-SLAG
magazine van en voor de medewerkers van Az Damiaan Oostende
APRIL 2014 /// 01
Het cardiologisch zorgprogramma Het cardiologisch zorgprogramma
Masterplan 2 in volle opbouw
Lean bij inschrijvingen
Inhoud
06
3. Edito 4. Van A tot Z
De cardiologische associatie kreeg onlangs een erkenning van de Vlaamse gemeenschap. Maar wat houdt ons cardiologisch zorgprogramma precies in?
6. Zorgprogramma cardiologie 10. Masterplan 2 11. Een bijzondere collega 12. Het medewerkersonderzoek 13. De nieuwe hoofdapotheker 14. Betere dienstverlening
in
10
Masterplan 2 verrijst uit de bouwput. Binnenkort wordt de medewerkersparking in gebruik genomen.
Colofoon Hartslag is het personeelsmagazine van Az Damiaan Oostende. Redactie Thierry Claeys, Hilde Devriendt, Laure Konings, Bernard Meyers, Kevin Mollet, Els Museeuw, Anne-Sophie Saelen, Charlotte Vandaele, Nathalie Vanlerberghe. Werkten mee aan dit nummer Muriël Gobeyn, Sigrid Defurne, Larsen Debussche, dr. Glenn Dhooghe, Kelly Bruyneel, Carmino Meirhaeghe, Peter Verhulst, Michèle Lams, Marieke Huyghe, Patrick Lanssens, Eveline Depreter, Kurt Verbeke, Annick Jonckheere, Dirk Van de Velde, Evy Lekens, Annick Jonckheere, Kim Eraly, Willy Sibiet, Nathalie Baillieul, Jeroen Verhaeghe, Adelin Van Eenhooge, Nicole Rammant.
Meer info www.azdamiaan.be
[email protected]
2
14
In onze drive om de dienstverlening steeds verder te optimaliseren, werd de inschrijving voor daghospitalisatiepatiënten aangepast.
Az Damiaan blijft vernieuwen Geachte lezer Vandaag introduceren we terug een belangrijke vernieuwing. Na een tijdje afwezig te zijn geweest, is ons bedrijfsmagazine terug. Het gedrukt medium waarbij we uitgebreid een aantal interessante thema´s tot bij al onze medewerkers en artsen wensen te brengen zit in een nieuw kleedje. Helemaal in de stijl van ons nieuw logo en onze vernieuwde communicatiestijl. De nieuwe naam volgt deze vernieuwing en weerspiegelt volledig onze identiteit. “Hartslag” zal jullie op de hoogte houden van het reilen en zeilen binnen Az Damiaan. Az Damiaan is een zeer belangrijke erkenning rijker. Na een jarenlange procedure erkent het Vlaams Agentschap voor Welzijn en Gezondheidszorg ons cardiaal zorgprogramma B1 en B2. Hierdoor krijgt ons ziekenhuis de mogelijkheid om voluit onze interventionele cardiologische activiteiten verder uit te bouwen. Dit zorgprogramma kadert binnen een globale samenwerking tussen drie ziekenhuizen : Az Damiaan, az groeninge (Kortrijk) en AZ Maria Middelares (Gent) als moedercentrum. Hierdoor zullen drie hartcentra, waarbij 29 cardiologen zijn betrokken, volgens dezelfde hoge kwaliteitsnormen hun cardiologische activiteiten uitbouwen. De meesten onder ons zijn ons nieuwe ziekenhuis reeds goed gewoon. We mogen echter niet vergeten dat er nog een belangrijke fase dient te worden gerealiseerd. Na aanvankelijk wat vertraging te hebben opgelopen met de start van de bouw van de 2de parkeertoren, kunnen we nu stellen dat we hopen om deze nieuwe parking voor artsen en medewerkers in gebruik te nemen voor de zomervakantie. Hierdoor zullen we het parkeercomfort voor iedereen (auto´s, fietsers en bromfietsers / moto´s) kunnen gelijkschakelen. Het directiecomité kent ook een belangrijke vernieuwing. Adj. hoofdapotheker Kurt Verbeke vervangt Sabrina Commeyne als hoofdapotheker vanaf 1 april 2014. Wij danken hoofdapotheker Sabrina Commeyne voor de 11 jaar enorme inzet voor ons ziekenhuis. We zijn ervan overtuigd dat we met hoofdapotheker Kurt Verbeke de continuïteit en vernieuwing van onze farmacologische activiteiten heel goed zullen kunnen waarborgen. We wensen hem veel succes toe met zijn nieuwe opdracht. Tenslotte zullen jullie ook nog informatie krijgen met betrekking tot belangrijke veranderingen in onze dienstverlening naar onze patiënten. De hertekening van het inschrijvingsproces voor een belangrijk deel van onze patiënten heeft de patiëntentevredenheid sterk doen stijgen. Heel wat positief nieuws dus vanuit ons eigen huis. Ik wens jullie veel leesplezier van deze eerste uitgave van “Hartslag”. Algemeen directeur Peter Verhulst
3
Van A tot Z Week van de orthopedie
Week van de diëtist
Tijdens de week van de orthopedie in februari werden zowel het ruime publiek als de professionelen geïnformeerd over de werking van de dienst orthopedie en over de meest voorkomende ingrepen die op de dienst uitgevoerd worden. Honderden geïnteresseerden namen aan de informatiestand deel aan diverse infosessies en demonstraties over de nieuwste technieken. Ook heel wat medewerkers lieten zich informeren en ook de informatieavonden voor de artsen en voor de kinesitherapeuten kregen veel aandacht.
