I
.*"JT"1
CIMEMAü THEATER 10 et.
HET WEEKBLAD
J{
*mm
Red. en Adm. Noordelnde •, Lelden - Glro-nr. 41880 PrQs pw kwartaal fl. 130, plus omzetbelasting
l ïSKcm^, »
f.
Plus 1 et omxetbel. 20$te Jaargang No. 38-12 OCT. IMO»
>v >* .-,».]
|^|
■
;
"
-
•
j
''S ÉfH
•,■;.
■ f^mtm**>w
mm
ft»».. Jf
-••'
:-^i:
•' "ui**,
.y, .
W s
aft
^^^|:. ;'_"** IP. »» M. »y ^p. g,
a* -
■-
m
■ïf V » •
'
..>-„
^2r*l
^ *-"■-?>
tf
I :
■
■
«;^'
P. GERTENAAR - EEN OUD HOEKJE
[MARIA ANDERGAST^ SPEELT EEN BELANG RIJKE ROL IN DEI TOB1S-FILM „HAAR IPRIVE-SECRETARIS".
^^^^i>^ ,
\
',
BABBHTJES iKm VOLKSTOONEEL IN AMSTERDAM
Hij speelt in de film altijd de rollen van menschen, die het niet gemakkelijk hebben. Menschen, die door het lot noch begiftigd zijn met een innemend uiterlijk, noch met een geluk, dat hun op hun ganschen levensweg begeleidt. De door Paul Kemp vertolkte figuren moeten wel heel erg hun best doen om aan hun dagelijksch brood te komen, of aan een aardig meisje of zelfs maar gewoon aan hetgeen hun rechtmatig toekomt. Maar zij geven het niet gauw op. Zij treden vol goeden moed de moeilijkheden tegemoet en zij komen met hun opgewektheid dikwijls verder dan menigeen, die over grootere kennis van zaken en andere voordeelen beschikt. In de rollen van Paul Kemp — sinds het begin van de periode der sprekende film zijn het er al meer dan vijftig — vinden wij veel terug, dat we precies zoo ervaren hebben in ons eigen leven of ten minste in onze naaste omgeving. Deze echtheid van zijn figuren is de verklaring voor zijn ongewone populariteit. Hij is in zijn genre dikwijls belangrijker dan de serieuze rol. Hij is in iedere film de vriend, die geduldig en onbaatzuchtig alle geva-
ren en slagen van het lot opvangt en ternauwernood tijd heeft om aan zichzelf te denken. Zoon vriend was hij in „Kornblumenblau", zijn laatste film, waarin hij er zelfs zonder eenige reden van verdacht werd de vader van een „vaderloos" kind te zijn. „Première der Butterfly" liet hem ons eveneens zien als het slachtoffer van de liefdesgeschiedenissen van anderen. In „Das Abenteuer geht weiter" had hij de grootste moeite met de amourettes van een grooten zanger. Hij is bovendien stamgast in de Italiaansche film-ateliers. yznt ook de Itala-films „Unsere kleine Frau" en „Dir gehort mein Herz" telden hem in hun rolbezetting, In „Capriccio" was hij een ware vriend van den held: in „Zauber der Bohème" vormde hij met Lingen en Sima een vroolijk artistentrio; in „Glückskinder'en „Boccaccio", in „Heisses Blut" en als Sosias-Mercurius in „Amphitryon" moest hij voor vele anderen verdriet en narigheid verdragen. De titelrol in „De
Laten we elkaar goed begrijpen: hiermee wil tooneelliefhebber... juist voor den geculliveerik niet zeggen, dal hel officieele tooneel ineens den tooneelliefhebber. Want deze arme. misóók volksslukken zou moeten gaan spelen. Ten leide man komt eindelijk tot de ontdekking, dat eerste zouden ze hel niet kunnen, ten tweede hij al die jaren bij den neus genomen is. op al zouden de hartige, ongecompliceerde laai en die kunstzinnige, hooggestemde kunst-avonden die primitieve dramaturgische structuur van in Amsterdams erkende kunstpaleizen-met-verBoubers en Spree's kunst hel niet uithouden Ome hoofdstad heelt zich yerjongd. Nie» gunning. Hem werd wijsgemaakt, dal hij „lootusschen al die bloote godinnen aan den wand alteen rijden de goede oude aapjes weer neel" te zien kreeg; maar nu. na één middag en die fauteuiltjes van chroomstaal, waarin met klepperend door de straten en drinken de burNieuwendijksche glorie, weet hij beterl Hij gerookt mag worden, Ik ben ook maar een progers kandeel; ook de vergane glorie van Amheeft geen tooneel te zien gekregen, in dat feet die brood eet, en het onbevoegd uitsterdams volkstooneel is uil de lappenmand van kunstzinnige verleden - slechts bohème-zwenoefenen van de geneeskunst is strafbaar; - dus grootmoeders neepjes herrezen - en il] bl.jkt del onderbroken door natuurgeluiden. Hij heeft, ik wil mij niet opwerpen als kwakzalver voor meer levenskracht te bezitten, dan menigeen na ' voorstellingen van zoogenaamde ..volksstukhet Hollandsche tooneel met haar spataderen, haar had toegedacht. ken" in den Stadssfhouwburg. den recensenten beefhandjes en andere oude-dameskwaaltjes. AlExpressionisten, impressionisten, symbolisten, gelijk gegeven, die zeiden: „deze primitieve leen zou ik. als iemand, die werkelijk van hel Piscator-bühne. . . al deze triomfbogen van een vorm van kunst is voorgoed overwonnen . omtooneel houdt, dit willen zeggen. Heeren! Ga, ietwat daze tooneelconjunctuur zijn tot stof verdat het geen kunst wès. maar apentheater. Op vóór ge ons herboren volkslooneel in 't koele kruimeld, maar op de piepende planken van de den Nieuwendijk leven de uitersten - zij lèvenl graf gaat intrigeeren, éérst eens kijken. Koop theaters aan den Nieuwendijk moet de Schele Naast sterke naturalistische creaties - kerels een kaartje van een kwartje, al is dat onder de de waarheid weer zeggen, en Na Druppel van Willem van der Veer en Harry Boda. zóó prijs, neem een programma, al kost hel geen wenscht, - hartgrondig, en met acclamatie van overgestapt van den Zeedijk; prachtige oude vijftig cent en steek een sigaar op - déze het vrouwelijk deel der toeschouwers. - „alle zondaars van Herman Bouber en aangrijpende kunstenaars kunnen er tegen. Laat de rosse jool kairels de koorsl" vrouwen van Annie Verhulst - bewegen zich van de „Jantjes" over u heen zwieren, zet u De tooneelliefhebber, die een gang naar het de meest afgrijselijke aanstellers, als een tneste schrap voor de norsche tragiek van „Zeemanstheater langzamerhand was gaan beschouwen horde sollicitanten voor het executie-peloton vrouwen", overwin uw inlelleclueele bezwaren als een japansche thee-ceremonie of een avondMaar deze laatsten. hoe jammerlijk hun heldtegen de ronkende pathetiek van „Mottige je bloemen-schikken. zit aanvankelijk ietwat verhaftige pogingen om te overtuigen ook zijn moJanus", en... wanneer de overtuigingsdrift van blüh te luisteren naar dezen kantigen, ruimhargen, zijn nog honderdmaal beter dan de gedie booze, onderkruipende, niel-erkende cometigen en bremmig-gezouten volksdialoog, d.e blaseerde, huichelachtige en volslagen onverdienten u de kans geeft, - lel dan eens op de niet alleen (volgens van Deyssels voorschnft) teerbare „tooneel-zeelieden", waarop de Stadszaal Let op de hongerige aandacht, waarmee bestaat uit „proza, dat als een man op hem schouwburg ons in hel verleden wel eens plach» ieder woord wordt aangehoord en onmiddellijk toekomt", maar dat met vuisten slaat bovente vergasten, als vluchtige boetedoening aan begrepen; lel op de feillooze en spontane reacdien. De Jantjes komen het tooneel opgestomonze nationale muze. ties van die duizenden menschen, die gij vruchmeld, dansen met de meiden van de rosse Er gaan geruchten, dat onze eerwaarde looteloos in uw tent hebt trachten te lokken; laat buurt, dat de splinters over het voetlicht sprinneeldireclies pogingen in hel werk zouden stelu verdooven door al die daverende open doekgen en de Mop zingt met Na Druppel in rood len, om deze sublieme volkskunst, die als kleurig jes en u in de pauze vergasten op even slechte licht een duet. dat heel wat rechter naar het onkruid uit den omgewoelden akker van hel koffie als die van uw kunstpaleis, die hier echter gemoed gaat dan de meeste schlagers van de nederlandsche bioscoopbedrijf is opgeschoten, maar een dubbeltje kost. Laat u een droppie afgeloopen tien jaren. Er wordt zóó geacteerd met wortel en lak uil Ie roeien, als zijnde „onpresenleeren door uw buurvrouw, al is het op dat tooneel. dat het voetlicht als scheidsl.jn eerbare concurrentie". Er gaan véél geruchten kleverig en géén praline, laat u toesnauwen: „U tusschen droom en werkelijkheid komt te verin dezen tijd. en we zullen ons dus ook maar mot naar een blijspel gaanl", wanneer u op de vallen; de zaal leeft méé met de vertrouwde niet te vroeg opwinden. Vast staat echter dat. verkeerde plaats lacht, en laat u, na afloop, de figuren, die daar. onder een wisseling van alle wanneer de beeren van de Erkende Kunst dit deur uildringen als volgzaam schaap onder deze kleuren van de regenboog, hun liefde, haat en voornemen dóór mochten zetten, zij ongetw.jkudde, met de zakdoeken nog nat en de melowanhoop uitzingen en -vloeken; en interrupties, feld juridisch in hun recht slaan. Maar wandieën nog na-neuriënd in de lucht. _ zooals wij die in de verhalen van onze vaneer zij het bioscoop-looneel onmogelijk gaan Wanneer ge dan weer builen staat, in het ders met ongeloovige gezichten aanhoorden. maken, doen zij daarmee niets anders dan het geheimzinnig, roezig rumoer van de verduisterzijn aan de orde van den dag. Wanneer de „mene lekel" aan den wand uitvegen, en er de stad. zeg dan eens eerlijk, al kost hel moeischurk (en schrijver noch acteur laten er gras „ik ben toch lekker de baas" voor in de plaats te na al die jaren van zorgvuldig gecultiveerde over groeien om duidelijk te maken, dat het de zetten. Aangezien onze looneelgeschiedenis der leugen: ..Wat is méér waard. . . 7 Het slachtschurk is) zich sluipend naar zijn prooi begeeft laatste jaren van domheden, misstappen, valsche offer of de moordenaar. .. 7 ' wordt het argelooze slachtoffer door de zaal voorwendsels en hysterische zelfoverschatting Naïef van me, om dal te vragen. Laten we gewaarschuwd. „Kijk uit. Leenl - Daar koml-el aan elkaar hangt, zou een dergelijke handelHamlet maar clleeren: „The rest is silence.' En - Houdt 'm In de smiezen, den smeerlapl ... wijze geen verwondering baren. Alleen medeeen ijsje nemen in de automaliek. En wanneer de vfertooning - door een stamplijden; medelijden met het gesubsidieerde Holvolle zaal beurtelings schaterend en snotterend landsche tooneel. dal harlkiri pleegt op de trapaangehoord - haar hoogtepunt nadert, wordt pen van het mausoleum eener miskende traditie. het een festijn. Ook voor den geculliveerden
Paul als tuinmcm.
Op weg naar den studio.
