15 Donderdag Februari2007
Peter Paul de Vries
Aanslagen 2004
Hitserie ‘24’
Tscheu La Ling
VEB-BIJTERTJE WEG NA TWAALF JAAR VUUR
MEGA-EIS MADRID
STOP DE KWELLING
CLUB ALS EIGENDOM
VEB-directeur Peter Paul de Vries vertrekt nadat hij twaalf jaar op aandeelhoudersvergaderingen de bestuurders en commissarissen het bloed onder de nagels vandaan heeft gehaald. Er zullen gisteren flink wat champagneflessen zijn ontkurkt bij de topondernemingen. 02
Sommige verdachten kunnen 38.000 jaar celstraf krijgen. Twintig tot dertig jaar voor iedere dode, vijftien jaar per gewonde. Vandaag begint het proces tegen de verdachten van de aanslagen in Madrid in 2004. Hoge straffen moeten de pijn verzachten.
Het Amerikaanse leger fluit Emmy Award-winnaar Kiefer Sutherland, van de hitserie ‘24’, terug. De martelscènes in de populaire serie zorgen voor een slechte reputatie van de strijdkrachten. Het wordt ze iets te heet onder de voeten. ‘Ik wil dat ze stoppen.’ 15
Eind jaren 70 was Tscheu La Ling de zwierige linksbuiten van Ajax. Nu is de Hagenaar een investeerder met een voetbalvisie. Hij kocht een bouwvallige Slowaakse voetbalclub AS Trencín. La Ling is ambitieus: ‘Over twee jaar spelen wij Europees voetbal.’ 22
09
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................................................................................................................................................................
Homo’s scheiden minder AMSTERDAM
...
Lesbiennes scheiden vaker dan homo’s. Maar het percentage homoechtscheidingen valt in het niet bij het aantal huwelijksbreuken onder hetero’s. Dat blijkt uit een inventarisatie van CBS-cijfers, zes jaar na de invoering van het homohuwelijk. Het jawoord uitgesproken door homoseksuelen klonk in de voorbije zes jaar 4.158 keer door de Nederlandse gemeentehuizen. Lesbiennes zeiden 3.953 keer ‘ik wil’. Van de huwelijken tussen twee mannen liep vervolgens 1 procent op de klippen en bij de lesbiennes een kleine 3 procent. Al jarenlang eindigt ware liefde voor hetero’s in eenderde van de gevallen in bittere tranen. Wel doen homo’s pas sinds 2001 officieel mee in de huwelijksstatistieken. Veel gays zijn dus nog maar net in de echt ver04 bonden.
Tienduizenden Libanezen herdachten in Beiroet de moord op hun oud-premier Rafik Hariri, gisteren precies twee jaar geleden. De herdenking was tegelijkertijd een steunbetuiging aan de huidige pro-Westerse regering. Deze staat al geruime tijd onder druk van de islamitische beweging Hezbollah, die nauwe banden met Syrië onderhoudt. AP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................... ................................................................................ ...............................................................................
Nederland kan open voor alle Polen
AZ verrast Debat topinkomens in ‘hel van Bedrijfsleven waarschuwt Fenerbahçe’ voor zetelverplaatsing AMSTERDAM
Eric Smit
...
AMSTERDAM
AZ speelde gisteravond uitstekend in Turkije, kwam met 1-3 voor, maar zag tegenstander Fenerbahçe alsnog langszij komen. Het gelijkspel biedt de Alkmaarders wel perspectief voor de return, volgende week in eigen huis. AZ-coach Van Gaal was desondanks niet helemaal tevreden: ‘We willen te veel.’ Ajax deed het heel wat minder goed dan de Noord-Hollandse buurman. De Amsterdammers speelden driekwart van de wedstrijd tegen Werder Bremen met tien man, na een rode kaart voor Olaf Lindenbergh. Daarna lieten de Duitsers de jonge Ajacieden alle hoeken van het veld te zien. De einduitslag verbaasde uit eindelijk niemand: 3-0. 23
05
Binnenland
Drie dertigers over Camiel Eurlings
...
Topmensen uit het bedrijfsleven luisteren met gefronste wenkbrauwen naar het ‘wapengekletter’ van de zijde van de vakbonden. Vertegenwoordigers van de vakbonden FNV en CNV hebben meerdere malen hun woede geuit over de snel stijgende beloningen van bestuurders van beursgenoteerde ondernemingen. FNV-voorzitster Agnes Jongerius spreekt in vergelijkingen als ‘gretig opengesperde krokodillenbekken’ wanneer het om de groei van topinkomens gaat. Een harde confrontatie tussen vakbonden en bedrijfsleven lijkt zich aan te dienen. Voormalig Aegon-topman en meervoudig commissaris Cees Storm uit zijn zorgen over de ‘krijgshaftige
07
Binnenland
Ehsan Jami, de Wilders van de PvdA
AMSTERDAM
...
taal’ die de vakbonden aanslaan. De vakbonden hebben geen goed oog voor de internationale economische ontwikkelingen. ‘Mijn voorspelling is dan ook dat op termijn steeds meer grote Nederlandse bedrijven zich zullen gaan onttrekken aan dit gedoe en ervoor zullen kiezen om hun hoofdzetel te verplaatsen.’ De door de vakbonden voorgestelde wetgeving om stijgende inkomens te beteugelen, wordt dan ook door vertegenwoordigers van het bedrijfsleven rigoureus van de hand gewezen. Ook de in het regeerakkoord aangekondigde maatregel om de ondernemingsraad adviesbevoegdheid te geven over de beloning van bestuursleden kan op geen enkele steun rekenen. Storm: ‘Daar is de OR simpelweg niet geschikt voor’.
Nederland kan per 1 maart de grenzen openen voor alle soorten werknemers uit Polen en andere landen uit Oost-Europa die drie jaar geleden zijn toegetreden tot de EU. Dat schrijft staatssecretaris van Sociale Zaken Henk van Hoof (VVD) in een brief aan de Tweede Kamer. Van Hoof hoopt hiermee de tekorten op de arbeidsmarkt op te lossen. Hij belooft maatregelen die moeten
garanderen dat Oost-Europese werknemers evenveel loon krijgen als Nederlandse werknemers. Dat is om oneerlijke concurrentie te voorkomen. Zo kunnen werkgevers een boete krijgen als ze minder dan het minimumloon betalen. Als de Tweede Kamer het eens is met Van Hoof, worden vanaf maart alle sectoren opengesteld. In de handel en industrie wordt het meest gebruikgemaakt van personeel uit de nieuwe EU-landen. 1
12
14
Economie
Randstad : 900 procent koerswinst in vier jaar
16
Cultuur
Goud voor Nederlandse film ‘Raak’ in Berlijn
17
Op de man
Heleen van Royen: vooral een stout imago
2
De Twee
Profiel Het einde van 18 jaar ruziemaken
Beleggersactivist De Vries stapt op Messcherp, mediageniek en goedgebekt. Twaalf jaar was Peter Paul de Vries directeur van de Vereniging van Effectenbezitters. En dat was volgens sommigen veel te lang. Edward Deiters AMSTERDAM
...
‘Volgens mij eet hij vuur als ontbijt’, zei vastgoedman Richard Homburg ooit over Peter Paul de Vries (Apeldoorn, 1967). Tijdens menig aandeelhoudersvergadering is hij daar ineens. Als een duveltje uit een doosje. Een opgewonden man met blond haar en felblauwe ogen achter een slim brilletje. Pok-pok-pok. ‘Ja, De Vries hier, van de Vereniging van Effectenbezitters.‘ De VEB-voorman maakt zijn aanwezigheid op een aandeelhoudersvergadering meestal kenbaar met het geroffel van zijn knuist op een van de zaalmicrofoons. Het irritante geluid en de daaropvolgende lastige vragen doen bij menig topman en commissaris rillingen over de rug lopen. Vaak van ergernis, soms van boosheid. Bijvoorbeeld in juni 2004. De Vries heeft namens de VEB maar weer eens de microfoon gegrepen op de aandeelhoudersvergadering van KLM. Topman Leo van Wijk moet De Vries nou eindelijk maar eens uitleggen waarom onze nationale luchtvaartmaatschappij in goede handen is bij Air France. Een snerpend vragenvuur knalt door de microfoon: ‘Welk effect heeft de hoge brandstofprijs dit jaar op het resultaat? Wordt het bedrijfsresultaat dit jaar tweehonderd miljoen euro? En volgend jaar? 430 miljoen?’ Wanneer Van Wijk geen antwoord geeft,
kiest De Vries voor de persoonlijke aanpak. ‘Hebt u vanmorgen tegen uw vrouw gezegd dat u op tijd thuis zou zijn omdat u toch geen antwoorden op de vragen zou geven?’ Van Wijk verkleurt en bijt De Vries toe: ‘Toen ik thuis wegging, zei ik tegen mijn vrouw dat ik verrot veel pijn in mijn rug heb en dat ik hoopte dat De Vries zijn mond zou houden.’ Uitbranders zijn er wel vaker. ‘Het is hier geen kinderfeestje’, beet voormalig Unilever-topman Floris Maljers de beleggersactivist ooit toe. Oud-Shell-topman Cor Herkströter weigerde De Vries eens een hand te geven en Ahold-bestuurder Anders Moberg kwam na een vergadering eens ziedend naar hem toe: ‘Jij probeert ons zo hard als je kunt te beschadigen.’ Zuigen, grappen en provoceren. Alles voor zijn leden, veelal kleine aandeelhouders. En ook een beetje voor zichzelf, zo menen sommigen. Zo vertelde voormalig ABN Amrotopman en veelcommissaris Jan Kalff vorig jaar tegen Quote. ‘Als zijn vragen over goede onderwerpen gaan, bijvoorbeeld over fouten die zijn gemaakt in de onderneming, is dat terecht. Maar moeten we ook tien, twintig minuten over kleinere dingen of procedurele zaken praten? Ik heb wel eens de indruk dat de vragensteller wil scoren omwille van het scoren.’ Wanneer De Vries 18 jaar geleden als student aantreedt bij de VEB, werken er vier man. Toenmalig VEB-directeur Robert de Haze Winkelman ziet in de jonge De Vries al snel iets dat hij zelf mist: een terriër die nooit loslaat. De Vries introduceert bij de VEB een nieuwe vorm van aandeelhou-
Pathuis
ders-activisme. Intelligent, gebaseerd op een feilloze feitenkennis en tomeloze gedrevenheid. Onder zijn leiding groeit de VEB uiteindelijk uit van een slaperig clubje tot een bloeiende vereniging met dertigduizend leden. En altijd is daar weer die onvermoeibare directeur met zijn lastige vragen. Zo is De Vries een spil in het debat over de exorbitante zelfverrijking van topmanagers, zetelt hij later in de commissie Tabaksblatt en ook regelt
de VEB voor gedupeerde beleggers forse schikkingen bij Philips, Content en Ahold. Er is in 2001 een belangrijke uitspraak tegen bouwer HBG over goed ondernemingsbestuur en dan zijn er nog VEB-procedures rond World Online, KPNQwest en Unilever. Ex-Aegon topman en supercommisaris Kees Storm kruiste in het verleden vaak de degens met De Vries. ‘Hij zorgde vooral in het begin van zijn carrière voor veel positieve ver-
nieuwing. Altijd bijterig, maar wel met een lach. Dat werd de laatste tijd anders, een beetje verbitterd.’ Op 1 oktober stapt De Vries op. Maar eerst zijn er nog heel veel AVA’s (Algemene Vergadering van Aandeelhouders). Daar zal het weer net zo toegaan als vorig jaar bij VNU: Pokpok-pok. ‘Pardon, ik zag twee commissarissen wegdutten, dat kan toch niet de bedoeling zijn.’ 1
Peter Paul de Vries in actie bij een buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders van P&O in 2005. HH
Deventer moordzaak
Speurwerk De Hond maakt hem nu zelf verdacht Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Iedereen kent Maurice de Hond als opiniepeiler en als pleitbezorger van Ernest Louwes, de veroordeelde in de Deventer moordzaak, die volgens De Hond onschuldig vastzit. Nieuw is zijn rol als verdachte. De opiniepeiler zou te maken hebben met computervredebreuk, aldus het Openbaar Ministerie. Vorige week hield de politie de 34jarige Dennis W. uit Deventer aan. De man heeft bekend de e-mail te heb-
ben gekraakt van advocaat Jan Vlug. Vlug staat Michaël de Jong bij, de klusjesman die volgens De Hond in 1999 weduwe Wittenberg heeft vermoord. De Hond dacht dat er dinsdagavond Jehova’s getuigen op de stoep stonden, maar het waren mensen van de Nationale Recherche, die zijn huis kwamen doorzoeken. Echt verrast was hij niet na de aanhouding van W. De man stuurde de gekraakte mailtjes van Vlug door, onder meer naar De Hond. ‘Ik had de indruk dat deze man op het kantoor van Vlug werkte.
De inhoud van de mailtjes vond ik vrij irrelevant’, aldus De Hond. De politie nam zijn computers mee voor onderzoek, maar zou ze gisteravond weer terugbrengen. De Nationale Recherche deed ook huiszoeking bij de Nederlandse computermiljonair Wim Dankbaar in Overveen. Net als De Hond wordt hij verdacht van computervredebreuk. Dankbaar, die ook gelooft in de onschuld van Louwes, zou mailwisselingen met W. hebben gehad. W. heeft verklaard te zijn gegrepen door de Deventer moordzaak. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Overspel
O TOMMY
WIERINGA
ver de grens bij Enschede is het donker. Westfalen is nauwelijks verlicht, er zijn weinig huizen. Natte sneeuw dwarrelt in hypnotiserende spiralen in het licht van de koplampen. In de aula van de universiteit van Münster is er vanavond een bijeenkomst over huwelijk en overspel in de moderne letterkunde. Voor een klein publiek zal ik vertellen waarom korte verhalen vaak over overspel gaan (korte adem) en waarom het huwelijk bij de roman hoort (lange adem).
Andere onderwerpen waren denkbaar, een andere spreker ook. Hierna bezoek ik met twee vrouwen van de organisatie (1 oud, 1 jong) een café in het centrum van Münster. We praten over de wederdopers, een sektarische splinter van de boom des Heeren, die Münster innamen in de zestiende eeuw. De kleermaker Jan van Leiden kroonde zichzelf tot koning van dit nieuwe Jeruzalem en voerde de verplichte veelwijverij in. Het verhaal eindigde in drie ijzeren kooien, hoog aan de toren van de Lambertuskerk,
waarin de lichamen van Jan van Leiden, Berend Krechting en Berend Knipperdolling verwaaiden in de wind. De kooien hangen er nog altijd, aan die geblakerde kerktoren, tegen een donkere sneeuwhemel. Boven ons hoofd zijn lage, bruine balken, na twee droge witte wijn openbaart zich bij de oudere vrouw de behoefte aan ontboezemingen. Ze vertelt dat ze jaren geleden een beroemde Nederlandse schrijver ontving in Münster, na zijn lezing schreef hij lieve woordjes voorin haar boek, en toen ze hem later naar hotel Feldmann bracht, vroeg hij of ze mee naar boven ging, naar zijn kamer. Ze weigerde, ze zei: ‘Als ik met jou naar bed ga, heb ik niks meer om van te dro-
men.’ Ze was naar huis gegaan, naar haar huwelijk en haar kinderen, en las elk nieuw boek dat van de schrijver uitkwam. Ik vraag of ze spijt heeft. Ze knikt. Ik vraag of ze vandaag wel zou zijn meegegaan. ‘Het is lang geleden’, zegt ze, ‘nu zou hij het niet meer vragen.’ Ze trekt haar jas aan en legt geld op tafel voor twee witte wijn. De jongere vrouw en ik blijven achter. In het uur dat volgt zet zich tussen ons een zekere intimiteit vast, de gedachte aan zielen en lichamen die in elkaar grijpen, maar wanneer ze me rond middernacht afzet voor de deur van hotel Feldmann, vraag ik niet of ze mee naar boven gaat. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Nuchter
Heineken
Geschiedenis
‘Sommige mensen kunnen waarlijk zeer veel drinken, doch nuchter blijven ze daar niet bij.’ Herman Brusselmans, Vlaamse schrijver
15 februari 1864 - Gerard Adriaan Heineken richt de firma Heineken & Co op.
‘De kiezers denken dat de politiek de geschiedenis maakt, in plaats van omgekeerd.’ Adriaan Roland Holst, Nederlandse schrijver
ZÉÉR COMPLEET
5 STERREN VEILIGHEID
UITZONDERLIJK ZUINIG: 1 OP 23
HYBRIDE: LAAGSTE CO2 UITSTOOT
Nieuw! Toyota Prius Comfort.
Uitzonderlijk compleet voor 25.990,Z’n enorme bijdrage aan ‘t milieu is gratis! De zeer ruime Toyota Prius staat voor Toyota topkwaliteit,
in deze Prius! Tegelijkertijd bent u, door de hybride Prius
en is bovendien de compléétste auto die u voor deze
te rijden, zeer verantwoord bezig voor het milieu en het
prijs kunt krijgen. Ga maar na! Automaat? Standaard.
klimaat. Want Toyota Prius heeft, met al deze comforta-
Climate Control? Inbegrepen. Cruise Control? Present!
bele autozaken aan boord, wél de laagste CO2 uitstoot*.
8 airbags, Vehicle Stability Control, Traction Control,
Met de complimenten plus een milieusubsidie van 6.000,-
Radio/CD-speler, lichtmetalen velgen? Allemaal standaard
van de overheid! Komt u proefrijden?
Lease vanaf 489,- p.m.
*Benzineauto’s volgens ANWB/WNF. Prijs incl. BTW en milieusubsidie , excl. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Leaseprijs per maand (Toyota Financial Services) o.b.v. full operational lease, 48 mnd en 20.000 km per jaar, excl. BTW en brandstof. Gecalculeerd met 75% no claim. Gemiddeld brandstofverbruik (1999/100/EC) 4,3 L/100 km (23,3 km/L), CO2 104 gr/km. Wijzigingen voorbehouden. Distributeur: Louwman & Parqui B.V. Meer info: bel gratis 0800-0369 of kijk op www.toyota.nl
Nieuws Binnenland
4
Reportage Defensie-minister neemt afscheid in Afghanistan
Geschiedenis VS lieten familie niet toe
De grote pr-show van Henk Kamp
Brieven Frank vrijgegeven
Henk Kamp nam deze week persoonlijk afscheid van de 1.900 Nederlandse militairen in Afghanistan. In een georkestreerde trip was de minister vooral reisleider. Joop Hazenberg KANDAHAR/TARIN KOWT
...
In een sportieve broek, trui en met zijn handen in de achterzakken beent Henk Kamp nog één keer door Afghanistan. Het gaat hem aan het hart. Niet alleen de inspanningen van ‘onze jongens’ in het straatarme en door oorlog verwoeste land. Maar ook het aanstaande verlies van de mooiste baan uit zijn leven. Kamp houdt zielsveel van zijn werk en van de mensen van Defensie. En omgekeerd ook. Zoals een militair in de basis Deh Rawood het verwoordt: ‘Ik werk al 28 jaar bij dit bedrijf, maar nog nooit heb ik zo’n minister meegemaakt.’ Een C-130 Hercules wordt ingezet om met de minister door Afghanistan te toeren. In recordtempo bezoeken de minister, zijn adviseurs, een legertje beveiligers en een troep journalisten hoofdstad Kaboel en de drie Nederlandse bases. Waar hij ook komt, Kamp treedt in feite op als reisleider.
Henk Kamp
Als een F-16 landt in Kandahar, loopt hij onverstoorbaar naar de landingsbaan, vingers in de oren. Met een grijns op zijn gezicht: ‘Dit is de hobby van Luuk Blom.’ Dit PvdA Tweede-Kamerlid verzette zich fel tegen de opvolger van de F-16, de Joint Strike Fighter (JSF). Het nieuwe kabinet zal anders beslissen, denkt Kamp: ‘De JSF zal er komen!’ Kamp spreekt op alle bases die hij aandoet de troepen toe en gebruikt
daarbij warme woorden. ‘Jullie zitten midden in de omslag in de wereld, waar terroristen zich vastklampen aan de islam om geweld te gebruiken. Wij trekken hier in Afghanistan een streep. U maakt hier echt geschiedenis.’ Het bezoek is niet alleen een prshow. Er moet ook, tot het eind van zijn ambtstermijn, worden gewerkt. Kamp laat zich in besloten sessies bijpraten door zijn commandanten ter plaatse. ‘Ik vind het een heel fijn afscheidsbezoek. We hebben alle locaties kunnen bekijken en met veel mensen kunnen praten. Iedereen is enthousiast.’ Wat zijn de hoogtepunten van zijn ambtstermijn? ‘Het is gelukt een evenwicht in het budget en de omvang van Defensie te krijgen’, zegt Kamp, doelend op een moeilijke reorganisatie die hij doorvoerde. De minister zou graag nog een termijn verder willen, maar het is hem niet gegeven. Eimert van Middelkoop volgt hem over een week op. Een advies wil Kamp nog wel meegeven. ‘Je kunt ongelofelijk trots zijn op de organisatie van Defensie. De mensen die daar werken vinden het fijn als je die trots uitstraalt. Mocht mijn opvolger erg enthousiast worden over Defensie, dan moet hij zich vooral niet inhouden.’ 1
Homohuwelijk Cohen onthult gedenkplaat in Amsterdam
Per ongeluk getrouwd Oeps, dus tóch echtgenotes. Mariska Takes (29) trouwde in 2002 door een misverstand met haar toenmalige vriendin. ‘Ik vond het zo raar dat we het ja-woord moesten geven.’ Myrthe Hilkens AMSTERDAM
...
Burgemeester Cohen onthulde gisteren in Amsterdam een plaquette die moet herinneren aan het eerste homohuwelijk, dat in de nacht van 1 april 2001 in zijn gemeente gesloten werd. ‘De gedenkplaat staat symbool voor vijf jaar homohuwelijk, maar het bestaat al zes jaar’, lacht COCvoorzitter Frank van Dalen. ‘Maar we zijn er blij mee, hoor. Al vinden we de datum waarop de plaquette is onthuld, een beetje vreemd. 1 april was logischer geweest, toch?’ Verliefde stelletjes binnen de holebi-gemeenschap (homo, lesbi, biseksueel), kunnen sinds zes jaar huwen in Nederland. In totaal maakten 8.111 gay-koppels tussen 2001 en
2005 van die mogelijkheid gebruik. Of eigenlijk 8.110, want één van die huwelijken voltrekt zich zonder medeweten van bruid en bruid. ‘Mijn vriendin en ik wonen samen en we willen ons bij de gemeente Amsterdam laten registreren als partners’, vertelt Mariska Takes. ‘Dus staan we op zeker moment in het stadsdeelkantoor van de Stopera voor de ambtenaar, die ons plots vraagt om elkaar het ja-woord te geven. Ik denk nog: moet je voor een geregistreerd partnerschap het ja-woord uitspreken?’ Even later volgt de tweede, verwarrende vraag. ‘Of we de ringen erbij willen pakken. Omdat we die niet hebben, schuiven we allebei een willekeurige ring van onze vinger om die vervolgens weer bij elkaar om te doen.’ Grinnikend: ‘We kenden de wereld van het geregistreerde partnerschap niet, dus we deden maar gewoon wat ons verzocht werd.’ Ja ik wil. Ringetje, ringetje, maar later die dag zitten de dames toch met
Een van de brieven van Otto Frank.
een onbestemd gevoel op de bank. ‘Terugblikkend vonden we het een beetje maf allemaal. De volgende ochtend zijn we samen naar het gemeentehuis gegaan en daar bleek ons vermoeden waar. Mijn vriendin en ik stonden als echtgenotes in het systeem.’ Onbedoeld getrouwd en dus onbedoeld gescheiden. ‘Het Centraal Bureau voor de Statistiek zou eigenlijk één homohuwelijk en één homoscheiding uit de databank moeten verwijderen’, stelt een nog steeds lachende Takes. Lesbiennes scheiden bijna drie keer zo vaak als homo’s. Hoewel Mariska liever geen duit in het zakje lesbo-huwelijksbreuken had gedaan, denkt ze wel te weten waarom vrouwvrouwrelaties vaker stuklopen. ‘Vrouwen zijn complexe gevoelswezens. Jaloers ook. Mannen zijn makkelijker.’ Van Dalen heeft voor het verschil maar één verklaring. ‘Wij mannetjes zijn gewoon trouw. En dan zeggen dat wij jagers zijn.’ 1
Otto Frank heeft hardnekkig geprobeerd met zijn gezin te emigreren naar de VS. Maar dat werd onmogelijk gemaakt door de Amerikaanse overheid, blijkt uit documenten. Jeroen Pietersma NEW YORK
...
