Het werk van de vertrouwensinspecteur (VI)
Congres toezicht en handhaving Kinderopvang 1 oktober 2013 Vertrouwensinspecteurs in de kinderopvang Christa Broeren en Liesbeth Klaver
Een houtskoolschets van de VI's
Klein team van onderwijsinspecteurs & inspecteurs KOV;
Bijzondere taak voor een inspecteur náást toezichthoudende taak; Telefonisch bereikbaar via 0900 nummer, géén 'spreekuur'; Voor ouders, leerlingen, docenten, directies, besturen, vertrouwenspersonen, houders, medewerkers kinderopvang....; Een VI luistert & informeert en adviseert, ondersteunt & begeleidt daar waar nodig; Géén behandeling van individuele en/of arbeidsrechtelijke klachten.
Wettelijk kader van de VI Wettelijke basis voor de werkzaamheden van de VI vormt: • Kinderopvang: • Wijziging Wet Kinderopvang en kwaliteitseisen Peuterspeelzalen (WKO): Verzamelwet Kinderopvang (2013) Artikel 1.51b en c • Onderwijs: • WOT (artikel 6: omschrijving werkzaamheden vertrouwensinspecteurs) • Sectorwetten (overleg-, aangifte- en meldplicht)
Wettelijk kader: Soort meldingen
Meldingen over: • Seksuele intimidatie & seksueel misbruik (misdrijf tegen de zeden); • Fysiek & psychisch geweld (kindermishandeling bij KOV); • Discriminatie & radicalisering (alleen voor het onderwijs).
Wettelijk kader: bijzondere bepalingen VI De VI – inspecteurs hebben voor meldingen rond seksueel misbruik en seksuele intimidatie: •
Geen aangifteplicht;
•
Bijzondere geheimhoudingsplicht;
•
Verschoningsrecht.
Wettelijk kader: aard redelijk vermoeden van strafbaar feit door een met taken belast persoon werkgever/nemer) jegens een kind/minderjarige leerling Kinderopvang:
Misdrijf tegen de zeden Mishandeling
Onderwijs:
Misdrijf tegen de zeden
Wettelijk kader: de plichten bij redelijk vermoeden van strafbaar feit Meldplicht: intern binnen de instelling aan bestuur/houder • Alle medewerkers (kinderopvang) • Alle met taken belaste personen (onderwijs) Overlegplicht met de VI: • Houders (kinderopvang) • Besturen (onderwijs) Aangifteplicht bij politie: • Houders (kinderopvang) • Besturen (onderwijs)
Werkwijze VI bij meldingen en (omgevings-) signalen Het gaat over (ernstig) grensoverschrijdend gedrag (denk daarbij aan seksueel, fysiek en/of psychisch geweld) van: • docenten/medewerkers naar leerlingen/kinderen (bijvoorbeeld: hard beetpakken, intimideren of onheus (seksueel) bejegenen) • leerlingen/kinderen naar leerlingen/kinderen (bijvoorbeeld: pesten, slaan of grensoverschrijdend gedrag) • leerlingen/kinderen naar docenten/medewerkers (bijvoorbeeld: dreigen via social media of fysiek geweld)
Werkwijze VI: snel en deskundig onderscheiden & afbakenen • Actie: meldplicht-overlegplicht (verkenning redelijk vermoeden) en aangifteplicht; • Betreft het meldingen gerelateerd aan de kwaliteit van de instelling en/of het personeel, zoals: organisatie, pedagogisch handelen, veiligheid in de groep, sfeer in team? Actie veelal verwijzen naar het bestuur/houder, in of externe vertrouwenspersoon, (interne) toezichthouder en/of klachtenprocedure; Meldingen waarbij de instelling indirect is betrokken: afhankelijk van de situatie/melding wordt er gehandeld door de VI.