i
———^-^—^^
o m >
C
RECHERCHEUR STUDER Recher. hturStuder van de Berner Kantons-politie hee/t den arrestant Erwin Schlumrf, verdacht van moord, naar de geVangeni. in Thun gebracht Al, hS ll^nlT IVA ?' ïjf'L "' W" 9aJ"l 0P:oek<;n' bl^t dat de man zich heeft opge' 0n, e k , dat hii n09 dood iïdïn met J, Schlumpf tü ? d,e A11™ ? , ,■ ""«gehad "■ Hi i teeft h)den een"ongelukkige jeugd heeft en reeds een medepaar aaI
VO 0r
m
dri ven
is
^ n K "l. " u " ) veroordeeld. Schlumpf had daarna werk gevonden ker m n ,ev den over hem Hi Ion JK "- Wu" Son,a. W?, Witsch., waarmee h., zoo' gauw"mogelijk wilde *""■ trouwen.) *'* Maaro^ op «« een «*.)« avond S n a v n,oord «n 1 , tt il? "" u i " Bevonden en Studer arresteert Schlumpf, die 9 bedra9 aan 9eld bii zi h b d A d a komen Óri', ^ ' * - " ' ""^' "eer is bijgete kómen "n v"trouweliik 9"P«k het noodige van hem te wet« lüll "niflf,wat hÜ "'"" verneemt, is dat Sonja Witsch! nog een broer had. Armin, d.en den verdachte niet mocht lijden. Erwin kan echter niet vertellen waar hl, geweest is op den tijd. dat de moord werd gepleegd vertellen waar de„ne^„9"Tk\dat S.tud" heeft "»' den rechter van instructie, blijkt, dat dezen den rechercheur eigenlijk een eigenwijzen kerel vindt. Na eenig ang, elkaar heenpra en zeg. Studer ten slotte waar het op staat; dat hij overtuigd 's Word, hT^^ ^ï den b'klaafldc *" dat hij dien, belangen zal verdelgen Wordt het onderzoek naar de misdaad niet zóó gevoerd, als hij het verlangt dan neemt hi| zijn ontslag om vrijer te kunnen optreden, ' verlangt, zea.eStude'rToaenndna,bH?irel,n,tlkaJ,r ^T "i *"*'*"* " d« rechter van instructie " cont«. «S di .llü! ""derzoek zal mogen leiden. Toevallig komt Studer Van de Het bl«k di, J" , ^f'i t00mkw"k"i'' va" Schlumpf heeft gewerkt, E lenb den Ion.» f wl % ' "(l" Beteten, bijzonder begaan is met hel lot van den jongen terwijl Studer een paar eigenaardigheden aan zijn kleeding on dekt V
e
hed,enPDla0aC,hrd
0 ""^de*>m d°ld J
ch,
van
ges"uu r? ^ " " '""«'«« »•« Gerzïns e^ wHhr^ f l, ' ■ J °° '• fl'P'e'Bd. In den trein ontmoet hij Sonja m OP da 2ii oX ,/ï ' u ' l "" 9roo,en heeren-vulpenhouder - een Parker gebruikt om haar naam te schrijven in een boek. In Gerzenstein aangekomen volgt M haar en ziet hoe zij iets overhandigt aan een kappersbediende diTvoor de d" deabedfennHW1 /,aat- l5'"!" iaa, tiCh " d' kaPP"«"k »cheren en bemerkt w"t. uÄ, AU dcn,vulP'nhoud"- di" Sonja gebruikte, in het zakje van zijn witte jas heeft. Als hi, daarover een opmerking maakt, antwoordt de bediende dat de vulpen een erfenis van Sonjas vader is oeaienae, aat De?aawaarihn0méM,nlUd" T. dt ^f1*"1* «" Politiebericht door de radio omroepen. waarin melding wordt gemaakt van de ontvoering van lean Cottereau den mees.erknecht van Ellenberger. In zijn hotelletje vindt StuL de keTer'in in Daaróo hïLZ? r9""^ 1.uitziendJonfl"""»ch, die Armin Witschi blijkt te zijn. Uaarop begeeft de rechercheur zich naar de kweekerij van Ellenberger. In het bosch vmd. hij Cottere.u die geslagen en mishandeld is, zooals hij zegt, doch d" 9 d0en Hii br 9, den man naar h E enberT T' gewond, « *""' J WM f?\ l. Deze'iÄr"" blijkbaar ook want"hij draagt een verband om van het hoofd. Ook hi, weigert iedere verklaring,
KAMERS TE HUUR. Qchlumpf had den rechercheur verteld, dat hij by een echtpaar ^ had gewoond, dat in de Bahnhofstrasse een mandenmakery nad. Hoffmann hadden de menschen geheeten ™:nu . T ^aS niet, ,noeil«k te vinden. Op het trottoir, voor den winkel, stonden gevlochten bloemenstandaards, die naar een salon pllcht n pa ,m P™ hV*5 . ^henen te verlangen. Studer trad binnen, een bel ging gedempt achter in het huis en toen kwam er een l^Z vf" WKnkel binne.V Ze droeg een blauw gestreept mouwschort, beur haar was grys en behoorlyk verzorgd. Ze vroeg wat mynheer wilde, en haar beleefdheid kwam Studer aangeleerd voor Hy was gekomen, zei Studer, om inlichtingen in te winnen over Erwin Schlumpf, die hier gewoond had. Rechercheur Studer, van de kantonspohtie. Men had hem belast met het onderzoek, en hij zou graag iets meer over den jongen willen weten. De vrouw knikte, en zette een ernstig gezicht Het was een treurige geschiedenis, vond zy. De rechercheur moest maar binnenkomen; ze was alleen, haar man was gaan venten. Of de rechercheur met even in de keuken wilde komen; geZet wilde JU ' en hii k0n een k0pje drinken als h« In koffie had Studer juist trek En hy had er geen spyt van, dat hy ja had gezegd, want de koffie was goed; geen lauw, slap aftreksel, zooals in „Zum Bären" De keuken was klein, wit en zeer zindelyk. Alleen de stoel, waarop Studer had plaats genomen, was een beetje te smal voor hem Studer begon voorzichtig vragen te stellen. „Of Schlumpf precies op tyd betaald had? — O ja iedere maand, op den laatsten dag van iedere maand, als hij zelf ziin loon gekregen had, dan had hy vyf en twintig francs voor haar op de tafel gelegd. - En was hy 's avonds altyd thuisgebleven? — Het eerste jaar wel, maar daarna was hy dikwyls laat thuisgekomen. — Aha, merkte Studer op, een meisje? Mevrouw Hoffmann lachte. Het was een vriendelyk, moederlyk lachje Studer stelde by zichzelf vast, dat hy het een aardige vrouw e vond. Ze knikte. Maar het meisje was nooit by Schlumpf op zyn kamer geweest? — Neen, nooit. Zooiets zou zy niet willen hebben. Niet dat zy er
en m m 70 m
perse De rechercheur zoii het Studer begreep het inderdaad0 H^aikte oPWtuigd. Hii i iar m zyn hevehngshouding, de boenen 'o"" dkander de benedenbeneednenPge^genen, ^ ^ handen «evouwen- Z^ hoofd was naar Het meisje had Schlumpf ook nooit afgehaald? — Neen Dat wil zeggen, éen keer wel, op een Woensdagavond 0 „Hoe laat?" „n"^ half zeven. Schlumpf was juist van zyn werk thuisgekomen, en had zich op zyn kamer gewasschen.... Hy was er zelfs nog met mee klaar geweest toen het meisje in den winkel was verf^oenY e Zag eIg bleek■ maar dat verbaasde my niet, omdat men immers haar vader vermoord had gevonden... Ze zei, dat z« Schlumpf wilde spreken, en of ik hem roepen wilde. Hy is toen gekomen en ik heb hen in de keuken alleen gelaten, maar zy hebben nauwelyks een nunuut met elkaar gesproken. Toen is het tIhu1iSSJgeek^meernWe5'egaan- En Sch,UmPf is Pas tegen middernacht „Dat was dus op Woensdag, dus op den avond na de ontdekking van den moord, nietwaar?" UIIIUCK»WJ8 „Ja, mynheer. Ik sliep dien nacht slecht, en om vier uur heb ik Schlumpf gehoord; hy sloop toen op zyn sokken de trap af. Om zeven uur verscheen toen Murmann al, om Schlumpf te arresteeren. Maar toen was Erwin verdwenen " Erwin ... De naam klonk teeder in den mond van de grüze vrouw. Twee jaar had Erwin dus by dezelfde menschen gewoond; hy moest zich goed gedragen hebben, anders zouden zy hem we met zdo lang gehouden hebben „En weet u ook iets van zijn verleden?" 1 11 „^OHV ^" ^-'-" «i mevrouw Hoffmann, „hy heeft tegenslag gehad Erwin Myn vader zei altyd: „Oordeel niet, opdat ge niet geoordeeld zult worden". Neen, ze zou geen zedepreeW houden, maar u weet wel, mynheer, hoe het vaak kan gaan. Erwin heeft ons, toen hy een paar weken by ons was, alles verteld, van zyn nbraken en van Thorberg en van het opvoedingsgesticht.. Eén keer is zyn moeder hem komen opzoeken.... Een goede vrouw... molder?" ^ ^ nioeder gehouden.... Kent u zyn Studer knikte. Hy hoorde nog de oude, rustige stem, die vroeg of hy niet eerst wat eten mocht Er ging een bel in de keuken. Er is zeker iemand in den winkel, zei de oude vrouw; ze stond op, vulde voorzichtig Studers kop — suiker en melk moest hy maar zelf nemen, zei ze — en toen ging zy de klanten bedienen. wi™der •*dr°nk Zfin ukoffie met kleine slokJes 0P. haalde zyn horloge uit zyn zak: het was by zessen. Hy had nog den tyd. ny liep in het kleine keukentje op en neer, zijn handen op zyn rug, dacht aan mets en schudde slechts van tyd tot tijd zyn hoofd wanneer een of andere gedachte hem wilde kwellen. Twee, drie keer liep hy voorby de witte keukenkast, zonder haar eigenlijk op te merken, tot hy zich, toen hy zich wat bruusk omkeerde, pynlyk aan een kant er van stootte. Eerst nu bekeek hij het meubel opmerkzaam en met kwaden blik. Het was een witte keukenkast van onderen breed, met houten deuren; op het breede onderste deel verhief zich een smaller gedeelte met glazen deurtjes. Een stapel borden daasnaast glazen en koppen, een paar schalen. Op de bovenste plank lagen oude couranten, netjes gelykgestooten, en daarnaast, door elkaar, stukken oud pakpapier. De deuren stonden slechts aan. Studer staarde naar den wanordelijken stapel pakpapier En omdat hy zich verveelde, nam hy het er uit — hy pakte het vast met allebei zyn handen, opdat er geen kleiner stukje op den grond zou fladderen — legde den stapel op de tafel en begon de stukken zorgvuldig gelyk te leggen. Toen hy het yyfde stuk opnam — later herinnerde hij zich ook de kleur van dit papier, het was blauw papier, zooals men wel gebruikt om er suikerbrooden in te pakken — zag hy iets zwarts liggen. Studer zette zyn vuisten op de tafel en bekeek met een wat schuin gehouden hoofd het zwarte ding. Er was geen twyfel aaneen browningpistool, kaliber 6,5, een sierlyk wapen. Maar wat moest deze browning doen in de keuken van mevrouw Hoffmann? Hoe was hy onder dit papier gekomen? Zou Schlumpf... Een
kwaad ding! Als de rechter van instructie in thun van deze vondst hoorde.... ,. , , » Studer richtte zich wat op. Misschien waren er vingerafärukken op den kolf te zien ofschoon deze geribbeld was en de afdrukken zeker met zoo duidelijk zouden zijn, dat men er iets mee zou kunnen bewijzen , , , , . .nht.^ T\O Weer ging de bel in de keuken, kort, schril. De klanten waren zeker vertrokken. Mevrouw Hoffman zou direct terugkomen. ,-., Ah bah," zei Studer luid, nam het sierlyke zwarte ding — en heel even zag hy het gat, dat het gemaakt had: den ingang van het schot, ongeveer drie vingers van af het rechteroor in het achterhoofd van Wendelin Witschi - toen stak Studer het pistool in zyn achterzak... . De keukendeur ging open. Mevrouw Hoffmann kwam niet alleen terug. Sonja Witschi was by ^ii had wat. willen opruimen, zei Studer, uit dankbaarheid voor de koffie, maar het was al niet meer noodig. Hy nam den stapel pakpapier, wie™ hem op de bovenste plank der keukenkast en ging weer zitten. Hii scheen het meisje heelemaal met op te merken. „nH»r»r.Pk ..In het dorp weten ze al. dat u het onderzoek leidt, miinheer, en daarom wilde Sonja eens met u praten," zei mevrouw Hoffmann. En tot het meisje: ze moest haar hoed en mantel maar afdoen, er was nog koffie „„„J-M TT . ,, . Studer keek het meisje aan. Het kleine gezicht met den spitsen neus en de zomersproeten bji de slapen stond bleek, en zag er wat ontdaan uit. bn steeds ontweken haar oogen Studers blikken. Deze oogen keken vreesachtig de keuken door, gingen van de tafel, waarop het pakpapier gelegen had naar de kast, waar de stapel nu lag. De lippen persten zich op elkaar. Het liefst zou Studer zyn opgestaan, om net meisje over beur haar te strijken en gerust te stellen, zooals men een b^S^n hond geruststelt. Maar dat ging niet. Misschien wist het meisje iets af van het verborgen wapen? Zou Schlumpf het hebben verborgen, en haar op den avond vóór zyn vlucht hebben verteld waar het lag? Waarom was Sonja dan niet vroeger gekomen om het weg te halen? Vragen, talrijke vragen ... Studer zuchtte. Nu kwam Sonja naar hem toe; ze scheen hem te herkennen als de man die in den trein de opHEB IK SCHLUMPF GEHOORD. HM SLOOP TOEN OP Z.jN TEEMEN DE merking over Felicitas Rose had gemaakt, want , OM VIER UUR TRAP AF ze kreeg een kleur, toen zij Studer een hand gaf. Maar misschien had haar kleur ook wel een anHorp oorzaak. De vreedzame atmosfeer, die eerst Mevrouw Hoffman knikte. in de keuken had geheerscht, was verstoord. Er was nu een spanMevrouw Hoffmann aarzelde met het antwoord, maar de vraag ïa leek Studer alsot obk de houding van mevrouw Hollmann was Ver
DenSe die In de kleine keuken heerschte, werd slecht, verka
^u hebt3'zfaSit'de-keuken ontvangen en hun koffie
^ieTouw Hoffmann kreeg een kleuren wreef verleen haar -"twVe^'eU^l^'ot'rndte^l'.n'ien geweest, «1 Studer t'estï« de ontowTzer Swomm. - Wat de heereu dan wel
S van den rechterschoen was althans geen gat meer te zien.. . . By de familie Witschi thuis. Het huis stond naast een hoogte, te midden van een kleine
-" E^dÄeteÄÄAÄ Xg Studer ha^ -M had «gehaald, toen ril Sen rechercheur den w.ukel had
CÄ S„r.rebueSÄe wSg ÄÄ. Boven
" ""' AAS ÄBRENO GELUK, •••'i?™, ™«P We zullen nog wat samen praten ! VeHiaT geen zin, een oÄzoek op Schlumpfs kamer in te steUen Die lou natuurlijk opgeruimd fJfZtRZwSS™ die van Schlumpf geweest waren, waren ingepakt en lagen ergens ToreSn Studer het huis verliet, wist hii, dat hy in deze laatste meening geUik had. Voor een raam der bovenste verdieping bengelde een stuk wit karton.' Daarop stond in onhandig schrift:
^
Onder de ramen van de eerste verdieping met blauwe letters de naam van het huis: ALpENRlJST.
an
ten WaS:
DerTcheJcheurCendde zich nog een keer tot m-= «f fmann wees naar het stuk papier en vroeg, of er al huurders waren geweest.
'X'n^^c^weghaï-Studer geen woord gezegd en gewacht, ('Zie vervolg verder in dit no.) I
w W1TSCHI-MISCHLER. LEVENSMIDDELEN. De tuin was verwaarloosd; hoog onkruid stond tusschende erwten, die niet opgehouden waren. Tegen een hoek van het huis
1 1 § eI
<
<
NI H
o
ai
Z
c u
* • u
0
w
N
»I ^
y
«
H
2 H
s s •—>
u
^oor de Uia is onder leiding van den bekenden regisseur R. A. Stemmle een film opgenomen, die ons vertelt van avonturen, die men beleven kan bij het aanleggen van een autoweg. De belangrijkste rollen worden gespeeld door Gisela Uhlen, Gustav Knuth, Heinz Welzel, Carl Kuhlmann en Josef Sieber.
.s ö
^
.!-a
c4i
u. to
a. o ^
■2" iL«i
0
-S
c uiH
^ *. S 1 1 J5-S„ so
:3 *i
c 2 1) ■
clS
^ts^ 8.2 i.
