HIS DemoDag 2014 De voorkant van het patiëntportaal

HIS DemoDag 2014 De voorkant van het patiëntportaal Christie Manintveld ([email protected])

Tijdens het ochtendprogramma van de HIS DemoDag stond het patiëntportaal centraal. Hoewel de aanwezigen in de dagelijkse praktijk zelf vooral met de achterkant van het patiëntportaal werken, vonden zij het interessant om ook eens naar verschillende voorkanten te kijken.

Huisarts Casper Tombrock trapte af en presenteerde vanuit het perspectief van de patiënt zijn patiëntportaal (OmniHis). Daarna vertelde Wendy Breuker, assistente in wijkgezondheidscentrum Lindenholt in Nijmegen, over het patiëntportaal binnen Promedico. Als derde en laatste demonstreerde Pascale Hendriks, huisarts in De Sluis, medisch centrum Spaarndam, de voorkant van haar Medicom-patiëntportaal. Een overeenkomst tussen de verschillende portalen is dat ze alle drie toegankelijk zijn via de website van de huisartsenpraktijk. Er waren ook verschillen, zoals de manier van inloggen en het aantal zaken dat een patiënt online kan regelen. Bij de één beperkt dit laatste zich tot het online maken van een afspraak, bij de ander kan een patiënt ook herhaalrecepten, reisdocumenten of een e-consult aanvragen of een eigen dossier bijhouden.

Leo van Rooijen, dagvoorzitter

10

SynthesHis december 2014; 4 (13)

ACTUEEL ONDERWERP Na de presentaties benadrukt dagvoorzitter Leo van Rooijen nog eens hoe actueel het patiëntportaal is. Veel huisartsenpraktijken hebben inmiddels een patiëntportaal en steeds meer zorgverzekeraars beschouwen het als een vereiste. Ook de patiënt verwacht onlinedienstverlening, bevestigde Marcel Heldoorn van de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF): ‘Mensen zijn inmiddels gewend om zaken via internet te regelen. In de zorg is dit ook onvermijdelijk. Het zou nog veel verder kunnen gaan dan het maken van afspraken en het aanvragen van recepten. De Raad voor Volksgezondheid en Zorg (RVZ) heeft een advies uitgeschreven waarin staat dat een patiënt in de toekomst via internet moet kunnen beschikken over al zijn gezondheidsgegevens. De minister van

Willem van Stempvoort

Tejo Janssen

Joppe van der Reijden

Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft de ambitie om binnen vijf jaar 80 procent van de chronisch zieken toegang te geven tot hun dossier. En in de Eerste Kamer wordt gesproken over het recht op een digitale kopie van je medisch dossier.’ INLOGGEN IS DREMPELVERHOGEND Uit de presentaties blijkt dat er veel verschil is in de manieren van inloggen. Het ene portaal werkt alleen met digiD, bij het volgende kun je inloggen met

Presentatie 1: Casper Tombrock, huisarts – OmniHis

gebruikersnaam, wachtwoord en een sessiecode, en bij een derde volstaan alleen gebruikersnaam en wachtwoord. Bij sommige praktijken moeten mensen die een account willen aanmaken voor het patiëntportaal, zich aan de balie komen identificeren, zodat zeker is dat de patiënt zelf een account voor het patiëntportaal aanmaakt. Een van de aanwezigen: ‘Ik merk dat het inloggen met digiD voor veel mensen een enorme drempel is. Het patiëntportaal geeft mensen wel veel voordelen. Als ze eenmaal ingelogd

Huisarts Casper Tombrock presenteerde vanuit het perspectief van de patiënt zijn patiëntportaal (OmniHis). De patiënten van Casper hebben de mogelijkheid om online een afspraak te plannen. Op de website van de praktijk staat een link naar de webagenda. Wie hierop klikt krijgt een invulscherm te zien. De patiënt identificeert zich door zijn geboortedatum, postcode en huisnummer in te voeren en krijgt vervolgens dagen en tijdstippen te zien (in de komende twee weken) waaruit hij kan kiezen. Ook kan hij aangeven met welke huisarts een afspraak gewenst is. Vervolgens moet de reden voor het maken van de afspraak worden ingevuld. Hierbij kan de patiënt veel tekst kwijt. Als laatste moet het e-mailadres worden ingevuld. Op dit adres ontvangt de patiënt een bevestiging van de afspraak, die automatisch kan worden overgenomen door een digitale agenda (als de patiënt hierover beschikt). Een afspraak afzeggen kan nog niet via het portaal.