‘Anne Frank had nu een 77-jarige vrouw in Boston kunnen zijn’, zegt dr. Richard Breitman, professor aan de American University. Niet alleen de nazi’s zijn schuldig aan de dood van Anne Frank, maar ook de Amerikaanse overheid. Dat blijkt volgens Breitman uit het ‘Otto Frank-dossier’. Deze verzameling brieven en documenten is het eerste bewijs dat Otto Frank - tevergeefs - meerdere pogingen heeft ondernomen om met zijn gezin naar de Verenigde Staten te emigreren. Het dossier kwam al in 2005 boven water bij YIVO, het instituut voor joods onderzoek in New York waar vrijwilligers miljoenen historische documenten doorpluizen. De documenten waren tot nu toe niet openbaar gemaakt vanwege de privacy en
auteursrechten. Uit correspondentie van Otto Frank en zijn studievriend Nathan Straus blijkt dat de Amerikaanse immigratiediensten steeds strengere regels hanteerden. De Amerikaanse overheid voerde deze nieuwe politiek door vanwege de nationale veiligheid. Zij vreesde dat er spionnen en saboteurs onder de immigranten het land binnen zouden komen. Niet alleen voor de familie Frank maar ook voor honderdduizenden joden die naar de VS wilden, was immigratie niet mogelijk. ‘Zelfs niet met hulp van een prominent politiek en zakelijk leider’, zegt Carl Rheins, directeur van YIVO. Otto Frank kreeg hulp van studievriend Nathan Straus, zoon van de oprichter van winkelketen Macy’s en volgens de YIVO-directeur een persoonlijke vriend van Eleanor Roosevelt. Ook dr. David Engel van de New York University bestudeerde het Otto Frank-dossier. Hij zegt: ‘De zes miljoen joden die omkwamen, stierven niet alleen door acties van de Duitsers, maar ook door toedoen van omstanders, waaronder de Amerikaanse overheid.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... KORT 111
Trafigura treft schikking met Ivoorkust
De Nederlandse huurder Trafigura, van het gifschip Probo Koala, heeft een schikking getroffen met de regering van Ivoorkust. De oliehandelsmaatschappij Trafigura Beheer BV betaalt 150 miljoen euro aan het Afrikaanse land in verband met het giftige afval dat het bedrijf naar werd beweerd illegaal in de havenstad Abidjan heeft gedumpt. Minstens tien mensen zouden door het gif zijn overleden. Trafigura blijft iedere aansprakelijkheid afwijzen. Het zegt
volgens de regels een lokaal bedrijf te hebben gecontracteerd om het afval te verwerken. De VN stelden vast dat het chemische stoffen bevatte die in hoge concentraties dodelijk zijn. 111
Trajectcontroles goed voor 1,7 miljoen boetes
De trajectcontroles die langs diverse wegen in Nederland worden gehouden hebben vorig jaar 1,7 miljoen boetes opgeleverd. Dat heeft het Bureau Verkeershandhaving van het Openbaar Ministerie bekendgemaakt. Tien snelwegen, vooral in de Randstad, en één provinciale weg hebben trajectcontrole. Bij deze controle wordt de
gemiddelde snelheid over een langere afstand gemeten. De pakkans van hardrijders is 100 procent.
den 217 belwinkels gecontroleerd. Bij 203 daarvan werden illegale praktijken vastgesteld.
111
111
Wantoestanden in Rotterdamse belwinkels
Vier arrestaties op Schiphol na dreigbrief
De gemeente Rotterdam heeft illegale praktijken vastgesteld in bijna alle belwinkels. Het gaat daarbij om onvolledige administraties, belastingfraude en het in dienst hebben van illegale werknemers. In totaal hebben de belwinkels voor 2,4 miljoen euro gefraudeerd, meldt de gemeente. Vijftig zaken moesten naar aanleiding van de geconstateerde misstanden hun deuren sluiten. In het onderzoek wer-
Op Schiphol zijn gisteren vier arrestaties verricht. De aanhoudingen volgden na het ontvangen van een dreigbrief. De beveiliging op en rond de luchthaven werd daarna direct aangescherpt. Wanneer de brief is ontvangen, wat er in staat of van wie het schrijven afkomstig is, wil het Openbaar Ministerie nog niet bekendmaken. Berichten in de media dat er een bomauto onderweg zou zijn geweest
naar Schiphol, worden met klem ontkend. Wel is een auto doorzocht, maar daarin zijn geen wapens of explosieven aangetroffen. 111
TNO: navigatie in auto verhoogt veiligheid
Mensen die een navigatiesysteem in de auto hebben rijden veiliger dan mensen zonder zo’n systeem. Het rijgedrag in een onbekend gebied naar een onbekende bestemming verbetert volgens onderzoeksinstituut TNO aanzienlijk. Het instituut presenteerde gisteren de resultaten van een onderzoek naar de invloed van navigatiesystemen op rijgedrag.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Arm schaap
Domweg gelukkig
...dan draag ik je
Hongerige hond doet zich tegoed aan willoze schaapjes. In een wei in Breda lieten drie schapen het leven, anderen liepen bijtwonden op.
Kinderen in Nederland zijn de meest gelukkige van alle kids in de ontwikkelde wereld. Dat blijkt uit onderzoek van het VN-kinderfonds Unicef.
Een Leidenaar die 47 jaar zonder rijbewijs reed, is deze week tegen de lamp gelopen. Justitie moet de hoogte van de boete nog bepalen. Niet meer rijen, rijen, rijen in het wagentje voor deze meneer.
Binnenland Nieuws Kabinet Camiel Eurlings jongste minister
5
Goede tips Dertigers aan de top
‘Camiel, maak eens een wandeling’ Ministerie ziet broekie wel zitten Met zijn 33 jaar is Camiel Eurlings de jongste minister ooit op Verkeer en Waterstaat. Na een keur aan ‘wat oudere dames’ zien betrokkenen een broekie wel zitten. Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
VVD’er Pieter Hofstra en PvdA-Kamerlid Staf Depla wensen hem succes met de invoering van de kilometerheffing, waar hij zelf zo’n tegenstander van was. Depla: ‘Ik heb er alle vertrouwen in dat hij dat met al zijn talenten fijn gaat invoeren. Hij moet alleen wel scherp in de gaten houden dat hij met zijn voorliefde voor auto’s het openbaar vervoer niet vergeet.’ Hofstra noemt de keus voor Eurlings niet heel verrassend. ‘Het is natuurlijk een heel jonge vent, maar in de politiek kun je niet eisen dat iemand jarenlang aan het hoofd van een grote organisatie heeft gestaan.’ Het ministerie van Verkeer en Waterstaat telt zo’n vijftien - tot twintigdui-
Minister Eurlings DIJKSTRA
zend medewerkers. Hofstra noemt Eurlings flexibel en dicht hem ‘goede contactuele eigenschappen’ toe. Floris Groenendijk van de stichting Noordzee is ‘heel blij’ met de nieuwe minister. ‘Sommige mensen zijn heel snel en voortvarend, hij is er één van.’ Groenendijk leerde Eurlings kennen tijdens het protest tegen het plan van een radio-organisatie om in zee een vierhonderd meter hoge installatie te bouwen. ‘Daar zette Camiel als een pitbull zijn tanden in.’ Op het departement zelf zijn de meningen verdeeld. Gerard Offerman, voorzitter van de departementale ondernemingsraad: ‘Een jonge vent is weer eens wat anders op Verkeer en Waterstaat. Het waren over het algemeen wat oudere dames.’ Koos Kamsteegh, voorzitter van de ondernemingsraad Rijkswaterstaat directie Zuid-Holland, stelt dat hij in elk geval voldoende politieke ervaring heeft. ‘Ik denk dat het heel belangrijk is dat je weet hoe de hazen in de politiek lopen.’ Cees van de Ketterij, de gepensioneerde secretaris van de ondernemingsraad van Verkeer en Waterstaat is minder optimistisch. Hij noemt de erfenis van de HSL en de Betuwelijn die minister Karla Peijs heeft achtergelaten. Ook wijst hij op hoofdpijndossiers als de Tweede Maasvlakte en de stijging van de zeespiegel. Ook de kilometerheffing en de OV-chipkaart zullen de CDA’er volgens Van de Ketterij ‘nog de nodige hoofdbrekens gaan kosten’. ‘Maar misschien dat Eurlings zijn connecties uit Europa meeneemt, dat zou vanwege de invoering van het wegenvignet voor België gunstig kunnen uitpakken.’ 1
Een veelbewogen jaar, 1973. Het vijf-partijen kabinet van Den Uyl treedt aan, de Jom Kippoeroorlog breekt uit en het CDA wordt opgericht. Trijntje Oosterhuis, Gianni Romme, Frans Bauer én Camiel Eurlings zien het levenslicht. Jonge dertigers aan de top geven tips aan de nieuwe minister van Verkeer en Waterstaat. Peter Wierenga AMSTERDAM
...
‘Politici moeten meer uit de buik en de heup spreken, en minder vanuit het hoofd,’ zegt Fokke de Jong (33), directeur van modeketen Suitsupply. ‘Anders komt het niet aan bij hun duizenden ambtenaren.’ De onder-
nemer heeft zelf 240 werknemers in dienst. Hij adviseert Eurlings om regelmatig een wandelingetje te maken op zijn ministerie. ‘Dan krijg je gevoel voor waar de problemen zitten. En niet te veel polderen, maar daadkracht tonen!’ Volgens De Jong doet leeftijd er niet toe. ‘Ik kom leeftijdgenoten tegen die al oud van geest zijn.’ Maartje van der Hoeven (32) is het daarmee eens. ‘Leeftijd is niet zo belangrijk, het is eerder levenservaring die een rol speelt. Een ezel stoot zich niet twee keer aan dezelfde steen’, zegt de oprichtster van uitzendbureau Models at Work. ‘Ik trek me tegenwoordig minder aan wat mensen van me vinden, of wat de pers schrijft’, aldus Van der Hoeven. Haar honder-
den modellen staan onder meer achter de bar op feestjes van grote bedrijven. Toch is het niet altijd feest. ‘Leg impopulaire maatregelen persoonlijk uit’, adviseert ze de CDA’er. ‘Maar wel met een knipoog.’ Ook Marije Bierlaagh , Jonge Ambtenaar van het Jaar, hecht aan het belang van overleg. De 31-jarige leidt in Amsterdam-West een groot project om jongeren te helpen bij hun schoolloopbaan. ‘Ik denk dat een goede mix van jong en oud een succesfactor is’, stelt Bierlaagh. Ze heeft nooit iets gemerkt van afgunst of gebrek aan vertrouwen bij de oudere werknemers. ‘Het belangrijkste is dat je trouw blijft aan je eigen stijl. Dus niet geforceerd je voorganger imiteren.’ 1
Nieuwe leider
Fractie PvdA kiest Jacques Tichelaar Redactie binnenland DEN HAAG
...
Twee soldaten showen de gevechtsuitrusting die militairen in de toekomst gaan dragen. Gisteren presenteerde TNO de nieuwe uniformen in Soesterberg. De pakken zitten vol handige snufjes. Zo krijgen soldaten via een microdisplay te zien waar ze zich in het veld bevinden en waar hun tegenstander zich schuilhoudt. Ook krijgen ze een speciaal nachtvizier. Voor inzet in hete omstandigheden krijgen moderne militairen een ventilator in broek en jas. GERARD TIL/HOLLANDSE HOOGTE
Jacques Tichelaar (54) is de nieuwe fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer. De fractie verkoos hem gisteren boven Aleid Wolfsen en Hans Spekman. De stemverhouding is niet bekend gemaakt. ‘Het was heel spannend’, zei Tichelaar. ‘De fractie had vragen over mijn afstand tot het regeerakkoord, omdat ik daarover heb onderhandeld met Wouter Bos.’ Tichelaar is sinds mei 2002 Kamerlid. Eerder was hij voorzitter van de Algemene Onderwijsbond. ‘We moeten ons ontwikkelen van oppositiepartij naar regeringspartij’, zei hij. Hij wil niettemin ‘de grenzen van het regeerakkoord’ opzoeken. 1
Aboutaleb en Albayrak
‘Marokkaanse jongeren kunnen nu zien dat het wel kan’ Thomas Loudon DEN HAAG
...
Voor het eerst zit er in het kabinet een staatssecretaris met Turkse wortels en een van Marokkaanse afkomst. Nebahat Albayrak en Ahmed Aboutaleb zijn allebei van PvdA-huize. In de druilerige Haagse Schilderswijk, waar een grote Turkse gemeenschap woont en in het koffiehuis Al Hoceima, dat in de buurt staat waar Aboutaleb vandaan komt, sijpelt het nieuws door.
‘Het is heel belangrijk dat er iemand in het kabinet zit die onze cultuur 100 procent begrijpt’, zegt Isak Aydin. Hij bidt in de sjiitische Ehli Beyt-moskee aan de Terletstraat en drinkt daarna thee met een groep vrienden. Ze komen allemaal uit Igmir, een stad in Oost-Turkije. Huseyin Goleli schuift aan. Hij is van de tweede generatie. ‘We moeten achter ons laten dat ze Turkse is. Zolang de media en de politiek haar zien als een Turkse PvdA’er en niet
gewoon als PvdA’er, integreren we niet. Dan blijft het wij en zij.’ ‘Dat klopt niet’, zegt Mohamed Elfare. Hij zit een paar straten verderop aan de koffie met wat kennissen in het Marokkaanse koffiehuis. Het is er druk, er wordt gekaart, de televisie staat aan en Ahmed Aboutaleb is aan verschillende tafels onderwerp van gesprek. ‘Als je het stempel van Marokkaan of Turk er niet een beetje op zet, krijg je nooit het idee dat er iemand uit die
hoek van de samenleving zoiets heeft bereikt.’ Hoewel veel mensen in het koffiehuis Aboutaleb een warm hart toedragen, vinden ze wel dat hij te dicht staat bij het harde sociale beleid dat onder het vorige kabinet is gevoerd. ‘Hebben we eindelijk een invloedrijke Marokkaan, doet ie mee met Balkenende en de VVD’. Dat Aboutaleb zich als wethouder in Amsterdam toch ook verzet heeft tegen het vorige kabinet, is kennelijk niet de eerste ge-
dachte bij deze mensen. Elfare twijfelt er niet aan dat Aboutaleb de nodige hobbels heeft moeten nemen om te komen waar hij nu is. ‘Maar hij is er. Marokkaanse jongeren kunnen nu zien dat het wel kan. Er is genoeg intellect, en nu blijkt dus dat de deuren openstaan.’ Het zag er lang naar uit dat Aboutaleb minister zou worden. Dat hij nu ‘maar’ staatssecretaris is, vinden sommige Marokkanen een bewijs dat ze toch nog steeds niet helemaal serieus worden genomen. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... POLITIEK 111
Formatie levert veertien nieuwe kamerleden op
De formatie van het kabinet zorgt ervoor dat veertien kandidaat-Kamerleden alsnog tot de Tweede Kamer kunnen toetreden. Zij zullen de diverse beoogd ministers en staatssecretarissen vervangen zodra het kabinet op het bordes bij de Koningin wordt voorgesteld. Daarnaast kan er iemand aan het parlement worden toegevoegd omdat Joop Wijn zijn zetel ter beschikking heeft gesteld. In totaal verwelkomt het CDA zeven nieuwelingen in de fractie, de PvdA zes. De ChristenUnie mag twee Ka-
merleden toevoegen. Van de vijftien nieuwelingen zaten er zes al eerder in het parlement: drie van de PvdA, drie van het CDA. In totaal komt het aantal Kamerleden dat nooit eerder als parlementariër werkzaam was op 65. 111
CDA
De fractie van de christen-democraten wordt aangevuld met Ans WillemseVan der Ploeg, oud-wethouder van Heiloo. Zij was vorig jaar al korte tijd Kamerlid. Ook oud-officier Raymond Knops was eerder kortstondig parlementariër. Antoinette Vietsch keert eveneens terug. Zij zat vanaf 2002 in de Kamer en in die periode was ze onder andere lid van de commissie die
onderzoek deed naar de zorguitgaven. Daarnaast zal Corien Jonker straks de CDA-fractie komen versterken. Zij is momenteel nog werkzaam als organisatieadviseur. Voormalig wethouder in Ermelo Eddy Bilder doet voor het eerst zijn intrede in het parlement, net als de 26-jarige Fries Sander de Rouwe. Laatstgenoemde is nu nog fractievoorzitter van het CDA in de gemeenteraad van Bolsward. Andere nieuwkomer is juriste Madeleine van Toorenburg uit Rosmalen. 111
PvdA
Een van de zes nieuwelingen die voor de Partij van de Arbeid plaatsnemen op het pluche is Mei Li Vos, oprichter
van het Alternatief voor Vakbond en bekend vanwege haar vele mediaoptredens. Daarnaast keert Khadija Arib terug. Zij stond op de 34e plaats van de kieslijst en kwam daardoor net niet in de fractie. Ook nieuw is voormalig LPF-Kamerlid Margot Kraneveldt. Zij stapte vorig jaar over naar de PvdA. Verder verwelkomt de fractie van de sociaal-democraten oud-wethouder in Den Haag Pierre Heijnen en de Amsterdamse econoom Paul Tang. Marjo van Dijken keert terug in het parlement. Zij zat vanaf 2003 in de Kamer en hield zich in die periode vooral bezig met gehandicaptenbeleid. Daarvoor was ze gemeenteraadslid in Groningen.
111
ChristenUnie
Voor de ChristenUnie gaat Esmé Wiegman-van Meppelen Scheppink naar de Kamer. Zij is nu nog gemeenteraadslid in Zwolle. Ed Anker, gemeenteraadslid in Zaanstad, komt in plaats van Tineke Huizinga in de Kamer. Huizinga is voorgedragen als staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat.Het nieuwe kabinet wordt naar verwachting op donderdag 22 februari gepresenteerd op het bordes van Paleis Huis ten Bosch, het woonpaleis van de koningin in Den Haag.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Hooggeleerd kabinet
Broekie
Ladies first
Vier ministers werkten als hoogleraar: Balkenende (christelijksociaal denken), Plasterk (ontwikkelingsgenetica), Cramer (duurzaam ondernemen) en Hirsch Ballin (internationaal recht).
De gemiddelde leeftijd van de ministers is 47,5. Camiel Eurlings is 33.
Zes van de elf staatssecretarissen zijn vrouw; dames in de meerderheid. Van de zestien ministers zijn er vijf vrouw. Onder de secretarissen-generaal (hoogste ambtenaren) is geen vrouw te bekennen.
6
Kans op kunst
KANS OP KUNST
ZEEFDRUK ‘DE 3 GRATIËN’ 111
Rob Scholte (1958)
‘Wanneer je als Barbie in een rolstoel zit, ben je nog steeds dezelfde Barbie’, is de boodschap van deze zeefdruk van Rob Scholte. Rob Scholte is geboren in Amsterdam en doorliep van 1977 tot 1982 de Gerrit Rietveld Academie. Zijn werk is omstreden, soms zelfs een tikje brutaal. Voor zijn geschilderde doeken put hij uit een repertoire van schaamteloos bij elkaar geroofde beelden uit de kunstgeschiedenis, de media, de reclame, videoclips en strips. Alles wat hem onder ogen komt, gebruikt hij. Niets is veilig in zijn buurt. Wat leidt tot kritiek als ‘stelen van ideeën’ en ‘vercommercialisering’. Kan dat zomaar? Krijgt hij in dit geval problemen met de firma ‘Barbie’? Misschien wel, maar dat interesseert hem niet. Hij eigent zichzelf de platen of reclameprenten toe en verbindt het in dit geval met ‘De 3 Gratiën’, een kunsthistorisch gegeven dat vaak in de renaissance en in de klassieke oudheid werd gebruikt in de vorm van beelden.
• Afmetingen: 121 x 81 cm • Prijs: 850,Wilt u deze prent winnen? Sms dan ‘steun kunst’(steunspatie-kunst) naar 4040. (55 cent per sms) U krijgt een sms’je terug. De winnaar wordt binnen een week teruggebeld voor naam en adres en krijgt de prent thuis afgeleverd. Deze prent is tussen 9 en 16 februari ook met 20 procent korting te koop via de site www.kunstkijkenkunstkopen. nl, evenals andere prenten van Rob Scholte.
Binnenland Achtergrond
Hij klinkt soms als Geert Wilders, maar zit bij de PvdA
Ehsan Jami
‘Het is hier vijf over twaalf’ Mogen we u voorstellen: uw toekomstige minister van Buitenlandse Zaken. Ten minste, als het aan Ehsan Jami (21) zelf ligt. Want de bijzondere PvdA-politicus moet nog leren om zijn gedrevenheid soms een beetje te beteugelen. VOORBURG
...
Ehsan Jami praat snel. Heel snel. Hij gebaart, roept uit, zet grote ogen op. ‘Oh my God! Waar zijn de harde uitspraken uit de moslimwereld tegen radicalisering en aanslagen. Veroordeel haatprekende imams keihard op tv! Als je echt wilt dat je boodschap doorkomt, lukt het. Zet door, zeg het honderd keer, net zo lang totdat mensen luisteren.’ Dat is Jami zelf in ieder geval van plan. Bijna een jaar is hij nu gemeenteraadslid voor de PvdA in Leidschendam-Voorburg (73.000 inwoners). Hij valt op door zijn controversiële standpunten over integratie en islam. Zei Geert Wilders van de week in deze krant dat het vijf voor twaalf is, Jami noemt het ‘vijf over twaalf’. ‘Op werkbezoek bij de politie hoor ik van agenten dat sommige mannen het geweld tegen vrouwen gewoon goedpraten met de Koran in de hand. Op de Haagse Hogeschool en in buurten spreek ik met radicale jongeren die volgens de sharia willen leven.’
‘Ik kon niet geloven in die idioterie. Dat je je opblaast en 72 maagden krijgt’ Elf jaar geleden kwam Jami met zijn ouders en zus uit Iran naar Nederland. Politieke vluchtelingen. ‘Mijn vader kon niet aarden. Hij werkt nu voor Artsen zonder Grenzen vlak buiten Iran.’ Het gezin was niet strengislamitisch, maar Jami was gelovig en deed aan ramadan. Zijn moeder bekeerde zich na aankomst in Nederland tot het christen-
‘Ayaan Hirsi Ali is een voorbeeld voor mij.’ IVO VAN DER BENT
dom. Ehsan Jami viel na de aanslagen van 11 september geheel van zijn geloof en is atheïst. ‘Ik kon niet geloven in die idioterie. Dat je 72 maagden krijgt als je je opblaast. Ik geloof nog in een opperwezen. Maar de universele mensenrechten zijn mijn uitgangspunt.’ ‘Als religies botsen met de Nederlandse Grondwet zie ik het als mijn taak om daartegen op te treden. Oproepen om homo’s van gebouwen te gooien, dat gebeurt in moskeeën maar toch niet in kerken? Ja, vroeger misschien. Sommige mensen zeggen ook: gun moslims wat tijd. Maar we hebben te maken met vrijheidsbeperking, apartheid tussen mannen en vrouwen. Er is geen evolutie nodig, maar een revolutie.’ Het gaat hem allemaal te traag. Zo
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT
is hij fel tegen door de staat gesubsidieerd religieus onderwijs, iets waar
Dode vrouw aangespoeld in Westkapelle
Het stoffelijk overschot van een vrouw is gisterochtend aangespoeld op de Zeedijk in het Zeeuwse Westkapelle. Het lichaam werd gevonden vlakbij vuurtoren Het Noorderhoofd. De politie heeft een onderzoek ingesteld naar de doodsoorzaak en de identiteit van de vrouw. Het gaat om een blanke vrouw in de leeftijd tussen de 35 en 50 jaar. De vrouw zou niet langer dan een etmaal in zee hebben gelegen. Haar lichaam is overgebracht naar het mortuarium, waar het wordt onderzocht.
7^_dch`jc_Z Z^cYZaddhhbh»Zc#
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Onveilige speeltoestellen Een kwart van de Nederlandse speeltoestellen is onveilig. In 21 procent van de gevallen gaat het om technische gebreken, waardoor kinderen bijvoorbeeld bekneld zouden kunnen raken.
over de islam? Ahmed Aboutaleb, dat vind ik een held. Hij bewijst dat het mogelijk is om gematigd moslim te zijn. Daarvoor is het wel nodig dat mensen dingen uit de Koran niet letterlijk nemen.’ Aboutaleb wordt nu staatssecretaris van Sociale Zaken. ‘Jammer’, vindt Jami. ‘Aboutaleb is zo’n sterke wethouder, zo’n bruggenbouwer. Ik snap niet dat Bos hem geen minister heeft gemaakt.’ In het regeerakkoord staat weinig over integratie en emancipatie, vindt Jami, maar Kamerlid Wolfsen heeft hem uitgelegd dat het soms goed is om niet alles dicht te timmeren, dan heb je juist meer ruimte voor beleid. Zijn gedrevenheid wekt weerstand. Voorzitter Peter Scheffer van de Jonge Socialisten zat met Jami in 2002 in het bestuur van de Haagse
Jami brengt zijn partij in contact met lastig te bereiken jongeren afdeling van deze club. ‘We hebben hem eruitgezet omdat hij zich onmogelijk maakte. Tegen zijn fanatieke opvattingen mocht je niets inbrengen.’ Zo erg is het nu niet meer, zeggen wethouder Gregor Renssen en fractievoorzitter Harry Oldersma van de PvdA in Leidschendam-Voorburg. Zij omschrijven Jami als een talent dat ver komt als hij zich enigszins laat beteugelen door ‘oude grijze muizen als ik’ (Oldersma). En hij brengt het partijkader in contact met moeilijk bereikbare allochtone jongeren. ‘De laatste tijd wordt me al minder vaak gevraagd of ik wel bij de goede partij zit’, zegt Jami zichtbaar tevreden. 1
%
Cj+bVVcYZc\gVi^h#
Marine gaat militairen scannen op drugs
Militairen op schepen en in kazernes worden in de toekomst mogelijk met speciale scanapparatuur gecontroleerd op drugsbezit. Defensie heeft vijf scanners aangeschaft die sporen van drugs kunnen vinden op bijvoorbeeld kleding van de militairen. Met de scanapparaten kunnen binnen enkele seconden sporen van explosieven en verdovende middelen, zoals marihuana, heroïne, cocaïne en amfetamine worden gevonden. Dit kan nuttig zijn bij onderzoek op niet-militaire schepen in terrorismegevoelige gebieden.