>
Ä u
XI es u
c^c u ■ -;
ÖD • ti C
c
g«PS sS| >
rt
ö «
^v
u
so ^«
W
u r W J3
ÖD O t+-i
C J3 u
s «
c -y
N
II i «5
"5 'H w t, •-' '-, ÖD
0 «>33 C«5S^Ö£i SNlgog . « ö "5 2 «''
as
Carl Kuhlmann
OJ
JJv 8id gr «^ c« u «
C rt V ~
|
^w^-ë §53 .8 . c ■
•a - J2 ^ «i
P
C
'n
Gisela Uhlen
ÖD u
c
VH
cU
i 00-° c C
(U
u
X
1 * N
N
O B u c
.S
ja •3 c
kl
o3
O-O'S w "-S o J: Ö c 7, o
p 3 U W3 5 W rt
2Ö
rt T3 ^ ui
t « o rt ♦; rt o
«2 g^
«> " « a rt I« u
C C c -n rt ^ O' O VH M o v v
_c H ü -" O --
ÖD u
B « C « 3 U u ., •" ÖD bß g N rt C O c« « 'S öp ? ÖDO 3.S •F««B'-jSC«öC, ■c > :4a «-£w«§^öOc>
Fö ä9
i
Mi
C
C O
h > -M h S c
C 1)
si-g
:CT a
nl
e* öß w : d> -—
ÖD
^
u
^ a ö
C
i-, N üO^ ^
c
O O
00-3 « J5 N-*
rt
F, c w rt 2 rt N-g
§
H 3 X :^ u ^3 9
I :
■-
u
'S-r MM « ^ v
2
u ? t^
«bog Öijls « rt u « g B iJ 'O "-3 S u
C *J
C V ■
^
N
u
6
P3
kl
ÖD
«a
N cJ
ÖD
■§Jg|lS^
^§
CQ
3
cd et
u
C **
. rg § .JJ gg ^ ^ «5 2: c" 5 y c
c
c C « t>T3
u
•
XJ > .ï; .3 J= ÖD
'S « CÏ 8, «'Ö « § -g
•■5-Ca,} , ^Grtrtgo
a)I-irt'Jcg_'n
ill' 1
SöDrt^gogiJ >
3 ^
N
Sg
r*L N rt .„ na >9o>SvX--'oS 8 § •H" v. JS « -d « « g c« c ö 1 u -u" ü X Ï3 in »i rt > 13 K C - - ' f" " rt O ,S JC Cß .« 2 "< > "O u 3
H
1/3
9 o o a w Q w
- a: ^ -d ä 5 y s
MH
J ^ ^ — J5 ^!
-o
O
3 *i rt OH J3 O
ÖOöON^O 3 C <« "O U c y 3 *J rt
jj
>
§N 0
3
"0 T3 rt
(U
(U -C
c
3 -,
0..S
*3 Ls o,
y
3 o-
l> h 1- w > M ^ja ü o ^ y y C
1H
So w, w u c
rt •- *J
■M £j
U
rC ÖD
■ O
rt
w
3 O
rt"« O-O
3 "3 u R rt « ,M „ öD ^ h r, «
3 irrt K
fe +J « w > ■^ o -1-1 ^r1 ^ ?
u
C
3 2 «i Ä ä 'S B il N ^ ^ w rt S u ? rt u u N N C 3' > ■
. u ÖD-T3
O O N
c
E 3 5 O 1—1 3
^g-s
N
ja
X
^^^^mm
ö
3
g
^
B:
i- s'. i
co; u>
" 5 ö « =
S < f?
O « 3 S O
05
2 or
S-Ü-^
?r — _ «
O
§ S3^^ ►! < ,
i S-
O.
f> fi
er?
a
1^1
"-ere B a-cre o » 2._, 3. 2
f» 3 c il er • S' ore * " ^ •
5ro w
3 ?^3EJ ore 0-2.0 ^ o^
3*
ft ft
3 ft
i li 3 ?? s^ S r*|, or«? w
3
3-
2
ir -
H
C
M f*
^^—
s
On?
M
3
99 P
p •
rt
li.
3 CL
P P
O
ri rt-S ^ g- 5. a
ÊÜ o-« oref E &. ft ''S 2 rt *3 2 "'3 -- o. ^
p C::CL e S? 3 3 ?
?
2 3
^ c^ «. ft CL^
CL ft
2 3
O-
S"^
2
1 »op
^
8 «
rt
E-S
^
... üOTQ 3(« 305PL 5 rt £L 3-3
3.05 23 • ON "S 5" rt-JS ^ 3 2 N rt SS
9 af o-
P p P •,.
rt rt f»
^ ••
g-I? ,
3
—.
CL
i*-£ *
1—i.t.!
n
o" S 3* e- 3-
rt
~
5l:cre 2 o. 5. §■
3-"-; CL P P 3^ ^ 3 •O C 1
ft 3
P 3
*:
P P
2^ ES"3 ff^3rt o f- rt trI-J 3^3. rt S CL p-,
rt CL Wft H rt ^2 a rt ?r
rt ^ « P i" 3
N g e «> 3• rt
.19 acre ■ p <—1. rt
'—'•O
3
rt <
S
2
rt
.«£
!>r
3
'S. CL (.itre 7 p^ " ^ 2 P p tr "" 3. S rt
-O n3 1^ 3 O
ft
V| r
2 ere^ ^ "I CL ° 3. p rt « P o 3
W
P F
J? 2 Uü rt &• w£
3 l -
ft M*.
3 3 3 N CL 5 S' £.» 3*
3 g. ^: 23 CLP O.-
r-f-
erf —
-frtn^ort rf^cr".-»B^ 1
3" N r» ft 3
2 M 2.«-'. 3 ff ft
N
v !"gP8-|rt| 3
O 3 <—•
P PT OP
3-
S* ■ N- -
P
^"s
rt S 3 " g
O. 3 w o
Sl :
S.
vIss^K-setP. ^ M rt O 2;. < ow rt oö CO "3 :aM » j?2S
p
H- B pf p ««
« r*
ON
o
3 3 S? 0-3(5::
n
,*•2 3 3 i-. 2 P o 7
8
^P^ Ö r 1
30
3f»
Cf
S3
B pro«! «■ gre,
3 rt
^r4 s. w - n y o
^
0.3 ^a
"
ft
3
a" n ^ < '—er P _..2-3
i p
n O*
-3 »
5 « crq, „ P 3
OP
o^cre ptti Ö g 2. "■ ^3
S 3 ft o « 5" : o. 5- 3 £ < S^ö' 2 &-CL 3 SrS"^ 3 ft P ê-g 3 0Q ft
n
re 5 2 't >—• 5.3 S 3 3 CL _ ft 3
rt.ö. «
n
»l
OQ f»
3 -
i-!irH3i
§-^3.
o
2. o-S 3
'* o ^ 3 5 o o P n r-
3
P
3 te
2>^rt^'-
rt, 3"
3 3 ȣ rt P 2
2 o 2 3 ? 8<» g.R-p 3 3 3B
3 ^
■^
t/8 3 ■<
P, en
3O O
' ^ 2 ffi "■ JT ^
2 « h2 3 3"3
CP
3 «■ rt g; .5-
g p-
3:01 ge. 1 <"
3
rt rt
^ p R-S .rt rt S 5 R-s g ft
2 n
■3- rti
M
ETi"
ff. rt
i-t
CL ft
^
5'
3
onuitputteUik. bron van kracht » vertrooskussen een levendig en beweeglijk hoopje glanzende wol, waaruit twee levenswijze, verstandige oogen de lange zaal met de hei-witte muren inzien. De vrouw spreekt en de Fox en de interviewer luisteren. „Toddel" kent die stem beter dan de trouwste bezoeker van Stadsschouwburg en Kleine Zaal, maar er Is hem niets gelegen aan den rijkdom, de schoonheid en veelzijdigheid der Nederlandsche poëzie, welke deze vrouw nu reeds sedert vijftien jaar tot ons volk brengt. Verzen zeggen, met haar eigen woorden, is een moeilijke kunst, maar ze heeft hei daarin dan toch maar zoo ver gebracht, dat zij uitsluitend voor uitverkochte zalen optreedt. Deze laatste avond - of zoo men wil: de eerste van een serie met een nieuw programma - was weer uitverkocht. „Hae is 't geweest?" „Enorm." Ze zegt het opgetogen en haar blijdschap laat zich verstaan. „Voor den volgenden avond - over een week - is het ook al weer uitverkocht, op een paar plaatsen na." Ik kijk naar de kleine vrouw In de blauwe jurk met roode noppen, naar het eenigszins vermoeide gelaat met de levendige blauwe oo|Ben, die ieder oogenblik van uitdrukking wisselen. Diezelfde oogen hebben critisch de gansche Nederlandsche poëzie doorschouwd, op zoek naar materiaal voor haar nieuwe programma: Het Onvergankelijke. Door de eeuwen heen hebben dichters de schoonheid, den arbeid, de liefde, het geloof en het vaderland bezongen. Hei zijn de onvergankelijke zaken die ons allen, in smart en lijden, in vreugd en verrukking dierbaar en een
In „Romeo en Julia". (foto Godhitd dt Groot)
Wn
Lol,nvoelde en zag Charlotte Köhler het en het opmerkelijk, is dat ons volk, dat maar bitter weinig verzen leest, de zaal tot de uiterste hoeken pleegt te vullen, wanneer zij voordraagt. Vanwaar die belangstelling?" Haar handen gaan in een vragend gebaar omhoog. - „Ik weet het niet, maar ik vind het heerlijk, dat ze komen." Men zou dit antwoord kunnen aanvaarden was het niet dal Charlotte Köhler eens heeft gezegd: „Als ik op een toneel zit of sta wi Ik den menschen iets zeggen. Ik vind dat het de plicht van een kunstenaar is: den menschen
iets te zeggen." Daarin schuilt het onvoorwaardel.jk succes van haar voordrachten; ze zeggen den toehoorder iets omdat ze In woord en gebaar datgene vertolken wat de besten onder ons in .de varhevenst. oogenbllkken, in de taal die ons allen zoo dierbaar Is, schiepen. Ontstellend is het aantal gedichten dat ze lezen moet In dichte rijen staan de verzenbundels In de kozijnhJoge boekenkasten van haar werkkamer rond het groote schijfbureau,
bij elkaar en na afloop was ik dood-op. Het vermoeide me meer dan 'n avond optreden." Hetgeen niet zeggen wil dat deze energieke vrouw legen vermoeienis opziet. Integendeel. Daarom ook zal ze de gelegenheid om 'n concert bij te wonen niet laten voorbijgaan. Zelfs niet nu ze midden in het werk zit. Voordragen hier en daar en overal en onderwijl weer een volgend programma voorbereiden. Men zag en bewonderde haar reeds in haar voordracht van Hel Hooglied, De Prediker en Vijf Psalmen, in Filomeentje en Marathondans. Na Hel Onvergankelijke komt ze begin November met Frasquila, een Spaansche novelle van Pedro de Allarcom, die ze opnieuw heeft lalen vertalen. Herinnert men zich wellicht haar prachtige vertolking van Werumeus
In het midden van de kamer. Het lijkt zoo eenvoudig, de samenstelling van •en programma, maar Het moet licht en donker hebben. Het moet zoo zijn, dat als hel afgeloopen is, de menschen zeggen: Hè, wat jammer dat het uit isl" Haar tooneelwerk? „Tooneelspelen Is zoo iets heel ander, dan voordragen. Tooneelspelen hangt van zoo aanmerkelijk meer factoren af. Op het tooneel heb je te maken met je tegenspelers, met den regisseur, ja met wat al niet. Gedichten kies je zelf uit, maar een rol krijg je toebedeel. Soms krijg Je een rol, waarvan je bij jexel» denkt: dat wordt niets. Als je het dan toch doet, omdat je liefde hebt voor je vak, ga je er langzaamaan wel weer wat voor voelen. Soms wordt dat je beste rol." ti Heeft U dat wel meegemaakt?' "ja zeker. In „Schijn en Werkelijkheid". Toen ik "die rol kreeg, dacht Ik: neen, vroeger kon .k dat wel spelen, maar nu niet meer. Toch bleek Cor van der Lugt Melsert een fijneren neus te hebben dan ik. Het werd een opmerkel.jk succes." .. Dan plotseling na een oogenblik stilte: „Maar verzen voordragen, daar houd ik toch het meest
Charlott« in „Bobby huiü en Bobby lacht".
NEERLANDS BEROEMDSTE
(foto Kurt Kmhlm)
VOORDRACHTKUNSTENARES:
CHARLOTTE KOHLER Er hang» aan het Amsterdamsche Concertgebouw een affiche en de gehaaste voorbijganger houdt den pas in, omdat zijn blik gevangen wordt doof een woord, dat hem wel eenigszins vreemd aandoet op een biljet aan één van Neerlands belangrijkste kunsttempels: Uitverkocht. Het staat er in zwarte letters op crème papier: Concertgebouw, kleine zaal. Wegens uitverkochte zaal herhaling. Het Onvergankelijke. Avond van Nederlandsche gedichten.
Daaronder klein van druk een naam: Charlotte Köhler. Het is de dag na de première. De interviewer loopt langs het Concertgebouw de De Lairessestraat in en vindt onder aan een deur - boven de brievenbus - een klein émailie plaatje met, zwart op wit, denzelfden naam. Charlotte Köhler zit in de vensterbank en achter haar rug tegen den grauwen hemel gloeien in den laten herfstmiddag de roode geraniums voor het raam. Naast haar op hel
van, begrijpt U." Ze zegt het nadrukkelijk en de interv.ewer begrijpt, want haar voordrachten vonden weerklank in zeer breeden kring, maar bovenal b.j de jeugd. Ze zag er niet tegen op in de provincie in kleine zaaltjes middagen van „Ernst en Pleizier" te geven, waar ze de jongeren de schoonheid van het Nederlandsche vers leerde
^
Buning's Maria Lecina? „Een van de heerlijkste voordrachten die ik kenl" Toch heeft haar streven, de poëzie nader lot ons volk Ie brengen, geen onzer dichters nog geïnspireerd om voor haar een speciaal vers te maken. Buitenlandsche voordrachtkunstenaressen hebben meestentijds een programma dat speciaal voor hen wordt gemaakt. Charlotte Köhler zoekt haar programma zelf bij elkaar, dagen zit ze in de Universiteitsbibliotheek, maar de gedachte van speciaal geschreven verzen wekt haar enthousiasme. „Het zou leuk zijn. Eenigl" Ze zegt het zonder terug-
' "+ f.
als Ellza In „Pygmalion".
(foto Kurt K.w.)
o alt Sonja In „Schuld en Boete".
