BELANGENVERENIGING MASSAGE EN SPORTVERZORGING
FEBRUARI 2006
COLUMNA VARIALIS MENTALE BEGELEIDING VAN DE TOBSPORTER CODEX CIVICUS RODE VLAGGEN BMS MASSAGETEAM IN ACTIE IN BREDA
HET ACCENT OP JEFFREY BIGNELL PAGINA 8
BRAM BAKKER MARITA VERSTEEG RIEN DE ROON CARLO THUVIS JEFFREY LAFLAMME JAN HERMANS PAGINA 6
SPORTSYMPOSIUM SPECIAL
U kent Chemodol, de hypo-allergene afwasbare massage-olie. Maar Chemodis heeft meer massage-oliën. Zoals Chemotherm, een massage-emulsie met milde en ver antwoorde warmtewerking. Het zuiver plantaardige Olivine, zonder conserveermiddelen en emulgatoren. Chemovine, speciaal voor de sterk behaarde huid.
En, speciaal voor de overgevoelige huid, Chemoderm met natuurlijke werk stoffen en de ongeparfumeerde Baselin Emulsion met biologische eigenschappen. Uw leveranciers kunnen u er alles over vertellen. Of bel voor meer informatie: 0800-chemodis (0800-24 36 63 47). www.chemodis.nl
Chemodis B.V. Postbus 9160, 1800 GD Alkmaar. Telefoon (072) 520 50 83, fax (072) 512 82 14.
MESSAGE JAARGANG 14, NUMMER 1 SAMENSTELLING BMS REDACTIE ADRES PASSIEBLOEM 16 3068 AK ROTTERDAM
[email protected] LEDEN ADMINISTRATIE POSTBUS 29 3360 AA SLIEDRECHT VORMGEVING ROMEC DESIGNS
[email protected] DRUK DRUKKERIJ DE POTTER WEG EN LAND 8 2661 DB BERGSCHENHOEK
[email protected] VERSCHIJNING
KOPIJ
FEBRUARI
13 JANUARI
APRIL
10 MAART
JUNI
19 MEI
SEPTEMBER
4 AUGUSTUS
OKTOBER
22 SEPTEMBER
DECEMBER
3 NOVEMBER
ADVERTENTIES
HALLO! WAKKER WORDEN, BEN JE DAAR NOG? MENTAAL NIET SCHERP? Nog niet ingeschreven voor het sportsymposium dat op 4 maart wordt gehouden? Doe dat dan nu, want de voorbereidingen zijn al in volle gang!
TELEFOON: (078) 6144934
[email protected] ADVERTENTIE INDEX CHEMODIS........................................................... 2 ZBB SIMONSE.....................................................9 JONGENENGEL................................................. 10 MEERSPORT..................................................... 10 LOPHARM.......................................................... 16 KEYS................................................................... 16 TOCO THOLIN................................................... 16 HEATHLOVE ....................................................23 PODIAMED........................................................23 ZILVEREN KRUIS ACHMEA...........................24
Jullie belangenvereniging heeft heel veel energie ge stopt in de organisatie van een grandioos sportsymposium dat gehouden gaat worden in de Ambachtsherenzalen van Zalencentrum De Lockhorst in Sliedrecht. We zijn er dan ook erg trots op om deze geweldige dag aan jullie te kunnen presenteren. Een keur van gelauwerde namen uit de wereld van de sport en de psychologie is bereid gevonden hun kennis over de mentale aspecten in de sport met jullie te delen. Dit doen zij door het verzorgen van lezingen, maar ook actief meedoen in de workshops is een onderdeel van deze dag. Er staat van alles te gebeuren!
Daarnaast hebben wij de infomarkt waar een aantal bedrijven hun producten zullen etaleren. Ongetwijfeld zullen een aantal standhouders jullie verrassen met aantrekkelijke beursaanbiedingen. Wij zijn erg blij met deze standhouders omdat zij ervoor zorgen dat zo’n duur symposium toch nog voor een acceptabel bedrag aangeboden kan worden. De dag begint om 10.00 uur en wij denken klaar te zijn om 16.00 uur. Uiteraard zorgen wij voor een heerlijke lunch. Dit is te mooi om te missen, dus schrijf je nu in, gebruik hiervoor de bijgesloten antwoordkaart. Tot 4 maart!
© 2006 BMS BELANGENVERENIGING
INDEX
COLUMNA VARIALIS
4
De mentale begeleiding van de tobsporter.
BMS OEFENDAGEN
MASSAGETEAM IN ACTIE
14
Workout in Breda.
5
VAN DISTAAL NAAR NORMAAL
15
Segmentale verschijnselen.
MASTERCLASS MASSAGETHERAPIE
6 NATUURLIJK!
Informatie over deze nieuwe opleiding.
18
Sport en voeding.
SPORTSYMPOSIUM 2006
6
Alle informatie over het aankomende symposium.
HET ACCENT OP JEFFREY BIGNELL
8
PSEUDO ALERGIEËN
20
HYPERBARE ZUURSTOF THERAPIE
20
ZWEMMERSOOR
21
HUISMIDDELTJES
22
Nicolette Korthuis interviewt skier Jeffrey Bignell.
ALTERNATIEF BEKEKEN
11
CODEX CIVICUS
12
Deel 1.
Rode vlaggen.
UIT DE PERS APPLICATIES EN VERVOLGOPLEIDINGEN
13
Aankomende cursussen van de 1eNVVS, IVS Opleidingen en Amice.
23
DE MENTALE BEGELEIDING VAN DE TOBSPORTER
In maart organiseert de BMS een spectaculair symposium. Het onderwerp zal ondertussen bijna niemand ontgaan zijn: mentale factoren in de sport. Mij is verzocht om ook een steentje bij te dragen. Mijn steentje is eigenlijk een steen met een behoorlijk gewicht.
COLUMNA VARIALIS CAREL SCHOTT Bij mentale factoren wordt vaak gedacht aan de sporter, die wanneer het zwart wordt voor zijn ogen, nog ergens uit de krochten van zijn geest een stuk motivatie weet te halen. Daardoor kan hij net iets meer geven dan zijn tegenstander.
De ongekende kant Deze magie wil iedereen wel tot zijn beschikking hebben. Veel topsporters roepen daarom tegenwoordig de hulp in van een mental coach of sportpsycholoog. Wie op mentaal gebied sporters gaat begeleiden wordt met een prachtige valkuil geconfronteerd, ‘de ongekende kant’ kan boven water komen. In deze column wil ik wat dieper op deze ongekende kant ingaan. Het verdiepen in dit aspect maakt van de topsporter soms een tobsporter.
ongeveer zoiets als geest betekent. Letterlijk betekent het ‘de geest betreffend’. Zijn wij mensen dan geesten? Wellicht leeft er een geest in ons, onze ziel. Maar we zijn wel meer dan alleen een geest, we hebben ook een lichaam. Mentaal heeft betrekking op mentale processen. De mens is in staat tot denken. Dit plaatst mensen op een ander niveau dan de dieren. Denken bepaalt voor een groot gedeelte hoe wij ons voelen. Uit onderzoek blijkt dat ruim 80 procent van onze gevoelservaringen stoelen op hoe wij over ons zelf, situaties, mensen, contacten etc. denken. De mentaal sterke sporter lijkt een betere motivatie te hebben. Onze motivatie hangt nauw samen met de eerder genoemde mentale processen, hoe we ons voelen en omgekeerd. Vooral onze diepere motivatie beïnvloedt onze mentale processen. Motivatie zet ons in beweging, zoals een motor dit doet met een auto. Maar waar komt die diepere motivatie vandaan?
Psychologie Mentaal Wat betekent het woord mentaal eigenlijk? Het woord is afgeleid van het Latijnse ‘mens’ dat
Laten we dan eens een kijkje in de klassieke psychologie. Freud is hier een belangrijke gangmaker geweest. Zijn geest waart nog steeds
rond in de ideeën die wij koesteren over ons functioneren. Freud is in de moderne psychologie ‘not done’. Psychologie is tegenwoordig veel meer een verhaal van chemische stofjes in ons hoofd. Regelmatig verschijnen tegenwoordig weer artikelen waarin Freud weer wat in ere wordt hersteld. Hij bleek niet alleen de geperverteerde aan seks denkende man zoals hij vaak wordt afgeschilderd. Hij bleek een icoon van zijn Victoriaanse tijd. En dit vinden we terug in zijn denkbeelden. Ontkoppel zijn ideeën van de primitieve driften en mogelijk overdreven fixatie op seksualiteit en dan blijft toch een heel interessant verhaal over. Onze motivatie blijkt in zijn visie te rusten op vroegere ervaringen. Deze ervaringen hebben overigens veel te maken met de stofjes in ons hoofd. Dat hoofd stoten we regelmatig in ons leven. Dat doet pijn en dat willen we gaan voorkomen. Daarvoor ontwikkelen we bepaalde gedragspatronen. Twee veel voorkomende strategieën zijn ‘sublimatie’ en ‘compensatie’. Deze verbloemen de pijnlijke ervaring. Bij sublimatie tracht iemand zich los te koppelen van pijnlijke ervaringen. Hij verheft zich als het ware en maakt zich los. Tegelijkertijd kan een compensatie ontstaan. Hij ontwikkelt een vorm van gedrag waardoor hij de gemiste positieve gevoelens terughaalt. Dit biedt een tegenwicht aan de gevoelens van pijn en gemis. Sublimatie en compensatie stuwen onze motivatie. Aan de basis van een sterke motivatie kan dus een weggestopte ervaring liggen.
Oosterse denkbeelden Psychologie is niet alleen iets van het Westen. We vinden ook in het Oosten denkbeelden terug over het mens zijn. In India zijn lichaam en geest nooit los gekoppeld van elkaar. De Indiase psychologie stelt dat onze gedachten verantwoordelijk zijn voor wat er in ons leven gebeurt en hoe we ons lichaam ervaren. De oude Chinezen stellen dat alles in het leven bestaat uit twee tegengestelde polen die samen een onlosmakelijk geheel vormen. De visie van de Tao. We zien dit terug in het teken van yin en yang. De cirkel bestaat uit twee helften, zwart en wit. Die vloeiend langs elkaar lopen. In het hart van de zwarte en witte helft zien we de tegengestelde pool als een punt liggen. De Chinezen die stellen dat de Tao ervoor zorgt dat wanneer we ons volledig op één aspect richten, we vanzelf bij de tegenovergestelde kant terecht zullen komen. Wie zich bijvoorbeeld volledig richt op controle kan wachten op de chaos. Chaos is de tegenpool van controle. Het vermogen tot behoud van controle kan de kracht van een persoon zijn. Op
“De Columna Varialis, een inkijk in mijn belevenissen, denkbeelden en ervaringen. Soms afwijkend, dan alledaags gewoon. Iets dat mij verbaast of wat me raakt; uit verleden, heden of de toekomst. Zijn het dwaze kronkels of juist heel herkenbare gedachten? Een plek in dit blad om de ogen te openen of sluiten.”
den duur kan ‘alles onder controle houden’ zoveel energie gaan kosten dat de eerste verschijnselen van verslapping optreden. Controlefreaks bieden een goede voedingsbodem voor burnout. Samen vormen controle en chaos het geheel. Eigenlijk gaat het hier over hetzelfde als wat we eerder zagen bij de Westerse visie. Er ligt een tegenpool besloten in onze kracht. De Tao stelt daarom dat onze grootste kracht tegelijk onze grootste zwakte in zich heeft.
aantal wedstrijden gevallen. Bij de afgelopen selectiewedstrijden ging hij weer bijna onderuit. Ik hoorde hem in een interview zeggen dat hij ergens wel bezig was geweest om maar niet te gaan vallen. En dit heeft hij inderdaad keurig gedaan. De Nederlandse kampioenschappen zijn dit jaar selectiewedstrijden geweest voor de Olympische spelen. Mark reed daar de 1500 meter. In de eerste bocht raakte hij aan het wankelen, hij was immers bezig om niet te vallen. Op een onmogelijke wijze bleef hij uiteindelijk overeind. Zijn mentale toestand heeft hij fysiek waargemaakt. Mentaal was hij bezig met ‘niet te vallen’. Zijn lichaam deed wat het mentaal opgedragen kreeg, even deed het zijn best om niet onderuit te gaan. En dit is perfect gelukt. Het kostte hem alleen een plek in het vliegtuig.
