IVET STUDENT Gebruikershandleiding
Het Q-Placements model Profiel en minimumvereisten Functies en verantwoordelijkheden
Actieprocedures Controle, beheer en evaluatie Specifieke kenmerken van deelnemende landen Relevante documenten, richtlijnen en voorbeelden
Q-Placements Een handboek voor kwalitatieve internationale werkstages voor studenten in initieel beroepsonderwijs © Officiële Kamer van Koophandel en Nijverheid van Terrassa. De Officiële Kamer van Koophandel en Nijverheid van Terrassa behoudt de eigendomsrechten over de resultaten van het Q-Placements project. Aangezien het ontwerp van de Q-Placements website echter deel uitmaakt van de algemene doelstellingen van het project is de volledige inhoud van de website www.qplacements.eu (met inbegrip van dit handboek) voor iedereen toegankelijk en mag de volledige inhoud worden gebruikt voor niet-commerciële doeleinden. Het Q-Placements handboek werd mede mogelijk gemaakt met financiële steun van de Europese Commissie, overeenkomst nr. ES/08/LLP-LdV/TOI/149008 van het Spaans Nationaal Agentschap Leonardo da Vinci. De inhoud van dit handboek is geen weergave van het standpunt van de Europese Gemeenschap.
INHOUDSTAFEL
4. HET Q-PLACEMENTS MODEL 4.1. Het Q-Placements model 4.2. De verschillende deelnemers identificeren en definiëren 4.2.1. Nodige deelnemers 4.2.2. Optionele deelnemers 5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 5.1. IVET Student 5.1.1. Profiel en minimumvereisten 5.1.2. Functies en verantwoordelijkheden 5.2. Actieprocedures 5.2.1. Kort overzicht van alle procedures 5.2.2. Vóór de werkstage 5.2.3. Tijdens de werkstage 5.2.4. Na de werkstage 5.3. Controle, beheer en evaluatie 5.3.1. Controle en beheer van de plaatsing in het buitenland 5.3.2. Evaluatie en beoordeling van de plaatsing in het buitenland 5.4. Specifieke kenmerken van deelnemende landen 5.5. Relevante documenten, richtlijnen en voorbeelden
1
4. HET Q-PLACEMENTS MODEL
2
4. HET Q-PLACEMENTS MODEL
4.1 HET Q-PLACEMENTS MODEL Het Q-Placements model werd speciaal ontworpen om te verzekeren dat de verwachtingen van de begunstigden van de mobiliteit worden verwezenlijkt, en dat aan de kwaliteitsvereisten wordt voldaan door de verschillende deelnemers, coördinerende organisaties, IVET scholen, gastbedrijven en IVET studenten in het thuisland en het gastland: Een model waarbij bedrijven, IVET studenten en IVET scholen makkelijk kunnen deelnemen aan internationale werkstages. Procedures worden vastgelegd voor alle activiteiten tussen de deelnemers. Minimumverantwoordelijkheden worden opgelegd voor alle deelnemers. Actieprocedures worden gedefinieerd voor iedere fase van de mobiliteit en in overeenstemming met de doelstellingen. Het model beschrijft een aantal verschillende methoden voor controle en evaluatie. Dit model tracht een systeem voor kwaliteitszorg te bieden en een maatstaf te zijn om te zorgen dat internationale werkstages onder de best mogelijke omstandigheden plaatsvinden. Deze omstandigheden en de vereisten staan vermeld in het Q-Placements model om internationale werkstages te bevorderen, voor IVET scholen, IVET studenten en voor bedrijven, ongeacht de plaats van de stage, en onder dezelfde omstandigheden als in hun eigen onderwijssysteem. Het sleutelelement in dit model is de rol die de coördinerende organisaties spelen in het thuisland en in het gastland, aangezien zij dichter bij de realiteit staan van de onderwijswereld en de bedrijfswereld in hun respectievelijke landen. In het Q-Placements model vormen de coördinerende organisaties een rode draad doorheen de ontwikkeling van de hele werkstage-ervaring door te zorgen voor permanente controle, evaluatie en opvolging. Volgens ons model bieden alle coördinerende organisaties in de thuislanden en gastlanden tegelijk een aantal voordelen, zoals: De coördinerende organisatie in het thuisland treedt op als lokaal punt in het thuisland en vergemakkelijkt de coördinatie van internationale werkstages door het volgende: Spreekt dezelfde taal en heeft dezelfde culturele achtergrond als de IVET scholen in het thuisland. Is geografisch gezien dichtbij de IVET scholen in het thuisland gelegen. Vergemakkelijkt de coördinatie van internationale werkstages voor de IVET scholen aangezien de scholen meestal personeel te kort komen voor de nodige opvolging en het beheer van zulke stages. Verzamelt de vraag van IVET studenten uit IVET scholen en beheert deze vraag op een doeltreffende manier. Treedt op als enige gesprekspartner tussen de coördinerende organisatie in het gastland en de IVET school, en creëert daardoor een kanaal voor duidelijke communicatie.
3
4. HET Q-PLACEMENTS MODEL
De coördinerende organisatie in het gastland treedt op als lokaal punt in het gastland en vergemakkelijkt de coördinatie van internationale werkstages door het volgende: Spreekt dezelfde taal en heeft dezelfde culturele achtergrond als het gastbedrijf. Is geografisch gezien dichtbij het gastbedrijf gelegen en is daardoor het belangrijkste aanspreekpunt voor de IVET student tijdens de werkstage. Kent de cultuur van het gastland. Verzamelt het aanbod van mogelijke gastbedrijven en maakt het eenvoudiger om een bepaald studentenprofiel te linken aan een bepaald gastbedrijf. Treedt op als enige gesprekspartner tussen de coördinerende organisatie in het thuisland en het gastbedrijf, en creëert daardoor een kanaal voor duidelijke communicatie. Om het Q-Placements model beter te begrijpen, worden alle nodige deelnemers en de optionele deelnemers in het volgende hoofdstuk (5) geïdentificeerd en gedefinieerd, samen met hun profiel, minimumvereisten, functies en verantwoordelijkheden. Ter informatie werden er bovendien gebruikershandleidingen toegevoegd aan het handboek in de vorm van documenten waarin duidelijk wordt vermeld wat de stappen en procedures zijn die iedere deelnemer aan mobiliteit moet opvolgen om de best mogelijke internationale werkstage-ervaring te garanderen. Deze gebruikershandleidingen vindt u terug op de volgende webpagina van Q-Placements: http://www.q-placements.eu/ Gebruikershandleidingen:
IVET Student. IVET School/Schoolbegeleider. Coördinerende Organisatie in het Thuisland. Coördinerende Organisatie in het Gastland. Gastbedrijf/Bedrijfsbegeleider.
4
4. HET Q-PLACEMENTS MODEL
4.2. DE VERSCHILLENDE DEELNEMERS IDENTIFICEREN EN DEFINIEREN
. . . .
. . . .
Coördinerende Organisatie (thuisland)
Coördinerende Organisatie (gastland)
Bedrijven Bedrijfsbegeleiders
IVET Scholen Schoolbegeleiders IVET studenten Procedures Rol Vereisten
4.2.1. Nodige deelnemers25: Het Q-Placements model definieert een minimum aantal deelnemers om een kwalitatieve werkstage te garanderen. De betrokken deelnemers moeten ervaren deskundigen zijn om de internationale werkstage te doen slagen.
25
Het aantal nodige deelnemers en hun taken en minimumvereisten werden gedefinieerd. Eenzelfde deelnemer kan verscheidene taken uitvoeren.
5
4. HET Q-PLACEMENTS MODEL
IVET STUDENT OF STAGIAIR: een persoon die een opleiding volgt in initieel beroepsonderwijs en/of die in de loop van het vorige jaar afstudeerde aan een school die initieel beroepsonderwijs en/of initiële beroepsopleidingen aanbiedt. IVET SCHOOL: de in het thuisland gevestigde instelling die initieel beroepsonderwijs en/of initiële beroepsopleidingen aanbiedt, waar studenten beroepsopleidingen volgen en waar de vraag naar internationale werkstages ontstaat. SCHOOLBEGELEIDER: onderwijzer in de IVET school die de plaatsing van IVET studenten coördineert. COORDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND: instelling die de vraag naar internationale werkstages verzamelt vanuit IVET scholen in het thuisland. COORDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND: instelling die het aanbod verzamelt van werkstages in gastbedrijven in het gastland. Deze instelling ontvangt de vraag naar internationale werkstages van de coördinerende organisatie in het thuisland. GASTBEDRIJF: werkstage.
het
bedrijf
dat
de
IVET
student/stagiair
opneemt
tijdens
de
BEDRIJFSBEGELEIDER: de persoon die werd aangesteld om de stagiair begeleiden, op te leiden en te beoordelen tijdens de werkstage in het gastbedrijf.
te
4.2.2. Optionele deelnemers: ONDERSTEUNENDE ORGANISATIE: instelling die gewoonlijk gevestigd is in het thuisland en die logistieke of financiële ondersteuning biedt aan de mobiliteitservaring. IVET SCHOOL IN HET GASTLAND: de instelling die initieel beroepsonderwijs en/of initiële beroepsopleidingen aanbiedt, gevestigd in het gastland waar de internationale werkstage plaatsvindt, en die kan samenwerken om de werkstage te ondersteunen.
6
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
7
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
5.1. IVET STUDENT OF STAGIAIR Een persoon die een opleiding volgt in initieel beroepsonderwijs en/of die in de loop van het vorige jaar afstudeerde aan een school die initieel beroepsonderwijs en/of initiële beroepsopleidingen aanbiedt. 5.1.1. Profiel en minimumvereisten: Bezit persoonlijke zelfstandigheid in het dagelijks leven. Heeft een positieve houding. Is gemotiveerd voor uitdagingen. Kan zich aanpassen aan nieuwe situaties. Minimum opleiding gevolgd om te verzekeren dat de ervaring ten volle wordt benut. Bezit de nodige documenten: - Nationale identiteitskaart/paspoort. - Europese ziekteverzekering. - Medisch getuigschrift indien nodig. - Reis- en aansprakelijkheidsverzekering. - Alle in het thuisland en in het gastland vereiste vergunningen. Bezit voldoende kennis van de werktaal. Heeft de minimumleeftijd bereikt die gelijk is aan de wettelijke leeftijd voor werkstages in het thuisland en in het gastland.
Dit alles moet officieel worden verklaard door de school. Aanbevelingen: De IVET student of stagiair heeft reeds een plaatselijke werkstage voltooid met een positieve evaluatie en/of bezit reeds werkervaring. In het geval van een langdurige internationale werkstage wordt aangeraden dat de student op voorhand een intensieve taalcursus volgt.
8
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
5.1.2. Functies and verantwoordelijkheden: Deelnemen in de mobiliteitservaring op een actieve en verantwoordelijke manier en alle taken uitvoeren tijdens iedere fase van het project: voorbereiding, implementatie, evaluatie en verspreiding. Tijdens de werkstage wordt van de student het volgende verwacht: - Het overeengekomen werkplan naleven. - De algemene reglementen van het bedrijf en enige andere overeengekomen voorwaarden aanvaarden. - De uurroosters voor de uit te voeren taken naleven. - Veiligheidsprocedures naleven. - Technische terminologie gebruiken. - Integreren in het werkteam. - Streven naar kwaliteit en alle taken binnen de deadlines uitvoeren. - Instructies opvolgen. - Zorg dragen voor persoonlijke hygiëne en algemeen uiterlijk. - Het eigen werk objectief beoordelen en kritisch benaderen. - Initiatief tonen om problemen op te lossen. - Regels naleven omtrent het gebruik van de voorziene faciliteiten en uitrusting (accommodatie, installaties, machines, enz.)
