Het idee
Het doel
Over de belangrijkste financiële levensmomenten: • Arbeidsongeschikteid • Overlijden • Pensioen • Scheiden
Actualiteiten & feiten - Pensioen - Overlijden
Het idee: Financiële planning voor Dummies - Financiële planning voor Dummies
11-1-2014
Het idee: Financiële planning voor Dummies - Financiële planning voor Dummies TE SAAI, TEVEEL, SPREEKT WERKGEVERS EN ONDERNEMERS NIET AAN Advies: Breng de onderwerpen in aparte boekjes uit en bied ook informatie aan voor werkgevers en ondernemers
11-1-2014
Het idee: Financiële planning voor Dummies - Financiële planning voor Dummies
11-1-2014
Het doel -
Less is niet more Had ik dat maar geweten Leren van klachten en rechtszaken Objectief en belangeloos Brug tussen experts en leken Grote doelgroepen eerder bereiken
Hoogste tijd voor... De Voor Dummies leggen op een heldere, toegankelijke manier – en het liefst met een beetje humor – de basis uit van onderwerpen op het gebied van management, computers, hobby’s, gezondheid en sport. Het prettige van deze serie is dat zowel complexe als eenvoudige onderwerpen duidelijk worden beschreven. Daarom lezen niet alleen beginners deze boeken, ook voor gevorderden zijn de Voor Dummies erg geschikt!
Over de belangrijkste financiële levensmomenten: • Arbeidsongeschikteid • Overlijden • Pensioen • Scheiden
De uitvoerders... Personen met passie voor hun vak en werkzaam in het actuariaat, notariaat, accountancy, verzekeringssector en advocatuur werkten belangeloos mee aan de totstandkoming van deze dummieboeken
Daarnaast helpen mensen met specifieke ervaringen met het schrijven van bijzondere onderwerpen. Ook mensen zonder inhoudelijke kennis hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de boeken.
Over de belangrijkste financiële levensmomenten: • Arbeidsongeschikteid • Overlijden • Pensioen • Scheiden
Kans op arbeidsongeschiktheid
Op feiten gebaseerd... 6 5 4 3 2 1
0
Gewicht
Bewegen
Alcohol
Roken
...soms verrassend...
...soms confronterend...
11-1-2014
...maar altijd leerzaam: het Nederlands pensioenstelsel …
3e pijler
2e pijler
1e pijler
...rolverdeling overheid, werkgever en wijzelf…
3e pijler
Wijzelf
2e pijler
Werkgever
1e pijler
Overheid
Onderscheid tussen ouderdom, overlijden, arbeidsongeschiktheid Ouderdom
3e pijler
2e pijler
1e pijler
Overlijden
Arbeidsongeschiktheid
1e pijler (overheidspensioen) Ouderdom
Overlijden
Arbeidsongeschiktheid
AOW
ANW
WIA, Wajong
3e pijler
2e pijler
1e pijler
2e pijler (werkgeverspensioen) Ouderdom
Overlijden
Arbeidsongeschiktheid
3e pijler
2e pijler
1e pijler
Ouderdoms- Nabestaan- Arbeidsong. Pensioen denpensioen Pensioen
AOW
ANW
WIA, Wajong
3e pijler (privévoorzieningen) Ouderdom
3e pijler
Overlijden
Arbeidsongeschiktheid
privé voorzieningen (lijfrente, beleggingen, verzekering)
2e pijler
1e pijler
Ouderdoms- Nabestaan- Arbeidsong. Pensioen denpensioen Pensioen
AOW
ANW
WIA, Wajong
Verhouding 3 pijlers internationaal
3e pijler
Fra
Du
NL
Ita
5% 5%
10% 6%
7%
5% 1%
2e pijler
Zwit VK 28%
SA
17% 42%
43% 34%
22% 13%
90% 1e pijler
94%
84% 50%
38%
61%
45%
Maar kijk vooral naar uw eigen situatie Hans Marc Bob 3e pijler
? ?
? ?
2e pijler
?
Alfred Koos Kees Bert ? ?
?
? ?
? ?
? ?
? 1e pijler
?
? ?
?
?
?
