Head: let op uw onroerend zaken. Nummer 105, december 2007, 24e jaargang. dé plek om collega s te ontmoeten

Head: let op uw onroerend zaken

Nummer 105, december 2007, 24e jaargang

www.headonline.nl dé plek om collega’s te ­ontmoeten

Colofon Communicatie commissie Bart van den Dolder, voorzitter (Eind)redactie en bladmanagement Meijer&Kok Communicatie Redactieadres Michiel Kok Prunusstraat 78 9741 LE Groningen T (050) 573 10 46 E [email protected]

Inhoud 4

Van de redactie

4

Van de bestuurstafel

6 Verslag van de Landelijke Sectordag Verpleging en Verzorging: Kapitaalslasten onder de loep 11 De GAP-tool als hulpmiddel bij het berekenen van het verschil tussen het huidige budget en het toekomstige budget

Ontwerp en lay-out In Ontwerp, Assen

12 Hoe beheerst u renterisico’s? Een van de risico’s van het onderbrengen van kapitaalslasten in de integrale tarieven is het renterisico. Herman Bellers weet er het fijne van

Druk Drukkerij Zalsman, Groningen

20 Het HEAD Congres op 4 en 5 juni 2008. We lichten opnieuw een flinke tip van de sluier op!

Deadline nummer 106 Kopij: 11 februari 2008 Advertenties: 11 februari 2008

22 De organisatie en financiering van het Nederlandse Zorgsysteem is een prachtige uitgave die u helpt ons ingewikkelde stelsel uit te leggen

Advertentiereservering Meijer&Kok Communicatie T (0592) 37 11 43 E [email protected]

24 Een verslag van de eerste lustrumbijeenkomst in Groningen en een vooruitblik naar de volgende

Abonnementen Jaarabonnement niet-leden:  48,00 Vervolgabonnement niet-leden:  37,25 Vervolgabonnement leden:  27,00 Losse nummers:  10,00 Opgave: [email protected]

29 Subsponsor Balance stelt zich voor

Verenigingsbureau HEAD Zoom 18 d 9405 PS Assen T (0592) 35 35 87 F (0592) 35 25 87 E [email protected] Hoofdsponsors ING Bank PGGM Getronics PinkRoccade Pricewaterhouse Coopers Subsponsors AAG ADP Balance Eiffel SDB Q-Consult

26 Engelse beroepsbroeders op bezoek bij hun Nederlandse collega’s

31 Nieuws van het Waarborgfonds 32 Fiscaal nieuws over de WOZ-waarde van uw vastgoed 34 Dr. P Cunia bespreekt zijn wekelijkse leesvoer en blijkt een veellezer te zijn. U ook?

Advertentie

&/#53/0 (//'.)6%!5 %XECUTIVE3EARCHBESTUURDERS ENHOGERMANAGEMENT %AGLE-ANAGEMENT3UPPORT"6 $ORDRECHT 4  %INFO EAGLE MANAGEMENTNL )WWWEAGLE MANAGEMENTNL

Headline is een uitgave van HEAD, Vereniging van financials in de zorg. Oplage: 1000 exemplaren, controlled circulation. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopy, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder schriftelijke toestemming van de redactieraad.



Van de redactie

D

e Kerst nadert met rasse schreden en het jaar 2007 zit er bijna op. Op de valreep krijgt u van ons nog een nieuwe HEADline toegestuurd. Een nummer dat voor een groot deel in het teken staat van alle veranderingen die ons het komende jaar te wachten staan. Met name vastgoed en ZZP’s zijn erg actueel en daar valt in dit nummer dan ook het nodige over te lezen. We beginnen met een uitgebreid verslag van de landelijke sectordag V&V die op 15 november in Amsterdam plaatsvond. Daar waren zoveel deskundigen bij elkaar om het over vastgoed en ZZP’s te hebben, dat dit wel diepere inzichten moest opleveren. Of dit ook écht zo was? In een wat langere bijdrage gidst Herman Bellers, directeur van het Waarborgfonds voor de zorg, u langs de risico’s die u kunt lopen met uw rente. Opletten en de waarschuwingen ter harte nemen, is het devies. Er is veel verenigingsnieuws te melden. Zo blikken we vast vooruit naar hopelijk twee speciale en zonovergoten dagen in juni volgend jaar. Op 4 en 5 juni houdt de vereniging HEAD het driejaarlijkse congres in Veldhoven en het belooft opnieuw een bijzonder evenement te worden. We lichten in

dit artikel wéér een tipje van de sluier op. Een kleine werkgroep heeft een (overigens zeer geslaagde) poging ondernomen om het Nederlandse zorgstelsel (en dan met name de financiering ervan) in kaart te brengen. Dit mooi uitgevoerde boekwerk is te koop en wordt inclusief gelikte powerpointpresentatie geleverd. Tja, en dan Dr. P. Cunia. Hij komt overduidelijk om in het werk en heeft voor ons allemaal eens op een rijtje gezet door hoeveel papieren en elektronisch leesvoer hij zich in een werkweek moet heenworstelen. Als je het zo ziet is het inderdaad bijna onmenselijk wat er van ons wordt verlangd… Zal het in 2008 allemaal beter worden? Wij wagen het te betwijfelen. De eerste ‘1 januari’ van een nieuw kabinet levert meteen heel veel veranderingen op. Het grote voordeel is: het houdt ons van de straat, betaalt onze rekeningen en we hebben tenminste veel om over te schrijven. Dat zullen we ook het komende jaar weer met veel plezier voor u doen. We wensen u en de uwen hele fijne feestdagen en hopen u volgend jaar weer in gezondheid aan te treffen. Gerard Meijer en Michiel Kok

Van de bestuurstafel

W

at een feest om op dit moment financieel manager in de zorg te zijn! Alles lijkt er op te wijzen dat nu echt grote stappen gezet gaan worden in verandering van bekostiging. De voornemens zijn althans groot en de uitwerking van plannen en regels houdt de sector danig bezig. Niet in de laatste plaats de financieel manager, want de veranderingen zijn immers vooral gericht op het financiële aspect. Je hoort zo nu en dan wel eens iemand verzuchten of ergens iemand in dit land nog wel het totaal overzicht heeft. Of onze bestuurders van zorginstellingen het allemaal nog wel op juiste waarde weten te schatten. We moeten ons goed realiseren dat wij (financials) daarin ook een belangrijke taak hebben. Ga niet afwachten maar spreek uitgebreid met je bestuurder en het topmanagement. Filosofeer over kansen en bedreigingen en de impact op de koers/strategie van de organisatie. Hou tenminste het topmanagement “bij de les”. Beste collega’s: hier ligt voor ons een hele belangrijke taak! Doorgaans zijn er weinigen binnen een zorgorganisatie die zich actief en blijvend informeren over dit soort externe ontwikkelingen. Neem als financial het voortouw! Om zelf voldoende beslagen ten ijs te komen, is het van groot belang in het eigen netwerk voldoende informatie op te doen. Dan ben ik eindelijk weer bij de vereniging HEAD (het leek bijna een column te worden en dat is niet de bedoeling van dit stukje!). HEAD biedt een uitgelezen kans om met collega’s

uit het hele land informatie uit te wisselen en inzichten aan te scherpen. Ofschoon we al veel doen, zouden we als vereniging misschien nog actiever moeten worden in het organiseren van deze informatie- en kennisuitwisseling. Laat ons horen of wij meer moeten doen! Blijf ook zelf in interactie met het bestuur en laat weten wat je van de vereniging verwacht. In december zullen wij de activiteitenkalender voor het eerste halfjaar 2008 publiceren. Naast de inhoudelijke onderwerpen wil ik ook aandacht vragen voor de leuke en leerzame ‘uitjes’ van de lustrumcommissie. In december of januari kunt u opnieuw een enquête van ons tegemoet zien. In relatie tot onze publicatie die op dit moment in samenwerking met PricewaterhouseCoopers gemaakt wordt en die gepresenteerd wordt tijdens het congres in 2008, willen wij onze leden bevragen op het profiel van een financieel manager in de zorg. Wij hopen op ieders medewerking te mogen rekenen zodat wij een goede publicatie kunnen maken! Ik zal u niet vermoeien met andere bestuurlijke kwesties. We zijn met veel bezig en de realisatie van onze strategische voornemens vordert gestaag. Ik wil u allen mooie kerstdagen toewensen en vanaf deze plek ook alvast de beste wensen voor het nieuwe jaar. Probeer in de dagen rond kerst een beetje op adem te komen want in 2008 moeten we met zijn allen weer ‘full swing’ aan de bak! Gerard van Berlo, voorzitter



GEsNEdEN koEk. de implementatie van de Wet maatschappelijke ondersteuning kan u nogal overrompelen. Tenminste, als u er nu pas aan begint. Bij Eiffel zijn we er al dik twee jaar mee bezig. In die twee jaar hebben we onderzoek gedaan bij vier gemeenten. Naar de gevolgen van de implementatie voor het beleid, bijvoorbeeld. En naar de mogelijkheden voor de uitvoering. dat is waardevolle informatie. daarom hebben we er maar meteen een boek over geschreven. En dat vindt inmiddels gretig aftrek in Nederland. Zo’n boek is heel praktisch, maar het is niet genoeg. Je hebt ook de professionals nodig die het hele traject goed uit kunnen voeren. Professionals die ervaring hebben met de zorg- en zorgverzekeringskant én met lokale overheden. Zij kunnen er voor zorgen dat alles in uw organisatie straks soepel loopt. de WMo is voor hen tenslotte gesneden koek. Maar dat wist u al. Uit dat boek. WWW.EIFFEL.NL

Landelijke Sectordag Verpleging en Kapitaalslasten: anticipeer nu! Op donderdag 15 november vond de Landelijke Sectordag van de sector Verpleging en Verzorging plaats in Amsterdam. Samen met hoofdsponsor PriceWaterhouseCoopers was een programma op poten gezet dat vrijwel geheel ging over de veranderende regels rondom vastgoed en kapitaalslasten waarmee de sector te maken krijgt.

D

agvoorzitter (en voorzitter van de sector V&V) Frans van Rijn opende de bijeenkomst in het prachtige en nog nieuwe gebouw van PWC in Amsterdam Zuidoost. Hij begon met het bedanken van Hans Breider en Edward Benjamins van de organiserende regio’s Noord en Oost. Zij hadden het zelfs zo goed gedaan dat Frans vond dat ze zich voor het organiseren van de volgende sectordag weer vrijwillig op zouden moeten geven. Ook Marcel Melenhorst, secretaris van de sector, werd bedankt voor de moeite die hij in de organisatie had gestoken evenals, uiteraard, hoofdsponsor PriceWaterhouseCoopers. Toen was het tijd om met het inhoudelijke programma van de sectordag te beginnen. Dat programma zag er prima uit, met name omdat vanuit alle geledingen van de zorg de onderwerpen vastgoed, bouw, investeringen en kapitaalslasten werden belicht. VWS De eerste spreker, Peter de Groot, is projectleider kapitaalslasten op het Ministerie van VWS. Hij ging eerst in op het huidige bouwregime, waarbinnen de technische normen worden vastgesteld door het CBZ, de financiële kaders worden aangegeven door de rijksoverheid en procedures en vergunningen leidend zijn bij het nemen van nieuwbouwbeslissingen. In de nieuwe systematiek wordt dit allemaal anders. De instelling krijgt veel meer eigen verantwoordelijkheid en een goed businessplan, dat aandacht besteedt aan de kwaliteit van zorg, de aantrekkelijkheid van het gebouw voor toekomstige cliënten en flexibel is met het oog op de toekomst, wordt leidend bij het nemen van bouwbeslissingen.

