24e jaargang, nummer 5 december Wees alert! Op de stoep bij Mechteld Jansen. Bewustwording in Woerden

24e jaargang, nummer 5 • december 2011

Wees alert! Op de stoep bij Mechteld Jansen Bewustwording in Woerden

diakonia | December 2011

1

van de redactie

Wees Alert! ‘Het heerlijk avondje is gekomen’, zingen veel kinderen deze dagen weer uit volle borst. Maar is dat voor iedereen wel zo? De afgelopen decennia bleven de uitgaven die we met Sinterklaas en kerst deden in Nederland maar stijgen. Nu blijkt dat veel mensen de grens van onze welvaart bereikt hebben. En de komende jaren zal het aantal dat aan deze grens zit alleen maar toenemen, zo beloven de aanstaande bezuinigingen en de bijbehorende cijfers ons. Wat te doen als je diaken bent? Kerk in Actie roept diakenen op alert te zijn. In het artikel Op het spoor van getroffenen door bezuinigingen (pagina 8 en 9) wordt uitgelegd hoe je dat als diaconie kunt doen. In Woerden hebben ze een hele eigen manier gevonden om zich in te zetten voor mensen die het minder hebben. Daar hebben ze tiendende-lux geïntroduceerd. Wat dat precies inhoudt leest u op pagina 14 en 15. In ieder geval zijn er diverse manieren om anderen te helpen er een heerlijk avondje en daarna een leefbaar jaar van te maken. In deze Diakonia roepen we diakenen niet alleen op om alert te zijn op mensen om hen heen, maar ook op de Schepping. In het midden van dit nummer is een katern ingevoegd met als titel Geloof in duurzaam leven. Het katern staat vol met prachtige inspirerende initiatieven van kerkelijke gemeenten die zich op geheel eigen wijze inzetten voor een duurzame toekomst, zodat de maan door de bomen zichtbaar blijft. En het Licht ons in deze donkere maanden de weg wijst.

Inhoud 4

de verbinding

7

Actueel

“Ik hou van gezelligheid” Hoe kunnen diakenen elkaar helpen via LinkedIn?

8 Op het spoor van

Getroffenen door bezuinigingen

10

Op de stoep bij

12

Actueel

14

Uit de praktijk

16

1 vraag, 3 DIAKENEN

17

Minicursus

20

Actueel

21

Achtergrond

22

Berichten

24

Samenleven

Mechteld Jansen Landelijke Diaconale Dag 2011

Bewustwording in Woerden werkt Hoe betrekken jullie je kerkelijke gemeente bij het diaconale werk? Diaconaat op de kerkenraad Diakenen op de bres voor mantelzorgers Mensen die volgens de wet niet bestaan

Henny Nagelhout eindredacteur

Bij de voorplaat Wat doet de persoon op de voorkant? Waarom staat diegene met brood in z’n hand? Voor wie is het bestemd? Voor de bewoners van het huis? Het heeft alles te maken met alert zijn op signalen. Kerk in Actie roept diakenen op alert te zijn op mensen die getroffen worden door de bezuinigingen. Lees meer op pagina 8 en 9. Foto: C. Barton van Flymen/HH

2

diakonia | december 2011

inhoud

Hoe kunnen diakenen elkaar helpen via LinkedIn? 7

4 Op de stoep bij Mechteld Jansen

8

10 Mensen die volgens de wet niet bestaan

21

20

colofon Diakonia, vakblad voor diakenen, 24e jaargang, nr. 6, december 2011 Tijdschrift voor hen die plaatselijk actief zijn op diaconaal gebied. Uitgever Diakonia verschijnt zesmaal per jaar en is een uitgave van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland voor het diaconale programma van Kerk in Actie. Kerk in Actie is het missionaire en diaconale werk in binnen- en buitenland van de Protestantse Kerk in Nederland. Delen van dit werk worden uitgevoerd mede namens tien oecumenisch georiënteerde kerken en organisaties in Nederland. Redactieraad Sjon Donkers, Cor van Groningen, Teus Hubert, Henk van IJken, Martin Joosse (voorzitter), Ellen van der Kemp (bureauredactie), Henny Nagelhout (eindredacteur), Jan Ritman, Irene Stok, Carla van der Vlist (hoofdredacteur), Beppie van der Waal.

Opmaak en druk Ontwerp: Reprovinci, Schoonhoven Opmaak: Interface Communicatie B.V., Ede Druk: Koninklijke BDU, Barneveld Administratieadres Adressen- en periodiekenadministratie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon: (030) 880 17 25, fax: (030) 880 15 84, e-mail: [email protected] Redactieadres Postbus 456, 3500 AL Utrecht, tel. (030) 880 17 90, fax (030) 880 14 57, e-mail: [email protected]

Gesproken Diakonia Diakonia is ten behoeven van visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in gesproken vorm op daisy-cd’s. Voor een abonnement of een proef-cd kunt u terecht bij de CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, tel. (0341) 56 54 99. Daar kunt u ook informatie krijgen over de uitgave in brailleschrift. Website www.kerkinactie.nl Volg Kerk in Actie Volg onze uitgezonden medewerkers: www.kerkinactie.nl/weblogs. Volg Kerk in Actie op LinkedIn, Twitter en Facebook. ISSN 0167 - 1472

Abonnementen De abonnementsprijs bedraagt bij - de eerste vier abonnementen à e 12,70; - vijf t/m negen abonnementen à e 9,62 (25% korting); - tien abonnementen en meer à e 7,52 (40% korting). Losse nummers kosten e 2,50 per stuk.


3

4


de verbinding

“Ik hou van gezelligheid” Mevrouw Terreehorst vierde haar vakantie afgelopen zomer in Vakantiehotel De Werelt. Niet voor het eerst. Maar sinds een paar jaar wel als weduwe. Tekst: Anne de Vries-Robijn Foto's: Jaap de Jager

M

evrouw Terreehorst (85) woont in Rotterdam in een ‘levensloopbestendige’ serviceflat van Humanitas. Wat dat betekent? Ze woont zelfstandig en er is zo nodig verzorging aanwezig. Ze heeft de mogelijkheid om zelf te koken, maar omdat zij dat niet meer kan, eet ze elke middag en avond in het restaurant. De verzorging is prima en ze heeft het er heel goed naar haar zin. Sinds 2009 viert zij via Hetvakantiebureau.nl haar vakantie in De Werelt in Lunteren. Renske Boogaard, diaken van de Petrakerk uit haar woonplaats Rotterdam, wees haar toen op deze vakanties, die georganiseerd worden namens Kerk in Actie/de Protestantse Kerk. Mevrouw Terreehorst weet het nog goed. Met Kerst 2008 kwam Renske na de kerkdienst naar haar en haar man toe om hen te vertellen over de vakantieweken. Ze vroeg zich af of zo’n vakantie misschien iets voor hen was. Op dat moment konden de heer en mevrouw Terreehorst niet meer helemaal zelfstandig op vakantie. Maar op vakantie wilden ze wel! Door het enthousiasme van Renske boekten ze een vakantieweek in De Werelt.

Al in de jaren 50 Het was trouwens niet de eerste keer dat het echtpaar Terreehorst op vakantie ging naar De Werelt in Namens Kerk in Actie organiseert Hetvakantiebureau.nl diaconale vakantieweken voor ouderen, mensen met zorg, mensen met een visuele beperking, mantelzorgers met een thuiswonende demen terende partner en (samen met YMCA) vakanties voor een oudergezinnen.