Topsporters
Wanneer een sporter met een mental coach of sportpsycholoog aan de slag gaat, doet zich een paradoxaal feit voor. Gaat een sporter aan de slag met zijn diepere motivationele aspecten, dan kan de onderliggende tegenpool boven water komen. De beste willen zijn, als vorm van compensatie voor een gebrek aan bevestiging, kan een omkering betekenen in de sportbeleving. Een averechts effect wordt bereikt. De sporter ziet in dat op het hoogste podium willen staan eigenlijk niet de oplossing is voor vroegere ervaringen. De bevestiging voor jezelf ligt in jezelf en niet in een uitzinnige massa mensen die jou bejubelt, in een grote beker of een gekleurde medaille. Hoewel dat natuurlijk best lekker is. De sporter laat vaak het harde bestaan van training en geleefd worden achter zich. Hij is niet meer op zoek naar een vorm van bevestiging door de beste te zijn. Sponsors en media wees daarom gewaarschuwd. Weet wie je in huis haalt als mentaal begeleider. Deze moet niet een te groot licht op de zaak laten schijnen. Anders zijn jullie je boegbeeld kwijt.
Maar wel even bij het onderwerp blijven. Het gaat immers over sporters. En die sporters dat zijn ook net mensen. Topsporters zijn mensen die toevallig een net iets sneller of behendiger lijf hebben dan jij of ik. De sporter heeft dezelfde motivatie in het leven als zovele mensen. Ook zij sublimeren en compenseren door middel van hun gedrag. Het is mooi om eens te luisteren naar de overtuigingen van een sporter. Via die overtuigingen loopt een lijntje naar de kern. Sommige overtuigingen zijn overgedragen. We noemen dit de overgenomen overtuigingen. Vaak krijg je deze mee vanuit je ouders en de omgeving waarin je opgroeit. Als je ouders maar vaak genoeg iets tegen je zeggen dan ga je het vanzelf geloven. Een prachtig voorbeeld werd recent geleverd door Dennis van der Geest, de judokampioen. Zijn broer Eelco was en is waarschijnlijk meer getalenteerd dan hij. Zijn vader is al een levenlang de trainer van de twee broers. Dennis gaf in een interview aan, dat zijn grootste motivatie om kampioen te worden, gebaseerd is op uitspraken van zijn vader. “Mijn vader zei altijd als ik slecht presteerde: Dennis die kan altijd nog scheidrechter worden.“ Dit heeft hem enorm gemotiveerd om de beste te worden. Hij zou die ouwe eens wat laten zien. Dit is een leidraad in zijn judo carrière geweest. De Amerikanen hebben aan dit fenomeen zelfs een spreekwoord ontleend: ‘Doing it for the coach.’ Een tweede vorm van overtuigingen baseren wij op onze ervaringen. Wanneer een sporter in korte tijd een aantal malen valt dan kan de overtuiging ontstaan: ‘Ik val altijd’. Een sprekend voorbeeld hiervan hebben we de afgelopen tijd in de schaatswereld gezien. Mark Tuitert is in het voorseizoen tijdens een
Oefendagen De Belangenvereniging Massage en Sportverzorging (BMS) biedt leden vanaf oktober tot en met mei van ieder cursusjaar de gelegenheid tot het bijwonen van oefendagen. Het grote voordeel is dat je, onder begeleiding van een docent, praktische aanwijzingen krijgt en daar waar nodig vakkundig gecorrigeerd wordt. Kortom, een ideale ondersteuning om goed voorbereid naar het examen toe te werken. Het is mogelijk, op vertoon van de ‘carte d’identite’, de oefendagen in zowel Dordrecht als Rotterdam bij te wonen. De kosten bedragen 6 Euro, te voldoen op de dag zelf. Dordrecht (Spuiweg 109) 18 februari, 11 en 18 maart (open dag met 2 groepen), 1 en 29 april, 6, 20 en 27 mei.
Paradox
Rotterdam (Mathenesserlaan 401b) 11 en 18 februari, 18 maart, 1 april en iedere zaterdag in mei. Online aan- en afmelden BMS-leden die hun opleiding bij IVS Opleidingen volgen kunnen zich voor de oefendagen in Dordrecht ook online aanof afmelden via de website van het IVS: www.ivsopleidingen.nl/oefendagen.
‘Gewone’ mensen Gewone mensen zijn ook net sporters. Ook zij kunnen zichzelf beter leren kennen door juist op onderzoek te gaan naar die blinde vlekken in hun eigen bestaan. Dus zoek het lichtpuntje in de duisternis of kijk eens naar een zwart randje in een zonnig vooruitzicht. Waar je ook ontzettend veel van kunt leren, zijn mensen waar je je aan ergert. Deze laten vaak je eigen vermeende zwakte uitvergroot zien. In de volgende message daarover meer. Tot ziens op het symposium.
REAGEREN
[email protected]
SPORTSYMPOSIUM 2006
MASTERCLASS MASSAGETHERAPIE
Nieuwe opleiding IVS De massagetherapie opleiding van IVS Opleidingen is al weer enkele jaren een groot succes. Toch klinkt er al geruime tijd vanuit de oude en huidige groep studenten al weer een roep om meer. Na gedegen voorbereiding achten wij ons in staat om aan dit verzoek te voldoen. In september 2006 start bij het IVS Opleidingen een master massagetherapie opleiding. De kroon op het werk van de massagetherapeut. De uitgangspunten van deze opleiding zijn verbreding en verdieping. De master opleiding bestrijkt in totaal twee schooljaren met in totaal 40 studiedagen (20 per jaar). Aan de orde komen onder andere: craniosacraal therapie, acupressuur toegespitst op de problematiek van de interne organen, kinesiotaping, fascie- en triggerpointtherapie, specialisatie: de chronische pijnpatiënt, voetproblematiek, stressmanagement, EFT, ergonomie, rode vlaggen screening, verslaglegging naar huisartsen en hotstone massage.
Specialisten Alle onderdelen van deze opleiding worden gegeven door specialisten in hun vakgebied. Enkele nieuwe gezichten zullen daarbij het docententeam gaan versterken. De opleiding is toegankelijk voor reeds afgestudeerde massagetherapeuten zowel uit de modulaire als uit de dagopleiding. Mocht u vanuit een andere discipline geïnteresseerd zijn in deze opleiding, vraagt u dan eerst een gratis intake gesprek aan. De opleiding wordt afgesloten door een examen onderzoek en het behandelen op een patiënt. De student neemt een anamnese af, onderzoekt, stelt een behandelplan voor en laat een behandeling zien aan een commissie van docenten.
Archieffoto van het sportsymposium in het Medisch Centrum Rijnmond Zuid, Rotterdam
Het is ons gelukt om op 4 maart a.s. een razend interessant sportsymposium te kunnen presenteren. Landelijke bekende sprekers, afwisselende lezingen en actieve workshops, een informatiemarkt met nieuwe en bekende producten, lunch, koffie, thee en fris staan garant voor een hele gezellige en leerzame dag. Internationaal zien we dat topprestaties steeds dichter tegen elkaar aan komen te liggen. Nederland is bijvoorbeeld allang niet meer het eenzaam aan de top staande schaatsland. De Noren zijn weer terug, de Italianen kloppen op de deur en ook de Amerikanen kijken we steeds vaker op de rug. In de schaatssprint zien we de Koreanen, Japanners en Chinezen ons soms keihard voorbij vliegen. Ook in de voetbalwereld zien we mondiaal de kwaliteit naar een hoger plan komen.
Mentale begeleiding Een mooi voorbeeld van een land dat in de breedte een klapper heeft gemaakt is Australië. Een land met 19 miljoen inwoners dat bijna in elke tak van sport een woordje mee spreekt. In Australië is de mentale begeleiding van een sporter net zo gewoon als goed voor je materialen zorgen. Ook het NOC/NSF reserveert plaats voor de mentale begeleiding van haar sporters. ‘De reis
van de held’ was de naam van dit project tijdens de laatste Olympische Spelen in Athene.
Steeds belangrijker Wie wil presteren moet zich onderscheiden. Een sporter komt o.a. door training tot zijn prestaties.
RIEN DE ROON ‘Verliezers wachten tot er iets gebeurd, winnaars doen dingen gebeuren’ is een lijfspreuk van Rien de Roon. Wielrenner, skeelerer, schaatser, spreker, entertainer en auteur, Rien is het allemaal. Een vat vol anekdotes en verhalen, de levende praktijk. Rien is de auteur van ‘Het belang van borstvoeding’ en ‘Help ik zit in een wak’ (op punt van verschijnen) en zal signeren tijdens de infomarkt. LINKS WWW.RIDERO.NL
Dit is tegenwoordig een complex samenspel van fysieke, mentaal-emotionele en sociale factoren. Tel daarbij de doelen die een sporter zichzelf stelt op. Fysieke trainingsmethoden, voeding, materiaal, blessurepreventie en verbeterde selectie procedures hebben de sportprestaties gelift. De mentale begeleiding van de sporter neemt een steeds belangrijkere plaats in. Werd daar eerst nog wel eens wat lacherig over gedaan, tegenwoordig heeft ieder zichzelf respecterend sportteam of sporter ook begeleiding in de emotioneel mentale sfeer. Vaak in de vorm van een mental coach of sportpsycholoog. Wie aan de top wil komen moet scherp zijn. Niet alleen fysiek afgetraind maar vooral ook mentaal gemotiveerd met positief bijdragende emoties. In die juiste mentale motivatie wordt momenteel de meeste winst geboekt. Het mentale mes snijdt aan twee kanten. Sporten maakt ons ook mentaal weerbaarder. Wie regelmatig gezond beweegt staat ruimer in het leven.
Mentale factoren Mentale factoren in de sport vormen een hot item, vooral ook in de media. Holland Sport met Wilfried de Jong en Matthijs van Nieuwkerk was onlangs bijna volledig gewijd aan dit onderwerp. Chad Haddrick was daar aan het woord, hij completeert bijvoorbeeld zijn training met het neurofeedback system. En wat te denken van Dennis van der Geest die onlangs sprak over de rol van angst op zijn manier van judoën.
Sprekers en symposiumopzet Op ons symposium 4 maart aanstaande komen nationaal bekende sprekers dit onderwerp
BRAM BAKKER Bram Bakker is een arts, psychiater en mental coach. Ook is hij auteur van verschillende boeken waaronder: ‘Te gek om los te lopen’, ‘Loden last’ en ‘Te zot voor woorden’. Wellicht kent u Bram van zijn verrassende radio en tv optredens waaronder ‘het zwarte schaap’, waarin hij een sterke en positieve indruk achterliet met zijn eigen controversiële manier van behandelen en benaderen. Bram is een fervent marathonloper, hij liep al 25 marathons en hij kent als geen ander de krachtige effecten van mentale weerbaarheid en een actief bewegende levensstijl. Tijdens de infomarkt zal Bram zijn boe ken signeren. LINKS WWW.BRAMBAKKER.COM
theoretisch en praktisch toelichten. Het is de organisatie gelukt om deskundigen van naam en faam te contracteren. Het symposium wordt geopend door Bram Bakker de bekende psychiater en mental coach in diverse disciplines van sport. Hij zal op zijn eigen prikkelende wijze een voordracht verzorgen. Bram Bakker wordt na een uur opgevolgd door Rien de Roon. Rien was zelf een succesvol wielrenner en marathonschaatser en heeft sterren als Ria Visser en Bart Veldkamp begeleid. Rien is een begaafd spreker, een man van de praktijk. Het zal ons moeite gaan kosten om hem te onderbreken en de hele zaal in beweging te krijgen richting de lunch.
Workshops Na de lunch gaan we praktisch aan de slag. De zaal is ondertussen in drieën verdeeld voor een aantal workshops. Marita Versteeg demonstreert het neurofeedback-systeem. Een computer systeem dat de sporter leert om zijn focus te optimaliseren. Het brengt de hersenen en het hart in balans. Het neurofeedback-systeem vind u ook terug op onze informatiemarkt. De tweede workshop wordt verzorgd door Carlo Thuvis, sportpsycholoog en martial arts grootmeester. Hij zal aan de hand van een actieve workshop laten zien dat psychologie en sport in het Oosten nooit twee gescheiden onderwerpen zijn geweest. De Chinezen en Japanners hebben altijd al geweten dat een heldere geest de lichamelijke prestaties verbeterd. Hij zal een demonstratie geven over Tai Chi, Kung Fu, ademhaling en beweging waaraan iedereen kan meedoen en heelhuids en geestelijk verrijkt de zaal weer verlaat.
