Het was een prachtig leven in de Bijlmer in het begin

26 november - 10 december 2013

De Bijlmer is: geschiedenis schrijven Burgemeester van Amsterdam Gijs van Hall sloeg op 13 december 1966 de eerste paal voor de Bijlmer. De jaren daarvoor was er een politiek steekspel losgebarsten rond de Bijlmer, waarbij Amsterdam uiteindelijk aan het langste eind trok. Vooral toenmalig wethouder Joop den Uyl heeft geijverd voor de Bijlmer. Wat Van Hall betreft zou de Bijlmer groots worden. In zijn toespraak zei hij onder andere: “Ik hoop dat Amsterdam snel tot het inzicht zal komen dat we hier bezig zijn met een poging werkelijk iets groots tot stand te brengen.” Met de Bijlmer zouden nieuwe wegen worden ingeslagen. “Een Bijlmermeer bouwen naar het cliché van andere tuinsteden is wel een fors karwei, maar daarmee baant men zich geen weg naar de toekomst, daarmee levert men niet het bewijs van een stad te zijn die midden in de ontwikkeling van de tijd staat. We moeten de geschiedenis niet willen herhalen, we moeten haar schrijven.”

De Vredeskerk, een markant middelpunt in Oud-Zuid 3 De binnenstraten op de eerste verdieping van de flats waren in de beginjaren broeinesten van activiteiten en creativiteit. Later werden het broeinesten van criminaliteit.

‘Het was een prachtig leven in de Bijlmer in het begin’ Truus en Kees Copray kregen op 25 november 1968 de sleutels van de eerste woning in de Bijlmer: een zeskamerappartement in Hoogoord. De familie Copray ging hier een nieuwe toekomst tegemoet, net als al die andere duizenden. En wat je ook van de Bijlmer mag denken, veel mensen hebben er een prima leven geleid. “Het was een prachtig leven in de Bijlmer in de beginjaren”, schrijft Marleen de Waal, die in 1970 kwam te wonen in de H-buurt. “Allereerst was er de enorme flat, met liefst vier slaapkamers, een grote woonkamer, een douche en een smal, maar wel heel lang balkon. Wij woonden op ‘de zevende’, lekker hoog en hadden in de zomer de hele middag de zon op het balkon. De kinderen hadden het geweldig naar de zin. De Bijlmer staat bekend om de hoge flats, maar nergens in Amsterdam was zoveel groen per woning, daar hoor je niemand over, maar het was wel de waarheid.” Marleen heeft moeten wennen aan de buurtindeling, maar als je die eenmaal onder de knie had, dan wist je ook meteen waar je moest zijn. “Er was destijds een krant, de Nieuwe Bijlmer, en daarin stond elke week een hele pagina met dingen die er te doen waren in de binnenstraat van de E-buurt, de G-buurt, de H-buurt, de K-buurt en ga zo maar door. Er was alleen geen C-buurt om de een of andere reden. Raar toch? Het was echt ongelooflijk wat er allemaal werd georganiseerd in de openbare ruimtes in die binnenstraten. Natuurlijk

11 Druk bezochte voorstellingen in Cinema Hollandia 13 Eerste shirtsponsor Ajax verdubbelde de omzet 15

Volgende editie dinsdag 10 december

Typisch beeld in de beginjaren van de Bijlmer. Dit is een balkon van de flat Koningshoef. In het midden van de foto is nog de garage van Grubbehoeve/Grunder zichtbaar, inmiddels gesloopt, net zoals Grunder. weet ik heel goed dat die straten, omdat ze waren afgesloten, later heel onveilig waren voor veel bewoners, maar ik ken ze alleen maar als plekken waar van alles en nog wat te doen was.” Ik mis de Bijlmer nog elke dag Sebastian schrijft op www.bijlmermuseum. nl: “Ik heb tussen 1970 en 1980 in de Bijlmermeer gewoond. Ik woonde in Koningshoef en Hakfort en ik mis de Bijlmer nog elke dag.”

Zorgeloos kopen!

SV Bijlmer Mary Merle Brautigam verhuisde met haar gezin in 1969 naar de Bijlmermeer “en wel op herhaalde verzoeken van vrienden

Wist u dat Expert Bushoff... grotere producten bij u thuisbezorgd wanneer het u uitkomt?

Weet u het nog van Expert Bushoff? ook bezorgt op elke verdieping?

uw producten ook aansluit (op de bestaande leidingen)?

gespecialiseerd is in het installeren en ophangen van uw tv of audioapparatuur? een topkwaliteit assortiment heeft?

gespecialiseerd is in het vervangen van uw inbouwapparatuur?

die toen met veel plezier in Hoogoord woonden. Allen waren voetballiefhebbers. Er moest dus een voetbalclub komen en die kwam er ook. Niet van de één op de andere dag, daar ging heel wat aan vooraf, een bestuur en een kantine met alles erop en eraan. De vlag werd gehesen. En zo ontstond de SV Bijlmer in die tijd.” “Mijn vriendin en ik runden de kantine. Van de opbrengst van de fooien werden gordijnen gemaakt. Kapot meubilair werd gerepareerd door een jongeman met de naam Burleson. De inkoop bij de Makro deden we in mijn Trabantje. De boekhouder woonde in een flat en ik bracht daar ‘s avonds de opbrengst. En er werd gevoetbald natuurlijk, blank en donker door elkaar heen. Het was een mooie tijd. Maar aan alles komt een eind, zoals het nu eenmaal gaat. Ik hoop dat er mensen die iets van herkenning hierin vinden. Nooit is er over deze initiatiefnemers gesproken of geschreven en ik begrijp dat niet zo goed.”

snel en vakkundig repareert met eigen monteurs?

Kijk dan op pagina 4. + altijd GRATIS mee retour wordt genomen? uw oude apparaat afkoppelt

Expert Bushoff Expert Bushoff A. J. Ernstraat Ernststraat 733, Amsterdam,(020) (020)4421299 4421299 A.J. 733, Amsterdam, 255x181mm h - Full Colour - week 42

‘Links zat het snoepwinkeltje van tante Matsie’

De klad kwam erin Maar eerlijk is eerlijk: de klad kwam erin. Binnen tien jaar werd de Bijlmer bekend als een wijk met veel sociale problemen en dat werd gaandeweg alleen maar erger.

Daarvoor waren twee belangrijke redenen: het voorzieningenniveau bleef achter bij de verwachtingen en de mensen voor wie de Bijlmer bedoeld was, trokken vanaf 1976 liever naar Almere, want daar verrezen eengezinswoningen. Bovendien kwamen er veel immigranten uit Suriname, dat in 1975 onafhankelijk werd, te wonen en ook dat heeft de wijk geen goed gedaan. Vandaar de reactie van Pieter de Leeuw. “Ik heb vanaf 1974 in Egelsdonk gewoond, maar wist niet hoe snel ik er weer weg moest. In 1981 kreeg ik een woning in StedenwijkNoord in Almere-Stad aangeboden en daar gingen wij, mijn vrouw en drie kinderen, graag heen. Stedenwijk-Noord is inmiddels ook verloederd en we wonen daar al lang niet meer, maar hoe dan ook was de vlucht, want zo noem ik het, van Amsterdam naar Almere een goede greep.” In de volgende editie meer reacties over de Bijlmer.

Hollandsche Manege In De Hollandse Manege in het Vondelpark wordt in de kerstvakantie Elize gespeeld. Dit is een meeslepend liefdesverhaal met live muziek, zang, humor en paardenacts in de grandeur van De Hollandsche Manege. De Hollandsche Manege wordt daarmee weer eens heel nadrukkelijk op de kaart gezet en dat is een mooi eerbetoon. En voor ons is het een mooie aanleiding te vragen naar ervaringen die u hier heeft gehad, want naar die exclusieve verhalen zoeken we altijd. Heeft u een herinnering die i met de lezers wilt delen? Mail, schrijf of bel naar het adres dat u vindt onderaan pagina 3. En in de volgende editie krijgt ook meer informatie over deze unieke voorstelling.

pagina 2

Dinsdag 26 november 2013

TE HUUR

90 VRIJE SECTOR APPARTEMENTEN V.A.

€ 800,- P/M

*

• Woonoppervlakte vanaf 74 m2 • Luxe keuken en comfortabele badkamer • Royale buitenruimte • Mogelijkheid voor parkeerplaats in garage

VERHUUR GESTART Schrijf je snel in! *

Huurprijs is vanaf € 800,- per maand, exclusief parkeerplaats (€ 50,- p/m) en servicekosten (€ 45,- p/m)

hurenincan.nl

T 020 - 540 56 40

T 020 - 524 74 30

Nu te huur in de Watergraafsmeer Appartementen Teslastraat voor 55 plussers

4 woningen met korting van €800,- naar €700,- netto per maand!

Voor snelle beslissers 1 maand huur cadeau. Bel 020 215 00 00 voor een bezichtiging.

www.rochdale.nl/teslastraat

TE HUUR

LUXE APPARTEMENTEN IN AMSTELVEEN Kerst 25 & 26 december 2013

OPEN HUIS

7 december 2013 van 11.00 tot 14.0 0 uu

r

NB. De modelwonin gen zijn uitsluitend per trap te bereiken

DE EDELSTENEN DE EDELSTENEN DE EDELSTENEN • Hoek Laan van de Helende Meesters / Groenelaan • 113 vrije sector huurappartementen • 84 tot en met 118 m2 • Ruime balkons en terrassen • Vlakbij Stadshart Amstelveen • Binnen 15 minuten met OV in Amsterdam • Huurprijzen vanaf € 890,- incl. parkeerplaats • Oplevering voorjaar 2014

Trio van zalm: zalmmousse, gemarineerde zalm, rouleau van zalm en gemarineerde-komkommerlinten & Paddenstoelen cremesoep & Hertenbiefstuk met kruidenkorst en rode portsaus of Gebakken kabeljauw en brandade met Zaanse mosterdsaus & Grand Marnierparfait met chocolademousse, gepocheerde peer, speculaascrumble en karamelsaus € 58,50 per persoon (exclusief drankjes)

HUREN IN DE EDELSTENEN.NL Jacobus Recourt T. 020 5 217 217

Damrak 93-94 1012 LP Amsterdam | Tel 020-555 06 66 Email: [email protected]| www.restaurantderoodeleeuw.nl


pagina 3

De Vredeskerk, een markant middelpunt door Fons Kuiper De Vredeskerk was het hart van een heus buurtje. Met de kerk zelf als beeldbepalende factor. De pastorie was in de Pijnackerstraat 9. Even verderop was het Zusterhuis, met een eigen kapel. Op de hoek met de Ferdinand Bolstraat was de ingang van de Mariaschool. Even verderop in de Ferdinand Bol was Huize Pax, waar op zondagmiddagen ‘brave films’ werden vertoond. Om de hoek in de Van Hilligaertstraat was het Broederhuis en een ingang naar het binnenplein van de Cornelis- en Franciscusschool. Aan de pleinkant was de ingang van de kerk. Er waren trouwens ook zij-ingangen van de kerk in de Pijnacker- en Van Hilligaertstraat, maar die waren doorgaans dicht. Ik herinner mij nog de collectes voor de verwarming. Of voor het dak. Er was altijd wel iets dat gerepareerd of vervangen moest worden. Dus elke maatregel die de kosten kon drukken, werd gretig aanvaard. Zoals ‘de deur dicht houden’. Bakker Bartels Van de winkels in de Pijnackerstraat her-

In Huize Pax werden brave films vertoond.

inner ik mij bakker Bartels, een kapper (die mijn moeder te duur vond) en twee sigarenwinkels (Feldmeijer en Hulscher). Op de hoek was een groenteboer en op de hoek met de Cornelis Trooststraat een café. Van het stukje tussen het café en de Ferdinand Bolstraat herinner ik mij de fietsenmaker, een verfwinkel, een kapper (die mijn moeder goedkoop vond) en op de hoek met de Ferdinand Bolstraat een slagerij. Onze biefstukken kwamen daar vandaan. De aanschaf is ongetwijfeld bepaald door de prijs-kwaliteitverhouding. In die tijd, zo midden jaren vijftig van de vorige eeuw, was het heel gewoon om verschillende winkels af te lopen. Je moest wel, want supermarkten zoals we die tegenwoordig kennen, waren er niet. En op de terugweg pikte je even een harinkie mee bij Aurich, op het plein zelf. Een haring kostte toen iets van 20 cent, zo’n 9 eurocent. Voor een stukje zuur erbij moest je apart betalen. Maar dan kreeg je ook meteen een hele bom. ‘Wijs maar aan welke je wil hebben ...’ Kiosk Op het pleintje in de driehoek Cornelis Troostplein - Ferdinand Bolstraat - Pijnackerstraat stond aan de Ferdinand Bolkant een kiosk. Met kranten, boekjes en ook tram- en buskaarten. Die kiosk keek uit op een grote garage waar nu een Albert Heijn in zit. Op de achterliggende punt van het plein stond een prachtige, groengeschilderde paardendrink-

Pienemanstraat/Vincent van Goghstraat. Daarvan herinner ik mij de groentewinkel van Poelstra, een sigarenwinkel en - ik meen - een slagerij. Op de hoek van de Van Hilligaert- en de Pienemanstraat was nog een bakker. Iedereen deed daar zijn boodschappen. Een bezoek aan de Albert Cuypmarkt werd getolereerd, maar het gaf als goed katholiek geen pas om boodschappen te doen buiten je eigen buurtje.

De Vredeskerk. bak met een happertje ernaast voor mensen die behoefte hadden aan een slok vers water. Na het eten van een zoute haring, bijvoorbeeld ... Seyffert In de Ferdinand Bol aan de overkant van het Vredescomplex was het RAI-complex. Met als bekendste winkel de houthandel van Seyffert, op de hoek van de Jozef Israëlskade. Een Gamma avant la lettre. Waar het altijd heerlijk naar zaagsel rook. En waar ze precies wisten wat je bedoelde als je om een spijker vroeg met een oog eraan voor de deur van de vliegenkast op de veranda. Ongevraagd kreeg je er ook een bijpassend haakje bij.