Indeling van studenten op basis van hun relatie met de IVET school: Studenten kunnen worden ingedeeld in twee hoofdgroepen op basis van hun relatie met het opleidingscentrum: Studenten die ingeschreven zijn bij een IVET school: Alle studenten die zijn ingeschreven bij een instelling die initieel beroepsonderwijs en initiële beroepsopleidingen aanbiedt, kunnen deelnemen aan een internationale werkstage ongeacht de opleiding die ze volgen. Het meest aangewezen tijdstip voor zulke stages kan wel worden gespecificeerd per student. Stagiairs die afgestudeerd zijn aan de IVET school: Over het algemeen worden alle studenten die in de loop van het vorige jaar een beroepsopleiding hebben afgerond, opgenomen in het mobiliteitsschema dat wordt beschreven in dit handboe
9
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN Leeftijd voor internationale werkstages: Onderstaande informatie is zowel van toepassing op studenten die ingeschreven zijn bij een IVET school als diegenen die hun beroepsopleiding hebben afgerond: Minimumleeftijd: Over het algemeen is de minimumleeftijd voor werkstages gelijk aan de wettelijke leeftijd voor stages in het thuisland en het gastland. Per uitzondering kunnen studenten jonger dan de wettelijke leeftijd toch deelnemen wanneer ze voldoende volwassenheid bezitten op persoonlijk en op professioneel vlak. Deze studenten worden vergezeld door een onderwijzer/mentor. Maximumleeftijd: Er is geen maximumleeftijd voor internationale werkstages. Soorten groepen: De functies en verantwoordelijkheden van de verschillende deelnemers aan internationale werkstages worden niet beïnvloed door de groep waartoe ze behoren. De groepsoort wordt bepaald aan de hand van: Wettelijke voorschriften in het thuisland of gastland Normen of reglementen van de IVET school in het thuisland. Andere normen in verband met de groep, het gastland, enz. Groepen: Studenten die alleen mogen reizen: Alle studenten die de wettelijke leeftijd hebben bereikt volgens de heersende wetgeving in beide landen mogen alleen reizen. Studenten die in groep reizen: - Minderjarigen, volgens de wettelijke voorschriften. - Meerderjarige studenten die liever in groep reizen. - Alle studenten die in groep moeten reizen volgens de voorschriften in hun eigen land. Studenten die moeten worden vergezeld door een onderwijzer/begeleider (ongeacht of ze alleen of in groep reizen): - Minderjarigen (leeftijd verschilt naargelang het land). - Studenten wiens sociale, fysieke of mentale toestand speciale zorg vereist. - Studenten die moeten worden vergezeld volgens de wetgeving in hun eigen land.
10
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 5.7. Actieprocedures In dit onderdeel worden alle actieprocedures volledig omschreven en stap voor stap uitgelegd. 5.7.1. Kort overzicht van alle procedures: Vóór de werkstage Procedures: 1) Aanvraag door de student 2) Studenten selecteren 3) Een schoolbegeleider aanstellen 4) Nodige documenten opstellen
5) Beoordeling van het gastbedrijf 6) Werkplanontwerp 7) Een gastbedrijf selecteren 8) Een bedrijfsbegeleider aanstellen 9) Feedback over het werkplan 10)Validatie van het werkplan en de stageovereenkomst
11) Praktische informatie over het gastland 12) Opleiding vóór vertrek 13) Het materiaal en de faciliteiten van het bedrijf voorbereiden
Relevante documenten: - Europees Curriculum Vitae - Richtlijnen voor de begeleidende brief NVT NVT - Richtlijnen voor de omschrijving van de student - Voorbeeld 1 (ES) - Voorbeeld 2 (ES) - Voorbeeld 3 (ES) - Voorbeeld 4 (PL) - Voorbeeld 5 (PL) - Richtlijnen voor de beoordeling van het gastbedrijf NVT NVT NVT NVT - Voorbeeld 1 (ES) - Voorbeeld 2 (ES) - Voorbeeld 3 (ES) - Voorbeeld 4 (PL) - Voorbeeld 5 (PL) - Voorbeeld 6 (PL) - Voorbeeld 7 (DE) NVT - Richtlijnen voor de gedragscode voor studenten NVT
11
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Tijdens de werkstage Procedures: 14) 15) 16) 17)
Verwelkoming van de student in het gastland Eerste ontmoeting met het gastbedrijf Eerste kennismaking Controle en opvolging van de werkstage
18) Laatste beoordelingsgesprek
Relevante documenten: NVT NVT NVT - Dagboek Voorbeeld 1 (ES) - Dagboek Voorbeeld 2 (PL) - Beoordeling van de student door het gastbedrijf. Voorbeeld 1 (ES) - Beoordeling van de student door het gastbedrijf. Voorbeeld 2 (DE)
Na de werkstage Procedures: 19) Certificatie van de werkstage 20) Rapport van de stagiair 21) Tevredenheidsenquête
22) Feedback gesprek na thuiskomst 23) De ervaring ten volle benutten 24) Definitieve beoordeling 25) 26) 27) 28)
Kwaliteitscertificaat van het gastbedrijf Conclusies opstellen Verspreiding in het thuisland Verspreiding in het gastland
Relevante documenten: - Voorbeeld 1 (ES) - Voorbeeld 2 (ES) - Richtlijnen voor het rapport van de stagiair - Voorbeeld - Richtlijnen voor de tevredenheidsenquête voor de IVET student - Richtlijnen voor de tevredenheidsenquête voor de bedrijfsbegeleider NVT - Europass Taalpaspoort - Evaluatieformulier Voorbeeld (PL) - Voorbeeld (ES) NVT NVT NVT
12
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
5.7.2. Vóór de plaatsing 1) Aanvraag door de student
IVET STUDENT
IVET SCHOOL
DE IVET STUDENT DIENT EEN AANVRAAG IN VOOR EEN MOBILITEITSERVARING EN VULT DE NODIGE DOCUMENTEN IN.
IVET scholen promoten de beschikbare mobiliteitsprogramma‟s bij hun IVET studenten en zorgen dat alle nodige documenten voor een aanvraag beschikbaar zijn. Aanbevolen wordt dat de verantwoordelijke voor het mobiliteitsprogramma de nodige steun, informatie en hulp verschaft aan de IVET student bij het invullen van de documenten. Nuttige links: http://europass.cedefop.europa.eu/ Relevante documenten: Europees Curriculum Vitae Richtlijnen voor de begeleidende brief TERUG NAAR OVERZICHT
13
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
2) Studenten selecteren
IVET STUDENT
IVET SCHOOL
DE MEEST GESCHIKTE STUDENTEN SELECTEREN OM DEEL TE NEMEN AAN INTERNATIONALE MOBILITEITSPROJECTEN.
Na de evaluatie van de aanvragen die door IVET studenten werden ingediend, selecteert de IVET school de IVET studenten die het meest geschikt lijken voor internationale werkstages. Het team dat hiervoor verantwoordelijk is, kan verschillen naargelang de interne organisatie van de betrokken IVET school. TERUG NAAR OVERZICHT
14
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
3) Een schoolbegeleider aanstellen
IVET SCHOOL
SCHOOLBEGELEIDER
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
DE IVET SCHOOL STELT EEN PERSOON AAN DIE CONTACT HOUDT MET DE COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND.
Iedere IVET school stelt iemand van het schoolpersoneel aan als schoolbegeleider, afhankelijk van de interne organisatie. Hij of zij zal de internationale werkstage coördineren samen met de coördinerende organisatie in het thuisland. De persoon die wordt aangesteld als schoolbegeleider kan een onderwijzer zijn, een directeur of een specifieke coördinator voor werkstages. Gewoonlijk is de schoolbegeleider verantwoordelijk voor het beheer van de mobiliteit en voor de pedagogische opvolging van de studenten. Daarom kunnen deze twee verschillende functies slechts worden uitgevoerd door een of twee verschillende deskundigen van het personeel van de IVET school. In dit handboek verwijzen we naar de schoolbegeleider als de contactpersoon van de IVET school die een schakel vormt met de coördinerende organisatie, alsook de onderwijzer die het werkplan voorstelt en valideert (het werkplan omvat de georganiseerde activiteiten die door de stagiair moeten worden uitgevoerd tijdens de internationale werkstage) en die verantwoordelijk is voor de opleiding van de student vóór diens vertrek en voor de opvolging van de stage. TERUG NAAR OVERZICHT
15
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
4) Nodige documenten opstellen
SCHOOLBEGELEIDER
DE SCHOOLBEGELEIDER IS VERANTWOORDELIJK VOOR COÖRDINEREN VAN DE NODIGE DOCUMENTEN: - OMSCHRIJVING VAN DE STUDENT - OMSCHRIJVING VAN HET LEERPLAN VAN DE STUDENT - OMSCHRIJVING VAN DE AANBEVOLEN WERKSTAGE
IVET STUDENT
HET
OPSTELLEN
EN/OF
Het is absoluut noodzakelijk dat de vaardigheden, competenties en het persoonlijk profiel van de student juist worden weergegeven om het meest geschikte bedrijf te vinden voor de werkstage. De schoolbegeleider is verantwoordelijk voor het opstellen of coördineren (in het geval dat deze documenten werden opgesteld door een onderwijzer) van de nodige documenten die het profiel van de student definiëren. De nodige documenten moeten onder andere de volgende informatie bevatten: een volledige omschrijving van de student, leeftijd, gevolgde opleidingen, opleidingsblokken en lesuren, algemene verworven competenties, talenkennis, begeleidende brief, evaluatierapport over de items vermeld in de begeleidende brief, vorige werkervaring, zijn/haar interesses, enz. Er moet tevens een document worden opgesteld dat de werkzaamheden specificeert die door de student kunnen worden uitgevoerd, welk soort bedrijf en/of afdeling het meest geschikt lijkt voor de student, en de taken die hij/zij kan uitvoeren. Dit document is tegelijk het eerste werkplanontwerp. Alle documenten moeten worden ondertekend door de directeur van de IVET school of de schoolbegeleider. Nuttige links: http://www.xtec.cat/fp/spifp/02_eines_e/plans_activitats_e.htm Relevante documenten:
Richtlijnen voor de omschrijving van de student Voorbeeld 1 (ES) Voorbeeld 2 (ES) Voorbeeld 3 (ES) Voorbeeld 4 (PL) Voorbeeld 5 (PL)
TERUG NAAR OVERZICHT
16
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
5) Beoordeling van het gastbedrijf
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
GASTBEDRIJF
BEOORDELINGSGESPREK OM TE VERZEKEREN DAT HET BEDRIJF VOLDOET AAN DE MINIMUMVEREISTEN VOOR DEELNAME AAN DE MOBILITEITSERVARING.
