Help mij Leven (AJUDE ME A VIVER)
Jaarverslag 2008
Stichting ‘Help mij leven’ helpt Braziliaanse straatkinderen bij hun dagelijkse strijd om het bestaan.
1
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave Voorwoord
2
1. Uitvoering van doelstellingen
5
1.1 Bijdrage aan projecten 1.2 Voorlichting en Publiciteit
5 12
2. Fondsenwerving
15
3. Organisatie
17
3.1 Bestuur 3.2 Werving vrijwilligers 3.3 Verantwoording en beleid 3.4 Meerjarenbeleidsplan
17 18 19 20
4. Financieel verslag 2008
23
5. Bijlagen A. Staat van baten en lasten 2008 B. Balans 2008 C. Begroting 2009 D. Verantwoordingsverklaring E. Accountantsverklaring
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
Jaarverslag 2008
2
Jaarverslag 2008
Voorwoord Stichting ‘Help mij leven’ helpt Braziliaanse straatkinderen bij hun dagelijkse strijd om het bestaan. De stichting ondersteunt de projecten REMER (opvang van straatkinderen) en Sparta (sportclub voor kinderen in krottenwijk), waarvan Nederlander Robert Smits de grondlegger is. Deze projecten hebben als werkterrein Rio de Janeiro, Pequeri en Juiz de Fora in Brazilië. Naast het financieel ondersteunen van deze projecten stelt de stichting zich ten doel de problemen van deze jongeren onder de aandacht te brengen van het publiek. Voor u ligt het jaarverslag 2008. In veel opzichten is 2008 een bewogen jaar geweest, waarin we dankzij de inzet van vrijwilligers in Nederland en in Brazilië, samen met de onmisbare bijdragen van onze donateurs een waardevolle bijdrage konden leveren aan het werk van REMER en Sparta. Om te beginnen was 2008 een feestelijk jaar: Sparta en stichting ‘Help mij leven’ vierden hun twintigjarig jubileum! Dit werd gevierd met een feest bij sportclub Sparta, waarvoor ‘Help mij leven’ twintig voetballen schonk. Ook was er feest ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van Robert Smits, waarbij veel van de kinderen van vroeger en nu aanwezig waren. In Nederland hebben we, samen met Robert Smits, onze donateurs uitgenodigd voor een donateursdiner. Dit was een bijzondere avond, waarin Robert en de bestuursleden samen met zeer betrokken donateurs terugblikten op het werk in de afgelopen twintig jaar. De waardering en het enthousiasme van onze vrijwilligers geven het bestuur een belangrijke steun in de rug, waarvoor we zeer dankbaar zijn. In het afgelopen jaar waren wij weer in staat het werk van REMER in de verschillende fasen van straatwerk, inloophuis, opvanghuis, Sítio Shalom en studiehuis financieel en met vrijwilligers te ondersteunen. Ook de sportclub en het schooltje van Sparta in de krottenwijk Morro da Providência in het centrum van Rio konden dankzij de bijdragen van ‘Help mij leven’ hun goede werk blijven doen. Ieder kwartaal brachten we door middel van de nieuwsbrief de donateurs van alle ontwikkelingen op de hoogte, daarnaast hebben bestuursleden en vrijwilligers op diverse plaatsen persoonlijk het werk van REMER en Sparta over het voetlicht gebracht.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
Jaarverslag 2008
3
In 2008 is met REMER de begroting gedetailleerd opgesteld. Alle lopende activiteiten, voorgenomen verbeterinitiatieven en projecten zijn doorgenomen en inzichtelijk gemaakt. Dat geeft maximale transparantie en een goede basis om keuzes te maken. We prijzen ons gelukkig dat ‘Help mij Leven’ op deze manier met uw hulp en bijdrage in staat is de ambities van REMER op verantwoorde wijze financieel te steunen. Zowel in Brazilië als in Nederland krijgen wij te maken met problemen die buiten ons bereik liggen. In Brazilië gaat het daarbij bijvoorbeeld om het jeugdbeleid of de opkomst van crack als drug waaraan veel jongeren verslaafd raken. Zoals altijd hebben wij met REMER en Sparta meegedacht hoe zij hier mee om moeten gaan. Bij ons als financiers van de werkzaamheden in Brazilië baarde net als in 2007 vooral de ongunstige wisselkoers van de Real ons zorgen. De toegenomen noodzakelijke bijdrage (in euro’s) aan het werk in Brazilië legde een grote druk op de begroting van 2008. Dankzij een aantal grote giften bleek het mogelijk om de aanvullende bijdragen het gehele jaar te kunnen blijven doen en is het perspectief voor 2009 vooralsnog gunstig. De onderliggende problemen, van het licht teruglopend aantal donateurs, het veranderende geefgedrag tot de uitdagingen die voortkomen uit de teruglopende economie, bleven echter ook in 2008 duidelijk zichtbaar. In 2008 werden bij REMER nieuwe initiatieven ingezet rond transparantie en professionaliteit. De veelzijdigheid van de activiteiten in Brazilië, de gestage verbreding en verdieping ervan en de aandacht voor kwaliteit gaven aanleiding tot een behoefte aan een extern advies over de verbetermogelijkheden in de opzet van de lokale organisatie. In 2008 is een analyse gemaakt van de huidige situatie en is onderzocht op welke manier veranderingen kunnen leiden tot een ook in de toekomst goed functionerend REMER. De conclusies zijn door REMER omarmd. De aandacht gaat in 2009 uit naar het implementeren van diverse verbeteringen, zowel in strategie als in organisatie en activiteiten.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
Jaarverslag 2008
4
Ook in Nederland hebben we de nodige veranderingen ondergaan. Met name rond fondsenwerving hebben we een methode ontwikkeld om meer doelspecifiek fondsen te werven. Dit leidde al tot eerste resultaten, waarbij we organisaties aan hun eigen doelstellingen afgemeten elementen van het werk in Brazilië ter financiering konden aanbieden. Een belangrijke uitdaging ligt echter nog steeds in het behouden van en zo mogelijk uitbouwen van het aantal donateurs van periodieke giften. Het aantal loopt gestaag terug en een goede aanpak voor het werven van deze donateurs is nog niet gevonden. De fondsenwerving tekende zich evenals voorgaande jaren door enerzijds de stabiele bijdrage van onze vaste donateurs en anderzijds door grote, incidentele giften, die overigens vaak via betrokken donateurs tot stand kwamen. Het bezoek van Robert Smits droeg nog extra bij aan de fondsenwerving. Op verzoek van en samen met bestuursleden van de stichting bezocht Robert Smits instellingen, scholen, kerken en personen om te informeren over het werk in Brazilië. Deze intensieve en bevlogen (nadere) kennismaking met het werk in Brazilië leverde weer veel donaties op van mensen die geraakt werden door het verhaal van Robert. We zijn ons ervan bewust dat de komende periode zal zorgen voor de nodige uitdagingen. In de onzekere economische tijden is het geefgedrag van mensen en organisaties ongewis. Het bestuur blijft zich onvermoeid inzetten om te voldoen aan de veranderende eisen en wensen van onze donateurs, om zo het werk in Brazilië mogelijk te blijven maken.
