Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Stand van Zaken Arbeidsomstandigheden www.molens.nl en www.molen.pagina.nl
Helger Siegert 1
Agenda G G G G
Introductie Uitgangspunten Veranderingen in de wet Discussie
2
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 1
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Arbeidsomstandigheden Wat is aandacht voor arbeidsomstandigheden?
De zorg voor een zo groot mogelijke veiligheid, een zo goed mogelijke bescherming van gezondheid en het bevorderen van het welzijn bij de arbeid.
3
Basisbegrippen Veiligheid Min of meer acute (directe) risico’s, waarbij effecten meteen aanwezig zijn. Bv. knelgevaar, elektriciteit, vergiftiging, valgevaar
Welzijn Het welbevinden van werknemers in de werksituatie zowel op groepsniveau als op individueel niveau. Bv. sociale contacten, leidinggevenden, ontplooiingsmogelijkheden, werkdruk, kortcyclisch werk.
VGW
Gezondheid Mogelijke gezondheidseffecten na een langdurige blootstelling aan relatief lage con-centraties of niveaus. Bv. gevaarlijke stoffen, geluid, trillingen, straling (beeldscherm-ergonomie).
4
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 2
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Arbowet, uitgangspunten G
Veiligheid, gezondheid en welzijn
G
Nadruk op beleidsmatige aanpak
G
Optimalisering
G
Redelijkerwijsbeginsel
G
Samenwerking en overleg
G
Ook verplichtingen werknemers
G
Deskundige bijstand
G
Overheidstoezicht door o.a. arbeidsinspectie
5
Werkgevers
Werknemers
Veiligheid, Gezondheid en Welzijn Deskundige ondersteuning
Arbeidsinspectie
6
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 3
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Structuur Arbo-wetgeving Wet Arbo-Besluit Arbo-regeling Beleids-regels
Branchecatalogi
AI-bladen, normen(40 verwijzingen) Arbo-convenanten en CAO’s 7
Arbowet: “ de inrichting van de arbeidsplaatsen, de werkmethoden en de bij de arbeid gebruikte arbeidsmiddelen alsmede de arbeidsinhoud moeten zoveel als redelijkerwijs kan worden gevergd, aan de persoonlijke eigenschappen van werknemers zijn aangepast”
8
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 4
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Arbobesluit Zitgelegenheid: “Aan een werknemer die arbeid verricht, welke geheel of gedeeltelijk zittend kan worden uitgevoerd, is daartoe een doelmatige zitgelegenheid ter beschikking gesteld”
9
Beleidsregel Zittend werk, staand werk, gebruik van een stasteun: “ Indien kantoorwerkzaamheden worden verricht : a. is er ten behoeve van de werknemer een zitgelegenheid beschikbaar die aan de norm NEN 1812 “Kantoorstoel” voldoet b. de werktafel aan de norm NEN 2441 enz. enz.
10
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 5
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Arbo-wet
Bindend Arbo-besluit
Arbo-regeling
Niet Bindend maar richtinggevend
Arbo beleids-regels (Branchecatalogi) Normen (NEN, EN, ISO) (Arbo Informatiebladen) 11
Arbo-management Willen
Weten
Arbeidsplaats
Waken
Gedrag Toezicht
Wegen
Ontwerp Inkoop
Werken 12
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 6
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Verplichtingen werkgever • Arbobeleid • Ziekteverzuimbeleid • Risico-inventarisatie en -evaluatie • Voorlichting en onderricht • Melding ernstige ongevallen
13
Verplichtingen werkgever • Vooraf overleg met –en toestemming- van de OR inzake: Deskundiger ondersteuning, RI&E, PSA, BHV • Termijnplanning oplossing knelpunten uit RI&E • Maken van voortgangsrapportage en Plan van aanpak • Ongevallen met verzuim langer dan 3 dagen opnemen in register
14
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 7
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Verplichtingen werkgever • Jeugdige werknemers: bevorderen van leer- en vormingsproces (specifieke aandacht) • Werknemers te informeren omtrent hun recht om gebruik te maken van een deskundige • Verplichting maatregelen te treffen voor derden • Toezicht uit te oefenen op de gezondheids- en veiligheidsinstructie
15
Verplichtingen werknemer • Verplicht naar vermogen zorg te dragen voor eigen veiligheid en die van anderen overeenkomstig opleiding en gegeven instructies • Arbeidsmiddelen en gevaarlijke stoffen op een juiste wijze te gebruiken • Gevaren voor gezondheid en veiligheid terstond melden aan de werkgever • Ter beschikking gestelde PBM gebruiken en beveiliging op machines en hulpmiddelen in tact laten en juist te gebruiken • Meewerken aan voorlichtingen en onderricht 16
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 8
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Aanpassing Arbo-wet 2005 G G G G G
Introductie van de “preventie-medewerker” Arbo-dienst versus maatwerk Sturing op interne deskundigheid Wet verbetering poortwachter blijft bestaan Risico-inventarisatie en –evaluatie i Tot en met 10 medewerkers i Tussen 10 en 25 medewerkers i Meer dan 25 medewerkers
17
Wettelijke taken Preventiemedewerker G G G