In het gastbedrijf moet een beoordelingsgesprek plaatsvinden om te verzekeren dat het bedrijf aan de minimumvereisten voldoet om internationale studenten op te nemen, zoals het naleven van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften, bereikbaarheid, voldoende werkruimte en uitrusting, beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel, de reden waarom het bedrijf wil deelnemen, enz. Dankzij dit gesprek kan de coördinerende organisatie in het gastland het profiel van de plaatsingen identificeren die door het gastbedrijf worden aangeboden, bijv. een bedrijf dat elektronische apparatuur vervaardigt, heeft nood aan studenten met een profiel dat verwijst naar elektronica; een exportbedrijf heeft studenten nodig met een profiel dat verwijst naar internationale handel, enz. Tegelijk is het ook belangrijk om tijdens het beoordelingsgesprek de persoon te ontmoeten die zal worden aangesteld als bedrijfsbegeleider om zijn/haar motivering, beschikbaarheid, kwalificaties, kennis van de werktaal, enz. in te schatten. Dit eerste beoordelingsgesprek kan op regelmatige tijdstippen worden gehouden door de coördinerende organisaties bij het aanwerven van mogelijke gastbedrijven of tijdens de zoektocht naar een specifiek bedrijf dat overeenstemt met het profiel van de student. Relevante documenten: Richtlijnen voor de beoordeling van het gastbedrijf TERUG NAAR OVERZICHT
17
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 6) Werkplanontwerp
SCHOOLBEGELEIDER
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
BEDRIJFSBEGELEIDER
EEN OMSCHRIJVING VAN DE STUDENT EN VAN DE WERKZAAMHEDEN DIE HIJ/ZIJ KAN UITVOEREN, WORDT NAAR DE MOGELIJKE GASTBEDRIJVEN VERSTUURD VIA DE COÖRDINERENDE ORGANISATIES IN ZOWEL HET THUISLAND ALS HET GASTLAND.
De omschrijving van het profiel van de student wordt samen met de aanbevolen werkzaamheden en taken in de vorm van een werkplan verstuurd naar verschillende gastbedrijven die mogelijk interesse hebben in dat bepaald profiel. TERUG NAAR OVERZICHT
18
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 7) Een gastbedrijf selecteren
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
GASTBEDRIJF
UIT DE MOGELIJKE GASTBEDRIJVEN SELECTEERT DE COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND HET GASTBEDRIJF DAT HET BEST AANSLUIT BIJ HET PROFIEL VAN DE STUDENT.
De coördinerende organisatie in het gastland selecteert het meest geschikte gastbedrijf voor de werkstage uit al de bedrijven die het profiel van de student en het werkplanontwerp hebben ontvangen en die interesse toonden in de rol van gastbedrijf. Bij de selectie van het gastbedrijf houdt de coördinerende organisatie ook rekening met factoren zoals seizoensgebondenheid, de voorkeur van de student, enz. TERUG NAAR OVERZICHT
19
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 8) Een bedrijfsbegeleider aanstellen
GASTBEDRIJF
BEDRIJFSBEGELEIDER
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
HET GASTBEDRIJF STELT EEN PERSOON AAN DIE OPTREEDT ALS CONTACTPERSOON MET DE COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND.
Ieder gastbedrijf stelt iemand van het personeel aan, afhankelijk van de interne organisatie, om de internationale werkstage te coördineren in samenwerking met de coördinerende organisatie in het gastland. Gewoonlijk is de bedrijfsbegeleider verantwoordelijk voor zowel het coördineren van de mobiliteit als de opleiding, begeleiding en beoordeling van de student. Deze twee verschillende functies kunnen echter worden uitgevoerd door twee verschillende deskundigen van het personeel van het gastbedrijf. In dit handboek verwijzen we naar de bedrijfsbegeleider als de contactpersoon van het gastbedrijf die een schakel vormt met de coördinerende organisatie, alsook de persoon die continu contact moet houden met de stagiair tijdens de werkstage. In het geval dat deze twee functies door twee verschillende deskundigen worden uitgevoerd, is het belangrijk dat er tussen beide een goede communicatie bestaat. Zodra het gastbedrijf en de bedrijfsbegeleider geïdentificeerd zijn, wordt aanbevolen dat de bedrijfsbegeleider en de IVET student telefonisch contact opnemen met mekaar vóór aanvang van de werkstage. TERUG NAAR OVERZICHT
20
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 9) Feedback over het werkplan
BEDRIJFSBEGELEIDER
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
SCHOOLBEGELEIDER
HET GASTBEDRIJF SELECTEERT DE MEEST GESCHIKTE ACTIVITEITEN UIT DE ACTIVITEITEN DIE WERDEN VERMELD DOOR DE IVET SCHOOL, EN STUURT DEZE INFORMATIE NAAR DE IVET SCHOOL VIA DE COÖRDINERENDE ORGANISATIES IN HET GASTLAND EN HET THUISLAND.
Zodra het gastbedrijf werd geselecteerd, zal de bedrijfsbegeleider beslissen welke taken uit het werkplanvoorstel de student zal uitvoeren op zijn/haar werkplek, aangepast aan de specifieke behoeften van het bedrijf. Het bedrijf kan tevens nieuwe taken voorstellen die overeenstemmen met het profiel van de student. Deze beslissing wordt gemaakt op basis van de omschrijving van de student en van de verschillende activiteiten en taken voorgesteld in het werkplanontwerp van de IVET school. Het herziene werkplan wordt naar de IVET school en de schoolbegeleider verstuurd via de coördinerende organisaties in het gastland en het thuisland voor de uiteindelijke validatie. TERUG NAAR OVERZICHT
21
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 10) Validatie van het werkplan en de stageovereenkomst
IVET SCHOOL
IVET STUDENT
GASTBEDRIJF
HET WERKPLAN WORDT GEVALIDEERD DOOR DE IVET SCHOOL EN DE STAGEOVEREENKOMST WORDT OPGESTELD EN ONDERTEKEND DOOR DE DRIE PARTIJEN.
Het voorstel van het gastbedrijf wordt besproken door de verschillende partijen en wordt uiteindelijk gevalideerd door de IVET school waardoor er een definitief werkplan ontstaat. Het werkplan wordt bij de stageovereenkomst gevoegd dat door de IVET school wordt opgesteld en dat de verschillende rechten en plichten bevat van de student en van het gastbedrijf dat zal deelnemen aan de internationale werkstage. Deze procedure verzekert dat alle deelnemers volledig op de hoogte zijn van het werkplan dat tijdens de stage moet worden uitgevoerd. De stageovereenkomst moet voldoende op voorhand worden ondertekend zodat alle partijen de mogelijkheid krijgen om zich voldoende voor te bereiden op de werkstage.
22
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Nuttige links: Placement Contract Customizer Dit is een internet-gebaseerd hulpmiddel dat geïndividualiseerde contracten opstelt voor buitenlandse werkstages. Het werd ontworpen door experts in wettelijke zaken en door personen die actief zijn op het gebied van mobiliteit. Gebruikers vullen eerst de nodige informatie in omtrent de werkstage (bijv. aard van de werkstage, thuisland en gastland, duur van de werkstage, leeftijd van de deelnemer, bedrijfssector, enz.). Vervolgens creëert de Placement Contract Customizer een ontwerpovereenkomst voor de werkstage die alle nodige informatie bevat overeenkomstig de nationale en internationale wetgeving Meer info: http://www.european-mobility.eu/ Relevante documenten:
Voorbeeld Voorbeeld Voorbeeld Voorbeeld Voorbeeld Voorbeeld Voorbeeld
1 2 3 4 5 6 7
(ES) (ES) (ES) (PL) (PL) (PL) (DE)
TERUG NAAR OVERZICHT
23
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 11) Praktische informatie over het gastland
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
SCHOOLBEGELEIDER
DE IVET SCHOOL HEEFT BEPAALDE INFORMATIE NODIG VOOR DE OPLEIDING VAN DE STUDENT VÓÓR HET VERTREK. DEZE INFORMATIE MOET DE VOLGENDE GEGEVENS BEVATTEN: - ALGEMENE INFORMATIE OVER HET GASTLAND/DE PLAATSELIJKE GEMEENSCHAP. - WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN EN REGLEMENTERINGEN IN HET GASTLAND. - ALGEMENE AANBEVELINGEN. - VERBLIJFSMOGELIJKHEDEN. - TRANSPORTMIDDELEN. - ENZ.
Alle praktische informatie over de stad/het dorp waar het verblijf is gevestigd, verblijfsmogelijkheden, algemene aanbevelingen, enz. wordt verzameld door coördinerende organisatie in het gastland en wordt naar de IVET scholen verstuurd via coördinerende organisatie in het thuisland. Deze informatie wordt vervolgens gebruikt basismateriaal voor de opleiding van de student vóór het vertrek.
de de de als
Deze nuttige informatie helpt de student bij het maken van afspraken omtrent de reis en de accommodatie vóór zijn/haar vertrek. TERUG NAAR OVERZICHT
24
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 12) Opleiding vóór vertrek
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
IVET SCHOOL
IVET STUDENT
DE OPLEIDING VÓÓR HET VERTREK VAN DE STUDENT MOET WORDEN GEPLAND ONDER DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE IVET SCHOOL EN BETREFT HET VOLGENDE: TAALCURSUS. CURSUS OMTRENT ADMINISTRATIEVE PROCEDURES EN RICHTLIJNEN OMTRENT PRAKTISCHE INFORMATIE. INTERCULTURELE CURSUS. VOORBEREIDING OP MOBILITEIT.
De opleiding vóór het vertrek van de student moet worden gepland en georganiseerd onder de verantwoordelijkheid van de IVET school voordat de internationale werkstage plaatsvindt om te verzekeren dat de student zich volledig bewust is van de elementen van de werkstage en dat zijn/haar verwachtingen zoveel mogelijk zijn afgestemd op de uiteindelijke ervaring. De coördinerende organisatie in het thuisland en andere instellingen (bijv. talenscholen) kunnen de school helpen door bepaalde informatie of opleidingsmateriaal/activiteiten te leveren. Deze informatie kan worden aangeboden in een aantal verschillende sessies of vormen: Taalcursus: Een intensieve taalcursus in de werktaal wordt aanbevolen wanneer de taalvaardigheid van de student in de werktaal (dit is de taal die het mogelijk maakt te communiceren tijdens de stage op de werkplek; dit kan de taal zijn van het gastland of een andere taal die wordt gedeeld door de gesprekspartners) voldoende is doch niet optimaal. Deze cursus wordt gegeven of gecoördineerd door de IVET school. Basiscursus in technische terminologie in de voertaal of in de taal van het gastland: gegeven door de IVET school.
25
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Cursus omtrent de administratieve procedures en richtlijnen omtrent praktische informatie:
Nationale identiteitskaart/Paspoort. Europese ziekteverzekering. Medisch getuigschrift indien nodig. Reis- en aansprakelijkheidsverzekering. Alle in het thuisland en in het gastland vereiste vergunningen. Algemene informatie over het dorp/de stad en het gastland. Wettelijke vereisten en voorschriften in het gastland. Algemene aanbevelingen. Accommodatiemogelijkheden. Transportmogelijkheden. e.a.