ëlskade, Ferdinand Bol- en Van Hilligaertstraat stonden uitsluitend woonhuizen, met uitzondering van de kruising

Minder winkels Het aantal winkels is inmiddels fors kleiner. Maar dat geeft niet. Aldi, Action en Albert Heijn zijn ervoor in de plaats gekomen. De goedkope kapper is trouwens weg. Er zit nu een restaurantje in. En een haring haal je nu bij de stal naast de AH. Het is dezelfde AH waar je de OudAmsterdammer kunt halen ...

De Dam 7 mei 1945 In deze rubriek staat De Oud-Amsterdammer stil bij herinneringen, nieuwtjes, weetjes en feiten over de schietpartij op de Dam op 7 mei 1945. Duitse soldaten die niet konden verkroppen dat Duitsland had gecapituleerd, schoten vanaf het balkon van De Groote Club op de feestende menigte op de Dam. Daarbij kwamen zeker 33 mensen om het leven. De Stichting ‘Memorial 2015 voor Damslachtoffers 7 mei 1945’ stelt zich ten doel om op de Dam voor de nabestaanden een gedenkteken op te richten.

Groentewinkel van Poelstra Weer de hoek om, de Van Hilligaertstraat in. In het blok Ruysdaelkade, Jozef Isra-

Op de Dam liggen de slachtoffers.

Foto Stadsarchief

‘Ik zie nog steeds het beeld van de bebloede hand van een overledene’ door Ron Ruisker

Pietluttig over Pieterbaas Omtrent Piet is er altijd gesodemieter geweest. In de tijd dat ik klein was was hij al een omstreden figuur. Pieten waren vaak zo slecht geschminkt dat racistische gedachten niet eens in je opkwamen. Het waren grote brute kerels met straatvegersbezems als roe in hun hand. Op hun rug droegen ze PTT-zakken waar je met een paar kinderen tegelijk in verscheept kon worden naar Spanje. Spanje. Wat zei Spanje ons nou helemaal? Met vakantie kwam je als jochie uit de Jordaan nooit verder dan Bakkum of Oud Valkeveen. In de dagen voorafgaand aan 5 december zong ik mij elke avond een versuffing. Ik zette mijn schoen bij de hete kolenkachel in de hoop dat die ‘s nachts uitging, zodat Piet er wat doorheen kon gooien. Vaak was de kachel ‘s ochtends inderdaad uit, maar zat er toch

niets in mijn schoen. Dan zeiden ze dat er zoveel kindertjes waren waar de Sint ook langs moest gaan en dat ik het ‘s avonds nog maar eens moest proberen. Toen kwam de grote dag: pakjesavond. Als jongste van vijf was ik nog de enige die in de Sint geloofde. Bij de rijken deelde Sint Nicolaas hoogstpersoonlijk dure cadeautjes

uit, maar bij ons kwam hij of Piet wel langs, maar nooit echt binnen. De pakkies lagen in de zinken tobbe, waar de hele misjpoge zich met groene zeep elke week om de beurt in waste. Uit vrees voor ‘de zak’ zong ik die bewuste keer met samengeknepen billen om de gunst van de goedheiligman. Plotseling werd er op de deur gebonkt en gooide een zwarte arm pepernoten en keihard snoepgoed naar binnen. Terwijl de jongste kinderen het strooigoed van de vloer raapten trok mijn oudste broer ‘de arm’ de kamer in. Toen ik opkeek stond daar opeens melkboer De Kroon uit de 2e Bloemdwarsstraat met een lange zwarte handschoen in de kamer. Ach ja, die bewees zijn vaste klanten op die manier graag een dienst. Op mij kwam de aanblik van zijn persoon heel vertrouwd over. Hij groette ons, verdween en wij stortten ons op de pakjes in de tobbe.

Ik herinner mij dat ik daar als kleine jongen aan de hand van mijn tante was. Wij woonden op de Kloveniersburgwal 45 en wij liepen via de Nieuwe Hoogstraat en de Damstraat naar de Dam. We bleven ter hoogte van het huidige monument staan. Dat was destijds een soort plantsoen. Niet lang daarna begonnen de Duitsers te schieten en wij maakten meteen rechtsomkeert

De Oud-Amsterdammer is een uitgave van De Oud-Amsterdammer BV. Verschijning is elke twee weken. Distributie vindt plaats via ruim 400 verspreidpunten in Amsterdam en regio. Hoofdredacteur: Hans Peijs De Oud-Amsterdammer BV Postbus 5003, 1380 GA Weesp T 020 – 716 39 79 E [email protected] I www.deoudamsterdammer.nl

naar huis. Toen wij thuis waren, zagen wij buiten de paardenwagens met huif van Van Gend & Loos rijden waarin de slachtoffers werden vervoerd. Ik heb nog steeds het beeld voor me van de bebloede hand van een overledene die onder de deken uitstak. De overledenen werden via de Kloveniersburgwal en Zandstraat naar de Zuiderkerk gereden. Daar werden zij opgebaard. Deze momenten staan nog steeds op mijn netvlies.

Informatie over adverteren Myrna Bos, Irene Venneker, Marijke Frikkee T 06-11002679 Myrna Bos T 06-2900679 Irene Venneker T 020 7163979 Marijke Frikkee Copyright Op de teksten, foto’s en het ontwerp van De Oud-Amsterdammer rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden over-genomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van de uitgever.

pagina 4


PROFITEER DIT JAAR NOG TOT 52% BELASTINGVOORDEEL!* 2-PERSOONS CITY CAR

Altijd droog!

Uniek in Nederland!

• • • • •

• 2-persoons scootmobiel, overal te parkeren • Geen rugklachten door automotive vering • Oplaadtijd slechts 1,5 uur • Snelheid max. 40 km/u • Bereik max. 85 km

Vouwscootmobielen vanaf € 495,-

Vaste scootmobielen vanaf € 1.395,-

D

€ 6.895,-

**

EV RE D E NH

EI

voor

TT

Cijfer 8.8 CO

S

OP = OP!

EN

€ 7.495,-

KLA

Overdekte scootmobiel Zeer compact Optioneel: heteluchtblazer Snelheid max. 15 km/u Bereik max. 40 km van

N

1-PERSOONS NAPOLEON

O T M O BI E

L

Elektrische ﬁetsen vanaf € 1.295,-

✂

Ja! Stuur mij snel de gratis brochure

Bel GRATIS 0800 40 44 550 voor een vrijblijvende thuisdemonstratie of kom langs bij onze winkel in Amsterdam.

□ Scootmobielen □ E-cars □ Elektrische ﬁetsen □ Elektrische scooters Naam

E-cars vanaf € 7.495,-

Dhr. / Mevr.

Adres Postcode/plaats Telefoon E-mail Zonder postzegel opsturen naar: Mango

Mobility B.V., Antwoordnummer 26, 3740 VB Baarn

OAM2NA13111

Van der Madeweg 28 1099 BT Amsterdam - Duivendrecht (ingang naast SternPlaza vlakbij de Makro) Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag van 09.00 - 17.30 uur, zaterdag van 10.00 - 16.00 uur, zondag en maandag gesloten.

* Actie geldig op scootmobielen ** Actie geldig t/m 30 november en zolang de voorraad strekt!

Bel voor meer informatie GRATIS 0800 40 44 550 of kijk op www.mangomobility.nl Mango Mobility heeft vestigingen in: Almelo • Amsterdam • Baarn • Barneveld • Brielle • Den Helder • Gorinchem • Haarlem • Hardenberg • Rotterdam • Venlo • Wateringen

Zorgeloos kopen! Wist u dat Expert Bushoff... grotere producten bij u thuisbezorgd wanneer het u uitkomt? ook bezorgt op elke verdieping? uw producten ook aansluit (op de bestaande leidingen)? gespecialiseerd is in het installeren en ophangen van uw tv of audioapparatuur? een topkwaliteit assortiment heeft? gespecialiseerd is in het vervangen van uw inbouwapparatuur? snel en vakkundig repareert met eigen monteurs? uw oude apparaat afkoppelt

+ altijd GRATIS mee retour wordt genomen? Expert Bushoff Expert Bushoff A. J. Ernstraat Ernststraat 733, Amsterdam,(020) (020)4421299 4421299 A.J. 733, Amsterdam, 255x181mm h - Full Colour - week 42


Herinneringen aan het Lloyd hotel (8)

pagina 5

Big Willem regelde de ‘stoomboot’ door J.W. Moolhuijsen In 1991 was ik Sinterklaas in Amsterdam. Van tevoren had ik kennisgemaakt met mijn schimmel in de oude manege van de bereden politie in de Marnixstraat. ‘s Morgens vroeg zijn we geschminkt op het oude terrein van de Hells Angels, in de mooie villa van toenmalig opperhoofd van de Angels, Big Willem. Mijn oudste zoon was Zwarte Piet, mijn jongste zoon fotograaf en mijn vrouw regelde alles. De ‘stoomboot’ (meer een pleziervaartuig, maar goed) was verzorgd door Big Willem, versierd met ballonnen en vlaggetjes. We meerden aan op de Weesperzijde waar het zwart zag van de kinderen. Al het verkeer werd stilgelegd om de stoet van Sinterklaas te laten passeren. We bezochten de Julianaschool aan de Von Liebigweg.

‘De wielen liggen beneden aan de trap’ door Ton Mars Ton Mars werkte als werkleider in het Lloyd Hotel dat in de jaren 60 een jeugdgevangenis was. In een aantal afleveringen schrijft hij over zijn belevenissen. Vandaag deel 8. Mijn collega’s hebben mij geleerd dat er maar één baas is op de werkzaal en dat ben jij en niemand anders. En, zeiden ze: ‘Laat je niet door die geitenwollensokkentypes de les leren.’ Ik handelde daar strikt naar. Gewenste reparaties van medewerkers of zelfs de directie moesten ze altijd aan mij vragen, want ik wist als werkleider welke jongen voor welk klusje geschikt was. Op een gegeven moment hadden we een nieuwe geitenwollensok-

kendirecteur die dit protocol omzeilde. Hij praatte ‘s avonds met jongens op de groep en vroeg of ze bepaalde klusjes wilden doen. Zo gebeurde het dat een jongen op een ochtend met een fiets in de werkzaal kwam en vroeg: ‘Mag ik de sleutels?’ Voor ik het wist, hing de fiets in de haken en werd alles eraf gesloopt. Ik vroeg niets en liet hem zijn gang gaan. Ik moest toegeven dat die jongen veel energie, maar weinig technische hersens had. Om kwart voor vijf kwam de directeur fluitend de werkzaal op. Hij liep naar me toe en vroeg of de fiets al klaar was. Ik antwoordde dat ik dat niet wist: ‘Heb jij een fiets op deze zaal?’ Vervolgens liep hij naar de fietsenjongen toe en vroeg of zijn fiets klaar was. De fiets ging mee, maar na een paar

De 4de Ambachtsschool door Simon van Blokland De 4de Ambachtsschool aan de Baarsjesweg is een van de meest markante gebouwen in de Baarsjes. Toen het in 1924 in gebruik werd genomen, was de officiële naam Ir. W. Maas Geesteranusschool. De 4de Ambachtsschool van de Maatschappij van de Werkende stand Onuitroeibaar is de hele naam van de Ambachtsschool. Nog steeds blijven de ouderen in de buurt deze naam gebruiken. De school werd gebouwd in opdracht van Publieke Werken en kwam van de tekentafel

3

van de architect Arend J. Westerman. De vrije vorm is hier nog aanwezig. Het is gebouwd in een ongelijkzijdige vijfhoek. Hildo Krop verfraaide het gebouw met beeldhouwwerk. Toen in 1953 het polderpeil werd gewijzigd en de botenlift verdween, kreeg de Baarsjesweg een ander patroon. Men kon niet meer linksaf over de brug, maar moest om de school heen. Thans is dit een gebouw met een multifunctioneel gebruik: er is een restaurant, er is zalenverhuur en er vinden meerdere activiteiten plaats. Het gebouw is een bezoek meer dan waard.

Tellen in het Spaans Eén voorval op de school was hilarisch. In groep 8 (7e klas) zat een ondeugende jongen constant met zijn vinger omhoog en hij vroeg mij: ‘Kunt u tot tien tellen in het Spaans.’ Waarop ik antwoordde: ‘Volgend jaar kom ik terug en tel jij in het Frans en ik in het Spaans.’ De meester fluisterde in mijn oor: ‘Dat heeft u verstandig opgelost.’ Het was een fantastische en onvergetelijke dag.

tellen stond meneer weer voor mijn deur met het frame op zijn nek, zonder wielen. ‘Wat nou, wielen kwijt?’, vroeg ik. ‘Ja, waar zijn die nu?’, luidde het antwoord. ‘Die liggen beneden aan de trap. Ik tilde de fiets op en ze vielen er zo uit.’ Ik schoot vreselijk in de lach en jongens lachten nog luider mee. Van armoe lachte hij ook mee. Ik maakte duidelijk dat hij de volgende keer gewoon even aan mij moest vragen of er een klusje gedaan kon worden.

