Het verband tussen de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad en eenzaamheid. Annabel van der Linden ANR:

DARK TRIADE EN EENZAAMHEID

Het verband tussen de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad en eenzaamheid Annabel van der Linden ANR: 971808 Eerste begeleider: Hana Hadiwijaya Tweede begeleider: Andreas Wismeijer Bachelorthesis Klinische Gezondheidspsychologie Departement Ontwikkelingspsychologie, Universiteit van Tilburg University Juni 2014

1


Samenvatting Uit eerder onderzoek is gebleken dat verschillende persoonlijkheidskenmerken invloed hebben op het ervaren van eenzaamheid. Het ervaren van eenzaamheid bij kinderen kan zich uiten in een sociaal isolement. Er is nooit eerder specifiek onderzoek gedaan naar het verband tussen de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad en eenzaamheid. In de huidige studie werd het verband tussen de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad en eenzaamheid onderzocht door middel van de Dark Triad Dirty Dozen en de Leuvense Eenzaamheidsschaal voor Kinderen en Adolescenten. Deze vragenlijsten werden afgenomen bij voornamelijk Belgische adolescenten (N = 250, M = 16.53, SD = 1.195). De scores op eenzaamheid, machiavellisme, psychopathie en narcisme werden geanalyseerd aan de hand van bivariate-correlatieanalyses en een multipele regressieanalyse. Uit de resultaten blijkt dat er geen significante correlatie is tussen machiavellisme en eenzaamheid (r = .008), psychopathie en eenzaamheid (r = -.061), narcisme en eenzaamheid (r = .127) en dat er geen significant verband is tussen de Dark Triad als geheel en eenzaamheid (F(3, 218) = 2.023, p = .112). De persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad hebben geen invloed op het ervaren van eenzaamheid. Keywords: Dark Triad, machiavellisme, psychopathie, narcisme, eenzaamheid, sociaal isolement.

2


Abstract Previous research has shown that different personality traits affect the experience of loneliness. Experiencing loneliness in children can express themselves in social isolation. Until this study, there has never been a specific study concerning the relationship between the personalities of the Dark Triad and loneliness. In the present study the relationship between the personality traits of the Dark Triad and loneliness was investigated by means of the Dark Triad Dirty Dozen and the Louvain Loneliness Scale for Children and Adolescents. These questionnaires were administered to mainly Belgian adolescents (N = 250, M = 16.53, SD = 1.195). The scores on loneliness, Machiavellianism, psychopathy and narcissism were analysed using bivariate-correlation analysis and multiple regression analysis. The results show that there is no significant correlation between Machiavellianism and loneliness (r = .008), psychopathy and loneliness (r = -.061), narcissism and loneliness (r = .127) and no significant relationship between the Dark Triad as a whole and loneliness (F (3, 218) = 2.023, p = .112). The Dark Triad has no effect on the experience of loneliness. Keywords: Dark Triad, Machiavellianism, psychopathy, narcissism, loneliness, social isolation

3


Ken je dat gevoel dat je het idee hebt dat niemand je begrijpt en dat je denkt dat je er helemaal alleen voor staat? Of dat je in een grote zaal vol met pratende mensen zit, maar niemand naar jou om lijkt te kijken? Of dat iedereen om je heen een goede relatie lijkt te hebben en dat net jouw relatie vorige week is stukgelopen? Dit kunnen voorbeelden zijn van momenten waarop iemand zich eenzaam voelt. Eenzaamheid is een ervaring die als negatief wordt bestempeld. Het is een persoonlijke beleving. Men kan zich leeg voelen van binnen of heel erg verdrietig, tevens kan men soms zelfs last hebben van angst (Weiss, 1973). Zowel mensen met veel contacten als mensen met weinig contacten om zich heen kunnen zich eenzaam voelen. Eenzaamheid wordt pas ervaren als het gemis aan relaties en contacten als negatief wordt beleefd (Peplau & Perlman, 1982). Verschillende studies stellen dat er meerdere soorten eenzaamheid zijn. Uit de studie van Russell, Cutrona, Rose, en Yurko (1984) blijkt dat er een verschil is tussen emotionele eenzaamheid en sociale eenzaamheid. Emotionele eenzaamheid is het gevolg van het ontbreken van een hechte, intieme relatie. Mensen die emotionele eenzaamheid ervaren, kunnen bijvoorbeeld mensen zijn die net een echtscheiding achter de rug hebben of mensen die het idee hebben dat niemand hen echt kent, niemand weet hoe ze echt in elkaar zitten. Sociale eenzaamheid is het gevolg van het ontbreken van een sociaal netwerk. Sociale eenzaamheid kan bijvoorbeeld ervaren worden door mensen die net verhuisd zijn naar een nieuwe stad of mensen die het idee hebben geen deel uit te maken van een groep. Behalve verschillen zijn er ook overeenkomsten gevonden tussen emotionele en sociale eenzaamheid. Beide soorten eenzaamheid worden namelijk veroorzaakt door een gemeenschappelijke kern van ervaringen, bijvoorbeeld het gebrek aan gezelschap, belangen en ideeën die niet gedeeld kunnen worden met anderen, zich buitengesloten voelen en oppervlakkige sociale relaties hebben.

