Een rijke les in voorzienigheid

Zeven jongeren fietsten vorige week door Nederland. Zonder geld en zonder eten. Levend van de Voorzienigheid.

Foto: Rick Timmermans

Een rijke les in voorzienigheid rick timmermans

Als de zwoele nacht in ’s-Hertogenbosch valt, is het warm in mijn cel. Een bed, een bureau, een stoel en de gekruisigde Christus aan de muur. De Voorzienigheid bracht mij vandaag naar de poort van het Sint-Janscentrum. De klanken van het avondgebed vullen mijn gedachten. “Laat uw genade blijken elke morgen, want ik vertrouw op U.” De meeste studenten zijn naar huis. Alleen Geoffrey de Jong is er nog. En Frederick Deknudt, die zich de volgende ochtend officieel priester in opleiding zal mogen noemen. De Kerk van Christus voedt zeven ‘mosterdzaadjes’ en zorgt voor onderdak.

Mosterdzaadjes Maandagochtend bij het vertrek uit Utrecht, spreken de jongeren hun verwachtingen en angsten uit. Judith Riet is bang de controle te verliezen. “Ik vind het wel spannend geen mobiel mee te nemen en ik ben een beetje bang dat we de nachten niet goed kunnen slapen.” Paul Cuijpers is nuchterder: “Het komt toch wel goed, ik ben alleen een beetje bang voor mijn hygiëne.” Het doet wat onverantwoord aan. Op pad gaan en je telefoon thuislaten, je geld laten voor wat het is en je fiets pakken en wel zien wat er gaat komen. Het doel is ontsproten aan de opdracht van Jezus, die in Matteus hoofdstuk 10 zijn leerlingen erop uitstuurt het koninkrijk van God te verkondigen. Zij mogen niets meenemen, enkel hun vertrouwen op God Die zal zorgen. De jongeren willen goed doen voor de mensen en hopen zo mosterdzaadjes te planten in de harten van wie ze tegenkomen.

Terwijde, Culemborg “Geef ons heden ons dagelijks brood”, bidden de zeven jongeren maandagochtend voordat ze vanuit Utrecht vertrekken naar de wijk Terwijde in Culemborg. Daar was afgelopen jaarwisseling een rel tussen Marokkanen en Molukkers. Een onrustige wijk waar ze een teken van hoop willen zijn. Ze strijken neer op een voetbalveldje bij een speeltuintje. Er worden uitnodigingen geschreven: “Wij vieren feest. Kom ook spelen en pannenkoeken eten. Neem je eigen beleg mee.” Turkse en Marokkaanse jongens, meisjes en moeders komen langs om te kletsen, te voetballen en nummer 29 | 23 juli 2010

Jenny en Asha van der Waal aan de slag met hun schminkdozen.

te hinkelen. Een ouder echtpaar zorgt voor een kom soep. Als de zon ondergaat is er nog geen plek om te rusten. Bij ‘toeval’ komt een lange man met zijn drie kinderen bij het veldje kijken. Hij is dominee. “Slapen in de kerk wordt wat lastig, maar ik heb wel een ledenlijst.” Als hij

Het is dus tijd om te keren

de ‘mosterdzaadjes’ uitnodigt voor een kopje koffie, zegt hij dat er zeven bedden vrij zijn bij een gemeentelid.

Radicaal Time to Turn organiseert de Mosterdzaadjestournee dit jaar voor de tweede keer. Zeven jongeren doen mee. Het getal van de volheid, al zegt Jenny van den Berg dat het twee jaar geleden nog beter was: “Toen waren we met twaalf, evenveel als de leerlingen van Jezus.” Het christelijke jongerennetwerk zet zich onder jongeren in voor bewustwording op het gebied van duurzaamheid en rechtvaardigheid. Afgelopen jaren voerden zij campagnes over foute stoffen in mobiele telefoontjes, de klimaatconferentie in Kopenhagen, de

oliecrisis en over vlees, kleding en de ecologische voetafdruk. De gedachte erachter is: onze welvaart buit de natuur uit en omdat wij meer en meer willen, worden mensen aan de andere kant van de wereld armer. Het is dus tijd om te keren. En omkeren doen de deelnemers van de Mosterdzaadjestour. Radicaal hun geliefde bedden, telefoontjes en eten achterlaten om de weg van God te zoeken.

Een euro De dag na het bezoek aan het priesterseminarie nemen de avonturiers een plekje op de markt van Den Bosch in. Gerrit Post pakt een pannetje en begint pannenkoeken te bakken. Jenny en Asha van der Waal stallen hun schminkdozen uit, Paul begint liedjes te spelen op zijn gitaar en Judith demonstreert kunstjes met haar flowersticks. Lianne Otten gaat intussen op zoek naar zwervers, straatkrantverkopers en muzikanten om hen uit te nodigen pannenkoeken te eten. Wilmar van Hoek komt erbij zitten. Hij is al dertien jaar verslaafd aan de heroïne en zat vaak in de gevangenis wegens diefstal. Nu krijgt hij zijn drugs van de gemeente en steelt hij niet meer. Als Wilmar hoort van de reis haalt hij een euro uit zijn zak. “Hier, jullie hebben toch geen geld? Ja, zo is het leven, hé. Je moet delen.” Als Lianne halverwege de reis katholiek nieuwsbl ad

evalueert, ziet ze vooral de hand van God in alles. “Ik neem niets mee en vraag of God ons alles wil geven. En dat lukt elke dag. Iedere nacht sliepen we ergens en nooit ging ik met een hongerig gevoel slapen. Alleen de besluiteloosheid van zo’n groep is wel erg lastig. Maar ook een

Zo klein als een mosterdzaadje

goede oefening in geduld.” Gerrit vindt het vooral mooi alleen maar goede dingen te doen voor anderen en te vertrouwen dat God zijn arbeiders beloont. “Het is bijzonder te merken dat ik me geen zorgen maak. Geen zorgen maken betekent ook dat ik het niet erg moet vinden een nachtje buiten te slapen.”

Alles dicht Als ze woensdagavond over de brug van Zaltbommel fietsen, ziet de lucht er bijzonder dreigend uit. Er is een weeralarm van kracht. Het rommelt al en zo nu en dan verlicht een bliksemflits de lucht. Gorinchem is de eindbestemming die dag, maar dat is nog ruim 25 kilometer. Toch worden ze niet nat. Eenmaal veilig in de kleine bejaar-

denwoning van Sientje van Velden zegt Jenny: “Kijk, God zorgt ervoor dat we niet in gevaar komen.” Asha heeft haar jeugd in Haaften gewoond en weet het huis van haar oude oppas meteen te vinden. Na een bord soep stelt Sientje voor dat ze die nacht de slaapzakken op haar zoldertje neerleggen. “Dat zit in mijn aard”, zegt ze. “Sommige mensen zeggen houdoe, maar ik probeer altijd andere mensen te helpen.” De volgende ochtend bereiken ze alsnog Gorinchem. Het plan voor Gorinchem is nog onduidelijk. De jongeren willen graag een handje helpen bij het Leger des Heils en ook wel bij Youth for Christ, maar alles is dicht. Alleen het inloophuis is open, maar daar is niets te doen. Daarop zegt Paul: “Wij zoeken het avontuur, maar daar gaat het bij God niet om. God is het avontuur en bij Hem zijn is voldoende. Dan hoef je niet altijd iets te doen.” Na vier dagen zit de tour erop. En voor de meesten is het ook wel genoeg. Lianne trekt een conclusie. “Het geloof zonder daden is dood. Wat we deze week gedaan hebben is allemaal heel klein, zo klein als een mosterdzaadje. Maar toch heb ik God ervaren en ben ik weer enthousiast over Hem. Het was erg goed te beseffen dat we afhankelijk zijn van God. Het ‘geef ons heden ons dagelijks brood’ krijgt na deze week een diepere betekenis.”

•

19

Wat er...

Levende Kerk

Jongerencollecte

‘Ik ben een monnik in de wereld’

Vespers

Dordrecht, zo 22 nov De Interkerkelijke Schola Cantorum zingt om 16.30 uur in de Triniteitskapel de vespers van Christus Koning. Info: www.gregoriaansdordt.com

Volwassenencatechese

Amsterdam, do 26 nov Elke donderdagavond om 19.30 uur is er in de pastorie van de Agneskerk catechese voor volwassenen met als onderwerp de zeven sacramenten. Voorafgaand is er om 18.45 uur een heilige Mis. Info: www.agneskerk.org

Emmaüsdagen

Helvoirt, ma 23 t/m do 26 nov Een charismatische retraite in volledige stilte, waarin het gaat om groei in geestelijk leven en innerlijke genezing. Naast dagelijkse Eucharistievieringen zijn er tijden van lofprijzing en is er gelegenheid voor eucharistische aanbidding en het ontvangen van het sacrament van verzoening. Info: (0411) 64 37 25, www.emmausbezinningscentreum.nl

Feestweek Breda

Breda, za 21 t/m zo 29 nov Parochie Breda-Oost houdt een feestweek i.v.m. de wijding van de nieuwe Michaëlkerk op zondag 29 november. In deze week zijn er diverse lezingen, activiteiten en vieringen. Op zaterdag 28 november is het open dag. Info: www.parochiebredaoost.nl

God van tijd tot tijd

Drongen (B), do 26 nov Abdij Drongen biedt kort voor elk belangrijk feest in het liturgisch jaar een bijeenkomst aan om je te bezinnen op het komende gebeuren. Aanvang 20 uur. Info: 09/226.52.26, www.oudeabdij.be

Tienerclub

Het benedictijnse leven is in trek bij de mens die zoekt naar zin en rust, maar monniken om de kloosters te runnen blijven uit. Toch is er hoop. Steeds meer gasten kiezen ervoor zich te binden aan het klooster. Niet als monnik, maar als oblaat. “Ze zijn een zegen voor de abdij.” rick timmermans

De benedictijnen in Nederland snakken naar adem. Halverwege de vorige eeuw telde Nederland vier benedictijnenabdijen, nu zijn dat er nog drie – in Doetinchem, Vaals en Egmond-binnen. In de jaren vijftig was de Paulusabdij in Oosterhout (inmiddels opgeheven) de grootste met ongeveer honderd monniken, nu is dat de abdij van Vaals met achttien monastieken. Maar ondanks de terugloop, klinkt vanuit de SintWillibrord Abdij in Doetinchem een boodschap van hoop. Aan de grote stam, die zijn oorsprong heeft in de heilige Benedictus van Nursia, ontspruit een nieuw tak: de oblatuur. In Doetinchem hebben ze 96 oblaten, in Vaals een stuk of 40 en in Egmond 50. Nieuwe monniken melden zich zelden bij de kloosters, maar er komen per jaar wel een stuk of vijftien oblaten bij. In Doetinchem zagen ze het aantal in tien jaar tijd verdubbelen.