Het is belangrijk dat voldoende tijd wordt voorzien om deze documenten aan te vragen. Interculturele cursus: sociale vaardigheden en interculturele informatie bieden een meerwaarde die de student kan helpen bij het uitvoeren van de werkzaamheden in het bedrijf.
Intercultureel onderricht. Sociale vaardigheden. Communicatievaardigheden. Bekwaamheid om conflicten op te lossen. Levensomstandigheden en leefwijze in het gastland (wat wel/niet doen). e.a.
Voorbereiding op mobiliteit: Deze cursus is uiterst belangrijk om te vermijden dat de student teleurgesteld raakt in de werkstage. De meegedeelde informatie vormt de basis voor de rechten en plichten van de student.
Verwachtingen van de student. Algemene richtlijnen omtrent mobiliteitsprogramma‟s. Gedragscode. Rechten en plichten. Criteria voor de beoordeling van de werkstage. Crisispreventie.
Relevante documenten: Richtlijnen voor de gedragscode voor studenten TERUG NAAR OVERZICHT
26
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
13) Het materiaal en de faciliteiten van het bedrijf voorbereiden
GASTBEDRIJF
BEDRIJFSBEGELEIDER
DE NODIGE MATERIALEN EN FACILITEITEN WORDEN VOORBEREID OM EEN KWALITATIEVE WERKSTAGE MOGELIJK TE MAKEN.
Indien het nodig blijkt om installaties, materiaal, uitrusting, enz. voor te bereiden, zal het bedrijf de nodige regelingen treffen om te zorgen dat de werkplek klaar is om de student op te nemen. TERUG NAAR OVERZICHT
27
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
5.7.3. Tijdens de werkstage: 14) Verwelkoming van de student in het gastland
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
IVET STUDENT
VERWELKOMING VAN DE STUDENT. (STADSKAART, TOERISTISCHE INFO, PLAATSELIJK TRANSPORT, ENZ.)
De persoon die verantwoordelijk is voor het verwelkomen van de student in het gastland is iemand van de coördinerende organisatie in het gastland. Deze persoon blijft tevens de enige contactpersoon van die organisatie gedurende de hele werkstage. De verwelkoming vindt plaats in de faciliteiten van de coördinerende organisatie en biedt de student meer praktische informatie, een antwoord op allerlei vragen of twijfels, en een voorbereiding op de ontmoeting met het gastbedrijf. Aanbevolen wordt dat de verwelkoming reeds enkele dagen vóór de eerste ontmoeting met het gastbedrijf plaatsvindt zodat de student eerst vertrouwd kan raken met zijn/haar nieuwe omgeving. TERUG NAAR OVERZICHT
28
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
15) Eerste ontmoeting met het gastbedrijf
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
BEDRIJFSBEGELEIDER
IVET STUDENT
EERSTE ONTMOETING.
De eerste ontmoeting vindt gewoonlijk plaats op de eerste dag van de werkstage in het gastbedrijf. Tijdens deze ontmoeting worden het werkplan beoordelingsprocedures voor de werkstage bekeken.
en
de
rapporterings-
en
De coördinerende organisatie in het gastland zorgt er voor dat alle instructies duidelijk zijn voor het bedrijf en voor de student.
TERUG NAAR OVERZICHT
29
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
16) Eerste kennismaking
BEDRIJFSBEGELEIDER
GASTBEDRIJF
IVET STUDENT
DE STAGIAIR WORDT VERWELKOMD IN HET BEDRIJF TIJDENS DE EERSTE KENNISMAKING: FILOSOFIE, OBJECTIEVEN, ACHTERGRONDINFO VAN HET BEDRIJF, PRODUCTEN, ENZ. INTRODUCTIE VAN DE STAGIAIR MET DE WETTELIJKE VERTEGENWOORDIGER VAN HET PERSONEEL. INFORMATIE OVER HET WETTELIJK KADER VOOR WERKSTAGES. GEHEIMHOUDINGSPLICHT OMTRENT PROCESSEN, ENZ. BEGELEIDE TOER OP HET TERREIN EN DE FACILITEITEN VAN HET BEDRIJF. DE STAGIAIR WORDT VOORGESTELD AAN DE MENSEN MET WIE HIJ/ZIJ ZAL WERKEN. ENZ.
De eerste kennismaking vindt plaats na de eerste ontmoeting, gewoonlijk op dezelfde dag. Tijdens de kennismakingsessie ontvangt de student alle relevante en praktische informatie over het bedrijf die hij/zij moet weten om de werkstage naar behoren te kunnen uitvoeren. TERUG NAAR OVERZICHT
30
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
17) Controle en opvolging van de werkstage
BEDRIJFSBEGELEIDER
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
SCHOOLBEGELEIDER
IVET STUDENT
DE BEDRIJFSBEGELEIDER MOET ZORGEN DAT HET WERKPLAN WORDT NAGELEEFD, EN DIT DOOR DE STAGIAIR TE BEGELEIDEN EN TE ONDERSTEUNEN TIJDENS DE WERKSTAGE. DE BEDRIJFSBEGELEIDER MOET INFORMATIE BEZORGEN AAN DE COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND VOOR EEN CORRECTE EVALUATIE EN BEOORDELING VAN DE WERKSTAGE. DE COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND KAN DE WERKSTAGE OPVOLGEN VIA DE COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND. DE COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND BLIJFT HET BELANGRIJKSTE AANSPREEKPUNT VOOR DE IVET SCHOOL TIJDENS DE OPVOLGING VAN DE WERKSTAGE.
De bedrijfsbegeleider moet de prestaties van de student op regelmatige basis controleren. Enkele evaluatieprocedures die de bedrijfsbegeleider hiervoor kan gebruiken, staan beschreven in onderdeel 5.8. De coördinerende organisatie in het gastland moet permanent contact houden met de bedrijfsbegeleider en de student om een correcte opvolging van de werkstage en van de vooruitgang van het werkplan mogelijk te maken. Het is van groot belang dat er een voortdurende informatiestroom plaatsvindt tussen beide coördinerende organisaties en dat de vooruitgang van het werkplan wordt gerapporteerd aan de schoolbegeleider. Relevante documenten: Dagboek Voorbeeld 1 (ES) Dagboek Voorbeeld 2 (PL) TERUG NAAR OVERZICHT
31
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
18) Laatste beoordelingsgesprek
BEDRIJFSBEGELEIDER
IVET STUDENT
LAATSTE BEOORDELINGSGESPREK.
Wanneer de werkstage ten einde loopt, vindt er nog een laatste beoordelingsgesprek plaats tussen de bedrijfsbegeleider en de IVET student. De inhoud van dit gesprek behandelt de vaardigheden verworven door de student tijdens de werkstage, de houding van de student tijdens het werk, het al dan niet behalen van het werkplan, en een algemene beoordeling over de werkstage. Relevante documenten: Beoordeling van de student door het gastbedrijf. Voorbeeld 1 (ES) Beoordeling van de student door het gastbedrijf. Voorbeeld 2 (DE) TERUG NAAR OVERZICHT
32
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 5.7.4. Na de werkstage: 19) Certificatie van de werkstage
GASTBEDRIJF
GASTBEDRIJF
IVET STUDENT
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
IVET SCHOOL
EEN CERTIFICAAT WORDT UITGEVAARDIGD VOOR DE VOLTOOIING VAN DE WERKSTAGE. (3 EXEMPLAREN NODIG) HET CERTIFICAAT WORDT VERSTUURD NAAR DE IVET SCHOOL VIA DE COÖRDINERENDE ORGANISATIES IN HET GASTLAND EN HET THUISLAND.
Het bedrijf vaardigt een certificaat uit voor de voltooiing van de werkstage (document ondertekend door een wettelijk vertegenwoordiger van het gastbedrijf die certificeert dat de stagiair zijn/haar werkstage in het bedrijf met succes heeft afgerond in overeenstemming met het vooropgestelde werkplan) nadat de werkstage door de student werd voltooid. Het document wordt ondertekend door de wettelijke vertegenwoordiger van het gastbedrijf en wordt uitgevaardigd in drievoud. Eén origineel is bestemd voor de student en kan bij zijn/haar C.V. worden gevoegd; een ander origineel blijft in het bedrijf ter archivering; en het derde origineel wordt naar de IVET school verstuurd via de coördinerende organisaties en zal worden gebruikt voor feedback tijdens de laatste evaluatie van de werkstage. Relevante documenten: Voorbeeld 1 (ES) Voorbeeld 2 (ES) TERUG NAAR OVERZICHT
33
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 20) Rapport van de stagiair
IVET STUDENT
SCHOOLBEGELEIDER
DE STAGIAIR STELT EEN RAPPORT OP.
Zodra de werkstage is afgelopen, moet de student een rapport opstellen: dit document wordt opgesteld door de stagiair nadat de werkstage werd beëindigd en beschrijft zijn/haar ervaring aan de hand van een aantal richtlijnen. Het rapport moet tenminste de volgende informatie bevatten: -
Studentgegevens. Bedrijfsgegevens. Duur van de werkstage. Omschrijving van de uitgevoerde taken. Enkele foto‟s. Competenties verworven tijdens de werkstage. Wat verliep goed? Wat liep fout? Algemene conclusies omtrent de werkstage.
Relevante documenten: Richtlijnen voor het rapport van de stagiair Voorbeeld TERUG NAAR OVERZICHT
34
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 21) Tevredenheidsenquête
IVET STUDENT
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
BEDRIJFSBEGELEIDER
DE COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND VERZENDT EEN TEVREDENHEIDSENQUÊTE NAAR DE BEDRIJFSBEGELEIDER EN DE STUDENT DIE DOOR BEIDE MOET WORDEN INGEVULD EN TERUGBEZORGD AAN DE COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND.
Om de kwaliteit van de werkstage te beoordelen en om de werkstages in het algemeen te blijven optimaliseren, wordt een vragenlijst verzonden naar beide begunstigden van de werkstage. Indien er ontevredenheid blijkt, moet dit worden geanalyseerd zodat nieuwe procedures of controlemechanismen kunnen worden opgesteld om dit in de toekomst te vermijden. Relevante documenten: Richtlijnen voor de tevredenheidsenquete voor de IVET student Richtlijnen voor de tevredenheidsenquete voor de bedrijfsbegeleider TERUG NAAR OVERZICHT
35
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 22) Feedback gesprek na thuiskomst
SCHOOLBEGELEIDER
IVET STUDENT
FEEDBACK GESPREK NA THUISKOMST.
Na aankomst van de student vindt er een onderhoud plaats tussen de schoolbegeleider en de student om bijkomende informatie en algemene feedback te krijgen over de werkstage. Mogelijk is er nog andere, relevante informatie die nog niet werd vermeld in de documenten die reeds werden ontvangen door de schoolbegeleider. TERUG NAAR OVERZICHT
36
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 23) De ervaring ten volle benutten
IVET STUDENT
SCHOOLBEGELEIDER
DE ERVARING EN HET LEERPROCES VAN DE STUDENT TEN VOLLE BENUTTEN DOOR DOCUMENTEN TOE TE VOEGEN AAN DE EUROPASS FILE, ZOALS: - UPDATE VAN DE EUROPASS C.V. - EUROPEES TAALPASPOORT - ENZ. DEZE ACTIVITEIT MOET WORDEN OVERZIEN DOOR DE SCHOOLBEGELEIDER.
