'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) CONTACTBLAD VOOR DE AFDELING TWENTE VAN DE NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING
VAN HET BESTUUR F.J.M. Agterbosch Het bestuur van de afdeling Twente wenst u allen een zeer voorspoedig 1995. Het zal u wel zijn opgevallen dat TG (Twente Genealogisch) een verandering heeft ondergaan. Dit is niet in de laatste plaats omdat de hoofdredacteur Henk Zorn er plotseling mee is opgehouden. De oorzaak hiervan is te vinden in de behandeling van een besluit op de bestuursvergadering van 17 november. In deze vergadering kon/wou hij niet accoord gaan met dit besluit dat gesteund werd door alle overige bestuursleden. Hij heeft daarom met onmiddellijke ingang zijn taken voor de afdeling Twente gestopt. Henk Zorn "was" Twente Genealogisch. Hij heeft aan dit blad de uitvoering gegeven zoals u die tot nu toe kende. Een zeer aantrekkelijk afdelingsblad met een goede kwaliteit en een regelmatige verschijning. Voor het bestuur een uitdaging dit te handhaven. U leest nu in een TG, enigszins veranderd en aangepast, maar hopelijk met veel aantrekkelijks. Het bestuur is voornemens een grotere redactie samen te stellen. Hebt U belangstelling laat het ons weten. Ook incidentele bijdragen zijn zeer welkom. De regels voor opname van een artikel en/of genealogische staten, zullen worden verruimd. Ook stamreeksen, genealogieën en parentelen zijn van harte welkom. In principe wordt alles, onder directe verantwoordelijkheid van de indiener, opgenomen. De redactie zal, in overleg met deze indiener, eventueel nodige aanpassingen doorvoeren. Uitgebreide bijdragen zullen in delen worden opgenomen. Kijk voor de vorm en voorwaarden voor een bijdrage aan TG, bij de elders in dit blad opgenomen "regels voor publicatie". Voorlopig zal het adres van de redactie zijn: Freddy Walhof Arubastraat 16, 7556 TN Hengelo. Telefoon (074) 504422
GERECHTELIJKE ACTIES TEGEN BOEREN. Gerechtelijke acties tegen boeren uit Dulder, Albergen, Geesteren en Agelo F.L. Scholten De Landgerichten van Oldenzaal en Ootmarsum, die jurisdictie hadden over het platteland rondom deze stadjes, hielden minstens elke twee weken zitting en behandelden dan 10 à 15 zaken, in diverse stadia van hun voortgang. Bij geschillen (de "contentieuse zaken") ging het vrij vaak om bedragen, waarvan de aangeklaagde ook wel wist dat hij die nog schuldig was. Hij nam dan vaak niet de moeite om op de rechtszitting te "compareren" en zich te verdedigen. Dergelijke zaken werden snel afgedaan met gerechtelijke onteigening van één of meerdere koeien, paarden of een koperen ketel. De protocollen van deze Landgerichten (en ook die van de Stadsgerichten), die de
1
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) periode van ca. 1600 tot 1811 bestrijken, worden bewaard in het Rijksarchief te Zwolle. Zij bevatten een schat aan genealogische informatie, veel meer dan de minder talrijke "echte" processen, die zich jarenlang konden voortslepen. Helaas hebben ze geen index, terwijl ze in aantal enorm omvangrijk zijn. Een zoektocht daarin kost dus heel veel tijd en is vooral zinvol als meerdere aanknopingspunten gezocht worden. Dit is het geval bij een "in de breedte" uitgewerkte stamboom of bij interesse in de plaatselijke geschiedenis. Voor alleen de "hoofdlijn" is het doorspitten van de protocollen niet zo efficiënt. Men kan wel een stukje ervan doorzoeken rondom de periode waarvan men vermoedt dat voorouders met het gerecht in aanraking zijn geweest wegens schuldvorderingen of schulden, testamenten, koop of verkoop van onroerend goed, borgstellingen e.d. Dit heb ik voor mijn eigen onderzoek m.b.t. Beuningen, Tilligte en Denekamp uitvoerig en ook met succes gedaan. Tevens heb ik in 6 gevallen andere namen opgeschreven, wanneer vele boeren gelijktijdig werden genoemd. In de protocollen van het Landgericht Oldenzaal (toegang 66.1, inv. nr. 47) staat bij 18 juni 1692 : Hendrik Deters exhibeert eisch ende aenspraecke op en tegens Schulte, Werner Meilinck, Goris Volmerinck, Jan Detert, Wilm Hannink, Henric Geerdinck, Geert Rottgerinck en Berent Hesselinck, voor sich selfs en als mumbuer van die onmundige kinderen ende erfgenaemen van Geerdt ten Daggelman en Werner ten Daggelman, mede erfgenaemen van Geerdt ten Daggelman, alle buermannen van Dulder. Nog dezelfde dag worden 38 carolus guldens betaald aan Henric Detrinck. De andere 5 gevallen staan in de protocollen van het Landgericht Ootmarsum (toegang 71.1). 18 Oktober 1748 (inv. nr. 41). De erfgenamen van wijlen Jan Vossehaar, "die in het Oude huijs van Jan Vossehaar had gewoont" (dus in het lijftuchthuis Olde Vossehaar) waren : Jan Alberman (Mander ?), Laar Henric, Paal Jan namens zijn vrouw Aalken, Jan Kruiwel, Gerrit in Olde Lövik namens zijn vrouw Jenne, Henric Lövik als vader en wettige voogd van zijn kinderen bij sijn eerste vrouw Fenne, Jan Harbrinck namens zijn vrouw Henricjen en Esse Vossehaar. De boer op het hoofderf, de andere Jan Vossehaar hierboven, had echter nog pachten en ander geld tegoed van de overledene. Daarom werd "een stuk lants", nu eigendom van de erfgenamen en gelegen "ter sijden voor an den Brinck an Vossehaars kamp" gepand ("pandkeringe" op 1 november 1748). In 1753 (inv. nr. 42) wordt een aantal "meijeren" (pachters) op de erven van Baron van Beverförde aangeklaagd. Deze waren over meerdere jaren t/m Martini (11 november) 1749 nog achterstallige pachten schuldig. Op 6 juli 1753 werd "pandinge an de beweeglijke effecten" (roerende goederen) gedaan van : Frerikman in Reutum 1844,= Groothuijs in Tubbergen 2094,=
Bergman te Tubbergen 1771,= Fleerman te Albergen 2302,=
Tussen 19 juli en 13 september hield het gericht vakantie (!). Op 21 september werden nog meer boeren gepand : Rietberg in Albergen 1021,= Boerrigter in Albergen 1031,= Vugteman te Tubbergen 1582,= Rikmanspoel te Vleringe 1475,=
Heidman in Vleringen 813,= Koop in Albergen 248,= de Böne in Albergen 887,= Vleer Hermen 603,=
2
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) Sonderman 1234,= Wevers Jan 639,= Lipmeijer (Fleringen) 1626,= Dijk Berent in de havezathe 282,=
Grimberg (Albergen) 740,= Keur in Albergen 289,= Joost (Soost ?) 428,= Scheper (Fleringen) 591,=
Waar hierboven geen plaatsnaam staat, vermeldde het protocol op 5 oktober 1753 dat het erven in Albergen betrof. Soms klopt dat niet, zoals blijkt uit een vergelijking met het huisarchief Herinckhave[1]. Als ik daarin de erven vinden kon, zijn de correcte plaatsnamen tussen haakjes vermeld. Het is mij niet bekend, of met Lipmeijer bedoeld werd erve Boshuijs (in 1728 en 1735 was Berend Lipmeijer pachter), dan wel erve Haarhuijs (in 1737 was Gerrit Lipmeijer pachter), beide in Fleringen[1]. Sommige boeren betaalden snel, maar bij de anderen wordt op 5 oktober 1753 "opbadinge" van de gepande goederen gedaan. Op 17 januari 1755 erkennen die hun schuld. Vreemd is, dat Hermen Fleerman dan de schuld bekent van Fleerman (dan 2309,=; vergelijk 6 juli) en niet die van 603,= van Vleer Hermen. Op 6 februari 1756 geven Herman Fleerman of Fleercate, Bergman, Vugteman, Wever Jan, Lipmeijer, Keur en uit Fleringen nog Heitman "vrijwillig verwin" aan van Beverförde, omdat ze niet hebben kunnen betalen. Sommige bedragen waren dan ook kolossaal voor die tijd ! Een vierde geval speelt in 1754 (inv. nr. 42). Namens de plaatsvervangend markerichter van Geesteren worden enkele boeren uit die marke voor het Landgericht "geciteerd" wegens onrechtmatig plaggensteken in het Geesterse veen. Van allen wordt op basis van de markeresoluties f.25,= boete geëist. Gepand worden op 19 juli 1754 de "meubile goederen, effecten, vee en saatgewas" van : Leem Hermen, Vos Hermen, Jan Vossehaar, Herman ter Heine, Hunseman, Jan Meijer, N.N. in Olde Hunse, Jan en Herman i.d. Hottenhuijse (later Hotten Hermen), Mulder of de koornmulder, boer Jan Noordermeule, Gerrit in den Nieuwe Hunse. De laatste drie laten niets van zich horen, zodat op 13 september een deel van hun roerende goederen gerechtelijk wordt "angeeischt". De andere boeren (zonder Vos Hermen en Olde Hunse, maar met Schoppen Hermen en Olde Vossehaar; mogelijk zijn dat dezelfden) beweren op dezelfde dag voor het gericht, dat zij de bewuste markeresoluties niet kennen en verzoeken de tegenpartij om bewijzen. Als hen op 11 oktober 3 extracten uit het markeboek van de "Drieschichtige marke" worden geleverd, beloven zij op 7 januari 1755 te betalen. Op 7 november 1755 (inv. nr. 42) worden uitvoerige familierelaties beschreven tussen (zie ook 2 januari 1756) : Lucas Kienhuis en vrouw Janna Reinerink, wijlen haar vader Esken Reinerink, Esken Robbenhaar en Hermen ter Bekke Hunseman, Henric ter Brake en sijn broeder Gerrit Booijman tot Geesteren. 19 November 1756 (inv. nr. 42). Vier procureurs en advocaten laten voor het Landgericht Ootmarsum de roerende goederen, het vee en het gewas op het land panden van een aantal boeren in Klein Agelo. Het ging hen om 82 gulden en 10,5 stuivers en andere bedragen, alle "verdiend salaris en verschot in de questieuse saak van 't hoorngeld (belasting op koeien) contra de burgemeesteren van Ootmarsum". De boeren waren : Henric Brunger, Lambert Stevelinck, Herman Keupinck (de "tegenwoordige boerrigter"), Meinard Broekhuijs, Jan Duijsman, Egbert Wiegink, Gerrit Raatger, Gerrit Vinken, Henric Maathuijs, Herman Kamphuijs en Herman Jan Heuver (Hanhof).
3
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95)
Op 3 december 1756 wordt "opbadinge" (opbod) gedaan aan de gepande goederen. Daarna zijn er geen vermeldingen meer van deze zaak, zodat de boeren waarschijnlijk betaald hebben. Eén van de boeren, Lambert Stevelinck, "gewesen eigenhorige" van baron van Heiden (op het huis Ootmarsum) had eigenlijk al in 1753 "sijn ganschen boedel geabandonneert" (zie bij 10 december 1756). Vervolgens had zijn zoon Gerrit het erf Stevelink overgenomen, maar die was later echter overleden. Lambert Stevelinck, vader en erfgenaam van Gerrit Steveling, betaalde dan ook op 18 februari 1757 aan "chirurgin" Herm Albrinck 7 gulden en 11 stuivers, wegens "verdiend meestersloon en gecrediteerde medicamenten". Literatuur. [1]. Wigger J.H., Inventaris Huisarchief Herinckhave", uitgave nr. 18 v.h. Rijksarchief te Zwolle.
F.C. Walhof Dulder 1692 De heer Scholten wees er nog op dat zich in de Protocollen van het Landgericht Oldenzaal, consentieuze zaken (66.1, inv. nr. 47) een lijst van boermannen van Dulder bevindt. Op deze lijst staan de boermannen met voor- en achternaam genoemd. De lijst kunt u onder de datum 18 juni 1692 vinden.
KWARTIERSTAAT SCHOLTEN (95-01) Frans Scholten, Apeldoorn Generatie I 1 Hendricus Hermannus SCHOLTEN, geb. Beuningen (Ov) 9-1-1834, ged. (RK) Denekamp, landbouwer, overl. Beuningen (Ov) 8-9-1901, tr. Losser 25-4-1872 Johanna GROOTE BEVERBORG. dochter van Lambertus Groote Beverborg en Euphemia Heerink geb. De Lutte 8-10-1846, overl. Beuningen (Ov) 21-4-1881. Generatie II 2 Johannes SCHOLTEN, geb. Beuningen (Ov), ged. (RK) Denekamp 23-6-1808, landbouwer, overl. Beuningen (Ov) 9-11-1883, tr. Losser 15-11-1832. 3 Gezina RIEKERINK, geb. Beuningen (Ov) 18-6-1812, ged. (RK) Denekamp, overl. Beuningen (Ov) 12-10-1871. Generatie III 4 Herm (Johannes Hermannus) SCHOLTEN. alias Alberink geb. Beuningen (Ov), ged. (RK) Denekamp 6-2-1760, landbouwer, overl. Beuningen (Ov) 7-3-1828, tr. kerk Denekamp 27-11-1793. 5 Helena ALBERINK, geb. Beuningen (Ov) tussen 1771-1775, overl. ald. 9-2-1832. 6 Jan RIEKERINK, geb. Beuningen (Ov), ged. (RK) Denekamp 17-12-1761, landbouwer, overl. Beuningen (Ov) 1-12-1823, tr. kerk Denekamp 8-3-1803. 7 Maria LOMAN, geb. Noord Deurningen , ged. (RK) Denekamp 9-10-1779, overl. Beuningen (Ov) 14-6-1826.
4
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) Generatie IV 8 Johannes (Jan) GROENEVELD. later Scholten geb. 1-10-1735. mogelijk in Tilligte landbouwer, overl. Beuningen (Ov) tussen 1771-1793, tr. Denekamp Circa 1755. 9 Euphemia BROENINK, geb. Beuningen (Ov) 1715-1730, overl. ald. tussen 17961810. 10 Gerrit ALBERINK, geb. Beuningen (Ov), ged. (RK) Denekamp 4-2-1745, landbouwer, overl. Beuningen (Ov) 1-9-1815, tr. Denekamp circa 1771. 11 Aleida KOTMAN, geb. Beuningen (Ov) tussen 1748-1755, overl. ald. Circa 1793. 12 Gerrit RIEKERINK, geb. Beuningen (Ov) tussen 1722-1738, landbouwer, overl. ald. tussen 1776-1820, tr. kerk Denekamp 19-11-1758. 13 Fenne DERKMAN OF DIRCKINCK, geb. Lemselo tussen 1715-1740, overl. Beuningen (Ov) tussen 1774-1820. 14 Gerrit Jan LOMAN, geb. Noord Deurningen, ged. Denekamp 24-2-1743, landbouwer, overl. Noord Deurningen 23-1-1806, tr. Denekamp tussen 1760-1773. 15 Anna ZWIEPINK, geb. Noord Deurningen tussen 1734-1750, overl. ald. 15-111819. Generatie V 18 Herman BRUININK, geb. Beuningen (Ov) tussen 1680-1695, landbouwer, overl. ald. 1728-1748, tr. kerk Denekamp 24-2-1715. 19 Zwenna GROOTE HULST, geb. Beuningen (Ov) tussen 1680-1697, overl. ald. tussen 1748-1770. 20 Lucas DUIVELSHOF. later Alberink geb. De Lutte tussen 1690-1720, landbouwer, overl. Beuningen (Ov) tussen 1750-1790, tr. kerk Denekamp 27-12-1739.
21 Hermken ALBERINK. dochter van Geert N.N. en Swenne Alberink (haar 2e huw.) geb. Beuningen (Ov) 1-5-1722, overl. ald. tussen 1750-1800. 22 Hendrik KOTMAN, geb. Beuningen (Ov) 1-10-1730, landbouwer, overl. ald. 17781810, tr. kerk Denekamp 9-11-1750. 23 Geertke SCHOLTEN, geb. tussen 1700-1735, overl. Beuningen (Ov) tussen 17791810. 24 Lambert N.N. later Riekerink geb. tussen 1685-1715, landbouwer, overl. Beuningen (Ov) tussen 1748-1785, tr. Denekamp tussen 1723-1734. 25 Geertken RIEKERINK, geb. Beuningen (Ov) 1-4-1715, overl. ald. tussen 17481780. 28 Berent BODDE, geb. Noord Deurningen tussen 1695-1722, landbouwer, overl. ald. tussen 1751-1810, tr. kerk Denekamp 1-5-1740. 29 Maria LOMAN, geb. Noord Deurningen tussen 1700-1723, overl. ald. tussen 17491750. 30 Hendrik ZWIEPINK, geb. Noord Deurningen tussen 1682-1718, landbouwer, overl. ald. tussen 1749-1800, tr. kerk Denekamp 2-4-1736. 31 Fenne TIJHUIJS, geb. Noord Deurningen 1-6-1719, overl. ald. tussen 1748-1800. Generatie VI 36 Arend ter HUNDER. later Bruineman geb. Beuningen (Ov) tussen 1640-1659, landbouwer, overl. ald. 18-10-1721, tr.kerk Denekamp 10-8-1679.
5
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) 37 Fenne BRUNINKS. dochter van Herm en N.N. Brunink geb. Beuningen (Ov) tussen 1640-1660, overl. ald. tussen 1695-1735. 38 Jan N.N.. later Grote Hulsman geb. tussen 1640-1670, landbouwer, overl. Beuningen (Ov) 28-1-1704, tr. Denekamp tussen 1660-1690. 39 N.N. GROTE HULST, geb. Beuningen (Ov) tussen 1640-1670, overl. ald. 22-81724. 44 Geert N.N.. later Cotman geb. tussen 1685-1704, landbouwer, overl. Beuningen (Ov) tussen 1766-1780, tr. Denekamp tussen 1715-1724. 45 Geertken COTMAN, geb. Beuningen (Ov) tussen 1685-1705, overl. ald. tussen 1748-1785. 50 Geert RIEKERINK, geb. Beuningen (Ov) Tussen 1668-1680, landbouwer, overl. ald. tussen 1748-1760, tr. Denekamp circa 1703. 51 Geese HANHOF, geb. De Lutte tussen 1670-1684, overl. Beuningen (Ov) tussen 1748-1760. 58 Jan LOOMAN, geb. Noord Deurningen tussen 1662-1685, landbouwer, overl. ald. tussen 1748-1760, tr. Denekamp tussen 1690-1722. 59 N.N., overl. Noord Deurningen tussen 1748-1765. Generatie VII 90 Geert KORTMAN, geb. Beuningen (Ov) tussen 1640-1667, landbouwer, overl. ald. 24-6-1724, tr. Denekamp tussen 1675-1687. 91 Geerdtken N.N., geb. 1640-1669, overl. Beuningen (Ov) 14-3-1716. 116 Hindrik ten LOOHUIJS. of Loman geb. Noord Deurningen tussen 1635-1660, landbouwer, overl. ald. circa 1721, tr. kerk Denekamp 3-9-1678. 117 Stijnken ten AHUIJS, geb. Noord Deurningen tussen 1638-1661, overl. ald. tussen 1685-1735. Generatie VIII 180 Gerrijt KOTMAN. naam v.d. vader : Jan Geerts Kottman geb. Beuningen (Ov) tussen 1620-1660, landbouwer, overl. ald. tussen 1674-1695, tr. Denekamp tussen 1639-1665. 181 N.N., geb. tussen 1620-1660, overl. Beuningen (Ov) tussen 1660-1690.
6
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95)
KWARTIERSTAAT MAETKATE (95-02) zie ook vragenrubriek. R.A.J. Dix, Arnhem Generatie I 1a Anna Margaretha ter MAETKATE, ged. (RK) Amsterdam 19-7-1722 (RK kerk Mozes en Aaron), begr. ald. 22-3-1800, ondertr. ald. 4-4-1749 Jacobus SWARTJES, geb. Nijmegen circa 1719, begr. Amsterdam 18-5-1797, zn. van Joannes SWARTJES, uit Beuningen?. 1b Maria ter MAETKATE, ged. (RK) Amsterdam 1724. 1c Hermina ter MAETKATE, ged. (RK) Amsterdam 1726. 1d Johanna ter MAETKATE, ged. (RK) Amsterdam 1728, ondertr. ald. 31-3-1758 Hendrik Thikemeijer. 1e Helena ter MAETKATE, ged. (RK) Amsterdam 1730, ondertr. ald. 16-4-1756 Willem Loman. Generatie II 2 Jan ter MAETKATE, ged. (NG) Ootmarsum 6-5-1688, begr. Amsterdam 12-10-1732, tr. ald. voor 1721 3 Harmina Harmelingh, begr. Amsterdam 2-4-1732. Generatie III 4 Daniael ter MAETKATE, geb. Ootmarsum voor 1668, (voor 1690 vertrokken naar Amsterdam) ondertr./tr. (NG) (2) ald. 26-1/17-2-1690 Anna Margaretha KREMERS, wed. van Derk ten Westenbergh, tr. (1) 5 Anna Catharina MANDELER, overl. Ootmarsum voor 1690. 4a Floris ter MAETKATE, geb. Ootmarsum voor 1659, ondertr./tr. (NG) ald. 113/29-4-1683 Maria ter HORST, geb. Ootmarsum voor 1663, dr. van Lambert ter HORST. 4b Joanna ter MAETKATE, geb. Ootmarsum voor 1661, ondertr./tr. (NG) ald. 3/17-41681 Lambertus de MEIJER, zn. van Stephan de MEIJER. Generatie IV Jan ter MAETKATE, overl. voor 1681.
VRAGENRUBRIEK. Deze vragenrubriek staat open voor alle leden van de NGV. Wij verwachten wel dat u uw vraag pas inzendt als u, min of meer vastgelopen bent, dus de normale bronnen, zoals bevolkingsregister, register BS en DTB hebt geraadpleegd. Antwoord aan de redactie zodat het in TG kan worden opgenomen. Vraag 95-01 Harmina HARMELINGH, geb. vóór 1700, begr. Amsterdam 2-4-1732, tr. vóór 1721 Jan ter MAETKATE, van Ootmarsum. Opmerking: Vermoedelijk is zij ook uit Twente afkomstig, naam ook HERMELINGH/INCK. Vraag 95-02 Johannes LANGKEMPER, geb. Weerselo circa 1713, begr. Amsterdam 31-1-1775, ondertr. Amsterdam 12-4-1743 Barbara PIETERSE van Amsterdam. Opmerkingen: 1/ Slechts 1 zoon bekend: Jurriaen, vermoedelijk vernoemd naar grootvader van vaderskant. 2/ Mogelijk is de naam eerder LANKAMP geweest, bij onderzoek in Weerselo alleen KEMPER gevonden.
7
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95)
Vraag 95-03 Gertrudis HAESENBEECK, geb. Ootmarsum circa 1671, overl. Amsterdam tussen 29-91729 en 3-2-1735, ondertr.(1) Amsterdam 6-5-1702 Henricus RECHTERS, van Munster, ondertr.(2) Amsterdam 3-6-1718 Warner BARKHUIJS, van Horkmar? (mogelijk Horstmar red.) Wie weet iets over bovenstaande personen, zie ook de kwartierstaat MAETKATE elders in dit blad. R.A.J. Dix, Arnhem. Vraag 95-04 In het NG doopboek van Nordhorn komt een aantal keren lettercombinatie Sou voor. Voorbeeld (1): 11-5-1756 Joachim Friderici Sou Luitenant in dienst van den staat van Holaand kint etcetera. Voorbeeld (2): 5-1-1758 een kint van de Heer Friderici Joachim Sou Luitenant in dienst etcetera. De vraag is, is dit een achternaam of is het mogelijk een vervoeging van het woord zijnde (van)?? Th. Davina, Nordhorn Duitsland. Vraag 95-05 Gerrit Jan GRIMBERG, geb. circa 1730 in Tubbergen, Borne of Klein-Driene was gehuwd met Fiene Fleerkotte, geb. onbekend. Van dit echtpaar 1 zoon gevonden Willem GRIMBERG, geb. tussen 1765 en 1771 in Tubbergen, Borne of Oldenzaal, tr. Joanna LANSINK, van geb., overl. en huwelijk niets te vinden. Van dit echtpaar heb ik 6 kinderen gevonden: 1 2 3 4 5 6
Joannes GRIMBERG, geb. Deurningen 27-9-1811. Geertrui GRIMBERG, geb. Weerselo 14-2-1814. Gerrit Jan GRIMBERG, geb. Weerselo 1-8-1817. Jan GRIMBERG, geb. Weerselo 7-9-1820. Hermannus GRIMBERG, geb. Weerselo 5-4-1823. Gerardus GRIMBERG, geb. Weerselo 13-6-1825.
Wie weet iets van bovenstaande personen?? Vooral de geboorteakte van Willem GRIMBERG wordt gezocht om de schakel te vinden. De familie is RK. Mevr. E.J. Grimberg-v.d. Veen, Beusichem. Vraag 95-06 Wie heeft of weet gegevens over de familienaam GRIM vermoedelijk uit Neuenhaus Duitsland. Het erve Hanstede is omstreeks het jaar 1615 beleend aan de familie GRIM. J.B. Hanstede, Weerselo
VERSLAGEN VAN BIJEENKOMSTEN VAN DE AFDELING. F.C. Walhof Zaterdag 8 oktober 1994 Op 8 oktober 1994 hield Pastor Ringena uit Neuenhaus een lezing over genealogisch onderzoek in Duitsland. Hij vertelde de talrijke toehoorders wat er in de verschillende archieven te vinden is. Dat dat veel en vaak heel oud is bleek wel uit de opsomming van dhr. Ringena. Wist u dat het Buch der Ratsleute von Uelsen (het z.g. Mönksbuch) al in 1402 begint en tot 1775 doorloopt ? En was het u bekend dat er in 1749 een grote volkstelling in het Emsland had
8
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) plaatsgevonden en dat alle mensen die toen in dat gebied leefden met naam en toenaam genoemd werden (Status Animarum) ? Omdat er zoveel verschillende dingen genoemd werden zal ik er enkele uitpikken. Een volledige lijst van vooral plaatsen in het Emsland en de Grafschaft is op aanvraag beschikbaar bij de redactie. Lingen is voor de Nederlandse geschiedenis een bijzondere plaats. Zoekt men voorouders in deze plaats, dan kan men b.v. terecht bij de Beamtenlisten, de Domänenrechnungen, die Einnahmen und Ausgaben der Rentmeister en de z.g. Beschriebinge. Karel V. bezat in en rond Lingen verschillende "Güter". Lijsten van deze bezittingen gaan terug tot in de 16e eeuw. In 1603 werd Lingen en omgeving opnieuw ingemeten. Dit resulteerde in verscheidene "Registerbände" waarin alle grondstukken werden beschreven. De bezitters, de maten en de toestand waarin de verschillende percelen zich bevinden. Maar ook in particuliere archieven zoals het archief van de Freiherr v. Landsberg bevinden zich stukken die betrekking hebben op Lingen. Ook gegevens over het Haus Venne bij Drensteinfurt liggen in dit archief opgeslagen. Als u gegevens over de familie Ripperda zoekt moet u beslist hier eens kijken. Indien u op zoek bent naar gegevens uit andere plaatsen in het Emsland en de Grafschaft moet u de archieven in Osnabrück en Münster bezoeken. Dit geldt dan voor de staatliche- en de Bistumsarchive, die in beide plaatsen gevestigd zijn. Vaak zijn er in de verschillende gemeentes ook nog archieven. Denkt u er wel aan dat de Duitse archieven anders ingericht zijn dan de Nederlandse archieven. Zijn de Nederlandse archieven goed toegerust met leesapparatuur e.d., de Duitse zijn dit een stuk minder. Voordat u naar Duitsland vertrekt kunt u beter even informeren of men een plaatsje voor u heeft. In Osnabrück zijn er in het Bistumsarchiv slechts 3 leesapparaten beschikbaar, zodat u vroeg van te voren moet reserveren. De wachttijd is circa twee weken. Een andere moeilijkheid is, dat niet alle gegevens even gemakkelijk te verkrijgen zijn. De Datenschutz, het beschermen van de gegevens van de bevolking, gaat soms zo ver, dat men doopboeken niet mag inzien. Vooral als het om een naam gaat die niet uw achternaam is. Misschien is het niet nodig om een bezoek aan een Duits archief te brengen. In het RA in Zwolle kunt u ook een schat aan informatie over vooral de Niedergrafschaft (het gebied om Uelsen en Neuenhaus) vinden. Zoals al gezegd, is het niet te doen alle instanties en adressen te noemen. Slechts één instantie zal ik noemen. Onze zustervereniging die zich met het Emsland en de Grafschaft Bentheim bezighoudt. Het adres is: Fachstelle Meppen, Ludmillenstraße 8, D-49716 Meppen, 05931-14031. Wilt u verder nog iets weten kunt u onderstaande boeken raadplegen. Deze boeken zijn in te zien bij de Euregio-Bücherei in Nordhorn. Daar vindt u ook een afdeling met verschillende boeken over de Grafschaft en het Emsland. Via Nederlandse bibliotheken zijn eveneens verschillende boeken over de Duitse gebieden interbibliothecair te verkrijgen. - Allgemeine Bibliographie über den Raum Emsland/die Grafschaft Bentheim bis 1982, Hrsg. B. Harren. - Handbuch des Bistums Münster/Handbuch des Bistums Osnabrück (In deze boeken worden alle katholieke parochies opgesomd. Tevens wordt er een korte beschrijving gegeven en wordt verteld waar men de archieven van de parochie kan vinden). - Familienforschung im deutschen Grenzraum zu den Niederlanden. Jubiläumsband der Werkgroep Genealogisch Onderzoek Duitsland, 1967-1992, Hilversum, Verloren 1992.
Zaterdag 12 november 1994 Op zaterdagmiddag 12 november 1994 hadden wij dhr. Van de Westeringh uit Heteren in de Betuwe als spreker in ons midden. In zijn lezing behandelde hij de krantenadvertenties. Allereerst gaf hij een overzicht over de verschillende kranten die in de loop van de eeuwen verschenen waren. Op de eerste plaats waren
9
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) dat enkele landelijke kranten die al sinds 300 jaar verschenen. Deze kranten waren op de grootste steden in ons land gericht, omdat daar nu eenmaal de meeste mensen woonden. De Opregte Haarlemsche Courant (1667) o.a. De Amsterdamsche Courant (1672) waren de eersten. In 1711 volgde de 's Graavenhaagsche Courant en zesendertig jaar later de Rotterdamsche Courant. De regionale kranten zijn van veel latere datum. In Gelderland verschenen de Arnhemsche Courant (1813) en de Nijmeegsche Courant (1814) al later. Kleinere plaatsen als Tiel (Tielsch Weekblad 1840 en Tielsche Courant 1843) en Wageningen (Wageningsche Courant 1855, Wageningsch Weekblad 1873 en Nederveluwe 1877) kregen pas rond de helft van de vorige eeuw eigen kranten. (In Twente vierde de Twentsche Courant in 1994 haar 150 jarig bestaan, de Tubantia dateert van rond 1860 en de Hengelosche Courant die tegenwoordig is opgegaan in de Tubantia werd in 1872 voor het eerst uitgegeven, FCW). De oudste kranten, zoals De Amsterdamsche Courant bestonden aanvankelijk slechts uit één pagina. Op de voorkant stonden de binnenlandse- en buitenlandse politiek en interessante wetenswaardigheden voor het lezerspubliek. Op de achterkant stonden de advertenties. Familieadvertenties verschenen eigenlijk pas veel later en dan vooral in de regionale kranten. Voor mensen in b.v. Twente of de Betuwe was het niet zo belangrijk om ook een advertentie in een landelijke krant te plaatsen. Wilt u desondanks eens zien hoe die kranten eruit zagen, dan is dat mogelijk. Bij het C.B.G. in Den Haag en in Naarden liggen vele advertenties. Verder heeft de Koninklijke Bibliotheek (KB) in Den Haag alle kranten op film staan en ligt in de bibliotheek van het GA van Amsterdam de Amsterdamsche Courant ter inzage. Naast de landelijke-, de regionale- en de plaatselijke kranten noemde dhr. Van de Westeringh ook nog het tijdschrift Boekzaal als mogelijke bron voor familieadvertenties. Boekzaal was een "tijdschrift der geleerde wereld" en verscheen in 1692 voor de eerste keer. Het tijdschrift was een belangrijk blad voor dominees en leraren van de Latijnse Scholen. Bij het overlijden van een dominee of leraar verscheen vaak een necrologie. Boekzaal is in de KB en in de Universiteitsbibliotheek (UB) van de Rijksuniversiteit Groningen in te zien. Tegen een vergoeding kan men van de UB ook een kopie van de gevraagde gegevens krijgen. De kranten. Allereerst is er de Burgerlijke Stand. Elke gemeente stuurt of stuurde haar gegevens voor publikatie naar de krant. Jammer genoeg bevatten deze gegevens alleen de naam, de leeftijd en de eventuele partner van de overledene. Zo kon men de gegevens van ds. Slothouber al in de BS van de krant lezen. De oorzaak van zijn overlijden stond echter in een kort artikeltje. De bejaarde dominee was plotseling aan een "slijmberoerte" overleden. De familie had hem dood op zijn legerstede gevonden. Ook de vraag waarom J. van Lonkhuijzen uit Heteren niet in die plaats overleed kon d.m.v. de krant worden opgelost. Hij bleek, volgens een artikel in de krant, aan de Renkumse oever van de Rijn te zijn overleden. Omdat de dode in Renkum was gevonden, werd hij ook in die plaats als overleden geboekt. Ook een tragische zelfmoord stond in de krant van die dagen. In Valburg doodde een zoon per ongeluk zijn vader. De zoon schoot op de dief die aardappels stal. Toen hij zag wie hij gedood had, pleegde hij zelfmoord door verdrinking. Dit artikel werd, alhoewel het in de Betuwe plaatsvond, ook in de NRC geplaatst. Via de postdienst werden regionale kranten naar de grote steden gebracht. Interessante artikelen nam men dan over. Ook andere advertenties of kranteartikelen kunnen voor de genealoog van belang zijn. Weet u misschien hoe oud uw huis is ? Een aanwijzing kunt u misschien in de krant vinden. In 1889 viel in Heteren een schilder van het dak van een in aanbouw zijnd huis annex winkel. In 1989 werd dit huis verkocht. In de advertentie stond dat het huis ca. 135 jaar oud was omdat men de juiste datum van de bouw niet meer kon achterhalen. Door het artikeltje bleek dus dat men het huis 35 jaar te oud geschat had. In dergelijke gevallen kunnen ook advertenties met aanbestedingen uitkomst bieden.
10
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) Hebt u een familielid dat gevaren heeft ? Ook dan kan de krant een belangrijke bron voor u zijn. Omdat Amsterdam bij uitstek een handelsstad was, publiceerde men in de Amsterdamsche Courant ook scheepsberichten. Dhr. Van de Westeringh kende het verhaal van de ongehuwde Diemense Catharina Westeringh. Iedereen wist dat haar zoon een kind van de burgemeester van Oudewater was, maar deze liet niets van zich horen. Catharina overleed toen haar kind 10 jaar was. De weeskamer ontfermde zich over het kind omdat Catharina's broer Engelbrecht op het oorlogsschip "Batavier" overleden was. Via de bewaard gebleven scheepsboeken bleek hij op 27 mei 1760 overleden te zijn. De scheepsberichten in de krant van mei en juni 1760 gaven aan dat de "Batavier" rond die tijd voor anker lag voor St. Eustatius. Behalve de overlijdensdatum werd zo ook de overlijdensplaats gevonden. Een bijzondere krant is de Staatscourant. In het verleden heette deze krant ook de Bataafsche Courant en later de Koninklijke Courant. Het is een krant van de overheid en in het begin werden ook stukken opgenomen die betrekking hadden op de verkoop van domeinen, aanbestedingen en boedels die niet opgeëist waren (vooral uit Amsterdam en Noord-Holland). Ook Koninklijke Besluiten zoals naamsveranderingen of opsporingsverzoeken verschenen in deze krant. In het begin van de negentiende eeuw verschenen zelfs rechtbankverslagen in deze krant. Niemand had waarschijnlijk meer geweten dat de onbevoegde onderwijzer Gaasbeek uit Culemborg zijn rechterarm na een val moest missen. In de meeste gemeentearchieven alsook in de KB kunt u de Staatscourant raadplegen. Krantenadvertenties zijn divers. Niet alleen geboorte-, trouw- en overlijdensadvertenties zijn voor de genealogie van belang. Ook advertenties van winkels of kranteartikelen kunnen uw genealogie iets extra's geven. In verschillende delen van het land worden advertenties verzameld. Naarden en het C.B.G. werden al genoemd. Dhr. Van de Westeringh noemde zelf het Geldersch Documentatie- centrum in Arnhem. Verder geeft de KB een gids van alle kranten en tijdschriften in Nederland uit. In deze gids staan tevens de voorgangers en opvolgers van de verschillende kranten genoemd alsook waar deze kranten aanwezig zijn. Verder noemde mevrouw Maarschalkerweerd het GA van Zutphen waar regionale kranten vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw op onderwerp en advertenties onderzocht waren. In de buurt heeft Haaksbergen een knipselarchief dat in de bibliotheek is ondergebracht. In Hengelo bezit de Stichting Oald Hengel een knipselarchief en in Enschede kunt u hiervoor in het GA terecht. Verder beschikken o.a. de bibliotheken van Hengelo en Enschede over microfiches van verschillende kranten. Uit eigen ervaring (FCW) kan ik u zeggen dat voor Hengelo ook het archief van Stork van belang kan zijn, als u op zoek bent naar familieadvertenties. Bijna honderd jaar lang gaf Stork het personeelsblad de Fabrieksbode uit. Van mijn eigen familie vond ik verschillende geboorte- en rouwadvertenties in dit blad terug, terwijl men ze in de "normale" krant niet geplaatst had. Stierf een medewerker van Stork, dan schreef men op de voorpagina een stukje over de overledene.