Kustaw Bessems
in een kabinet met het CDA niet aan zal worden getornd. Hij is gechoqueerd als vrouwen zich bedekken of binnen blijven: ‘Het is de omgekeerde wereld! Vrouwen die zich zo moeten kleden dat mánnen niet worden verleid – alsof moslimmannen debielen zijn die de hele dag buiten met hun lul in de hand zitten te wachten tot er een onbedekte vrouw langskomt.’ ‘Ik spreek veel meiden daarover. En ik kom uit Iran. Ik heb het onrecht daar gezien. Ik ben er drie jaar geleden teruggeweest. Ik zou een maand blijven maar ging na twee weken weg. Ik kon niet meer aanzien hoe vrouwen werden behandeld. Ik zei: als ik hier weer kom is het óf als minister van Buitenlandse Zaken óf in een F16.’ Hij heeft slechte ogen, min vier, dus het moet als minister van Buitenlandse Zaken. ‘Dat zou ik een ongelofelijke eer vinden.’ Eerst wil hij over vier jaar de Tweede Kamer in. ‘Ayaan Hirsi Ali is een voorbeeld voor mij. Ik durf niet te beweren dat ik in haar schoenen pas, maar ik wil wel helpen haar agenda door te voeren.’ Dat het in islamitische kring geen reclame is om je met Hirsi Ali te associëren? ‘Dat zal me een worst zijn. Ja, ik heb de hele tijd problemen. Mijn fractie weet dat. Ik heb al eens een dreigmailtje gehad. Moet ik bang zijn omdat ik de waarheid zeg?’ ‘Waar zijn de vrouwen die in de jaren vijftig en zestig de rechten van de Nederlandse vrouwen hebben bevochten? Er zijn vrouwen in Nederland die het daglicht niet zien. Er zijn gezinnen waarin zoons twee keer zo veel erven als dochters. Ze laten hun seksegenoten in de steek.’ Vroeger had hij alleen allochtone vrienden, maar die is hij door zijn standpunten kwijt. Ze namen alles persoonlijk. Waarom hebben we wel Monty Python, maar geen komedie
111
111
7
&.!..
HVbhjc\:.%%
Cd`^V+'(( %W^_ZZc=^ '*6WdccZbZci
8
Achtergrond Buitenland
Globalisering Opkomst van India
‘Liever m’n land dan roepies’ Niet iedereen in India is blij met de snelle economische groei van het land. Plattelandsbewoners van West-Bengalen weigeren plaats te maken voor chemische fabrieken. Justin Huggler WEST-BENGALEN, INDIA
...
De weg naar Nandigram eindigt abrupt in een greppel. Dit was ooit een groepje slaperige dorpjes in een uithoek van West-Bengalen, waar weinig buitenstaanders kwamen. Als het aan de plaatselijke bevolking ligt, komen die er nu helemaal niet meer. De dorpelingen hebben de wegen naar Nandigram geblokkeerd met omgezaagde bomen. Het lijkt wel een oorlogsgebied - en in zekere zin is het dat ook. India is de op één na snelst groeiende economie ter wereld. Buitenlandse investeerders staan in de rij om hun geld er te kunnen beleggen. Een Indonesisch bedrijf is van plan in
Nandigram een chemische fabriek te bouwen - het wil ook deel uitmaken van het ‘opkomende’ India. Iedereen wil dat, behalve de dorpelingen van Nandigram zelf. ‘Ik geef dit land nooit op’, zegt Mujibur Rahman Khan uit een dorp in de buurt van Nandigram. ‘Ik weiger het iedere keer weer.’ Zijn verhaal is dat over de andere kant van de opkomst van India - een verhaal dat je vrijwel nooit hoort.
Straatarme boeren Khan is een straatarme boer. Zijn huis is een eenvoudige houten schuur. Hij woont er met zijn vrouw en zes kinderen en ook zijn twee broers en hun gezinnen zijn bij hem ingetrokken. In zijn dorp is geen elektriciteit en geen water. De wc is een gat in de grond met een stuk doek eromheen voor een klein beetje privacy. Het enige vertier bestaat uit een oude zwart-wit televisie die wordt
Twisten over boerenland leiden regelmatig tot onlusten in Nandigram. AP
aangesloten op de accu van een auto. Er zijn twee televisietoestellen in het hele gebied. ’s Avonds verzamelen zich daar honderden dorpelingen omheen om oude Bollywoodfilms te bekijken.
man voor meneer
De Indiase regering heeft Khan geld geboden voor zijn land. Geld waarmee hij zijn leven drastisch kan veranderen. Hij verdient nu 355 euro per jaar. Met het geld dat de regering hem biedt, kan hij in de stad een baan krijgen die beter betaalt. Maar Khan zegt geen belangstelling te hebben. ‘Het maakt niet uit hoeveel ze me bieden’, zegt hij. ‘Al is het 10 miljoen roepies (ruim 160.000 euro). Dit is mijn land. Hoe kan ik dat nu verlaten?’ De middenklasse in de Indiase steden omarmt het streven naar economische ontwikkeling enthousiast, en daarmee ook het uiterlijk vertoon van westers, grootschalig consumeren. Maar het oudere India, het India van de dorpen, weigert ongemerkt te verdwijnen. Khan staat niet alleen in zijn verzet. Een van de andere dorpelingen, Sheikh Mohinuddin, verklaart: ‘Ik ben hier geboren, net als mijn vader en mijn grootvader. We hebben ons hele leven hier doorgebracht. We houden van deze plek en we willen ons land houden.’ Bij de wegversperringen inspecteren de dorpelingen alle vreemdelingen nauwkeurig om te kijken of die wel welkom zijn. Allemaal zweren ze dat ze hun land niet opgeven.
Economische zones
gezocht: gezonde mannen tussen 18 en 55 jaar voor onderzoek (studiecode 066401) naar een middel ter behandeling van bacteriële infecties zoekt PRA International gezonde mannen tussen de 18 en 55 jaar die: • bereid zijn om gedurende 1 periode 23 dagen (22 nachten) in ons onderzoekscentrum te verblijven en aansluitend nog 3 korte bezoeken aan ons centrum te brengen • niet roken • bereid zijn om voor het onderzoek een medische keuring te ondergaan • geen medicijnen gebruiken of medische klachten hebben. vergoeding € 2.463,Daarnaast ontvangen deelnemers een reiskostenvergoeding van € 0,19 netto per km, met een min. van € 12,- en een max. van € 160,- (840 km) per retour reis, ongeacht de wijze van vervoer. voor onderzoek (studiecode 062461) naar een middel ter behandeling van de ziekte van Alzheimer zoekt PRA International gezonde mannen tussen de 18 en 45 jaar die: • bereid zijn om gedurende 1 periode 5 dagen (4 nachten) in ons onderzoekscentrum te verblijven • niet roken • bereid zijn om voor het onderzoek een medische keuring te ondergaan.
data onderzoek Groep 2: 5 - 27 mrt., kort bezoek op 28, 29 en 30 mrt., Groep 3: 2 - 24 april, kort bezoek op 25, 26 en 27 april, Groep 4: 1 - 23 mei, kort bezoek op 24, 25 en 26 mei, Groep 5: 29 mei - 20 juni, kort bezoek op 21, 22 en 23 juni
data onderzoek Groep 8: 28 feb.- 4 mrt., ambulante dagen 5, 6, 8 en 11 mrt.
geneesmiddelenonderzoek = mensenwerk
‘Communistisch’ geweld Hun grootste woede geldt de WestBengaalse minister-president, Buddhdeb Bhattacharya. Die zou de overeenkomst met de Indonesiërs hebben gesloten zonder ook maar zijn eigen mensen te raadplegen. Dat Bhattacharya een communist is, althans in naam, maakt het conflict extra explosief. West-Bengalen heeft de afgelopen tientallen jaren steeds een communistische regering gekozen. Tot groot ongenoegen van de dorpelingen heeft de West-Bengaalse communistische partij, en met name Bhattacharya, nu de liefde aan het bedrijfsleven verklaard. Toen de dorpelingen verzet boden tegen de plannen van Bhattacharya, probeerden jonge aanhangers van de communistische partij hen met geweld het zwijgen op te leggen. Maar een daaropvolgende knokpartij liep volledig uit de hand: een van de jonge partijleden opende het vuur en doodde zes dorpelingen. De regering in Delhi heeft de plannen voor de economische zones in het hele land voorlopig op een laag pitje gezet. De overheden in WestBengalen hebben aangekondigd voorlopig niets te ondernemen in Nandigram. Delhi staat er echter op dat het project mettertijd doorgaat. De dorpelingen bezweren dat dat nooit zal gebeuren. 1 The Independent
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ..................................... KORT 111
vergoeding € 909,Daarnaast ontvangen deelnemers een reiskostenvergoeding van € 0,19 netto per km, met een min. van € 12,- en een max. van € 160,- (840 km) per retour reis, ongeacht de wijze van vervoer.
meedoen of meer weten? Bel gratis met PRA International op werkdagen tussen 8.00 en 18.00 uur: 0800-7427622 vanuit Nederland en 0800-73014 vanuit België. Verwijs hierbij naar de vermelde studiecodes. U kunt tevens een e-mail sturen naar
[email protected] of kijk op de website.
De dorpelingen zijn vooral gekant tegen de grootse plannen van India om in het hele land speciale economische zones in te richten, naar Chinees model. Die zones stonden in dat land aan de wieg van de snelle industrialisatie en de opkomst van China als grote economische macht. Hoewel de Indiase economie de op één na snelst groeiende ter wereld is, blijft het land qua industrialisatie
achter op China. De economische zones moeten dat veranderen. Extra lage belastingen moeten buitenlandse investeerders lokken om diverse fabrieken en huisvesting voor arbeiders te bouwen op de grote stukken land die beschikbaar worden gesteld. Ook in Nandigram moeten verschillende fabrieken komen. Het dorp moet een knooppunt worden voor een gigantisch complex van chemische industrie, verspreid over een oppervlakte van ruim bijna 77.000 vierkante kilometer. Volgens het Indiase federale ministerie van Handel leveren de eerste 63 economische zones in het land een kleine 10 miljard euro op aan investeringen en worden er 890.000 banen mee gecreëerd. De Indonesische Salim Group wil in Nandigram graag beginnen met bouwen . De regering van West-Bengalen heeft zich verplicht de boeren het land onder dwang te onteigenen. Maar de boeren wijken niet.
Adviseur prins Laurent voorwaardelijk gestraft
Een voormalige adviseur van de Belgische prins Laurent, Noël Vaessen, heeft een celstraf van 2,5 jaar gekregen voor zijn aandeel in fraude met geld van de Belgische marine. De voormalige adviseur hoeft van de rechtbank echter niet de gevangenis in. Van de straf is namelijk twee jaar voorwaardelijk en hij hoeft de resterende zes maanden niet uit te zitten. Vaessen, marinekolonel b.d., werd veroordeeld wegens valsheid in geschrifte. In totaal stonden twaalf mensen terecht op beschuldiging in de jaren negentig
2,2 miljoen euro aan marinegelden te hebben verduisterd. Geen van hen heeft onvoorwaardelijke celstraf gekregen. 111
Algerijnse tak Al-Qaida achter aanslagen
Al-Qaida in Islamitisch Noord-Afrika heeft de verantwoordelijkheid opgeeist voor zeven bomaanslagen die afgelopen dinsdag vrijwel gelijktijdig werden gepleegd in Algerije. Al-Qaida in Islamitisch Noord-Afrika is de nieuwe naam van de Salafistengroep voor Prediking en Strijd (GSPC), een terreurgroep die al veel langer actief is in Algerije. De aanslagen waren gericht tegen de politie.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................
Spaans voor beginners www.vrijwilligerPRA.com
¿Dan clases de montar a cabballo? - Kan ik les nemen in paardrijden? ¿Cuánto sale por hora?- Hoeveel kost dat per uur? Aquí se puede hacer salto con elástico? - Kan ik hier bungeejumpen?
Buitenland Nieuws
9
Aanslagen Madrid 2004 Verdachten bouwden hun bommen tussen de olijfbomen
Start grootste Spaanse strafproces ooit Het sobere landhuisje waar de daders van de aanslagen in Madrid in 2004 hun bomtassen prepareerden, ligt er verlaten bij. Duiven vliegen uit de nooit voltooide bovenverdieping van het witte betonnen huis. Rop Zoutberg MADRID
...
Als je door de spijlen van het hek om het landje tuurt, kun je de put zien waarin ze het dynamiet bewaarden. Chinchón is een streek van olijfbomen en wijnranken ten zuidoosten van Madrid. Het kost moeite je voor te stellen dat tussen de olijftakken twaalf mannen aan de keukentafel hun bommen klaarmaakten. Dertien sporttassen, gevuld met dynamiet en met mobiele telefoons als ontstekingsmechanisme. Tussen het dynamiet stopten ze spijkers en moeren. Die zouden al rondvliegend tijdens de ontploffing veel slachtoffers maken, zo was de gedachte. ‘Ook al maakte Spanje deel uit van de oorlogscoalitie in Irak, nooit hadden veiligheidsdiensten het vermoeden dat we zelf vanuit islamitische hoek zou worden aangevallen’, zegt Juan Áviles, een expert in binnenlandse veiligheid. ‘De vijand, dat was alleen de ETA.’ Toch bleek Spanje meer tegenstanders te hebben. Gedreven door videoboodschappen van Osama bin Laden, vonden de terroristen achter de 11 maart-aanslagen dat Spanje moest
Het huis in Chinchón waar de verdachten hun bommen prepareerden. ROP ZOUTBERG
worden gestraft voor de deelname aan de oorlog in Irak. De groep, die vooral bestond uit radicale Marokkaanse moslims, kreeg zijn zin. In de ochtendspits ontploften in vier treinen rond Madrid de bomtassen.
Daarbij vonden 191 mensen de dood, ruim 1.800 raakten gewond. Los van het menselijke drama ontkwam het land door de aanslag niet aan een politieke omwenteling. Dagenlang wees de centrum-rechtse regering van José
Maria Aznar de Baskische ETA als schuldige aan, om zo de verkiezingen van 14 maart veilig te stellen. Als de doden vanwege de oorlog in Irak vielen, zouden de kiezers Aznar wel eens verantwoordelijk kunnen houden.
De kiezers trapten er niet in. De socialisten van José Luis Zapatero wonnen de verkiezingen en zouden trouwens ook heel snel de Spaanse troepen uit Irak weghalen. Een open wond bleef onmiskenbaar achter. ‘Ik zal door het proces van angst naar wanhoop geslingerd worden, alles opnieuw doormaken’, vertelt Pilar Manjón, wiens zoon in de treinen omkwam. ‘Ik kan de mensen die het vermoedelijk deden recht in de ogen kijken, zal proberen te begrijpen waarom ze mijn leven kapot maakten. Waarom ze al die mensen doodden die alleen maar gingen werken of naar school gingen.’ Een deel van het commando achter de aanslagen blies zichzelf op na een achtervolging in een voorstad van Madrid. Een ander deel werd later opgepakt, net als de - Spaanse leveranciers van het dynamiet. De bewijslast tegen deze 29 verdachten beslaat 241 ordners, van in totaal 93.226 bladzijden. Zeker 650 getuigen worden gehoord tijdens het grootste Spaanse strafproces ooit, dat maanden zal duren. Tegen een aantal verdachten is vanwege hun belangrijke rol bij de aanslagen per persoon 38.000 jaar gevangenisstraf geëist: twintig tot dertig jaar voor iedere dode, vijftien jaar per gewonde In Chinchón hangt een nieuw slot aan het hek voor het witte betonnen landhuisje. Het kreeg onlangs een nieuwe eigenaar. ‘Verkocht’ staat op het een bordje naast het slot.
Topoverleg Delhi
Rapport afgezwakt
China en India zoeken Russische energie
CIA-vluchten onbestraft
Redactie buitenland
Redactie buitenland
AMSTERDAM
...
AMSTERDAM
China, India en Rusland hebben opgeroepen tot een meer ‘gebalanceerde wereld’. Tijdens topoverleg in de Indiase stad Delhi spraken de drie grootmachten over politieke en economische aangelegenheden. Ondanks de duidelijke verwijzing naar de groeiende macht van de Verenigde Staten benadrukten de drie dat ze niet van plan zijn een nieuw blok tegen de VS te vormen. De top ging voornamelijk over mogelijke economische samenwerking. China en India ontwikkelen zich in een hoog tempo en hebben steeds meer energie nodig. Rusland zit op de grootste olie- en gasvoorraden ter wereld. 1
Het Europees Parlement heeft een afgezwakte versie van het rapport over geheime CIA-vluchten aangenomen. Groot-Brittannië, Duitsland, Italië en andere Europese landen wordt verweten vluchten met terreurverdachten te hebben toegestaan. Vooraf werd gevreesd dat het rapport onvoldoende steun zou krijgen in het parlement. Conservatieven en christen-democraten vonden het rapport weinig concreet en anti-Amerikaans. De liberalen en socialistensteunden het wel en spraken over een ‘smerige oorlog’. Om tegemoet te komen aan de criticasters verzachtte de commissie de toon. Het voorstel om landen die
...
De ministers van buitenlandse zaken van China, India en Rusland. AP
hebben meegeholpen met de geheime vluchten te straffen, is geschrapt. Wel wordt hen verzocht zelf een onderzoek in te stellen. Nederland wordt niet genoemd. Volgens het rapport zijn in de periode vanaf 11 september 2001 minstens 1.245 CIA-vluchten uitgevoerd binnen Europa. Met de vluchten werden terreurverdachten getransporteerd naar geheime gevangenissen. De commissie vond geen bewijs voor die gevangenissen in Europa. Met name Italië krijgt de wind van voren. De vorige Italiaanse regering van premier Berlusconi zou op de hoogte zijn geweest van de ontvoering en het transport van de Egyptische imam Abu Omar in Milaan in 2003. De imam zou later in Egypte gemarteld zijn door de CIA. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... KORT
gen genomen en zijn, ondanks de beeindiging van de strijd, niet terecht.
Opheldering over verdwenen Nepalezen
111
111
Meer dan achthonderd Nepalezen die tijdens de tien jaar durende strijd tussen regeringstroepen en maoïstische rebellen zijn verdwenen, worden nog steeds vermist. Het Rode Kruis heeft de Nepalese bevolking om hulp gevraagd bij het achterhalen van het lot van de vermisten. In Nepalese kranten wordt vandaag een lijst met de namen van de vermisten gepubliceerd, zei het hoofd van het Rode Kruis in Nepal, Mary Werntz. Honderden Nepalezen werden tijdens de strijd tussen het leger en de rebellen gevan-
‘Muqtada al-Sadr naar Iran gevlucht’
De radicale Iraakse geestelijke en militieleider Muqtada al-Sadr is volgens een hoge Amerikaanse functionaris naar Iran gevlucht met oog op een aanstaand offensief om Bagdad te zuiveren van opstandelingen en plegers van sektarisch geweld. Vanuit de omgeving van Al-Sadr werd het bericht tegengesproken. Verschillende televisie-zenders maakten wel melding van Al-Sadrs vertrek. Volgens de Amerikaanse functionaris is Al-Sadr al enkele weken geleden uit de Iraakse hoofdstad vertrok-
ken. Het is steeds moeilijker voor het Amerikaanse leger om voldoende rekruten te werven, onder meer door de tegenstand onder de bevolking tegen de oorlog in Irak
tegenwoordigen van 1,5 miljard euro per jaar. Volgens de EC zal het plan ook voor de sectoren waarop geen EU-wetgeving van toepassing is, gunstig zijn.
111
Meer rekruten met strafblad in leger VS
EC wil gelijke normen voor Europese producten
De Europese Commissie heeft een voorstel gedaan om gemeenschappelijke normen in te voeren voor goederen die binnen de Europese Unie worden verhandeld, zodat het voor bedrijven makkelijker is om producten buiten de grenzen te verkopen. Het plan heeft betrekking op driekwart van de producten die binnen de EU verhandeld worden in 22 sectoren en gezamenlijk een omzet ver-
111
Het Amerikaanse leger neemt steeds meer rekruten aan met een strafblad. Vorig jaar wuifde het leger 901 keer een zwaar misdrijf weg, drie jaar eerder was dat nog maar 411 keer, meldt het Pentagon. Voor rekruten die schuldig zijn aan misdrijven als diefstal, het uitschrijven van ongedekte cheques en sommige geweldplegingen maakte het leger in 2006 ruim zesduizend keer een uitzondering: ruim twee keer zoveel als in 2003. Het is
steeds moeilijker om voldoende rekruten te werven. 111
Britten vrijgesproken van mishandeling Irakezen
Een militaire rechter heeft vijf Britse soldaten vrijgesproken van beschuldigingen dat ze Iraakse gedetineerden mishandelden. Dat is gisteren bekendgemaakt. Twee soldaten staan nog terecht in de zaak, wegens nalatigheid. Een achtste soldaat bekende eerder schuld aan onmenselijke behandeling van Iraakse gevangenen. Daarmee werd hij de eerste Britse soldaat die schuld bekende aan een oorlogsmisdaad onder het internationaal recht.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Het weer
Het weer
Maar ik rook niet
Shanghai: 8ºC/ 6ºC, licht bewolkt Tokyo: 17ºC/ 6ºC, zonnig Honkong: 22ºC/ 19ºC, licht bewolkt
Moskou: -3ºC/ -13ºC, lichte sneeuwval New Delhi: 21ºC/ 8ºC, bewolkt Johannesburg: 25ºC/ 14ºC, licht bewolkt
I love the smell of deodorant in the morning. In een Berlijnse jeugdherberg schoot een groepje vrouwen uit met de spuitbussen deodorant. De wolk was dermate groot dat het brandalarm afging.
Achtergrond Buitenland
10
Nieuwszender Telesur Met dank aan president Chavez
Het Zuid-Amerikaanse antwoord op CNN Het Latijns-Amerikaanse nieuwskanaal Telesur heeft wereldwijde ambities. Binnenkort opent het twee correspondentenbureaus in Londen en Madrid.
van Chávez, die met zijn Bolivariaanse revolutie het ‘socialisme van de eenentwintigste eeuw’ wil vestigen in Venezuela. Maar Chávez wil zijn Bolivariaanse wind ook over de rest van het continent laten waaien. Telesur dient niet alleen als tegengewicht voor informatie uit de VS, maar moet ook Latijns-Amerikaanse landen dichter bij elkaar brengen.
An Baccaert BUENOS AIRES
...
In het piepkleine kantoortje van Paloma García is de adrenaline bijna tastbaar. Medewerkers rennen af en aan, de telefoon staat niet stil en videotapes vliegen door de lucht: hier wordt televisie gemaakt! García is producer van het nieuwsbulletin Telesur Noticias, een coproductie van de Argentijnse staatszender en de transnationale nieuwszender Telesur. Een uur lang wordt nieuws uit LatijnsAmerika en de rest van de wereld in splitscreen afwisselend gepresenteerd vanuit studio’s in Buenos Aires en Caracas. Telesur is het geesteskind van de Venezolaanse president Hugo Chávez, die een Latijns-Amerikaans antwoord wilde op CNN en Al Jazeera. Venezuela financiert het televisiekanaal samen met Argentinië, Cuba, Uruguay en Bolivia. De bedoeling is dat meer landen volgen. Telesur heeft correspondenten in de belangrijkste steden van Latijns-Amerika, een bureau in Washington en zendt 24 uur per dag nieuws en achtergrondinformatie uit in meer dan twintig landen. Toch is van een massieve door-
Nieuws via een omweg
Telesur wil een media-alternatief van wereldformaat worden. AP
braak (nog) geen sprake. In Argentinië is het 24/24 signaal alleen via een duur satellietkanaal te zien. ‘We zitten in een overgangsfase’, legt García uit. ‘Er zijn plannen om Telesur via de kabel te verspreiden en de openbare
Meld je snel aan voor een Infodag mariniers! (14/15 maart) Maak je borst maar nat voor een proefrondje Korps Mariniers. Wie straks deel wil uitmaken van het elitekorps van de marine, mag zich in maart Verwacht al komen uitleven op een Infodag. alles behalve een saai voorlichtingspraatje. Onder begeleiding van ervaren mariniers mag je helemaal los gaan op de klimtoren (abseilen), het bivakterrein en de hindernisbaan. Kom maar op!
werkenbijdemarine.nl
omroep belooft meer zendtijd.’ Telesur werd in 2005 gelanceerd in Venezuela. Dit gebeurde op 24 juli, de verjaardag van vrijheidsstrijder Simón Bolívar. Die rebel uit de negentiende eeuw is het grote voorbeeld
Niemand betwist dat het medialandschap in Latijns-Amerika wordt gedomineerd door commerciële tv-stations die hun buitenlandberichtgeving vooral afnemen van Amerikaanse nieuwsagentschappen. Daardoor maakt het nieuws meestal een omweg langs de Verenigde Staten. Als Colombia het Argentijnse televisiescherm haalt, komen de beelden bijvoorbeeld via Miami of Atlanta. ‘Buitensporig pretentieus, de ambities van Telesur’, vindt Deborah Rey, correspondente van Associated Press in Buenos Aires. ‘Iedereen weet dat CNN door een Amerikaanse bril kijkt, maar ook Telesur brengt nieuws vanuit een eenzijdige wereldvisie. Telesur wordt voor 51 procent gefinancierd met oliedollars van Chávez. De toon van de berichtgeving is dikwijls navenant: die ademt zijn oubollige retoriek uit,’ aldus Rey. ‘Latijns-Amerika is een instabiele regio, na de neoliberale golf van de jaren negentig zwenkt het continent nu naar links, maar welke ideologie
zal de volgende zijn?’ Rey maakt de vergelijking met het Latijns-Amerikaans persagentschap Prensa Latina dat in de jaren zestig werd opgericht in Cuba. ‘Het continent werd geterroriseerd door militaire coups en Prensa Latina bracht dat nieuws naar buiten. Maar niemand zal ontkennen dat het agentschap afgegleden is tot slippendrager van het Castro-regime. Ik vrees dat het met Telesur dezelfde kant opgaat.’