De derde workshop neemt Jeffrey LaFlamme voor zijn rekening. Hij is een zeer enthousiaste chiropracticus. Voormalig begeleider van het canadees ijshockeyteam, diverse topschaatsers en een wandelende infozuil over sport, blessures en holisme vanuit de eenheid van lichaam en geest. Druk bij hem op de juiste knop en je vrije avond wordt gevuld met een verhandeling vanuit zijn rijke ervaring.
Afsluiting Het symposium wordt afgesloten door fysio- en manueeltherapeut Jan Hermans. Hij heeft in zijn leven al vele topsporters begeleid in hun herstelprocessen. Jaap Stam behoorde o.a. tot zijn clientèle en ook vele tophonkballers zijn met zijn adviezen scherper gaan gooien.
MARITA VERSTEEG Marita Versteeg is landelijk bekend van o.a. het TV programma Avro Gezondheidsplein, meestal als de vrouw die alles over voeten weet. Tegenwoordig leeft zij op bredere voet, zo maakt ze een stormachtige ontwikkeling door als stressconsultant en massagetherapeute. Marita werkt veel met EMDR en neu rofeedback en is altijd open voor nieuwe ontwikkelingen. De twee voeten worden een duizendpoot.
Jan laat ons zien dat een goed getraind lichaam ons ook mentaal weerbaarder maakt. Jan heeft een nieuwe trainingsmethodiek ontwikkeld: het XCO systeem. Na een korte introductie gaat de hele zaal actief met dit systeem aan de slag.
Mystery-guest Een zeer bekende stem uit de wereld van Studio Sport zal als op verrassend anekdotische wijze de verschillende sprekers aan u introduceren.
Infomarkt Gedurende de hele symposiumdag is ook een informatiemarkt. Hier vind u diverse nieuwe producten en andere voor de masseur of begeleider interessante artikelen. Verschillende sprekers
CARLO THUVIS Carlo Thuvis is een sportpsycholoog en martial arts meester. Zijn leven staat in het teken van vechtsporten en alle mentale en fysieke aspecten daarvan. Carlo is afgestudeerd sportpsycholoog, met als specialisatie motivatie en mentale training. Hij is eigenaar van twee sportscholen en een bedrijf voor training en persoonlijke ontwikkeling (NRQI) Carlo ontwikkelde de ‘Man do Kwan’ vechtstijl: ‘de weg van de duizend stijlen’, waar diverse vechtsporten bij elkaar komen tot een efficiënt geheel. LINKS WWW.NRQI.NL
JAN HERMANS Wie kent hem niet? Jan Hermans, succesvol fysio- en manueeltherapeut. Voormalig docent aan de Academie voor Fysiotherapie te Rotterdam. Altijd bezig met nieuwe ontwikkelingen. Jan staat momenteel weer volop in de schijnwerpers met zijn XCO tubes. Een trainingmethodiek met unieke materialen voor verbetering van de algehele gezondheid. Ook heeft Jan ook in zijn carrière vele topsporters geholpen bij de verbetering van
HET ACCENT OP JEFFREY BIGNELL
hun prestaties. LINKS WWW.XCO.NL
zijn ook auteur en zullen hun boeken tijdens de infomarkt signeren.
Afwisselend Dit symposium wisselt lekker onderuit zitten en actief aan de slag op aangename wijze af. U komt veel oude bekenden tegen en doet nieuwe contacten op. Ons symposium heeft ook veel te bieden aan wie zich niet direct met sportbegeleiding bezig houdt. Ook werk, het onderhouden van relaties en andere belangrijke zaken in het leven gaan ons beter af met de juiste mentale vaardigheden en instelling.
Skiër Jeffrey Bignell is geboren op 3 januari 1971 te Den Haag. Jeffrey is 14-voudig nederlands kampioen freestyle mogul skiën en heeft zes jaar geleden zijn eerste worldcup entree gemaakt in Amerika. Ooit aan de Olympische Spelen meedoen is een van zijn grootste dromen. Op dit moment staat hij 168e op de wereldranglijst. Voordat hij met Freestyle skiën begon had hij al een topsportcarrière achter de rug als BMX fietscrosser. In die tak van sport is hij 2 maal Nederlands-, 1 maal Europees- en 1 maal Wereldkampioen geweest.
JEFFREY LAFLAMME Jeffrey LaFlamme is een bevlogen chiropracticus, geboren in Canada en neergestre ken in Nederland. Jeffrey heeft een chiropractie praktijk in Bavel aan de rand van Breda. In zijn drukke praktijk staat de mens centraal en zoekt hij samen met zijn patiënten naar oorzaken en oplossingen. Jeffrey begeleidde vele topsporters maar ziet in dat het gewone leven ook top sport kan zijn. Een vat vol kennis welke hij op een innemende humorvolle manier naar buiten brengt. LINKS WWW.CHIROPRACTIELAFLAMME.NL
HET ACCENT OP ... NICOLETTE KORTHUIS Hoe ben je tot skiën gekomen en hoe oud was je toen? “Eigenlijk ben ik pas laat begonnen met skiën. Ik was ál 19 jaar. Op het CIOS, waar ik mijn opleiding tot sportinstructeur volgde, ben ik in het examenjaar voor het eerst meegegaan op skikamp. Hier bleek ik (buiten het BMX fietscrossen) ook wel enige aanleg voor te hebben. Daar ben ik eigenlijk al direct geïnfecteerd geraakt met het ‘skivirus’. Na mijn afstuderen werd ik een jaar in de wacht gezet om mijn dienstplicht te vervullen. Aangezien ik geen zin had om stil te zitten, ben ik gaan kijken wat ik verder in de sport kon doen.
Ik ben terug gegaan naar het CIOS in Sittard voor de allereerste ski-opleiding via het CIOS onder auspiciën van de Nederlandse Skivereniging. Na deze opleiding ben ik in verschillende banen gaan werken en uiteindelijk na een paar jaar kwam ik in aanraking met het toenmalig lid van de nationale selectie Tjeerd Terpstra. Hij heeft me overgehaald om echt te gaan ‘freestylen’. In 1995 ben ik voor het eerst meegegaan naar een skikamp en sindsdien heb ik geen kamp meer gemist. Ook al was ik al ‘wat ouder’ toen ik begon, ik had het voordeel dat ik al een topsportcarrière achter de rug had en wist wat het was om te trainen. Om anderen ook enthousiast te maken over het freestyleskiën heb ik inmiddels ook een eigen club- en een wedstrijdteam opgericht. We hebben ongeveer 80 leden en ik verzorg samen met het team demonstraties.”
Wat precies is freestyle mogul skiën? “Bij deze tak van sport is het de bedoeling om in een zo recht mogelijk lijn naar beneden te skiën over een hobbelige piste van circa 200 tot 250 meter. In deze piste zitten ook nog eens 2 jumps verwerkt waar je twee verschillende sprongen moet kunnen laten zien. De sprongen zijn in verschillende categorieën ingedeeld en krijg je ook naar gelang de moeilijkheidsgraad en de uitvoering een hogere of lagere score. In het mogul skiën, ook wel buckelpiste skiën genoemd, worden tegenwoordig net als bij big air springwedstrijden ‘new school jumps’ uitgevoerd. Dat zijn sprongen waarbij je rotatie om je lengte en breedte-as mag maken. Simpel gezegd mag je dus salto’s voor- of achterover maken en/of salto’s met schroeven, waarbij je volgens de new school methode ook nog eens vaak je ski’s kruist of vastpakt. Vroeger was het alleen toegestaan om enkel rechtstandige sprongen te maken zoals spreads, twisters, daffy’s en bijvoorbeeld een kozak. Bij deze tak van sport draait alles op precisie en dus een perfecte uitvoering van je techniek. Het is één van de moeilijkste takken van skisport en tevens één van de spectaculairste. Daardoor is er op dit moment maar een select gezelschap in Nederland dat op niveau is om wedstrijden te skiën.”
Hoeveel trainingsuren heb je per dag of week en doe je nog andere sporten behalve skiën? “Omdat ik sportinstructeur bij een TBS kliniek ben sport ik eigenlijk heel veel. Tijdens mijn werk train ik tegelijkertijd. Daarnaast vind je mij regelmatig bij Montana Snowcenter in Valkenswaard. Ook oefen ik veel op de trampoline om zo mijn sprongen uit te proberen. Verder doe ik nog stabiliteits-, coördinatie-, balans- en krachttrainingen en oefen ik op de rollerband. In de zomer
Als je zo vaak op reis bent, is sport dan nog wel te combineren met een baan, en is skiën niet lastig als je in Nederland woont?
fiets ik regelmatig naar mijn werk. Al met al, inclusief mijn werk, sport c.q. train ik misschien wel 40 uur per week. Dan heb ik nog regelmatig wedstrijden. Het afgelopen weekend bijvoorbeeld heb ik mijn 2e worldcup van dit seizoen gehad. Momenteel ben ik bezig met de bouw van een waterschans bij Strandbad de IJzeren Man in Eindhoven. Omdat het accent van de bochtentechniek voor een groot deel verplaatst is naar de sprongen, moest er iets komen waardoor wij ons in de zomer voor kunnen bereiden voor het winterseizoen. En zonder al te hard te vallen want sneeuw komt erg hard aan hoor. Hopelijk is de ruwbouw in januari verwezenlijkt, zodat de trainingen daarna snel kunnen beginnen. De afgelopen zomer hebben we het Franse en Sloveense worldcupteam op bezoek gehad om te oefenen op een minder professionele waterschans en dat is goed bevallen. Onze nieuwe waterschans is superuniek, omdat de niet alleen voor skiërs en snowboarders geschikt is maar ook voor skateboarders, inline-skaters en BMXers.”
“De combinatie werk-sport is wel te doen, maar is niet echt gemakkelijk. Voorheen werkte ik bij de Koninklijke Landmacht als sportinstructeur, maar dat contract liep op z’n einde. Nu werk ik als sportinstructeur voor het Ministerie van Justitie, daar hebben ze jammergenoeg niet zo’n topsportregeling als bij defensie. Momenteel werk ik 4 dagen, op donderdag is mijn vaste vrije dag. Ik probeer in de winter vaak de vrijdag vrij te nemen zodat ik op woensdagavond naar de sneeuw kan vertrekken en zondagmiddag naar huis kan om maandag weer te werken. Daar worden mijn vakantie-/snipperdagen aan besteed en niet aan vakantie. Vakanties in mijn geval zijn vaak combinatie van... Het is allemaal wel supervermoeiend, maar ik doe het graag voor mijn sport. Voor wat betreft je vraag of skiën niet lastig is als je in Nederland woont? Nee, in Nederland maak ik waarschijnlijk meer meters dan wanneer ik alleen in de sneeuw zou trainen. In Nederland kun je als werkende sporter makkelijk in de avonduren trainen op de indoorskibanen, wat in het buitenland niet mogelijk is. Tijdens een ‘sneeuwtraining’ leg ik per dag tussen de 2,5 en 3 km buckelpiste af en maak misschien 8 sprongen. Bij mijn trainingen in Nederland kan ik hetzelfde aantal meters buckelpiste afleggen, maar qua sprongen is het rendement nog veel hoger. In 2 uur (1 avondje) kan ik 40 tot 50 sprongen maken waar ik in het buitenland een week voor nodig heb. Je zou je afvragen, waarom ga je dan nog naar het buitenland. Het antwoord is lange steile buckelpistes en een specifieke voorbereiding.”