Tijdens de week van de diëtist deelden onze diëtisten heerlijke tussendoortjes uit aan hun infostand in de inkomhal. Deze week was reeds aan zijn tiende editie toe en dit jubileum ging weer niet onopgemerkt voorbij Rijstwafel met melkdrank, appel, een zakje studentenhaver (noten), fruitsla en snoeptomaten vielen in de smaak. Er werd tevens een quiz uitgeschreven waarbij men kon deelnemen per afdeling. ZE 425 won de quiz en kreeg een maand lang wekelijks een fruitmand.
Week van de vrijwilliger Onlangs stonden onze vrijwilligers in de kijker tijdens de Week van de vrijwilliger. In de inkomhal van Az Damiaan Oostende kon je de ganse week kennis maken met alle facetten van het vrijwilligerswerk binnen ons ziekenhuis. Vrijwilligers zorgen o.a. voor het onthaal bij opname en begeleiding naar de afdeling, een gesprek of aanwezig zijn bij een eenzame patiënt, hulp bieden bij het maaltijdgebeuren, het bezorgen van boeken op de kamer en nog zo veel meer. Binnenkort zullen we de vrijwilligers nog beter herkennen want ze worden prachtig uitgedost in kleurrijke jasjes.
De slimste Damiaaners De Nieuwste Damiaanquiz was de derde editie van de quiz die door en voor personeel van Az Damiaan werd georganiseerd door onze personeelsvereniging PazDam. Voor de quiz schreven zich 38 groepen van 4 deelnemers in. Het Poeteam (medewerkers dienst kinesitherapie) trok huiswaarts met de hoofdprijs en de Damiaantrofee, die traditiegetrouw een link heeft met de bouw van het nieuwe ziekenhuis. Team Baristo (labo) en team De spoedeisende gevallen (spoeddienst) vervolledigden het podium.
Een parel van een vroedvrouw Tijdens de congresdag van de Unie van Vlaamse Vroedvrouwen kreeg adjuncthoofdvroedvrouw in Az Damiaan Oostende, Caroline Brouckmeersch, de ‘Parel’. Het toekennen van de titel van ‘Parel’ is een initiatief van het Nationaal Verbond van Katholieke Verpleegkundigen en Vroedvrouwen (NVKVV) en wordt uitgereikt naar aanleiding van de Week van de Verpleegkunde en Vroedkunde in Oostende. Proficiat Caroline!
4
Groeten uit Djuma
Solidair Az Damiaan
In juli 2013 trokken Koen Dhondt en Willy Sibiet naar het partnerziekenhuis van Djuma om de bouw van een installatie voor zonne-energie te begeleiden. Met hulp van de stad Oostende, het provinciebestuur, de raad van bestuur van Az Damiaan, de medische raad van Az Damiaan, de Damiaanmedewerkers en vele andere schenkers had de werkgroep Memisa de investering van 30.000 euro kunnen bijeenbrengen.
Op vrijdag 14 maart vond in de cafetaria de solidariteitsmaaltijd plaats. Bijna 150 deelnemers genoten van vier smakelijke gerechten. De avond bracht ruim 1.500 euro op. De opbrengst gaat volledig naar het partnerziekenhuis in RD Congo, waar we de materniteit en de pediatrie willen voorzien van zonne-energie. Moeders zullen zo in veiliger omstandigheden kunnen bevallen en zo wordt het comfort van de zieke kinderen verhoogt.
De installatie voorziet de operatiezaal, de afdeling sterilisatie, twee ziekenzalen en verpleeglokalen van licht en stopcontacten. Om veiligheidsredenen werden zelfs alle kabels, lampen en stopcontacten vernieuwd. Negen maanden na de installatie krijgen we nog steeds dankbare en positieve berichten van onze vrienden uit Djuma. Zo liet dokter Hugues Kapays weten : “Deze installatie is echt een grote meerwaarde voor het ziekenhuis. Wij kunnen nu dag en nacht operaties uitvoeren. Onlangs deden we ’s nachts een keizersnede en daarna nog een polytrauma met amputatie en we konden nadien gewoon de geplande operaties verder uitvoeren zonder de generator op te starten. ’s Nachts kunnen we dankzij het licht de patiënten beter observeren. Andere paviljoenen spreken soms wat afgunstig over ‘le pavillon Europe’, omdat er bij hen ‘s nachts geen licht schijnt.” Energievoorziening blijft een heikel punt in de Congolese ziekenhuizen en ook in Djuma zijn er nog noden. Daar we opteerden voor een decentrale installatie per paviljoen, zijn er nu nog enkele belangrijke paviljoenen zonder verzekerde energievoorziening. Daar willen we nu aan verder werken. De werkgroep Memisa bereidt samen met Djuma een nieuw, uiteraard minder groot, project voor waarbij de materniteit en de pediatrie zouden voorzien worden van zonne-energie. De analyses en berekeningen zijn bezig en de eerste subsidietoezegging is in het zicht. Toch zullen we nog een tandje moeten bijsteken om dit in 2015 rond te krijgen. We zullen in de loop van het jaar nog enkele activiteiten opzetten om geld in het laatje te brengen. We durven alvast te vragen of we dan ook op jullie steun kunnen rekenen want het werkt en de dankbaarheid in Djuma voor wat de mensen van Az Damiaan doen is groot.
Je kan altijd storten op het nummer BE76 9201 0390 7995 Memisa Az Damiaan Oostende, met vermelding : t.v.v. Djuma. Fiscaal attest wordt geleverd bij stortingen vanaf 40 euro.