1e pijler: AOW-datum op basis van het Pensioenakkoord 2011 67 66
1/2
66 65
1/2
AOW-leeftijd
65 64
1/2
64 2013
2016
2019
2022
+ 1 jaar
2025
+ 1 jaar 19
1e pijler: AOW-datum op basis van het Lenteakkoord 2012 67 66
1/2
66 65
1/2
AOW-leeftijd
65 64
1/2
64 2013
+ 1 maand
2016
2019
2022
+ 2 maanden + 3 maanden 20
1e pijler: AOW-datum op basis van het Deelakkoord 2012 67 66
1/2
66 65
Deelakkoord Lenteakkoord
1/2
65 64
1/2
64 2013
2016
2019
2022
+ 1 maand 21
Gevolgen in euro’s Geboren 21-5-1955 AOW datum = 67 jaar ( ) Financiële schade = 20.000 euro Extra sparen 2% = 194 euro per maand
http://www.pensioennetwerk.nl/page/aow-67
2e en 3e pijler: pensioen(richt)datum 1-1-2014 naar 67! 67 66
1/2
66 65
1/2
Deelakkoord Lenteakkoord
1/2
Fiscale pensioenrichtleeftijd
65 64 64 2013
2016
2019
2022
+ 1 maand 23
Gevolgen voor pensioenopbouw Voorbeeld kosten pensioenregeling
Inleg per jaar voor een levenslang pensioen van maximaal 2,25% x pensioeninkomen
40 35 30 25 20 15 10 5 0 15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
Pva = premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid, AOP = aanvullende uitkering Voorbeeld kosten pensioenregeling
Inleg per jaar voor een levenslang pensioen van maximaal 2,25% x pensioeninkomen
40 35 30 25 20
Ziek? Dan pva en evt AOP
15 10 5 0 15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
Gevolgen voor NP (NabestaandenPensioen) Voorbeeld kosten pensioenregeling
Inleg per jaar voor een levenslang pensioen van maximaal 2,25% x pensioeninkomen
40 35 30 25 20
Overleden? Dan NP
15 10 5 0 15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
Relatie pensioenrichtleeftijd met OP Pensioenricht- Max leeftijd % OP Middelloon nu
Max % OP middelloon‘14
67 jaar
2,15%
66 jaar 65 jaar
2,25%
27
Maximale opbouw in 2014 fors omlaag, voornemen in 2015 nog forser (1,75%) Pensioenricht- Max leeftijd % OP Middelloon nu
Max % OP middelloon‘14
67 jaar
2,15%
66 jaar
1,99%
65 jaar
2,25%
1,84%
28
Relatie pensioenrichtleeftijd met NP Pensioenricht- Max leeftijd % OP Middelloon nu
Max NP max NP % OP 70% van max 70% middel- OP nu van OP loon‘14 2014
67 jaar
2,15%
1,505%
66 jaar
1,99%
1,393%
1,84%
1,575% 1,288%
65 jaar
2,25%
29
Relatie pensioenrichtleeftijd met pva, AOP Pensioenricht- Max leeftijd % OP Middelloon nu
Max NP max NP % OP 70% van max 70% middel- OP nu van OP loon‘14 2014
AOP
67 jaar
2,15%
1,505%
Nvt
66 jaar
1,99%
1,393%
Nvt
65 jaar
2,25%
Twee jaar 1,84% 1,575% 1,288% langer dezelfde dekking = 10-20% duurder
nvt
30
Daarnaast moeten werkgevers...
Twee jaar langer werknemers in dienst houden betekent extra kosten i.v.m. - Hoge inkomens langer doorbetalen - Ziekteverzuim? - 2 jaar extra re-integratieverplichtingen - Hogere kosten WGA-premie
31
Gevolgen voor leden Lions-club?
9 zijn wel al AOW-gerechtigd
Voorbeeld kosten pensioenregeling
22 zijn nog niet AOW-gerechtigd
40 35 30 25 20 15 10 5 0 15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
Premiebetaling vaak op basis van solidariteit tussen jong en oud Voorbeeld kosten pensioenregeling
40 35 30 25 20 15 10 5 0 15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
Solidariteit binnen leden Lions-club? Voorbeeld kosten pensioenregeling
9
40 35 30 25 20 15 10
0
0
0
0
0
5 0 15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
Solidariteit binnen leden Lions-club! Voorbeeld kosten pensioenregeling
9 6
40
5
35 30
6 3
25 20 15 10
0
0
0
0
0
2
35
40
5 0 15
20
25
30
45
50
55
60
MAAR: pensioen wordt door meer factoren bedreigd...