De schoolbegeleider moedigt de student aan om de Europass C.V., het Europees taalpaspoort, enz. te updaten met de competenties die hij/zij heeft verworven tijdens de werkstage. Dit versterkt het profiel van de student op de arbeidsmarkt. Nuttige links: http://europass.cedefop.europa.eu Relevante documenten: Europass Taalpaspoort TERUG NAAR OVERZICHT
37
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 24) Definitieve beoordeling
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
SCHOOLBEGELEIDER COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
DE DEFINITIEVE BEOORDELING VAN DE WERKSTAGE DOOR DE SCHOOLBEGELEIDER WORDT VERSTUURD NAAR BEIDE COÖRDINERENDE ORGANISATIES IN HET THUISLAND EN HET GASTLAND. DEZE BEOORDELING IS GEBASEERD OP: - HET RAPPORT VAN DE STAGIAIR. - HET CERTIFICAAT VAN DE WERKSTAGE. - DE TEVREDENHEIDSENQUÊTE. - INFORMATIE UIT HET FEEDBACK GESPREK MET DE STUDENT. - ENZ.
Een van de belangrijkste doelstellingen van deze definitieve beoordeling is te verzekeren dat het werkplan werd opgevolgd, dat de student zijn/haar taken heeft vervuld, en dat de student praktische kennis heeft verworven zoals gepland. De definitieve beoordeling van de werkstage moet steeds worden uitgevoerd door de schoolbegeleider zodat de verworven competenties van de student correct worden geëvalueerd. Deze definitieve beoordeling is gebaseerd op de relevante documenten en op het feedback gesprek met de student. Zodra het document vervolledigd is, moet het worden verstuurd naar beide coördinerende organisaties. Relevante documenten: Evaluatieformulier Voorbeeld 1 (PL) TERUG NAAR OVERZICHT
38
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 25) Kwaliteitscertificaat van het gastbedrijf
COÖRDINERENDE ORGANISTIE IN HET GASTLAND
GASTBEDRIJF
EEN LABEL/CERTIFICAAT WORDT UITGEREIKT AAN BEDRIJVEN DIE OP EEN GESLAAGDE MANIER EEN IVET STAGIAIR HEBBEN OPGENOMEN.
De rol van het gastbedrijf tijdens de opleiding van de student moet worden erkend en gewaardeerd door de belanghebbende partijen. Aanbevolen wordt dat een kwaliteitslabel en/of certificaat wordt uitgereikt aan het gastbedrijf zodat het bedrijf in de kijker staat. Relevante documenten: Voorbeeld (ES) TERUG NAAR OVERZICHT
39
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 26) Conclusies opstellen
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
SCHOOLBEGELEIDER
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
ALLE DEELNEMERS AAN HET PROCES MOETEN CONCLUSIES OPSTELLEN ZODAT HET PROCES KAN WORDEN GEOPTIMALISEERD VOOR DE TOEKOMST.
Er moet tenminste één gesprek plaatsvinden (persoonlijk of online) tussen de coördinerende organisaties en de schoolbegeleider die reeds een definitieve beoordeling heeft opgesteld over de werkstage. Het doel van dit gesprek is het optimaliseren en/of valideren van het systeem en de communicatiestromen. Indien er ontevredenheid blijkt, moet dit worden geanalyseerd zodat nieuwe procedures of controlemechanismen kunnen worden opgesteld om dit in de toekomst te vermijden. TERUG NAAR OVERZICHT
40
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 27) Verspreiding in het thuisland
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET THUISLAND
IVET STUDENT
IVET SCHOOL
VERSPREIDING VAN BEPROEFDE METHODEN, ERVARINGEN OMTRENT WERKSTAGES, ENZ. PRODUCTEN EN/OF ACTIVITEITEN CREËREN IN HET THUISLAND TEN GUNSTE VAN DE GEMEENSCHAP IN HET ALGEMEEN.
Beproefde methoden moeten worden verspreid onder doelgroepen. De school en de coördinerende organisatie in het thuisland zijn verantwoordelijk voor de verspreiding van informatie onder IVET studenten om mobiliteit aan te moedigen.
TERUG NAAR OVERZICHT
41
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 28) Verspreiding in het gastland
COÖRDINERENDE ORGANISATIE IN HET GASTLAND
GASTBEDRIJF
VERSPREIDING VAN BEPROEFDE METHODEN, ERVARINGEN OMTRENT WERKSTAGES, ENZ. PRODUCTEN EN/OF ACTIVITEITEN CREËREN IN HET GASTLAND TEN GUNSTE VAN DE GEMEENSCHAP IN HET ALGEMEEN.
In navolging van de vorige procedure, is de coördinerende organisatie in het gastland verantwoordelijk voor de verspreiding van informatie onder mogelijke gastbedrijven om zo mobiliteit aan te moedigen. TERUG NAAR OVERZICHT
42
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 5.8. CONTROLE, BEHEER EN EVALUATIE: 5.8.1. Controle en beheer van de plaatsing in het buitenland: Deelnemen aan een internationale werkstage is een ware uitdaging, zowel voor de student, het gastbedrijf als de bemiddelaars van dit proces – de bedrijfsbegeleider, de coördinerende organisaties, en de IVET schoolbegeleider. De verschillende culturele, historische en onderwijsomgevingen en de verschillen in gewoonten en leefwijzen tussen de landen onderling spelen ook een belangrijke rol en moeten in overweging worden genomen door de partijen die de werkstage organiseren en er aan deelnemen. Tenslotte, maar daarom niet minder belangrijk, kan de taal een barrière vormen en zorgen voor communicatieproblemen. Dat is de reden waarom permanent beheer en controle nodig zijn bij internationale werkstages. Rol van de coördinerende organisatie in het gastland De coördinerende organisatie in het gastland is de partij die de studenten opvangt in het gastland en die verantwoordelijk is voor de on-site opvolging tijdens de werkstage. De IVET student en de coördinerende organisatie ontmoeten mekaar tijdens de verwelkoming na aankomst van de student. Hierbij wordt praktische informatie uitgewisseld over de nieuwe omgeving en over het gastland. Ze kunnen samen het appartement bezoeken of een wandeling maken in de omgeving en bushaltes noteren, alsook restaurants, plaatsen waar de student geld kan afhalen of wisselen, plaatsen waar de student boodschappen en bustickets kan kopen, enz. De coördinerende organisatie zal de student een kaart meegeven van de plaatselijke omgeving. Het is van belang dat ze telefoonnummers uitwisselen zodat ze met mekaar contact kunnen opnemen tijdens de werkstage. De verantwoordelijkheden van de coördinerende organisatie in het gastland zijn onder andere: continu contact houden met het gastbedrijf om te zorgen dat alles naar wens verloopt, omgaan met onverwachte gebeurtenissen, de definitieve beoordeling van de werkstage bijwonen en bijstaan. Op de eerste dag in het gastbedrijf worden de IVET studenten vergezeld door de coördinerende organisatie in het gastland tijdens de eerste ontmoeting met de bedrijfsbegeleider die plaatsvindt in het gastbedrijf. Samen bekijken ze de overeengekomen voorwaarden, het werkplan, de rapporteringsprocedure en alle andere relevante informatie. De werkstageovereenkomst moet op voorhand worden ondertekend door het bedrijf, de student en de IVET school zodat alle betrokken partijen op de eerste dag van de stage reeds vertrouwd zijn met de inhoud van de overeenkomst en het werkplan. De overeenkomst mag niet achteraf worden ondertekend, aangezien dit document voor de IVET student de echte start betekent van de activiteiten. Algemene voorwaarden zoals tijdsplanning, verzekeringen en andere aspecten worden eveneens doorgenomen. Indien nodig controleert de coördinator van de coördinerende organisatie in het gastland op regelmatige basis de vooruitgang van de stagiair, en dit persoonlijk, via email of via telefoon. Het wordt aanbevolen dat de IVET student tenminste één maal wordt bezocht gedurende de werkstage.
43
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
In het geval dat de student minderjarig is, moet hij/zij bovendien worden vergezeld door een begeleider van de coördinerende organisatie in het thuisland of van de IVET school, die zal zorgen voor on-site ondersteuning aan de stagiair. Rol van de bedrijfsbegeleider De bedrijfsbegeleider is verantwoordelijk voor het toezicht over de werkstage. Er wordt aanbevolen om een dossier bij te houden van de dagelijkse activiteiten zodat deze kunnen worden geëvalueerd en gecertificeerd door het gastbedrijf. De IVET student neemt deel aan een eerste kennismakingsessie op zijn/haar eerste dag in het gastbedrijf. Tijdens deze sessie ontvangt de student belangrijke informatie over het bedrijf alsook praktische informatie, en wordt de student voorgesteld aan de andere werknemers van het bedrijf waarmee hij/zij zal samenwerken. Naast de algemene begeleiding van de bedrijfsbegeleider moet de student onmiddellijk feedback krijgen wanneer hij/zij een taak heeft voltooid of iets nieuw heeft bereikt. Het geven van positieve feedback zorgt voor meer motivatie bij de student en zorgt dat hij/zij makkelijker nieuwe werkmethoden aanleert. Het is niet altijd eenvoudig om feedback te geven aan de student. Dit kan een delicate taak zijn, in het bijzonder wanneer de student speciale begeleiding nodig heeft om zijn/haar prestaties of houding op de werkvloer te verbeteren. Principes omtrent het geven van feedback: Feedback moet specifiek gebonden zijn aan de taak. Feedback moet op voorhand worden gepland. Feedback moet constructief zijn en gericht zijn op het verbeteren van de prestaties van de student. Feedback moet in besloten kring worden gegeven. Positieve alternatieven voorstellen, vooruitkijken. Feedback mag niet zijn gericht op persoonlijke kenmerken van de student. Feedback moet makkelijk te begrijpen zijn, duidelijk worden uitgelegd en op het juiste moment worden gegeven. De stagiair en de bedrijfsbegeleider houden een definitief beoordelingsgesprek. Tijdens dit gesprek vindt een evaluatie plaats van de genoteerde activiteiten en een beoordeling van de prestaties van de stagiair. De bedrijfsbegeleider is verantwoordelijk voor het uitvaardigen van het certificaat voor de voltooiing van de werkstage, dat moet worden ondertekend door de wettelijke vertegenwoordiger van het gastbedrijf. De bedrijfsbegeleider ontvangt een tevredenheidsenquête van de coördinerende organisatie in het gastland die hij/zij moet invullen en terugzenden samen met opmerkingen en suggesties. Deze informatie wordt gebruikt tijdens de beoordeling van de werkstage.
44
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Rol van de IVET student De IVET student schrijft een rapport over zijn/haar verblijf en over de activiteiten die hij/zij heeft uitgevoerd tijdens de stage, om na te gaan of de vooropgestelde doelstellingen werden bereikt en om uit te zoeken in welke mate de werkstage aan de verwachtingen van de student heeft voldaan. Het rapport is gericht aan de IVET schoolbegeleider, maar een kopie van het rapport wordt ook verzonden naar de coördinerende organisatie in het gastland en de coördinerende organisatie in het thuisland. De IVET student ontvangt de tevredenheidsenquête van de coördinerende organisatie in het gastland die hij/zij moet invullen en terugsturen samen met opmerkingen en suggesties. Deze informatie wordt gebruikt tijdens de beoordeling van de werkstage. Bovendien heeft de IVET student na thuiskomt nog een feedback gesprek met zijn/haar schoolbegeleider ter beoordeling van de hele werkstage en het verblijf.