Peter de Groot



Frans van Rijn

Het Ministerie heeft daarom op 9 juli 2007 de brief ‘Met Zorg Ondernemen’ doen uitgaan, waarin wordt aangekondigd dat het bouwregime met ingang van 1 januari 2009 wordt afgeschaft voor intramurale AWBZ-instellingen en GGZinstellingen. Ook zullen met ingang van diezelfde datum de kapitaallasten in de care-sector worden opgenomen in de integrale tarieven. Het CBZ en CSZ (en ZBO) zullen naar het zich laat aanzien met ingang van 1 januari 2010 worden opgeheven (overigens zal de kennis van deze commissies niet verloren gaan maar worden gebundeld in een privaat kennisinstituut). Om de continuïteit van de zorg te waarborgen (let wel: het gaat hier om de zorg aan cliënten, niet van de zorginstelling) wil het Ministerie het wetsvoorstel ‘Cliënt en Kwaliteit van zorg’ verder uitwerken (de planning is om dit ook op 1 januari 2010 klaar te hebben) en zonodig al vóór een eventueel faillissement van een instelling ingrijpen, bijvoorbeeld door het aanstellen van een bewindvoerder. Tot die tijd geldt echter de NZa-beleidsregel voor instellingen in financiële problemen. In deze wet zal ook het toezicht op het behoud van vermogen voor de zorg worden geregeld. Het Waarborgfonds voor de zorg blijft bestaan. Dit alles vereist volgens Peter de Groot van de zorgaanbieders een proactieve houding. Het beste is om tijdig een strategisch plan op te stellen, met daarin benoemd de kansen, bedreigingen, sterke en zwakke punten van de eigen organisatie. Daarnaast kunnen instellingen vast beginnen met het berekenen van de kostprijzen en mogelijke prijzen/tarieven vanaf 2009. Het overtuigen van financiers is ook een aspect dat aandacht verdient. Verder is het zaak dat instellingen

Verzorging

toewerken naar strategisch vastgoedbeheer (benutting, alternatieve aanwending, zelf doen of uitbesteden) en een goed businessplan kunnen opstellen bij nieuwbouwbeslissingen, met aandacht voor toekomstig rendement en waarde. Vitaal ZorgVast De laatste opmerkingen van Peter de Groot vormden een perfecte overgang naar de volgende spreker, Machteld Braunius, directeur ad interim van Vitaal ZorgVast, een volle dochter van BAM Utiliteitsbouw en als zodanig projectontwikkelaar en projectfinancier van vastgoed. Zij sprak als ‘marktpartij’ en lichtte toe hoe een marktpartij naar zorgvastgoed kijkt. In haar ogen kan een marktpartij (en natuurlijk Vitaal ZorgVast in het bijzonder) toegevoegde waarde leveren op het gebied van vastgoedstrategie, geïntegreerde contracten, een levenscyclus gerichte benadering van vastgoed, het verkrijgen van vaste gecontroleerde huisvestingslasten en verschillende financieringsarrangementen. Een marktpartij kan ondersteuning bieden van (bouw)initiatief tot en met beheer en onderhoud, zowel in de cure- als in de caresector. Daarbij zijn er in alle sectoren van de zorg ontwikkelingen gaande waarbij het zorgmanagement steeds meer focust op proces-optimalisatie en daarbij dienen de zorgprocessen als leidraad voor de huisvesting. De huisvesting in de zorg verandert dus. Zorginstelling en marktpartij kunnen het beste samen optrekken om deze ontwikkelingen gestalte te geven, mits de belangen van de zorgsector en de marktpartij niet te ver uit elkaar lopen, er kansen zijn voor win-win scenario’s en er in de contractvorm voldoende ruimte is voor het afwegen van invloed en risico. Daarbij pleit Machteld Braunius er voor dat instellingen met één

Machteld Braunius

financieel arsenaal om vastgoedontwikkelingen haalbaar te maken. Deze ontwikkelingen voor de zorg van morgen vormen ook voor head’s een enorme uitdaging. NZa Na de pauze kwam Johan van Maanen, expert bekostiging van de NZa, het woord. Hij doorliep kort nog even de bestaande regelingen rond de Wtzi en het bouwregime alvorens in te gaan op alle vernieuwingen en veranderingen. Zo betekent de afschaffing van het bouwregime dat instellingen geen vergunningplicht meer hebben, dat de meldings regeling en de trekkingsrechten vervallen en dat instellingen zelf gaan beslissen over het tijdstip en de omvang van investeringen.

Het beste is om tijdig een strategisch plan op te stellen, met daarin benoemd de kansen, bedreigingen, sterke en zwakke punten van de eigen organisatie partij in zee gaan om zaken overzichtelijk te houden. Er zijn genoeg kansen in de markt en partijen staan te springen om te investeren, ook in zorgvastgoed. Dat kan echter alleen als zorgbestuurders voldoende flexibel en besluitvaardig zijn en ook van een head worden nieuwe competenties verwacht. Hij (of zij) moet een groter denkraam krijgen, een duizendpoot zijn, een bedrijfseconomische whizzkid, een financial engineer, die inkomsten bij elkaar weet te puzzelen zonder de prijzen te weten en die beschikt over een heel nieuw

Er is geen gegarandeerde vergoeding van investeringen meer en ook de nacalculatie op investeringen vervalt. Rente en afschrijving moeten worden opgenomen in de productprijzen en er wordt prestatiebekostiging ingevoerd. Boekwinsten en boekverliezen komen voor eigen rekening en risico, maar er worden wél beperkingen gesteld aan de aanwending van het vermogen (alleen binnen ZVW/AWBZ). Er kan geen sprake zijn van een winstuitkering. Dit alles heeft tot gevolg dat instellingen risico’s gaan lopen op volume (bezetting) en dat



gebruiken, hoewel een review van de WOZ-waarde wél handvaten biedt), en een correcte vastlegging in jaarverslaggeving. Bij het onderbrengen van vastgoed in een aparte stichting, kán fiscaliteit een spelbreker zijn, want op veel punten bestaat hierover nog geen eenheid van beleid. Maar er zijn voldoende alternatieve structuren die de moeite van een nadere studie waard zijn. Meerdere zorginstellingen die samen een Vastgoed BV opzetten bijvoorbeeld, of een zorginstelling die een fiscale beleggingsinstelling opzet. Ook samenwerking met een woningbouwcorporatie of een andere marktpartij behoort tot de mogelijkheden. Ook op fiscaal terrein is er genoeg om de gedachten over te laten gaan.

Johan van Maanen

er verschil zal zijn in individuele startposities van instellingen en dat uiteindelijk ook verzekeraars risico gaan lopen op kapitaalslasten. De NZa houdt zich met name bezig met het traject om te komen tot integrale ZZP-bekostiging en heeft daartoe een model ontwikkeld om dat op instellingsniveau uit te rekenen. Dat model ziet er als volgt uit: 1 Bepaal het totale macrobudget, resp. de macrobudgetten per deelcategorie 2 Bepaal het totale ZZP volume 3 Er zal een verschil zijn tussen de omzet in ZZP en de hoogte van het budget 4 Het verschil tussen omzet en budget is uit te drukken in een gemiddeld landelijke of sectorgewijze toeslag 5 Vervolgens kun je per instelling de afwijking bekijken van het individuele verrekenpercentage t.o.v. het gemiddelde 6 Die afwijking geeft een indicatie van de relatieve productiviteit van een instelling PWC Als laatste spreker was Peter Kooy aan de beurt, senior manager tax bij PWC en tevens lid van de expertgroep belastingen van de vereniging HEAD. Logischerwijs ging hij in op de fiscale aspecten van vastgoed in de zorg. De eerste vraag waar Peter Kooy op inging, was waar het vastgoed gealloceerd dient te worden: in de zorginstelling zelf of in een aparte rechtspersoon. Bij het bepalen van een strategie is het van belang dat er inzicht is in de kosten van en gerealiseerde baten (in) vastgoed. Ook belangrijk is een duidelijke positionering van de vastgoedrol op basis van competenties (zelf doen versus uitbesteden), portefeuille-omvang en financiële positie. Fiscale aspecten van vastgoed in eigendom bij de zorginstelling waarmee rekening moet worden gehouden zijn de vennootschapsbelasting, de omzetbelasting, de WOZ, de OZB, de vrijstelling voor het gebruikersdeel voor woondelen en een regulerende energiebelasting. Verder is het zaak altijd aandacht te hebben voor de strategische eenheid ‘zorg-huisvesting-vastgoed’, de correcte bepaling van de marktwaarde (waarbij het beter is de WOZ-waarde niet als uitgangspunt te



Conclusie De conclusie die aan het einde van het inhoudelijke programma van de Landelijke Sectordag Verpleging en Verzorging werd getrokken, was dat er nog heel veel vragen afkomen op de head’s in het veld en dat zelfs de deskundigen van het ministerie van VWS, de NZa, PWC en commerciële vastgoedbeheerders niet alle antwoorden weten. Sterker nog:

Rekenvoorbeeld NZa model Stel dat er twee instellingen zijn, A en B A heeft kosten/budget van € 100M en zijn ZZP omzet is € 80 M B heeft kosten/budget van € 80 M en zijn ZZP omzet is € 70 M De landelijke marktconforme omzet van ZZP’s is dan € 180 M, wat neerkomt op een toeslag van 20% (180/150-1). De gemiddelde kosten zijn dan 1,2 per ZZP. A heeft echter een opslag van 25% (1,25 € kosten per € ZZP) B heeft een opslag van 14% (1,14 € kosten per € ZZP) B is dus 6% productiever dan het landelijk gemiddelde en A is 5% minder productief Bij invoering van ZZP bekostiging met landelijke gemiddelde tarieven krijgt A dus 80*1,2 = € 96 M en B ontvangt € 84 M Dezelfde benadering kan worden uitgevoerd voor de kapitaalintensiteit. De kapitaalslasten (afschrijvingen gebouwen, installaties en inventaris, rente) zijn bekend uit de budgetten. De ZZP tarieven worden inclusief de gemiddelde kapitaallasten vastgesteld. Stel dat de kapitaallasten als volgt zijn: A: kapitaallasten zijn € 15M (15% van de kosten) B: kapitaallasten zijn € 16M (20%van de kosten) De gemiddelde kapitaalintensiteit is dan (31/180=) 16,7% Bij invoering van bekostiging met ZZP’s zou B dus aan de kapitaallasten tekort komen en A overhouden, maar • Uit vorige voorbeeld blijkt dat B juist beter werd van de (totale) ZZP prijs en A slechter. • In deze voorbeelden is er dus geen relatie tussen relatief hoge kapitaalsintensiteit en relatief hoge kosten. • Dit effect wordt per sector nader onderzocht

Peter Kooy

misschien werden er tijdens de sectordag wel meer vragen opgeworpen dan er voordien al waren. Is dat zorgwekkend? Aan de ene kant natuurlijk wél, maar aan de andere kant zijn we het met elkaar in ‘zorgland’ zo onderhand wel gewend om vooruit te moeten lopen op ontwikkelingen die nog moeten worden ingezet. En dat is de les die na deze

Landelijke Sectordag kan worden getrokken: je móét als head wel mee met deze ontwikkelingen en er zo goed en zo kwaad mogelijk op anticiperen, want wie nu stil blijft zitten en de ontwikkelingen op zich af laat komen, zal onherroepelijk de boot missen. En de boot missen zal in dit geval betekenen dat een instelling grote financiële risico’s kan lopen. Vandaar dat van alle sprekers de boodschap kwam om in ieder geval nu te handelen. Dat lijkt misschien een wat magere boodschap aan het einde van een sectordag, maar daarmee zou het inhoudelijke gehalte van de dag ernstig tekort worden gedaan. Juist door het onderwerp Vastgoed vanuit vele invalshoeken te laten belichten door sprekers die stuk voor stuk een autoriteit zijn vanuit hun vakgebied, ontstaan nieuwe inzichten. Er was dan ook veel interactie tussen de sprekers en de zaal en dat maakte de dag zeer levendig. Het onderwerp Vastgoed staat in de V&V-sector in ieder geval goed op de kaart en kent voor de aanwezigen bij de sectordag waarschijnlijk nog maar weinig geheimen. En dat is pure winst. De sector kan dan ook terugkijken op een geslaagd evenement. Michiel Kok De vier presentaties van de sprekers zijn te bekijken op www.headonline.nl

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), gevestigd in Utrecht, is toezichthouder op alle zorgmarkten in Nederland. Deze in 2006 opgerichte organisatie speelt een sleutelrol als het gaat om het stimuleren en bewaken van de marktwerking, zoals dat in het nieuwe zorgstelsel is beoogd. De NZa wil hiermee de samenleving het vertrouwen geven dat de belangen van de consument, een vrije keuze van hoog kwalitatieve en betaalbare zorg, zijn gewaarborgd. Onder de directie Zorgmarkten Cure valt de unit Zorginkoop Instellingen (ca. 20 Fte). Deze unit houdt zich onder meer bezig met nieuwe bekostigingssystematieken, beleid en regelgeving binnen de gezondheidszorg en het monitoren van de zorgmarkten. Wij zoeken een viertal initiatiefrijke beleidsmedewerkers (m/v) waaronder één senior, in de rol van

Projectmedewerkers en Projectleiders financieel economische professionals met ervaring of affiniteit met marktwerking en/of ziekenhuis De uitdaging Je houdt feeling met marktontwikkelingen op het gebied van financiering van de zorg en adviseert de directie over nieuw te ontwikkelen producten. Deze producten, zoals bijvoorbeeld vereenvoudigingen in het systeem van de DBC’s (Diagnose Behandeling Combinaties) en het vaststellen van budgetten in ziekenhuizen worden in teamverband geïntroduceerd en gerealiseerd. Je treedt hierbij regelmatig op als projectleider en ontwikkelt zo eigen expertises. Je houdt feeling met de praktijk door proactief je netwerk van relevante partijen te onderhouden, zoals het ministerie van VWS, zorgaanbieders en zorgverzekeraars. De senior speelt hierin uiteraard een voortrekkersrol.

De NZa vraagt Innovatieve en analytisch sterke professionals, ervaring met projectmatig werken. Als projectleider ben je in staat het proces van planning, afstemming en rapportage goed te coördineren. Als onderhandelaar durf je stelling te nemen en de rug recht te houden. Je hebt bij voorkeur ervaring bij een andere toezichthouder of kennis van marktwerking of bedrijfseconomische aspecten binnen een ziekenhuis. Je hebt een relevante academische opleiding zoals bijvoorbeeld (bedrijfs) economie of BMG. De NZa biedt Een nieuwe, toonaangevende organisatie in het hart van de Nederlandse gezondheids-

zorg. Een professioneel en enthousiast team met ca. 20 medewerkers. Een intellectueel uitdagende functie waarin het uiterste gevraagd wordt van je talenten en expertise. Vele in- en externe contacten binnen een netwerk met soms tegengestelde belangen. De kans om daadwerkelijk een bijdrage te leveren aan effectieve zorg, ook in de toekomst. Een salaris dat, afhankelijk van je kennis en ervaring is ingeschaald in schaal 11 (max € 52.932), voor de senior schaal 12 (max € 60.150) met een uitloop naar 13, bij een fulltime dienstverband. Verder biedt de NZa flexibele werktijden (bijvoorbeeld de mogelijkheid om 4 dagen te werken) en een aantrekkelijk pakket van secundaire arbeidsvoorwaarden.