Zaterdag 10 december 1994 Genealogische- en heraldische verzamelingen. Op 10 december 1994 was de landelijke voorzitter dhr. Vulsma onze gast. Aan het begin van de lezing memoreerde hij het tienjarig bestaan van onze afdeling. Jaren geleden riep iedereen dat er in Twente nooit een afdeling van de grond zou kunnen komen. Het jubileum heeft echter bewezen dat deze opmerking niet uitgekomen is. Mede namens het hoofdbestuur feliciteerde dhr. Vulsma de afdeling en hoopte over tien jaar met nog meer mensen en in een nog grotere zaal en met nog meer aanwezigen dit heuglijke feit ook te kunnen meemaken. Genealogen kun je in twee categorieën verdelen. Aan de ene kant heb je de mensen die zo snel mogelijk terug willen gaan en direct concrete resultaten willen zien
11
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) (de rode oren categorie). Een groot nadeel is dat je door de snelheid veel dingen vergeet of verkeerd overneemt. Aan de andere kant heb je de verzamelaars van gegevens die in de loop van de jaren een uitgebreide verzameling hebben opgebouwd (handgeschreven of per computer). Genealogen verzamelen echter meestal alleen gegevens van de eigen familie of van de eigen familienaam. Er bestaan echter ook verzamelingen die een groter gebied bestrijken. Dhr. Vulsma gaf enkele voorbeelden van dergelijke verzamelingen. Voor families van katholieke en oud-katholieke huize bestaan er de bidprentjes. Drukfouten en vergissingen daargelaten zijn de personalia redelijk betrouwbaar. Wat de inhoud betreft, maakt de uitdrukking liegen als een bidprentje veel duidelijk. De overledene heeft altijd goed geleefd en is een toonbeeld voor zijn omgeving geweest. Vaak zien alleen insiders de dubbele bodem (wat te denken van een penningmeester die door zijn nabestaanden geëerd werd om het feit dat hij hen de schatten van het verleden had aangereikt. Nu bleek hij niet alleen een schat aan genealogische gegevens na te laten, maar het was hem in de loop van zijn leven ook gelukt om een vermogen van enkele miljoenen te vergaren !). Het eerste bidprentje in de Noordelijke Nederlanden was van Trijntje Jans Olij (+ 1671). Pas in de tweede helft van de 18e eeuw verschenen er ook gedrukte prentjes. Het hoogtepunt bereikte men tussen 1850 en 1960. Na 1960 verdween langzamerhand het kerkboek ("de natuurlijke rustplaats van de prentjes") en nam de ontkerkelijking toe. Bent u op zoek naar prentjes ? Kijk dan eens in GN van februari 1974. De heer Hamer publiceerde toen een inventarisatie van vindplaatsen van bidprentjes. Bekend zijn o.a. de collectie Trompenaars (ca. 1 miljoen), N.G.V. te Naarden (ca. 300.000) het C.B.G. (ca. 600.000) en de Achelse Kluis waar Dominicus de Jong ca 700.000 prentjes verzameld heeft (in Twente heb je o.a. de verzameling van de koster van de kerk in Deurningen, verder bezitten ook onze afdeling en enkele oudheidkundige verenigingen zoals Oald Hengel bidprentjes, FCW). Kranteknipsels zijn eveneens van belang voor de genealoog. In het verhaal van de heer Van de Westeringh kunt u meer over dit onderwerp lezen. Het C.B.G. bezit o.a. de collectie Venema. Hij verzamelde knipsels uit vooral landelijke kranten vanaf 1795. Het N.G.V. begon na 1945 met zijn verzameling. Men knipte advertenties uit landelijke-, regionale- en plaatselijke kranten. De advertenties zijn ook opmerkelijk omdat de familieverhoudingen vaak duidelijk naar voren komen. Naast deze genealogische verzamelingen sprak dhr. heer Vulsma ook over heraldische verzamelingen. Vele families dragen een familiewapen. Jammer genoeg weten slechts weinig mensen iets van deze wapens af (de drie ruiten in het wapen van dhr. Vulsma zijn dus echt geen wybertjes!). Hij deelde de heraldische verzamelingen in vier grote groepen in. De collectie Steenkamp-Damstra bestaat uit losse aantekeningen, afbeeldingen en lakafdrukken. Damstra kocht rond 1950 deze collectie en verkocht ze ("ƒ 100.000,- of ik vernietig ze") aan het C.B.G. De collectie Muschhart werd gesplitst. Het ene deel, gerangschikt op familienamen, kwam bij het bureau van heraldiek in Pretoria terecht. Het andere deel, ingedeeld in wapenfiguren, belandde bij het C.B.G. Deze collectie is door het C.B.G. op familienaam geïndexeerd. Verder bezit het N.G.V. het heraldisch archief van wijlen dhr. Modderman. Ook is er de collectie Jansen te vinden. Hij verzamelde kerkelijke heraldiek en beperkte zich niet alleen tot Nederland. De collectie handmerken (ca. 35.000 stuks) kan voor de genealoog van belang zijn. Tot 1982 bestond er een werkgroep, gevestigd in Vlaardingen, die zich bezighield met het verzamelen van hand- en huismerken. Dhr. Vulsma waarschuwde ook nog tegen dubieuze lieden die genealogen proberen te verleiden geld uit te geven voor mooie wapens. Bij nader onderzoek blijkt herhaaldelijk dat het verkregen wapen helemaal niet bij de familie hoort. De laatste soort verzamelingen die dhr. Vulsma de revue liet passeren waren de handschriften (HS). De oudste genealogische HS dateren uit de 16e en 17e eeuw. Tot 1900 werden echter alleen de belangrijke geslachten onderzocht. In het RA Gelderland liggen de HS van vader en zoon Van Reemen. Zij hielden zich voornamelijk met vooraanstaande Oostnederlandse- en Kleefse geslachten bezig. Ze
12
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) noteerden niet alleen gegevens uit doop- en trouwboeken, maar schreven ook gegevens op rouwborden, grafzerken, ramen en wapens over. Het C.B.G. bezit de HS van Mr. R. van Heemskerck Reiniersz., die zich hoofdzakelijk met Amsterdamse families bezighield, Van Spaen uit Elburg, en Weijnen. De collectie Boot ligt in het RA Utrecht en het N.G.V. bezit de collectie Van Hoogstraeten. De laatste categorie bestaat uit collecties die zich met de inwoners van een bepaalde plaats of streek bezighouden. Wie Vlielandse familie heeft komt al snel bij Hoedemaker terecht, die behalve primaire- ook secundaire bronnen bewerkt heeft. Voor de Lopiker- en Alblasserwaard en Mijnsheerenland is de collectie Den Hartog-Zijderveld van belang. Deze collectie bevindt zich bij de afdeling ZuidHolland in Rotterdam. De collectie J. Maandag-Van Kooten, die bij het N.G.V. in Naarden ligt, richt zich op Utrecht. Maar ook tegenwoordig zijn er nog vele gegevens bij particulieren. Dhr. Vulsma hoefde niet ver te zoeken. Zijn vrouw bezit een schat aan gegevens over Loosdrecht en omgeving. Verder interesseerde zijn vrouw zich erg voor het Antwerpen tussen 1480 en 1600. Met 100 multobanden is zij een vraagbaak voor iedereen die, met zijn/haar onderzoek in Antwerpen is vastgelopen. Ook de banden met Keulen en Frankenthal worden echter steeds dikker (zie ook GN jrg. 1994). Voor mensen met Zuidbevelandse voorouders zou het Documentatiecentrum Goes een uitkomst kunnen zijn. Elke donderdag en elke eerste zaterdag van de maand is dit centrum geopend. Dhr. Vulsma had behalve enkele schitterende HS ook een gedeelte van zijn eigen kleine verzameling meegenomen. Het betrof hier zijn collectie genealogen. Sinds 1971 vraagt hij collega-genealogen naar hun personalia en de namen van de ouders. In de loop van de tijd heeft hij circa 3200 namen verzameld. Tijdens onze bijeenkomst kon hij drie nieuwe genealogen aan zijn verzameling toevoegen. Behalve droge gegevens leverde deze kleine verzameling ook opmerkelijke zaken op. Bij 3200 mensen bleek 27 oktober de minst geliefde geboortedag te zijn. Slechts 1 (!) genealoog was op die dag geboren, terwijl er ook data bij waren waarop zo'n 18 genealogen hun verjaardag vierden.
UIT ANDERE PERIODIEKEN EN AANKONDIGINGEN. In deze rubriek wordt beknopt aangegeven of er in ons werkgebied voor genealogen interessante artikelen en/of aankondigingen staan, Ieder kan haar/zijn verslag voor deze rubriek inleveren bij de redactie
Op 8 maart 1995 zal er door de makers van het genealogische computerprogramma PRO-GEN een lezing/demonstratie worden gegeven van dit programma aan de genealogische groep van de Historische Vereniging Lochem-Laren. De demonstratie vindt plaats in Zwiep in de zaal "De Witte Wieven" aanvang 19.30 uur en de toegang is gratis. Eventuele vragen hierover aan F.P.A. Steijnen, Dillenburg 86 7242 BD Lochem. tel. 05730-57839
ALGEMENE INFORMATIE. MICROFICHES VAN DE MORMONEN. Het microfichebestand van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen kunt u na afspraak nog steeds inzien bij: F.J.M. Agterbosch
13
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) ONDERZOEK NAAR FRIESE R.K.-FAMILIES C.A. van Hoogmoed De Stichting Documentatiecentrum voor r.k. Friesland stelt zich ten doel het verzamelen, inventariseren en catalogiseren van alle mogelijke documentatie en archieven welke betrekking hebben op het katholieke leven in Friesland. Een belangrijk onderdeel daarvan is de geschiedenis en de cultuur van de r.k. kerk en haar parochies. Er zijn: * Boeken en brochures welke betrekking hebben op de geschiedenis van r.k. Friesland, de Friese parochies en de geestelijkheid. * Foto's van kerken en kloosters. * Foto's en andere gegevens van r.k. verenigingen, scholen en instanties (geen parochie-archieven). * Familie-, bid- en herinneringsprentjes. * Bidprentjes, wijdingsprentjes, professieprentjes en foto's van priesters en religieuzen. * Overlijdensadvertenties en rouwbrieven. * Kranteknipsels en artikelen welke betrekking hebben op katholiek Friesland. * Katholieke Illustraties (ingebonden). * Kerkboeken en communieplaten. * Naslagwerken. * Devotionalia, zoals rozenkransen, wijwaterbakjes, beeldjes, medaljons, kruisbeelden, schilderijen, enz. enz. Correspondentieadres: St. Documentatiecentrum voor r.k. Friesland, it Kleaster 5, 9089 BX Wytgaard, tel. 05105-52001. Het Documentatiecentrum voor r.k. Friesland is ondergebracht in het Klooster 'Mater Dei' van de Zusters van Liefde (Tilburg) te Wytgaard. Bezoektijden: alleen na telefonische afspraak. Men kan donateur worden van de stichting voor minimaal ƒ 15,- per jaar.
CURSUS GENEALOGIE G.J.L. Wiegerink De afdeling Twente van het NGV organiseert vanaf 7 februari 1995 een cursus voor de geïntereresseerde genealoog. Aandacht zal worden besteed aan de opzet van het onderzoek en het verzamelen en vastleggen van gegevens. U maakt kennis met de registers van de Burgerlijke Stand en de doop-, trouw- en begraafboeken. Er wordt geleerd uw eigen archief geordend op te zetten. Verder wordt aandacht geschonken aan heraldiek, de organisatie van het archiefwezen, memories van successie en oud-schrift. Een bezoek aan een archief behoort tot de mogelijkheden. - Cursusduur
6 lessen op dinsdagavond. Tweewekelijks vanaf 7 febr. 1995.
- Tijdsduur
19.30 - 21.30 uur
- Plaats
Verenigingscentrum "De Spil", Deldenerstraat 84, Borne.
- Docent
De heer W. Kooiman.
- Kosten
Fl. 60.-- (inclusief lesmateriaal in de vorm van een fraai boek).
14
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95)
- Aanmelding
De heer G.J.L. Wiegerink, Castorweg 4-B 7556 MD Hengelo.
Aanmelden graag uiterlijk 22 januari 1994. Gelijktijdige betaling op Postbank(giro)nummer 5582643 t.n.v. penningm. NGV te Hengelo (O.) Inschrijving in volgorde van aanmelding. Uw inschrijving is pas definitief na betaling van het lesgeld.
GENEALOGISCHE WERKGROEP TWENTE (GWT). F.J.M. Agterbosch Zoals u weet houdt bovengenoemde werkgroep zich bezig met het verwerken van historische bronnen, waarbij de nadruk op genealogie ligt. De uitgewerkte gegevens zullen openbaar worden gemaakt. De werkgroep heeft circa 44 bronnen in bewerking en is voornemens minimaal in 1995 het NH-doopboek van Hengelo in 3 delen, het RK-doopboek van Losser en diverse volkstellingen 1748 uit ons werkgebied, uit te brengen. Publikaties 1994 Nummer omschrijving boek disk 1 Trouwboek Haaksbergen ƒ 15,- ƒ 10,(RK) 1732-1808 2 Doop- en Trouwboek Geesteren (O) ƒ 25,- ƒ 20,(RK) 1768-1834 Prijzen zijn exclusief verzendkosten. Verzendkosten bedragen ƒ 5,-- per boek of diskette. (Indien een boek en een diskette tegelijk besteld worden zijn de verzendkosten ook ƒ 5,--.) Aanvragen via het Bestelbiljet. Dat is te verkrijgen op onze bijeenkomsten, doch is ook aan te vragen (insluiten retour postzegel) bij: A.P.C. Kwaaitaal Dennenbosweg 17 7556 CB Hengelo (o) tel. 074-434002
BESTUURSMEDEDELINGEN. Afdelingsledenvergadering 1995 Hierbij nodigen wij u uit voor de jaarlijkse afdelingsledenvergadering. Deze zal gehouden worden op zaterdag 11 februari 1995 om 14.00 uur in het Parkhotel, Hengelosestraat 200 te Enschede. Voorstellen ter behandeling in deze vergadering kunnen tot uiterlijk 22 januari 1995 ingediend worden bij de secretaris. Na de sluiting van de afdelingsledenvergadering zullen 2 medewerkers van het RijksArchief Overijssel (RAO) een presentatie geven. Zie Activiteiten-Agenda elders in dit blad. Namens het afdelingsbestuur, F.J.M. Agterbosch, voorzitter.
15
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95)
Agenda afdelingsledenvergadering 1995. 1. Opening. 2. Ingekomen stukken en mededelingen. 3. Verslag van de afdelingsledenvergadering van woensdag 9 maart 1994, waarvan het concept is afgedrukt in TG 1994 no. 2. 4. Jaarverslag 1994, concept onder bestuursmededelingen in dit blad. 5. Financieel verslag 1994. (ligt ter inzage tijdens de vergadering) 6. Verslag van de kascontrolecommissie. 7. Begroting 1996. (ligt ter inzage tijdens de vergadering) 8. Verslag Gecombineerde Vergadering van 28 januari 1995 mondeling door de afgevaardigde. 9. Bestuursverkiezing. Aftredend zijn de heer G.J.L. Wiegerink en mevr. A.B. van 't Wel-Nieman. Beiden stellen zich niet herkiesbaar. De heer H.C. Zorn is in november 1994 tussentijds afgetreden en de heer G.J. ten Hoeve treedt met de jaarvergadering eveneens af. Het bestuur stelt de heer J. Elfers in de functie van secretaris en de heer J.W. Borgman als normaal lid kandidaat. Tegenkandidaten kunnen gemeld worden tot 1 week voor de vergadering en de kandidatuur moet door 5 leden van de afdeling ondertekend worden. Zie voor toelichting onder bestuursmededelingen in dit blad. 10. Verkiezing afgevaardigde en plv. afgevaardigde. Het bestuur stelt voor de heer Kwaaitaal, resp. de heer Agterbosch te benoemen. 11. Benoeming afdelingskascontrolecommissie. 12. Activiteitenplan 1995-1996. (ligt ter inzage tijdens de vergadering) 13. Rondvraag en sluiting.
Toelichting op agenda Afdelingsledenvergadering 1995 F.J.M. Agterbosch 9 De reden van de toch wel grote mutatie van het bestuur moet vooral gezocht worden in een toevallige samenloop van omstandigheden. Vooreerst zullen de problemen die uiteindelijk tot het aftreden van Henk Zorn hebben geleid, zeker enige invloed hebben gehad in het nog "fijn" kunnen besturen van de afdeling. Het vertrek van Ger ten Hoeve naar de afdeling Achterhoek van de NGV, waar hij kandidaat voorzitter is, was reeds geruime tijd aangekondigd. Ger was reeds lid van dat afdelingsbestuur. Het vertrek van de regulier aftredende Gerard Wiegerink was in het bestuur ook reeds geruime tijd bekend. Gerard wil zijn krachten op andere activiteiten richten. Het vertrek van Henk Zorn in november was niet voorzien. Evenals het vertrek van Bertie van 't Wel. Bertie treedt regulier af. Dat de meeste aftredende leden het functioneren van de afdeling aan het hart gaat, blijkt uit het feit dat ze een taak voor de afdeling blijven vervullen. Bertie van 't WelNieman zal de ledenadministratie en de verzending van TG verzorgen, Ger ten Hoeve zal zich inzetten voor het op te richten afdelingsdocumentatie-punt en Gerard Wiegerink zal de begeleiding van de cursussen blijven behartigen. Voorlopig stelt het bestuur voor om met 5 bestuursleden te werken. Hierin ziet het bestuur een mogelijkheid om slagvaardiger te kunnen werken. Zeker nu de medewerking van oud bestuursleden is toegezegd. Er blijven in het komende jaar, in het voorstel van het bestuur, dus 2 plaatsen vacant. Mocht de gekozen bestuurssamenstelling het komende jaar goed werken, dan zal deze op de volgende jaarvergadering kunnen worden aangepast. Het bestuur stelt zich meer taakgroepen voor, zoals de Genealogische Werkgroep Twente, welke via een bestuurslid verbonden zijn met het bestuur. Ter opvulling van een aantal lege plaatsen stelt het bestuur de in de agenda genoemde personen voor. De heer J. Elfers als toekomstige secretaris en de heer J.W. Borgman als normaal lid.
16
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) U hebt reeds bij "van het bestuur" op de eerste bladzijde kunnen lezen dat de activiteit van de heer Zorn, te weten het maken van Twente Genealogisch, voorlopig is overgenomen, door de heren Walhof, Kwaaitaal en Agterbosch. De andere activiteit voor onze afdeling van de heer Zorn, namelijk het beheer van het Twentebestand, is/was een meer persoonlijke activiteit. Ondanks het feit dat de meeste gegevens van de leden kwamen, kan toch dit bestand het geesteskind van de maker genoemd worden. Het gebruikte programma is ook door hem geschreven. Hoe dit in de toekomst verder zal gaan, is nog onduidelijk. Voorlopig zal het Twentebestand ingezien kunnen worden bij de heer Agterbosch, waar ook vragen over en gegevens voor dit bestand naar toe gestuurd kunnen worden. Dus vragen over of gegevens voor het TWENTEBESTAND naar Frans J.M. Agterbosch, Enschedesestraat 146, 7552 CK Hengelo (O). Denk bij vragen aan de retourporto!
Jaarverslag 1994 (concept) A.B. van 't Wel-Nieman 1. Ledenstand. Aantal leden per 01.01.1994: 325 per 31.12.1994: 345
2. Bestuurssamenstelling. Tijdens de afdelingsjaarvergadering op 9 maart 1994 zijn de heren H.C. Zorn en F.J.M. Agterbosch aftredend, maar stellen zich in hun functie herkiesbaar en worden bij acclamatie herkozen. De heer F.C. Walhof wordt door het bestuur kandidaat gesteld en wordt gekozen bij acclamatie, zodat het afdelingsbestuur weer uit zeven personen bestaat. Per 9 maart 1994 is het afdelingsbestuur als volgt samengesteld: F.J.M. Agterbosch voorzitter G.J. ten Hoeve vice voorzitter A.B. van 't Wel-Nieman secretaris A.P.C. Kwaaitaal penningmeester F.C. Walhof lid G.J.L. Wiegerink lid H.C. Zorn lid Tot afgevaardigde, resp. plv. afgevaardigde voor de Algemene Ledenvergadering werden de heren Ten Hoeve en Agterbosch gekozen. In november 1994 trad de heer H.C. Zorn af als bestuurslid en legde gelijktijdig zijn functie van hoofdredacteur van 'Twente Genealogisch' neer. 10-jarig bestaan van onze afdeling. Op 10 november 1984 werd de afdeling Twente van de Nederlandse Genealogische Vereniging opgericht. Dit toch wel historisch feit werd tijdens de bijeenkomst van 10 december 1994 gevierd. 3. Activiteiten 3.1 Bijeenkomsten 1994 d.d. 08.01 Lezing met dia's door mevrouw H.M.J. Scholten over 'Emigranten naar Amerika'. 37 aanwezigen.
17
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) d.d. 12.02 Lezing door mevrouw A.B. van 't Wel-Nieman over chronologie of tijdrekenkunde. 30 aanwezigen. d.d. 09.03 Afdelingsledenvergadering met 28 aanwezigen. d.d. 09.04 Lezing met dia's door de heer W. Kooiman over vreemde woorden in akten. 48 aanwezigen d.d. 14.09 Lezing door de heer R.A.J. Dix over "Bronnen in 19e eeuwse archieven". 32 aanwezigen. d.d. 08.10 Lezing door Pastor J. Ringena over "Wat is er te vinden in Duitse archieven en waar?" 52 aanwezigen. d.d. 12.11 Lezing met dia's door de heer W. van de Westeringh over "Wat kunnen we aan genealogisch materiaal in de krant vinden?". 44 aanwezigen. d.d. 10.12 Lezing door de heer R.F. Vulsma, landelijk voorzitter van de NGV over genealogische en heraldische verzamelingen. 58 aanwezigen. 3.2 Genealogische Werkgroep Twente. Het werkgroepbestuur kwam in het jaar 1994 4 keer bijeen. De bijeenkomsten voor alle werkgroepleden vonden plaats op 24 maart en 22 september. Er zijn momenteel 44 dossiers in bewerking. De eerste twee uitgaven, het R.K. trouwboek van Haaksbergen en het Gezinsboek van Geesteren zijn tijdens de jaarvergadering aangeboden. 3.3 Afdelings Leden Service. Van de afdeling Twente hebben in 1994 13 leden hun gegevens, een kleine 350 namen in de geautomatiseerde contactdienst ingebracht. De CALS, de heer Wiegerink behandelde 34 aanvragen naar 99 namen, 82 daarvan kwamen in het bestand voor, 17 niet. Iedere afdelingsbijeenkomst konden de leden het uitgeprinte bestand van de Afdelings Leden Service inzien. 3.4 Stichting Jaarboek Twente. Onze afdeling is deelnemer geworden aan deze stichting. Dat betekent dat we tegen gereduceerd tarief aan onze leden het Jaarboek Twente kunnen verkopen. De heer A.P.C. Kwaaitaal is onze vertegenwoordiger in het algemeen bestuur van de stichting. 3.5 Oudheidkamer Twente (OKT). Er zijn enkele oriënterende gesprekken geweest over samenwerking op genealogisch gebied en het onderbrengen van onze afdelingsdocumentatie. De heer Agterbosch heeft op persoonlijke titel zitting in het algemeen bestuur van de OKT, en behartigd zoveel mogelijk de genealogische belangen. 3.6 Voorouderdag in Meppel 24 september 1994. Namens onze afdeling waren de heren ten Hoeve en Agterbosch daar aanwezig met een informatiestand. Ze kregen daarbij assistentie van de heer van Hoogmoed. 3.7 Noordelijk overleg. Afgevaardigden van de vijf noordelijke afdelingen hebben periodiek overleg. Van onze afdeling hebben de heren Agterbosch en ten Hoeve zitting in deze overleggroep. 3.8 Rijksarchief in Overijssel. Eén keer per jaar vindt er een bespreking plaats tussen de rijksarchivaris en vertegenwoordigers van de afdelingen Twente en IJssellanden van de NGV. Voor onze afdeling nemen de heren ten Hoeve en Agterbosch aan dit overleg deel. Zij namen eveneens deel aan het overleg "Dienstverlening aan genealogische onderzoekers".
18
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) 3.9 Cursus genealogie. In het voorjaar is er een cursus genealogie georganiseerd van 6 bijeenkomsten, waar de heer Kooiman als docent optrad. Er namen 20 cursisten aan deel. 3.10 Contacten bibliotheek Enschede. De heer Ten Hoeve heeft er in de maand maart twee dagdelen voorlichting gegeven en informatie verstrekt over genealogie. 3.11 Kontaktgroep Duitsland. Dit jaar kwam de gegevensuitwisseling met Duitsland tot stand. 3.12 Excursie Lingen. Onze afdeling heeft samen met de noordelijke afdelingen van de NGV een excursiedag met lezingen georganiseerd naar de tentoonstelling "Werken over de grens" in Lingen.
4. Vergaderingen van het afdelingsbestuur. Het afdelingsbestuur kwam zeven maal bijeen. Onderwerpen van bespreking waren o.a.: taakverdeling afde- lingsbestuur, scholing: genealogie- en computercursus, afdelingsdocumentatie, afdelingsledenservice, gegevensuitwisseling met Duitsland en Genealogische Werkgroep Twente.
5. Mededelingenblad. De tiende jaargang van Twente Genealogisch verscheen elk kwartaal met een totaal van 100 bladzijden. De oplage steeg van 475 tot 500. Er werden 14 kwartierstaten gepubliceerd.
Aldus vastgesteld in de afdelings-ledenvergadering van zaterdag 11 februari 1995. De voorzitter: de secretaris: (vervolg bestuursmededelingen)
ZILVEREN NGV SPELD Op de feestelijke bijeenkomst van de NGV ter gelegenheid van het 50 jarig bestaan, is aan ons afdelingslid Henk Zorn de zilveren NGV speld van verdienste uitgereikt. Als afgevaardigden van onze afdeling naar deze festiviteiten, waren door het afdelingsbestuur gevraagd de heren Goudswaard, ten Hoeven en Zorn. Op voordracht van het afdelingsbestuur heeft de heer Vulsma aan de heer Zorn, i.v.m. onder andere de verdienste voor de afdeling Twente, de zilveren speld uitgereikt.
19
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95)
ACTIVITEITEN-AGENDA F.C. Walhof De lezingen beginnen om 14.00 uur in het Parkhotel Hengelosestraat 200 Enschede. Vanaf 13.30 uur is de Twentse databank, de NGV contactdienst en de leestafel met veel geschreven tekst en bronnen uit ons werkgebied, aanwezig. Tevens is voor eenieder de mogelijkheid haar/zijn gegevens te presenteren. Laat het even weten.
BULLETINBOARDS EN ZO IN DE GENEALOGIE. Zaterdag 14 januari 1995. 14.00 uur. Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Bulletinboards enz. in de genealogie. De heer Lanfermeijer, bestuurslid van de afdeling computergenealogie, houdt een lezing over het belang van Bulletinboards en andere "eigen"aardigheden die de computer de genealoog kan bieden. W.M. Lantfermeijer, bestuurslid van de NGV afdeling computergenealogie, houdt daarover en over andere "eigen"aardigheden die de computer de genealoog kan bieden, een lezing.
JAARVERGADERING/INLEIDINGEN MEDEWERKERS RAO Zaterdag 11 februari 1995. 14.00 uur. Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Op deze middag houden we onze jaarvergadering. Alleen vergaderen zou niet zo aantrekkelijk zijn zodat we een groot deel van de middag graag willen besteden aan een lezing van mevr. Insinger en dhr. Mensema, medewerkers van het Rijksarchief Overijssel. Mevr. Insinger zal uitleg geven over transcriptieprojekten met behulp van de computer en dhr. Mensema zal ons het een en ander over leenregisters vertellen.
VERENIGINGSCENTRUM NAARDEN Zaterdag 11 maart 1995. 14.00 uur. Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Alhoewel u door het lidmaatschap van de N.G.V. automatisch ook lid bent van onze afdeling, zullen toch velen het verenigingscentrum in Naarden nog nooit bezocht hebben. In ons blad hebt u al kunnen lezen dat enkele sprekers dit centrum noemen in hun lezing. Dhr. Van de Horst uit Vianen zal ons echter nog meer vertellen over de diverse mogelijkheden die het verenigingscentrum de genealogen biedt. Dinsdag 28 maart 1995. 20.00 uur. De Spil, Deldensestraat 84 Borne.
ALGEMENE BIJEENKOMST GENEALOGISCHE WERKGROEP TWENTE De algemene bijeenkomst van de Genealogische Werkgroep Twente van onze afdeling zal worden gehouden op dinsdag 28 maart 1995 in "De Spil", Deldensestraat 84 Borne. Ook niet leden van de werkgroep zijn welkom. Zaterdag 8 april 1995. 10.00 uur. De Spil, Deldensestraat 84 Borne.
20
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95)
REGIONALE GENEALOGISCHE INFORMATIEDAG Op deze zaterdag vindt van 10.00 tot 16.00 uur onze jaarlijkse contactdag plaats. Deze contactdag staat vooral in het teken van genealogische/historische informatie van historische- en heemkundeverenigingen uit de regio. Ook zullen genealogische computerprogramma's worden gedemonstreerd. En nog veel meer informatie. Vooral omdat we een centrale plek in Twente zochten zijn we uitgekomen op: De Spil, Deldensestraat 84 in Borne. Zaterdag 13 mei 1995. 14.00 uur. Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede.
IDENTIFICATIE PERIKELEN Op deze middag zal de heer L.F.W. Adriaensen een lezing houden over identificatie perikelen wanneer men bij onderzoek vondelingen, bastaarden, zwervers, soldaten, buitenlanders, mensen zonder geslachtsnaam en kloosterlingen tegenkomt.
REGELS VOOR PUBLICATIE.[*] F.J.M. Agterbosch Voor het publiceren in ons contactblad. - Zend uw bijdrage het liefst in op diskette, zo mogelijk met gebruikmaking van WordPerfect 5.0, 5.1, 5.2 of 6.0. Gebruik daarvoor een normale DD- of HDdiskette, het liefst géén merkloze of "witte", en op normale wijze geformateerd. De diskette krijgt u weer terug. Als u om een of andere reden een speciale opmaak wilt, voeg dan ook de afgedrukte tekst bij. - Als inzending op diskette onverhoopt niet mogelijk is, stuur uw bijdrage dan in op eenzijdig getypte vellen op hoogstens A4-formaat, waarbij de bladzijden doorlopend zijn genummerd. - Bij geschreven tekst moet u wel zeer duidelijk schrijven, willen er geen fouten in de publikatie sluipen. - Maak bij genealogische staten een duidelijk onderscheid tussen geboorte en doop, ondertrouw en huwelijk, overlijden en begraven, maar ook zoveel mogelijk tussen de verschillende plaatsnaamgeving. Vermeld bij een doop ook zoveel mogelijk het kerkgenootschap. - Indien u een computerprogramma voor uw genealogische staten gebruikt (b.v. GD90, PRO-GEN, HAZADATA etc.) stuur dan zoveel mogelijk het totale bestand zodat de redactie hiervan de juiste uitdraai kan maken. Mogelijk kan dit bestand dan ook in het Twentse databestand van onze vereniging worden opgenomen. - Vermeld altijd zoveel mogelijk een plaats bij de datum en zet de plaatsnamen vóór de data, dus bij voorbeeld "Enschede 29-12-1768". Plaats streepjes tussen de dagen, maanden en jaren en géén puntjes. Dus 1-2-1754. - Vermijd zo veel mogelijk het gebruik van afkortingen, behalve bij standaardafkortingen als geb., ged., ondertr., tr., overl., begr., wed., wednr., geref., luth., enzovoort.
21
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95)
- Schrijf korte woorden liever voluit: circa, aldaar, enzovoort. - Houd zoveel mogelijk de volgorde aan: namen, geboorte-of doopgegevens, beroep, ambt of functie, overlijdens- en begraafgegevens, huwelijksgegevens, ouders van de aangehuwden. - Gebruik zo veel mogelijk het nummeringssysteem , zoals dat gebruikelijk is voor publikaties in "Gens Nostra". - Gebruik voor eventuele bronvermeldingen (literatuur, archiefstukken en dergelijke) voetnoten en maak daarbij gebruik van de voetnootfunctie in WordPerfect; of zet de noten op een apart vel en geef de noten een doorlopende nummering. - Als u gebruik maakt van WordPerfect, zet dan de afbreekfunctie en het uitvullen uit. [*] Gedeeltelijk overgenomen uit Mededelingenblad NGV Zaanstreek-Waterland.
NATIONALE MILITIE A.F. de Jongeburcht, Almelo Een groot aantal genealogen is met de standaard gegevens binnen een kwartier, zoals doop/geboorte; trouw/huwelijk; overlijden/begraven data en beroep, tevreden. Zelf vul ik graag het kwartier aan met allerlei wetenswaardigheden over de persoon en/of de omgeving. Als het een manlijk kwartier betreft, geef ik ook graag aan of de persoon in dienst is geweest. Een van de bronnen daarvoor zijn de huwelijksebijlagen. Bij deze huwelijksebijlagen is vaak een akte, waaruit blijkt of de comparant heeft voldaan aan de Nationale Militie. In de akte, die werd afgegeven door een commissaris van de Koning/Koningin in de provincie, komen de volgende vaste gegevens voor: naam, geboorteplaats en datum, woonplaats en beroep. De oudere versies geven ook een signalement. Verder wordt aangegeven wie de vader en de moeder zijn en of deze nog in leven waren en zo ja, waar woonachtig. Ook wordt de gemeente vermeld waar de persoon was ingeschreven, alsmede over welk lichtingjaar het gaat en welk nummer hij bij de loting heeft. Als laatste wordt aangegeven bij welk onderdeel de persoon heeft gediend, of hij is uitgeloot dan wel wegens broederdienst of als enige echte zoon is vrijgesteld. Indien de persoon door een lichaamsgebrek werd afgekeurd dan werd dit aangegeven door het nummer uit het reglement op het geneeskundig onderzoek. Het eerste reglement werd vastgesteld op 16-02-1836 deze werd vervangen door de navolgende reglementen op 24-04-1843, 26-07-1860, 25-03-1862 en op 05-03-1871, latere reglementen zullen wel bestaan maar zijn bij mij niet bekend. Tijdens een onderzoek naar mijn overgrootvader bleek uit de militieakte dat hij was afgekeurd: "uit hoofde van ligchaamsgebreken (no. 163 a van het reglement op het geneeskundig onderzoek)" en van dienst was vrijgesteld. Uit onderzoek in het reglement van 05-03-1871 bleek dat hij was afgekeurd wegens: "Gehele of gedeeltelijke verduistering van het rechter hoornvlies in dien graad, dat de gezichtsscherpte tot op 1/10 of lager gedaald is; b enzovoort". Voor mij was dit een mooie aanvulling voor het kwartier, voor mijn overgrootvader zal het minder mooi geweest zijn zo slecht ziende te zijn. In mijn bezit zijn kopieën van de reglementen op het geneeskundig onderzoek uit
22
'Twente Genealogisch' nr. 1 ( '95) 1862 en 1871. Indien een voorouder van u ook wegens lichaamsgebreken is afgekeurd, kan ik op verzoek uit de bovengenoemde reglementen informatie verstrekken. Een aan u zelf gerichte en gefrankeerde envelop bijsluiten.
BELANGRIJKE ADRESSEN UIT DIT NUMMER: R.A.J. Dix Roermondsplein 26 6811 JN Arnhem A.F. de Jongeburcht De Houtduif 3 7609 ED Almelo F.L. Scholten Pachtersveld 207 7327 CT Apeldoorn F.P.A. Steijnen Dillenburg 86 7242 BD Lochem St.Docu-centrum RK-Friesland it Kleaster 5 9089 BX Wytgaard
Zie voor adressen bestuursleden binnenzijde voorblad.
INHOUD VAN DIT NUMMER:
Van het bestuur 1 Gerechtelijke acties tegen boeren. 2 Kwartierstaat Scholten (95-01) 5 Kwartierstaat Maetkate (95-02) 9 Verslagen van bijeenkomsten van de afdeling. 11 Uit andere periodieken en aankondigingen. 18 Algemene informatie. 18 Genealogische Werkgroep Twente (GWT). 20 Bestuursmededelingen. 20 Activiteiten-agenda 27 Regels voor publicatie. 28 Nationale militie 30 Belangrijke adressen uit dit Nummer 32
23
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95)
CONTACTBLAD VOOR DE AFDELING TWENTE VAN DE NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING
VAN HET BESTUUR F.J.M. Agterbosch U leest nu alweer de tweede editie van 1995 van ons contactblad: Twente Genealogisch. De bedoeling van de redactie, om dit blad meer een contactblad te laten zijn, komt in deze aflevering reeds duidelijk naar voren. Veel antwoorden en opnieuw een aantal vragen. Vooral deze vraag en antwoord rubriek kan het onderlinge contact tussen leden/genealogen versterken. Het bedrijven van genealogie is in vele gevallen een kwestie van contacten. Hierbij is het echter wel noodzakelijk je niet te laten overhalen door "kwakzalvers" op de genealogiemarkt, zoals een artikel over bedriegertjes in dit blad aangeeft. Moeilijker is het om goede bronnen te vinden, vooral als er geen DTB-boeken zijn. Een mogelijke bron is dan een dienstplichtlijst. Kwartierstaten kunnen ook goede bronnen zijn. In deze Twente Genealogisch staan 3 kwartierstaten, waarvan er één is samengesteld uit diverse losse gegevens van leden en vanuit en met behulp van het Twente Bestand. Ook de kwartierstaat van een lid uit 's-Gravenhage is voor Twente natuurlijk een welkome aanwinst. Contacten zijn voor een genealoog onmisbaar. De meest moderne manier van contact leggen is het gebruik van een computer en een modem. Met behulp van een computer kan, via een Bulletin Board System (BBS), de hele wereld worden bereikt. In dit nummer kunt u over de mogelijkheden van een BBS in onze regio lezen. Laat ieder lid/genealoog op haar/zijn manier zoveel mogelijk de contacten benutten die ter beschikking staan, maar vergeet vooral niet ook zelf bijdragen voor contacten te leveren, dus: Stuur uw stamreeksen, genealogieën, parentelen, kwartierstaten, vragen en eventuele antwoorden naar de redactie, zodat ze kunnen worden opgenomen in dit blad. Ook artikelen zijn natuurlijk zeer welkom. In principe wordt alles, onder directe verantwoordelijkheid van de indiener, opgenomen. De redactie zal zonodig, in overleg met de indiener, eventuele aanpassingen doorvoeren. Uitgebreide bijdragen zullen in delen worden opgenomen.
DIENSTPLICHT LIJST LANDGERICHT OOTMARSUM. A.F. de Jongeburcht Onderstaande lijst werd opgemaakt ten behoeve van het dienstplicht die ingesteld was door de Franse overheerser. DEPARTEMENT MONDEN VAN DE IJSSEL, ARRONDISSEMENT OOTMARSUM, GEMEENTE VAN 'T LANDGERICHT TE OOTMARSUM.
VAN
oproepen ALMELO,
voor
CANTON
de VAN
Alphabetische Naamlijst der Jonge Lieden, welke in de Gemeente van het Landgerichte Ootmarsum hunne woonplaats volgens de wet, hebben en behoren onder Conscriptie van den jare 1811 als op den eerste Januarij van dat Jaar 20 Jaren bereikt hebbende.
1
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) Naam Geb. datum Beroep Woonplaats Gradus van de Arke 14 oktober wever dorp-Tubbergen Jannus Arke 21 maart landman buurtsch.-Tubbergen Mannes Avenhuis 19 september landman Albergen Jannes Bodde 21 september landman Reutum Herman Brookhuis 21 augustus kleermaker Heesinge Lucas Brookhuis of Kamphuis 3 oktober kleermaker Vasse Jan Brager 30 julij landman Geesteren Jannes Breembroek 28 april landman Geesteren Jan Casper Brinkman 24 meij landman Geesteren Albertus Brunninkhuis 4 september landman Heesinge Frederik Dekkers 16 december wever dorp-Tubbergen Lambert Jan Drost van Bartals 9 december landman Reutum Albertus Elberink 6 oktober landman Geesteren Gradus Everink 21 augustus wieldraaijer buurtsch.-Tubbergen Egbert Geerdink 30 april landman Geesteren Hendrikus Groothuis 23 maart landman buurtsch.-Tubbergen Gradus Hergelink 21 november landman Albergen Gerrit Kelderhuis 17 julij landman Geesteren Jacobus van Lagen 24 februarij landman dorp-Tubbergen Albert Leusink 2 februarij landman Vasse Jan Hendrik Lohuis 23 april landman Geesteren Jannes van Loo 27 oktober papiermaker Heesinge Joannes Lubbers 21 november landman Fleringen Jannes Mastenbroek 11 julij landman Geesteren Gradus Nijhuis 19 augustus zaadkoper Albergen Wilhelmus Nijland 16 julij landman Albergen Bernardus Paterhuis 29 december landman buurtsch.-Tubbergen Jan Hendrik Peuver 5 julij landman Geesteren Jan Pinners 18 augustus landman buurtsch.-Tubbergen Jan Harm Reiners 9 augustus landman Geesteren Janes Oude Reinink/ oude Boerrigter 17 augustus wever Reutum Gerardus Russelenkamp 31 januarij landman Albergen Jan Scheper 10 julij landman Fleringen Bernardus Scholte 12 december landman Heesinge Hendrikus Scholte 17 december landman Mander Gradus Schopman 2 februarij koopman(1) Albergen Hermannus Scheppenhuis 23 maart zaadkremer Geesteren Hermannus Stroot 4 april wieldraaijer dorp-Tubbergen Gerrit Jan Telgenkamp 13 oktober landman Manderen Gerrit Jan Teusse 27 meij landman Reutum Gradus Oude Toenink 6 augustus boerenknegt Mander Herman Hendrik ten Velde 1 oktober zaadkoper Albergen Gradus Jannes Oude Wulferink na Oude Elberink 18 augustus landman Geesteren Ik verklaar, op mijne verantwoordelijkheid, dat deze lijst met alle naukeurigheid is opgemaakt en dat met mijn voorweten geen Jonge Mensch in de Jaren van de Conscriptie vallende en die zijne woonplaats volgens de Wet in deze gemeente heeft van dezelve is afgelaten. Ootmarsum den 16 van Sprokkelmaand 1811 De Richter van de gemeente van Ootmarsum B. ten Pol P.S. 3 maart 1811 is opgemaakt "ter goeder trouw" een lijst van geborenen in 1788. Bron: oud-archief gemeente Tubbergen, doos 360 map 5
2
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) De publikatie van kwartierstaten.
Vanaf dit nummer van TG is het ook mogelijk, kwartierstaten in te zenden waarvan de probandus (de nummer 1 van de kwartierstaat) na 1812 is geboren. Denkt u echter wel aan de privacy bij kwartierstaten, waarbij de probandus recent is geboren. Onderstaande kwartierstaten worden onder de volledige verantwoordelijkheid van de indiener geplaatst. De redactie zorgt alleen voor eenheid in presentatie. Indien u gebruik wil maken van de gegevens is het sterk aan te bevelen dat u de bron raadpleegt. Deze bron is zeer waarschijnlijk in te zien bij de indiener van de desbetreffende kwartierstaat. Stuurt u eventuele aanvullingen en/of opmerkingen op de gepubliceerde kwartierstaten ook op naar de redactie, zodat de redactie deze in een komende Twente Genealogisch kan opnemen. Bij voorbaat hartelijk dank.
