Inhoud • Nieuwe voorzitter netwerk palliatieve zorg Eemland • App voor complementaire zorg • Pal voor u • Zorgconsulenten palliatieve zorg in de psychiatrie • Zo verbind je dementiezorg en palliatieve zorg • Cursus psychiatrisch beeld in de palliatieve fase • Subsidieronde Verbeterprogramma Palliatieve Zorg • Uitkomsten nieuw onderzoek naar doorbehandelen • Palliantie. Meer dan zorg • ICD in de laatste levensfase • Boeken • Leerbericht • Vaarkracht • Factsheet palliatieve zorg • Nieuw: telefonische spreekuren wilsverklaringen • Agenda
Regionieuws Nieuwe voorzitter netwerk palliatieve zorg Eemland In januari heeft het netwerk palliatieve zorg Eemland haar tienjarig bestaan gevierd. Sommige dingen zijn hetzelfde gebleven, zoals het doel samen de palliatieve zorg te verbeteren. Maar andere dingen zijn veranderd door de jaren heen. Een van de dingen die veranderen, is de voorzitter. Afgelopen jaren heeft Heidi de Kam dit met veel enthousiasme gedaan. In januari heeft zij de voorzittershamer doorgegeven aan Alida van der Hout, algemeen coördinator van hospice Nijkerk. We willen Heidi vanaf deze plaats enorm bedanken voor alles wat ze voor het netwerk gedaan heeft. En we willen Alida een warm welkom heten in deze rol, als voortzetting van een prettige samenwerking.
App voor complementaire zorg Martine Busch van het Van Praaginstituut maakte via twitter bekend dat er een gratis app ontwikkeld is over complementaire zorg: About Herbs. De app is ontwikkeld door Memorial Sloan Kettering Cancer Center als behandel en onderzoekscentrum, verbonden aan New York Cancer Hospital. Deze app is voor iPhone en iPad ontwikkeld, en te vinden in de Categorie Geneeskunde.
Pal voor u Het netwerk palliatieve zorg Eemland heeft de bestelling van de ‘Pal voor u 2015’ al weer op de bus gedaan. Pal voor u is hét informatieve magazine voor patiënten en naasten. Ondertussen zijn er nog exemplaren van 2014 over, waarin veel informatie staat over wat de ziekte doet binnen een
gezin, ervaringsverhalen van naasten, het voeren van eigen regie en wel of niet doorbehandelen. Daarnaast bevat magazine een regiokatern met informatie over welke organisaties welke zorg bieden. Wil jij nog exemplaren bestellen voor je cliënt of diens naaste? Stuur dan een mailtje naar
[email protected] Het nieuwe nummer komt rond de dag van de palliatieve zorg uit, in oktober.
Zorgconsulenten palliatieve zorg in de psychiatrie Vanaf het jaar 2000 zijn bij GGz Centraal initiatieven gestart om de palliatieve zorg binnen de psychiatrie vorm te geven. Sinds 2011 beschikt GGz Centraal, locatie Zon & Schild, over een palliatieve unit. GGz Centraal is in 2014 gestart met de opleiding van zorgconsulenten palliatieve zorg in de psychiatrie. Om de algehele zorg rondom psychiatrische patiënten en hun nabestaanden in de laatste levensfase nog beter te realiseren en organiseren, gestart met het project zorgconsulenten palliatieve zorg in de psychiatrie. Dit vindt plaats binnen het behandelprogramma Ouderenpsychiatrie en Somatiek. Subsidie van ZonMw maakt het mogelijk dit project uit te voeren. Afgelopen jaren is gebleken dat er regelmatig vraag is naar expertise op dit gebied. Het doel van het project is dat medewerkers van andere zorginstellingen én de eigen instelling, laagdrempelig en tijdig kennis en ervaring van GGz Centraal kunnen benutten