Lunteren. In de jaren vijftig gingen zij al naar De, toenmalige, Blije Werelt voor een gezinsvakantie, samen met hun twee zoons. “We sliepen in houten barakken met namen als Afrika en Europa. We moesten veel zelf doen, maar we vonden het heerlijk deze vakanties”, herinnert ze zich. Ook in de jaren zeventig kwam ze een aantal keren in De Blije Werelt om haar ouders op te halen en weg te brengen voor hún vakantieweek.

Elk jaar weer Terug naar 2009. Na een ziekte overleed meneer Terreehorst helaas, voordat ze samen op vakantie konden. Op aandringen van haar kinderen besloot ze om tóch alleen naar de vakantieweek te gaan. Dat was wel moeilijk, maar op zaterdag middag, de eerste vakantiedag, wachtte haar een warm onthaal. Ondanks het verdriet had ze een goede eerste vakantieweek. Zo goed dat ze sindsdien elk jaar een week terugkomt naar De Werelt. Jaarlijks, zodra de nieuwe vakantiegids in december verschijnt, meldt ze zich direct weer aan voor een week.

Hetvakantiebureau.nl geeft informatiebijeenkomsten, bijvoorbeeld aan pastorale medewerkers of tijdens een diaconievergadering, tijdens een gemeenteavond of tijdens een ouderenbijeenkomst. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met adevries@ hetvakantiebureau.nl

Aansluiting

Gesprek met de pastor

Tijdens de vakantie heeft zij het prima naar haar zin. Ze praat makkelijk en heeft snel aansluiting bij anderen. Maar ook mensen die wat meer gesloten zijn, worden door de vrijwilligers heel goed ontvangen en voelen zich vaak op zondagavond al helemaal thuis. “Ik hou van gezelligheid en ik maak zoveel mogelijk van het programma mee, dat vind ik leuk!”, zegt mevrouw Terreehorst. Ook de uitjes zoals met de bus naar een museum of gewoon een mooie rondrit door de omgeving, waardeert ze enorm.

Bijzonder tijdens de vakantieweken vindt zij de aanwezigheid van een pastor. Het valt haar op dat tijdens het onderdeel ‘op de koffie bij de pastor’, de mensen zo openhartig praten over hun leven terwijl zij elkaar nog maar net kennen. Dat ervaart ze als bijzonder. Ook vindt ze de gesprekken met andere gasten en de pastor erg fijn. “Niet alleen de pastor maar ook alle vrijwilligers staan altijd voor je klaar”, zegt ze. Kortom, ze heeft het altijd goed naar haar zin en ze kijkt nu al uit naar de nieuwe vakantiegids. Anne de Vries-Robijn is werkzaam bij Hetvakantiebureau.nl.


5

de verbinding

“Hier moet niets en mag veel. En dat is genieten!” Renske Boogaard is diaken in de Petrakerk in Rotterdam-Lombardijen. Met 200 gemeenteleden kent men elkaar en als diaken weet ze welke gemeenteleden aandacht en zorg nodig hebben. Renske: “Het accent ligt bij ons op het signaleren van eenzaamheid.” Tekst: Anne de Vries-Robijn Foto: Jaap de Jager

"

We hebben veel oudere gemeenteleden die niet meer met een gewone georganiseerde reis mee kunnen, daar zijn ze niet mobiel genoeg meer voor. Ik wijs ze op de mogelijkheid om via het Hetvakantiebureau.nl een week op vakantie te gaan, geheel verzorgd. Ik ben het aanspreekpunt voor ze, dat ben ik als vanzelf geworden omdat ik de meeste ervaring heb met de vakantieweken en dus van binnenuit kan vertellen”, vervolgt Renske.

Gemeente informeren Dankzij Renskes inspanningen én die van haar Rotterdamse mede diakenen, schrijven zich jaarlijks weer gemeenteleden in voor een diaconale vakantieweek.

“Goed informeren van de gemeente is erg belangrijk. De pastorale bezoekers van de wijken informeer ik over de mogelijkheden. En in januari schrijf ik voor het kerkblad een berichtje dat de nieuwe vakantiegids uit is. Na de zomer, als de vakantieweken voorbij zijn, schrijf ik weer een stukje, over hoe de weken zijn geweest.” Helemaal tevreden is Renske overigens nog niet. “Het kan beter’’, vindt ze. ”We moeten meer aan de weg timmeren via pastorale bezoekers. Er is veel meer uit te halen.”

Vrijwilligers “Vrijwilligers melden zich niet zo vaak, dat zou beter kunnen”, meent Renske. ”We zijn dan wel een vergrijzende gemeente, maar

“Prachtig om te zien hoe mensen blij worden als ze de wind door hun haren voelen wapperen op de rolstoelfiets!” “Zo ook mevrouw Terreehorst. Ik heb haar de eerste keer geholpen met het reserveringsformulier en geadviseerd over het vervoer. Nu vult ze zelf het reserveringsformulier in. Net als de andere gasten uit onze gemeente. Samen nemen we dat voor de zekerheid nog een keer door”, zegt Renske.

6


‘vergrijzend’ betekent niet gebrek aan dynamiek en vitaliteit.” Zelf is Renske ook vrijwilliger bij Hetvakantiebureau.nl. In het dagelijks leven is ze consulent palliatieve zorg, een adviserende functie in de zorg voor mensen die niet meer beter worden. Haar werkervaring maken van Renske een ideale zorgcoördinator tijdens de zorg intensieve vakantieweken van het Hetvakantiebureau.nl. Ze vervult haar functie met veel enthousiasme, want ”ik voel me thuis bij de doelgroep”. Dat ze in een vakantieweek ook nog eens met ‘de zorg’ bezig is, deert haar niet. “Anders dan je zou denken, is het werk wezenlijk anders dan mijn dagelijks werk.”

De vakantiegids 2012 is uit! Vraag ‘m op bij Hetvakantiebureau.nl, (0318) 48 66 10, [email protected], www.hetvakantiebureau.nl

Gouden weken Tijdens de vakantieweek begeleidt ze, samen met een aantal professionele krachten, vrijwilligers bij het geven van zorg aan de gasten. “De vakantieweken zijn gouden weken”, vindt ze. “Het is heel erg vermoeiend, maar ze geven me ook altijd weer energie. Als je ziet hoe de meeste gasten genieten van alle aandacht die ze krijgen, dan ervaar je hoe zinvol het is wat je doet. Het is alleen al prachtig om te zien hoe mensen blij worden als ze de wind door hun haren voelen wapperen als ze op de rolstoelfiets zitten! Thuis, vaak is dat het verpleeghuis, komen ze de deur amper meer uit. Daar zijn ze onderdeel van een systeem, zitten ze in een vast stramien. Hier moet niets en mag veel. En dat is genieten!’’

Virus “Ben je eenmaal mee geweest als vrijwilliger in een vakantieweek, dan ben je helemaal besmet met het ‘virus’. Je moet het gewoon ervaren.’’ Als diaken heeft Renske nog wel een taak, vindt ze: “We gaan meer vrijwilligers werven.’’ En vol overtuiging: ”Ze weten niet wat ze missen!’’

de verbinding

Diakenen voor diakenen Hoe diakenen elkaar kunnen helpen via LinkedIn? Op de Landelijke Diaconale Dag kwam het al naar voren. Diakenen zouden elkaar ook onderling kunnen helpen en adviseren. Per slot van rekening hoeft het roemruchte wiel niet twee keer uitgevonden te worden. Kan zoiets als LinkedIn een rol spelen? Tekst: Remco van de Pol Foto: Ula Kapala, bewerkt door Remco van de Pol

E

ven terug in de tijd. De behoefte om gemakkelijk van alles te weten te komen bestaat natuurlijk al langer dan vandaag. Dat geldt ook voor een diaconie. Als diaken krijg je te maken met uiteenlopende situaties. Hulpvragen vanuit de gemeente zijn misschien niet altijd even makkelijk op te pakken. Of misschien wil je graag duidelijk aanwezig zijn in de wijk, maar zou je wel tips kunnen gebruiken hoe dat dan goed zou kunnen. Van elkaar kun je leren, alleen was de vraag hoe dat geregeld kon worden. Zo kwam LinkedIn in beeld bij Kerk in Actie.

mee loopt, problemen die je tegenkomt of ervaringen die je wilt delen. Juist het delen is belangrijk. Niet alleen je eigen vragen verdienen een antwoord. Ook de vragen van anderen verdienen een antwoord, dus daarom is het waardevol om je eigen kennis en ervaringen delen.