Geïnteresseerd? Via onze website www.mercuriurval.com kun je direct solliciteren. De vacature staat vermeld onder referentienummer 792167. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Frank Aalderinks of Franz Profittlich, consultants bij Mercuri Urval, tel. 020 - 314 45 00.



10

Ontwikkeling GAP tool

V

ijf leden van het sectorbestuur gehandicapten zitten in een klankbordgroep ZZP. De klankbordgroep stemt allerlei aspecten van de zorgzwaartebekostiging af met de koepelorganisatie de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN). Samen met de VGN en onze hoofdsponsor PriceWaterhouseCoopers hebben we een GAP tool otwikkeld. Een Gap tool is een hulpmiddel om het verschil tussen het huidige budget en het toekomstige budget te berekenen. Tevens geeft het de VGN de mogelijkheid om onafhankelijk informatie te verzamelen voor beleidsdoeleinden. Naar aanleiding van de strategienota van onze vereniging hebben we als sectorbestuur afspraken gemaakt met de koepelorganisatie VGN. Bij de VGN vond men het onderwerp zorgzwaartebekostiging belangwekkend genoeg om daar samen met de vereniging HEAD over te klankborden. Vanuit het bestuur hebben zich opgegeven voor de klankbordgroep: Ad Mocking, Bernard de Vries Robles, Gert Hengelaar, Bert Merkestijn en Gerard Born.

de opbouw bekend. Beide uitkomsten van het budget konden dan ook goed vergeleken worden. Op deze tweede bijeenkomst hebben wij deze rekenmethode het “Model Mocking” gedoopt.

Op de eerste bijeenkomst, net na het publiceren van de eerste tarieven, ontstond spraakverwarring. Hoe nu te rekenen? De een rekende in plaatsen, de ander in dagen. Wat moet wel en niet meegenomen worden uit het huidige budget? Hoe zit het nu met dagbesteding. Wat te doen met logeren? Talloze vragen met verschillende antwoorden. We verlieten de eerste bijeenkomst met een ongestructureerde agenda en vele vragen.

Momenteel wordt het model door de organisaties in de gehandicaptenzorg ingevuld. PWC zal de GAP van de individuele organisatie op een geaggregeerd niveau gaan verwerken. Op deze wijze ontstaat een scherp beeld hoe de herallocatie-effecten uitvallen. Bovendien krijgt de VGN onafhankelijk van de Nza een beeld van de herallocatieeffecten. Wanneer beide GAP analyses (van de Nza en de VGN) met elkaar geconfronteerd worden, kunnen eventuele verschillen snel opgespoord worden. Wij denken dat daardoor een belangrijke bijdrage is geleverd aan het welslagen van de technische implementatie van de zorgzwaartepakketen in Nederland.

Eenvoud Ad Mocking heeft na deze bijeenkomst zijn meest eenvoudige rekenstaat genomen. Hij ging er eens goed voor zitten en maakte een verschillenanalyse. Op de tweede bijeenkomst presenteerde Ad zijn verschillenanalyse. De methode die hij daarvoor gebruikte, was het opbouwen van zowel het budget in zorgzwaartepakketten als een specificatie van het huidige budget. Van zowel het ZZP budget als het huidige budget was

Vanuit de klankbordgroep hebben wij de VGN voorgesteld de bestaande GAP analyse, die opgenomen was in de alom bekende benchmark, om te werken naar het Model Mocking. Zowel de VGN als PWC waren hier meteen enthousiast over. In een viertal sessies hebben wij het model opgebouwd van de kale spreadsheet naar een model dat mooi gestructureerd is. Bovendien is het model gebruiksvriendelijk en zeer presentabel. Na enkele pilotberekeningen is het model gratis ter beschikking gesteld aan alle leden van de VGN.

Gerard Born Voor vragen over het model kunt u terecht bij een van de leden van de klankbordgroep

11

Beheersing renterisico’s Cadeautjes worden niet uitgedeeld

Voor zorginstellingen gaat de wereld ingrijpend veranderen zodra de regeringsplannen worden geïmplementeerd. De kern van de stelselwijziging is dat de kapitaallasten moeten worden terugverdiend uit de omzet. In de integrale tarieven wordt hiervoor een normatieve vergoeding opgenomen. Deze verandering brengt vele nieuwe risico’s met zich mee voor zorginstellingen. Eén hiervan is het renterisico. Hierover gaat dit artikel.

I

n het systeem van rentenormering zijn er voor zorginstellingen feitelijk geen renterisico’s. Immers, op de datum waarop de zorginstelling de renteverplichting ten opzichte van de geldgever aangaat, wordt ook de budgetvergoeding vastgesteld. Omdat de basis voor de rentevergoeding de marktontwikkelingen volgt, is het risico van verschil tussen inkomsten en uitgaven als gevolg van marktfluctuaties geëlimineerd. In dit systeem is het dan ook niet zinvol om rentebeheersingsinstrumenten (derivaten) toe te passen, die in andere sectoren wél gebruikelijk zijn. In het nieuwe bekostigingssysteem wordt de situatie fundamenteel anders. De rentevergoeding wordt niet meer gebaseerd op de werkelijke rente die u overeenkomt. Rente en aflossing moeten betaald kunnen worden uit de toekomstige kasstromen. Dit betekent dat het voor zorginstellingen ‘van levensbelang’ wordt om een investering van enige omvang heel grondig van alle kanten te bekijken en door te rekenen. Wat er in een dergelijke onderbouwing (‘businesscase’) allemaal aan de orde moet komen, kunt u onder meer nalezen op de website van het WƒZ. Bestaande leningenportefeuille Wat de financiering betreft kan het in het nieuwe systeem zinvol zijn om in bepaalde situaties de renterisico’s te

12

beperken door derivaten. Maar begin altijd bij de basis. Kijk voordat er nieuwe leningen worden aangetrokken eerst kritisch naar de gehele leningportefeuille. Het zorgstelsel gaat weliswaar ingrijpend veranderen, maar wat de financiering betreft starten we vanuit de situatie die in het verleden is ontstaan. De bestaande leningenportefeuille is misschien niet optimaal, gelet op de toekomstplannen van de instelling en de beleidsontwikkelingen. Als er toch leningtransacties gaan plaatsvinden, bekijk dan of niet meteen door middel van herstructurering en herfinanciering een optimalisering van de portefeuille is door te voeren. Zorg met het oog op renterisico en flexibiliteit voor een goede spreiding van renteherziening- en aflossingsdata van leningen. Het is risicovol als grote bedragen in korte tijd moeten worden ‘ververst’, want het renteniveau op de kapitaalmarkt kan door de jaren heen sterk schommelen. Een groot nieuwbouwziekenhuis zal er dus heel bewust op moeten toezien dat de soms honderden miljoenen euro aan leningen niet allemaal in één keer worden geconsolideerd en na een periode ineens vrijvallen. Immers, als dit gebeurt op precies het verkeerde moment met torenhoge rente, dan hakt dat fors in de exploitatie. Woningcorporaties hanteren daarom de regel dat per jaar niet meer dan 15% van de

leningenportefeuille aan herfinancieringrisico mag blootstaan. Ook voor zorginstellingen is een soortgelijk uitgangspunt in het treasurystatuut onontbeerlijk. Financiële markten zijn onvoorspelbaar. Dat een rentestand op een bepaald moment in historisch perspectief laag te noemen is, betekent niet dat de rente ‘dus’ binnen korte of lange tijd weer op een hoger niveau zal komen. Wees dus voorzichtig als het woord ‘rentevisie’ valt, en hang u daar niet helemaal aan op. Rentebeheersing tijdens bouwprojecten door langlopende contracten Tot op heden is het gebruikelijk dat een bouwproject wordt voorgefinancierd met kasgeldleningen. Na oplevering van de bouw worden de kasgeldleningen vaak in één keer geconsolideerd. Wat de voorfinanciering betreft is dit de meest flexibele manier en doorgaans ook de goedkoopste, want kort geld is normaliter immers goedkoper dan een lange lening. Nadeel is echter dat de instelling bloot staat aan renterisico, doordat de consolidatie van kasgeld naar lange financiering op één moment in de tijd plaatsvindt. Bij grote investeringsprojecten (zoals een nieuw ziekenhuis) is deze werkwijze niet meer ‘van deze tijd’. Om het renterisico te verminderen of helemaal uit te sluiten, hoeft u overigens niet meteen gebruik te maken van ingewikkelde renteinstrumenten. Enkele voorbeelden. U kunt gedurende een bouwproject al langlopende leningen afsluiten tegen vaste rente, in plaats van de gebruikelijke voorfinanciering via kasgeld of rekening-courant. U krijgt hierdoor feitelijk een opeenstapeling van lange leningen (‘dakpannen’) van relatief beperkte omvang in plaats van een omvangrijke lening ineens. Door de spreiding van contractdata en contractrentes past u feitelijk een soort ‘middeling’-strategie toe. Voordelen zijn dat u al vroegtijdig zekerheid krijgt over de rentekosten en spreiding in de portefeuille aanbrengt. Voordeel is ook dat u nog steeds flexibel kunt inspelen op de daadwerkelijke financieringsbehoefte. Nadeel is dat de kosten van lang geld hoger zijn dan van kort geld. In een tweede variant legt u de toekomst verdergaand vast door het meteen afsluiten van één langlopend leningcontract met in de tijd gefaseerde stortingen. Voordeel van deze benadering is dat u nu meteen al volledige zekerheid heeft over de toekomstig te betalen rente. Keerzijde hiervan is weer dat lang geld duurder is dan kort, en dat u niet meer profiteert van eventuele dalingen in de lange rente. Een belangrijk nadeel van deze constructie is ook de starheid. Afhankelijk van de voortgang in een bouwproject kan kort geld versneld worden aangetrokken of juist worden uitgesteld. Ook bij de eerste variant kunt u inspelen op de daadwerkelijke financieringsbehoefte. Bij een lang-lopend contract met gefaseerde stortingen is dit niet mogelijk. Afhankelijk van de projectvoortgang kunnen daardoor liquiditeitstekorten of -overschotten optreden. Een nog verdergaande derde variant is financieren op basis van kasgeld en vooruitlopen op een toekomstige consolidatie, door nu al een langlopende lening voor het gehele bedrag overeen

Financiële markten zijn onvoorspelbaar.

te komen met een stortingsdatum in de toekomst. Evidente nadelen hiervan zijn de starheid en het eventuele herfinanciering-risico. Besef dat als het contract eenmaal is getekend, er geen weg terug is. Op de afgesproken datum wordt het overeengekomen bedrag gestort (of u dit nodig heeft of niet) en heeft u de volledige rentelasten. Houdt er ook rekening mee dat aan een uitgestelde storting kosten verbonden zijn (afhankelijk van de rentecurve). Het geld moet immers door de bank op voorhand worden vastgelegd. Kortom, vooruitlopen op een onzekere toekomst om risico’s uit te sluiten is mogelijk, maar kan op zichzelf ook weer risico’s meebrengen. Wordt de toekomstige rente vastgelegd van leningen met een looptijd van korter dan een jaar, dan wordt dit een ‘forward rate agreement’ (FRA’) genoemd. Deze komt hieronder aan de orde. Rentederivaten Derivaten zijn er in een overweldigende variëteit; te veel om hier allemaal te noemen. Beperken we ons tot de voor zorginstellingen wellicht bruikbare vormen, dan kunnen we grofweg een drietal categorieën onderscheiden: a. Renteswaps; b. Rentetermijncontracten; c. Renteopties. Ad a: Renteswaps Een interest rate swap (IRS), kortweg swap, is een afspraak tussen twee partijen (meestal is één van de partijen een bank) om gedurende een bepaalde periode de renteverplichtingen voortvloeiende uit twee verschillende rentetypen (kort en lang) te ruilen. Op deze manier kan een variabele renteverplichting op een lening – bij wijze van spreken – worden ‘omgebouwd’ tot een vaste renteverplichting. Wordt de toekomstige begindatum van de swap nu al vastgelegd, dan spreken we over een ‘forward start swap’. > vervolg op pagina 15