4


Ervaringen die men beleeft, zijn niet de enige oorzaak van eenzaamheid. Zo laat de studie van Levin en Stokes (1986) zien dat er een positief verband is tussen verschillende persoonlijkheidskenmerken en eenzaamheid. Uit deze studie blijkt dat eenzame mensen vaak meer introvert, depressief en angstig zijn dan niet-eenzame mensen. Evenals Levin en Stokes hebben Cacioppo et al. (2006) onderzoek gedaan naar de verschillen tussen eenzame en niet-eenzame mensen. In een studie vinden zij de bevestiging dat eenzame mensen ten opzichte van niet-eenzame mensen hoger scoren op angst, woede en negatieve stemming. Daarnaast scoren eenzame mensen lager op optimisme, sociale vaardigheden, sociale steun, positieve stemming, emotionele stabiliteit, vriendelijkheid, verlegenheid, gezelligheid en nauwkeurigheid. Nadat de proefpersonen gecontroleerd waren op persoonlijkheidsfactoren werden nog steeds dezelfde effecten gevonden. Ook vonden Cacioppo et al. in een andere studie dat juist eenzaamheid de persoonlijkheidskenmerken kan beïnvloeden. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat eenzame mensen die voorheen erg optimistisch waren, minder optimistisch worden. Deze veranderingen in persoonlijkheid kunnen uiteindelijk resulteren in sociaal isolement (Ploeg, 2011). Persoonlijkheidskenmerken en eenzaamheid hangen nauw samen met elkaar. Burger (1995) deed onderzoek naar het verband tussen de verschillende persoonlijkheden van de Big Five en eenzaamheid. Uit dit onderzoek bleek dat er een negatief verband is tussen extraversie en eenzaamheid. Er zijn echter nog veel meer persoonlijkheidskenmerken dan de persoonlijkheidskenmerken van de Big Five. In de studie van Paulhus & Williams (2002) wordt onderzocht of er een verband is tussen de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad (machiavellisme, psychopathie en narcisme) en de persoonlijkheidskenmerken van de Big Five (extraversie, altruïsme, openheid, consciëntieusheid en neuroticisme). Uit dit onderzoek blijkt dat

5


er een verband is tussen alle drie de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad en een lage score op het persoonlijkheidskenmerk altruïsme uit de Big Five. Als er wordt gekeken naar een of twee persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad zijn er meerdere verbanden gevonden met de persoonlijkheidskenmerken van de Big Five. Mensen met het psychopathische persoonlijkheidskenmerk scoren laag op neuroticisme. Ook is er een negatieve associatie van zowel narcisme als psychopathie met extraversie en openheid. Daarnaast bleek consciëntieusheid en machiavellisme een negatieve associatie te hebben met consciëntieusheid en psychopathie. In dit onderzoek zal gekeken worden naar het verband tussen eenzaamheid en drie specifieke persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad. De Dark Triad bestaat uit narcisme, machiavellisme en psychopathie. Het verband tussen deze drie persoonlijkheidskenmerken en eenzaamheid is nooit eerder onderzocht. Machiavellisme, ook wel de manipulatieve persoonlijkheid genoemd, wordt gekenmerkt door manipulatie en uitbuiting van anderen, een cynische minachting voor moraliteit en een focus op eigenbelang en bedrog (Wilson, Near, & Miller, 1996). De studie van Ali en ChamorroPremuzic (2010) heeft aangetoond dat er een positieve relatie is tussen mensen met het persoonlijkheidskenmerk machiavellisme en losbandigheid en dat er een negatieve relatie is tussen machiavellisten en betrokkenheid, intimiteit en tevredenheid over het leven. Psychopathie is de persoonlijkheid die gekenmerkt wordt door antisociaal gedrag, impulsiviteit, egoïsme en ongevoeligheid. Mensen met het psychopathisch persoonlijkheidskenmerk zijn ook vaak erg agressief, onverantwoordelijk en impulsief. Dit persoonlijkheidskenmerk werd als laatste van de drie aan de Dark Triad toegevoegd (Hare, 1985). Narcisme wordt gekenmerkt door grootheidswaan, trots, egoïsme en gebrek aan empathie. Narcistische mensen stralen vaak veel zelfvertrouwen uit, maar het tegendeel is waar. Deze