Leven en kloosterleven Een oblaat is niet hetzelfde als een monnik. Een oblaat woont thuis, heeft een baan, is misschien getrouwd en heeft eventueel kinderen. Hij of zij is een soort vaste gast van het klooster die in het dagelijks leven zoekt naar manieren om de Regel van Benedictus en de benedictijnse spiritualiteit vorm te geven. Het kloosterleven verbinden met

het gewone leven. De oblatenpater van de Sint-Willibrord Abdij in Doetinchem, Henry Vesseur, snapt wel dat dit veel mensen aanspreekt. “Het hoort bij een maatschappelijke ontwikkeling. Mensen willen weer ergens bijhoren. De individualisering gaat nog steeds door, maar ik zie vooral dat mensen boven de dertig zoeken naar gemeenschap en ondersteuning.”

Ambassadeurs Henry Vesseur noemt de oblaten ambassadeurs van de benedictijnse spiritualiteit. “Ze zijn een zegen voor de abij. Ze dragen iets uit omdat het oblaat-zijn een persoonlijke weg is.” Maar omdat de 73 hoofdstukken van de Regel

‘Sommigen bidden het getijdengebed in de trein’

van Benedictus bedoeld zijn voor monastieken, is die persoonlijke weg een puzzel. “Sommigen staan eerder op om te bidden, anderen doen dat ’s avonds laat, weer anderen bidden het getijdengebed in de trein naar hun werk, of zetten de auto aan de kant. Iedereen

Utrecht, vr 27 nov Interessante gesprekken, boeiende onderwerpen, sportieve activiteiten en ontmoetingen met katholieke tieners tussen 12 en 15 jaar zijn de ingrediënten van de tienergroep. Locatie: Thomas a Kempis Leerhuis. Aanvang 20 uur. Info: (0345) 52 24 88, www.leerhuis.nl

150 Jaar salesianen

Ugchelen, za 28 nov Bij gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de congregatie van de salesianen, is er een symposium getiteld Voorkomen is beter dan genezen. Dit thema haakt aan bij Don Bosco’s ‘preventief pedagogisch systeem’. Info: (035) 609 15 90, www.donbosco.nl

Iconenexpositie

Eindhoven, za 28 t/m zo 29 nov Ter gelegenheid van de vestiging in Eindhoven houdt ico1

Breng andere katholieken op de hoogte van uw kerstactiviteit! Kersttentoonstellingen, kerstlunches, kerstlezingen, kerstvieringen enzovoort. Katholiek Nieuwsblad biedt op papier en op internet de mogelijkheid uw kerstactiviteiten breed onder de aandacht te brengen. Via www. katholieknieuwsblad.nl/agenda kunt u ons op de hoogte brengen

zoekt daarin zijn eigen weg”, zegt pater Vesseur. Het klooster wil de oblaten daarbij zoveel mogelijk steunen. “In de proeftijd voorafgaand aan de belofte als oblaat te leven, zoeken wij samen naar manieren om het benedictijnse leven vorm te geven. Daarnaast organiseren we twee keer per jaar een oblatendag. Dan

‘Ik ga de chaos te lijf met de Regel van Benedictus’

boren we thema’s aan als gebed, lezing van de regel, de oblatenbelofte en meditatie. En iedereen is natuurlijk welkom in het klooster voor een gesprek met mij.”

Gezuiverd De oblatuur heeft door de eeuwen heen verschillende verschijningsvormen gekend. Benedictus riep hem in het leven om kleine kinderen bij het klooster te betrekken. Vanaf Hendrik II, Duits keizer rond het jaar 1000, is de oblatuur ontstaan zoals we die nu kennen. Al was die volgens Vesseur vooral titulair, een beloning, een ereplaats. “In de loop der jaren is de oblatuur steeds verder uitgezuiverd en veel spiritueler geworden – geëvolueerd naar de behoeften van de tijd.” Het kloosterbezoek is niet alleen iets voor katholieken. Ook protestanten en niet-gelovigen zijn welkom in de abdij. Henk Gols is dominee in de Maranathakerk in Nijmegen, een PKN-gemeente, en hij werkt in het Oecumenisch Citypastoraat in de Stevenskerk.

Hij ziet al zo’n vijfentwintig jaar met enige regelmaat een klooster van binnen. Vijftien jaar geleden besloot hij oblaat te worden van de Sint-Willibrord abdij.

Chaos te lijf “Ik ga de chaos in mijn leven te lijf met de regel van Benedictus”, zo vat hij zijn leven als oblaat samen. Een paar keer per jaar bezoekt Gols voor enkele dagen de abdij om hoofd en hart vrij te maken en nieuwe inspiratie te vinden. Maar het oblaat-zijn speelt zich vooral af in het leven van alledag. “Ik probeer ruimte te maken voor de belangrijkste gebedstijden: het morgen-, middag en avondgebed, ik bid alle psalmen volgens een rooster van zeven weken, lees regelmatig uit de Regel van Benedictus en laat me bovendien inspireren door een oecumenische heiligenkalender.” Dat schept structuur in zijn leven. Het geeft hem ruimte onbelangrijke zaken achterwege te laten en tijd te nemen voor de belangrijke dingen. “Ik ga elke ochtend heel vroeg uit mijn bed om een psalm te lezen en te bidden. Daarna lees ik literatuur waar ik me altijd al in wilde verdiepen, bijvoorbeeld iets over moderne kunst. Als ik dan om negen uur een vergadering heb, kijk ik tegen allemaal slaperige hoofden aan, maar heb ik al iets moois gelezen. Dat geeft echt een kick.” Leven met de Regel is een verdieping voor Gols, maar het is niet gemakkelijk om levenslessen te trekken uit een geschrift dat zo’n vijftien eeuwen geleden geschreven is. “Omgaan met de Regel kost tijd. Om vruchten te plukken, moet je de wereld van

Actie Inspiratie Magazine

Foto: AP

Nederland, za 21 t/m zo 22 nov Collecte om het werk en pastoraat voor jongeren in de katholieke Kerk voort te zetten en een impuls te blijven te geven.

van uw activiteit. Dit kan ook via agenda@katholieknieuwsblad. nl en via de post (zie p. 23). De activiteiten worden op internet bekendgemaakt via onze agenda. Een selectie hieruit wordt onder de aandacht gebracht in de papieren editie die op 11 december verschijnt. (KN) kat holiek nieuwsblad

Uit een enquête onder de lezers van Inspiratie Magazine komt naar voren dat het merendeel zeer tevreden is over dit katholieke gezinsmagazine. Ze kiezen voor trefwoorden als interessant (54 procent), positief (54 procent), bemoedigend (24 procent) en informatief (34 procent). Hoofdredacteur Anna Kruse is blij met de uitkomsten, waar ook uit naar voren komt dat de vormgeving en leesbaarheid van het blad hoog worden gewaardeerd. Opvallend noemt zij dat maar liefst 87 procent van de inzenders aangeeft achter het solidariteitsprincipe te staan. “We vragen van de lezers een jaarlijkse bijdrage in de productiekosten. Wie meer wil geven, maakt het daarmee mogelijk dat mensen met een krappe beurs ons blad voor minder lezen.” Nog een verrassende conclusie uit de enquête is, dat er grote behoefte bestaat aan kennis en catechetisch materiaal over het katholieke

geloof, ook bij lezers die niet sterk kerkbetrokken zijn. Voor de feestdagen komt Inspiratie Magazine met een speciale cadeauactie. Ook KN-lezers kunnen hier aan meedoen. Voor € 23,50 geeft u bijvoorbeeld het gezin van uw zoon of dochter een jaar lang Inspiratie Magazine cadeau. Kijk voor meer informatie op www.inspiratiemagazine.nl of gebruik de bon op p. 23. (KN)

nummer 47 | 20 november 2009

Foto: Theo Oude Spraakste

 ...te doen staat nenschilder Geert Hüsstege een expositie in de parochiezaal van de Gerarduskerk. Op zaterdag 28 november van 11 tot 17 uur en op zondag 29 november van 12 tot 17 uur. Toegang is gratis. Info: (040) 842 36 52, www.iconen.nl

Bezinningsdag gezinnen

Heiloo, zo 29 nov De Blauwe Zusters houden in hun klooster een bezinningsdag voor gezinnen en jongeren. Er is een speciaal programma voor kinderen. De dag is gevuld met lezingen, stille aanbidding, rozenkransgebed en een Eucharistieviering. Info: (072) 505 40 51, www.blauwezusters.nl

10 jaar Taizékoor

Stramproy, zo 29 nov Het Taizékoor Stramproy viert zijn tienjarig bestaan met een middagprogramma in gemeenschapshuis De Zaal. Centraal staan een (hernieuwde) kennismaking met het gedachtengoed en de muziek van Taizé en tijd voor ontmoeting. Aanvang 14 uur. Afsluiting om 17 uur met een Taizéviering. Info: (0475) 33 48 14, taizekoor_ [email protected]

Pater Vesseur (l) met oblaat Henk Gols in de abdij van Doetinchem: “Oblaten zijn ambassadeurs van de benedictijnse spiritualiteit.”

de regel instappen en verkennen. Belangrijk is dat je de effectiviteitsgedachte loslaat. Je pakt vanzelf de geest van de Regel op en na verloop van tijd kom je erachter waar je naartoe moet in je leven.”

Monnik in de wereld Antoine Bodar kan dat beamen. Als priester in de wereld wil hij behoren tot een orde. Welke dat moest zijn, was voor hem geen vraag. Hij wilde benedictijn zijn. Als kind kwam hij al in de abdij van Egmond en in 1985, een paar jaar voor zijn wijding, werd hij oblaat in Vaals. In 1989 overwoog hij serieus monnik te worden, maar hij werd priester. Alhoewel, hij zegt zelf wel mon-

nik te zijn. “Ik ben een monnik in de wereld, want zo leef ik.” In zijn appartement in Amsterdam, omgeven door duizenden boeken, zit Bodar voor het raam. Als hij in gedachten verzonken nadenkt over zijn leven als oblaat, krult er zo nu en dan een glimlach om zijn lippen. “Ik voel me op twee manieren verbonden met de benedictijnen. De eerste is dat de abdij in Vaals mijn eigenlijke huis is en de tweede is dat ik probeer te leven in de geest van de Regel van Benedictus.” De geest van die regel ziet hij vooral terug in de schoonheid van de benedictijnse liturgie. “Ik bewonder het grote vermogen van de benedictijnen van de

vorm naar de inhoud te gaan. Als ik celebreer of zing, is mijn aandacht er soms niet bij omdat ik moe of verstrooid ben. Dan bid ik: ‘Heer kom mij te hulp. Ik geef mijn handen en mijn stem, maar help mij want er beweegt niets in mij.’ De benedictijnen leren mij dat mijn hart bewogen wordt als ik mooi zing, ook al ben ik van binnen dor.”