45
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
5.8.2. Evaluatie en beoordeling van de plaatsing in het buitenland: Evaluatie maakt deel uit van de opleidingsprocedure en vindt plaats gedurende de hele werkstage in het buitenland. Basisdoelstellingen van de evaluatie: Het behaalde niveau bepalen van de opleiding. Informatie verschaffen over de beroepscompetenties van de stagiair. Feedback verschaffen over de uitgevoerde werkstage. De evaluatie moet bovendien:
Het hele proces van de werkstage ondersteunen. De IVET student motiveren en aanmoedigen. De zelfbeoordelingsvaardigheden van de student helpen ontwikkelen. Vermijden dat de student dezelfde fouten gaat maken.
Andere aspecten die moeten worden geëvalueerd in verband met de organisatie:
Of de selectie van IVET studenten en gastbedrijven al dan niet goed werd uitgevoerd. Of de voorziene informatie nuttig was. Of de communicatie tussen de deelnemers doeltreffend verliep.
Rapport van de stagiair: Dagelijks/wekelijks rapport: Tijdens de werkstage is het belangrijk dat dagelijks ofwel wekelijks een rapport wordt opgesteld om informatie te verzamelen over hoe de tijd in het buitenland werkelijk werd gespendeerd. Deze rapporten zijn nuttig bij het opstellen van het rapport van de stagiair en van het door het gastbedrijf ondertekende certificaat voor de voltooiing van de werkstage. Evaluatie van de plaatsingsprocedure: Het feedback gesprek na thuiskomst van de student vindt plaats tussen de IVET schoolbegeleider en de IVET student en dient om de prestaties van de student tijdens de werkstage te evalueren en om een mening te formuleren omtrent de sterke en zwakke punten van de stagiair, de uitvoering van het werkplan en de via de werkstage verworven competenties. Voorbereiding van het feedback gesprek na thuiskomst: De IVET student wordt op de hoogte gebracht van de details van het interview (hoe, datum, enz.). De kwaliteit van het uitgevoerde werk en de bereikte resultaten wordt per taak gedefinieerd. De beginsituatie van de IVET student wordt vergeleken met de verworven competenties.
46
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Problemen worden genoteerd, bijv. problematische of moeilijke situaties waarmee de IVET student te maken kreeg. Bijkomende taken die de IVET student moest uitvoeren en die niet waren vermeld in het werkplan moeten in overweging worden genomen. De tevredenheidsenquête en de algemene tevredenheid van de IVET student worden naast mekaar gelegd en vergeleken. Er wordt een algemene beoordeling uitgevoerd.
De schoolbegeleider is verantwoordelijk voor de definitieve beoordeling van de internationale werkstage-ervaring en van de verworven competenties van de IVET student. Deze informatie is uiterst belangrijk in het geval van een studiepuntenoverdracht. De schoolbegeleider verzendt naar beide coördinerende organisaties de definitieve beoordelingsresultaten voor iedere IVET student die deelnam aan een internationale werkstage. Deze beoordelingsresultaten worden in overweging genomen tijdens het continue verbeteringsproces, bijv. betere communicatie en coördinatie gedurende de hele procedure. Mogelijke items ter beoordeling zijn:
Tevredenheidsenquêtes van de bedrijfsbegeleider en van de IVET student. Nodige aanpassingen op basis van een betere coördinatie van alle betrokken deelnemers. Problemen met de praktische organisatie van de plaatsing. Prestaties van alle betrokken deelnemers. Timing van de stage. Enz.
Deze items ter beoordeling worden besproken door de deelnemers die de internationale werkstage beheren: de IVET schoolbegeleider, de coördinerende organisatie in het thuisland en de coördinerende organisatie in het gastland. Mogelijke verbeteringen aan het systeem worden opgenomen tijdens de organisatie van toekomstige mobiliteiten.
47
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
5.9. SPECIFIEKE KENMERKEN VAN DEELNEMENDE LANDEN Er bestaat geen algemene Europese reglementering omtrent plaatselijke werkstages in de deelnemende landen. Zulke reglementering bestaat enkel op nationaal niveau. Soms treden er moeilijkheden op bij het vastleggen van drempels wat betreft de minimumleeftijd van de IVET studenten of stagiairs die willen deelnemen aan internationale werkstages. In Bulgarije, bijvoorbeeld, is de minimumleeftijd voor deelname aan werkstages niet dezelfde als de minimum arbeidsleeftijd. Er moet meer aandacht worden besteed aan de naleving van de reglementeringen in zowel het thuisland als het gastland, de leeftijd van meerderjarigheid, de wettelijke arbeidsleeftijd, de wettelijke leeftijd voor werkstages en alle andere voorwaarden om wettelijk in orde te zijn met internationale werkstages. Aan alle plaatselijke werkgroepen die werden samengesteld in de deelnemende landen en die actief zijn als een soort opinieforum voor internationale werkstages, werd een reeks vragen gesteld die de volgende antwoorden opleverden:
Voorgestelde minimumleeftijd voor stages in het buitenland Voorgestelde maximumleeftijd voor stages in het buitenland Minimumduur van stages Maximumduur van stages Hoofdtalen voor internationale stages naast de plaatselijk gesproken taal Andere talen
BE
BG
DE
ES
PL
RO
SI
16
16
17
18
16
15
15
Onbeperkt
26
Onbeperkt
Onbeperkt
25
24
25
1½ maand
2 weken
3 weken
1 maand
1 maand
1 maand
1 maand
6 maanden
6 maanden
6 maanden
6 maanden
6 maanden
6 maanden
6 maanden
Engels Frans
Engels Frans
Engels
Engels Frans
Engels Duits
Engels
Engels
Duits
Italiaans Duits Portugees Roemeens
Pools
Duits Hongaars
Italiaans Duits
Duits Russisch
48
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN De beste leeftijd voor studenten om deel te nemen aan een internationale werkstage in het thuisland en in het gastland is de wettelijke leeftijd van meerderjarigheid. De minimumduur van de stage verschilt van land tot land en naargelang de betrokken deelnemer. Bedrijven verkiezen meestal een langere stage dan de studenten, aangezien ze veel tijd investeren in het opleiden van de student tijdens het verblijf. Engels is de werktaal bij voorkeur voor internationale werkstages naast de plaatselijke taal van het land. Alle deelnemers bevestigen dat het moeilijk is om personeel te vinden in de gastbedrijven die de Engelse taal machtig zijn. De vaardigheid in vreemde talen bij de studenten ligt evenmin erg hoog. De beste periode van het jaar voor werkstages wordt gewoonlijk vastgelegd in samenspraak met het gastbedrijf en de IVET student. België Hervorming van beroepsonderwijs in Vlaanderen De onderwijsvoorziening tussen het zesde jaar van het secundair onderwijs en de Bachelor en Master studies wordt herzien in overeenstemming met de voorgestelde subgraden van het Bolognaproces zodat aan de vraag op de arbeidsmarkt naar middelbaar geschoolden in de vele technische en administratieve beroepen waar tekorten zijn, kan worden voldaan. In wezen werd omtrent deze kwestie een decreet goedgekeurd door de Vlaamse regering die in werking trad op 1 september 2009. Dit stelsel van hoger beroepsonderwijs, HBO genaamd, biedt programma‟s die aansluiten op het secundair onderwijs en die gericht zijn op de arbeidsmarkt. Bovendien resulteren ze in niveau-4 en niveau-5 kwalificaties binnen het Europees kwalificatiekader; de programma‟s hebben een studiebelasting tussen de 60 en 120 studiepunten in het geval van een niveau-4 kwalificatie (beroepsgeoriënteerde programma‟s van het korte type) en tussen 90 en 120 studiepunten voor een niveau-5 kwalificatie (op die manier stemmen ze overeen met de „korte cyclus‟ definitie van de Europese Hoger Onderwijs Ruimte). Dit is het geval voor de bestaande programma‟s in hoger beroepsonderwijs binnen het volwassenenonderwijs, de programma‟s van de 4e fase BSO en het 7e specialisatiejaar in TSO en KSO, maar niet voor de voorbereidende jaren op hoger onderwijs in ASO en KSO of voor het 7e jaar BSO. Zowel scholen voor secundair onderwijs als centra voor volwassenenonderwijs kunnen HBO programma‟s van niveau-4 organiseren. HBO programma‟s van niveau-5 worden aangeboden door centra voor volwassenenonderwijs en door hogescholen.
49
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Bulgarije De visie van de nieuwe Bulgaarse onderwijswet voor beroepsonderwijs en –opleidingen die nog moet worden goedgekeurd, draait om het volgende: Voorwaarden opstellen en verbeteren voor de ontwikkeling van studenten en voor het verruimen van hun beroepskwalificaties om hen te helpen bij het vinden van een job en bij het voortzetten van hun professionele en persoonlijke ontwikkeling; Voorwaarden opstellen voor professionele opleidingen die een kwalitatief personeelsbestand waarborgen dat overeenstemt met de behoeften van de arbeidsmarkt en de economie; Europese methoden overnemen voor de erkenning en beoordeling van kwalificaties van studenten; Een betere onderwijscultuur creëren onder studenten door informatie, advies en oriëntatie te verschaffen; Het materiaal en de technische basis moderniseren van onderwijscentra voor initieel beroepsonderwijs en initiële beroepsopleidingen. Plaatselijke autoriteiten spelen een belangrijke rol De gemeenten spelen binnen hun gebied een rol in het opstellen van een beleid omtrent beroepsonderwijs, en dit wat betreft de behoefte aan personeel; loopbaanbegeleiding voor studenten, werklozen, enz.; de ontwikkeling van schoolmateriaal en een technische basis; centra voor beroepsonderwijs; en informatie en professionele begeleiding, gefinancierd door het gemeentelijk budget. De belangrijkste problemen waarmee de onderwijscentra voor bijkomende kwalificaties geconfronteerd worden, zijn het gebrek aan financiële middelen voor de modernisering van materiaal en technische uitrusting; het gebrek aan recente en gespecialiseerde boeken en bestanden; onvoldoende training van schoolbegeleiders; gebrek aan financiële middelen voor het verbeteren van de kwalificaties van onderwijzers, vooral gezien de dagelijkse werkomstandigheden; onvoldoende communicatie tussen beroepsscholen en werkgevers, en het gebrek aan interesse bij werkgevers om deel te nemen in werkstages. De onderwijscentra hebben met nog meer problemen te kampen door het gebrek aan mechanismen voor een gedecentraliseerd financieel beheer van de inkomsten uit deze activiteit. Duitsland Beroepsopleidingen – Het tweeledig systeem In de federale republiek van Duitsland worden beroepsopleidingen voorzien op de werkvloer en in scholen voor beroepsonderwijs. Op basis van wat het tweeledig systeem wordt genoemd, worden praktische beroepsopleidingen aangeboden op de werkvloer die worden aangevuld door een theoretische opleiding en algemeen onderricht dat wordt gegeven in scholen voor beroepsonderwijs en dat gewoonlijk een à twee dagen per week wordt bijgewoond.