6


mensen zijn vaak erg onzeker en hebben weinig zelfvertrouwen. Ze gedragen zich erg impulsief en agressief. Verder hebben ze ook erg veel behoefte aan sociale bevestiging van hun zelfbeeld. Iemand met het narcistische persoonlijkheidskenmerk straalt veel zelfvertrouwen uit, waardoor deze mensen vaak interessant voor anderen zijn (Back et al., 2013). Deze drie persoonlijkheidskenmerken vormen samen de Dark Triad. Dark (donker) verwijst naar de duistere kant van deze persoonlijkheidskenmerken. Alle drie de persoonlijkheidskenmerken worden geassocieerd met een harteloze, manipulatieve interpersoonlijke stijl (Jones & Figueredo, 2012). Ook is er overlap gevonden tussen de drie persoonlijkheidskenmerken. Uit de studie van Fehr, Samsom, en Paulhus (1992) en de studie van McHoskey, Worzel, en Szyarto (1998) is gebleken dat er overlap is tussen de persoonlijkheidskenmerken machiavellisme en psychopathie. De studie van Gustafson & Titzer (1995) laat zien dat er ook overlap is tussen de persoonlijkheidskenmerken narcisme en psychopathie. Ook tussen de persoonlijkheidskenmerken machiavellisme en narcisme is overlap (McHoskey, 1995). Bovenstaande kennis leidt tot de volgende onderzoeksvraag: ‘Wat voor invloed hebben de verschillende persoonlijkheden van het ‘Dark Triad’ model op eenzaamheid?’ Deze onderzoeksvraag kan onderverdeeld worden in drie subvragen: ‘Wat is de invloed van het persoonlijkheidskenmerk machiavellisme op eenzaamheid?’, ‘Wat is de invloed van het persoonlijkheidskenmerk psychopathie op eenzaamheid?’ en ‘Wat is de invloed van het persoonlijkheidskenmerk narcisme op eenzaamheid?’. De verwachting is dat de verschillende persoonlijkheden van de Dark Triad invloed hebben op eenzaamheid. Bij de subvraag: ‘Wat is de invloed van het persoonlijkheidskenmerk machiavellisme op eenzaamheid?’, wordt een negatief verband verwacht, hoe hoger iemand

7


scoort op machiavellisme, hoe minder eenzaam hij zich voelt. Bij de subvraag: ‘Wat is de invloed van het persoonlijkheidskenmerk psychopathie op eenzaamheid?’ wordt ook een negatief verband verwacht, hoe hoger iemand scoort op psychopathie, hoe minder eenzaam hij zich voelt. Er wordt verwacht dat dit verband sterker is dan het verband tussen machiavellisme en eenzaamheid en het verband tussen narcisme en eenzaamheid. Dit wordt verwacht, omdat psychopaten als het minst gevoelig worden omschreven (Hare, 1985). Bij de derde subvraag: ‘Wat is de invloed van het persoonlijkheidskenmerk narcisme op eenzaamheid?’, wordt eveneens een negatief verband verwacht, dus hoe hoger iemand scoort op narcisme, hoe minder eenzaam hij zich voelt. Deze verwachtingen zijn niet gebaseerd op literatuur, omdat het gaat om een exploratief onderzoek. Het belang van dit onderzoek is om meer inzicht te krijgen in het verband tussen eenzaamheid en de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad. Dit is belangrijk, omdat persoonlijkheid niet alleen eenzaamheid beïnvloedt, maar eenzaamheid ook persoonlijkheid kan beïnvloeden. Dit kan leiden tot sociaal isolement (Ploeg, 2011). Door goed in te kunnen spelen op eenzaamheid kan sociaal isolement voorkomen worden.