Bestuur stichting ‘Help mij leven’, juni 2009.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
1. Uitvoering van doelstellingen
5
1.1 Bijdrage aan projecten In 2008 vierde stichting ‘Help mij leven haar twintigjarig bestaan. In die twintig jaar spande ‘Help mij leven’ zich in voor het bieden van kansen aan kinderen die zonder de hulp van de Braziliaanse organisaties REMER en Sparta verloren zijn. In de bedreigende wereld van krottenwijken en de gevaren van de straat bieden deze organisaties een sterk samenspel in de preventie, begeleiding en opvang van kansarme kinderen in de staten Rio de Janeiro en Minas Gerais. Sportclub Sparta heeft een preventieve rol door zich te richten op het verbeteren van de kwaliteit van leven van kinderen uit de krottenwijken. De organisatie REMER helpt door het bieden van opvang en begeleiding op diverse manieren straatkinderen een menswaardig bestaan op te bouwen. Het jubileum is enerzijds de kroon op de duurzaamheid van het werk van Robert Smits, maar tekent anderzijds de voortdurende strijd die kinderen op straat moeten leveren en al te lang gaande is. Zoals in de afgelopen twintig jaar besteedde ‘Help mij leven’ ook in 2008 het overgrote deel van de inkomsten aan de financiering van de Braziliaanse organisaties REMER en Sparta. Het bestuur heeft zich een indicatief maximum gesteld van 5% van de baten uit eigen fondsenwerving voor uitvoeringskosten in Nederland. Al jaren blijven de daadwerkelijke kosten ver onder dit percentage. Daar waar in 2007 nog 2% voor de uitvoering werd besteed, was dit in 2008 zelfs 1,5%. Het betrof € 7.043. Hiermee werden onder meer de verzendkosten van de nieuwsbrief, CBF bijdrage en ticket van Robert voor zijn bezoek aan Nederland bekostigd. Van de totale bijdrage aan het werk in Brazilië ging 92% naar REMER en 8% naar Sparta. Zowel REMER als Sparta hebben in beperkte mate andere inkomsten naast de bijdrage van stichting ‘Help mij leven’. Beide beschikken over Braziliaanse donateurs, ontvangen rechtstreeks giften van organisaties en hebben bescheiden inkomsten dankzij de verkoop van producten en cd’s. Sparta ontvangt een geringe contributie van de eigen leden. De bestedingen die in het jaarverslag vermeld worden, hebben betrekking op afspraken met REMER en Sparta over de bijdrage die stichting ‘Help mij leven’ aan beide projecten levert.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
6
Bijdrage REMER REMER – organisatie, coördinatie, boekhouding en PR Naast de kosten voor de uitvoering van de doelstellingen van de organisatie, levert ‘Help mij leven’ ook een financiële bijdrage voor de algemene organisatie en coördinatie van REMER. Met de groei van REMER zijn ook de uitvoeringskosten gestegen. Daarom stimuleert ‘Help mij leven’ op verschillende manieren de inspanningen van REMER om de continuïteit van het werk minder afhankelijk te maken van Nederlandse fondsen, maar ook Braziliaanse fondsen aan te spreken. De ontwikkeling van deze zelfredzaamheid is onderdeel van het beleid van stichting ‘Help mij leven’. Eén van de activiteiten die in samenwerking met de Nederlandse organisatie ‘Impulsis’ in 2006 werd ingezet, is het PR-project in Rio de Janeiro. Het project kende echter enkele aanloopproblemen. Zo bleek het erg moeilijk om een goede PR-coordinator te vinden, waardoor het project uiteindelijk pas van start gegaan is in 2008. De fases en hun resultaten in 2008 Studiehuis
SítioShalom
Doorgangshuis ‘Casa Nova Esperança’
Inloophuis ‘Casa Betânia’
Straatwerk
Sport, socialisatie en scholing in de krottenwijk
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
7
REMER - Rio de Janeiro Voor de activiteiten in Rio de Janeiro stelde stichting ‘Help mij leven’ fondsen beschikbaar voor de ondersteuning van het straatwerk, het doorgangshuis Casa Betânia en het opvanghuis Casa Nova Esperança (CNE). In de loop van 2008 heeft ‘Help mij leven’ besloten om de steun aan REMER te intensiveren om uitbreiding mogelijk te maken met eerstelijnshulp in krottenwijk Jacarezinho, waar veel aan crack verslaafde straatkinderen zwerven. Met de bijdrage aan het straatwerk werden onder andere voeding, medicijnen en de salarissen van twee medewerkers van REMER betaald. Deze medewerkers bezochten vrijwel dagelijks kinderen op en rond het plein Central in Rio de Janeiro. Het team van straatwerkers heeft in 2008 het werkterrein uitgebreid naar andere wijken, omdat de gemeente Rio de kinderen steeds meer uit de duurdere wijken en het centrum verjaagt. Hierdoor komen ze in verder gelegen wijken terecht, dichterbij krottenwijken waar het gevaar nog groter is. Ze raken verstrikt in het web van de drugsbendes, of worden verslaafd aan harddrugs zoals ‘Crack’. Dankzij het intensieve contact dat de straatwerkers inmiddels met de kinderen in de nieuwe krottenwijken hebben, nam het aantal contacten met straatkinderen aanzienlijk toe. Daardoor kon minder tijd worden besteed aan het bezoeken van familie. Dit is een bewuste beleidskeuze. Vanwege de complexe problematiek van kinderen konden in vergelijking met vorig jaar minder kinderen in andere instellingen worden ondergebracht. Dit laatste stelt REMER voor een belangrijk probleem: er is (nog) geen goede oplossing voor het opvangen van zwaar verslaafde straatkinderen. Straatwerk REMER - Rio de Janeiro • • •
Straatwerkers hadden contact met 389 straatkinderen (237 in 2007) Families van 22 straatkinderen werden bezocht (57 in 2007) 5 kinderen werden elders opgevangen (14 in 2007)
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
8
Het inloophuis Casa Betânia biedt kinderen overdag een veilige thuishaven. Er werken een groepsleider, een psychologe, een maatschappelijk werkster en een dominee. Iedere middag komen straatkinderen uit het centrum naar dit huis voor een douche, eten, medische zorg, maar vooral voor een liefdevolle arm om de schouders en om samen een weg te zoeken om de straat de rug toe te keren. Ook worden – aan crack verslaafde- straatkinderen uit de krottenwijken Manguinhos en Jacarezinho naar het inloophuis gebracht. In totaal werden er 144 kinderen langdurig vanuit Casa Betânia begeleid, vergelijkbaar met vorig jaar.Het aantal kinderen dat elders ondergebracht werd vanuit het inloophuis, daalde echter. Dit komt door de eerder aangegeven complexe problematiek van kinderen. Inloophuis ‘Casa Betânia’ • 144 kinderen bezochten het inloophuis (133 in 2007) • 10 kinderen verhuisden via het inloophuis naar andere opvangprojecten (23 in 2007) • 3 kinderen werden ondergebracht bij familie (5 in 2007) • 131 kinderen bleven op straat (105 in 2007) Het opvanghuis Casa Nova Esperança (CNE) staat in een wijk buiten het centrum van Rio de Janeiro en biedt onderdak aan 10 kinderen voor een periode van maximaal 6 maanden. Tijdens hun verblijf gaan de kinderen naar school, volgen cursussen en wordt van hieruit een permanent thuis voor hen gezocht. CNE vormt de schakel tussen een leven op straat en permanente opvang van kinderen. Een relatief groot aantal kinderen valt na een kort verblijf in CNE terug en belandt opnieuw op straat, vaak vanwege hun verslaving. In 2008 vonden 22 kinderen onderdak in CNE. Doorgangshuis ‘Casa Nova Esperanca’ • • •
22 kinderen werden in het doorgangshuis opgevangen (26 in 2007) 5 kinderen werden bij een andere organisatie ondergebracht (0 in 2007) 3 kinderen zijn teruggeplaatst bij familie (0 in 2007)
Door de uitbreiding van het werkgebied van het staatwerk en de intensieve opvang in Casa Betânia heeft ‘Help mij leven’ in 2008 initieel voor een half jaar aanvullende middelen beschikbaar gesteld. Dit besluit lag voor de hand, mede gezien de grote nood die er bleek onder de straatkinderen in de wijken Manguinhos en Jacarezino. Omdat deze nood niet daalde en het niet mogelijk bleek om de extra middelen de tweede helft van het jaar via andere bronnen te financieren, werd mede dankzij de positieve balans, besloten om de verhoogde bijdrage ook voor de rest van het jaar te betalen. Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
9
REMER - Minas In de staat Minas Gerais bestond de bijdrage uit de financiële ondersteuning van de woonboerderij Sítio Shalom, het studiehuis in Juiz de Fora en het begeleid wonenproject in Juiz de Fora. Sítio Shalom, waar kinderen wonen, naar school gaan, spelen en omringd zijn met goede zorgen, is een plek waar kinderen een kans op leven gegeven wordt. Zij kunnen zich ontplooien en vinden er een thuis. Dit jaar vierden veel oud-bewoners, bewoners, familie en vrienden de vijftigste verjaardag van Robert Smits. In 2008 woonden 53 kinderen op Sítio Shalom. De uitstroom van jong volwassenen uit het begeleid wonen naar eigen zelfstandigheid en een relatief lage instroom van 18-plussers, leidde ertoe dat er eind 2008 drie jongeren zelfstandig woonden. De bijdrage van stichting ‘Help mij leven’ was bestemd voor de salarissen van begeleiders en de maatschappelijk werkers, voor de maandelijkse kosten van de woonhuizen en de kinderen die daarin leven en voor onderhoud en reparatie van de voorzieningen. Dit jaar pleegde een groep Nederlandse vrijwilligers uit Grou onderhoud aan de boerderij. De groep is één van de trouwe groepen vrijwilligers die jaarlijks hun steentje bijdragen. Dankzij een gift van NUON konden zonnecollectoren worden aangeschaft. Een groep Nederlandse vrijwilligers reisde af naar Brazilië om de collectoren te installeren. De collectoren leveren warm water aan de gebouwen, waardoor bespaard wordt op de energienota. Bijkomend voordeel is dat bij een stroomuitval toch warm water getapt kan worden. Sítio Shalom REMER - Pequeri • • • •
53 kinderen woonden op de boerderij (52 in 2007) 3 jongeren wonen nu ze 18 jaar geworden zijn, zelfstandig (11 in 2007) 6 jongeren zijn ondergebracht bij hun familie (7 in 2007) 1 kind is geadopteerd (1 in 2007)
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
10
REMER ondersteunt en begeleidt kinderen die de woonboerderij verlaten om zelfstandig te wonen. Het studiehuis en begeleid wonen project vormen de laatste stap naar zelfstandigheid.