De parlevinker door Jos Mol Parlevinkers waren ondernemers die met een bootje langs de binnenvaartschepen voeren en levensmiddelen verkochten. De naam parlevinker of zoetelaar werd vooral op de rivieren gebruikt. Ze waren echter ook te vinden op de Friese meren en in de Nederlands havens. Waar het woord parlevinker vandaan komt, is niet met zekerheid vast te stellen. Wel lijkt het erop dat parlevink(er) een vogel is die zich ophield bij een vinkenbaan. Dit was een terrein bespannen met netten waarin vinken werden gevangen: eerst voor zangwedstrijden, later voor wetenschappelijke doeleinden. ‘Op het vinkentouw zitten’ is een uitdrukking die daar nog aan terug doet denken. Waar komt het woord ‘parle’ vandaan? In de etymologische Van Dale wordt gewezen op de uitdrukking ‘par l’occasion’ (bij toeval), gebruikt voor vinken die nauwelijks in de baan vliegen en die je dan bij toeval te pakken krijgt. Vroeger kon een parlevinker ook een ‘kromprater’ zijn. Hier zou wellicht het woord ‘venter’ uit ontstaan kunnen zijn. Dus de afkomst van het woord parlevinker is onzeker! Een parlevinker woonde bij ons in de straat Ik heb voor mijn trouwen in de Senefelderstraat gewoond (bij de Middenweg). Op nummer 13hs woonde het gezin Dijk. Vader Evert was een echte parlevinker. Hij was de jongste uit een gezin van zes

kinderen. Zijn ouders waren Zevendedags Adventisten, een stroming binnen het christendom die de joden als uitverkoren volk ziet. Evert was 12 jaar toen zijn ouders onderduikers in huis namen. Zij woonden in eerste instantie op een woonschip, maar moesten dat in de oorlog verlaten en zijn terechtgekomen op de Nieuwe Herengracht. Het parlevinkersgezin Dijk bood een schuilplaats aan joodse onderduikers. Op YouTube staat een video van Evert Dijk (google: dijk parlevinker). Eerder verschenen in deze rubriek in respectievelijke volgorde: de blauwe girobus, de brievenbus aan de tram, kruidenier P. de Gruyter, de vuilnisemmer met nummer, de verkeersagent,

de telefooncel, de Afghaanse jas, de tv-antenne, de voddenman, dubbele remmen op de tram, de open tramwagen, rieten vloerbedekking, de ratelman, de schillenboer, bakkerskar en drollenprikker (deze in één aflevering), matten kloppen, de ponskaart, de postzegelautomaat, ‘vleesch voor honden en katten’, de brandmelder, de scharensliep, de spaarzegel, het licht- en gasmuntje, warmtekrulspelden, drankje Trio en aardappelschilcentrifuge (de laatste drie in één aflevering), de knijpkat, de looien draaier, ijsstaven, het badhuis met badmeester, losse melk en de kattenbakcentrale, pruimtabak, de triotrack, de letterzetter, de bruggentrekker, de klaarover en knipperbol, de marskramer, de dienstbode, de rekenliniaal en passerdoos (in één aflevering), de kruier, de filmrol, de pompbediende en de straatveger.

pagina 6


Ontspannen kaken bij Ariadent Tandprothetische praktijk Ariadent mag dan verhuisd zijn naar een andere locatie aan de manier van behandelen verandert nog altijd niets. Met een glimlach de stoel in; zo kan het dus ook.” Ik heb liefde voor mijn vak en dus moet ook iedereen met liefde behandeld worden”. Tandprotheticus Hose Sabouri glimlacht nog maar eens breed, terwijl hij tevreden rondkijkt in zijn nieuwe praktijk op de hoek van de Hugo de Vrieslaan. Bij Ariadent kan iedereen terecht die een kunstgebit, implantaten, implantaatprothese of een partiële prothese nodig heeft. Zo’n bezoekje aan de tandprotheticus daar hoeft niemand van te voren zenuwachtig van te worden als het aan Sabouri ligt. “Waar een tandarts misschien een kwartier tijd aan de behandeling voor een kunstgebit besteed, neem ik ruim de tijd voor de behandeling. Bij mij zit iemand namelijk niet maar een kwartier in de stoel maar zeker bij een eerste ontmoeting wordt dit al gauw 45 minuten. Waarom? Ik begin niet aan een behandeling voordat men op zijn gemak is. Een praatje alleen al doet wonderen”. De ervaring heeft Sabouri geleerd dat zijn manier van werken wordt gewaardeerd en dat de mensen na binnenkomst al snel loskomen. Ondertussen heeft hij klanten uit alle hoeken van Nederland die bij hem terug komen voor een nieuwe prothese. Wie een bezoek brengt aan de website, ziet alleen maar blije mensen.

De afdeling vasculaire geneeskunde van het AMC is voor onderzoek naar de behandeling van overgewicht op zoek naar: • blanke mannen tussen de 21 en 69 jaar oud • met overgewicht (Body Mass Index >30 kg/m²) • zonder gebruik van glucose- of cholesterolverlagende medicatie

Van alle behandelingen bij tandprothetische praktijk Ariadent wordt minimaal 75% en maximaal 100% vergoed door de verzekering, afhankelijk van een eventueel aanvullende verzekering. “Maar”, onthult Sabouri, “in verband met het jubileum van 15 jaar Ariadent en de opening van de nieuwe praktijk in oost, hoeven de eerste dertig lezers van De OudAmsterdammer die voor een kunstgebit of implantaatprothese komen, geen cent te betalen, ongeacht wat voor verzekering ze hebben”.

Hiervan gebruik maken of op zoek naar meer informatie? Het telefoonnummer van tandprothetische praktijk Ariadent is: 020-4082870. De praktijk heeft 2 vestigingen: In oost: Hugo de Vrieslaan 85. In west: Adriaan van der Horststraat 20 Kijk op www.ariadent.nl voor meer informatie over de behandelingen die Ariadent biedt.

In dit onderzoek zullen we bekijken wat de invloed is van het veranderen van de darmflora op het gewicht en de gevoeligheid voor insuline. Dit zal gebeuren door een oplossing met darmbacteriën (verkregen van gezonde, slanke vrijwilligers) direct in de darmen in te brengen. Uw reiskosten worden vergoed en bij volledige deelname ontvangt u een onkostenvergoeding. Bent u geïnteresseerd of heeft u vragen? Neem dan contact op met drs. R.S. Kootte, arts-onderzoeker Tel: 020-5662377; e-mail: [email protected] Academisch Medisch Centrum Meibergdreef 9 | 1105 AZ Amsterdam | 020 - 566 9111

Mogen wij ons even voorstellen ? Miedema & zn. is een ouderwets vertrouwd Hollands bedrijf waarbij kwaliteit, service en persoonlijk contact nog echt bovenaan staan !! Voor al uw stoffeerwerk, leer-, antiekrestauratie en interieuradviezen bent u in onze winkels aan het beste adres.

Altijd een duidelijke, geheel vrijblijvende offerte vooraf ! Stoffeerwerk

Wij beschikken over een grote collectie meubelstoffen waarmee wij al uw eetkamerstoelen, oorfauteuils, bankstellen en sofa’s herstofferen. Zowel klassiek als modern. Wij zijn gespecialiseerd in bekende merken o.a. ARTIFORT, LEOLUX, GELDERLAND, ROLF BENZ, GISPEN, PANDER en OISTERWIJK meubelen.

Leerbewerking

Wij kunnen diverse leer reparaties verrichten, o.a stiknaden, uitgerekt leer innemen, gedeeltelijk vernieuwen van leren banken of stoelen. Uiteraard bekleden wij met het beste kwaliteit leer. Wij leveren de originele huiden van alle bekende merken. Wij zijn gespecialiseerd in het repareren en herstofferen van o.a. CHESTERFIELD meubelen.

Restauratiewerk

Wij restaureren antieke kasten, kabinetten, bureaus en tafels. Ook kunnen wij antieke meubels voorzien van nieuwe was en/of politoerlagen. Heeft u stoelen met biezen of rieten zittingen die versleten of beschadigd zijn, dan kunnen wij deze voor u vernieuwen. Tevens verwijderen wij houtworm en logen wij al uw meubels.

48 uur service

Doorgezakte banken of fauteuils, kussens veerloos, leeg of uitgezakt? Wij proberen u binnen 48 uur te verhelpen van uw klachten d.m.v. de vullingen aan uw houding aan te passen, en u zo te voorzien van een perfect zitcomfort. Bel voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak bij u thuis of kom even langs in onze winkel

Openingstijden: ma. t/m vrij. 08.30 - 17.00 uur en zaterdag 10.00 - 16.00 uur

Veldweg 22 - 1404 CV Bussum - Tel: 035-6912905

GRATIS

HALEN EN BRENGEN LEVERING ONDER 3 JAAR GARANTIE


pagina 7

150 jaar Vondelpark We hebben nog niet eens het jubeljaar over 400 jaar grachtengordel en 400 jaar de Jordaan achter de rug, maar er zit al weer een nieuw jubileum in de pijplijn: in 2014 is het 150 jaar geleden dat de aanzet wordt gegeven voor het Vondelpark dat in 1865 wordt geopend. Op 6 januari maakt een commissie van 24 inwoners van Amsterdam, op initiatief van Christiaan Pieter van Eeghen, de plannen bekend om bij het Leidsebos een rijen wandelpark aan te laten leggen om ook de minder gegoede Amsterdammers een plek vol groen en frisse lucht te bieden. Op 14 april wordt de commissie omgezet in een heuse vereniging en koopt een aantal weilanden. Jan David Zocher Jr. maakt er een parkontwerp voor en op 15 juni 1865 wordt Het Nieuwe Park geopend. Twee jaar later wordt in het park het standbeeld van Joost van den Vondel onthuld en in de volksmond krijgt het park al snel de naam Vondelspark (met een s). In 1880 wordt dat omgezet in de definitieve naam Vondelpark. Dan is al (op 30 mei 1873) de muziektent in gebruik genomen en ook is dan al een boerderij geopend waar je verse melk kunt drinken. Een jaar na de naamswijziging wordt het Paviljoen in gebruik genomen en in 1895 wordt het Vondelpark het eerste speelterrein van de kersverse voetbalvereniging AFC. Nog een aantal andere hoogtepunten: 1916: het eerste Theehuis wordt geopend, waarna in 1937 het Blauwe Theehuis volgt.

IJspret vroeger en nu Herinnert u zich nog de strenge winter van 1963? Het vroor wekenlang en de temperatuur dook tot min 20! Het was dé winter van de meest barre Elfstedentocht die werd gewonnen door Reinier Paping.

1947: op 16 oktober wordt de Vondelbrug geopend. 1963: De eerste nestelende halsbandparkieten worden in het park gesignaleerd. 1969: Op 8 januari begint de bouw van een kinderbadje in het park. 1970: Op 25 augustus slaan de mariniers alle hippies van de Dam af. De ‘Damslapers’ wijken massaal uit naar het Vondelpark en het park wordt daarmee het centrum van ‘magisch centrum Amsterdam, de ‘flowerpowerhoofdstad’ van de wereld. Het aantal Vondelparkslapers zal toenemen tot circa 80.000 in 1972! 1944: Het Vondelpark Openluchttheater wordt geopend. 1987: De Vereniging Vrienden van het

Lezersaanbieding SPECIAAL VOOR LEZERS VAN DE OUD AMSTERDAMMER

€ 5,-

INTRODUCTIEKORTING OP HET FOTOBOEK ‘HET VONDELPARK GEVOEL’ van € 24,90 voor slechts € 19,90

Hardcover, gebonden, 192 pagina’s, 31cm x 24 cm, 500 foto’s

Bestel via www.vondelpark150jaar.nl en vermeld de actiecode bij uw bestelling. Of lever deze bon in bij uw boekhandel en u ontvangt € 5,- korting! Actiecode 902-07075 geldig tot 31 december 2013.

Vondelpark wordt opgericht. 1996: Het Vondelpark wordt een nationaal monument. 1999: Start van een grootschalige renovatie van het park in verband met het toegenomen aantal bezoekers, inmiddels meer dan 10 miljoen per jaar, en problemen met de waterhuishouding. Zoals niet geheel onverwacht voor een Amsterdams park duren de werkzaamheden meer dan 10 jaar. Wij zouden trouwens De Oud-Amsterdammer niet zijn als we niet zouden vragen om uw Vondelparkgevoel. Als we veel reacties krijgen (de adresgegevens staan op pagina 3), kunnen we daar een leuke serie van maken.

Fotograaf/schrijver en Amsterdammer Frank van Paridon heeft een prachtig geïllustreerd boek over het Vondelpark uitgegeven met de titel Het Vondelpark Gevoel. Wat dat is? Het Vondelpark Gevoel is voor iedereen anders, maar feit is dat iedere Amsterdammer in het park is geweest. Sterker: zonder hier een voetstap gezet te hebben, ben je eigenlijk geen echte Amsterdammer. Dus er moet heel wat parkgevoel onder de Amsterdammers leven. Het eerste exemplaar van het boek is afgelopen vrijdag door de auteur overhandigd aan Jeroen van Eeghen, een verre nazaat van Christiaan Pieter, initiatiefnemer van het park.

Ik was in 1963 18 jaar en woonde in een kindertehuis in Amsterdam. Omdat ik altijd gek was op schaatsen en bij elk weerbericht van het KNMI opveerde als er vorst werd voorspeld, kreeg ik het idee om de binnenplaats van dat tehuis aan de Volkerakstraat in Amsterdam-Zuid onder water te zetten teneinde een ijsbaan te realiseren. Dat lukte wonderwel en iedereen van het kinderhuis, en ook daarbuiten, beleefde wekenlang ijspret om nooit te vergeten! Ik dacht daaraan toen ik afgelopen weekend op het Leidseplein was bij de opening van de ijsbaan die daar elk jaar is. Initiatiefnemer is Frans Stuy, bekend van alle kermissen in de stad en medeorganisator van het Jordaanfestival. Het lukt Frans ieder jaar weer Amsterdammers tegen een redelijke prijs te laten schaatsen. Frans is vooral bekend om zijn betrokkenheid met de zwakkeren, vooral met zieke kinderen. Het werd een gezellige avond op het plein, met demonstraties op de schaats en artiesten onder wie Samantha Steenwijk, Johan Kettenburg en Mick Harren. Er was echter een groot verschil met ruim 50 jaar geleden. Toen vroor het dat het kraakte, maar vorige week leek het wel voorjaar. Tijden veranderen, en ook de technieken om ijs te maken, maar de ijspret is er niet minder om!!

Op het baantje speelden we met jongens uit de buurt ijshockey. Ik sta links van het groepje jongens dat een sigaret opsteekt. Ik heb geen schaatsen aan omdat ik druk was met de baan.

Unieke speelgoedactievoor zieke kinderen Normaal gesproken doen we in onze kolommen niet aan het nu. Maar zo nu en dan wijken we - soepel als we zijn daarvan af. Bijvoorbeeld als we een actie willen ondersteunen die ons uit het hart gegrepen is. Zo’n actie hebben de populaire zanger Ramon Beense en zijn vrouw Ziona opgezet. Ziona en Ramon nodigen op 4 december in SPOTLIGHT ALMERE een groot aantal kinderen uit die het het afgelopen jaar niet hebben getroffen. Bijvoorbeeld omdat ze een ernstige ziekte hebben (er hebben zich al zestig kinderen opgegeven

van wie een groot aantal kanker heeft), of omdat een scheiding van de ouders niet lekker is gelopen, omdat ze psychische problemen hebben, omdat ze heel erg gepest worden of om welke reden dan ook. Tijdens dit Sinterklaasfeest krijgen de kinderen die zich hebben opgegeven (plus eventueel hun broertje en zusje) een cadeautje, ze worden geschminkt en natuurlijk komen Sinterklaas en Zwarte Pieten. Voor dit feest zijn veel cadeaus nodig. Er zijn twee sponsors (Autobedrijf Kahn Amsterdam en Pawn Amsterdam) maar er is een kans dat er veel kinderen komen.