Medewerking aan RI&E Advisering aan en samenwerken met OR/PVT Uitvoering van en medewerking aan arbo-maatregelen
18
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 9
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Wanneer een Preventiemedewerker G G
Altijd Bij bedrijven < 26 medew. ondernemer zelf
19
Arbocoordinator vs Preventiemedewerker Arbo-coördinator G Bestaat niet G Niet verplicht G Aanstelling? G Coördineren G Beleid G Verzuim & preventie G Gewone werknemer
Preventiemedewerker G Wettelijke status G Verplicht G Formele aanstelling G Ogen en oren G Werkvloer G Preventie G Werknemer +
20
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 10
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
“Bescherming” van de Preventiemedewerker G
Zelfstandig en onafhankelijk
G
Bescherming rechtspositie (artikel
21 WOR)
“niet uit hoofde van hun kandidaatstelling of van hun lidmaatschap van de ondernemingsraad of van een commissie van die raad worden benadeeld in hun positie in de onderneming”
21
Afstemming met OR over Preventiemedew. G
Organisatie preventieve bijstand i Maatwerk vs vangnet (overeenstemming) i Contract i Opzet en inhoud RI&E i Plan van aanpak i Profiel preventiemedewerker i Tijdsbesteding
22
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 11
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Arbo-dienst versus maatwerk Arbo-dienst G Geen afstemming G Alle deskundigen G Advies over en toetsing van de RI&E G Verzuimbegeleiding G Aanstellingskeuring G PAGO (PMO)
Maatwerk Afstemming met personeel G In ieder geval bedrijfsarts G Advies over en toetsing van de RI&E G Verzuimbegeleiding G Aanstellingskeuring G PAGO (PMO) G
23
Herziening Arbo-wet 2007 G G G
G
Overheid is verantwoordelijk voor publiek domein In wet- en regelgeving worden doelvoorschriften opgenomen Werkgevers en werknemers samen verantwoordelijk voor het private domein Middelen waarmee aan doelen kan worden voldaan kunnen worden opgenomen in een branchecatalogus
24
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 12
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Doelvoorschriften G G G G G G G
Geluid Beeldschermwerk Gevaarlijke stoffen Explosiegevaar Verstikkingsgevaar Biologische agentia Trillingen
25
Procesnormen G G G G
Agressie en geweld Werkdruk Seksuele intimidatie Pesten Agendabepalingen: opsomming van elementen van het te voeren beleid
26
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 13
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
PSA binnen nieuwe Arbowet psychosociale arbeidsbelasting: de factoren seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk in de arbeidssituatie die stress teweeg brengen;
27
Wettelijke eisen G G
G
Uitvoeren van onderzoek naar blootstelling aan PSA Opnemen van maatregelen in het plan van aanpak (stand van de wetenschap) om psychosociale arbeidsbelasting te voorkomen of indien dat niet mogelijk is te beperken. Aan werknemers die arbeid verrichten waarbij gevaar bestaat voor blootstelling aan psychosociale belasting wordt voorlichting en onderricht gegeven over de risico's voor psychosociale arbeidsbelasting alsmede over de maatregelen die er op zijn gericht die belasting te voorkomen of te beperken. 28
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 14
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Arbocatalogi G
G G G G
G
Beschrijving van middelen/werkwijzen (bijv. NEN-normen, best practices, bedrijfsnormen, beleidsregels) Binnen de sector, branche of eigen bedrijf Vormvrij: geen voorgeschreven stramien Marginale toetsing Afwijken van catalogus mag onder de voorwaarde dat de wet wordt nageleefd Geen catalogus, dan beleidsregels nog 3 jaar van toepassing
29
Marginale toetsing G G G G
Beschrijving werkgebied Opgesteld door sociale partners Beschikbaarheid en kenbaarheid Wordt invulling gegeven aan wetgeving (ic doelvoorschriften)
30
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 15
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Belangrijkste veranderingen G G G G G G G
Arbeidsomstandighedenspreekuur/toegang tot deskundige Informatie- en overlegregelingen PSA: pesten en werkdruk Melding en registratie van ongevallen Werkgever mag preventiemedewerker zijn tot 25 medew. `Lichte` toets van RI&E tot 25 medewerkers Bedrijfshulpverlening beschreven in RI&E
31
Wat verandert er in lagere wetgeving? Arbobesluit G Concrete doelvoorschriften bij 20 van 40 arbeidsrisico’s G Nationale kop geschrapt behalve bij ernstige risico’s Beleidsregels G Intrekking per sector G Overgangstermijn van 3 jaar
32
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 16
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
Kaders voor handhaving G G
G G G G
Publieke domein: wet- en regelgeving Daarnaast arbocatalogi (Afwijken van arbocatalogus mag) Bij misstanden verhoging boete tot 22.500 Euro Brochures: vooraf helderheid inspecties/voorspelbaar Civielrechtelijk Verzekeraars
33
34
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 17
Bijeenkomst NEFEB, 18 april 2007
35
36
Helger Siegert, Triple T Consultancy (www.3tc.nl) 18