Heb je een sponsor die je benzine en accommodatie betaalt? “Gelukkig wel. Ik beoefen nu eenmaal geen sport
die mij in mijn levensonderhoud kan voorzien, maar met mijn werk en mijn sponsors is het goed te doen. Ik heb twee financiële sponsors: Liocorno Financieel Advies en Danlat Bouw en Vastgoed. Van dit geld kan ik de reis- en verblijfskos ten betalen. Ook heb ik het geluk dat ik een aantal goede materiaal sponsors heb. Helly Hansen voor kleding, Komperdell voor skistokken en beschermingsmaterialen en Dynastar en Lange voor mijn ski’s en skischoenen. Zonder fatsoenlijk materiaal kan je namelijk geen goede prestaties leveren. Per jaar verbruik ik ongeveer voor 10.000,- Euro aan materialen. Sponsors zijn dus eigenlijk onontbeerlijk. Ik mag van geluk spreken dat ik een dusdanig sponsorpakket heb.”
Heb jij favoriete skigebieden? En zijn daar ook andere landenteams of alleen een Nederlands team? “Je zou kunnen zeggen dat mijn favoriete gebieden de gebieden zijn waar ik altijd train en dat zijn Tignes, Zermatt en Kaprun. Een aantal gebieden waar ik niet graag kom qua weer zijn gebieden aan de oostkust in Canada en Amerika. Daar is het in de winter zo verschrikkelijk koud, dat je het gevoel hebt dat je handen en voeten eraf vriezen. Ik heb het dan over temperaturen van min 25 tot min 30 graden. April is een leuke periode om te skiën, dan is het vaak goed weer en is er ook nog kans op verse sneeuw. Omdat je eigenlijk het hele jaar door skiet, kom je overal weer dezelfde toppers tegen. Met andere woorden: overal waar goede sneeuw is, zijn wij.”
Moet je iets extra’s doen of laten om op dit niveau te kunnen blijven presteren? “Laten is nooit een probleem geweest, deze vorm
10
van leven is mijn levensstijl. Maar als topsporter leef je vaak op het randje van gezond- en net niet gezond leven, veel training vergt nu eenmaal veel energie. Daarom ben ik in het verleden begeleid door Dr. Van Bommel (sportarts van de Farm Frites wielerploeg). Hij heeft mij geholpen het beste uit mezelf te halen door te adviseren in het gebruik van voedingssuplementen. Iedere maand liet ik bloed aftappen om te controleren of ik geen roofbouw pleegde op mijn lichaam, zodat ik mijn voedingssuplementen direct kon aanpassen.
Ik heb hiervan zoveel geleerd, dat ik bij sommige symptomen direct door heb wat er aan de hand is, zodat ik hier mijn levenspatroon op kan aanpassen. Het bloedprikken laat ik nu dan ook nog maar een paar keer per jaar doen.”
Word je gemasseerd en zo ja hoe vaak? “Ja, ik probeer direct als ik terug kom van een trainingskamp of van een wedstrijd naar de masseur te gaan. Een massage is nu eenmaal toch de beste manier om de verzuring zo snel
ALTERNATIEF BEKEKEN
Adermassage De belangrijkste taak van de bloedsomloop is de lichaamscellen van zuurstof en opbouw stoffen te voorzien en de afvalstoffen af te voeren.
mogelijk te lijf te gaan. Bij sommige wedstrijden gaat er een masseur mee. Je begrijpt dat ik dan veel vaker gemasseerd wordt. Bij het WK gaat er een fysiotherapeut via de bond mee. Eén van de leden van de freestyle club is fysiotherapeut, dus voldoende gelegenheid zoals je merkt. Als je het over een gemiddelde wilt hebben, zou ik zeggen zo’n 1x per week. Als ik weet dat er tijdens de trainingen en wedstrijden geen masseur aanwezig is, neem ik altijd een fles massageolie van Toco Tholin mee. Van dat merk heb ik ook altijd een potje skin protector en een potje balsem speciaal bij me. Ik weet niet of je het kent, maar het helpt echt.”
Wat doet een massage voor een skiër? “Af en toe kan het ontspannend effect hebben. In mijn geval, omdat ik vaak naar de fysiotherapeut ga, is het een combinatie van massage, manueel therapie en stabilisatie oefeningen. In ieder geval is het dé manier om afvalstoffen na een training af te voeren. Ik ben hier zo stellig in omdat dit naar voren is gekomen bij het bloedprikken. Het is dan ook naar aanleiding van dat bloedprikken dat ik me consequent na de trainingen laat masseren. Ik beoefen al vanaf mijn 10e jaar topsport en ook op het CIOS is ons geleerd hoe noodzakelijk een massage is.“
Heb je zelf wel eens een blessure gehad? Zo ja, welke en wat is hieraan gedaan? “Ja, rugproblemen. De fysio-/manueel therapeut heeft mij toen ‘gekraakt’ en mobilisatie oefeningen meegegeven zodat ik binnen afzienbare tijd weer op de lange latten kon staan. Natuurlijk heb ik ook wel eens een ‘skiduimpje’ gehad maar dat mag eigenlijk geen naam hebben.”
Waar moet volgens jou een massage voor een topsporter aan voldoen? “Een goede massage moet ervoor zorgen dat de afvalstoffen zo snel mogelijk worden verwerkt en dat je weer fit wordt voor nieuwe trainingen. Persoonlijk vind ik het niet de meest ontspannende massages. Ik word vaak niet happy van al die knedingen en fricties. Ik zou graag eens lekker willen ontspannen tijdens een massage, als is het alleen maar om een stukje rust te creëren. Maar ik besef heel goed dat je daar als topsporter an sich niets aan hebt.”
Wat zijn de meest voorkomende blessures bij skiërs? “Rugproblemen. Je begeeft je vaak ‘op het rand je’ door de salto’s e.d. Je rug heeft het bij de landingen zwaar te verduren omdat je toch met een behoorlijke smak weer op de grond terecht komt. Het is superbelangrijk dat je een stevig spierkorset hebt om deze harde klappen op te vangen. Verder probeer je rugblessures door vallen te voorkomen door het dragen van een ‘backprotector’.”
REAGEREN
[email protected] LINKS WWW.FREESTYLEHOLLAND.NL
Het hart pompt het bloed door de slagade ren en de kleine vertakkingen, maar pompt het bloed niet terug. Het is de taak van de spieren om het bloed met afvalstoffen terug te pompen naar de longen en het hart. Het is dan ook slecht voor de bloedsomloop als je spieren niet gebruikt, bijvoorbeeld door lang stilzitten of een verkeerde houding. Hierdoor stagneren de opgehoopte afvalstoffen in de bloedbaan, wat aanleiding kan geven tot pijn. Adermassage helpt om de bloedsomloop weer opgang te brengen. De techniek is zeer eenvoudig. Je drukt zacht op de pijnlijke plek, terwijl je tegelijkertijd de betreffende spieren activeert door het lichaamsdeel ritmisch heen en weer te bewegen. Op veel plaatsen, zoals bijvoorbeeld de schoudergordel, is het genoeg om enkele seconden een constante druk uit te oefenen. Het is het beste om de ritmische, herhaalde druk uit te oefenen wanneer de spieren zich samentrekken. Je kunt met vier vingers, je duim of de palm van je hand drukken, maar de druk mag nooit hard zijn. Op tere plaatsen ook nooit meer druk uitoefenen dan je tegen je oogappel kunt verdragen. Behandel slechts enkele seconden dezelfde plaats en leg dan je hand op de volgende plek. Later kun je naar de eerste plek terugkeren. Een goede regel bij behandeling van de bloedsomloop van arm of been is om bij de schouder of heup te beginnen en zo naar beneden te werken. Als je bijvoorbeeld last hebt van pijnlijke, slapende of prikkende vingers als gevolg van ongewenste spanningen in de spieren, helpt het niets om de handen te behandelen. Begin dan de plaats te behandelen waar problemen met de doorstroming zijn: de schoudergordel. De inhoud van deze rubriek is slechts informatief bedoeld. De BMS heeft derhalve geen standpunt met betrekking tot de werking of effectiviteit van de hierboven omschreven therapievorm.
11
RODE VLAGGEN
waarschuwingssignalen of risico-indicatoren voor meer of minder ernstige onderliggende pathologie. De aanwezigheid van rode vlaggen vereist dus aanvullende somatische diagnostiek.
Proces
Met ingang van 1 januari is er weer van alles veranderd in het land van
Natuurlijk geldt dat screening op gekke of afwijkende zaken geen eenmalig iets is. Als je bij het eerste contact geen rode vlaggen hebt gevonden en je overgaat tot een behandeling zal het screenen tijdens de behandelingen gewoon doorgaan. Dat is iets wat iedere behandelaar eigenlijk altijd wel doet. Als je iets niet vertrouwd of als je gekke, afwijkende dingen ziet of hoort adviseer je iemand altijd wel om contact op te nemen met de huisarts. Om het screeningsproces goed te kunnen laten verlopen zijn fysiotherapeuten het afgelopen jaar massaal bijgeschoold, zodat per 1 januari vol vertrouwen kon worden begonnen met deze nieuwe uitdaging.
de zorgverzekeringen. Nieuwe polissen vergelijken schijnt de moeite
Sportongevallen
te lonen, zowel financieel als inhoudelijk. Eén van de nieuwe ontwikkelingen die je in zo’n polis kunt tegenkomen is de directe toegankelijkheid van de fysiotherapeut. Dat wil zeggen dat je nu ook zonder verwijsbriefje van de arts terecht kunt bij een fysiotherapeut, wat overigens weer niet wil zeggen dat je direct voor een behandeling in aanmerking komt.
Ook een patiënt die zonder verwijzing bij een fysiotherapeut komt na een meer of minder acuut sportongeval dient eerst te worden gescreend. Dit lijkt een overbodige zaak, want de oorzaak is immers duidelijk, maar ook in zo’n situatie kan er sprake zijn van een rode vlag. Zo is bij iedere patiënt die komt na een trauma, zonder dat een arts is gezien, sprake van een rode vlag. Er kan immers iets gebroken of gescheurd zijn. En al lijkt het soms zo duidelijk, je kunt als therapeut toch flink de mist in gaan.
Casus
CODEX CIVICUS PETER BURGER De fysiotherapeut dient je eerst te screenen en moet zo bepalen of er wel een fysiotherapeutisch aangrijpingspunt is. Ernstige en afwijkende ziektebeelden dienen tijdens zo’n screening, onder andere, te worden uitgesloten.
Pluissituaties De therapeut moet onderscheid maken tussen zogenaamde pluis- en niet-pluissituaties. Kort gezegd betekent een pluissituatie dat de fysiotherapeut een afspraak met je maakt voor een behandeling en is een niet-pluissituatie een reden voor de fysiotherapeut, de patiënt te adviseren contact op te nemen met de huisarts. Overigens betekent een niet-pluissituatie niet dat er iets vreselijks met je aan de hand is, het kan ook zijn dat het profiel van de patiënt,
12
met zijn klachten, bij een bepaald gezondheids probleem, de fysiotherapeut niet bekent voorkomt en dat het beter is dat de arts het groene licht geeft voor een fysiotherapeutische behandeling. De redenen voor terugverwijzing naar de huisarts kunnen heel divers zijn, zoals gezegd als de fysiotherapeut het klachtenbeeld niet herkent, maar ook als er sprake “De Codex Medicus, het is van zogenaamde handschrift of handboek rode vlaggen. van de geneeskunde Rode vlaggen was de inspiratiebron voor het ontstaan van de zijn symptomen naam ‘Codex Civicus’, of tekenen van het handschrift van een fysieke aard die op burger. In deze rubriek te vatten zijn als behandel ik diverse onderwerpen bekeken door een Westerse of door een Oosterse bril.”