Geen propagandamachine ‘Onzin’, zegt Marcos Salgado, correspondent van Telesur in Buenos Aires. ‘Het klopt dat dit project mogelijk geworden is binnen een specifieke politieke context. Maar de noodzaak van een Latijns-Amerikaanse visie op het continent wordt al sinds de jaren zeventig bepleit. Wij laten Chávez niet méér aan het woord dan andere media. Hij ís nu eenmaal een hoofdrolspeler in de regio, niemand kan hem negeren.’ ‘Door de participatie van verschillende landen wordt verhinderd dat Telesur een propagandamachine van Chávez wordt’, voegt Paloma García toe. ‘Door ons netwerk van correspondenten en partners verder uit te bouwen kunnen we een media-alternatief van wereldformaat worden. We zijn op weg de belangrijkste bron te worden voor nieuws uit LatijnsAmerika, zoals Al Jazeera zich heeft weten te positioneren in het MiddenOosten.’ 1
Buitenland Nieuws
11
Bagdad Veiligheidsoperatie
Machtsstrijd Tientallen doden
‘Tegen een autobom helpen nog geen miljoen agenten’
Leider Guinee slaat hard terug
In Bagdad gelden sinds gisteren extra strenge veiligheidsmaatregelen. Jasem al-Attar (29) woont met zijn vrouw in de Iraakse hoofdstad. Eva Ludemann AMSTERDAM
...
Wat zie je als je uit je raam kijkt? ‘Controleposten. Heel veel controleposten. Ze zijn overal en het wemelt van de militairen en politieagenten. Af en toe worden mensen opgepakt. Misschien hebben ze wapens bij zich, of geen identiteitsbewijs. En bijna alle auto’s worden gecontroleerd, vooral als ze nieuw zijn. Die hebben een nummerbord van Bagdad dat na 2003, na de val van Saddam, is afgegeven. Bijna 90 procent van alle autobommen wordt met dit soort auto’s gepleegd.’ Ga je je huis uit? ‘Liever niet. Ik woon in Falastine Straat in de wijk al-Safa, in het noordoosten van de stad. Om naar mijn werk aan de andere kant van de stad te gaan moet ik de rivier oversteken. Maar de bruggen zijn afgesloten, op een paar na. Daar staan enorme files, want alles en iedereen wordt gecontroleerd. Het duurt eindeloos. En wat als daar een autobom ontploft? Dan ben ik verloren, ik kan geen kant op.’
Hoe kom je de dagen door? ‘We volgen de hele dag het nieuws. Boodschappen hoeven we niet te doen, we hebben veel ingeslagen. Normaal gesproken doen mijn vrouw en ik 1 à 2 keer per week boodschappen, ze durft niet alleen. We gaan dan met de auto naar de winkels om de hoek en zo snel mogelijk weer naar huis. Maar nu blijven we binnen.’
wil ik weg, daarom volg ik een opleiding tot diplomaat. Dat biedt mij hopelijk de kans tenminste tijdelijk naar het buitenland te vertrekken. Aan de andere kant, dit is wel mijn land. Ik ben half Koerd, half Turkmeen, half soenniet, half sjiiet. Haha, als iemand echt Irakees is, ben ik het wel.’ 1
Denk je dat Bagdad er veiliger op wordt door deze operatie? ‘Ik hoop het echt. Vannacht hebben we voor het eerst niet de hele tijd schoten en explosies gehoord. Er kwamen wel aldoor helikopters en vliegtuigen over. En het is goed dat het Iraakse leger en de politie nu samenwerken, want de politie alleen is niet te vertrouwen. Maar weet je, de mensen die aanslagen willen plegen, blijven nu gewoon binnen. En zodra het kan, rijden ze hun bomauto’s weer naar een drukke plaats in de stad. Net als dat busje gisteren op die markt. Weer 16 doden. Er is niets tegen te doen. Tegen zo’n bom helpen nog geen miljoen agenten.’
... In totaal zijn 90.000 Iraakse en
Heb je er ooit over gedacht uit Bagdad te vertrekken? ‘Ik kom oorspronkelijk uit Kirkuk, maar net als in de rest van Irak, is het ook daar niet veilig. Aan de ene kant
Veiligheidsdistricten Amerikaanse militairen voor de operatie in Bagdad ingezet. De hoofdstad is in tien veiligheidsdistricten opgedeeld. De toegangswegen tussen en tot de districten worden zwaar bewaakt. In de hele stad zijn tientallen extra controleposten opgericht, bemand door zowel Iraakse militairen als politieagenten, die bij problemen beroep doen op de internationale troepenmacht in de stad. De avondklok gaat een uur vroeger in: van 20.00 tot 06.00 uur. Alleen Iraakse militairen, politieagenten en de internationale troepenmacht mogen wapens dragen. Politie en leger gaan grootscheeps huiszoekingen doen. De grenzen met Iran en Syrië gaan 72 uur dicht. Die met Iran gaan daarna alleen gedeeltelijk open. 1
Wetenschap Lichtshow
Diepzee-inktvis flitst naar geliefde Redactie wetenschap AMSTERDAM
...
Taningia danae, een twee meter lange diepzee-inktvis die zich ophoudt in de Stille Oceaan, gebruikt felle lichtflitsen om een partner te vinden. Dat hebben Japanse onderzoekers ontdekt. T danae is een van de vele geheimzinnige bewoners van de diepzee. Het beest leeft op vele honderden meters diepte en komt zelden aan het oppervlak. Bij een eerste experiment slaagden de onderzoekers erin het monster te lokken met behulp van een stuk aas. T danae kwam er met grote snelheid en uitgestrekte armen op af en zwom rond de prooi. Lichtgevende organen op de armen gaven daarbij felle licht-
flitsen af. De flitsen zijn wellicht bedoeld om een eventuele prooi in de war te brengen of de positie ervan te bepalen. Bij een tweede experiment lieten de onderzoekers felle lichten in de diepzee zakken, waarna de nieuwsgierige inktvissen korte en lange flitsen toonden. De onderzoekers denken dat het hier gaat om signalen bedoeld om te achterhalen of het vreemde licht man of vrouw is en of het eventueel bereid is tot de geslachtsdaad. Een partner vinden in het volkomen duister is geen eenvoudige zaak. Van andere reuzeninktvissen, op nog grotere diepten, is bekend dat de mannetjes pakketjes met zaad in de vrouwtjes injecteren, ook al zijn die
nog niet geslachtsrijp. Daar kunnen de vrouwtjes dan later gebruik van maken. 1
Zullen de onlusten in Guinee uitlopen op een burgeroorlog? AP
De bejaarde president van Guinee ligt onder vuur. De oppositie wil voorkomen dat hij een vertrouweling naar voren schuift als opvolger. Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De T danae flirt met lichtflitsen.
De Guineese president Lansana Conté heeft met een drastische ingreep zijn bewind weer even verlengd. De bejaarde leider van de West-Afrikaanse staat heeft het leger opdracht gegeven ‘alle noodzakelijke maatregelen’ te treffen om de orde te herstellen. Sinds zaterdag vielen in de hoofdstad Conakry minstens 27 doden. De grootste vakbonden voeren al weken actie om de president te dwingen tot aftreden. Conté regeert het land al sinds 1984, maar is door een ziekte ernstig verzwakt. De oppositie wil voorkomen dat hij in zijn nada-
gen een vertrouweling als opvolger naar voren schuift. Vorige maand vielen tijdens een wekenlange staking al minstens 59 doden. Vakbondsleiders schortten hun actie op nadat Conté had toegezegd een nieuwe premier te benoemen. De vlam sloeg echter weer in de pan toen Conté vrijdag zijn beschermeling Eugène Camara aanstelde. Conté staat aan het hoofd van een van ‘s werelds meest corrupte landen. Het overgrote deel van de tien miljoen inwoners leeft in armoede, ofschoon het land over de helft van de wereldvoorraad bauxiet - grondstof voor aluminium - beschikt. De bevolking is verdeeld in drie grote groepen, de Mandinka, de Peul en de Sousou. De vrees bestaat daarom dat het conflict uitgroeit tot een burgeroorlog en overslaat naar de buurlanden Liberia en Sierra Leone.1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
POST!
BONNENPARDON 111
Roger Strijland, correspondent in Parijs
... Jarenlang was het een publiek ge-
heim dat je in een smoezelig Parijs’ barretje je verkeersovertredingen kon afkopen. Een rokerige bar waar de peuken op de grond lagen, een bar waar mannen in de vroege ochtend al aan de sterke drank zaten. Op de antieke zinken bar stond naast de kassa een grote pot; een fooienpot zou de onoplettende bezoeker denken. Maar deed je er een enveloppe met naam, adres en vooral flink wat franken in, dan was de kans groot dat een begripvolle agent daar wel raad mee wist. Die kwam regelmatig langs om zich de inhoud toe te eigenen en hij zorgde ervoor dat je daarna nooit meer wat van je bekeuring hoorde.Maar dat is
nu allemaal voorgoed verleden tijd: door de informatisering valt er veel minder te sjoemelen én vooral: Frankrijk heeft een nieuw puntenrijbewijs ingevoerd. Bij iedere overtreding slinkt het startkapitaal van 12 punten en dat wordt allemaal centraal bijgehouden. Daar kan de corrupte buurtagent niet meer bij. Toch bestaat er nog één manier om onder een boete uit te komen: het generaal pardon. Het is traditie in Frankrijk dat een vers aangetreden president de kiezer op een bijzondere manier voor z’n stem bedankt: de beloning bestaat uit kwijtschelding van bekeuringen en strafpunten. Nu komt die presidentiële gratie met
rasse schreden in zicht want in april worden er in Frankrijk verkiezingen gehouden. De Fransen trappen hun gaspedaal dus nog maar even wat verder in. Het resultaat is dat er alleen al in de maand januari 400 doden méér in het verkeer zijn gevallen dan een jaar ervoor. Dat is een spectaculaire stijging van 14 procent. Toch heeft geen enkele presidentskandidaat aangegeven de kwijtscheldingstraditie in stand te zullen houden. Sterker nog, kanshebber Nicolas Sarkozy stelt zich meedogeloos op tegenover de roekeloze automobilist. Voor hem is het wel genoeg geweest met het royale gebaar naar het volk. Maar ook hij weet dat de kiezer korte
metten maakt met degene die het in z’n hoofd haalt er niet aan mee te doen. Daarom dan toch maar een uitzondering: de parkeerbonnen. Die belooft Sarkozy, eenmaal verkozen, door de vingers te zien. Dus staat uw wagen bij een bezoek aan Parijs klem door een dubbel geparkeerde auto, dan weet u nu waarom de onbeleefde bestuurder zich nergens iets van aan hoeft te trekken. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Ook op deze dag 2...
Het weer
Het weer
1898 - Het oorlogsschip de USS Maine explodeerde en zonk voor de kust van Cuba. Dit was het begin van de Spaans-Amerikaanse oorlog.
Toronto: -11ºC/ -13ºC, bewolkt Vancouver: 6ºC/ 4ºC, regenachtig New York: -4ºC/ -9ºC, licht bewolkt
Mexico City: 22ºC/ 16ºC, zonnig Rio de Janeiro: 32ºC/ 27ºC, onweersbuien Santiago: 14ºC/ 12ºC, licht bewolkt
12
Achtergrond Economie
Linkse Lente ’Ruziezoekende vakbonden onttrekken zich aan economische werkelijkheid’
Topinkomens onder vuur De vakbonden zijn woedend en eisen maatregelen tegen groei van de topinkomens. ‘Nederlandse bedrijven zullen zich aan dit gedoe gaan onttrekken.’
de getallen zijn groot en er kan vervolgens weer lekker worden geschreven.’ Wetgeving om de groei van beloningen van bestuurders te beteugelen, zoals dat door de vakbonden CNV en FNV is geopperd, maakt volgens Hessels ‘geen schijn van kans’.
Eric Smit AMSTERDAM
...
Het kabinet Balkenende IV zal het nog moeilijk krijgen met polderen. De vakbonden zoeken dezer dagen nadrukkelijk de confrontatie. Onderwerp? De topinkomens. FNV-voorzitter Agnes Jongerius sprak anderhalve week geleden in de Volkskrant over ‘de gretige krokodillenbek’ van de topbestuurders die zich ‘verder open spert’. De wereldwijde sociale cohesie wordt bedreigd, aldus Jongerius. Ze wordt bijgestaan door Rienk van Splunder, vice-voorzitter van de vakbondskoepel CNV. Ook hij waarschuwt in de Volkskrant voor de groeiende tweedeling in Nederland. Hij heeft het over ‘immoreel gegraai aan de top’ en de sterk gestegen inkomens zijn volgens de vakbondsman de ‘etterbult’ die elk jaar weer irritatie oproept. De Code Tabaksblat - een gedragscode voor beursgenoteerde bedrijven met als doel verbeterde transparantie in de jaarrekening, betere verantwoording van de Raad van Commissarissen en een versterking van de zeggenschap en bescherming van aandeelhouders - heeft niet opgeleverd wat de vakbonden ervan hadden verwacht. Transparantie over de beloning van bestuurders van beursgenoteerde ondernemingen had de stijging van hun inkomen moeten afremmen. Het tegendeel is gebeurd. Tijd voor maatregelen vinden de vakbondsvoorzitters.
TomTom Het jaarlijkse onderzoek naar topinkomens van de Volkskrant wordt hierbij herhaaldelijk genoemd. Uit dat onderzoek blijkt dat de top gemiddeld meer dan twee keer zoveel is gaan verdienen. Maar die stijging is weer voor meer dan de helft toe te rekenen aan een enkele persoon: Alexander Ribbink van TomTom, de Nederlandse producent van navigatiesystemen. Dat gegeven en het feit dat TomTom een van Nederlands meest aansprekende internationale successen van dit moment is, wordt nergens gememoreerd. Wat de vakbonden betreft moet een grootverdiener in Nederland zich
Rijkste armen, armste rijken
Kees Stormover vindt de aandacht voor beloningen van bestuurders overdreven. PETER HILZ/HH
schamen voor zijn inkomen. ‘Ik vrees alleen dat buitenlanders, die in steeds grotere getalen de raden van bestuur van Nederlandse bedrijven bevolken, van deze mentaliteit weinig zullen begrijpen’, zegt Kees Storm, onder andere commissaris bij KLM, Unilever en Aegon. Hij maakt zich zorgen over de overdreven aandacht voor beloningen van bestuurders van Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen en de ‘krijgshaftige taal’ die de vakbonden daarbij uitslaan. Een voor het Nederlandse bedrijfsleven ongunstige ontwikkeling die contrasteert met dat wat zich internationaal afspeelt. ‘Mijn voorspelling is dan ook dat op termijn steeds meer grote
Nederlandse bedrijven zich zullen gaan onttrekken aan dit gedoe en ervoor zullen kiezen om hun hoofdzetel te verplaatsen.’ Jan Michiel Hessels, onder andere commissaris bij Euronext en private equity fonds Blackstone, heeft minder moeite met de toon van de discussie die de vakbonden aanzwengelen. ‘Ik zie de keuze van de bewoordingen als politieke positioneringen die nu extra hard worden aangezet’, zegt Hessels. ‘De opwinding die er nu weer heerst, is wat mij betreft vooral afkomstig uit de onderbuik. Een lelijk woord, maar toch. Het appelleert aan het typisch Nederlandse gelijkheidsstreven. Jaloezie speelt een rol,
‘Dit onderwerp speelt in geen enkel ander land met een vrije economie’, zegt Hessels. ‘De situatie in Nederland was altijd zo aardig: we hadden hier de rijkste armen en de armste rijken. Die tijd is voorbij. De verschillen worden inderdaad groter en ik deel dan ook in zekere zin mijn zorg met de vakbonden. Met name de opmars van de private equity fondsen (fondsen die beleggen in niet-beursgenoteerde ondernemingen, red.) speelt hier een rol. Voor de sociale cohesie is dat jammer, maar het is een feit waaraan niemand zich kan onttrekken.’ Rob Zwartendijk, president-commissaris bij Numico waar topverdiener Jan Bennink de Raad van Bestuur leidt, denkt dat eventuele wetgeving ‘zeer zwaar door internationaal opererende ondernemingen opgenomen zal worden’. Net als Storm waarschuwt hij voor de eventuele vlucht van de hoofdkantoren. Ook Jan Aalberts, oprichter en bestuursvoorzitter van het beursgenoteerde Aalberts Industries krabt zich achter de oren bij het heropende debat over topinkomens. ‘De discussie komt raar over in de wereld waarin wij leven’, zegt Aalberts, ‘Ik leg daarbij de nadruk op wereld. Excessieve beloningen vallen in Nederland nog wel mee. In de Verenigde Staten kijkt niemand op van beloningen van tientallen miljoenen dollar. Hier kennen we die praktijk nog niet. Ik vermoed daarom dat de huidige discussie vooral politiek is gedreven.’ Het nieuwe kabinet Balkenende zal zich over het vraagstuk moeten gaan buigen. Maatregelen zullen vooral op de publieke sector zijn gericht. Niemand zal meer mogen gaan verdienen dan de minister-president. Enkele regels in het regeerakkoord verwijzen naar het standpunt van het nieuwe kabinet waar het gaat om de beloningen bij beursgenoteerde ondernemingen. Balkenende IV wil het naleven van de Code Tabaksblat scherp gaan volgen en de ondernemingsraad (OR) moet het adviesrecht krijgen om over de beloning van de bestuurders te oordelen. ‘De huidige
structuur om de beloning van een bestuurder te bepalen, werkt prima’, zegt Aalberts, ‘daarvoor is niet ook nog eens de ondernemingsraad nodig. Wat voegt dat toe?’ Hessels deelt zijn mening: ‘Er bestaat sinds de invoering van de Code Tabaksblat goede transparantie als het gaat om beloning. Het is een zaak van de Raad van Commissarissen en de remuneratiecommissie om hierover goede afwegingen te maken en zich daarbij onafhankelijk te laten adviseren. Maar er is nu eenmaal schaarste in de markt waar het gaat om toptalent.’ Zwartendijk vindt dat de invloed van de factor arbeid al in de Raad van Commissarissen ‘voldoende’ is vertegenwoordigd. Storm noemt het plan van het nieuwe kabinet een ‘zorgelijke ontwikkeling’. ‘In Nederland staan relatief veel grote internationale ondernemingen aan de beurs genoteerd’, zegt hij. ‘Nu zou een ondernemingsraad die volledig uit Nederlandse mensen bestaat mogen gaan oordelen over de honorering van het veelal internationale bestuur. Daar is de OR simpelweg niet geschikt voor. Een Amerikaans of zelfs een Belgisch bestuurslid zal niet kunnen begrijpen dat die mensen zich met hun beloning gaan bemoeien.’
Arbeiderszelfbestuur Ferdinand Crijns is partner bij managementadviesbureau Boer & Croon en gespecialiseerd in de sectoren private equity en industrie. Hij wil nog wel een kanttekening plaatsen bij de discussie. ‘In plaats van te stellen dat het ook minder kan, wat de vakbonden doen, zou je ook kunnen zeggen dat meer mensen in een onderneming van de waardestijging van het bedrijf zouden moeten kunnen profiteren. De variabele beloning zou voor meer mensen in een organisatie bereikbaar moeten zijn. Dat maakt het verschil kleiner en dat is rechtvaardiger. Het komt nu alleen toe aan de toppers en dat zet kwaad bloed. Begrijpelijk. In de adviesbevoegdheid van de OR zie ik echter geen toegevoegde waarde. Er zal veel overleg gaan plaatsvinden, meer ergernissen. Ik stel me tevens de vraag in hoeverre een OR alle externe omstandigheden kan overzien. En waar eindigt dit, in arbeiderszelfbestuur?’ Storm: ‘Het wapengekletter baart me zorgen, maar ik houd goede moed dat uiteindelijk het gezonde verstand zal zegevieren.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... KORT 111
Endemol neemt Endemol France over
Aandeelhouders van Endemol, het bedrijf achter ‘Big Brother’ en ‘Deal or No Deal’, zijn in Amsterdam akkoord gegaan met de overname van zusterbedrijf Endemol France. Beide bedrijven zijn eigendom van het Spaanse Telefonica. Analisten speculeerden al maanden op de fusie tussen Endemol en de Franse activiteiten, waarna de Spaanse grootaandeelhouder het hele concern tegelijk kan verkopen. Voor de transactie zal door Endemol een bedrag van maximaal 450 miljoen euro worden neer-
gelegd. Van de totale waardering van Endemol France wordt 194 miljoen euro uitgesmeerd over een periode van vier jaar. Deze betalingen zijn afhankelijk van de prestaties, zoals die zijn vastgelegd in het bedrijfsplan 2007-2010.
zien analisten voor geheel 2006 een omzet voor het in Diemen gevestigde bedrijf van ruim acht miljard. Dit is 23,2 procent meer dan de behaalde omzet in 2005 en de sterkste omzetgroei sinds 1999.
111
Brandweer moet stoppen met zondagsdiensten
Randstad in 2006 weer groter dan Vedior
Randstad is volgens analisten sectorgenoot Vedior in 2006 gepasseerd in omzet en mag zich daarmee voor het eerst sinds 1999 weer het grootste in Amsterdam genoteerde uitzendbedrijf noemen. Geholpen door een autonome groei van zo’n 20 procent in 2006 alsmede enkele overnames voor-
111
De vakbonden moeten de brandweer in Amsterdam oproepen per 21 februari te stoppen met het draaien van zondagsdiensten. Deze verplichting geldt voor een periode van acht weken. Dat heeft de Haagse rechtbank bepaald. De brandweer draait deze diensten uit onvrede over de werktijden. De gemeente Amsterdam spande
daarop een kort geding aan tegen de vakbonden Abvakabo FNV en CNV Publieke Zaak. De brandweer werkt in een 54-urige werkweek, maar dat is volgens de vakbonden in strijd met Europees recht. De brandweer wil een 48-urige werkweek tegen hetzelfde salaris. 111
Havensleepdienst dreigt met staking
Een staking dreigt in de Rotterdamse haven. Vakbond FNV Bondgenoten heeft havensleepdienst Smit Harbour Towage Rotterdam (HTR) gisteren een ultimatum gesteld. Als Smit niet binnen een week op de eisen van de bond ingaat, volgt een staking. De vakbond
wil dat Smit de werknemers een loonsverhoging van 45 euro per maand geeft. 111
EMI geeft omzet- en winstwaarschuwing af
EMI Group, ‘s werelds derde platenmaatschappij, heeft voor de tweede keer dit jaar een omzetalarm afgegeven na een aanhoudende verslechtering van de marktomstandigheden in Noord-Amerika. EMI liet weten dat de omzet uit muziek kan terugvallen tot 15 procent over het hele jaar dat eindigt op 31 maart, in januari werd nog een afname met 10 procent verwacht.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
DiCaprio in film over Enron
Deutsche Börse
Verdrievoudiging winst
Leonardo DiCaprio gaat een hoofdrol spelen in een film over de val van de Amerikaanse energiegigant Enron. Dat heeft filmstudio Warner Bros laten weten.
Deutsche Börse koopt een belang van 5 procent in de Bombay Stock Exhange.
Air France-KLM, de grootste luchtvaartmaatschappij in Europa, heeft over het vierde kwartaal een verdrievoudigng van de winst gerealiseerd, ondanks de stijgende energieprijzen.
Economie Nieuws
13
Cursus Zakelijk flirten levert nuttige contacten op
Kantoren
‘Begin nooit direct over politiek’
West End in Londen duurste plek ter wereld
Hanne Reus AMSTERDAM/BRUSSEL
...