8


Methode Participanten Voor deze studie is gebruik gemaakt van data uit een breder onderzoek. De participanten deden op vrijwillige basis mee aan het onderzoek. In totaal namen er 250 participanten deel aan dit onderzoek waarvan 125 mannen (50%) en 125 vrouwen (50%). De leeftijd varieerde van 14 tot 24 jaar (M = 16.53, SD = 1.195). Van de participanten had 92% een Belgische nationaliteit en 8% een andere nationaliteit. Procedure Voorafgaand aan het onderzoek werd een proefafname gedaan van twee jongeren. Dit werd gedaan om na te gaan of de test niet te lang duurde en om te controleren of er geen onverwachte moeilijkheden in de test verscholen zaten. Hieruit bleek dat deze jongeren gemiddeld dertig minuten werkten aan de vragenlijst en dat de afname haalbaar zou zijn binnen een lesuur. Het werd ook duidelijk dat de jongeren een aantal begrippen in de vragenlijsten niet goed begrepen hadden. Er werd daarom een verklarende woordenlijst opgesteld, die achteraan de vragenlijst werd toegevoegd. Voor de afname van het onderzoek zelf werden drie middelbare scholen telefonisch gecontacteerd met de vraag of ze wilden deelnemen. Twee scholen stemden na een gesprek in met het onderzoek, namelijk het Sint-Michielsinstituut Keerbergen (SMIKS) en het Koninklijk Atheneum Tervuren (KAT). De vragenlijsten werden door de scholen afgenomen als vervangopdracht tijdens de vrije lesuren. Vooraf kregen alle leerlingen een brief mee om toestemming te vragen aan de ouders. Ouders die liever niet hadden dat hun kind deelnam aan het onderzoek, konden dit aan de school laten weten. Voor de afname werden instructiebrieven bezorgd aan de scholen, waarin de procedure

9


duidelijk werd gemaakt. In de instructiebrief stond uitgelegd waarvoor de vragenlijsten dienden, hoe ze afgenomen moesten worden en er zat een korte instructie bijgevoegd die voorgelezen moest worden aan de klas. Daarbij werd ook benadrukt dat de leerlingen vrijwillig mochten deelnemen en dat de gegevens anoniem verwerkt zouden worden. Materialen De afhankelijke variabele eenzaamheid werd gemeten aan de hand van de Leuvense Eenzaamheidsschaal voor Kinderen en Adolescenten (LEKA) (Marcoen & Goossens, 1996). De LEKA geeft een betrouwbare en intern consistente meting van eenzaamheid (Cronbachs α = .80). Verder is aangetoond dat de LEKA een voldoende mate van factoriële validiteit bezit (grote overeenkomst met de vooropgestelde vierfactorenstructuur) en dat de divergente en convergente validiteit van de verschillende subschalen bevredigend kan worden genoemd. (Marcoen & Goossens, 1993; Marcoen, Goossens, & Caes, 1987). De proefpersonen moesten over achtenveertig stellingen aangeven hoe vaak die stelling op hen van toepassing was. Dit deden ze door middel van een vierpunts-Likertschaal ( 1=nooit, 2=zelden, 3=soms en 4=dikwijls). Een voorbeeld van een stelling is: ‘Ik voel me geïsoleerd van anderen’. Een aantal items werden gehercodeerd (1=4, 2=3, 3=2, 4=1), omdat deze stellingen omgekeerd geformuleerd waren, bijvoorbeeld ‘Ik voel me heel sterk verbonden met mijn ouders’. De persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad werden gemeten aan de hand van de Dark Triad Dirty Dozen (DTDD). De DTDD is een convergente en valide test om de Dark Triad te meten (Cronbachs α = .83) (Jonason & Webster, 2010). Ditmaal moesten de participanten over twaalf stellingen aangeven hoe sterk ze het met de stelling eens waren. Dit deden ze door middel van een negenpunts-Likertschaal (1=sterk mee oneens, 9=sterk mee eens). Van de twaalf stellingen werden er vier stellingen over machiavellisme, vier stellingen over psychopathie en