Wat moet je ermee?

Moet dit nu echt?

Nu hoor ik de vragen al bijna. “Hoe werkt LinkedIn dan?” en “Hebben we er iets aan?” Om te beginnen: LinkedIn is een van de social media op internet. Op Linked In kun je in contact komen met andere mensen. Uit je vakgebied, maar ook daarbuiten. Zo kun je dus ook in contact komen met andere diakenen. En met mensen van Kerk in Actie. Nu is dat pas waardevol als het ook iets oplevert. Daarom is er nu een LinkedIn-groep aangemaakt: Kerk in Actie / Diaconaal netwerk. Binnen die groep kan er ‘gesproken’ worden over allerlei diaconale thema’s. Vragen waar je

Natuurlijk hoeft het niet. Het is een (gratis) dienst die je kunt ontvangen en leveren tegelijkertijd. Een plek waar je straks als diaconie informatie en advies vandaan kunt halen. Waar je in contact kunt komen met andere diakenen die misschien met precies dezelfde vragen zitten. Daarom denk ik dat LinkedIn een kans kan bieden. Aanvullend aan www.kerkinactie.nl

Wie? LinkedIn, wordt uitgesproken als ‘linkt in’ en betekent zoiets als ‘verbonden met’. Wat? LinkedIn is een social netwerk dat is gericht op vakmensen. Waar? Te vinden op www.linkedin.com Hoe? Het werkt eenvoudig door een account aan te maken en wat gegevens over jezelf te geven. Dit kan zo uitgebreid of beknopt als je zelf wilt. Bij ‘Groups’ kun je zoeken op Kerk in Actie of Diaconaal netwerk en dan kun je die groep zogezegd ‘joinen’, eraan meedoen. In die groep kunt u uw vragen plaatsen, of vragen van anderen beantwoorden. Waarom? Om in contact te komen met andere diakenen.

en Diakonia als informatiebronnen. Nu moet zoiets groeien. Dat zal ook gebeuren als diakenen betrokken blijven. Kijk daarom al eens op www.linkedin.com of er iets interessants staat. Remco van de Pol is als stagiair voor Kerk in Actie bezig met social media.


7

Op het spoor van

Getroffenen door bezuinigingen Hoe kom je als diaconie op het spoor van mensen die getroffen worden door de overheidsbezuinigingen? Recente peilingen bij diaconieën laten zien welke hulpvragen toegenomen zijn en om welke groepen het gaat. Wat kan de diaconie doen? Tekst: Jan Willem Menkveld Foto: Jan Boeve/HH

H

et is niet zo dat er nu pas, in crisistijd, door de overheid bezuinigende maat regelen worden toegepast. In de jaren tachtig werd ook de bekende tering naar de nering gezet. Sindsdien is het inkomen van mensen die rond het sociaal minimum leven nauwelijks omhoog gegaan. Van hen weten we dat het dan bijna onvermijdelijk is dat ze schulden maken om te overleven.

Welke hulp en hoeveel? Een peiling bij diaconieën laat zien dat hun financiële bijdragen vooral kosten voor wonen en levensonderhoud betreffen. In een aantal situaties was sprake van een forse stijging van het totaalbedrag aan financiële hulpverlening. Daar staan incidentele dalingen tegenover. De toename zit in solidariteitsfondsen (+25%), kerstpakketacties (+25%) en voedselbankhulp (+25%). Ook is

Een vrouw van 83 jaar loopt achter een rollator vol met kranten die zij iedere week bezorgd om naast haar AOW wat bij te verdienen.

8


er meer schuldhulpverlening, o.a. door de initiatieven vanuit SchuldHulpMaatje (+25%).

Kwetsbare groepen Kerken helpen vooral alleenstaande ouders (51,8%) en mensen zonder betaald werk (48%). Andere veelvoorkomende groepen zijn ouderen, asielzoekers en mensen met psychische beperkingen.

Over welke maatregelen gaat het? De crisis heeft alles op scherp gezet in de bezuinigingen op de sociale zekerheid. Het vorige kabinet was al bezig met aanpassingen. Er lag een mooi ontwerp voor het samenvoegen van verschillende wetten in één overzichtelijke wet (Wet Werken naar Vermogen). Meer afstemming en kostenbesparing door efficiëntie zou ten goede komen aan de doelgroepen. Een goede gedachte, want problemen van bureaucratie en langs elkaar heen werkende instellingen zijn bij diaconieën bekend. Helaas blijft er niet veel over van de goede aanzet. In crisistijd lijkt de aanpassing vooral kosten besparing in te houden. Belangrijkste wijzigingen sociale zekerheid: • Geleidelijke afschaffing dubbele heffingskorting voor uitkeringsgerechtigden. • Samenvoegen Wet werk en bijstand (WWB) en Wet investeren in jongeren (WIJ). • Inkomens- en vermogenstoets naar huishouden. • Verlaging inkomensgrens gemeentelijk minimabeleid op 110% van sociaal minimum. • De Wajong wordt alleen toegankelijk voor duurzaam en volledig arbeidsongeschikten.

Wees alert! Kerk in Actie roept diaconieën op alert te zijn op signalen van mensen die buiten de boot vallen. Om diakenen daarbij te helpen is er een Alert-map gemaakt. De map is te downloaden via www.kerkinactie.nl/alert.

• Afbouw banen in de sociale werkvoorziening van 100.000 naar 30.000. Belangrijkste maatregelen rond de zorg: • Het Persoonsgebonden budget verdwijnt bijna geheel. • Verhoging premie zorgverzekering. • Verkleining basispakket zorg verzekering. • Verhoging eigen bijdragen en eigen risico’s. • Verlaging zorgtoeslag. • Verlaging tegemoetkomingen volgens de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg). Invoering inkomensafhankelijkheid. • In de AWBZ worden kosten voor wonen, zorg en begeleiding gescheiden. De kosten voor begeleiding moeten mensen zelf gaan opbrengen. Bewoners in tehuizen moeten huur gaan betalen. • Eerste twintig fysiotherapie behandelingen zijn voor eigen kosten. Vergoeding psycho therapie beperkt tot dertig behandelingen. • Hogere eigen bijdrage in de geestelijke gezondheidszorg; minder vergoedingen in de eerstelijns psychologie. • Verhoging eigen bijdrage consultatiedienst tweede lijn.

De volledige lijst met maatregelen staat op www.rijksoverheid.nl, www.cg-raad.nl of www.pgb.nl.