Agenda Pazdam 05.06.2014 : Voordracht Introductie in sociale media door Kevin Mollet 29.06.2014 : Gegidste fietstocht dwars door Antwerpen 01.08.2014 : Musical Evita in Kursaal Oostende 05.09.2014 : Personeelsfeest in MEC Staf Versluys Bredene 23.11.2014 : Sinterklaasfeest Zie intranet voor meer activiteiten en info.
Kom op maandag 5 mei naar de Damiaanviering en dan leer je mij alvast kennen.
5
Reportage
Het cardiaal zorgprogramma
Hartverwarmende samenwerking Reeds jaren werken Az Damiaan Oostende, az groeninge Kortrijk en AZ Maria Middelares Gent samen inzake hartzorg. Deze cardiologische associatie kreeg recent een volledige erkenning door de Vlaamse gemeenschap. Samen bieden de drie ziekenhuizen het volledige zorgprogramma cardiologie aan. Maar wat behelst dit zorgprogramma binnen de associatie precies? Men komt op raadpleging bij een van onze cardiologen met vage of meer specifieke klachten. De cardioloog bevraagt de klachten van de patiënt en onderzoekt hem of haar waarna enkele technische onderzoeken volgen. Frequent wordt een echografie van het hart uitgevoerd (echocardiografie). Hierbij bekijkt men de hartspier zelf in vorm, activiteit en grootte. De hartkleppen worden gecontroleerd
6
op defecten en de bloeddoorstroming doorheen de verschillende hartkamers van het hart wordt beoordeeld. Verder neemt de verpleegkundige meestal een elektrocardiogram of ‘hartfilmpje’ af. Indien nodig gevolgd door een inspanningsproef. “Tijdens de inspanningsproef (op de fiets) worden het hartritme, de bloeddruk en het elektrocardiogram continu geëvalueerd. Deze test laat toe het risico op hartproblemen in te schatten en laat eveneens toe ritmestoornissen te evalueren”, aldus Larsen Debussche, die instaat voor de hartfunctieproeven. Indien nodig worden er bijkomende onderzoeken uitgevoerd. Hiervoor krijgt de patiënt een afspraak. We beschikken over toestellen die het hartritme of de bloeddruk kunnen opvolgen in de thuissituatie. De echocardiografie kan ook gebeuren via de slokdarm. Gezien men hiervoor licht verdoofd wordt,
gebeurt dit eveneens op afspraak. Indien nodig kan er nog een bloedafname uitgevoerd worden of wordt de patiënt naar de dienst Medische Beeldvorming verwezen voor aanvullende foto’s of scanbeelden. Bij vermoeden van een vernauwing van een kransslagader wordt er een afspraak geregeld voor een grondiger onderzoek op de dienst hartkatheterisatie. Hier wordt er gekeken naar de pompfunctie van de hartspier en de toestand van de kransslagaders. Indien nodig kan de vernauwing behandeld worden door middel van het plaatsen van een stent. De artsen en verpleegkundigen van de hartkatheterisatie staan 24/7 klaar voor zowel geplande als urgente onderzoeken want uiteraard komen sommige hartpatiënten ook in allerijl via de Spoedgevallendienst binnen.
Draadloze telemetrie Het telemetriesysteem (die de vitale parameters van hartpatiënten registreert) werkt in Az Damiaan over een draadloos netwerk, speciaal ontworpen om de levenskritische informatie van signaalverstoring of panne te vrijwaren. De mobiele patiënten kunnen zich dus vrij door het volledige ziekenhuis bewegen terwijl hun bewaking verder loopt. Dankzij de lichte en compacte unit, die accuraat en betrouwbaar de vitale parameters van de patiënt weergeeft en draadloos naar een centrale bewakingspost doorstuurt, behoudt de patiënt de vrijheid om te gaan en te staan waar hij of zij wil. Dit project won begin 2013 trouwens de prestigieuse Agoria e-health award.
“Op de dienst hartkatheterisatie gebeuren naast onderzoek en behandeling van de kransslagaders ook onderzoeken en behandelingen van hartritmestoornissen, het plaatsen en vervangen van pacemakertoestellen”, vertelt cathlabverpleegkundige Muriël Gobeyn. Het opvolgen van de pacemakers gebeurt op de consultatie. Hier worden de diverse functies van het toestel aangepast volgens de noden van de patiënt en kunnen eventuele technische problemen opgespoord worden. Wanneer een hartoperatie zoals het plaatsen van overbruggingen of een ingreep aan een hartklep nodig blijkt, wordt de patiënt doorverwezen naar AZ Maria Middelares Gent. Elke behandeling wordt vooraf nauwgezet besproken door de behandelende cardioloog, zijn collega’s en de hartchirurg. Op basis van het ziektebeeld, de onderzoeken zoals echocardiografie, inspanningsproef, bloedwaarden, coronarografie… en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt evalueren de artsen wat de beste behandeling is. De drie ziekenhuizen stelden samen een cardiologisch kwaliteitshandboek op. Daarin is de wijze waarop de diagnose wordt gesteld en de behandeling verloopt, beschreven. Dankzij deze uniforme werkwijze wordt een zo hoog mogelijke kwaliteit nagestreefd voor het totale hartzorgprogramma. De
onderlinge kennisuitwisseling garandeert de beste expertise. De behandeling van patiënten met een hartprobleem gebeurt door een multidisciplinair team. Niet enkel de cardioloog en de verpleegkundige volgen de patiënt. Er is ook een cardiaal revalidatieteam. Voor een optimaal herstel krijgt de patiënt ondersteuning van de kinesist, de diëtist, de psycholoog en zo nodig sociale hulpverlening. Nadat de patiënt het ziekenhuis heeft verlaten, kan de revalidatie ambulant voortgezet worden. Een gezonde levensstijl heeft een grote impact op het voorkomen van verdere problemen en dus worden de voedingsgewoonten onder de loep genomen of rookstopbegeleiding ingeschakeld. “Patiënten met een hartziekte, veroorzaakt door een verminderde bloeddoorstroming of onvoldoende zuurstofvoorziening in de bloedvaten, zijn gebaat bij een voeding arm aan verzadigde vetzuren”, aldus diëtiste Kelly Bruyneel. Tijdens een ziekenhuisopname kunnen hartpatiënten beroep doen op de diëtist voor educatie omtrent hartvriendelijke voeding. Ook na ontslag kunnen patiënten verder begeleid worden. Tijdens de begeleiding wordt er ambulant voedingsadvies op maat van de patiënt gegeven en kan de patiënt samen met de partner deelnemen aan twee groepssessies rond voeding. Deze sessies worden elke 2 maanden georganiseerd.