Casper Tombrock

SynthesHis december 2014; 4 (13)

11

Presentatie 2: Wendy Breuker, assistente – Promedico Wendy Breuker is assistente in wijkgezondheidscentrum Lindenholt in Nijmegen. Ze laat zien hoe patiënten via het patiëntportaal (Promedico) een afspraak kunnen maken, herhaalrecepten kunnen bestellen of voor een e-consult kunnen kiezen. De patiënten komen in het portaal via de website van het gezondheidscentrum. Om gebruik te maken van de onlinediensten moet eenmalig een account worden aangemaakt, zodat patiënten daarna met een gebruikersnaam en wachtwoord kunnen inloggen. Na het inloggen krijgt de patiënt per e-mail een sessiecode toegestuurd. Als hij deze heeft ingevoerd, krijgt hij toegang tot het patiëntportaal. Bij het online maken van een afspraak worden de mogelijkheden in de agenda getoond. Het is mogelijk om een dubbele afspraak te maken en ook om een afspraak online weer af te zeggen (tot minimaal 24 uur van tevoren). Na het kiezen van een dag, tijd en zorgverlener klikt de patiënt op ‘Bevestigen’, waarna hij de melding krijgt dat de afspraak gemaakt is. Per e-mail ontvangt hij een bevestiging met een overzicht van de afspraak. De patiënt kan een herhaalrecept aanvragen voor de medicijnen die hij op dat moment gebruikt. Alleen de middelen die voor een herhaalrecept in aanmerking komen, worden getoond op de persoonlijke pagina van de patiënt. Door op een middel te klikken komt dit in een ‘winkelwagentje’ terecht. Als alle benodigde middelen zijn geselecteerd, gaat de patiënt naar ‘Uw aanvraaglijst’. Hier kan hij eventueel de hoeveelheid aanpassen, waarna hij op bevestigen klikt. De patiënt ontvangt een e-mail met hierin het overzicht van de bestelde medicijnen. Voor een e-consult selecteert de patiënt de

zorgverlener en voert hij het onderwerp en zijn vraag in. Vervolgens drukt hij op ‘Bevestigen’. Op zijn persoonlijke pagina kan de patiënt zien welke afspraken hij heeft gemaakt, welke recepten online zijn aangevraagd en welke e-consulten nog openstaan en welke al beantwoord zijn.

zijn, hoeven ze alleen maar hun medicatie aan te klikken en op bevestigen te drukken. Het alternatief is de namen van alle benodigde medicatie zelf op een formulier invullen en dit versturen. Dat is veel meer werk en toch logt de helft van de chronische patiënten niet in.' Inloggen op het patiëntportaal zou eenvoudig en tegelijkertijd veilig moeten zijn. Ook is standaardisatie wenselijk. Eén account en één manier om in te loggen zouden de drempel om gebruik te maken van onlinediensten in de gezondheidszorg een stuk lager maken.

ZIJN GEGEVENS GOED BEVEILIGD? Over veiligheid is het laatste woord nog niet gezegd. Het is vele aanwezigen een doorn in het oog dat de huisarts de beveiliging 'tot zes cijfers achter de komma' regelt en dat de patiënt zijn gegevens vervolgens op Facebook zet of zijn complete medisch dossier aan een advocaat overhandigt. Hoe ver gaat onze verantwoordelijkheid, vragen aanwezigen zich hardop af. Kunnen patiënten de gevolgen inschatten van het vrijgeven van hun medische gegevens? Daarover zijn de meningen verdeeld. Belangrijk is in ieder geval dat goed gelogd wordt wie op welk

12

Wendy Breuker

SynthesHis december 2014; 4 (13)