Nu even oefenen: een casus Moeder meldt dat haar 5 maanden oude baby voor opvang bij een gastoudergezin is. Ze maakt zich zorgen aangezien zijn luier erg vies was (aangekoekte ontlasting), hij resten koekjes en eten in zijn haar had en erg huilerig was. Ze geeft aan dat ook andere kinderen die middag vieze luiers hadden en er meer kinderen dan de toegestane zeven waren. Op haar vragen aan de gastouder kreeg ze onduidelijke/vage antwoorden en dat de kinderen televisie hadden gekeken. Toen ze vandaag haar kind bracht hoorde ze een ander ouders zeggen dat ze haar kind nooit meer zou brengen. Ze heeft haar kind bij het gastoudergezin achtergelaten maar met een slecht gevoel. Opdracht: U zit als VI achter de telefoon. Wat adviseert u moeder en zet u nog andere acties in?
Even door met oefenen: een tweede casus Vanuit het Kinderdagverblijf 'Kiss & Ride' meldt een medewerker dat een collega een kindje van 10 maanden heel hard op de vingers tikt en kinderen die niet willen eten regelmatig de neus dicht knijpt en eten naar binnen propt. Ze is erg aangedaan en vindt dat dit echt niet kan. Ze heeft het gemeld bij haar leidinggevende maar die doet er niets mee een zegt dat ze rekening moet houden met de moeilijke persoonlijke situatie van deze pedagogische medewerker. Via ouders heeft deze leidster gehoord dat ze dit nummer kon bellen. Morgen heeft ze een gesprek met de GGD. Wat kan ze doen? Opdracht: U zit als VI achter de telefoon. Wat adviseert u de medewerker en onderneemt u verder actie?
Verder oefenen met het onderwijs: een derde casus Een moeder belt. Haar kind van toen 3 jaar, nu 4 jaar, is begin vorig jaar seksueel misbruikt door de, toen 16- jarige, zoon van de gastouder. Volgens moeder is er in diezelfde periode ook nog sprake geweest van een ander incident bij de gastouder met een meisje van toen 6 jaar oud, ook door dezelfde zoon. Moeder heeft melding gedaan bij het gastouderbureau. Gastouderbureau heeft niet gehandeld. Haar kind gaat nu naar school en ze maakt geen gebruik meer van de gastouder. Echter haar kind heeft nog veel last van nare dromen en plast nog regelmatig in bed. Moeder heeft geen goed gevoel bij wat er voorgevallen is en vraagt zich af of er nu door iedereen juist gehandeld is en of zij nog wat kan doen. Ze weet dat de gastouder nog steeds als gastouder is geregistreerd in het LRKP. Mogelijk dat zij nog steeds kinderen opvangt. Opdracht: U zit als VI achter de telefoon. Wat adviseert u moeder en onderneemt u verder actie?
Werkwijze VI: andere activiteiten
Kwaliteitsbewaking & inter-beoordelaarsbetrouwbaarheid: • Overleg & intercollegiale consultatie • Werkmodel (handboek) • Scholing & training Communicatie, samenwerking en voorlichting • Onderhouden van het netwerk • Voorlichting (bijvoorbeeld PABO's)
Facts & Figures VI
16 Vertrouwensinspecteurs (1/2 fte), met een vastgestelde termijn (maximaal 5 jaar); Per (werk)dag hebben 3 vertrouwensinspecteurs (telefoon) dienst; Streven is alle bellers direct te woord te staan en anders dezelfde dag terug te bellen; Ook voor Caribisch Nederland, gezien tijdverschil: apart emailadres; Kennis vanuit alle sectoren (van kinderopvang tot hoger onderwijs), brede expertise inspecteurs; Juridische ondersteuning VI team.
Niet vergeten: de bereikbaarheid van de vertrouwensinspecteur
landelijk centraal meldpunt: 0900-1113111 bereikbaar 08.00 – 17.00 uur óók in schoolvakanties
Vragen? Opmerkingen? En anders: Dank u wel voor uw aandacht!