13

> vervolg van pagina 13

Ad b: Rentetermijncontracten De meest voorkomende vorm hiervan is de zogenaamde ‘forward rate agreement’ (FRA). Hiermee kan men het toekomstige renteniveau fixeren voor financieringen waarvan de rente gebaseerd is op de geldmarktrente. Hierdoor is het dus mogelijk om nu al zekerheid te krijgen over het rentetarief dat men in de toekomst zal ontvangen of betalen. Op deze manier is het mogelijk renterisico’s te beperken. Ad c: Renteopties Hierbij zijn onder meer de volgende varianten te vermelden: • Cap: Een cap is een overeenkomst tussen twee partijen waarbij de koper van een cap zich voor een bepaalde periode verzekert van een renteplafond met betrekking tot een variabele rente. Als de variabele rente gedurende deze periode boven het afgesproken plafond komt dan zal de verkoper (meestal een bank) het verschil tussen de vastgestelde bovengrens en de werkelijke variabele rente aan de koper van de cap vergoeden. Om een dergelijk plafond in de variabele rente te leggen, betaalt de koper echter wel een premie aan de verkoper. De premie is hoger naarmate het renteplafond lager is en de looptijd van de cap langer is. • Floor: Het tegenovergestelde effect van een cap kan worden bereikt door het kopen van een floor. Door middel van een floor legt men dus een rentebodem in het variabele rentetarief. De premie die men voor een floor moet betalen (of ontvangt) is hoger naarmate de rentebodem hoger is. Verder is de werking van een floor gelijk aan de cap. • Collar: Een combinatie van een gekochte cap en een verkochte floor is de collar. Het niveau van de benedengrens kan zo worden gekozen dat de te betalen premie (bovengrens) en de te ontvangen premie (benedengrens) elkaar neutraliseren. In deze constructie zijn aan de collar geen kosten verbonden (de ‘zero-cost’ collar). • Swaptions: De swaption is een optie op een swap. Door middel van een dergelijke optie verkrijgt men het recht om op een bepaald moment in de toekomst een swap af te sluiten tegen een op dit moment vastgesteld renteniveau. Hierdoor verkrijgt men zekerheid over het maximaal te betalen rentetarief voor een toekomstige financieringsbehoefte. Om dit recht te verkrijgen dient men echter wel een premie te betalen. Hierbij zijn twee soorten te onderscheiden: de payer-swaption en de receiver-swaption. De laatste is voor zorginstellingen minder relevant. Een payer-swaption betekent dat men het recht verkrijgt (maar niet de plicht heeft) om aan het einde van de looptijd van de optie een (vooraf vastgelegde) vaste rente te betalen en een variabele rente te ontvangen gedurende de looptijd van de swap. Deze optie wordt vooral gebruikt als men het renterisico wenst af te dekken van een onzekere financieringsbehoefte, bijvoorbeeld bij een mogelijk nieuwbouwproject. Aan het afsluiten van een swaption zijn kosten verbonden.

Al deze derivaten zijn zelfstandige producten, die in principe volledig losstaan van een lening. Als u bijvoorbeeld een rollover lening (lang contract met variabele rente) afsluit in combinatie met een swap van korte naar lange rente, is het eindresultaat voor u in principe hetzelfde als wanneer u een langlopende lening met vaste rente zou hebben afgesloten. Lagere kosten of meer flexibiliteit kunnen de redenen zijn om deze ‘roll-over met swap’ toch te prefereren boven die ‘normale’ langlopende lening. Maar let op! U gaat twee gescheiden contracten aan (ook al is de contractpartij misschien dezelfde, namelijk uw bank): een leningcontract en een swapcontract. Het swapcontract krijgt afhankelijk van de renteontwikkelingen in de toekomst een eigenstandige waarde en is ook afzonderlijk verhandelbaar. Stel in theorie dat u in de toekomst zou besluiten om de renteswap (met winst) te verkopen. Dan ontstaat daardoor de situatie dat vaste activa op basis van kortlopende rente worden gefinancierd, en uw organisatie ineens blootstaat aan renterisico. Om deze reden legt het WƒZ bij borging van een dergelijke lening een relatie met het swapcontract, omdat het WƒZ het onverantwoord vindt om garanties af te geven op langlopende verplichtingen met een onvoorspelbaar karakter (denk maar even aan de huidige kredietcrisis). Nu zal het waarschijnlijk niet bij u opkomen om het swapcontract te verkopen, want ook u streeft naar een

Neem uzelf in bescherming gezonde financieringsituatie. Maar wees er daarom alert op dat sommige banken bij swapcontracten bepalingen hanteren die de bank het recht geven om het swapcontract na een bepaalde periode tussentijds te beëindigen! Vanzelfsprekend zal de bank alleen een beroep op die bepaling doen als dat voor de bank financieel gunstig is (en voor u dus ongunstig). De kern van de zaak is dat u daardoor op termijn blootstaat aan het renterisico van een niet langer afgedekte rollover lening. In het algemeen geldt dat contracten met ingebouwde ‘ontsnappingsclausules’ voor de bank altijd goedkoper zijn dan contracten zonder deze bepalingen. Pas dus op dat u bij offertes geen appels met peren vergelijkt. Gestructureerde producten Hiervoor ging het over leningen in combinatie met derivaten, die daar contractueel los van staan. Door banken worden echter ook ‘panklare’ productcombinaties van leningen en derivaten aangeboden onder allerlei exotische namen. De verzamelnaam is ‘gestructureerde producten’. Wat u koopt, wellicht zonder dat u zich dit realiseert, zijn een of meer leningen in combinatie met meerdere van de bovengenoemde instrumenten in één pakketje. Ter illustratie een (praktijk)voorbeeld van hoe zo’n contract er uit kan zien. De bouwende instelling krijgt de eerste twee > vervolg op pagina 17

15

> vervolg van pagina 15

jaar kasgeld tegen driemaands Euribor; de rente zal echter nooit meer zijn dan x%. In de volgende 20 jaar betaalt de instelling een vaste rente van y. Dan volgt een derde periode van 20 jaar. Hiervoor geldt dat de bank te zijner tijd mag kiezen wat er gebeurt: ófwel een lening tegen z% ófwel continueren op basis van kasgeld. Wil de instelling de gebouwen niet financieren op basis van kasgeld (en we gaan er even van uit dat dit het geval is) dan biedt de bank een lange lening aan met een ‘marktconforme rente’. Kijken we even door de ingewikkeldheden heen, dan zien we in essentie het volgende. In de eerste jaren lenen we kasgeld, met een cap erop. Dit biedt de instelling zekerheid over de maximale kosten, en bovendien mogelijk rentevoordeel. Voor de tweede periode is sprake van een rente met een korting, dus opnieuw voordeel voor de instelling. De tegenprestatie die hiervoor wordt gevraagd van de instelling, is zich te binden aan een floor in de laatste periode, dus na 22 jaar. Ligt de marktrente te zijner tijd boven z%, dan kiest de bank ervoor om de lening niet te verlengen tegen een vaste rente (maar tegen het variabele driemaands Euribor). U kunt dan wel een lening met vaste rente krijgen, maar alleen tegen de geldende hogere marktrente. Dit risico op hogere rente is vergelijkbaar met de situatie dat u nu een lening afsluit met een rentevastperiode van 22 jaar terwijl de lening zelf een looptijd heeft van 42 jaar. Het essentiële verschil met deze ‘open situatie’ ontstaat echter als de rente na de eerste 22 jaar lager ligt dan z%. Dan kiest de bank natuurlijk voor ‘doorgaan’ tegen z% en betaalt u dus de laatste leningperiode meer rente dan wanneer u niet aan dit contract zou zijn gebonden. Heel ongenuanceerd gesteld: u wisselt zekerheid/rentevoordeel in de eerste jaren uit tegen onzekerheid/rentenadeel in latere jaren. Producten als deze zijn niet op voorhand goed, slecht, verstandig of onverstandig te noemen. Eigenlijk kan pas achteraf de balans precies worden opgemaakt. Het adagium blijft echter: bezint eer ge begint. Stel uzelf de vraag of een dergelijk product het renterisicoprofiel van uw organisatie op de gewenste wijze verbetert. Kortom: waarom een dergelijke ingewikkelde structuur en niet de vertrouwde ‘rechttoerechtaan’ lening met vaste rente en met of zonder aflossing? Wat verbetert dit arrangement precies aan uw situatie? Mijn persoonlijke advies is altijd: als het simpel kan, maak het dan niet nodeloos ingewikkeld. Houdt de zaken transparant en overzichtelijk. Al was het alleen maar omdat u het ook nog moet kunnen uitleggen aan anderen binnen en buiten de organisatie die minder goed ingevoerd zijn op financieel gebied. En leg niet alle eieren in één mandje. Het hierboven beschreven product zou na zorgvuldige afweging best gekozen kunnen worden als beperkt onderdeel van een bredere leningportefeuille. Een nieuwbouwziekenhuis dat zijn hele financiering in dit model zou gieten is echter onverantwoord bezig. (Ditzelfde oordeel zou, vanwege het herfinancieringrisico en het gebrek aan flexibiliteit, overigens ook gelden voor volledig financieren door middel van één heel langjarige vastrentende lening).

Het adagium blijft: bezint eer ge begint.

Voordeel van gestructureerde producten is dat u zich niet hoeft te verdiepen in ingewikkelde contractuele bepalingen van alle ‘losse onderdelen’ en het al of niet onderling verenigbaar zijn daarvan. Nadeel is dat gestructureerde leningen voor een zorginstelling veel moeilijker op hun prijs te beoordelen zijn dan ‘normale’ leningen. Dit brengt het risico met zich mee dat u ‘een poot wordt uitgedraaid’ door een minder integere gesprekspartner. Neem uzelf in bescherming. Ga op de eerste plaats alleen in zee met deskundige financiële partijen ‘van naam en faam’ (zoals grote banken) en niet met allerlei zelfbenoemde experts. Laat verder een gespecialiseerd bureau een ‘contra-expertise’ uitvoeren met betrekking tot de prijsstelling. Ook gecompliceerde samengestelde producten kunnen immers weer worden ontleed in hun basiselementen, die elk weer op prijsstelling kunnen worden beoordeeld door deskundigen die over de noodzakelijke marktinformatie beschikken (die u doorgaans niet heeft). De kosten hiervan kunnen zeker bij grotere bedragen al snel een goede investering blijken. Nog belangrijker is dat u ook zelf tot in detail doorgrondt hoe een dergelijk product in de praktijk uitpakt (of kan uitpakken in verschillende toekomstige situaties), en waar u zich als organisatie op vastlegt. Dat is zonder aanvullende toelichting op contracten niet altijd duidelijk. Stap nooit in leningconstructies waarvan u de werking niet volledig doorgrondt en waarvan u de (financiële) consequenties niet kunt overzien. Klinkt als ‘een open deur’, maar de ervaring van het WƒZ leert dat de praktijk soms anders is. > vervolg op pagina 19

17

18

> vervolg van pagina 17

Tenslotte hangt er aan derivaten altijd een prijskaartje. Gestructureerde producten kunnen duurder zijn dan een rechttoe-rechtaan-lening, ook al zijn die kosten voor u niet altijd zichtbaar (bijvoorbeeld door impliciete saldering van caps en floors). Zeker in de financiële wereld geldt: ‘There is no such thing as a free lunch’. Cadeautjes worden niet uitgedeeld. Als een leningarrangement te mooi klinkt om waar te zijn, vertrouw dan gerust op uw gezonde verstand en ga er van uit dat het ook niet waar zal zijn.

Leg niet alle eieren in één mandje Zorgvuldig omgaan met renterisico’s wordt voor zorginstellingen de komende jaren een ‘must’. Gelukkig hoeft men daarvoor niet meteen naar dure adviseurs te hollen. Met enige inspanning en gezond verstand komt een zorginstelling doorgaans al een heel eind. Breng eerst de basis goed op orde. (NB: u mag hierbij ook altijd – kosteloos – het WƒZ om advies vragen). Pas als de fundamenten deugdelijk zijn, komen derivaten en gestructureerde producten misschien

Postinitiële universitaire opleiding

Erasmus Universiteit Rotterdam. Vooruit denken.

Controlling in de publieke en maatschappelijke sector

aan de orde. In sommige situaties kunnen de bovengenoemde rente-instrumenten een toegevoegde waarde hebben boven een standaard lening. Onoordeelkundig gebruik kan echter grote schade opleveren. Er zijn vele spectaculaire voorbeelden die dit duidelijk maken. Voorzichtigheid en een weloverwogen besluitvorming zijn op dit terrein dus geboden. Voor WƒZdeelnemers geldt dan ook de regel dat het WƒZ formeel dient in te stemmen met het toepassen van rentederivaten. Is sprake van een verantwoorde en zinvolle toepassing, dan kan het WƒZ doorgaans zonder problemen borging verstrekken op leningen waarbij derivaten worden toegepast of op gestructureerde producten. WƒZ-deelnemers hebben dan naast beperking van de renterisico’s ook nog de zekerheid dat de laagst mogelijke rente wordt betaald en dat de continuïteit van de financiering ook in de toekomst is verzekerd. Gelet op de grote diversiteit aan producten, en de noodzaak om precies te weten wat er contractueel wordt vastgelegd, is het wel wenselijk dat door deelnemer, bank en WƒZ vroegtijdig ‘de koppen bij elkaar worden gestoken’ om de plannen inhoudelijk te bespreken. Dit bevordert een snelle en soepele afhandeling. Herman Bellers Directeur Waarborgfonds voor de Zorgsector

 

     

Startdatum 1 februari 2008 Voorlichtingsavond dinsdag 8 januari 2008 Aanmelden via [email protected] Denk vooruit en kijk voor meer informatie op www.esaa.nl

        

  

    

19

HEAD Congres 4 en 5 juni 2008 Het congres van de toekomst De vereniging bestaat 35 jaar en we sluiten het lustrumjaar juni 2008 feestelijk af in De Koningshof te Veldhoven. Dit congres gaat over uw kansen voor de toekomst. We willen u over de grens laten kijken: over de landsgrenzen, over de grenzen van het heden en over de grenzen van uw vak.