Een ongetraind persoon heeft tijdens een sportwedstrijd een zweepslag in de kuit opgelopen. De spierruptuur is gelokaliseerd in de mediale kop van de m. Gastrocnemius, zo halverwege de kuit. Tijdens een sprintje voelde het slachtoffer plotseling een tik tegen de kuit, alsof er met een zweepje tegenaan geslagen werd, of dat er een steentje tegenaan werd gegooid. Er ontstond schade aan de spiervezels en aan het bindweefsel, maar ook lymfevaatjes en bloedvaatjes gingen kapot. Er ontstaat een scherpe pijn en later kunnen ook zwelling en een verkleuring waarneembaar zijn. Optrekken van de voet geeft rek op de kuitspier en zal pijnlijk zijn. Ook op de tenen staan zal pijnlijk zijn, de aangedane kuit moet dan immers aanspannen. Het gevolg is dat de patiënt zijn voet zal stil houden tijdens het lopen en door het leven gaat met een zogenaamde ‘strijkijzergang’, de voet wordt dan over de ondergrond geschoven. In de acute fase zal de ICE-regel worden
CURSUSSEN - 1E NVVS (ROTTERDAM) TELEFOON
(010) 4217788/4256357
EMAIL
[email protected]
WEBSITE
WWW.EERSTE-NVVS. NL
SNIJZAALMODULE VOOR MASSAGE-STUDENTEN AANVANG
ZATERDAG 4 MAART
DUUR
10.00 - 12.30 UUR (VOL), OF 13.30 - 16.00 UUR
LOCATIE
ERASMUS MED. CENTRUM R’DAM
STOELMASSAGE AANVANG
MAANDAG 18 MAART
DUUR
2 OCHTENDEN, 09.30 - 13.00 UUR
HERHALINGSCURSUS REANIMATIE AANVANG
ZATERDAG 20 MAART
DUUR
1 AVOND, 19.30 - 23.00 UUR
CURSUSSEN - IVS OPLEIDINGEN (DORDRECHT) TELEFOON
(078) 6144934
EMAIL
[email protected]
WEBSITE
WWW.IVSOPLEIDINGEN.NL
ACUPRESSUUR VAN HET BEWEGINGSAPPARAAT
toegepast, daarna zal de behandeling gericht zijn op het langzaam opvoeren van de belasting op de kuit en het vergroten van de belastbaarheid van de kuit. Tevens kunnen allerlei therapeutische interventies worden toegepast om de voorwaarden voor het herstel te optimaliseren. Een normaal verloop van het herstel vergt zo’n 4 tot 6 weken.
Rode vlaggen Soms treden er na zo’n acuut sportletsel enkele onbegrepen tekenen of symptomen op. Dat is dan een rode vlag. Zo is het ontstaan van diepe, veneuze trombose, na een zweepslag in de kuit, een serieus risico en dus iets om in de gaten te houden. Er zijn patiënten bekend, die na het trauma, de spierscheur, werden behandeld met ijs, compressie en rust (lopen werd gedaan met gebruik van krukken). Er was sprake van zwelling en een bloeduitstorting was na een paar dagen zichtbaar. Na een paar weken leek het beter te gaan met de blessure, totdat de patiënt toenemende pijn en stijfheid kreeg in de knieholte en er sprake was van oedeem in het onderbeen. Overigens is last in de knieholte geen onbekend verschijnsel na een zweepslag, maar de combinatie met oedeem in het onderbeen en een afwijkend beloop van het herstel is een reden de patiënt te adviseren contact op te nemen met de huisarts. Via nader diagnostisch onderzoek kan dan de diagnose diepe, veneuze trombose worden gesteld. De risicofactoren voor een diepe, veneuze trombose na spierletsel zijn drieledig. Te weten
belemmeringen in de veneuze bloedstroom, schade aan de vaatwand en afwijkingen in de bloedstolling. Als we kijken naar de patiënt met de zweepslag zien we dat er sprake is van alle 3 de risicofactoren. Door het onbelast lopen met de krukken en het stilhouden van de voet ontstaat er een verminderde spierpompwerking en dus een vertraging van de bloedstroom, ook de zwelling geeft compressie op de vaten en belemmert dus de bloedstroom. Schade aan de vaatwand treedt meestal op na een trauma, tevens geeft de aldus ontstane bloeding kans op het ontstaan van stolsels. Een zweepslag met 2 of 3 van de bovenstaande risicofactoren, zeker in combinatie met andere factoren zoals roken, overgewicht, (familiaire) geschiedenis van vaatproblematiek, recente operatie of immobilisatie, recente lange vliegreizen (wat bij veel topsporters voorkomt) én hormonale invloeden zoals het gebruik van de anticonceptiepil geeft een potentieel verhoogt risico op trombose. Het missen van de diagnose trombose of van de rode vlag, na een acuut sportletsel, kan leiden tot een post-trombotisch syndroom met eventueel fatale gevolgen (embolie). Dus wees, ook als sportmasseur, massage- of sporttherapeut alert op onbegrepen tekenen of symptomen en schroom niet de patiënt door te verwijzen naar een arts.
AANVANG
VRIJDAG 31 MAART
DUUR
12 AVONDEN
SPORT EN VOEDING AANVANG
MAANDAG 13 MAART
DUUR
5 AVONDEN
AYURVEDISCHE MASSAGE AANVANG
ZATERDAG 25 MAART
DUUR
5 DAGEN (TWEEWEKELIJKS)
OMGAAN MET STRESS EN SPANNING AANVANG
VRIJDAG 7 APRIL
DUUR
10 MIDDAGEN
HOTSTONE MASSAGE (3 OPTIES) AANVANG
MAANDAG 10 APRIL, OF DINSDAG 9 MEI, OF WOENSDAG 24 MEI
DUUR
1 DAG, 09.30 - 16.00 UUR
PATHOLOGIE VAN HET BEWEGINGSAPPARAAT AANVANG
WOENSDAG 12 APRIL
DUUR
8 AVONDEN
VOETREFLEX MASSAGE AANVANG
DONDERDAG 27 APRIL
DUUR
8 AVONDEN
ANAMNESTISCHE VAARDIGHEDEN AANVANG
MAANDAG 8 MEI
DUUR
4 AVONDEN
REAGEREN
[email protected]
13
WONDERFUL WINTER WORKOUT BREDA
CURSUSSEN -IVS (DORDRECHT) CASUÏSTIEK AANVANG
DINSDAG 16 MEI
DUUR
4 AVONDEN
MASTERCLASS MASSAGETHERAPIE AANVANG
SEPTEMBER (VRIJDAG)
DUUR
2 JAAR (DAGOPLEIDING)
CURSUSSEN -AMICE (BARNEVELD) TELEFOON
(0342) 492876
EMAIL
[email protected]
WEBSITE
WWW.AMICE.NL
PATHOLOGIE VAN HET BEWEGINGSAPPARAAT AANVANG
VRIJDAG 3 FEBRUARI
DUUR
4 AVONDEN EN 2 DAGEN
AROMATHERAPIE (2 OPTIES) AANVANG
VRIJDAG 10 FEBRUARI, OF ZATERDAG 27 MEI
DUUR
1 DAG
OEFENTHERAPIE AANVANG
ZATERDAG 11 FEBRUARI
DUUR
7 DAGEN
HOTSTONE MASSAGE (2 OPTIES) AANVANG
DONDERDAG 16 FEBRUARI, OF
de ‘Wonderful Winter Workout’. Een aerobic conventie in het ‘Inslag
WOENSDAG 5 APRIL DUUR
4 AVONDEN EN 2 DAGEN
Sportcenter’ in Breda.
FARMACOLOGIE AANVANG
VRIJDAG 24 FEBRUARI
DUUR
1 AVOND EN 1 DAG
MASSAGETEAM IN ACTIE LOTTE SIMONS
REANIMATIE AANVANG
WOENSDAG 15 MAART
DUUR
2 AVONDEN
Het weer deed de naam ‘Wonderful Winter Work out’ zeker eer aan. Buiten was het bitterkoud, maar eenmaal binnen was dat snel vergeten. Tussen zo’n 900 swingende aerobicsinstructeurs, maar vooral instructrices, mochten Rob van Rijmenam en ik onze massagetafels opstellen. De organisatie had namelijk gevraagd om twee tafelmasseurs. Nog vòòr ik goed en wel geïnstalleerd was, had ik Marcel Wille, de organisator van het evenement, al op mijn tafel liggen. Na een korte, maar krachtige behandeling vond hij ons bekwaam genoeg om ook de overige bezoekers onder handen te nemen.
REFLEXOLOGIE AANVANG
VRIJDAG 24 MAART
DUUR
5 DAGEN
BACHBLOESEM REMEDIES AANVANG
DINSDAG 28 MAART
DUUR
3 AVONDEN
START WELOVERWOGEN JE EIGEN BEDRIJF AANVANG
WOENSDAG 5 APRIL
DUUR
5 AVONDEN
SHIATSU VERVOLGOPLEIDING AANVANG
WOENSDAG 19 APRIL
DUUR
8 DAGEN
DAGOPLEIDING MASSAGETHERAPIE AANVANG
SEPTEMBER (MAANDAG)
DUUR
2 JAAR
Op zondag 20 november was het BMS massageteam actief tijdens
Opfrissen Aanvankelijk waren we een beetje bang dat sommigen niet gemasseerd wilden worden omdat onze tafels onafgeschermd in de zaal stonden tussen alle deelnemers en kledingstands in. Al snel bleek echter dat het met de gêne wel meeviel en dat veel bezoekers tussen de lessen door even ‘opgefrist’ wilden worden.
14
Adviezen Tussen de knallende housebeats door kwamen veel mensen vragen stellen over pijnlijke plekken en verstuikte enkels en probeerden wij het juiste advies mee te geven. Op de tijden dat het wat rustiger was hebben we ons zeker niet verveeld, er was genoeg om te zien en om mee te swingen.
Ingrid en Paul Na vier uur masseren hebben we onze taak overgedragen aan Ingrid Rietveld en Paul Hardy. Zij hebben de dag succesvol afgesloten. Nadat ik zelf nog een interview heb afgegeven aan TV&CO, de zender van regio Breda, ben ik richting huis gegaan met de bonkende beats nog lang in mijn hoofd.
REAGEREN
[email protected] LINKS WWW.BMS-MASSAGETEAM.NL
Hans van der Weijden is van oorsprong radiodiagnostisch laborant. Na de opleiding sportmassage heeft hij zich gespecialiseerd in echografie. Zijn beroep als laborant heeft hij inmiddels ingeruild voor het docentschap. Hans is docent bij het Albeda College in Rotterdam en IVS Opleidingen in Tilburg en Den Bosch. Hij geeft les in de vakken anatomie, fysiologie, pathologie, EHBO en reanimatie.
SEGMENTALE VERSCHIJNSELEN Vrijwel iedereen weet inmiddels dat iemand met een dreigend hartinfarct pijn in de linkerarm kan krijgen. Er is dus mogelijk een verband tussen een orgaanafwijking en bepaalde symptomen aan het lichaamsoppervlak. Deze symptomen noemt men segmentale verschijnselen. Or gaanafwijkingen kunnen zich dus blijkbaar uiten in de vorm van spier spanningveranderingen, huidverkleuringen, temperatuurverschillen en pijn in oppervlakkige structuren.
VAN DISTAAL NAAR NORMAAL HANS VAN DER WEIJDEN Het kunnen vroege symptomen van een beginnend ziekteproces zijn en het kan dus zomaar voorkomen dat een sportmasseur, sport- of massagetherapeut hier als eerste mee te maken krijgt.
op de superioriteit van de huidige technische onderzoeksmogelijkheden en men de anamnese en het lichamelijk onderzoek steeds verder inkort. Een CT of een MRI wordt heel makkelijk aangevraagd, waardoor het vooronderzoek wat op de achtergrond dreigt te komen staan.
Wetenschappelijk Daar ik in mijn artikelen vaak op zoek ben naar wetenschappelijk werk en dat probeer om te zetten naar een begrijpelijk artikel, heb ik dit ook voor dit onderwerp getracht. Er blijkt echter heel weinig wetenschappelijk materiaal voorradig te zijn over segmentale verschijnselen. Toch is dit een onderwerp waar ik in geloof, maar de wetenschap blijkt het op de een of andere manier niet serieus te nemen. Het valt mij op dat er steeds meer blind vertrouwd wordt
Zenuwstelsel De wisselwerking tussen de organen en de oppervlakkige lichaamsdelen hebben hun oorsprong in de embryonale ontwikkeling. Heel het lichaam als ik het even zo simpel mag zeggen, ontstaat uit een soort hoofdbuis die verdeeld wordt, in segmenten. Vanuit deze segmenten ontstaan alle organen en andere menselijke structuren. Wat betreft de ontwikkeling van het zenuwstelsel worden alle structuren binnen een bepaald segment door dezelfde
zenuwen aangestuurd. Zenuwactiviteit in deze gebieden kan zich daarom in alle betrokken onderdelen uiten. Later vinden er door de groei van de foetus op zich grote verschuivingen plaats in anatomische structuren, maar de innervatie (zenuwvoorziening ) blijft gelijk. Hierdoor kunnen er bij bepaalde afwijkingen symptomen ontstaan, waarbij je niet meer zo gauw zal denken dat er een relatie is met een lichaamsonderdeel verder weggelegen van deze klachtgevende plaats. Toon Hermans sprak dus eigenlijk de waarheid toen hij de bekende woorden sprak in een sketch “Dokter, als ik hier druk, dan heb ik daar pijn.”