Muriël Gobeyn VERPLEEGKUNDIGE CATHLAB • • • •
13 jaar in Az Damiaan 42 jaar Woont in Bredene Tennissen en uit de bol gaan met vriendinnen
Larsen Debussche VERPLEEGKUNDIGE HARTFUNCTIE • • • •
4 jaar in Az Damiaan 25 jaar Woont in Westkerke Vrijwilliger bij het Rode Kruis
7
Dicht bij het leven... Anouk (56) komt op de raadpleging cardiologie voor een grondig onderzoek van het hart. Zij schreef zich in voor een gratis test tijdens de week van het hartritme. Die test toonde aan dat haar hart onregelmatig slaat. Hiervoor kreeg ze het advies om zo snel mogelijk een afspraak te maken bij de cardioloog. Tijdens het intakegesprek verneemt de cardioloog dat mevrouw geniet van bourgondisch eten. Ze rookt sedert een dertigtal jaar en heeft bitterweinig lichaamsbeweging. De afgelopen jaren nam het gewicht in belangrijke mate toe. Bij het onderzoek wordt een onregelmatige hartritme en een verhoogde bloeddruk vastgesteld waar ze zich niet bewust van was. De bloeduitslagen tonen aan dat haar cholesterolgehalte op een ongezond hoog niveau staat. De cardioloog neemt een echocardiografie van het hart. De toegenomen spierdikte van het hart wijst er op dat ze reeds geruime tijd met een hoge bloeddruk kampt. De cardioloog beslist om de onregelmatigheid van de hartslag te controleren
8
met een elektrocardiogram. Het verhaal van de dame bevat heel wat risicofactoren voor het ontwikkelen van een hartinfarct. Om deze redenen zal dan ook een inspanningsproef afgenomen worden. Het elektrocardiogram toont een regelmatige basishartslag met af en toe een extra slag. Anouk is opgelucht. De hartritmestoornis waarvoor er gescreend wordt tijdens de week van het hartritme is niet aanwezig. Vervolgens wordt een fietsproef uitgevoerd. Na enkele minuten fietsen krijgt ze een drukkend gevoel op de borst. Ze wordt ook kortademig. De fietsproef wordt gestopt. Van de cardioloog krijgt mevrouw te horen dat ze heel wat risicofactoren heeft voor het ontwikkelen van een hartinfarct. Ze krijgt een afspraak om terug te keren via het dagziekenhuis, om op de dienst hartkatheterisatie de kransslagaders verder te laten onderzoeken. Ze zal dezelfde dag nog terug naar huis mogen tenzij een behandeling noodzakelijk is. Het onderzoek toonde aan dat Anouk net op tijd op de raadpleging kwam. Er werden twee stents geplaatst, om de
bloedtoevoer naar het hart te verbeteren. Het dreigend hartinfarct werd zo vermeden. Gezien er twee stents geplaatst werden, blijft mevrouw een nachtje in het ziekenhuis ter observatie. Ze zal in de komende maanden verder opgevolgd worden door de cardioloog en er wordt haar sterk aangeraden om haar eet- en leefgewoontes aan te passen. Hiervoor kan ze terecht bij een diëtist van het ziekenhuis. Er wordt haar eveneens met aandrang gevraagd om te stoppen met roken. Om mevrouw aan te sporen wat meer lichaamsbeweging te doen, stapt mevrouw in het revalidatieprogramma van het ziekenhuis, waar ze onder persoonlijke begeleiding staat van gespecialiseerde kinesisten. Ze moet het zout- en vetgehalte in haar voeding beperken. De diëtist volgt haar op en tijdens de consultaties helpt hij haar in het samenstellen van een dieet. Hij geeft haar tips en tricks in verband met het klaarmaken van gezonde en vooral ook lekkere maaltijden. Dus, lekker eten en toch diëten!
De cardiale revalidatie Na een medische ingreep aan het hart kampt de patiënt vaak met heel wet vragen zoals: wat mag ik nog doen, mag ik nog sporten, hoe kan ik nieuwe hart- en vaatklachten voorkomen, is het normaal dat ik angstig, boos of somber ben... Als erkend revalidatiecentrum staat ons hartrevalidatieteam klaar om op deze vragen in te gaan en de patiënt te helpen in de herstelperiode. De cardiale revalidatie is multidisciplinair en bestaat uit een geneesheer-cardioloog met erkenning cardiale revalidatie, kinesitherapeuten met bijzondere bekwaming in de cardiale revalidatie, een diëtist, een psycholoog/tabakoloog en een sociaal assistent. Patiënten met een acute, wel omschreven cardiale aandoening (volgens het KB van 1995) komen in aanmerking voor een cardiale revalidatie. De goedkeuring van de mutualiteit wordt voor al deze patiënten aangevraagd, waardoor ze kunnen genieten van een ruime tussenkomst in de kosten. Cardiale revalidatie is een essentieel onderdeel in de secundaire preventie van cardiovasculaire aandoeningen. Vroeger bestond de revalidatiebehandeling uit rust, heden is er voldoende bewijs dat een sedentaire levensstijl (gebrek aan lichamelijke inspanning) het risico op hartlijden verdubbelt.