Gevolgen Bezuinigingen op het PGB, de sociale werkvoorziening, de Wajong en hoger eigen risico; de maatregelen stapelen zich op voor bepaalde groepen. Daardoor verslechtert hun positie verder ten opzichte van mensen zonder beperking. Zo geldt voor ggz-cliënten dat ze naast de verhoging van eigen zorg-bijdragen ook getroffen kunnen worden door de aanscherping WWB. Mensen met een lichte verstandelijke beperking hebben niet langer recht op begeleiding uit de AWBZ. Problemen in de thuissituatie hebben hun invloed op mogelijkheden om aan het werk te komen of te blijven. Hun deelname aan de samenleving zal daardoor inperken. Jongeren met meervoudige problemen worden snel de dupe van vier weken wachten op een uitkering. Veel jongeren met een arbeidshandicap zullen niet meer in aanmerking komen voor een uitkering omdat ze thuis- of samenwonen. Huidige Wajongers met arbeidsmogelijkheden gaan 5% in uitkering achteruit. Mensen die aangewezen zijn op de Sociale Werkvoorziening komen daar slechts bij uitzondering terecht. Grote groepen belanden daardoor achter de geraniums.

Wat kan de diaconie doen? Vergroot alertheid Vergroot de alertheid onder kerk leden en pastorale bezoekers. Geef hen informatie over de bezuinigingsplannen en welke mensen het hierdoor moeilijker krijgen. Agendeer dit thema op de vergadering van de kerkenraad en deel de verantwoordelijkheid. Stel aan de orde dat in deze tijd van onzekerheid extra pastorale aandacht, luisterende oren en open handen nodig zijn om signalen in en buiten de kerk op te vangen. Maak met ouderlingen, predikanten of kerkelijk werkers plannen hoe extra aandacht te realiseren. Zoek samenwerking Bedenk met welke kwetsbare groepen in kerk en samenleving, maatschappelijke organisaties of sleutelfiguren contact van belang

is. Denk aan ouderenbonden, belangenorganisaties, maatschappelijk werk, scholen, buurtwerk, ggzinstellingen, pastoraat in justitiële instellingen, ziekenhuizen en psychiatrie, wijkverpleging en thuiszorg. Op veel plaatsen in het land zijn diverse netwerken actief zoals een Lokale Sociale Agenda, een Armoede Platform of een Armoede Coalitie. Richt een comité van waakzaamheid op Richt vanuit de kerkgemeenschap een waakzaamheids- (of armoede alertheids)comité op dat de eigen geloofsgemeenschap activeert. Bereid samen een diaconale zondag voor met aandacht voor gevolgen van de bezuinigingen kwetsbare groepen. Een volgende stap kan zijn via diaconale platforms en kerkelijke samenwerkingsverbanden een plaatselijk comité van waakzaamheid op te richten. Met als taak: kritisch volgen wie in de omgeving getroffen worden door de bezuinigingen en wegen zoeken voor oplossingen. Blijf dicht bij mensen Inventariseer de contacten die er zijn met mensen in kwetsbare (financiële) posities binnen de kerk, inloopgelegenheid, diaconaal project, voedselbank, platform of samenwerkingsverband. Ga langs bij een sociale werkplaats en praat met personeel over hoe men er aan toe is. Neem contact op met plaatselijk overleg van mensen met een beperking. Kortom: trek er op uit om mensen te ontmoeten. Schep ontmoetingsplaatsen Organiseer ontmoetingen waarin gesprek, verhalen en informatie gedeeld kan worden. Betrek daarin lokale kartrekkers die je kunt vragen om een reactie te geven op de plannen. Vraag de lokale overheid om veranderingen toe te lichten. Organiseer kleinschalige keuken tafelgesprekken. Vraag plaatselijke bestuurders en politici hieraan mee te doen. Speel een armoedespel tijdens de catechese of een budgetspel op een gemeenteavond. Organiseer een film- of theateravond. Zie ook www.armekant-eva.nl. Spreek je uit De landelijke kerken zullen zich via de media uiten over de bezuinigingen. Kijk daarvoor op de sites

www.kerkinactie.nl, www.raadvankerken.nl en www.armekant-eva.nl. Gebruik deze teksten om als plaatselijke kerk je zorgen openlijk te uiten richting lokale overheid en samenleving. Dit kan door het inzenden van een open brief aan media of door het aanbieden van een signaalboodschap aan de verantwoordelijke wethouder, burgemeester en politieke partijen. Zoek persoonlijke verhalen om dit te illustreren. Doe mee aan acties Doe als diaconie mee aan bijvoorbeeld de actie Laat ze niet vallen (www.laatzenietvallen.nl) of Stop de Stapeling. Kijk op www.kerkinactie.nl/bezuinigingen voor lopende acties en voor het updaten van actuele aanpassingen van bovengenoemde maatregelen.

Wat doet Kerk in Actie? Kerk in Actie voert actieve lobby richting de landelijke overheid om verbetering en vernieuwing tot stand te brengen. Ze werkt daarbij samen in grotere verbanden, zoals de Sociale Alliantie. Kerk in Actie maakt ook deel uit van het landelijke project Schuldhulpmaatje. Daarnaast steunt Kerk in Actie goede praktische projecten en activiteiten die direct de kwetsbare mensen ten goede komen. Diaconieën kunnen gebruik maken van advies en maatwerk direct aan ‘huis’ in de eigen regio door een gemeenteadviseur uit te nodigen. Zij worden daarin ondersteund door Kerk in Actie. Jan Willem Menkveld is projectmanager Kerk in Actie, team binnenlands diaconaat.


9

op de stoep bij

Mechteld Jansen Mechteld Jansen is opgegroeid in de jaren ’60 en ’70, de tijd van omwenteling, van vragen stellen, ook in kerken. Dat versterkte haar keus om theologie te gaan studeren. Als hoogleraar missiologie in Utrecht houdt ze zich bezig met het missionaire werk van de kerken. Er zijn duidelijke raakvlakken met diaconaat. Tekst: Sjon Donkers Foto: Jaap de Jager

N

a haar studie wordt Mechteld predikant. Samen met haar man (arts) gaat ze vanuit de kerken in het buitenland werken. Ze komen terecht in een missiepost, met een kleine school, kleine kerk en ziekenhuisje in Kameroen. Mechteld: “Daar heb ik geleerd om mijn eigen grenzen nog verder op te rekken. Alles is daar anders en tegelijkertijd is er ook iets dat allen met allen delen. Dat is voor mij een belangrijke lijn geworden: geldt ónze geloofsleer voor iedereen of geldt dat voor iedereen ánders? Dit soort vragen werden heel scherp voor mij.” We constateren tijdens het gesprek dat we in een tijd leven waarin grenzen vaak juist krampachtig verdedigd worden. Mechteld stelt daar tegenover dat vertrouwen op Christus je bevrijdt van angst. “Hoe dieper je verankerd bent in Christus, hoe meer je je grenzen open durft te stellen.” Als voorbeeld vertelt ze dat ze eens meemaakte dat mensen niet mee durfden te gaan naar een moskee omdat ze hun schoenen uit moesten doen en ook nog eerbied betonen aan een andere god. Mechteld: “Maar het kwam eigenlijk neer op angst: als ik me daarin begeef, dan val ik uit die beschermde hand van God of Christus, uit de vertrouwdheid.”