I

n het 500 kamers tellende congrescentrum/conferentiehotel De Koningshof te Veldhoven (een paar kilometer ten zuiden van Eindhoven) organiseren we op 4 en 5 juni het HEAD Lustrum Congres 2008. De Koningshof is een oude bekende, in 1981 en 1998 organiseerde de vereniging HEAD er eerder haar congres. Het is een prachtig en modern hotel deels gevestigd in een voormalige abdij. Mooie kamers, alle voorzieningen die u van een groot conferentiehotel mag verwachten, maar vooral ook een goede en gezellige sfeer. Het hotel en de congresvoorzieningen moeten uitstekend zijn, maar het draait natuurlijk allemaal om een uitdagend en interessant programma. Begin maart verschijnt de HEADline Congresspecial met alle wetenswaardigheden over het congres, de sprekers, het programma en natuurlijk het fun programma (want evenals de vorige ronde gaan we er natuurlijk ook een spetterend feestje van maken). Maar omdat we u nu alvast willen overhalen om de congresdata (4 en 5 juni 2008, met voorafgaand op dinsdagavond 3 juni de Algemene Ledenvergadering) in uw agenda te reserveren geven we als voorproefje wat details weg. Vooruit! Zoals u in de vorige HEADline kon lezen draait het op dit congres om de toekomst. Hoe ziet de zorg er in, pakweg, 2020 uit? Werkt u dan bij een internationaal georiënteerd zorgconcern, bij een keten van kleine gespecialiseerde privéklinieken, wordt u door de overheid of de markt gestuurd, bent u overgenomen door een Amerikaans of Aziatische zorgreus, bent u beursgenoteerd en hebt u naast stakeholders ook shareholders? Zijn uw prognoses over de vastgoedinvesteringen uitgekomen of heeft men afscheid van u genomen? Bent u nog baas in eigen instelling of bepaalt de verzekeraar het beleid? We willen het graag positief benaderen: wat kunt u doen om goed op de veranderingsgolven mee te varen? Of wilt u scherp aan de wind zeilen? Dat mag van ons ook! Welke koers u ook wilt varen, er is maar één richting die u volgens ons kunt kiezen en dat is: vooruit!

We hopen dat u de smaak nu al een beetje te pakken heeft 20

Positionering

Kapitaal

Internationaal toekomstgericht zorgondernemer

Markt

Resultaat

Mentale meters Het congres telt vier thema’s of blokken: positionering, kapitaal, markt en toekomst. Per blok is er een prikkelende inleiding die gevolgd wordt door praktische workshops. In het blok ‘positionering’ gaat het over merk en merkbeleving, zorgmarketing en Adidas of Quick? Andy Mosmans, directeur van het Rotterdamse communicatiebureau ARA, zal dit blok inleiden. Op www.ara.nl krijgt u een prachtige indruk van de wereld waar Mosmans en de mensen van ARA voor staan. Uitspraak uit een column van Andy Mosmans: “Het lage-prijsdenken domineert. Veel MP3 producenten denken ook zo. Bekijk eens de ontelbare apparaatjes in de aanbieding in een willekeurig schap van een elektronicawinkel. Behalve dat ene merk natuurlijk, dat zijn MP3 spelers iPod noemt. Daarvoor betalen we graag meer. Omdat ze zo betekenisvol zijn. De meters schapruimte zijn er omdat het merk ook veel mentale meters maakt. Zelfs in super(na)maakland China betaalt men graag grif voor een iPod. Mensen zijn mensen. En die vertonen met name schijnbaar onbewust en onvoorspelbaar gedrag. Met de nadruk op schijnbaar: maak dus (ook) uw mentale meters, dan wint u de race!” Gevoelseconoom Het blok ‘Kapitaal’ wordt ingeleid door prof. dr. Henriëtte Prast. Henriëtte Prast werkt bij de divisie wetenschappelijk onderzoek van de Nederlandsche Bank. Sinds 2005 is ze daarnaast bijzonder hoogleraar Persoonlijke Financiële Planning in Tilburg. Prast is een autoriteit op het gebied van economie en emotie en publiceerde hierover onder meer de boeken ‘Geld en Gevoel – over emoties, economie en ethiek’, en ‘Geld en geluk – over emotie-economie’. Wekelijks schrijft ze in

Het HEAD Congres 2008 wordt op woensdag 4 en donderdag 5 juni in hotel/conferentiecentrum De Koningshof te Veldhoven (bij Eindhoven) georganiseerd. Voorafgaand aan het congres organiseren we op dinsdagavond 3 juni de Algemene Ledenvergadering van de vereniging HEAD. De congresbezoekers kunnen er dus voor kiezen op dinsdag aan het eind van de middag naar Veldhoven af te reizen om ledenvergadering en congres te combineren. Volledige informatie over programma en aanmelding krijgt u in de volgende HEADline.

het Financieele Dagblad een column over de wisselwerking tussen economie en psychologie. Haar nieuwste boek ‘Een jaar uit het leven van een gevoelseconoom’ verscheen begin november van dit jaar. In een interview over dat boek in de Trouw van 24 oktober zegt Prast: “Er zijn mensen die betalen om niet te eten. Daar zijn er zelfs vrij veel van. Die mensen gaan naar de Weight Watchers. Of naar een ‘fat clinic’. Daar gaan ze onder begeleiding en tegen betaling hongeren. Welk economieboekje zou dát gedrag rationeel kunnen verklaren?” Gezondheid en geluk, zijn dat zaken die we in geld kunnen vertalen? En wat is onze gezondheidszorg dan waard? Welk kapitaal hebt u als head in handen als u moet adviseren over toekomstige investeringen? Smaak Naast ‘positionering’ en ‘kapitaal’, zijn er de blokken ‘markt’ en ‘toekomst’. Natuurlijk gaan we in op de toekomstige positie van zorgverzekeraars in de zorgmarkt, de invloed die we vanuit het buitenland kunnen verwachten, de rol van internet in de zorgverlening, domotica in de zorg, et cetera. En we nodigen buitenlandse head’s uit die u vertellen en met u in gesprek gaan over hoe het er in – pakweg – Noorwegen of New York aan toe gaat. Zoals gezegd, in de volgende HEADline krijgt u de volledige informatie en kunt u zich inschrijven. We hopen dat u de smaak nu al een beetje te pakken heeft. Met het lustrumcongres op zak, kunt u de toekomst vol verwachting tegemoet treden!

Advertentie

&,%8)"%,% $)%.346%2,%.).' )NTERIMMANAGEMENTENDETACHERING -ETDEKRACHTVANERVARING %AGLE-ANAGEMENT3UPPORT"6 $ORDRECHT 4  %INFO EAGLE MANAGEMENTNL )WWWEAGLE MANAGEMENTNL

Gerard Meijer

21

Nieuwe uitgave vereniging HEAD Organisatie en financiering van het Nederlandse zorgsysteem Vanaf vandaag kunt u de nieuwe HEAD uitgave over het Nederlandse zorgsysteem bestellen. Deze prachtige uitgave helpt u om aan derden de werking van ons stelsel uit te leggen.

D

e HEAD-uitgave ‘Organisatie en financiering van het Nederlandse zorgsysteem’ is klaar. We hebben meer dan een jaar hard gewerkt om de publicatie voor het eind van dit jaar te kunnen presenteren. De uitgave geeft een compleet overzicht van de financiering en bedrijfsvoering van de gezondheidszorg in Nederland. Wij denken daarmee een publicatie te hebben gemaakt die uniek is in Nederland. Over de verschillende deelaspecten die we behandelen is wel losse informatie te vinden, maar niet in één overzicht bij elkaar en in samenhang gebracht zoals in deze publicatie. De publicatie is als PowerPoint presentatie uitgevoerd en kent een modulaire opbouw. U krijgt een kant en klare presentatie die u voor verschillende doeleinden kunt gebruiken. Zo merkten wij dat er veel vraag was en is naar een presentatie om intern te houden, bijvoorbeeld voor Raden van Toezicht of medewerkers in opleiding die willen weten hoe de geldstromen in de gezondheidszorg lopen. Maar u kunt de publicatie ook gebruiken voor scholing van financiële medewerkers op uw afdeling. Vier delen De uitgave bestaat uit vier delen die door middel van een achtergrondkleur van elkaar te onderscheiden zijn: A Het belang van de gezondheidszorg in Nederland In dit deel gaan we in op het belang van de gezondheidszorg in Nederland. We verkennen een stuk geschiedenis, laten de relaties zien met andere maatschappelijke sectoren en we laten zien wat een individu betaalt aan de gezondheidszorg per jaar. En dat is meer dan u denkt!!

U kunt de nieuwe HEAD-uitgave ‘Organisatie en financiering van het Nederlandse zorgsysteem’ op de verenigingswebsite bestellen. Ga naar www.headonline.nl voor meer informatie over de uitgave en het bestelformulier.

22

B Hoe lopen de macrogeldstromen nationaal? We beschrijven hier wat er met de binnengekomen gelden gebeurt, hoe de geldstromen lopen en wie daar invloed op uitoefent. In dit deel geven we uitleg over de splitsing tussen cure en care. C De geldstromen in de organisaties We behandelen hier hoe organisaties aan hun geld komen en hoe zij er mee omgaan. Specifiek wordt ingegaan op de cure en de care. Dit deel bevat de meeste modules: • Bekostiging in de cure • Opbouw van het FB budget • Opbouw van het DBC model • Kosten en opbrengsten, investeringen en interne budgettering • Positie van de medisch specialist • Bekostiging in de care • Opbouw van het externe budget • DBC in de GGZ • Kosten en bedrijfsvoering in de care

We willen dit ook laten afhangen van de reacties die we krijgen op de publicatie. De uitgave is niet allen beschikbaar voor HEAD-leden maar ook voor derden, zoals docenten en studenten op universiteiten en hogescholen. ‘Organisatie en financiering van het Nederlandse zorgsysteem’ kost € 225,00 excl. 6% btw. We denken hiermee een scherpe prijs neer te zetten omdat u zich met deze aankoop de tijd bespaart om zelf een presentatie te maken. U krijgt bovendien een compleet naslagwerk in handen. Gerard Born

D Vastgoed en planning en control Dit deel bevat twee modules waarin we het vastgoedbeheer en de planning en controlcyclus behandelen. Wat kunt u verwachten? U krijgt per module een PowerPoint presentatie, de afdruk van de PowerPoint-dia’s die in de betreffende presentatie zitten en de ondersteunende teksten die u bij de dia’s kunt uitspreken/gebruiken. U heeft daarmee een kant en klare presentatie in handen. Het is mogelijk om de presentaties zelf aan te passen door er bijvoorbeeld voorbeelden uit uw eigen praktijk of uit de actualiteit aan toe te voegen. Vanwege die flexibiliteit hebben we gekozen voor een PowerPoint presentatie. De uitvoering is in een 4-rings A4 map met een CD waarop de PowerPoint presentatie staat. De uitvoering suggereert wellicht dat we de modules in de loop van de tijd gaan actualiseren. Daar hebben we echter niet voor gekozen. We denken wel na over een vervolg in de vorm van een verdere uitbouw van onderdelen van de publicatie. Er kan bijvoorbeeld behoefte ontstaan om dieper in te gaan op hoe de geldstromen binnen verzekeraars lopen.

23

HEAD Lustrumjaar Proost, op 35 jaar HEAD! De vereniging HEAD wordt op 2 mei 2008 35 jaar en daarom is het seizoen 2007/2008 tot lustrumjaar uitgeroepen. Gedurende het lustrumjaar worden er in alle windstreken feestelijke en informatieve bijeenkomsten georganiseerd. Wat gaan we allemaal doen?

Kees van Twist

D

e vereniging HEAD organiseert verschillende lustrumactiviteiten met als hoogtepunt het HEAD Lustrumcongres op 4 en 5 juni 2008 te Veldhoven. We begonnen op 4 oktober in het prachtige en internationaal befaamde Groninger Museum. Dit zeer in het oog springende museum, ontworpen door o.a. Allessandro Mendini en Philippe Starck, is een kunstobject op zich. Tijdens ons verblijf in deze inspirerende omgeving werd op luchtige wijze informatie gegeven over het werk van de vereniging en ontwikkelingen die in ons werkveld spelen. Er werd een lunch geserveerd en we kregen een zeer interessante rondleiding. Ten slotte kregen we boeiende voordracht van museumdirecteur Kees van Twist. Ongeveer een week nadat hij de head’s had toegesproken werd hij benoemd tot cultureel attaché van Nederland in New York. Misschien hebben de head’s wel een rol gespeeld bij deze promotie… Overigens heeft Van Twist een terugkeergarantie bedongen bij het Groninger Museum en dat begrijpen wij helemaal. Wat een prachtig museum en aan zijn voordracht was duidelijk te merken dat Kees van Twist er met ziel en zaligheid werkt(e). Cultuur Uit het blote hoofd pratend toonde Van Twist zich een goed causeur die zijn betoog doorspekte met een paar aardige oneliners. De kern van zijn verhaal was dat het Groninger Museum zich weliswaar ontrekt aan ‘het gewone’, maar dat het door een terugtredende overheid toch gedwongen wordt om mee te doen op de vrije markt. Dat maakt van het museum een publieke instelling op commerciële grondslag.