Het doel van de revalidatie is: • het verbeteren van de fysieke conditie en het uithoudingsvermogen • het wegnemen van angst voor inspanning • het verhogen van de inspanningsdrempel • het leren kennen van de eigen lichamelijke mogelijkheden • het leren omgaan met zijn eigen fysieke beperkingen • het bevorderen van de werkhervatting en vrijetijdsbesteding • het verminderen van de risicofactoren, zoals overgewicht, hoge bloeddruk, hoge suikerwaarden en vetwaarden...
Het revalidatieprogramma De trainingen gebeuren in groep, waardoor ervaringen kunnen uitgewisseld worden. Echter wordt er steeds getraind volgens een individueel opgesteld, aangepast en opbouwend trainingsschema. Elke patiënt oefent dus op zijn eigen ritme en mogelijkheden. Bijkomende consulten bij diëtist of psycholoog zijn soms aangewezen.
Meer en meer digitaal Op de raadpleging cardiologie wordt momenteel een project uitgewerkt om de onderzoeken te digitaliseren. Hierdoor kunnen in de nabije toekomst elektrocardiogrammen, inspanningsproeven, beelden van echografieën en monitoringsverslagen allemaal opgevraagd worden via het digitaal medisch dossier van onze patiënt. Om zo veilig en correct mogelijk te werken, zullen namen niet meer ingebracht worden. In plaats hiervan wordt de barcode op het groot patiëntenvignet gescand en worden de uitgevoerde onderzoeken automatisch gekoppeld aan dit juiste dossier. Door de introductie van deze nieuwe technologie wordt niet alleen de snelheid waarmee resultaten kunnen gedeeld worden verhoogd. Ook de patiëntveiligheid gaat er op vooruit.
Annick Jonckheere KINESITHERAPEUT • • • •
13 jaar in Az Damiaan 43 jaar Mama van drie prachtige kids Reist graag, houdt van avontuurlijke sporten en gaat naar de muziekschool
Kelly BRUYNEEL DIËTISTE • • • •
4 jaar in Az Damiaan 26 jaar Woont in Oostende Sporten en tekenen zijn ware passies
9
Masterplan
Masterplan 2 verrijst uit de bouwput
Parking is binnenkort gebruiksklaar Az Damiaan Oostende nam na het afronden van Masterplan 1 in oktober 2012 zijn intrek in het nieuwbouwziekenhuis. Meteen werd op de terreinen van het voormalige H. Hartziekenhuis gestart met de uitvoering van Masterplan 2. Deze fase omvat het verleggen van een belangrijke Aquafinleiding, de bouw van een personeelsparking, de bouw van een extra vleugel (blok 6), de renovatie van een bestaande vleugel (blok 5) en uiteindelijk de afbraak van een tijdelijke vleugel (blok B). De totale oppervlakte van het nieuwe ziekenhuis zal 70.000 m² bedragen. Masterplan 2 kost 40 miljoen euro. De totale bouw van het nieuwe ziekenhuis zal 210 miljoen euro kosten.
Aquafinleiding Over de bouwsite verliep diagonaal een leiding van Aquafin. Deze werd intussen verlegd naar de rand van het terrein. Hiermee zijn ook de grootste werken aan de zijde van de Gouwelozestraat afgerond. Het werfverkeer zal voortaan maximaal via de Konterdamkaai verlopen.
Personeelsparking Gedurende de uitvoering van Masterplan 1 werd de bezoekersparking in gebruik genomen. De ingebruikname van de personeelsparking is voorzien voor juli 2014. De parking met een capaciteit van ruim 400 wagens zal gratis ter beschikking staan voor de artsen en personeelsleden. De parking komt aan de kant van de Konterdamkaai, waar ook de toegangswegen naar de parking en logistieke toegangspoort zullen lopen. Zodoende wordt de verkeersdruk in de Gouwelozestraat tot een minimum beperkt. De bezoekersparking blijft
10
Zicht op het volledig afgewerkt Az Damiaan vanaf de Konterdamkaai. Links naast de spoeddienst wordt het gebouw gerenoveerd (1) en wordt daarnaast een L-vorm gebouwd (2). Uiterst links komt het parkeergebouw (3) voor artsen en personeel.
toegankelijk vanaf de Gouwelozestraat en vanaf de Konterdamkaai. In de nieuwe parkeertoren komt ook een afgesloten stalling voor (brom-)fietsen van het personeel.
Bouwproject 5 en 6 Dit bouwproject omvat de renovatie van blok 5 (5.000 m2) en de bouw van blok 6 (10.000 m2). In blok 5 en 6 komen de dienst Nierdialyse (32 plaatsen), het labo anatome pathologie, de palliatieve zorgeenheid (9 plaatsen), de afdelingen psychiatrie (totaal 55 bedden), een revalidatiecentrum, het internaat, een afdeling psychogeriatrie (24 bedden) en een administratieve vleugel.