50
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Kenmerkend voor dit systeem is dat het aanleren van kennis en vaardigheden wordt gelinkt aan het opdoen van de nodige ervaring op de werkvloer. Op die manier wordt verzekerd dat de opleiding wordt aangeboden onder dezelfde omstandigheden als de dagelijkse realiteit waaronder de stagiair in de toekomst zijn/haar beroep zal uitoefenen. Enkel op de werkvloer kan de stagiair leren omgaan met de steeds veranderende eisen die de job stelt, en kan hij/zij de verschillende sociale relaties leren waarderen die kenmerkend zijn voor de werkomgeving. Door al doende te leren krijgt de stagiair bovendien het gevoel dat hij/zij iets heeft bereikt en raakt hij/zij meer gemotiveerd. Dit systeem bevordert de zelfstandigheid en het verantwoordelijkheidsgevoel bij stagiairs – twee onontbeerlijke kwaliteiten in een ontwikkeld industrieland; door concrete taken uit te voeren onder dagdagelijkse omstandigheden kan de stagiair zijn/haar verworven kennis en vaardigheden bewijzen en het succes proeven van zijn/haar inzet. Dit bewijst dat opleidingen op de werkvloer meer betekenen dan een geïnstitutionaliseerd en georganiseerd leerproces. Polen Praktische beroepsopleidingen in het buitenland worden aangeboden op het niveau boven de middenschool maar zijn nog geen algemene norm. Op dit ogenblik kunnen studenten en afgestudeerden, in het bijzonder in de horeca sector en de voedingsindustrie, deelnemen aan praktische beroepsopleidingen in het buitenland, terwijl Poolse bedrijven echter geen ervaring hebben met het organiseren van zulke opleidingen voor buitenlandse studenten. Er zouden omstandigheden moeten worden gecreëerd waarbij praktische opleidingen voor buitenlandse studenten op grote schaal mogelijk worden. Kwesties zoals de duur van praktische beroepsopleidingen in het buitenland, de entiteiten die betrokken zijn bij de organisatie daarvan, de financiële middelen, de opleidingsprogramma‟s, en de taal die wordt gebruikt om te communiceren met studenten in bedrijven moeten in overweging worden genomen. Het gebrek aan taalvaardigheid in vreemde talen, nodig voor werkstages in het buitenland, is een probleem dat zou kunnen worden opgelost door een meer doeltreffend taalonderricht in vreemde talen in scholen voor beroepsonderwijs of tijdens de voorbereiding op de stage in het buitenland. Voorbeelden van beproefde methoden (Polen) Casestudy 1. GROEP NR. 6 VAN SCHOLEN VOOR HOGER MIDDELBAAR ONDERWIJS in Lodz Over de school: Profiel van de school: voedselverwerking Specialisaties: bakkerijproducten, banketbakkerij, vleeswaren, zuivelproducten Aantal studenten: 377 Samenwerking met bedrijven: E.Leclerc Polska (supermarkten), ZPM GROT (vleeswaren), Cukiernia Barbarella (banketbakkerij), Spółka Braci Miś SC (banketbakkerij), Cukiernia Dybalski (banketbakkerij). Groep nr. 6 van scholen voor hoger middelbaar onderwijs in Lodz organiseerde samen met de Unie van Europese Federalisten in Lodz een aantal internationale werkstages in Frankrijk voor afgestudeerden, met financiering van het Leonardo da Vinci programma.
51
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Gegevens over de werkstages: Plaats van de werkstages: Frankrijk Duur van het project: 4 jaar Financiering: Leonardo da Vinci, LLP Programma van de werkstage: Gedurende één week per maand volgden de studenten een opleiding in een Franse school, vooral in technologie en de Franse taal, terwijl ze tijdens de rest van hun tijd een praktische opleiding volgden in bedrijven (bijv. in bakkerijen, restaurants, cafetaria‟s, enz.) De praktische opleiding duurde een jaar. De studenten ondertekenden persoonlijk een contract met de Franse partij terwijl de school als een soort tussenpersoon optrad. Casestudy 2. ENGOREM Ltd. (elektriciteitssector), Lodz, Polen Over het bedrijf: Specialisatie: diensten in de elektriciteitssector Omvang: groot bedrijf met ongeveer 400 personeelsleden Achtergrondinformatie: ENGOREM Sp. z o.o. werd opgericht na de herstructurering van DALKIA Łódź S.A. (voordien Zespół Elektrociepłowni w Łodzi S.A. [de Łódź Groep van warmtekrachtcentrales voor warmtevoorziening en elektriciteit]). De bedrijfsactiviteiten werden opgestart in januari 1995. In het begin werden door het bedrijf 375 mensen tewerkgesteld in vier afdelingen voor herstelling, die specialiseerden in thermische en mechanische systemen, diagnostiek, bouw en werkplaatsen, en administratie. Kort nadien werden nieuwe afdelingen opgericht om de activiteiten uit te breiden (herstel van installaties). Samenwerking met scholen voor beroepsonderwijs Het bedrijf werkt reeds lang samen met scholen in het beroepsonderwijs voor het organiseren van werkstages in bedrijven. ENGOREM Ltd. (elektriciteitssector) financierde stages en opleidingen voor studenten uit Groep nr. 9 en nr. 17 van scholen voor hoger middelbaar onderwijs die akkoord gingen dat ze in het bedrijf zouden komen werken na het einde van hun studies. ENGOREM is medeoprichter van toepassingsgerichte lessen voor “elektriciens in energiecentrales” in partnerscholen. Er zijn plannen in de maak voor speciale lessen voor “monteurs voor elektriciteitsinstallaties” in graad III van scholen voor basis beroepsonderwijs. Roemenië In Roemenië heeft de overheid inspanningen gedaan via het Ministerie van Onderwijs en Cultuur om op nationaal niveau de op school verworven vaardigheden en competenties beter af te stemmen op de behoeften van de arbeidsmarkt, zoals bij IVET in heel Europa. Gedurende de laatste tien jaar ondersteunde de Roemeense overheid de modernisering van initieel beroepsonderwijs en initiële beroepsopleidingen, de aankoop van nieuw materiaal en de renovatie van scholen. Zoals in alle Europese landen zijn de inspanningen van Roemenië gericht op het kwalitatiever en aantrekkelijker maken van het onderwijs, het bevorderen van een onderwijscultuur door opleidingen aan te bieden op de werkvloer, het bieden van gelijke kansen voor alle studenten en het bijdragen aan de ontwikkeling van de gemeenschap.
52
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Spanje Beroepsonderwijs en beroepsopleidingen ondergaan een soort „boom‟ in Catalonië en Spanje. De interesse in deze studieprogramma‟s groeit en de programma‟s worden als uiterst nuttig ervaren. Het IVET systeem is opgedeeld in twee fases: intermediair en gevorderd. Studenten studeren respectievelijk af als Technicus of Gevorderd Technicus. Nadien kunnen ze hun studies voortzetten aan de universiteit. Studenten kunnen toetreden tot het initieel beroepsonderwijs en initiële beroepsopleidingen vanaf de leeftijd van 16 jaar. Werkstages zijn verplicht in IVET studierichtingen. De studenten moeten slagen in de werkstage om hun diploma te behalen. In de laatste jaren werd een tweeledig systeem ingevoerd. Studenten voeren hierbij een werkstage uit bij een bedrijf, met een contract (gelijkaardig aan het tweeledig systeem in Duitsland). In Spanje kunnen studenten hun IVET opleiding op verschillende manieren volgen: gemengd leren, afstandsonderwijs, en deeltijdse cursussen (slechts enkele studieonderdelen per jaar). Voorbeeld van beproefde methoden: Raad voor Beroepsopleidingen in Terrassa De constitutie werd goedgekeurd door de voltallige vergadering van de gemeenteraad op 25 juli 2002. De raad werd samengesteld met de volgende doeleinden: Meewerken aan een coherente planning van alle beroepsopleidingen in de stad. Het aanbod van onderwijs en opleidingen publiceren en promoten. Vereenvoudigen van opleidingen en tewerkstelling voor volwassenen. Opleidingen makkelijker afstemmen op de vraag in de bedrijfswereld. Het proces van sociale en professionele insluiting van jongeren bevorderen. De raad werd samengesteld als een stabiel werkplatform voor de verschillende coördinatoren op het gebied van onderwijs en sociale en economische kwesties. Het meest representatieve orgaan van de Raad voor Beroepsopleidingen is de voltallige vergadering, die bestaat uit: Raadsleden die alle partijen vertegenwoordigen. Vertegenwoordigers van verscheidene departementen van de gemeenteraad. Vertegenwoordigers van andere overheidsorganen (Catalaanse overheid, provinciale overheid, provinciaal bestuur) Vertegenwoordigers van bedrijfsorganisaties en gilden. Vertegenwoordigers van verbonden maatschappijen. Vertegenwoordigers van vakbonden. Vertegenwoordigers van onderwijscentra voor beroepsopleidingen en arbeidsmarktopleidingen. Vertegenwoordigers van de universiteit. e.a. Het systeem werkt via een permanente commissie, een expert die de raad helpt en ondersteunt, specifieke commissies en een werkplan op voorstel van de expert en goedgekeurd door de permanente commissie en de voltallige vergadering.
53
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Hoofddoelstellingen
Beter beroepsonderwijs en betere beroepsopleidingen. Planning van het aanbod van beroepsonderwijs en beroepsopleidingen. Ruime verspreiding van het aanbod van beroepsonderwijs en beroepsopleidingen. Betere relatie tussen het onderwijssysteem en bedrijven. Overgang van school naar werk. Werkstages in bedrijven.
Werklijnen Prestatie en consolidatie. Beroepsopleidingen aanpassen aan de behoeften van bedrijven. Werkstages. Integratie op de arbeidsmarkt. Beroepsopleidingen promoten.