Hoofdrol Als we nu teruggaan naar het onderwerp en men zou deze denkwijze integreren in een anamnese, inspectie en palperend onderzoek, dan is er met name een hoofdrol weggelegd voor sportmasseurs, fysiotherapeuten en de huisarts. Als men zich realiseert dat 90% van de diagnoses gesteld kan worden op grond van een anamnese en lichamelijk onderzoek, is hier dus voor de gezondheidszorg erg veel te winnen. Financieel spreek je mogelijk over miljarden. Er is helaas, zoals ik al eerder beschreef, een tendens ontstaan om iedere menselijke activiteit waarbij technologie is betrokken, superieur te achten aan die waarbij geen technologie is betrokken. Bij segmentale verschijnselen gaat het over verschijnselen die we direct met onze zintuigen kunnen waarnemen. Met name zien (inspectie) en voelen (palpatie) en gehoor (anamnese) zijn hierbij van belang. Zoals je ziet zijn dit onderdelen die we bij de opleiding tot sportmasseur introduceren en die bij de vervolgopleidingen verder uitgediept worden.
Segmentaal waarnemen Wil men de segmentale denkwijze meenemen in het vooronderzoek dan moet je op het volgende letten. Segmentaal waarnemen is gericht op het principe dat een afwijking in een orgaan zich op drie manieren kan uiten.
15
Stress preventie Verzuimbeleid Effectief communiceren Diverse bedrijfstrainingen op maat
Training voor mens en bedrijf
[email protected] 16
zenuwen worden door de zweer geactiveerd. In het geval van de maag zijn dit de zenuwen op niveau TH-6 t/m TH-8. In het ruggenmerg worden hierdoor weer motorische zenuwen geactiveerd op hetzelfde niveau. Dit zijn hier de zenuwen die naar de m. erector trunci lopen die nu een hypertonie kan ontwikkelen. Door deze hypertonie worden er weer zenuwen rond de wervelkolom geactiveerd. Hierdoor kan er zuurstoftekort ontstaan, wat weer de gevoelszenuwen activeert die naar het ruggenmerg lopen. Deze geven op zich de prikkels weer door naar de betreffende zenuwen richting de maagstreek. Hier ontstaat dan ook een zuurstoftekort, wat weer een prikkel vanuit de maag geeft en ook deze cirkel is rond. Dit tweede voorbeeld was misschien wat lastig, maar is wel illustratief.
Structureel Dit zijn veranderingen in het orgaan zelf. Deze zijn meestal door technisch onderzoek prima af te beelden. Functioneel Dit zijn veranderingen als gevolg van een storing in het betreffende orgaan bijvoorbeeld een coma, hartritmestoornissen, kolieken, enz. Reflexsymptomen Dit is het onderdeel waarover dit artikel gaat.
Segmentaal onderzoek Doet men onderzoek en wil men hierbij tevens letten op segmentale verschijnselen, dan moet er uitgegaan worden van de segmentregel. Deze regel houdt in dat bepaalde huid of spiergedeelten horen bij bepaalde organen. Kramp in de kuiten kan bijvoorbeeld een afwijking aan de blaas betekenen, daar deze twee dezelfde innervatie hebben. Een ander voorbeeld is het al eerder genoemde hartinfarct met pijn in de arm en verwijde pupillen. Deze worden namelijk beide door de zenuw uit de eerste borstwervel (TH-1) geïnnerveerd. Een tweede regel is de seitenregel. Hierbij gaat het erom dat bepaalde organen met name met links in verbinding staan, bijvoorbeeld hart en maag en andere organen met rechts zoals de lever. Het is dus in ieder geval van belang dat je op de hoogte bent welke segmenten welke zenuwen aansturen. De zenuwen die vanuit deze segmenten naar de huid lopen noemt men de dermatomen.
Psyche galblaas óf van de rechter nier kan komen. Tevens is het begrip over de Westerse indeling van het zenuwstelsel wat arbitrair. Wij leren dat het zenuwstelsel bestaat uit een animaal en een vegetatief zenuwstelsel, maar in feite is er altijd interactie en kunnen ze moeilijk los van elkaar worden gezien. Bij lichamelijke inspanning (animaal) neemt de hartslag toe (vegetatief) en de spijsvertering af (vegetatief). De plasreflex (vegetatief) kan onderdrukt worden (animaal). Bij psychische belasting neemt de bloeddruk toe (vegetatief) maar ook de spierspanning (animaal). Zo kan ik nog uren doorgaan. Wat het hierbij weer moeilijk maakt is het feit dat de animale innervatie kan verschillen van de vegetatieve innervatie, wat voor de herkenning van symptomen extra aandacht vergt.
Onduidelijkheid Hier zitten we wel direct met een probleem. Er zijn heel veel kaarten te vinden waarop deze dermatomen staan afgebeeld en die je dus kan gebruiken om het jezelf eigen te maken, maar het frappante eraan is dat er binnen de kaarten grote verschillen bestaan, waaruit je zou kunnen concluderen dat er over segmentatie binnen het zenuwstelsel nog veel onduidelijkheid bestaat. Een ding staat wel vast, en dat is dat de absoluut juiste dermatoom kaart er nog niet is. Wat het tevens lastig maakt is het feit dat je vrijwel nooit één bepaald oppervlakkig gebied qua klachten direct kan koppelen met één orgaan. De prikkels kunnen onderweg interfereren en hierdoor op meer gebieden of organen in die regio reageren. Zeker als deze organen in eenzelfde of een volgend segment het ruggenmerg binnenkomen. Zo kun je bijvoorbeeld vrijwel nooit zeggen dat een bepaalde oppervlakkige uiting bij de lever hoort, maar je kan dan wel een schifting maken dat deze uiting óf van de lever óf van de
Vicieuze cirkels Al het hierboven beschrevene kan voor de geneeskunde en dus ook voor de sportmasseur en therapeut van belang zijn, omdat hierdoor vaak ook verklaard kan worden waardoor bepaalde klachten in stand worden gehouden, de zogenaamde vicieuze cirkels. Hieronder volgen twee voorbeelden Een persoon heeft een kleine beschadiging in een spier door overbelasting. Hierdoor worden de pijnsensoren van de spier geactiveerd. Deze prikkels activeren op zich weer de motorische zenuwen in het ruggenmerg die met deze spier te maken hebben. Hierdoor spant de spier zich en er ontstaat een hypertonie (te hoge spierspanning). De circulatie in de spier wordt hierdoor bemoeilijkt en er ontstaat een zuurstoftekort. Dit zuurstoftekort activeert weer de pijn sensoren van de spier en de cirkel is rond. Een tweede voorbeeld is bijvoorbeeld iemand met een beginnende maagzweer. Bepaalde
De psyche blijkt ook nog een niet onbelangrijke schakel in het geheel. Ieder mens met dezelfde anatomische afwijkingen kan een totaal verschillend klachtenpatroon hebben. Dit kan met veel factoren te maken hebben, maar de psyche is een heel belangrijke. De invloeden van de psyche zijn ook op segmentaal niveau merkbaar. Psychische en lichamelijke factoren worden als het ware opgeteld. In feite komen we dan weer bij het al meerdere keren in de diverse cursussen of artikelen genoemde belastings-belastbaarheidsmodel.
Segmentale therapie Ongemerkt passen we al veel segmentale therapieën toe in bepaalde behandelmethoden, zonder dat velen het er zich echt van bewust zijn. Therapieën waar je de segmentale denkwijze op los kan laten zijn accupunctuur, acupressuur, bindweefselmassage en zelfs bepaalde grepen binnen het sportmassagepakket. Zoals zo vaak is er meer onder de zon dan een eenzijdige benadering van de werking van het menselijk lichaam. Segmentale verschijnselen is een onderwerp dat tot nu toe wat achterblijft, maar waarmee zeker veel winst te behalen is. Het kan een waardevolle toevoeging zijn aan de manier waarop je een anamnese, inspectie en palperend onderzoek afneemt. Luister, kijk en voel met volle aandacht om tot een juist behandelplan te komen. Binnen onze opleidingen spreken wij met name over sportblessures, maar blijf alert dat bepaalde klachten daar mogelijk niet hun oorsprong hebben.
REAGEREN
[email protected]
17
SPORT EN VOEDING
en rozijnen. Voor sporters die snelle energie willen zijn deze bronnen aan te bevelen boven geraffineerde suikers omdat ze naast snelle energie ook vezels en andere opbouwende stoffen leveren zoals vitaminen en mineralen. Energie voor werkende spieren wordt geleverd uit de afbraak van twee belangrijke brandstoffen: het lichaamsvet (triglyceriden) en glycogeen. Bij sport hebben koolhydraten als brandstof de voorkeur omdat de energielevering per seconde hoger is dan bij de vetten. Bovendien is er 10% meer zuurstof nodig om energie uit vet te verbranden dan uit koolhydraten. Het lichaam kent een natuurlijk maximum aan zuurstofcapaciteit bij hoge inspanning, vandaar dat de voorkeur uitgaat naar verbranding van koolhydraten.
Glycogeenverbruik
De oliebollen en appelflappen, de kalkoen en de kerstkransjes. Alles is weer genuttigd en sommigen zijn weer een of enkele kilo’s zwaarder. Gelukkig lijkt er een trend te ontstaan waar meer mensen hun heil zoeken in beweging dan in afslankmiddelen. Sportscholen doen dan ook goede zaken.
NATUURLIJK! JEANINE VAN GREUNSVEN Het is vaak jammer dat het bij tijdelijke bevliegingen blijft, de meeste ‘gelegenheidssporters’ ontwikkelen minder vaak de discipline om het vol te houden en het fitnessen leuk te gaan vinden. Als je iets doet wat je leuk vindt, gaat het je makkelijker af en als de resultaten komen, blijf je gemotiveerd.
Nutriënten Dit geldt niet voor (ex) topsporters. Zij weten wat het kost en oplevert als serieus naar een prestatie wordt toegewerkt. Reken maar dat de schaatsers, de bob-ploeg en de snowboarders zich rustig hebben gehouden met de feestdagen en zich niet te buiten zijn gegaan aan teveel verzadigde vetten en suikers. In de aanloop naar Turijn is het van belang niet alleen het trainingsschema vast te houden, maar ook het voedingspatroon. Dat betekent dat de sporter alle nutriënten in balans houdt en op het juiste tijdstip binnenkrijgt.
18
We kunnen ze verdelen in macro-nutriënten, zoals koolhydraten, eiwitten en vetten. Micro-nutriënten, zoals mineralen, vitamines en plantenstoffen. Tevens wordt rekening gehouden met de vochthuishouding, water dus.
Koolhydraten De belangrijkste functie van koolhydraten is het lichaam te voorzien van energie. Voor een goede sportprestatie zijn deze derhalve van groot belang. Energie, in Joules of calorieën, is de brandstof die ‘onze motor’ laat draaien. We kennen 2 soorten; de snel opneembare suikers die in het lichaam snel vrijkomen en de langzaam opneembare suikers. De eerste categorie suikers zijn te vinden in alle geraffineerde producten zoals suiker, honing, mout, snoep. De tweede categorie complexe koolhydraten zijn te vinden in fruit, groenten en granen. Voordurend gebruik van ‘snelle suikers’ kan leiden tot gezondheidsproblemen en problemen met de bloedsuikerspiegel (diabetici). Sommige fruitsoorten bevatten eveneens snel opneembare suikers zoals bananen, dadels
Glycogeen kent een beperkte voorraad in zowel spieren als lever. Als de voorraad glycogeen in de spier op is, is deze niet meer in staat om met een hoge arbeidsintensiteit te functioneren. Een niet getraind persoon heeft een glycogeen voorraad van ongeveer 1200- 1600 kcal. Door een koolhydraatrijke voeding en een goede trainingsopbouw kan een atleet een peil bereiken van 700 tot 800 gram. Glycogeenverbruik en aanvulling vindt alleen plaats in de spieren die actief zijn tijdens arbeid. Iemand die rechtshandig is of rechtsbenig is zal in deze arm of been het meeste glycogeen verbruiken en weer aanvullen. Bij marathonlopers vindt dit plaats in beide benen. Bij sporten waarbij meer dan 45 minuten intensief wordt gesport zoals interval training, hockey en voetbal wordt de glycogeenvoorraad de prestatiebeperkende factor. Bij een te lage glycogeen voorraad worden eiwitten aangesproken voor energieleverantie. Daarnaast stijgt de vetverbranding. Daarmee zou nog maar 50% van het totale vermogen kunnen worden bereikt. Je kunt dit voorkomen door koolhydraatrijke voeding tijdens de inspanning te nemen. Overigens worden de glycogeenvoorraden het snelst aangevuld de eerste 2 uur. Dat betekent overigens niet dat je tussendoor een mars moet eten of andere soortgelijke repen. In de praktijk kan ‘carbo loading’ ofwel koolhydraat stapelen (eigenlijk glycogeen stapelen) leiden tot de opslag van extra vet in plaats van extra energie. Bovendien leidt koolhydraat stapelen tot het vasthouden van vocht.