Voormalige straatkinderen die op Sítio Shalom veelbelovende studieresultaten halen, krijgen vanuit het studentenhuis in Juiz de Fora de kans om aan het uitstekend bekend staande opleidingsinstituut Gran Bery hun middelbare school te voltooien. Het studentenhuis ligt op korte afstand van de school waar de jongeren studeren. In het huis is plaats voor 16 jongeren tot 18 jaar. Zij worden begeleid door twee groepsleidsters. De kinderen kunnen zich daar in een huiselijke omgeving concentreren op hun studie. República REMER – studiehuis in Juiz de Fora •
In 2008 studeerden 12 jongeren in het studiehuis. (9 in 2007)
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
11
Bijdrage Sparta Sportclub Sparta biedt kinderen uit de krottenwijk een alternatief voor de verleiding van drugsbendes en criminaliteit. Sparta biedt verschillende sporten aan, zoals voetbal, volleybal, tafeltennis, jiujitsu en fitness. De club telde in 2008 ongeveer 400 leden. Ook ontplooit Sparta sociaalmaatschappelijke activiteiten. Clubleden zijn verplicht naar school te gaan. Wie dit niet kan betalen wordt vanuit de club ondersteund. Daarnaast organiseert Sparta jaarlijks een vakantiekamp voor de kinderen van de wijk. Dit jaar deden daaraan 300 kinderen uit de krottenwijk mee. Sparta verzorgde in 2008 ook een aantal sportactiviteiten op het Sportcomplex Vila Olympica dat in 2004 op initiatief van Sparta werd gebouwd door de gemeente Rio de Janeiro. De sportclub Sparta in de krottenwijk Morro da Providência heeft met de bijdrage van ‘Help mij leven’ in 2008 het werk gecontinueerd en uitgebreid. In de krottenwijk ‘Pedra Lisa’ verzorgt Sparta sinds 2006 samen met REMER een schooltje, waar kinderen bijles krijgen, zodat het opleidingsniveau en daarmee de kansen voor de kinderen toenemen. Het project werd mede gefinancierd door ‘Impulsis’ en is erg succesvol. Ook in 2008 bleef de school groeien, waardoor gezocht moest worden naar uitbreiding. Inmiddels zijn middelen gevonden om het gebouw uit te breiden en computerlessen te kunnen geven. De realisatie ervan vindt in 2009 plaats. Aanvankelijk werden alfabetiseringscursussen, die Sparta aanbood aan de ouders van kinderen, betaald door de gemeente Rio de Janeiro. Toen deze haar financiële steun opzegde, heeft Sparta de bijlessen met vrijwilligers voortgezet. Sparta – Rio de Janeiro • • • •
7 dagen per week voetbal, jiu jitsu en andere activiteiten voor 410 leden; Organisatie van een zomerkamp voor 300 kinderen uit de wijk; Bijles aan zo’n 110 kinderen uit de wijk ‘Pedra Lisa’; Alfabetiseringscursussen aan ouders.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
12
1.2 Voorlichting en Publiciteit Eén van de doelstellingen van stichting ‘Help mij leven’ is het onder de aandacht brengen van de problematiek van de straatkinderen. Met alle initiatieven werd binnen de huidige mogelijkheden voldaan aan de doelstelling om het maatschappelijke bewustzijn voor dit thema te vergroten.
Voorlichting en publiciteit, gericht op maatschappelijke bewustwording, kregen ook in 2008 via verspreiding van de nieuwsbrief en informatie op de website vorm. Daarnaast was ‘Help mij leven’ betrokken bij en actief aanwezig op verschillende informatiebijeenkomsten. Ook hebben individuele vrijwilligers en de vrijwilligersgroepen uit onder andere Grou en Gouda diverse publiciteitsacties ontplooid en leverden zij een bijdrage voor de nieuwsbrief of de website. Gratis dagblad ‘Metro’ was het enige landelijke medium dat aandacht besteedde aan ‘REMER’. In mei wijdde ‘Metro’ een artikel aan Robert Smits en de krottenwijken van Rio de Janeiro. Nieuwsbrief Zoals ieder jaar is vier keer een nieuwsbrief verschenen, waarin de projecten in Brazilië centraal staan. Daarnaast is in de nieuwsbrief regelmatig aandacht besteed aan de positie en betekenis van de stichting ‘Help mij leven’ en aan diverse acties van derden. Dit jaar werd de eerste editie in een oud jasje gestoken om het twintigjarig bestaan te memoreren. De nieuwsbrief werd per post en per e-mail verzonden naar zo’n 1.100 donateurs en relaties. De totale oplage omvatte 1.250 exemplaren per kwartaal.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
13
Help mij leven online Internet is één van de belangrijkste communicatiemiddelen voor de stichting ‘Help mij leven’ om het vergroten van publiciteit en voorlichting te realiseren. Bezoekers treffen op de website (www.helpmijleven.org) algemene informatie en achtergronden, maar ook nieuws over de projecten. Dit jaar werd de website volledig vernieuwd. Ook werd online doneren geïntroduceerd. Voortaan kunnen geïnteresseerden vanaf de website direct een donatie doen via ‘iDeal’. De meest bezochte pagina’s van de website zijn de nieuwspagina, de vrijwilligerspagina en de pagina’s met algemene informatie over het straatkinderenwerk van REMER. De website dient daarmee duidelijk zowel een publicitair als een informatief doel. Het aantal unieke bezoekers van de website bleef stabiel ten opzichte van vorig jaar: van circa 14.400 naar 14.103 in 2008.
‘Hyves’ is al enige tijd een populaire manier om vriendschappen, ervaringen en initiatieven te delen. Daarom is er een ‘Help mij leven’ hyve geopend (helpmijleven. hyves.nl). Hierop kunnen betrokkenen over het werk van ‘Help mij leven’ communiceren. Inmiddels hebben 233 mensen zich bij de hyve aangesloten. Informatiebijeenkomsten In december bezocht Robert Smits Nederland. Robert bezocht vele scholen, kerken en sprak op informatiebijeenkomsten. Vele bekende en nieuwe donateurs konden zo Robert de hand schudden en de laatste ontwikkelingen horen. Daarnaast hebben bestuursleden diverse keren presentaties en voorlichting gegeven in kerken, op scholen, op benefietmarkten en voor bedrijven.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
1. Uitvoering van doelstellingen
14
Een belangrijk aspect voor publiciteit en voorlichting van stichting ‘Help mij leven’ is de aanwezigheid van bestuursleden en andere vrijwilligers bij deze bijeenkomsten. Ze bieden een uitgelezen kans om het werk van REMER op een bevlogen en inspirerende manier ‘onder de mensen te brengen’. Van oudsher ligt hierin onze kracht: het verhaal over Robert en de straatkinderen kan zo van dichtbij en vanuit een persoonlijke betrokkenheid worden verteld.
