Hier kun je je naam invullen! Voornaam: Achternaam:
Om te leren, lezen en tekenen...
Het slimme huis
I 9999-9-5096
llustratie: Atelier Pulido, www.Pulido.de
Concept + teksten Duits: Andrea Behnke, Vertaling Nederlands: itl AG featuring Leonne Boogaarts
Leeftijd:
Overhandigd door:
Met ondersteuning van:
www.busch-jaeger.nl
© 2013 Kinder Medienverlag Rami Ciftci + Atelier J.G. Pulido Sauerdornweg 16 • 66740 Saarlouis • Tel.: 06831 - 76 87 792 www.kinder-medienverlag.de •
[email protected]
1
Busch-Wächter Busch-MasterLight
Leuke bel! En het licht gaat ook aan.
Dat is de bewegingsschakelaar. Daarom gaat het licht automatisch aan.
Moderne intercominstallatie “Hallo, wie is daar?” Bij deze moderne belinstallatie kun je op een beeldscherm zien wie er buiten voor de deur staat. Op het moment dat er iemand belt, wordt iedere paar seconden een foto opgenomen. Dat is mogelijk door de ingebouwde camera. Natuurlijk zit er ook een intercom in. Veiligheid is belangrijk.
2
3 Het is weekend, zaterdagavond, en Tina is opgewonden. Haar oom Martin en haar tante Renate hebben haar en haar schoolvriend Tim uitgenodigd voor de bioscoop. Tina's ouders brengen de kinderen weg. Ook oom en tante hebben zin in een ontspannen avond. Die kunnen ze wel gebruiken, want ze hebben pas geleden een huis gekocht en gerenoveerd. Ze hebben net de verhuizing achter de rug. Daarom zijn ze nu blij dat ze een paar gezellige uurtjes met Tina en Tim kunnen doorbrengen. Ze kijken uit het raam. De bewegingsschakelaar is ingeschakeld. De kinderen staan voor de huisdeur. Een bewegingsschakelaar is een technische “bewaker”.
Oom Martin heeft de buitenlamp, een Busch-MasterLight, zo ingesteld dat hij al bij de schemering automatisch met lage helderheid inschakelt. Zo kun je het huisnummer zien. Als Tim en Tina over de oprit lopen wordt het zelfs nog lichter. De bewegingsschakelaar heeft hen herkend. Het pad naar de huisdeur is stralend verlicht. De lamp is ook handig voor oom Martin en tante Renate als ze het huis verlaten. Tim is enthousiast en loopt nog een keer heen en weer. Gelukkig maar dat deze bewaker energiezuinig werkt. Tina bewondert de moderne intercominstallatie bij de deur. Maar in het huis zelf is nog veel meer te ontdekken. De kinderen zijn benieuwd.
Nee, zelfs als we ze het hele jaar zouden laten branden, verbruikt een lamp slechts 30 cent stroom. Dat is niet eens een half bolletje ijs. Verbruiken de lampen bij de trap niet heel veel stroom?
Comfortschakelaar
IceLight
Energiespaartip In alle kamers het licht laten branden? Dat hoeft toch niet. Je zou eigenlijk alleen het licht moeten laten branden als dat echt nodig is. Binnenkort worden de huidige lampen allemaal vervangen door led-lampen. Die verbruiken maar heel weinig stroom.
4
5 Oom Martin en tante Renate omarmen Tina en begroeten Tim. Maar Tim heeft zijn hoofd er niet bij. Het licht valt hem op: langs de traptreden branden kleine vierkantjes, zo groot als een lichtknop. Oom Martin legt uit dat dat lichtdioden ofwel led's zijn. Dat is heel moderne technologie waarmee je veel energie kunt besparen. Het licht in de gang heet IceLight. Tina vindt dat grappig: ijslicht. De verlichting zorgt ervoor dat niemand van de trap valt. De lampen bieden dus veiligheid, vooral 's avonds en 's nachts. Tina en Tim zouden zo'n nachtlicht ook graag in hun kinderkamer hebben. Daar is het namelijk niet altijd opgeruimd. En met dit licht kunnen ze ook in het donker zien waar ze lopen.