10


vier stellingen over narcisme getoetst. Een voorbeeld van een stelling om machiavellisme te meten is: ‘Ik ben geneigd anderen te manipuleren om mijn zin te krijgen’, een voorbeeld van een stelling om psychopathie te meten is: ‘Ik ben geneigd om geen berouw te tonen’ en een voorbeeld van een stelling om narcisme te meten is: ‘Ik wil dat anderen mij bewonderen’. Data-analyse Om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden zijn er meerdere analyses uitgevoerd. Allereerst zijn de missende waarden bij de variabele Eenzaamheid vervangen door het gemiddelde van de andere variabelen. De variabelen Machiavellisme, Psychopathie en Narcisme hebben geen missende waarden. Daarna werd met de Pearson’s r correlatie gekeken of er een samenhang is tussen de variabelen en werd met een scatterplot gekeken of de variabelen normaal verdeeld zijn. Per persoonlijkheidskenmerk van de Dark Triad (machiavellisme, psychopathie en narcisme) werd er gekeken of er een significante correlatie was met eenzaamheid. Deze analyse is dus drie keer uitgevoerd. Aan de hand van de volgende criteria zijn de hoogtes van de correlaties bepaald: .00 < r < .30: nauwelijks of geen correlatie, .30 < r < .50: lage correlatie, .50< r < .70: middelmatige correlatie, .70 < r < .90: hoge correlatie (Hinkle, Wiersma, & Jurs, 2003). Om de richting van het verband tussen eenzaamheid en de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad te meten, is er gebruik gemaakt van een multiple regressieanalyse. Deze analyse werd voor alle persoonlijkheidskenmerken tegelijkertijd uitgevoerd. Resultaten Beschrijvende statistiek Voordat de regressieanalyses werden uitgevoerd is eerst de beschrijvende statistiek onderzocht. Het gemiddelde, de standaard deviatie en spreiding zijn weergegeven in Tabel 1. Er

11


is een significant verschil gevonden van geslacht op eenzaamheid (t(248) = -4.39, p<.001), van geslacht op machiavellisme (t(220) = 2.93, p<.005) en van geslacht op psychopathie (t(220) = 2.93, p<.001). Als de breuk van de skewness en de daarbij behorende standaardfout tussen de -2 en 2 ligt is de variabele normaal verdeeld. Alle vier de variabelen blijken normaal verdeeld te zijn (Eenzaamheid 0.021/0.307= 0.068, Machiavellisme -0.342/0.325 = -1.65, Psychopathie 0.148/3.25 = 0.46, Narcisme -0.277/0.325 = -0.85).

Tabel 1. Beschrijvende statistiek van de afhankelijke en onafhankelijke variabelen Gemiddelde

SD

Spreiding binnen de variabele

Man

Vrouw

Eenzaamheid

2.31

2.46

0.26

1.57

Machiavellisme

3.97

3.31

1.70

8.00

Psychopathie

3.75

2.67

1.72

8.00

Narcisme

4.68

4.43

1.76

8.00

Note. SD= Standaard Deviatie

Correlatieanalyse Om te onderzoeken hoe de variabelen met elkaar samenhangen is een bivariatecorrelatieanalyse uitgevoerd. Voorafgaand aan deze correlatieanalyse zijn de assumpties gecontroleerd. Aan de assumptie van lineaire verbanden is voldaan. Dit is gecontroleerd door middel van scatterplots. Aan de assumptie van normaliteit is ook voldaan zoals eerder toegelicht.

12


De resultaten van de bivariate-correlatieanalyse zijn weergegeven in Tabel 2. Er wordt gekeken naar Pearson’s R, omdat de variabelen normaal verdeeld zijn. In deze tabel is terug te zien dat de variabele Eenzaamheid met geen andere variabele significant correleert. Als de waarde van de variabele Eenzaamheid verandert, heeft dit geen invloed op de waardes van de andere variabelen. De andere drie variabelen (Machiavellisme, Psychopathie en Narcisme) correleren wel significant met elkaar bij een alpha-waarde van .01. Machiavellisme en Psychopathie hebben een middelmatige correlatie, Machiavellisme en Narcisme hebben een lage correlatie en Psychopathie en Narcisme hebben een minimale correlatie met elkaar. Het zijn alle drie positieve correlaties. Als de waarde van één van de drie variabelen stijgt zullen de waarden van de andere twee variabelen ook stijgen.

Tabel 2. Correlatieanalyse tussen Eenzaamheid, Machiavellisme, Psychopathie en Narcisme Eenzaamheid

Machiavellisme

Psychopathie

Narcisme

Eenzaamheid

1

-

-

-

Machiavellisme

-.008

1

-

-

Psychopathie

-.061

.590**

1

-

Narcisme

.127

.470**

.288**

1

**. Correlatie is significant bij alpha = .01 (2-tailed).

Regressieanalyse Ondanks dat de correlatieanalyse van Eenzaamheid met de andere drie variabelen niet significant was, is er toch een multipele regressieanalyse uitgevoerd met als afhankelijke

13


variabele Eenzaamheid. Voorafgaand aan deze multipele regressieanalyse zijn eerst de assumpties van een multipele regressie gecontroleerd. Zoals eerder besproken is, wordt aan de assumptie van lineaire verbanden en de assumptie van normaliteit voldaan. Om te controleren of er sprake is van multicollineariteit is gekeken naar de waarde van de ‘Tolerance’ en ‘Variation Inflation Factor’. In Tabel 3 worden de resultaten weergegeven. De waarde van ‘Tolerance’ is bij alle drie de onafhankelijke