voor deze doelgroep. Voor het project zijn drie ervaren verpleegkundigen opgeleid tot zorgconsulent palliatieve zorg. Zij kunnen worden ingeschakeld voor advies, vragen en problemen bij psychiatrische patiënten in de palliatieve fase. Niet alleen medewerkers van GGz Centraal kunnen vragen stellen aan de Zorgconsulenten, maar ook medewerker van andere zorginstellingen die te maken krijgen met cliënten met psychiatrische stoornis in de palliatieve fase. Aanvragen voor een consult verlopen via het aanmeldcentrum: 033 - 4609 500. Kijk voor meer informatie en de folder op http://www.ggzcentraal.nl/clienten/aanvullende-zorg/palliatieve-zorg/ project-zorgconsulenten-palliatieve-zorg
Zo verbind je dementiezorg en palliatieve zorg De regio’s Waardenland, Noord-Limburg, Rotterdam en Utrecht hebben de verbinding gelegd tussen dementiezorg en palliatieve zorg. Zij gebruikten hiervoor de handreiking Palliatieve zorg bij mensen met dementie http://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/Dementie/Handreiking_Palliatieve_Zorg_bij_dementie.pdf (2013, pdf ). Hun inspanningen heeft een aantal mooie producten opgeleverd. • De notitie ‘Palliatieve zorg bij mensen met dementie’. De notitie kwam tot stand na gesprekken met casemanagers palliatieve zorg en dementieconsulenten in de regio Waardenland en vormt de basis voor verdere ontwikkeling en samenwerking. Download de notitie (pdf ). • Een modelrichtlijn hospices voor mensen met dementie. De richtlijn beschrijft wat nodig is om een persoon met dementie én een levensverwachting van minder dan drie maanden op een verantwoorde manier op te nemen in een hospice. De richtlijn is ontwikkeld door de regio Utrecht. Download de richtlijn (pdf ). • Werkwijze: vrijwilligersondersteuning in het verzorgings- en verpleeghuis in de laatste levensfase. In deze werkwijze wordt aan de hand van een stappenplan de inzet van vrijwilligers in het verzorgings- of verpleeghuis beschreven. Deze is ontwikkeld door de regio Utrecht. Download de werkwijze (pdf ). • Verdiepingsmodule Palliatieve zorg bij mensen met dementie. De verdiepingsmodule ‘Palliatieve zorg bij mensen met dementie’ is ontwikkeld voor verzorgenden en verpleegkundigen die de basisscholing palliatieve zorg hebben gevolgd. In deze module wordt aandacht besteed aan palliatieve zorg bij mensen met dementie. Deze is ontwikkeld door regio Waardenland. Download de verdiepingsmodule (pdf ).
Cursus psychiatrisch beeld in de palliatieve fase GGz Centraal heeft subsidie gekregen van ZonMw voor het project Zorgconsulent, in samenwerking met het Netwerk palliatieve zorg Eemland. In dit kader wordt een cursus over psychiatrisch beeld ontwikkeld. De cursus is bedoeld voor verpleegkundigen die te maken krijgen met patiënten die een psychiatrische aandoening hebben en in de palliatieve fase komen of palliatieve patiënten die een psychiatrisch beeld ontwikkelen zonder dat ze in het verleden een psychiatrische aandoening hadden, bijv. als gevolg van hersenmetastasen. De data zijn: 19 mei, 14.00-17.00 uur, 2 juni en 16 juni. De locatie is GGz Centraal, locatie Zon en Schild. Doordat deze cursus ontwikkeld wordt in het kader van een gesubsidieerd project kan hij gratis aangeboden worden. Accreditatie wordt aangevraagd. De cursus wordt ook in het najaar aangeboden op de data:8 sept., 22 sept. en 6 okt.