Herman Levelink

Presentatie 3: Pascale Hendriks, huisarts – Medicom

Pascale Hendriks

Frits Schueler

Pascale Hendriks, huisarts in De Sluis, medisch centrum Spaarndam, demonstreerde de voorkant van haar Medicom-patiëntportaal. Via de knop ‘Inloggen voor patiënten’ op de website of via mijn gezondheid.net kunnen patiënten naar het portaal. Inloggen doen zij met hun e-mailadres en een wachtwoord. Daarnaast is een DigiD met sms-functie vereist om toegang te krijgen. Vervolgens kunnen de patiënten een afspraak plannen met de huisarts, een praktijkondersteuner of een assistente. Zij kunnen zelf aangeven of ze een herinnering per e-mail willen ontvangen en wanneer zij deze willen ontvangen. In de mail staat een overzicht van de afspraak en een foto van degene met wie de afspraak is gemaakt. Als mensen voor een e-consult kiezen krijgen ze automatisch een melding op het scherm. Hierin staat in welke gevallen het e-consult niet geschikt is, zoals bij spoedgevallen. Dit gelezen hebbende kunnen patiënten kiezen aan welke zorgverlener ze hun vraag willen stellen: een huisarts, praktijk-ondersteuner of assistente. Ze voeren het onderwerp en de vraag in en na het verzenden verschijnt het bericht dat de zorgverlener ernaar streeft binnen twee dagen te antwoorden. Patiënten kunnen ook een overzicht van hun eerdere e-consulten bekijken. Een laatste functie die Pascale uitlicht, is de mogelijkheid om een deel van je eigen medisch dossier te bekijken. Patiënten kunnen problemen en episodes bekijken, en ook zelf een dossier bijhouden. Ze kunnen doorklikken naar patiëntenbrieven en onderzoeksuitslagen inzien. Deze worden altijd eerst door de huisarts gezien en vervolgens beschikbaar gemaakt voor de patiënt.

SynthesHis december 2014; 4 (13)

13

Marcel Leijten

Achter de knoppen

moment gegevens heeft geraadpleegd. Een idee is om de patiënt zelf de controle en dus meer verantwoordelijkheid over zijn gegevens te geven. De patiënt zou bijvoorbeeld zelf toegang kunnen geven aan personen die hij (een deel van) zijn dossier wil laten bekijken. De patiënt kan hiervoor dan zelf een sessiecode afgeven.

De HISsen zijn nog niet bezig met de ontwikkeling van een individueel onlinezorgplan. Het NHG werkt aan een format en vervolgens zal het stapsgewijs worden ingevoerd. Er wordt gepleit voor het breed opzetten van één systeem om dat gaandeweg te specificeren: samen werken aan uniformiteit in plaats van het afzonderlijk opzetten van verschillende systemen. 3

PRAKTISCH VERBETERPUNT Een ander, direct te verbeteren veiligheidsaspect kwam ook tijdens de discussie na de demonstratie naar voren. Bij het bekijken van de verschillende portalen en diensten viel op dat patiënten in een aantal gevallen per e-mail een bevestiging krijgen van de bestelde herhaalrecepten. In deze e-mail worden ook de bestelde medicijnen genoemd. Dit is privacygevoelige informatie die onnodig via onbeveiligde kanalen verstuurd wordt. Beter is het om een bevestiging te sturen waarin slechts staat dat de patiënt herhaalrecepten heeft aangevraagd. Wil een patiënt vervolgens bekijken welke medicijnen dit betreft, dan kan hij of zij hiervoor inloggen in het patiëntportaal. PERSOONLIJK ZORGPLAN IS HISOVERSTIJGEND Tot slot komt het zorgplan ter sprake. Is dit iets wat in het patiëntportaal thuishoort? Zijn er binnen de verschillende HISsen plannen voor de ontwikkeling van een onlinezorgplan? Bij het zorgplan is het van belang dat de patiënt, maar ook mantelzorgers, zorgverleners en bijvoorbeeld de gemeente toegang hebben. Dit maakt het zorgplan HIS-overstijgend. Ook hier is veiligheid weer van groot belang. Wie mag welke gegevens inzien?

14

Vier assistentes, vier verschillende HISsen, van links naar rechts: Ada Bukman, Wendy Breuker, Wendy Warmenhoven, Sanne van Gessel

SynthesHis december 2014; 4 (13)