Op de weg naar de keuken merkt Tina verbaasd dat het licht in de gang net automatisch is uitgegaan. Er heeft toch niemand op de lichtknop gedrukt? En inderdaad: het licht gaat uit, als er niemand meer in het vertrek is. Gewoon vanzelf. Tante Renate heeft voor schakelaars gekozen die zoiets kunnen. Die noem je comfortschakelaars. Tante Renate legt uit dat er veel verschillende schakelaars zijn die van alles kunnen. Sommige schakelen automatisch het licht aan wanneer je in de kamer komt. Zulke schakelaars hebben tante Renate en oom Martin in de kelder. Andere zoals hier in de gang schakelen het licht alleen weer uit. Er zijn ook schakelaars die alles vanzelf kunnen.
Hebben jullie alle stopcontacten zelf ingebouwd?
Nee, dat heeft een elektrobedrijf gedaan. Want alles wat met stroom te maken heeft, moeten vakmensen doen. Dat is voor onze veiligheid. En voor kinderen is stroom altijd gevaarlijk; dus handen thuishouden!
USB-contactdoos
Energiespaartip Overal heb je tegenwoordig elektrische apparaten voor. Maar die zijn niet altijd even zinvol. Waarom moet je bijvoorbeeld een mixer gebruiken om een roerei te maken? Een ei kun je ook met een garde slaan. Je moet ook eerst goed nadenken voordat je een elektrisch fornuis gebruikt. Zo kun je voor het opbakken van broodjes beter een toaster gebruiken en een waterkoker om water te verwarmen.
7
6 Tim, Tina, tante Renate en oom Martin zijn in de keuken. Daar staan allerlei technische apparaten: een koffieautomaat voor oom Martin en een waterkoker voor tante Renate, die liever thee drinkt. Tante Renate vraagt de kinderen of ze een glas bananenmelk lusten. Tim houdt erg veel van bananenmelk. Tante vult een kan met melk en schilt twee bananen. Ze sluit de staafmixer aan en gaat aan de slag! De staafmixer begint te werken. Oom Martin legt aan de kinderen uit dat alles wat met stroom te maken heeft voor kinderen gevaarlijk is. Daarom mogen kinderen ook nooit een stopcontact aanraken. Maar ook volwassenen moeten goed opletten.
Vroeger moest tante Renate altijd hard trekken om een stekker uit het stopcontact te krijgen. Dat was niet altijd gemakkelijk. Vandaag de dag is het gemakkelijker en ook veiliger; tante Renate hoeft alleen het hendeltje aan het stopcontact omlaag te duwen. Dan gaat de stekker zonder enig probleem los. Als ze allemaal bananenmelk drinken, valt Tim een heel bijzonder stopcontact op: een USB-contactdoos. Daarin past een USB-kabel. Daarmee kunnen tante Renate en oom Martin hun mobiele telefoons, MP3-spelers en hun camera's opladen. Ze hebben geen adapters meer nodig, alleen nog een kabeltje. Dat is handig omdat oom Martin zijn adapters altijd kwijt is.
Wij beschermen ons tegen brand
Waar komt de muziek vandaan?
Wat moet je doen bij brand?
Van het internet. We hebben een radio, die zenders van het internet kan ontvangen.
Rookmelders als levensredder
iNet-radio
Het inademen van rook kan dodelijk zijn. Als je merkt dat er brand is, ben je vaak al te laat. Daarom zijn rookmelders nodig. Deze slaan al alarm bij de eerste tekenen van rook. Rookmelders moeten in ieder geval worden aangebracht in de gang op iedere verdieping. Want juist 's nachts als je slaapt, is het belangrijk dat je op tijd gewaarschuwd wordt. Inmiddels zijn er ook speciale warmtemelders voor de keuken. Dat zijn melders die bij het koken geen vals alarm geven. Want bij conventionele rookmelders zou de waterdamp die bij het koken ontstaat als rook worden herkend en een alarm activeren.
Energiespaartip Douchen spaart water en daarmee ook energie. Het water moet namelijk eerst warm worden gemaakt. Voor een vol bad heb je namelijk drie keer zo veel energie nodig als een douche.
m
Alar
112
Rookmelders zijn absolute technische wonderen: ze hebben een “oog” waarin steeds weer een lampje oplicht. Daarmee bewaken ze de rookkamer in de melder. Als er rook binnentreedt, activeren de stralen een sensor. Dit geeft een signaal door aan de alarminstallatie, waardoor het alarmsignaal afgaat. Er zijn ook rookmelders die je met elkaar kunt verbinden: als er één activeert, verspreiden de overige het alarm.