KWARTIERSTAAT TEN HAAGEN (95-03) B. van Dooren, 's-Gravenhage Generatie I 1 Hendrina TEN HAAGEN, ged. Uelsen (D) 12-11-1786, overl. Kampen 28-6-1851, tr. Kampen 28-10-1810 Egbert VAN HEERDE, zoon van Egbert VAN HEERDE en Catharina Johanna BUIJTENDIJK, ged. Kampen 05-11-1786, zilversmid(sknecht), overl. Kampen 19-10-1868. Generatie II 2 Albert TEN HAGEN, wever, overl. vóór 17-9-1813, tr. Uelsen (D) 29-9-1785. 3 Zwaantje PRUMERS, ged. Almelo 13-8-1760, overl. Kampen 15-8-1832. Generatie III 4 Jan TEN HAGEN, ondertr. Uelsen (D) 14-3-1756. 5 Hindrine ZIETSEN. 6 Adolph Hendrik PRUMERS, bij de volkstelling van 1748 te Almelo vermeld als Adolf, zoon van Philippus Pruimers, 13 jaar oud, ondertr. Kampen 19-5-1758. 7 Johanna VAN CAMPEN, ged. Zwolle 19-1-1733. Generatie IV 8 Jan TEN HAGEN. 10 Gerrit Hendrik ZIETSEN. 12 Philippus PRUIMERS. ged. Delden 25-6-1703, tr. (2) Wierden 13-9-1744 Jenneken KOCK, ondertr. (1) Almelo 1-3-1727. 13 Cornelia Berents HAGEDOORN. 14 Jan Hendriks VAN CAMPEN, linnenwever, burger van Zwolle 15-7-1720, tr. Zwolle 15-9-1716. 15 Swaantje JANS, begr. Zwolle 13-5-1751. Generatie V 24 Gerrit PRUIMERS, ged. Delden 17-10-1660, tr. Delden 25-6-1702. 25 Geertruijd BALVERINK. Generatie VI 48 Philippus PRUIJMERS, j.m. van Delden, ondertr. Trijntien AVERINGHS, tr. (1) Delden 25-7-1680, 49 Stijntjen GERRITSEN, j.d. van Delden.
3
(2)
Hengelo
1-10-1684
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95)
Naar aanleiding van een artikel in Twente Genealogisch 94/4 (bladzijde 82 t/m 84) over aantekeningen in twee Twentse kerkboekjes, heeft Dhr. Zorn m.b.v. het Twente Bestand een kwartierstaat samengesteld. Uiteraard zijn de gegevens in deze kwartierstaat onderhevig aan het gebruikelijke voorbehoud voor de juistheid van gegevens uit een samengesteld bestand.
KWARTIERSTAAT NIJHOF (95-04) H.C. Zorn, Enschede Generatie I 1 Janna Geertruida NIJHOF, geb. Enschede 17-12-1833, overl. ná 1851. Generatie II 2 Gradus NIJHOF, ged. Enschede 29-1-1806, overl. 2-6-1856. 3 Fenneken BEKKER, ged. Enschede 14-4-1792. Generatie III 4 Gerrit NIJHOF, ged. Enschede 14-7-1765, overl. 16-7-1835. 5 Janna WALHOF, ged. Eschmarke 10-2-1762, overl. 26-1-1832. 6 Jan BEKKER, ged. Enschede 25-10-1751, overl. Enschede 24-2-1829. 7 Geertjen YPKEMEULE, alias GERRITSEN, ged. Usselo 24-8-1755, overl. Enschede 15-11-1794. Generatie IV 8 Gerrit NIJHOF, vaders voornaam: Sander, geb. Enschede ná 1708 vóór 1722, overl. Enschede ná 1795. tr. (2) Gronau 25-9-1763, 9 Judith LASONDER, geb. Enschede 6-11-1743, overl. vóór 1774. 10 Hermen Gerritz WALHOF, ged. Eschmarke 22-9-1725. 11 Maria ASSINK, geb. ná 1713 vóór 1742. 12 Berend BEKKER, alias BECKER, ged. Enschede 3-2-1725, overl. Enschede 3-6-1781, tr. (2) Enschede 16-6-1748, 13 Dina HESSELINK, alias HESLINK, geb. ná 1709 vóór 1734. 14 Abraham YPKEMEULE, alias WENDERS, geb. ná 1705 vóór 1725. 15 Dina STEVENS, alias STENVERS, geb. ná 1726 vóór 1737. Generatie V 16 Sander NIJHOF, geb. ná 1663 vóór 1704, woonde te Enschede volkstelling 1748, N.B. Als dit juist is was hij toen 85 jaar!!, 17 Janna ten HUNDVELD, geb. ná 1683 vóór 1704. 18 19 20 21 24 25 28 29
Jan LASONDER, geb. ná 1711 vóór 1713, overl. vóór 1771. Berendina REIGER, geb. ná 1707 vóór 1717 Kars(Lucas)(L.) Gerritsen WALHOF, kotter, geb. ná 1664 vóór 1705. Beertina(Bartha) MEIJER, geb. ná 1684 vóór 1706. Jan BEKKER, alias BECKER, geb. ná 1669 vóór 1705. Fenneken SCHOLTEN, geb. ná 1689 vóór 1706. Gerrit YPKEMEULE, alias EELKINK, ged. Losser 18-2-1703. Geerdje GOOLKATE, alias KATE, geb. ná 1681 vóór 1710.
4
volgens
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) Generatie VI 36 Laurens LASONDER, geb. Enschede ná 1675 vóór 1691, overl. Enschede vóór 1739, tr. (2), 37 Judith STROINK, ged. Enschede 1681, overl. ná 1747. 38 Claas REIGER, geb. ná 1642 vóór 1702, overl. vóór 1753. 39 Aaltke BUSSIER, geb. ná 1662 vóór 1702. 56 Jan YPKEMEULE, alias EELKINK, geb. ná 1654 vóór 1681. 57 Fenneke WALHOF, geb. ná 1674 vóór 1681. Generatie VII 72 73 74 ná 75
Egbert LASONDER, geb. ná 1640 vóór 1655. Ursula BEKKER, geb. ná 1646 vóór 1650. Jan STROINK, alias STROYNCK, burgemeester, geb. Enschede 1640 vóór 1651. Ursula BEKKER, vaders voornaam: Jan, geb. ná 1645 vóór 1661.
Generatie VIII 144 Lodewijk LASONDER, geb. ná 1600 vóór 1605, overl. vóór 1694. 145 Fenne ten TIJE, geb. ná 1611 vóór 1622, overl. vóór 1694. 148 Jorrien STROINK, burgemeester/waard, geb. Delden ná 1611 vóór 1621, overl. Enschede 20-8-1684. 149 Judith WAGELER, geb. Enschede ná 1597 vóór 1626, overl. Enschede vóór 1677. Generatie IX 288 Leffert LASONDER, alias SMID, burgemeester/smid, overl. ná 1665 vóór 1670. 289 Grietje(Gredtken) COST, geb. Enschede ná 1575 vóór overl. ná 1675. 296 Rutger STROINK, burgemeester/koopman, geb. Delden Delden ná 1627 vóór 1628. 297 Jenneken HELMICHDR, geb. ná 1575 vóór 1591, overl. vóór 1673. 298 Johan WAGELER, geb. ná 1535 vóór 1623. 299 Harbert de LAER, geb. ná 1554 vóór 1625.
geb. ná 1580 vóór 1590, 1590, ná 1565 vóór 1611, overl. ná 1671
Generatie X 576 Gerrit LASONDER, alias LAERSUNDER/SMID, burgemeester, geb. Enschede ná 1540 vóór 1555, overl. 1-8-1616. 577 Elske Wolter SMITS, vaders voornaam: Wolter??, geb. ná 1560 vóór 1561. 578 Pelgrim COST, geb. ná 1521 vóór 1558, overl. vóór 1628. 579 Aale COST, geb. ná 1547 vóór 1558. 592 Albert STROINK, koopman/waard, geb. Delden ná 1515 vóór 1551, overl. 1-1-1615. 593 Cathrijn NN, geb. ná 1515 vóór 1571. Generatie XI 1152 Gert to LASONDER, alias LASUNDER DEN OLDEN, boer, geb. Enschede ná 1493 vóór 1513, overl. ná 1578. 1184 Rotger STROINK, koopman/waard, geb. Delden ná 1500 vóór 1515, overl. ná 1575 vóór 1577. 1185 Jenneken NN, geb. ná 1500 vóór 1520, overl. ná 1578.
5
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) Generatie XII 2368 Arndt STROINK, koopman/waard, geb. Goor ná 1475 vóór 1488, overl. Delden ná 1578. 2369 Heylle NN, geb. ná 1475 vóór 1520. KWARTIERSTAAT ROTTINK (95-05) E. Rottink, Rijssen Generatie I 1 Herman ROTTINK, fabrieksarbeider, geb, 23-12-1864, overl. Enschede 16-12-1910, tr. Enschede Margaretha ten THIJE, geb. Enschede 16-12-1865, dr. van Hendrik te THIJE, fabrieksarbeider, en Aleida Wilhelmina DETERS, dienstmeid. Generatie II 3 Bernardina ROTTINK, geb. Enschede 8-10-1839, overl. Enschede 13-3-1897, tr. (2) Lonneker 25-2/8-3-1877 Gradus HEUTINK, geb. Lonneker 24-8-1836, fabrieksarbeider. Generatie III 6 Mannus ROTTINK, fabrieksarbeider, ged. Delden 21-4-1793 (ng), overl. Enschede 4-8-1840, tr. (2) Enschede 23-5/4-6-1819 7 Janna ROMMELAAR, ged. Enschede 16-8-1795, (ng), overl. Enschede 3-4-1854. Generatie IV 12 Barent ROTTINK, landbouwer, ged. Delden 1-1-1740, overl. Delden circa 1794, tr. (2) Delden 11-11-1780 13 Jenneken TIJMANS, ged. Markelo 25-1-1755, overl. Delden 16-7-1830. 14 Gerrit ROMMELAAR, wever, ged. Enschede 31-5-1764, overl. Enschede 28-01-1838, tr. Enschede 1791 15 Henders HOLLERS, geb. ná 1750 vóór 1773, overl. Enschede 1796. Generatie V 24 Jan ROTTINK, gemeensman/diaken te Delden, ged. Delden 24-10-1697, overl. ná 1740, ondertr. Delden, tr. Delden 1727 25 Eva BAAK, geb. Almelo ná 1702 vóór 1709, overl. ná 1748. 28 Martin ROMMELAAR, wever, geb. ná 1730 vóór 1737, tr. Enschede 29 Gezina REKERS, geb. ná 1702 vóór 1737, overl. Enschede vóór 28-1-1838. Generatie VI 48 Laurens ROTTINK, geb. ná 1632 vóór 1670, overl. ná 1709, ondertr. (2) Delden 25-3-1688, tr. (2) Delden 22-4-1688 (ng) 49 Aeltjen ten TIJE, ged. Goor 18-9-1665 (ng), overl. circa 1709. 50 Everd Hendriksen BAAK, geb. ná 1650 vóór 1685, tr. (2) Almelo 19-2-1703 51 Anna Geertruijd CRAMSE, geb. ná 1664 vóór 1685. Generatie VII 96 Gerrit ROTTINK, burgemeester Delden, geb. ná 1600 vóór 1630. 97 Trijne LAURENS, geb. ná 1605 vóór 1615.
6
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) 98 Jan ten TIJE, burgemeester/molenmaker, geb. Goor ná 1610 vóór 1645, overl. ná 1683. 99 Catharina MULLERS, geb. ná 1607 vóór 1639, afkomstig van de Heeckerense molen, overl. Goor ?-7-1665. 102 Frans Herman CRAMSE, gerigtschrijver, geb. ná 1600 vóór 1667, overl. vóór 1703. Generatie VIII 198 Hermen MULLER, molenaar Heekersche watermolen, geb. ná 1560 vóór 1620, tr. 199 Aaltjen NN.
WIE HELPT? J. Wissink, Vlaardingen Zoals u allen weet, transcribeert de Genealogische Werkgroep Twente historische en genealogische bronnen. Nu wordt er gewerkt aan het Markeboek van Lonneker van de jaren 1588 tot 1751. In dat boek komen vele woorden voor, die vandaag de dag niet meer gebruikt worden. Het ligt in de bedoeling om in de transcriptie een beknopte woordenlijst op te nemen. Veel van de woorden zijn nog terug te vinden in verschillende hand- en woordenboeken. Een aantal is tot nu toe een raadsel gebleven. Daarom deze oproep. Kent u de betekenis van één van deze woorden, laat het ons dan even weten. -
1 2 3 4 5 6 7 8 9
-
"aan Gerrit Wigger bestaedet" "bij pene daetlyk erwechschaffinge der gemelte schaepen" "kijnboom" is dit fossiel hout in veengrond? "Voortman: een Lyckwaer en derhalve Loege Waer." "die gemeene weege onbespiert." "dat desselve totte marcke besten blijven ende opgebuytet worden." "sonnenboom" "en de gerequireerde raseeringe en insmijtinge te doen" "getaxeerde 3de woninge in de Lonneker marcke:"
Gaarne uw antwoord naar de redactie van dit blad, zodat de antwoorden in een volgend nummer opgenomen kunnen worden.
DE BEDRIEGERTJES. W. Kooiman, Boekelo U bent in uw jeugd vast wel eens naar de "bedriegertjes" geweest. U weet wel zo'n speeltuin waar je voor de grap onverhoeds werd natgespoten. Daar moest ik even aan denken, toen ik van de week weer werd gebeld door een kennis, die mij verheugd meldde, dat nu eindelijk ook zijn familiewapen was gevonden en wel compleet met een korte geslachtsbeschrijving. En helemaal niet duur hoor, maar ƒ 39,95. Enfin u begrijpt het al: Louter Antiquariaat Boekhandel, thans ook bekend onder de naam Boekhandel/Uitgeverij Heraldica, had weer toegeslagen. Nauwelijks ontkomen aan de malafide praktijken van glasatelier "Decor Art" (ons familiewapen stond gelukkig niet in de zesdelige V & H.V. Rolland's Illustrations to the Amorial Général by J.B.Rietstap), hebben andere bedriegertjes weer een markt opgebroken en worden nietsvermoedende burgers als
7
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) het ware "natgespoten" met misleidend materiaal. Ondanks de waarschuwingen in de "Mededelingen" van het CBG (Jrg. 48, nr. 4, dec. 1994, blz. 107), de "Mededelingen" van de NGV (bijlage Gens Nostra XLIX (1994), december, nr. 196) en de t.v.-uitzending van "Ook dat nog", blijft Louter actief. Op mijn verzoek zocht het CBG voor mij uit, welk wapen van het oude-geslacht Kooiman aan mij werd geleverd. Het wapen was ontleend aan deel I van het standaardwerk Stam- en Wapenboek van aanzienlijke Nederlandsche familien van A.A.Vorsterman van Oyen (uitg. Groningen 1885-1890) - aanwezig in de openbare bibliotheek te Enschede - maar was niet het wapen van de familie Kooiman (zo aanzienlijk waren we nu ook weer niet), maar van de familie Van de Blocquery. Voor de herkomst van de genealogische gegevens die ik geleverd kreeg, werd verwezen naar de International Genealogical Index (IGI) van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (Mormonen), zoals die voorkomen onder de naam Admiraal. U ziet het, louter bedrog! En het is niet de eerste keer dat deze boekhandel geld verdient met dergelijke praktijken. In mijn verzameling heb ik nogal wat Loutercuriosa, o.a. fragment genealogieën gekopieerd uit bekende boekwerken en daarna voorzien van een keurig omslagje (dat wel) en aangeboden voor een tientje. Wie gauw rijk wil worden moet bij Louter in de leer. Diverse gedupeerden van Louter's wapenaanbiedingen hebben inmiddels aangifte gedaan bij de Gemeente Politie Rotterdam, terwijl anderen schadeloosstelling hebben geëist. Of dat veel zal helpen? Ik betwijfel het. In de Middeleeuwen handelden ze het valselijk wapengebruik iets drastischer af. Toen was handje afhakken, botten breken, vierendelen e.d. heel gewoon!
STREEKARCHIEF DELDEN. E. Verschuuren-Maessen, Stad-Delden Regionaal Historisch Documentatie Centrum Streekarchief Delden. Op 23 oktober 1993 werd de Stichting "Streekarchief Delden" een feit en werden we een zelfstandige organisatie met als doelen: 1. Het in stand houden, uitbreiden en toegankelijk stellen van een historisch documentatiecentrum betreffende lokale- en regionale geschiedenis. 2. Het verwerven van de benodigde documentatie voor amateurs-onderzoekers en amateur-genealogen. 3. Beoefening van lokale en regionale geschiedenis. Tot nog toe zijn we erg tevreden over de resultaten: - Het aantal bezoeken tot eind 1994 bedroeg ongeveer 800 en nog steeds vaker weten enthousiaste bezoekers de weg naar ons centrum te vinden. - Onze documentatie is het laatste jaar enorm uitgebreid. We hebben kopieën van alle Doop- Trouw- en begraafboeken van het Richterambt Delden en alle aangrenzende plaatsen, rechterlijke- en notariële archieven, stukken uit het Statenarchief en Gemeentearchieven. Verder bezitten we inventarissen van huisen kerkelijke archieven en krijgen we van alle ons omringende verenigingen de periodieken, waarvan de inhoud volgens rubrieken wordt gecatalogiseerd en in de computer opgeslagen. We hebben goede contacten met het Rijksarchief Overijssel in Zwolle en we mogen de boeken die wij denken nodig te hebben, lenen om te kopiëren. In ruil daarvoor verrichten wij indiceerwerk voor het Rijksarchief. Voor veel mensen is Delden toch dichterbij dan Zwolle en ook wij beschikken over
8
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) een studiezaal waar men rustig kan werken. Wij nodigen iedereen die belangstelling heeft uit, eens een kijkje te komen nemen. Wij zijn geopend op dinsdag en vrijdag van 14.00 uur tot 17.30 uur en van 18.30 uur tot 20.30 uur. Mocht u met een afvaardiging van uw vereniging ons willen bezoeken, dan kunt u beter even een afspraak maken; wij willen u graag op woensdag, donderdag of zaterdag-ochtend meer vertellen. U kunt daarvoor een afspraak maken met Mevr. E. Verschuuren-Maessen telefoon 05407-61719. U bent van harte welkom in ons documentatiecentrum aan de Langestraat 84 in Delden. (Op de zolder van de Openbare Bibliotheek).
BULLETIN BOARD SYSTEM BBS. E. Strunk, Almelo Twentse Genealogische gegevens op het computer Bulletin Board System (BBS). Laat ik mij eerst even voorstellen. Mijn naam is Eric Strunk, ik ben 28 jaar oud en ben werkzaam in een printplaten fabriek in Almelo. Een van mijn hobby's is genealogie en een andere hobby is mijn computer. Deze twee hobby's heb ik vorig jaar gecombineerd. Ik ben als PVT (een private node is een soort vaste prive toegang bij een BBS red.) onder Willem Lanfermeijer van het NGV Bulletin board begonnen met het contacten leggen ten behoeve van mijn eigen genealogie. Dit is mij, ondanks mijn weinig voorkomende naam redelijk gelukt. Meer geluk had ik met het verzamelen van gegevens van mijn moeders familienaam. Op de lezing van onze "sysop" Willem Lanfermeijer over het BBS GensData op 14 januari in het Parkhotel, moest ik toezien hoe velen onder u met vragen bleven zitten. De meesten dachten zo in de trant van: "is dat nu iets voor ons ?" Ik denk, dat het werken via de computer met een BBS, iets voor velen van u kan zijn. Op dit moment is er echter nog geen steunpunt voor de afdeling Twente. Met steunpunt bedoel ik een systeem, waar u als belanghebbende gebruik van kunt maken. Voor dit systeem heb je iemand nodig die daar voor zorgt. Iemand die de mogelijkheden heeft en die daar de tijd voor kan nemen of kan vrijmaken. Daarom heb ik de genealogische BBS "De Korenmolen" voor Twente (Overijssel) opgezet. Met behulp van een aantal goede contacten is dit mij gelukt en het systeem draait volgens verwachting. Alhoewel er nog wel een aantal schoonheidsfoutjes inzitten, zijn die niet van dien aard dat de gebruiker er last van heeft. Nu iets over het systeem zelf. Het systeem is een computer die 24 uur per dag "online" staat. Dat wil zeggen: de BBS is 24 uur per dag door u te gebruiken. Het enige dat u nodig heeft, is een computer + modem en een telefoonaansluiting in de buurt van die computer. Verder heeft u een programma nodig zodat u via de computer contact kunt leggen. Als u dat allemaal heeft, kunt u het nummer 0546852483 bellen met uw modem. Het BBS "De Korenmolen" zal u dan ter beschikking staan. Op de BBS "De Korenmolen" vindt u een aantal "berichtengebieden" van de WGA (World Genealogic Association) de bron voor de onderlinge, voornamelijk genealogische, contacten. Deze berichtengebieden zijn op mijn B.B.S. nog beperkt tot genealogie Nederland, genealogie Duitsland (Duitstalig), genealogie Friesland, en een aantal gebieden ten behoeve van gebruikers die via het toetsenbord over wat anders willen "praten" dan genealogie (b.v. over software). Verder is er ook een lokaal "berichtengebied" voor genealogie Twente aanwezig, dat alleen op mijn B.B.S gevoerd wordt en dus niet met andere systemen uitgewisseld wordt. Het is de bedoeling dat in het laatst genoemde "berichtengebied" Twente alleen over genealogie BINNEN TWENTE "gebabbeld" (getypt) wordt.
9
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) Ook is er een File gebied (d.w.z. een gebied met teksten, of programma's) waarin kwartierstaten, genealogieën, parentelen en namenlijsten zijn opgenomen. Dit File gebied kunt u zelf gebruiken, doordat u er b.v. een kwartierstaat in plaatst. Ook kunt u op al geplaatste items reageren. Eveneens zal er in de nabije toekomst een andere primeur voor nieuwe BBS-en draaien, namelijk BRONSCAN met Twentse BRONNEN. Er is overleg geweest met een van de auteurs. Ik heb zijn toestemming al gekregen en krijg dit ook van hem voor het hierbij te gebruiken programma voor de BBS. Natuurlijk kan dit systeem niet gratis draaien. De kosten die hieraan verbonden zijn bedragen ƒ 50,- per jaar. Dit bedrag betaalt u aan de systeembeheerder, d.w.z. aan mij. Dit geld dient als bijdrage voor de kosten die de instandhouding van het nationale WGA-netwerk met zich meebrengen. Bent u geïnteresseerd ? Wordt dan PVT. Een PVT is een private node (een vaste gebruiker), die over alle voordelen van het systeem kan beschikken. Uw voordelen zijn: 1 U krijgt van mij een software-pakket om met de BBS te kunnen bellen. Dit pakket wordt gratis verstrekt. Met het software-pakket kunnen uw berichten "ingepakt" worden, om de tijd van het bellen zo kort mogelijk te houden. 2 U kunt thuis rustig uw antwoorden typen en uw nieuwe (of oude berichten) bekijken, zonder dat u daarvoor een dure telefoonrekening krijgt. 3 U kunt over een hoog level (veel tijd) om files op te halen beschikken (circa 1 Mb per dag). 4 Uw mail (post) blijft voor u bewaard, ook als u een tijd niet van het systeem gebruik maakt of kunt maken. Mocht u op vakantie gaan dan is bij uw terugkomst de mail van de afgelopen periode voor u aanwezig. 5 U kunt gebruik maken van de hulp van uw systeembeheerder in zaken als: installatie van de software, modem problemen en het blijven werken van uw PVT systeem. Zonodig kom ik naar u toe om u ter plaatse te helpen. 6 U heeft tevens de beschikking over een persoonlijke area (berichtengebied) waarin de berichten alleen door de geadresseerde gelezen kunnen worden. 7 U kunt met het pakket zelf area's aan- en afkoppelen. Voor deze actie hebt u mijn toestemming niet nodig. Dat wil zeggen u bepaalt zelf wat u wel en wat u niet krijgt. Geïnteresseerd? Neemt u dan contact op met: E. Strunk, Bizetstraat 21, 7604 HT Almelo, 0546 - 812105
VRAGENRUBRIEK. Deze vragenrubriek staat open voor alle leden van de NGV. Wij verwachten wel dat u uw vraag pas inzendt als u, min of meer, vastgelopen bent, dus de normale bronnen, zoals bevolkingsregister, register BS en DTB hebt geraadpleegd. Stuurt u uw antwoord a.u.b. aan de redactie, zodat het in TG kan worden opgenomen. Vragenrubriek. Antwoord 95-01 HARMINA HARMELINGH. In Groot-Agelo was een erve MODEKATE (1475), MAKATE (1748) of MOEKOTTE. Erven HERMELINCK kwamen in 1748 voor in Hezinge, Albergen en Geesteren. In de stad Ootmarsum kwamen ook enkele mensen met de naam MAETKOTTE (5x) en HERMELINCK (1x) voor. De namen staan in het Burgerboek van Ootmarsum dat o.a. in de Verslagen en Mededelingen van de Vereniging Overijssels Regt en Geschiedenis (1913) staat afgedrukt. F.L. Scholten, Apeldoorn. Antwoord 95-02 LANGKEMPER. LANKAMP was een oud erf in Tilligte, horig onder de Hof van Ootmarsum. Ook in
10
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) Klein-Agelo kwam deze naam in 1748 voor. In de Verslagen en Mededelingen van de Vereniging Overijssels Regt en Geschiedenis (1942) kunt u meer lezen. F.L. Scholten, Apeldoorn. Antwoord 95-03 HAESENBEECK. Zou de naam misschien een verschrijving kunnnen zijn van HAESELBEECK? Dit was een horig erf annex molen in Nutter (zie de Verslagen uit 1942). HASELBECKE komt 1 keer voor in het Burgerboek van Ootmarsum. F.L. Scholten, Apeldoorn. Antwoord 95-04 Sou-luitenant. Waarschijnlijk wordt met sou sous bedoeld. Sous-Lieutenant betekent dan onderluitenant. H.E. Keuken, Enschede, B.J. Boerrigter, Geleen en G.J. Kollenhof, Haarlem. Antwoord 95-05 GRIMBERG. Nog geen antwoord op deze vraag. (Zie voor vraag TG 95/1) Antwoord 95-06 GRIM. In de lijsten van processen voor het Stads-Gerigt Oldenzaal zijn tussen 1692 en 1715 6 processen te vinden, waarbij ene Hendrik GRIM betrokken was. In 1715 was deze Hendrik de gewezen boekhouder van de Plechelmuskerk te Oldenzaal (RAO, toegang 65.2, inventaris 166, 183, 197, 201, 206). Het Statenarchief (RAO, toegang 3.1., inventaris 2344) bevat lijsten van de 1000e penning van de stad Deventer en Twente over de periode 1683-1686. Omstreeks 2 maart 1684 staat vermeld onder het Land-Gerigt Ootmarsum : Henr. GRIM tot NIJENHUIJS, wegens HANTSTEDE op drie duisent gulden 3.000,=. F.L. Scholten, Apeldoorn. Het erf en goed HANSTEDE, gelegen in het gericht van Ootmarsum, boerschap Heesinge: Evert GRIM, burger te Neuenhaus, zoals ermee is beleend in het jaar 1615, op 22 febr. Hermen Evertsen GRIM, diens vader zaliger. Tegelijk krijgt hij toestemming het leen na zijn dood evenredig onder zijn kinderen te verdelen (2611-1679). Terug te vinden bij de Ver. Ov. Regt en Geschiedenis (1948). B.J. Boerrigter, Geleen. Vraag 95-07 Naar aanleiding van een artikel van dhr. Spies, gevraagd ouders en verdere gegevens van Maria MENKEN (Bawinkel), Lene Maria MENKEN (Thuine), Grietje Aleid MENKEN (Bawinkel). Tevens gegevens gezocht over Jan Geert RENSINK, z.v. Gerhard RENZING en Maria SCHEMANN. Jan Geert werd op 18-10-1805 in Rütenbrock gedoopt. De geboorteplaats van zijn ouders in echter onbekend. H. Menke, Rütenbrock Duitsland. Vraag 95-08 Ik zoek gegevens en contact met de nakomelingen van Egbert Frederika JANSEN, die in de buurt van Hellendoorn woonden. G.W. Jansen, Utrecht.
Jan
KNOEF
en
Vraag 95-09 Court GROBBE of GRUBBE werd circa 1580 op Herinckhave in Fleringen geboren. Zijn ouders waren Herman III GROBBE en Johanna van WARMELO. Court werd in 1610 pachter van de halve Striepe in de Graafschap Bentheim. Wie kent de geboortedatum en de huwelijksdatum van Court? P.G.J. Groenewold, Enschede. Vraag 95-10 Johannes Hermanus MARS (Lingen 1747 - Amsterdam 1814) blijkt volgens zijn overlijdensakte getrouwd te zijn geweest met Elisabeth FRUIJTERS alias TRUITERS
11
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) alias STRUYTERS. Wie kan iets vertellen over Elisabeth en over de plaats en de datum van het huwelijk? N.J.I. Mars, Borne. Vraag 95-11 Gegevens gezocht over Gerrit LOCKHORST. Volgens aantekening in het trouwboek van Lekkerkerk (16-12-1747) afkomstig uit Südlohn. Volgens de gemeentearchivaris van Südlohn is Gerrit onbekend. In 1726 vestigde zich Johannes LOCKHORST zich in Stolwijk. Hij was afkomstig uit Holten (in het Cleefland gelegen). Komen de LOCKHORSTEN uit het Kleefse? G.M. van Schaik, Grues Frankrijk. Vraag 95-12 Joost SIMMELINK, z.v. Arent SIMMELINK uit Meddo, tr. Winterswijk 1-3-1692 Anna BERGHUIS, d.v. Evert BERGHUIS uit Delden. In Delden staat in het lidmatenregister een Jan Evertsen BERGHUIS vermeld. Verder heb ik in Delden geen vermelding van Evert BERGHUIS kunnen vinden. Gevraagd: aanvullende gegevens over Evert BERGHUIS en boerderij BERGHUIS op de Deldener Esch. C.A.M. Marijnissen, Oldenzaal.
VERSLAGEN VAN BIJEENKOMSTEN VAN DE AFDELING. F.C. Walhof Zaterdag 14 januari 1995. Op 14 januari 1995 sprak W. Lanfermeijer voor onze afdeling over Bulletinboards en genealogie. Jammer genoeg moesten wij op deze zaterdagmiddag genoegen nemen met een kleine zaal, omdat de verhuurder de grote zaal plotseling aan een andere groep verhuurd had. Daardoor was het voor de mensen op de achterste rijen niet goed mogelijk alles te verstaan. Ik behoorde dus tot degenen die op de achterste rij zaten. Gelukkig heb ik het belangrijkste wel opgevangen. De heer Lanfermeijer werkt nu al ongeveer 6 jaar als systeembeheerder van het Bulletin Board System (BBS) in Son. Met het BBS kunt u via uw computer, een modem en een telefoonlijn, tegen telefoonkosten, met een centrale computer communiceren. Via de centrale computer kunt u niet alleen gegevens opvragen, maar ook gegevens toevoegen d.m.v. bijvoorbeeld vragen. Het aantal gegevens is divers. Kwartierstaten, stamreeksen, DTB's, familieberichten uit kranten, gegevens over een bepaalde familienaam in heel Nederland e.d. zijn op te vragen. Tevens is er een contactdienst. U kunt uw vragen op het BBS achterlaten, zodat er de mogelijkheid bestaat dat de vraag beantwoord wordt. In ons land zijn op dit moment twee BBS'en. De heer Lanfermeijer beheert die in Son en in Alkmaar is de tweede BBS gevestigd. Indien u interesse hebt voor het BBS, kunt u altijd contact opnemen met de heer Lanfermeijer, Kempelaan 23, 5691 LS SON, 04990 - 73784 Zaterdag 11 februari 1995. Na afloop van de afdelingsjaarvergadering spraken mevrouw Insinger en de heer Mensema van het Rijksarchief voor Overijssel (RAO). Mevrouw Insinger legde ons uit hoe een bezoek aan een rijksarchief in zijn werk gaat. Voor velen van ons is wel bekend wat er gebeurt als je een rijksarchief bezoekt. Maar ook de rijksarchieven staan niet stil. Nog steeds wordt er over de vernieuwing van het aanbod nagedacht. De Algemene Alfabetische Klapper (AAK) is zo'n nieuwtje, dat bijna aan zijn voltooiing toe is. Voor geboorten, huwelijken en overlijdens hoeft u niet meer de klappers van de afzonderlijke gemeenten na
12
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) te zoeken. Een blik in de AAK is voldoende, om in één oogopslag te zien, waar in Overijssel een naamgenoot is geboren, gehuwd of overleden. Samen met de DTB's, de belastingkohieren, de volkstellingen en gegevens over het aangrenzende Duitsland is de AAK in Studiezaal I te vinden. In Studiezaal II kunt u b.v. het Oudrechterlijk Archief, het Notarieel Archief, verschillende repertoria op de aanwezige archieven en kadastrale kaarten en registers vinden. Door middel van o.a. alfabetische klappers zijn de verschillende archieven toegankelijk. Op het gebied van deze klappers vindt tegenwoordig een vernieuwing plaats. In de 70-er jaren liet het RAO primaire genealogische bronnen op plaats- en familienaam indiceren. Dit gebeurde, meestal tot volle tevredenheid van de opdrachtgever, vooral bij sociale werkplaatsen. Aan het eind van de jaren '80 kwam hierin een verandering. Door automatisering en verdere bezuinigingen bij de archieven en de sociale werkplaatsen was een grootscheepse indicering niet meer mogelijk. Het RAO moest het daarom over een andere boeg gooien. Mevrouw Insinger koos in overleg met haar collega's daarom voor andere uitgangspunten waaraan de nieuwe indexen voor o.a. het oudrechterlijke archief moesten voldoen. De indexen mochten zoekwerk niet overbodig maken. Er moest dus een kernbestand aan gegevens komen. Ook maakte men geen standaardisatie meer van namen (via een Thesaurus van namen kunt u desondanks een voor u onbekende variant van een familienaam vinden, b.v. Femmetje = Euphemia). Ook moest men overbodige gegevens zien te vermijden. Genoemd worden nu alleen nog de voornaam, familienaam, erfnaam en naam van de buurschap. Verder stapte men af van de exerpten, om fouten te voorkomen. Enigszins berucht zijn de Charters en Bescheiden die door Van Dedem werden bewerkt. Hij maakte samenvattingen van de documenten. Jammer genoeg voorzag hij deze af en toe van een eigen interpretatie, zodat de werkelijke inhoud van de aktes wel eens onbedoeld geweld werd aangedaan. Omdat velen zich op Van Dedem baseerden begonnen de eigen interpretaties een heel eigen leven te leiden. Door middel van afkortingen worden nu alleen nog de onderwerpen uit de aktes beschreven (b.v. HUWEL of OMROER). Voor 43 onderwerpen heeft men 11 afkortingen bedacht. Op de basis van het DBASE IV-programma maakte men nieuwe programma's, om de microfiches te bewerken. Via ORA (Oudrechterlijk Archief) of INDICE (Naamsaanneming en de Generale Index B.S.) kunt u nu nog sneller iets vinden. In alle rijksarchieven staan al sinds enkele jaren computers waarmee u met behulp van LIAS en ARCHEION boeken en documenten aan kunt vragen. In de toekomst hoopt men nog zo ver te komen, dat men de computers in de rijksarchieven aan elkaar kan koppelen. U zou dan in Zwolle (of dan misschien al Enschede of Hengelo) gegevens over Limburgse- of Zeeuwse naamgenoten kunnen zoeken. Naar aanleiding van een vraag over de moeizame zoektocht naar gegevens in studiezaal II een korte samenvatting hoe men iets kan vinden. Op alle tafels ligt het Archievenoverzicht. Hebt u het gevraagde archief gevonden, dan noteert u het toegangsnummer. Met behulp van de inventaris (de toegangsnummers staan op de rug) kunt u verder zoeken. In de inventaris vindt u het gewenste. U schrijft het inventarisnummer op en tikt het, samen met enkele persoonlijke gegevens en gegevens over uw plaats, in de computer in. De medewerkers zorgen nu voor de rest. Na even wachten brengen zij u het door u gevraagde. Komt u er desondanks niet uit, vraag dan even één van de medewerkers u te helpen. Zij zitten er tenslotte niet alleen voor het archief maar zijn er ook voor u. De heer Mensema sprak over de leenregisters, de archieven van de leenkamer en repertoria. In bijna alle RA liggen verschillende administraties van provinciale- en particuliere leenkamers (indien u dit in Leeuwarden en Groningen wilt zoeken, kunt u zich de reis besparen, omdat deze instanties in deze provincies niet actief waren). Het leenstelsel ontstond ten tijde van Karel de Grote. De landsheer verleende rechten aan zijn ondergeschikten. Dit recht kon uit grond of uit b.v. visrechten bestaan. Degene aan wie het verleend was (d.m.v. belening) kon vrij over zijn rechten beschikken. Was de belening vroeger persoonsgebonden, in latere tijd vererfde dit recht op de mannelijke
13
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) nakomelingen. Vrouwen konden niet erven. Zij moesten een Hulder stellen. Geestelijken, zwakzinnigen en kreupelen moesten dit eveneens. Hieruit blijkt de ondergeschikte rol van de vrouw in de maatschappij. Van de eerste eeuwen is jammer genoeg niets bewaard gebleven. "Slechts" de administratie, die vanaf de middeleeuwen bijgehouden werd, is overgebleven. Zo loopt het archief van de Ridderschap & Steden en haar voorganger, de bisschop van Utrecht, van 1380 tot 1795 (afschaffing van het leenstelsel). De oudste gegevens betreffen bijna alleen families, die later in de adelstand werden verheven. Van Coeverden, Ripperda en Van Voorst waren toen al in dienst van de landsheer. De provinciale leenkamer beslaat niet alleen Overijssel. Ook gebieden in Gelderland, Drenthe, Groningen en de Betuwe worden genoemd. De inschrijving geschiedde chronologisch en beslaat in totaal 25 registers, zodat het gebruik van een repertorium (8 delen die door dhr. Eyken zijn opgesteld) te adviseren is. U vindt hierin de korte beschrijving d.m.v. kerngegevens en een korte analyse. Door onderzoek is gebleken dat, als uw voorouders op een leenhorige boerderij woonden het niet zo hoeft te zijn dat ze daar al eeuwen woonden. Slechts in enkele gevallen is bewezen, dat één en dezelfde familie al eeuwen op dezelfde plek woonden. Behalve de provinciale leenkamer bestaan er ook achterleenkamers. De bewoners van Twickel waren met verschillende goederen beleend. Het was hun toegestaan om deze goederen opnieuw te belenen. Ook van deze nieuwe beleningen bestaat een administratie, die in de verschillende archieven is ondergebracht. In het RAO vindt u o.a. de achterleenkamers van Saasveld, Weleveld, Grimberg, het Stift Essen, de Abdij Prüm, Bentheim en Twickel. Zaterdag 11 maart 1995. Op 11 maart mochten wij de heer Ter Horst begroeten. We hadden hem uitgenodigd, omdat hij veel weet van het Verenigingscentrum in Naarden. Aangezien onze afdeling van plan is, om in het komende seizoen een excursie naar Naarden te organiseren, kwam hij dus op de juiste tijd. In ongeveer drie uur legde hij uit wat de bezoeker in Naarden kan vinden. De Interne Dienst (ID) zorgt voor het goede reilen en zeilen van Naarden. Deze dienst verzorgt de bezoeker en bij de medewerkers kunt u ook verschillende artikelen kopen. De automatisering van Naarden is ook een onderdeel van hun taak. De tweede afdeling is de Biografische Documentatiedienst (BDD). Bij deze dienst is het Centraal Naamregister (CNR) ondergebracht. Het CNR is een kaartsysteem dat op familienaam naar vindplaatsen in o.a. dossiers, boeken, tijdschriften en periodieken verwijst. Bij de Dienst Bestellingen kunt u het boekje van De Klerck bestellen waarin u de verschillende vindplaatsen die voor het CNR zijn gebruikt kunt terugvinden. Verder beschikt de Dienst over dossiers. De dossiers zijn heel divers opgebouwd. Ze kunnen bestaan uit kwartierstaten, genealogieën, kopieën van akten, persoonskaarten en andere documenten in plakboeken, enveloppen, op A4 etc. Bij de dossiers vindt u ook de collecties van o.a. Van Hoogstraten (uitwerking van stamreeksen en kwartierstaten uit Nederlands Patriciaat), Van Doorne-Astrego (kwartierstaten en stamreeksen die naar de contactdienst werden opgestuurd), Maandag (Not. Archief van ZO-Utrecht). Verder zijn er de kaartsystemen. Daarin bevinden zich de provinciale Groningse Huwelijken (1811-1842), de collectie Kranen met vindplaatsen van testamenten in Gelderland, Noordhollandse Huwelijken voor 1811 en Ouburg. Ook beschikt Naarden over een collectie van ca. 300.000 bidprentjes en diverse familieberichten (o.a. geboorte-, trouw- en rouwkaarten) en een kleine collectie oude foto's. De Dienst Bibliotheek Boeken (DBB) is de derde dienst. De verzameling van de bibliotheek bevat boeken op verschillend terrein. U vindt hier genealogieën. Deze worden in principe niet aangekocht maar als schenking aanvaard (van andere afdelingen of van uitgeverijen). Publiceert u een genealogie, denkt u er dan ook
14
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) eens aan om een exemplaar gratis aan Naarden af te staan. Er worden echter ook boeken gekocht. Dit zijn de boeken die zich bezighouden met genealogisch onderzoek of die genealogen verder kunnen helpen zoals kadastrale atlassen, of werken over militaire zaken (b.v. Militaire Historische Bijdragen). De Dienst Bibliotheek Periodieken (DBP) houdt zich met tijdschriften en periodieken (o.a. jaarboeken) bezig. Deze dienst heeft de beschikking over ca. 360 Nederlandse titels, 310 familiebladen en zo'n 300 buitenlandse titels. Op al deze tijdschriften is ook een inventaris aanwezig. U kunt deze via de Dienst Bestellingen en in het Verenigingscentrum verkrijgen. De Knipseldienst (KD) is ook van groot belang voor de genealoog. Er zijn miljoenen familieannonces uit landelijke-, regionale- en plaatselijke kranten en de Staatscourant uitgeknipt en verzameld. Het voordeel van de advertenties is, dat men ook recentere gegevens over personen kan vinden. Doordat men al zo'n 50 jaar knipt, is de kans groot dat u ook oudere gegevens d.m.v. advertenties kunt aanvullen. De Microfichedienst (MD) is een jonge loot aan de stam van Naarden. In hun verzameling zijn de ca. 10.000 microfiches van de Kerk van de Heiligen der laatste dagen opgenomen. Op deze fiches staan meer dan 100 miljoen namen. Daarvan heeft zo'n 25% betrekking op Duitsland. De laatste dienst is de Dienst Heraldisch Archief (DHA). In hun collectie zijn o.a. een heraldische bibliotheek (Rietstap, Vorsterman van Oyen, Siebmacher e.a.), de collectie Jansen (kerkelijke heraldiek), Wapenboeken NGV en de collectie huismerken opgenomen. Voor de bezoeker is nog van belang, dat het Verenigingscentrum alleen voor leden van de NGV geopend is. De openingstijden zijn donderdagavond van 19.30 tot 22.00 uur en zaterdag van 11.00 tot 16.00 uur.