Intreden Bodar werd oblaat in Vaals omdat hij vindt dat de monniken daar de katholieke Kerk van de eeuwen voortzetten. Het oblaat-zijn betekent veel voor hem, ook al kan hij niet direct aanwijzen hoe dat zich uit. “In Rome is mij een paar keer gevraagd of ik benedic-

tijn ben. Ik ben altijd heel trots als ze dat denken. Ze kunnen dat misschien zien aan de manier waarop ik bid. Ik ben een vrolijk mens en iemand van kwinkslagen, maar ik bid en celebreer heel ingetogen. Dat is de benedictijnse kant.” Maar eigenlijk is de oblatuur voor Bodar niet voldoende. Hij zou wel een stap verder willen doen. “Het bidden, het schikken in de orde van de benedictijnen, dat vind ik eigenlijk mooier dan wat ik nu doe. Maar mijn talenten liggen nu eenmaal ook gedeeltelijk in de wereld. Het klooster lonkt nog wel. Het kan best zijn dat ik op een gegeven moment bij de abt aanklop en vraag of ik alsnog kan intreden.”

•

www.

Op maandag 23 november om 9.00 uur in Leven met God spreekt zuster Anne Marie Magermans over de Wonderdadige Medaille en de verschijningen in Rue du Bac (herhaling om 20.00 uur). Op maandag 23 november om 11.00 uur in de Theologische Academie spreekt deken A. Franssen uit Venlo over ziekenbezoek (herhaling om 21.00 uur). Op dinsdag 24 november om 10.00 uur in de Spirituele Lezing geeft pater Bots s.j.

nummer 47 | 20 november 2009

een lezing met de titel Petrus werd bang en schreeuwde: Heer, red mij! (herhaling om 22.15 uur). Op dinsdag 24 november om 11.00 uur in de Theologische Academie een lezing door prof. Alting von Geusau over de scheiding van Kerk en staat (herhaling om 21.00 uur). Op vrijdag 27 november om 9.00 uur In gesprek met… Katholiek Nieuwsblad. Het wekelijkse panelgesprek over onderwerpen die de redactie van Katholiek Nieuwsblad

Priesterspiritualiteit

Kerkrade, di 1 dec Mgr. Schröder houdt een lezing voor de Servatiusacademie over de spiritualiteit van de priester. Aanvang 19.30 uur met een H. Mis in de bovenkapel van het seminarie Rolduc. Info: (045) 521 78 73, [email protected]

Eerherstel tot H. Hart

Den Bosch, vr 4 dec De gebedskring van het Heilig Hart van Jezus brengt ieder eerste vrijdag van de maand eerherstel tot het H. Hart van Jezus. Aanvang 12.30 uur met een Eucharistieviering in de Sint-Jan. Info: (073) 641 05 56, [email protected]

.nl

bezighouden (herhaling om 20.00 uur). Op zaterdag 28 november om 10.00 uur in de Spirituele Lezing geeft pater Jan Meeuws een lezing over de schoonheid van Christus (herhaling om 19.00 uur en om 22.20 uur).

Radio Maria Nederland & Vlaanderen is te beluisteren via de middengolf (675 AM) en via www.radiomaria.nl.

kat holiek nieuwsblad

17

Vrouwenhandel

‘Ik voel me nog een keer gebruikt’ Gedwongen prostitutie. Een nachtmerrie die voor duizenden vrouwen dagelijkse werkelijkheid is. Mooie woorden en toekomstperspectief lokten hen naar Nederland. Nu staan ze achter de ramen en worden ze bedreigd. Een enkeling weet te ontsnappen, maar ook in handen van de politie zijn hulp en bescherming niet zeker.  rick timmermans Foto: Herman Wouters / Hollandse Hoogte

Mensenhandel is een moderne vorm van slavernij. Door wanhoop gedreven, geven veel vrouwen uit arme landen toe aan de mooie toekomst die hun wordt voorgespiegeld door mensenhandelaren. Vrouwen die denken hier als secretaresse of schoonmaakster aan het werk te gaan, komen bedrogen uit. Een voor een belanden ze in de seksindustrie waar ze zich onder dwang prostitueren. Het is onbekend hoeveel vrouwen in Nederland slachtoffer zijn van seksuele uitbuiting. Vermoed wordt dat het om duizenden vrouwen gaat. Een groot en duister probleem waar hulp slechts mondjesmaat gegeven kan worden. Onderzoekers en hulpverleners doen wat ze kunnen, maar stuiten vaak op een muur. Slachtoffers van mensenhandel durven vaak niet naar de politie te stappen uit angst voor represailles van de mensenhandelaar.

Humanitaire gronden “Als een verdachte veroordeeld wordt voor mensenhandel of voor een daaraan gerelateerd misdrijf, krijgt het slachtoffer die in de B9 zit een vergunning tot voortgezet verblijf. Als de zaak niet leidt tot een veroordeling, kan een slachtoffer in bepaalde gevallen aanspraak maken op een vergunning tot voortgezet verblijf op humanitaire gronden”, zegt DettmeijerVermeulen.

Slinks “Het beeld dat alleen domme en naïeve vrouwen slachtoffer van mensenhandel worden, klopt niet. Het overkomt ook vrouwen die in een economisch vicieuze cirkel zitten”, zegt Sanne Kroon van BlinN, een organisatie die zich inzet voor positieverbetering van slachtoffers van mensenhandel. “Mensenhandelaren gaan heel slinks te werk. Een vrouw die hulp van ons kreeg, studeerde rechten. Via een aanbod stage te lopen kwam zij naar Nederland. Op een vaag tussenbureau moest zij haar paspoort inleveren voor een kopietje. Daar gaven ze haar een foto van haar zoontje en zeiden dat ze wisten waar hij was. Om te laten zien dat het menens was, lieten ze ook een foto van haar hond zien, die ze hadden opgehangen. Wat kon die vrouw anders? Ze werd onder grote dreigementen gedwongen haar lichaam te verkopen. Gelukkig wist deze vrouw te ontsnappen.”

Traumatisch Angst voor represailles is een grote kracht die effectieve hulpverlening voor slachtoffers in de weg staat. Volgens Sanne Kroon is dit niet het enige probleem waar vrouwen die willen vluchten tegenaan lopen. “Een slachtoffer van mensenhandel heeft nooit papieren op zak. De politie denkt dan ‘Hé, een illegale migrant’ en pakt de vrouw op. Een politieagent vraagt vaak niet door en merkt niet altijd op dat hij een slachtoffer van mensenhandel tegenover zich heeft. Op die manier komen veel vrouwen in de vreemdelingenbewaring terecht. Je kunt je voorstellen dat het uiterst traumatisch is wanneer je als slachtoffer van nummer 42 | 17 oktober 2008

In een mensenhandelzaak hebben vrouwen vaak minimale aanwijzingen voor de politie. Als er te weinig informatie is om een zaak rond te krijgen, wordt de zaak door het Openbaar Ministerie geseponeerd. “Een vrouw kan twee jaar meewerken aan een onderzoek, maar wordt de zaak geseponeerd, dan moet ze alsnog terug naar het land van herkomst. Dat vinden wij nogal onmenselijk. Daarnaast is het vaak gevaarlijk voor vrouwen terug te keren naar hun thuisland, omdat daders daar hun netwerk hebben waardoor de kans opnieuw slachtoffer van mensenhandel te worden niet uitgesloten is”, zegt Sanne Kroon.

“De staat zou alle slachtoffers van mensenhandel moeten helpen, ongeacht of ze met de politie meewerken of niet.”

een misdrijf in de gevangenis belandt.”

Strafproces centraal De Nationaal Rapporteur Mensenhandel komt het probleem dat slachtoffers van mensenhandel onterecht in vreemdelingenbewaring belanden in

‘De staat zou alle slachtoffers van mensenhandel moeten helpen’

haar onderzoeken ook tegen. “Bij de geringste aanwijzing dat het gaat om een slachtoffer van mensenhandel moet het slachtoffer bedenktijd krijgen om aangifte te doen of op een andere manier meer te werken met politie en justitie. Dan hebben ze recht op bescherming. Voorkomen moet worden dat slachtoffers van mensenhandel in vreemdelingenbewaring worden gezet.” De politie doet hierin wat ze kan. Volgens haar is er met de kwalificatie van politiepersoneel dat zich bezighoudt met mensenhandel niets mis. Het probleem zit in voldoende capaciteit, “een aandachtspunt wat ik ieder keer weer noem in mijn rapportages”. Als de politie het vermoeden heeft dat een vrouw slachtoffer

van mensenhandel is, wordt zij doorgestuurd naar CoMensha. Als zij inderdaad slachtoffer is, heeft een vrouw drie maanden de tijd na te denken of ze aangifte wil doen of niet. Van de 716 vrouwen die vorig jaar hulp zochten deden 211 vrouwen aangifte bij de politie. Als een vrouw besluit dat te doen of op andere wijze mee wil werken aan opsporing van de dader, belandt zij in de B9-regeling en krijgt ze een tijdelijke verblijfsvergunning. Maar angst dat de handelaar zijn dreigementen waar zal maken, weerhoudt veel vrouwen ervan aangifte te doen. Het gevolg is dat hun bescherming vervalt en dat de vrouwen terug moeten naar het land van herkomst. In deze werkwijze krijgen volgens Sanne Kroon veel slachtoffers van mensenhandel niet de rechten die ze zouden moeten krijgen. “Dat komt omdat het strafproces centraal staat en niet de rechten van deze vrouwen.”

Verkracht De Nationaal Rapporteur Mensenhandel is het daar niet helemaal mee eens. “Het strafrechtelijk onderzoek is heel belangrijk en staat uiteindelijk ook in dienst van het slachtoffers, want voor hen is het ook erg belangrijk dat de daders worden veroordeeld. Als ik kijk naar de bedenktijd die vrouwen krijgen en de B9-regeling, dan zie ik dat de positie van deze vrouwen in kat holiek nieuwsblad

de laatste jaren sterk verbeterd is. De mensenrechten zijn een belangrijke leidraad bij de wijze waarop wordt omgegaan met dit soort zaken.”

Op straat De stevige kritiek die BlinN heeft is gebaseerd op ervaring en onderzoek. Bijna alle vrouwen die hulp zoeken komen bij hen terecht. “Wij werken aan een nieuw toekomstperspectief voor de slachtoffers. Veel vrouwen hebben het gevoel dat ze keer op keer verkracht werden door hun klanten. Je kunt je voorstellen dat die vrouwen uiterst getraumatiseerd zijn. Wij bieden socio­ psychologische hulp aan zodat ze hun problemen verwerken en straks weer verder kunnen.” Niet alle slachtoffers krijgen de kans het hulptraject af te ron-

‘Alleen als je nuttig bent, heb je rechten’

den zegt Sanne “Als vrouwen geen aangifte doen, besluiten verdere medewerking aan het strafproces te stoppen of als een zaak geseponeerd wordt, dan staan ze op straat en hebben ze geen recht meer op bescherming, hulp en opvang.”