Tabel 3. Multicollineariteit van de onafhankelijke variabelen Tolerance

VIF

Machiavellisme

.55

1.81

Psychopathie

.65

1.54

Narcisme

.78

1.28

Note. VIF=Variation Inflation Factor

variabelen hoger dan .1 en de waarde van de ‘Variation Inflation Factor’ is bij alle drie de onafhankelijke variabelen lager dan 6. Dit betekent dat er geen sprake is van multicollineariteit. Ook moet de steekproef groot genoeg zijn, zodat de resultaten gegeneraliseerd kunnen worden. De gebruikte formule hiervoor is N > 50 + 8m. ‘N’ staat voor het aantal participanten en ‘m’ staat voor het aantal onafhankelijke variabelen. In dit onderzoek moeten er minimaal 74 participanten meedoen om te voldoen aan deze regel. Met een totaal van 250 participanten is er voldaan aan deze assumptie. Na de bevinding dat aan alle assumpties voldaan is, is er een multipele regressieanalyse uitgevoerd met de enter methode. De onafhankelijke variabelen waren Machiavellisme,

14


Psychopathie en Narcisme. De afhankelijke variabele was Eenzaamheid. De resultaten van deze regressieanalyse waren niet significant (F(3, 218) = 2.023, p = .112). Zowel de mate waarin mensen machiavellistische persoonlijkheidskenmerken hebben als de mate waarin mensen psychopatische of narcistische persoonlijkheidskenmerken hebben, hebben geen significante invloed op de mate waarin deze mensen eenzaamheid ervaren. Tabel 4 bevat de overige resultaten van deze analyse.

Tabel 4. Multipele regressieanalyses met Eenzaamheid als afhankelijke variabele B

SE

p-waarde

Machiavellisme

-0.005

0.014

.706

Psychopathie

-0.014

0.013

.279

Narcisme

0.025

0.011

.027

Note. SE=Standaard Error

Discussie Het doel van dit onderzoek was om antwoord te geven op de vraag wat de invloed is van de drie persoonlijkheden van de Dark Triad op eenzaamheid. Verwacht werd dat alle drie de persoonlijkheidskenmerken een negatief verband zouden hebben met eenzaamheid. Hoe hoger iemand scoort op één van de drie persoonlijkheden van de Dark Triad, hoe minder eenzaam hij zich voelt. Voor de mensen met het psychopathische persoonlijkheidskenmerk werd een sterker verband verwacht dan voor de mensen met de machiavellistische of narcistische persoonlijkheidskenmerken. Ook is gekeken naar de invloed van de drie persoonlijkheden samen op eenzaamheid.

15


Relatie Dark Triad en eenzaamheid Uit de bivariate-correlatieanalyse is gebleken dat geen één van de drie de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad significant correleert met eenzaamheid. Dit betekent dat de hypothese ‘hoe hoger iemand scoort op machiavellisme, hoe minder eenzaam hij zich voelt’ niet wordt bevestigd. Ook de hypothesen ‘ hoe hoger iemand scoort op psychopathie, hoe minder eenzaam hij zich voelt’ en ‘hoe hoger iemand scoort op narcisme, hoe minder eenzaam hij zich voelt’ worden niet bevestigd. Eerder is gezien dat de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad overlap hebben met elkaar (Fehr, Samson, & Paulhus, 1992; Gustafson & Titzer, 1995; McHoskey, 1995; Szyarto, 1998). Deze overlap wordt met de bivariate-correlatieanalyse nogmaals bevestigd. Alle drie de persoonlijkheidskenmerken correleren significant met elkaar. Uit de multipele regressie blijkt dat de drie persoonlijkheidskenmerken samen, de Dark Triad, geen significante invloed uitoefenen op eenzaamheid. De verwachting dat de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad invloed zouden hebben op het ervaren van eenzaamheid wordt dus niet bevestigd. Sterke punten en beperkingen Een sterk punt van dit onderzoek is dat de Dark Triad in drie aparte delen wordt gemeten. Er zijn aparte vragen voor zowel machiavellisme, psychopathie als narcisme. Doordat de drie persoonlijkheidskenmerken die samen de Dark Triad vormen alle drie apart gemeten zijn, kon er ook gekeken worden naar de persoonlijkheidskenmerken op zichzelf. Een ander sterk punt van dit onderzoek is dat er nooit eerder onderzoek is gedaan naar de invloed van de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad op eenzaamheid. Alle resultaten