(foto Kurt K.M.)
m '**
houdendheid. Men kan met deze zeldzaam begaafde vrouw uren praten over tooneel, over verzen, over den muzikalen kant van het vers, over kostuumontwerpen, over de belasting en de hooge huren in Amsterdam, waar wat U treft, is haar eenvoud en openhartigheid en haar gansch niet geveinsde
enthousiasme. En dat alles in weerwil van het feit dat ze een beroemd en benijd actrice is, die in haar flat een tooneel liet ontkennen. werpen, waardoor het repeHet gevolg? leeren haar zoo veel gemakEen stroom van aanvragen om lessen. Een tijd kelijker wordt gemaakt, maar lang heeft ze in haar woning een cursus in die niettemin waarachtig blij voordrachikunst gegeven. Er waren dertig leerkan zijn mei een klein schaallingen. Drie maanden duurden de lessen. Toen tje geconfijle vruchten dat een gaf ze tot besluit eer» avond waarbijl ze ook de bezoeker haar zond uil dankdichters noodigde, omdat haar eenige doel toch. baarheid voor een avond van was de menschen nader tot de poëzie te brenvaderlandsche poëzie, gegen en ook daarbij het persoonlijk contact van bracht door de beste voorzoo groot belang is. Toch zou ze er nu niet drachtkunslenares welke ons meer aan durven beginnen. „Ik deed het met land bezit en niet genoeg hart en ziel. Ik wow het ze ingieten. Ze konden waardeeren kanl 's avonds niet weg komen. Tot laat bleven we
:
I
I
""*<..
VBn y,M h ?•?...? drt ^' d,BtUUchw nnumkt «n tr«k 1 k uw du,m door Mr" T •" un wli.vlng.r door. Hang er dan een gewone nulnuld op.
EES U hebt den draad electrltch geladen, en Indien u uw vinger er naar uitsteekt, zal de naald er naar toe komen.
e 0
P««wekt.
JW EIGEN KRACHTSTATION!
(Foto'l De(orme)
ffl absoluut droog moet xijn. Na eenlge seconden »uit U een «wak
Uw kenn,..en of M^T^eV"^
dat uopgewekt een gloeilamp kunt ««XhimZor« goed droog telt, door uw eigen lichaam. Zorg dat aa, uw uw handen n a^ ^ zijn voSrdat ge met h«* •ThetTamoÄ uw "«3
zoofis de
dan '-^^^^nkeTe kamer zult kunnen waarnemen.
«,■:;.- ^■.■,v.;~vicv,t ■.■■.■•. ■•-:■
";• r
•^■
»#»'-
Si'WM «*'. S
Ik
„A.
elke hoofddeksels kiest Zarah Leander, om op haar roodbruine lokken te zetten? Wat vormt de bekroning van deze statige, lascineerende figuur, wier wonderlijk doordringende, diepe stem en wier boetenden oogopslag wij zoo goed kennen van het witte doek? De foto's op deze pagina geven U het antwoord op die vraag. No. 1 toont U de actrice, getooid met een verrukkelijke toque, die geheel bestaat uit witte fluweelen bloemen, die als het ware bijeengehouden worden door een fijne voile van zwarte zijden tule. Op foto 2 ziet U Zarah met den grooten strooien hoed, dien zij dikwijls des morgens draagt als zij werkt in haar tuin of zit te lezen in een zonnig hoekje. Bestemd om te dragen bij een avondtoilet is het geestige niemendalletje van geappreteerde mauve tule, waarmee U haar op foto 3 ziet afgebeeld.
'
\
HUM O R , De daling der temperatuur van he* water, mijne heeren." zei de professor die een lezing hield, „kunt u het best beoordeelen, wanneer u één hand steekt In een vat, dat een meter diep is, en uw andere hand In een vat. van tien meter diepte." „Mankeert er wat aan? Je zet zoo'n treurig gezicht!" „ . . n „Absoluut niet; Ik voel me best. Ik heb alleen schaHtijd. Ik ben komiek, zie je." De student stelde zich voor. „Mijn naam Is Vogel." De professor: „Druk u toch wat nauwkeuriger uit. Wèt voor soort vogel?" „Ik heb het mij tot stelregel gemaakt," be-
weerde de Jonggehuwde man, „mijn vrouw alles te vertellen, wat mij overkomt." „Dat wil nog niets zeggen,' antwoordde zijn vriend, die al langer getrouwd was, „Ik vertel mijn vrouw zelfs dingen, die mij nooit zJjn overkomen." De gids in het oude slot: „Alles is hier nog precies zóó als het driehonderd jaar geleden was." Meijer:
„Mijn huisbaas
laat
ook
nooit
iets
doenl" „Ik denk, dat uw dochter u al wel zal hebben medegedeeld, wat ik voor haar voel. Ik heb haar gisteren verklaard, dat ziij het geluk van mijn leven en de droom mijner slapelooze nachNou, met precies dezelfde woorden heeft zij" het niet gezegd; ik geloof dat zij zooiets mompelde als: „Eindelijk heeft hij gebetenl
Ik heb vannacht een verschrikkelijken droom gehad. Ik droomde dat ik Portugees was en in Lissabon woonde." Wat is daar voor verschrikkelijks aan/ ',',lk ken toch geen woord Portugeeschl" De Jongeman breidde zijn armen uit en zou voor den eersten keer zijn meisje o^flzen. Maar op het laatste oogenblik bedacht hij zich, haalde zijn sigarenkoker uit zijn zak en legde dien op de tafel. Toen begon de Jongedame te snikken. „O hemel," Jammerde zij, ..1« hebt •' eens eerder van een meisje gehoudenl Het was op een vergadering van geëmancipeerde vrouwen, dat een der dames beweerde: Het is absoluut noodzakelijk, dat de mannen samen met ons het werk in de huishoud.ng doen Wij zullen van nu af lederen man verachten, die al het werk in de keuken en In het huls alleen wil opknappenl"
Foto's Uta.
f„Nou meneer, V hebt het stevig te pakken. Hebt V al Wyberttablettenf"
„Man, ik heb m'n zakken vol met drop, kijk maar..
Wybert-tabletten helpen uitstekend; 'ze worden nooit los verkocht, maar uitsluitend in de bekende blauwe doozen."
„Ja meneer, maar drop is nog geen Wybert..."
UWliVBN 0
..--.r<» sf^^-S-ss ®
d
..« tusog
sl
°P
deo
a
^
^M^
i 1.50
e
,vcviet»
HAV
.-.on vetW? .,1-1«
Het advertentiegedeelte van nummer van 26 October wordt afgesloten op IS October. I
SANK ^ SCHIEDAM
Dr. H. NANNING's
I)
KINADRUPPELS
ZfiRflH LEflflDERl
Het aangewezen middel bljs
BLOEDARMOEDE • BLEERZUCHT MALARIA - GEBREK AAN EETLUST, enz. Men lette op den naam ./Dr. H. penning" bulten op de «oode doo« en op de flacon. P"ls «1W-
dikke, melkachtige snijden I
J* :
E —
•
H _
r
BPÜk
p,
'^^PSUMéHHL-
pC^ * ^ 7? ■-^.„-«ä *pp»^«t
■
'<*■.,.-*-■
-. 1 ■* n
to*
■
■
■-!":. .
'
■
■
■
#^l
-
■'- ,*
WJ1
■
■ ^p**" '^
•■
■
^
De doodelijke nevel van December 1930 in het Belgische Maasdal. Foto Archief
oen de dood om Luik waarde OP LEVFN FN DOOn V^l Ul_V L.1^ CIN L/WWU was 1930.
de
derde
December van
het Jaar
In België, en vooral onder de bevolking de buurt van Luik, heerschte groote opwinling. Uit verschillend« dorpen In het Belgische Maasdal waren bij de autoriteiten en de couranten berichten binnengekomen, dat talrijke personen op geheimzinnige wijze waren overleden. De oHicieele mededeelingen werden door het publiek overdreven, en zoo fluisterde men elkander toe, dat er reeds honderden menschen gestorven zouden zijn, zonder dat men de doodsoorzaak kon vaststellen. En honderden anderen zouden er nog volgen .., Gelukkig bleken deze geruchten overdreven, maar het officieel opgegeven aantal sterfgevallen was inmiddels toch reeds hoog genoeg. Niet minder toch dan zestig personen hadden werkelijk, en dit op geheimzinnige wijze, den dood gevondenl Wat de oorzaak van hun overlijden was, kon niet worden vastgesteld. Geen enkele dokter bleek in staat, de sterfgevallen met een of ander bekend ziektebeeld in verband te brengenl Toch meende men de reden te kunnen aanwijzen. Toevallig hing er namelijk In dien tijd ten Zuiden van Luik een dichte nevel over het Belgische land. Het geheimzinnige verschijnsel strekte zich tot vlak in de buurt van deze fabrieksstad uit, en de overtuiging, dat deze damp Inderdaad de oorzaak sterfgevallen was, nam zulke
der mysterieuze afmetingen aan,
kan
men
letterlijk
Gisterenavond begon er een gerucht de ronde te doen. Ergens bij Luik, In het dal van den Maas, in eenige afgelegen gemeenten en dorpjes, had zich een verschrikkelijke massa-vergiftiging voorgedaan. Uit een opslagplaats van gifgassen zouden, door een ongeval, de doodelijke dampen zijn opgestegen. In de zinken hutten, die er om Luik liggen, zou iets zeer gevaarlijks hebben plaatsgevonden. Wat er eigenlijk gebeurd was, kon men echter niet te weten komen. Maar men spreekt van dooden. Eerst zes, toen twaalf, en in het late avonduur Is het aantal dooden reeds tot over de dertig gestegen.
.
^'~
massa
EEN RE:EK S SPANNENDE AVONTUREN. NAAR WAARHEID VERTELD
aangetast, verstrekte, op zijn bed liggend, aan een journalist de volgende mededeellng: „Wij hebben hier reeds veertien dooden, terwijl er zestig patiënten met nevelzlekte in het ziekenhuis liggen. Bovendien zijn er verscheidene Inwoners ziek, hoewel gelukkig niet ernstig, zoodat zij tot nu toe nog nie* In het ziekenhuis behoefden te worden opgenomen. De symptomen der ziekte zijn pijnen in de borst en een hevlgen, drogen hoest. Mijn heele gemeente, die 3500 Inwoners telt, is door een paniekstemming aangegrepen. Niemand weet, wat de oorzaak der vergiftiging Is. De damp, die over de heele omgeving hangt. Is volkomen reuk- en smaakloos." Niet alleen uit Engls, maar ook uit verschillende andere plaatsen rond Luik werden sterfgevallen gemeld, die onder dezelfde geheimzinnige omstandigheden hadden plaatsgevonden. Voor zo0 vet" men kon nagaan, strekte de werkingssfeer van den nevel zich uit over een oppervlakte van 25 kilometer lang en anderhalven kilometer breed. Over den aard van den nevel in het geteisterde gebied geeft het reiaas van den correspondent eener groote courant, die een bezoek aan de streek bracht, toen de ziekte er het hevicfst woedde en de onrust onder de menschen het grootst was, belangwekkende mededeelingen. Hij schreef:
dat op het laatst niemand zich meer buitenshuis waagde. Deuren en vensters werden dichtgestopt, om de giftige wolken bulten te kunnen houden.
Sedert dagen ligt heel België onder een dichten stolp van nevel. Men Is hier wel zoo een en ander gewend, maar wat er dit keer, van het Kanaal komend, over de vlakte van Vlaanderen naar Brabant en verder naar de
Het middelpunt van het ongeluksgebied werd gevormd door het kleine dorpje Engls, dat ongeveer op veertig kilometer van Luik ligt. De burgemeester, die zelf ook door de ziekte was
Oostelijke provincies. Luik en Namen, getrokken Is, zou zich slechts laten beschrijven door gebruik te maken van bijvoeglijke naamwoorden in den overtreffenden trap. De ondoorzichtige.
Er heerscht groote opwinding onder de menschen. Iedereen Is nerveus. Wij nemen den avond-sneltrein, die ons binnen twee uur naar Luik moet brengen. Hij is echter te laat, daar er voorzichtig gereden moet worden. Als in een onderzeeboot door een zee van melk, zouden de vliegers van een dergelijken tocht zeggen. Er valt niets te zien. Alleen af en toe een lamp, die vrij in de lucht schommelt. Des avonds laat komen wij In Luik aan. Hier is het nog veel erger, want ook de Maas draagt tot de nevelvorming bij.
A C T U A L I T 1. Nederland werkt aan zijn opbouw. - Tusschen Ede •" M"«; bergen worden vanwege de Commissie ^ Wederopbouw der Boer derden in het gevechtsgebied noodsta len gebouwd. Men flebru W er hout voor. dat afkomstig is van de loopgraven en stell.ngen in d« gebied. . •2. Nu de winter nadert, krijgt het hout als brandstof weer meerwaard^ Vooral op het platteland ziet men hier en daar dV 0 ' .'m! takken en stammen naar de schuren vervoeren «Is een welkome aanvulling bij de andere brandstoffen. 3. Tienduizenden kilo's bleten, tot ™™*°0*'l*£*V*S^l* gen gereed om tot suiker verwerkt te worden. In de Haarlemme meer worden de wagens hoog opgetast om den oogst, die d.t Jaar r.,k is, te vervoeren. 4. De bekende auteur-vlieger A. Vlruly kan de "•'^'^•V"0!?" en maakte een tochtje op een locomotief mee ^ert hh voVhê Enschede Onder toezicht van een deskundige smeert hij voor net veSk van het Centraal Station de belangrijkste onderdelen der machine. u 5 Aan de pomp. - Een typisch tafereeltje in de omgeving van Hooglanj waarTXe boerderij nog haar eigen ouderwetscke waterpomp heeft. \
Wij nemen een taxi, die ons in het centrum van het ongeluksgebied moet brengen. Het licht onzer lantaarns boort zich langzaam en voorzichtig door den muur van damp, die geen centimeter wijkt. Rechts rotsen, en links de Maas, van welks bestaan men alleen wèèt. Zien kan men de rivier niet. Zonder ophouden moeten wij onzen claxon laten werken, zooals de schepen op de rivier in denzelfden dichten . nevel eveneens zonder ophouden een signaal moeten geven. Na een uur hebben wij Engls bereikt. Er valt van het heele dorp niets anders te zien dan de straatlantaarns . .." Hoe het in Engls gesteld was, hebben wij hierboven reeds gezien uit de door den burgemeester verstrekte mededeellng. Dagenlang zijn de autoriteiten onder den Indruk — om van de bevolking niet eens te spreken — van dit afschuwelijke ongeluk, waarvan het verschrikkelijke vooral hierin lag, dat men niet wist waaraan de massa-sterfgevallen toe te schrijven waren, zoodat men ook geen middel wist om ze te voorkomen. Het aantal dooden steeg In weinige dagen tot zestig, terwijl honderden personen In de ziekenhuizen moesten worden opgenomen. Natuurlijk werden er allerlei hypothesen opgebouwd, om de oorzaak van de ramp te verklaren. Sommige waren zeer aannemelijk, anderen moest men onmiddellijk verwerpen. Van alle kanten kwamen raadgevingen; Iedereen wist het zijne, niet alleen omtrent de oorzaak van de ramp, maar ook ter bestrijding er van. Intusschen zochten de autoriteiten naar een verklaring, wèl wetend, dat In de bestrijding der oorzaak het beste geneesmiddel moest liggen. Tot verbazing van de heele wereld — want men sprak en schreef in alle landen over het mysterieuze gebeuren in België — ontdekte men, dat de oorzaak der geheimzinnige vergiftigingen betrekkelijk zeer eenvoudig was. De in de Maasvallei dikwijls opstijgende nevel is van een bijzondere samenstelling, waardoor het mogelijk is, dat hij afgewerkte gassen van fabrieken onder bepaalde omstandigheden In zóó'n sterk geconcentreerden vorm in zich opneemt, dat ieder levend -wezen, dat er een bepaalde hoeveelheid van inademt, den dood moet vinden of althans zware beschadigingen aan de longen of de andere ademhalingsorganen oploopt. Deze bepaalde omstandigheden hadden zich thans voorgedaan, met de genoemde verschrikkelijke gevolgenl De gansche in België door het ongeluk getroffen streek bleek voortaan zoowel voor landbouw als veeteelt onbruikbaar!