Flirten met Valentijn kan je de liefde van je leven opleveren. Of je nieuwe zakenpartner. Het is duidelijk dat mensen in de kroeg anders met elkaar omgaatn dan op het werk, maar uiteindelijk draait het om hetzelfde: leuk gevonden worden. Volgens het bureau Flirtmanagement is flirten hiervoor de ultieme manier. Reizigers met de Thalys Amsterdam – Brussel oefenden op Valentijnsdag hun vaardigheden ‘zakelijk flirten’ met behulp van drie flirttrainers van Flirtmanagement. Volgens trainer Drazen Lisak is zakelijk flirten het ongedwongen contact hebben met onbekenden, zonder
fysieke aantrekkingskracht. ‘Dit kan overal plaatsvinden. In het café, het voetbalstadion of in de trein. Het belangrijkst in zakelijk flirten is dat de ander zich op zijn gemak voelt.’ In de Thalys zijn de deelnemers al vroeg bezig met de cursus. ‘Glimlach bij binnenkomst naar medereizigers. Dan weet je meteen wie open staat voor een gesprek. Geef mensen de ruimte en wees nieuwsgierig.’ Small talk is het beste begin van een zakelijke flirt. Trainer Paul Loomans: ‘Ik heb eens twee uur met een dame in de trein over van alles en nog wat gepraat en in de laatste tien minuten kwamen we er achter dat we beiden in de theaterwereld werkten. Het heeft mij een samenwerking van twee jaar opgeleverd.’
De zakelijke flirters in spe krijgen veel tips, maar uiteindelijk is leren flirten vooral een kwestie van doen. Dus oefenen de cursisten op flirt-actrice Yvonne Lelyveld. Terwijl zij de krant leest, moeten de cursisten haar verleiden tot contact. ‘Een goede openingszin is relaxed en open’, zegt Yvonne. ‘Ik laat mij verleiden door een opmerking over de omgeving en de brutalere vraag naar de krant. Het is niet goed om direct te beginnen over politiek. Of hoe iemand zich voelt.’ De actrice straft de zakenman die haar deze vraagt stelt, meteen af met een gelaten reactie. Aan het einde van de reis wisselen deelnemers al visitekaartjes uit. Het eerste succes in het zakelijk flirten is behaald. 1
Redactie economie AMSTERDAM
...
Zakelijk flirten kan overal. HH
Wereldbank
Export Groei Nederlandse economie voor een groot deel door export
Economie China gaat licht afkoelen
Nederland doet weer waar het goed in is: handelen
Sharida Mohamedjoesoef AMSTERDAM
...
De Chinese economie blijft explosief groeien, maar zal dit jaar licht afkoelen. Dat voorspelt de Wereldbank in haar kwartaalrapport over de Chinese economie. De bank in Washington wijst er ook op dat China te maken heeft met een enorm handelsoverschot. De export zal dit jaar naar verwachting met bijna 20 procent stijgen, terwijl de import met zo’n 17,5 procent groeit. China staat onder toenemende druk om de motor van de economie te verleggen naar de binnenlandse vraag in plaats van zich te veel te richten op export en investeringen. Het stimuleren van de vraag naar consumptiegoederen zal vooral op het Chinese platteland niet gemakkelijk zijn. Wat het extra problematisch maakt, zijn de handelsbeperkingen en de belasting van het milieu. China heeft volgens de bank weinig keus. Als de Chinezen hun beleid niet wijzigen, worden ze extra kwetsbaar op het moment dat de vraag naar Chinese goederen plotseling afneemt of als de wereldeconomie te maken krijgt met een terugval, zo luidt de redenering in Washington. Alleen de renteverhogen, zoals China vorig jaar twee keer heeft gedaan, is volgens de Wereldbank verre van voldoende. 1
Het Nederlandse Bugaboo doet het prima in Azië en het Midden-Oosten.
De Nederlandse handelsgeest komt weer boven drijven. De positieve economie komt grotendeels doordat Nederland meer handelt met het buitenland. Jerry Huinder AMSTERDAM
...
De economie is weer springlevend. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) staat Nederland zelfs aan het begin van een nieuwe hoogconjunctuur. De groei van de Neder-
landse economie kwam vorig jaar uit op 2,9 procent tegen 1,5 procent in 2005. Daarmee deden we het beter dan onder meer Duitsland, Frankrijk en Italië. De groei van de economie kwam in 2006 voor een groot deel voor rekening van de export. Het volume van de uitvoer van goederen en diensten nam vorig jaar toe met 7,5 procent. Werden er vorig jaar voor een waarde van ruim 380 miljard euro goederen en diensten uitgevoerd, in 2005 was dit slechts 354 miljard.
Volgens Michiel Vergeer, hoofdeconoom bij het CBS, is vooral de groei van export van eigen producten interessant. ‘De wederuitvoer - producten die in het buitenland worden gemaakt, in Nederland een kleine bewerking ondergaan en dan weer worden uitgevoerd - groeide met 13 procent, maar dit is al jaren constant. De uitvoer van producten die daadwerkelijk in Nederland worden gemaakt, groeide daarentegen met 4,5 procent tegen 2 procent in 2005. Daarbij verdient Nederland veel meer aan producten uit eigen land.’ De groei is te danken aan de uitvoer van voedingsmiddelen, dranken en metaal tot aan kinderwagens. Volgens Joost van Dam van de Nederlandse Export Combinatie profiteren niet alleen de grote bedrijven van de opleving in Azië en Oost-Europa. De directeur van het bedrijf dat het MKB helpt bij het exporteren van goederen, ziet ook daar een enorme toename in de export. ‘De kracht van het MKB in Nederland is vindingrijkheid en investeren. Een goed voorbeeld zijn de mensen achter Bugaboo, de populaire kinderwagen. Die hebben de afgelopen jaren enorm geinvesteerd en een hele sterke positie opgebouwd in het buitenland. Bugaboo plukt nu de vruchten van de economische groei in regio’s zoals Azië en het Midden-Oosten.’ 1
Het Londense West End is opnieuw de duurste kantoorlocatie ter wereld. Tokio en Hongkong staan op de tweede en derde plaats van de ranglijst van duurste kantoorlocaties. Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek naar de huisvestingslasten voor kantoren van de internationale vastgoedadviseurs Cushman & Wakefield. Een vierkante meter kantoorruimte op een toplocatie in het Londense West End kost al gauw een dikke 2000 euro per jaar. Dit is 35 procent meer dan in Tokio, waar de huisvestingslasten een kleine 1500 euro bedragen. De Zuidas in Amsterdam staat met huisvestingslasten van rond de 459 euro per jaar op de 22ste plaats. Opvallend zijn de grote stijgingen van Mumbai in India en het Ierse Dublin. Gemeten in lokale valuta zijn de huren - die het grootste deel uitmaken van de huisvestingslasten - het meest gestegen in Abu Dhabi in de Verenigde Arabische Emiraten. De huren stegen hier met maar liefst 200 procent. Volgens Cushman & Wakefield is er bijna geen kantoorruimte meer te krijgen in de stad, vanwege de uitbreiding van bedrijven door de enorme economische groei in de regio. In Europa stegen de huren maar marginaal ten opzichte van 2005. In 2006 stegen de huren gemiddeld 6,5 procent. Net als in voorgaande jaren presteerde Centraal- en Oost-Europa beter dan West-Europa met een huurgroei van respectievelijk 9,2 en 5,7 procent. 1
Duur huren in West End. REPORTERS
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Peter Paul
N
JEROEN
SMIT
a 12 jaar stapt Peter Paul de Vries op als directeur van de Vereniging van Effecten Bezitters (VEB). We zullen hem missen. In zijn eentje zorgde hij ervoor dat slaapverwekkende aandeelhoudersvergaderingen soms een klein beetje spannend werden. Er is ongelooflijk veel gebeurd. In 1995 was de beurs nog een elitaire speelplaats, geleid door een onverstaanbare baron. Het onderwerp ‘misbruik van voorwetenschap’ speelde nauwelijks. Joep van den Nieuwenhuyzen werd
verdacht van koersmanipulatie maar vrijgesproken omdat het slechts om koersorkestratie ging. Het grote publiek ging beleggen, vierde het feestje van de hebzucht want de koersen spoten omhoog. Begin deze eeuw ging het faliekant mis en voelden beleggers zich gepakt door ondoorzichtige praktijken. Overheden besloten te helpen met strenge wetten die voor transparantie moesten zorgen. Peter Paul de Vries timmerde driftig mee. Er wordt nu beter naar ze geluisterd. Toch is het de vraag of aandeelhouders
van beursgenoteerde ondernemingen beter af zijn. De geëiste transparantie heeft de afgelopen jaren vooral gezorgd voor alsmaar stijgende beloningen voor managers en voor heel veel nieuwe controles. Controles die beursgenoteerde bedrijven erg bang hebben gemaakt. Van hoog tot laag regeert de angst. Commissarissen zijn vooral bang voor reputatieschade, de neiging om een streep te halen door ondernemende avonturen overheerst. Op de werkvloer heeft het voldoen aan regels de hoogste prioriteit gekregen. Het bezoeken van (nieuwe) klanten staat op het tweede plan. Transparantie en ondernemerschap staan duidelijk op gespannen voet. In arrenmoede
hopen beursgenoteerde ondernemingen hun eigenaren blij te maken met de inkoop van de eigen aandelen. Ondernomen wordt er vooral in bedrijven die niet beursgenoteerd zijn. Een mooi voorbeeld is winkelbedrijf Maxeda. 15 jaar lang kwakkelde het beursgenoteerde Vendex KBB. In eigendom van private-equity partij KKR floreren de verschillende ketens. Opmerkelijk dat juist een partij die opportunisme en focus op de korte termijn wordt verweten, de rust en ruimte vindt om te ondernemen. De voormalige aandeelhouders van Vendex KBB missen deze potentiële winsten. Dat zal Peter Paul toch niet helemaal lekker zitten. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Louis Davids (1883 - 1939)
Ruimtetoerist
Ontslag
´De wereld is een uitverkoop. Restanten, restanten!´ .
De maker van Microsoft Office wordt in april de ruimte ingeschoten. Charles Simomyi verblijft tien dagen in het International Space Station.
Autofabrikant Chrysler ontslaat 13.000 man in de VS, 16 procent van het totale aantal werknemers. Het bedrijf wil de kosten verminderen in de hoop volgend jaar weer winstgevend te zijn.
14
Nieuws Economie
Valuta De euro versus de Urstromtaler
Duitse Maagdenburg heeft eigen munt Van plan om de Duitse metropool Maagdenburg te vereren met een bezoek? Zorg dan naast de nodige euro’s ook voor wat kleingeld in de lokale valuta. Sharida Mohamedjoesoef AMSTERDAM
...
Het is felgekleurd en iets groter dan een treinkaartje: de Urstromtaler, ofwel de valuta van de Duitse stad Maagdenburg. De Urstromtaler is inmiddels een ingeburgerd betaalmiddel dat wordt gebruikt door meer dan tweehonderd regionale zaken en bedrijven, waaronder bakkerijen, bloemisten, restaurants, en zelfs de plaatselijke bioscoop. De regionale munt dankt haar bestaansrecht aan de diepe teleurstelling die veel Maagdenburgers voelen over de komst van de euro. Die zou te weinig voordelen opleveren voor de plaatselijke economie, terwijl daar juist zo op was gehoopt. Maagden-
De koers van een Urstromtaler, het betaalmiddel in Maagdenburg, en de euro is één op één.
burg kampt met een hoog werkloosheidspercentage en net als veel andere gebieden in het voormalige communistische Oost-Duitsland, hebben veel jonge mensen ervoor gekozen hun geluk elders te beproeven. Dus bedacht de Duitse advocaat
Frank Jansky dat een eigen betaalmiddel uitkomst moest bieden; een betaalmiddel dat alleen bij de plaatselijke ondernemers kon worden gespendeerd met als doel de regionale economie een oppepper te geven. Om te voorkomen dat mensen hun
Urstromtalers in hun ouwe sok of onder hun matras zouden bewaren, werd bedacht dat het papiergeld een houdbaarheidsdatum moest hebben. Biljetten uitgeven na die datum heeft totaal geen zin omdat het geld dan zijn waarde heeft verloren.
Beurs
De komst van de Urstromtaler betekent niet het einde van de euro, want inwoners kunnen eenderde van hun aankopen in de plaatselijke valuta te betalen en het overige bedrag in euro’s. Voor aankopen in de grote supermarkt moet sowieso nog steeds in euro’s worden betaald. Bezoekers van Maagdenburg hoeven overigens niet te vrezen dat ze met de rekenmachine in de aanslag bij de kassa moeten staan, want de wisselkoers van de urstromtaler is een op een met de euro. Maagdenburg is bepaald geen noviteit met een regionale munt. Volgens een rapport van de Bundesbank zijn er nu ten minste zestien regionale munteenheden in Duitsland. Ze worden niet gezien als een bedreiging, al zijn ze technisch gezien wel illegaal. Vooralsnog laat de Bundesbank de regionale valuta’s oogluikend toe, omdat het wordt beschouwd als sociaal geld. Samen met vertegenwoordigers van andere regionale muntprojecten bepleit Jansky een wetswijziging: ‘Regionale valuta’s zijn een grijs gebied, maar er zijn meer vergelijkbare financiële schema’s die een uitdaging vormen van de status quo’. 1 www.urstromtaler.de
Onder redactie van
Beurs Vandaag 900 procent koerswinst in dik vier jaar
Topaandeel Randstad Het kon niet op de afgelopen jaren met Randstad en op 2 maart komt het aandeel zelfs in de AEX. Vraag is of de koers net zo snel blijft gaan als de F1 Williams waar haar naam op prijkt. AMSTERDAM
...
In oktober 2002, tijdens de donkere beursdagen van deze eeuw, kostte het aandeel Randstad op een gegeven moment slechts 5,40 euro. De vermetelen die toen instapten en de uitzender nu nog in hun bezit hebben, kunnen een Ferrari uitzoeken. Randstad kost nu 53,45 euro, ofwel een winst van bijna 900 procent in dik vier jaar. Op 2 maart volgt de beloning: op die dag wordt de uitzender in de AEX opgenomen, die
dan weer keurig 25 namen telt. De Indiase staalgigant Arcelor Mittal - met Rotterdams hoofdkantoor - vergezelt de uitzender als nieuweling in de index. Getronics degradeert naar de Midkap index. Zo’n indexopname is goed voor de koers, want alle investeerders en beleggingsfondsen die de AEX (min of meer) volgen, moeten Randstad kopen. In theorie was dit in de afgelopen weken goed voor 8,3 dagen extra aan gemiddelde dagomzet.
AT&T Williams Randstad, dat vanochtend haar jaarcijfers 2006 publiceert, blaakt ook zelf van het vertrouwen. Ze heeft zich bijvoorbeeld laten meeslepen door de kostbare Formule 1-hype onder de Nederlandse CEO’s. Dit seizoen
Randstad
prijkt haar naam op de FW29 van AT&T Williams, waarop ook de naam van Philips staat. ING is hoofdsponsor van Renault en op de bolide van Spyker prijkt een hele reeks aan Nederlandse namen, waaronder Exact. Er is één maar: als uitzender is Randstad in theorie vroeg-cyclisch, ofwel het aandeel loopt op de economie vooruit. Als het minder gaat, zetten bedrijven als eerste de uitzenders op straat. Als de markt aantrekt, nemen ze eerst tijdelijk personeel aan. Nederland zit momenteel in een fase van hoogconjunctuur. Einde van het koersvermaak in zicht? Hoe de cijfers vandaag ook uitvallen, de beurswijsheid luidt dat het opletten geblazen is bij een goed-nieuwsshow, zoals die van Randstad.
54,55
Bron: Tijd Beursmedia
2,1%
< 1 jaar terug
Werkloosheid Behalve de uitzender rapporteert vandaag een klein leger Nederlandse fondsen op de beurs. Akzo Nobel, ING en Reed Elsevier houden de AEX-vlag hoog, terwijl Nutreco (zie Grafiek van de Dag), Octoplus en Docdata de kleintjes vertegenwoordigen. Normaal kijkt niemand er naar, maar misschien is het voor Randstadbeleggers vanochtend han-
dig om de Nederlandse werkloosheidscijfers over november tot en met januari in de gaten te houden.
Wedden? Op welke koers sluit Randstad vanmiddag om 17.30 uur? Mail de koers voor 10.00 uur aan depers@ iex.nl. De beste voorspeller wint een jaarabonnement op beleggersblad IEX magazine. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................ ......................................
Nutreco: beleggersvoer AEX-index
Bron: Tijd Beursmedia
508,07
0,3%
< 1 jaar terug
Dow Jones
Bron: Tijd Beursmedia
12741,86
0,7%
< 1 jaar terug
Euro/Dollar
Bron: Tijd Beursmedia
1,3082
0,5%
< 1 jaar terug
Nutreco Holding
Bron: Tijd Beursmedia
53,00
0,8%
< 1 jaar terug
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: DE OPVOLGER VAN PETER PAUL DE VRIES 111
Het gonst al van de geruchten wie de nu al legendarische VEB-voorman Peter Paul de Vries moet opvolgen als boegbeeld van particulier beleggend Nederland. Wat is trouwens de ideale nieuwe baan voor de man zelf? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
111
Misschien kondigt Nutreco vandaag bij haar jaarcijfers weer een superdividend aan. De diervoederfabrikant tikte vorig jaar 9 euro per aandeel extra af; die lange streep omlaag in de grafiek. Aandeelhouders zinnen op meer, omdat Nutreco zo’n 750 miljoen euro over zou hebben. Vorig jaar verkocht ze haar zalmkwekerijen, maar de overname van Provimi ging niet door.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Joop Wijn
Corné van Zeijl
Maurice de Hond
PIETER KORT (HOOFDREDACTEUR IEX)
JACQUES POTUIJT (MARKTCOMMENTATOR)
CEES SMIT (VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S)
111
111
111
‘Tot mijn verbazing belde net een radioverslaggever die had gehoord dat ík het zou worden. Het is kennelijk héél lastig is om een goede opvolger voor Peter Paul de Vries te vinden. Iemand met beurskennis, overtuigingskracht en die kan smullen van een relletje. Ik ken ze niet zo één-twee-drie. Is Joop Wijn nog steeds vrij?’ 1
‘De Vries heeft beleggers gezicht, handen en voeten gegeven. Onder hem is de VEB getransformeerd van een club beleggingsamateurs tot een bastion voor de verdediging van goed bedrijfsbestuur. Een toppositie bij de Autoriteit Financiële Markten lijkt de meest logische volgende stap. Ideale opvolger? Marcel Tak of Corné van Zeijl.’ 1
‘Ik denk dat er vandaag de nodige flessen champagne open zijn getrokken bij beursgenoteerde bedrijven vanwege het vertrek van Peter Paul de Vries. De rondvraag bij mij op kantoor leverde hilarische voorstellen op als Hans Klok, Bassie en Adriaan, Geer en Goor. Ik ga voor de klusjesman Maurice de Hond.’ 1
Cultuur
Hitserie 24 Jack Bauer moet stoppen met martelen
Amerikaans leger heeft last van terreur op tv In de enorm populaire televisieserie ‘24’ krijgt federaal agent Jack Bauer zijn mannetje uiteindelijk altijd wel te pakken, zelfs als hij het spel hard moet spelen. Andrew Buncombe WASHINGTON
...
Voor verstikking, elektrocutie of vergiftiging draait hij zijn hand niet om. Bauer - gespeeld door Emmy Awardwinnaar Kiefer Sutherland - fluistert een slechterik soms terloops toe: ‘Je gaat me vertellen wat ik wil weten het enige wat er toe doet is hoe pijnlijk je het wilt laten zijn.’ Maar hoewel de serie 24 miljoenen kijkers trekt, lijkt het erop dat sommige mensen het een beetje benauwd beginnen te krijgen. Het Amerikaanse leger deed een beroep op de producenten van 24 om de martelscenes af te zwakken, vanwege de invloed die ervan uitgaat op de troepen in het veld en de negatieve gevolgen voor de Amerikaanse reputatie in het buitenland. Vergeet Abu Ghraib, vergeet Guantanamo Bay, vergeet zelfs dat het Witte Huis ondervragingstechnieken heeft toegestaan die door sommigen als marteling worden gezien - die verdomde Jack Bauer bezorgt ons nog een slechte naam! De Militaire Academie van de Verenigde Staten in West Point heeft bevestigd dat brigade-generaal Patrick Finnegan onlangs naar Californië is gereisd voor een ontmoeting met de producenten van 24, dat door Fox wordt uitgezonden. Hij vertelde ze dat het propageren van illegaal gedrag in de serie - die blijkbaar zeer populair is in het Amerikaanse leger - een schadelijke invloed heeft op jonge soldaten. Volgens het tijdschrift The New Yorker zei Finnegan, docent oorlogsrecht, over de producenten: ‘Ik wil dat ze stoppen. Ze zouden een serie moeten maken, waarin martelingen een averechts effect hebben. Die jongeren zien het en zeggen: ‘Als martelingen niet mogen, hoe zit het dan met 24?’ ‘Het verontrustende is dat, hoewel het martelen bij Jack Bauer zelf wellicht enige weerzin oproept, het altijd het meest patriottische is dat hij kan doen.’ De ontmoeting in november werd
geregeld door Human Rights First, een non-profitorganisatie die een campagne is gestart tegen het martelen, zowel in de echte wereld als op televisie. Volgens de organisatie is het martelen in televisieseries sinds de terreuraanslagen van 11 september 2001 merkbaar toegenomen. In 2000 waren er tijdens prime time 42 martelscenes op de Amerikaanse televisie te zien, en in 2003 waren dit er 228. Woordvoerder David Danzig zegt: ‘Zonder enige twijfel heeft het in-
vloed. Wij hebben met ervaren soldaten in Irak gesproken en die zeggen dat er voor jonge soldaten direct verband bestaat tussen wat zij tijdens hun werk doen en wat zij op tv zien. En in het buitenland is het net zo.Het beeld dat de Verenigde Staten en het Amerikaanse leger betrokken zijn bij martelingen wordt op die manier bevestigd.’ De serie, die voor het eerst werd uitgezonden in november 2001, wordt geproduceerd door Joel Sur-
now, in wiens kantoor in Californië naar verluidt een Amerikaanse vlag hangt die ooit boven Bagdad heeft gewapperd. Surnow beroept zich erop dat zowel het leger als de regering-Bush zijn serie goed vinden, en houdt staande dat 24 patriottisch is. Maar in het vierde seizoen werd Fox gedwongen een reeks overheidsspotjes uit te zenden, na kritiek van de Council on American-Islamic Relations op de manier waarop moslims in de serie werden afgeschilderd. Bovendien lijkt het erop dat, hoewel Surnow misschien geen twijfels kent over 24, zijn hoofdrolspeler die wel heeft. In een televisie-interview zei Sutherland vorige maand: ‘Je martelt iemand en die vertelt je, als je die persoon maar genoeg pijn doet, precies wat je wilt horen, of het nu waar is of niet. Binnen de context van onze serie, die echt fantastisch is, worden martelingen gebruikt als dramatisch hulpmiddel om aan te tonen hoe wanhopig een situatie is.’ Anderen wijzen erop dat bij sommige ondervragingstechnieken zóveel dwang wordt toegepast, dat het als martelen wordt beschouwd. Daarbij gaat het om het gebruik van oncomfortabele houdingen, politiehonden en het onthouden van slaap. Deze methodes zijn toegestaan door de hoogste niveau’s van de regeringBush. Toen George Bush vorig jaar een wetsartikel van senator John McCain bekrachtigde, dat een ‘wrede, inhumane en vernederende behandeling’ van gevangenen verbood, gaf het Witte Huis een zogenaamde ondertekeningsverklaring af, waarin stond dat de ban kon worden opgeheven als de president daar toestemming voor gaf. Wayne Smith, van de internationale mensenrechtengroepering Unitarian Universalist Service Committee (UUSC), zegt: ‘Zelfs de FBI heeft het bestaan van presidentiële orders bevestigd, waarin het gebruik van kappen, honden en oncomfortabele houdingen wordt geautoriseerd.’ ‘Als deze dingen Amerikaanse soldaten zouden worden aangedaan, dan zouden we het martelingen noemen.’ 1 The Independent
15
Catwalk
Te laat voor anorexiamodel Eliana Ramos Ilja Galama AMSTERDAM
...
Opnieuw is er een model overleden aan de gevolgen van anorexia. De 18-jarige Eliana Ramos is dood aangetroffen in haar huis in Montevideo, de hoofdstad van Uruguay. Haar 22-jarige zus Luisel Ramos, eveneens fotomodel, overleed zes maanden geleden ook aan de gevolgen van anorexia. Naar aanleiding van haar dood en die van het Braziliaanse model Ana Carolina Reston, die in november bezweek aan de eetstoornis, ontstond een internationale discussie over te dunne modellen. Hoewel het probleem van de skinny-look in de modewereld inmiddels wel bekend is, wordt het nog steeds niet door alle landen serieus genomen. De organisaties van de modeweken in Madrid en Milaan weerden vorig jaar al extreem magere fotomodellen van de catwalk. Deze week zetten wederom vijf modellen zichzelf buiten spel omdat ze te mager zijn, zo meldde de organisatie van de ‘Pasarela Cibeles’, hét mode-evenement in Madrid. ‘Hun ondergewicht heeft een slechte invloed en kan aanzetten tot anorexia’, verklaarde Susana Monereo, de dokter die toeziet op het gewicht van de 69 mannequins die in Madrid zijn voor de modeweek. Het Madrileense stadsbestuur is medefinancier van het evenement en wil niet dat de meisjes een slecht voorbeeld stellen voor de jeugd. De British Fashion Council, organisator van de London Fashion Week, ziet zich niet genoodzaakt maatregelen te nemen, zo meldde deze krant eerder deze week. 1
Luisel Ramos bezweek al eerder.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
RECENSIE | FILM
JAPANSE KIJK OP SLACHTING Eric le Duc
...