AANKONDIGINGEN. In deze rubriek wordt beknopt aangegeven of er in ons werkgebied voor genealogen interessante aankondigingen aanwezig zijn. Ieder kan haar/zijn verslag voor deze rubriek inleveren bij de redactie. - De werkgroep Genealogie van de oudheidkundige vereniging "de Elf Marken" organiseert op 10 juni 1995 een genealogische middag. De nadruk van deze middag zal liggen op het uitwisselen van gegevens. Een aantal enthousiaste mensen, die thuis zijn op het gebied van de genealogie, zullen de bezoekers bij het beantwoorden van vragen, het geven van tips e.d. graag van dienst zijn. De toegang is gratis en de middag wordt gehouden in het Richtershuis aan de Hulstweg 7 te Harfsen. Informatie kunt u krijgen op tel nr. 05731-1317. - Op zaterdag 16 september 1995 zal er op het Erve Kots te Lievelde een Regionale Contactdag voor Familie-, Boerderij- en Streekgeschiedenis in OostGelderland, worden gehouden. De organisatie van deze contactdag (van 10.00 tot 16.00 uur) is in handen van de afdeling Achterhoek van de Nederlandse Genealogische Vereniging, de Oostgelderse Stichting voor Genealogisch en Algemeen Historische Documentatie, de Werkgroep voor Familieen Boerderijgeschiedenis in Oost-Gelderland, sectie van de Oudheidkundige Vereniging de Graafschap alsmede het Staring Instituut. Het erve Kots is gelegen te Lievelde (tussen Groenlo en Lichtenvoorde). Het erve Kots is een voormalig 'los hoes' dat thans als zalencentrum annex museum dienst doet. - Op zaterdag 7 oktober 1995 zal er in het gebouw van het Rijksarchief van Overijssel te Zwolle een informatiedag georganiseerd worden met als thema COMPUTER & GENEALOGIE.
15
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95)
NIEUWE PUBLIKATIES. F.J.M. Agterbosch In deze rubriek worden nieuwe publikaties m.b.t. genealogie besproken. Ieder kan haar/zijn bijdrage naar de redactie sturen. Stamboomonderzoek, Genealogie en de PC, PRO-GEN. Verschenen is een nieuw boek over het gebruik van de computer bij stamboomonderzoek. Bij het ter hand nemen van het boek met harde kaft en 565 bladzijden, wordt vooral door de gebruikte titel de indruk gewekt, dat er een uiteenzetting komt over het gebruik van de computer bij genealogische onderzoek. Er is echter maar weinig algemene informatie over dit onderwerp in het boek te vinden. Het boek is een zeer goed en duidelijk geschreven handleiding van het genealogie programma PRO-GEN. Vooral de voorbeelden van de uitvoermogelijkheden geven extra informatie. De afbeeldingen die u op het scherm te zien krijgt, zijn in het boek afgebeeld. Al met al kan worden gesproken van een goed naslagwerk voor het genoemde genealogie-programma. Stamboomonderzoek: genealogie en de PC / Akki Holla - Soest[etc.]; Sybex, -III.- Met reg. ISBN 90-5160-739-3 NUGI 854 1994 Prijs ƒ 49,-
UIT ANDERE PERIODIEKEN/BLADEN. F.C. Walhof In deze rubriek worden beknopt Twentse genealogische gegevens uit ander periodieken en/of bladen weergegeven. Ieder kan haar/zijn verslag voor deze rubriek inleveren bij de redactie. Niet alleen genealogische bladen houden zich met genealogie bezig. Af en toe wil ook nog wel eens een historische vereniging zich op dit pad begeven. In het Herfstnummer van "Oet de boerschopn" (Weerselo) kunt u een kort verhaal over Hendrika van Benthem-Borggreve (Agelo 1849-Ootmarsum 1919) lezen. Een bijzondere vrouw? Alleen voor haar man, 10 kinderen en haar nazaten. Het is dan ook meer een eerbetoon aan een gewone vrouw, die in het Twente van de negentiende eeuw leefde. Normaal vind je alleen beschrijvingen van bekende (meestal mannelijke) Twentenaren. De "gewone" mensen verdwenen in de nevelen van de tijd. De heer Wolbert geeft naast een gezinsstaat (Van Benthem-Borggreve) een korte stamreeks van de Borggreves uit Tilligte. In 1945 werd het Centraal Bureau voor de Genealogie opgericht. Dit jaar viert men dus het 50-jarig bestaan. In dat kader heeft het kwartaalblad van het bureau een enorme metamorfose ondergaan. De "Mededelingen" werd vervangen door "Genealogie. Kwartaalblad van het Centraal Bureau voor Genealogie". Het eerste nummer wordt door het portret van Jhr. Mr. E.A. van Beresteijn gesierd (in kleur). Verder vindt u in dit blad artikelen over Karel van den Sigtenhorst (portret van een heraldisch fijnschilder) en Brabantse cijnsregisters. Natuurlijk vergeet men het CBG-nieuws, archieven en verenigingen, nieuwe boeken,
16
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) verfilmde archiefbronnen, handschriften en archivalia en de genealogische vragen niet. Het blad zou een aansporing voor andere bladen kunnen zijn, om ook eens over een gedaantewisseling na te denken. In de rubriek nieuwe boeken, ook enkele boeken die betrekking hebben op ons gebied. H.B. Barmentloo. 780 jaar geschiedenis van de familie Barmentloo 1214-1994. Beek-Ubbergen 1994, 226 blz, ill, index. Het boek is voor ƒ75,- te koop bij de schrijver (Rijksstraatweg 68, 6573 DA Beekbergen). B. Bennink. Parenteel Bennink. Een groot aantal Twents/Gelderse families. Enschede: uitg. Van den Berg, 1994. 143 blz, ill. J.T. Kolfoort. Kolfoort/Kolvoort. Een stamreeks met een verhaal. Oegstgeest, 1993. 68 blz. (Nic. Maeslaan 9, 2343 SB Oegstgeest). J.A. van Alsté. De familie van Alsté uit Delden. Hengelo 1993 (2e druk). (P.C. Hooftlaan 46, 7552 HG Hengelo). Gegevens betreffende de Joodse bevolking van Overijssel in het jaar 1813. Amsterdam: Nederlandse Kring voor Joodse Genealogie, 1991. Bij de genealogische vragen twee vragen over Enschede/Lonneker. Men zoekt de voorouders van Jan Borgerink alias ten Damme alias Demmer (overl. ca. 1802) en van Willem Beukers (overl. 1788).
ALGEMENE INFORMATIE. Rijksarchief in Overijssel, Eikenstraat 20, 8021 WX Zwolle, 038 - 54 45 06. Nieuw archievenoverzicht te koop. Bij het RAO is een nieuw archievenoverzicht te koop. Het bevat op 500 pagina's gedetailleerde gegevens over aard, datering en toegankelijkheid van de vele honderden archieven en collecties. Nieuw is eveneens, dat het overzicht op diskette is verschenen. Het is verkrijgbaar op een 3,5 inch diskette en wordt geleverd als een bestand in het Wordperfect 5.1. Om het overzicht te kunnen gebruiken heb u een 386-processor met minstens 2 MB intern geheugen nodig. De diskette kunt u voor ƒ25,- bij het RAO verkrijgen. Per post is het 5 gulden duurder. U kunt de diskette dan bestellen door overmaking van ƒ30,- op gironr. 865784 van Rijksarchief in Overijssel, o.v.v. archievenoverzicht. Rijksarchief in Overijssel maakt de leek wegwijs. Het RAO heeft voor zijn bezoekers een nieuwe folder samengesteld met daarin tips voor amateurhistorici die de weg binnen het RA nog niet helemaal precies kennen. Natuurlijk zijn ook de openingstijden en een plattegrond aan de folder toegevoegd. De gratis folder kunt u via het RA verkrijgen. Of u haalt hem zelf of u bestelt hem schriftelijk of telefonisch. Tenslotte peilt het Rijksarchief de belangstelling voor de uitgave van de Overstichtse- en Overijsselse leenprotocollen, 1379 - 1805. Deze archivalia geven een overzicht van de beleningen (=overdrachten) van onroerend goed in Overijssel en aangrenzende gebieden gedurende meer dan vier eeuwen. Per schoutambt worden de boerderijen en landerijen opgesomd. Bij de overgang wordt niet alleen de nieuwe bezitter genoemd, maar ook de familiebetrekking tot de vorige bezitter. Aldus zijn de bezittingen vaak vele generaties in kaart te brengen. De protocollen bevatten ongeveer 25.000 namen van personen, plaatsen, erven en percelen. Niet alleen voor genealogen, maar ook voor beoefenaars van de lokale geschiedenis is dit een onmisbare bron voor informatie. Publikatie is alleen
17
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) mogelijk bij voldoende belangstelling. De uitgave zal ruim 2.000 pagina's in 7 delen omvatten. Het geheel is voorzien van een uitgebreide inleiding en naamindex. De prijs zal naar verwachting ca. ƒ200,- bedragen. U kunt zich nu schriftelijk bij het RA in Overijssel, Eikenstraat 20 als belangstellende aanmelden. Omstreeks juni 1995 ontvangt u dan nader bericht.
BESTUURSMEDEDELINGEN. Verslag van de jaarlijkse afdelingsleden-vergadering op 11 februari 1995 Verslag van de jaarvergadering van de N.G.V. afd. Twente op zaterdag 11 februari 1995 in het Parkhotel te Enschede.(Concept) Opening. Om 14.00 opent de voorzitter, de heer Agterbosch, de elfde algemene ledenvergadering en heet alle aanwezigen van harte welkom. Hij memoreert dat het afgelopen jaar een hoogtepunt en een dieptepunt heeft gekend. Het hoogtepunt was de uitreiking van de zilveren speld aan de heer H.C. Zorn, uitgereikt door de heer Vulsma op de jubileumviering t.g.v. het 50-jarig bestaan van de N.G.V. Het dieptepunt was het aftreden van de heer Zorn en het neerleggen van al zijn functies voor de N.G.V. afdeling Twente. Mededelingen. Er is bericht van verhindering wegens ziekte binnengekomen van de heer J.H. Borgman, kandidaat-bestuurslid. Verslagen. Het verslag van de afdelingsledenvergadering van 9 maart 1994, afgedrukt in TG 1994 nr. 2, het jaarverslag van de secretaris, afgedrukt in TG 1995 nr. 1 en het financieel verslag van de penningmeester, uitgereikt voor de aanvang van de vergadering werden zonder wijzigingen goedgekeurd. Er waren wel enkele vragen en opmerkingen. De heer Zorn vroeg n.a.v. het verslag van de vorige jaarvergadering of de ƒ1500,- die extra aangevraagd is bij het Hoofdbestuur ook ontvangen is. De penningmeester zegt toe daar later op terug te komen. De heer Wissink vraagt of de punten 3.7, 3.8 en 3.11 de volgende keer iets uitgebreider kunnen worden toegelicht. De heer Agterbosch en de heer Ten Hoeve geven enige toelichting over wat er besproken is tijdens het Noordelijk Overleg en het overleg met het Rijksarchief Overijssel. Namens de afdelingskascontrolecommissie leest de heer Kwaaitaal het verslag van de heren Davina en Goolkate voor. De boeken zijn gecontroleerd en in orde bevonden. Begroting 1996. Het Hoofdbestuur is niet accoord gegaan met de ƒ 1500,- extra op de begroting 1995. Er wordt hierover nog overleg gepleegd met de penningmeester van het Hoofdbestuur. De heer Kwaaitaal geeft vervolgens een toelichting op de begroting 1996 en deze wordt door de leden goedgekeurd. Gecombineerde vergadering. De heer Ten Hoeve, afdelingsafgevaardigde, doet verslag van de vergadering op zaterdag 28 januari 1995. Voorzitter Vulsma vertelde dat op 17 december 1994 de jubileumfestiviteiten van start waren gegaan. Het 10.000ste lid is inmiddels aangemeld. Het belooft dus een feestelijk jaar te worden. Een mineurpunt is dat
18
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) de Rijksgebouwendienst de huur heeft opgezegd van de vesting Naarden. Er wordt nog overleg gepleegd en men hoopt dat het nog met een sisser afloopt. In Naarden krijgt men regelmatig bezoek van Tros-medewerkers i.v.m. het programma "Bij ons in de familie". Zoals gewoonlijk nam het bespreken van de financiële zaken weer de meeste tijd in beslag. De contributieverhoging zorgt dit jaar voor een positief saldo, evenals het bezuinigen in de afdelingen. De afdelingen vragen meer geld dan ze consumeren. De jubileumviering wordt gehouden op zaterdag 11 mei 1996, waarschijnlijk in de Beatrixhallen van de Jaarbeurs in Utrecht. Het is de bedoeling dat het een grote informatiedag wordt voor zowel leden als niet-leden. In verband hiermee heeft men verzocht in het voorjaar van 1996 geen contactdagen te organiseren. De afdeling Twente mag samen met de afdeling Achterhoek een stand inrichten. De landelijke genealogische dag is dit jaar in Haarlem. I.v.m. zijn aftreden als bestuurslid van de afdeling Twente is dit de laatste keer geweest dat de heer Ten Hoeve de afdeling vertegenwoordigde op de Gecombineerde Vergadering. Hij heeft het vele jaren gedaan en wordt door de voorzitter heel hartelijk bedankt voor zijn inzet. Bestuursverkiezing. De heer G.J.L. Wiegerink en mevrouw A.B. van 't Wel-Nieman zijn aftredend en stellen zich niet herkiesbaar. De heer G.J. ten Hoeve treedt ook af. Alle drie blijven ze nog wel iets voor de afdeling doen, respectievelijk cursussen organiseren, ledenadministratie bijhouden en adressering TG verzorgen en een contactpunt genealogie opzetten i.s.m. de Oudheidkamer Twente en de Twente Akademie. Zij worden bedankt voor de werkzaamheden voor de afdeling en ontvangen een bos bloemen. Vervolgens ging de voorzitter met het afleggen van de navolgende mondelinge verklaring nader in op het tussentijds aftreden van de heer H.C. Zorn. "Zoals ik heb beloofd zal ik nog terug komen op het aftreden uit het bestuur van de heer Zorn. Het zal u waarschijnlijk wel duidelijk zijn dat het tussentijds plotseling aftreden van een prominent en hard werkend bestuurslid niet zomaar gebeurt. Vooral als dit aftreden niet door bijvoorbeeld ziekte af andere dringende reden plaatsvindt. Het plotselinge van het aftreden is bij dit soort zaken feitelijk niet aan de orde, veelal gaat er reeds geruime tijd een niet goede verstandhouding binnen een bestuur en/of tussen bestuursleden onderling, aan vooraf. Dit is ook bij dit aftreden van de heer Zorn aan de orde. Het is erg moeilijk, zo niet onmogelijk, om zonder personen te schaden hier en in het openbaar de gehele voorgeschiedenis uitgebreid uit de doeken te doen. Ik wil en zal dit dan ook niet doen. Ik ben echter van mening dat de leden op de algemene ledenvergadering recht hebben op een verklaring over dit plotselinge aftreden van de heer Zorn. Ik wil om eerder genoemde redenen, namelijk voorkomen dat personen verder worden geschaad, mij houden aan een verslag van de feitelijkheden die direct hebben geleid tot het opzeggen van het vertrouwen in het bestuur door de heer Zorn. Ik zou dan ook de volgende verklaring van de feitelijkheden willen afleggen: Op 8 oktober van het vorig jaar hadden wij een zeer goed bezochte middag met als spreker Pastor Ringena. Vrijwel direct na deze geslaagde middag kreeg ik een brief van de heer Zorn, gedateerd 13 oktober. In deze brief maakte de heer Zorn opmerkingen over mijn optreden als voorzitter. Ik heb hierop door middel van een brief, gedateerd 14 oktober, aan de heer Zorn laten weten wat ik van hem dacht en hoe ik zijn opmerkingen heb opgevat. Ik heb deze brief, inclusief de brief van de heer Zorn, ter informatie naar de ander bestuursleden gestuurd omdat ik vond dat het een bestuursaangelegenheid zou kunnen zijn, omdat ik onder andere in mijn optreden als voorzitter werd aangesproken. Op deze aktie van mij heeft de heer Zorn het bestuur opnieuw een brief gestuurd, gedateerd 27 oktober, waarin hij de bedoeling van zijn eerste brief uitlegt en duidelijk maakt dat hij zeer gebolgen en beledigd is over mijn antwoord. In deze brief stelt hij het
19
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) bestuur een soort ultimatum waarin hij letterlijk vraagt dat het bestuur in meerderheid duidelijkheid en nadrukkelijk afstand moet nemen van de inhoud van mijn antwoordbrief aan hem. Indien hier niet aan werd voldaan, zo werd meegedeeld, dan zou hij zich niet meer in het bestuur thuis voelen en met onmiddellijke ingang al zijn functies binnen de afdeling neerleggen. Op 17 november is een bestuursvergadering belegd waarop de drie bovengenoemde brieven als ingekomen stukken op de agenda waren gezet. De partijen hebben op deze vergadering de standpunten kunnen uitleggen waarna het bestuur heeft besloten de brieven voor kennisgeving aan te nemen. Hiervoor geeft de grootst mogelijke meerderheid van het bestuur als belangrijkste reden op, dat deze zaak als een persoonlijk onderling meningsverschil, spreek ruzie, moet worden beschouwd en vindt dat deze niet met behulp van een dreigement kan worden uitgevochten. Hierop heeft de heer Zorn al zijn functies voor de afdeling met onmiddellijke ingang neergelegd. Alle overige bestuursleden hebben het neerleggen van de functies van de heer Zorn als min of meer onafwendbaar beschouwd. Opgemerkt dient nog te worden dat er diverse pogingen tot het verbeteren en ten goede laten keren van de situatie, door bestuursleden, zijn uitgevoerd echter zonder enig resultaat. Hiermee ben ik gekomen aan het einde van mijn, zoveel mogelijk op feiten, berustte verklaring. Ik wil als voorzitter nog enige toelichting geven op de gevolgen van het vertrek van de heer Zorn voor de werkzaamheden van het bestuur. Alle bestuursleden voelen het vertrek van de heer Zorn als een duidelijk gemis maar respecteren zijn beslissing. Zonder enige twijfel was de heer Zorn een prominent hard werkend bestuurslid die het gehele kwartaalblad gebeuren, inclusief de ledenadministratie, droeg. Het vertrek van de heer Zorn was en is dan ook voor het bestuur een aderlating en stelt het bestuur voor een bijna onmogelijke opgave om deze, door hem zeer goed en accuraat uitgevoerde taken, voort te zetten. Wij hebben dit zo goed als wij konden overgenomen. Ook de reeds op stapel staande bestuurswisselingsproblemen werden door het vertrek van de heer Zorn groter. Ik denk dat wij er redelijk doorheen zijn gerold, hetgeen ook blijkt uit de voorgenomen versterkingen van het overgebleven bestuur met twee enthousiaste nieuwe bestuursleden, die uiteraard nog door u moeten worden gekozen. Het zal dan ook niet vreemd zijn dat wij deze kandidaten sterk aanbevelen." Na deze toelichting van de voorzitter op het aftreden van de heer Zorn geeft deze zijn weerwoord en vervolgens vraagt de voorzitter of er reacties zijn vanuit de zaal. De heer De Boer betreurt het aftreden van de heer Zorn. De heer Kooiman reageert erg fel en zegt dat het nooit had mogen gebeuren. De heer Hamel onderstreept dit. De voorzitter verwijst naar de verklaring, door hem afgelegd in deze vergadering. De heer J.H. Elfers en de heer J.H. Borgman worden als nieuwe bestuurskandidaten voorgesteld. Er zijn geen tegenkandidaten gesteld en beiden worden bij acclamatie gekozen, de heer Elfers in de functie van secretaris en de heer Borgman als lid. Benoeming afgevaardigde en plv. afgevaardigde. De heer A.P.C. Kwaaitaal wordt benoemd als afgevaardigde en de heer F.J.M. Agterbosch als plv. afgevaardigde. Verkiezing kascontrolecommissie. De heer J.J. Goolkate treedt af. De heren T. Davina en F.H. Even worden als leden van de commissie benoemd. Plaatsvervanger wordt de heer C.A. van Hoogmoed. Activiteitenplan 1995-1996. De voorzitter legt uit wat het bestuur voornemens is het komende winterseizoen aan activiteiten te organiseren. De contactdag komt te vervallen i.v.m. de jubileumactivieiten. Om die reden kan de bijeenkomst van 11 mei 1996 ook niet doorgaan. Er wordt nog een andere datum gezocht. Op de vraag of men nog onderwerpen en sprekers weet voor de bijeenkomsten raadt mevr. Maarschalkerweerd
20
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) aan de provinciale lezerslijsten eens door te kijken. Er wordt geopperd eens iets over Friesland te vertellen, omdat zoveel leden daar onderzoek doen. Mevr. Elenbaas wordt ook nog genoemd met haar lezing over het uitgeven van genealogieën. Bij voldoende belangstelling kan er een excursie naar Naarden in het programma worden opgenomen. De heer Wiegerink vertelt zijn ervaringen van een excursie met een andere groep naar Naarden en roept geïnteresseerden op zich bij hem aan te melden. De heer Boswerger herhaalt zijn aanbod, dat hij voor leden van onze afdeling in Naarden op gerichte vragen wel het antwoord wil zoeken. Het activiteitenplan wordt vastgesteld. Er komt in samenwerking met de NGV afdeling IJssellanden en het Rijksarchief Overijssel op 7 oktober 1995 een studiedag over computergenealogie. Het uitgeven van boeken van de Genealogische Werkgroep Twente heeft even stilgelegen, maar het is de bedoeling dit jaar weer enige delen uit te geven. De uitgegeven boeken van de GWT liggen ook in het CBG, Rijksarchief Overijssel en Naarden. De functie van CALS wordt voorlopig door de heer Agterbosch waargenomen. Het is de bedoeling een genealogisch contactpunt te realiseren in het Elderinkshuis van de Oudheidkamer Twente. De afdeling heeft een schenking ontvangen van kasten, stoelen en tafels. Deze staan nu in het Elderinkshuis. De heer Ten Hoeve zal het contactpunt voorlopig bemannen. De heer Agterbosch roept de leden op veel ter beschikking te stellen. Mevr. Maarschalkerwerd heeft veel dubbele familieadvertenties, die ze graag beschikbaar stelt. Rondvraag. De heer Zorn wil een rectificatie van de tekst op blz. 1 van TG 1995 nr. 1. De voorzitter zegt dat het geschrevene conform de goedgekeurde bestuursnotulen is. Ook stelt de heer Zorn, dat de heer Agterbosch geen informatie meer mag verstrekken uit het Twentebestand. De heer Scholten staat op en stelt voor een commissie van goede diensten te benoemen om de wrijving, die nu is ontstaan tussen de heer Zorn en het bestuur, op te lossen. De heer Kooiman stelt als voorzitter van deze commissie de heer De Boer voor, maar deze bedankt wegens drukke werkzaamheden. Vervolgens stelt de heer Kooiman zichzelf beschikbaar. De heer Kwaaitaal deelt tot slot nog mee dat de vergadering van de GWT verplaatst is van 28 maart naar 30 maart 1995. Sluiting. De voorzitter sluit om 15.30 uur de vergadering. Naar aanleiding van de vraag van de heer Scholten tijdens de rondvraag op 11 februari 1995, heeft de afdelingsledenvergadering een commissie van goede diensten ingesteld. Deze commissie werd gevormd door de heren Kooiman, Hamel en Hoogeveen. Het doel van deze commissie was, de wrijving die tussen de heer Zorn en het bestuur gerezen was, zoveel mogelijk uit de weg te ruimen. Verslag Commissie van Goede Diensten. Het verslag commissie.
is
integraal
overgenomen
onder
verantwoordelijkheid
van
de
Aan de leden van de afdeling Twente van de NGV. De commissie van goede diensten, ingesteld bij besluit van de afdelingsledenvergadering van 11 februari 1995, bestaande uit de heren Mr. G.A. Hamel, A. Hoogeveen en W. Kooiman. - gelezen de brieven van 13, 14 en 27 oktober; - gehoord de uitvoerige toelichtingen van de heren Ir. H.C. Zorn, F.J.M. Agterbosch, A.P.C. Kwaaitaal (bestuurslid), J.W. Borgman (bestuurslid) en G.J.
21
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) ten Hoeve (oud-bestuurslid); stelt vast, dat: 1. er reeds geruime tijd voor het incident van 13 oktober 1994 tussen de heren Zorn (bestuurslid) en Agterbosch (voorzitter) binnen het bestuur van de afdeling Twente van de NGV een afwisselend minder goede verstandhouding bestond; 2. een en ander er mede toe heeft geleid, dat de heer Zorn zich niet meer thuis voelde in het afdelingsbestuur en op 17 november 1994 tijdens een bestuursvergadering met onmiddellijke ingang al zijn functies in de afdeling neerlegde; 3. het door de heer Zorn genomen besluit om al zijn functies in de afdeling neer te leggen onomkeerbaar is gebleken; - betreurt in hoge mate de gang van zaken en spreekt als haar mening uit, dat het toenmalige bestuur niet in staat is gebleken de conflictsituatie adequaat op te lossen; - beveelt aan, om bij dergelijke persoonlijke conflictsituaties, mochten deze zich in de toekomst binnen het bestuur wederom voordoen, deze terstond uit te praten en zonodig eerder de hulp van vertrouwenspersonen in te roepen; - stelt vast, dat het Twentebestand ter beschikking van de afdeling blijft staan en het bestuur bereid is met de heer Zorn over het up-to-date houden van het bestand en de plaats van inzage nadere afspraken te maken; en gaat over tot de orde van de dag. Enschede, 2 maart 1995. w.g. commissieleden. In een brief aan het huidige bestuur dd 6 commissie aan het bestuur laten weten haar taak niet voornemens te zijn nog op andere wijze aan anderen te rapporteren en dankt vervolgens allen
maart 1995 heeft bovenstaande als beëindigd te beschouwen en de afdelingsledenvergadering en voor hun inzet.
Twente Bestand. Zoals u in het eindverslag van de Commissie van Goede Diensten kunt lezen, staat het Twente Bestand weer geheel ter dienste van de afdeling. De heer Zorn heeft de ontzegging van het gebruik aan de heer Agterbosch, hetgeen hij in de rondvraag van de afdelingsledenvergadering heeft meegedeeld, mondeling als niet van toepassing verklaard. Tevens heeft hij mondeling toegezegd, initiatieven te nemen met betrekking tot het aanbod van het bestuur om over de voortgang, het beheer en het gebruik van het Twente Bestand afspraken te maken.
Excursie Naarden. Op de jaarvergadering hebben een aantal mensen laten weten gaarne mee te willen met een excursie naar ons verenigingscentrum in Naarden. Het bestuur is voornemens een en ander in het voorjaar van 1996 te organiseren. Vermoedelijk zal van autopooling gebruik gemaakt gaan worden. Voor deze excursie kunt u zich bij de heer Kwaaitaal opgeven. Mensen die zich al hebben aangemeld, hoeven zich niet opnieuw aan te melden. Te zijner tijd hoort u van ons.
Documentatie-punt. Het bestuur heeft met betrekking tot een documentatie-punt een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de combinatie OudheidKamer Twente/Twente Akademie. Dit documentatie-punt zou een soort permanente plaats in het Elderinkshuis in Enschede kunnen worden voor het uitwisselen van genealogische en historische gegevens.
22
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) In het Elderinkshuis zou dan onze documentatie kunnen worden opgeslagen, en bijvoorbeeld de contactdienst te raadplegen zijn. Ook zou kunnen worden onderzocht of andere genealogische databestanden per computer voor genealogen ter inzage kunnen komen. De bibliotheek van de oudheidkamer Twente/Twente Akademie zal ook ter beschikking staan. Het bestuur vraagt aan alle leden of zij hun kasten eens willen onderzoeken en eventueel overtollige genealogische literatuur en/of gegevens aan dit documentatie-punt willen schenken. Indien gewenst kunnen we ook een leenovereenkomst sluiten. Tevens zoekt het bestuur voor deze activiteit hulp van leden die bijvoorbeeld een dag in de maand willen helpen. Graag zoveel mogelijke reacties naar: J.H. Borgman (contact vanuit het bestuur).
ACTIVITEITEN-AGENDA F.C. Walhof De lezingen beginnen om 14.00 uur in het Parkhotel Hengelosestraat 200 Enschede. Vanaf 13.00 uur is de Twentse databank, de NGV contactdienst en de leestafel met veel geschreven tekst en bronnen uit ons werkgebied, aanwezig. Tevens is voor eenieder de mogelijkheid haar/zijn gegevens te presenteren. Laat het even weten. Zaterdag 13 mei 1995. 14.00 uur. Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede.
IDENTIFICATIE PERIKELEN Op deze middag zal de heer L.F.W. Adriaensen een lezing houden over identificatie perikelen wanneer men bij onderzoek vondelingen, bastaarden, zwervers, soldaten, buitenlanders, mensen zonder geslachtsnaam en kloosterlingen tegenkomt. Woensdagavond 13 september 1995. Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. De avond begint om 20.00 uur. Zoals altijd kunt u al een uur eerder in de zaal terecht. Om 19.00 ligt alles weer voor u klaar.
ERVARINGEN VAN EEN DOORGEWINTERDE GENEALOOG De avond zal worden verzorgd door de heer H. Engelbertink. Het eerste deel van de lezing van de heer Engelbertink zal zijn gewijd aan zijn onderzoek naar de familie- en plaatsnamen die eindigen op ing/ink. In het tweede deel van de avond gaat de heer Engelbertink nader in op de problemen die zich voor (kunnen) doen bij genealogische onderzoek. De heer Engelbertink zal dit doen aan de hand van voorbeelden uit zijn eigen onderzoek naar de familie Engelbertink. Een en ander zal aan de hand van dia's worden toegelicht. De overige, op de jaarvergadering vastgestelde data voor het komende seizoen zijn: Zaterdagmiddag 14 oktober 1995, 11 november 1995, 9 december 1995 Zaterdagmiddag 13 januari 1996, februari 1996 o.a. afdelingsledenvergadering. Zaterdagmiddag 9 maart 1996, 13 april 1996 en 11 mei 1996.
23
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95)
LEDENMUTATIES NIEUWE LEDEN: 22661 C. Wijnstra-Aal Beethovenlaan 132 7442 HG Nijverdal 22681 E. Strunk Bizetstraat 21 7604 HT Almelo 22689 B.C. Kranenburg A. van Dalsumstraat 51 7558 NC Hengelo (O) 22690 A.H. Letteboer Menkemaborg 22 7608 GB Almelo 22745 J. Zeggelink Hölterhofweg 327 7536 PD Enschede 22762 H. Pluim Stationstraat 11 7901 AB Hoogeveen 22919 J. Welman L. Bouwmeesterstr. 37 7558 TS Hengelo 22920 A. Wennink-Wooldrik Aidalaan 3 7577 JB Oldenzaal 22937 B.S. Engelbert van Bevervoorde Pericleslaan 8 9409 4E Assen 22959 W.M. Beudeker Demmerskamp 41 7524 CM Enschede 22979 J. Weener Horstlindelaan 71 7522 JA Enschede 22985 J.A.A.M. Dierckxsens De Welhaak 11 7908 NH Hoogeveen 23008 A.J.M. Veldman Pastoor Balkstraat 47 7524 AT Enschede 23025 K. Verbeek Hengelosestraat 78 7482 AD Haaksbergen 23133 Th.J. Lenferink Aert van Nesstraat 6 7482 BV Haaksbergen 23137 J.F.A. Ellenbroek IJsselkade 24 3401 RC IJsselstein Ut. 23148 R. Euverman Kievitstraat 32 7557 AS Hengelo (O) 23167 H.J. Van Eerde Haaksbergerstraat 77 7513 EK Enschede 23168 E.J. Krooshof Beusebergerweg 17 7451 NG Holten ADRESWIJZIGINGEN: 11669 17581 17770 19024 19833 19961 20423
J.A.M. ten Kroode Groenewold 168 7414 CK Deventer W.M. van der Graaf Beusebergerweg 48 7451 NE Holten P.J. Rouing Joubertstraat 167 2806 GC Gouda J. Freke Schurinkhof 9 7731 EZ Ommen H.E. Smit Vrijheidslaan 85 2806 KG Gouda R. Timpers Katoenstraat 7 7621 TC Borne K. de Roo Cees Laseurstraat 52 7558 ND Hengelo (O)
VAN EEN ANDERE AFDELING: 21925 J.L. Verschuur Past. Geerdinkstraat 2 7587 AR De Lutte NAAR EEN ANDERE AFDELING: 17818 E. Plugge-Blok Gruitmeesterslaan 71 8014 CP Zwolle 19465 D.P. Straatman-Visser Tollensstraat 15 7442 TX Nijverdal 22350 J.W. Klein Heerenbrink Hammerweg 41-A 7731 AH Ommen NIEUWE ABONNEE: 00000 H.F.S. Kemerink op Schiphorst De Montestraat 7 7851 BG Tubbergen OPZEGGINGEN: 15124 P. Swart Hamsterborg 59 7608 GP Almelo 15326 H.M. VisserEikenberg Leemhof 48 7531 AR Enschede 17583 H.H.J. Bennink Polbrug 10 7152 AZ Eibergen 17763 R.A.M. Gaveel Op de Wal 24 7511 NS Enschede
24
'Twente Genealogisch' nr. 2 ( '95) 19098 J.G.M.van Engelen -Ter Beke Oosterhofweg 72 7461 BW Rijssen 20580 G. Westerhof Lange Waand 35 7783 ET Gramsbergen
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE: A.F. de Jongeburcht De Houtduif 3 7609 ED Almelo B. van Dooren A. Paulownastraat 30 2518 BE 's-Gravenhage H.C. Zorn Wagnerlaan 13 7522 KH Enschede E. Rottink Smittenbelt 19 7461 BH Rijssen J. Wissink M.v.d.Stoepstraat 10 3132 CG Vlaardingen W. Kooiman Saffierstraat 11 7548 CC Enschede E. VerschuurenMaesen Langestraat 133 7491 AD Delden E. Strunk Bizetstraat 21 7604 HT Almelo BBS "De Korenmolen" Almelo 0546-852483 (BBS-nummer)
Zie voor adressen bestuursleden binnenzijde voorblad.
INHOUD VAN DIT NUMMER: Van het bestuur 33 Dienstplicht lijst landgericht Ootmarsum. 34 Kwartierstaat Ten Haagen (95-03) 36 Kwartierstaat Nijhof (95-04) 37 Kwartierstaat Rottink (95-05) 40 Wie Helpt? 41 De Bedriegertjes. 42 Streekarchief Delden. 43 Bulletin Board System BBS. 44 Vragenrubriek. 46 Verslagen van Bijeenkomsten van de Afdeling. 48 Aankondigingen. 53 Nieuwe Publikaties. 53 Uit Andere Periodieken/Bladen. 54 Algemene Informatie. 55 Bestuursmededelingen. 56 Activiteiten-Agenda 62 Ledendmutaties. 63 Aan Dit Nummer Werkten Mee 64
25
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
CONTACTBLAD VOOR DE AFDELING TWENTE VAN DE NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING
VAN HET BESTUUR F.C. Walhof De zomervakantie staat weer voor de deur en we kunnen terugkijken op een geslaagd seizoen. De zaterdagmiddagen en de contactdag in Borne werden goed bezocht. Prettig was het om naast de al bekende gezichten ook vele nieuwe bezoekers te mogen begroeten. We hopen dat ook in het seizoen 1995-1996 we u weer kunnen boeien met interessante lezingen. In de vorige TG plaatsten we een kwartierstaat van een lezer uit Den Haag. Achteraf blijkt dat de kwartierstaat via via bij de redactie is terechtgekomen. De oorspronkelijke opsteller van de kwartierstaat, de heer Van Dooren, is daarom teleurgesteld dat de kwartierstaat in deze vorm in ons blad is gekomen. In een brief schrijft hij, dat zijn onderzoek m.b.t. deze kwartierstaat nog lang niet ten einde is. De gegevens die hij gevonden heeft hoeven derhalve ook nog niet voor honderd procent te kloppen. De redactie vindt de vroegtijdige plaatsing onplezierig en biedt de heer Van Dooren daarvoor haar excuses aan. Wij hopen in de toekomst de "goede" gegevens te kunnen plaatsen. Dat TG een echt contactblad is, blijkt uit de vele antwoorden die de heer Wissink op zijn vragen naar onbekende woorden uit het Markeboek Lonneker kreeg. In de volgende TG komen wij hier op terug. Jammer genoeg kwamen er op een aantal vragen uit de vragenrubriek nog geen antwoord. Verder vindt u in dit blad het vervolg op het verhaal van de heer Scholten over Noord-Oost Twente en het eerste deel van bijnamen in Vriezenveen. Nieuw in dit nummer is de rubriek nieuwe leden. In het kader van de begeleiding van nieuwe leden interviewde Herman Borgman enkele leden telefonisch. Een kort verslagje van deze telefoongesprekken leest u in dit blad. Bijdragen aan TG blijven welkom. Kijk voor de vorm en voorwaarden voor een bijdrage aan TG, bij de "regels voor publikatie" in TG95/1. Ook personen die de redactie willen versterken zijn welkom. Laat eens iets van u horen.
De redactie wenst u een prettige vakantie en veel zoektijd in de archieven toe.