Ook wanneer een zaak langer dan drie jaar speelt, heeft het slachtoffer recht op een verblijfsvergunning. Sanne Kroon: “Een cliënt van ons vroeg een verblijfsvergunning aan op humanitaire gronden. Ze had twee jaar meegewerkt aan een onderzoek, maar door gebrek aan bewijs werd de zaak stopgezet. Haar verzoek werd afgewezen, omdat ze niet kon aantonen dat ze gevaar liep. Die vrouw zei tegen ons ‘Ik voel me nog een keer gebruikt. Bescherming? Ze beschermen me alleen zolang ze me nodig hebben. Alleen als je nuttig bent voor het strafproces heb je als slachtoffer rechten.’”

Prioriteit De onzichtbaarheid van het illegale sekscircuit is een groot probleem bij het opsporen en vervolgen van mensenhandelaren. Hoog op het prioriteitenlijstje van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel staat “handhaving- en opsporingsactiviteiten richten op de illegale sector. Daar wordt nog te weinig energie in gestoken”. Sanne Kroon vindt dat er bij de politie wel veel goeds gebeurt, maar dat er wel meer aandacht voor signalering moet komen. Voor BlinN is het allerbelangrijkst dat alle slachtoffers van een ernstig misdrijf als mensenhandel beschermd worden. “De staat zou alle slachtoffers van mensenhandel moeten helpen, ongeacht of ze met de politie meewerken of niet.”

• 15

Prostitutie

Jezus volgen op de Wallen Nauwe straatjes waar rode lampen je de weg wijzen in het duister: onmiskenbaar het straatbeeld van de Wallen in Amsterdam. Een onprettige locatie, maar toch schijnt het licht van Christus hier. Het Scharlaken Koord biedt, geïnspireerd door de bijbel, hulp aan prostituees.

klopt, zijn er in Amsterdam tus­ sen de zeven­ en achtduizend sekswerkers. Dat betekent dat er een veelvoud aan bezoekers is. Uit de literatuur weten we dat een groot deel van deze mannen heel grote problemen heeft. Mannen met relatieproblemen, met een verknipt beeld van seksualiteit of mannen die in het verleden sek­ sueel misbruikt zijn. Als het goed is, gaan volgend jaar vrijwilligers ’s avonds de straat op om man­ nen aan te spreken met de vraag of ze hulp nodig hebben.”

rick timmermans

Hoe verlenen jullie hulp? Van Rhee: “Toen we begonnen met ons werk op de Wallen deden we voornamelijk straat­ werk. We bezochten de vrouwen achter de ramen en probeerden te achterhalen waar hun noden liggen.” Bakker: “Naast de directe hulp van het straatwerk zijn wij op twee andere terreinen actief. Het tweede aspect van onze hulp is het maatschappelijk werk. We inventariseren welke hulpvraag er is en dan besluiten we welke weg we moeten inslaan om een vrouw te helpen. De derde tak is preventie, gericht op meiden. We geven lessen om meisjes weerbaar te maken op het gebied van seksualiteit. Loverboys krij­ gen daarin speciale aandacht.” Wat is het verschil tussen Het Scharlaken Koord en nietchristelijke organisaties? Bakker: “Er zijn hier geen andere organisaties die net zo’n breed aanbod van hulp en voorlich­ ting bieden. Natuurlijk, er wordt ook door anderen goed werk gedaan, maar in onze identiteit en ons uitstapprogramma zijn wij uniek. Vanuit onze chris­ telijke visie laten we doorsche­ meren dat er meer is dan alleen de hulpverlening. Als vrouwen willen, dan bidden we met hen, maar we respecteren het ook als vrouwen daar geen belangstel­ ling voor hebben. Het is voor nummer 43 | 24 oktober 2008

ons geen voorwaarde dat een vrouw tot geloof komt.” Wat is jullie doel? Van Rhee: “Het doel is aansluiten bij de hulpvraag van de vrouwen. Onze motivatie is Gods woord, wij weten dat God vrouwen niet voor de prostitutie heeft gescha­ pen.” Bakker: “Wij bieden een uitstap­ programma aan. Als vrouwen aangeven dat ze willen stoppen met de prostitutie, dan helpen wij graag. De redenen waarom vrouwen niet uit de prostitu­ tie kunnen stappen, vormen de basis van het uitstapprogramma dat wij geschreven hebben.” Een uitstapprogramma? Bakker: “Veel vrouwen geven aan dat ze uit de prostitutie wil­ len stappen. Uit een enquête die wij onder raamprostituees hiel­ den, bleek dat tweederde van de vrouwen dat graag wil. Maar dat gaat niet zomaar. Als vrouwen uitstappen, hebben ze geen geld om een huis te betalen en heb­ ben ze vaak niet meer op hun cv staan dan: ‘werkervaring als raamprostituee’. In ons uitstap­ programma bieden wij gepaste hulp. Samen met uitzendbureau Randstad en met woonstichting De Key hebben wij een traject ontwikkeld waardoor vrouwen scholing kunnen krijgen en waarin een goed onderkomen voor hen wordt gezocht. Daar­ door stappen vijftig vrouwen per jaar uit de prostitutie. De verwachting is dat dit jaar zelfs meer vrouwen uitstappen door de extra mogelijkheden die wij nu kunnen bieden.”

Dat is een ambitieus plan. Van Rhee: “Ja! Maar dat is ook een beetje het karakter van Stich­ ting Tot Heil des Volks. Al vanaf 1855 zoeken wij naar nieuwe projecten, naar onbeantwoorde hulpvragen. Bij sommige man­ nen is het routine geworden naar een prostituee te gaan, maar bij andere mannen kan er een diepe nood achterzitten waar ze nooit over konden praten. Wij willen hen daar graag bij helpen. Jezus is ook gekomen om de zonden van deze mannen te vergeven. Maar Jezus zegt ook: ga heen, Fotomontage: iStock en Jaco Klamer / Hollandse Hoogte

Het is dé rosse buurt van Neder­ land. Een plek waar geëman­ cipeerde vrouwen vrijwillig werken, zegt de één, de ander gruwt en spreekt er schande van. Opvallend is de positie van Jezus tegenover vrouwen van lichte zeden. Hij bezocht hen en sprak met hen, wat op zijn minst opmerkelijk is. In de voetsporen van Jezus treden, dat willen de medewerkers en hulpverleners van Het Scharlaken Koord, een project van Stichting Tot Heil des Volks. Vanuit hun kantoor midden in het de Wallengebied bezoeken hulpverleners prosti­ tuees die hulp nodig hebben. En soms, als er gelegenheid voor is, gaan ze naar binnen en bidden ze met deze vrouwen. Henk van Rhee is algemeen directeur van Stichting Tot Heil des Volks. We spraken met hem en zijn col­ lega Marijke Bakker, manager van Het Scharlaken Koord, over de situatie van prostituees, hun hulpvragen en de alternatie­ ven die de organisaties aan deze vrouwen kunnen bieden.

kom tot je doel en zondig niet weer.” ‘Het Scharlaken Koord’ doet denken aan het teken van de prostituee Rachab uit de bijbel. Bakker: “In de bijbel staat schar­ laken voor zonde. Een scharla­ ken koord was net zoiets als het rode licht dat je nu ziet in de rosse buurt. Aan de andere kant werd scharlaken ook gebruikt in de tabernakel, waar het voor verlossing stond. Het staat voor onreinheid, maar ook voor reini­ ging door het bloed van Christus. Wij hopen dat het vooral, net als voor Rachab, een teken tot behoud zal zijn.” Worden jullie gezien als de moralisten van de Wallen? Van Rhee: “Vroeger werd er sma­ lend tegen ons aangekeken: ‘Jullie hebben nog niet door dat het een normaal beroep is.’ Daar hebben we ons nooit iets van aangetrok­ ken. Ineens was er een omslag en kwam er waardering voor de manier waarop wij vrouwen een alternatief aanbieden. Door dwars te zijn en geïnspireerd door

de bijbel hulp te verlenen, is er uiteindelijk erkenning gekomen. Het Scharlaken Koord staat zelfs op de lijst met achttien veelbelo­ vende emancipatieprojecten van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.” Hoe houden jullie de moed erin? Bakker: “We kunnen elk jaar honderd vrouwen helpen, waar­ van er vijftig uitstappen. Maar al konden we er maar twee helpen, dan nog zouden we het doen. Wij vinden dat je er moet zijn voor de vrouwen, die opdracht heb je als christen.” Van Rhee: “In de korte bedie­ ning die Jezus hier op aarde had, nam hij regelmatig de tijd voor gesprekken met een prostituee. Dat is een heel bijzondere keuze geweest. Daarin houdt Hij ons iets voor.” Jezus op de Wallen? Van Rhee: “Wij zijn de navolgers van Jezus die je kunt tegenkomen op de Wallen. Het mooiste zou zijn als we bij alles wat we doen, kunnen zeggen dat we daarmee in Jezus’ voetspoor treden.”

•

Henk van Rhee: “Wij zijn de navolgers van Jezus die je kunt tegenkomen op de Wallen.”

Kunnen jullie iets doen voor prostituees die slachtoffer zijn van mensenhandel? Van Rhee: “We proberen hen te helpen, maar gerichte hulp, zoals ons uitstapprogramma, kunnen we hen niet aanbieden, omdat die wettelijke mogelijk­ heden er niet zijn. Op psycho­ sociaal gebied kunnen we wel hulp verlenen. We zoeken naar nieuwe mogelijkheden, vooral op het gebied van voorlichting en preventie. Illegale vrouwen die willen uitstappen, zullen we altijd naar de politie sturen. Die kan echt wat doen.” Bieden jullie alleen hulp aan prostituees? Van Rhee: “We onderzoeken op dit moment of we ook hulp kun­ nen gaan bieden aan bezoekers van prostituees. Als het cijfer kat holiek nieuwsblad

15

Maatschappij

Het klimaatverdrag van Kyoto loopt in 2012 af. Om de klimaatverandering in de hand te houden, praten regeringsleiders vanaf komende maandag in Kopenhagen over oplossingen en maatregelen. Arie Slob (CU): “Het zou een blamage zijn als we geen stappen durven zetten en op oude voet doorgaan.” rick timmermans

In Kopenhagen zitten van 7 tot 18 december milieuministers en regeringleiders om de tafel om afspraken te maken over een nieuw wereldwijd klimaatverdrag als opvolger van het Kyotoprotocol. Voorkomen moet worden dat in 2050 de gemiddelde temperatuur op aarde met meer dan twee graden Celsius is gestegen. Daarom moet de concentratie van broeikasgassen in de atmosfeer flink dalen. Minister Cramer (Milieu) schrijft op haar weblog dat in Brussel de klokken gelijk staan. “Dat we de uitstoot van CO2 met 30 procent (ten opzichte van 1990 – red.) verminderen, hebben we nog eens herbevestigd.”