Met het recente ‘Flags Of Our Fathers’ vertelde Clint Eastwood het Amerikaanse verhaal over de strijd om het Japanse eilandje Iwo Jima. In de film ‘Letters From Iwo Jima’ laat de begenadigde regisseur deze veldslag uit de Tweede Wereldoorlog zien vanuit Japans oogpunt. Terwijl generaal Kuribayashi (Ken Watanabe) en sol-
daat Saigo (Kazunari Ninomiya) zich voorbereiden op de invasie, schrijven ze in brieven aan het thuisfront hoe bang ze zijn en hoeveel ze van hun familie houden. Dan barst de helse strijd los die met bleke en stoffige, maar rauwe beelden op het netvlies wordt gebrand. Vooral de scènes waarin de verslagen, maar eergevoelige Japanners met handgranaten zelfmoord plegen, zijn even slikken. Een intense en krachtige oorlogsfilm kortom, over de angsten, moed en vaderlandsliefde van de Japanse soldaten. ‘Letters From Iwo Jima’, die Eastwood meteen ná ‘Flags Of Our Fathers’ opnam, is genomineerd voor vier Os-
cars, waaronder die voor ‘Beste Film’ en ‘Beste Regie’. Oordeel: gaan Letters From Iwo Jima, vanaf 15 februari in de bioscoop.
RECENSIE | FILM
LANGE, ONDERHOUDENDE ONTSTAANSGESCHIEDENIS CIA Elaine Brand
...
Intense oorlogsfilm DREAMWORKS
‘The Good Sheperd’ vertelt in bijna drie uur (!) het ontstaan van de inlichtingendienst CIA. Niet dat alles binnen deze tijdspanne even duidelijk wordt. Een paranoïde directeur (Matt Damon), spionnen en contra-spionage, het is af en toe behoorlijk ingewikkeld wie wie is. Damon doet het goed als de fanatieke uitvinder van spionageme-
thoden die nog steeds worden gebruikt. Ook Angelina Jolie speelt heel aardig de door hem verwaarloosde vrouw. Maar dat ze samen een zoon van 22 hebben, gaat er niet in. Het op waarheid gebaseerde verhaal is interessant en onderhoudend, maar duurt wel lang. Oordeel: gaan ‘The Good Sheperd’, vanaf 15 februari in de bioscoop.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Legendarische Filmquote
Best bekeken op Youtube.com
DVD-Tip: CSI Las Vegas
‘Mama always said life was like a box of chocolates. You never know what you’re gonna get.’ Forrest Gump (1994)
Anna Nicole’s Boyfriend: de vriend van de overleden ex-playmate vertelt huilend dat hij hoopt dat ze nu gelukkig is bij haar zoon Daniel
Voor degenen die verslaafd zijn aan de serie Crime Scene Investigation, is er goed nieuws. Vanaf nu kun je namelijk 500 minuten onafgebroken genieten van seizoen zes van CSI Las Vegas op DVD
Cultuur
16
Christelijk cabaretfestival Geen grappen over Jezus
Geen halleluja, wel respect Bij ‘Kleinzalig’, het enige christelijke cabaretfestival van Nederland zijn de grappen wel prikkelend, maar niet kwetsend. Floor van Dijck AMSTERDAM
...
‘Ooit was ik bij een show van een beginnend cabaretier die Jezus masturberend aan het kruis verbeeldde. Als iemand die jij liefhebt zo wordt weergegeven, denk jij toch ook: flikker een eind op?’ Aan het woord is Albert Barth, voorzitter van het christelijk cabaretfestival Kleinzalig, dat vanavond in een uitverkocht Zwols theater plaatsvindt. Op het festival strijden cabaretgroepen, die voor het
merendeel uit christenen bestaan, om de hoofdprijs. Gegarandeerd zónder kwetsende Jezus-grappen. Een programma met respect. Maar dat betekent niet dat het een braaf festival is. Barth: ‘Cabaret is het opzoeken van grenzen, het moet prikkelen, tot denken aanzetten. Op Kleinzalig worden ook grappen over christenen gemaakt. Over je eigen groep mag dat, Najib Amhali maakt ook grove grappen over Marokkanen.’ Barth erkent dat er binnen het christendom vast groepen zijn die vinden dat de grappen op dit festival te ver gaan of die zelfs alle cabaret uit overtuiging afwijzen. ‘Er zal altijd discussie zijn over wat kan en wat niet.’ Er is dan ook geen censuur, de groe-
pen die optreden zijn zelf verantwoordelijk voor hun programma. De finalisten zijn uitgekozen na voorronden, maar volgens Barth waren er geen voorstellingen die niet pasten. Het festival wil absoluut niet preken voor eigen parochie, het liefst heeft Barth fiftyfifty christenen en niet-christenen. Preken zal sowieso niet gebeuren: ‘Daar hebben we wél een censuurtoeter voor’, grapt Barth Hij wil de boodschap niet boven de kunst plaatsen. ‘Dan vernachel je de kunst. Wij hebben gewoon een leuk breed programma. Cabaretiers kunnen daarin laten zien wie ze zijn en dat is niet alleen halleluja en perfect. Ook ik moet de eerste perfecte christen nog ontmoeten.’ 1
Cabaretgroep De Oermannen is vanavond op ‘Kleinzalig’ te zien.
Televisie
Film Internationaal Film Festival Berlijn
BNN vangt twee nieuwe Lama’s
Goud voor korte film ‘Raak’ Het filmfestival in Berlijn strooit met prijzen, waaronder een Gouden Beer voor de Nederlandse korte film Raak. ‘Vrij uniek, want voor Nederland is dat lang geleden.’
Redactie cultuur AMSTERDAM
...
Ilja Galama AMSTERDAM
...
Hoewel het Zwartboek van Paul Verhoeven maar niet lukt om in internationaal in de prijzen te vallen, gooit de Nederlandse korte film Raak van Hanro Smitsman hoge ogen in Berlijn, tijdens het 57ste Internationale Filmfestival daar. Hij won gisteren een Gouden Beer, een van de belangrijkste prijzen van het festival. Hij kreeg deze prijs in de categorie ‘Best Short Film’. Raak was als enige Nederlandse korte fictiefilm geselecteerd. De jury sprak over een briljante productie, die grote thema’s als liefde, woede en twijfel met veel humor weet te brengen. Ferdinand Wittenberg, van IJswater Films, de productiemaatschappij van Raak : ‘Het is een tijd geleden dat Nederland zo’n belangrijke prijs heeft gewonnen. De laatste keer was in 1998. Er waren zestien genomineerden, dat Raak ‘m heeft gewonnen, is dus vrij uniek.’ Smitsman, onder meer bekend van de jongerenserie Fok Jou!, die de NPS momenteel herhaalt, is er in 19 minuten in geslaagd het verhaal te vertellen van een jongetje dat een auto-ongeluk veroorzaakt als hij een steen van een viaduct gooit. Deze
Hanro Smitsman (midden) wint met ‘Raak’. PICTURE-ALLIANCE
agressieve daad lijkt totaal uit het niets te komen, maar niets is minder waar. Wanneer het verhaal van de twee inzittenden van de verongelukte auto wordt verteld, blijkt dit noodlottige ongeval een gevolg van opgekropte woede, onverwerkt verdriet en te laat uitgesproken betuigingen van spijt. De film beleefde zijn première in september 2006 tijdens het Nederlands Film Festival in Utrecht.
Hoogstwaarschijnlijk zal Raak als voorfilm uitkomen in de bioscoop. Gisteren beleefde Raak zijn televisiepremière. Naast de regie, schreef Smitsman het script deels zelf. Dat deed hij samen met Philip Delmaar en Anjet Daanje. Het is een film uit de serie KORT!, een initiatief van de NPS. KORT! geeft een mix van jonge en gevestigde scenarioschrijvers en filmmakers de kans om korte fictiefilms te maken.
De hoofdrollen in deze korte film worden gespeeld door Camilla Siegertsz, Nino van der Lee, Juda Goslinga, Leon Voorberg en Jelka van Houten. De prijs voor beste Gouden Beer ging naar het Bosnische drama Grbavica, van de regisseur Jasmila Zbanic. De film vertelt over trauma’s na de burgeroorlog. 1 DE KORTE FILM IS OOK ONLINE TE ZIEN BIJ DE NPS: KIJK OP WWW.CINEMA.NL/KORTEFILM
De zoektocht naar de nieuwe Lama is bijna volbracht. Het hilarische improvisatieprogramma van BNN moest op zoek naar nieuwe leden toen Sara Kroos en Arie Koomen de handdoek in de ring gooiden. Er wordt op tv nog naarstig gezocht naar de laatste Lama met de Xfactor, maar via de achterdeur zijn er inmiddels twee nieuwe Lama’s gevonden. Het team wordt uitgebreid met Jeroen van Koningsbrugge en Jandino Asporaat. Van Koningsbrugge verkiest BNN boven Tien, waar hij actief was in het in 2006 uitgezonden Monthy Python-achtige sketchprogramma Nieuw Dier. De oplettende kijker herkent hem als de autoverkoper Dennis van de Ven uit de Citroëncommercials. En diende Sara Kroos eerst als ‘de verplichte vrouw’ in het programma, zij wordt vervangen door ‘excuus-allochtoon’ Jandino Asporaat. Zijn naam doet nog niet echt een belletje rinkelen, toch heeft de hij al meerdere toneelstukken, reclames en films achter zijn naam staan. Morgen om 21.15 uur is bij BNN op 3 te zien hoe de wannabe-Lama’s Alain, Rob, Rebecca, Ad-just, Mark en Eddy nog steeds strijden voor de eretitel ‘Holland’s Next Lama’. Ruim 6500 mensen gaven zich op. 23 februari wordt de laatste lama aan het rijtje toegevoegd. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
RECENSIE | CONCERT
JONGENS VAN VIJFTIG Dirk Koppes
...
In de jaren zeventig en tachtig zag je ze wel vaker, supergroepen met alleen maar supermuzikanten. Dit fenomeen overleeft alleen in de jazzfusion, sowieso een muziekgenre dat gevoelig is voor muzikaal spierballenvertoon. Zo gaf de Soulbop Band, een groep rond trompettist Randy Brecker en
saxofonist Bill Evans, dinsdag een concert in de Amsterdamse Melkweg, waar de ene virtuoze solo het andere briljante ritmemotief afloste. En toch, toch wisten de zes heren de zaal niet alleen in te pakken met superieure technische vermogens, het was vooral hun speelplezier dat van het podium spatte. Hier stond een groep mensen die met iedereen, van Miles Davis tot Herbie Hancock en Mick Jagger, heeft samengespeeld. Grote ego’s, maar ego’s die elkaar het licht in de ogen gunden. Jammer dat de meeste jazz-fusionnummers zulke slappe thema’s hebben. Soms leek het even of de tijd 25
jaar had stilgestaan in de Melkweg, met zes jongens van vijftig die tot de laatste seconde doorswingden.
RECENSIE | MUZIEK
RIJKELIJK LAAT, MAAR TOCH MET ONWEERSTAANBARE HITS Job de Wit
...
Met veel kabaal stapt hij uit een orkaan van glitter en wierook, Pop Levi. Het maakt hem niet uit welk decennium het is want – woeuw! – de naar L.A. verkaste Brit lanceert zichzelf met een overtuigende vanzelfsprekendheid als psychedelische glam-popster op ‘The Return to Form Black Magic Party’. Zijn licht hysterische stem heeft
Soulbop Band
behoorlijk wat weg van White Stripes-zanger Jack White en sterke liedjes schrijven kan hij ook. Knipper met je ogen en nummers als Sugar Assault Me Now en Pick-Me-Up Uppercut zijn onweerstaanbare hits. Oordeel: de plaat komt eigenlijk 35 jaar te laat, maar ga dat vooral live zien, 13 april op het Motel Mozaïquefestival in Rotterdam.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Bioscoop top-3
Biografie
Dvd-tip: The Levellers
Het afgelopen weekeinde keken de meeste bioscoopgangers naar ‘Blood diamond’. Op twee stonden Will Smith en zijn zoontje in ‘Pursuit of happyness’, gevolgd door de goochelfilm ‘The prestige’.
Op fransbauerboek.nl staan de ontwikkelingen rond Frans Bauers boek.
Voor de fans van deze vrolijke folkband uit Manchester ligt nu de dubbel-dvd ‘Chaos theory’ in de winkel, met daarop twee concerten. Ideaal: een privé-optreden van The Levellers in de woonkamer.
Op de man
17
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DONDERDAG INTERVIEW
Heleen van Royen over haar krenterigheid ‘Een koffertje van de Plus-markt is ook goed.’
‘Stout zijn kost mij heel veel energie’ De Van Royen-mythe raast weer door de Lage Landen. Maar is Heleen van Royen wel zo stout? ‘Als ik thuis ben, hang ik mijn imago weer in de kast.’‘ Uitgever Oscar van Gelderen kijkt gelukzalig naar de rij huisvrouwen die een uur moeten wachten voordat schrijfster Heleen van Royen hun exemplaar van Stout signeert. ‘Hier worden uitgevers blij van. Van al mijn schrijvers is Heleen mijn meest gouden gansje.’ Toen Van Royen voor het eerst bij Van Gelderen aanklopte, was de journaliste volgens hem behoorlijk ‘bleu’. Na een robbertje imagobuilding is daar negen jaar later weinig meer van over. Van Royen is volgens Van Gel-
‘Lezers gaan naar huis met mijn boek, niet met mijn imago’ deren gegroeid in haar rol als vampauteur. ‘Imago weegt steeds zwaarder in de boekenwereld. Ze bespeelt de media subtiel. We proberen het altijd weer gekker, nieuwer te maken.’ Was het stom toeval dat de huishoudbeurs hetzelfde thema had als Van Royens nieuwste boek? ‘Toeval bestaat niet. Het kwam goed uit van beide kanten.’ De uitgever is blij met het merk Van Royen en bewaakt dat als een terriër. ‘Als Heleen met een braaf onderwerp voor een nieuw boek bij me komt, zou ik haar dat afraden.’ Krijgt ze daar nog hulp bij? ‘Dat zeg ik niet. Iedereen behalve Harry Mulisch wordt geredigeerd in Nederland,’ Van Gelderen kijkt voldaan naar zijn literaire melkkoe. ‘Ze is een fenomeen.’ Toen Van Royen na een opnamen van De wereld draait door een glaasje water in het gezicht van Maarten Spanjer gooide, was Van Gelderen erg content. ‘Goeie marketing. Ik had het in de uitzending gedaan. Dat heb ik ‘r ook gezegd.’
Heleen van Royen over haar imago: ‘Ik koop nooit Marlies Dekkers.’ ALLARD DE WITTE
Hij heeft nog een doelgroep die niet reageert op de Van Royen-campagne. ‘Alleen de grachtengordel snobs moeten er nog aan geloven.’ Dat lijkt opgelost met de liaison met lingerieontwerpster Marlies Dekkers, Ze is coauteur van Stout. ‘Dekkers is meer highbrow. Dat brengt een nieuwe cirkel aan mensen met zich mee.’ Deze signeermiddag op de huishoudbeurs bestaat voor 99,9% uit blanke dames. Ze zijn tussen de 25 en 45 jaar en komen uit provincieplaatsen als Alkmaar en Heerhugowaard. Geloven zij in de Heleen-mythe? ‘Ik vind het onwijs knap hoe zij mensen om zich heen verzamelt om zulke boeken te schrijven’. zegt Anita Berk (44) uit Hoorn. Ze staat – niet erg geimponeerd – met haar dochter te wachten voor een handtekening. ‘Dat seksimago zegt me niks. Haar boeken lezen lekker weg.’ Dat het boek appelleert aan de onderbuik ontkent niemand. ‘Ze bouwt een handig imago op’, constateren de handtekeningenjagers. De sexy poserende naaktmodellen in Stout vertonen een treffende gelijkenis met Van Royen en Dekkers. Van Gelderen glimlacht: ‘Misschien zijn
ze het wel.’ In het echt wil hij liever dat Heleen ‘haar kleren aanhoudt’. Ik zeg altijd: hou het classy.’ Dat advies heeft ze niet opgevolgd. ‘Nou ja, Playboy was in ieder geval classy. ’ Volgend jaar komt Van Royen met een nieuwe roman en een columnbundel genaamd De naaimachine. Van Gelderen gniffelt. ‘Mooie naam hè, heb ik bedacht.’ Van Royen is uitgesigneerd. Moe-
Van Royen onderhandelt als een Russische oliebaron gestreden zakt ze op een Fatboy in de stand van Sky Radio. ‘Ja, het is vermoeiend om alsmaar stout te zijn. Het kost veel energie. Iedereen wil een stukje van je.’ In Portugal, waar ze op het platteland woont met SBS-presentator Ton van Royen en twee kinderen, kan ze wel zichzelf zijn. ‘Daar doe ik mijn schoenen uit, wandel ik met mijn honden. Huishoudelijk ben ik een slons.’
Het publiek ziet haar imago als promiscue vrouw en haar vele zogenaamde buitenechtelijke affaires niettemin als verboden vrucht. ‘Dat laatste was iets dat hoorde bij Godin van de Jacht. Natuurlijk haal je alle instrumenten erbij om een boek tot een succes te maken. In deze mediamaatschappij heb je al die toeters en bellen nodig.’ Die pr en interviews geven ‘dat kan ze wel’. De grootste druk ligt voor de schrijfster op het schrijven zelf. ‘Als het boek niet is wat het publiek verwacht, is het gedaan met Heleen van Royen. Lezers gaan naar huis met mijn boek, niet met mijn imago.’ Toch wil ze er ‘niet uitzien als een schrijver’. ‘Het publiek is angstig voor schrijvers. Harry Mulisch is voor het volk one bridge too far.’ Grinnikt: ‘Ik ben de enige volksschrijver.’ Haar uiterlijk wordt nauwkeurig gecreëerd door styliste Patty Zomer, ex-Dolly Dot. Hoe duur het jurkje is dat ze aanheeft, weet ze niet. ‘Dat is maar goed ook, ik ben een enorme krent. Ik zou zelf nooit Marlies Dekkers kopen’ Van Royen is eerder een calvinist dan een flamboyante spender. ‘Nee, Marlies doet dat beter. Die koopt
Samsonites van honderden euro’s. Ik doe het met zo’n rolkoffertje van de Plusmarkt voor 14,95 met een kapot handvat. Mij zal je niet snel in een t-shirt van 300 euro zien lopen. We verbouwen ons huis en we hebben nog altijd die groene koelkast van de vorige bewoners in de keuken. Die moet er maar eens uit.’ Die Hollandse schraapzucht heeft haar veel opgeleverd. De BV Van Royen onderhandelt als een Russische oliebaron over nieuwe scripten. Met een tikkeltje bluf verdient ze zo weer een euroton. ‘Mijn Duitse uitgever Vicky Satlow heeft me op basis van een tienregelig alinea een voorschot van 100.000 euro gegeven. Nu moet ik dat boek nog schrijven.’ Van Royens persoonlijke favoriete stouterd is Rita Verdonk. Helaas bedankte de politica voor de eer. De schrijfster herkent de onverschrokkenheid van de liberale akela. ‘Het is die kick van het veroveren. Mannen? Nee, ik heb het over de rest van Europa inpalmen.’ De innerlijke verscheurdheid begint af en toe te schrijnen. ‘Als ik thuis ben, is het rustig. Ik woon aan een onverharde weg. Mijn schrij-
‘In Portugal ben ik een enorme slons in het huishouden’ versbestaan speelt zich vooral ‘s nachts af. Mijn telefoon gaat dan niet en krijg ik geen e-emails. Mijn dochter Olivia zegt altijd: ‘Je hebt de BN-mama en de echte mama.’ Ze staat op, op weg naar een nieuwe voorstelling in de ‘Heleen is Stout-show’. Van Gelderen: ‘Ze wil zich nu verkleden voor de uitzending van De wereld draait door.’ De jongeren in de Sky Radio-stand kijken haar na. ‘Is dit niet die wilde schrijfster?’, zegt er een. Van Royen hoort het niet: ‘Nog een paar dagen. Dan ik mijn imago in de kast hangen. Naast de goedkope jurkjes.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... KORT 111
Idols-kandidaat Herman krijgt reallifesoap
Herman Berghuis is woensdag te zien in zijn eigen reallifesoap op RNN 7. Dat meldt de Rotterdamse televisiezender. Het leven van de voormalige Idols-kandidaat staat centraal in de serie. Ook kan de kijker de juridische strijd volgen die hij voert met zijn oude management. Herman wordt door het management beschuldigd van contractbreuk. De serie is onderdeel van het programma Showgallery. De 23-jarige Berghuis werd bekend door zijn optreden in het tweede seizoen van het televi-
sieprogramma Idols met zijn vertolking van het nummer ‘Get in to the groove’ van Madonna. De jury was niet onder de indruk van zijn zangtalenten maar hij viel op door zijn aparte verschijning. In de jaren die volgden verwierf Herman verdere bekendheid door optredens in verschillende televisieprogramma’s. Ook nam hij een nummer op met oranjefanaat Johan Vlemmix. 111
Dochter voor Tooske en Bastiaan Ragas
Presentatrice Tooske en zanger Bastiaan Ragas zijn dinsdagavond trotse ouders geworden van een dochtertje. Het meisje weegt 3160 gram en haar
volledige naam luidt Helena Antonia Ragas. De roepnaam van het dochtertje van het echtpaar Ragas wordt Leentje. Tooske beviel thuis van de baby. Het stel laat weten intens gelukkig te zijn met hun pasgeboren kindje.
Golden Years worden archiefbeelden van Toppop uitgezonden. Volgens Visser bevat het Toppop-archief heel veel unieke beelden.
111
De moeder van Anna Nicole Smith heeft via een gerechtelijk bevel geregeld dat haar kleindochter de Bahama’s voorlopig niet mag verlaten. Vergie Arthur is bang dat de partner van haar overleden dochter, Howard K. Stern, het meisje mee wil nemen om een vaderschapstest te ontwijken. Stern en de vijf maanden oude baby Dannielynn wonen in het huis op de Bahama’s waar ze samen met Anna
Ad Visser komt terug met bewerking van Toppop
Ad Visser komt met een bewerking van het popprogramma Toppop. Dat vertelt presentator, die de muziekshow tussen 1970 en 1985 presenteerde, in Het Parool. Het nieuwe programma, dat The Golden Years heet, wordt vanaf 2 maart uitgezonden op het digitale NPS-kanaal Cultura. In The
111
Dochter Anna Nicole blijft op Bahama’s
Nicole woonden, voor haar overlijden. 111
Spike Lee laat scholieren gevolgen Katrina filmen
Filmregisseur Spike Lee heeft middelbare scholieren in New Orleans videocamera’s gegeven om daarmee de gevolgen van de orkaan Katrina vast te leggen. De filmpjes die de jongeren maken worden gebruikt voor een nieuwe serie van nieuwszender CNN. Het is de bedoeling dat de jonge scholieren in Children of the Storm laten zien hoe de orkaan hun leven heeft beïnvloed. Ook vertellen de scholieren hoe ze denken over de wederopbouw van de stad.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Kritiek op Britney
Xander in plaats van Chris
Paris Hilton Journaal
Amerikaanse rabbijn Shmuley Boteach vindt dat Britney als moeder minder moet drinken en meer moet aantrekken.
Het gerucht dat presentatrice Wendy van Dijk Chris Zegers heeft verlaten voor ex Xander de Buisonjé wordt ontkend door Wendy’s manager.
Paris maakt zich zorgen over haar drugsgebruik, boulimia en alcoholverslaving. Dat schreef ze in haar dagboek dat werd ontvreemd uit een opslagruimte waarvoor ze vergat te betalen.