Werken in uitvoering De soilmixwand voor het Masterplan fase 2 is ondertussen volledig geplaatst. De soilmixwand is de wand die ervoor zorgt dat er geen grondwater in de bouwput kan sijpelen. Dit wil zeggen dat de aannemer kan starten met het uitgraven van de bouwput.
Voor de personeelsparking worden de wanden op betontafels bij de firma in Komen gegoten en vervoerd naar Oostende. Bijzonder aan de wanden is dat er een houtstructuur in wordt verwerkt. Project 5 (= de te renoveren blok D) werd volledig uitgebroken waar nodig. Eind april zal de nieuwe betonnen trappentoren worden geplaatst. Verder zijn er in het ziekenhuis nog enkele werken gepland: Vanaf 10 februari gebeuren aanpassingen aan de consultaties op de derde verdieping. Het gaat over de consultaties NKO (neus, keel, oor) en psychiatrie. Ook de dienst boekhouding krijgt een andere locatie op de derde verdieping. Het einde van de werken is voorzien tegen half april. Op ZE 230 wordt kamer 2329 omgebouwd tot therapiekamer, bedoeld voor het verzorgen van patiënten die behandeld worden met radioactieve stoffen.
De collega
Bekroonde studie over intimiteit en sexualiteit in de palliatieve levensfase
Een eindwerk die het taboe doorbreekt Ik was als kind reeds gefascineerd door de witte pakjes en verpleegkundige worden leek dus wel een evidentie voor mij. Ik werkte op diverse operatiekwartieren, zelfs in militaire dienst, en even op orthopedie en spoedgevallen. Toen mijn schoonmoeder een harde strijd vocht, kwam ik in contact met de palliatieve thuiszorg. Het deed mij de waarde van deze hulpverlening des te meer beseffen. In het operatiekwartier zag ik heel vaak angst in de ogen van mijn patiënten maar was er helaas zelden tijd om dit op te vangen. Ik zette mij een tijd in als vrijwilliger in de palliatieve zorg. De andere manier waarop je de hulp- en zorgvraag van de patiënt en familie kunt benaderen, sprak mij sterk aan. Daarna zette ik definitef de stap naar de palliatieve thuiszorg. Maar dit werk liet mij nooit los. Dag en nacht was ik beschikbaar en na zes jaar werd dit hoge tempo mij te zwaar. In 2007 startte ik vol overtuiging en gedrevenheid op de palliatieve zorgeenheid van Az Damiaan. Een warme, huiselijke dienst waar onze patiënten en de familie in alle sereniteit afscheid kunnen nemen. Van de ziekenhuisdirectie kreeg ik het vertrouwen om een BaNaBaopleiding (bachelor na bachelor) te volgen. Als eindwerk van deze twee jaar durende vorming koos ik er voor om de sexualiteit en intimiteit op een palliatieve zorgeenheid te bestuderen. Tijdens
een oncologische curatieve fase (als de patiënt in genezingsbehandeling is) wordt dit thema vaak besproken omdat er op vlak van intimiteit veel verandert voor een patiënt en diens partner. Maar eenmaal de patiënt in een palliatieve fase terecht komt, lijkt het thema plots een immens taboe te worden. Via een enquête bracht ik de problematiek in kaart. Pijn, sociale aspecten, spirituele beleving zijn vlot bespreekbaar maar ook al is men zich bewust dat sexualteit en intimiteit belangrijk blijven, ze aanraken lijkt immens moeilijk. Met mijn eindwerk wil ik dit taboe doorbreken en aandacht vragen om ook dit beladen thema niet dood te zwijgen.
Erkenning Het eindwerk bleef niet onopgemerkt en Carmino was de eerste laureaat van het Fonds Zuster Leontine, een netwerkorganisatie met als hoofddoel het onderwijs in de palliatieve zorg aan te moedigen en niet gesubsidieerde initiatieven en/of projecten inzake wetenschappelijk onderzoek en educatie te ondersteunen en kenbaar te maken. Maar het stopt niet bij deze onderscheiding voor zijn eindwerk “Kan of moet dat nu nog? Seksualiteit en intimiteit: taboe in de palliatieve zorg?”. Getuigenissen van partners van patiënten en professionelen zoals een huisarts
worden nu opgenomen voor een DVD waarin het thema verder bespreekbaar wordt gesteld. Dit zijn vaak zeer fragiele getuigenissen waarbij we op een serene wijze ervaringen en zienswijzen trachten weer te geven. De Stichting tegen Kanker zet zijn schouders mee onder dit project. Er volgt tevens nog een brochure om ook bij het brede publiek aandacht te vragen voor de intimiteit van de palliatieve patiënt. Het is een project die sowieso zeer veel energie vergt maar waar ik veel voldoening uit haal. Een taboe doorbreken en bespreekbaar stellen, vormt steeds een immense uitdaging. Ik hoop echter op die manier de uitdagingen voor de toekomst, zoals het doorbreken van het taboe rond seksualiteit, gezamenlijk met diverse actoren te kunnen aanpakken.