Een bijzondere bijeenkomst waarop het bestuur een presentatie hield over het werk in Brazilië, was op de lustrumbijeenkomst van ‘World Servants Europe’. Deze organisatie verzorgde in de jaren negentig acht werkvakanties naar Brazilië en maakte zo Sítio Shalom mogelijk. De onderlinge band is daarmee zeer waardevol. Voorlichting en Publiciteit • • •
1.250 nieuwsbrieven per kwartaal (1.250 in 2007) 19 verstuurde promopakketten (18 in 2007) 14.103 unieke bezoekers op de website (14.400 in 2007)
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
2. Fondsenwerving
2. Fondsenwerving
15
Stichting ´Help mij leven´ financiert het grootste deel van het werk van REMER. In 2008 dekte de bijdrage van ‘Help mij leven’ 85% van de inkomsten van REMER, de overige 15% kwamen van rechtstreekse giften uit Nederland en Brazilië. Hoewel de inzet van beleid zowel in Nederland als in Brazilië is om de financiële afhankelijkheid van REMER te verkleinen, blijft in de nabije toekomst een grote bijdrage uit Nederland naar verwachting nog wel noodzakelijk. Voor ‘Help mij leven’ vormt dit een continue uitdaging om structureel voldoende fondsen te blijven werven. Gelukkig kan de stichting daarbij rekenen op een grote groep vaste particuliere donateurs, vanouds de grootste bron van inkomsten voor ‘Help mij leven’ In 2008 ontvingen wij 750 giften van 244 donateurs. Daarnaast gaven 343 donateurs via een automatische incasso hun bijdrage. Er zijn geen nalatenschappen ontvangen. De baten uit eigen fondsenwerving zijn in 2008 verdubbeld ten opzichte van 2007, ca 60% meer dan begroot, vooral als gevolg van een eenmalige grote gift door een particuliere donateur. Naast omvangrijke individuele bijdragen omvat giften van particulieren ook schenkingen via de notariële aktes (€ 8.500 in 2008, € 8.750 in 2007) en via automatische incasso (€ 54.797 in 2008, € 56.881 in 2007.). Dit bevestigt een trend die al langer is ingezet: er is een geleidelijke afname van vaste donateurs die via incasso of notariële akte overmaken en een toename van grotere maar meer incidentele giften. Het bezoek van Robert Smits aan Nederland, eind 2008, heeft zoals ieder jaar geleid tot aanzienlijke aanvullende giften. Ook is de Grou-groep erg actief geweest. Behalve een bijdrage aan de kosten voor hun werkvakantie op de woonboerderij hebben ze ook nog een fors bedrag ingezameld, dat in overleg met REMER aan de doelstelling is besteed. Hetzelfde geldt voor de vrijwilligersgroep uit Gouda, bestaande uit mensen die in 2007 op werkvakantie naar REMER gingen of dit in 2009 zullen doen.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
2. Fondsenwerving
16
Al enkele jaren constateert ‘Help mij leven’ de afnemende bereidheid tot het doen van ongeoormerkte giften. Steeds vaker geven organisaties en particulieren donaties op basis van projectfinanciering. Voor lopende kosten is het steeds moeilijker om dekking te vinden. De dagelijkse kosten van opvangprojecten zoals het inloophuis, doorgangshuis en de woonboerderij zijn niet onder te brengen in projectfinancieringen. Meer kinderen in meer huizen betekent meer kosten voor eten, kleding, school en begeleiding. Het PR-werk van ‘Help mij Leven’ richtte zich daarom ook in 2008 specifiek op het werven van fondsen voor structurele uitgaven zoals onderhoud- en exploitatiekosten. Daarbij werden onder meer de volgende giften ontvangen: • Een stichting die aktief is in de gezondheidszorg financierde de kosten voor psychologische zorg en maatschappelijk werk (€ 33.000) • Het St. Laurensinstituut vergoedde het volledige straatwerk (€ 17.000) • Dankzij een gift van Deloitte Consultancy werden de kosten van Casa Nova Esperanca gedekt (€ 12.500) • Diverse giften verzorgden de kosten voor twee woonhuizen op Sítio Shalom (€ 14.400).
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
17
3. Organisatie
3. Organisatie 3.1 Bestuur
Maandelijks, met uitzondering van de zomermaand augustus, heeft het bestuur vergaderd. Het bestuur was in 2008 voltallig. Voor zowel Marieke Oostenbrink als Aldo Golja liep de bestuurstermijn af in 2008. Het bestuur heeft unaniem ingestemd met een verlenging van de bestuurstermijn van beide leden. Aan het eind van 2008 bestond het bestuur van stichting ‘Help mij leven’ uit: Einde bestuurstermijn mw. C.M. Oostenbrink-Pronk, voorzitter 2012 Marieke is orthoptiste in het Sint-Franciscus Gasthuis Rotterdam mw. S.M. Korthorst-van Uffelen, secretaris Suzanne is senior adviseur bij Oogzorgnetwerk, een initiatief van Oogziekenhuis Rotterdam
2009
dhr. V.N. van Haeren, penningmeester Victor is zelfstandig adviseur en interim manager
2011
dhr. A.A. Golja, lid Aldo is senior stafadviseur bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
2012
dhr. A.P. van der Eijk, lid André is stedebouwkundige en mede-oprichter van buro MA.AN
2009
dhr. M.B. Kalverda, lid Marco is manager bij Quintel Strategy Consulting
2010
dhr. A.J. van Asten, lid Bart is zelfstandig adviseur
2011
Naast de bestuursleden waren in 2008 de volgende personen als vrijwilliger nauw betrokken binnen de stichting: Gerry Bakker: selectie vrijwilligers Brazilië, coördinator Anja Bogaard: selectie vrijwilligers Cora Smits: selectie vrijwilligers Brazilië Anna van den Berg: selectie vrijwilligers Brazilië, psychologe Jan Liezenga: redactie en beheer website Yke Meindersma: redactie nieuwsbrief Conny van Vliet: beheer adressenbestand
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
3. Organisatie
18
Het bestuur heeft in 2008 aan een aantal (gratis) aangeboden cursussen, lezingen en seminars deelgenomen over onderwerpen als fondsenwerving, samenwerking en organisatie. Dit versterkt de kennis binnen het bestuur en verbreedt ons werkveld en onze contacten. ‘Help mij leven’ neemt deel aan het ‘Brazilië netwerk’. Het netwerk is een samenwerkingsverband van particuliere organisaties in Nederland die kleinschalige projecten in Brazilië ondersteunen. Het netwerk is opgericht om kleinschalige initiatieven door samenwerking te versterken.
3.2 Werving vrijwilligers In 2008 heeft Gerry Bakker het coördinatorschap van Anja Bogaard overgenomen. Ook afgelopen jaar ontving de stichting veel verzoeken om informatie over het vrijwilligerswerk in Brazilië. Met twee kandidaten is de selectieprocedure gestart, die bestaat uit een sollicitatiegesprek met leden van de vrijwilligerscommissie, een gesprek met psychologe en een eindgesprek met één van de bestuursleden. De kandidaten zijn ook uitgezonden naar Brazilië. Naast individuele vrijwilligers ontvangt REMER ook groepen vrijwilligers die zich voor korte tijd gedurende de vakantie inzetten. In 2008 is een individuele groep uit Grou voor een werkvakantie naar Brazilië afgereisd en heeft een groep vrijwilligers uit Grou en omstreken zonnecollectoren op de Sítio geplaatst. De activiteiten van de diverse vrijwilligers worden steeds breder; van voorbereidende sponsoracties en presentaties voor de reis tot uitgebreide reisverslagen en fondsenwerving na de reis. De stichting ‘Help mij leven’ heeft een actieve rol bij de voorbereiding en begeleiding van deze activiteiten. Dit leidt tot een breder bereik en daarmee grotere aandacht voor het werk van REMER in Brazilië en de problematiek van straatkinderen.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
3. Organisatie
19
3.3 Verantwoording en beleid Per 1 januari 2005 beschikt stichting ‘Help mij leven’ over het CBF Keurmerk. Alle houders van dit keurmerk moeten zich aan dezelfde keurmerkregels houden. Die hebben betrekking op vijf gebieden: bestuur, beleid, fondsenwerving & voorlichting, bestedingen en verslaggeving. Het keurmerk is vijf jaar geldig. Jaarlijks wordt nagegaan of nog steeds aan de regels wordt voldaan. Het Keurmerk biedt (potentiële) donateurs de zekerheid dat door middel van objectieve criteria is vastgesteld dat ‘Help mij leven’ op verantwoorde wijze haar fondsen werft en besteedt. In 2008 voldeed de stichting aan de eisen van het CBF-keurmerk voor verantwoorde fondsenwerving. Zo bleven we met kostenpercentage van 1,5% voor fondsenwerving ruim onder de norm van 25%. In de beoordeling van het jaarverslag over 2007 heeft het CBF geen afwijkingen geconstateerd.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