Daarom doen Ziona en Ramon een beroep op de lezers van De Oud-Amsterdammer. Niet voor geld (de twee willen niet dat er later een discussie komt over de vraag waar het geld is gebleven, hoe mooi kan een gedachte zijn, maar voor nieuwe cadeaus (nieuwe, omdat gebruikt speelgoed veel zieke kinderen nog zieker maken). Daarom plaatsen we deze oproep. Wilt u deze actie op enigerlei wijze ondersteunen? Dan kunt u voor meer informatie terecht op https://www.facebook.com/events/193499030835668 of via telefoonnummer 0653- 684 484.

De binnenplaats van het kinderhuis veranderde in 1963 in een heuse ijsbaan. Organisator van de ijsbaan op het Leidseplein (nog tot en met 5 januari) Frans Stuy wordt toegezongen door Samantha Steenwijk.

pagina 8


SpelPlus biedt zorgvuldig geselecteerde en aangepaste

gezelschapsspellen voor ouderen en mensen met een beperking. De spellen zijn veelal vervaardigd uit hout en zijn groter van formaat. Bijvoorbeeld puzzels van Van Gogh of van het Koninklijk Huis. De puzzels bestaan uit 48 grote houten stukken, met een dikte van 6 mm. De puzzelstukken liggen zeer prettig in de hand. Als extra wordt een poster met dezelfde afmetingen meegeleverd. Prijs per puzzel € 34,50 exclusief € 6,75 verzendkosten. Nu gemakkelijk te bestellen via het onderstaande bestelformulier. Kijk voor meer aanbod op onze website: www.spelplus.nl



Bestelformulier puzzels aantal

beschrijving van artikel

aantal

beschrijving van artikel

…….

Van Gogh Zonnebloemen

……

Beatrix

…….

Van Gogh Café Terras

……

Willem Alexander

……

Maxima

Uw naam adres

puzzelstuk op ware grootte!

postcode

Bestellen kan ook via

plaats

Stuur dit formulier ingevuld, in een envelop, zonder postzegel naar: SpelPlus, Antwoordnummer 1185, 1110 VB Diemen Bij de bestelling ontvangt u een factuur die u per bank kunt voldoen

www.spelplus.nl

DE NIEUWE

DACIA LOGAN MCV EEN GROTE STATIONWAGON VOOR EEN KLEINE PRIJS NÚ BIJ AREND AUTO

DACIA LOGAN MCV

€11.990,-

V.A.

MET

VANAF

€ 5.995,-

Netto bijtelling vanaf € 84,- per maand

WWW.ARENDAUTO.NL AMSTERDAM WEST AMSTERDAM ZUID OOST PURMEREND WEESP ZAANSTAD

50/50 actiefinanciering

Totaal kredietbedrag

Looptijd in maanden

Vaste debet rentevoet

€ 5.000

36

0,0%

Jaarlijks kosten- Totaal te betalen percentage bedrag 0,0%

€ 5.000

€ 139

€ 10.000

36

0,0%

0,0%

€ 10.000

€ 278

Maandtermijn

DONAUWEG 11 JOAN MUYSKENWEG 14C AMPÈRESTRAAT 51 HOGEWEYSELAAN 201 PIETER GHIJSENLAAN 5

VOLG ONS OP

@ARENDAUTO

RENAULTDEALERARENDAUTO

TEL. (020) 561 96 00 TEL. (020) 561 96 50 TEL. (0299) 36 55 51 TEL. (0294) 23 86 10 TEL. (075) 650 45 32

Afbeeldingen die in deze advertentie zijn gebruikt, kunnen afwijken van de daadwerkelijk geleverde auto en/of specificaties in Nederland en/of fiscale categorie waarin het model valt. Alle personenautoprijzen en diensten zijn inclusief BTW en BPM. Vraag altijd uw dealer naar de exacte details voor uw persoonlijke situatie. Alle gecommuniceerde bedragen zijn gebaseerd op de basisversie van het model (excl. leges, verwijderingsbijdrage en kosten rijklaarmaken). Vraag naar de voorwaarden bij uw dealer of bel voor meer informatie, de exacte voorwaarden naar 0900-9998700 (€0,10 p/min) of kijk op dacia.nl. Aflopend krediet met vaste debetrentevoet verstrekt door Dacia Financial Services, handelsnaam van RCI Financial Services B.V. te Schiphol-Rijk (KvK nummer 30055070, AFM vergunningsnummer 12009781). Geldig op nieuwe Dacia personenautoorders van particulieren van 01/05/2013 tot en met 31/12/2013. U betaalt minimaal 50% van het totale aankoopbedrag aan (of naar wens meer), het resterende bedrag betaalt u in 36 maanden tegen 0%. Jaarlijks kostenpercentage 0% tot 36 maanden. Jaarlijks kostenpercentage na actieperiode bedraagt 7,9%. Dacia Financial Services behoudt zich het recht voor de actie zonder opgaaf van reden te beëindigen. Toetsing en registratie bij het BKR te Tiel. Bedragen zijn afgerond op hele euro‘s. Rentewijzigingen en drukfouten voorbehouden. Min./max. verbruik: 3,8-5,0 l/100km, resp. 26,3-20,0 km/l. CO2: 99-116 g/km.


pagina 9

De Oud-Amsterdammer is meer een podium voor echte Amsterdamse 50-plussers dan een krant. Wij stimuleren lezers hun eigen verhalen in te zenden. Hieronder verhalen die recht uit het hart van de lezer geschreven zijn. Heeft u ook een bijzonder verhaal dat u met de lezer wilt delen? Mailen kan naar [email protected] en sturen naar De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

De ARES dreef midden op het IJ

Blauwe tram (1) door Bert Vos

door Herman Helling Nog even een reactie op de bijdrage van Herman Helling in de ‘Kikker’-serie over de ‘2-kamerversie met badkuip’ van lijn 18. Dit type heb ik helaas niet mogen meemaken.

De foto van Jaap Nierop die de naam ISIS op de romp van het schip schildert (De Oud-Amsterdammer van 29 oktober) roept bij mij een herinnering op. In mijn praktijkjaar van de HTS werkte ik in 1959 drie maanden bij de ADM, (nou ja, werkte?). De ISIS was een van de schepen van de KNSM, evenals haar zuster de ARES. De KNSM had zijn schepen in klassen ingedeeld, waaronder de IS-klasse, schepen waarvan de naam op IS eindigden zoals de ISIS, en de ES-klasse zoals ARES, SOCRATES en zo.

Op het internet vond ik op de site van ‘De Amsterdamse tram’ veel wetenswaardigheden over deze lijn. Deze lijn 18 heb ik alleen gekend met de enkele motorwagens. Ik woonde toentertijd op de dichtbij gelegen Jacob Catskade en ging geregeld met mijn broertje richting Sloterdijk om aldaar te vliegeren op de toen nog kale ringdijk waar nu de sneltram 50 overheen rijdt en waar nu de A10 langsloopt. Ook gingen we vaak het met slagbomen beveiligde NS-spoor in Sloterdijk over richting de Spaarndammerdijk, toen nog in de kale polder, waar we salamanders en kikkervisjes vingen.

T-Ford is niet meer door Wim Verschut Rob Kooning schrijft in De Oud-Amsterdammer van 29 oktober over een wrak van een auto die in de showroom van Ford-dealer VAB bij de Linnaeusstraat te zien was. Naar aanleiding daarvan: begin jaren 70 werd in Oostelijk-Flevoland bij Biddinghuizen een wrak gevonden van een T-Ford in vrachtwagenuitvoering. Deze was waarschijnlijk in de strenge winter van 1929-1930 door het ijs gezakt. Na publicatie in de media heeft de eigenaar zich nooit gemeld, waarschijnlijk omdat deze onbekend wilde blijven. Gedacht wordt namelijk dat het vrachtautootje gebruikt werd bij het plunderen van vastgevroren schepen. Nabij het autowrak werden ook scheepsonderdelen gevonden. Tot 1987 was het wrak van het Fordje te zien in erfgoedmuseum Nieuw Land in Lelystad. In 1987 ging het museum met de gehele inhoud verloren in een grote brand.

Foto: coll. Nederlandse fotomuseum

Op een dag was de ARES in het dok bij de ADM en ik, die graag over de werf en de schepen zwierf, bekeek de ARES van onder naar boven, om tenslotte in een van de hutten op kooi te gaan liggen en in slaap te vallen. Toen ik wakker werd, dreef de ARES midden op het IJ en dacht ik als verstekeling naar weet ik waar naartoe te moeten varen. Ik voelde mij bepaald niet op m’n gemak. Gelukkig duwden de sleepboten de ARES tegen de kade voor afbouw en kon ik afmonsteren. Hekkenwagen Er was ook de zogenoemde hekkenwagen: een oude vrachtwagen met vlakke laadvloer waarop in het midden een hek was gemonteerd. Deze reed vaste rondjes over de werf en iedereen kon hem aanhou-

den en er met z’n gereedschapskist opstappen om naar zijn werkplek te liften. Moest je afstappen, dan stampte je even op de vloer en de wagen stopte. Zou met de huidige ARBO niet meer kunnen, maar het was best handig. Ook genoot ik van het zicht op het afmeren van de Oranje en de Van Oldenbarneveld schuin tegenover, aan de Sumatrakade. Dat waren nog échte schepen. Niet te vergelijken met de drijvende hotels en containerreuzen van nu. Een zeeg O ja, u vroeg zich af wat een zeeg is. Een zeeg is de kromming van de romp van een schip in de lengterichting. Het hoofddek loopt van midscheeps naar voren en naar achteren op. De huidige schepen zijn zo recht als een liniaal.

Niet meer verduisteren, want de oorlog is gedaan Helaas voor de schrijvers kwamen onderstaande inzendingen over Sinterklaas te laat binnen om nog te kunnen meedingen naar een plek in het open rijtuig bij de intocht van Sinterklaas. Maar ze zijn leuk genoeg om te publiceren.

Zie ginds komt een jeepje met koplampen aan Het hoeft niet te verduisteren want de oorlog is gedaan Ik kijk wie er in zit, Het is Sinterklaas En aan het stuur zit zijn knecht Pieterbaas.

Van W. Gortzak kregen we de volgende bijdrage: “Ter gelegenheid van het feit dat Sint Nicolaas in 1945 weer gevierd kon worden, kwam er een dun boekje uit met ‘Aangepaste Sint Nicolaas liedjes’. Het boekje ben ik kwijtgeraakt maar 1 couplet van de liedjes weet ik nog. Dit kon gezongen worden op de melodie van ‘Zie ginds komt enz’ en de tekst is als volgt:

Mogelijk komen er reacties met meer herinneringen van liedjes uit dit bundeltje. Frits van Oostvoorn schrijft: “Bij de intocht moet ik altijd denken aan de herfstvakantie van 1956 toen ik als 12-jarig jongetje met een aantal andere leeftijdgenootjes (gestuurd door diverse scholen uit Amsterdam) op de redactie van het Vrije Volk stukjes

Van Johan van den Horn, eigenaar van Pawn Amsterdam, kregen we bijgaande foto toegespeeld. Johan wil met de foto uit het eind van de jaren 50 of het begin van de jaren 60 maar zeggen dat er ook toen Witte Pieten bestonden. Niet vanwege een maatschappelijke discussie, maar omdat deze Witte Piet heel eenvoudig geen schmink kon betalen. Maar de pret was er niet minder om.

schreef voor de rubriek Klein Maar Dapper (KMD). Ik mocht toen onder anderen de heer Mijksenaar interviewen over de organisatie van de intocht, die een paar weken later plaatsvond. Zijn cadeau aan mij was gratis toegang bij het Paleis op de Dam. Helaas is dat interview er niet ingekomen omdat er geen plaats meer was. Wel heb ik een kopie van het nagezonden artikel met excuus. Voorts bezit ik een aantal krantenknipsels van onze journalistieke werk in KMD voor het Vrije Volk. Deze werden toentertijd natuurlijk verzameld en bewaard door een trotse moeder.

Rooie wijn door V.P.M. Christiani Ik heb een kleine aanvulling op het artikel mosselen, ijsjes etc van Fons Kuiper. Laten we ook niet vergeten in de rooie wijn met augurken en zo. En de man met zijn Berliner Bollen. Ook haalde iemand na de feestdagen altijd hazen- en konijnenvellen op. Niet erg smakelijk was de man met verse vleeswaar, want dat was vlees voor de hond.

Blauwe tram (2) door drs. Pim Golta Inhakend op de artikelen over de Blauwe Tram en de Kikker kan ik melden dat er anno 2013 op de Nassaukadebrug tussen Rozengracht en De Clercqstraat nog steeds een stuk rails aanwezig van deze tramverbinding die in 1957 is opgeheven. Volgens mij is dit het enig overgebleven stuk rails van de oorspronkelijke tramverbinding Amsterdam Spui - Zandvoort.

IJscoman door Greet van den Wollenberg Op het artikel van Fons Kuiper van 12 november kan ik nog wat aanvullingen geven. De ijscoman heette volgens mij Van de Velde. Als hij bij ons voor de deur kwam (Ferdinand Bolstraat tussen de Van Hilligaert en Vincent van Goghstraat) mocht ik naar beneden met een wit bord met een blauw randje en een paar dubbeltjes om ijsjes te halen. Als Tante Alie, ook wel zuster Hendriks genoemd (zij was de baker in de buurt) er was - en zij kwam bijna iedere avond - trakteerde zij ook. Wat een feest was dat! De Volendammer visman kwam ook met paling en schol. De voddenman was Joods en hebben we na de oorlog nooit meer teruggezien. Als de kolenman kwam, moest ik in de erker voor het raam zitten en tellen hoeveel zakken eierkolen naar de zolder werden gehesen. Er kwam ook dagelijks een melkboer uit Bovenkerk met zijn melkbus en litermaat. En de bakker met vers brood uit de Pienemanstraat. Naast ons woonde mijnheer Hilgerdenaar, die kwam met boter, kaas en eieren.