‘Een soort coalitieakkoord’ Een nieuw verdrag is noodzakelijk omdat het Kyotoprotocol in 2012 afloopt. In het in 2007 gepubliceerde rapport van het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, concluderen wetenschappers dat de verandering van het klimaat toe te schrijven is aan menselijk handelen. De rapporten van het IPCC zijn de basis voor de onderhandelingen over een nieuw klimaatverdrag. Van de ruim 190 landen die zijn uitgenodigd voor de top, hebben tot nu toe ongeveer zeventig staatshoofden of regeringleiders

Foto: AP

‘De portemonnee moet wel open’

Prof. Klaas van Egmond: “De klimaatverandering gaat sneller dan we dachten. In Groenland smelten de ijskappen bijvoorbeeld veel harder dan verwacht.”

toegezegd aanwezig te zijn. De hoofddoelen waarover zij gaan onderhandelen zijn afspraken over de reductie van broeikasgassen door geïndustrialiseerde landen, toezeggingen van arme landen ook een bijdrage te leveren en geld van de rijke landen om klimaatbeleid in ontwikkelingslanden mogelijk te maken. Maar er wordt geen verdrag getekend in Kopenhagen. Minister Cramer sprak van een soort coalitieakkoord met politiek bindende afspraken. De basis voor een verdrag dat later, als juristen zich erover gebogen hebben, alsnog tot stand kan komen.

Arie Slob, fractievoorzitter van

gaan. En met succes. Balkenende heeft toegezegd. Daarmee heeft Nederland twee vertegenwoordigers in Kopenhagen. Voordat de regeringleiders op de laatste twee

dagen van de conferentie in actie komen, gaan alle milieuministers met elkaar in gesprek. Minister Cramer zal erbij zijn. Slob is hoopvol als het gaat om de betekenis die Kopenhagen kan hebben voor de wereldwijde vraagstukken over het klimaat, maar hij is er nog niet helemaal gerust op. “Uiteindelijk moeten de regeringleiders gezamenlijk de stappen zetten.” Hij vreest dat sommige landen niet het lef hebben die stappen daadwerkelijk te zetten. “Het zou een blamage zijn dat we, op het moment waarop we beseffen niet op de oude manier door te kunnen gaan, nalaten echte stappen te zetten. Maar dan moet de portemonnee wel open. Landen kunnen dat nalaten uit vrees

was trots op zijn werk. Hij was nu een belangrijk medewerker voor de productie van een speciaal soort spaarlamp. Hij werkte al ruim zeven jaar op deze afdeling en men waardeerde hem zeer. Iedereen hoopte dat hij nog een aantal jaren zou blijven. Toen kwam er echter een plek vrij op een andere afdeling en Klaas dacht: “Dit is mijn kans. Ik heb zeven jaar gewerkt aan de spaarlamp, maar nu kan ik naar een afdeling waar ik de baas ben over een baanbrekend Europees project voor een nog duurzamer soort lamp. Het is een nieuwe functie en ik kan dus de richting bepalen van dit project.” Klaas ging ervoor en zijn omgeving was trots dat hij, met zijn

kwaliteiten, deze stap wellicht zou gaan zetten. Maar helaas, op het laatste moment ging het niet door. Klaas baalde – hij had deze stap graag gezet – maar was blij dat hij het in ieder geval geprobeerd had en ging weer vol enthousiasme aan de slag op zijn ‘oude’ afdeling. Zijn collega’s vonden het jammer voor hem dat het niet doorging, maar waren ook wel weer blij dat hij bij hen bleef. Een vriend van hem, KlaasJan, was kort daarvoor hetzelfde overkomen. Hij was een goede voetballer bij een Nederlandse topclub en stond op de verlanglijst van een grote Italiaanse club. Absolute top van Europa. Eerst twijfelde hij of hij zijn belang-

stelling wel zo openlijk moest tonen, maar al snel zwichtte hij. Hij besprak het met zijn teamgenoten en die gunden hem deze stap. Wat een eer voor de club en voor Klaas-Jan. Het was bijna rond, de clubs waren eruit, maar toen kwam er iets tussen. Een Braziliaanse spits kreeg de voorkeur in Italië. Klaas-Jan was diep teleurgesteld en moest slikken. Zijn droomtransfer was van de baan. Zijn club treurde mee, maar zijn coach en  medespelers dachten ook aan zijn doelpunten en dat hij nu bleef. Klaas-Jan trainde die weken hard als altijd en bleef scoren, en was gelukkig. Zo heeft iedere Nederlander zijn teleurstellingen en zijn ervaringen dat een baan, een transfer

Lef gevraagd

de ChristenUnie, drong er tijdens de algemene beschouwingen in september bij de minister-president op aan naar Kopenhagen te

‘Papier verandert de wereld niet’

voor de economische impact voor hun eigen land.” Professor Klaas van Egmond, faculteitshoogleraar geowetenschappen aan de universiteit Utrecht, is ervan overtuigd dat een akkoord in Kopenhagen hard nodig is. “De klimaatverandering gaat sneller dan we dachten. In Groenland smelten de ijskappen bijvoorbeeld veel harder dan verwacht. Het tweede probleem is de voorspelling dat in 2050 9,5 miljard mensen op aarde wonen. Kopenhagen is de generale repetitie: zijn wij bereid opwarming tegen te gaan en kunnen wij gezamenlijk afspraken maken om klimaatconflicten tegen te gaan?” Lees verder op pagina 21

ScherpenHeuvel

Gewoon mens

  Klaas werkte al 25 jaar in de fabriek van de gloeilampenfabrikant in het zuiden des lands. Hij had veel meegemaakt in de ontwikkeling van verlichting en

nummer 49 | 4 december 2009

kat holiek nieuwsblad

of een verkering niet doorgaat. Waarom zegt Balkenende niet gewoon: “Ik was geen kandidaat, maar – we weten allemaal hoe dat gaat in het diplomatieke spel – wel een beetje kandidaat. Natuurlijk had ik die baan graag gedaan als ik ervoor gevraagd was. En net als iedere Nederlander die iets graag wil, baal ik ervan dat dit voor mij niet doorgaat. En net als iedere Nederlander ga ik nu weer gewoon verder met mijn huidige werk en dat blijf ik met volledige inzet doen. Daar mag u mij aan houden.” Dan had de premier zich een gewoon mens getoond. Daar houden we van.   frank van den heuvel



Seksueel misbruik, incest, abortussen en soa’s, voor honderden minderjarige niet-westerse allochtone meisjes is het aan de orde van de dag. De Surinaamse artsonderzoeker Nizaar Makdoembaks deed elf jaar onderzoek naar geheime abortussen en kindermisbruik. Dat er niets gebeurt, getuigt volgens Makdoembaks van “puur racisme”. rick timmermans

“Een kind van twaalf jaar had een seksuele relatie met haar vader. Toen ze begon met menstrueren moest ze van haar vader met orale anticonceptie beginnen. De pil werd niet goed gebruikt en op haar veertiende ondergaat ze in 2000 haar eerste, in 2001 haar tweede en het jaar daarna haar derde abortus. Omdat de derde abortus mislukte, ondergaat ze drie weken later haar vierde abortus.” In het boek Geheime abortus maskeert kindermisbruik, van Nizaar Makdoembaks, zijn tientallen voorvallen te lezen van meisjes die het slachtoffer zijn van seksueel geweld. Incest en seksueel misbruik van kinderen komen vooral voor in achterstandswijken van grote steden. Makdoembaks was elf jaar arts in de Bijlmer en zag in die periode negenhonderd vrouwen langskomen die zwanger waren. Vierhonderd, van wie de helft minderjarig, lieten hun kind aborteren. “Bij de helft van die groep was waarschijnlijk sprake van misbruik. Honderd meisjes lijkt een kleine groep, maar ik kan alleen spreken voor mijn eigen praktijk. Er is sprake van een ernstig misdrijf en zo moet je het ook bekijken.”

Weerstand “Deze meisjes komen vaak uit een eenoudergezin. Als de moeder een relatie krijgt met een nieuwe man, ziet die de dochter vaak in dezelfde lijn als de moeder, maar dan mooier, jonger, strakker en leuker. Eigenlijk zijn het pedofielen die nu geen seksvakantie naar Thailand meer hoeven te boeken.” Deze jonge tieners gaan een tijd tegemoet waarin ze vaak worden verkracht, waarin de moeder haar nieuwe vriend beschermt, ze herhaaldelijk geaborteerd worden en soa’s oplopen. Makdoembaks vindt dat het zo niet langer kan, maar stuit op grote weerstand. Sinds 1984 kent Nederland legale abortus, de Wet afbreking zwangerschap (WAZ). Volgens de onderzoeker gaat een aantal 16

Foto: WFA / Rein van Zanen

Geen actie tegen kindermisbruik

dingen bij de uitvoering van deze wet grondig mis en zijn vooral jonge allochtone meisje daar de dupe van. Daarnaast stimuleert de wet abortussen en zorgen de regels ervoor dat een strafrechtelijk onderzoek naar daders van kindermisbruik bijna onmogelijk is. “Als een meisje van mij hoort dat de urinetest positief is, is de eerste reactie die ik krijg “ik wil het niet, het moet eruit”. Die meisjes worden helemaal panisch. Ik probeer hen te kalmeren en leg uit dat ze over vijf dagen moeten terugkomen om te beslissen of ze het kind willen houden of niet.” De reden waarom de meisjes het kind niet willen hebben is hoofdzakelijk financieel. Ze hebben vaak een contract met hun werkgever waar ze niet onderuit kunnen, ze staan er alleen voor of ze hebben al twee kinderen en geen geld om een derde kind te onderhouden. “Toch komt de helft van deze meisjes na vijf dagen niet meer terug. Vaak omdat de vader van het kind beloofd heeft haar financieel te ondersteunen, omdat een zus heeft gezegd dat ze op haar kinderen zal passen et cetera. Mijn advies: verleng de bedenktijd van vijf dagen naar twee weken. Dat is een simpele verandering van de wet die ervoor zal zorgen dat het aantal abortussen onder migranten met driekwart zal verminderen.”