3. Organisatie
20
3.4 Meerjarenbeleidsplan In 2006 werd een meerjarenbeleidsplan opgesteld. Dit plan geeft inzicht in de doelstellingen van het bestuur en de manier waarop de stichting dient te anticiperen op te verwachten ontwikkelingen. Evenals in de voorgaande jaren blijven de dreigingen uit de destijds uitgevoerde omgevingsanalyse bestaan. De wisselkoers van de Real heeft, evenals in 2007, een negatieve invloed gehad op de bestedingsmogelijkheden. Op basis van de omgevingsanalyse is in 2006 een bewuste keuze gemaakt voor consolidatie van de huidige activiteiten. Met de uitbreiding van het werkterrein in Rio de Janeiro is hierop een uitzondering gemaakt. De afweging is nadrukkelijk gemaakt in relatie tot de huidige reserves en de sterke relatie met de bestaande activiteiten. Met de huidige donateursmarkt blijft de focus op consolidatie nog steeds belangrijk. Fondsenwerving Het aantal vaste donateurs bleef ook dit jaar weer licht teruglopen. Dit is een trend die niet alleen voor ‘Help mij leven’ geldt. Belangrijk aandachtspunt blijft dan ook het verstevigen van de solide basis van vaste donateurs. Een belangrijk aandachtspunt blijft het stabiliseren en zo mogelijk uitbouwen van het donateursbestand, hoewel dit in het licht van de mondiale economische ontwikkelingen niet gemakkelijker zal worden. Transparantie en organisatie Transparantie, professionaliteit en duurzaamheid blijven belangrijke elementen voor het vertrouwen van donateurs. Dit is dan ook een belangrijk speerpunt in het beleid voor 2008 en 2009. Het professionaliseringstraject voor REMER, dat in 2008 is ingezet, draagt daaraan bij.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
3. Organisatie
21
Het traject wordt uitgevoerd door onafhankelijk consultant Frans Kranen en is gefinancierd door Impulsis en Stichting De Vondelbrug. Het onderzoek heeft een duidelijke analyse van de organisatie en de verbeterpunten opgeleverd. De conclusies en de reacties vanuit Brazilië stemmen zeer hoopvol. Het bestuur hoopt dat REMER dankzij dit initiatief met hernieuwde kracht de toekomst tegemoet gaat en nog talloze straatkinderen de helpende hand kan bieden. Met het onderzoek en de aanbevelingen is een grote stap voorwaarts gemaakt. Ten eerste is en wordt door het onderzoek van Frans binnen REMER als organisatie breed gesproken over de eigen strategie en manier van werken. Dit leidt direct tot concrete verbeteringen Daarnaast denkt men nu binnen REMER gezamenlijk na over de veranderingen die nodig zijn om het werk onder de straatkinderen op een zo goed mogelijke manier te blijven voortzetten. Voor hulpverleners die zo intensief met de kinderen bezig zijn is het een hele opgave om over de eigen werkwijze te reflecteren. Daar zijn ‘vreemde ogen’ voor nodig. ‘Help mij leven’ blijft REMER van harte ondersteunen met de vervolgstappen die volgen.. Omdat we het belangrijk vinden om onze donateurs goed te informeren, heeft ‘Help mij
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
3. Organisatie
22
leven’ de conclusies van het onderzoek in de eerste nieuwsbrief van 2009 gepubliceerd. Het traject heeft inmiddels concreet geleid tot meer gestructureerd contact met Brazilië bij afwegingen over en verantwoording van aanvullende investeringen. Verwacht wordt dat het traject in 2009 verder zal leiden tot behoud van de ingezette verbeteringen en een voortvarende aanpak. Dit geldt niet alleen voor de professionalisering van de organisatie in Brazilië, maar ook voor de onderlinge samenwerking tussen ‘Help mij leven’ en REMER. ‘Help mij leven’ heeft inspanningen geleverd om de transparantie en stabiliteit van de eigen organisatie te vergroten. Zo is de klachtenprocedure opnieuw beschreven, is door introductie van het ‘vier-ogen’ principe invulling gegeven aan scheiding van toezicht en uitvoering. Ook werden verschillende bestuurlijke processen vastgelegd. Actief deelbeleid ten aanzien van fondsenwerving heeft in 2008 een vlucht genomen. Er heeft een analyse plaatsgevonden van door ‘Help mij leven’ gefinancierde activiteiten. Dit maakte het mogelijk om gericht te zoeken naar donateurs bij specifieke onderdelen van het werk in Brazilië. Goede voorbeelden zijn de bekostiging van onder andere: • zonnecollectoren door energiebedrijf Nuon • het vakantiekamp voor kinderen uit de krottenwijk door RCN bungalowparken • Psychologische zorg en maatschappelijk werk door een stichting die projecten op het gebied van gezondheidszorg ondersteunt. Deelbeleid ten aanzien van communicatie en financiering van projecten werd vorig jaar als punt van aandacht gezien. Dit deelbeleid is nog niet geformaliseerd, maar krijgt toenemend aandacht. In 2009 wordt een nieuw meerjarenbeleidsplan opgesteld. Het inspelen op huidige economische omstandigheden moeten daarin nadrukkelijk worden meegewogen.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
4. Financieel verslag 2008
4. Financieel verslag 2008
23
Stichting ‘Help mij leven’ heeft zich ook in 2008 ingezet om fondsen te werven voor het straatkinderenwerk in Brazilië. Algemeen De rekening is opgemaakt conform de Richtlijn Verslaggeving Fondswervende Instellingen ten behoeve van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). Grondslagen voor waardering Uitgaven en inkomsten De uitgaven en inkomsten zijn toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Materiële vaste activa Er zijn geen materiële vaste activa. Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden opgenomen tegen nominale waarde, waardering van vorderingen geschiedt onder aftrek van een bedrag van oninbaarheid, gebaseerd op een individuele beoordeling van de vorderingen. Toelichting staat van baten en lasten Fondsenwerving Het jaar 2007 sloot met een klein tekort omdat Help Mij Leven de afdrachten aan Remer gedurende dat jaar aangepast heeft aan fors gestegen kosten in Brazilië vanwege inflatie, een ongunstige wisselkoers en toegenomen activiteiten. Voor de verdere ontwikkeling van Remer was een structurele verhoging van afdrachten naar de toekomst gewenst. Door intensivering van de fondsenwerving is dat in grote mate gelukt. De baten uit eigen fondsenwerving zijn in 2008 verdubbeld ten opzichte van 2007, circa 60% meer dan begroot, vooral als gevolg van een eenmalige grote gift door een particuliere donateur. Bijdragen van organisaties is eveneens toegenomen vanwege enkele grote organisaties die HML hebben gesteund. Het bezoek van Robert Smits aan het eind van 2007 is zeer vruchtbaar en nodig geweest. Diverse grote giften zijn daar het gevolg van geweest en in 2008 verantwoord. Ook zijn bezoek in 2008 heeft weer velen enthousiast gemaakt om REMER te blijven steunen. Naast omvangrijke individuele bijdragen omvat giften van particulieren ook schenkingen via de notariële aktes (€ 8.500 in 2008, € 8.750 in 2007) en via automatische incasso (€ 54.797 in 2008, € 56.881 in 2007.). Dit bevestigt een trend die al langer was ingezet: geleidelijke afname van vaste donateurs die via incasso of notariële akte overmaken en toename van grotere maar meer incidentele giften. Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
4. Financieel verslag 2008
24