3 GANGEN KEUZE+WIJN € 39,50 / 54,50

pagina 10


“Ik wil niet naar een KERST-LUNCH verzorgingstehuis” 3 GANGEN KEUZE + WIJN KERST-DINER € 39,50/ € 54,50 Zeer begrijpelijk... het liefst willen we allemaal in onze vertrouwde omgeving blijven wonen en omringd zijn met onze eigen spulletjes. Niet in een zorginstelling waar meer en meer bezuinigd wordt ten koste van de service... een onplezierig idee.

4 GANGEN KEUZE+WIJN Stichting Homecare maakt dit mogelijk... een gekwalificeerde zorghulp in uw eigen huis, 24 uur per dag, tot 7 dagen per week. Een ideale voor / 69,50 €oplossing 49,50 iedereen die thuis permanente KERST-DINER persoonlijke zorg nodig heeft (ook voor mensen met een beperking).

4 GANGEN

KEUZE + WIJN € 49,50/ € 69,50

“zo lang mogelijk thuis blijven wonen...” R

D D

estauRant oelen Stichting Homecare regelt alles voor u, inclusief de bijdrage van e de overheid.* Tijdens een eerste gesprek kunt u kenbaarsmaken uw specifieke luis 1wat - 1398 aR Mwensen uiDen zijn en worden meteen alle mogelijkheden besproken. Een telefonische telefoon 0294 26 32 00 spoedaanvraag is ook mogelijk.

e-Mail [email protected]

Bel voor informatie

020 261 09 53

Restaurant De Doelen

of kijk op www.stichtinghomecare.nl/oudams

Sluis 1 - 1398 AR Muiden Telefoon 0294 26 32 00

* De zorghulp kan betaald worden uit een PGB (persoons gebonden budget). Wij helpen u met de aanvraag.

[email protected]

Puzzel mee en win kaarten voor Kerstgala Wibi Soerjadi (eerste rang!) Adv-OudAms-131121.indd 1

22-11-2013 09:45

AM_Mondriaan_Oud Amsterdammer.indd 1

‘Aan Zwarte Piet kom je niet’ is de oplossing van de puzzel die in de vorige editie van De Oud-Amsterdammer staat. Van de goede inzenders belonen we F. Mouw uit Barendrecht en R. Steinrath uit Amsterdam met twee kaarten voor een van de concerten van Cor Bakker en Louis van Dijk onder de noemer Gevleugelde Kerstconcerten (zie voor een uitgebreide aankondiging de uitjes in deze editie). Nieuwe prijs 2x2 kaarten voor Kerstgala Wibi Soerjadi.

21ste Editie Kerstgala Wibi Soerjadi in Het Concertgebouw Op 23-jarige leeftijd gaf Wibi Soerjadi zijn allereerste kerstconcert in de legendarische Grote Zaal van Het Concertgebouw. Het is altijd zijn grote wens geweest om van deze kerstconcerten een traditie te maken. Die wens is meer dan in vervulling gegaan! Dit jaar speelt Wibi voor de 21e keer de sterren van de hemel tijdens en rond de kerstdagen! Er worden twee concerten gegeven, te weten op donderdag 26 december om 20.15 uur en zaterdag 28 december om 20.15 uur. Bij het concertkaartje is een drankje vooraf en in de pauze inbegrepen, met

uitzondering van champagne. De Concertgebouwkaarten zijn tevens geldig als (gratis) vervoerbewijs voor de trams en bussen van het GVB.

2

3

4

5

12 15

16

22

23

19

29

25

34

39

35

21

32 37

41

42

43

50 54

52

55

56

61

57

62

66

77

58

68

73

53

63

67

72

59

69

70 75

78

79

71 76

80

83

84

86

60

64

74

82

61

49

51

81

87

39

70

85

83

35

58

5

55

22

6

86

31

32

62

63

64

60

39

70

85

24

74

44

14

83

35

58

5

55

22

6

36

76

7

49

75

63

86

25

67

30

85

2

60

30

Verticaal 65 66 67 68 69 70 71 1. medisch specialist; 2. meterton (afk.); 3. plaats aan het IJsselmeer; 4. aardig (schattig); 5. wielerterm; 6. wartaal spreken; 7.72kinderschaar; 8. pas of73schrede; 9. roem; 10. 74 laatstleden (afk.); 11. telwoord; 16.76armoedige woning; 18. snijwerktuig; 20. 75 titel (afk.); 21. pasvorm; 23. boterton; 25. Engelse universiteitsstad; 26. windrichting; 27. onbesuisd; 29. boterhamstrooisel; 77 muziekfilmpje;7834. Sociaal Economische Raad (afk.); 36. 79gevoel van bewondering 80 81 32. (respect); 37. zenuwtrek; 39. tijdelijke ademstilstand; 40. armoedig (karig); 42. welriekende gomhars; 43. gebergte in Europa; 45. vruchtennat; 46. vochtig; 51. 82 83 84 85 ogenblik; 53. nachtroofvogel; 54. hoge leeftijd (oud); 55. deel van gebit; 56. dierlijk voedsel; 57. militair voertuig; 59. plaats in86Duitsland; 60. regenafvoer; 62. onrustig draaien in bed; 63. 87 verzorging van patiënten na behandeling; 66. Zweedse muntsoort; 67. meisjesnaam; 69. klap (tik); 71. gymnastiektoestel; 73. riviervis; 74. schrijfvloeistof; 75. 2zwemvogel; 78. tuimeling; 80. soort dakbedekking; 82. lidwoord; 85. personal computer (afk.).

46

48

29

Horizontaal 34 ribstukje;3512. vlekkenwater; 36 1. stapelwolk;337. gebraden 13. kweker; 14.37opstootje; 15. persoonlijk voornaamwoord; 17. Keuring van Elektrotechnische Materialen Arnhem (afk.); 19. rivier in Duitsland; 21. muzieknoot; 22. dameskledingstuk; 24. 38 39 40 41 42 43 Nederlandse voetbalclub; 27. mand om gedorst graan te schudden; 28. Amerikaanse staat; 30. tennisterm; 31. plaats in Noord-Brabant; 32.44stof voor hoeden; 45 33. onderdeel van een 46 soort; 35. oxydatie; 37. duivenhok; 38. heilige rivier in India; 41. visgerei; 42. deel van etmaal; 44. god van de liefde; 46. badplaats in Frankrijk; 47. rap (vlug); 48. onbeschaafd mens; 49. 47 48 uitroep van verbazing; 50. autoped; 52. goochelkunstje; 54. huisbediende; 56.49bestanddeel van melk en kaas; 58. door water omringd land; 61. slangvormige vis; 62. Germaanse god; 64. streling met de tong; 65. jeugdig; 67. gordijnstang; 68. Neder50 51 52 53 landse Aardolie Maatschappij (afk.); 70. bloembed (tuinvak); 72. Duitse omroep; 73. plaats in Zeeland; 76. schuine kant van een (flets); 79. 81. boksterm (afk.); 60 82. laagte tussen twee bergen; 54 beitel; 77. 55archi epicopus (afk.); 78. grauw 56 57 Duits automerk; 58 59 83. uitbouw van een huis; 84. namaak; 86. keeper; 87. literair product (poëzie).

11

27

36

45

47

10

20

31

40

9

26

30

44

65

8 14

18 24

33 38

7

13 17

28

6

line bestellen op www.concertgebouw.nl.* Vergeet niet uw kortingscode WS2013 te vermelden bij uw reservering.

*Dit werkt als volgt: Niet gewonnen? Ga dan met korting Zoek het concert op www.concertgebouw.nl/Klik op ‘beNiet gewonnen? kunnen kaarten 1 2 Lezers 3 van4De Oud-Amsterdammer 5 6 7 8 gewenste 9 10 11 bestellen met 20 procent korting. Vermeld bij uw bestelling WS2013. stel’/Kies plaatsen uit op de plattegrond/Klik op ‘reserveer stoelen’/ 12 13 14 Kaarten exclusief korting (die gaat er dus nog vanaf) kosten voor de Klik op ‘bekijk winkelmandje’/Vervolgens komt u in het winkelmandje waar u ‘ik heb een21couponcode’ aanklikt/Hier kunt u de eerste rang rang 59 euro. Reserveren kan 15 16 79 euro en 17 voor de tweede 18 19 20 via de Concertgebouwlijn: 0900-6718345 (1 euro per gesprek, dage- code (WS2013) invullen, de korting wordt daarna automatisch 22 23 24 25 26 27 lijks bereikbaar van 10.00 tot 17.00 uur). Ook kunt u uw kaarten on- berekend 28

1

27-09-13 11:20

25

67

30

Stuur uw oplossing met uw naam, adres en telefoonnummer voor vrijdag 6 december naar (e-mail) [email protected] of naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.


pagina 11

Wie het weet, mag het zeggen 20

‘Links zat het snoepwinkeltje van tante Matsie’ Samenstelling: Marian van de Veen-van Rijk en Simon van Blokland In de rubriek ‘Wie het weet, mag het zeggen’ tonen wij uit de foto- en kaartencollectie van Marian van de Veen-van Rijk en Simon van Blokland een foto waarvan wij de lezers vragen waar deze is gemaakt en of ze er bijzondere herinneringen aan hebben. Een aantal inzenders met een aansprekende bijdrage krijgt als tegenprestatie het boekje ‘Amsterdam op oude prentbriefkaarten’ van Simon van Blokland. Hieronder staat de foto die wij in de vorige editie plaatsten.

“Volgens mij is de foto van de Zeedijk. Altijd leuk om daar rond te lopen en wat te drinken in één van de leuke kroegen”, schrijft Betty Schillemans. In het laatste deel heeft ze gelijk, maar in het eerste deel slaat ze de plank mis. Net als Kees Merlijn. “Ik denk dat het kleine straatje de Korte Marnixstraat is. Deze straat gaat over de brug over de Lijnbaansgracht naar de Willemsstraat, de buurt waar ik mijn jeugd heb doorgebracht. Daar hebben we vroeger menig gevecht van buurt tot buurt uitgevochten. Ik herinner me nog heel goed het meisje Rooie An. Zij liep voorop in de strijd en menige jongen was bang voor haar. Zij is later getrouwd met de voetballer André Pijlman.” En ook K.M Ravesteijn heeft het mis met zijn oplossing Pijlsteeg. Peperstraat Maar het is toch echt de Peperstraat richting Nieuwe Uilenburgerstraat. “Ik kwam daar vanaf het Centraal Station doorheen op weg naar mijn eerste kamer in Amsterdam in 1964-’65: schrijft Wim Weehuizen. F.C. Oort heeft het ook bij het rechte eind. “Het is de Peperstraat in de richting van de Peperbrug en de Nieuwe Uilenburgerstraat. Vlak voor de brug is de Rapenburgerstraat met op de hoek van de Peperstraat en Rapenburgerstraat restaurant Greetje.” Fred, P. Schipper, Ab Smienk, trouwe inzender Ger Roessink, Theo Bakker, Anneke Huijser (Anneke is er ook vrijwel altijd bij), Frans Wisman, Jan Riesenbeck en J. van der Linden hebben het ook goed. Ab Smienk laat weten: “De fotograaf staat met z’n rug naar de Prins Hendrikkade en fotografeert de Peperstraat. Verderop zien we de Peperbrug met daarachter de straat waar ik in de jaren 50 en 60 ben opgegroeid: de Nieuwe Uilenburgerstraat.” Ger Roessink werkte vlak bij deze plek. “In 1958 werkte ik bij de fa. Reesink op de Prins Hendrikkade (hoofdkantoor) en ik moest het contact onderhouden met het magazijn in de Nieuwe Uilenburgerstraat.” Jan Riesenbeck voegt

nog toe: “Om de hoek op de Oude Schans was onze werkplaats en in de straat daarvoor had de zuurjood zijn opslag (uitjes in de weiveseik).” Tante Matsie Nelly Kop schrijft: “Volgens mij is de oplossing de brug naar de Nieuwe Uilenburgerstraat. De foto is genomen door de fotograaf met zijn rug naar de Prins Hendrikkade. Links achter hem was in mijn schooltijd het snoepwinkeltje van tante Matsie. Daartegenover zat een bakkerij met daar weer tegenover in mijn tijd een groentewinkel. Zelf woonde ik in de Valkenburgerstraat en zat op school in Rapenburg.” Brandweerkazerne Gerard Koppers heeft een langere beschrijving. “Bij de nieuwe raadplaat, waarbij de foto genomen is in de Peperstraat, richting Nieuwe Uilenburgerstraat, nog voor de kruising met Rapenburg met deels de brug bij de Oostersekade (hoe krijg je zoveel straatnamen in één zin …) valt meteen de vervorming door de telelens op. De afstanden zijn bedrieglijk anders door de ‘platheid’ van het beeld. De foto is - aan de scooter en de verkeersdrempel te zien - niet uit een oude serie ansichtkaarten van honderd jaar geleden. Ik wandel hier vaak als ik vanaf de brandweerkazerne IJtunnel (codenaam ‘Nico’) naar de eerste brandweerkazerne met die code ga, de Nieuwmarkt. In de Sint Anthoniswaag zat van 1874 tot 1890 de brandweerkazerne, die zijn naam ontleende aan de straatnaam (N), toen verhuisde naar de De Ruyterkade (gebouw staat er nog steeds) en in 1973 naar de IJtunnel. Altijd een leuke wandeling daar in die buurt. Aan het ontbreken van geparkeerde auto’s kun je ook goed zien dat het een heerlijke smalle wandelstraat is.” Schilderijtje Tiny Nieuwhof werkte hier in de jaren 70. “In het gebouw links over de brug (‘De Witte Leeuw’) werkte ik begin jaren 70 met uitzicht op de Montelbaenstoren, die vanuit die positie zelden is gefotografeerd of geschilderd. Van een kerstkaart uit een kerstpakket heb ik een schilderijtje laten maken (zie beeld). Achter het pand werd zomers op een betonnen steiger tijdens lunchtijd ‘gezond’, een magazijnmedewerker schermde zelfs een deel af om daarachter (geheel of gedeeltelijk ontbloot, we keken niet!) bij te bruinen. Zelf ging ik liever een ‘blokje om’ met een collega, waarbij we soms werden verrast door, zoals wij het noemden, de uittocht der gladiatoren: de bakfietsen van de Gemeente Reiniging, die ook was gehuisvest in de Nieuwe Uilenburgerstraat.” Smalle straat “Toen ik de foto zag, herinnerde ik mij dat ik op 17-jarige leeftijd (1959) door Rapenburg fietste, onderweg naar mijn werk in de Jodenbreestraat”, schrijft Bert Lieben. “Rapenburg was en is nog steeds een smalle straat. Op een ochtend reed ik langs een vrouw die op de straat liep met een tas aan haar linkerzijde. Met mijn stuur haakte ik in een hengsel van de tas