BIJNAMEN IN VRIEZENVEEN (Deel 1) H.F. Mensink, St. Isidorushoeve Kom ie ok uut 't Vjenne? Enige maanden geleden was ik op de verjaardag van mijn zwager, Hein van 'n Schöpp'n op 't Oosteinde te Vriezenveen. In het feestelijk geroezemoes ving ik iets op over een lijst met huis- en bijnamen van Vriezenveense inwoners. Aangezien ik een jaar of vijf in Vriezenveen gewerkt heb en in die jaren heel wat, vaak zeer komische namen heb "opgestoken" was mijn aandacht natuurlijk
1
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) direct getrokken. De genoemde lijst deed de ronde en al gauw vielen er namen, die nog niet op de lijst stonden. Die heb ik toen doorgegeven aan de samenstellers ervan, Mevr. F. Kobes-Goosselink en haar zoon de heer Henk Kobes, die in een voetnoot van de genoemde lijst lieten weten graag aanvullingen/correcties te willen ontvangen. Dat bracht mij op het idee hen toestemming te vragen deze lijst te publiceren in Twente Genealogisch, zodat een groot aantal geïnteresseerden van het resultaat van hun waardevolle speurwerk kennis konden nemen. Die toestemming werd graag verleend. Ik wens u veel plezier bij het doornemen van deze verzameling met vaak heel specifieke huis- en bijnamen van de dialectburcht Vriezenveen. Aanvullingen/correcties/opmerkingen worden graag ontvangen door de heer H.G.J. Kobes, Melissehof 23, 7641 GB Wierden. Tel.0546-572641. Bij voorbaat hartelijk dank voor de reacties. Vriezenveense huis- en bijnamen. Voor alle huis- of bijnamen is zoveel mogelijk de meest oorspronkelijke (oudst bekende) achternaam genomen. Later kregen (o.a. door "bij in trouwen") vaak ook mensen met een andere achternaam dezelfde bijnaam. Omgekeerd heeft dit tot gevolg dat bepaalde personen onder meerdere bijnamen bekend kunnen zijn. 1e deel van 3 delen, waarvan de overige 2 in de volgende TG's zullen worden opgenomen. Redactie. ååboer Niphuis åådam Evers åålbs/ åålps Roelofs ååms Aman äier-bäts zie smitbäts äiss'n Zomer ajuut Berkhof app'n Berkhof appie Meulenbeld äss'n Smelt baaisdokter Hoff baais Aman bäkker Jansen, Kobes, Arendshorst bat'lings Dekker batse Companjen beemååns Berkhof beenies Bakker benadsies Dekker beron Jansen beumes Waanders biestertie Pleij biggie Gerritsen bill'n Jansen blauw'n de Blaauw bles Fokke blessie Fikkert bloembölle Braakman boers Smelt
bógge Bramer bókkie Smelt bókkies Bokdam bóks'n Bruins bòlt'n Companjen boms Smelt bon'n/ bodd'n Folbert bonthuus Lamberts, Lambers boode Folbert, Nijkamp böömes zie beumes boon'n Haarhuis, Kleinhalle boosmån Schipper bos Niphuis, Waanders bosjäger Bakker bosmåns Hoevink brååmes Jansen breenk Brink breur Smelt briej Jansen brikk'n ter Halle bril Hospers broeks Hospers brood Dekker, Spiekers broodsip zie sip bröödtie Hoff brugges Reekers buisie Aman bullegies Evers buutermååns Buter
2
man buuter-mulder van 't Spijker buuters Dekker buuje Brunink buusse Fokke c.... zie k.... deures Kunst diekk'n Kolthof dikk'n Webbink does Hessing, Smelt, Albers, Meulenbeld doodtie Fokke doornbos Tijhof döppet Aman dot Slot dròss'n Smelt duffel Hilberink duumptie Prinsen èèms/ èèmbs Engberts, Schipper èèn'n Letteboer, Schoenmaker èènties Meijer eiss'n zie äiss'n elsie Vugteveen eppie Albers essen zie äss'n ester Smelt
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) euleboer Hospers eup'n Jansen, Ramerman fäijers Dekker fienemån Eshuis, Kobes, Jonker fienties Ekkel fik Nijkamp fläuters Bos foe:zel Fokke fosbes zie vosbes frerick -jååns Goosselink, Goossink fuut Jonker giesmååns Heitink
giet, de Ekkel gjääs Broekhuis gjääties Kobes gjöt'n Bramer groms/ grob'ns Bom groot'n Dekker haa Olthof haan'n Letteboer, Abbink, Nijkamp haar Berkhof häässie Vossebeld halfies Bramer häppies ? härfst, 't Webbink harlekain Hessink härms Folbert,
Smoes heuzemån Timmerhuis hin'n Hospers hineume Jansen hitt'n Jansen hoekakk'n Evers höffies Hoff hofjååns Jonker hollèènder Hospers hooi Jansen hòòjns Smelt, Jansen hoond Hondebrink hoornjaap Weijers hòppie Veendal hòssie Hospers hul Folbert iepies Nijkamp
RECHTSZAKEN IN NOORD-OOST TWENTE Vervolg op "Gerechtelijke acties tegen boeren" in TG 95/1 blz. 2 t/m 5. F.L. Scholten, Apeldoorn Landgericht Oldenzaal (RAO toegang 66.1): - Inv. nr. 67: 11 juni 1740. Compareert Jan ALBERMAN uijt de Meckelhorst seggende tegens heden de klocke 9 te hebben doen citeren Wagt EVERT, Geertken WIJFFERINCK, Lucas THIJCATTE, Jan BROOCKMAN en desselfs vrouw Engele en Lucas MULLER om conschap der waarheit te doen. Al deze personen woonden in Beuningen. Deze zaak leidde tot een proces tegen ene Lambert BULT, dat verscheidene jaren duurde. - Inv. nr. 68: 21 april 1742. Herm MULDER laat panden den Nieuwenkamp an Oelerincks brake in Kleine Drine gelegen, wel eer Herm TEN CATE en Rolofken desselfs huijsvrouw hebbende toebehoort, tegens woordig beseten door Grete BRUININCK, weduwe van Gerrit WILLEMS wonende an de Postweg agter de Krake, wegens een capitale somma van 250 carolus guldens, daar in den 2 october 1713 gevest (het land was dus onderpand), met de verlopene interessen van dien. 21 mei 1742. Noodgerichte. Herm MULDER uijt de Nieuwstadt laat aantekenen, dat het m.b.t. de panding an den Nieuwenkamp an Oelerincksbrake, tegenswoordig den Rotkamp genaamt, gaat om een capitaal van 50 gl. (i.p.v. 250 gl.). Op 21 juli volgt "opbadinge" (het eerste bod door de schuldeiser) en op 15 september 1742 accordeert het gericht, dat Herm MULDER wordt "geeijgent aan den Nieuwenkamp". 2 juni 1742. Nootgerichte gehouden. Gerrit Uijt Den VISSCHEDIJCK, hebbende doen citeren Egbert, de soon van JONCKMAN, Berent de zoon van MONNINCK, Lubbert de knegt van GROOTHUIS, Wigbels Geert of CAALVERIC, voorts de knegt van HOLTHUIS, genaamt Gerrit Albert, en Henderick, alle uijt Doeringe, klagende den anlegger,
3
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) dat de geciteerden sijn wage, waarop sijn goet om met sijn vrouw te vertrecken, hadden angehouden, drie stoelen daar van weggenomen, om hem te dwingen haar (hun) een tractement off sogenaemt boeksenbier (?) te geven, versokende als daar in niet verpligt, dat de ontroefde panden hem kost en schadeloos mogen worden gerestitueert, het welke de praesente gedaagdens in judicio confesserende (in het gericht bekenden). Wordt verstaan, dat de gedaagdens daaran te veel gedaan hebben, deselve derhalven condemnerende, de afgenomene stolen, kost en schadeloos te restitueren, onder voorbehoud van Hoogheits (Drost) actie. Landgericht Ootmarsum, (RAO toegangsnr. 71.1) - inv. nr. 41: 21 juni 1748. Herm Jan Van TUBBERGE heeft doen citeren HESSELMAN, de Meijer, Berent DROSTEN, Gerrit SCHUTTE, WISMAN, Wolter HEKKERT en Henric int OLDE TJOOSTINCK-RADEM...S (RADEMAKERS ?) wegens hunne resterende landsmiddelen (belastingen), tot den jare 1746 ingesloten, achtervolgens vertoonde specifiq rekeninge en de editie van desselfs boek des nood inbedingende, etc. Erschenen Henric MEIJER en HESSELMAN en versoeken copie van bovenstaand reces en een termin van agt dagen, cum expensis. Decretum : Berent DROSTE en Wolter HEKKERT niet gecompareert sijnde, worden gecontumaceerd (bij verstek veroordeeld). (zie ook 28 juni 1748). 14 nov. 1749. Henric HARDBRINCK, Lambert HARDBRINCK, Hermen KROESE, Lo FENNE, Braak HENRIC uijt Albergen en de Snijder int OLDE KATE te Fleringe, worden door de erfgenamen van Gerrit Jan VEHOF geciteerd wegens diverse bedragen tussen 1 gl. 10 st. en 3 gl. 4 st. 16 jan. 1750. Gerrit int LAARHUIJS wegens 6 gl. 17 st. 8 penn., Gerrit CROESE in den Hardbrinkhoek wegens 4 gl. 5 st. 8 p., Berent int OLDE JEURNINK te Vleringe wegens 2 gl. 15 st. en de weduwe van Henric JOOSTINK te Tubberge wegens 1 gl. 12 st. tot betalinge aan Gerrit RULOFS gecondemneert. 24 april 1750. Namens Borchard KIP worden de beweeglike goederen en gewas gepand van SCHUURMAN tot Agelo en ook de huurpenningen van de verhuurde landerien, so Camp-Hermen, Hermen int OLDE SCHURING, Jan int OLDE GERVELINK, Albert int OLDE KOLTHOF, Jan int OLDE ASSINK, Hermen in OLDE MENERING, Braak HERMEN, WINKELJAN, Jan Henric KEUPINK, KNIPPERT, Gerrit FRANS, Smit BERENT, Jan int OLDE KOLTHOF en Jan uit OLDE THIJE dies-wegen verschuldigt sijn, ten einde om daar an te verhalen 111 gl. wegens handschrift gerigtelik bekent en de gedane kosten, onder afslag van wat reets gedistraheerd (gerechtelijk onteigend) is. 8 mei 1750. De crediteuren van de bouwman (boer) SCHURINK tot Agelo die zijn goederen willen panden alsof hij eigenaar is van het erf, worden door de verwalter-rentmeester Anthoni Johan PERIZONIUS van het Hoogadelike Stift Weerselo gewaarschuwd voor onnutte kosten. Dit Stift en eigenlijk hare Edele Mogendheden, de Heeren van de Ridderschap van Overijssel zijn de eigenaren. 23 april 1751. Borchard KIP koopt de ingewonnen huurpenningen bij de huurluijden van Schurinks landerien verschuldigt, na gedane uijtveilinge niet verhoogt sijnde, voor 18 stuijver den gulden. 27 nov. 1750. Wolter MULDER heeft 180 gl. restant geld tegoed wegens aanneminge van de kerk en toorn van Tubberge. Genoemd worden Herm EVERINK als boerrigter van Albergen, NIJHUIJS als boerrigter van Geesteren, ENGBRINK als boerrigter van Tubberge en WESTENDORP namens Fleringe. Deze marken moeten dat betalen.
4
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) 21 juli 1752 Van de mulder van 't Weemselo, genaamd Wolter, wordt een bedrag van 1138 gl. geëist door de heer van Weemselo. Ook is er sprake van een restant bedrag van 180 gl. i.v.m. de overleden vorige mulder. 16 juli 1751. Namens de goedsheeren van Vleringe worden op grond van de marquenresolutie van 8 mei 1751 de meubile goederen, vee en gewas gepand van een aantal boeren uit die marke. Het ging om niet betaalde, nieuw aangemaakte (ontgonnen) markegrond : JEURINCK 60 gl. FRONTROT 60 gl. WIGBELT 40 gl. MIDDENDORP 70 gl. Berent MENSING 35 gl. Henric MENSING 15 gl. 17 sept. 1751. Jan JEURNINCK en FRONTROT doen pandkeringe tegen deze panding. Henric MENSING belooft echter de geëiste 15 gulden binnen 4 weken te betalen. 15 okt. 1751. Namens D.W. DULL als administrator van den armenstaat te Tubberge wordt omni meliori modo pandinge gedaan op de meubile effecten, vee en saadgewas van : Herman COERTSEN te Tubberge 80 gl. resterende landhuur (Jan) JEURNEMAN in Fleringe 30 gl. verlopen rente Herm SCHONEVELT in Geesteren 25 gl. resterende interesse NOBBEN Jan te Geesteren 25 gl. resterende interesse Willem van STEDE, Dorp Tubberge 36 gl. rugstendige interesse Derk van STEDE, Dorp Tubberge 30 gl. rugstendige interesse Op 22 okt. 1751 volgen er nog twee meer : Olde ROBERT in Geesteren 30 gl. resterende rente ELSEBROEK in Tubberge 50 gl. resterende rente. De armenstaat leende blijkbaar ook geld uit tegen rente. 15 sept. 1752. Wegens getaxeerde anslag worden namens de gecommitteerde goedsheeren der merkte Geesteren de meubile goederen, effecten, vee en saadgewas gepand van de volgende boeren uit Geesteren : REINTS Henric 50 gl. TIMMER Gerrit 50 gl. HUTTEN Henric 50 gl. BERGMAN 25 gl. Inv. nr. 42 : 2 nov. 1753. Derk GEERLIGS is anlegger tegens Gerrit SOMBEKE, wegens 2 gl. kosten van consumptie in bier en voesel die door Jan OPHUIJS en Hermken SOMBEKE, gedaagdes dogter, met haar ouders, vrienden en naburen den 9 augustus 1750 ten sijnen huijse souden zijn gemaakt. De aangeklaagden zijn bereid de eed af te leggen, dat daarvoor geen order was gegeven. (Denekamp). 12 dec. 1755. Gerrit ter HEINE in Geesteren en zijn schoonmoeder Hermina GEERDINK, weduwe van Gerrit ter BEKKE, panden Braak HENRICS plaatse in de Hardbrinkhoek, toebehorende Berent en Bernardus ALBERTS, wonend opt Vriesenveen. Inmiddels zijn door mij vele aantekeningen gemaakt van processen voor de Landgerichten Oldenzaal en Ootmarsum. Deze betreffen Beuningen, Denekamp, NoordDeurningen en Tilligte en in mindere mate de Lutte. Als het me niet teveel tijd kost, ben ik (met mate) bereid ook anderen verder te helpen. Denkt u wel aan de portokosten. Mijn adres is: Pachtersveld 207, 7527 CT Apeldoorn. Gemiddeld gebruik ik 2 postzegels voor een antwoord. Houdt u ook rekening met verscheidene weken vertraging bij de beantwoording. U kunt mij ook eerst bellen (055 - 33 85 97).
5
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
De publikatie van kwartierstaten, stamreeksen, genealogieën en parentelen. U kunt kwartierstaten, stamreeksen, genealogieën en parentelen inzenden. Er zijn geen tijdsrestricties. Denkt u echter wel aan de privacy van nog levende personen. U mag alle relevante opmerkingen vermelden. Onderstaande publikaties worden onder de volledige verantwoordelijkheid van de indiener geplaatst. De redactie zorgt alleen voor eenheid in presentatie. Indien u gebruik wil maken van de gegevens is het sterk aan te bevelen dat u de bron raadpleegt. Deze bron is zeer waarschijnlijk in te zien bij de indiener van de desbetreffende kwartierstaat. Stuurt u eventuele aanvullingen en/of opmerkingen op de gepubliceerde kwartierstaten ook op naar de redactie, zodat de redactie deze in een komende Twente Genealogisch kan opnemen. Bij voorbaat hartelijk dank.
GENEALOGIE HOFSTEE I (95-06-G) H.A.G.M. Hofstee, Lattrop I Hendrick HOFSTEE, geb. verm. Lattrop vóór 11-3-1577, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop vóór 11-3-1577, ondertr. verm. Ootmarsum, tr. verm. Ootmarsum N.N. HOFSTEE, geb. verm. Lattrop vóór 11-3-1577, landbouwster op Hofstee, overl. Lattrop ná 11-3-1577. Vermelding Markeboek; dat op 11 maart 1577 "Henrick Hofstes vrouwe eijn holt gehouwen"...."salige Henrick Hofstes vrouwe". Kinderen niet bekend. Wonende op het erve Hofstee te Lattrop.
GENEALOGIE HOFSTEE II (95-07-G) H.A.G.M. Hofstee, Lattrop I. Johan HOFSTEE-TER HOEFFSTEDT. Zijn schoonzoon, betaalde in 1644 versterfgeld voor zijn schoonvader op het erf Hofstee, geb. verm. Lattrop ca. 1600, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop ca. 1650, ondertr. Ootmarsum, tr. Ootmarsum ca. 1622 N.N. HOFSTEE-TER HOEFFSTEDT Waarschijnlijk op Hofstee geboren, geb. Lattrop ca. 1600, landbouwster op Hofstee, overl. Lattrop ca. 1670. Wonende op het erve Hofstee te Lattrop. Uit dit huwelijk: (waarschijnlijk, niet zeker) 1. Aelbert HOFSTEE-TER HOFFSTEDE, geb. verm. Lattrop ca. 1629, ged.(rk) verm. Ootmarsum, volgt IIa. 2. N.N. HOFSTEE-TER HOFFSTEDE, zie schoonzoon. (red.) IIa. Aelbert HOFSTEE-TER HOFFSTEDE, geb. verm. Lattrop ca. 1629, landbouwer op Hofstee, overl. verm. Lattrop ca. 1680, ondertr/tr. verm. Ootmarsum ca. 1652 Jenneken HOFSTEE-TER HOFFSTEDE, geb. verm. Lattrop ca. 1630, landbouwster op Hofstee, overl. verm. Lattrop ca. 1690. Wonende op het erve Hofstee te Lattrop. Uit dit huwelijk: 1. Jenneken HOFSTEE Erfdochter, geb. Lattrop tussen 1653 en 1660, landbouwster op Hofstee, overl. Lattrop ca. 1730, ondertr. Ootmarsum 7-11-1680 Berent RERINCK Zoon van Lubbert RERINCK en Jenneken RERINCK te Lattrop. Noemt zich na het huwelijk Hofstee, geb. Lattrop tussen 1650 en 1660, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop vóór 18-2-1714. Wonende op het erve Hofstee te Lattrop.
6
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
2. Geesken HOFSTEE-TEN HOFFSTEE, geb. Lattrop ca. 1653, landbouwster op Reerink, overl. Lattrop vóór 1714, ondertr. Ootmarsum 8-10-1676 Henrick RERINCK Zoon van Lubbert RERINCK en Jenneken RERINCK te Lattrop, geb. Lattrop ca. 1655, landbouwer op Reerink, overl. Lattrop vóór 1748. Kinderen Lubbert, Evert, Aelbert, Jan en Jenneken. Wonende op het erve Reerink te Lattrop. 3. Maria HOFSTEE-TER HOFFSTEE, geb. Lattrop ca. 1670, landbouwster op Scholte Lubberink, overl. Lattrop ca. 1745, ondertr. Ootmarsum, tr. Ootmarsum 7-6-1691 Jan SCHOLTE LUBBERINK zoon van Jan SCHOLTE LUBBERINCK en Gese TEN HORSTHUIS te Lattrop., geb. Lattrop ca. 1670, landbouwer op Scholte Lubberink, overl. Lattrop vóór 1745. Kinderen Engelberta en Joannes. Wonende op het erve Scholte Lubberink te Lattrop. 4. Aelken HOFSTEE-TEN HOFSTEE, geb. Lattrop ca. 1685, landbouwster op Tijhuis, overl. Denekamp ca. 1750, ondertr. kerk(rk) Denekamp 27-11-1718 Hendrik TIJHUIS-TIJHUIJS zoon van Hendrick TEN TIJHUIJS en ?, geb. Denekamp ca. 1690, landbouwer op Tijhuis, overl. Denekamp ca. 1750.
GENEALOGIE HOFSTEE III (95-08-G) H.A.G.M. Hofstee, Lattrop I. Jenneken HOFSTEE Erfdochter, geb. Lattrop tussen 1653 en 1660, landbouwster op Hofstee, overl. Lattrop ca. 1730, dr. van Aelbert HOFSTEE-ter HOFFSTEDE en Jenneken HOFSTEE-ter HOFFSTEDE, ondertr. Ootmarsum 7-11-1680 Berent RERINCK zoon van Lubbert RERINCK en Jenneken RERINCK te Lattrop. Noemt zich na het huwelijk Hofstee, geb. Lattrop tussen 1650 en 1660, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop vóór 18-2-1714. Wonende op het erve Hofstee te Lattrop. Uit dit huwelijk: 1. Jan HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 23-5-1681, zie IIa. 2. Evert HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 16-7-1682. 3. Aelbert HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 31-3-1684, overl. Lattrop voor 20-12-1685. 4. Aelbert HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 20-12-1685. 5. Berent HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 2-10-1687. 6. Jan HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 1-6-1690, zie IIb. IIa. Jan HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 23-5-1681, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop tussen 1748 en 28-12-1755, ondertr. Ootmarsum 1-4-1715 Jenneken (Jenne) BOSSINK dr. van Berent Harmz BOSSCHINCK en Aeltien TEN DAMHUIJS te Lattrop., geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 5-6-1681, landbouwster op Hofstee, overl. Lattrop tussen 1748 en 1750. Wonende op het Erve Hofstee te Lattrop. Uit dit huwelijk: 1. Joanna HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 3-4-1718, landbouwster op Roepe, overl. Breklenkamp ca. 1800, ondertr. Ootmarsum 18-10-1744 Jan ROEPE geb. Breklenkamp, landbouwer op Roepe, overl. Breklenkamp vóór 1795. Kinderen Gese en Jenneken. Wonende op het erve Roepe te Breklenkamp.
7
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) 2. Berend HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 8-8-1721, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop vóór 7-1-1758, ondertr. Ootmarsum 8-2-1756 Elisabeth SCHULTE PROBSTING dr. van Geerd SCHULTE PROBSTING en Helena SCHULTE ALBERS te Ochtrup, landbouwers, geb. Ochtrup 1733, landbouwster op Hofstee, overl. Lattrop 24-1-1814. Erfling Kinderloos. Wonende op het erve Hofstee te Lattrop. 3. Henricus HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 18-5-1723, overl. Lattrop vóór 1748. 4. Everardus (Evert) HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 15-8-1725, landbouwer op Velers, overl. Oud Ootmarsum ca. 1790, ondertr. Ootmarsum 29-41753 Joanna Maria (Janna) VELERS dr. van Jan VELERS en Mette VELERS uit Nutter/Oud Ootmarsum, ged.(rk) Ootmarsum 28-8-1724, landbouwster op Velers, overl. Oud Ootmarsum vóór 12-4-1761. Noemt zich na het huwelijk Velers. Op 12-04-1761 hertrouwt. Evert VELERS met Fenne STEGGINK uit Tilligte. Kinderen Joannes, Joanna, Maria, Henricus, Joannes Henricus Everardus, Hermannes, Aleidis en Gerardus Joannes. 5. Gesina HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 4-1-1728. 6. Euphemia HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 24-10-1729, landbouwster op Weenders, overl. Breklenkamp ca. 1790, ondertr. Ootmarsum 20-4-1760 Jan WEENDERS zn. van Gerrit WEENDERS en Swenne JANSEN te Breklenkamp, geb. Breklenkamp 1725, landbouwer op Weenders, overl. Breklenkamp ca. 1800. Kind: Zusanna Wonende op de kottersplaats Weenders te Breklenkamp. 7. Joannes HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 1-12-1731, overl. Breklenkamp, ondertr. Ootmarsum 15-5-1763 Swenne TEN BOLTE. 8. Conradus HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 2-1-1734, landbouwer op Buckhorst, overl. Reutum ca. 1800, ondertr. Ootmarsum 17-7-1773 Gesina GEERDINK dr. van Hendrik GEERDINK en Geertken GROOTHUIS te Nutter. Weduwe van Gerrit BUCKHORST te Reutum, geb. Nutter, ged.(rk) Ootmarsum 30-3-1731, landbouwster op Buckhorst, overl. Reutum. Neemt na het huwelijk de naam Buckhorst aan. Uit dit tweede huwelijk geen kinderen. Wonende op het erve Buckhorst te Reutum. 9. Joannes (Jan) HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 27-4-1739, landbouwer op Roelofs, overl. Lattrop 2-7-1807, ondertr. Ootmarsum 10-4-1768 Gesina ROELOFS dr. van Jan ROLEFSEN (ROELOFS) en Hendrica RERINCK te Lattrop, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 20-12-1746, landbouwster op Roelofs, overl. Lattrop vóór 1807. Neemt na het huwelijk de naam Roelofs aan. Kinderen: Joanna, Joannes, Gesina(bij het overlijden vermeld als Gesina Hofstee), Bernardus, Maria en Joannes. Wonende op de kottersplaats Roelofs te Lattrop. IIb. Jan HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 1-6-1690, landbouwer/kastelein, overl. Lattrop vóór 1725, ondertr. Ootmarsum 14-12-1718 Janna ELSEBROECK dr. van Harmen ELSEBROECK en Catharina Janz BOERICHTERS, weduwe van Joannes SELST, op Kaptein te Lattrop, geb. Lattrop ca. 1700, landbouwster op Kaptein, overl. Lattrop na 1748. Wonende op de kotterplaats Kaptein te Lattrop. Uit dit huwelijk: 1. Bernardus HOFSTEE/CAPITEIN, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 26-8-1719, overl. Lattrop vóór 1748. 2. Gerardus Joannes HOFSTEE/CAPITEIN, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 29-81721, landbouwer op Horsthuis, overl. Lattrop tussen 1773 en 1779, ondertr. Ootmarsum 18-11-1753 Joanna HORSTHUIS dr. van Henrie HORSTHUIS en Gese STEGGINK, landbouwers op het Horsthuis te Lattrop, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 31-3-
8
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) 1726, landbouwster op Horsthuis, overl. Lattrop vóór 4-9-1757. Noemt zich na het huwelijk Horsthuis. Kinderen: Joanna en Gerardus.
GENEALOGIE HOFSTEE IV (95-09-G) H.A.G.M. Hofstee, Lattrop I. Elisabeth SCHULTE PROBSTING dr. van Geerd SCHULTE PROBSTING en Helena SCHULTE ALBERS te Ochtrup, landbouwers, geb. Ochtrup 1733, landbouwster op Hofstee, overl. Lattrop 24-1-1814 ondertr.(1) Ootmarsum, 8-2-1756 Berend HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 8-8-1721, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop vóór 7-1-1758, zn. van Jan HOFSTEE en Jenneken (Jenne) BOSSINK. Erfling kinderloos. Wonende op het erve Hofstee te Lattrop. Elisdabeth SCHULTE PROBSTING ondertr.(2) Ootmarsum 16-4-1759 Gerrit EPPINK zn. van Gerrit EPPINK en Geertke BODDEN KUIJPERS te Beuningen, geb. Beuningen, ged. (rk) Oldenzaal 16-1-1735, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop vóór 13-2-1769. Neemt na het huwelijk de naam Hofstee aan. Wonende op het erve Hofstee te Lattrop. Uit dit huwelijk: 1. Berendina HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 10-11-1761, landbouwster op Groeneveld, overl. Tilligte, ondertr. Ootmarsum 1-5-1781 Jan GROENEVELD zn. van Bernd GROENEVELD, geb. Tilligte, ged.(rk) Ootmarsum, landbouwer op Groeneveld, overl. Tilligte ?-4-1801. Kinderen: Joanna, Gesina, Berendina, Gesina, Gerardus Joannes en Joannes. Wonende op de kottersplaats Groeneveld te Tilligte. 2. Joannes Gerardus HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 7-10-1763, overl. Lattrop vóór 20-5-1793. 3. Getrudis (Geertruij) HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 19-7-1765, landbouwster op Hofstee, overl. Lattrop 23-11-1823, ondertr. Ootmarsum 20-5-1793 Jan Hendrik LEVERINK, na het huwelijk HOFSTEE genoemd, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 16-11-1771, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop 28-2-1814, zn. van Joannes LEVERINK en Getrudis DETERINCK. Erflinge Wonende op het erve Hofstee Lattrop. 4. Joannes Henricus HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 20-10-1767, overl. Lattrop vóór 20-5-1793. Elisdabeth SCHULTE PROBSTING ondertr.(3) Ootmarsum 16-4-1769 Evert REERINK zn. van Jan REERINK en Jenne KOTTINK , geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 27-4-1736, landbouwer op Hofstee, overl. Lattrop 20-4-1819. Neemt na het huwelijk de naam Hofstee aan. Uit dit huwelijk: 1. Gesina HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 1-8-1770, landbouwster op Beernink, overl. Lattrop 28-10-1838, ondertr.(1) Ootmarsum 14-9-1794 Jan BEERNINK zn. van Joannes BEERNINK en Joanna LEFERINK, landbouwers te Lattrop, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum in 1767, landbouwer op Beernink, overl. Lattrop vóór 20-2-1805. Kinderen: Joanna, Gesina, Maria en Gesina. Wonende op het erve Beernink te Lattrop. ondertr.(2) Ootmarsum 20-2-1805 Jan MENSINK , geb. Tilligte, landbouwer op Beernink, overl. Lattrop. Noemt zich na het huwelijk Beernink. Kind: Joannes (Jan). Wonende op het erve Beernink te Lattrop. 2. Johanna HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 17-7-1773. 3. Maria HOFSTEE, geb. Lattrop, ged.(rk) Ootmarsum 16-3-1778, spinster/klopje op Hofstee, bewoonde als klopje de bovenkamer, overl. Lattrop 18-9-1825. De genealogieën HOFSTEE worden in één van de komende nummers van TG vervolgd.
9
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
KWARTIERSTAAT OUDE VELTHUIS (95-10-K) J.H.J. Egberink, Enschede In TG 94/2 heeft de heer Egberink de kwartiestaat Egberink laten publiceren. Een aanvullend gegeven hierbij is dat bij nummer 64 de opmerking " dat hij op 22 december 1830 zijn hofhorig erf van het Kapittel Oldenzaal heeft gekocht. Generatie I 1 Johannes OUDE VELTHUIS, geb. Den Haag 16 okt. 1909, overl. Hoogeveen 22 juli 1965, tr. Soloem (Ned. Indie) 18 juni 1939 met Rosalia JAMINAH. Generatie II 2 Jannes OUDE VELTJUIS, geb. Weerselo 11 juli 1858, overl. Oldenzaal 14 nov. 1946, tr. Oldenzaal 22 mei 1897 3 Johanna Hermanna ter BEEK, geb. Oldenzaal 13 jan. 1879, overl. Oldenzaal 21 nov. 1921. Generatie III 4 Hermannus OUDE VELDHUIS, geb. Deurningen 2 febr. 1800, overl. Weerselo 8 aug. 1859, tr. Weerselo 30 juni 1838 5 Janna OUDE VELDHUIS, geb. Weerselo 19 jan. 1813, overl. Oldenzaal 30 okt. 1882. Geneartie IV 8 Gerardus (Gerrit Jan) OUDE VELDHUIS, geb. Rossum 10 nov. 1759, tr. Oldenzaal 8 juni 1794 Jenne (Janna) Ter BEEK, (MULDERS), geb. omstr. 1775, overl. vóór 1796, tr. 2e Deurningen 9 dec. 1796 9 Aleida NIJENHAAR, (VIJNA), geb. omstr. 1767, overl. Weerselo 30 dec.1847. Generatie V 16 Jan OUDE (Ten) VELDHUIS, geb. omstr. 1725, overl. ná 1759, tr. Oldenzaal 9 april 1747 17 Janna (Jenne) Ter LINDE, (LINDEMAN), geb. omstr. 1725, overl. ná 1759. De heer Egberink heeft opnieuw 5 kwartierstaten ingestuurd. In verband met de ruimte wordt in deze TG alleen de eerste geplaatst. In één van de komende nummers van TG worden de overige 4 geplaatst.
10
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
BIJZONDERE ZAKEN. In de kerkboeken van Ev. Ref. Kirche van Uelsen staan niet alleen opsommingen van geboorten, nieuwe lidmaten, huwelijken en overlijdens, maar hier en daar hebben de predikanten kanttekeningen gemaakt. Hier enige voorbeelden. Misdadig: In 1768 wordt gedoopt: "Jan EGBERS soon Gerrit van HILTEN" Daaronder staat de opmerking:(fiche 4-1-89) "N.B.: 6 juni 1826 in Bentheim onthoofd wegens moord van een kind" In 1830 pleegt een op de zolder van het raadhuis gevangen gezette vrouw zelfmoord: (fiche 7-4-202) "d. 18 sept. heeft Diena WEERD, die wegens diefstaal op de dievekamer gezet was, zich aan het touw van de schoolklok opgehangen en haar leven geeindigd." Triest is de volgende overlijdensaantekening uit 1838:(fiche 7-5-260) "14 july ontvingen wij de treurige tijding van Wierden, dat Wilhelmina Henriëtta v. WIJNKOOP, dochter van wijl. Teunis Gijsbert van WIJNKOOP en Anna Maria BOLMAN, oud 22 jaren, zich verhangen heeft omdat eenen verleider haar eereloos gemaakt zou hebben." Vreemde kostgangers en andere gasten: Onder de overlijdens van 1739 komt de volgende persoon voor:(fiche 1-3-118) "een vreemde vrouw uit het witte peerd, alhier" Ook kinderen van echtparen, die geen lid van de gemeente waren, werden wel gedoopt, zoals blijkt in 1747 en 1754: Dopen 1747:(fiche 2-1-20) "Nicolaes WOLF uit Menfelde soon Nicolaes. N.B. is een arm soldaet wiens vrouw hier in de kraem bevallen." Dopen 1754:(fiche 1-4-224) "Johan Hindrik KANNENBERG, zijnde een linnendrukker, die sig met zijn vrouw hier bijkans een jaar heeft opgehouden, nadat hij goede attestatie van Luttersche predicanten vertoont heeft, is zijn dogter alhier gedoopt en Hanna Juliana genoemt."
BULLETIN BOARD SYSTEM BBS. E. Strunk, Almelo Nieuws van de telefonische genealogische computer vraagbaak "De Korenmolen" in Almelo. (Zie TG 95/2 blz. 44 t/m 46) Hallo genealogisch geïnteresseerde Twentenaar. De communicatiesnelheid van het BBS is verhoogd waardoor u nog sneller en dus met minder telefoonkosten, met de genealogische BBS kunt bellen. Hiervoor moet u zelf natuurlijk ook een snelle (28k8) modem in uw computer hebben.
11
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
Er zijn diverse uitbreidingen op het genealogische BBS "De Korenmolen". De volgende zaken kunnen voor u van belang zijn: Het nationale zoekprogramma BRONSCAN met vele getranscribeerde bronbestanden zijn vanaf heden ook te raadplegen. Ook onze afdeling werkt aan dit project mee. Wij hebben de uitgaven van de Genealogische Werkgroep Twente ter beschikking gesteld. U kunt in een groot aantal bronbestanden zoeken, maar deze bestanden kunnen niet van het bulletinboard worden gehaald (gedownload). Als u getranscribeerde bronnen heeft kunt u die ook inbrengen in het BRONSCAN project. Denkt u in dat geval ook even aan mogelijke uitgave door de Genealogische Werkgroep Twente, zie elders in dit blad (redactie). Er is ook een plaats op het BBS om met blue wave (een post (mail) programma) uw post te halen en brengen. U kunt in bijna alle gebieden lezen maar schrijven slechts in een beperkt aantal. Ook voor niet PVT'ers (voor verklaring zie TG 95/2 blz. 44 t/m 46) is er veel mogelijk in de verschillende toegangs-mogelijkheden. Uw tijd en uw ophaalmogelijkheden verbeteren sterk na bijvoorbeeld toezending van kwartierstaten enz. Bij interesse of aanvraag van een PVT-nummer kunt u telefonisch (dus niet via het BBS-nummer) contact opnemen met: Eric Strunk 0546-812105. Het telefoonnummer van de BBS is 0546-852483
VRAGENRUBRIEK. Deze vragenrubriek staat open voor alle leden van de NGV. Wij verwachten wel dat u uw vraag pas inzendt als u, min of meer, vastgelopen bent, dus de normale bronnen, zoals bevolkingsregister, register BS en DTB hebt geraadpleegd. Stuurt u uw antwoord a.u.b. aan de redactie, zodat het in TG kan worden opgenomen. Antwoord vraag 95-01 (TG95/1) Stadgericht Ootmarsum (voor burgers van de stad Ootmarsum). RAO Toegang 71.2. Lijst van processen. 1616-1617 (inv. nr. 20). Egbert ten MAETKOTTE contra Anna KLUMPERS. 1621 (inv. nr. 32). Johan STAVERMAN tegen Egbert ten MAETKOTTE, m.b.t. het saldo van de afrekening met Anna ten MAETKOTTE uit 1613. 1626-1627 (inv. nr. 45). Herman ten MAETEKATTE tegen Hendrik BRUGGINK (ter BRUGGEN) inzake 550 carolus guldens. 1635-1636 (inv. nr. 81). Egbert ten MAETCATTE contra Reint van BEVERFOORDE namens zijn (diens ?) vrouw Margarethe BENTINCK inzake beledigingen. 1650-1651 (inv. nr. 104). Anna ther MAETKOTTE, weduwe van Johan WERNERS contra Willem WERNERS, haar schoonvader, i.v.m. scheiding en deling van goederen. 1651 (inv. nr. 108). Johan Barthold BUSCHMAN, rector van Ootmarsum contra Herman ten MAETKATE, i.v.m. achterstallige landpacht. 1652 (inv. nr. 109). Herman te MAETKOTTE, burgemeester, contra Berent EILERS gerichtsdienaar, i.v.m. een schuld van 42 gl. 1652 (inv. nr. 111). Willem BERENTS contra Johan ten MAETKAETTE wegens de kooppenningen van een halve hof met spijker en huisje. ..?. (inv. nr. 114). Jan RIPPERDA, Drost van Twente contra Herman ten MAETKOTTE (misschien ook inv. nr. 113). 1654 (inv. nr. 117). Anna tho MAETKOTTE contra Janneken TIJDEMAN, weduwe van
12
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) Willem WERMERS i.v.m. 300 daalders. 1667-1669 (inv. nr. 146) Jan HULSINCK te Oldenzaal contra Fenne, weduwe van Herman ten MAATKOTTE i.v.m. 334 gl. geldlening. 1669 (inv. nr. 149) Anneke ten MAETCOTTE, weduwe van Jan WERNERS tegen tegen Anthoni en Jan EGBERTS wegens een perceel houtgewas. Voor de Drost van Twente werd in 1680 nog een proces gevoerd tussenDaniël MAATKATE, burger van Ootmarsum en Anna Catharina MAGNAES uit Witmont in Oostfriesland (inv.nr. 163). Vraag 95.05 (TG95/1) Op deze vraag heeft mevr. Grimberg uit Beusichem tijdens de contactdag in Borne een antwoord gekregen. Jammer genoeg kent de redactie het antwoord nog niet. Wel kreeg de redactie van de heer Scholten nog enkele aanvullingen op de naam Grimberg. Antwoord vraag 95.05 (TG95/1) Landgericht Oldenzaal, contentieuze zaken, R.A.O. 66.1. 20 nov. 1750. Namens Dr. DULL en Pr. ter HORST wordt omni meliori modo anpandinge gedaan op de beweeglike goederen en gewas van de meijer op 't erve ten Have tot Albergen om daar an te verhalen voor de eerste 28 gl. 15 st. en voor de tweede 53 gl. 16 st. wegens verdiend salaris en verschot in de procedure van sijn vrouw tegens Herman Hermsen van den GRIMBERG voor 't Hoogadelik Landdrosten gerigte van Twente gevoert. In het boek van Eijken[1] wordt inderdaad dit proces uit 1749/1750 tussen Grimberg en ten Have uit Albergen vermeld (proces- en inventarisnummer 321). In hetzelfde boek staat ook een proces uit 1798 waarin een timmerman Willem GRIMBERG te Driene wordt genoemd, die was mishandeld door ene Hendrikus de WEERD uit Albergen (proces- en inventarisnummer 749). 22 feb. 1807. Hermannus VOS en zijn vrouw Elisabeth LODEWIJKS machtigen hun zoon Jan VOS om aan Willem GRIMBERG te transporteren een stuk bouwland van 3 schepel (30 are), de Bree genaamd, in Klein Driene gelegen, voor 230,=. De koopbrief was van 8 juli 1804[2]. 1812. Willem GRIMBERG, zowel bewoner als eigenaar van het erf Esselink in Klein Driene koopt de tiende van dat erf af voor 1500,=[3]. Datzelfde erf was in 1761 aangekocht door (...?...) voor 2610,=[4]. Deze beide vermeldingen en de bronnen zijn te vinden in een artikel van G.J. Welberg[5]. F. Scholten, Apeldoorn Bronnen. [1]. Eijken E.D., "Drostambt Twente 1610-1811", publikatie nr. 26, Rijksarchief in Overijssel, Zwolle, (1993). Toegang : in Zwolle na te vragen. [2]. Landgericht Oldenzaal, toegang 66.1., inv. nr. 21, blz. niet precies opgeschreven, tussen 140 en 155. [3]. A.R.A. Den Haag, inv. nr. 2.01.24, arch. nr. Q-389. [4]. Landgericht Oldenzaal, toegang 66.1., inv. nr. 16. [5]. Welberg G.J., "De marke Klein Driene (12), tienden, pachten en belastingvormen", in Oald Hengel, aug. 1994, blz. 86 en 87, uitg. St. Oudheidkamer, Beekstraat, Hengelo. Vraag 95-13 Een vraag van het Genealogisch bulletin board (BBS-WGA) Ik zoek de geboorte- en verdere gegevens van Gerrit BEEKENKAMP (BECKENKAMP), j.m. van Overijssel, tuinman, wonend te Rijswijk en te Loosduinen. Lidmatenregister Hervormde gemeente Loosduinen 1713-1788: 1737 Gerrit is voor de eerste keer in ondertrouw gegaan te Rijswijk op 11 oktober 1738 en getrouwd te De Haag (nieuwe kerk) op 26 oktober 1738. Bij de doop van enige van zijn kinderen wordt als getuige een Jan BEEKENKAMP genoemd. Mogelijk
13
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) is dit een broer van Gerrit. Wie kent deze Gerrit of wie heeft nadere gegevens over de familienaam Beekenkamp (Beckenkamp)? P. Schelling, Rijswijk Vraag 95-14 Wie heeft onderzoek gedaan naar de familienaam -van LANGE(N)- in Rijssen en/of omgeving, rond 1700. J.P. van Langh, Helmond (overgenomen uit mededelingenblad NGV-afdeling Kempenen Peelland) Vraag 95-15 Wie is er bezig met onderzoek naar de familie GROOTERS in Den Ham? De stamvader (voor zover bekend) is Wicher Hendriks GROOTERS, geb. in Den Ham, gehuwd met Maria Jans ten BRINKE of ROMPELMAN. M. Huisman-Grooters, Joure. Vraag 95-16 In TG 94/2 heb ik een artikel over het 19e eeuwse doopboek van Enschede geschreven. In dit artikel maakte ik melding van Maria VENTERINK, d.v. Auguste Jean Marie MICHAUD, gens d'armes, en Gerardina VENTERINK. In de boeken over Enschede kan ik niet vinden welk Frans legeronderdeel in Enschede gelegerd is geweest. Waar zou ik dit kunnen vinden en hoe gaat de zoektocht dan verder? F.C. Walhof, Hengelo. Vraag 95-17 Johanna Maria WALHOF huwde te Almelo Maxime Germain LANCE uit Parijs. Na hun huwelijk vertrokken ze op 27 juni 1947 naar Pavillons sous Bois, 13 Allee Pierre Brosselette. Johanna Maria overleed op 7 juli 1981 te Pessac (dep. Gironde in Frankrijk). Misschien is ze ook te Pessac begraven. Wie komt er tijdens de vakantie in de buurt van deze plaats en maakt voor mij een foto van het graf? F.C. Walhof, Hengelo
NIEUWE lEDEN STELLEN ZICH VOOR. J.H. Borgman In bijna elk nummer kunt u wel de lijst van de nieuwe leden vinden. Maar waar zoeken deze leden precies naar. Is het hun eigen naam of een totaal andere? Zoeken ze in Twente of in Zeeland? Alleen een naam, adres en telefoonnummer zeggen te weinig. Daarom deze rubriek waarin nieuwe leden zich kunnen voorstellen. B.C. Kranenburg uit Hengelo (074 - 77 57 56) heeft al een publikatie op zijn naam staan. Hij heeft het familieboek Kranenburg uitgegeven. Omdat een deel van zijn zoektocht in het Groningse plaats moet vinden, is hij tevens lid van de afdeling Groningen. Hier zoekt hij naar de familienaam Limborch. In Twente is hij geinteresseerd in de namen Oude Kamphuis (Borne) en Rikhof (Langeveen). A.H. Letteboer uit Almelo (0546 - 86 24 13) zoekt gegevens over de familienamen Letteboer en Wichers in Vriezenveen, Almelo en Nordhorn. E. Strunk uit Almelo (0546 - 81 21 05) zoekt voornamelijk in de regio Zwolle. Hij zoekt voornamelijk naar zijn eigen familienaam Strunk. J. Welman uit Hengelo (074 - 77 46 06) zoekt in Oost-Nederland. In Steenderen gaat zijn belangstelling uit naar de naam Pennekamp. Dichter in de buurt is hij
14
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) geinteresseerd in de namen Welman (Lonneker), Gosselt (Saasveld) en Kemna (Tubbergen). Mevr. C. Wijnstra-Aal uit Nijverdal (05486 - 111 42) is behalve lid van het N.G.V. ook actief in een werkgroep in Nijverdal, die zich eveneens deels bezighoudt met genealogie. In Markelo en Amsterdam zoekt zij de familienamen Aal, Hulsman en Wijnstra.