24

Als publieke instelling kun je echter niet zonder overheid, want anders prijs je jezelf uit de markt en ben je er slechts nog voor een beperkte elite. Het museum moest verzelfstandigen, een opdracht die is geslaagd. Daarbij is een goede balans gevonden tussen subsidiegelden (60% van het budget) en eigen inkomsten (40%). Dit zijn voor een museum in Nederland gewaagde getallen. Er is een reorganisatie doorgevoerd die het nodige geld kostte, maar toen kon met een schone lei worden begonnen. Schone lei De structuur werd aangepast, er werd een missie, een visie en een beleidsplan ontwikkeld. Verantwoordelijkheden kwamen lager in de organisatie te liggen en daar werd de cultuur ook op aangepast. Zelfcorrigerend gedrag en elkaar aanspreken op zaken zijn nu gemeengoed in het museum, evenals het elkaar groeten overigens... Het Groninger Museum is een projectgerichte organisatie geworden, waarbij de conservator altijd projecten leidt. “Voor wie doen we het en wie en wat zetten we daarvoor in?” Dat zijn de centrale vragen die we onszelf daarbij steeds stellen. Fouten maken mag, want de functie waarin je mislukt bent, levert de grootste leerervaring op voor je volgende carrièrestap. Iedereen in het museum is dienstbaar aan het eindproduct, iedereen voelt zich betrokken als onderdeel van het totaal. En de politiek en de ambtenarij? “Politici moet je uitdagen en duidelijk maken dat wat zij willen, niet altijd kan voor het bedrag dat men ervoor beschikbaar heeft. Dat is ons goed gelukt”, aldus van Twist.

Aanmelden

De functie waarin je mislukt bent, levert de grootste leerervaring op voor je volgende carrièrestap Bedrijf Als puntje bij paaltje komt is het Groninger Museum volgens Van Twist gewoon een bedrijf als andere bedrijven, maar met een bijzondere opdracht. En die is dat het de samenleving op een duurzame wijze cultuur wil aanbieden. En hoewel het museumgebouw nog steeds goed voldoet en nog steeds een geweldige uitstraling heeft, wordt toch alweer gekeken naar de toekomst en staat een herinrichting voor de deur. Er wordt druk nagedacht over de financiering... En daarmee was de cirkel rond, want financiën is bij uitstek het terrein van head’s, nietwaar? Er kwam dan ook een levendig gesprek op gang tussen de zaal en Kees van Twist. Bijzonder en bijzonder leerzaam: zo mogen we de eerste lustrumbijeenkomst in Groningen wel omschrijven. Als dit een opmaat is naar de overige bijeenkomsten, staan ons nog veel interessante en boeiende bezoeken te wachten.

In alle windstreken van het land organiseren we lustrumbijeenkomsten, zeg maar: verjaardagsfeestjes, waarvoor u maximaal twee collega’s uit uw zorginstelling kunt uitnodigen om samen u de verenigingsverjaardag te vieren. Welke collega’s bedoelen we? Nou bijvoorbeeld uw directie, hoofden P&O, hoofden facilitair, stafmedewerkers, etc. Het gaat erom dat andere disciplines binnen uw instelling kennismaken met de vereniging en het werk van de financieel manager. Natuurlijk gaan we ons verjaardagfeestje niet zomaar in een zaaltje vieren. We gaan naar prachtlocaties, zodat uw gasten echt aan hun trekken komen. Aanmelden? Ga naar www.headonline.nl en klik op de knop ‘35 jaar HEAD – Lustrumviering’.

Overige bijeenkomsten De ladies day bij Spyker Cars, die voor 1 november op de rol stond, is wegens gebrek aan belangstelling helaas niet doorgegaan, maar de bijeenkomst voor de overige leden op 6 december was in ‘no time’ volgeboekt. We hebben zelfs leden moeten teleurstellen omdat er bij Spyker maar plaats was voor 75 deelnemers. Maar een bijzondere ervaring was het zeker. In 2008 staan ons vervolgens nog lustrumbijeenkomsten in het Verfmuseum van Akzo Nobel in Haarlem te wachten en bij bierbrouwer Heineken in Den Bosch. We eindigen in april op vliegveld Volkel bij Eindhoven waar ons een spectaculaire verrassing wacht. En dan is er natuurlijk nog het HEAD Congres op 4 en 5 juni te Veldhoven. Gerard Meijer en Michiel Kok

GEEF OOK VLEUGELS AAN JE DROMEN

PM2000-ZorgSelect - the DreamFactory - Het Rond 7 - 3701 HS Zeist - (030) 242 15 66 - www.pm2000.nl

25

Buitenlandse contacten Uitwisseling met de HFMA

Vlnr: Dave Sahman, Ad van Loon, Mark Neyt, Chris Luursema en Philip Granger

Donderdag 11 en vrijdag 12 oktober 2007 bracht een aantal Engelse ‘zorgfinancials’ een werkbezoek aan Nederland om kennis te maken met ons zorgsysteem. Dit alles in het kader van een uitwisselingsprogramma tussen leden van de Engelse vereniging van financieel managers en de vereniging HEAD.

E

indelijk was het zover. Donderdag 11 en vrijdag 12 oktober waren de eerste Engelse gasten bij ons om kennis te maken met het Nederlandse zorgsysteem in het kader van de uitwisseling tussen leden van onze Engelse zustervereniging HFMA en de vereniging HEAD. De aanloop naar deze twee dagen was lang. Oorspronkelijk zou in de maand juni de eerste bijeenkomst plaatsvinden, maar daar was toen geen belangstelling voor (ik was ook met vakantie). Daarna lag het in de bedoeling dat de Nederlanders naar Engeland zouden gaan in september. Door ziekte en andere oorzaken is dit kort voor de bijeenkomst afgezegd.

Ondanks veel aandacht vanuit de organisatie kwamen uiteindelijk maar twee collega’s uit Engeland naar Amsterdam. Dave Sahman en Philip Granger werden donderdagmiddag op een goede wijze onthaald door de mensen van de ING Bank, die ons een vergaderzaal beschikbaar stelden. Dave Sahman werkt bij National Health Service, de overkoepelende organisatie en Philip Granger werkt bij een lokale organisatie, de local trust.

26

De middag werd gevuld met een algemene beschouwing van Gerard van Berlo over de financiering van ziekenhuizen vanuit ons collectieve stelsel. Zelf vertelde ik iets over de financiering van de AWBZ. Dat gaf direct stof tot een levendige discussie tussen de aanwezigen, waarbij de Engelsen zeer geïnteresseerd waren in de sturingsmiddelen. Met interesse werd geluisterd naar de diverse instanties en hun rol in de AWBZ, naar de splitsing binnen de ziekenhuizen tussen het onderhandelbare deel en het vaste deel, naar de maatstafconcurrentie, etc. De volgende dag kwam ik met mijn gast Philip Granger tot de conclusie, dat de zorg groter is dan alleen de ziekenhuizen en de AWBZ. Philip werkt namelijk bij een lokale trust. Gezien de wijze van financiering zijn zij zeer gebaat bij beperking van de instroom (hun budget is gerelateerd aan het aantal inwoners en de leeftijdsopbouw). Wat denk je dan van de eerste lijn, de jeugdzorg, en vooral de social care? Een beetje WMO, een beetje maatschappelijk werk. Ik vraag mij af in hoeverre wij als HEAD vereniging niet een beetje eng bezig zijn met alleen de ziekenhuizen en de AWBZ.

De randgebieden zijn zeker van belang (hierbij denk ik direct aan een huisartsenkliniek van Menzis). Verder vertelde Philip dat zij bezig zijn om de oude NHS van een centrale organisatie om te vormen en daarbij lokale private organisaties toe te staan. Als ik in januari naar Engeland ga voor het tegenbezoek zal ik mij graag laten voorlichten over de financiering hiervan. Daarbij denk ik aan de kapitaalslasten, maar ook de zorg. Want hoe voorkom je risicobeperking door een private organisatie? Voor de lokale trust is dat niet van belang, die krijgt het totaal budget. Voor de lokale trust heeft het wel gevolgen als ouderen en meer zorgbehoeftigen migreren van bijvoorbeeld Londen naar Gloucester. Donderdagavond ging Dave met zijn gastheer Mark Neyt naar Zeeuws Vlaanderen en hebben Philip, Ad van Loon en ik in Amsterdam bij een pizzeria gegeten, waarna ik Philip bij zijn hotel kon afzetten. Vrijdag heb ik samen met Philip gesproken met een bestuurder van een ziekenhuis, die veel ervaring heeft met private organisaties, en met een directeur van een GGD. De laatste kon meer vertellen over de

eerstelijnszorg, de social care, de preventie, etc. Aan het eind van de middag heb ik Philip mijn werkplek laten zien met het door ons gehanteerde Management Informatie Systeem en zaterdag vloog Philip alweer terug naar Engeland. Hij vertelde mij zeer tevreden te zijn over het gehoorde. In januari gaan we naar Engeland en zullen dan tweeënhalve dag verder praten met onze gastheren. Onze partners hebben hun ervaringen van de eerste dagen verwerkt en kunnen aanvullende vragen stellen, wij kunnen ons goed voorbereiden op ons programma. Een dezer dagen zal ik aan Philip een aantal vragen voorleggen en ik hoop dat hij daarbij dan een paar gesprekspartners kan vinden, waarmee ik mij over die vragen kan onderhouden. Al met al geeft mij dit een gevoel van goed bezig zijn met een stuk inhoud van ons stelsel. Wat doen wij in Nederland, doen wij het goed, hoe doen zij het in een ander land anders, wat zijn daar de gevolgen van? Niet dat ik de kennis direct morgen gebruik in mijn dagelijks werk, maar zeker in de discussies over de toekomst. Je kijkt toch even over de eigen heg. Jammer dat er niet meer deelnemers waren. Chris Luursema

Trots om HEAD sponsor te zijn.

Onze medewerkers leveren graag samen met u een professionele bijdrage aan actuele thema’s: Maatstafconcurrentie

Kostprijsbepaling

Imagomanagement

Doelmatigheid (OPEX)

Informatieontwikkeling en -voorziening

Kapitaallasten

Honorariumanalyse

Ondernemerschap

Informatiebeveiliging in de zorg (NEN 7510)

Marketing & Verkoop

Marktpositionering

Prestatie indicatoren

Dit allemaal onder het motto ‘samenwerken aan resultaat’

www.qconsult.nl

27

Uitnodiging Extra geld uit een onverwachte hoek seminar voor beslissers in de zorg

uitnodiging d at U M

tijd

L o c at i E

Profiel Balance Balance is een bureau voor project­ en interim­management. Het team van Balance bestaat uit ongeveer 350

7 februari 2008

13.00 ­ 17.00 uur

Meeting Plaza, Utrecht

Extra inkomsten Binnen uw zorginstelling zullen veel projecten en/of activiteiten aanknopings­ punten hebben met subsidieregelingen. Denk daarbij aan projecten/activiteiten voor subsidiegevoelige thema’s zoals: scholing & werkgelegenheid, energie, milieu, innovatie en regionale investeringen.

professionals. Balance ontwikkelt bij elk project slagkracht door de beste

Wist u bijvoorbeeld dat u ruim 40% belastingvoordeel kunt krijgen bij de aanschaf

mensen en de nieuwste inzichten bij

van apparatuur? Dat u de kosten van arbeidsproductiviteit verhogende projecten

elkaar te brengen. Onze missie is: in

tot 75% vergoed kunt krijgen? Dat uw organisatie in aanmerking komt voor

projecten blijvende waarde creëren.

allerlei meerjarige instellingssubsidies? In de praktijk blijkt vaak dat uw projectvoorstel naadloos aansluit op diverse subsidieregeling(en). Echter, subsidie wet­ en regelgeving is vaak zo specifiek dat wanneer dit niet uw vak is, het onmogelijk is om op de hoogte te blijven van de totale potentie voor een organisatie. Voor u als financieel verantwoordelijke is het aantrekkelijk om op deze wijze extra middelen te kunnen verwerven voor uw zorginstelling.

U w i n v i tat i e Balance, bureau voor project­ en interim­management, nodigt u uit op donderdag 7 februari 2008 in Utrecht voor een seminar over Subsidiemanagement in de zorg. De volgende inhoudelijke onderwerpen komen aan bod: • Subsidies in diverse zorginstellingen • ESF • Scholing • Nieuwbouw/verbouwingen • Innovatie & ICT) Na de presentatie zal er tijdens een plenaire sessie door vier ervaren subsidie­ adviseurs worden ingegaan op uw vragen en een subsidie­advies op maat geven. Deze bijeenkomst voor beslissers in zorginstellingen start om 13.00 uur en eindigt rond 17.00 uur. Het aantal plaatsen in het Meeting Plaza Utrecht is beperkt. Heeft u interesse voor dit seminar? Stuurt u dan snel uw aanmelding naar [email protected].

M e e r i n f o r m at i e Wilt u meer weten over de werkwijze van Balance? Neem dan voor een persoonlijke kennismaking contact op met Dusco Last, [email protected] (020) 676 39 93. Of kijk op www.balance.nl.