TV-Gids
18
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00
17.00
17:01 17:04 17:25 17:50 17:59
De post Draakje Sesamstraat VVD EénVandaag
18:00 18:20 18:55 19:05 19:25
NOS-Journaal Actualiteiten NOS-Sportjournaal Lingo AVRO De kinderpolikliniek
20.00 20:00 20:30 21:30
NOS-Journaal Wie is... de Mol? Puberruil
22.00 22:10 23:00 23:55
Nederland 2
ER Pauw & Witteman NOS-Journaal uu.mm
17.00
17:00 17:10 17:35
NOS-Journaal Nederland helpt MAX & Martine
18:25 18:55 19:25 19:55
That’s the question Man bijt hond Taxi Wildlife: Dagboek van een beer
20.00 20:25 20:50 21:25
Netwerk Twee voor twaalf Andere tijden
22.00 22:00 22:15 22:50 23:55
Nederland 3
NOS-Journaal Nova/Den Haag vandaag Holland Doc: De stad en het verlangen Dode Dichters Almanak
17:05 17:10 17:30 17:58 18:25 18:45 18:59 19:00 19:30
De zwarte meteoor
22.00 22:30 22:35 22:55 23:00
RTL 5
17.00 NOS-Jeugdjournaal.nl Echt waar! Street football Willemspark Het Klokhuis NOS-Jeugdjournaal Nederland 3 ONM De wereld draait door
20.00 20:25
RTL 4 17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:00 21:30 22:30 22:55 23:55
Dr. Phil Date my mom The king of Queens The nanny Dharma & Greg Flodder
20.00 Goede tijden, slechte tijden Kees & co Kees & co Jouw vrouw, mijn vrouw
20:30 21:30
4 in het land Dossier 2300: De misdadige madammen en de miljonairs RTL Nieuws
CSI: New York The unit
22.00 22:30
22.00 NOS-Journaal NOS-Sportjournaal VVD Nederland 3 The Sopranos
17:00 17:55 18:25 18:55 19:25 19:55
23:25
Shock doc: Geobsedeerd door je huisdier RTL Boulevard
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 18:00 18:55 19:50
17.00 The A-Team Law & order De Pfaff ’s
20.00 20:30
Big fish
22.00 22:30 23:35
Net 5
The X-files Married with children
17:00 18:00 18:25 19:00 19:25
17.00 The flying doctors The bold and the beautiful Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws The ghost whisperer House
17.00 Ellen Judging Amy Extreme home makeover
20.00 Will & Grace Simply irresistible
22.00 22:15
22.00 22:30 22:45 22:55 23:25
17:40 18:05 19:05 20:00 20:30
20.00 20:30 21:30
Veronica
15 Minutes
17:05 17:25 17:35 18:00 18:25 18:55 19:25 19:30
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws Trauma Team: E.R. live
17.00 Shuriken school Pucca Totally Spies Two and a half men Funny videos Joey Politieachtervolgingen Enterprise V
20.00 20:30 21:30
Battlestar Galactica The arrival
22.00 23:40
Tien 17:00 17:30 18:25 18:30 19:00 19:30
De meest sexy beroemde koppels De leukste thuisvideo’s Het weer Lotte De bruiloft van Wendy en Michiel De Gouden Kooi
20.00 20:00 20:30 21:25
Postcode Loterij: Deal or no deal Van Speijk Stenders late vermaak
22.00 Funny videosa
22:25 22:55 23:30 23:35
Komt een man bij de dokter There’s no business like showbusiness Het weer Zendtijd voor NOX
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 17:05 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40 21:10 21:45
Het weer Thuis Adoptie Koppen Emma
22.00 22:10 22:55 23:19 23:20 23:25 23:55
De laatste show Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer Sporza: Tennis De rode loper
17:15 17:30 17:45 18:00 18:05 18:15 18:30 18:45 19:10 19:30
BBC 2
17.00 Miss BG Smos De drie vrienden en Jerry Go IV Karrewiet Spring En daarmee basta! Carl2 Degrassi: The next generation NB: Programmering onder voorbehoud i.v.m. tennis indien Kim Clijsters speelt
20.00 19:35 20:00 20:00 20:50 21:45
BBC 1 17:00 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30
17.00 Raven SMart Blue Peter Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws
20.00 20:00 20:30 21:00
Street doctor EastEnders Waterloo Road
22.00 The Sleepover Club CANVAS Terzake Rare streken Trial and retribution VIII: Blue eiderdown
22:00 23:00 23:35
BBC World
17:30 18:15 19:00 19:30
17.00 Ready steady cook Weakest link Safari school Masterchef goes large
20.00 20:00 20:30 21:00
Bill Oddie back in the USA Dr. Alice Roberts: Don’t die young The truth about food
22.00 22:00 23:30
17:30 18:30 18:45 19:30 19:45
Asia today World business report Sport today World business report Sport today
20.00 20:30 21:30
HARDtalk Click
22.00 The verdict Newsnight
22:00 23:15 23:30
World news today Sport today World business report
Hotel Babylon Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Question time
22.00 23:00
Operatie Barbarossa
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00 17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
17.00 Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15 21:45
17:00 17:15 17:40 17:50 19:00 19:20 19:25
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute Ein Fall für zwei heute Weerbericht Notruf Hafenkante
Tagesschau Familie Sonnenfeld - Glück im Unglück Kontraste Tagesthemen Das Wetter im Ersten Scheibenwischer POLYLUX
20:15
Mer losse d’r Dom in Kölle
22.00 22:30 22:57 23:00 23:45
17:00 17:30 18:00 18:30 19:00
20.00
22.00 22:15 22:43 22:45 23:30
Discovery Channel
19:30
17.00 Buena Vista fishing club Rex Hunt fishing adventures: Eco Beach - Giant barracouta Wheeler dealers: Mercedes Cosworth Wheeler dealers: Mercedes Cosworth How do they do it?: Gold/ Escalators/Golf clubs How it’s made
20.00 heute-journal Weerbericht Berlin Mitte Johannes B. Kerner
20:00 21:00
American chopper: Black widow Mythbusters: Cooling a sixpack
22.00 22:00 23:00
National Geographic
Psychic witness: Fall of the serial killer Forensic factor: Beauty queen
17:00 17:30 18:00 19:00
17.00 Crocodile chronicles: Return to croc eden The snake wranglers: The honor of the killer habu The sea hunters: Still on patrol The hunt for Hitler’s U-Boat 215 Crocs: Here be dragons Megastructures: North Sea wall Most amazing moments Worldwide Thursday FC Barcelona confidential
22.00 22:30 23:30
17:00 18:00
Taboo: Marks of identity Mad labs
Tennis Hockey Eurosport
20.00 19:00
Snooker Eurosport
22.00 23:00
20.00 20:00 21:00 21:30 21:30
Eurosport
Voetbal: UEFA Cup Eurosport
Service
TURKIJE
Reizen D Griekse charme,
e Turkse kust wordt overspoeld door zonbakkende Europeanen, maar een van de mooiste plekjes hebben de Turken voor zichzelf weten te houden. Een paar verdwaalde Ieren en misschien een avontuurlijke Duitser, maar daar blijft het dan ook bij. Net aangekomen van het vasteland verwacht je ook op het eilandje Bozcaada rijen vakantiehuisjes, gruwelijke betonnen hotels en met parasols bedekte stranden. Maar een half uurtje met de boot maakt een groot verschil. De ‘geneugten’ van de typische Turkse zonvakantie zijn ingeruild voor verlaten baaitjes, wijngaarden en pensionnetjes. Bozcaada is dan ook een bijzonder stukje Turkse kust. In de Egeïsche Zee zijn bijna alle eilanden Grieks. Op twee na. Op het grotere Turkse eiland, Gökceada (Imvros in het Grieks) valt niet veel te beleven. Maar Bozcaada (Grieks: Tenedos) is uitgegroeid tot een prettige uitvalsbasis voor stedelingen. Vanaf Istanbul ben je er in ongeveer acht uur.
Dirk Jacob Nieuwboer
maar Turkse zakenmannen zijn druk bezig de kwaliteit te verbeteren. Ze krijgen steun van het Turkse leger dat op het strategisch gelegen Bozcaada de lakens uitdeelt. Het leger wil dat het eilandje onder Turks bewind floreert en pompte daarom een miljoen dollar in de wijnindustrie. Toch zal het eiland volgens Gürüney nooit veranderen. De verlaten baaitjes zullen blijven en vakantieparken zullen er nooit komen. Over tien jaar zal het even rommelig zijn. ‘Dit eiland is niet geschikt voor massatoerisme’, meent hij. ‘Het is te klein voor een vliegveld, en de mentaliteit van de mensen is er ook niet naar. Een groot project komt hier niet van de grond. Er is één aannemer en de eigenaar heeft drie mobiele telefoons. Maar ze staan allemaal uit.’ 1
Turkse rommeligheid De Turken hebben het eiland te danken aan hun overwinning op de Grieken in 1923. Onder leiding van de Turkse held Atatürk joegen de Turken hun rivalen de zee in. Bij de vredesonderhandelingen kregen ze vervolgens Tenedos en Imvros in handen. De bevolking was Grieks, maar de eilandjes waren voor Turkije strategisch belangrijk. Het besluit was een drama voor de ongeveer 9000 Grieken, waarvan velen meteen de benen namen. Een paar jaar later veranderden de Turken de naam in Bozcaada. Een fraai staaltje nationalisme waarmee duizenden jaren Griekse geschiedenis werd vergeten. De naam Tenedos komt van Tenes, een van de helden van de Trojaanse oorlog. Homerus beschrijft in de Ilias al de strategische rol van het eiland. Vandaag de dag leven er nog maar zo’n twintig Grieken.
T
Verzamelaar Hakan Gürüney.
19
och proef je nog altijd de Griekse sfeer. De schilderachtige witte huizen waar de Grieken ooit in woonden, zijn gebleven. En de kerktoren is wat vervallen maar staat nog altijd overeind. Alleen lopen er nu door de straten Turken en ook veel Koerden, die het arme Oost-Turkije zijn ontvlucht.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
Bozcaada mist het gelikte van de meeste Griekse eilanden. Het is duidelijk armer en een stuk rommeliger. Een tractor staat midden in de gerestaureerde hoofdstraat, de tafelkleedjes zijn van twintig jaar geleden en de ober schenkt halfdronken je drankje in. Maar wel met een grote glimlach en, als je wilt, een knuffel erbij.
H
akan Gürüney belandde een paar jaar geleden bij toeval op het eilandje. De duiker was tijdenlang gefascineerd door een bijzondere schelp waarvan er volgens hem maar drie in de wereld bestonden. ‘Tot iemand me een pot liet zien met wel duizend van die dingen’, lacht hij. ‘Bleek dat ze hier voor de kust bij bosjes lagen.’ De teleurstelling weerhield hem er niet van een zomerhuis te kopen. Langzaam verzamelde hij steeds meer objecten die met het eiland te maken hebben. Munten, foto’s, postzegels, koffiemolens, en een collectie wijnen. En toen moest er ook maar een museum komen. ‘Als mijn vrouw weet hoeveel geld ik hierin heb gestoken doet ze met wat’, grijnst de verzamelaar. ‘Maar ik kan er niks aan doen’, legt hij uit. ‘Ik ben een geboren verzamelaar. En als
ik het niet doe, gaat het verloren. De mensen hier tonen geen initiatief. Ik ben het geheugen van dit eiland.’
D
e inwoners mogen dan wat passief zijn, Gürüney voorziet een gouden toekomst voor het eiland. Door de warmte en de altijd aanwezige wind is het eiland perfect voor wijnbouw. De wijn verdwijnt nu vooral in Turkse kelen,
De oude Griekse huizen zijn verbouwd tot Turkse familiepensionnetjes.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
ARGUS
Pokerspel
Opnieuw model aan uithongering gestorven
Spectaculaire potjes (3) 111
Tijdens de European Poker Tour, vond recent een interessante pot plaats tussen één van de beste toernooispelers in Europa, Marcel Lüske, en de charmante Isabelle Mercier. Isabelle ziet zichzelf als iemand die vrij agressief speelt, maar de werkelijkheid is dat zij juist heel voorzichtig is als het erop aankomt. Marcel weet dit natuurlijk ook, en als gevolg daarvan probeert hij vaak ‘potjes van haar te pikken’. Maar in dit toernooi kon dat niet makkelijk, aangezien Marcel zelf niet zoveel chips had. Dus, toen hij een aas-vrouw opraapte, kon hij niet veel anders doen dat wat iedereen gedaan zou hebben: all-in pushen. Toen Isabelle zijn grote verhoging betaalde,
© 2007 - René Leisink
Rolf ‘Ace’ Slotboom
www.rolfslotboom.com
wist Marcel direct dat hij in de problemen zat: zij zou nooit met een slechtere hand dan aas-vrouw zo’n grote inzet betalen. En inderdaad, Isabelle had twee vrouwen in haar hand – wat betekende dat Marcel effectief gezien alleen zijn aas speelde.
de ‘één-outer’ die Marcel had tegen gekregen, en wat een pech dat wel niet was geweest. Echter, die analyse was niet correct. Immers, toen al het geld erin ging (voor de flop), was het juist Isabelle die dik voor lag op Marcel – zo’n twee tegen één.
Echter wonder boven wonder: op de vierde kaart kwam die aas! Marcel was op miraculeuze wijze in leven gebleven. Want met nog maar één kaart te gaan, en nog slechts één kaart in het pakje dat slecht voor hem zou kunnen zijn (de laatst overgebleven vrouw) leek hem nu weinig meer te kunnen gebeuren. Maar hoe klein ook de kans: die laatste vrouw in het pakje kwam inderdaad – om zo de Nederlander uit te schakelen.
Ze was dus dik favoriet om de pot te winnen op het moment van de beslissingen. En dat ze uiteindelijk pas op de laatste kaart (middels die één-outer dus) die winst wist te bezegelen, tja, dat was inderdaad geluk. Maar niet veel anders dan dat op de kaart daarvoor Marcel gelukkig was geweest zijn aas te hitten. Dus uiteindelijk won de beste hand, punt. En dat dit pas op de laatste kaart gebeurde, was simpelweg niet ter zake doende. 1
Na afloop lag dan ook vooral de nadruk op
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ........................................................... ..............................................................................
COLOFON
HET WEER
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV Uitgever : Cornelis van den Berg Hoofdredacteur : Ben Rogmans (per 1 oktober 2007) Hoofdredactie a.i. : Jan-Jaap Heij, Frank Poorthuis Art-director : Dorien Franken Distributie : Dick van Geemen Finance : Ruud Swart Office : Sandra Klein Internet : Anton van Elburg Druk : Dijkman Offset Diemen
Vandaag
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die ca 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties. In de loop van 2007 groeit het aantal distributiepunten tot ruim drieduizend locaties. De startoplage is 250 duizend exemplaren. In de tweede helft van 2007 groeit deze tot 800 duizend exemplaren per dag.
Na alle neerslag van gisteren, kunnen de waterplassen nu een beetje opdrogen. Het blijft deze donderdag namelijk geheel droog. Stapelwolken en zon wisselen elkaar af en bij een matige zuidwestelijke bries is het vanmiddag een graad of 9. Komende nacht koelt het af tot 2 a 3 graden.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
De zuidelijke wind trekt iets aan en voert zeer milde lucht onze kant op. Het wordt zo’n 12 a 13 graden en afhankelijk van het aandeel zon kan de temperatuur verder oplopen. Vooral ten zuiden van de grote rivieren warmt het mogelijk tot rond 15 graden of hoger op. En dan is het serieus lenteachtig.
! """"
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ ..........................................................
Adres en mail
Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 15 februari
hoogste max. temp.: 15,1ºC in 1998 laagste min. temp.: -19,6ºC in 1956
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Half bewolkt Half bewolkt Half bewolkt Half bewolkt
9˚C 10˚C 9˚C 9˚C
Puzzel met De Pers
20
ZWEEDS
1 2 3 4 5 6 7
PUZZELNR. 057 BELWOORD:
verblijfplaats
lofdicht
chirurg
visgerei
vrucht deel van het lichaam
neerleggen
CRYPTOGRAM 1
zeevis
honingdrank
2
5 6
vreemde munt soort schaatsen
energie
7 vogel
5
3
4
6
6 5 10 1
PUZZELNR. 058 BELWOORD:
7
8
kloosterzuster rondedans
nauwe doorgang
wielerwedstrijd bedrogene
9
1
10
hardhorend
3
11
babydoek speeltoestel
Horizontaal: 1. Het werk van de kapper koeltjes prijzen (8); 4. Vliegt in het donker van kroeg naar kroeg (8); 6. De pit in het hart van lekkernijen (4); 8. Hij is sportief bezig om het gras te snijden (7); 9. Meisje in de plooi (4); 10. Persoon van het moment? (8); 11. Door hijsen mooier maken (8).
Japans bordspel voorzetsel
4 zuiver gewicht
gelofte
familielid
BRAINSNACK®
Verticaal: 1. Dat maakt een Europeaan met vis compleet (6); 2. Kort toneelstukje van een tekenaar (6); 3. In het bezit van een ervaren rot (7); 5. Bank van een arme drommel (7); 6. Bevallige koopman (6); 7. In de greep van Mandela (6).
2 SUMBRERO®
PUZZELNR. 059 STIPPEN:
3 4
4
B
C
25
12
12
10
4
C 11
20
16
Hoeveel witte stippen ontbreken er op de paddestoel zonder stippen?
SUDOKU
D
E
F
PUZZELNR. 061 BELCODE:
1
D
2 7
2
8
8
6
5
3
E
9
7
1
5
2
4
9
9
7
5
H
I
2
8
7
Dagblad De Pers
4
2
9
5
1
7
3
6
8
2
9
5
8
4 5
I
Dagblad De Pers publiceert elke dag een column van een van haar lezers. De lengte van de column is 350 woorden. Het onderwerp is vrij, maar we hebben een voorkeur voor persoonlijke belevenissen, grappige of ontroerende gebeurtenissen of gekke voorvallen. U kunt uw column mailen naar mijncolumn@ depers.nl. Daarmee geeft u ons toestemming de column in de krant te publiceren, op onze website te zetten en na verloop van tijd in een boek te bundelen. De auteurs van gepubliceerde columns ontvangen een boekenbon van 25 euro. Gezien het grote aantal inzendingen is het voor ons onmogelijk om met elke inzender persoonlijk te corresponderen.
K
2
L
7
5
8 4
9
1 3 2 8 7 4 5 6 9
6 2 1 4 9 7 8 5 3
5 4 9 1 3 8 6 7 2
3 8 7 5 6 2 4 9 1
2 9 4 5 1 8 6 3 7
7 8 3 6 4 2 5 9 1
5 1 6 9 3 7 8 2 4
6 4 1 3 2 9 7 5 8
3 2 8 4 7 5 9 1 6
9 7 5 8 6 1 2 4 3
8 3 9 1 5 6 4 7 2
1 6 2 7 9 4 3 8 5
4 5 7 2 8 3 1 6 9
4 9 2 6 3 7 8 1 5
5 8 6 1 4 9 7 3 2
7 1 3 2 8 5 4 6 9
9 7 5 8 6 3 2 4 1
8 6 4 5 1 2 3 9 7
2 3 1 9 7 4 5 8 6
3 4 9 7 5 1 6 2 8
6 2 7 4 9 8 1 5 3
1 5 8 3 2 6 9 7 4
M
3
3
15
N
3 1
O
7
9
15
3
7
M
2
8
L
5
9 6 8 3 2 5 7 1 4
KAKURO®
O
4
K
3
2
2
4
6
3
4 7 5 6 1 9 2 3 8
Kakuro® van gisteren
3
8
2 5 3 9 8 6 1 4 7
6
4
6
8 1 6 7 4 3 9 2 5
PUZZELNR. 064 BELCODE:
4
J
9
Lezerscolumn
J
H
1
WIN PRIJZEN MIJNCOLUMN MET PUZZELS @DEPERS.NL Met de goede oplossing van puzzels in De Pers kunt u elke dag prijzen winnen. Bel 0909 – 10 20 300 (60 ct per minuut) en maak kans op een van de twintig hotelbonnen ter waarde van 45 euro, waarmee u een jaar lang, zo vaak als u wilt, gratis kunt overnachten bij alle aangesloten hotels. Meer informatie op op www.worldhotelcard.nl. Prijswinnaars worden vermeld op www.mijnpuzzeloplossing.nl. Voor de kans op een prijs maakt het niet uit van welke puzzel u de oplossing inspreekt. U mag meerdere keren deelnemen. Om mee te doen kunt u tot 23.00 uur het nummer van de puzzel inspreken, daarna de belcode en tenslotte uw telefoonnummer. Oplossingen worden de volgende dag op deze pagina gepubliceerd.
1
7
8
7
3
4
1
SUDOKU
PUZZELNR. 063 BELCODE:
2
6
5 F
4
G
4
4 7
8
4
1 3
1
G
PUZZELNR. 062 BELCODE:
7
5
SUDOKU
Brainsnack Het verschil tussen het aantal zwarte en witte stipjes is telkens twee. Op het laatste kevertje moeten dus drie witte stipjes staan.
7 9 4 2 5 1 3 8 6
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 9 7 8 9 driehoekjes de som van cijfers 8 9 9 7 van 1 tot en met 9, die hori6 8 7 3 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge4 6 8 9 vuld. De Sumbrero® links is 8 9 1 3 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 2 7 9 moeten worden ingevuld. De 0 7 7 6 doet helemaal niet mee. Per 8 4 5 som mag elk cijfer maar één 3 9 8 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
B
6
Cryptogram Horizontaal: 1. Aannemer; 4. augustijn; 6. smak; 8. troetel; 9. Elbe; 10. slaapbol; 11. inspraak. Verticaal: 1. Agamie; 2. nauwte; 3. matroos; 5. nathals; 6. slaper; 7. kwalijk. Sleutelwoord: Stam Zweeds -d-s-b-jpedometer -col-dito dis-ara-b -m-floralepelgans -risee-op iep-snede -nap-egel EMBLEEM
Kakuro® & Sumbrero®
14
7
A
10
A
PUZZELNR. 060 BELCODE:
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
9 6 10
N
5 1
12
3
3
6 2
9
4
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................
LEZERS
COLUMN
De Ex (4) Tamar Tieleman
...
Wat is dat toch met exen? Je weet dat je ze zelf ook hebt. Je weet dat wanneer je met ze lacht of een knuffel geeft dit compleet los staat van verliefdheid. Je weet dat je echt geen seks meer met ze wilt. Waarom kunnen we al deze dingen dan niet loskoppelen bij de ex van je partner? Waarom zie je opeens overal gevaren? Relativeren ‘only gets you so far’. Ik ben bang dat er geen recept is voor deze emotie. En bij elke relatie komt weer een nieuwe Ex, dus nu weglopen heeft totaal geen zin. Dan moet ik er op een later tijdstip met een ander vriendje nog eens mee dealen. En dus pak ik mijn spulletjes weer uit. Vriendlief komt thuis en kust mij
nietsvermoedend op mijn mond. ‘We gaan lekker uit eten schat, het is warm weer en je ziet er veel te lekker uit om binnen te zitten.’ Opeens maak ik me niet meer druk en voel weer een kleine schaamte opkomen voor mijn gedrag dat hij gelukkig niet heeft hoeven meemaken. Laat ik maar niks zeggen. We gaan dus lekker eten bij restaurant Amstelhaven en proosten alle glazen wijn die we bestellen op elkaar. Het zit allemaal in mijn hoofd. Hij vergelijkt mij niet met haar en haar spannende leven, IK vergelijk mij met haar en IK vind dat ik nooit van haar kan winnen. Voor hem heb ik namelijk al gewonnen. Want ik zit hier nu van hem te genieten en zij niet. Ik hoef niet de wereld over te reizen
om zijn respect te winnen zoals zij. Dat zit allemaal in mijn hoofd en het was stom om te denken. Ik kijk hem aan, hij mij, we glimlachen naar elkaar en zakken tevreden achterover in onze stoelen. Met het zonnetje op mijn gezicht kijk ik tevreden uit over het water. ‘Lief?’ zegt vriendje. ‘Hmm?’ Ik heb mijn ogen gesloten. ‘Weet je wat goed voor je zou zijn?’ ‘Ummumm?’ schud ik. ‘Als je lekker veel zou gaan reizen, daar groei je echt van!’ 1
Sport
21
Squash Negenvoudig Nederlands kampioen hoopt op bondscoachschap
Laatste kunstje van squashveteraan Buit Per toeval begon hij op zijn vijftiende met squash. Bijna vijfentwintig jaar later denkt negenvoudig Nederlands kampioen Lucas Buit (39) aan stoppen als speler.
staan. Typisch Nederlands om een topsporter op leeftijd dan maar meteen af te schrijven, vindt hij. Buit meent dat hier überhaupt weinig respect bestaat voor squashprofs. ‘Wat ga je doen na het squash, wat ga je doen als je volwassen bent?’, is de vraag. Neem Duitsland, daar vinden ze het fantastisch voor je dat je een squashprofi bent: ‘Ganz toll.’
Remco Janssen AMSTERDAM
...
Hij vond als jochie van vijftien jaar alle sporten wel leuk. Voetbal. Thuis met een tennisbal tegen de muur slaan. En hij maakte deel uit van het Nederlands jeugdbowlingteam. Op een dag liep hij door bowlingcentrum De Kegel, op de grens van Amstelveen en Uithoorn. Op de squashbaan stond een eenzame speler. ‘Kom even een balletje slaan’, droeg de squasher hem op. ‘Zo gekleed?’, vroeg Buit, die op dat moment een spijkerbroek en gewone schoenen droeg. Na uitleg van de regels speelden ze een potje. Buit veegde de kerel van de baan, met 3-1 in games. ‘Die gozer helemaal pissed off, natuurlijk. Weet je zeker dat je nooit eerder hebt gesquasht? Ik sloeg wel eens een balletje tegen de muur, meer ook niet. Het was echt de eerste keer dat ik squashte. Geloofde hij niets van.’