16


die verkregen zijn bevatten nieuwe informatie. Behalve de sterke punten heeft dit onderzoek ook beperkingen. Een beperking van dit onderzoek is dat er geen rekening gehouden is met de storende factoren. Eenzaamheid wordt positief beïnvloed door de mate waarin mensen angst, woede en een negatieve stemming ervaren. Er zijn ook factoren die eenzaamheid negatief beïnvloeden, bijvoorbeeld de mate van optimisme, sociale vaardigheden, sociale steun, positieve stemming, emotionele stabiliteit, nauwkeurigheid, vriendelijkheid, verlegenheid en gezelligheid die ervaren wordt (Cacioppo et al., 2006). Bij deze studie wordt er alleen gekeken naar de invloed van de Dark Triad, maar wordt er niet gecontroleerd voor de overige factoren die invloed kunnen hebben. Dit zou tevens de niet-significante resultaten kunnen verklaren. Vervolgstudie Bij een vervolgstudie is het van belang dat er rekening gehouden wordt met de storende variabelen zoals eerder beschreven staat. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door de Leuvense Eenzaamheidsschaal voor Kinderen en Adolescenten (LEKA) en Dark Triad Dirty Dozen (DTDD) na bepaalde tijd nog een keer af te nemen en deze resultaten met elkaar te vergelijken. Als de resultaten van de LEKA significant van elkaar verschillen, maar de resultaten van de DTDD geen significant verschil aantonen, is er sprake van storende factoren. Om de studie verder te verbeteren zouden de vragen van de DTDD die betrekking hebben op het kind door zowel het kind zelf als door de ouders van het kind ingevuld kunnen worden. Op deze manier zullen sociaal wenselijke antwoorden van het kind eerder herkend worden. Dit zal de objectiviteit van de studie verbeteren. Verder zou er bij een vervolgstudie gekeken kunnen worden naar de copingstrategie die kinderen gebruiken bij het ervaren van eenzaamheid. Uit de studie van Rokach en Brock (1998)

17


blijkt dat er verschillende copingstrategieën worden gebruikt als het gaat eenzaamheid. Het zou kunnen zijn dat kinderen met machiavellistische, psychopathische of narcistische persoonlijkheidskenmerken een andere copingstrategie gebruiken dan kinderen zonder deze persoonlijkheidskenmerken. De verschillende copingstrategieën zouden voor beide groepen kinderen succesvol kunnen zijn, wat het niet-significante verschil in het ervaren van eenzaamheid zou kunnen verklaren. Conclusie In de huidige studie is geen significante relatie gevonden tussen de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad en eenzaamheid. Wel is de overlap tussen de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad bevestigd. Huidig onderzoek is het eerste onderzoek dat gedaan is naar de relatie tussen de Dark Triad en eenzaamheid. Ondanks dat er geen significante resultaten uitgekomen zijn, is er wel veel nieuw studiemateriaal aan het licht gekomen. Zo kan er in vervolgonderzoek beter rekening gehouden worden met storende factoren, een objectiever onderzoek neergezet worden.

18


Referenties Ali, F., & Chamorro-Premuzic, T. (2010). The dark side of love and life satisfaction: Associations with intimate relationships, psychopathy and machiavellianism. Personality and Individual Differences, 48, 228-233. Back, M. D., Küfner, A. C. P., Dufner, M., Gerlach, T. M., Rauthmann, J. F., & Denissen, J. J. A. (2013). Narcissistic admiration and rivalry: Disentangling the bright and dark sides of narcissism. Journal of Personality and Social Psychology, 105, 1013-1037. Cacioppo, J. T., Hawkley, L. C., Ernst, J. M., Burleson, M., Berntson, G. G., Nouriani, B., & Spiegel, D. (2006). Loneliness within a nomological net: An evolutionary perspective. Journal of Research in Personality, 40, 1054–1085. Fehr, B., Samsom, Dl., & Paulhus, D. L. (1992). The construct of Machiavellianism: Twenty years later. In C. D. Spielberger & J. N. Butchers (Eds.), Advances in personality assessment (pp. 77-116). Hillsdale, NJ: Erlbaum. Gustafson, S. B., & Ritzer, D. R. (1995). The dark side of normal: A psychopathy-linked pattern called aberrant self-promotion. European Journal of Personality, 9, 147–183. Hare, R. D., (1985). Comparison of procedures for the assessment of psychopathy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 53, 7-16. Hinkle, D. E., Wiersma, W., & Jurs, S. G. (2003). Applied statistics for the behavioral sciences. Boston, Mass., [etc.]: Houghton Mifflin. Jaremka, L. M., Andridge, R. R., Fagundes, C. P., Alfano, C. M., Povoski, S. P., Lipari, A. M., … Kiecolt-Glaser, J. K. (2013). Pain, depression, and fatigue: Loneliness as a longitudinal risk factor. Health Psychologie, 19, 1-10.