De huidige situatie en ik en mijn fiets belandden met een flinke smak op straat. Arm uit de kom. Iemand heeft die op een of andere wijze teruggezet.” Specerijen André Woons komt met de volgende bijdrage. “Als kind heb ik hier vaak gelopen wanneer ik vanaf de Plantagebuurt op weg was naar mijn oma. Wat ik mij vooral herinner, is de heerlijke lucht van specerijen die opgeslagen lagen in de pakhuizen net over de brug in de Nieuwe Uilenburgerstraat. Ik geef u overigens complimenten voor het heerlijke blad.” Opvallend pand Huub Brinkman is ook ter plekke bekend. “Verderop is de Peperbrug zichtbaar. Links daarachter is een lichtgekleurd opvallend pand zichtbaar. Op de een of andere manier doet de bouwstijl erg Duits aan, Het is een stijl van omstreeks 1905-1910 denk ik. Aan de linkerzijde van de foto is, net niet zichtbaar, het Rapenburg. Vroeger kon je dit straatje helemaal uitlopen tot aan de Herengracht en de Kadijken. De doorbraak van de Valkenburgerstraat bestond nog niet. In het straatje was een fotozaak gevestigd, waar nog antieke apparatuur in de etalage lag (omstreeks 1965). Ik ken dit buurtje nog uit de tijd dat ik bij VRG Papier aan de Hoogte Kadijk werkzaam was. Tegenwoordig gebruik ik dit straatje als sluiproute als ik per fiets naar de bibliotheek aan het Oosterdok ga.” De nazit We hadden net als voorgaande keren weer inzendingen van de vorige Raadplaat (de Prinsenhofsteeg) die na de deadline van de vorige editie binnenkwamen. Die behandelen we in de nazit. Kees van Kempen schrijft dat hij voor de oplossing speciaal de fiets heeft gepakt. “Intrige-

rend, die raadplaat van die Amsterdamse steeg. Die tip over dat voorname hotel vlakbij was goud waard. Even naar de Wallen gefietst en gekeken of er naast het vroegere stadhuis - nu The Grand - nog een steeg zat, voordat je in de DamstraatOude Doelenstraat terechtkomt. En ja hoor, die steeg heet aan de kant van de Oudezijds Voorburgwal Prinsenhofsteeg (met 1 s) en aan de kant van de Oudezijds Achterburgwal Prinssenhofsteeg (met 2 s’en). Die steeg is het dus. Het urinoir aan de gracht was een mooi herkenningspunt. Goed dat de foto niet is genomen naar de andere kant toe, want dan had de Waalse Kerk op de achtergrond het waarschijnlijk te gemakkelijk gemaakt om het te raden.” Binnengasthuis Bram Huyser woont in Musselkanaal, maar is als oud-Amsterdammer goed op de hoogte. “De straat die men ziet staat vooral bekend om Hotel L’Europe, het Doelen Hotel en grand café De Jaren. Aan de straat bevindt zich ook een deel van de Universiteit van Amsterdam (UvA), waaronder het Universiteitstheater en het Instituut voor Theaterwetenschap. De Nieuwe Doelenstraat vormt de zuidoostgrens van het Binnengasthuiscomplex, waar een groot deel van de UvA gevestigd is. Enkele bekende inwoners van de straat waren Rembrandt van Rijn, Frederik Muller, Pieter de Carpentier, Bartholomeus van der Helst, Jan J. Hinlopen, Jacob Boreel en Hope & Co. De Nieuwe Doelenstraat ontleent haar naam aan de Kloveniersdoelen, waar de schutterij van kloveniers bijeenkwam.” Van der Helstplein Ook kregen we nog twee inzendingen over de raadplaat in de editie daarvoor, van het Van der Helstplein. Mevrouw Weesink komt met een aantal namen op

Raadplaat Simon en Marian doken weer in hun goed gevulde archief voor een nieuwe raadplaat en komen weer met fraai Amsterdams beeld op de proppen. Onze inschatting is dat deze vrij moeilijk is, maar we laten ons graag overtuigen van het tegendeel door een groot aantal reacties. Bovendien zijn we benieuwd of iemand weet waarom de straat open ligt. Reacties kunt u mailen naar [email protected] of sturen naar De Oud-Amsterdammer Postbus 5003 1380 GA Weesp

de proppen. “Wat een leuk artikel over dit plein. De naam van de Vespa-dealer was Brekelmans, de naam van de huishoudzaak was Kotterer en de eigenaar van de haringkar was Bep Spong.” Met de inzending van Trees Grimmon tot slot zijn we ook blij. “Ik wil eerst een compliment maken over De Oud-Amsterdammer. Zelf woon ik al 80 jaar in mijn geboortehuis in de Lutmastraat, dus ik ken het Van der Helstplein goed. Ik moest van mijn moeder altijd losse azijn kopen bij Westerveld, twee winkels verwijderd van Piet de Gruyter waarover u in dit nummer schreef. Alleen wil ik Ria Havenstroom corrigeren. Zij ging naar het badhuis in de Van der Helststraat, maar zij bedoelt de 2e Sweelinckstraat waar nu de Badcuyp zit. Ik heb daar menig keer onder de douche gestaan, want in ons huis kwam in 1984 pas een badgelegenheid.” Lekke woonboot Simon Polman gaat nog verder terug, naar de raadplaat van 19 februari. “Natuurlijk realiseer ik mij dat ik niet een van de vlotste ben, maar beter laat dan nooit. Het gaat hier over de Kattenburgerkade en de getoonde woonboten liggen t/o nummer 26. Op de woonboot tegen de kade aan heb ik samen met mijn ouders en twee broers gewoond tot ik in 1970 getrouwd ben.” “Wij zijn naar deze plaats gesleept in 1961 door de waterpolitie, want wij lagen eerst aan het IJ tegenover de Sixhaven en waren niet van plan daar weg te gaan. Dit was het walhalla voor ons als kinderen. Hier was ruimte om te spelen, zowel op de wal als op het water. Wij moesten hier weg vanwege de aanleg van de IJtunnel. Daarom gingen we met gemengde gevoelens naar Kattenburg. Maar al snel waren we aan onze nieuwe omstandigheden gewend. En toen kwam de strenge winter van 1963. Door het uitzetten van het ijs lekte onze woonboot. Aan alle kanten spoot het water naar binnen. Mijn vader had hier een oplossing voor: een lap spek tegen het lek. Dan was het gat afgesloten maar de ratten smulden hier weer van. En je kunt wel nagaan wat de gevolgen waren.” Trees Grissom, H. Braaksma, Fred IJsebrands, F.C. Oort en Gerard Koppers kunnen rekenen op een boekje van Simon van Blokland.

pagina 12


Amsterdamse uitjes

Stuur uw agendabericht voor ‘Amsterdamse uitjes’ naar (e-mail) [email protected] of Postbus 5003, 1380 GA Weesp

Gevleugelde Kerstconcerten met Louis van Dijk en Cor Bakker

The Elements in Zandvoort Museum

De meesterpianisten - en Amsterdammers van geboorte - Louis van Dijk en Cor Bakker geven samen met Vocal Group CALL onder leiding van dirigent Pieter Jan Leusink een indrukwekkend programma onder de noemer Gevleugelde Kerstconcerten.

Van 4 december tot en met 3 maart volgend jaar is in het Zandvoorts Museum de tentoonstelling The Elements te zien. Deze expositie is een prelude van The Amsterdam Beach Art Biënnale, een tweejaarlijks multi- en interdisciplinair festival waarvan de pilot in 2015 is gepland. Het Zandvoorts Museum dient als gastlocatie.

De smaakmakers op de vleugels Louis van Dijk en Cor Bakker laten uiteenlopende speelstijlen samensmelten. Hun ontroerende spel heeft menig muziekhart sneller doen kloppen en ook dit jaar staan zij garant voor prachtige improvisaties met een aantal inspirerende begeleiders tijdens een reeks kerstconcerten door heel Nederland. De professionele vocalisten van Vocal Group CALL zijn een sprankelende eenheid en hebben een onweerstaanbare uitstraling met een pure sound. Beroemde Christmas Carols zoals ‘Silent Night’ en ‘Ding dong! merrily on high’ worden afgewisseld met klassieke kerstcomposities van Gounod en Bach. De Ierse fluitiste Emma Zoe Elkinson is een onmisbare aanvulling op het sfeervolle programma. Van tedere muziek met melancholische klanken tot prikkelende eigentijdse Christmas-songs en swingende arrangementen zoals ‘We wish you a merry Christmas’. Puur, warm en sfeervol in de weken voor kerst. De eerste van de reeks Gevleugelde Kerstconcerten vindt op 7 december plaats in de Janskerk in Utrecht. Het Concertgebouw in Amsterdam staat op 20 december op het programma. De complete speellijst: Zaterdag 7 december, Utrecht, Janskerk, 14.30 uur. Zondag 8 december, Amersfoort, St. Martinuskerk, 14.30 uur. Maandag 9 december, Zwolle, Dominicanenkerk, 19.30 uur. Zaterdag 14 december, Amsterdam, Concertgebouw, 20.15 uur. Zondag 15 december, Utrecht, Janskerk, 20.00 uur.

Maandag 16 december, Leiden, Marekerk, 19.30 uur. Vrijdag 20 december, Amsterdam, Concertgebouw, 20.15 uur. Zondag 22 december, Den Haag, Grote Kerk, 19.30 uur. Maandag 23 december, Rotterdam, Laurenskerk, 15.00 uur en 19.30 uur.

Meer informatie via www.pieterjanleusink.nl.

Nieuw werk van modeontwerpster Fong Leng in Amsterdam Museum Modeontwerpster en kunstenares Fong Leng geldt als ‘la grande dame’ van de Nederlandse mode. Met haar eigenzinnige creaties en wervelende modeshows verwierf zij in de jaren 70 en 80 van de twintigste eeuw grote bekendheid in binnen- en buitenland. Vandaag de dag is zij nog steeds zeer actief. Het Amsterdam Museum toont van 12 december t/m 16 maart 2014 een aantal van haar mooiste ontwerpen uit de collectie van het museum, aangevuld met recent – en niet eerder getoond – werk in de tentoonstelling ‘Fong Leng – Fashion & Art’. In 1971 opende Fong-Leng Tsang (Rotterdam, 1937) haar eigen boetiek in de Amsterdamse PC Hooftstraat. Destijds waren daar nog nauwelijks modewinkels, maar Studio Fong Leng was al gauw een groot succes onder society Nederland en andere modeliefhebbers. Eén van hen was Mathilde Willink (1938-1977), echtgenote van schilder Carel Willink. In de creaties van Fong Leng was zij een opvallende verschijning in het Amsterdamse straatbeeld. Eén van deze creaties, een luipaardmantel uit 1973, behoort vandaag de dag tot de verzameling van het Amsterdam Museum en is een topstuk in de tentoonstelling. Voor het eerst toont het Amsterdam Museum recent werk uit de privécollectie van Fong Leng, naast creaties uit eigen museumcollectie. Zo zijn bijvoorbeeld een wandkleed van drie bij drie meter te zien en twee leren bewerkte mantels.

De expositie focust op de beeldende kunst, immers een gezichtsbepalend bestanddeel van de biënnale. De beoogde biënnale volgt het strandseizoen en is van mei t/m augustus te zien, horen en beleven. Het festival zal naast beeldende kunst, belevingskunst, locatiegebonden kunst, landmarks en lichtkunst ook ruimte bieden aan andere disciplines in een Extra Programma. The Elements werpt de schaduw van dit evenement vooruit en licht ook een tipje van de sluier voor wat betreft de ambitie van de makers - met kunstenaars van formaat, maar van divers pluimage. De expositie is van woensdag tot en met donderdag tussen 13.00 en 17.00 uur te bezichtigen. Meer informatie is te vinden op www.zandvoortsmuseum.nl.

Santiago in de Meervaart Leoni Jansen en Eric Vaarzon Morel brengen zaterdag 21 december om 20.30 uur de nieuwe muzikale voorstelling Santiago in Theater de Meervaart in Amsterdam. Eric Vaarzon Morel en Leoni Jansen vinden elkaar in hun grote liefde voor muziek. In een zoektocht naar de oorsprong van de muziek die hen bindt, reizen ze elkaar tegemoet om in Santiago samen te komen. Hij neemt in het diepste zuiden van Spanje - de bakermat van de flamenco - de Zilverroute vanuit Sevilla; zij bereist de oeroude pelgrimsroute vanuit het Keltische noorden. Ze treffen elkaar uiteindelijk in Santiago de Compostela, één van de oudste bedevaartplaatsen van Europa, vóór 1492 nog gelegen aan de rand van de wereld. Het is een theater/muziekprogramma in het Nederlands, Engels, Spaans en Keltisch. Meer informatie en kaarten bestellen via www.meervaart.nl.

Grachtenfestival Winterspecial Grachtenfestival Amsterdam presenteert ook deze winter een winterspecial: zes concerten in bijzondere Amsterdamse kerken. De Grachtenfestival Winterspecial duurt van 5 december 2013 t/m 16 januari 2014 en is onderdeel van het Amsterdam Light Festival. Voor deze concerten nodigde het Grachtenfestival Amsterdam zes jonge Nederlandse toptalenten uit om zelf hun favoriete muzikale avond samen te stellen. Met concerten van harpist Remy van Kesteren (5 december), pianist Thomas Beijer (12 december), sopraan Judith van Wanroij (19 december), saxofonist Eva van Grinsven (2 januari), Ensemble Lumaka (8 januari) en het Ragazze Kwartet (16 januari) biedt de serie voor elk wat wils. De concerten vinden plaats in zes Amsterdamse kerken. Alle concerten beginnen om 20.30 uur. De entree bedraagt 19,50 euro (inclusief een glas glühwein of warme chocolademelk). Houders van een CJP-pas betalen 9,75 euro. Alle zes de concerten kunnen worden bezocht voor 97,50 euro. Kaarten kunnen worden besteld via www.grachtenfestival.nl. Hier is ook te vinden in welke kerken de concerten plaatsvinden.