Racisme Op het eerste gezicht lijkt het boek een schreeuw te zijn om kinderen te beschermen tegen seksueel misbruik, om het aantal abortussen terug te dringen en de daders achter de tralies te krijgen. Maar wie verder kijkt, ziet een

tweede boodschap in het boek die veel dieper steekt. In Nederland ondergaan jaarlijks ruim 30.000 vrouwen een abortus. De helft van hen zijn migranten, wat betekent dat het abortuscijfer onder niet-westerse allochtonen ongeveer vijf keer hoger ligt dan onder autochtonen. “Waarom dan geen intensievere voorlichting en waarom de bedenktijd niet verruimen?

‘Er wordt in Nederland met twee maten gemeten’

Dat zou immers het aantal abortussen onder migranten verminderen. Het Nederlandse beleid komt op mij over als een verkapte vorm van bevolkingspolitiek. Als ik met migranten praat, zijn ze het met mij eens, maar als ik met autochtonen praat, kunnen ze mijn bloed wel drinken. Het terugdringen van het aantal abortussen zorgt namelijk voor meer allochtonen en dat wil men niet. Men wordt boos als je hun de waarheid laat zien. Dat merk ik in publicaties en dat zie ik in peilingen van Trots op Nederland, de politieke beweging van Verdonk. Ik proef het racisme gewoon. Puur racisme. Nederland wordt wat dat betreft duidelijker. Vroeger schaamde men zich, maar nu zeggen ze het gewoon: ‘Donder op naar je eigen land.’” Het is onrechtvaardig en verwerpelijk dat honderden jonge tieners dagelijks verkracht worden kat holiek nieuwsblad

door stiefvaders of andere volwassen mannen. In zijn boek laat Makdoembaks diep gewortelde trauma’s zien die kindermisbruik veroorzaakt. Toch is zijn boodschap niet medisch, maar maatschappijkritisch van aard. “Het aantal abortussen en het aantal slachtoffers van kindermisbruik zijn makkelijk terug te dringen. Ik weet zeker dat wanneer dergelijke problemen zouden spelen onder het autochtone deel van de bevolking, de overheid veel harder zou ingrijpen.” “Bijvoorbeeld voorlichting. Dat zou veel intensiever moeten plaatsvinden. Via scholen, radio, desnoods via het jeugdjournaal. Maak die meisjes duidelijk dat ze hulp moeten zoeken. Start hulpcentra en hulplijnen en wijs hun de weg naar die hulpbronnen. Niet eenmalig, maar continu. Het gaat om een heel specifieke groep die je met specifieke middelen goed kunt bereiken. Maar er gebeurt niets. De jeugdzorg ligt op zijn gat en de organisatie die opkwam voor de rechten van deze meisjes, Mi Oso Es Mi Kas (mijn huis is mijn huis) is de kop ingedrukt toen de subsidiekraan eind 2007 werd dichtgedraaid omdat het personeel niet goed geschoold zou zijn.”

Roeping Volgens de Makdoembaks doet Justitie niets aan de problemen omdat die verkeerd redeneert. Volgens Justitie zijn de problemen cultuurgebonden: ‘Zo leeft men in die groepen.’ Makdoembaks vindt dat racisme. Als voorbeeld geeft hij de ophef die er was over homo’s op Curaçao. “Onze minister van Justitie was

kwaad op de Curaçaose minister omdat homo-echtparen zich niet konden inschrijven bij het ziekenfonds. Want zoiets kan niet, daar geldt toch de Nederlandse wetgeving. Dan zeg ik tegen die minister: ‘Een Curaçaoënaar of Surinamer maakt zich in Nederland schuldig aan iets soortgelijks, namelijk kindermisbruik, maar dan zegt u ineens dat dat onderdeel is van hun cultuur en treedt u niet op. Dan klopt er toch iets niet? Dat bedoel ik met tweedeling in beleid. Er wordt in Nederland met twee maten gemeten.” Met zijn boek houdt Makdoembaks geen pleidooi abortus weer illegaal te maken, daar los je volgens hem het probleem niet mee op. “Het is mijn doel onze samenleving te laten zien dat verkrachte minderjarige allochtone meisjes ook onze meisjes zijn. Nederland moet zich gaan schamen voor de manier waarop wordt omgegaan met allochtonen. Nederland is een zwart-wit land. Vanaf de 17e eeuw tot 1975 hebben Suriname en de Antillen voor economische vooruitgang gezorgd, net als de mijnwerkers en de boeren in Nederland. Die laatste groep heeft via vakbonden en andere organisaties gelijkheid kunnen bezegelen. Na aanleiding van mijn publicaties hoop ik dat er een maatschappelijke discussie op gang komt. Ik zie het als mijn roeping te strijden voor gelijkwaardigheid.” 

•

Nizaar Makdoembaks, Geheime abortus maskeert kindermisbruik, Uitg. Het Tribunaal, 281 pp., € 34,50, ISBN 9789081089074. nummer 38 | 19 september 2008

Wat er...

Levende Kerk

Jongerenmis

‘De Geest laat ons wel zien wat we moeten doen’

Partnerverlies

Emmeloord, do 15 okt In kerkcentrum De Ontmoeting vindt de halfjaarlijkse ontmoetingsdag van het bisdom Groningen-Leeuwarden plaats voor mensen die hun partner door de dood hebben verloren. Aanvang 10 uur. Pastoor Bernard Buit uit Assen houdt een inleiding over verliesverwerking. Info: (050) 406 58 88, l.winter@ bisdomgroningenleeuwarden.nl

Drie jaar is de gemeenschap Chemin Neuf (‘nieuwe weg’) nu in Oosterhout. Man en vrouw, celibatairen en gehuwden, katholieken en protestanten leven er onder één dak. De gemeenschap wil laten zien dat eenheid onder christenen mogelijk is. “Het getuigenis van het aanwezig zijn is voorlopig voldoende.” rick timmermans

Vormselvoorbereiding

Alkmaar, do 15 okt Catechesebijeenkomst voor tieners die zich voorbereiden op het ontvangen van het vormsel, georganiseerd door TeenerTimeNL. Info: (06) 52 06 50 21, www.teenertime.nl/vormsel

Impulsdag jodendom

Amsterdam, do 15 okt Onder de titel ‘Tijd is heilig – rituelen in het dagelijks leven’ organiseert de projectgroep Dag van het Jodendom een studiemiddag ter voorbereiding op de Dag van het Jodendom 2010. Aanvang 13 uur. Locatie: Keizersgracht 566. Info: (030) 232 69 00, www.dagvanhetjodendom.nl

Catechesegroep

Heiloo, vr 16 okt De Blauwe Zusters komen elke derde vrijdag van de maand bijeen om samen met jongeren van 15 tot ongeveer 25 te leren uit de catechismus en te praten over God en het geloof. Aanvang 18.30 uur in het klooster. Info: (072) 505 40 51 www.blauwezusters.nl

De Eucharistie

Oosterhout, vr 16 okt t/m zo 18 okt Een weekend over de achtergronden van de Eucharistie in de Onze-Lieve-Vrouwe-abdij Zandheuvel. Info: (0162) 45 50 79 (11-12 of 15-16 uur), [email protected]

Jongerenavond

Bergen op Zoom, vr 16 okt Op dezelfde avond komen om de week een groep jongeren en een groep tieners bij elkaar op twee verschillende plekken. De Jongerenavond duurt van 20 tot 22 uur. Voor de tieners is er een Rock Solid-avond van 18.53 tot 21.09 uur. Info: (06) 16 06 88 97, www.jongbreda.nl, tienersnjongeren.hyves.nl

Meeleefdagen

Egmond-Binnen, za 17 okt De Sint-Adelbertabdij biedt je de mogelijkheid onder begeleiding een dag mee te leven op het ritme van de monniken. Info: (072) 506 14 15, www.abdijvanegmond.nl, gastenpater.adelbertabdij@ xs4all.nl 16

De laatste klanken van een Taizé­ lied echoën door de kerk van de Sint-Paulusabdij. Het handjevol gasten en de acht gemeenschaps­ leden zakken terug in de banken. In deze kerk kwamen negenen­ negentig jaar lang benedictijnen zeven keer per dag samen om te bidden en te zingen, maar de eens zo florerende abdij stierf langzaam uit. Bij gebrek aan nieuwe monniken moesten de benedictijnen de abdij verlaten. Sinds 2006 nemen de leden van de Nederlandse fraterniteit van Chemin Neuf hun plaats in, zij bidden en zingen hier nu drie keer per dag.

en werk’) van de benedictijnen uit. Ze staat nu in het teken van het creëren van eenheid onder christenen en het vormen van die christenen om aan de slag te gaan in hun eigen Kerk. De Franse pater Damien Artiges gelooft met hart en ziel in die roeping van Chemin Neuf. Hoe dat precies moet en wat er in Nederland moet gebeuren, is nog niet helemaal duidelijk. “Neder­ land is geen gemakkelijk land, veel mensen zijn rijk en tevreden met wat ze hebben. Toch roept God ons hier. De Geest zal ons dus wel laten zien wat we moe­ ten doen.”

‘God roept ons’

Er gewoon zijn

Als iedereen zit, loopt pater Damien naar voren en gaat in het midden van de kerk achter een katheder staan. “Wij bid­ den voor eenheid tussen chris­ tenen uit de katholieke Kerk, de orthodoxe Kerken, de Kerken die voortkomen uit de Reformatie, de anglicaanse Kerk en de evan­ gelische Kerken.” De abdij heeft met de komst van Chemin Neuf een nieuw karak­ ter gekregen. De nieuwe bewo­ ners komen uit verschillende landen en zijn niet uitsluitend meer mannelijk. De abdij ademt niet meer het ora et labora (‘bid

Ondanks dat het nog zoeken is naar de taak die de gemeenschap heeft, knikt hij tevreden als hij terugblikt op de afgelopen drie jaren, waarin hij eindverant­ woordelijk was. “Onze frater­ niteiten zijn vaak aanwezig op plekken van scheiding en span­ ning. Wij zijn nog erg op zoek naar de rol die wij kunnen ver­ vullen in Nederland, maar tot nu toe zien we dat ons werk met echtparen veel vrucht draagt. Afgelopen zomer waren hier 110 mannen en vrouwen die mee­ deden met de Kanasessie. Zes dagen stonden in het teken van

evaluatie van hun huwelijk en het samen zoeken naar God, die ook ons water in wijn kan veran­ deren. Het komende jaar komen die echtparen onder leiding van een van de broeders of zusters elke maand in groepen samen om de weg met Christus verder te gaan.” De hulpbisschop van HaarlemAmsterdam, mgr. van Burgste­ den, zei onlangs tegen pater Damien dat het nog niet zo

‘Wonend in hetzelfde huis, is verzoening mogelijk’

vanzelfsprekend. Maar wonend in hetzelfde huis, is verzoening mogelijk. Juist binnen onze eigen gemeenschap moet de roeping tot eenheid handen en voeten krijgen, zodat de wereld ziet dat eenheid mogelijk is. Als je span­ ningen onder het kruis beleeft worden ze vruchtbaar.” Om die boodschap uit te dragen, organiseert Chemin Neuf ver­ schillende activiteiten. Zo wordt Pasen gevierd met jongeren, zijn er Ora et labora-weekenden voor degene die ademruimte zoekt en wil meewerken en -bidden met de gemeenschap, staan inner­ lijke genezing en verzoening met het verleden centraal tijdens het anamnese-weekend en kan iedereen op donderdagavond in de Paulusabdij terecht voor gebed.