Complexe koolhydraten Het is van het grootste belang dat sporters vooral complexe koolhydraten nemen en niet enkelvoudige geraffineerde suikers. Topsporters weten dat ze vlak voor een wedstrijd volkoren
brood, volkoren pasta of aardappelen en fruit en groenten moeten eten. Dit zijn de voornaamste bronnen. Daarbij is het van belang langzaam en goed te kauwen. Het lichaam moet namelijk moeite doen om deze meervoudige suikers in enkelvoudige suikers om te zetten, daarvoor zijn enzymen nodig die in ons speeksel zitten. Hoe geleidelijker de opname van glucose door het lichaam verloopt, hoe minder de alvleesklier belast wordt. Er is dan geen sprake van een zogenaamde ‘suikerexplosie’ die plaatsvindt bij inname van geraffineerde suikers, omdat er zoveel pure glucose in één keer vrijkomt.
Vetten Over vetten heb ik al eens geschreven. We gaan dit jaar nog wat dieper in op het belang van omega 3 en 6 vetzeuren. Steeds meer wordt duidelijk dat deze vetzuren een aantal belangrijke stofwisselingsprocessen begeleiden en veel belangrijker zijn gedacht. Ze kunnen prostaglandines aanmaken, hormoonachtige stoffen die een rol spelen bij cholesterol gehalte, het aanmaken van hormonen, het immuunsysteem en de bloeddruk. Ze geven meer energie, geen korte energiestoot maar helpen langduriger het lichaam bij de opname van zuurstof: bij sporters leidt dit tot
schreven over deze nutriënten en hun voornaamste bronnen: groenten en fruit. De sporter heeft deze bronnen in grote mate nodig ter cellulaire bescherming. Sport heeft naast positieve effecten ook negatieve effecten, de aanmaak van extra vrije radicalen die tot celbeschadiging leiden en daardoor tot een verhoogd risico op verouderingsziekten. Naast antioxidatieve effecten bieden fruit en groenten celopbouwende en celzuiverende stoffen aan. De markt aan supplementen biedt niet hetzelfde scala en variatie aan plantenstoffen als de oorspronkelijke bron zelf, de vrucht of groente.
Gezondheidsrisico’s Sporters die geraffineerde suikers nemen, riskeren gezondheidsrisico’s. Geraffineerde suiker onttrekt calcium en vitamine B uit het lichaam, dit zorgt voor brozere botten, wat uiteraard niet wenselijk is voor sporters. De alvleesklier maakt extra insuline aan, wat kan leiden tot een schommelende bloedsuikerspiegel. Er is kans op leverirritatie door een te hoge glycogeen voorraad en versnelde afgifte. Er is kans op vetopslag in buik, billen en bovenarmen. Opslag van vetzuren in nieren en vaatwanden vergroot het risico op hart/vaatziekten. Verder zijn er mogelijke risico’s op ontstaan van allergie, eczeem, maagzweer, diabetes 2, cariës, depressie en verslaving aan suiker. Kortom, het is niet erg handig om regelmatig geraffineerde suikers te eten. Het probleem is dat de meeste suikers onzichtbaar zijn en in talrijke voedingsmiddelen ‘verstopt’ zitten. 70% zijn verborgen suikers. Denk aan bijvoorbeeld babyvoedsel, koek, snoep, ijs, chocolade, frisdrank, soep en sigaretten. Verder is er voor 30% zichtbare consumptie in koffie, thee en als toevoeging in gerechten. De gemiddelde consumptie is 150 gram per dag. Dat is 1 kilo per week dus een pak suiker per persoon.
Feestdagen Je kan dus wel nagaan wat we aan geraffineerde suikers binnenkrijgen tijdens de feestdagen. Gewichtsmanagement betekent letterlijk niet meer en niet minder, erop letten dat de hoeveelheid koolhydraten overeenkomt met de daarvoor geldende hoeveelheid en intensiteit van de verbranding. Beweging dus. Eet je veel koolhydraten en beweeg je te weinig, dan wordt het teveel aan koolhydraten omgezet in vet en daarmee wordt de basis gelegd voor overgewicht.
sneller herstel, betere conditie, minder slaapbehoefte. Ze bestrijden overgewicht: verhogen de stofwisselingssnelheid wat leidt tot hogere calorieverbranding en helpt zo overtollig vocht kwijt te raken. Ze verlagen een hoog cholesterol gehalte dus je hebt een kleinere kans op hart en vaatziekten. Ze verbeteren de hersenfunctie. Onze hersenen bestaan voor meer dan de helft uit essentiële vetzuren en is dus voor de ontwikkeling van deze vetzuren afhankelijk. Gevolg: betere concentratievermogen en geheugen, afname hyperactiviteit mogelijk. Ze verminderen en voorkomen geestesziekten zoals depressies. Ze zijn goed voor huid, nagels en haren, beschermen onder andere belangrijke organen zoals hersenen en lever tegen uitdroging. Tot slot werken ze als anti-oxidanten.
Uitzondering vormen hoogwaardige ‘whole food’ supplementen, die fruit en groenten aanbieden. Van belang is wel dat men weet of er wetenschappelijk bewijs is en of het procédé zodanig van kwaliteit is, dat er nauwelijks of geen verlies optreedt. Het is tenslotte toch een bewerking van voedsel.
Water Tenslotte water. De mens bestaat voor het grootste deel uit water. Een van de redenen dat fruit en groenten zo belangrijk zijn voor de mens is dat ze waterrijk zijn. Het is ons natuurlijke voedsel. De meeste mensen weten wel dat ze 1,5 a 2 liter water per dag moeten drinken. De sporter moet nog veel meer drinken. Als er te lang gewacht wordt, ontstaan uitdrogingsverschijnselen en dat beïnvloedt de topprestatiezeer nadelig.
Vitamines en mineralen Over vitamines, mineralen en plantenstoffen kan ik verder kort zijn. Ik heb al meerdere malen ge-
REAGEREN
[email protected]
19
HYPERBARE ZUURSTOF THERAPIE (HBOT)
ALLERGIEËN
Pseudo allergieën Ons lichaam kan reageren op een manier die op een allergie lijkt, maar dat niet is. Dit zijn pseudo-allergieën. De bekendste daarvan is de reactie op de inname van aspirine, maar ook conserveringsmiddelen en kleurstoffen in de voeding kunnen een pseudo-allergie veroorzaken. De verschijnselen zijn dezelfde als bij een echte allergische reactie, maar het werkingsmechanisme is nog onbekend. In elk geval komt er geen immunologische reactie aan te pas, geen lgE-antistoffen en geen mestcellen dus. Toch zijn pseudoallergieën niet zo zeldzaam. Het belangrijkste onderscheid tussen echte en pseudo-allergieën is wellicht de snelheid waarmee de symptomen opduiken. Bij een echte allergie verschijnen die doorgaans vrij snel na het contact met de stof. Bij voedsel- en luchtwegallergieën kan dat al na enkele minuten zijn, maar zeker binnen de twee uur. Bijna altijd weet de patiënt het verband met de uitlokkende stof nog goed te leggen. Bij pseudo-allergieën verschijnen de symptomen pas na 24 uur. Vaak weet men dan al niet meer wat de reactie kan hebben uitgelokt, vooral bij reacties op voedsel. Wie na het eten van schaaldieren binnen het half uur lippen, mond en keel voelt opzwellen, legt meteen het verband. Maar als een huiduitslag na het eten van aardbeien pas de volgende dag doorbreekt, is het verband niet zo duidelijk. Bij schaaldieren gaat het duidelijk om een echte allergie, terwijl de aardbeien een pseudo-allergische reactie hebben uitgelokt. Soms nog een andere methode om een onderscheid te maken tussen echte en pseudo-allergieën. Voedingsstoffen die een immunologische reactie uitlokken doen dat vaak ook al bij inademing van de stof of wanneer men de stof in contact brengt met de huid. Eetwaren die pseudo-allergieën veroorzaken doen dat nooit bij huidcontact of inademing.
20
HBOT is een medische behandeling die gebruik maakt van pure zuurstof om het natuurlijk herstelvermogen van het lichaam te versnellen en te bevorderen. Patiënten die baat kunnen hebben van HBOT, lijden aan verschillende aandoeningen en verwondingen die een gemeenschappelijk kenmerk hebben, namelijk hypoxie oftewel een tekort aan zuurstof op celniveau. Gedurende de therapie ademt de patiënt pure (100%) zuurstof in onder verhoogde atmosferische druk (normale lucht die we inademen bevat slechts 19-21% zuurstof). De zuurstofconcentratie in het bloed wordt vele malen verhoogd boven normaal. Onder normale omstandigheden wordt zuurstof voor 95% door de rode bloedcellen door het lichaam verplaatst. Dankzij HBOT wordt zuurstof in een veel hogere concentratie opgelost in alle lichaamsvloeistoffen zoals plasma, hersen-, ruggenmerg- en lymfevocht. Hierdoor kan het zuurstofplekken in het lichaam bereiken, waar de bloedsomloop verminderd of geblokkeerd is en dus niet te bereiken door rode bloedcellen. Op deze manier bereikt extra zuurstof beschadigd weefsel en stimuleert het de natuurlijke genezing van het lichaam. Hierdoor ontstaan verschillende positieve effecten. De functie van witte bloedlichaampjes zoals het doden van bacteriën wordt bevorderd, locale zwelling wordt verminderd, de vorming
van kleine nieuwe bloedvaatjes in het aangedane gebied wordt gestimuleerd, infecties komen sneller onder controle en wondgenezing verbetert. Pure zuurstof is in feite een medicijn. Er bestaat geen enkel ander medicijn dat zo effectief is voor wondgenezing als zuurstof.
Veilig Toegepast door goed opgeleide professionals is HBOT een buitengewoon veilige en effectieve therapie. HBOT is vaak een onderdeel van een totaal behandelplan. Het is pijnloos en bijwerkingen zijn zeldzaam en minimaal. Sommige patiënten ervaren tijdens HBOT wat druk op de oren zoals ook kan optreden tijdens een vliegreis. HBOT kan toegepast worden door middel van een éénpersoons- of een meer-persoonsdrukkamer. In een éénpersoonsdrukkamer kan de patiënt liggend zoals in een bed de therapie ondergaan. Er hoeft geen zuurstofmasker opgezet te worden. Voor de patiënt is dit een comfortabele manier om HBOT te ondergaan. Controle van de patiënt is goed mogelijk aangezien de overkapping van de kamer van doorzichtig materiaal is. In een meer-persoonskamer zal de patiënt doorgaans zittend en met een zuurstofmasker
op de HBOT ondergaan. Ondersteuning van de patiënt door een begeleider die ook in de drukkamer verblijft tijdens de therapie, is op deze manier mogelijk. Afhankelijk van de patiënt wordt zorgvuldig gekeken hoeveel tijd doorgebracht moet worden in de drukkamer. Pure zuurstof wordt dan toegediend en de atmosferische druk wordt verhoogd onder zeer zorgvuldige controle met apparatuur. De dosis, waaronder de hoogte van de druk, lengte (60-120 minuten) en frequentie van de behandelingen wordt aangepast aan iedere individuele patiënt afhankelijk van de aandoening.
in de afgelopen decennia dusdanig bemoedigend dat vooraanstaande artsen in dit vakgebied het moreel en ethisch niet acceptabel vinden om een zogenaamde double-blindstudy uit te voeren. In zo’n studie is sprake van twee vergelijkbare groepen patiënten, waarbij de ene groep wel de echte behandeling ondergaat en de andere een placebo krijgt. Als uit jarenlange ervaringen blijkt dat een therapie zeer effectief is, zal een arts dit niet graag zijn patiënten willen onthouden puur om het wetenschappelijk bewijs aan te tonen.