Happy Days are here again In de swingende theatervoorstelling ‘Happy Days’ wordt het publiek mee terug genomen naar de swinging jiving fifties! De tijd van doo-wap muziek en rockabilly! Meiden met petticoats en jongens met vetkuiven bepalen het straatbeeld. Er rijdt een Berini door de straat en de rock ‘n roll wordt massaal gedanst.

Kerstliederen in Oosterkerk

‘Happy Days’ is het verhaal van twee jongens, de een op zoek naar zekerheid, de ander snakkend naar vrijheid - beiden aan het begin van een ontdekking van de wereld, de ander en vooral van zichzelf. Happy Days is seks, drugs en kleinkunst. Met Nederlandse liedjes zoals van Johnny&Rijk, Ria Valk, Tobi Rix en Rita Corita. Maar ook met swingende buitenlandse classics van onder anderen Doris Day, Buddy Holly, Jerry Lee Lewis en The Everly Brothers! De voorstelling is op vrijdag 20 en zaterdag 21 december in het Ostadetheater in Amsterdam. De aanvangstijd is 20.30 uur en kaarten zijn vanaf 11 euro te reserveren via 020- 679 50 96 of www.ostadetheater.nl.

Vrijdagavond 13 december bespeelt Leo Ravensbergen D.V. het Van Oeckelen orgel in de Oosterkerk aan de Kleine Wittenburgerstraat in Amsterdam.

Verhalenwandeling door de Transvaalbuurt

Naast verschillende improvisaties die in het teken staan van de geboorte van Gods Zoon, zal Ravensbergen de samenzang van bekende kerstliederen begeleiden. De kerk is open om 19.30 uur. Om 20.00 uur begint het concert. De toegang is 5 euro.

Finse kerstmarkt in Amsterdam De Finse School Amsterdam houdt op woensdag 30 november in de Jacaranda Tree Montessorischool in de Derde Schinkelstraat 33 een Finse kerstmarkt. Er zijn diverse kramen met artikelen met een Scandinavische achtergrond waaronder speelgoed, kinderkleding, sjaaltjes, sieraden, textiel, kunst en cosmetica. Voor kinderen is er schminken en een hengelspel en natuurlijk komt de echte Finse Kerstman (Joulupukki) langs. Verder is er veel lekkers te koop, waaronder Glögi en andere Finse lekkernijen. Er is ook live Finse kerstmuziek die wordt verzorgd door MUSIS van Mirella Pirskanen.

In het begin van dit jaar was de belangstelling voor de verhalenwandeling door de Transvaalbuurt onder leiding van Jo Haen zo groot dat er uiteindelijk drie sessies zijn gehouden. En nog hebben de Amsterdammers er geen genoeg van, hetgeen voor Jo de reden is om op zondag 1 december de verhalenwandeling nog één keer te houden. De Transvaalbuurt heeft een rijk joods verleden totdat daar in de Tweede Wereldoorlog een dramatisch einde aan kwam. Verhalen van de site www.geheugenvanoost.nl over de buurt worden ter plekke voorgelezen, terwijl deelnemers ook hun eigen herinneringen kwijt kunnen. Na afloop is er gelegenheid om onder het genot van een kopje koffie of een andere versnapering nog wat na te praten. De wandeling begint om 11.00 uur en duurt tot ongeveer 13.00 uur. De kosten bedragen 3 euro per persoon, inclusief de consumptie na afloop. Graag wel vooraf gepast betalen. Het vertrekpunt is nog niet bekend maar zal zo spoedig mogelijk worden bekendgemaakt op www.geheugenvanoost.nl. Aanmelden kan bij Jo Haen via e-mail [email protected] of per telefoon 020-6920720. Parkeren is op zondag gratis.


pagina 13

de Haarlemmerdijk

Druk bezochte voorstellingen in Cinema Hollandia (met nekloge) door Wim Huissen De Haarlemmerdijk had voor ons, bewoners van de Planciusbuurt, een grote aantrekkingskracht. De normale boodschappen konden we bij ons in de buurt doen, maar voor ‘speciale dingen’ gingen we naar ‘De dijk’. Een gezellige straat met veel winkels in verschillende diversiteiten en zelfs twee bioscopen. Het was er altijd gezellig druk in die smalle straat met autoverkeer in beide richtingen, fietsers en een tram (lijn 12), die reed van de Oostzaanstraat naar het Centraal Station.

DWS-voetballer Bertus Caldenhove had een sigarenzaak op de Haarlemmerdijk

Laten we de Haarlemmerdijk eens aflopen, te beginnen op het Haarlemmerplein waar nu de zonnestudio is en langs de oneven kant. Daar was vroeger de bekende manufacturenzaak van Nagel. De ingang was precies op de hoek en de zaak liep door tot waar nu de 2 nieuwe panden van de schaak- en gowinkel Het Paard zijn. Op nummer 173 zat een damesmodewinkeltje en op 175 was ook een ingang van Nagel. Op nummer 171 was de fourniturenzaak van Schotex, dat nu leegstaat. Waar nu de modezaak van Infnti is, zat slagerij De Ruijter, die befaamd was om zijn varkenskluiven voor in de soep. De tegels aan de beide muren herinneren nog aan die periode. Op nummer 165 zat een dameskledingzaak van Kroon en daarnaast de firma Maertens, een winkel voor elektro- en radiotechniek. Rooie Rogers Op 161 zat Cinema Hollandia. Vooral de middagvoorstellingen op woensdag, zaterdag en zondag werden druk bezocht. Er was een rolluik over de gehele breedte van het pand met een klein deurtje erin. Voor de filmvoorstelling stond er al een lange rij met ongeduldige jongelui die wachtten op het begin van de kaartverkoop. We wilden graag bij de eersten horen die naar binnen mochten, want we waren bang dat de voorstelling anders uitverkocht zou zijn. De bioscoop was niet zo groot, had geen balkon en ging

in het midden nogal steil naar beneden. Als je laat was dan bestond de kans dat je op de eerste rijen moest plaatsnemen wat een stijve nek opleverde. De plaatsen werden dan ook nekloge genoemd. De films die gedraaid werden, waren de Dikke en de Dunne, de hond Rin Tin Tin, Charlie Chaplin, de Boefjes, maar ook veel cowboyfilms. Wij waren fans van Rooie Rogers (die bleek in het echt Roy Rogers te heten) op zijn paard Trigger en zijn hulpie Gabby. Na het einde van de voorstelling moesten we de bioscoop verlaten aan de achterzijde in de Vinkenstraat, waarna wij onze helden gingen naspelen. Snackbar Naast de bioscoop zat op nummer 159 de eerste snackbar in onze buurt, Majorca. Met onze zondagcentjes die we hadden opgehaald bij onze grootouders gingen we daar een patatje halen: 25 cent - met mayonaise 10 cent extra. Dit was nogal prijzig, want als we snoep kochten waren we gewend 5 cent of een dubbeltje te betalen voor een dropveter of een spekkie. Patat was voor ons nieuw en bovendien was er, beneden achter in de zaak, een jukebox. Als je er een kwartje (!) ingooide kon je 3 plaatjes draaien. Mijn favoriete zanger was Little Richard met Tutti Frutti en Long Tall Sally. Naast de snackbar was schoenenwinkel de Rode Laars, een klein winkeltje waar de voorgevel door enorme

balken moest worden gestut. Al deze laatste 5 panden zijn nu in gebruik door The Movies. Kwartjes Op nummer 155 zat de sigaren- en sigarettenzaak van Bertus Caldenhove, de DWS’er. Hij was volgens mijn vader een beroemde, technische voetballer die 25 interlands had gespeeld en zijn hele leven bij één club bleef: DWS uit de Spaarndammerbuurt. Aan de gevel hingen zes automaten waaruit je buiten de openingstijden sigaretten kon halen. Hier werd ontzettend veel gebruik van gemaakt, maar het had één nadeel: je kon er alleen maar kwartjes ingooien. Maar geen nood, er stond altijd een man bij met een geldtas op zijn buik bij wie je geld kon wisselen. Voorts konden we daar bij regenachtig weer kijken of onze voetbalwedstrijden werden afgelast. Op een lijst werd aangegeven welke velden van de voetbalverenigingen in Amsterdam waren afgekeurd. Ikzelf voetbalde toen bij de Volewijckers in Amsterdam-Noord. Het is helaas toch wel vaak voorgekomen dat op de lijst het veld was goedgekeurd, terwijl bij aankomst na een half uurtje fietsen in de regen de wedstrijd alsnog afgelast bleek te zijn. Van Leek Nu is op nummer 155, net als in de volgende 2 panden, de firma Van Leek

Bioscoop Cinema Hollandia. gevestigd. Destijds werden er vooral fietsen, radio’s en haarden verkocht. Toen ik van de lagere school kwam, hebben mijn ouders daar mijn eerste nieuwe fiets gekocht. Voor reparatie was er een ingang in de Vinkenstraat. Het was een gezellige winkel, waar veel mensen met plezier kwamen. De sfeer heerst er nu nog steeds, alleen is het assortiment heel erg uitgebreid op het gebied van elektrische- en huishoudelijke apparaten. Op 149 zit nog steeds de apotheek van Mouw & Kruysse, daarnaast op 147 is nu een winkel voor natuurlijke wol en garens Weldraad, waar vroeger de slijterij van Janmaat gehuisvest was.

Nep beroving In de cel zat een man die was aangehouden voor beroving. De aangevers, twee Engelse toeristen, kwamen die morgen vroeg en deden hun verhaal. Ze hadden de avond ervoor Amsterdam bekeken, zwierven wat door de stad en kwamen op de Dam terecht. Er stonden wat lui muziek te maken en nieuwsgierig bleven ze staan. Er waren nog veel meer mensen die ernaar keken. En daar, tussen die mensenmenigte in, werden ze met geweld bestolen van zevenhonderdvijftig gulden door een man. Dat was dus gedaan door de man die nu vastzat. Hij was op hun aanwijzing door de politie aangehouden. Hun aangifte tikte ik uit en zij tekenden deze. Ik confronteerde ze met de verdachte en het was de man die zij bedoelden. Ik vertelde de verdachte

waar hij van beschuldigd werd, maar daar was hij het helemaal niet mee eens. “O nee, dat was helemaal niet gebeurd. Ik heb ze niet bestolen, maar ik heb ze iets verkocht. Daar hebben ze mij voor betaald.” Ik wilde weten wat dat dan wel was. Moeizaam kwam het over zijn lippen dat het ‘bullshit’ was, dus nephasj. Ik vroeg de Engelsen of dat waar was. Ze ontkenden in alle toonaarden. Zelf had ik ook al wat moeite met hun verklaring, omdat ik vond dat de beroving nogal gemakkelijk was gegaan. Bij een beroving wordt geweld gebruikt en als je daar tussen een groot aantal mensen loopt en ook nog samen bent, dan twijfel je aan het verhaal dat ze opdisten. Was het nou nog zakkenrollerij geweest, dan had ik me dat beter kunnen voorstellen.

Ik ging weer naar de verdachte en vroeg hem hoe hij met die mensen in aanraking was gekomen. Dat was op de Dam, zei hij, waar hij ze nephasj te koop aanbood. Ik vroeg hem om méér bewijs van zijn onschuld. Hij dacht eens na en vertelde dat de Engelsen nog bij hem thuis waren geweest om de deal af te ronden en daar nog wat hadden zitten drinken. De glazen zouden nog op tafel staan. De Engelsen ontkenden ook dat ze bij de man thuis waren geweest. Die verklaring tikte ik uit en ook die ondertekenden zij. In de tussentijd had ik de dactyloscopische dienst naar de woning van de verdachte gestuurd. De sleutel van het huis had ik meegegeven. Ze kwamen met de sporen terug en namen afdrukken van de vingers van de bei-

de aangevers. Die waren identiek aan de vingersporen die op twee glazen in de woning van de verdachte waren aangetroffen. Dus ze waren daar wel geweest en hadden gelogen. Ze konden geen kant meer op en vertelden nu dat ze van de verdachte hasj hadden gekocht die later nep bleek te zijn. Ze waren mee naar zijn huis gegaan om daar de zaak af te handelen. Om de zaak te beklinken hadden ze chocomel gedronken. Toen ze de man op de Dam weer terugzagen hadden ze een agent aangesproken en het verhaal van de beroving opgedist. Die had de man dus aangehouden. De Engelsen hebben van mij een proces-verbaal gekregen en het is overbodig te zeggen dat de ‘verdachte’ snel is weggestuurd.

pagina 14


Amsterdammertjes PETER MULLER zoekt verhalen en herinneringen uit de jaren 60 en 70 toen sexblaadjes nog verboden waren. Discrete behandeling. Mail naar: [email protected] Ik zoek informatie over De Coca Cola fabriek op Amsterdam Sloterdijk, de hier achterliggende voetbalvelden op de Velserweg, de kolen overslagtransport kruising Baarsjesweg\ Admiralengracht, de vroegere ambachtsschool IR Maes van Geesternaus en de Fijnhout houthandel tegenover de oude RK kerk de Vincentius aan de Jacob van Lennepkade. Sturen naar Alphons Lammens, Guus Trestorffstraat 40, 1063 VM Amsterdam, [email protected] In verband met de voorbereiding van een jubileumboek voor de Algemene Buggy Club komen wij graag in contact met de tekenaar Harm Mulder die de Buggy heeft getekend in o.a. advertenties. Mails kunnen naar de Algemene Buggy Club, Jan van der Lit, [email protected].

Ik (Max Susan) zou het leuk vinden om verhalen te lezen in De Oud-Amsterdammer over “Het eerste baantje na schooltijd”. Als we veel verhalen sturen, komt er vanzelf wel een leuke rubriek.

SUPERDEAL BIJ ARDEA AUTO ad, De allergrootste voorra

FordFiesta

Uitgerust met onder andere: Airco, centrale portiervergrendeling, ABS, radio/CD-speler en elektrisch bedienbare ramen vóór.

48kW - 65pk!

Style 5-drs

met de laagste prijzen!