Geloofsvertrouwen Mechteld formuleert bedachtzaam. Zorgvuldig zoekt zij naar woorden. Ook op mijn vraag waar zij haar geloofsvertrouwen vandaan haalt. “Ik denk dat mij altijd het diepst geraakt heeft dat God geen machtige toffe peer is, maar iemand die als het er op aankomt, mee ten onder

10


wil gaan. Dat bedoel ik met het woord Christus. We noemen deze verschijning van God alleen maar Christus omdat Hij nergens aan hecht, ook niet aan zichzelf. Hij gaf alle eer en alle glorie op. Ook alles wat wij voor triomfantelijks aan hem hebben weten toe te schrijven in de loop van de kerkgeschiedenis. Er is niets triomfantelijks aan Hem.” Ter illustratie vertelt ze over een Australische bisschop in Zuid-Afrika die zich solidair had verklaard met het ANC en zo in de apartheidstrijd terecht kwam. Op een gegeven moment kreeg hij een bombrief en verloor zijn beide handen. Mechteld: “Hij heeft aan beide handen een haak, wat een vreselijk gezicht is. Je kan nooit meer iemand een hand geven, een kruis slaan, niemand aanraken zoals je mensen zou willen aanraken. Bisschop Tutu zei toen

hebben: dáár zie ik de Christus. Juist in die kwetsbaarheid, zwakheid, afhankelijkheid. Dat zit niet alleen in armoede, maar ook in sociaal isolement. Ik heb bewondering voor diakenen die dat soort dingen zien.” Diaconaat en missionair werk zijn voor haar daarom twee handen op één buik: “De kern van beide is dat je je voortdurend afvraagt waar mensen van gered moeten worden. Dat hebben we gemeen met diaconaat dat ook begint met de constatering dat de wereld voor de meeste mensen geen veilige woonplaats is.”

Ooggetuigen Ze citeert uit 1 Petrus 3 “Wees altijd bereid verantwoording af te leggen van de hoop die in ons is. Dát is op het ogenblik de kerntekst van ons werk. Het betekent dat je ooggetuige bent van wat God bezig is te

“Alles is anders, en tegelijkertijd is er ook iets dat allen met allen delen.” tegen hem: ik zie de Christus in jou. Vooral wanneer jij met die beide handen het avondmaal uitreikt. Dát komt bij mij binnen: Christus in mensen.”

Diakenen “Ik denk dat diakenen dat ook zien. Diakenen zien niet alleen de mens die zich groot houdt”, zegt Mechteld, “maar ook de mens die het gehoorapparaatje van 500 euro in zijn oor houdt, want anders is die mens nergens. Als die mens dat apparaatje niet meer kan betalen bijvoorbeeld, dan is die mens kapot. Ik denk dat diakenen dát gevoel

doen in de levens van mensen. Dat mensen uit de armoede getild worden, dat mensen het goede loket vinden bij de burgerlijke hulpinstanties. Dat is een verhaal van hoop. We moeten getuigenis afleggen van die hoop die in ons is, dat mensen toch tot hun recht zullen komen.” “Ooggetuige zijn heeft ook te maken met anders zien. Als je de hoop ín je hebt, dan zie je anders. Of je ziet de dingen anders. Ik weet dat diakenen dat ook oefenen. Dat zij net iets meer achter de voordeur kijken, of achter iemand kijken die er wel altijd netjes uitziet, maar waarvan zij we-

ten dat hij of zij nauwelijks rond komt. Dat geeft ook een switch aan het begrip getuigenis. Het gaat niet zozeer om ‘bekeren’, maar om getuigenis afleggen van waar ik naar toe gekeerd ben geraakt.”

Leven op liedjes Mechteld vindt het voor zichzelf belangrijk dat er een groepje is waarmee ze kan zingen, bidden, lachen en liturgisch samen-zijn: “Dat voedt me. Ik leef op liedjes, op nieuwe liederen.” Als voorbeeld noemt ze het lied uit Iona ‘Zij zit als een vogel’. Op mijn vraag welk bijbelverhaal haar lievelingsverhaal is, antwoordt ze bedachtzaam: ”Misschien toch het verhaal van de man die door al die duivels bezeten was en die daar zo rondzwierf bij de graven en aan de kettingen was gelegd en steeds losbrak. Omdat de getormenteerde mens van nu daar zo op lijkt. Als Jezus vraagt: hoe heet je, antwoordt hij: ik heet legio.” Ze vervolgt: “Er huizen zoveel namen, zoveel identiteiten in ons. Al die dingen die spoken in je hoofd. Jezus zegt dan: kom maar hier. Je bent een geliefd iemand voor mij. Ik zet je als persoon weer in elkaar, als het ware. Je bent weer een jij. Een mens. En daarmee is ‘ie genezen. Als mensen zijn we allemaal van die legio-mensen. Bedreigd door wanorde. We worden niet allemaal zo ziek als deze mens, maar we herkennen zijn ziektebeeld wel. Op de een of andere manier willen wij ook een integratie in onszelf tot stand brengen.” Ze verwijst naar de versie van Karel Eijkman in de kinderbijbel Woord voor Woord waarin staat: ‘Laat heel dat legioen maar kletsen, als je bij mij bent, ben jij weer jij’. Mechteld: “Dat is zo ontroerend. En ook een heel diaconaal verhaal!” Sjon Donkers is lid van de redactieraad Diakonia


11

actueel

Landelijke Diaconale Dag 2011 Meer op www.kerkinactie.nl/impressieldd

12



13

Foto's en compilatie: Gerrit Groeneveld

Uit de praktijk

“Ik realiseerde me hoe goed we het eigenlijk hebben” Bewustwording in Woerden werkt Het idee is charmant in z’n eenvoud: als je iets koopt dat voor jou echt een luxe is, stort je een percentage van het aankoopbedrag als extra gift op de rekening van de diaconie. De gereformeerde kerk van Woerden kwam twee jaar geleden met dit plannetje. Het blijkt aan te slaan. Tekst en foto's: Margot Berends

E

rik van der Velde (voorzitter van de diaconie) en Hans van Oostenbrugge (zwo-diaken) vertellen erover. “De actie is gericht op mensen die zich luxe dingen kunnen permitteren. Wat je zelf luxe vindt, is helemaal persoonlijk. Voor de een is dat een derde vakantie, voor de ander een mooiere wasmachine. Het gaat om dingen waar je best zonder kunt. We hebben het dus niet over iemand die uit pure noodzaak die nieuwe wasmachine aanschaft. Het idee is: je gunt jezelf iets leuks, iets extra bijzonders, en je laat iemand anders daarvan meegenieten, via de diaconie.”

Tienden-de-lux “Het project heet Tienden-de-lux. Vanuit de bijbelse notie van het weggeven van een tiende van je inkomen, hebben we dat percentage als voorbeeld gegeven. Maar ieder ander percentage is natuurlijk ook goed. Voorop staat dat iedereen geheel vrij is in wat hij of zij eventueel geeft. En tegelijk proberen we met dit project bewustwording

Hans van Oostenbrugge (links) en Erik van der Velde.

14


Een luxe koffiemachine. Tien procent van de koopsom kan wel oplopen tot tweehonderd euro. te bevorderen. Bewustwording over hoe goed wij het eigenlijk hebben ten opzichte van anderen. Ook maakt deze actie dat je bewuster geniet van die nieuwe aankoop.” Voor het Tienden-de-lux-project zijn drie goede doelen uitgezocht die gerelateerd zijn aan de directe bestrijding van armoede. Wie geld stort, kan aangeven voor welk goed doel hij of zij dat wil bestemmen. De diaconie koos voor deze werkwijze om te kunnen nagaan hoe groot de respons is en of de actie al dan niet aanslaat. Ook realiseert de gulle gever zich daardoor dat de gift éxtra moet zijn en niet ten koste van collectes, de vrijwillige kerkelijke bijdrage of andere acties mag gaan. En het werkt: er wordt gestort. Bedragen die variëren van een tientje tot honderd euro. Na twee jaar staat de teller op ruim tienduizend euro.