Aanmelden kan via de site van het netwerk http://www.netwerkpalliatievezorg.nl/eemland/Hulpverleners/Aanmelde n/19meiPsychiatrieenpalliatievezorg.aspx
Landelijk nieuws Subsidieronde Verbeterprogramma Palliatieve Zorg U kunt met uw organisatie tot 30 april 2015 subsidieaanvragen indienen voor het implementeren van een Goed voorbeeld palliatieve zorg om de kwaliteit van leven voor ongeneeslijk zieke patiënten en hun naasten te verbeteren. Dit verbeterprogramma is een implementatieprogramma, doel van de oproep is dan ook subsidiëring van implementatieprojecten. Er wordt geen onderzoek gedaan naar nieuwe kennis, maar de kennis en inzichten die de afgelopen jaren zijn verzameld, worden met het programma geborgd in de praktijk. Bestaande kennis en inzichten worden in het Verbeterprogramma beschikbaar gesteld door middel van Goede voorbeelden palliatieve zorg. Dit zijn producten en diensten die gebruikt kunnen worden om de kwaliteit van de palliatieve zorg te verbeteren. Met als uiteindelijk hoofddoel een betere kwaliteit van leven voor patiënten en hun naasten. In deze vierde en laatste ronde wordt de focus gelegd op het versterken van de Goede voorbeelden palliatieve zorg die het meest eenduidig en beloftevol zijn. Meer informatie over deze subsidieronde voor het Verbeterprogramma Palliatieve Zorg? Klik hier ZonMw - Oproep tot het indienen van subsidieaanvragen voor het Verbeterprogramma Palliatieve Zorg (VPZ) voor het jaar 2015 –4e ronde
Uitkomsten nieuw onderzoek naar doorbehandelen. Artsen gaan vaak te lang door met het behandelen van patiënten in de laatste levensfase. In plaats daarvan moeten zij ervoor zorgen dat patiënten passende zorg krijgen. Dit staat in het KNMG-rapport ‘Niet alles wat kan, hoeft; passende zorg in de laatste levensfase’, geschreven door een brede stuurgroep van artsen, verpleegkundigen en patiënten. Nu richten artsen zich nog te veel op behandelingen die het leven verlengen en op onnodige diagnostiek, aldus de KNMG. In het rapport wordt ingegaan op verklaringen voor overbehandeling. Zowel artsen als de samenleving zijn gericht op handelen, op ‘doen’ in plaats van ‘laten’. Artsen zijn opgeleid om patiënten te genezen. Niet of anders behandelen kan voelen als falen. Voor patiënten geldt dat hun omgeving hen aanmoedigt om strijdbaar te zijn. http://knmg.artsennet.nl/Nieuws/Overzicht-nieuws/Nieuwsbericht/148741/Passende-zorg-in-de-laatste-levensfaseniet-alles-wat-kan-hoeft.htm
Palliantie. Meer dan zorg ZonMw heeft het programma ‘Palliantie. Meer dan zorg’ gepubliceerd. Dit programma is onderdeel van het Nationaal Programma Palliatieve Zorg van het ministerie van VWS. Het ZonMw programma ‘Palliantie. Meer dan zorg’ is aangeboden aan VWS. Dit programma is onderdeel van het Nationale Programma Palliatieve Zorg (NPPZ) waartoe onder andere ook (inter)regionale samenwerkingsverbanden in de palliatieve zorg behoren. Het programma heeft als naam ‘’Palliantie. Meer dan zorg’’ gekregen. Met deze naam komt tot uitdrukking dat het een gezamenlijke missie betreft om de palliatieve zorg in Nederland in 2020 op een nog hoger niveau te krijgen. En het gaat om meer dan zorg alleen. De mensen in hun laatste levensfase staan in alle facetten centraal. Het betreft lichamelijke, psychische, sociale en spirituele aspecten die spelen bij een goede palliatieve zorg. Meer lezen over Palliantie. Meer dan zorg? Klik hier http://www.zonmw.nl/nl/programmas/ programma-detail/palliantie/algemeen/
ICD in de laatste levensfase Een ICD kan door de shockfunctie het stervensproces verstoren. Heeft u een cliënt met ICD, dan is het van belang dat de cliënt tijdig bespreekt met zijn of haar arts wanneer deze moet worden uitgeschakeld. Mensen met een ICD (Implanteerbare Cardioverter Defibrillator) krijgen een shock bij ernstige hartritmestoornissen. Als de laatste levensfase aanbreekt, kan een ICD het stervensproces verstoren. Om dat te voorkomen is het nodig dat de shockfunctie tijdig wordt uitgezet. Overleg daarom met uw arts en familie wanneer een goed moment is om uw ICD uit te schakelen. Lees bijvoorbeeld de folder Implanteerbare Cardioverter Defribillator (IDC) en het levenseinde van de Stichting ICD Dragers.