Brandveiligheid is belangrijk: vooral een brandblusser en een blusdeken mogen in geen enkel huis ontbreken. De blusdeken moet in de keuken altijd bij de hand zijn, omdat hij vooral voor vetbranden bedoeld is. Let op: ook kleine beginnende branden mag je nooit met een normale wollen deken blussen, dat is gevaarlijk. Brandend vet mag je nooit met water blussen! Want daardoor ontstaat er waterdamp die de brandende vetdeeltjes verspreiden. Het gevolg is een vetexplosie. In speciaalzaken of bij de plaatselijke brandweer krijg je meer informatie over geschikte blusmiddelen. Kinderen mogen niet proberen brand te blussen, maar moeten de woning meteen verlaten!
8 Muziek in de badkamer! Die komt uit een bijzondere radio. Een radio die verbonden is met het internet. Deze verbinding wordt WLAN genoemd. Dat is de afkorting voor “Wireless Local Area” waarvoor je dus geen kabel nodig hebt. De radio kan zenders uit de hele wereld ontvangen. Dat vindt oom Martin bijzonder fijn. Hij komt namelijk uit Engeland. Nu kan hij naar het nieuws uit Engeland luisteren als hij zijn tanden poetst. Hij heeft meerdere zenders uit zijn land opgeslagen. Het bijzondere aan de radio is dat hij in een gewone inbouwdoos past en daarom geen ruimte inneemt. Bovendien is hij beschermd tegen het water, omdat hij ver genoeg van de wasbak af staat. Zo kun je zonder gevaar naar de radio luisteren. In de buurt van water mogen namelijk nooit technische apparaten staan.
Rustig blijven en de woning meteen verlaten! Bij rook kun je het beste kruipen, deuren en ramen van brandende vertrekken niet openen en de buren waarschuwen. En als je buiten bent meteen het alarmnummer 112 bellen.
Brandblusser
9
Illustratie: www.Pulido.de
www.kinder-medienverlag.de
Poster
Met een radiografische verbinding wordt bewaakt of alle ramen en de tuindeur gesloten zijn.
BuschWelcome is een moderne belinstallatie met intercom en video die voor veiligheid zorgt.
De Busch-Wächterbewegingsschakelaar verlicht de entree als mensen richting het huis lopen.
IceLight is energiebesparend licht.
Dimmers regelen de helderheid van het licht zodat het echt gezellig wordt.
Met de USB-contactdoos kunnen mobiele telefoons en camera's zonder problemen worden opgeladen.
Zo'n huis is super!
De comfortschakelaar kan het licht automatisch in- of uitschakelen.
De kamerthermostaat regelt de temperatuur in de verschillende kamers. In de badkamer moet het 's ochtends en in de kinderkamer overdag iets warmer zijn.
Dankzij de servicewandcontactdoos kunnen stekkers veilig en gemakkelijk worden uitgetrokken.
Met een tijdschakelklok kunnen bijvoorbeeld de rolluiken 's ochtends en 's avonds omhoog en omlaag worden gedaan.
Rookmelders geven een alarm af als er rook is en kunnen zo levens redden.
De Protector-contactdoos beschermt tegen te hoge spanningen bij onweer.
Een WLAN-accesspoint zorgt voor een energiebesparende internettoegang in het hele huis.
iNet-radio ontvangt zenders uit de hele wereld via het internet en neemt vrijwel geen ruimte in beslag.
De stroomspaarschakelaar kan stopcontacten van het stroomnet halen.
Dit is het huis van oom Martin en tante Renate: overal moderne techniek!
Het slimme huis
Kennis rondom de led
Energiespaartip
Gebruiksmogelijkheden van led-lampjes Hoe kom je op het internet? Koplamp
Busch-Memoryseriedimmer
IceLight in de wand
Buitenlamp
Wisten jullie al ...
Als je een apparaat in stand-by zet, schakelt hij wel uit, maar verbruikt nog steeds stroom. Dat kun je bijvoorbeeld zien aan het brandende rode lampje op de televisie. Dat lampje verbruikt energie. Dus als je een apparaat niet gebruikt, moet je hem helemaal uitschakelen. Het is zelfs mogelijk om met een normale schakelaar het stopcontact helemaal van het stroomnet te halen en dat met maar één klik. Daarmee bespaar je best veel geld! Zo maak je van een normale schakelaar een stroomspaarschakelaar.