Wat een luxe Het idee ontstond twee jaar geleden bij de toenmalige secretaris van de Woerdense gereformeerde diaconie, Fred Drieënhuizen. Hij vertelt: “Ik bezocht een informatieavond voor liefhebbers voor een gemeentereis naar het MiddenOosten. De belangstelling was enorm. Binnen de kortste keren was de reis die avond al volgeboekt. Ik realiseerde me hoe goed we het eigenlijk hebben. Wat een luxe bij velen om zomaar zo’n reis te kunnen betalen! Toen bedacht ik dat je van mensen die zich zo’n uitgave kunnen permitteren eigenlijk best tien procent van de reissom zou kunnen vragen, als extraatje, om de armoede te helpen bestrijden. Maar dat durfde ik op dat moment nog niet te opperen. Later, na overleg in de diaconie, wel. Begrijp me goed, ik wil niemand een schuldgevoel aanpraten – niet over de luxe waarin iemand leeft en ook niet als iemand

níét zou willen meedoen met zo’n project. Maar als je het over werelddiaconaat hebt, dan ligt hier een prachtkans van bewustmaking van gemeenteleden, inclusief mijzelf.”

Extra gift in crisistijd? In 2009 was – op initiatief van de Woerdense kerken – Woerden tot ‘millenniumgemeente’ uitgeroepen. Het Tienden-de-lux-project paste prima in het streven om de millenniumdoelen te halen: een daarvan is het verminderen van de armoede. In datzelfde jaar begon de crisis. Was het wel een goed moment om extra giften te vragen? Zo vroeg de diaconie zich af. Maar tegelijk besefte men dat juist de allerarmsten door die crisis getroffen zouden worden. Bovendien is het verschil tussen echte armoede en wat de rijke van de crisis merkt, schrijnend. Geen reden dus om het Tienden-plan in de ijskast te zetten, integendeel, zo betoogde de diaconie.

Bredere opzet Intussen is het idee opgevat om de actie breder op te zetten, met alle kerken in Woerden. Juist de vrijblijvendheid en het laagdrempelige maakt het een makkelijk uitvoerbaar project. “Gewoon een paar honderd extra boekjes afdrukken en verspreiden en aandacht vragen voor het idee achter de Tiendende-lux”, zegt Erik van der Velde nuchter. “En als je er niks van wilt weten, gooi je het boekje bij het oud papier. Gemakkelijk zat.” Het enige werk dat erin zit, is het maken van een toelichting in een foldertje en het regelmatig erover schrijven in de kerkbladen. En af en toe een goed doel toevoegen, om een her-

Nóg meer genieten van champagne door een percentage van de prijs weg te geven. nieuwde aandacht op gang te brengen.

Het is een stukje bewustwording en that’s it.”

Afkopen schulden?

Van Oostenbrugge vult aan: “Ik heb een tijdje in Indonesië gewoond – voor onderzoek. Toen ik terugkwam naar Nederland heb ik nog een poos alles omgerekend in maandsalarissen van die mensen daar. Maar dat is wel funest, dat kan je lamleggen. Je moet toch een goede balans zien te vinden tussen zelf mogen genieten en op een verantwoorde manier met je rijkdom omgaan.”

Maar is het doneren van een percentage bij een luxe aankoop niet ook een beetje een afkopen van schuldgevoel? Erik van der Velde: “Tja, als je lang nadenkt over de luxe waarin je leeft… Ik heb lekker gegeten vanavond en er zijn een heleboel mensen in de wereld die dat niet hebben gedaan. Maar moet ik het dan maar laten? Ach nee, ik ben blij met wat ik krijg en ik probeer er bewust mee om te gaan. Dat kan via deze actie. Ik laat andere mensen meegenieten van de rijkdom die ik heb en daarna stoppen bij mij de gedachten. Laat het asjeblieft geen aflaattraject worden, het is gewoon een simpel, eenvoudig en klein gebeuren. Dat vind ik het leuke eraan, het is ongedwongen, niet moeilijk, niet zwaarwegend, niet ingewikkeld.

Van der Velde: “Als ik vanavond een flesje wijn zou opentrekken en ik leg daarvan een euro apart, dan sta ik erbij stil dat het een luxe is. Het project is niet bedoeld om je tegen luxe af te zetten, maar luxe krijgt gewoon een extra dimensie. Dat vind ik mooi.” Margot Berends is freelance journaliste en fotografe.

Passage uit de introductietoespraak in 2009, gehouden in de gereformeerde kerk te Woerden door de toenmalige secretaris van diaconie, Fred Drieënhuizen. “Onze luxe: laten we die voorlopig maar als een gegeven accepteren, met dankbaarheid. Maar mag er naast die dankbaarheid (of als blijk daarvan) ook iets méér zijn? Ja, zult u zeggen, maar wij doen al zo veel!! (…) Moeten we van die diaconie dan nog meer doen? Ons antwoord op die vraag is: ‘Dat hangt helemaal alleen af van uw eigen mogelijkheden en uw eigen oordeel. (…)’ Het plan is níét voor mensen die financieel maar net rond kunnen komen. Wij weten als diakenen als de besten waar financiële noden liggen bij mensen. Hen willen we met ons plan geen verplichtingen op leggen, en ook geen morele schuldgevoelens aanpraten!! Het gaat om de anderen.” Fred Drieënhuizen


15

1 vraag, 3 diakenen

Hoe betrekken jullie je kerkelijke gemeente bij het diaconale werk?

Rineke Kuijper

Gert Leemkuil

Adriaan Vonk

Bij het overdenken van de vraag hoe diaconaat in onze gemeente leeft en hoe de gemeente erbij betrokken is, komen er wisselende reacties bij mij boven. Als diakenen krijgen wij alle ruimte om zaken aan de orde te stellen, dingen te organiseren en collectes toe te lichten in de diensten. Toen wij de beslissing hadden genomen om Interactief mee te doen, reageerde men positief op het feit dat er een duidelijk, langer durend project was dat de aandacht vroeg. In de tijd dat dit project loopt, wordt goed aan acties meegedaan.

Enny Fransen is de diaken in onze wijkraad die zich speciaal bezighoudt met de interne en externe communicatie. Alles wat wij als diaconie aan de kerkelijke gemeente kwijt willen, loopt via haar. Zij schrijft zelf teksten of redigeert de teksten van anderen. Elke 14 dagen komt ons kerkinformatieblad De Kerkentrommel uit. In vrijwel elk nummer vraagt Enny aandacht voor diaconale activiteiten en die variëren van uitnodigingen voor ons maandelijkse inloopuur tot hulpvragen voor bijvoorbeeld de stroopwafelactie, het maken kerst- of paasattenties of het helpen boodschappen doen met iemand die een lichamelijke beperking heeft.

Onder het motto ‘Ieder gemeentelid een diaken’ willen wij werken aan een gemeente die bewust diaconaal is. We verbinden diaconaat met pastoraat door de diaconale antenne te versterken van hen die veel bezoekwerk doen. Diakenen draaien mee in de wijken en voor ouderlingen en wijkcontactpersonen organiseerden we een thema-avond over de Wmo.

uit Zwijndrecht

In de vier wijken in onze gemeente zijn er overigens wel verschillen te constateren. In de loop van de tijd hebben we best veel onderwerpen naar voren kunnen brengen, soms als wijk, soms in heel Zwijndrecht (verschillende modaliteiten), soms met andere kerken samen. De respons is, uiteraard, wisselend. Hoewel er in een enquête over gebruik van het kerkgebouw teleurstellend weinig animo was voor diaconale doelen, heeft men wel direct de kerk ter beschikking gesteld aan de Voedselbank en meldden vrijwilligers zich spontaan. Het is steeds de vraag hoe je mensen aanspoort tot nadenken over een onderwerp en in actie te komen daarvoor. Het blijkt dat kleine concrete zaken meer aanslaan dan grotere, meer complexe onderwerpen, zoals bijvoorbeeld duurzaamheid. Conclusie: Het blijft een voortdurende uitdaging elkaar te ‘prikkelen’.