6 Een frultteehschoo! In de provincie Utrecht. - De gerestaureerde bosrdenj te Houten, die op initiatief der Nederlandsche Pomologlsche Vereeniging tot frwtteeltschool zal worden ingericht 7 Hoe een ijsbaan ontstaat. - Meer dan t5 K.M. buizen worden er verwerkt in de installatie, welke het water in de Apollohal te Amsterdam zal bevriezen tot de kunstIjsbaan, welke er In aanleg is. (Foto'» P»x)
-,:-- ■'T
^,V'1.'V:J:,
t,;:V-y
Theo Lingen
Arthur Fellner en zijn vrouw zijn een alleszins achtenswaardig Zwitsersch echtpaar, dat in Bern woont. Zij hebben twee dochters, waarvan de oudste, Traute, reeds sedert tien jaren getrouwd is en wel met Dr. Eckehart Bleibtreu, een wat wonderlijken verstrooiden en zeer fijn besnaarden modelstaafTh ; 'T1 deHtweedc do^ter, Agathe, op het punt Cn Het voorwer pTr W „ P van haar liefde is de heer fntz flotter een jongeman van vlotte levenshouding, zooals zijn naam r^eds aanduidt. Agatha maakt zich echtet wat bezorgd
elijk kon 2i n dat vóL Ähaar'W? ^ m0 Fri4, vóórdatf hij leerde kennen zijn9 naam wat ial- te veel eer Regie: Hubert Marischka. — Tobis-film.
Arthur Fellner Valerie, zijn vrouw Traute Agathe Eckehart, de schoonzoon Fritz Flotter Susi Moor , Cnortez
Ethel Reschke en Rudi Godden
Hans Moser Hedwig Bleibtreu .. Lucie Englisch ... Ethel Reschke ... Theo Lingen ... Rudi Godderi Else Elster " ... Victor Janson
heef aangedaan! Maar het stemt haar gerust, dat de geheelc fanuhe Fellner, indien de jongeman werkelijk een „verifden' zou hebben, in opstand zou komen. Als Fritz Flotter van zijn verlovingsfeest met Agathe Fellner 1 9 Hl " M^u"331 ?n ^«^nwoning. komt hij evenwel tot de ontdekking, dat zijn „verleden" ongegeneerd in zijn bed Ugt. .... Het is de danseres Susi Moor. die teruggekeerd is van een tournee in het buitenland en haar eigen huis gesloten vindt, aangezien het dienstmeisje nog niet aanwezig is. Daarop heeft * j bedacht, dat Fritz uit oude. lang vervlogen tijden nog een sleutel van haar woning moet bezitten Het spreekt vanzelf, dat Fritz de jongedame zoo spoedig mogelijk naar huis dirigeert. Hij heeft echter pech, want gedurende Susi s afwezigheid heeft zich een inbreker in haar woning geïnstalleerd. De politie komt er aan te pas en Fritz moet natuurlijk zijn naam en adres opgeven. Den volgenden dag staat alles, haarfijn uitgeplozen, in de krant: De schoonzoon van den bekenden chocoladefabrikant en de danseres De heele keurige familie Fellner staat op haar achterste Rudi Godden en Hans Moser
beenen Bij zijn schoenmoeder hoeft Fritz heelemaal met meer aan te komen. Hij voelt zich door het noodlot achterhaald. Maar hij zou niet Fritz Flotter zijn. als hij thans geen uitweg zou weten te vinden. Met trucs en bedreigingen gelukt het hem zijn zwager, den voorbeeldigen Dr. Eckehart Bleibtreu, te overreden voor eenige uren zijn rol over te nemen. Eckehart heeft trouwens, natuurlijk door een misverstand, reeds den eersten toom der dames Fellner over zijn hoofd uitgestort gekregen. Wat komt het er dus op aan, of hij nog twee of drie uur langer voor zondenbok speelt? Helaas blijft het echter niet bij deze twee of drie uren. Het lot veroorzaakt de eene pijnlijke situatie na de andere, hetgeen de verschillende hoofdpersonen van het drama af en toe het zweet doet uitbreken. Zelfs de oude Fellner geraakt verwikkeld in dit spel van kat en muis en er is maar niemand die inziet, wie nu eigenlijk de ware boosdoener is. Totdat tenslotte de situatie wordt opgelost door een lumlneuzen inval van Fritz Flotter, die over een overweldigende hoeveelheid tegenwoordigheid van geest blijkt te beschikken. Het gelukt hem namelijk zonneklaar te bewijzen, dat de heele comedie alleen op touw gezet is als reclame voor zijn schoonfamilie! Of alle betrokkenen hem gelooven, is een andere kwestie. Maar het is Immers heelemaal niet goed. wanneer men altijd alles zoo precies weet! Waarom zou anders de veelgeprezen mantel der liefde bestaan, die onze kleine zwakheden zoo tactvol weet te bedekken ?
Hans Mosel
[
KNOOPSGATÊNMAKËN
EEN LES IN BEELI ïshetu wel eens gebeurd H *
-l".5 äT --5'* s sis ■i-°"
i
1724—05. Keurige Windjacke van wollen stof, welke gedragen wordt op een eenvoudige, smaakvolle jurk met lange mouwen. Dit model (1724—06) heeft manchetten en een kraagje van dezelfde, stof. Benoodigd voor de Windjacke : 1 M. stof van 130 cM. breedte ; voor de jurk : 2.25 M. stof van 130 cM. breedte. 1724—07. Kort sportief jasje van geruite stof. Het model sluit met knoopen en heeft twee groote en twee kleine zakken. Het wordt gedragen op een jurk met een glad bovenstukje. (1724—08). Het lijfje en de rok zijn bewerkt met plooien, welke gedeeltelijk zijn ingestikt. Benoodigd : voor het jasje: 1.25 M. stof van 130 cM. breedte en voor de jurk : 2.25 M. stof van 130 cM. breedte.
2. Knip een rechthoek!* I. •
5- JJaarna wordt hof 7
"
teruggesUg^^^ange .ij^en vl^het^ ^ bliJVenree te lieden n ' * 21] ln het midden „rT PJe stof zoo ver
het knoo s r e e e,k r komen » Ä ir? P St ; ord : r o T « J 0 P de g e «^ 'T^"*™ «« onzichth^ ? ^
0
mo reli k
oed
-als i SbeltgTenl T" ^ ^^TlT'' 21en is Aa knoopsgat wordt on dep l n weers^l " Ult
1724—05
1724—06
—
deze-ep wonderbaarlijke wijze, de „kist"
door hun onderlinge ruzie, veroorzaakt
aan zijn beroep; reeds vele jonge vliegers
uitwerpen dezer bommen de laatste in de
neer te zetten, ponder dat er wat gebeurt.
door rivaliteit, vliegen zij, niettegenstaan-
heeft hij zien komen cn gaan. Elke
schacht klemmen. Bij vroegere vliegtuigconstructies was het zelfs in deze omstan-
Den piloot treft onschuldig een verwijt,
de de waarschuwing, door en geraken in
machine uit de hangars is op zichzelf een
digheden nog mogelijk, te dalen. Nu ech-
waaronder hij zwaar gebukt gaat en
een vreeselijk onweer. Zij zijn genood-
stukje levenswerk van hem. Z'n grootste
ter moet naar menschelijke berekening de
waarvan hij zich. het koste wat het wil,
zaakt onder hoogst précaire omstandig-
liefde echter heeft de ..D III 88", nog
bom bij de landing tot ontploffing komen.
£ét« Op hun volgende
heden een noodlanding
forceeren,
afkomstig uit den grooten oorlog, die door
$n Fritx weer teza-
waarbij het vliegtuig zware beschadiging
hem verzorgd en als 't ware vertroeteld
:hine; de rollen zijn
oploopt. Boven beider hoofd hangt het
wordt als een kind. Z'n innigste wensch,
tL Robert is piloot geworden
dreigement: ontslag uit den dienst wegens
zijn beide jonge kameraden hun loopbaan
gebrek aan dijcipline.
bij de luchtmacht te zien voortzetten,
De eenige redding is
fritz waarnemer. Van het radiostation komt het bericht, dat et slecht
Door JÉBSArsptaak van een ouden
wordt door den commandant van de op-
weer te verwachten is; elkaar ophitsend
die den vorigen oorlog
leidingsschool vervuld en nog éénmaal
écanicien heeft mede-
kan hij ze tezamen zien starten voor de
die in den dienst bij het
manoeuvres. Nog éénmaal kan hij zich
gtijs geworden is, wordt hun
met zijn geheele persoonlijkhe'd wijden
(zwaarste aller straffen bespaard. Met
aan het jonge geslacht, hoewel het hem
^zijn geheele hart hangt de oude Bonicke
zijn leven en zijn trouwe „D III 88" kost.
; sr-, Sk,.
Regie: Herbert Maisch - Tobis-film.
«^ pau,sen
Personen:
Rob^
T, . I Eerste luitenant Mitthoff ...... Christian Kayssler - X
twee
. ferme jonaens vaai
Chef van de hanflars Bonicke ... Otto Wcrnicke
din9
0nafschci
Fritz Pauken Robert Eckhard
La
cn
Heinz Wenzel
Hermann Braun
Luitenant Ludwig Becker, jachtvlleger 1918 Karl Martell Gene^aa,
Lina, een boerende
Paul Otto Carsta Löck
Deze geschiedenis speelt op een opleidingsschool voor vliegeniers, ergens in Duitschland.
' "^
te
, 01
^jk l^n-
den in liefde voor hun „kist" e schap voor elkaar. Helaas, zooall dat vaak ■ m
L
DIII88
i
^ ^ ***' ^^^ « pP
^9 donkere onweerswolken aan deren hemel van hun gemeenschappelü-18"" lccn
arbeid.
Op een oefenvlucht met een lac „„, , zware bommen aan boord, blijft bij h(
*mmmmm^
?
»ftiït en de méc4iiciert\zijn reeds van boord; het is de beurt van den waarnemer om te
■ 'i'
Heinz Wenzel en Hermann Biaun
springen. Onverwachts en
ongezien door den piloot, wordt zijn parachute beschadigd. De piloot springt, in de vaste overtuiging, dat de verdere
v^-
bemanning het vliegtuig verlaten heeft
i
en laat zoodoende .zijn waarnemer in een
m*
allermoeilijkste positie alleen achter. Na
P5
\
eenige . wanhopige pogingen gelukt het • Hermann Braun ra Friedrich Kays«ler
HHB
,
Luchtafweei
-
M
\
■
■
:
:
-—■
—
H
U
M
o
-^^^^ —» - .i^^w* ^ i^^i-^ftrs ■
R
rfi
.«"5,2 w
2?«
öTJ
*
c u « o
b
ö
C
E i^ "
r
r*t O
,*.
«
^
ü
rH
o
g
8
^
: ^>
^ 'S é w, g *- -"
9 «
lig ?>J2
en
Q
5
PH
Ig
C
.-j -P
.S Vc
Cu C
Ä « -
SJ3
*i .. bC« c S a «"u w »H
V^TJ O § ><
in
ieder
C4
>
r- 4-
«
N-5 u
« c -0 «>
•p
S^-S^ v
5
v u
d S -r« •
y
g^ - =
8
E
fa
tl
u •£
>
1H
«j
C
c
rt
-
T 1)
OH
=5
Q
•
C
-
'
o-c -SS
c c
-I
O
o
U
M
O
cit
fa
•S •■? Ö-o
*>
'M
5 'S +■'
N '
3
rt S W 3 « > J5 c o
ti
u
e
2:&> 55 -w c- ^
'0>% O ^! J- ^^ » •d u c u w, +J ♦; ^C - rt u O c!
? C :u ■a M) > tD'O.
O
ge-
w
c « « C ^ '1? w -K W ..JU ö
rt N
•il
ca.tre
0
OU w
A" - b 0-£>2
i- O «O U N
:a
O
«1
- c
ISP fa
„Ik heb maar steeds het gevoel, dat er iemand op ons loert.'
U
bc "O
V
C CU !
0^a' dood, manl"
.
33 §
1) J2
U
3
I u
^JZJZ? ''
.<
LJ U
«
5D
W -O tJ ' _
c«
il « y d i>
<« So o
v c
o a u
•o'l
C^-g^
^
= v-P c v"3^" öjJJ o g ! -i ■w.s c S-c S a SD-O ^ g S> _ - o y R ' »Mo c O-C J cc? V ft, rtttOT? ét v OH ^c« *. CS e c E-o u
has N
V
4!
OH
h S ^ S e E o.-2co J3 g
era o.2f .
u
ö
rt ^
Ui
c3
p b «
«,0
o
s^
w u
C w fa - 81; '"■Mn 8 •o H. X > 'T! «9 W V
zS4
-en
O O o
H
C « 3 P
&
" rt O X «
C/3
U s aj «
J || ^ 50 p c « .S r u J? Ü O B N
- N
§^
W
§
a
'* %
ifFIfsl ^ §
« u
0 o
- o ^ g ü 5 n T3 c F, %
r- I-1 C > u
kils if 1^1fee
Z3
ë-25 j-t
o^
«5 (
«3 x!
g4>
c
J:
S'S^.as
De professor in de chirurgie, op het college: „De menschheid is dus in twee groole groepen te verdeelen: «én, die opereert en «én, die zich laat opereeren."