... dat led lichtemitterende diode betekent? Dat is een moeilijk woord. Je kunt hem ook gewoon lichtdiode noemen.
Bureaulamp
Led-dimmer
... dat Henry Joseph Round de lichtdiode al in 1907 ontdekt heeft? Zonder het te weten waar Henry Joseph Round mee bezig was, werkte ook Oleg Vladimirov Losev sinds 1921 aan deze nieuwe technologie, en in 1962 vond de Amerikaan Nick Holonyak de eerste rode led uit. ... dat lichtdioden elektrische componenten zijn die straling afgeven en dat ze stroom direct omzetten in licht? Daardoor verbruikt de led-techniek veel minder energie dan gloeilampen of halogeengloeilampen. ... dat led-lampen veel langer meegaan dan andere lampen? Ze branden meer dan 50.000 uur. Dat is bijna zes jaar! ... dat je led-lampen inmiddels ook kan dimmen? Daarvoor zijn er speciale led-dimmers, die op led-lampen zijn afgestemd. Vroeger kon je led-lampen niet dimmen.
Stand-bylicht bij het raam
12
... dat led-lampen vroeger altijd gekleurd waren? Bijvoorbeeld als rood stand-bylampje op de televisie. Vandaag zijn ze ook in wit verkrijgbaar. Zelfs auto's kunnen met led-licht rijden. ... dat led-lampen nauwelijks warmte afgeven? Daardoor zijn ze bijvoorbeeld ook geschikt voor zaklampen. ... dat er inmiddels ook led-televisies bestaan? Dat is een nieuwe trend.
Wij hebben WLAN. De signalen komen uit deze kleine doos. Het voordeel is dat onze WLAN slechts weinig energie verbruikt.
WLANcontactdoos 13
In de woonkamer staan meerdere lampen. Maar het hoeft niet altijd even licht te zijn. Als oom Martin en tante Renate naar de televisie kijken, hebben ze niet zo veel licht nodig. Oom Martin laat de kinderen zien, hoe je de verlichting kunt dimmen. Dimmen betekent dat je de helderheid verlaagt. Deze dimmer is twee keer zo goed; hij kan twee lampen apart regelen. Oom Martin heeft nu niet veel licht nodig, want hij surft op internet met zijn tabletcomputer. Het internetsignaal komt uit een intelligente inbouwdoos met WLAN. Dankzij deze doos hebben oom Martin en tante Renate internet overal in het huis.
Bij ons worden de kamers automatisch alleen maar verwarmd als we die gebruiken. Bij jullie zou de kinderkamer dus alleen maar 's middags warm worden.
Energiespaartip De verwarming hoeft niet altijd op volle toeren te draaien. En het hoeft toch alleen maar warm te zijn als er iemand in de kamer is. Een temperatuur van 18 graden is voldoende om te slapen en 21 graden in woonvertrekken. Een lagere kamertemperatuur bespaart energie. Als de verwarming maar één graad lager staat, dalen de stookkosten met ongeveer zes procent.
Hier is het lekker warm.
• Stroomaansluiting • Verbinding naar energieleverancier • Verbinding naar de tellers • Verbinding tussen apparaten, besturingscentrale en energiereservoir
15
14 De kinderen zitten met oom Martin en tante Renate op de bank. Tante Renate legt uit dat natuurlijke grondstoffen zeer waardevol zijn. Daarom moeten de mensen zuinig omgaan met energie. Tante Renate en oom Martin zijn slim en hebben een intelligent huis. Dat huis merkt namelijk wat er aan de hand is. Bijvoorbeeld of er personen in een bepaalde kamer zijn of als de zon door de ramen schijnt. Sensoren in alle kamers voelen dat. En ze geven alle informatie weer door: als het raam open is, schakelt bijvoorbeeld de verwarming uit. De wasmachine begint 's nachts te draaien als de stroom goedkoper is. Daardoor bespaart men energie en ook geld.