GENEALOGISCHE WERKGROEP TWENTE (GWT). F.J.M. Agterbosch Zoals u weet houdt bovengenoemde werkgroep zich bezig met het verwerken van historische bronnen, waarbij de nadruk op genealogie ligt. De uitgewerkte gegevens zullen openbaar worden gemaakt. De werkgroep heeft circa 45 bronnen in bewerking. Een geactualiseerd belangstellingsformulier, met alle in behandeling zijnde bronnen, is op te vragen bij de distributeur van de werkgroep dhr. A.P.C. Kwaaitaal (Ton). Voor zijn adres zie de binnenzijde van het voorblad onder penningmeester van de afdeling. Publikaties 1995 Nummer Omschrijving 1 Trouwboek Haaksbergen (RK) 1732-1808 2 Doop- en Trouwboek Geesteren (O) (RK) 1768-1834 Geplande publikatie 1995 (oktober) 3 Volkstelling Oldenzaal Stad 1748 Transcriptie en index. 4 Volkstelling Oldenzaal Ambt 1748 Transcriptie en index. 5 Doopboek Losser (RK) 1e Helft 1716 - 1765 Transcriptie en index op dopelingen, hun ouders en getuigen. 6 Doopboek Losser (RK) 2e Helft 1766 - 1812 Transcriptie en index op dopelingen, hun ouders en getuigen. 7 Doopboek De Lutte (RK) 1799 - 1812 Transcriptie en index op dopelingen, hun ouders en getuigen. Het bestuur van de werkgroep heeft op haar laatste bijeenkomst besloten, i.v.m. eenduidigheid, alle publikaties dezelfde verkoopprijs te geven. Zoals u weet, wordt gestreefd naar een gemiddeld aantal bladen van circa 80 (160 bladzijden). De uitvoering is in A4 met een plastic ringband. De verkoopprijs per uitgave is ƒ 25,-- exclusief verzendkosten. De diskettes van de uitgaven kosten ƒ 20,-exclusief verzendkosten. De verzendkosten bedragen ƒ 7,50 per boek of diskette. Indien een boek en een diskette tegelijk besteld worden, zijn de verzendkosten ook ƒ 7,50. Bij het bestellen van meerdere diskettes tegelijk zijn de verzendkosten ook ƒ 7,50. Aanvragen, ook van de nog niet uitgegeven bronbewerkingen, kunnen worden gedaan via een Bestelbiljet. Dit bestelbiljet is te verkrijgen op onze bijeenkomsten of aan te vragen (insluiten retour postzegel) bij: A.P.C. Kwaaitaal Dennenbosweg 17 7556 CB Hengelo (o) tel. 074-434002. Op bovengenoemd telefoonnummer zijn de uitgaven ook telefonisch te bestellen.
15
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
VERSLAGEN VAN BIJEENKOMSTEN VAN DE AFDELING. F.C. Walhof Zaterdag 8 april 1995. Regionale Genealogische Informatiedag 8 april 1995. Voor de tweede maal in het bestaan van onze afdeling werd er zelfstandig een Regionale Genealogische Informatiedag georganiseerd. Was de eerste dag al een groot succes, deze tweede dag overtrof de eerste. In De Spil in Borne kwamen zo'n 175 mensen uit alle delen van Nederland bijeen. De informatiedag stond in het teken van genealogische- en historische informatie van historische- en heemkundeverenigingen uit de regio. Ook werden verschillende genealogische computerprogramma's gedemonstreerd. Zaterdag 13 mei 1995. Op 13 mei 1995 kwam de heer Adriaensen uit Amsterdam bij ons op bezoek. Voor een gehoor van bijna 50 mensen sprak hij deze middag over identificatieperikelen. De familie Adriaensen komt van oorsprong uit de Meierij van Den Bosch, de Baronie van Breda en Noord-België. Tijdens zijn zoektochten in de verschillende archieven kwam hij opmerkelijke dingen tegen. Zijn interesse ging hierbij vooral naar de processtukken uit, omdat in deze stukken ook het dagelijkse leven van de mensen beschreven staat. Het identificeren van mensen gaat op verschillende manieren. Je hebt een administratieve identificatie o.a. door geauthentiseerde stukken zoals het paspoort, het rijbewijs of referenties, biologische identificatie door huwelijk en juridische identificatie d.m.v. vingerafdrukken en DNA-onderzoek. De eerste groep die de spreker noemde waren de transsexuelen en hermafrodieten. In Breda woonde Marie van Antwerpen. Omdat zij als man te boek stond (Jan van Antwerpen), kon zij/hij twee keer een vrouw huwen. Verder vond Adriaensen een proces dat maar liefst 25 jaar duurde. Een vader liet zijn zoon opsluiten, omdat het niet duidelijk was of het nu een man of een vrouw was. Pikant detail was, dat de vader de openbare aanklager van de bisschoppelijke rechtbank en zelf zoon van een priester was (deze groep komt later aan bod). Ook het vaderschap is niet altijd duidelijk. Is de man die een ongehuwde moeder huwt ook de vader van het kind? De pastoor van Meerle wist het op 10 maart 1656 ook niet meer. Hij noteerde dat er een jongetje Sprangers was geboren. Als opmerking schreef hij erbij dat de man of de zwager de vader konden zijn. Catelijn van de Bos maakte het wel erg bont. Zij huwde vijf keer. Niet na elkaar maar tegelijkertijd. Ze leefde met vijf wettige echtgenoten en had verschillende kinderen. Toen dit ontdekt werd, werden Catelijn en haar mannen opgehangen. De kinderen werden onder gastgezinnen verdeeld. Een andere groep waarbij de identificatie moeilijkheden oplevert zijn de bastaarden. Deze kinderen ontstonden uit relaties die nog niet bezegeld of die onwettig waren. Kinderen, verwekt tijdens overspel of door incest of incontinentie (een priester is de vader). Economische omstandigheden kunnen er voor zorgen dat een moeder ongehuwd bleef. In de 17e eeuw kostte een kind ƒ 20,per jaar en dit was voor de vaders vaak te duur. Door gewoonterecht was het voor een vrouw echter ook vaak heel aantrekkelijk om ongetrouwd te blijven. Bij een huwelijk verloor de vrouw al haar rechten. Bezittingen e.d. gingen direct over naar de echtgenoot. Een incestgeval vond plaats in Helmond. Jan Biertempel verwekte een kind bij z'n dochter Keetje. Keetje vertrok naar Amsterdam om daar te bevallen. Hier werden twee ouders gekocht, die het meisje Maria lieten dopen.
16
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) In 1740 kregen broer en zus Van Uden in Veghel een kind. Om dit te verbergen werd er in het doopboek geknoeid, omdat op deze illegale relatie de doodstraf stond. De positie van bastaarden was soms erg moeilijk. Iedereen wist dat ze bestonden en wie de vader was. Vooral op het platteland keek men niet vreemd van een bastaard op. In die tijd hadden ook vele priesters kinderen. Toch kon de bastaard niet van zijn vader erven. Het aandeel in de erfenis kwam in handen van de landsheer. In Noord-Brabant zijn octrooien bewaard gebleven waarin staat dat een deel van de erfenis naar de landsheer moest gaan en dat een deel voor de bastaard was. In deze octrooien staat ook vaak de legitimatie van het bestaan van de bastaard. Het verzet tegen het bestaan van bastaarden werd in de late middeleeuwen aangevoerd door iemand die zelf bastaard was, namelijk Erasmus van Rotterdam. Bij het zoeken naar familieleden kan men soms de hulp in roepen van voornamen. Moeilijk kan het worden als Bart als Lambertus, Albertus, Bartholomeus etc. in de doopboeken is ingeschreven. Ook het Sacrament van het Heilig Vormsel kan problemen opleveren. Men koos dan vaak voor een andere voornaam, die men later bleef gebruiken. Het gebruik van achternamen is pas na 1812 stabiel. Voor die tijd kon het voorkomen dat kinderen in een gezin verschillende achternamen droegen. In Twente is dit heel gewoon, maar ook in andere streken in Nederland kwam dit voor. De heer Adriaensen noemde het voorbeeld van Gosen Knoden die kinderen met zes verschillende achternamen had (boerderijnaam of de plaats waar men geboren was). Verder kan ook het gebruik van het patronym problemen opleveren. Er zijn ook voorbeelden bekend van matronymen en vernoemingen (wat betreft de achternaam) naar de grootmoeder. Volgens de wet werden natuurlijke kinderen naar hun moeder genoemd. Maar tegenwoordig kunnen ook kinderen die binnen een huwelijk geboren zijn de naam van de moeder dragen. De broer van de heer Adriaensen, Johan, woont in Zweden. Zijn kinderen het echter Johansson, de naam van zijn echtgenote. Assimilatie en hypercorrectie leveren soms ook moeilijkheden op. Hipolytus kan in België Iepels heten. Door assimilatie wordt Jan Iepels later Jan Niepels, zodat de verbinding met Hipolytus onduidelijk is. Iemand met de familienaam Van Nooyen kan plotseling Van Ooyen heten omdat de ambtenaar van de BS het plaatsje Ooyen kende (hypercorrectie). Toponymen zijn ook niet altijd even duidelijk. Komen de Van Gestels nu uit Luyksgestel, St. Michielsgestel, Moergestel, Belgisch Gestel of uit Gastel? Als u soldaten in de familie hebt, zult u ongetwijfeld ook vaak met de handen in het haar hebben gezeten. Aangezien soldaten erg mobiel moeten zijn, moet u de precieze route van de onderdelen te weten zien te komen. Behalve Nederlandse soldaten trokken enkele eeuwen geleden ook huursoldaten van andere nationaliteiten door ons land. Walen, Schotten, Duitsers, Zwitsers, Spanjaarden en Albanezen (Albanië, Servië, Kroatië en Bosnië). Albertus Marcus Lucas, die valkenier was, overleed op 80 jarige leeftijd als Marcus Lucas den Albanese. In Tilburg werd in 1632 Antonius Bernards ingeschreven. Hij sneuvelde in dat jaar bij Leuven. In de overlijdensakte staat vermeld dat hij te Alexandrië in Thracië geboren was. Soms is niet duidelijk wie er achter een "Nederlandse" (verdietste) naam schuil gaat. Iemand met de naam Donkers kan vroeger Duncan geheten hebben. De heer Adriaensen merkte bovendien op dat men testamenten van soldaten veelal te Valladolid in Spanje moet zoeken. Fouten in naamsgeving kunnen ook op bureaucratische weg ontstaan. Indien men geen geboortebewijs kon overleggen, kon men via de vrederechter toch de benodigde bewijzen m.b.t. de geboorte krijgen (akten van bekendheid). Inschrijvingen aan universiteiten zijn af en toe ook onduidelijk. Omdat men vaak ver van huis studeerde en de naam van het dorp of de stad op de administratie van de universiteit niet bekend was, noemde de student vaak een grote stad die in de buurt lag. Jan van Tulder uit Lage-Mierde, zoon van de schout van Hilvarenbeek, studeerde aan de Sorbonne in Parijs. Bij z'n inschrijving vertelde hij, dat hij uit Antwerpen kwam. Zijn eerste baan was aan de universiteit van Leuven. Hier vertelde hij, dat hij uit Parijs kwam.
17
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) Kloosterlingen moesten bij het intreden in een klooster hun burgerlijke identiteit en status afleggen. Men koos een nieuwe kloosternaam en de achternaam werd gevormd door de geboorteplaats of -streek. Zo werd Michiel Otte uit Hilvarenbeek Michael Brabanticus. De zoektocht naar een kloosterling in de familie wordt bemoeilijkt, doordat hun erfdeel bij het intreden meteen moest worden ingebracht in de bezittingen van het klooster. In testamenten van hun familieleden worden deze mensen daarom ook niet meer genoemd. De ouders van vondelingen zijn vaak moeilijk te traceren. Legde een moeder haar kind te vondeling, dan stonden daar voor haar zware straffen zoals geseling en verbanning op. Vooral in tijden van economische crises nam het aantal vondelingen erg toe. In Brussel werden in 1658 maar liefst 624 kinderen te vondeling gelegd. De kerk nam een belangrijke positie in wat betreft het te vondeling leggen. Weliswaar werd het veroordeeld maar tijdens het Concilie van Rouan in 1024 nam men het besluit dat, ter bescherming van het leven van de baby, de moeder het kind op de trappen van de kerk mocht achterlaten. Tijden van laagconjunctuur en oorlogen zorgden voor moeilijke omstandigheden voor de bewoners van Europa. Economische- en politieke vluchtelingen, ontheemden, werklozen, Joden, die voor pogroms waren gevlucht, zigeuners, deserteurs, Bohemiens, Moskovieters (o.l.v. Ekster-Jan) trokken door Europa. De bewoners van Europa waren vaak bang voor deze rondtrekkende mensen. Men kon ze moeilijk plaatsen en daarom werden ze vaak vervolgd. Ook het feit dat ze tweederangs beroepen als ketellapper en varkenscastreerder of lubber hadden, zorgde nu niet bepaald voor een goede verstandhouding met de bewoners van de steden en dorpen. Om aan geld te komen hielpen de zwervers in de zomertijd bij de oogst of later bij het spinnen. Dat de zwervers echter niet altijd vredelievend waren kon de heer Adriaensen ons a.d.h. van zijn eigen kwartierstaat ook vertellen. Jan Klaas Leenderts, die in zijn zwerverstijd Jan Hole werd genoemd, werd samen met zijn hoogzwangere vriendin Sien gearresteerd. Beiden kregen de doodstraf. De straf van Sien werd, vanwege haar zwangerschap, omgezet in geseling en verbanning. Het kind dat ze kreeg werd haar afgenomen en bij Peter van Wijk, een gereformeerde schoenlapper in het katholieke Brabant geplaatst. De heer Adriaensen had in zijn kwartierstaat ook nog een zwerfster die de naam Maria Ethiopissa droeg. De heer Adriaensen sloot de boeiende en interessante lezing af met de zin: "Er staat niet wat er staat".
AANKONDIGINGEN. In deze rubriek wordt beknopt aangegeven of er in ons werkgebied voor genealogen interessante aankondigingen aanwezig zijn. Ieder kan haar/zijn verslag voor deze rubriek inleveren bij de redactie. - Op zaterdag 16 september 1995 zal er op het Erve Kots te Lievelde een Regionale Contactdag voor Familie-, Boerderij- en Streekgeschiedenis in OostGelderland, worden gehouden. De organisatie van deze contactdag (van 10.00 tot 16.00 uur) is in handen van de afdeling Achterhoek van de Nederlandse Genealogische Vereniging, de Oostgelderse Stichting voor Genealogisch en Algemeen Historische Documentatie, de Werkgroep voor Familie- en Boerderijgeschiedenis in Oost-Gelderland, sectie van de Oudheidkundige Vereniging de Graafschap alsmede het Staring Instituut. Het erve Kots is gelegen te Lievelde (tussen Groenlo en Lichtenvoorde). Het erve Kots is een voormalig 'los hoes' dat thans als zalencentrum annex museum dienst doet.
18
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) - Op zaterdag 7 oktober 1995 zal er in het gebouw van het Rijksarchief van Overijssel te Zwolle een informatiedag georganiseerd worden met als thema COMPUTER & GENEALOGIE. Zie ook onder bestuursmededelingen. - Op zaterdag 28 oktober organiseert de Historische Vereniging Lochem-Laren een genealogische middag. De middag wordt gehouden in Hotel Restaurant "Hoog Langen" Barchemseweg 85 te Lochem van 13.00 tot 16.30 uur. De toegang is gratis. De nadruk van deze middag zal liggen op het uitwisselen van gegevens. Informatie over deze middag is te verkrijgen bij F.P.A. Steijnen, Postbus 120, 7240 AC Lochem. Tel. 05730-57839 - Op zaterdag 27 januari organiseert de NGV-afdeling IJsselanden een Sallandse Ontmoetingsdag. Deze dag zal worden gehouden in het Ommens Hervormd Centrum, Prinses Julianastraat 8 in Ommen. Over de invulling van de dag volgt nog nader bericht. Indien iemand wil meedoen aan deze dag, kan hiervoor reeds nu kontakt worden opgenomen met mevrouw F.M. Mulder-de Vries tel. 038-547960 - Reeds nu willen wij u wijzen op de Genealogische ADVIESdag ter gelegenheid van het 50 jarig jubileumfeest van de NGV op zaterdag 11 mei 1996 in de Jaarbeurs in Utrecht.
NIEUWE PUBLIKATIES. F.J.M. Agterbosch In deze rubriek worden nieuwe publikaties m.b.t. genealogie besproken. Ieder kan haar/zijn bijdrage naar de redactie sturen. GensDigit. Het volgende bericht is in de strikte zin geen nieuwe "publikatie". Wel is het nieuw en het wordt ook gepubliceerd. Wat is het dan wel? Er is een stichting in het leven geroepen die genealogische zaken publiceert op de computer Bulletin borden (BBS zie TG 95/2). Deze stichting is genaamd "stichting GensDigit" Het secretariaat wordt gevoerd door B. Ten Koppel, (Jupiter 15, 3402 HM IJsselstein, tel. 03408-83726) terwijl de voorzitter C. van Heuven is. Omdat (nog) niet iedereen een modem heeft en dus deze publikaties, die 4 keer per jaar gaan verschijnen, niet zou kunnen lezen brengt de stichting de gegevens ook op een diskette uit. U ziet wel u moet wel een computer hebben om het te kunnen lezen. Overigens zullen de berichten ook op papier op de afdelingsbijeenkomsten in te zien zijn. Indien u een modem heeft kunt u de publikaties, afgezien van telefoonkosten, gratis lezen. De diskette kost in 1995 ƒ 5,50 per los nummer. Met ingang van januari 1996 kost een los nummer ƒ 7,50. De prijs van een jaarabonnement op de diskette zal ƒ 27,50 bedragen. Ook voor het jaarabonnement geldt een kennismakingsaanbod: wie zich in de loop van 1995 opgeeft als abonnee, betaalt voor de resterende nummers van 1995 slechts ƒ 3,50 per nummer (diskette). De stichting stelt zich ten doel, om het gebruik van de computer bij genealogie in de breedste zin des woords te bevorderen. De stichting heeft hiervoor twee wegen te weten: 1. De stichting stelt computerprogramma's en bestanden op het gebied van de genealogie beschikbaar. het Bulletin Board IJsselstein is voor een belangrijk deel gewijd aan de genealogie en dit gedeelte van het bord wordt beheerd door en onder verantwoordelijkheid van de stichting GensDigit. Dit Bulletin Board is via een modem en een computer telefonisch te raadplegen. Veel van de daar opgenomen
19
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) bestanden kunnen ook naar de computer van de gebruiker worden overgehaald. Het telefoonnummer is : 03408-70908. Noot redactie: Zoals in TG 95/2 is geschreven kunt u ook via de BBS "De Korenmolen" in Almelo veel van deze zaken halen. Dit is m.b.t de telefoonkosten in het algemeen goedkoper. Wilt u hierover nadere uitleg belt u dan even met Eric Strunk de beheerder van de BBS in Almelo. Het spraaktelefoonnummer (dus niet het BBS-nummer) is 0546-812105. 2. De stichting geeft vier keer per jaar een tijdschrift "GensDigit Magazine" op het gebied van genealogie en computer uit. Hierin worden artikelen gepubliceerd die het gebruik van de computer bij het bedrijven van de genealogie betreffen. Ook wordt hierin een agenda bijgehouden van genealogische gebeurtenissen in Nederland en - voorzover voor onze lezers van belang - in de ons omringende landen. Deze agenda wordt maandelijks aangepast en is derhalve steeds zeer actueel!
Familieboek Engelbertink. In de Twentsche Courant van 29 maart 1995 meldt dhr. H. Engelbertink dat de publikatie van de geschiedenis van zijn familie in een ver gevorderd stadium is. Volgens het artikel is dhr. Engelbertink voornemens om op 4 november 1995 in Rossum een reünie van de familie Engelbertink te organiseren en op die datum het familieboek te presenteren. Informatie over het komende boek en de reünie zijn verkrijgen bij H. Engelbertink, Oldenzaalsestraat 6, 7596 KA Rossum, tel. 05411-25503 Mogelijk ten overvloede wil ik u wijzen op de lezing voor onze afdeling door de heer Engelbertink op 13 september 1995. Zie Activiteiten-Agenda.
DTB-Boeken Nordhorn (D). Ons medelid de heer Th. Davina uit Nordhorn heeft het DTB(THS) boek (Evangelisch-Gereformeerd) 1692-1800 getranscribeerd. - Taufbuch Nordhorn, Ev. ref. Kirche, 1692 bis 1800. - Trauungen Nordhorn, Ev. ref. Kirche, 1747 bis 1800. - Totenbuch Nordhorn, Ev. ref. Kirche, 1747 bis 1800. In de boeken zijn ook veel uit Nederland afkomste personen te vinden. Voor genealogische onderzoekers in het betreffende gebied een aanbeveling. De boeken hebben circa 300 bladzijden met een plastic ringband. Er is een index op familienaam aanwezig. De boeken kosten ƒ 50.-- per stuk exclusief verzendkosten van ƒ 7,50 en zijn te verkrijgen bij dhr. Th. Davina, Pestalozzistr. 137, 48527 Nordhorn (D), tel. 00-49592134612. Het is mogelijk dat dhr. Davina de bestelde boeken meeneemt naar de bijeenkomsten zodat geen verzendkosten verschuldigt zijn. De boeken zijn vanaf nu ook in te zien op onze afdelingsbijeenkomsten. Tevens zijn de boeken door dhr. Davina aan de afdeling geschonken. Zie Schenkingen in de bestuursmede-delingen.
20
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
BESTUURSMEDEDELINGEN. F.J.M. Agterbosch Studiedag Computer en Genealogie. In samenwerking met het Rijksarchief van Overijssel en de NGV-afdeling TWENTE organiseert de NGV-afdeling IJSSELLANDEN op zaterdag 7 oktober een studiedag in het gebouw van het genoemde rijksarchief aan de Eikenstraat 20 te Zwolle, met als thema Computer en Genealogie. Tijdens deze studiedag worden de 4 meest gangbare computerprogramma's gepresenteerd op het gebied van het automatisch beheren van genealogische gegevens, namelijk GensData 90, Gen- en Winkwast, HazaData en Pro-Gen. In vier workshops zullen de producenten zelf het publiek de werking uitleggen van de programma's. Daarnaast kunnen aanwezigen er zelf ook op de aanwezige computers mee "experimenteren". De studiedag begint om 09.30 uur en eindigt om 16.30 uur. Vanaf 9.00 uur is het gebouw open en kunnen de ingeschrevenen zich laten registreren en een informatiepakket krijgen op vertoon van hun toegangsbewijs. Om 9.30 uur wordt de studiedag geopend door de voorzitter van de NGV-afdeling IJssellanden, de heer Ir. J. Arink, waarbij de producenten en hun programma's aan het publiek worden voorgesteld. Vanaf 10.15 uur is er een kwartier koffiepauze en om 10.30 uur begint de eerste sessie van de workshops. De aanwezigen worden dan "verdeeld" over de vier programma's, die zij bij hun inschrijving hebben aangegeven. Van 12.30 tot 13.30 uur is er een lunchpauze om de eigen meegenomen of bestelde lunch te nuttigen. Tijdens de lunch kan men ook een informatiestand bezoeken van de CALS (Contactdienst NGV) en de DIP (Dienst Informatie NGV) van de NGV-afdeling IJssellanden. Vanaf 13.30 uur begint de tweede sessie van de workshops en kunnen de aanwezigen een ander programma bekijken, die ze ook op hun inschrijfformulier hebben aangegeven. Deze sessie eindigt om 15.30 uur in een kwartiertje koffiepauze. Nadien kunnen de aanwezigen in gezamenlijkheid het forum - bestaande uit de producenten en de organisatoren - bestoken met allerlei vragen over dit thema. Om 16.15 uur sluit de heer F.J.M. Agterbosch, voorzitter van de NGV-afdeling Twente, deze studiedag. Om 16.30 uur sluiten de deuren van het gebouw van het Rijksarchief. Het bijwonen van deze studiedag, waarbij men kan opgeven aan welke 2 workshops men wil meedoen, kan alleen, als men zich daarvoor heeft ingeschreven bij het secretariaat van de NGV-afdeling IJssellanden. Een inschrijfformulier is te verkrijgen bij de secretaris van de afdeling IJssellanden de heer G. van Keulen, Pr. Marijkestraat 9, 1619 BW Andijk of telefonisch: 02289-3609 (Alleen op werkdagen tijdens kantooruren en 's-avonds van 19.00 tot 21.:00 uur). De toegang is voor NGV-leden (na inschrijving en het verkrijgen van een toegangsbewijs) gratis, terwijl niet-leden ƒ 10,-- moeten betalen voor de inschrijfkosten. Men kan desgewenst op het inschrijfformulier ook aangeven of men een lunch wenst à ƒ 17,50 per persoon. Omdat er "maar" 100 belangstellenden aanwezig kunnen zijn, is het zaak dat men zich hiervoor tijdig opgeeft. Het bestuur van de afdeling vraagt enige mensen ter ondersteuning van de organisatie in het Rijksarchief in Zwolle. U kunt zich hiervoor opgeven bij de voorzitter F.J.M. Agterbosch.
21
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
Vervolgcursus Genealogie. Na een zeer succesvolle cursus voor beginners (40 personen) in het afgelopen voorjaar organiseert onze afdeling in het najaar een vervolgcursus Genealogie. Deze cursus zal worden gegeven vanaf 3 oktober 1995 en is bestemd voor onderzoekers die hun familiegeschiedenis verder en dieper willen uitzoeken. Een basiskennis van de genealogie is gewenst. De nadruk komt te liggen op het kunnen lezen en begrijpen van veel voorkomende oude archiefbescheiden. Verder zal aandacht worden besteed aan o.a. de Registers Naamsaanneming 1811-1826, Registres Civiques 1811-1813, Retorica Burgerlijke stand 1542-1812, Militieregisters 1815-1922, Hoofdelijke omslag 1851-1922, Patentbelasting 18051893, het Kadaster en vreemde woorden en begrippen uit het Middel-Nederlands. Veel voorkomende archiefbescheiden (aan- en verkoop, testament, boedelscheiding enz.) komen aan de orde, evenals oud geld, oude landmaten en tijdrekenkunde. Men moet de beschikking hebben over het cursusboek: "ik zoek mijn stamboom uit, U ook?" (Bij de cursusleiding verkrijgbaar à ƒ 10,--). Om de avonden goed te kunnen volgen is de aanschaf van oefenmateriaal à ƒ 10,-noodzakelijk. Cursusduur 6 lessen op de dinsdagavond, wekelijks startend op 3 oktober. Tijd 19.30 uur tot 21.30 uur Plaats Verenigingscentrum "De Spil", Deldenerstraat 84, Borne. Docenten W. Kooiman en G.J.L. Wiegerink. Kosten ƒ 60,-Aanmelding Via inschrijfformulier te verkrijgen bij G.J.L. Wiegerink, Castorweg 4-B, 7556 MD Hengelo (O). Tel. 074-420538 Aanmelden graag voor 15 september 1995. Gelijktijdige betaling aan Postbank(giro)nummer 5582643 t.n.v. de penningmeester NGV te Hengelo (O) Er volgt geen bevestiging. Indien de cursus niet doorgaat krijgt u hierover bericht en volgt terugstorting van het lesgeld.
Registers op de jaargangen Twente Genealogisch. Op de eerste 4 jaargangen van TG (1985 t/m 1988) zijn per jaargang door de heer R.J.C. van Waarde registers gemaakt. In 1991 heeft de heer H.C. Zorn een totaal register gemaakt over de jaargangen 1985 t/m 1990 (6 jaargangen). Omdat er zo nu en dan vraag was naar deze uitgave, heeft het bestuur deze opnieuw laten drukken en kan dit register door iedereen worden besteld bij de penningmeester van onze afdeling. Het register, in de grootte van Twente Genealogisch, kost ƒ 3,00 exclusief verzendkosten. De verzendkosten zijn ƒ 2,50. Het register zal op de komende bijeenkomsten ook te koop zijn. De redactie van TG is voornemens in januari 1996 een register uit te geven op de TG jaargangen 1991 t/m 1995.
Excursie Naarden. Zoals in de vorige TG gemeld zal het bestuur proberen in het voorjaar van 1996 een excursie naar ons verenigingscentrum in Naarden te organiseren. U hoort hier meer over in de komende TG's. Nu reeds is het mogelijk uw eventuele belangstelling te laten horen. Neem even contact op met onze penningmeester dhr. A.P.C.(Ton) Kwaaitaal. Voor het adres zie de binnenzijde van het voorblad.
22
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95)
Documentatie-punt. De uitvoering van de overeenkomst met de Oudheidkamer Twente over ons Documentatie-punt neemt enige vormen aan. De voorbereidingen zijn in volle gang. Wij willen u allen nogmaals vragen om genealogische/historische boeken, tijdschriften etc. te schenken of in bruikleen af te staan. Neem hiervoor contact op met dhr. J.H.(Herman) Borgman. Voor het adres zie de binnenzijde van het voorblad.
Schenkingen. Er zijn reeds enkele schenkingen aan ons Genealogisch Documentatie-punt gedaan. Hiervoor onze hartelijke dank. Boek SLAGHAREN Ons medelid dhr. G.E. Spies heeft de afdeling een boek geschonken over de bevolkingsregisters van het buurtschap Slagharen. Het boek gaat over de bevolkings-registers uit de periodes 1830-1849. De schrijver heeft dit boek besproken in TG 94/2 bladzijde 31 t/m 33. Boeken DTB(THS) Nordhorn (D) Ons medelid dhr. Th. Davina heeft de afdeling drie boeken met de transcriptie van het DTB-boek van Nordhorn (D) geschonken. Zie beschijving onder Nieuwe Publikaties. Boeken BOSWERGER Ons medelid dhr. T. Boswerger heeft de afdeling 2 boekwerken met een bundeling van min of meer losse gegevens over de plaatsen Geesteren (O), Gemeente Tubbergen en hun bewoners geschonken, waar voor zover tot nu bekend, de geschiedenis van de familie Werger, later Boswerger, en Leusink zich heeft afgespeeld. Boek EMSLÄNDISCHE GESCHICHTE Van de Studiengesellschaft für Emsländische Regionalgeschichte is ons bovengenoemd boek geschonken. Het boek is nummer drie uit een serie met historische onderwerpen uit het Emsland. Dank voor de schenkingen, de boeken zullen in de bibliotheek van ons Genealogisch Contact-punt in de Oudheidkamer Twente worden opgenomen, waar ze te zijner tijd voor ieder lid in te zien zijn.
ACTIVITEITEN-AGENDA F.C. Walhof De lezingen beginnen om 14.00 uur in het Parkhotel Hengelosestraat 200 Enschede (voorzover niet anders gemeld zie onder). Vanaf 13.00 uur is de Twentse Databank, de NGV contactdienst en de leestafel met veel geschreven tekst en
23
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) bronnen uit ons werkgebied, aanwezig. Tevens is er voor eenieder de mogelijkheid haar/zijn gegevens te presenteren. Laat het even weten. Woensdagavond 13 september 1995. Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. De avond begint om 20.00 uur. Zoals altijd kunt u al een uur eerder in de zaal terecht. Om 19.00 ligt alles weer voor u klaar.
ERVARINGEN VAN EEN DOORGEWINTERDE GENEALOOG Dhr. H. Engelbertink, Rossum De avond zal worden verzorgd door dhr. H. Engelbertink. Het eerste deel van zijn lezing zal zijn gewijd aan het onderzoek naar de familie- en plaatsnamen die eindigen op ing/ink. In het tweede deel van de avond gaat dhr. Engelbertink nader in op de problemen die zich voor (kunnen) doen bij genealogische onderzoek. Hij zal dit doen aan de hand van voorbeelden uit zijn eigen onderzoek naar de familie Engelbertink. Een en ander zal aan de hand van dia's worden toegelicht. Zaterdagmiddag 14 oktober 1995. 14.00 Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Zaal open vanaf 13.00.
ONDERZOEK IN OOST-EUROPA Dhr. L.G.Chr. Grabandt, Diepenheim Sinds de val van de Muur en de opening van Oost-Europa is het voor velen van ons mogelijk geworden om ook in dit gebied genealogisch onderzoek te doen. Dat dit onderzoek in Oosteuropese archieven nog steeds gepaard gaat met moeilijkheden zal dhr. Grabandt duidelijk maken. In zijn lezing gaat dhr. Grabandt in op de problemen en moeilijkheden die zich kunnen voordoen bij genealogisch onderzoek in de archieven in de voormalige DDR. Zaterdagmiddag 11 november 1995. 14.00 uur (zaal open 13.00 uur) Centrum "DE SPIL", Deldensestraat 84, Borne.
OPEN CONTACTDAG Omdat op deze middag onze stamzaal, Het Parkhotel, niet beschikbaar is, wijken we uit naar Borne. Er wordt op deze middag geen lezing gehouden. De middag zal geheel beschikbaar worden gesteld aan alle genealogen die hun onderzoeksresultaten willen presenteren. Dus persoonlijke presentatie. Tafels zijn beschikbaar. Iedereen is welkom. Uiteraard is ook de Twentse Databank, de NGV contactdienst en de leestafel met veel geschreven tekst en bronnen uit ons werkgebied, aanwezig. Zaterdagmiddag 9 december 1995. 14.00 Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Zaal open vanaf 13.00.
PUBLIKATIES VAN GEGEVENS Mw. E.W.A. Elenbaas-Bunschoten, Hilversum We weten allemaal dat het veel inspanning en moeite kost om uit allerlei bronnen gegevens voor ons genealogisch onderzoek te vinden. Maar het kost ons vaak nog
24
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) meer moeite om tot publikatie van de onderzoeksresultaten over te gaan. Veelal blijven die resultaten in de schoenendoos c.q. computer van de onderzoeker zitten. Om onze leden aan te sporen om tot publikatie over te gaan zal mw. Elenbaas-Bunschoten een voordracht houden over het publiceren van genealogische gegevens. Zaterdagmiddag 13 januari 1996. 14.00 Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Zaal open vanaf 13.00.
DE KERK VAN JEZUS CHRISTUS VAN DE HEILIGEN DER LAATSTE DAGEN EN GENEALOGISCH ONDERZOEK Op deze eerste lezing van het nieuwe jaar zal een lezing worden gehouden over de "Mormonen" en de rol die zij kunnen spelen bij genealogisch onderzoek. Nog openstaande, maar wel geplande datums zijn: Zaterdagmiddag 11 februari 1996 o.a. afdelingsledenvergadering. Zaterdagmiddag 9 maart 1996, 13 april 1996 en 11 mei 1996. In het volgende nummer van TG kunt u meer gegevens over deze middagen lezen.
WIST U DAT? In de Hengelose Openbare Bibliotheek kunnen de ingebonden jaargangen 1990 t/m 1994 van Twente Genealogisch geleend worden. In het gemeentarchief van Enschede zijn nu ook de DTB-fiches van Lingen (NG) aanwezig. U vindt op deze fiches de gegevens die tussen 1661 en 1852 genoteerd werden.
LEDENMUTATIES (april-mei 1995) NIEUWE LEDEN: 23254 23255 23305 23306 23368 23386 23387 23420
V.F.L. Pollé Wilhelminastraat 12 7511 DP Enschede J. Gerritzen-Leeflang Rhaanbrink 49 7544 NL Enschede P.A.C. Kole Kerkedennen 38 7621 ED Borne G.H. Geerlings Cramerstraat 21 7491 DL Delden D.C. van der Wel Tulpstraat 26 7555 BT Hengelo J.L. Hammink G. Breitnerstr 22 7556 XJ Hengelo L.T.J. Weeren Spielehorst 9 7531 ER Enschede W.J. de Boer-Marsman 't Swafert 84 7552 ZS Hengelo
ADRESWIJZIGINGEN: 12108 J.J. de Boer Wolfkaterweg 66 7554 PN Hengelo 14118 J.G. Lippers Boulevard 1945 nr 11 7511 NG Enschede 19996 F. v.d. Molen Lipperkerkstr. 156 7511 DD Enschede
25
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) VAN EEN ANDERE AFDELING: 21597 W. Kampman Leeghwaterlaan 1 8024 DZ Zwolle NAAR EEN ANDERE AFDELING: 21780 J. van Spijker-Post Oldenzaalsestr. 5 7551 AM Hengelo 23025 K. Verbeek Hengelosestraat 78 7482 AD Haaksbergen NIEUWE ABONNEE: 00000 H.F.A Kemerink op Schiphorst De Montestraat 7 7651 BG Tubbergen OPZEGGINGEN: 21364 H.G.M. Kok Blankenvoortlaan 10 7471 MG Goor
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE: H.A.G.M. Hofstee Dorpsstraat 14 7635 NC Lattrop E. Strunk Bizetstraat 21 7604 HT Almelo G. van Keulen Pr. Marijkestraat 9 1619 BW Andijk H.G.J. Kobes Melissehof 23 7641 GB Wierden. H.F. Mensink Mulderstraat 64 7482 NG St. Isidorushoeve F.L. Scholten Pachtersveld 207 7527 CT Apeldoorn. BBS "De Korenmolen" Almelo 0546-852483 (BBS-nummer) Zie voor de adressen van de bestuursleden binnenzijde voorblad.
INHOUD VAN DIT NUMMER: VAN HET BESTUUR 65 BIJNAMEN IN VRIEZENVEEN (Deel 1) 66 RECHTSZAKEN IN NOORD-OOST TWENTE 68 GENEALOGIE HOFSTEE I (95-06-G) 71 GENEALOGIE HOFSTEE II (95-07-G) 72 GENEALOGIE HOFSTEE III (95-08-G) 73 GENEALOGIE HOFSTEE IV (95-09-G) 75 KWARTIERSTAAT OUDE VELTHUIS (95-10-K) 76 BIJZONDERE ZAKEN. 78 BULLETIN BOARD SYSTEM BBS. 79 VRAGENRUBRIEK. 79 NIEUWE lEDEN STELLEN ZICH VOOR. 82 GENEALOGISCHE WERKGROEP TWENTE (GWT). 83 VERSLAGEN VAN BIJEENKOMSTEN VAN DE AFDELING. 84 AANKONDIGINGEN. 87 NIEUWE PUBLIKATIES. 88 GensDigit. 88 Familieboek Engelbertink. 89 DTB-Boeken Nordhorn (D). 89 BESTUURSMEDEDELINGEN. 90 Studiedag Computer en Genealogie. 90 Vervolgcursus Genealogie. 91 Registers op de jaargangen Twente Genealogisch. 92 Excursie Naarden. 92
26
'Twente Genealogisch' nr. 3 ( '95) Documentatie-punt. 92 Schenkingen. 92 ACTIVITEITEN-AGENDA 93 WIST U DAT? 95 LEDENMUTATIES (april-mei 1995) 96 AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE 96
27
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95)
CONTACTBLAD VOOR DE AFDELING TWENTE VAN DE NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING
VAN HET BESTUUR A.P.C. Kwaaitaal Nu de Zomer, voor velen bewust met een hoofdletter, weer voorbij is, kunnen we ons op gaan maken voor het 50 jarig jubileum van de NGV. De bedoeling is dat er op zaterdag 11 mei 1996 in de EXPO-zaal van de Jaarbeurs te Utrecht een Genealogische Adviesdag georganiseerd wordt. Maar voor we zover zijn zullen er ook binnen onze eigen afdeling weer diverse activiteiten plaatsvinden. Een van deze activiteiten is het opzetten van een verzameling bidprentjes als hulpmiddel bij ons familieonderzoek. Op dit moment bestaat onze verzameling uit ca 3500 bidprentjes van personen die in Twente zijn overleden. Misschien hebt u nog bidprentjes die u voor dit doel wilt afstaan. U kunt ze dan aan mij geven en ik zorg dan verder voor het opnemen in de index en in de verzameling. Een andere activiteit is het opzetten van een documentatiecentrum in de Oudheidkamer te Enschede. Ook daarin is uw bijdrage van harte welkom zowel in natura/boeken, tijdschriften, uw kwartierstaat, genealogie, stamreeks of parenteel als ook uw medewerking aan de verdere totstandkoming van dit centrum. Ook wil ik u namens de redactie nog het volgende voorleggen: Sinds enige tijd bestaat de redactie van Twente Genealogisch uit twee personen. We kunnen echter nog goed enige man/vrouwkracht gebruiken. Woont u in Hengelo of in de directe omgeving van Hengelo en hebt u eens in de drie maanden tijd en zin? Neem dan contact op met Frans Agterbosch of Freddy Walhof. Ik wens u veel genealogisch genoegen in de komende periode.