In 2008 is een groep uit Grou naar Brazilië geweest. Behalve een bijdrage aan de kosten voor hun werkvakantie op de woonboerderij hebben ze ook nog een fors bedrag bijeengebracht en in overleg met REMER besteed. Dat is direct aan REMER afgedragen en daarom niet zichtbaar in de HML administratie. In totaal hebben 750 donateurs (particulieren en organisaties)op eigen initiatief HML gesteund. Daarnaast geven 343 donateurs via een automatische incasso hun bijdrage. Er zijn geen nalatenschappen ontvangen. Alle gevers hartelijk bedankt! Dit jaar is er ongeveer hetzelfde aan publiciteit uitgegeven als in 2007. De publiciteitskosten bestaan voornamelijk uit de kosten voor de verspreiding van de nieuwsbrief. De productie van de nieuwsbrief werd kosteloos verzorgd door Woonbron Maasoevers. De kantoorkosten zijn gedaald omdat diverse eenmalige kosten uit 2007 zich niet herhaald hebben zoals aanschaf administratie pakket. De kosten voor het CBF Keurmerk zijn gestegen omdat HML in een andere tariefschaal beland is door de toegenomen inkomsten en uitgaven. De notariskosten zijn gemaakt in verband met een aantal notariële akten die zijn opgemaakt ten behoeve van de stichting. Kosten voor bezoek aan Nederland zijn hoger dan in 2007: Robert is in 2008 n.l. 2x in Nederland geweest± een keer om persoonlijke redenen en de tweede keer voor zijn jaarlijkse bezoek. Het eerste ticket is voorgeschoten en wordt met Robert verrekend. Robert Smits heeft hier verschillende organisaties bezocht en voordrachten gegeven om over zijn werk bij REMER te vertellen. Het kostenpercentage van de fondsenwerving is gedaald naar 1,5 %. Dit is binnen onze doelstelling (5%) en ruim binnen de voorwaarden van het CBF (25%). De post ‘Aandeel in acties van derden’ is overgeheveld naar giften en schenkingen organisaties op aanwijzing van het CBF. Voor de vergelijkbaarheid is dat in 2007 en 2006 ook gedaan. Daarin zit o.a. bevat de opbrengst van de Oranjebazar van de Gereformeerde kerk Bleiswijk. De rentebaten zijn fors hoger door het gunstige verloop van ontvangsten en afdrachten en de hoge deposito rente in de tweede helft van 2008.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
4. Financieel verslag 2008
25
Bestedingen Met de donaties worden in Brazilië twee organisaties ondersteund: De vereniging REMER, die zich inzet voor het lot van de straatkinderen. De sportclub Sparta, die een preventieve rol speelt bij het straatkinderenprobleem. Zowel REMER als Sparta hebben ook andere inkomsten. REMER wordt door meerdere organisaties en ook Braziliaanse donateurs gesteund en heeft bescheiden inkomsten uit de verkoop van producten en Cd’s. De bijdrage van stichting ‘Help mij leven’ omvat ongeveer 85 % van de totale inkomsten van REMER. Sparta ontvangt een geringe contributie van de eigen leden. REMER – Toelichting Het bestuur van HML laat zich bij het vaststellen van haar eigen jaarlijkse begroting leiden door de informatie van Remer en Sparta uit Brazilie over de lopende activiteiten, de voorgenomen nieuwe initiatieven en het verwachte geef gedrag van de donateurs. De verdeling van de begroting over de activiteiten is zoveel mogelijk pro rata, maar daarvan kan worden afgeweken op basis van de werkelijk ontwikkelingen gedurende het jaar en bijstelling van prioriteiten. Conform de CBF bepalingen registreert HML bestemde giften zowel bij de inkomsten als bij de uitgaven. Grote giften zijn veelal gekoppeld aan specifieke projecten en hebben daardoor een incidenteel, grillig karakter. Aan de inkomstenkant kunnen daardoor in de HML begroting van jaar op jaar schommelingen ontstaan. Aan de uitgaven kant is er daarom dit jaar voor gekozen om het verschil tussen exploitatie en meer incidentele kosten zoals voor projecten en vrijwilligersgroepen transparanter te maken. Dit is te zien in de aparte regels. Daarmee hopen we inzichtelijker te maken wat de doorlopende kosten zijn voor de REMER organisatie in zijn huidige opzet. De projecten in 2008 omvatten o.a. € 21.000 van een charitatieve instelling voor busje en ijskasten, €9.449 van Koopmans en Zwart voor schoolmateriaal en computers en €11.000 van NUON voor installatie van zonnepanelen. REMER – Algemeen Onder organisatie en coördinatie vallen onder andere de kosten van aansturing, de coördinatie, de administratie en het secretariaat van REMER. Hieronder vallen ook de fondsenwervende activiteiten, die REMER aan het ontwikkelen is. Tevens is hier de kosten van het professionaliseringstraject apart inzichtelijk gemaakt.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
4. Financieel verslag 2008
26
REMER – Rio de Janeiro De kosten voor het straatwerk omvatten dit jaar onder andere de salarissen van medewerkers van REMER. Twee medewerkers bezoeken regelmatig kinderen op het plein Central in Rio de Janeiro. De functies van inloop- en opvanghuis (Casa Bethañia resp. Casa Nova Esperanza) alsmede de intensiteit (24 uur, 7 dagen per week) werden gedurende het jaar regelmatig geëvalueerd en bijgesteld.
REMER – Minas De afdrachten aan de woonboerderij is conform begroting en een stuk hoger dan in 2007. Een steeds nijpender tekort aan middelen bij REMER mede door voortgaande inflatie, ongunstige wisselkoersen en groter dan wenselijk personeelsverloop door de werkdruk en noodzaak voor verdere professionalisering was aanleiding voor HML en REMER om op dit punt de inspanningen fors te verhogen. We prijzen ons gelukkig dat we een sponsor hebben gevonden voor psychologische hulpverlening en het maatschappelijk werk. Voor het studiehuis wordt een bijdrage geleverd voor kosten als eten, huur, transport, medicijnen, schoolmateriaal. In 2008 is dit gefinancierd uit de post ‘Vooruit ontvangen bijdragen studiehuis’ (€ 3.999). Daarmee is die voorziening volledig gebruikt. Sparta – Rio de Janeiro Met de bijdrage vanuit Nederland kan Sparta een sportleraar in dienst houden en is er een gering bedrag beschikbaar voor de organisatie van wedstrijden, toernooien en het onderhoud van materialen. Verder is er een schooltje opgericht in de wijk Pedra Lisa waar kinderen uit deze krottenwijk les kunnen krijgen. In 2008 is door RCN een groot deel van de bijdrage gefinancierd ten behoeve van Camp Clay, een vakantieweek voor kinderen uit de krottenwijk.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
4. Financieel verslag 2008
27
Toelichting bij de balans Activa De post ‘Leningen aan werknemers REMER’ is verhoogd met de overeengekomen rente en verminderd met aflossing. De post ‘Vooruitbetaalde bijdragen doelstelling’ bestaat uit de vooruitbetaalde exploitatiekosten van REMER (januari en februari 2009) en voor SPARTA (eerste kwartaal 2009). Deze post is hoger dan het jaar daarvoor. Dit weerspiegelt de gestegen exploitatie kosten. Bij de posten Rabobank, Postbank en Rendementsrekening staan de saldi per 31 december 2008. In 2008 is ook een depositorekening geopend. Deze is samengenomen met rendementsrekening. Buiten de gemelde posten heeft de stichting nog te vorderen schenkingen uitstaan, die per notariële acte zijn toegezegd. Het totaal te vorderen schenkingen is per 31 december 2007 nog €23.206 met een looptijd variërend van 1 tot 4 jaar. Hieronder bevinden zich geen nalatenschappen. Passiva Het bestemmingsfonds ‘Vooruit ontvangen bijdragen studiehuis’ is vrijgevallen in 2008. De post ‘Vooruit ontvangen bijdrage doelstelling’ onder kortlopende schulden bestaat uit donaties in 2008 voor activiteiten in 2009. Het overschot bedraagt €108.632. Het overschot is in zijn geheel ten gunste van het vrij besteedbaar vermogen van de stichting gebracht, zodat dit met ditzelfde bedrag is gestegen.De te betalen kosten bedrijfsvoering omvat voor een groot deel het nog te betalen deel van het professionaliseringsonderzoek. Het streven van het bestuur is een reserve te hebben gelijk aan de uitgaven van de stichting in ongeveer 3 maanden. Voor het jaar 2009 komt dit neer op een bedrag van ongeveer € 85.000. Toelichting op de uitvoeringskosten Het bestuur van de stichting is onbezoldigd en ontvangt geen vergoeding anders dan voor gemaakte onkosten voor de uitvoering van de fondswervende activiteiten. Er zijn geen bezoldigde toezichthouders of personeelsleden. Er zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt aan bestuurders of toezichthouders. De stichting voert zelf geen projecten uit in Brazilië, maar zorgt voor financiële steun van de Braziliaanse stichtingen REMER en Sparta. Hierdoor zijn de uitvoeringskosten ten aanzien van de doelstellingen nihil. De kosten voor het CBF keurmerk zijn veel groter dan begroot. Dit komt omdat de kosten afhankelijk zijn van de baten van de eigen fondswerving en de stichting in 2008 in een hogere categorie is ingedeeld.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