Boeken Wat betekent het om ongeneeslijk ziek te zijn? Of om je dierbare ziek te zien worden en uiteindelijk te verliezen? Veel mensen hebben hun ervaringen opgeschreven. Hieronder enkele suggesties. En sites met meer boekentips. In haar boek Stervensdruk - geen tijd om dood te gaan beschrijft Suzanna van de Hunnen haar strijd tegen de doodsangst: ‘Ik realiseerde mij dat het beeld van de dood is aangeleerd. Het hoeft niet zo lelijk te zijn.’ In het boek Het laatste woord staan een aantal gesprekken die journalist Gijsbert van Es hield met mensen die ongeneeslijk ziek zijn.
Leerbericht Deze editie van de nieuwsbrief kent een bijzonder leerbericht; een interactieve casus over meneer Zomers van 78 jaar met een melanoom met uitzaaiingen. De interactieve casus gaat dit keer over de heer Zomers (78 jaar). Hij is gehuwd en heeft twee uitwonende (betrokken) kinderen. Meneer komt uit het ziekenhuis, waar hij de diagnose melanoom heeft gekregen met uitzaaiingen in hersenen en longen. Dit nieuws is ingeslagen als een bom. Meneer is nu terminaal thuis. Toets uw kennis aan de hand van deze casus. Na deelname worden de resultaten getoond van alle deelnemers. Start de casus https://nl.surveymonkey.com/s/BNNVQ53
Vaarkracht Enige tijd geleden heeft Nautischfonds Kankerpatiënten Nederland haar naam veranderd in Vaarkracht. Een mooie gelegenheid om bekend te maken wat zij doen. VaarKracht biedt een nautische belevenis aan mensen die leven met kanker. Mensen die de vreselijke diagnose net hebben gekregen en in afwachting zijn van het behandelplan. Mensen die al verder zijn of zelfs aan het eind van het behandelingsproces. En mensen die nauw verbonden zijn met een geliefde met kanker. Dat kunnen de partner of kinderen zijn, ouders, gouden buren, familie, verzorgers en vrienden. http://www.vaarkracht.nl/nieuwsbrief/nieuwsbrief-december-2014/
Factsheet palliatieve zorg Agora heeft een factsheet uitgebracht met daarin een overzicht van de kennis van palliatieve zorg op dit moment. Ook een overzicht van de landelijke organisaties die actief zijn in de palliatieve zorg, staan vermeld. Lees hem hier http://www.agora.nl/Portals/31/agora/feiten-en-cijfers/2014/14-12-17-factsheet-palliatieve-zorg-in-nederland-Agora. pdf
Nieuw: telefonische spreekuren wilsverklaringen De vraag naar ondersteuning bij het opstellen van wilsverklaringen blijft onverminderd groot. Vanaf april biedt de NVVE haar leden daarom naast de al bestaande spreekuren op locatie ook de mogelijkheid een afspraak te maken voor een telefonisch spreekuur. Lees verder op https://www.nvve.nl/actueel/nieuws/nieuw-telefonische-spreekuren-wilsverklaringen/
Agenda