16


uit Hoogeveen

Daarnaast zijn we in de erediensten ook duidelijk aanwezig met diaconale mededelingen over de collecten en over de bestemming van de bloemengroet. Van tijd tot tijd vragen we ook voor andere diaconale activiteiten aandacht. Indien mogelijk worden die vragen ondersteund met een beamerpresentatie tijdens het collecteren. In de plaatselijke huis-aan-huisbladen attenderen we maandelijks alle inwoners van onze gemeente op het diaconale inloopuur. Enny stelt daarin iedere keer een ander thema aan de orde. We merken dat deze artikelen door de bezoekers van het inloopuur, zeker door de niet kerkelijk betrokken gasten, vaak goed gelezen worden.

uit Soest

Het jaarthema in onze kerk is ‘Lichtge-Raakt’. Wij sluiten aan met ‘Duurzaamheid raakt ons allemaal’. In de startweek betrokken wij de gemeenteleden via diverse activiteiten, zoals online je voetafdruk meten, een film over de gevolgen van ons gebruik van de aarde vanuit de hemel gezien, een fotowedstrijd, een gemeentemaaltijd, een avond met weerman Reinier van de Berg en workshops voor de kinderen. Dat alles had als doel de bewustwording verder op gang te brengen dat er iets moet veranderen. Wij kregen leuke reacties en er ontstonden goede gesprekken. Diaconaat hangt nauw samen met doen maar ook met naar buiten gericht zijn. Die aansluiting naar buiten vinden is nog niet zo eenvoudig. Op dit moment wordt gewerkt aan een diaconale website. Onze jeugddiaken onderhoudt contact met jongeren. Bij de jongeren geldt vooral kennen en gekend worden. Wij moeten dus herkenbaar zijn en gemeenteleden kennen. Dat bevordert de betrokkenheid en het vertaalt zich onder andere in een toename van diaconale vrijwilligers.

minicursus

Diaconaat op de kerkenraad De gemeente is een plek waar zichtbaar kan worden hoe een leven vanuit gerechtigheid en barmhartigheid eruit kan zien. Jezus roept ons daartoe op en daar is iedereen bij nodig, diakenen, kerkenraadsleden, gemeenteleden. Iedereen, de hele gemeente! De eerste stap is die van diaconie naar kerkenraad. Daarover gaat deze minicursus. Tekst: Beppie van der Waal Foto's: Rademaker / HH en Freek Visser

Als gemeenteadviseur geef ik regelmatig cursussen Diaconaat en cursussen Pastoraat. In beide cursussen noemen de deelnemers (diakenen en ouderlingen) vaak dat ‘omzien naar elkaar’ essentieel is in de christelijke gemeente. Persoonlijke aandacht voor de hele mens in al haar facetten vinden ambtsdragers onontbeerlijk voor de gemeente die zich naar haar Heer noemt.

Op het spoor komen Tegelijkertijd hoor ik ook heel vaak: “Hoe komen wij mensen op het spoor die in problemen, in nood zitten?” En “Wij zien geen armen om ons heen.” Of “Wij verwachten wel dat er in onze gemeente ook mensen eenzaam zijn, maar hoe komen wij erachter wie dat zijn?” Het ontdekken van ‘nood’ en van de mensen die het treft, wordt door velen als een hele (moeilijke!) uitdaging gezien. De alledaagse praktijk ervaren ambtsdragers vaak als weerbarstig. Mensen laten zich niet snel van hun kwetsbare kant

kennen, er is soms weinig tijd en bovendien… in de praktijk doen diakenen lang niet altijd aan bezoekwerk, zeker niet iedereen. De belangrijkste vraag van diakenen en ouderlingen is daarom: hoe kunnen wij signalen opvangen van mensen die ‘in nood’ zitten? Het is duidelijk dat diakenen en ouderlingen ‘met ontferming bewogen’ willen zijn en dat ze daarnaar willen handelen. Tegelijk is duidelijk dat er een kloof gaapt tussen droom/ verlangen en werkelijkheid. En die kloof moet overbrugd worden.

In stilte? Nog een lastige eigenschap van diakenwerk. Diakenen werken vaak liever in stilte en op de achtergrond. Daardoor weten veel mensen, ook kerkenraads-en gemeenteleden, eigenlijk niet precies wat diaconaat is en hoe mensen soms vermalen raken tussen regels en wetten. Of in welke schrijnende (financiële) situaties sommige mensen leven. Zij, kerkenraad en gemeenteleden, moeten dus worden regelmatig bijgepraat. De uitdaging is daarom

iets uit de diaconie te laten horen, uit je schulp te kruipen en met kerkenraad en gemeente te delen hoe onze samenleving in beweging is op sociaal vlak. Maar… hoe doe je dat? Hieronder staan aandachtspunten voor de beantwoording van deze vragen. Ze zijn me aangereikt door diakenen, uit hun praktijk van alledag.

Aandachtspunten – uit de praktijk van diakenen Wen er nooit aan “Er was eens predikant die net bevestigd was in een verpauperde wijk van een grote stad ergens in Amerika. Op een morgen stond hij bij het raam van de hal van de kerk en keek uit over de straat waar hij daklozen en junks zag staan en blowende en drinkende jongeren zag rondhangen. Tranen rolden hem over de wangen. De koster kreeg het op een gegeven moment in de gaten en probeerde hem te troosten met de woorden: "Ach dominee, trek het u niet aan, over een half jaar bent u daar wel


17

minicursus

komt te staan die van een laag inkomen moet rondkomen. Het gevolg? De kerkenraad wilde meer weten over armoede. En zij besloot bezoek- en contactpersonen uit te leggen hoe zij gevoeliger kunnen worden voor signalen. Een andere diaconie stelt per jaar een beleidsonderwerp vast voor bespreking in de kerkenraad. De diaconie werkt dat gedurende het jaar uit en rapporteert daarover aan de kerkenraad.

Veel mensen voelen zich eenzaam. aan gewend." Waarop de predikant zegt: "Ja, dat weet ik. Daarom huil ik juist." (Uit: Cursus Basiscursus Diaconaat)

Deel nieuws en gezichten Deel met elkaar wat er zoal aan nieuws op je afkomt, over knel situaties, problemen van mensen en of je ‘er een gezicht bij krijgt’. Bij een cursus Diaconaat, in een grote stad, vertelde één van de deelnemers dat ze in de thuiszorg werkte; een ander was wijkverpleegkundige geweest. Wat ze daar hoorden en zagen… Dat gaf veel stof tot onderling gesprek en ze wilden met de bezoekers uit hun gemeenten bespreken hoe je signalen op kunt vangen. Deel met de kerkenraad? Bespreek in de diaconie welk diaconale actualiteiten je wilt delen met de hele kerkenraad. In een diaconie die de cursus Armoede volgde, ontstond het idee om de kerkenraad een half uur te vragen om te vertellen wat hen had geraakt in de cursus. Dat lukte. Met de kerkenraadsleden speelden ze daarop het Budgetspel. De kerkenraad ervoer zo aan den lijve voor welke moeilijke (soms bijna onmenselijke) keuzes iemand