28

Subsponsor Balance Tijdelijke projecten, blijvende resultaten Ze gaan voor kennisontwikkeling en kennisoverdracht. Directeur Marc Schijff en adviseur project- en interim-management Dusco Last vertellen over hun bedrijf: Balance.

Project- en interimmanagement Marc Schijf: “Balance is een bureau voor project- en interimmanagement waar 350 professionals werken met als aandachtsgebieden: technisch management, juridisch management, financieel management en zorgmanagement. Onze slogan is: tijdelijke projecten, blijvende resultaten. Wij managen en realiseren projecten, zowel bij grote ondernemingen als bij publieke organisaties. Hoe deze projecten er in de praktijk uitzien, kunnen we het beste aan de hand van een praktijkvoorbeeld illustreren.” Praktijkvoorbeeld Dusco Last: “Bij de Viva! Zorgroep hebben we bijvoorbeeld recentelijk een management informatie project uitgevoerd. Het project verliep in de volgende stappen: analyse van de bestaande managementtools en daarna het beschrijven van de gewenste situatie. Op basis van de uitkomsten uit de adviesfase zijn nieuwe management informatie query’s gecreëerd die op de diverse functies in de organisatie zijn toegespitst. Na de implementatiefase volgde de nazorgfase, waarin we het management per persoon gevraagd hebben aan te geven of ze nu wel de juiste informatie ontvingen. Wat moest er nog beter? Met de informatie uit de nazorgronde hebben we het systeem verder aangescherpt, om daarmee een MIS over te dragen waar het bedrijf nog vele jaren plezier van zal hebben.”

Kennis Marc Schijff: “Kennisontwikkeling vinden we bij Balance erg belangrijk. We hebben 15 november jl. een congres georganiseerd over ZZP’s in samenwerking met het ministerie van VWS, de universitaire wereld en de care sector. Hierbij waren 200 professionals uit de zorgsector aanwezig, zowel uit de lijn als financieel verantwoordelijken. We hebben gediscussieerd over de gevolgen van de invoering van ZZP’s. Op zo’n congres breng je partijen met elkaar in contact, wissel je kennis uit en ontwikkel je kennis. Van die kennis en ervaring profiteren onze klanten.” “Balance stelt de samenwerking met de vereniging HEAD zeer op prijs. Via HEAD kunnen wij onze doelgroep rechtstreeks bereiken, bijvoorbeeld door middel van het organiseren van bijeenkomsten en workshops. Binnen de vereniging kunnen we laten zien wat we waard zijn. Verder merken we ook dat zorginstellingen het waarderen dat wij sponsor zijn van de vereniging HEAD. Het geeft betrokkenheid en toont dat je als externe partij actief bezig bent om het financiële vak naar een hoger plan te tillen”, besluit Marc Schijff. Gerard Meijer Marc Schijff (links) en Dusco Last

30

Nieuws van het Waarborgfonds Gespannen verhoudingen “Het Rijk is in de financiële verhouding geneigd tot alle kwaad en niet bekwaam tot enig goed!”.

D

e verzuchting van een zwaar gekwelde HEADline abonnee, na lezing van mijn artikel over de financiële gevolgen van de aanstaande stelselwijziging? Had best gekund. Maar het ligt iets anders: deze uitspraak citeer ik uit het blad B&G, dat weer citeert uit een vergadering van de Raad voor de Gemeentefinanciën. Deze geciteerde regels bevestigen dat gemeenten en zorginstellingen iets met elkaar gemeen hebben, namelijk een relatie met de Rijksoverheid waarin een zekere spanning bij tijd en wijle niet ontbreekt. Beide hebben te maken hebben met een dominante Rijksoverheid die zich met veel zaken bemoeit. Die bovendien, als het zo uitkomt, niet schroomt om te korten op het budget dan wel gemeentefonds, of kostengevolgen van beleidswijzigingen niet of onvolledig compenseert. Een interessant verschil vind ik dat de verhouding tussen gemeenten en het Rijk wettelijk is geregeld. De Financiële verhoudingenwet is, huiselijk gezegd, ingevoerd om de gemeenten niet volledig over te leveren aan de willekeur van het Rijk. Artikel 2 lid 1 van de Financiële verhoudingenwet luidt bijvoorbeeld: ‘Indien beleidsvoornemens van het Rijk leiden tot een wijziging van de uitoefening van taken of activiteiten door gemeenten, wordt (...) met redenen omkleed en met kwantitatieve gegevens gestaafd welke financiële gevolgen deze wijziging voor de gemeenten heeft’. Nu wordt deze bepaling door het Rijk in de praktijk weliswaar niet altijd goed nageleefd en met de nodige inventiviteit toegepast, maar het staat er toch maar mooi. Dit biedt natuurlijk een goed vertrekpunt voor discussie over adequate financiële compensatie. Een dergelijk steuntje in de rug bij discussies met de overheid ontbreekt in de zorgsector. Toch lijkt daar wel enige aanleiding voor. Neem als illustratie maar de verschuiving van verantwoordelijkheid en risico voor de huisvesting naar instellingen. Brancheorganisaties maken dan wel hun wensen en voorwaarden kenbaar, maar staan formeel met lege handen als de overheid deze ‘harde eisen’ negeert. Verder wil de minister een wettelijke basis creëren om te kunnen ingrijpen bij zorginstellingen in financiële problemen. Een zeer principieel punt lijkt mij (waarover ik tot op heden, tot mijn verbazing, geen rumoer heb gehoord vanuit het veld). Deze mogelijkheid om zorginstellingen onder curatele te stellen is vergelijkbaar met de bevoegdheid van het Rijk om gemeenten aan te pakken op grond van artikel 12 van de Financiële verhoudingenwet. Nu hebben overheden van nature een afkeer van regelingen die de eigen handelsvrijheid beknotten. Kunt u zich de Commissie Van Voorden nog herinneren? Deze werd in 1994 ingesteld in het kader van de arbeidsvoorwaardenfinanciering. Hadden overheid

en zorgaanbieders een verschil van inzicht over een gepaste vergoeding van de arbeidskosten in het budget, dan kon dit worden voorgelegd aan ‘Van Voorden’. Deze kon weliswaar de overheid formeel tot niets verplichten, maar gaf wel ‘zwaarwegende adviezen’. Die zijn politiek moeilijk volledig te negeren. Een uitspraak ten faveure van de aanbieders, met hogere kosten als gevolg, was daarom voor de overheid knap lastig en dus uiterst onwelkom. Nadat dit enkele keren was voorgekomen (waarbij Van Voorden bovendien nog eens de neiging ging vertonen om zijn adviezen als voorschriften aan de overheid te presenteren), werd Van Voorden door een getergd kabinet Kok, eufemistisch verwoord, ‘hartelijk bedankt voor bewezen diensten’. Exit Van Voorden. Wat het veld heden ten dage rest bij conflicten over de arbeidskostenvergoeding is de gang naar de rechter, zoals onlangs bij de schending van de afspraak door de overheid over de vergoeding van de incidentele loonkosten. De rechter was er snel klaar mee: de afspraak staat zwart op wit en is niet voor meerdere uitleg vatbaar. Dokken dus. Of het veld de overheid hiermee voorgoed een lesje in betrouwbaarheid heeft geleerd, of dat er sprake is van een Pyrrusoverwinning, zal de tijd uitwijzen. Feit blijft dat de overheid nu eenmaal bij voorkeur zelf aan de financiële knoppen draait en zich niet graag door regelingen, commissies of rechtbanken iets laat dicteren. Binnen de overheid zouden dan ook de stemmen aanzwellen van degenen die het liefst het hele OVA-convenant met de zorgsector zouden opblazen, zo heb ik mij in het oor laten fluisteren. Een bekende tegeltjeswijsheid luidt: ‘de geschiedenis herhaalt zich’. Ik ben dan ook erg benieuwd hoe de door minister Klink toegezegde ‘Commissie van Wijze Mannen’ rondom het kapitaallastendossier zal functioneren. Wellicht is bij verschijnen van deze HEADline al duidelijk wie in deze commissie benoemd worden, welke opdracht en richtlijnen zij meekrijgt, en wanneer en voor wat een zorginstelling die zich door de stelselwijziging gedupeerd voelt bij deze commissie terecht kan. Maar persoonlijk zou het mij niet verbazen als de financiële steun door de overheid in de praktijk terughoudender zal zijn dan de getroffen zorginstellingen redelijk en wenselijk achten. Reden: er is binnen het BKZ op voorhand geen geld apart gezet voor suppletiemaatregelen. Substantiële uitgaven als gevolg van adviezen van de Wijzen leveren voor VWS dus direct een extra probleem op binnen het BKZ. En dat is onwelkom, want daarvan zijn er al meer dan genoeg. Een ‘gulle gever’ is dus wel het laatste wat VWS kan gebruiken. Mocht de Commissie van Wijzen zich in de ogen van VWS onverhoopt toch te veel manifesteren als Sinterklaas, dan lijkt er volgens aloude traditie maar één afloop te verwachten: de zak. Herman Bellers, directeur WfZ

31

Fiscaal nieuws WOZ-waarde van uw vastgoed verdient uw aandacht De gemeentelijke herwaardering van al het vastgoed is in volle gang. Gemeenten zullen begin 2008 de waardebeschikking Wet WOZ en aanslagen onroerendezaakbelastingen 2008 verzenden. De bezwaartermijnen zijn kort. Head let op uw onroerend zaken!

O

nder het regime van de Wet WOZ (Wet waardering onroerende zaken) worden alle onroerende zaken periodiek gewaardeerd. De WOZ-waarde vormt de heffingsgrondslag voor ondermeer de gemeentelijke onroerende zaakbelastingen (OZB) en de waterschapslasten. Met ingang van belastingjaar 2008 wordt de WOZ-waarde jaarlijks opnieuw vastgesteld. Dit betekent een waardering naar de fysieke situatie op 1 januari 2008, gerekend naar waardepeildatum 1 januari 2007.

Voorbeeld Voor een verzorgingshuis met een toegekende WOZ-waarde van € 20.000.000,- en een OZB-tarief van € 9,70 per € 2.500,vastgestelde waarde voor eigenaren- en gebruikersbelasting samen, betekent dit een OZB-last van € 77.600,- in het huidige belastingjaar (in dit voorbeeld is gerekend met het gemiddelde OZB tarief van 37 grotere gemeenten). Voor een ziekenhuis met een WOZ-waarde van EUR € 100.000.000,- bedraagt de OZB-last maar liefst € 388.000,-.

Afschaffing maximering OZB tarieven Overleg tussen de Rijksoverheid en de Vereniging Nederlandse Gemeenten in het afgelopen jaar heeft ertoe geleid dat de huidige maximering van het OZB-tarief zal worden geschrapt. Er zijn daarbij afspraken gemaakt met betrekking tot de maximale stijging van de macro-opbrengst van de OZB. Het valt niet uit te sluiten dat een en ander leidt tot een vergroting van de verschillen van tarieven OZB tussen die voor woningen en niet-woningen. Voor gebouwen van zorginstellingen zal dit kunnen leiden tot een forse verhoging van de OZB-last. De totstandkoming van de WOZ-waarde is geen ‘black box benadering’. In nagenoeg alle gevallen wordt de methodiek van de gecorrigeerde vervangingswaarde toegepast. Gerekend naar het investeringsniveau op de waardepeildatum wordt de bruto vervangingswaarde berekend, welke wordt verminderd met afschrijvingen wegens technische en functionele veroudering. Wanneer dit resultaat wordt verhoogd met de waarde van de grond, ontstaat de WOZ-waarde. Toetsing op alle onderdelen is van belang. Hieronder worden een aantal aspecten van een toetsing beschreven.