28
5. Bijlagen
5. Bijlagen A - Staat van baten en lasten 2008 FONDSENWERVING Baten uit eigen fondsen werving Mailingacties Giften en schenkingen particulieren Giften en schenkingen organisaties Kosten eigen fondsenwerving Kantoorkosten Publiciteitskosten Notariskosten CBF keurmerk Bezoek(en) aan Nederland in % van baten uit eigen fondsenwerving Netto baten
Werkelijk 2008
Begroting 2008
Werkelijk 2007
Werkelijk 2006
1.100 294.975 180.769 476.844
240.726 72.000 312.726
155 182.461 53.753 228.014
7.216 198.239 146.762 281.252
342 2.342 356 820 3.183 7.043 1,5% 469.801
500 3.000 350 190 2.400 6.440 2,1% 306.286
749 2.204 167 765 850 4.734 2,1% 223.280
120 2.218 347 370 2.371 5.427 1,9% 275.825
165
151
Resultaat verkopen artikelen Netto-omzet Kostprijs Netto-winst
Totaal eigen fondsenwerving
887 0
165
151
-887
469.801
306.451
223.431
274.939
121 7.154 -918 6.357
300 -110 190
78 1.795 -1.534 338
1.494 -88 1.407
476.158
306.641
223.769
276.346
306.641
232.123
347.310
Aandeel in acties van derden Overige baten en lasten Overeengekomen rente leningen aan werknemers Rente baten Diverse baten en lasten
Beschikbaar uit fondsenwerving Subsidies overheden en anderen
Totaal beschikbaar voor doelstelling
476.158
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
29
5. Bijlagen
Vervolg - Staat van baten en lasten 2008 BESTEDINGEN REMER - Algemeen Organisatie en coordinatie Professionaliseringstraject REMER - Rio de Janaiero Straatwerk Casa Betânia Casa Nova Esperaça REMER - Minas Woonboerderij Begeleid wonen Studiehuis Bijdrage studiehuis vanuit bestemmingsfonds PR 2007 Projecten Verbljf vrijwilligers Sparta - Rio de Janeiro Sportclub Pedra Lisa Kamp Clay Totaal besteed aan doelstelling Overschot/tekort Overschot/tekort is toegevoegd/onttrokken aan Vrij besteedbaar vermogen
Werkelijk 2008
Begroting 2008
Werkelijk 2007
Werkelijk 2006
36.633 9.020 45.653
34.708 10.000 44.708
31.517
27.970
31.517
27.970
20.400 15.600 18.000 54.000
20.142 15.289 16.845 52.276
72.028
98.204 30.598
72.028
128.802
184.551
180.722
130.839
100.689
3.963 -3.963
7.469 14.424
52.749 7.000 244.300
180.722
130.839
122.582
7.988 9.180 6.405 23.573 367.526
10.703 9.177 6.405 26.285 303.991
11.268 8.740 6.100 26.108 260.491
10.708 10.755 5.520 26.983 306.337
108.632
2.650
-28.368
40.973
108.632
2.650
-28.368
40.973
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
30
5. Bijlagen
B- Balans 2008 ACTIVA Financiële vaste activa doelstelling Leningen aan werknemers REMER Overlopende activa doelstelling Te ontvangen bedragen doelstelling Vooruit betaalde bijdragen doelstelling Overlopen activa bedrijfsvoering Te betalen kosten bedrijfsvoering Vooruitbetaalde kosten bedrijfsvoering Te ontvangen rente rendementsrekening Liquide middelen Rabobank Postbank Rendementsrekening Totaal
PASSIVA Eigen vermogen Vrij besteedbaar vermogen Vastgelegd vermogen Leningen aan werknemenrs REMER
Werkelijk 2008
Werkelijk 2007
Werkelijk 2006
3.517
3.622
3.544
75.842
57.146
6.649 45.804
-682 4.997
1.871 61.957
1.405 57.403
35.831 4.763 161.173 201.767 286.123
95.415 20.200 39.405 155.021 216.977
30.766 22.910 92.000 145.675 203.078
Werkelijk 2008
Werkelijk 2007
Werkelijk 2006
214.541
105.909
134.277
3.517
3.622
3.544
3.999 113.530
7.962 145.783
Bestemmingsfondsen Vooruit ontvangen bijdragen studiehuis Overlopende passiva Kortlopende schulden Dubbele incasso dec 2007 Vooruit ontvangen bijdrage doelstelling Te betalen bijdrage doelstelling Te betalen kosten bedrijfsvoering Vooruit ontvangen bijdragen uitvoering Straatwerk PR 2007 Totaal
60.324
2.827 100.620
7.740
68.065 286.123
103.447 216.977
10.025 2.028 1.771 2.000 27.046 14.424 57.295 203.078
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
31
5. Bijlagen
Vervolg - Uitvoeringskosten 2008
FONDSENWERVING Reis-/verblijfkosten Kantoorkosten Publiciteitskosten Notariskosten CBF Totaal
Fondsen
Totaal
werving 3.183 342 2.342 356 820 7.043
2.008 3.183 342 2.342 356 820 7.043
Gemiddeld aantal personeelsleden in full time arbeidsplaatsen Totaal bezoldiging bestuurders en toezichthouders Leningen, voorschotten en garanties verstrekt aan bestuurders en toezichthouders -
Begroot 2.008 2.400 500 3.000 350 190 6.440
Totaal 2.007 850 749 2.204 167 765 4.734
Totaal 2.006 2.371 120 2.218 347 370 5.427
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Verloop eigen vermogen stichting Help Mij Leven 2008 Vrij besteedbaar vermogen Stand 1-1-2008 Overschot 31-12-2008 Stand Vast vermogen Stand 1-1-2008 Overeengekomen rente leningen aan werknemers Aflossing Stand 31-12-2008 Bestemmingsfonds Vooruit ontvangen bijdragen studiehuis Stand 1-1-2008 Bijdrage studiehuis 2008 Stand 31-12-2008
105.909 108.632 214.541
3.622 121 -225 3.517
3.999 -3.999 0
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
32
5. Bijlagen
C - Begroting 2009
Maand
12
Januari - December 2008
FONDSENWERVING Baten uit eigen fondsen werving: Mailingacties Airmilesactie Financiering professionalisering traject Casa support Giften en schenkingen particulieren Giften en schenkingen organisaties Kosten eigen fondsenwerving: Kantoorkosten Publiciteitskosten Notariskosten CBF keurmerk Bezoek(en) aan Nederland Bankkosten in % van baten uit eigen fondsenwerving Netto baten Resultaat verkopen artikelen Netto-omzet Kostprijs Netto-winst
2007 Werkelijk 228.014 155 -
Begroting 297.726
10.000 182.461 45.399
230.726 57.000
4.734 749 2.204 167 765 850
6.440 500 3.000 350 190 2.400
2,1% 223.280
2,2% 291.286
Begroting 2009
Werkelijk 476.844
371.040
1.100 13.495 18.810 276.165 167.274
14.400 230.426 126.214
7.961 342 2.342 356 820 3.183 918 1,7% 468.883
8.220 500 3.000 500 820 2.400 1.000 2,2% 362.820
15 15
165 165
Totaal eigen fondsenwerving
223.295
291.451
468.883
362.820
Aandeel in acties van derden Overig Gereformeerde kerk Bleiswijk Stg. Bazaar Grijpskerke
8.354
15.000 10.000 5.000
0
0
Overige baten en lasten Rente baten Beschikbaar uit fondsenwerving
338 1.872 1.534-
190 300 110-
7.274 7.274
3.200 3.200
306.641
476.158
366.020
306.641
476.158
366.020
Beschikbaar uit fondsenwerving
8.354
231.987
Subsidies overheden en anderen Overig
Totaal beschikbaar voor doelstelling
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
33
5. Bijlagen
Vervolg - Begroting 2009 0 Januari - December 2008 BESTEDINGEN HML/REMER professionaliseringtraject REMER - Algemeen Algemene organisatie en coördinatie RS REMER - Rio de Janeiro Straatwerk Casa Betânia Casa Nova Esperanza Jaracazinho REMER -Minas Woonboerderij Studiehuis Kantoor Minas Hoofdkantoor Sparta - Rio de Janeiro Sportclub Pedra Lisa Vacantie kamp Sparta Verblijf vrijwilligersgroepen Bestemde giften Totaal besteed aan doelstelling Overschot/tekort
2007 Werkelijk
Begroting 10.000 34.708 17.908 16.800 52.276 20.142 15.289 16.845
Werkelijk 9.020 36.633 18.323 18.310 54.000 20.400 15.600 18.000
130.839 130.839
180.722 118.081
184.551 118.551
26.108 11.268 8.740 6.100
62.641 26.285 10.703 9.177 6.405
66.000 23.573 7.988 9.180 6.405 7.000 52.749 358.505
31.517 31.517 72.028 72.028 -
260.491 28.504-
303.991 2.650
108.632
Begroting 2009 42.213 22.513 19.700 114.888 25.472 40.062 41.854 7.500 201.559 88.550 10.108 26.992 75.909 26.500 11.000 9.000 6.500 6.800 391.959 -25.939
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
5. Bijlagen
34