Voor mijn nieuwe winkel aan het Waterlandplein zoek ik oude foto’s van Amsterdam-Noord. Mijn winkel wordt een plaats waar mensen onder het genot van een lekker kopje koffie een lekker stuk vlaai kunnen eten. Met de foto’s probeer ik in te spelen op de jeugdherinneringen van mensen die in Amsterdam Noord zijn opgegroeid. Mails graag naar [email protected]

Fiesta Privélease: nd!* € 228,- p/m maandbedrag incl. Een ALL INCLUSIVE g, wegenbelasonderhoud, verzekerin met Navigation ting en pechhulp. Nu Pack.

Zijn er personen die foto’s of andere spullen hebben liggen van de KNSM? Iedereen die iets heeft liggen en er niets meer mee doet, mag contact opnemen met Ton Kompier, mailadres: [email protected]. Want weggooien is zonde!

RIJ

WEGENBELASTINGV

Meerprijs metaallak € 600,-.

Uw amsterdammertje kunt u ook opgeven via www.deoudamsterdammer.nl.

NIEUW: AMSTERDAMMERTJES Vanaf deze editie biedt De Oud-Amsterdammer de mogelijkheid particulieren en kleine zelfstandigen een kleine rubrieksadvertentie te plaatsen. We noemen deze kleine advertenties AMSTERDAMMERTJES.

Normaal: -/- Ford & Ardea inruilkorting: -/- Ardea registratiepremie:

€ 14.495,€ 2.146,€ 550,-

UW VOORDEEL

€ 2.696,-

AC TIEPRIJS

€ 11.799,-

Kijk voor een vestiging bij u in de buurt op www.ardeaauto.nl Kijk voor een vestiging bij u in de buurt op www.ardeaauto.nl Prijzen in euro’s incl. BTW/BPM en excl. verwijderingsbijdrage, leges en kosten rijklaar maken tenzij anders aangegeven. *Privélease is i.s.m. SternLease en o.b.v. 3jr-12.000 km/jr. Vraag

naar de voorwaarden. Aanbieding is geldig op voorraadauto’s voorzien van kenteken 2013. Wijzigingen voorbehouden. Vraag naar de voorwaarden. Afgebeeld model kan afwijken van standaard specificaties. Druk- en zetfouten voorbehouden. Gemiddeld brandstofverbruik en CO2-uitstoot: km/liter: van 16,1-23,8; liter/100 km: van 4,2-6,2; CO2 gr/km: van 109-144.

Deze advertenties zijn bedoeld om een oproep te doen, om huisraad aan te bieden of daarnaar te vragen, om een agendabericht te plaatsen, om een aanbieding te doen en dergelijke. De prijs van een advertentie is 15 euro voor de eerste drie regels (ook met twee regels betaalt u 15 euro), de vierde regel kost 4,50 euro en daarna kost elke regel extra 0,50 euro minder. Er is een gewone bon die hieronder staat (betaling gebeurt dan via een eenmalige machtiging) en er is een digitale bon inclusief betaling via iDEAL via www. deoudamsterdammer.nl.

drs. Kooter

dr. Van der Vis

dr. Haverkamp

dr. Albers

drs. Van der Haven

De specialisten in Orthopedische Chirurgie

• heup-, knie-, schouderklachten • rugklachten • arthrose • 2nd opinion • geen wachtlijst • behandelingen worden vergoed door uw zorgverzekeraar Centraal nummer voor afspraken en informatie:

035 – 622 32 60

www.ave-orthopedischeklinieken.nl

• almere • alphen aan den rijn • amstelveen • amsterdam • bosch en Duin • hilversum • huizen • Leiden • Mijdrecht • renswoude • Utrecht • Volendam

Hoe werkt het? Vul de bon in en laat tussen de woorden een vakje open. Eén letter of leesteken per hokje! Geen afbrekingen s.v.p. Naam: Telefoon: Adres: Postcode: Woonplaats: Datum: Handtekening: Hierbij machtig ik De Oud-Amsterdammer om eenmalig een bedrag van e ............... af te schrijven van rekeningnummer

Stuur de bon op naar: De Oud-Amsterdammer BV Postbus 5003, 1380 GA Weesp


pagina 15

Uit de schatkamer van Ajax

Eerste shirtsponsor Ajax TDK verdubbelde de omzet In ‘Uit de schatkamer van Ajax’ blikken we terug op de vele hoogte- maar ook dieptepunten van Ajax. In 1982 deed Ajax weer eens van zich spreken door als eerste Nederlandse club met een sponsor op het shirt te lopen. TDK was de eerste shirtsponsor en bleef dat tot 1991. TDK (Tokyo Denki Kagaku) was niet de eerste sponsor van Ajax. Dat was Martinair, dat Ajax vanaf 1969 financieel het een en ander toestopte. Eigenaar en fervent Ajax-fan Martin Schröder hoefde daar in eerste instantie niets voor terug. Maar de gewiekste zakenman voorzag dat Ajax veel successen zou halen en regelde dat hij de eerste rechten kreeg op commerciële vluchten. Ajax bleef lang verbonden met Martinair. Het meest memorabele moment is dat een toestel van Martinair met daarin alle spelers van

deal met Ajax rond. Voor 800.000 gulden per seizoen prijkte de naam op de borst van de spelers. Overigens, ook Nissan had hier oren naar en de sportmarketingdeskundige Frank van den Wall Blake liet in Ajax Life (de supporterskrant van Ajax) weten dat de Japanse autofabrikant het dubbele bedrag had willen betalen. In 1981 was Datsun Nisan geworden en dat kon op deze unieke manier onder de aandacht worden gebracht.

TDK maakte graag reclame als sponsor van Ajax. In deze advertentie wordt verwezen naar een discussie onder de supporters, van wie velen de naam van een bedrijf op het shirt heiligschennis vonden. Ajax na het behalen van de winst van de Europa Cup in 1995 een ereronde boven het volgestroomde Museumplein maakte. Ook Citroën, Le Coq Sportif, Neckermann en Nuts behoorden tot de eerste sponsors, nog voor de shirtsponsoring zijn intrede deed.

Nog een uitshirt van Ajax met TDK op de borst.

Omzet verdubbeld Maar TDK was dus de eerste sponsor op het shirt. Het Japanse bedrijf TDK is in 1935 opgericht en produceerde vanaf 1966 muziekcassettes waarmee het de grote sprong voorwaarts maakte. Toenmalig directeur Peter Haan maakte de

800.000 gulden TDK stond de eerste periode voor 800.000 gulden op het shirt, daarna werd het bedrag opgetrokken naar 1,3 miljoen gulden en vervolgens naar 1,7 miljoen gulden. Dit heeft het merk geen windeieren gelegd, want het marktaandeel werd verdubbeld. “Het liep als een tierelier” laat voormalig TDK-directeur Peter Haan in Ajax Life weten. Maar uiteindelijk liep het huwelijk stuk, volgens Haan omdat Ajax teveel wilde. “Het nieuwe bestuur stond me niet aan en behandelde me op een arrogante manier. Dat mag, maar dan stop ik ermee.” Uri Coronel deed destijds als bestuurslid sponsorzaken de onderhandelingen met TDK en mag zich deze aantijging dus aanrekenen. Maar hij zit er geen moment mee, want hij draaide zich om naar de ABN-Amro en haalde een superdeal uit het vuur: een driejarig contract voor 10 miljoen gulden. Sportief Sportief gezien ging het Ajax in de eerste helft van de jaren ‘80 voor de wind, althans, in competitieverband. Krol,

Tweede profclub

Een aantal jongens die ik door de jaren op de middelbare school meemaakte speelde bij AFC. Uit de verhalen die zij mij vertelden maakte ik op dat het mijn club niet was. Tegenwoordig vind ik AFC een mooie club. De vereniging is ouder dan Ajax, heeft veel historie en zweert bij tradities. Het shirt

van AFC vind ik prachtig. Die enkele keren dat ik langs de lijn stond op Sportpark Goed Genoeg genoot ik. De mensen waren aardig en iedereen liep er door elkaar heen. Iedereen die normaal doet kan lid worden van AFC, zo heb ik begrepen. In Het Parool van maandag las ik dat amateurclub AFC voorzichtig overweegt om in de toekomst naar de rangen der profs te verhuizen. AFC is lijstaanvoerder van de topklasse en kan bij een kampioenschap promoveren naar de eerste divisie. Ik denk dat de leden van AFC zelf heel goed kunnen bepalen of een overstap van de amateurs naar de profs wenselijk en verstandig is. Maar wat mij betreft doen ze het. Ik zou het mooi vinden als er in

Volgens velen het lelijkste uitshirt van Ajax ooit, met TDK als shirtsponsor.

Ajax werd in deze periode driemaal landskampioen (1981/82, 1982/83 en 1984/85), 1 keer tweede (1985/86) en eenmaal derde (1983/84) en ook werd de KNVB-beker tweemaal veroverd (1982/83 en 1985/86).

In Europa draaide Ajax echter belabberd: In de zes seizoenen tussen 1980 en 1986 werd Ajax 4 keer in de eerste ronde uitgeschakeld en tweemaal in de tweede ronde.

Kussentjes op de wielerbaan door Henk Slisser Op verjaardagen in onze familie ging het regelmatig over wielrennen in het algemeen en het Olympisch Stadion in het bijzonder. Als kind vond ik dat altijd heel interessant, want mijn oom was in die tijd een bekend gangmaker (Jan Slesker). Een van de verhalen die mij altijd bijgebleven zijn, is het legendarische WK achtervolging in 1948 te Amsterdam. In de halve finale moest de Nederlander Gerrit Schulte rijden tegen de Zwitser Hugo Koblet. Na een spannende strijd waarin Gerrit Schulte tot het uiterste moest gaan, bereikte hij de finale. Vervolgens werd de andere halve finale gereden tussen de Italianen Fausto Coppi en Antonio Bevilacqua. Fausto Coppi kreeg de overwinning in de schoot geworpen. Het publiek ging toen enorm tekeer, een uur later zou immers de finale gereden worden, men pikte dit niet. Kussentjes De organisatie van de WK deed hier niets mee. Nadat de finalisten, na enig uitstel, uiteindelijk gereed waren voor de start, gooide het publiek ineens de beruchte stadionkussentjes op de wielerbaan. De WK-organisatie verzocht de mensen te stoppen met gooien, maar het publiek reageerde op zijn beurt nu ook niet. Dit hield lange tijd aan waarop men uiteindelijk besloot de finale van de achtervolging een dag uit te stellen.

Oscar Borghardt schrijft op deze plaats over zijn herinneringen aan Diemenzijde, een van de korte zijden van stadion De Meer.

Het is alweer lang geleden dat ik een oprechte hekel had aan AFC. Als tiener die opgroeide in de (toen nog volksbuurt) De Pijp en later de Bijlmermeer en Diemen bezocht ik twee middelbare scholen: het Spinoza Lyceum en het Hervormd Lyceum Zuid. Op beide scholen zat toen een aantal leerlingen die nu als kakkers zouden worden omschreven.

Tahamata, Arnesen, Jensen, Ling, Piet Schrijvers en Lerby gingen goed en de piepjonge trainer en zijn opvolger Aad de Mos lieten veel spelers debuteren, onder wie Kieft, Rijkaard, Vanenburg en Silooy. Op 3 april 1982 maakte ook Marco van Basten als zeventienjarige zijn debuut voor de Amsterdammers in de competitiewedstrijd tegen N.E.C. Op dat moment had hij nog maar vijf duels voor Ajax 2 gespeeld en was de spits nog slechts een A-junior. Van Basten kwam als invaller binnen de lijnen en verving Johan Cruijff, de man die hem de komende jaren bij de hand zou nemen.

Amsterdam naast Ajax ruimte komt voor een tweede profclub. Het is immers alweer ruim dertig jaar geleden dat voorzitter Dé Stoop de stekker uit FC Amsterdam trok. Die fusieclub trok nog nauwelijks publiek en had geen bestaansrecht meer. Amsterdam afficheert zich graag als wereldstad. En in een wereldstad spelen doorgaans meerdere profclubs: Londen, Rome, Milaan, Madrid en Barcelona zijn hiervan goede voorbeelden. Maar zelfs in steden als Glasgow, Endinburgh, Sheffield, Stoke en Nottingham heeft de voetbalsupporter de keuze uit meer dan één profclub. En wat te denken van Rotterdam (drie profclubs) en Eindhoven (twee). Dat zijn overigens geen wereldsteden!

Bomvol stadion Het incident ging als een lopend vuurtje door heel Amsterdam en de volgende dag was het stadion bomvol. Het kon nu bijna niet meer misgaan en een sensatie hing dus in de lucht. De finale werd na een spectaculaire strijd uiteindelijk gewonnen door Gerrit Schulte. Het recht had dus zijn loop gekregen. Vanaf die tijd werden er geen stadionkussentjes meer verkocht tijdens wielerwedstrijden. Nota bene: Gerrit Schulte (1916-1992) vierde zijn grote triomfen als inwoner van Den Bosch en hij stond dan ook te boek als Brabander. Maar Schulte is Amsterdammer van geboorte. Gerrit Schulte werd geboren op 7 januari 1916 in Amsterdam als zoon van Bernard Schulte en Greet Schouten. Vader was kleermaker aan het Van Beuningenplein 46. In oktober 1938 huwde hij met Toos van der Kley uit ‘s-Hertogenbosch en vanaf die tijd woonde hij definitief in deze stad. Jaarlijks wordt de Gerrit Schulte Trofee uitgereikt aan het grootste wielertalent in Nederland.

pagina 16


amtafel

wij besparen niet op onze staf maar we geven wel

De lekkerste letters maken wij van grof gemalen amandelen en net genoeg suiker zodat je echt de amandelen proeft. Chocoladeletters worden gegoten of gespoten van de beste chocolade.

Roomboter amandelletters 8,95

staffel korting

met dit mpagnetaartje aakt iedereen1 staaf 3,50 • 2 staven 5,95 1 staaf 4,95 goede sier

1,00

van banket of chocolade

Roomboter Amandelstaaf

Chocoladeletters vanaf 7,95

met dit champagnetaartje maakt iedereen goede sier

begin je kerst met ’n…

banketbakkers-kerststol

6,00

Kerststol 9,95

11,00

Champagnetaartje 12,95 Champagnetaartje

Bos en Lommer 319 - [email protected] Tel 020 6846457 - Fax 6821381

AMSTERDAM

Het was een prachtig leven in de Bijlmer in het begin

Recommend Documents