥ Beperk het materiaalgebruik en Voorkom afval 36
2. Gebruik duurzame bronnen ¥ Benut natuurlijke energiebronnen (zon, wind) ¥ Benut afvalwarmte ¥ Benut afvalwater ¥ Benut regenwater ¥ Benut natuurlijke grondstoffen (hout, vlas, schelpen) 37
3. Gebruik eindige bronnen verstandig ¥ Gebruik fossiele energie zo effici nt mogelijk ¥ Gebruik reststoffen ¥ Gebruik de minst schadelijke materialen en grondstoffen 38
Opdracht ¥ Doorlezen Jellema 7 bouwmethodiek Hoofdstuk 5: Inleiding en de subhoofdstukken 5.1, 5.3 en 5.4 (Bladzijde 347 t/m 350 en 354 t/m 356)
39
Ekobouw Gouda
40
Maatregelen
41
Plattegronden ¥ ¥ ¥ ¥
Zuidorientatie Serre zuid Tochtportaal noord Gebruiksruimten zuid ¥ Secundaire ruimten noord 42