Iedere kamer heeft een eigen thermostaat. Heel bijzonder is dat oom en tante met tijdschakelklokken kunnen instellen wanneer het in de kamers warm en wanneer het koeler wordt. In de winter is de woonkamer aangenaam warm, ook 's avonds. In de slaapkamers is een temperatuur van 18 graden warm genoeg. Alleen 's ochtends als we moeten opstaan, is het daar aangenamer. Oom Martin en tante Renate hebben er precies over nagedacht om welke tijd ze in welke kamer zijn. Ze kunnen ook op ieder moment aflezen hoeveel energie ze hebben verbruikt. Zo hoeven ze niet te wachten op de afrekening aan het einde van het jaar. Het huis is namelijk verbonden met de energieleverancier en de actuele gegevens worden steeds doorgestuurd.
Ik hou niet van onweer... Bij ons is alles beschermd. Goed dat we binnen zijn.
Protectorcontactdoos
16
17 Oom Martin en tante Renate hebben thuis een grote werkkamer. Ze moeten thuis kunnen werken. Ze hebben alle twee een computer. Ook hebben ze een printer en een telefoon aangesloten. Tina kijkt uit het raam. Ai, bliksem; het gaat onweren. De hond in de gang begint te janken. Tim is zelf ook een beetje bang voor bliksem en donder. Bij hem thuis is wel eens de bliksem ingeslagen. Toen zijn ook de televisie en de stereo-installatie kapot gegaan. Zijn ouders moesten beide apparaten weggooien. De apparaten zijn kapot gegaan door een blikseminslag. De schade was groot. Tims ouders vonden dat heel vervelend.
Kapotte apparaten kunnen andere apparaten storen. En ook een stroomuitval kan schade aanrichten. Juist hightech-apparatuur zoals computers zijn erg gevoelig. Ieder jaar weer worden veel schadeclaims ingediend bij de verzekering. Maar oom Martin en tante Renate hebben voorzorgsmaatregelen getroffen. Ze hebben speciale stopcontacten laten inbouwen. Die beschermen tegen hoge spanningen en leiden deze eenvoudig af. Zo kan de bliksem in de buurt van de computer niets kapot maken. Tim wil zijn ouders vertellen over de stopcontacten. En als hij samen met Tina en zijn oom en tante is, is hij ook niet echt bang voor het onweer.
Wow! Wat dat huis allemaal kan!
IR-controldisplay
Jaloezieschakelaar
Wist je al ... ... dat er jaloezieschakelaars bestaan waarmee je rolluiken automatisch kunt laten zakken? Dan hoef je er niet naast te blijven staan. Er zijn ook speciale modellen die nog meer kunnen: bij een kwart draai gaat de jaloezie maar tot de helft naar beneden. Dat is bijvoorbeeld goed als je 's middags televisie wilt kijken en de zon schijnt.
18 Het onweer wordt zachter. Gelukkig regent het nu ook minder hard. Oom Martin, tante Renate, Tim en Tina trekken hun jassen en schoenen aan. Tante Renate draait aan een schakelaar naast het raam. Het rolluik gaat naar beneden. Als oom Martin en tante Renate op vakantie gaan, gebruiken ze een tijdschakelklok. Dan moet de draaischakelaar op een kloksymbool worden gezet. Dan sluiten de jaloezieën 's avonds helemaal vanzelf. En de volgende ochtend gaan ze weer omhoog, net alsof tante en oom thuis zijn. Tim en Tina mogen de luiken in de keuken en in de werk- en slaapkamers omlaag doen. Eenvoudig met de draaiknop. De oude band voor de rolluiken behoort tot het verleden.
Goed, maar nu willen we snel naar de bioscoop; de film wacht niet.
Tina vraagt haar oom of alle ramen dicht zijn. Haar moeder kijkt bij haar thuis alle ramen nog een keer na voordat ze weggaan. Oom Martin kijkt naar een kleine schakelaar met een beeld. Daarop kun je alle kamers zien. “Alles in orde”, zegt oom. Hoe kan dat nou? De vensters en de tuindeur zijn voorzien van kleine RFzenders. Die geven een signaal door aan een IR-controldisplay. En daar kun je dan zien of het raam open of dicht is, of dat het in de kiepstand staat. En dat voor alle kamers tegelijk. Tina vindt dat heel handig. Het volgende weekend komen haar ouders het nieuwe huis een keer bekijken. Ze zullen wel verbaasd zijn. Maar nu gaan we met z'n vieren naar de bioscoop. En Woef slaapt intussen lekker thuis.
19