54
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
5.10. RELEVANTE DOCUMENTEN, RICHTLIJNEN EN VOORBEELDEN Vóór de werkstage: Procedure 1) 1) 4)
Document
10)
Europees Curriculum Vitae Richtlijnen voor de begeleidende brief Richtlijnen voor de omschrijving van de student Omschrijving van de student. Voorbeeld (ES) Omschrijving van de student. Voorbeeld (ES) Omschrijving van de student. Voorbeeld (ES) Omschrijving van de student. Voorbeeld (PL) Omschrijving van de student. Voorbeeld (PL) Richtlijnen voor de beoordeling van het gastbedrijf Stageovereenkomst. Voorbeeld 1 (ES)
10)
Stageovereenkomst. Voorbeeld 2 (ES)
10)
Stageovereenkomst. Voorbeeld 3 (ES)
10)
Stageovereenkomst. Voorbeeld 4 (PL)
10)
Stageovereenkomst. Voorbeeld 5 (PL)
10)
Stageovereenkomst. Voorbeeld 6 (PL)
10)
Stageovereenkomst. Voorbeeld 7 (DE)
12)
Richtlijnen voor de gedragscode voor studenten
4) 4) 4) 4) 4) 5)
Verantwoordelijke deelnemer IVET Student IVET Student IVET School 1
IVET School
2
IVET School
3
IVET School
4
IVET School
5
IVET School, IVET Student, Gastbedrijf Coördinerende organisatie in het gastland IVET School, IVET Student, Gastbedrijf IVET School, IVET Student, Gastbedrijf IVET School, IVET Student, Gastbedrijf IVET School, IVET Student, Gastbedrijf IVET School, IVET Student, Gastbedrijf IVET School, IVET Student, Gastbedrijf IVET School, IVET Student, Gastbedrijf IVET School
Tijdens de werkstage: Procedure 17) 17) 18) 18)
Document Dagboek. Voorbeeld 1 (ES) Dagboek. Voorbeeld 2 (PL) Beoordeling van de student door het gastbedrijf. Voorbeeld 1 (ES) Beoordeling van de student door het gastbedrijf. Voorbeeld 2 (DE)
Verantwoordelijke deelnemer IVET Student IVET Student Bedrijfsbegeleider, IVET Student Bedrijfsbegeleider, IVET Student
55
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Na de werkstage: Procedure 19) 19) 20) 20) 21) 21) 23) 24) 25)
Document Certificatie van de werkstage. Voorbeeld 1 (ES) Certificatie van de werkstage. Voorbeeld 2 (ES) Richtlijnen voor het rapport van de stagiair Rapport van de stagiair. Voorbeeld Richtlijnen voor de tevredenheidsenquête voor de IVET student Richtlijnen voor de tevredenheidsenquête voor de bedrijfsbegeleider Europass Taalpaspoort Evaluatieformulier. Voorbeeld (PL) Kwaliteitscertificaat van het gastbedrijf. Voorbeeld (ES)
Verantwoordelijke deelnemer Gastbedrijf Gastbedrijf IVET Student IVET Student IVET Student Gastbedrijf IVET Student Schoolbegeleider Coördinerende organisatie in het gastland
Optioneel: Procedure NVT
Document Gegevensformulier van de IVET School in het gastland
Verantwoordelijke deelnemer IVET School in het gastland
56
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Europees Curriculum Vitae: http://europass.cedefop.europa.eu/
57
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
58
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Richtlijnen voor de begeleidende brief:
-
Voorstelling van de student. Omschrijving van afgeronde studies of huidige studies van de student. Motivatie van de student: waarom wil je deelnemen aan een werkstage? Verwachtingen van de student: wat denk je te leren uit de werkstage? Persoonlijke en beroepsgebonden verwachtingen. TERUG NAAR OVERZICHT
Richtlijnen voor de omschrijving van de student:
1) Schoolcurriculum van de student: - Opleidingsonderdelen en lesuren van iedere module. - Algemene competenties verworven tijdens de studies. - Bedrijven die gewoonlijk IVET studenten opnemen uit dit vakgebied. - Aanbevolen werktaken. 2) Persoonlijk profiel: - Bekwaamheid tot zelfstandig werken. - Bekwaamheid om problemen op te lossen. - Houding wanneer geconfronteerd met moeilijkheden. - Tolerantievermogen bij frustratie. - Sociale vaardigheden. - Taalvaardigheden (luisteren, spreken, lezen en schrijven). - Opmerkingen. TERUG NAAR OVERZICHT
59
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Omschrijving van de student. Voorbeeld 1 (ES)26:
26
Generalitat de Catalunya, Departement Onderwijs: http://www.xtec.cat/fp/spifp/02_eines_e/index_e.htm
60
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
61
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
62
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Omschrijving van de student. Voorbeeld 2 (ES):
TERUG NAAR OVERZICHT
63
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Omschrijving van de student. Voorbeeld 3 (ES):
64
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
65
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Omschrijving van de student. Voorbeeld 4 (PL):
66
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
67
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Omschrijving van de student. Voorbeeld 5 (PL): (Medisch getuigschrift)
TERUG NAAR OVERZICHT
68
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Richtlijnen voor de beoordeling van het gastbedrijf:
1) Bedrijfsgegevens: - Naam van het bedrijf. - Adres. - Contactgegevens: telefoon, email. - Contactpersoon. - Productiesector. - Bedrijfsactiviteiten. 2) Beoordeling van het bedrijf: - Werkuren. - Afdelingen(en) die bereid zijn studenten op te nemen. - Beoordeling van de bereikbaarheid van het bedrijf: makkelijk bereikbaar, bereikbaar met het openbaar vervoer, privé-vervoer voorzien door het bedrijf. - Naleving van plaatselijke gezondheids- en veiligheidsvoorschriften. - Beoordeling van de werkplek: voldoende ruimte om het werkplan naar behoren uit te voeren, voldoende uitrusting, voldoende beschermingsmiddelen indien nodig. - Bedrijfsbegeleider: er is een begeleider aangeduid door het bedrijf, de bedrijfsbegeleider is een ervaren werknemer van het bedrijf, de bedrijfsbegeleider heeft ervaring als bedrijfsbegeleider, de bedrijfsbegeleider werd specifiek opgeleid als bedrijfsbegeleider, de bedrijfsbegeleider is voldoende beschikbaar om de student op te volgen. - Extra’s aangeboden door het bedrijf: accommodatie, maaltijden, financiële steun, compensatie, enz.
TERUG NAAR OVERZICHT
69
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN Stageovereenkomst. Voorbeeld 1 (ES):
TERUG NAAR OVERZICHT
70
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN Stageovereenkomst. Voorbeeld 2 (ES):27
27
Generalitat de Catalunya, Departement Onderwijs: http://www.xtec.cat/fp/spifp/02_eines_e/index_e.htm
71
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
72
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
73
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
74
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Stageovereenkomst. Voorbeeld 3 (ES):28
28
Generalitat de Catalunya, Departement Onderwijs: http://www.xtec.cat/fp/spifp/02_eines_e/index_e.htm
75
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
76
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
77
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
78
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Stageovereenkomst. Voorbeeld 4 (PL):
79
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
80
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Stageovereenkomst. Voorbeeld 5 (PL):
81
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
82
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Stageovereenkomst. Voorbeeld 6 (PL):
83
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
84
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Stageovereenkomst. Voorbeeld 7 (DE):
85
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
86
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
87
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
88
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
89
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
90
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
91
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Richtlijnen voor de gedragscode voor studenten: - De dienstregeling op het werk respecteren en naleven. - Aanvaarding van de algemene voorwaarden van het bedrijf en alle andere overeengekomen voorwaarden. - Veiligheidsprocedures en reglementen naleven. - Technische terminologie hanteren. - Integreren in het team. - Streven naar kwalitatieve processen. - Opgedragen taken uitvoeren binnen de deadline. - Orders aanvaarden. - Zorg dragen voor persoonlijke hygiëne en algemeen uiterlijk. - Kritisch denken en het eigen werk objectief beoordelen. - Initiatief nemen om problemen op te lossen. - Voorschriften respecteren voor het gebruik van de faciliteiten en de voorziene uitrusting (accommodatie, installaties, machines, enz.).
TERUG NAAR OVERZICHT
92
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Dagboek Voorbeeld 1 (ES)29:
TERUG NAAR OVERZICHT
29
Generalitat de Catalunya, Departement Onderwijs: http://www.xtec.cat/fp/spifp/02_eines_e/index_e.htm
93
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Dagboek Voorbeeld 2 (PL):
94
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
95
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Beoordeling van de student door het gastbedrijf. Voorbeeld 1 (ES)
30
30
Generalitat de Catalunya, Departement Onderwijs: http://www.xtec.cat/fp/spifp/02_eines_e/index_e.htm
96
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
97
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Beoordeling van de student door het gastbedrijf. Voorbeeld 2 (DE):
98
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
99
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Certificatie van de werkstage. Voorbeeld 131
31
Leonardo da Vinci, Spaans NA
100
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
101
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN Certificatie van de werkstage. Voorbeeld 232
TERUG NAAR OVERZICHT
32
Generalitat de Catalunya, Departement Onderwijs: http://www.xtec.cat/fp/spifp/02_eines_e/index_e.htm
102
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Richtlijnen voor het rapport van de stagiair:
- Gegevens van de student. - Gegevens van het gastbedrijf. - Duur. - Taakomschrijving. - Foto’s. - Ontvangst door en ondersteuning van de bedrijfsbegeleider en collega’s op het werk. - Relatie met de coördinerende organisatie in het gastland. - Accommodatie. - Sterke punten: resultaat, verworven competenties. - Zwakke punten: accommodatie, coördinatie, problemen met gastbedrijf, enz. - Kopie van het certificaat voor voltooiing van de werkstage, opgesteld door het gastbedrijf
TERUG NAAR OVERZICHT
103
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Rapport van de stagiair. Voorbeeld33: http://www.internship2industry.eu/tools/HowToWriteFinalReport.pdf
TERUG NAAR OVERZICHT
33
Internship to Industry: http://www.internship2industry.eu/
104
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Richtlijnen voor de tevredenheidsenquête van de IVET student: -
Algemene tevredenheid over de ervaring. Steun van de bedrijfsbegeleider en van collega’s op het werk. De werksfeer. Uitvoering van het werkplan. Mogelijkheid om verder te bouwen op eigen initiatieven. Zelfverbetering. Verworven competenties. Verworven taalvaardigheden. Mogelijkheden voor het oefenen van een vreemde taal. Accommodatie. Steun van de coördinerende organisaties in het gastland en in het thuisland. Steun van de schoolbegeleider. Beantwoording aan verwachtingen. Algemene conclusies en resultaten van ervaring. TERUG NAAR OVERZICHT
Richtlijnen voor de tevredenheidsenquête van de bedrijfsbegeleider:
- Integratie van de stagiair in het bedrijf en in het team. - Initiatieven genomen door de stagiair. - Uitvoering van het werkplan. - Doeltreffendheid van de stagiair in het uitvoeren van taken. - Verantwoordelijkheidszin van de stagiair. - Engagement en enthousiasme van de stagiair. - Aanwezigheid en stiptheid van de stagiair. - Eigendunk van de stagiair - Professionele en –technische competenties in het kader van de werkstage. - Taal- en communicatievaardigheden. - Algemene tevredenheid over de ervaring (zal het bedrijf nog stagiairs opnemen in de toekomst?).
TERUG NAAR OVERZICHT
105
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Europass Taalpaspoort: http://europass.cedefop.europa.eu
106
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
107
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Formulier voor de definitieve beoordeling. Voorbeeld (PL):
108
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
TERUG NAAR OVERZICHT
109
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Kwaliteitscertificaat van het gastbedrijf. Voorbeeld:
TERUG NAAR OVERZICHT
110
5. NODIGE DEELNEMERS EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Gegevens van de IVET school in het gastland:
-
Naam van de IVET school. Schoolverantwoordelijke. Contactgegevens. Aantal studenten. Beroepsdisciplines en kwalificaties aangeboden door de IVET school. Bedrijven binnen het beïnvloedingsgebied van de school die regelmatig stagiairs opnemen Activiteiten waaraan studenten uit beide landen kunnen deelnemen (taaltandems, uitwisselingsactiviteiten i.v.m. taal en cultuur, culturele trips of bezoeken, taallessen, enz.)
TERUG NAAR OVERZICHT
111