• In een pauze tijdens de opvoering van „Tosca" zegt mevrouw Meijer tegen haar vriendin in de U)ge: „Ik begrijp niet, waarom er menschen zijn,
rt « « w j: . Ja v U 9
c O
6 «^
s
„Die divan blijft nat zoo lang zóó staan lot jij je met je Frits eindelijk verloofd hebtl" (Köln lil, Zeitung)
a öo« ^ öO fa
-o c«
H 2
c
« u, O—<
J3 o O
SJ^
rt
N
N
g g^ c
ti
öD o öO'-H
tv.
id
C
N
u a « e ^ O «
to j-
C w
g
JS
C
73
+J
o
•
C
% ü
N
? --c c Ja
*cä
Q
u ,1
FT*
rt rt
^ Ji P S w « ï e
h! _. *> «OW e! fa ^ «J C „Maar menschen, wat voeren jullie toch uit? Watef Uit
-
c « « « © a 8 * u
(Das III, Blatt) U
Kf\l bD'
O
•o c
^
c
o-o ,.
-C -'•i» e tCT . W) fa F, e t- 13 «
rt
y
Ë
g H
bc
C u
C v w bß
.o o to
c
M
J
5b ' 'S o-t! e
rt
w
o
•■*%&
N
- C
y -o BOg yf^^
1
g^i- !
>
c
bo ,
N AË Öx J-O g1^ > J-
c
O N
bD .
0
u ü ^ 6 u
rt N
Ë
S
i*« bO1? SPC B.S N
C T3
art :^i
bf^ N to rt^^.S^ u
c 5 t- B ^ OH w. u . w w rt O W rt e ' « > ia1 to rt g ö»'S rt B-S ö > S •Br- «N N3 -B-Ö :a> to T3 O C u -1 O c O O rt rt o o u ü co N t V u N-O —-O rt bO bO C •* w rt
rt ti :--i
« > uX B C
O ë N o
e
1)
C
-
«
to
ti, rt
rt
rt
M2^Q M
bO e ra»1^
u-B
«uT!
ë rt>--SC
0
B
ac :a»-• IH *"
2^ ^^B
rt^ ^ 10 fa O •a o C
B
513 .? bO w ^-^ IH
B «'S 3
■
C
C •<—1 w rt
^
C B
Ë rt o
'S ? tJ - rt • 'lit! f**
-cSjsEcë -. 5o 5 5 B ë
S O.BBVrt S^ 2
-
C O ',
■o
co C ë^ ë o.g s 8>
rt 2P« ë Ë >,tÖ'öbë ë rt , C rt«S->t1«i-ic>Q
bC
- -C
.2^N •Ë.w bD rt ■4-1 rt rt ? >
C ,
B VJ ë
C
•^ rt ,rt C u -TJ " J5 O :p,T3 rt -* Ü to J= N - Ë' Ë^ ü " ■« ë^ C eJ£-5 *-
bfi *
tH
B -ü
rt ES-S
s-
rt rt
N
O S O 8 •T—>
^i a Ë
. O ai®
$1*1^-SS
3
«
■
^
^i-f g Tgë-^s
T3
C
> J2
rt J3
u rt
fë e-llg^ 11:3 -c c ëj g-^l«
? rt "TJ
II e
N
u R «> fa « B 4-> U u 8 1 ó rt u X!o « .Ë bp 0w d w ë -3 N w ë < WJë" to . u to fa -C tJ.H &,•« ..-o g>§.JL,tort*-« •'ïg bD" rt c.a « 2 u c rt N > o ^O B w 2^ S-B S fe rt u ' •ri rt e - Ö NJS w u J3 t-i i> S 'fi'0 rt Cu« 1 2^ u g bb" rt Ou^^l«*c c B 3 < O ï Wl O wart ë.a rt "» ^v .^ O rt.SPc 1.1.1)1^ g ËW
0
3T3
o
c
ëSi w o
o o -o c
y
•".aas fa
,
^ ^ C,,^B ëE ^C c|* 5
^
ë g^
Bl3E.«rt
^"g
W bO
Ti
■^
a.* --"O'S w rt
*-
P^
o JJ o
bO
N
c -ä B « 5_ Q B
Wl
a *>-c ,C ë -Ba
"-c c o c
,-
B o Ë:ai •« a
I
« C^ bo-a rt
c w
C .rt rt - >
« E
W 13
»
gSl^f s - a.*'** C
i
? w
c tH
5
| « .-Si «4: * Hr r'->w-a 'ert«co
E y (3 c c to « u c-3
Ö g y 0-2
•S
w
I
8
Ë
'ES.SJS
rt >• -o ^ y « « c-w.a^boS
-P-
o
ti
i|2g
0
O
O
8 et; * ^oJS bb^
C
öoc.y
S
bO u —
u
S c
■o
bo u c »-u1
045 ^ o.
^ J te-H w S gj^:: ^8
Het achtjarig zoontje van .mijn kapper zat treurig in het gat der deur. Telkens keek hij verschrikt naar den salon van zijn vader. „Wat heb je toch, jongen?" vroeg ik hem. „Mijn vader heeft een nieuw soort zeep uitgevonden..." jammerde hij. „Nou, en?" „Telkens als er nu een klant komt, roept hij mij om te laten zien, hoe goed de zeep schuimt."
„Maar Jantje, ik verzeker je, dat je beslist niets voelt als je tand er uitvliegt."
• c H !
to
o w N
J3
*:a>|-S c
U
c '
"O rt u
eu
■
co
1»
C V
c
a\a S
o y »
R
tH
;
•^ C -R
N
M
:a.|P& M C
c
•so
60
c v
ifl!
■y
ill"
N Z
I
„Het tuintje is nu niet wat het zijn kan. Vannacht heb ik het vijvertje naar een kat pegooidl"
8
i:
02 - o (H
2C U B
!T3
B JJ Ü W »-rt to
H -TH
c s « 3i?ë rt
J-a
B
C
il SQ^ScÄfrQc|g-:^|§ I^H ^
w ■O
:=r>«tH NNbO
«BWyKH-S'fa
?-r!-S ^_ö 1 L| a -'" '- -
«OTS-MÄ"-"''
vo ^
- ,-<>'
-'
I
— ~. ^ 4X as
f*
o
O
i 2:^ fK
?S as ■-
ÏÏ
p a. 3
C
CL P
3
p 05 P
p
a
"■ ft
Na E &>
rt
P -
^5 S-lw^Ts S^g Ö CO g 3 Q OP ' 3
s-s
(fl
p »
(T>
na ja
O
o
P
in
,0q
^P rt rt
rt :
^3
3
L^,
3
^ .
O 3
rt
rt 3
? i
n a O
N
< a. rt E.n
n rt
S
<
s.
P
3 Ö 5*
W P 3 n
3* * P
a sferen! p *i aft.» «
p
3
^3
"
rt 2
rt
3-3 C
3
rt
rt P
<2oS. rtrtpp
3 ?!►, rt o n n 0«? ar
S-
li .rt g 30r<5
Qu
a. rt ^; rt
«.ES 3 JT
p 3 3 S ft^
^
OL
i-t W — W N r» P OW
P
: 3-^ 3->&.— p O
3-
OS
3
1^ « 3 3
"2
P
««
8
3-ft t? rt 3-S v> o. n •
3
Q
A-
sa
,
S 0 3
D- P
,,
rt < N 3" tsj o 5. n o -
>-) «J 3 p 02: ^Otq
tW
ST
CO
& ft {T2.a3 g-N
2. §•«
0 3-^3 3 p p 2. 3 a »"G-a. N 9 ^ P
3
5 P p " S*™ 1^ 3 S-
3
?
w
Crq
a a-'
rt ft 3 rt O. JÖ < ^ 3
§ ü
0* srcrc;
:
p
ET:
~- 2
£ w* rt
rt
2.0.
P
^1'*
rt a > M 2 3 rt •" 3 f?3 3 rt 3 3 3 3 2. 3. rt en co fr-3 2: 3 J" S P. a O rt rt ft 5 cr a rt «^S§3W 3 ^ 3" a ^ '33--^q«g. 1 3 * 2 y ffi ^<3:-a.S-„g«Z3-' ft= ^3.g.^3t 3 rt-.p:
3 3 < a co CLJL f«,
5" rt
O 3
b>-
'a-S rt
CO
N rt
CL
•g g 3 3-5
3
g.« g .^ § ft ^•rt
3
P rt ^ 3
3,5
rt' a
B.2 O c
—
CO
N
rt rt
— ID
a rt 2 3 "* S* «* S.-o
3 CO rt
2
3-cr ^
Q n o
--
s"r8 s
gopw
«111
B 3^2 3" 3-0. g.ttQ,'=>-3
W* 3
3
^
■ rt
p
rt^ O
p
,
3 5 N 3 „ -.
o.ft.g B§«'5 s* rtfr3£,—as. *
Q 3"
3-5
frp
OP
3 ^ ^ » 2 » ft
Ä
Ü5
"
?» « «
c
P
ST
^S EC
S.rt P 3
o 3
3 fT.fr
«
. p p
5' 3" rt
ff ft S ^ -
rt ^ 3 , 2 3 N co c
rt c«
O. O rt
co 1—1
3ctt) ^_ rt"
3
w 3
arto^ 1ft. D a: p rt ft H ft« rt"" ° 3-
i
2 £.rt
N O 2 ►— "n O O. rt
rt rt
rt -1 a
3 O 3
P
'O
3"3
►—•
8.1 rt c«
3 £
rt 3 rt rt
N rt rt 3
K.
3 CTC! ^ p rt P P
3
3*
N
a.
rt
CO
rt 3
v> O i-h 3"
rt 3 rt
rt"
O
-o
3 P P
3
ss§.
2 P rt ^— rt
O. P «■
a ►- ft 1-J • co
p
rf CM
i-s. D rt co
r*
ft N
"^ rf rt
§ 3 er co
3 ^
rt
rt rt
3
3
ft S'
rt
3 2 « 0-2 rt" ^ p «
CLCTQ
ft
rt
rt 2. ft (JQ 3 ft 5* 3
erg
^"3
, p CL n P P
S S. f? 2: rtr 5^3 ?r £, rt 5! &
n
3
3
?S'on?
P
. 3- rt ^3 3 3 3
P
o S
(O
ft
S r+
3 P P a
a rt
co3rtgcrc!3-3
ft oro ft 3cro rt --^ o. i" P
a
JCM
^
£30 3 .-i- e» CL- CL ft
/* rt
8 S 5.
sr 3 2 S-^-p ft
rt g-3 ^"5"
rt fi Ä W,p ft _3
3§" P 3
8
a
'T} w
^
2 ft
3
co
rt
-
. ^3 2. 3 3 ^3: O
3
co
ft
_ 3 ft'TS'B N rt 3
3 ei ,3.?^
<M
3 „ ^ rt rt P < a 3 2 co
rt
3?
> 3 co
n 3"
rr O 3 o-ï CL A W
p
3
£?-
(M
O O N (M K' rt ft.3
p 3. s- rt p rtCL rt 3
l ^ S ^ '—.
rt
3 (jq
Sin;
a CL CL
o o rt 3 o
SCfP < n CL 5 a a rt d"
O
rt- 3 rt- 3 3" _- ' O rt en
3 3o=:
3 O
^ rt *••
3 S
3
3
3
3 N
rt «3 PT 3
a co CLft 'T} O O O p 0 p a rt- OTcrq 3
^
a 3. ft er CO
CM Ui
-O a
ï
•K 3P P
a
<
P CL rt a
3 "i
o rt
8
«5. P 3
3
CL P
3 -^ «
^ ft 3 < 3 ft
I's
% «'
rt-
3 3
o- ^
0
3-U ft rt
P co
p
CL^ c P --P
CLä:
3.3 - N rt p • •
?r
3 N
Q.
rt
O
3* < _ —. 2 o
ftë^"-3
T
a ft E!
co CM O. rt p CL 3 rt 3^ < 3
ft a 3"r> rt
" E^8 a, Br ft 7 A
I
1r rt B ^ CL 2 a
O
£? rt
CM -
3 rt o C^
2v3:sr„CL?r3-3 K, 2 ST 5§ 3-3 ft a OP B-S.! ft O-'' ^^ P'O .3 co ft . a<M O 3 CM Jï rt " W 3 -ig^ rt a S3rta ^ffi^^P, rt rt S p N «c
ft ' ^s^^ft 3-
PT
p^ rt
3 5 2 a ^ 01
N O O P
^5-
■- 3
^ i-na:
EP
'—'.•
co "O rt C rt
sr3
i>">?^S -P 9J5 rt '-;•
rt rt
.
NO3-rt aert^AS-.g-s-grt Ö ft O rt' *^ g EL^i^.rt ^g S3n c«»2 "' d"
s 3 ^ft >
s:rS 3.aoS
. P N CL PT
3
"
s:«» K^ g «• p p p C
JL^
> 3
N a 3 E^CM &.g 3 1 » » 3t 3 a S " CL ft ^ ^ n rt
3 rt 3* rt s.' 3 s* h*» a P rt ff OP 5 ^ 3V.M 3 3 CL 3 ft Dr'
3 ©"3
s
•W o*3 rt- >as -* "Ti- ft 2 o ^ ft „•-►
o c0 2 < — E
p
rt Ö2S ^ c^ ftiS 2 ^
P
33gy
332^rtCt^' 5^ 2. P 2.3.3 S. 3-5pN3èoQ.rt
2 <
j3
rt 3
ft
CL ft O
2 o 3
co
3 (1. 2 3 3 rt
N
ftft
3 S-fTN
p a 3 CM O
rt - CLX 3 3" < 2 rt ■*►_< rt Sf P a-ET0 P
o o
3
2 < rt
3 ►u rt
3
"2.P
3' 3 9, O p O H*. Og < ?. o gj P 5 ri
3 3^
J?3 ^ a
a
N
rt vs:
00
fc rt ft <
rt rt
CfP
Cf«}
. 3
, P
2 Nl Sec
1
N.
gr rt
rtrf 32
3
e- ^ a
CL
^n
o o rt
3
s
Is P
n 3
CfQ a O O
3 P < P .5 CM ^p P «'S Of?
2 a 3 «s rt
^ rt
rt rt
rtrt P
o" o- ou P a
__ Crt3-
N
5? s: 3* » 05 -, rt = rt ^3 a rt n co P Qu -
EN
S-S ^
rt
rt
3 rt to to 0
3
^ aE— S a,ct5' rt aq
CTQ CTQ
2 ^0
3 rt 3
3 < g 2
3
s-
P 3
rt
I-HO-
rt^O.