Inflatie, deflatie Beleggingsrisico Overlijden, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid Verlof Faillissement Lang leven Politiek Pensioentoezegging (hoogte, franchise) Scheiden Snelle loopbaanontwikkeling Premies voor risicodekkingen/garanties Beleggingen (resultaten, kosten)
36
Levensverwachting 65-plussers bleef stijgen, maar AOW-uitkering ook!
37
Levensverwachting 65-plussers nu? Levensverwachting op basis van prognose 2012 = … jaar 21,1 jaar
?
19,3 jaar 15 jaar
38
Levensverwachting 65-plussers nu? Levensverwachting op basis van prognose 2012 =
25 jaar 21,1 jaar
!
19,3 jaar 15 jaar
Seminar
39
Levensverwachting in euro’s OP = 10.000 euro per jaar, 19 jaar, 3% rekenrente
Pensioenkapitaal
250000
200000
190.000
150000
100000
50000
0 0%
1%
2%
3%
4%
5%
Indexatie per jaar 40
Levensverwachting in euro’s OP = 10.000 euro per jaar, 19 jaar, 3% rekenrente
Pensioenkapitaal
250000
200000
190.000
150000
Welk bedrag nodig bij duur 25 jaar?
100000
50000
0 0%
1%
2%
3%
4%
5%
Indexatie per jaar 41
Levensverwachting in euro’s
Pensioenkapitaal
OP = 10.000 euro per jaar, 25 jaar, 3% rekenrente
250.000
6 jaar langer leven = 32% meer kapitaal!
Indexatie per jaar 42
Gevolgen in euro’s 2e pijler + 32%!!! Geboren 21-5-1955 AOW datum = 67 jaar ( ) Financiële schade = 20.000 euro 26.400 euro Extra sparen 2% = 194 euro per maand 250 euro http://www.pensioennetwerk.nl/page/aow-67
Politiek kiest nieuw pensioenstelsel Beleggingsrisico
Renterisico
Lang leven risico
• Lag bij uitvoerder of werkgever • Gaat naar werknemer en gepensioneerde
• Lag bij uitvoerder of werkgever • Gaat naar werknemer en gepensioneerde
• Lag bij uitvoerder of werkgever • Gaat naar werknemer en gepensioneerde
DUS u heeft een pensioengat? Pensioen < 70% laatste inkomen?
45
Nee, ga na wat u echt nodig heeft VANAF AOW-LEEFTIJD DALEN UITGAVEN OMDAT - u minder belasting betaalt - kinderen voor zichzelf zorgen - u minder eet - u minder verbouwt aan de woning
46
U kunt ook uw levensstandaard bijstellen
47
En inventariseer wat u allemaal hebt PENSIOENPOT BESTAAT OOK UIT: - overwaarde woning - beleggingen, spaarsaldi - levensloop, spaarloon - erfenissen, schenkingen - kunst, andere bezittingen - rijke partner 48
Zorg voor een goede spreiding 3e pijler bruto EN netto
2e pijler
1e pijler
Spreiding tussen - de drie pijlers - bruto en netto sparen/beleggen - verschillende aanbieders - direct beschikbaar geld en levenslange uitkering - op basis van een scenario lang leven, overlijden, arbeidsongeschiktheid en scheiden
En plan wat u nalaat Schenkingsruimte
Luxe uitgaven voor o.a. extra vakantie, dure auto, uit eten
Terugkomende uitgaven voor o.a. vakantie, vervanging auto, reservering voor tegenvallers
Eerste levensbehoeften, vaste lasten, langlopende verplichtingen
Niet te vroeg, maar ook niet te laat! Schenkingsruimte
Luxe uitgaven voor o.a. extra vakantie, dure auto, uit eten
Terugkomende uitgaven voor o.a. vakantie, vervanging auto, reservering voor tegenvallers
Eerste levensbehoeften, vaste lasten, langlopende verplichtingen
Zodat uw overlijden geen extra zorgen veroorzaakt
www.fpvi.nl
www.fpvi.nl
Inhoudsopgave boek Nieuws en Updates
www.fpvi.nl
Inhoudsopgave boek Nieuws en Updates FAQ
www.fpvi.nl
Inhoudsopgave boek Nieuws en Updates FAQ Boek bestellen Gratis downloads
www.fpvi.nl
Inhoudsopgave boek Nieuws en Updates FAQ Boek bestellen Gratis downloads Links
www.fpvi.nl
Inhoudsopgave boek Nieuws en Updates FAQ Boek bestellen Gratis downloads Links Recensies
Bruggetje naar lezing Wim van Hout