Verdieping belangrijk is dat Chemin Neuf nog niet zo bekend is. “Het is veel belangrijker er gewoon te zijn”, aldus de bisschop. Daar is pater Damien het mee eens. “In gebie­ den waar spanningen zijn tussen mensen of bevolkingsgroepen hoef je ook niet direct met oplos­ singen te komen. Het getuigenis van het aanwezig zijn is dan in eerste instantie genoeg.”

Ademruimte De Duitse lutherse zuster Ruth Lagemann wil met haar manier van leven een voorbeeld zijn. Ze woont nu een jaar in de abdij. Volgens haar moet de fraterni­ teit laten zien dat eenheid tussen verschillende mensen mogelijk is. “Wij wonen hier met onder anderen mensen uit Frankrijk, Duitsland en Nederland onder één dak. Als je onze geschiedenis­ sen naast elkaar legt, is dat niet

Sinds een jaar krijgt de fraterni­ teit versterking van het gezin Van den Oever. Samen met hun vier kinderen gingen Henk en MarieYvonne op zoek naar het hart van Chemin Neuf. Wat begon met een wekelijks bezoek op zon­ dag, eindigde bij het bewonen van een vleugel van de abdij. “Na veel wikken en wegen en gebed, gaven mijn man en ik voor een jaar ons ja aan de gemeenschap”, zegt Marie-Yvonne. “De honger naar verdieping in ons leven was al lange tijd aanwezig. Geen rati­ onele verdieping. Ik wilde een relatie met God en vanuit die vreugde toegeven aan het verlan­ gen mijn geloof te delen.” Nu ze in de abdij wonen, slokt het werk alle tijd van Marie-Yvonne op. “Ik was in het begin bang tijd voor mezelf kwijt te raken, want ik ben alle dagen in dienst van de gemeenschap. Maar ik ervaar

Openstelling Willibrordkerk Vanaf komende zaterdag is de Sint-Willibrordkerk in Utrecht iedere zaterdag van 11.15 uur tot 16.00 uur geopend voor bezoekers, met de mogelijkheid van een rondleiding om 11.30 en 14.00 uur. De Sint-Willibrordkerk is een van de mooist bewaard gebleven voor­ beelden van de Utrechtse school van de neogotiek. De kerk werd tussen 1875 en 1877 gebouwd naar een ontwerp van architect Alfred Tepe. De Willibrord ligt onopvallend tussen de omliggende gebouwen, is vanbinnen een bijzondere en kleurrijke verrassing. De meu­

bilering is grotendeels afkom­ stig uit het atelier van de Duitse beeldhouwer W.F. Mengelberg. Een deel van de glas-in-loodra­ men is van Heinrich Geuer en van Van Woerkom. Veel van het smeedwerk komt uit de ateliers van Gerard en Jan Brom en ijzer­ smid Kniep. Tussen 1990 en 2005 is de Willi­ brordkerk volledig gerestaureerd. Momenteel fungeert de kerk als centrum voor Latijnse liturgie. (KN)

Foto: KN – Jan Peeters

Nijmegen, wo 14 okt Lift Nijmegen houdt regelmatig bijeenkomsten voor jongeren tussen 18 en 29 jaar. Deze woensdag is om 19 uur een jongerenmis. Info: www.liftnijmegen.nl

Info: www.sintwillibrordkerk. nl, (030) 231 32 17 (overdag), (030) 251 22 05 (na 17.00 uur).

kat holiek nieuwsblad

nummer 41 | 9 oktober 2009

Foto: Rick Timmermans

 ...te doen staat Scheiding Kerk en Staat

Amsterdam, za 17 okt Frans Alting von Geusau, emeritus-hoogleraar Internationaal Recht, spreekt voor de CRK Nicolaasacademie in het kader van het thema ‘Scheiding van Kerk en Staat: zegen, of vloek?’ Hij gaat in op de Europese eenwording vanuit het internationaal-historisch perspectief. Aanvang om 10 uur in het Mozeshuis. Info: (020) 6657608, (036) 5464570, www.sint-nicolaas-academie.nl

Familiedag

De Nederlandse fraterniteit van Chemin Neuf, met Marie-Yvonne van den Oever en Ruth Lagemann (tweede en derde van rechts), en pater Damien (tweede van links).

veel meer vrijheid en ruimte.” Als ’s middags haar kinderen uit school komen, houdt ze op met de activiteiten voor de fraterni­ teit. “Daar was de gemeenschap heel duidelijk over: ‘Jullie zijn in de eerste plaats een gezin.’ Toen ik in het begin wat vaker naar de vespers ging, werd ik daarop aan­ gesproken door een zuster die zei: ‘Moet jij niet bij je gezin zijn?’”

Aanstekelijke schoonheid Het was voor Henk en MarieYvonne spannend met vier kinde­ ren in een gemeenschap te gaan wonen. Een van de graadmeters om het succes aan af te meten, was of de kinderen het naar hun zin zouden hebben. “We ervaren een grote zegen over de kinderen. Onze twee oudste dochters Anna (14) en Laura (12) zijn van hun klas de besten in Frans en Duits, omdat die talen altijd om hen

heen zijn. De kinderen zeggen geregeld tegen mij dat ze blij zijn dat ze hier wonen.” De andere graadmeter was de echtelijke relatie tussen Henk en Marie-Yvonne. Mocht het leven in een gemeenschap hun huwe­ lijk niet meer opbouwen, maar

zijn van de broeders en zusters, zien we meer hoe bijzonder het is getrouwd te zijn. Dat werkt ook andersom: zij zien ons en worden zich bewuster van hun keuze. Door de eenheid van de gemeenschap bevestig je elkaar steeds weer in elkaars roeping en dat is een grote zegen.”

Een feest

‘Je bevestigt elkaar steeds weer in elkaars roeping’

juist afbreken, dan gaan ze weer terug naar hun eigen huis. Maar ook daarin ziet Marie-Yvonne veel zegen. “Omdat wij gecon­ fronteerd worden met het alleen

Dat het gemeenschapsleven een schoonheid met zich meebrengt die aanstekelijk is, is volgens Marie-Yvonne goed te merken op zondag. “De diensten op zon­ dag zijn altijd een feest. Er is een vaste groep van ongeveer tien gezinnen die elke zondag naar de abdijkerk komt. Vooral de kin­ deren hebben het naar hun zin. Als je mijn jongste ziet... prach­ tig. Hij zingt de liedjes vaak uit volle borst mee. Echt hartver­ warmend.” 

•

Chemin Neuf Chemin Neuf is een r.-k. apostolische gemeen­schap. Als iemand zich wil verbinden aan de gemeenschap maakt het niet uit of hij katholiek is of protestant, maar ook niet of het een man of een vrouw is, een celibatair priester of een gehuwde moeder met vier kinderen. Zo is zuster Ruth luthers en benadrukken Henk en Marie-Yvonne van den Oever hun oecumenische levensstijl door hun jongste kinderen naar een gereformeerde basisschool te sturen. Wereldwijd telt de gemeenschap meer dan 1300 leden, afkomstig uit 24 landen. (RT) Info: www.paulusabdij.nl, (0162) 45 19 91.

bedevaartsoord La Salette (herhaling om 20.00 uur). Op donderdag 15 oktober om 11.00 uur en 21.00 uur in de Theologische Academie start mgr. E. de Jong een tweewekelijkse serie.

Op zondag 11 oktober wordt pater Damiaan heilig verklaard. Radio Maria zendt de Eucharistieviering vanaf het Sint-Pietersplein live uit vanaf 10.00 uur.

dag 11 oktober met kardinaal Danneels naar aanleiding van alle feestelijkheden rondom pater Damiaan, te horen om 9.00 uur (herhaling om 20.00 uur).

In het interview met een bisschop spreken we op zon-

Op woensdag 14 oktober in de Theologische Academie

nummer 41 | 9 oktober 2009

om 11.00 uur: de Stichting van Religieuzen tegen Vrouwenhandel over het thema mensenhandel (herhaling om 21.00 uur). Op donderdag 15 oktober om 9.00 uur in Leven met God een programma over het Franse

kat holiek nieuwsblad

Op vrijdag 19 september om 9.00 uur: In gesprek met… Katholiek Nieuwsblad. Het wekelijkse panelgesprek over zaken die de redacties van KN en Radio Maria bezighouden. Radio Maria Nederland en Vlaanderen is te beluisteren via de middengolf (675 AM) en via www.radiomaria.nl.

Kortenberg (B), zo 18 okt Vlaamse bisdommen houden een ontmoetingsdag voor gezinnen in de Oude Abdij om hen te inspireren en hun waardering te laten blijken. Tevens kunnen de gezinnen kennismaken met het bestaande aanbod voor en door gezinnen en koppels in de Vlaamse Kerk. Er zijn werkwinkels en aparte programmaonderdelen voor kinderen en jeugd. Info: 016/32.84.29, www.gezinspastoraal.be, [email protected]

Bedevaart Renkum

Renkum, zo 18 okt Op zondagmiddag 18 oktober zal ter ere van Maria van Renkum, Vrouwe van Gelderland, de traditionele Gelderse bedevaart plaatsvinden voor de gelovigen van alle parochies uit Gelderland. Aanvang 14 uur. Locatie: kerk O.-.L.-V. Tenhemelopneming. Info: (0317) 31 23 21 (di en do tussen 9.00 en 11.30 uur), www.mariavanrenkum.nl

Zaalvoetbaltoernooi

Baarn, zo 18 okt Jaarlijks nationaal zaalvoetbaltoernooi door RKJ Baarn. Aanvang 10 uur in de Nicolaaskerk. Info: (06) 19 30 64 53, (06) 22 03 92 03, www.rkjtoernooien.nl

Gerardusbedevaart

Overdinkel, zo 18 okt 97e H. Gerardus Majellabedevaart als onderdeel van de feestelijkheden rond de feestdag van Gerardus Majella (16 okt). Vertrek om 10.30 uur van de Gerardus Majellakerk naar het park, waar de Eucharistieviering plaatsvindt. Info: (053) 538 13 04, [email protected]

Jeugdleiders

Roermond, wo 21 okt Onder de titel ‘Samen op weg; de jeugdleider als herder’ houdt de tienerafdeling van het bisdom Roermond een voorlichtings- en gespreksavond voor leiders van tiener- en jongerengroepen en iedereen die in de parochies met jeugd werkt. Aanvang 19.30 uur in de bisdomgebouwen. Info: (0475) 38 68 35, www.bisdom-roermond.nl Dit is slechts een selectie uit vele activiteiten van de internetagenda: www.katholieknieuwsblad.nl/agenda Voor het aanleveren van activiteiten (minstens 20 dagen tevoren) kunt u het beste gebruikmaken van de optie ‘toesturen’ op de beginpagina van de Agenda.