3 5- ft
- CL 5' rtP rt- ,_* 2 ft rt rt N
a o 3-a0
I ë 3" rt 3
< < ft a p ft o 3
rt CM
a.
3S
0 E rt, 2 3, ?r
erl S
M p
ft 3
ft
^S-S 3 a?r O<M (2 :
^i«» 2^ a ft 'S 'S ,3 3 CM Q ■ s 0-3 gCM - O-
"■'i
1a 1
rt 3 C 3
ëS|rt
3§. §o „ ^ <
p a
rt
ft *1
"ft' ^ 2
P
rt rt
3 s
P 1 er o
rt « ft O. 3 ft
?.§ p rt
»^
<
3 ^ rt
3" ST ^a 2 » 5? ft £ ft a a ft 3 £' 3 CL
9r 3 ft 3 ?< =rt O, a a
a 'CM
ft
•-
ft a-
f
P
< 2?
ë|
\9
.*-•" d5 f» 5' rt g*S 3"
)-*
33 S-
ft a
O-grt
P
3 o-S.ft
>
s-rl- ^ 3 s-» rt rt
ft 3" CL
3
r» 3'
rt £ 3CM 3-3 rt 3ft 1 f? o- ë.f20-"3^ 3
JOKE WELLS vervult
e Nederlündsche revue „Tusschen hemel en aarde'. {foto. Paraoee Studio's)
• --.-.-^«..^«^T^iAl^JL.-.. .
•
veOR ELKE ^KaAVE UZEN DE PRIJSWINNAARS
OPLOSSINGEN ZOEK EN VIND 2 OCTOBER
KRUISWOORDRAADSEL
OPLOSSING LETTERGREEP-KRUISWOORDPUZZLE
^^ !-
'3 U ,
■1 -
Li
e
s 6 S K
f M
C P A T L T A
M
E
e e E 0 0 i E E E K E ft
C t N M
n e R fV A n f^ e ft
J7
1
41
N 6
ft
rv
0
P C
N T
N
ft
E
N T
e c e
OPLOSSING HONINGRAATRAADSEL
■ ■r
TI
^
1»
30
3tf
3'
«
/
"t-<
1
W.
■O
t?
■" ■1 ni
!?
v;
i
'^^1
» -1
Horizontaal: vrucht opbrenjtt deel van een mast dik touw
15. 16. 17. 19. 20.
rij struiken 23. voertuig gebaar 25. muzieknoot 26. persoonlijk voor28. naamwoord 30. 21. geluid van een viervoeter 33.
12. voedsel
13. vierhandig 14. hert
34. 35. 36. 37.
ïï—
■■'"
..■
1
7
■ ir ii ■ mm ■
=
1. 5. 9. 10.
=
SS
38. 40. 41. 42.
meisjesnaam dierenverblijf rustplaats afkorting indien men onbekend wenscht te blijven horde lidwoord stuk geschut zoom van het land
.
Jf
■
H
6 E L E N S
0 M E L E T
■ 1
10
OPLOSSING WOORDVIERKANT
■p
^BB?^ 6
w
9
OPLOSSING ZIGZAG-RAADSEL
MUURRAADSEL
dier
J
met van elkaar afgezonderde strengen voegwoord lidwoord bergplaats
mantel met kap, zonder mouwen barium (scheik.)
Verticaal; 1. pronk 2. vreemd 3. persoonlijk voornaamwoord 4. tijding' 5. spleet 6. lengtemaat 7. gevoelig 8. aangeboren 11. stralende beschijnen 17, het aanhoudend suffen 18, uiterste grens 20. onbepaald voornaamwoord 22. leeftijd (Fransch) 24. galm
1
2 5 ^ OPLOSSING TOOVERDRIEHOEK
5
E N i N
e
OPLOSSING FILMSTERPUZZLE LETTERGREEPRAADSEL c H e q u • I » e r hoeve u it t m IJ t en $ n IJ b • n k ' IJ i e r n I er k R a a n r ad HEIN2 RÜHMANN
6
0
1
E
E
E
E
E
2
>/;
A
E
A
J
5 6
7 1 9
E
E
De klinkers in dit vierkant zijn in de juiste vakjes geplaatst. Voltooi de woorden in horizontale richting door alleen nog medeklinkers in te vullen, waardoor woorden ontstaan van de volgende beteekenis: 1. gemeente in de provincie Noord-Brabant 2. gemeente in de provincie Noord-Brabant 3. gemeente in de provincie Limburg 4. gemeente in de provincie Overysel 5. gemeente in de provincie Zuid-Holland 6. gemeente in de provincie Limburg
\
FILMSTERRAADSEL
PYRAMIDE-PUZZLE
Het gaat om de eente letter! Uit moet dien letter
27. lijst
Gevraagd 12 woorden die elk de letter N tot eindletter hebben. De beteekenis der woorden is:
5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
"/-
*-■£-'
V
29. meisjesnaam 31. korengewas (meervoud) 32. verkorting van IndoEuropeaan 33. verzoek 38, boterham (kindertaal) 39. behoudens vergissingen (Latijn) (afkorting)
N-PUZZLE
1. 2. 3. 4.
lengtemaat meisjesnaam meisjesnaam verharding van de opperhuid smartelijke gewaarwordingen openbaren 6. stof 7. gemeente in de provincie Rijnland (Duitschland) 8. aardewerk 9. meisjesnaam In elk vakje moet één letter geplaatst worden. Elk volgend woord bevat de letters van het voorafgaande met één letter er aan toegevoegd tot en met nummer zes. De volgende woorden bevatten elk de letters van het voorafgaande met telkens één letter verminderd.
i
1
i
r* 5
5—
welwillend besluiten langer worden , vol vuur voor iets opkomen beginnen te dagen gebogen zyn naar beneden voeren werk verrichten over zijn sterk trillen geld inbrengen gestremd
De beginletters van elk woord vormen samen een woord dat beteekent: gelyk in waarde. -,
9
)ö H
—
AARDRIJKSKUNDIG WOORD-VIERKANT
1. 2. 3. 4. 5.
12
E
^^—
,
—
Met behulp van de volgende letters woorden te vormen van de volgende beteekenis, terwijl er dan van f onderaan "" »koven en van 1 boven naar beneden tot en met de laatste letter van 12 een bekend gezegde ontstaat. jjj.-ee Te gebruiken letters: a, j, b, b, b, c d d, de e e e, e, e, e, e, e, e, e, e, e, f, gT g, b, i, i, 1, k k 1, 1, 1, n, n, n, o, o, o, ó, o. o, r. r, r, r, r, r. s, s, s, s. s, t, t, u, u, v, v, 1. medeklinker 7, kwaadsprekerij % 2. nieuw (in wetensch. termen) 8. allerlielst .,. . „J-I,.^ 3. gem. Zweedsch län Jänkö9. aardachtige zelfstandighe.d 10. troep ping 11. jaargetijde 4. fooi 12. gas dat uit natuurluke ope5. god der liefde ningen in den grond opstijgt 6. rand
ieder van onderstaande woorden een ander gevormd worden inmen de letters omzet en één er vó6^ plaatst.
1. keer 5. peer 2. rest 6. deren 3. tien 7. kelen 4. toen 8. nagel De nieuwe woorden hebben de volgende beteekenis: 1. kanselrede 2. bloem 3. uitspreken 4. door het lot krijgen 5. bepaald weefsel 6. hetzelfde 7. voordeel van iemand halen 8. sarren De beginletters van de nieuwe woorden vormen van 1 tot 8 den naam van een filmster. Wij stellen een hoofdprijs van ƒ 2.50 en tien filmfoto's beschikbaar om te verdeelen onder de goede oplossers. Antwoorden in te zenden vóór 23 Oct. aan Dr, Puzzelaar, Noordeinde 8, Leiden. Op enveloppe of briefkaart a.u.b. duidelijk vermelden: Filmpuzzle 23 Oct. Deze puzzl« kan tegelijk met de andere ingezonden worden, doch helst op een apart velletje papier.
BE^M^TXUK-BXTÏCTIVX ■^
-^
. opiosslngan , mi,. b....n h.t,b«n op oo hat varurllgoed. gelijk, kansan hebban »arKrli \mn van ..n dïr prljz.n, U fl.h.v. Uw «««woord '«». zanden vóér 21 October aan Mr. Datactiva, Noordalnda 8, Laidan, Op briefkaart o( anvaloppa varmaldan : Amateur-Detective 21 Oct. DE OPLOSSING VAN HET VOORLAATSTE FOTO-PROBLEEM
Man zal even goad noatan kijken, als man ontdakkan wil, wat dll gadaalla van aan foto voorstalt, maar dan zal hat ook wal gaan, maanan wij. Wat gaduld. dus, an vaal succes I Wl) zullao waar aan prijs van f. 2.50 banavans twaa trooitprljzan vardaalan ondar han, dia ons aan goad antwoord zanden. Da vardaaling dar prijzen gesehiadt op aan manlar, waarbij alia Énzandars van
Zooall Rian op daza foto ziet. stalde hat gareprodueaarda gadaalla dan neus van aan schip voor, dat ta water ward gelatan. Da hoofdprijs van f 2.50 ward to.gekend aan dan haar J. van Ingan, A'dam. Da troostprijzen vialan tan daal aan: majuifr. N. Mostardijk, R'dam; dan haar G.A. Timmars, Nijmegen,
De hooldprijxen werden deze week verworven door: mejuHrouw C. Landman, Hillegersberg; mejuHrouw A. Buys, Rotterdam; den heer J. Molenaar, Velp; den heer S. Kalkman, Rotterdam; den heer J. Franken, Rotterdam. De troostprijzen konden worden toegekend aan: mejuHrouw L. Looy, Rotterdam; mejuHrouw E. HoHmann, Hillegersberg; mejuHrouw C. H, Zwier, Assen; mejuHrouw L van Loon, 's-Gravenhage; mejuHrouw P. J, v. d. Veen, 's-Gravenhage; mejuHrouw A, M. Frésen, Utrecht; mejuHrouw B. Molendijk, Amsterdam; mejuHrouw E. C. v. 't Hoen, Rotterdam; den heer A. v. d. Sterre, Bilthoven; den heer P. L. Cornellsse, Laren; den heer J. P. de Ruiter, 's-Gravenhage; den heer A. Tuinman, Leeuwarden; den heer St. v. d. Veer, Rotterdam; den heer A. F. Schippers, Rotterdam; den heer J. Oosterhuis, Hellendoorn; den heer Joh, J, Bots, Valkenswaard; den heer C. A. Faber, 's-Gravenhage; den heer L. Voortman, Rotterdam; den heer G. Rutgers, Almen; den heer P. W. Moens, 's-Gravenhage. Den hoofdprijs van de lilmpuzzle verwierf: rtvejuHrouw P. v. d. Poel, Rotterdam, De troostprijzen vielen ten deel aan: mejuHrouw S, Herter, Amsterdam; mejuHrouw v, d. Heul, Schoonhoven; mejuHrouw iN. Lijbaart, Amersfoort; mejuHrouw N. Polak, Hilversum; den heer J. Muileboon, Kralingsche Veer; den heer H. J. Timmer, Groningen; den heer G. B. J. Sutherland, Velp; den heer J. v. d. Most, Schiedam; den heer J. èrandia, Rotterdam; den heer J. A. Koch, Ede.
ONZE IPRIJZEN. Voor goede oplossingen van iedere puzzle, rebus, probleem, enzoovoort, stellen wij een prijs van ƒ2.50 benevens vier troostprijzen beschikbaar. In totaal dus deze week 5 prijzen van ƒ2.50 elk en 20 troostprijzen. DE OPLOSSINGEN op de in dit nummer voorkomende puzzles, enzoovoort, gelieve men voor 23 Oct. in te zenden aan Dr. Puzzelaar, Noordeinde 8, Leiden. Op enveloppe of briefkaart vermelde men duidelijk: Oplossingen Zoek en Vind 23 Oct.
VERVOLG: RECHERCHEUR STUDER
i
^mm
BREIMODELLEN voor kinderkleeding Bij de administratie van ons blad is een nieuw breiboek In de bekende serie verschenen. DIT ALBUM BEVAT: 25 practische en aardige modellen van kinderkleeding. De prijs er van bedraagt SLECHTS 25 CENTS franco per post.