MARKEBOEK LONNEKER Diverse lezers. Antwoorden op "WIE HELPT" TG 1995 nummer 2 De Genealogische Werkgroep Twente is sinds enige tijd bezig met de transcriptie van het Markeboek van Lonneker. In TG 95/2 plaatsten we een oproep van de heer Wissink om hem te helpen bij de vertaling/uitleg van negen woorden. Deze oproep heeft in een aantal reacties geresulteerd. Hiervoor onze hartelijke dank. 1. Bestaedet: In het "Woordenboek Middelnederlands" van Pijnenburg e.a. staat op blz. 42: bestaden = 1. (weg)brengen; 2. (weg)geven; 3. uithuwen; 4. besteden, gebruiken; 5. goedkeuren; 6. bestellen; hem bestaden = zich verhuren. De vertaling is dan misschien "aan Gerrit Wigger gebracht of gegeven". (H.W. Stip, Enschede). Twents-Achterhoeks woordenboek van G.H. Wanink. bestaedet = verwant zijn (E.J. Grimberg-Van der Veer, Beusichem).
1
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Bestaedet = besteed of toebedeeld (O. Lunshof, Middenbeemster). Middelnederlands Handwoordenboek, J. Verdam. Bestaden = zich verhuren; bestadet, bestaet sijn = in iemands dienst zijn of het opmaken van een vonnis aan iemand opdragen'. (E. Borsboom-Holstege, Oostvoorne, G.J. Welberg, Hengelo). Uitbesteden. In de kerkeraadsprotocollen van Uelsen wordt regelmatig melding gemaakt van het feit dat iemand door de diaconie bij een gemeentelid wordt uitbesteed, d.w.z. daar tegen een vergoeding in huis wordt opgenomen. (B.J. Boerrigter, Geleen). Een uitdrukking die in meerdere markenboeken voorkomt, vnl. in de 16e eeuw. Voorbeelden: Markeboek Losser: In 1533 dient zich op de markevergadering de vraag aan hoeveel varkens de markerichter, ingeval het een vruchtbaar eikeljaar zal zijn, in de marke mag drijven (ackeren). Daarop wordt aan Geert Wernsink gevraagd daarover een oordeel te geven: 'dat ordell bestaedet an Geert Wernsink, die daerop mit den buijren wijsede undd stont voor recht dat mijn genadige Lieve Grave (de graaf van Bentheim als markerichter) van wegen des holtgerichts moege drijven laeten vijftheijn swijne unde eijne beer'. Markeboek Woolde: In 1570 'Item int jegenwoordigen markengerigt is eijn oordell bestadet an Arent Ensinck'. In dit geval handelde het om het al of niet verplicht zijn het schuttersambt aan te nemen. Een boer Geerdink genaamd, meende niet verplicht te zijn dat ambt te aanvaarden wegens 'olderdomme, kranckheyt oder andere gebrechlichheyt, nicht en can to kercke noch to mullen (molen) kommen'. Arent Ensinck heeft daarop 'met den gemeenen umstandt van recht erkant und ingebracht' dat Geerdink schuldig is zijn eed af te leggen en dat schuttersambt aan te nemen. Zoniet dan zal hij een ander in zijn plaats moeten stellen die bereid is de eed af te leggen en waarmee de markerichter tevreden zal zijn. Hieruit is af te leiden dat men omtrent een bepaald onderwerp in het onzekere verkeert en dat dan de hulp van een (oude) boer uit de marke wordt ingeroepen om, zonodig met hulp van zijn buurgenoten, een oordeel (vonnis) te geven. (Welberg) 2. Erwechschaffinge J.H. van Dale, Nieuw Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1e druk 1872, blz. 1235: wegschaffen = zich ontdoen van, verzenden, maken dat iemand wegkomt. Mogelijke vertaling: op straffe van boete het dadelijk wegbrengen of weghalen van de genoemde schapen. (Stip). Als boete het dadelijk wegvoeren (het Duitse wegschaffen) van de schapen. Mogelijk werden die daarna verkocht of moest de eigenaar ze terugkopen (F. Scholten, Apeldoorn) Vervangen in natura. (Lunshof). Schaffinge = verordening, uitdeling. Kan het hier betekenen:"op straffe van een boete ("pene") moeten genoemde schapen afgevoerd worden"? (Holstege). Verbeurdverklaren of verpanden. (Boerrigter). 3. Kijnboom In het Duits bestaat het woord die Kiefer. Dit woord is ontstaan uit Kien en Föhre en betekent: gewone, grove den of pijnboom. Dan kon kijnboom wel eens betekenen: gewone, grove den. Hierbij slaat kijn/kien op de spaanders die als fakkel gebruikt werden. (Stip). . Verder vestigt de heer Stip nog onze aandacht op de plaatsnaam Kinholt (gem. Hoogeveen). Volgens Prisma, Nederlandse plaatsnamen (Van Berkel en Samplonius) is deze naam ontstaan uit Kien (pijnboom) en Holt (hout, bos). In Matthias Lexers Mittelhochdeutsches Taschenwörterbuch wordt het Middelhoogduitse kienboum vertaalt als Kiefer (F.C.Walhof, Hengelo) Kienholt en Kienstobbe zijn bekende Drentse begrippen: fossiel hout uit het veen. Dit hout werd als goedkope verlichting gebruikt. Kijnboom zou dan inderdaad een dergelijke stam kunnen zijn. (Lunshof). Kinen = splijten, scheuren, vooral van grond door droogte. Een gespleten boom? (Holstege). De veronderstelling dat 'kijnboom' fossiel hout in veengrond is wordt bevestigd door zowel Dijkhuis in zijn woordenboek 'Twents in woord en gebruik' als door
2
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Gigengack in zijn 'Twentse woorden en gezegden'. Beiden baseren dit begrip op uitspraken van twentenaren. Fossiel heeft dan niet de betekenis van steen want in de aangehaalde uitspraken is steeds sprake van brandbaar 'kienhoolt'. (Welberg). 4. Lyckwaer en Loege Waer C.J. Snuif, Verzamelde bijdragen tot de geschiedenis van Twenthe: blz. 15:"Het onverdeelde veld was geen bezit van personen, maar bezit van bepaalde erven. Dat recht van elk erve noemde men w(h)are." Blz. 196:"..... een wahre was het aandeel dat op elk erve rustte en daaraan oorspronkelijk onverbreekbaar verbonden was. Later werd dit recht soms van het erve gescheiden en vond men hoeven zonder waarrecht (wanwahr) en waarrechten zonder hoeve, ledige wahren geheten." Het lijkt mij dat "loege waer" hetzelfde is als ledige wahr, ervan uitgaande dat "loege" een in het Duits gebruikelijke schrijfwijze is voor "löge" en dat is Twents voor leeg. N.a.v. opmerkingen van de heren Welberg en Engbers op de bijeenkomst van de Stichting Historische Sociëteit Enschede-Lonneker: Bij de eerste opzet krreg ieder een gelijk deel, dit schijnt dan (ge)liek waar genoemd te worden en is dan dus een gewone wahre. Dan zou "derhalve" kunnen slaan op het niet in de vraag vermelde feit dat Voortman nog wel een recht heeft (Lyckwaer), maar geen hoeve en dat zijn recht dus leeg is (Loege Waer). (Stip). Een waar was een aandeel in de marke en dus een aandeel in de woeste grond. Dit waar berustte bij de eignaar van het erf Voortman. Voor ca. 1700/50 was dit meestal niet de boer zelf. Die was toen vaak pachter of horige, maar mocht voor de uitoefening van zijn landbouwbedrijf natuurlijk wel gebruik maken van plaggen uit dit waar. De eigenaar was blijkbaar overleden en er was (nog) geen officiële nieuwe eigenaar, zodat het een lege waar was (het Twentse "leug"). (Scholten). Een lege waar was een waardeel in de gemeenschappelijke marke, dat oorspronkelijk heeft toebehoord aan een inmiddels niet meer bestaand erf. Het werd dan meestal toegevoegd aan een ander erf. De uitdrukking lijkwaar komt m.i. hiermee ook aardig overeen. (Boerrigter). Ook het woord Lyckwaer komt, zij het in andere vorm geschreven (b.v. lickwaer), in meerdere markenboeken voor. Het is een synoniem voor 'volle waar'. Een treffend voorbeeld daarvoor geeft het markeboek van de Esmarke in het voormalige gericht Enschede. Bij een opgave van de waartallen in de Esmarke in het jaar 1581 worden aan 38 van de 58 erven (inclusief 'die Wedemme'of pastorie) een 'lickwaer' toegekend. De term 'waar' of 'volle waar' zoals wel in andere markeboeken gebruikelijk is (b.v. Losser 'Vollgewahrett") komt in de bewuste opgave niet voor. Onder lickwaer moeten we een 'gelijke waar' verstaan, m.a.w. een volle waar of standaardwaar en vanouds, en nog steeds, gebonden aan een bepaald erf. Elf erven in de Esmarke bezaten enkel een 'kottwaer', d.w.z. dat deze erven in het algemeen het halve waarrecht bezaten. Het markeboek van Tilligte vermeldt in 1641 expliciet dat 2 kottersteden gelijk gesteld worden aan één erf. Overigens kwamen er ook talrijke ongewaarde kotters in de Twentse marken voor. Verschillende van de gewaarde kotters in de Esmarke zijn in hun naamgeving daaraan herkenbaar zoals Kottkamp, Swartkatte en ten Katte. Loege Waer moet gelezen worden als 'lege waar.' Ook een in verschillende Twentse marken voorkomende soort waar. Waarschijnlijk moet b.v. het waarrecht die kerken veelal in de Twentse marken hadden, beschouwd worden als zo'n lege waar. De kerk van Enschede bezat in de marke Driene 'eene waer'. In het markerecht van de Lutte wordt omstreeks 1440 van de ledige waren gezegd: 'Ende hieten ledighe waer want sie en hoert nu niet toe daer sie pleghen toe horene'. De oorsprong van een lege waar zou kunnen zijn gelegen ingeval een erf te niet ging. Het waarrecht bleef dan bestaan en kon dan onder de naam 'lege waar' elders terecht komen. Waarschijnlijk zal in vroeger tijden aan personen of instellingen buiten de marke, b.v. vanwege verdiensten voor de marke, het recht van een waar in de marke zijn toegekend zonder dat zij een erf in de marke bezaten. Zeer merkwaardig is het, dat in de Esmarke van de 38 erven waaraan een lickwaer
3
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) is toegekend, er 17 zijn die bovendien nog één of meerdere ledige waren bezaten. Het erf Kromhof bezat naast de lickwaer zelfs 3 ledige waren terwijl de erven Woolderink, Kolthof en Lippinkhof '1 lickwaer', '2 ledich waer' en nog '1 kottwaer' bezaten. Ik heb de indruk dat de Esmarke op deze bijzondere kombinaties van waartallen een uitzondering vormt. Overigens konden erven ook gedeeltelijk gewaard zijn b.v. halfgewaard, drieling gewaard = 1/3 gewaard (Agelo, Losser). Verder zijn er nog vele soorten waartallen waarvan in het verleden al getracht is een verklaring te geven. B.v. 'wanwhare', een waar 'tot de Heilige dracht tot behoef den bueren', de 'gegeven waer', de 'goodeswaer tot behoef der armen', de waar op 'die wedeme' (pastorie). (Welberg). 5. Onbespiert Twents-Achterhoeks woordenboek van G.H. Wanink. onbespiert = onbetwist. (Grimberg). In de trouwboeken van het Drentse Anloo kan men een aantal malen aantreffen dat een afgekondigd huwelijk is bespiert; het feest ging niet door omdat er bezwaren tegen het huwelijk waren gekomen (huwelijksbeloften of bloedverwantschap). Onbespiert is dus ongehinderd. (Lunshof). De gemeenschappelijke wegen onbelemmert (vrij) laten. (Welberg). 6. Opgebuytet Dit ben ik ook wel in de vorm van iemand "buitet op" of "doet opbadinge" tegengekomen, vooral in de Protocollen van de Landgerichten. Na de aanpanding was dit het eerste bod door de schuldeiser tijdens een openbare verkoping van de goederen van iemand die schulden had. Hier zal het wel betekenen dat iets gemeenschappelijk eigendom van de marke was en dat t.b.v. die marke openbaar verkocht moest worden. (Scholten) Twents-Achterhoeks woordenboek van G.H. Wanink. opgebuytet = vernielen, verkwanselen. (Grimberg). Mogelijk is dit woord afgeleid van 'upbiedinge', opbading of opbieding. In dat geval zal het om een door het markebestuur in beslag genomen pand gaan dat tegen betaling is terug te krijgen of eventueel gerechtelijk verkocht zal worden. De opbrengst zal dan ten goede aan de marke komen. (Welberg). 7. Sonnenboom Misschien ook Ronneboom of Runneboom? Anders kan sonneboom ook een verwijzing naar een (heilige) boom uit de germaanse (heidense) tijd zijn. In dit verband heb ik wel eens van sonneweide gehoord. (Scholten). Mythische boom in het Verre Oosten. Het verband met de Lonneker marke is onduidelijk. (Holstege). 8. Insmijtinge Iemand die clandestien op markegrond een onderkomen bouwde, kreeg soms (op humanitaire gronden) van de gewaarde boeren het recht om te blijven wonen, onder voorwaarde dat na zijn dood de zaak afgebroken moest worden: gerequireerde raseeringe en insmijtinge = volgens vordering in elkaar smijten en met de grond gelijk maken. (Stip). De termen raseeringe en insmijting houden verband met het ongeoorloofd bouwen van een woonplaats in de marke of het in cultuur brengen van gemeenschappelijk woeste of markegrond. Op de holtink van de Esmarke in 1734 werd besloten geen nieuwe 'getimmerten noch nieuwe aangegraven gronden te tolereren.' De markerichter werd toen opgedragen er voor te zorgen om 'deselve te removeren (verwijderen) en te raseren (gelijkmaken, slechten). In 1777 werd besloten om eens per jaar de marke te inspecteren op gronden die zonder toestemming waren aangegraven (ontgonnen). 'Deselve dienen dadelijk geremoveerd en ingesmeten te worden. 'Bovendien moest daarvoor een boete van tien goudgulden betaald worden. (Welberg).
4
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) 9. 3de woninge Vrijwel elk oud gewaard erf had vroeger een lijftuchthuis, het Olde genaamd, op of naast het erf. Dit was misschien de 2e woning, hoewel ik die term nog nooit heb gehoord. Een 3e woning is dan misschien een extra klein huisje van een jongere broer of zuster van de boer op het hoofderf. Die kwamen ook veel voor. Lijftuchthuizen en de huisjes hadden geen rechten in de marke, alleen de hoofderven. In later tijden ging de marke zich echter ook meer met de ongewaarden en algemene zaken zoals de school e.d. bemoeien. Als mijn verklaring klopt, moeten de namen van de 3e woningen lijken op die van sommige gewaarde erven en daar ook op of naast liggen. (Scholten) Naast het hoofderf hoorde bij de boerderij meestal nog een zgn. lijftuchtswoning. Deze diende als oude-dagsvoorziening voor het oude boeren echtpaar, ingeval zij het erf hadden overgedragen aan een van hun kinderen, meestal de oudste zoon. De lijftuchtswoning werd dan als tweede woning van het erf beschouwd. Door de toenemende bevolkingsdruk in de 17e en 18e eeuw werd vaak (klandestien) op het rondgebied van een boerenerf nog een huis gebouwd dat dan als 3e woning werd aangemerkt. Hoewel dit tegen de markebepalingen was, kon het niet altijd tegengegaan worden. De bewoners van zo'n derde woning werden vaak 'wonner' genoemd. Het markebestuur van Woolde stelde in 1670 dat 'op een vol gewaert erve niet meer als een huis en lijfftocht sall mogen sijn, en geen ander wohnen als op het erve gebooren off aen een geboorlinck getrouwt'. In een 'Memorie en aanmerkingen van de Gecommiteerde Goedtheeren van de markte Driene, Woolde en half Oele den 5 september 1761 opemaakt' is opgetekend 'Vervolgens een register opgemaakt van nieuwe onberegtigde getimmerten op den gemeente en onberegtigde 3e wooninge zeedert het register van 1734 aangetimmert, om daar van conform gem. laatste resolutie de uitdrift jaarlicx betaalt te worden'. Het idee van 'raseringe en insmijtinge' is dan door de tijd achterhaald. Deze handelswijze zou waarschijnlijk nog meer problemen oproepen dan er al waren. Waar moest je met het volk naar toe? Met het opleggen van een soort jaarlijkse belasting in geld of de mogelijkheid bieden tot afkoop ineens, was legalisatie van de overtreding een feit geworden. Op de holtink van 18 augustus 1761 was vastgesteld dat per schepel(887m2) aangegraven grond ƒ 24,- betaald moest worden. (Welberg). De heer Welberg gebruikte voor zijn antwoorden: - Diverse markeboeken - Mr. B.W.A.E. Sloet tot Oldhuis, Het oude regt en huishoudelijk bestuur der marke Woolde in Twente. - Overijsselse almanak voor oudeheid en letteren 1838. - W.G.A.J. Röring, Kerkelijk en Wereldlijk Twente. - C. Eulderink, Twenter Laand Leu en Lèven. - 'Twentse Post' 1969.
BIJZONDERE BERICHTEN Redactie Suikeroom Begin september stond er een advertentie in de krant van de bestuurder van de Stichting Het Hoedmakersfonds. In deze advertentie worden de afstammelingen van Herman HOEDEMAKER gezocht, die op 24 maart 1814 te Enschede overleed. Om te kunnen deelnemen aan de vergadering van de stichting moest men zich aanmelden en deze aanmelding vergezeld laten gaan van deugdelijke bewijzen van afstamming. Bent u een afstammeling van Herman Hoedemaker, dan bent u nu jammer genoeg te laat om uitgenodigd te worden, daar de sluitingsdatum 6 oktober 1995 was.
5
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Triest Op eenentwintig januari 1813 komen Gerrit BOUWMESTER en Jan OUDE SCHOLTEN op het gemeentehuis van Weerselo. Ze vertellen dat hun noaber Hendrik KLOPPER op deze morgen om elf uur in huis nummer negen in de wijk Dulder overleden is. Deze Hendrik Klopper was honderdenvier jaren en was de zoon van Arend KLOPPER en Geesjen GEERDINK. Hendrik was weduwnaar van Jenne LANSINK uit Gammelke geboortig. Uiteraard wordt onder deze getuigenis een acte opgemaakt. De Maire (burgemeester) is op dit ogenblik afwezig, maar de Adjunct Maire (loco) in de persoon van J. OUDE WEME is er om de acte te bekrachtigen als enige ondertekenaar. Achter de naam van de ouders stat een korte mededeling: "doch beide overleden". Je zult toch op honderenvier jarige leeftijd sterven en je ouders missen aan je sterfbed! (A.L. Hottenhuis, "Oet de boerschop'n" nr. 54, zomer 1995).
BIJNAMEN IN VRIEZENVEEN (Deel 2) H.F. Mensink, St. Isidorushoeve 2e deel van 3 delen, waarvan het derde deel in de volgende TG zal worden opgenomen. Zie voor inleiding bij het 1e deel in TG 95/3. Redactie Kom ie ok uut 't Vjenne? Aanvullingen/correcties/opmerkingen worden graag ontvangen door de heer H.G.J. Kobes, Melissehof 23, 7641 GB Wierden. Tel.0546-572641. Bij voorbaat hartelijk dank voor de reacties. Voor alle huis- of bijnamen is zoveel mogelijk de meest oorspronkelijke (oudst bekende) achternaam genomen. Later kregen (o.a. door "bij in trouwen") vaak ook mensen met een andere achternaam dezelfde bijnaam. Omgekeerd heeft dit tot gevolg dat bepaalde personen onder meerdere bijnamen bekend kunnen zijn. Vriezenveense huis- en bijnamen. Deel 2 jääger Alberts jåålink Teunis jååns'n-boer Hammink jååpiks Meulenbeld jån-äipts de Wit jån-dot Slot jån-fik Nijkamp jån-klååsens Jansen jån-buut'ns Berkhof jån-groms Bom, zie groms jån-klups Folbert jån-broers Smelt jån-wichers Holland jån-ottens Holland jånmån Albers jaspers Leunk, Engberts jennemån Harzevoort jenus Meulenbeld jäss'n Aman
jeuns'n ? jezien'n ? jitsum Albers job Dekker johånsies ? joonk's Jonker joonkbeernds Aman jòssie Pleij jutties ? kååmpbeernds Teunis kååt'n ten Kate käibeernds Jonker, Berkhof käijååns Fikkert käis Zomer käizer Keizer kamer Wessels, Nijkamp kapp'n Hoff
6
karels ten Kraayenberg, Dekker katoe Jansen-Eupe katt'n Kerkdijk kee zie tók kèèêlties Scherphof keep Wichers keessies Bramer keet Kerkdijk keezeboer Hoff kek Dekker kelders Aman, Kelder kief'n Aman, Bramer kippe Arendshorst kipse Kippers kirre Winkel kistie Engbers kjen'n, kjön'n Abbink kjöttelgaait Dekker
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) klaassies Roelofsen kläins Kobes kläinties Fikkert kläiss'n Heuver kleef Kleefman kloet'n Bosboom klòjs Bramer klókke Fikkert kloomp'n ? klöössie Hoff kloot Telman, Eshuis klösse Schmidt klups Hoff knie:ne Hoek knieêvêl Hospers, Aman kniepe Kenkhuis knol Weijers, Wichers kóchel Steunenbrink koe:l'n Letteboer koekoek Tijhof, Hopster koeks Jonker koemelk Smelt koerååts Mulder koers'n Jonker koespes Twilhaar koessies Coes koffie ter Halle koning Spijker koors Teunis, Stegeman koppel Engberts köster Hopster kot, cot zie kwat krim, de Landhuis kroe:z'n Hutten kroeis Jonker, Koster, Mullink kroos Schepers krooze Korenromp krukke Wiltvank? kuks Artel kunn'n Wichers
kuper Makkinga kuper, loo- Smelt kupertie Leus kuuêgie Gerritsen kwappersläger Jansen kwat(tie) Waanders lååms Smelt läggewiet ? lång'n Bosboom lapp'n Letteboer liekel Ekkel lip Weiteman loek'n Albers lòn'n Nijkamp loo Smelt, Aman loofhen'n Veneman loor, 't van het Laar lorre Olthof luuksies Waanders mäister zie woonde (-mäister) majoers Berkhof, Teunis malle Niphuis månzes Schipper mariej'n Teunis matroosie Koersen matroze Schoenmaker melk Meijer mies, miejs Albers miet'n Jansen moossie Nijkamp mos Eshuis mòtt'n Meijer mulders Dekker, Brink naps Jansen-Eupe nelle van Oosterwijk oliekoek Teunis onwjäär Berkhof, Jaspers- Fayer
opa Hospers paap'n Nijkamp pååtermååns Veneman pånnekouk'n Schipper pärke de Wit pätties ? pauwel Winkel, Kobes peters Schuurman petiet Dekker petrolie v. d. Bosch peunder Grevink piep'n Rademaker pier Schipper piet-gaaits Holland piet Hopster pietetie Reekers pietie Meulenbeld pietse Uitslag pjää Kobes pjekkel Boeschen pläg'n Vugteveen pläkkie Kobus plässe Letteboer plät'n Berends ploe:me Schipper poet'n Mulder, de Wit poetån Dekker pökkes Ekkel pol, polleboer Meijer polderbaas ? poljåns Nijhof pöll'n Jansen pòòjs Hospers pool Nobbenhuis poomp Dasselaar poond-tabak Engbers poort Poortman pórke-baarnd zie koespes pórke-bäts Meulenbeld pórks zie purkies pöstie Post
GENEALOGISCHE PUBLIKATIES De publikatie van kwartierstaten, stamreeksen, genealogieën en parentelen. U kunt kwartierstaten, stamreeksen, genealogieën en parentelen inzenden. Er zijn geen tijdsrestricties. Denkt u echter wel aan de privacy van nog levende personen. U mag alle relevante opmerkingen vermelden. Onderstaande publikaties worden onder de volledige verantwoordelijkheid van de indiener geplaatst. De redactie zorgt alleen voor eenheid in presentatie. Indien u gebruik wil maken van de gegevens is het sterk aan te bevelen dat u de bron raadpleegt. Deze bron is zeer waarschijnlijk in te zien bij de indiener van de desbetreffende kwartierstaat.
7
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Stuurt u eventuele aanvullingen en/of opmerkingen op de gepubliceerde kwartierstaten ook op naar de redactie, zodat de redactie deze in een komende Twente Genealogisch kan opnemen. Bij voorbaat hartelijk dank.
KWARTIERSTAAT ALINK (95-11-K) W. Alink, 's-Gravenhage Van de heer W. Alink uit Den Haag ontvingen we onderstaande kwartierstaat. Omdat er veel kwartieren bij zijn die niet op Twente betrekking hebben, nemen we slechts de "Oostelijke" kwartieren op. De kwartierstaat is tot kwartier 127 opgestuurd. Generatie I 1. Willem ALINK, geb. 's Gravenhage 20-1-1932, tr. 's Gravenhage 19-10-1956 Neeltje Wilhelmina STANGE. Generatie II 2. Evert ALINK, geb. 's Gravenhage 8-7-1904, overl. 's Gravenhage 3-3-1933, timmerman/chauffeur, tr. 's Gravenhage 30-4-1930 3. Helena Pieternella KENTIN geb. Vlissingen 9-11-1908 Generatie III 4. Willem ALINK , geb. Scheveningen 8-7-1876, overl. Twello 21-11-1932, aannemer/timmerman, tr.(2.) 's Gravenhage 3-11-1917 Janna Catharina van ROOIJEN, tr.(1) 's Gravenhage 22-7-1900, echtsch. 4-6-1917 5. Christina Johanna MATSER, geb. Arnhem 14-9-1877, overl. Deventer 28-10-1951, tr.(2) 's Gravenhage 18-9-1918, echtsch. 26-7-1926 Cornelis VAN DER MAADEN, tr. (3) 's Gravenhage 9-11-1932 Cornelis Jakob OPSTELTEN, weduwnaar van F. BOULOGNE, tr.(4) 's Gravenhage 1-10-1948 Gerardus Christiaan Johannes SMIT. Generatie IV 8. Evert ALINK, geb. Goor 11-3-1850, overl. 's Gravenhage 15-1-1927, uitvoerder/timmerman/aannemer, tr. Goor 23-8-1872 9. Geertrui POT, geb. Holten 4-2-1848, overl. 's Gravenhage 29-4-1923 Generatie V 16. Gerrit Jan ALINK, geb. Goor 6-9-1806, overl. Goor 15-6-1885, pellenwever/landbouwer, tr. Goor 24-2-1832 17. Gardina Hendrina WAANDERS, geb. Borculo 17-5-1807, overl. Goor 4-9-1852 18. Willem POT, geb. Holten 3-9-1818, overl. Holten 19-9-1871, timmerman, tr.(2) Holten 11-9-1861 Aaltje WILLEMSEN, tr.(1) Holten 1-5-1847 19. Hendrika STRUIK, geb. Holten 2-12-1823, overl. Holten 5-4-1860 Generatie VI 32. Derk ALINK, ged. Markelo 4-9-1771, overl. Goor 28-4-1820, dienstknecht bij Hotel den Engel te Goor, tr. Goor 5-10-1805 33. Hermina BOSCHMAN, ged. Goor 25-2-1776, overl. Goor 20-5-1821
8
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) 34. Evert WAANDERS, ged. Steenderen 3-9-1747, overl. Borculo 15-10-1824, cipier op het kasteel te Borculo, tr.(1) Steenderen Gerritje HORSTINK, tr.(2) Steenderen 15-6-1806 35. Elsken MOETEMANS, ged. Steenderen 2-3-1777, overl. Borculo 18-8-1827 36. Harmen POT alias Harmen Janzen POTH AAN STROKAPPE, ged. Holten 1-1-1782, overl. Holten 31-12-1853, timmerman, tr. Rijssen 11-7-1811 37. Geertrui KEIJZER, ged. Rijssen 22-1-1785, overl. Holten 27-10-1843 38. Teunis STRUIK, ged. Holten 14-8-1784, overl. Holten 5-5-1833, kleermarker, tr. Holten 25-10-1807 39. Hendrika BRINKHUIS, geb. Holten/ged. Holten 23/25-1-1789, overl. Holten 153-1844 Generatie VII 64. Roelof ALINK, ged. Markelo 22-9-1726, overl. Ambt-Delden/Hengevelde 9-51817, landbouwer, tr. 65. Hendrina SCHOLLEMANS, ged. Markelo 23-11-1727, overl. Delden 6-5-1807. 66. Cornelis BOSCHMAN, ged. Goor 31-10-1745, overl. Goor 21-3-1803, landbouwer, tr.(1) Goor 14-4-1769 Hermina TEN SELDAM, tr.(3) Goor 22-1-1786 Janna BOLDERS, tr.(4) Goor 18-8-1793 Aaltje POL, tr.(2) Goor 5-8-1775 67. Geertruijd PROSPERS, ged. Delden 24-2-1754, overl. Goor voor 1786 72. Willem JANZEN (POTH) AAN STROKAPPE, ged. Holten 5-3-1752, overl. Holten 2410-1823, timmerman, tr.(2) Holten 30-1-1788 Geesken KWINTENBERG, tr.(1) Holten 28-6-1778 73. Aaltjen (WILLEMS) HARMS AAN DE STROKAPPE in de Achterhoek, ged. Holten 2-31778, overl. voor 1788 74. Marten KEIJZER, ged. Rijssen 22-10-1744, overl. Rijssen 26-4-1818, landbouwer/tapper, otr/tr. Holten 2/23-11-1766 75. Geesken REIJLINK, ged. Holten 29-11-1737, overl. Rijssen 17-11-1812 76. Hendrik DERKSZ. STRUIK, ged. Holten 29-11-1737, overl. Holten 3-12-1811, kleermaker, tr. Holten 18-12-1763 77. Geesken EGBERTSD. WILLEMS, ged. Holten 23-12-1741, tr.(1) Jan TEUNISSEN 78. Egbert HENDRIKSZ BRINKHUIS ALIAS BRINKS ALIAS CLOMPMAN, ged. Holten 7-51741, overl. Holten 18-1-1807, landbouwer, tr. Holten 30-7-1770 79. Aleida GERRITSD VAN DER HORST, ged. Holten 17-8-1755, overl. Holten 13-31807
STAMREEKS HENDRIKUS JOHAN BREUKINK (95-12-S) H.J. Breukink, Groningen De oudste voorvader die ik heb kunnen vinden woonde in Markelo. De eerste vermelding is in 1753 als dochter Harmijne in ondertrouw gaat. Hoewel de DTBboeken van Markelo aanvangen rond 1670 zijn er enkele hiaten die ik tot nog toe niet heb kunnen overbruggen. De schrijfwijze van de naam varieert nogal eens. (B.v.: Brokking, Brukink, Bröckink.) VIII Berent BREUKINK, overleden voor 1767, tr. Jenne N.N., overleden na 1767. Hier speelt het hiaat in doop en trouw-boek (1732-1749) mij parten. Het huwelijk van Berent en de dopen van zijn kinderen zijn niet te vinden. In het vuurstedenregister 1751 vinden we onder Markelo: Berent BRUKINK. In het hoofgeld register 1767 Markelo: Breukink Tonis vrouw Janna en de moeder Jenne. Janna is Janna WEERDS en haar moeder heet Aeltjen Weerdes. Dan moet Jenne dus de moeder van Teunis zijn ofwel de vrouw van Berent Brukink. In de volkstelling van 1748
9
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Markelo vond ik daarentegen: Jan, Gerrit en Jenneken BREUKINK houden samen huis en ongehuwd. Deze Breukink's kwam ik ook in de registers van de 50e penning tegen, maar het verband is mij nog niet duidelijk. Uit dit huwelijk in willekeurige volgorde: 1. Teunis, zie VII. 2. Derk BREUKINK tr.(1) Markelo 11.11.1756 Jenneken OVINGS. Hij otr.(2) Markelo 17.3.1759 Hendrikjen WISSINK, ged. Markelo 3.2.1732, d.v. Berend PONGERS (WISSINK) en Jenneken WISSINK. 3. Harmijne BREUKINK. Zij otr.(1) Markelo 31.3.1753 Henric BERENTSEN, overl. voor 1769, z.v. Gerrijt BERENTSEN. Zij otr.(2) Markelo 22.4.1770 Henrik WENSINK, uit Deventer, z.v. Arent WENSINK.
VII Teunis BREUNINK, ged. Markelo, overl. ald. tussen 15.8.1795 en 18.7.1797. Hij otr. Markelo 9.11.1755 Janna WEERDS, ged. Markelo 4.7.1723, overl. voor 15.8.1795, d.v. Willem COENDERING (alias WEERDTS) en Aeltjen WEERDTS. Uit dit huwelijk: 1. Berent BREUKINK, ged. Markelo 7.11.1756, overl. ca.1795. Woonde op Breukink. Hij tr. ca. 1793 Aaltjen GELKINK. Aaltje tr.(2) ca. 1795 Gerrit MEENDERINK. Deze woonde ook op Breukink. Hij wordt later ook Gerrit BREUKINK genoemd en neemt bij akte van naamsaanneming 1812 Goor de naam Meenderink officieel aan. Hij heeft dan 2 zonen en 4 dochters. Harmen 12j, Willem 2j, Berendina 16j, Janna 14j, Hendrina 6j, en Johanna 3 weken. Gerrit MEENDERINK otr.(2) 29.6.1802 en tr. Markelo 18.7.1802 Hendrika ROELVINK, d.v. Hendrik ROELVINK en Janna KLUMPERS. 2. Janna BREUKINK, ged. Markelo 11.12.1757. 3. Jan BREUKINK, geb. Markelo, ged. Goor 10.1.1760, overl. Markelo 11.4.1826. Hij otr.(1) Markelo 16.5.1789 Maria WANNINK, w.v. Hendrik MEENDERINK. Jan wordt door dit huwelijk meestal Meenderink genoemd. Hij otr.(2) Markelo 10.6.1805 Dina ROELVINK, overl. ca. 1810, d.v. Hendrik ROELVINK en Janna KLUMPERS. Hij otr.(3) 18.1.1811 Janna LONINK, ged. Markelo 9.4.1786, overl. na 1843, d.v. Theunis EGBERTS en Janna DIJKINK. 4. Wielmijne BREUKINK, ged. Markelo 27.3.1763. 5. Tonis, ged. Markelo 7.7.1765, overl. ald. 12.10.1818. Hij woonde op erve Meengs in Stokkum (Markelo). Hij tr. Markelo 22.11.1795, Anneken WANNINK, geb. 27.2.1763, overl. Markelo 5.10.1840, w.v. Derk MEENGS, d.v. Tonis WANNINK en Janna BAAN. Teunis en Anneke woonden ook op erve Meengs in Stokkum bij Markelo. 6. Willem, ged. Markelo 8.5.1767, zie VI. VI Willem BREUKINK, ged. Markelo 8.5.1767, overl. ald. 17.3.1823. Hij tr. Markelo 18.8.1797 Jenneke LONINK, ged. Markelo 31.12.1769, overl. ald. 24.2.1844, d.v. Theunis EGBERTS en Janna DIJKINK. Uit dit huwelijk: 1. Teunis BREUKINK, geb. Markelo 25.6.1800, ged. ald. 29.6.1800, overl. Markelo 11.11.1876. 2. Gerrit Jan, ged. Markelo 23.9.1804, zie V. 3. Berend BREUKINK, geb. Markelo 4.2.1808, ged. ald. 7.2.1808, overl. ald. 1.5.1879. Hij tr. Markelo 20.2.1868 Johanna Gerdina NIJKAMP, geb. 1846, overl. voor 1879, d.v. Hendrik Jan NIJKAMP en Geertrui KUIPERS. V Gerrit Jan BREUKINK, geb. Markelo 20.9.1804, ged. ald. 23.9.1804, overl. ald. 1.5.1881. Hij tr. Markelo 5.7.1830 Hendrika KUIPERS, geb. Markelo 15.4.1806, overl. ald. 14.3.1844, d.v. Jan Hendrik OVINK (alias KUIPERS) en Jenneken REINDS.
10
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Uit dit huwelijk: 1. Willemina BREUKINK, geb. Markelo 23.12.1830, overl. ald. 22.4.1864. Zij tr. Markelo 6.7.1855 Jan KNOPERS, geb. ca. 1829, z.v. Derk KNOPERS en Fennigjen REINDS. 2. Jan, geb. Markelo 6.2.1833, zie IV. 3. Berend Jan BREUKINK, geb.. Markelo 7.10.1835, overl. .10. 1919. Hij woonde op de Borkeld te Markelo en was landbouwer. Hij tr.(1) Markelo 19.7.1866 Willemina VOELMAN, geb.. ca. 1844, overl. ca. 1872, d.v. Gerrit VOELMAN en Hendrika STOELHORST. Hij tr.(2) Markelo 5.3.1874 met zijn schoonzus Gerridina VOELMAN, geb.oren ca. 1851, d.v. Gerrit VOELMAN en Hendrika STOEKHORST. 4. Janna BREUKINK, geb. Markelo 17.7.1838. 5. Jan Hendrik BREUKINK geb. Markelo 9.1.1841, overl. ald. 5.2.1868. IV Jan BREUKINK, telegrambesteller, geb. Markelo 6.2.1833, wonende te Almelo, overl. ald. 11.3.1890. Hij tr.(1) Almelo 9.4.1859 Jenneke WESSELS, geb. Almelo 15.2.1836, overl. ald. 30.1.1871, d.v. Berend Jan WESSELS en Johanna BOKHOVE. Uit dit huwelijk: 1. Hendrika BREUKINK, geb. Almelo 26.7.1859, overl. ald.. Zij tr. 1887 met Cornelis LULOF. 2. Johanna BREUKINK, geb. Almelo 31.1.1862, overl. ald. 6.7.1869. 3. Gerritdina BREUKINK, geb. Almelo 28.7.1864, overl. ald. 2.2.1873. 4. Bertha BREUKINK, geb. Almelo 20.9.1866, overleden Amsterdam. Zij tr. N.N. COZIJNSEN, wonende te Amsterdam. 5. Jan Hendrik BREUKINK, geb. Almelo 17.1.1869, zie III. III Jan Hendrik BREUKINK, geb. Almelo 17.1.1869, overl. ald. 7.2.1871. Hij tr. Almelo 3.11.1874 Johanna ELDERS, geb. Uelsen (Dld) 16.4.1849, ged. ald. 29.4.1849, overl. Almelo 31.3.1932, d.v. Hendrikus EILERS en Berendina BROENS. Uit dit huwelijk: 1. Berendina BREUKINK, geb. Almelo 4.10.1875, overl. ald. 1944. Zij tr. Jan VOSKAMP. 2. Gerrit Jan, geb. Almelo 29.11.1877, overl. ald. 13.8.1956. Hij tr.(1) Geertruida VOGEL en tr.(2) met Hendrika VOGEL. 3. Hendrikus Johan, geb. Almelo 2.11.1879, zie II. 4. Gerritje, geb. Almelo 23.12.1881, overl. ald. 22.3.1882. 5. Gerard Hendrik, geb. Almelo 21.7.1883, overl. ald. 6.1.1885. 6. Johanna Sophia, geb. Almelo 8.12.1885, overl. ald. 10.10.1887. 7. Albert, geb. Almelo 14.12.1885, overl. ald. 7.9.1937. Hij tr. Johanna MOLENHORST. 8. Johanna, geb. Almelo 17.7.1890, overl. ald. 24.9.1963. Zij tr. Willem van der WURF. II Hendrikus Johan BREUKINK, geb. Almelo 2.11.1879, overl. ald. 29.11.1967. Hij tr. Almelo 2.6.1906 Hendrina SCHOPPERT, geb. Almelo 14.6.1881, overl. ald. 23.11.1958, d.v. Jan SCHOPPERT en Aaltjen KIPPERS. Uit dit huwelijk: 1. Jan, geb. Almelo 23.9.1907, zie I. 2. Aaltjen, geb. Almelo 29.6.1910. Zij tr. Jan BEUMER, geb. Oldenzaal 24.10.1913, overl. ald. 11.6.1986. 3. Bendina Johanna, geb. Almelo 14.10.1921, overl. ald. 16.11.1988. Zij tr. Benjamin WILHELM, geb. 19.9.1910, overl. Almelo 29.11.1989. I Jan BREUKINK, timmerman, geb. Almelo 23 .9. 1907, overl. ald. 16.12.1968. Hij tr. Groningen 12.9.1938 Siebendina Catharina Frederika MADIJOL, geb. Almelo 23.7.1912, overl. Assen 12.8.1977, d.v. Hendrik MADIJOL en Frederika Siebendina DEEN. Zij tr.(1) Groningen 15.10.1932 Warner Evert MOLEMA, geb. Amsterdam 7.10.1908, gescheiden te Groningen op 5.11.1935.