17

 ...te doen staat

Gezocht: 20.000 bedden Eind 2010 is Ahoy Rotter­ dam voor een paar dagen Taizé. Daar vindt de jaarlijkse jongerenontmoeting van de Franse broedergemeenschap plaats. Broeder David en broeder Sebastien waren in Nederland om de Hollandse harten warm te maken – en 20.000 bedden te vinden.  rick timmermans

nodig, maar vorig jaar kwam het hoge woord uit Taizé: van 28 december tot 1 januari is Rotter­ dam de plek waar het gebeurt. Broeder Sebastien is geboren in Voorburg. Hij noemt trots een groot woord, maar hij is wel blij dat het evenement dit jaar in Nederland is. “Ik voel me ver­ bonden met deze streek. Ik heb verschillende keren meegeholpen met de voorbereidingen van de jongerenontmoeting en nu dus in mijn geboorteland, dat geeft een extra gevoel.”

Wonderen Er is nog veel tijd voordat op het feest begint, maar er moet ook nog veel gebeuren. Voor ruim 20.000 jongeren moeten bedden geregeld worden bij gastgezin­ nen. “Ik heb het volste vertrou­ wen in de Nederlanders”, zegt broeder Sebastien. “Ik ervaar een grote openheid bij iedereen die ik spreek. Natuurlijk is het altijd stressen in de maand voor de ontmoeting plaatsvindt, maar we hebben in de afgelopen jaren veel kleine wonderen gezien en ik vertrouw erop dat het ook dit jaar weer goed komt.” Eind september komen er vier broeders terug naar Nederland om hier voor de rest van het jaar

Jonge kerkleden Om dat te stroomlijnen, is sinds november vorig jaar een stuur­ groep van vijf mensen aan het werk, bestaande uit leden van protestantse Kerken en de katho­ lieke Kerk. Irene Versnel heeft van de PKN tijd gekregen zich te wijden aan de voorbereidingen. Ze kijkt tevreden terug op het bezoek van enkele broeders aan Nederland en ze kijkt vooral met goede moed naar de komende maanden. “In Rotterdam gaan wij ervoor zorgen dat alles helemaal goed komt”, zegt Versnel. “Maar we willen wel zoveel mogelijk door jongeren laten doen. Het mooiste is als de activiteiten die Kerken zelf aanbieden, bedacht en uitge­ voerd worden door de jonge kerk­ leden. En ook in de rest van het land gaan jongeren zich inzetten om de jongerenontmoeting aan iedereen bekend te maken.”

Ontmoeting en uitwisseling staan centraal en daarin zullen Kerken een onmisbare factor zijn. Elke dag, voordat zij naar Ahoy gaan voor het middagge­ bed, worden de jongeren bezig­ gehouden in de lokale kerk van hun gastgezin. Daar is gelegen­ heid te bidden, iets leuks te doen of iets nuttigs in diaconie of jon­ gerenwerk. De Kerk krijgt de kans haar mooiste gezicht te laten zien. Versnel: “Het is een enorm impuls voor jongeren die actief betrokken worden bij de Kerk. Voor de Kerken in de omgeving van Rotterdam is het een jaar met belangrijke kansen.” En dan kunnen Kerken niet alleen bouwen op de leden die elke zondag braaf op de voor­ ste rij zitten. De oecumenische broedergemeenschap zoekt 200 parochies en gemeentes om de 20.000 jongeren onderdak te bie­ den, wat neerkomt op honderd jongeren per kerk. Een mooie uitdaging. Broeder Sebastien: “De Europese ontmoeting is voor de Kerken een goed excuus verder te kijken en mensen aan te spreken buiten hun eigen gemeenschap.”

•

Info: www.taizeinnederland.nl Foto: Wiesia Klemens - Taize Press

Een deel van de Antonius Abt­ kerk in Den Haag voelt aan als Taizé. Het oranje doek, de kaar­ sen, het rode Taizékruis, de kleine bidkrukjes, de liederen en enkele iconen, het is net als tijdens een gebedsdienst in het kleine Franse dorpje. Vooraan zitten zelfs twee broeders van de oecumenische gemeenschap. De vijftig aanwe­ zigen zingen de liederen in het Engels, Latijn en Nederlands uit volle borst mee. Broeders David en Sebastien waren van 18 april tot 29 april in Nederland om de harten van kerkleden warm te maken voor de Europese jongerenontmoe­ ting, die eind dit jaar plaatsvindt in Ahoy Rotterdam. Ze bezochten parochies en kerken om iedereen voor te bereiden op de komst van ongeveer 20.000 jongeren uit binnen- en buitenland.

te wonen en zich volledig te rich­ ten op de ontmoeting. Kerken en parochies die op maximaal één uur reisafstand van Ahoy liggen, hebben dan al veel werk verzet. Want zij moeten regelen dat alle jongeren een mooi welkom krijgen en het ware gezicht van Nederland leren kennen.

Taizéfeest Traditioneel organiseren de Fran­ se broeders rond de jaarwisseling een jongerenontmoeting in een Europese stad. Vorig jaar was die in het Poolse Poznan en het jaar daarvoor in Brussel. Het idee van de ontmoetingen begon in 1978, toen uit heel Europa jongeren naar de Franse hoofdstad Parijs kwamen. Het grote Taizéfeest van dit jaar is alweer nummer 33. Maar het was nog nooit in Neder­ land. Vier jaar geleden kwam vanuit de Nederlandse bisschop­ pen en de Protestantse Kerk in Nederland de vraag aan de broe­ ders de jongerenontmoeting in Ons land te organiseren. Er was een beetje monnikengeduld voor

Op donderdag 13 mei: Actiedag voor Radio Maria Rwanda. Programmadirecteur pater Lecleir loopt zich het vuur uit de sloffen voor Radio Maria Rwanda. Letterlijk. We volgen hem tijdens zijn sportieve tocht door Alkmaar tijdens de jaarlijkse vestloop. Doet u mee? De hele dag staan de programma’s in het teken van Rwanda.

nummer 18 | 7 mei 2010

herinneringsteken kwijt voor een overledene, maar ook in verband met ander leed. Met gezamenlijk rozenkransgebed om 11.30 uur en aansluitend H. Mis en zieken­ zegen. Om 14.30 uur is er een dan­ klof. Men kan van 9.00 tot 17.00 uur bij de bron terecht. Info: (06) 19 08 24 17, www.onzelievevrouwternood.nl

Het leven

Mechelen (B), za 15 mei Lezing over Het wonder van het leven; seksuele en relationele opvoeding, georganiseerd door Pro Vita. Kennismaken met een succesvol programma voor de basisschool. Aanvang: 14.00 uur Locatie: Albert Geudensstraat 19 Info: 015/42.28.14, www.provita.be

Maria-ommegang

Den Bosch, zo 16 mei De aloude processie door de bin­ nenstad met het beeld van de Zoete Lieve Vrouw van Den Bosch. Aanvang: 19.00 uur bij de SintJanskathedraal

Genezing

Gent (B), ma 17 t/m za 22 mei Zesdaagse, persoonlijk begeleide stille retraite, gericht op de gene­ zende werking van de Geest en het Woord. Kosten: € 290,Locatie: Het Rustpunt, Burgstraat 46 Info/opgave: 050/44.38.82, [email protected]

Servatiusacademie

Limbricht, di 18 mei De Servatiusacademie sluit het seizoen af met een bezoek aan het Salviuskerkje in Limbricht en een inleiding door mgr. Gijssen. Thema: Het antwoord van de Kerk in Limburg op de uitdaging van de Verlichting: een doorstart. Info: (045) 521 78 73, [email protected]

Bedevaart

Banneux (B), wo 19 mei Dagbedevaart van de Limburgse Bedevaarten naar Banneux. Kosten: € 38,50 (incl. warme maal­ tijd), € 18,- (excl. maaltijd) Info/opgave: (045) 451 90 39

Over voorbede

Eind dit jaar in Rotterdam: de Europese jongerenontmoeting van de Taizégemeenschap.

Kom op zaterdag 15 mei naar Radio Maria voor de jaarlijkse Open Dag. Maak kennis met de medewerkers en vrijwilligers. Neem een kijkje in de studio waar het katholieke geluid op de middengolf gemaakt wordt en kijk mee hoe onze programma’s gepresenteerd worden. Van 10.00 uur tot 17.00 uur aan de Waalstraat 2 in ’s -Hertogenbosch.

Verder deze week onder meer: Op maandag 10 mei om 20.30 uur in Steun en Toeverlaat: dokter Benjamin van Hoorick over Wanneer weet u wanneer een kind naar de dokter moet? (herhaling op woensdag en zaterdag om 14.00 uur). Op woensdagen 12, 19 en 26 mei om 10.00 uur in de Spirituele Lezing: prof. Stefaan van Calster over het leven van mgr. Sloskans (herhaling steeds op dezelfde dag om 22.20 uur). Op woensdag 12 mei om 11.00 uur in de Theologische Academie: Eric van den Berg over Kerk, iden-

kat holiek nieuwsblad

titeit en internet (herhaling om 21.00 uur). Op vrijdag 14 mei om 9.00 uur: In gesprek met… Katholiek Nieuwsblad. Het wekelijkse panelgesprek over zaken die de redactie van KN zijn opgevallen. Op zaterdag 15 mei om 9.00 uur in Leven met God: het Mariabedevaartsoord Handel (herhaling om 20.15 uur).

Radio Maria Nederland en Vlaanderen is te beluisteren via de middengolf (675 AM) en via www.radiomaria.nl.

Assisi (I), wo 19 mei t/m za 22 mei Internationale bijeenkomst van de Katholieke Charismatische Vernieuwing. Centraal staat de voorbede. Kosten: € 400,Info/opgave: www.iccrs.org, (+39) 06 69 88 71 26

TeenerTime

Uitgeest, vr 21 mei Bijeenkomst voor tieners van 12 tot 17 jaar, met ontmoeting, sa­ men met andere tieners je geloof vieren en veel lol. Locatie: pastorie Uitgeest Info: (06) 52 06 50 21, www.teenertime.nl Dit is slechts een selectie uit vele activiteiten van de internetagenda: www.katholieknieuwsblad.nl/agenda Voor het aanleveren van activiteiten (minstens 20 dagen van tevoren) kunt u het beste gebruikmaken van de optie ‘toesturen’ op de beginpagina van de Agenda.

13