19


Jonason, P.K., & Webster, G.D. (2010). The Dirty Dozen: A concise measure of the dark triad. Psychological Assessment, 22, 420-432. Jones, D. N., & Figueredo, A. J. (2012). The core of darkness: Uncovering the heart of the dark triad. European Journal of Personality, 27, 521-531. Levin, I., & Stokes, J. P. (1986). An examination of the relation of individual difference variables to loneliness. Journal of Personality, 54, 717–733. Marcoen, A., & Goossens, L. (1996). Leuvense Eenzaamheidsschaal Voor Kinderen en Adolescenten. Vakgroep Ontwikkelingspsychologie, Katholieke Universiteit Leuven. Marcoen, A., & Goossens, L. (1993). Loneliness, attitude towards aloneness, and solitude: Age differences and developmental significance during adolescence. In S. Jackson & H. Rodriguez-Tomé (Eds.), Adolescence and its social worlds (pp. 197- 227). Hove, UK: Erlbaum. Marcoen, A., Goossens, L., & Caes, P. (1987). Loneliness in pre- through late adolescence: Exploring the contributions of a multidimensional approach. Journal of Youth and Adolescence, 16, 561-577. McHoskey, J. (1995). Narcissism and Machiavellianism. Psychological Reports, 77, 755–759. McHoskey, J. W., Worzel, W., & Szyarto, C. (1998). Machiavellianism and psychopathy. Journal of Personality and Social Psychology, 74, 192–210. Peplau, L. A., & Perlman, D. (1982). Perspectives on loneliness. In L. A. Peplau & D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research, and therapy (pp. 1-20). New York, NY: Wiley. Ploeg, van der J. D. (2011). De sociale ontwikkeling van het schoolkind. Springer Media, Nederland.

20


Rokach, A., & Brock, H. (1998). Coping with loneliness. Journal Of Psychology, 132, 107-127. Russell, D., Cutrona, C. E., Rose, J., & Yurko, K. (1984). Social and emotional loneliness: an examination of Weiss's typology of loneliness. Journal of personality and social psychology, 46, 1313 - 1321. Weiss, R. S. (1973). Loneliness: The experience of emotional and social isolation. Cambridge. MA US: The MIT Press. Wilson, D. S., Near, D., & Miller, R. R. (1996). Machiavellianism: A synthesis of the evolutionary and psychological literatures. Psychological Bulletin, 119, 285-299.

21


Bijlagen Tabel 1. Beschrijvende statistiek van de afhankelijke en onafhankelijke variabelen Gemiddelde

SD

Spreiding binnen de variabele

Man

Vrouw

Eenzaamheid

2.31

2.46

0.26

1.57

Machiavellisme

3.97

3.31

1.70

8.00

Psychopathie

3.75

2.67

1.72

8.00

Narcisme

4.68

4.43

1.76

8.00

Note. SD= Standaard Deviatie

22


Tabel 2. Correlatieanalyse tussen Eenzaamheid, Machiavellisme, Psychopathie en Narcisme Eenzaamheid

Machiavellisme

Psychopathie

Narcisme

Eenzaamheid

1

-

-

-

Machiavellisme

-.008

1

-

-

Psychopathie

-.061

.590**

1

-

Narcisme

.127

.470**

.288**

1

**. Correlatie is significant bij alpha = .01 (2-tailed).

23


Tabel 3. Multicollineariteit van de onafhankelijke variabelen Tolerance

VIF

Machiavellisme

.55

1.81

Psychopathie

.65

1.54

Narcisme

.78

1.28

Note. VIF=Variation Inflation Factor

24


Tabel 4. Multipele regressieanalyses met Eenzaamheid als afhankelijke variabele B

SE

p-waarde

Machiavellisme

-0.005

0.014

.706

Psychopathie

-0.014

0.013

.279

Narcisme

0.025

0.011

.027

Note. SE=Standaard Error

25

Het verband tussen de persoonlijkheidskenmerken van de Dark Triad en eenzaamheid. Annabel van der Linden ANR:

Recommend Documents