D - Verantwoordingsverklaring Dit jaarverslag is opgesteld conform de nieuwe 'Richtlijn 650' voor fondsenwervende instellingen van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze richtlijn is vanaf 2008 verplicht.. De verantwoordingsverklaring is onderdeel van de nieuwe richtlijnen van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). In dit bestuursverslag is de verantwoordingsverklaring integraal opgenomen. In de verantwoordingsverklaring legt het bestuur verantwoording af over drie principes: 1. Onderscheid in de functies toezicht houden, besturen en uitvoeren. 2. Optimaliseren van effectiviteit en efficiency van bestedingen. 3. Optimaliseren van de omgang met belanghebbenden. 1. Toezicht houden en besturen Het bestuur van stichting ‘Help mij leven’ is het hoogste orgaan van de stichting en is eindverantwoordelijke voor besluitvorming aangaande de organisatie en besteding van middelen. Het bestuur bestaat uit zeven onafhankelijke en onbezoldigde bestuursleden. Zij hebben geen van allen zakelijke relaties met stichting ‘Help mij leven’ of de Braziliaanse organisaties REMER en Sparta. Benoeming geschiedt voor een periode van vijf jaar. Aan het einde van de bestuurstermijn treedt een bestuurslid af, waarna deze door het bestuur kan worden herbenoemd voor een periode van vijf jaar. Er is geen maximum gesteld aan het aantal opeenvolgende herbenoemingen. De bestuursleden zijn werkzaam in verschillende sectoren, waardoor zij hun eigen expertise inbrengen. In het jaarverslag worden hun functies beschreven, evenals de duur van hun bestuurstermijn. Werven van nieuwe bestuursleden geschiedt aan de hand van een tevoren door het bestuur vastgestelde profielschets. Bij de werving van aspirant-bestuursleden wordt specifiek gezocht naar aanvullende kwaliteiten. Het bestuur vergadert in principe eenmaal per maand, met uitzondering van één zomermaand. Iedere vergadering worden activiteiten en financiën besproken aan de hand van rapportages uit Brazilië, de begroting voor het lopende jaar en het meerjarenbeleidsplan. De vergaderingen zijn openbaar. De volgende onderdelen worden expliciet in de bestuursvergaderingen geagendeerd: • • • •
Vaststelling van de begroting en het meerjarenbeleidsplan Vaststelling van de jaarrekening en het jaarverslag Goedkeuring en wijziging van stichtingsnotulen Goedkeuring van financiële steun aan de doelstelling
Bij het verrichten van financiële transacties is het zogenaamde ‘vier ogen-principe’ van toepassing. Zowel de penningmeester als een daartoe aangewezen bestuurslid moet goedkeuring aan de transactie verlenen. Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
5. Bijlagen
35
De door het bestuur aangestelde registeraccountant controleert jaarlijks de administratieve organisatie, interne controlemechanismen en de jaarrekening. 2. Optimale besteding van middelen Door het vaststellen van het meerjarenbeleidspan en meerjarenbegroting en de daaruit voortvloeiende jaarplannen en begrotingen geeft het bestuur richting aan de doelstellingen van stichting ‘Help mij leven’. Besteding van middelen vindt plaats in overeenstemming met de begroting. Betalingen worden uitsluitend door de penningmeester gedaan, waarbij voor betalingen zonder expliciet bestuursbesluit een maximum van € 500 wordt gehanteerd. Het gaat hierbij vooral om onvermijdelijke, uit de bedrijfsvoering voortvloeiende verplichtingen. Andere bestedingen worden slechts bij bestuursbesluit gedaan. Om de stabiliteit van de uitvoering van de doelstelling te kunnen waarborgen wordt een reserve aangehouden ter hoogte van tenminste drie maanden van de volledige bijdrage aan de organisaties REMER en Sparta. Het monitoren en evalueren van de uitvoering van activiteiten vindt plaats door een kritische beoordeling van het jaarverslag. De evaluatie van interne processen wordt ad-hoc ingebracht in het bestuur, waarbij de bevindingen van de accountant en het CBF een belangrijke externe toets vormen. Verbeterpunten, al dan niet op advies van de accountant en het CBF, worden in de bestuursvergaderingen behandeld. Op basis van de door de Braziliaanse organisaties REMER en Sparta voorgelegde begrotingen, maakt het bestuur keuzes in de te financieren doelen. De doelen worden door REMER en/of Sparta beargumenteerd voorgelegd. Deze worden voorafgaand aan schenking van de middelen in het bestuur besproken. Na besteding van de middelen wordt aan de hand van de door REMER of Sparta verzorgde verantwoording het effect van de financiering geëvalueerd. Door direct contact over de besteding in Brazilië wordt waar nodig door het bestuur bijgestuurd. Dit gebeurt altijd bij bestuursbesluit. Het CBF hanteert een maximale norm voor kosten van fondsenwerving van 25% van de baten uit eigen fondsenwerving. Het bestuur van stichting ‘Help mij leven’ heeft zich ten doel gesteld om niet alleen de kosten van fondsenwerving, maar de gehele uitvoeringskosten van stichting ‘Help mij leven’ niet meer te laten bedragen dan 5% van de baten uit fondsenwerving. Sinds de toekenning van het CBF-keur zijn de totale kosten altijd onder deze grens gebleven. Het bestuur van de stichting ‘Help mij Leven’ onderhoudt intensief contact met de Braziliaanse organisatie REMER en Sparta inzake de besteding van de financiële middelen die de stichting aan het werk voor straatkinderen beschikbaar stelt. Voor elke bestuursvergadering ontvangt het bestuur een rapportage. Twee keer per jaar betreft dit een gestructureerde rapportage met kwantitatieve gegevens(zie bijlage).
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
5. Bijlagen
36
De penningmeester controleert de financiële rapportages uit Brazilië, waaronder de begroting en het jaarverslag. Maandelijks is telefonisch contact met de coördinator van REMER en Sparta. Naast de verantwoording van de exploitatiekosten, wordt er uit Brazilië per project verantwoording afgelegd. 3. Optimale relaties met belanghebbenden Stichting ‘Help mij leven’ heeft circa 600 betalende donateurs. Deze groep kan worden opgedeeld in vier specifieke doelgroepen: particulieren, bedrijven, scholen en kerkelijke instanties. Naast donateurs kent de stichting ook vrijwilligers. De stichting beschikt over een commissie voor werving en selectie van vrijwilligers. Het bestuur onderhoudt contacten met andere organisaties die doelstellingen in Brazilië hebben. Dit doet zij in het ‘Brazilië netwerk’. Het netwerk is een samenwerkingsverband van particuliere organisaties in Nederland die kleinschalige projecten in Brazilië ondersteunen. Het netwerk is opgericht om kleinschalige initiatieven door samenwerking te versterken. Om de verschillende belanghebbenden goed te informeren, biedt stichting ‘Help mij Leven’ naast algemene informatie ook specifieke informatie aan belanghebbenden. Dit gebeurt bij het financieren van specifieke projecten. De inhoudelijke en financiële rapportages worden daarbij aangepast naar de behoeften en wensen van de belanghebbende. Informeren van donateurs, vrijwilligers en geïnteresseerden vindt plaats via verschillende uitingen: website, (digitale) nieuwsbrieven, rapportages voor donateurs, folders, de begroting en het jaarverslag. Daarnaast vinden informatiebijeenkomsten plaats, waarop geïnteresseerden te horen krijgen over het werk van de stichting. Een aantal bestuursleden vormt samen het fondsenwervingsteam. Dit team evalueert de huidige wijze van communicatie met donateurs en potentieel donateurs en zoekt naar nieuwe wegen om mensen aan te spreken. Daarbij zoekt men de dialoog met donateurs en vrijwilligers. Klachten worden schriftelijk afgehandeld via de door het bestuur vastgestelde procedure klachtenbehandeling.
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
5. Bijlagen
37
E - Accountantsverklaring
Stichting ‘Help mij leven’ – Jaarverslag 2008
Stichting ‘Help mij leven’ Postbus 155 2665 ZK Bleiswijk Telefoon: 0182 - 63 47 30 Email:
[email protected] Web: www.helpmijleven.org
Bestuursleden Mw. C.M. Oostenbrink - Pronk (voorzitter) Mw. T.C. van der Ent (secretaris) Dhr. V.N. van Haeren (penningmeester) Dhr. A.A. Golja Dhr. A.P. van der Eijk Dhr. M.B. Kalverda Dhr. A.J. van Asten
Donaties t.n.v. stichting 'Help mij leven' Postbank: 4045641 Rabobank: 10.76.14.642 Gegevens bankrekeningnummer voor internationaal betalingsverkeer: IBAN number: NL23 RABO 0107 6146 42 BIC: RABONL2U