DUS IEDER MODEL KOST SLECHTS ÉÉN CENT
De dames zullen verrukt zijn over deze rijke keuze aan mo'dellen. Alle leeftijden, van babies tot 12-jarigen, zijn vertegenwoordigd. Voor de beschrijvingen der modellen geldt de bekende nauwkeurigheid van de breipatronen in onze bladen. Het album Is verkrijgbaar bij de administratie, Noordelnde 8, Lelden, tegen betaling van 25 ets. in postzegels of door storting van dit bedrag op girorekening 41880 te Leiden. Voor bestelling gebruike men onderstaande bon, die In een enveloppe met 172 et. verzonden kan worden. Ook verkrijgbaar op bestelling bij de bezorgers. Ondergeleekende Woonplaats Straat.. verzoekt toezending van modellen. Een bedrag van fl 7
brelboeken voor kinder i,
ln
P«"8?61» overgemaakt, per giro
. Onderteekening
of het meisje zou nachts, thmsgekomen was.... Maar feitelijk was deze vraag niet beginnen te sprenoo^g, het antwoord stond beslist in de acten; juist, Studer herinken. Maar ook Sonnerde zich een pagina, waarop stond: ja had , gezwegen. 9 1 1311 deelde HOV^JK ^ "O" ? " op een desbetreffende vraag mede, Slechts één keer dat de beklaagde in den nacht van den moord pas tegen lén uur had zij schuchter was thuisgekomen. " Studer schudde zyn hoofd. Merkwaardig, ? gezegd: „Ik dacht dat dit bezwarende feit hem eigenlijk heelemaal niet interesseerdl: vanmorgen al in was ook allemaal veel te eenvoudig opgebouwd: een recidivist den trein, dat u Het die een moord pleegt, die natuurlijk geen alibi heeft, bü wien het uit Bern' gekomen geld van den vermoorde gevonden wordt, die niets zeggen wil was vanwege maar zyn onschuld volhoudt, die een poging tot zelfmoord be-' Schlumpf — dat u gaat. Hy klakte me zyn tong.... — tja, de heele geschiedenis van de politie smaakte naar een goedkoopen roman. was..." Studer had natuurlijk, de onschuldige schuldige, dat was in dit geval geknikt en gewacht eenMaar reeele figuur, een mensch, wien het slecht was gegaan die wat er nog verder weer een poosje op den goeden weg was geweest, en die nu zou komen. „En of in zun vrijen tijd hebben gelezen? Misschien toen ik zag, dat u sant rS'HU R0Se of tJohn. Kling? Eigenlijk zou het wel fn'eresnaar mevrouw sant zyn dit eens na te pluizen. Dit kleine meisje moest het zeker Hoffmann ging, heb weten, dit meisje, dat dure vulpenhouders cadeau gaf Zou ze ik myn oom Aesch- van den kappersbediende Gerber houden? Het zag er eigenlük niet bacher gehaald. naar uit.... Maar waarom dan dat dure cadeau' Mevrouw Hoffmann V hi?enni0U(ler-. •^a• men.droeg een vulpenhouder gewoonis een echte bab- liiiPf„ lijk in het hnkerborstzakje van z«n jasje of in den bovensten vestbelkous. ..." zak Men nam hem mee, vooral wanneer men bestellingen ging Studer had zwijopnemen. Zou Wendelin Witsch! hem dien Dinsdag ook hebben gend de schouders meegenomen? .. Maar wanneer had hij hem dan aan zijn dochter opgehaald. De hee- gegeven?.... De zakken van Wendelin Witschi waren leeg geweest le geschiedenis liet en op den rug van zijn jas zaten geen dennennaalden.. zich plotseling Muder en het meisje betraden de keuken.... In den gootsteen slecht aanzien. Hy onafgewasschen vaatwerk.... Op de tafel een bord, met boter er wilde wel, dat h« op, daarnaast een kam dien ochtend met Studer was alleen, Sonja bleek verdwenen..., Murmann wat die< r iJ« £ nen 0^n deUr beirad de rechercheur de aangrenzende per op de zaak was kamer. De gord«neu voor de ramen waren grijs, op de piano lag ingegaan. een laag stof. De deur viel toe. Het tochtte in^ dit huis Door df De onderwyzer trilling, veroorzaakt door het dichtvallen der deur. viel er wat Schwomm en de stof van het portret, dat boven de piano hing. De foto stelde kappersbediende MI «dÄ™ltSChl voor'1 ".?«» i«"ge /aren. en ^as waarschijnlijk Gerber, dacht hy — b« zyn trouwen gemaakt. Boven de punten van de stnve. omgeGerber heette dus slagen boord loerde een klein, donker gezicht. De snor was ook de jongeman, die toen reeds een treurwilg geweest. En de oogen John Kling-romans Op de tafel die een kleed met franjes had — rood, geel, blauw las en zich vulpen- lagen verscheidene tydschriften. Ook het zware, zwarte /,wa,lc buffet uu was met tydschriften bedekt. . "" houders cadeau liet geven — die twee derd r 11, Ze waren «fA1LÏ^ V l , allemaal van hetzelfde soort: waren in de keuafbeeldingen van honden of van kinderen, een kapelletje in de ken van mevrouw bergen, een roman, wenken voor de huisvrouw, een graphologisch Hoffmann geweest. hoekje En, opvallend, op alle eerste pagina's: Wy verzekeren onze ?n En Sonja.... En wy uït .■.•■ BU al«eheeIe invaliditeit of by overlijden betaïen Schlumpf natuurlijk.... Vyf verschillende soorten tydschriften. Als die allemaal de verzekering uitbetaalden.... dan vormde dit een heel bedrag ! Wie had de reEn wat had notaris Munch ook weel- gezegd? De oude Ellenbercer volver verstopt? c-uenoerger Waarom had men had obligaties, en wilde ze verzilveren.. ? Boven liep er iemand op en neer. Wat deed Sonja daar? Waarze juist op déze om het ze hem alleen hier? Er werd een zwaar voorwero verplek verborgen? Had men gehoopt, plaatst. Studer glimlachte. Het meisje maakte zeker de bedden op Er heerSChte dat mevrouw Hoff<*" ™r^™*W orde by <& mann ze zou vin- famnfe'wftschr Studer bladerde weer in de tijdschriften. Hy ontdekte een naar den en er mee naar plaatsen, die waren aangestreept en las: "'««eKie een paar de politie zou gaan! ,,.. Toen opeens wierp ze zich in zyn armen, omklemde znn Aangenomen, dat U hals alsof ze hem nooit meer zou loslaten " mevrouw Hoffmann En verder: ze had gevonden, dan zou ze het wakig^ijn^'. .S°nia' myn SChat' miin lieVe Vr()UW' ~ we zuIlen gelukpen natuurlijk in de hand hebben ge*t£tA™<£fbLti?P™' ^^^ 0Ver haar 8a^he lichaam. nomen en het, nieuwsgierig als Studer zuchtte. Hy dacht aan lauwe koffie en aan een vrouw vrouwen nu eengéleze'n Zd* .* ^ had' 0mdat ^ deS nachts te Veel ron^ maal zijn, onderzocht hebben. Dan Toen liep de rechercheur op het zware buffet toe Juist onder waren er vanzelf- het portret van Wendelin Witschi stond, boven op den opstand sprekend geen vin"*& rOZen Va,? Was en eeni8e takken bonte herfstbloemen: gerafdrukken meer wVXf Witschi scheen naar deze vaas te kyken. Zonder er bij te denken vast te stellen ge- nam Studer de vaas op; ze voelde merkwaardig zwaar — de herfstweest. Dus was het niet zoo héél erg, bdÄenHTrkeener0d0ekzeaograakt- ^^ SChUdde de ^ Er ri^!zoo troostte Studer zich, dat hij de kaHbreere6,5ier: ZeS, "^ ''- Viiftien hulzen Van ko«els vielen er uitbrowning zonder Boven ^as het stil geworden. Studer stak een der hulzen in den eenigen voorzorgszak van zyn jas, de andere liet hy in de vaas terugglyden schikt" maatregel in zijn de bloemen wefer zooals ze gestaan hadden en zftteTe vaas op zak had gestoken. 8 1 de af Studer deed de Jammer, dat hy deur Sen ;nEhleJ JT^ V^ ^ulen^ eef 0" den Sr« f " P drempel staan. mevrouw Hoffmann de ,» AH rechercheur moest haar verontschuldigen, zei Sonja niet gevraagd had, hoe Iaat Schlumpf ze had boven den boel in orde gemaakt voor hel gevaldat Wj hé Dinsdagavonds, of huis wi de zien? Haar moeder kwam pas na den trein van negen eigenlijk Dinsdags-
r »MA
zü op het sJion b, ven Ma Ä
* •••• -
Sonia praatte en ontweek Studers blikken; maar zoodra Studer opzy keel voelde hy, hoe de oogen van het meisje op zyn gezicht gericht werden; keek hy weer in haar richting dan vielen de wimpers weer over de oogen. Lange wimpers had het meisje. Het voorhoofd was wat bol en stak iels naar voren. Heur haren waren geborsteld. Sonja zag er veel verzorgder uil den vanmorgen in ^DaTwas waar ook.... Ze moest de groeten hebben van Schlumpf," zei Studer als terloops. Hy keek uit het raam Aan h£ einde van den groenlentuin slond een oude, vervallen schuur. De balken, die hel dak droegen, waren ineengezakt, een paar pannen entbraken. Ook de deur van de schuur ontbrak. Sonia zweeg. En toen Studer zich omkeerde, zag hy dat het meisje huilde Ze huilde zonder beheersching; het kleine gezicht was geheel vertrokken, om de punl van den vooruitspringenden neus groeven zich diepe plooien, de lippen waren scheefgezakt, en uil de oogen stroomden de tranen op haar wangen, bleven aan de kin hangen, droppelden dan op de blouse. De handen waren ^Maar meisje," zei Studer. „maar mdsje ..." Hel werd hem onbehaaglijk te moede. Ten slotte wist hy mets anders Ie doen dan zijn zakdoek Ie nemen, naar haar loe Ie gaan en onhandig haar tranen af te vegen. „Kom, meisje, kom. wees flink . , , Sonja leunde tegen den rechercheur; ze beefde over haar heele lichaam, haar schouders hingen naar beneden. Studer zuchtte ''.iep. „Kom, meisje, kom " Sonja ging op een stoel zitten. Haar armen lagen lang uitgestrekt naast het bord dat op de tafel stond, naast de kam.... Buiten werd de schemering veel dichter. Studer had met veel tiid. Om half acht moest hij by Murmann zyn, om te eten Sonja huilde door. Hy wilde haar niet uitvragen.... Haar vader was dood, haar verloofde zat in een cel, lederen dag ging zy naar Bern om er te werken, haar broer nam van een kellnenn geld aan. en haar moeder las in een kiosk van het station romans.... „Erwin." zei Studer zachtjes, „Erwin heeft me gezegd, dat ik je zyn groeten moest doen...." „En gelooft u. dat hü schuldig is?" ...... e • . Studer schudde zwygend zyn hoofd. Even glimlachte Sonja, toen kwamen haar tranen weer. „ „Hy zal het niet kunnen bewijzen, dat hy onschuldig is zei ze snikkend. „Heb jij hem dat.geld gegeven?" • Merkwaardig, zoo snel als een gezicht veranderen kon.... Nonja keek star voor zich uit, uit het raam, in de richting waar de oude, vervallen schuur stond, waarvan de ingang een zwarte rechthoek was En zweeg , 1. ^ .„ „Waarom heb je Gerber, den kapper, den vulpenhouder gegeven?" „Omdat omdat hy wat weet „Zoo, zoo." zei Studer. . Hy was aan de tafel gaan zitten, het kamertje was te klein voor zyn groote Jichaam, hy voelde zich niet op zyn gemak. Of ze reeds lang in dit huis woonden? vroeg hij haar. — Haar vader had het laten bouwen met het geld van haar moeder, vertelde Sonja, en het leek hem alsof zy bly was iets te kunnen zeggen. Haar vader was by de spoorwegen geweest, als conducteur, en toen had haar moeder een erfenis gekregen. Haar moeder was hier, in Gerzenstein geboren, haar vader was uit Seeland afkomstig. Haar moeder had den winkel geopend, en vader was by de spoorwegen gebleven. Tijdens den oorlog was de zaak goed gegaan; er waren toen nog maar weinig winkels in Gerzenstein geweest. Toen had haar vader zijn pensioen genomen. Of eigenlijk, hy had eenvoudig zijn ontslag genomen en had afstand gedaan van zyn pensioen, omdat hy een hartkwaal had gehad, en ze het hem by de spoorwegen lastig hadden gemaakt. Ja, gedurende den oorlog was het goed gegaan. Armin had op het gymnasium in Bern kunnen gaan; daarna had hij willen studeeren. Maar toen was er de groote beurskrach gekomen, en haar ouders hadden alles verloren. En toen was het afgeloopen geweest. Maar moeder was knorrig geworden en vader was gaan reizen. Maar hij had weinig verdiend. En alles was zoo duur! Haar moeder kon met het huishoudgeld niet rondkomen; ze gaf alles altijd uit aan medicynen en dergelijke. Oom Aeschbacher had een paar keer geholpen De laatste woorden waren zeer aarzelend over haar lippen gekomen .... «,. Oi 1 „Wat is er eigenlijk met oorp Aeschbacher? vroeg Studer. Zwijgen „En toch ben je hem gaan halert. toen je my naar mevrouw Hoffmann zag gaan?" Het gezicht drukte veel lyden uit. Studer had medelyden. Hy wilde niet verder vragen. Alleen één ding nog „Wie is die onderwijzer Schwomm?" Sonja kreeg een kleur, haalde adem, wilde wat zeggen, haar stem gaf geen geluid, ze hoestte, zocht naar een zakdoek, veegde haar oogen af met den rug van haar hand, stotterde toen: -^ 1 „Hij geeft les op school, Vrij van pijn - opgewekt zijnl hy is gemeente-secretaris ook afdee lingschef, en N.«mi fYRACYL bi| hoofdpijn, kleipi^. rtwumalwk, zenuwpijnan «te. Prompt» «n long oanhoudondo het gemengd zangkoor working. Onithodtlijk voor hort «n .naog. Bij Apodirigeert hy ook...." | Ihokon on Drogiiton 3 poodon 15 cl. — 3 loblotlon 13 0. — 20 loblotlon 45 ei. (Wordt vervolgd). Proboorllorilond
FYRACYl
maar de tandarts weet wel beter! U kan Uw tanden niet beoordelen naar hun uiterlijk. Zij zien er misschien fraai wit uit, terwijl zij toch van achteren door tandsteen zijn aangetast zonder dat U het weet! Tandsteen is veel gevaarlijker dan menigeen denkt. Met gewone tandpasta's is het niet te verwijderen. Langzaam maar zeker vormt zich een harde laag tandsteen op de tandhals, wat ten slotte kan leiden tot het uitvallen der tanden. Verzorg Uw tanden met Solidox, de enige tandpasta, die Sulforicinoleaat bevat en hierdoor het tandsteen verwijdert en voorkomt, zonder het tere tandglazuur aan te tasten.
Van gewone tandpasta's wordt meestal gezegd, dat zij de tanden wit houden. Solidox, de nieuwe Nederlandse tandpasta, doet meer dan de tanden wit maken — zij beschermt ze tevens door de vorming van tandsteen te verhinderen en reeds aanwezige tandsteen te verwijderen. Talloze wetenschappelijke proeven in onze laboratoria hebben aangetoond, dat Solidox de tanden volkomen vrijwaart tegen de gevaren, die tandsteen met zich meebrengt. Begin nog heden Uw tanden te verzorgen met Solidox. Gebruik Solidox Tandpasta 's morgens en 's avonds en ga tweemaal per jaar naar Uw tandarts; dan is Uw tandverzorging pas volmaakt.
SOLIDOX TEGEN TANDSTEEN Alleen Solidox bevat Sutforicinoleaat (Ned. Octrooi 19I7S), dat tandsteen, de hoofdoorzaak van tandziekten, verwijdert en voorkomt. '.o-ii-owe
■
CIMEMA THEATER 10 et. 20ste Jaargang No. 39 - 19 OCT. I940
C/2 O I—'s
-o CD
O
o co
r-f{
a
i—i»
O
tr CD
iT*^
•-6
CO
. >