Zwemmers oor Oorsmeer is waterafstotend en bevat allerlei stoffen die infecties afweren. Met deze natuurlijke reiniging kan het
Pure zuurstof
weleens mislopen. Als iemand
Pure zuurstof is makkelijk verkrijgbaar. Ondanks publicaties over HBOT inclusief wetenschappelijke studies vindt de toepassing echter nog steeds niet overal plaats en zijn vele indicaties zelfs niet geaccepteerd door de reguliere medische wereld. Hiervoor zijn vele oorzaken te bedenken. De meeste artsen zijn niet of slecht op de hoogte van HBOT en de indicaties, aangezien dit zelden wordt onderwezen op de universiteiten. Artsen worden vooral opgeleid vanuit het idee dat ziekten met medicijnen te behandelen zijn. Op dit uitgangspunt is de geneeskunde al vele jaren gebaseerd. In dat licht bezien wordt HBOT pas relatief kort toegepast en moet het in de ogen van vele artsen nog echt zijn plaats bewijzen.
last krijgt van oorpijn, jeuk en slecht ruikende afscheiding, is er wellicht sprake van ontsteking van de gehoorgang.
Geld Verantwoord medisch wetenschappelijk onderzoek zou de medische wereld wellicht kunnen overtuigen van de werkzaamheid van HBOT. De financiële kosten voor zo’n onderzoek zijn echter enorm en in tegenstelling tot de kosten gemaakt voor onderzoek naar een nieuw geneesmiddel moeilijk terug te verdienen. Op zuurstof is namelijk geen patent aan te vragen. Een commerciële promotie voor zuurstof en HBOT, zoals gebruikelijk in de farmaceutische industrie voor een nieuw geneesmiddel, zal dan ook niet plaatsvinden. Hoeveel wetenschappelijk bewijs er ook aangeleverd wordt voor HBOT, er zal altijd geïnvesteerd moeten worden in de marketing van deze therapie. Niemand is bereid tot deze investering zonder duidelijk zicht op financiële winst. Een groot verschil met een nieuw geneesmiddel. En niet alleen de promotie kost geld, ook het opzetten van faciliteiten met drukkamers vereist een aanzienlijke investering. Zonder de steun van een vermogende industrie zoals de farmaceutische zullen weinig investeerders dit risico willen lopen. Voor niet-geaccepteerde indicaties voor HBOT zoals de neurologische zijn de resultaten
ZWEMMERS OOR
Zuurstof en geneeskunde Zuurstof is in de geneeskunde al meer dan honderd jaar beschikbaar. Veel artsen zullen het ongeloofwaardig vinden en ook moeilijk te accepteren dat het al die tijd niet optimaal toegepast is. Er is echter meer wetenschappelijk bewijs over de werkzaamheid van HBOT in het geval van weefselbeschadiging dan enig ander farmaceutisch product. Als er ook gekeken wordt naar risico’s en bijwerkingen reguliere geneeskunde zoals bij chirurgie en medicijnen zijn deze veel groter en gevaarlijker voor de patiënt dan bij HBOT.
Te veel peuteren in het oor overprikkelt de huid kan aan de basis liggen. Eczeem, psoriasis of steenpuisten kan men ook ter hoogte van de gehoorgang ontwikkelen. Maar een frequente aanleiding is de verstoring van de zuurgraad. Te veel zeep- en shampooresten en chloor in het zwemwater kunnen dit uitlokken. Daarom wordt een ontsteking van de gehoorgang vaak in de zomer, na vakanties of bij zwemmers gezien.
Oplossing Als oplossing kan de gehoorgang worden gereinigd door de oren uit te spuiten en met aanzurende oordruppels herstelt men vervolgens de natuurlijke verdediging. Soms zijn antibiotische of cortisone druppels nodig. De belangrijkste regel is echter voorkomen. Dat betekent dat men niet te veel in de oren mag peuteren met oorstokjes, lucifers of scherpe voorwerpen. Zwemmers moeten eventueel het duiken vermijden. Vooraf de oren indruppelen met een aanzurend middeltje of kunstoorsmeer blijkt niet altijd nuttig en een badmuts of oordopjes bieden ook onvoldoende bescherming. De oren wassen is goed, maar te veel zeep en shampoo zijn uit den boze. Het beste is de oren droog te houden.
LINKS WWW.IVHG.NL
21
organen (na bijvoorbeeld een transplantatie) verhindert van boomzwammen uit Noorwegen.
Aspirine
HUISMIDDELTJES, DEEL 1 Eindelijk wordt er serieus onderzoek gedaan naar de werkzaamheid van de aloude huismiddeltjes, kruiden- en plantenbrouwsels. De resultaten zijn opmerkelijk. De puur natuurlijke middeltjes van toen blijken goed te werken. Sterker nog, de moderne geneesmiddelenindustrie investeert nu miljoenen in onderzoek naar en ontwikkeling van natuurlijke medicijnen. Alle grote concerns doen mee. En daar is ook alle reden voor. Want degene die een patent in de wacht weet te slepen op een ‘nieuw’ geneesmiddel dat uit een plant of boom gewonnen kan worden, mag vele miljarden aan inkomsten tegemoet zien.
Tropisch regenwoud Niet verwonderlijk dus dat met name het tropisch regenwoud wordt afgestroopt op zoek naar de wonderen van de natuur, want juist daar groeit de helft van alle planten op aarde. En er is haast bij, want het tropisch regenwoud is in snel tempo aan het verdwijnen. Elk jaar wordt een gebied van vijf maal Nederland vernield voor tropisch hardhout, maar ook door bosbranden. Zo verdwijnen met het woud ook de natuurlijke geneesmiddelen al voor we ze kunnen ontdekken. Van de half miljoen plantensoorten die er op de wereld bestaan, is amper tien procent onderzocht, terwijl er de afgelopen vijf jaar al zo’n 60.000 soorten zijn verdwenen. Dus speuren artsen, biologen en andere wetenschappers naar die ene magische plant
22
als natuurgenezers en medicijnmannen al sinds mensenheugenis doen. Bovendien zien de moderne wetenschappers er geen bezwaar in om te rade te gaan bij hun oude collega’s, want hun eeuwenoude kennis is immers goud waard gebleken. In Peru werd op die manier een middel tegen herpesinfecties verkregen, dat veel effectiever blijkt dan alle bekende farmaceutische middelen. In Mexico kweken westerse wetenschappers intussen bomen terug die ooit door de Maya’s voor geneeskundige doeleinden werden gebruikt. Chinese onderzoekers pluizen alle planten, kruiden, mineralen en dierlijke stoffen uit, die genoemd worden in 16e eeuwse chinese geneesmiddelenbijbel, op zoek naar nog onbekende werkzame stoffen. En die zijn er beslist, want ruim een derde van alle medicijnen die we in de apotheek kunnen krijgen stamt af van natuurlijke stoffen. Zo stamt een hormoon in sommige anticonceptiemiddelen van een klimplant uit MiddenAmerika, bestaat er een bloeddrukverlagend middel dat wordt gewonnen uit de slangenwortel uit India en komt een middel dat afstoten van
Overigens, wat dacht je van het aspirientje? Ook dat is van natuurlijke oorsprong. Het bestaat voornamelijk uit salicylzuur, een werkzame stof uit de bast van de wilg. De oude Egyptenaren gebruikten het al en in de negentiende eeuw leerde ook de westerse wereld het kennen als pijnstiller. Inmiddels hechten wetenschappers ook grote waarde aan het aspirientje als bescherming tegen hartinfarcten en trombose. Die oude Egyptenaren waren trouwens met meer geneesmiddelen hun tijd ver vooruit. Zo legden ze een stuk beschimmeld brood op een ontstoken wond. Pas eeuwen later kwam men tot de ontdekking dat er penicilline zit in broodschimmel (overigens ook in de schimmel van Roquefort en Camembert). Die Egyptenaren hadden trouwens geen flauw vermoeden waarom hun geneesmiddelen ook echt werkten. Pas in de negentiende eeuw begon men dat een beetje te begrijpen.
Synthetiseren Dankzij de toegenomen scheikundige kennis werd het mogelijk de werkzame stoffen uit planten en andere gewassen te isoleren. En toen dat eenmaal mogelijk was, duurde het niet lang meer of men kon ze ook namaken, synthetiseren. Daarmee konden medicijnen op grote schaal worden geproduceerd. Er hoefden immers geen planten en kruiden meer voor verzameld te worden. In het laboratorium kon net zoveel worden gemaakt als nodig was. De farmaceutische industrie was geboren en het synthetische geneesmiddel werd gelijk als het enige echte beschouwd. In de euforie vergaten we echter dat ook de synthetische geneesmiddel hun oorsprong in de natuur vonden. Natuurgeneeswijzen, huismiddeltjes en volkswijsheden hadden afgedaan en werden vaak een beetje lacherig terzijde geschoven als bijgeloof. Dat was dom en daar zijn we inmiddels achter. Want behalve de grote (her)ontdekkingen van de laatste tijd, zijn er tal van kleine en eenvoudige natuurgenezers waarmee we ons voordeel kunnen doen. Ze zullen het aanzien van de wereld niet veranderen, gewoon omdat ze slechts werkzaam zijn tegen kwaaltjes en ongemakken waaraan een mens niet dood zal gaan. Maar ze helpen wel en daar gaat het tenslotte om.
BRON DEN DUNK
Alcohol als medicijn: Het Amerikaanse Journal of Public Health meldt dat twee alcoholische dranken per dag werkzaam zijn tegen verkoudheidvirussen. Deze hoeveelheid alcohol blijkt een ontstekingsremmend effect te hebben op de slijmvliezen in de neus. Wie deze gewoonte aan wil nemen, kan het beste wijn pakken en met name rode wijn, waarvan twee glazen per dag hoogstwaarschijnlijk ook werkzaam zijn tegen hartaandoeningen.
Waarschijnlijk wordt dit effect veroorzaakt doordat een bepaald enzym dat is betrokken bij het uitstoten van kooldioxide afhankelijk is van de aanwezigheid van zink. Voldoende zink krijg je binnen door het eten van rood vlees, oesters en peulvruchten. De aanbevolen hoeveelheid is 11 mg per dag. Omdat zink in grote hoeveelheden giftig is, adviseren experts er niet meer dan 40 mg per dag van in te nemen.
Praktijk & Salon inrichting Massage - Beauty - Wellness Bezoek de website voor het complete assortiment. Altijd lage prijzen en scherpe aanbiedingen!
WWW.PRAKTIJK-SALONINRICHTING.NL Met online webshop!
Zo kaal als de vader van je moeder: Duitse wetenschappers
Vitamine Z: Zink blijkt een onmisbaar voedingsbestanddeel voor actieve mensen. Veertien mannen die negen weken lang een zinkarm dieet volgden, bleken een slechtere conditie te hebben dan na een negen weken durend zinkrijk dieet.
hebben het gen geïdentificeerd dat de belangrijkste oorzaak is voor mannelijke kaalheid. Het ‘kaalheidsgen’ blijkt gesitueerd op het X-chromosoom, dat je als man erft van je moeder. Wil je weten in hoeverre jouw schedeldak in de toekomst behaard zal blijven, kijk dan vooral naar de beharing van je opa aan moederskant, stellen de onderzoekers. Ondertussen speuren zij verder naar andere genen die betrokken zijn bij erfelijke kaalheid, ofwel alopecia androgenetica.
Showroom: Tinstraat 6m - Ridderkerk Telefoon: 0180 410422 / 06 22445074 E-mail:
[email protected]
Heathlove, praktisch voor elke praktijk!
23