In spijkerbroek Later kwam Buit die kerel, Peter van As, nog een keer tegen. Buit was inmiddels squashprof en in 1992 Nederlands kampioen geworden. ‘Dat hij van mij in spijkerbroek verloor,
Squash is topsport
Lucas Buit: ‘Er is in Nederland te weinig respect voor squashprofs.’ MARCO OKHUIZEN
daar was hij nog steeds narrig van.’ 25 jaar later - Buit wordt dit jaar veertig - heeft hij negen nationale squashtitels op zijn naam staan. Vandaag speelt de als tweede geplaatste international zijn openingspartij op het NK tegen Bastiaan Meulenbelt. Dat het zijn laatste NK wordt, weet
Buit voor ‘99,9 procent’ zeker. ‘Ik heb altijd gezegd: ik ga nog door, zolang ik van die jonge gasten blijf winnen.’ Dat doet hij nog steeds, maar niet meer zo ‘flierefluitend’ als vroeger. In mei wil hij nog mee met het Nederlands team naar het EK voor landenteams, zijn twintigste alweer. ‘Ik
vind het nog steeds een eer.’ Dus blijft hij uitkomen op internationaal en clubniveau, ook om zijn Olympische A-status, goed voor een klein, maar vast inkomen, te behouden. Dat hij vorig jaar in de halve finale van het NK door een blessure moest opgeven, kwam hem op veel kritiek te
‘Volwassen’ plannen voor na het squash heeft hij genoeg. Hij wil al jaren bondscoach worden, maar de inmiddels gewipte directeur van de squashbond, Frank van Loon, dwarsboomde zijn plannen. Als hij bondscoach wordt, moet het op zijn manier: voor een lange periode en uiteindelijk fulltime. ‘Ik wil niet alleen een paar trainingen hier en daar geven’, zegt Buit. Squash is topsport in zijn ogen. Samen met Tommy Berden, de international die voor zijn carrière moet vrezen door een zware handblessure, wil hij een nationaal squashcentrum opzetten. Oranje zou er kunnen trainen, er moet een fitness- en healthcentrum komen, vier appartementen voor logerende topsquashers en - niet te vergeten een goed restaurant. Buit: ‘Wie weet, ga ik wel weer bowlen, als ik stop met squashen. Lekker, met een biertje erbij. Hoewel ik nu nog wordt verslagen door gasten van zestig met bierbuik.’
BcXjj\XgXikd&m
Mffi_XXiDXjk\iZcXjj[`\jkXikfg)Xgi`c)''.qf\bkIX\k1
Ale`fi:fejlckXekj[`\je\c_\`[blee\edXeX^\e N\\k a`a nXee\\i a\ df\k jZ_Xb\c\e eXXi \\e _f^\i\ m\ije\cc`e^6 NXee\\i a\ al`jk \\e kXe[a\ cX^\i df\k ^XXe fd e`\k d\k g`\g\e[\ YXe[\e l`k [\ YfZ_k k\ mc`\^\e6 Ble a`a _\k gXiZflij mfc^\e qfe[\i a\ \i Yc`e[ fg k\ jkXi\e6 ?\Y a`a [\ [`jZ`gc`e\ fd k\il^ k\ jZ_Xb\c\e `e [\ YfZ_k\e6 <e [li] a`a mfc ^Xj k\^\m\efg[\i\Z_k\jklbb\efdqfa\[f\ck\Y\i\`b\e6;XeY\ea`an\cc`Z_k[\ Ale`fi:fejlckXek[`\IX\kqf\bk%
IX\kDXjk\iZcXjj N\ib\e Y`a IX\k jkXik d\k \\e DXjk\iZcXjj% 9\e a`a \\e jkXik\e[\ ?9FË\i f] 8ZX[\d`Zlj d\k dXo`dXXc [i`\ aXXi n\ib\imXi`e^6 ;Xe bfd a\ _`\imffi `e XXed\ib`e^% @e [\ \\ijk\ dXXe[ mfc^ a\ \\e `ek\ej`\m\ fgc\`[`e^% ;\ mfc^\e[\ m`a] dXXe[\e n\ib a\ [XXieXXjk fe[\i Y\^\c\`[`e^ mXe \\e ZfXZ_ d\\ XXe cfg\e[\gifa\Zk\e%Fdqf[`i\Zka\m\infim\eb\ee`jk\kf\kj\eXXe[\giXbk`ab%
;\DXjk\iZcXjjjkXikfg)Xgi`c)''.%B`ab[ljje\cfg_kkg1&&nnn%iX\k%ec&dXjk\iZcXjj&mffid\\i`e]fidXk`\\efda\XXek\d\c[\e%
22
Sport
Hockey Wereldkampioenschap in Oostenrijk
Voetbal Tscheu La Ling eigenaar Slowaakse club
‘Hockey in de ’Over twee jaar spelen zaal is gezelliger’ we Europees voetbal’ De dames van het nationale zaalhockeyteam wonnen gisteren hun eerste wedstrijd van het WK met 6-2 van Oostenrijk. Wat onderscheidt zaalhockey van veldhockey? Jeroen Gunter AMSTERDAM
...
‘Hebben ze gewonnen?’ Veerle Goudswaard (22), spits van Kampong, weet nog niet wat het Nederlandse damesteam tegen Oostenrijk heeft gedaan. Als ze de uitslag hoort, 6-2 voor Nederland, reageert ze opgetogen. ‘Dat is heel goed.’ Het had weinig gescheeld of Goudswaard was zelf aanwezig geweest in Wenen, waar het wereldkampioenschap zaalhockey plaatsvindt. Ze viel op het laatste moment af. ‘Dat ik was gevraagd, vond ik al een hele eer. Ik had al vijf jaar niet meer in de zaal gehockeyd.’ Zaalhockey verschilt op een aantal punten van de veldvariant. Een team bestaat uit zes spelers in plaats van elf en op de zijlijnen liggen balken van tien centimeter hoog. Die kunnen in het spel worden betrokken. De bal mag in tegenstelling tot op het veld, niet hoog worden gespeeld, behalve bij doelpogingen binnen de cirkel. Goudswaard speelt graag in de zaal. Ze houdt van het sociale aspect van het spel. ‘Je speelt echt met z’n allen, omdat er maar vijf veldspelers zijn, moet iedereen zowel verdedigen als aanvallen. Dat maakt de band in het team veel closer.’ Omdat zaalhockey ‘erbij’ wordt gedaan, is er veel minder druk dan in de veldcompetitie, wanneer het er echt om gaat. Goudswaard: ‘In de zaal is prestatie niet het belangrijkste. Dat maakt het wat gezelliger.’ Ook fysiek kan een hockeyer zijn voordeel doen in de zaal. Het tempo ligt hoger en de speler is voortdurend
aan het sprinten. ‘Als ik van het veld kom en voor het eerst weer in de zaal speel, ga ik kapot’, zegt Goudswaard. ‘Maar als ik dan voor het eerst weer op het veld staat, is het ook even wennen. Het is niet per se zwaarder in de zaal, maar anders.’ Goudswaard is spits, in de zaal kan ze haar voetenwerk aanscherpen. Omdat er veel minder tijd is voor handelingen, moet je gelijk goed staan. ‘Ik kan niet eerst de bal aannemen.’ Zaalhockey is tactischer dan veldhockey. Grofweg worden er drie systemen gespeeld: 2-1-2, 2-3 en 3-2. Het eerste is voor de opbouw, met het tweede systeem kan een tegenstander onder druk worden gezet en bij het laatste systeem ligt de nadruk op de verdediging. In een wedstrijd worden meerdere systemen afgewisseld, afhankelijk van de wedstrijdsituatie en de sterkte van de tegenstander. Je zou zeggen dat spelen in de zaal slechter is voor de knieën en enkels , maar dat is niet waar. ‘Ik heb op het veld vaak last van mijn knieën en heupen, maar in de zaal heb ik er zelfs minder last van gekregen’, zegt Goudswaard. Kortom: zaalhockey ligt de spits van Kampong. Dit jaar werd ze met haar club voor de derde keer op een rij landskampioen in de zaal. In de finale scoorde ze twee keer. Volgend jaar hoopt Goudswaard wél bij het Nederlands zaalhockeyteam te zitten. ‘Ik was er dit jaar ook laat bij, de rest van het team had al drie weken met elkaar getraind. Ik hoop er volgend jaar vanaf het begin bij te zijn.’ In Wenen speelde het Nederlandse damesteam gisteravond nog een wedstrijd. Ook tegen de dames uit Zuid-Afrika werd gewonnen. Uitslag: 4-2. 1
Tscheu La Ling is de nieuwe eigenaar van de Slowaakse club AS Trencín. De oud-linksbuiten van Ajax heeft grootse plannen, maar ziet dit project vooral als leuke hobby. Iwan Tol DEN HAAG
...
Het klinkt als een jongensdroom: je eigen voetbalclub kopen. Al is Slowakije nou niet bepaald het eerste land wat in je opkomt bij het verwezenlijken van die droom. Maar Hagenaar Tscheu La Ling haalt zijn schouders op. ‘Ik zocht een vehikel om mijn visie in praktijk te brengen. Dat vehikel is deze club geworden.’ Als investeerder in onroerend goed (Ling: ‘Dan heb ik het niet over een paar vakantiewoningen, maar grote projecten’) doet de oud-voetballer regelmatig zaken in CentraalEuropa. Op die manier werd Ling op het spoor gebracht van het Slowaakse Trencín. ‘Die club is eigendom van de gemeente. Met die mensen doe ik zaken. Zo kwamen we op de voetbalclub.’ Ling wordt nu, samen met een mede-investeerder, groot-aandeelhouder van de club, die moet uitgroeien tot een waar Slowaaks voetbalparadijs. Zo ver is het nog lang niet. Op de website van AS Trencín is een bouwvallig stadionnetje te zien en bovendien bungelt de club onderaan in de hoogste Slowaakse divisie. ‘Alles valt en staat echter met prestaties’, weet Ling. ‘Als wij over twee jaar Europees voetbal spelen, komt dat nieuwe stadion vanzelf.’ Ling is overtuigd van zichzelf. En nog belangrijker: van zijn visie. Die houdt in dat beleidsbepalers veel te weinig uit de voetballers (Ling: ‘Nota bene hun eigen kapitaal’) halen. De voormalige linksbuiten specialiseerde zich op het gebied van voeding en krachttrainingen.
Optimaal rendement
Training van het Nederlands zaalhockeyteam. JIRI BULLER/SPORTBEELD/HH
‘Ik begeleid voetballers op die vlakken. We stellen persoonlijke programma’s samen voor die jongens en het werkt. Fysiek en mentaal kan ik het optimale rendement uit spelers halen. Met AS Trencín ga ik dat nu bewijzen.’ Ling verwijst naar voetballers als de Ajacieden Rafael van der Vaart, Wesley Sneijder en AZ-speler Julian
Tscheu La Ling heeft grote plannen met AS Trencín. PETER BLOK/HH
Jenner. ‘Die jongen kwam bij ons toen hij in het tweede van NAC speelde. Door een persoonlijk dieet is Jenner een stuk sterker geworden. Nu speelt hij bij AZ, dus zeg het maar? Maar als je roept dat het werkt, ben je in de voetballerij meteen een arrogant mannetje.’ Hij merkte het toen hij interesse toonde in samenwerking met ADO Den Haag. ‘Ik rij elke dag langs het nieuwe stadion. Daar speelt straks een club die tegen degradatie strijdt. Prima, als zij dat willen. Onder mij spelen ze Europees voetbal over twee jaar. Maar als zij daar willen meehobbelen, mij ook goed.’
Ling vergelijkt voetbalclubs met een schip met grote en kleine gaten. ‘Bestuurders zijn alleen maar bezig met die kleine gaten. Werken alleen maar ad hoc. Kijk maar naar een voetbalclub als PSV, nog een paar nederlagen en de oude lijken komen daar uit de kast.’ De Hagenaar denkt veel groter. Hij heeft veel plannen. ‘We leiden jonge voetballertjes op en maken er topspelers van, die technisch en fysiek optimaal getraind zullen zijn. Dan kunnen we de psychologen in de voetballerij ook weer in de kast terugzetten.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... KORT 111
Crisis Barcelona lijkt in de kiem gesmoord
De crisis bij FC Barcelona tussen Samuel Eto’o en Ronaldinho lijkt in de kiem gesmoord. De ruzie tussen de twee sterspelers van de Catalaanse club is voorbij nadat de twee elkaar gisteren innig omhelsden tijdens de
training. Na een gesprek in de ochtend met Frank Rijkaard is ook de kou tussen de spits en de trainer uit de lucht. Eto’o en Ronaldinho legden hun verbale ruzie tijdens de training bij op initiatief van teamgenoot Thiago Motta, meldt de Spaanse sportkrant Marca. Barcelona bericht op de eigen website dat de tweede training van deze week ‘normaal is verlopen’.
111
Catania verbannen
Catania mag dit seizoen geen wedstrijden meer spelen in het eigen Angelo Massimino-stadion. Dat heeft de Italiaanse voetbalbond besloten. De Siciliaanse club wordt daarmee gestraft voor de ernstige rellen rond de derby tegen Palermo waarbij een agent om het leven kwam. Catania
moet de overige ‘thuisduels’ afwerken op neutraal terrein en achter gesloten deuren. Voor het duel van zondag met Fiorentina moet Catania een nieuwe thuisbasis hebben gevonden. 111
Svindal wint ook slalom
Aksel Lund Svindal heeft op het WK skiën in het Zweedse Åre na de afdaling ook de reuzenslalom gewonnen.
De 24-jarige Noor kwam over twee runs tot een tijd van 2:19.64, waarmee hij de Zwitsers Daniel Albrecht (2:20.12) en Didier Cuche (2:20.56) achter zich liet. Svindal stond na de eerste manche nog vierde, maar bij de tweede afdaling stond er geen maat op de Noor. Albrecht, die als laatste naar beneden ging, kwam net te kort.
Sport
23
UEFA Cup Fenerbahçe - AZ: 3-3
Voetbal
AZ vergeet te winnen in Istanbul
‘Dé Stoop had altijd gelijk’ De eerste suikeroom in het betaald voetbal, Dingeman ‘Dé’ Stoop, (87) is maandag overleden. Hij was oprichter van Betaald Voetbal Club Amsterdam en voorzitter van ‘lieverdjes’ FC Amsterdam. Later werd hij voorzitter van FC Den Haag.
Redactie sport AMSTERDAM
...
AZ is de dubbele confrontatie met Fenerbahçe in de derde ronde van de UEFA Cup begonnen met een 3-3 gelijkspel. De Alkmaarders kwamen in Istanbul met 1-3 voor, maar zagen de thuisploeg toch nog terugkomen. Invaller Julian Jenner leek in de 61e minuut de wedstrijd te beslissen. Met een heerlijke streep vanaf de rand van het strafschopgebied zorgde hij voor 1-3. Zijn treffer volgde nog geen minuut na de 1-2 van Nourdin Boukhari. De Marokkaan scoorde op een vergelijkbare manier als Jenner, alleen dan van de linkerkant. Maar AZ - dat na een kwartier voor de 0-1 had gezorgd via Demy de Zeeuw - kon de verdiende voorsprong niet vasthouden. In de 65e minuut werd Tuncay Sanli in de diepte aangespeeld. Na een schitterende aanname rondde de technische Turk even fraai af. En Tümer Metin bepaalde de eindstand met een schot in de kruising een kwartier voor tijd: 3-3. Voor Tümer was het zijn tweede doelpunt van de avond. In de 28e minuut, bij een 1-0 achterstand voor Fenerbahçe, bracht hij zijn club terug in de wedstrijd. In die fase had Fenerbahçe weinig tot niets in te brengen.
Remco Janssen
heeft hij ook zijn memoires geschreven. Hij vatte het licht op. Bij die affaire werd FC Amsterdam onder de loep genomen door de Belastingdienst. Hier en daar betaalde hij zwart handgeld aan spelers. ‘Ik geef het wel toe, maar niet op’, zei hij. Toen heeft hij drie maanden gezeten. Vond-ie eigenlijk helemaal niet zo erg.’
AMSTERDAM
...
Louis van Gaal is verguld met de 2-1 van Nourdin Boukhari. AP
Vooral het aanvallend ingestelde middenveld van AZ combineerde er vrolijk op los. Het fanatieke Turkse publiek was bij vlagen stil en begon zelfs de eigen doelman Volkan, toch Turks international, uit te fluiten. Het spectaculaire slotakkoord zorgde uiteindelijk voor enigszins tevreden Turkse gezichten en een bitter pilletje voor Louis van Gaal. Het smetje kan volgende week in Alkmaar worden weggepoetst.AZ
heeft genoeg aan een ‘klein’ gelijkspel om door te bekeren. 1
Andere uitslagen Gir. Bordeaux-Osasuna: 0-0 CSKA Moskou-Maccabi Haifa: 0-0 Sjachtar Donetsk-AS Nancy: 1-1 B. Leverkusen-Blackburn R.: 3-2 Hapoel Tel Aviv-Glasgow R.: 2-1 AEK Athene - Paris St. Germ.: 0-2 Livorno - Espanyol: 1-2
Heini Otto, jeugdtrainer bij Ajax. Oud-speler van FC Amsterdam van 1974 tot 1977 en van FC Den Haag: ‘Daar schrik ik van. Het was een fantastisch iemand. Ik kan mij een ‘geval’ herinneren in Portugal. We speelden daar om de Intertoto tegen Belenenses. Hij had weddenschappen uitstaan met spelers voor toentertijd honderd gulden, voor wie van de bovenste duikplank af durfde te springen. Eentje twijfelde. Nou, als je het niet doet, krijg je vijftig gulden. Dus deed die speler het niet. Kreeg-ie toch nog geld. Dat was Dé ten voeten uit: heel sociaal met z’n spelers.’ Willem Crouwel, fysiotherapeut bij FC Amsterdam van 1972 tot 1982. Organiseert in mei een FC Amsterdamreünie in het Olympisch Stadion. ‘Het was een ijdele, maar bijzondere man: ik weet nog dat hij - heel tragisch - in de lik had gezeten. Daar
Pim van de Meent, trainer van FC Amsterdam van 1972 tot 1979 en van FC Den Haag van 1986 tot 1988 onder Stoop. ‘Het was een haat-liefdeverhouding tussen ons. Zo heeft hij dat zelf ook altijd omschreven. Tot de laatste week had ik nog contact met hem. Dat ging over privédingen: we hadden een haat-liefdeverhouding, maar wisten alles van elkaar. Goede spelers, slechte spelers, daar dacht hij ook nog dat hij verstand van had. Dat had hij ook wel. Dan zei hij: ‘Denk eraan, ik heb ook gevoetbald.’ In zijn tijd speelde hij bij Het Begon op Klompen. Het was aan de ene kant een moeilijke man, maar aan de andere kant een fijne, toffe kerel. Een realist, die veel voor mensen deed. Dat weet haast niemand: hij had het Starlift Fonds waarmee hij atleten, groepen of elftallen hielp. De clubs die hij steunde, daar wilde hij het voor het zeggen hebben. En hij had altijd gelijk.’ 1
Voetbal Wedstrijd afgelopen na rode kaart Lindenbergh
Ajax verliest kansloos in Bremen Ajax beleefde gisteren in Bremen een avond om snel te vergeten. Binnen tien minuten na rust was de wedstrijd beslist. Redactie sport AMSTERDAM
...
Ajax-trainer Henk ten Cate kon het afgelopen dinsdag tijdens de persconferentie niet laten: hij moest reageren op Marcus Rosenberg, de spits die Amsterdam afgelopen winter verruilde voor Werder Bremen. ‘Toen Rosenberg speelde, stonden we achtste. Hij speelt niet en we staan tweede’, zei Ten Cate. Rosenberg zou zijn spiegel vooral niet moeten vergeten mee te nemen. Daar moet hij eens in kijken, zo vond Ten Cate. De Zweedse spits had de Amsterdamse oefenmeester eerder deze week gekieteld. Rosenberg suggereerde dat Ten Cate Huntelaar op de bank had neergezet omdat hij de spits niet aardig vond. Ten Cate voelde het jeuk
en besloot eens flink te krabben. Of Rosenberg gelijk had of niet, Huntelaar begon gisteren opnieuw op de bank. Ten Cate startte voorzichtig met twee spitsen: De Mul en Babel. Lindenbergh speelde op de plaats van de niet speelgerechtigde Edgar Davids en de jongeling Mitchell Donald maakte zijn debuut in de basis van Ajax. Zoals dit hele seizoen waren de tenen van de Ajacieden ook gisteren lang. Als een hond op zijn baasje gaat lijken, zo lijkt de geagiteerde houding van Ten Cate over te slaan op zijn spelers, zou Dr. Phil analyseren. Lindenbergh kon gisteren al na 23 minuten vertrekken met een tweede gele kaart. Zijn tweede overtreding was van een zeldzame domheid. Ten Cate reageerde door De Mul te wisselen voor Vurnon Anita, net als Donald afkomstig van de eigen jeugdopleiding. Veel veranderde het niet aan het rommelige spelbeeld. Werder drong aan, maar de kansen
bleven schaars. In de veertigste minuut schoot Hunt voorlangs, waar hij een krul in de lange hoek voor ogen had. Na rust was de wedstrijd binnen tien minuten beslist. Eerst scoorde verdediger Merthesacker voor Werder, zes minuten later was het Naldo, ook een verdediger, die een hoekschop achter Stekelenburg kopte. Anita leek de bal op de doellijn te keren, maar de grensrechter bepaalde anders. De aanvallen van Bremen bleven komen, toch viel de 3-0 pas in de 71ste minuut, het was Frings die mocht scoren. De laatste twintig minuten kreeg Ajax nog twee kleine kansen, terwijl Bremen een aantal maal dichtbij de 4-0 was. Na negentig minuten was misschien wel de enige positieve conclusie van de wedstrijd voor Ajax dat Donald en Anita zich staande hielden, maar je kunt het moeilijk slechter doen dan je ploeg. 1
Ajax-speler Olaf Lindenbergh krijgt de rode kaart. PICTURE ALLIANCE
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
DE BEWEGING
DARTS: PIJLTJES GOOIEN 111
Alex van Vogelpoel
...
Kijk één avond naar de Masters of Darts (het toernooi waarbij de vijf beste darters van Nederland het opnemen tegen hun Engelse collega’s) en het is duidelijk. Er is geen ideale dartworp. Miljoenen mensen hebben wel eens een pijltje gegooid, maar niemand doet het op dezelfde manier. Het lijkt op het eerste oog zo simpel. Eerst maak je een hoek van ongeveer negentig graden om te richten. Je arm doe je een stukje naar achter om vaart te kunnen geven en als een katapult laat je de dart vliegen. Toch houdt iedere deelnemer in Hengelo zijn pijl al op een andere manier vast. Het meest extreem hierin is wel Peter Manley. De Engelsman legt de punt van zijn
pijl op z’n duim, laat zijn wijsvinger op het uiterste puntje rusten en gooit als een messenwerper zijn darts naar het bord. Voor hemzelf is het de normaal-
ste manier van gooien. ‘Het gaat er vooral om waar je jezelf het lekkerste bij voelt’, zei Manley in Hengelo. ‘Je leert jezelf iets aan. Zolang je daar in gelooft komt het goed.’ Het draait volgens hem dan ook veel meer om de ‘mental-game’. ‘Een paar pijlen ingooien voor een wedstrijd maakt voor mij niet meer het verschil. Het gaat erom dat ik me goed voel, vertrouwen heb en met overtuiging het podium op stap.’ De andere darters op de Masters sluiten zich volledig aan bij zijn verhaal. Gooi zoals jij je lekker voelt, werk aan een constante beweging op het trainingsbord en vertrouw in de wedstrijden op eigen kunde. Aad Muntz is het daar niet mee eens.
De gepensioneerde reclamemaker (‘Even Apeldoorn bellen’) schreef een boek over darts. In ‘Als een speer’ zet hij in een fictief verhaal een aantal van zijn gedachten op papier. Zo ziet hij wat in een speciale schoen, waardoor je altijd op dezelfde manier tegen de occhi (een verhoging die de wedstrijdafstand tot het dartbord bepaalt) staat. Darters moeten niet met kracht gooien, maar met souplesse. Ook zou hij de 180’ers willen uitroeien. Het risico op afketsende darts door driemaal op hetzelfde kleine vakje te gooien zijn volgens hem te groot. De darters zien er voorlopig niets in. Zij geloven in hun eigen methodes. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Korfbaltransfer
Jonge debutant
Detective Dennis
DOS-WK krijgt een nieuwe coach. Frank Landkroon volgt aan het einde van het seizoen Erik van Brenk op.
Vurnon Anita kwam ter wereld op 4 april 1989. Hij was in de wedstrijd tegen Bremen één van de tien jongste spelers op Europees niveau ooit.
Leeds United-manager Dennis Wise is nog steeds op zoek naar een verrader. ‘We moeten weten wie, hoe en waarom’. Wise refereert aan een speler die de opstelling aan de tegenstander gaf.
S P O N S O R O F F I C I E L D E S V O I L E S D E S A I N T- T R O P E Z 2 0 0 7
Gaastra International Sportswear -
[email protected] - www.gaastra.nl Gaastra shop - Van Baerlestraat 74 - Amsterdam