Carmino MEerhaeghe PALLIATIEF VERPLEEGKUNDIGE • • • •
7 jaar in Az Damiaan 44 jaar Afkomstig uit Oudenaarde Houdt van reizen, literatuur en cultuur
11
Personeelszorg Hoge algemene tevredenheid maar ook aandachtspunten
Het medewerkersonderzoek
In 2013 organiseerde Az Damiaan het allereerste medewerkersonderzoek. Tussen 16 september en 11 oktober kregen alle medewerkers de kans om het medewerkersonderzoek in te vullen. In totaal namen 847 respondenten deel aan het medewerkersonderzoek, oftewel 69% van onze doelgroep. We willen alle respondenten nogmaals hartelijk danken voor de medewerking. Voor de verwerking van de resultaten werkten we samen met de firma CheckMarket. De globale rapporten werden in eerste instantie geanalyseerd en besproken met de betrokken departementshoofden. Op basis hiervan werden het ziekenhuisbrede en de departementele actieplannen opgemaakt. Uit de ziekenhuisbrede resultaten van het medewerkersonderzoek blijkt dat: • de algemene tevredenheid bij onze medewerkers zeer hoog scoort (87%) • ook de tevredenheid met de inhoud van de functie erg hoog scoort (82%) • de medewerkers vinden dat ze goed geïnformeerd worden (77%) • de medewerkers vinden dat de samenwerking met de leidinggevende goed zit (71%) • de medewerkers van oordeel zijn dat het beleid, de manier waarop de waarden worden nageleefd en de samenwerking met de artsen voor verbetering vatbaar zijn Zowel de thema’s met de laagste tevredenheidsscore als de thema’s met de hoogste prioriteit van de medewerker werden opgenomen in het ziekenhuisbrede actieplan. De communicatie van de resultaten en actieplannen naar de medewerkers startte begin 2014. Op elke dienstvergadering ging een medewerker van HRM langs om de resultaten op afdelingsniveau te bespreken. Het is de bedoeling dat de teams hierna aan de slag gaan met deze resultaten en ook een concreet actieplan uitwerken. In de loop van 2014 worden jullie regelmatig op de hoogte gehouden van deze acties.
De actiepunten Arbeidsomstandigheden (werkdruk) • Efficiëntie van onze werkprocessen continu verbeteren • Beperken van het ziekteverzuim en uurroosterwijzigingen • Waarderen van medewerkers die flexibel en polyvalent inzetbaar zijn • Opvolgen van medewerkers die minder goed presteren • Communicatie (open en respectvol) • Opleiding
en • Interne campagne over • Interne om de kennis van/respect voor andere departementen te vergroten Beleid/directie (meer duiding geven bij beleidsbeslissingen) • Directiecomité organiseert een roadshow over het beleidsplan 2014-2018 • Informatie van DH/HVP vergadering wordt verder doorgegeven naar teams Artsen (samenwerking verbeteren) • Tijdens vergadering met medische diensthoofden, bewustwording bij artsen verkrijgen dat een betere samenwerking met artsen een win-win betekent voor alle partijen Ontwikkeling (opleidingsbehoefte bepalen en invullen) • Individuele vormingsbehoefte bespreken tijdens het ontwikkelingsgesprek met de medewerker en de overeengekomen opleiding laten volgen Waarden (waarden doen naleven) • Waarden vertalen in observeerbaar gedrag • Ontwikkelingsgids opstellen voor de kerncompetenties Waardering (medewerkers waarderen) • Door de werkdruk te verbeteren • Door meer open en respectvol te communiceren • Door als directie meer duiding te geven bij beleidsbeslissingen • Door een goede samenwerking met de artsen • Door de opleidingsbehoefte te bepalen en in te vullen • Door de waarden van Az Damiaan na te leven
12
Voorstelling
NIEUWE HOOFDAPOTHEKER Kurt Verbeke, geboren op 18 oktober 1974, is sinds 1 april hoofdapotheker in Az Damiaan. Hij volgde Sabrina Commeyne op, die een nieuwe professionele uitdaging aangaat. Kurt studeerde in juni 1998 af als ziekenhuisapotheker en trad op 15 april 1999 in dienst bij Az Damiaan. Hij behaalde in 2010 de titel van Master in beheer van gezondheidsgegevens. Sinds 2006 was Kurt Verbeke adjuncthoofdapotheker waarbij hij o.a. een belangrijke rol speelde bij de implementatie van het gesloten geneesmiddelendistributiesysteem en de opstart van de cleanroom, waar in een steriele omgeving geneesmiddelenbereidingen (zoals voor chemotherapie) gemaakt worden.
13
Dienstverlening
LEAN BIJ INSCHRIJVING VOOR HET DAGZIEKENHUIS
Een patiëntvriendelijke aanpassing
Een ziekenhuisopname gaat voor patiënten vaak gepaard met heel wat stress. Binnen Az Damiaan wordt ernaar gestreefd om elke ziekenhuiservaring zo aangenaam mogelijk te maken en zo vlot mogelijk te laten verlopen. Daarom wordt er bewust aandacht geschonken aan het stroomlijnen van de “patiëntenflow”, waarbij verspilling zoals wachttijden zoveel mogelijk beperkt wordt. In het kader hiervan werd in maart gestart met een nieuw inschrijvingssysteem voor het oncologisch en chirurgisch dagziekenhuis.
Lean De managementfilosofie die schuilgaat achter het nieuwe inschrijvingssysteem is gebaseerd op het “lean”-principe. Dit houdt in dat er gestreefd wordt naar een maximale waarde voor de klant, de patiënt, terwijl verspilling geminimaliseerd wordt. Verspilling kan verschillende vormen aannemen: wachttijden, fouten, onnodige verplaatsingen, dubbel werk,... Door deze filosofie te integreren in al onze processen wordt meer waarde gecreëerd voor de patiënt en dit draagt uiteraard bij tot een patiëntvriendelijk beleid. Nadat lean reeds zijn ingang vond bij het zorg- en logistiek proces, o.a. door kasten met kleurcodes te voorzien om alles vlot terug te vinden of het rollend materiaal een vaste plaats in de berging te geven door middel van signalisatie op de vloer, vindt lean nu ook zijn ingang bij de dienstverlening aan de balies.