11
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95)
STAMREEKS BEREND JAN JANSEN (95-13-S) G.W. Jansen, Utrecht Generatie I Berend Jan JANSEN, geb. Borne 31-12-1884, overl. Borne 30-10-1918 (Spaanse Griep), tr. Borne 3-4-1913 Willemina Berendina GEUVERS, geb. Hengelo 14-6-1889, overl. Borne 21-11-1961. Willemina kwam van de Schilthoeve in Woolde (gem. Hengelo) Generatie II Willem JANSEN, geb. Hellendoorn 16-5-1849, overl. Borne 11-3-1893 (TBC), tr. Borne 7-9-1876 Fenneken TER KEURS, geb. Borne 6-12-1851, overl. Borne 10-12-1888 (gestorven in het kraambed). De families Jansen en Ter Keurs (erve BRUGGEMAN) waren buren. Hun boerderijen behoorden vroeger tot het WELEVELD. Generatie III Mannes JANSEN, geb. Wierden 25-1-1816, overl. Borne 17-6-1895, tr. Wierden 15-61845 Janna STE(E)GEMAN, geb. Hellendoorn 15-9-1820, overl. Borne 25-2-1891. De familie Jansen was eerst landbouwer in Wierden, daarna te Hellendoorn en vanaf 1857/1858 te Borne op erve "Het KOTTE" in Zenderen. Deze boerderij behoorde oorspronkelijk tot het WELEVELD. Vanaf 1819 was de fam. DIKKERS eigenaar. Generatie IV Frederikus JANSEN, geb. Deventer 11-8-1793, overl. Borne 15-2-1860, tr. Wierden 7-10-1815 Hendrika KOLN alias KOLLUM alias KOLLEN, geb. Hellendoorn 8-11-1789, overl. Hellendoorn 31-5-1850. Volgens een oud pachtboekje blijkt dat de fam. Jansen vanaf 1 januari 1839 de boerderij "VEURDINK" van de wed. F. VAN STERNBACH-VAN DIJCK huurt. Generatie V Jan JANSEN, ged. Deventer (Bergkerk) 19-2-1766, overl. ca. 1815, tr. Deventer (Bergkerk) 11-10-1789 Maria NIEMEIJER, overl. Deventer 5-1-1802. Maria was boerwerkster en kwam vanuit Rijssen naar Deventer. Hier woonde ze aan de Polstraat. Generatie VI Willem JANSEN, geb. voor 1730, tr.(1) Steventje WESSELS, overl. ca. 1761, tr.(2) Deventer 31-10-1762 Lamberdina HENDRIKS. Bij het huwelijk woonde Willem aan de Assenstraat en Lamberdina aan de Lange Bisschopstraat te Deventer.
KWARTIERSTAAT SCHOLTEN (aanvulling op 95-01) F.L. Scholten, Apeldoorn Om diverse redenen zijn er enige foutjes geslopen in de kwartierstaat Scholten gepubliceerd in Twente Genealogisch 95/1. Hieronder zijn de aanpassingen weergegeven. Tevens worden er enige aanvullingen op de kwartierstaat gegeven.
12
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Aanpassingen: Nr. Nr. Nr. Nr. Nr. Nr.
6 is overleden tussen 18-6-1812 en 1823 en niet op 1-12-1823. 8 is geboren (mogelijk in Tiligte) tussen 1710 en 1739 en niet op 1-10-1735. 10 is overleden circa 1811 en niet op 1-9-1815. 21 is geboren tussen 1715 en 1722 en niet op 1-5-1722. 25 is geboren tussen 1-6-1704 en 1715 en niet op 1-4-1715. 31 is geboren tussen 1706 en 1719 en niet op 1-6-1719.
Aanvullingen op deze kwartierstaat: 46 Lambert SCHOLTEN, geb. Beuningen tussen 1685 en 1707, woonde 1748 in OLDE HASSINK in de Hunderhoek, overl. ald. tussen 1755 en 1785, tr. Denekamp 9-9-1725 47 Zwenne VAN 'T HENGELO of HENGELMAN, geb. De Lutte tussen 1704 en 1708, overl. Beuningen tussen 1749 en 1785. 92 Geert SCHOLTEN, geb. Beuningen tussen 1650 en 1672, overl. ald. 30-4-1721. 184 Lambert SCHOLTEN, geb. tussen 1615 en 1650, overl. Beuningen tussen 1691 en 1700. Aanpassingen ten gevolge van bovenstaande aanvullingen: 9 Euphemia BROENINK, geb. Beuningen tussen 1726 en 1733, overl. ald. tussen 149-1796 en 1810. 11 Aleida KOTMAN, geb. Beuningen tussen 1-8-1751 en 1752, overl. ald. tussen 226-1793 en 27-11-1793. 21 Hermken ALBERINK, geb. Beuningen tussen 1715 en 1722, overl. ald. tussen 153-1750 en 11-5-1767. Deze vrouw heeft andere ouders dan in eertse versie van deze kwartiestaat is aangegeven. 23 Geertke SCHOLTEN, geb. Beuningen tussen 1726 en 1730, overl. ald. tussen 155-1779 en 1810. 28 Berent BODDE, later LOMAN, etc. 42 Jan VAN DE BRAAK, later ALBERINK, geb. Beuningen tussen 1674 en 1695, landbouwer, overl. ald. tussen 14-5-1734 en 20-8-1748, tr. Denekamp in 10-7-1714 en 20-7-1714 43 Fenne ALBERINK, geb. Beuningen tussen 1689 en 1697, overl. ald. tussen 15-81748 en 1770. 50 Geert RIEKERINK, ...., trouwt Denekamp tussen 5-08-1703 en 31-8-1703 ..... 58 Jan LOOMAN, geb. Noord Deurningen tussen 1679 en 1695, .... 84 Gerrijt TER BRAAKE, geb. tussen 1645 en 1672, landbouwer, overl. Beuningen tussen 1690 en 1730. 86 Arent ALBERINK, geb. Beuningen tussen 1664 en 1673, landbouwer, overl. ald. tussen 1699 en 1701, tr. 87 N.N., geb. tussen 1660 en 1670, zij hertrouwt tussen 1701 en 1703 met Geert N.N., later ALBERINK, zij overl. Beuningen tussen 1707 en 1740. 172 Johan (alias Hensken) AELBERINK, geb. Beuningen tussen 1618 en 1645, lanbouwer, overl. ald. 9-5-1707, ondertr. Oldenzaal 27-10-1663, tr. Denekamp 173 Jenneken TEN LASSCHEHOF, geb. Volthe tussen 1630 en 1646, overl. Beuningen 17-5-1709.
VRAGENRUBRIEK. Deze vragenrubriek staat open voor alle leden van de NGV. Wij verwachten wel dat u uw vraag pas inzendt als u, min of meer, vastgelopen bent, dus de normale bronnen, zoals bevolkingsregister, register BS en DTB hebt geraadpleegd. Stuurt u uw antwoord a.u.b. aan de redactie, zodat het in TG kan worden opgenomen.
13
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Antwoord vraag 95-05 (TG95/1) Op de tentoonstelling over de marke Gammelke (13.11.1994) vond mevr. Grimberg bij mevr. Van Vondelen enkele aantekeningen over een dubbel huwelijk van Willem GRIMBERG x Joanna LANSING en Johannes Henrico GEELINK en Mina LANSING, die op 9.12.1807 te Deurningen huwden. In het boek over de gelijknamige marke stond ook een foto van Hanna MOEKOTTEGRIMBERG. Verder "kreeg" zij het huwelijk van Willem Joannes GRIMBERG x Gertrudis BOERRIGTER uit Albergen. De gezochte Willem was een zoon van dit echtpaar. Antwoord vraag 95-16 (TG95/3) In het laatste nummer van Gens Nostra las u al een artikel over een Franse soldaat. In dit artikel wordt het adres van een instantie genoemd die archieven over het Franse leger beheert. Dat niet alleen mijn Franse voorvader een kind in Twente verwekte, bleek ook uit de brief van dhr. Lippers. Ook hij stamt af van een Fransman, Jacques Joseph GERARD, die in Ootmarsum gelegerd was en later Maria BEUNE huwde. Michaud en Gerard en alle andere gens d'armes die in Twente gelegerd waren behoorden tot het 33e legion de gendarmerie. Vragen 95-13, 95-14, 95-15 en 95-17 (TG95/3). Nog geen antwoord Vraag 95-18 In de DTB boeken van Markelo zijn diverse hiaten o.a. 1731-1749 en rond 1725. Bij het zoeken naar de fam. BREUKINK loop ik hierop vast. Het oudste dat ik kan plaatsen is: otr. Markelo 9.11.1755 Teunis BROKKING z.v. Berent BROKKING van Markelo met Janna WEERDS jdv. Willem WEERDS van Stokkum. De vrouw van Berent heette Jenne (hoofdgeld 1767). Voor 1731 komen vele Breukinks voor in de DTB maar ik kan de link niet leggen. Ook het RAO heeft mij niet verder gebracht. Wie heeft nog suggesties waar te zoeken?. H.J. Breukink, Groningen. Vraag 95-19 Vanaf ca. 1670 zijn er mensen met de familienaam KNIERIEM (CNIRIM, KNARIM, KNELRIM, KNIRIM) vanuit Duitsland naar Nederland geemigreerd. Tot nu toe is het de vraagsteller niet gelukt een directe link tussen de verschillende landverhuizers met deze achternaam te leggen. De vraagsteller heeft al in de provincies Zuid-Holland, Gelderland, Utrecht en Noord-Brabant gezocht. Bent u de naam in een andere provincie al tegengekomen? Dr. Michael Knieriem, Wuppertal. Vraag 95-20 In 1791 wordt te Enschede Jenneken ROSINK gedoopt. Zij is de dochter van Geerdjen ROSINK (kleindochter van Berend JOSINK). Volgens de inschrijving werd zij "bezwangerd door een persoon van de Roomse religie". In de verdere inschrijving wordt vermeld dat de Landdrost toestemming tot de doop verleend. Waar is de aanvraag voor en de toestemming tot de doop te vinden? H. Boom, Utrecht. Vraag 95-21 Jenneken JOSINK (zie vorige vraag) huwde Jan ROSINK. Hij overleed in 1853 in Enschede en toen leefde zijn vrouw nog. Hun zoon Gradus overleed te Lonneker in 1875. Jenneken was toen al overleden. Haar overlijden is echter niet in Enschede of Lonneker opgetekend. Waar en wanneer stierf Jenneke en waar en wanneer vond het huwelijk tussen Jenneken en Jan Rosink plaats. H. Boom, Utrecht.
14
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Vraag 95-22 Johannes Franciscus PLATZER, geb. 1812/1813 te Brandlecht, wonende te Haaksbergen en overl. op 1-4-1838 te Vriezenveen. Hij is zoon van Johannes PLATZER en Catharina HEESPELINK. Wie weet iets over andere leden van deze familie. G.H. Platze, Emmen Vraag 95-23 Wie weet meer van Gerrit WILDERINK die omstreeks 1792 in Hengelo zou zijn overleden. Eveneens van Hermina OLTHOF die omstreeks 1795 in Hengelo zou zijn overleden. Hetzelfde geldt voor hun zoon en schoondochter Johannes WILDERINK en Aleida EULDERINK welke respectievelijk zouden zijn overleden in Hengelo in 1800 en 1813. Er zijn vooralsnog geen gegevens in het archief van Hengelo te vinden. L.J.J. Weldring, Voorburg
GENEALOGISCHE WERKGROEP TWENTE (GWT). F.J.M. Agterbosch Zoals u weet houdt bovengenoemde werkgroep zich bezig met het verwerken van historische bronnen, waarbij de nadruk op genealogie ligt. De uitgewerkte gegevens zullen openbaar worden gemaakt. De werkgroep heeft circa 45 bronnen in bewerking. Een geactualiseerd belangstellingsformulier, met alle in behandeling zijnde bronnen, is op te vragen bij de distributeur van de werkgroep dhr. A.P.C. Kwaaitaal (Ton). Voor zijn adres zie de binnenzijde van het voorblad onder penningmeester van de afdeling. Publikaties 1995 Nummer Omschrijving 1 Trouwboek Haaksbergen (RK) 1732-1808 2 Doop- en Trouwboek Geesteren (O) (RK) 1768-1834 Geplande publikatie 1995 (oktober zie ATTENTIE aan het eind van dit artikel) 3 Volkstelling Oldenzaal Stad 1748 Transcriptie en index. 4 Volkstelling Oldenzaal Ambt 1748 Transcriptie en index. 5 Doopboek Losser (RK) 1e Helft 1716 - 1765 Transcriptie en index op dopelingen, hun ouders en getuigen. 6 Doopboek Losser (RK) 2e Helft 1766 - 1812 Transcriptie en index op dopelingen, hun ouders en getuigen. 7 Doopboek De Lutte (RK) 1799 - 1812 Transcriptie en index op dopelingen, hun ouders en getuigen. Het bestuur van de werkgroep heeft op haar laatste bijeenkomst besloten, i.v.m. eenduidigheid, alle publikaties dezelfde verkoopprijs te geven. Zoals u weet, wordt gestreefd naar een gemiddeld aantal bladen van circa 80 (160 bladzijden). De uitvoering is in A4 met een plastic ringband. De verkoopprijs per uitgave is ƒ 25,-- exclusief verzendkosten. De diskettes van de uitgaven kosten ƒ 20,-exclusief verzendkosten. De verzendkosten bedragen ƒ 7,50 per boek of diskette. Indien een boek en een
15
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) diskette tegelijk besteld worden, zijn de verzendkosten ook ƒ 7,50. Bij het bestellen van meerdere diskettes tegelijk zijn de verzendkosten ook ƒ 7,50. Aanvragen, ook van de nog niet uitgegeven bronbewerkingen, kunnen worden gedaan via een Bestelbiljet. Dit bestelbiljet is te verkrijgen op onze bijeenkomsten of aan te vragen (insluiten retour postzegel) bij: A.P.C. Kwaaitaal Dennenbosweg 17 7556 CB Hengelo (o) tel. 074-2434002. Op bovengenoemd telefoonnummer zijn de uitgaven ook telefonisch te bestellen. ATTENTIE: Op 1 november aanstaande zullen de volkstellingen van Oldenzaal door de voorzitter van de afdeling aan de cultuur wethouder van Oldenzaal Mevr. W.H. Tamminga-Haan worden aangeboden. De aanbieding zal om 10.00 uur plaatsvinden op het stadhuis van Oldenzaal. Iedereen is welkom.
VERSLAGEN BIJEENKOMSTEN VAN DE AFDELING. J.H. Borgman Woensdagavond 13 september 1995 "Ervaringen van een doorgewinterde genealoog". Met deze woorden was de lezing aangekondigd van de heer H. Engelbertink uit Rossum, die ons zou vertellen over zijn onderzoek naar plaats- en familienamen, die eindigen op ing/ink en over problemen die zich bij genealogisch onderzoek kunnen voordoen. Nadat de voorzitter Frans Agterbosch de aanwezige N.G.V.-leden had bijgepraat over een aantal actuele aangelegenheden, de afdeling Twente betreffende, begon Engelbertink aan een boeiende lezing, waarin hij ook door middel van overheadbeelden vertelde over de resultaten van jarenlange en heel diepgaande onderzoeken. Basis voor zijn betoog was de familienaam Engelbertink, die al in de 14e eeuw blijkt voor te komen in Oost-Nederland, het Munsterland en Niedersachsen. Besproken werden onder meer de vele varianten van familienamen, die gemeen hebben dat zij zijn afgeleid van de voornaam Engelbert. Spreker noemde onder andere Engberink, Engelbertink, Engberding, Engelbert (van Bevervoorde), Engelbarts, enzovoort. Uitvoerig werd stilgestaan bij de betekenis van de uitgang ing/ink in familienamen. De aanvankelijke betekenis van "zoon van" is thans beter te omschrijven als "afstammeling van". Volgens spreker is circa 80 % van alle "ing/ink"-namen afgeleid van persoonsnamen, de overige hebben een andere oorsprong. Ook werd uitvoerig stilgestaan bij de verhouding tussen "ing/ink" -namen en daaraan verwante "man"-namen, zoals Engberink-Engberman, TijinkTijman, etc. De heer Engelbertink wil de resultaten van zijn onderzoek vastleggen in een "Kroniek Engelbertink", dat hij in concept gereed heeft en dat nu wacht op voldoende intekenaars. (Zie ook TG 95/3 blz. 89). Wij wensen hem daarbij veel succes toe.
AANKONDIGINGEN. In deze rubriek wordt beknopt aangegeven of er in en om ons werkgebied voor genealogen interessante aankondigingen aanwezig zijn. Ieder kan haar/zijn verslag voor deze rubriek inleveren bij de redactie.
- De NGV afdeling Achterhoek organiseert op zaterdagmiddag 21 oktober om 14.00 uur in het IJsselpaviljoen aan de IJsselkade 1 in Zutphen een lezing met als onderwerp "wat kunnen we aan Genealogisch materiaal in de krant vinden", door de
16
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) heer W. van Westeringh. - De NGV afdeling IJssellanden organiseert op donderdagavond 26 oktober om 19.30 uur in het RijksArchief Overijssel in de Eikenstraat 20 in Zwolle een lezing met als onderwerp "Heraldiek", door de heer P. Bulsma. - Op zaterdag 28 oktober organiseert de Historische Vereniging Lochem-Laren een genealogische middag. De middag wordt gehouden in Hotel Restaurant "Hoog Langen" Barchemseweg 85 te Lochem van 13.00 tot 16.30 uur. De toegang is gratis. De nadruk van deze middag zal liggen op het uitwisselen van gegevens. Informatie over deze middag is te verkrijgen bij F.P.A. Steijnen, Postbus 120, 7240 AC Lochem. Tel. 05730-57839 - De NGV afdeling Drenthe heeft de maand novenber als bezoekmaand gemaakt. zaterdag 4 november naar het verenigingscentrum in Naarden, op zaterdag 11 november een bezoek aan Huise Mensema te Roden, en op zaterdag 23 november een bezoek aan het RijksArchief in Assen. Tijdens dit laatste bezoek zal er tevens een lezing worden gehouden met als onderwerp "Kadasterkaarten en Genealogie", door de heer Jongsma. Over alle drie bezoeken kunt u informatie krijgen bij de secretaris van de afdeling Drenthe de heer Ap Gerbers, Veenakker 70, 9411 LX Beilen, tel. 0593-526294 - Op 1 november zullen de volkstellingen van Oldenzaal, gemaakt door onze Genealogische Werkgroep Twente, door de voorzitter van de afdeling aan de cultuur wethouder van Oldenzaal Mevr. W.H. Tamminga-Haan worden aangeboden. De aanbieding zal om 10.00 uur plaatsvinden op het stadhuis van Oldenzaal. Iedereen is welkom. - De NGV afdeling Computergenealogie organiseert op zaterdag 4 november in de Reehorst in Ede een Landelijke Genealogische Computerdag. - De NGV afdeling IJssellanden organiseert op donderdagavond 23 november om 19.30 uur in het RijksArchief Overijssel in de Eikenstraat 20 in Zwolle een lezing met als onderwerp "Bronnen met betrekking tot Schippers en Zeelieden met name in Noor-West Overijssel", door de heer de heer W. Kerkemeijer. - De Arbeitskreis Familienforschung der Emsländische Landschaft für die Landkreise Emsland und Grafschaft Bentheim organiseert op zaterdagmiddag 25 november om 14.00 uur in haar bibliotheek in de Ludmillenstraat 8 in Meppen (D) een lezing met als onderwerp "Wie lege ich eine Familienchronik und ein Familienarchiv an?" door de heer em. Pastor J. Ringena. - De PRO-GEN gebruikersgroep organiseert op zaterdagmiddag 16 december om 13.30 uur in het zalencentrum "De Meenthe" op het stationsplein 1 in Steenwijk een regiobijeenkomst voor ieder die belangstelling heeft voor het genealogische computerprogramma PRO-GEN. Toegang gratis. Informatie bij E. Strunk, tel. 0546812105 - De NGV afdeling IJssellanden organiseert op dinsdagavond 16 januari 1996 om 19.30 uur in het Gemeente Archiel van Deventer in 't Klooster 3 in Deventer een lezing met als onderwerp "Computer en Genealogie met o.a. een demonstratie van het GensData programma GD-Klapper", door de heer J. Wissink. - Op zaterdag 27 januari 1996 organiseert de NGV-afdeling IJsselanden een Sallandse Ontmoetingsdag. Deze dag zal worden gehouden van 10.00 uur tot 16.00 uur in het Ommens Hervormd Centrum, Prinses Julianastraat 8 in Ommen. De toegang is gratis. Over de invulling van de dag volgt nog nader bericht. Indien iemand wil meedoen aan deze dag, kan hiervoor reeds nu kontakt worden opgenomen met mevrouw F.M. Mulder-de Vries tel. 038-4547960 - Reeds nu willen wij u wijzen op de Genealogische ADVIESdag ter gelegenheid van het 50 jarig jubileumfeest van de NGV op zaterdag 11 mei 1996 in de Jaarbeurs in Utrecht.
17
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95)
NIEUWE PUBLIKATIES. F.J.M. Agterbosch In deze rubriek worden nieuwe publikaties m.b.t. genealogie besproken. Ieder kan haar/zijn bijdrage naar de redactie sturen. Bronnenboek/Bornerbroek. Ons medelid de heer G.E. Spies heeft een bronnenboek van Bornerbroek samengesteld. In dit boek van 147 bladzijden heeft de heer Spies, zoals hij zelf in het voorwoord meldt, "... een verzameling van enkele willekeurige bronnen of verwijzingen naar bronnen die van nut kunnen zijn bij bijvoorbeeld genealogische- of boerderijonderzoek". Deze kwalifikatie van de aanwezige bewerkte bronnen is erg bescheiden. Er staat zeer veel in en is voor genealogische onderzoekers in het gebied van Bornerbroek zeer aan te bevelen. De heer Spies heeft het boek aan ons documentatiecentrum aangeboden. Het boek is te verkrijgen bij de heer G.E. (Harry) Spies. Lichtenberg 26, 7608 NL Almelo, tel. 0546-871594.
BESTUURSMEDEDELINGEN. F.J.M. Agterbosch Registers op de jaargangen Twente Genealogisch. Op de eerste 4 jaargangen van TG (1985 t/m 1988) zijn per jaargang door de heer R.J.C. van Waarde registers gemaakt. In 1991 heeft de heer H.C. Zorn een totaal register gemaakt over de jaargangen 1985 t/m 1990 (6 jaargangen). Omdat er zo nu en dan vraag was naar deze uitgave, heeft het bestuur deze opnieuw laten drukken en kan dit register door iedereen worden besteld bij de penningmeester van onze afdeling. Het register, in de grootte van Twente Genealogisch, kost ƒ 3,00 exclusief verzendkosten. De verzendkosten zijn ƒ 2,50. Het register zal op de komende bijeenkomsten ook te koop zijn. De redactie van TG is voornemens in januari 1996 een register uit te geven op de TG jaargangen 1991 t/m 1995. Oude jaargangen Twente Genealogisch. Omdat er steeds weer vraag was naar oude jaargangen van TG heeft het bestuur van alle jaargangen goede kopieen laten vervaardigen. Per jaargang moet ƒ 10,00 worden betaald, terwijl een los nummer ƒ 3,00 kost. De venzendkosten voor 1 tot 4 boekjes (jaargang) zijn ƒ 2,50. Indien u hiervoor interesse hebt dan is het mogelijk deze telefonisch of schriftelijk verkrijgen bij Ton Kwaaitaal. Voor het adres zie de binnenzijde van het voorblad. Excursie Naarden. Komend voorjaar organiseert onze afdeling een excursie naar het Verenigingscentrum van de NGV in Naarden. Het Verenigingscentrum kan de genealoog heel wat bieden (zie verslag bijeenkomst in TG 95/2). Hebt u interesse, dan kunt u zich telefonisch of schriftelijk aanmelden bij Ton Kwaaitaal. De mensen die zich al opgegeven hebben, hoeven dit natuurlijk niet meer te doen. Voor het adres zie de binnenzijde van het voorblad.
18
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Documentatie-centrum. De uitvoering van de overeenkomst met de Oudheidkamer Twente over ons Documentatie-centrum neemt enige vormen aan. De voorbereidingen zijn in volle gang. Wij willen u allen nogmaals vragen om genealogische/historische boeken, tijdschriften etc. te schenken of in bruikleen af te staan. Neem hiervoor contact op met dhr. J.H.(Herman) Borgman. Voor het adres zie de binnenzijde van het voorblad. Om zoveel mogelijk gestand te kunnen doen aan onze afspraken, is het uiteraard noodzakelijk dat de Oudheidkamer Twente, binnenkort samen met de Twente Akademie, zich staande kan houden. Hiervoor zijn leden noodzakelijk. Help de Oudheidkamer er weer boven op te komen in het belang van de Twentse Historie en uiteraard ook ons eigen belang. Indien u de Oudheidkamer Twente wilt gaan steunen laat dat dan even weten. Zie voor adres secretaris op de binnenzijde van het voorblad. Bericht van de Penningmeester. De penningmeester vraagt aan de abonnees van Twente Genealogisch hun abonnementsgeld a ƒ 15,00 voor 1996 vóór 1 januari a.s. over te maken op onze postbankrekening. Zie rekeningnummer op de binnenzijde van het voorblad Landelijke Genealogische ADVIESdag. In het kader van het 50-jarige bestaan van de NGV wordt er op 11 mei 1996 een landelijke genealogische adviesdag georganiseerd. Alle afdelingen zullen daarbij vertegenwoordigd zijn. Ook onze afdeling is op deze dag aanwezig. Wij zullen ons gezamenlijk met de afdelingen Flevoland en Ijssellanden presenteren aan "genealogisch Nederland". In welke vorm de bijdrage van onze afdeling wordt gegoten staat nog niet vast. Zo kan worden gedacht aan de presentatie van bijzondere "Twentse" bronnen, of wellicht kunnen de verschillende heemkunde verenigingen in ons werkgebied aan het grotere -genealogische- publiek worden voorgesteld. Hoewel het op dit moment nog niet duidelijk is hoe de landelijke dag er precies gaat uitzien, zijn wij, samen met mensen van Flevoland en van IJssellanden, al wel druk bezig met de voorbereidingen. Toch kunnen wij het niet alleen af. Om de landelijke dag tot een succes te laten worden hebben wij uw HULP nodig. Mocht u ideeën hebben over bijzondere Twentse bronnen of heeft u andere ideeën over hoe onze afdeling zich zou moeten presenteren dan vernemen wij dat graag van u. Ook als u wilt meehelpen met de organisatie van de landelijke dag zouden wij dat graag van u horen. Daartoe kunt u contact opnemen met onze secretaris Jan Herman Elfers. Voor adres zie de binnenzijde van het voorblad. Zoeklicht bij Zilver. Het is traditie om bij lustrumvieringen van de afdeling Kwartier van Nijmegen van de NGV een bundel genealogische en heraldische artikelen te laten verschijnen onder de naam Zoeklicht. Bij het zilveren jubileum is toepasselijk voor de titel Zoeklicht bij Zilver gekozen. Op 4 november 1995 wordt deze bundel uitgebracht. Deze tenminste 250 pagina's tellende bundel waarin eveneens vele illustraties en wapens bevat een keur aan artikelen, alle betrekking hebbend op Nijmegen en omgeving. Aan alle tijdsperioden wordt aandacht besteed. Zo staat er een artikel in over Landverhuizers vanuit Nijmegen (1882-1900), maar ook een lijst van grondeigenaren: Morgentalen van Ewijk (1516). De prijs bij inschrijving bedraagt ƒ 35,- (indien u het boek zelf afhaalt), ƒ 42,- (per post verzonden). Intekening zo spoedig mogelijk door storting op postrekening 444 68 66, t.n.v. Kwartier van Nijmegen NGV. Stedelijk museum Enschede. Het bestuur is als op Twente georienteerde organisatie, betrokken bij het tot stand komen van het Stedelijk museum Enschede (voorlopige naam). Het plan is dat dit museum, waarbinnen het Natuurmuseum, het Janninkmuseum en de Oudheidkamer
19
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Twente samen moeten gaan, een middelpunt zal gaan moeten worden van de Twentse culturele en historische aktiviteiten. Schenkingen/bruiklenen. Opnieuw is er een schenking en een aantal bruiklenen aan ons Genealogisch Documentatiecentrum gedaan. Hiervoor onze hartelijke dank. Boek BRONNENBOEK/BORNERBROEK Ons medelid dhr. G.E. Spies heeft de afdeling een boek geschonken over historische bronnen uit Bornerbroek. Zie ook de beschrijving in Nieuwe Publikaties in dit blad. Uit zijn eigen boekenbezit heeft Ton Kwaaitaal een tweetal boeken in bruikleen afgestaan aan de vereniging te weten: AARDRIJKSKUNDIG WOORDENBOEK VAN NEDERLAND. Samengesteld door Hille Heringa in 1873. HONDERD JAAR KATHOLIEK TWENTE VAN 1853-1953. Een uitgave van het Twents Dispuut. Dank voor de schenkingen/bruiklenen, de boeken zullen in de bibliotheek van ons Genealogisch documentatiecentrum in de Oudheidkamer Twente worden opgenomen, waar ze te zijner tijd voor ieder lid in te zien zijn. Informatie De TROS zendt vanaf 22 oktober op zondag om 21.30 uur op Nederland 2 een genealogisch getint programma uit genaamd "Allemaal Familie". Kijken kan geen kwaad.
ACTIVITEITEN-AGENDA J.H. Elfers De lezingen beginnen om 14.00 uur in het Parkhotel Hengelosestraat 200 Enschede (voorzover niet anders gemeld). Vanaf 13.00 uur is de Twentse Databank, de NGV contactdienst en de leestafel met veel geschreven tekst en bronnen uit ons werkgebied, aanwezig. Tevens is er voor eenieder de mogelijkheid haar/zijn gegevens te presenteren. Laat het even weten. Zaterdagmiddag 11 november 1995. 14.00 uur (zaal open 13.00 uur) Centrum "DE SPIL", Deldensestraat 84, Borne. OPEN CONTACTDAG Omdat op deze middag onze stamzaal, Het Parkhotel, niet beschikbaar is, wijken we uit naar Borne. Er wordt op deze middag geen lezing gehouden. De middag zal geheel beschikbaar worden gesteld aan alle genealogen die hun onderzoeksresultaten willen presenteren. Dus persoonlijke presentatie. Tafels zijn beschikbaar. Iedereen is welkom. Uiteraard is ook de Genealogische Databank Twente, de NGV contactdienst en de leestafel met veel geschreven tekst en bronnen uit ons werkgebied, aanwezig. Zaterdagmiddag 9 december 1995. 14.00 uur Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Zaal open vanaf 13.00.
20
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) PUBLIKATIE VAN GEGEVENS Mw. Drs. E.W.A. Elenbaas-Bunschoten, Hilversum We weten allemaal dat het veel inspanning en moeite kost om uit allerlei bronnen gegevens voor ons genealogisch onderzoek te vinden. Maar het kost ons vaak nog meer moeite om tot publikatie van de onderzoeksresultaten over te gaan. Veelal blijven die resultaten in de schoenendoos c.q. computer van de onderzoeker zitten. Om onze leden aan te sporen om tot publikatie over te gaan zal mw. Elenbaas-Bunschoten een voordracht houden over het publiceren van genealogische gegevens. Zaterdagmiddag 13 januari 1996. 14.00 uur Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Zaal open vanaf 13.00. DE KERK VAN JEZUS CHRISTUS VAN DE HEILIGEN DER LAATSTE DAGEN EN GENEALOGISCH ONDERZOEK Op deze eerste lezing van het nieuwe jaar zal een lezing worden gehouden over de "Mormonen" en de rol die zij kunnen spelen bij genealogisch onderzoek. Zaterdagmiddag 11 februari 1996. 14.00 uur Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Zaal open vanaf 13.00 uur. voor de pauze AFDELINGSVERGADERING. na de pauze MARKEBOEK LONNEKER. Opvallende zaken opgedaan bij het transcriberen van het Markeboek Lonneker door: Dhr. Dr. L.G.Chr. Grabandt, Diepenheim Ons medelid de heer Grabandt heeft de afgelopen jaren in het kader van de Genealogische Werkgroep Twente, alle bekende originele stukken behorende aan de Markeboeken of het Markeboek, getranscribeerd. De werkgroep zal deze transcriptie in de loop van 1996 gaan uitgeven. De heer Grabandt zal opvallende zaken, opgedaan bij zijn werk aan ons vertellen. Zaterdagmiddag 9 maart 1996. 14.00 uur Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Zaal open vanaf 13.00 uur. MARKE-GENOOTSCHAPPEN IN OVERIJSSEL. Dhr. Dr. H.B. Demoed, Zutphen De heer Demoed heeft een studie gemaakt van de Marken in Overijssel. Hij heeft aan de hand van de marke Azelo in Ambt Delden, aanschouwelijk gemaakt wat de verdeling o.a. betekende voor de individuele boer. Hij heeft de resultaten van deze studie vastgelegd in het boek "Mandegoed, schandegoed" met als ondertitel "De markeverdelingen in Oost-Nederland in de 19de eeuw". Zaterdagmiddag 13 april 1996. 14.00 uur Parkhotel, Hengelosestraat 200 Enschede. Zaal open vanaf 13.00 uur. NAAMKUNDE EN GENEALOGIE. Dhr. Dr. J.B. Berns van het Mertensinstituut uit Amsterdam.
LEDENMUTATIES (juni t/m augustus 1995) NIEUWE LEDEN: 23552 J. Olink Steenbokstraat 52 7521 XD Enschede 23562 G.H.H. Schoolkate Dennenlaan 9 5271 RE St. Michielsgestel
21
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) 23586 H. Sieben Hanenberglanden 466 7542 EN Enschede 23598 F.J. Grimberg James Rossstraat 16 7534 ZX Enschede 23622 W. Boom Kemal Ataturkstraat 28 3573 PA Utrecht ADRESWIJZIGINGEN: 14483 E.J. Stokreef Fokkerstr. 83 7475 CB Markelo 15423 J.L. Rijnhart Asterstraat 19 7701 ET Dedemsvaart 15729 H.J. Alberts Trompstraat 98 2266 KL Leidschendam 18652 H.J. Lucas Chopinplein 141 4102 CX Culemborg 21455 P.G.J. Groenewold Espoortstr 257-511 7511 CL Enschede 22627 N. Rijnhart-Froeling Asterstraat 19 7701 ET Dedemsvaart VAN EEN ANDERE AFDELING: 22152 J.M. Krabshuis Acacialaan 4 5248 BH Rosmalen 23325 H.B.J. Bellers Koenenlaan 42 1703 SX Heerhugowaard NIEUWE ABONNEE: 0 H. Geesink Ottenhofstat 22 4012 EB Kerk-Avezaath 0 J.J.A. Theessink Lintveldebrink 666 7544 KR Enschede 2492 P. Knotters Prins Willem Alexanderstr 439 3905 CN Veenendaal OPZEGGINGEN: 18434 G. Kemerink Am Meergraben 41 59588 Lippstadt
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE: E.J. Grimberg-van der Veer Smalriemseweg 41-1 4112 NA Beusichem O. Lunshof Jac. Grootstraat 14 1462 XH Middenbeemster E. Borsboom-Holstege Valkenlaan 23 3233 BV Oostvoorne B.J. Boerigter Debijestraat 17 6164 BE Geleen H.W. Stip Eulebrink 2 7544 MJ Enschede F.L. Scholten Pachtersveld 207 7327 CT Apeldoorn H.F. Mensink Mulderstraat 64 7482 NG St. Isidorushoeve) W. Alink Willem Dreespark 29 2531 SC 's-Gravenhage H.J. Breukink Vaargeul 152 9732 JV Groningen G.W. Jansen Frans Schubertstraat 79 3533 GV Utrecht G.J. Welberg Oude Postweg 62 7557 DE Hengelo (O) Genealogische BBS "De Korenmolen" Almelo 0546-852483 (BBS-nummer) Zie voor de adressen van de bestuursleden op de binnenzijde van het voorblad.
INHOUD ELFDE JAARGANG (1995)
totaal 128 bladzijden!!
Artikelen: Gerechtelijke acties tegen boeren, F.L Scholten 2 Nationale Militie, A.F. de Jongeburcht 30 Dienstplicht lijst landgericht Ootmarsum, A.F. de Jongeburcht 34 De bedriegertjes, W. Kooiman 42 Bijnamen in Vriezenveen, H.F. Mensink 66, 105 Rechtszaken in Noord-oost Twente, F.L. Scholten 68 Markeboek Lonneker, Diverse lezers 98
22
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) Verslagen van bijeenkomsten: Ringena, J 11 Westeringh, W. van de 13 Vulsma, R.F. 15 Lantfermeijer, W 48 Mensema/Insinger 49 Horst, van de J.F. 51 Regionale informatiedag 84 Adriaensen, L.F.W. 84 Engelbertink, H. 120 Van het bestuur 1, 33, 65, 97 Uit andere periodieken/bladen 18, 53 Aankondigingen 18, 54, 87, 121 Nieuwe publikaties 53, 88, 122 Algemene informatie 18, 55 Genealogische werkgroep Twente 20, 83, 119 Bestuursmededelingen 20, 56, 90, 123 Activiteiten-agenda 27, 62, 93, 125 Regels voor publikatie 28 Wie helpt? 41 Streekarchief Delden 43 Bulletin board system BBS 44, 79 Bijzondere zaken 78 Vragenrubriek 10, 46, 79, 117 Nieuwe leden stellen zich voor 82 Wist U dat 95 Bijzondere berichten 104 Kwartierstaten, Stamreeksen, genealogieën en parentelen: Kwartierstaat Scholten (95-01), F.L. Scholten 5 Kwartierstaat Maetkate (95-02), R.A.J. Dix 9 Kwartierstaat Ten Haagen (95-03), B. van Dooren 36 Kwartierstaat Nijhof (95-04), H.C. Zorn 37 Kwartierstaat Rottink (95-05), E. Rottink 40 Genealogie Hofstee I (95-06-G), H.A.G.M. Hofstee 71 Genealogie Hofstee II (95-07-G), H.A.G.M. Hofstee 72 Genealogie Hofstee III (95-08-G), H.A.G.M. Hofstee 73 Genealogie Hofstee IV (95-09-G), H.A.G.M. Hofstee 75 Kwartierstaat Oude Velthuis (95-10-K), J.H.J. Egberink 76 Kwartierstaat Alink (95-11-K), W. Alink 107 Stamreeks Hendrikus Johan Breukink (95-12-S), H.J. Breukink 110 Stamreeks Berend Jan Jansen (95-13-S), G.W. Jansen 114 Kwartierstaat Scholten (aanvulling 95-1), F.L. Scholten 115
INHOUD VAN DIT NUMMER: VAN HET BESTUUR 97 MARKEBOEK LONNEKER 98 BIJZONDERE BERICHTEN 104 BIJNAMEN IN VRIEZENVEEN (Deel 2) 105 GENEALOGISCHE PUBLIKATIES 107 KWARTIERSTAAT ALINK (95-11-K) 107 STAMREEKS HENDRIKUS JOHAN BREUKINK (95-12-S) 110 STAMREEKS BEREND JAN JANSEN (95-13-S) 114
23
'Twente Genealogisch' nr. 4 ( '95) KWARTIERSTAAT SCHOLTEN (aanvulling op 95-01) 115 VRAGENRUBRIEK. 117 GENEALOGISCHE WERKGROEP TWENTE (GWT). 119 VERSLAGEN BIJEENKOMSTEN VAN DE AFDELING. 120 AANKONDIGINGEN. 121 NIEUWE PUBLIKATIES. 122 Bronnenboek/Bornerbroek. 122 BESTUURSMEDEDELINGEN. 122 Registers op de jaargangen Twente Genealogisch. 122 Oude jaargangen Twente Genealogisch. 123 Excursie Naarden. 123 Documentatie-centrum. 123 Bericht van de Penningmeester 123 Landelijke Genealogische ADVIESdag. 123 Zoeklicht bij Zilver. 124 Stedelijk museum Enschede. 124 Schenkingen/bruiklenen. 124 ACTIVITEITEN-AGENDA 125 LEDENMUTATIES (juni t/m augustus 1995) 127 AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE 127 INHOUD ELFDE JAARGANG (1995) 128
24