32

Toepassing taxatiewijzers en normgetallen Voor de jaarlijkse herwaardering passen gemeentelijke taxateurs in toenemende mate taxatiemodellen en taxatiewijzers toe, waarmee door middel van indeling van het onroerend goed in verschillende categorieën met bijbehorende kengetallen voor leeftijdsklassen, levensduren voor bouwkundige onderdelen en technische installaties et cetera wordt getracht modelmatig de WOZ-waarde te berekenen. Taxatiewerk ‘in het veld’ is steeds minder aan de orde. Hier komt een belangrijk toetsingsmoment voor de instellingen voor de dag. Immers, laat het vastgoed van de betreffende instelling zich wel goed plaatsen in de door de taxateur toegepaste categorie? En doen de gehanteerde afschrijvingen voor technische en functionele veroudering wel recht aan de werkelijkheid? Veranderingen in de zorgsector leiden ertoe dat de functionele knelpunten van het vastgoed zich opstapelen. Instellingen hebben als geen ander zelf goed inzicht in de mate waarin het vastgoed nog aansluit bij de zorgwensen en kunnen aldus goede argumenten leveren om de afschrijvingen te toetsen. Toegepaste levensduren Afschrijvingen als bij de bepaling van de boekwaarde over een periode van 50 jaar voor de bouwkundige elementen en 20 jaar voor de technische installaties, komen bij de berekening van de WOZ-waarden zelden voor. Wel is een tendens zichtbaar dat gemeentelijke taxateurs levensduren ‘oprekken’ wanneer blijkt dat een gebouw aan het einde van de ingeschatte levensduur nog in gebruik is. Dit kan tot een forse opwaardering leiden. Alertheid is hier aan te bevelen wanneer in de visie van de instelling een dergelijk gebouw voor renovatie, herontwikkeling of misschien wel sloop in aanmerking komt. Vrijstelling woondelen Voor organisaties waarbij geldt dat cliënten langere tijd in de instelling verblijven, is de vrijstelling voor woondelen van toepassing. Vanaf belastingjaar 2007 geldt dat de waarde van delen binnen een onroerende zaak die in hoofdzaak dienen tot woning dan wel in hoofdzaak dienstbaar zijn aan woondoeleinden (zogenaamde woondelen) buiten de maatstaf van heffing (de WOZ-waarde) gelaten worden voor het gebruikersgedeelte van de OZB. Dit brengt met zich mee dat, wanneer

er binnen een onroerende zaak delen te kwalificeren zijn als woondelen, de WOZ-waarde voor het gebruikersgedeelte van de OZB lager zal zijn dan de WOZ-waarde voor het eigenarengedeelte van de OZB. Voor de OZB kunnen aldus twee verschillende WOZ-waarden worden vastgesteld. Voor de beoordeling of een deel van een zorginstelling aangemerkt zou kunnen worden als woondeel dient gekeken te worden naar onder andere de mate van zorg, de mate van zelfredzaamheid en mate van regie over het eigen leven. Vervolgens dient beoordeeld te worden of het objectdeel al dan niet in hoofdzaak dient als woning dan wel in hoofdzaak dienstbaar is aan woondoeleinden. Voor verzorgingshuizen lijkt een en ander evident. Maar ook GGZ-instellingen kennen vaak gebouwen op hun terreinen die als woondeel kunnen worden aangemerkt. Daarbij voorts te toetsen of aanhorigheden en grond in de juiste mate in de vrijstelling meedelen.

Wanneer actie te ondernemen? Gemeenten zullen aanvang 2008 de waardebeschikking Wet WOZ en aanslagen onroerendezaakbelastingen 2008 verzenden. Door het indienen van een bezwaarschrift, in eerste aanleg ten behoud van rechten binnen zes weken na dagtekening van de waardebeschikking en/of aanslagen, en het indienen van een verzoek om het taxatieverslag te ontvangen, kan met de toetsing een aanvang worden gemaakt. Wanneer de toetsing uitwijst dat met een deugdelijke argumentatie om verlaging van de WOZ-waarde en vermindering van aanslagen OZB kan worden verzocht, kan het bezwaarschrift nader worden gemotiveerd. De door gemeenten gestelde termijnen zijn veelal kort. Om die reden is het aan te bevelen om al eerder zelf ‘huiswerk’ te doen naar de waardebepalende factoren. Wanneer er sprake is van omvangrijke verbouw- of nieuwbouwactiviteiten en de betreffende gemeente overgaat tot het toezenden van zogenoemde inlichtingenformulieren ter verkrijging van gegevens over bijvoorbeeld grootte en investeringen, is dit een geschikt moment om niet alleen aan die gemeente de gegevens te verstrekken, maar tevens met elkaar te spreken over uitgangspunten voor de herwaardering met inbegrip van het onderhanden werk. Zo kan de taxatietechnische kennis van de gemeentelijke taxateur optimaal worden ingezet in combinatie met de objectkennis die bij de instelling aanwezig is. Er hoeft dan geen sprake te zijn van een bezwaarprocedure achteraf. Vooroverleg biedt aldus goede kansen om al in een vroeg stadium op bevredigende wijze inzicht te krijgen in de WOZ-waardering en de te verwachten OZB-last. WOZ-waarde versus marktwaarde In de huidige discussie over vastgoed in de zorg met aandacht voor het behoud van vermogen voor de zorg heeft minister Klink (VWS) het voornemen om het zorgvastgoed eenmalig en voorts periodiek tegen marktwaarde te laten waarderen. De WOZ-waarde die jaarlijks wordt vastgesteld, leent zich hiervoor niet. De WOZ-waarde is te zien als de waarde die het vastgoed voor de zorginstelling zelf vertegenwoordigt, waarbij de waarde voor eventuele derden niet aan de orde is. Ook geldt bij de bepaling van de WOZ-waarde dat bijvoorbeeld grond in erfpacht als ‘eigen grond’ in de waardering wordt meegenomen; bij de bepaling van de marktwaarde geldt dat uiteraard niet. Wel kan een toetsing van de WOZ-waarde handvaten bieden om eens stil te staan bij de waardebepalende factoren voor de bepaling van de marktwaarde. Hierbij valt te denken aan ondermeer de bebouwingsgraad van de terreinen, de gebruiksmogelijkheden van de gebouwen en de staat van de gebouwen en installaties versus de economische levensduur. Ir. M. (Mike) Fokkens RT Auteur is als vastgoedadviseur werkzaam bij PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs NV/ Real Estate Advisory Services

33

P. Cunia non olet Dr. P. en het ABC

V

andaag wilde ik het onderwerp van het informatiemanagement maar eens bij de kop pakken. Nee hoor, u krijgt geen ingewikkelde en technische verhandeling over datawarehouses, integraliteit van logistieke en financiële systemen, dashboards, corporate performance management en hoe het allemaal maar meer moge heten. Ook niet over spiegelen, benchmarken of klankborden, maar gewoon over de persoonlijke informatieverwerking die wij als professionals in de zorg geacht worden vorm te geven. Want wat een bergen papier en e-mails moet je tegenwoordig verstouwen. Deze week kwam ik bijvoorbeeld zo rond de 150 relevante e-mails. Gesteld dat ik een veertigurige werkweek zou hebben (haha) zou ik dus 4 e-mails per uur moeten beantwoorden om iedereen tevreden te houden. Van die veertig uren (nogmaals haha) heb ik echter 22 uur vergaderd en vijf uur verreisd. Ergo te verwerken: 150 e-mails in 13 uur is ongeveer 11 e-mails per uur. Om iedereen die zich overgeeft aan het e-mail bombardement tevreden te kunnen houden en klantgericht te kunnen werken (want dat hoort zo in de zorg anno 2007) zou ik dus 5,5 minuten per e-mail hebben om ze te lezen en erop te reageren. Gelukkig heb ik een secretariaat! Echter, zij krijgen nog eens aanvullende mail die ik niet eens heb meegeteld! Maar dan de hoeveelheid papier: naast een gemiddelde van vijf a zes cursussen per dag die iemand in mijn organisatie absoluut gevolgd moet hebben (anders handelen we niet meer volgens de laatste inzichten), komen er toch vrij snel zo’n tien relevante brieven binnen die op een of andere wijze door bestuur of financieel management moeten worden beantwoord. Het meeste last hebben we natuurlijk gewoon van het bombardement aan rapporten, boeken, artikelen en andere achtergrondinformatie die je gelezen moet hebben. Maandag was er grote heisa over de IC: toch maar weer eens de richtlijn IC erbij gepakt en de afstemming met ons eigen Plan van Aanpak bekeken (61 pagina’s). Ook maandag ontvangen: de consultatie over de maatstafconcurrentie (57 pagina’s excl. bijlagen), dinsdag de concept-begroting (28 pagina’s) en omdat een van de maatschappen binnenkwam om te praten over de uurtarieven de handleiding “Onderhandeling met vrijgevestigd medisch specialisten” gescreend (12 pagina’s, dat viel mee). Dinsdag was er vervolgens ophef over de minimaal invasieve chirurgie (96 pagina’s). Woensdag ons ziekenhuisrampenplan doorgelezen, want we gaan binnenkort oefenen met de brandweer en de GGD (56 pagina’s). Donderdag de planvorming voor de uitrol van ons elektronisch patiënten dossier (22 pagina’s, een mooi compact stuk!), ‘s Avonds Raad van Toezicht (88 pagina’s, inclusief kaderbrief, diverse plannen van aanpak).

34

Vrijdag voorstel ontwerpakten voor een nieuwe BV (28 pagina’s). Dit alles telt samen toch al snel op tot circa 450 pagina’s in de 13 uren die mij nog restten, qua werktijd. Zo’n 35 blz. per uur. Helder is dat alle ambtenaren, regelgevers, controleurs, externe leveranciers, leidinggevenden en medewerkers sneller kunnen schrijven dan god kan lezen (vrij naar Simon Vestdijk). Die cursus snel lezen betaalt zich dubbel en dwars uit!

t n ole ia no P. Cun ALCOHOL 0%

Al die stukken, ze lijken wel gek geworden in Den Haag, zomaar een greep uit drie dagen: Vrijdag 23 november: Bussemaker wil zorg brandveiliger maken; Vrijdag 23 november: IGZ gaat onderzoek doen naar IC’s; Vrijdag 23 november: publicatie over risicovereveningssysteem van zorgverzekeraars; Donderdag 22 november: Symposium voor veilige zorg, invoering per 1–1–2008; Woensdag 21 november: Klink zegt dat er richtlijnen voor kijkoperaties moeten komen; Naast de inhoudelijke worden ook nog alle financiële kraantjes tegelijk open gezet: kapitaalslasten, weer DBC-wijzigingen, aanlevering DIS, aanpassing B-segment en schoning, inhalen nacalculaties, onderhandeling medisch specialisten, consultatieronde maatstafbekostiging met alle gevolgen voor je managementinformatie, de invoering van BSN en EPD, de inkoop moet efficiënter, en verder willen wij nog onze ICT uitbesteden en mogelijk overgaan tot een fusie om aan al dit geweld te kunnen blijven voldoen, maar dat mag dan weer niet... En we worden godbetert weer gekort................................ Loesje zei het al: “Het is gewoon lekkerder dweilen als je weet dat ondertussen tenminste iemand probeert de kraan te repareren”. Ik zou de minister geen dweil durven noemen, maar hij kan er toch gewoon eentje ter hand nemen? Fijne kerstdagen, Dr. P. Reageren? Mail naar [email protected]

Pensioenfonds PGGM splitst

Het pensioenfonds PGGM zal op 1 januari 2008 beleid en uitvoering van elkaar scheiden door te splitsen in een pensioenfonds en een uitvoeringsorganisatie. Het pensioenfonds zal dan Pensioenfonds Zorg en Welzijn gaan heten. Het pensioenfonds blijft het pensioenbeleid bepalen en is eigenaar van het pensioenvermogen. De uitvoeringsorganisatie houdt de naam PGGM en wordt overgedragen aan een door sociale partners in de sector zorg en welzijn opgerichte coöperatie. PGGM wordt verantwoordelijk voor de uitvoering van de collectieve pensioenregeling. Daarnaast zal de coöperatie aanvullende inkomensproducten en diensten aanbieden Meer informatie? www.pggm.nl/werkgevers, [email protected] of (030) 277 33 22

35

!!'

UWPARTNER OPSTRATEGISCH BELEIDSMATIG ENOPERATIONEEL NIVEAU

7ILTUMEERTIJDVRIJMAKENVOORDEVELE VERANDERINGENOPECONOMISCHADMINISTRA TIEFTERREIN$ATKAN !LSU!!'INSCHAKELTVOOROUTSOURCING VANUWPERSONEELS ENSALARISADMINISTRA TIE FINANCIpLEADMINISTRATIE PRODUCTIERE GISTRATIE KOSTPRIJZENOFMANAGEMENTIN FORMATIE ETC !!'BIEDTOOKINTERIM MANAGEMENTEN DETACHEERTMEDEWERKERSBIJUWORGANI SATIEVOORDEMEESTUITEENLOPENDETAKEN OPECONOMISCHADMINISTRATIEFTERREIN

!DVIESGROEP "OUWMANAGEMENT

(UISVESTINGSMANAGEMENT 6ASTGOEDMANAGEMENT 3TRATEGIE/RGANISATIE &ACILITAIRMANAGEMENT &OOD&ACILITIES "EHEER/NDERHOUD

/PLEIDINGEN

!DMINISTRATIEVEDIENSTVERLENING 5WPAYROLL HRMENFINANCIALSERVICECENTER /UTSOURCING

!DMINISTRATIEVETOOLS

$ETACHERINGINTERIM MANAGEMENT

„ „ „ „ „

„ „ „ „ „

„ „ „ „

0ERSONEELS ENSALARISADMINISTRATIE &INANCIpLEADMINISTRATIE *AARREKENINGNACALCULATIES "EGROTING -ANAGEMENTINFORMATIE

)NSTRUMENTKADERREGELING 4REASURYSTATUUTCHECKLIST ,IQUIDITEITS VERMOGENSBEHEER -EERJARENEXPLOITATIE +OSTPRIJSMODELLEN SOFTWARE

%CONOMISCHADMINISTRATIEVEFUNCTIES #ONTROLLER (EAD !DMINISTRATEUR 0AYROLLCONSULTANT ETC 1UICKSCANPERSONEELS SALARISADMINISTRATIE FINANCIpLEADMINISTRATIE %!$ "EGELEIDINGVANFUSIES IMPLEMENTATIES CONVERSIES VERANDERINGSPROCESSEN !/)# )MPLEMENTATIE!!'KOSTPRIJSSYSTEEM

/PLEIDINGEN #%$%/GECERTIFICEERD

3ITTARD ´S (ERTOGENBOSCH T   F  EINFO AAGNL I WWWAAGNL

UW VERTROUWEN WAARD