Klassiek inschrijvingsproces Hoe ziet het klassieke inschrijvingsproces eruit voor de patiënt? Op de dag van opname dient men zich aan te melden
14
aan de inschrijvingsbalie van Az Damiaan. Sinds de verhuis naar de nieuwbouw wordt er aan de loketten gewerkt met een ticketsysteem. De patiënt geeft zijn reden van bezoek in (raadpleging, hospitalisatie, daghospitalisatie, oncologisch centrum, vooraf-inschrijving of info) en afhankelijk van die keuze verwijst het systeem de patiënt naar het desbetreffende inschrijvingsloket. Op deze manier worden de patiënten opgesplitst naargelang het type ziekenhuisbezoek. Zo krijgt men een beter overzicht over de patiëntenstroom en kan deze ook beter aangestuurd worden.
Nieuw
inschrijvingssysteem
Voor opnames in het dagziekenhuis blijkt dat de inschrijvingspiek zich voornamelijk tussen 7u en 8u30 situeert. Om de wachttijden en de werklast op dergelijke piekmomenten te vermijden, werd vanaf maart overgeschakeld naar een nieuw inschrijvingssysteem voor patiënten die naar het oncologisch/ chirurgisch dagziekenhuis komen. Deze patiënten moeten zich op de dag van opname niet langer aanmelden
aan de inschrijvingsbalie, maar zij kunnen rechtstreeks doorgaan naar het dagziekenhuis. Dit is mogelijk dankzij de “vooraf-inschrijving”. Tijdens deze vooraf-inschrijving worden alle administratieve formaliteiten al in orde gebracht: kamerkeuze, opnameverklaring, uitleg van de opname, aanvullende verzekering, ... Indien de patiënt dit wenst, en indien het mogelijk is voor die specifieke opname, wordt ook een indicatieve prijssimulatie gemaakt. Daarnaast krijgt de patiënt bij vooraf-inschrijving reeds het vermoedelijke uur van opname en het routenummer dat gevolgd moet worden op de dag van opname. De dag voorafgaand aan de eigenlijke opname maakt de backoffice het administratieve dossier volledig in orde en wordt er telefonisch contact opgenomen met de patiënt waarbij het definitief uur van opname meegedeeld wordt, samen met de plaats waar men zich rechtstreeks naartoe mag begeven op de dag van opname. De zorgeenheden krijgen de
Kim Eraly SECRETARESSE nodige documenten ter voorbereiding van de opname. Op de dag van opname kan de patiënt beroep doen op de vrijwilligers in de inkomhal. Indien nodig helpen zij de patiënt met het vinden van de juiste route naar de zorgeenheid. Bij ontslag uit het dagziekenhuis krijgt de patiënt alle vereiste documenten mee van op de zorgeenheid. Het is dus van belang dat de patiënt op voorhand langsgaat bij het loket voor vooraf-inschrijving. In de meeste gevallen hoeft de patiënt hiervoor niet speciaal naar het ziekenhuis te komen. Als bijvoorbeeld tijdens een raadpleging beslist wordt dat de patiënt opgenomen moet worden in het dagziekenhuis, kan de specialist de patiënt onmiddellijk doorverwijzen naar dit specifiek loket. “De patiënten zijn alvast opgetogen dat ze geen twee keer na elkaar in de wachtrij moeten aanschuiven’, weet Kim Eraly, secretaresse aan de balie van het chirurgisch dagziekenhuis. “Doordat ze op de dag van opname niet meer dienen te wachten bij de drukke inschrijvingsbalie, zijn ze trouwens vaker
op tijd boven op onze dienst. Dat geeft de patiënt een beter gevoel maar verzekert ons ook van een vlottere organisatie.” In een eerste fase is dit nieuwe inschrijvingssysteem enkel van toepassing voor het oncologisch en chirurgisch dagziekenhuis. In de toekomst wordt een uitbreiding voorzien naar het internistisch dagziekenhuis.
• • • •
6 jaar in Az Damiaan 37 jaar Woont in Eernegem Kim geniet van winkelen, lekker dineren en reizen
Via deze nieuwe manier van werken bij het inschrijven van dagziekenhuispatiënten kan heel wat verspilling vermeden worden. Er zijn minder onnodige aanmeldingen aan de dienst inschrijvingen, waardoor de (ochtend-)drukte aan de loketten vermindert. Patiënten die het inschrijvingsloket wel nog moeten passeren, zullen voortaan een kortere wachttijd ervaren omdat er zich minder patiënten aanmelden. Voor de medewerkers van de dienst inschrijvingen zijn er ook voordelen, zoals de spreiding van de werklast over de dag in plaats van een concentratie van inschrijvingen in de vroege ochtend. Het systeem van de vooraf-inschrijvingen draagt dus bij tot een meer gestroomlijnd en stressvrij proces, zowel voor patiënten als voor medewerkers van het ziekenhuis.
15
Voor meer informatie kan je terecht op www.azdamiaan.be
Voor meer informatie kan je terecht op www.azdamiaan.be
www.facebook.com/azdamiaan @azdamiaan
Az Damiaan Oostende AZ Damiaan
www.facebook.com/azdamiaan
Az Damiaan Oostende
@azdamiaan
AZ Damiaan
Az Damiaan Gouwelozestraat 100 8400 Oostende Tel. +32 (0)59 41 40 40 Fax +32 (0)59 41 40 20 info@azdami aan .be www.azdamiaan .be