18


Zet kerkenraad op de diaconie-agenda Maak vóór iedere kerkenraads vergadering een lijstje met dingen die de kerkenraad moet weten. Niet overal is diaconaat een apart agendapunt. Soms staat het diaconale werk zelfs onder het kopje ‘rapportages’ tussen bijvoorbeeld bazar en bloemenactie. Dat doet natuurlijk geen recht aan de plaats die diaconaat in zou moeten nemen in de kerkenraadsvergadering. En daarmee vaak ook in de gemeente. Diaconaat is een roeping van de hele gemeente! Een idee uit de praktijk: zet in ieder geval jaarlijks het jaarverslag van de diaconie als apart punt op de kerkenraadsagenda. En spreek uitgebreider over diaconale onderwerpen die actueel zijn. Zet diaconaat op de kerkenraad-agenda Kerkenraden moeten weten wat de diaconie doet. Maar zeker zo belangrijk is dat er draagvlak is in de kerkenraad voor het werk van de diaconie. En interesse voor de overwegingen rond vraagstukken en oplossingen daarvan, die de diaconie kiest. Belangrijk is daarbij dat de kerkenraad klankbord is voor de diaconie. Dat kan gaan over allerlei diaconale kwesties, van diaconale inzamelingen op het collecterooster, de kerkdienst met biddag voor gewas en arbeid, tot de noodzaak van een kerst pakkettenactie. Diakenen zijn de aanjagers van diaconaat in de gemeente. En een gemeente die geraakt is, komt in beweging! Breng diaconaal thema op de kerkenraad Stel regelmatig een diaconaal thema aan de orde op de kerkenraad.

Zoals: Wat voor gemeente willen wij zijn? Voor wie willen wij aandacht hebben? Hoe kunnen wij dat concretiseren? Een diaken vertelde bijvoorbeeld op een cursusavond dat er overleg was in de kerkenraad over méér diaconale inzamelingen op het collecterooster. Van eenmaal per maand naar tweemaal. (Diaconieën met iedere zondag een diaconale collecte knipperen nu vast met hun ogen!) Zij had als argument dat er veel nood is onder mensen en dat het goed is om meer ‘naar buiten’ te kijken. Zij zegde toe te onderzoeken hoe het geefgedrag van de gemeente was. Wat bleek? De diaconale inkomsten stegen en vergeleken met het vorige jaar werden ook de bijdragen aan de andere inzamelingen hoger. De gemeente waardeerde de diaconale inzet! Een andere diaconie spreekt over een thema dat ook pastoraat raakt, zoals eenzaamheid, mantelzorg of huiselijk geweld. We horen en lezen dat veel mensen zich eenzaam voelen, dat steeds meer mensen intensieve zorg voor een dierbare op zich nemen en dat ouderen en kinderen mishandeld worden. Hoe komen wij hen met elkaar op het spoor, hoe gaan wij om met die signalen en hoe houden wij elkaar op de hoogte? Welke rol kan het wijkteam hierin spelen? Het gesprek in de kerkenraad kan ook gaan over hoe ouderling en

Voor een kerkgebouw stond een groot Christusbeeld. In het laatste oorlogsjaar werden de handen van de Christusfiguur eraf geschoten. 't Onttakelde beeld leek een aanfluiting voor het christelijk geloof, totdat... totdat iemand na de oorlog een bord voor dit kapotgeschoten beeld plaatste. Op dit bord stond te lezen: "Wij zijn Uw handen!" Misschien heeft de man, de vrouw die dit schreef er in gedachten wel bij gezongen: "Neem mijn handen, maak ze sterk, trouw en vaardig tot uw werk.” (Uit: Cursus Basiscursus Diaconaat)

diaken beiden een rol kunnen spelen na een overlijden. Na pastorale aandacht kan ook diaconale aandacht nodig zijn. Hoe stem je dat af? Nog een idee uit de praktijk: geef eens een diaconale uitleg bij een bijbeltekst als vergaderopening. Rust pastorale bezoekers toe Een wijkteam kan een grote rol spelen om mensen in nood op het spoor te komen. Inventariseer met elkaar welke signalen er zoal opgepikt kunnen worden en om welke nood het gaat. Is de vloerbedekking tot op de draad versleten? Kan iemand niet meer op z’n benen staan van vermoeidheid? Gaan de kinderen niet mee op schoolreis? Zijn vader én moeder overdag thuis? Het kúnnen signalen zijn van armoede, werkloosheid of overbelasting. Vraag bezoekers bijvoorbeeld eens een tijdje extra alert te zijn op: mantelzorgers, en weer een andere keer op mensen die betaald werk zoeken, mensen met een handicap of ouderen die op vakantie willen.

Genoemd naar Christus In de gemeente van Christus kan in deze tijd en in deze samenleving zichtbaar worden hoe een gemeente leeft zoals haar Heer leefde. Hij zag liefdevol om naar alle mensen die hij ontmoette en Hij had in de dingen die hij deed altijd het heil van mensen op het oog. Van Hem staat meerdere keren in de Bijbel geschreven dat Hij een mens aanziet en met ontferming bewogen is (NBG-vertaling). Hij ziet de rijke jongeling aan die Hem vraagt hoe hij het eeuwige leven kan krijgen. En in Matteüs 9 vanaf vers 35 ziet Hij een grote groep vermoeide en verdwaalde mensen. Zij raken hem! Hij verkondigt ze het evangelie en geneest hen van alle ziekte en kwaal. Bij Jezus horen woord en daad altijd onlosmakelijk bij elkaar. Jezus wordt door een mens in nood diep in zijn hart geraakt en Hij komt in beweging! (Uit: Cursus Basiscursus Diaconaat)

Vergader niet vaker dan nodig is En ook niet met meer mensen dan nodig is. Gemeenten stellen zelf vast wie er bij de kerkenraadsvergaderingen moeten zijn. De inhoudelijke inbreng van de diaconie is belangrijker dan het aantal diakenen. Laat eventueel de aanwezigheid van een diaken afhangen van het diaconale onderwerp. Overwegingen zijn wel: hoe blijft iedere ambtsdrager voldoende op de hoogte en hoe wordt de betrokkenheid en verantwoordelijkheid van ieder kerkenraadslid voor het totale beleid ervaren?

Diaconie laat van je horen De gemeente kan via het kerkblad diaconaal nieuws lezen. Dat komt de diaconale bewustwording en gevoeligheid ten goede. Een diaken uit een Lutherse gemeente zegt hierover: “Diaconaat is niet exclusief gebonden aan de diaken, maar wel aan ieder gemeentelid dat rond de avondmaalstafel staat.” Beppie van der Waal is gemeenteadviseur en lid van de redactieraad van Diakonia.

Diaconaat is een roeping van de hele gemeente!


19

actueel

Diakenen op de bres voor mantelzorgers Bezuinigingsoperaties van de overheid krijgen grote gevolgen voor levens van mensen die afhankelijk zijn van zorg. Niet alleen zijzelf, maar in hun kielzog krijgen ook hun mantelzorgers het zwaarder te verduren. Tekst: Sjoerd van Schooneveld Foto: Jaap de Jager / Kerk in Actie

E

n diakenen? Zij krijgen het steeds drukker. Bijvoorbeeld met het opvangen van klappen die vallen binnen de sociale zekerheid. Maar diakenen ‘helpen waar geen helpers zijn’, dus daarmee zullen diakenen ook in de bres willen springen voor mantelzorgers. Binnen kerken zijn veel

Inspiratiebeurzen begin 2012 Plaats

Locatie

Datum

Nijkerk

de Schakel

17 januari

Holten

de Kandelaar

18 januari

Eindhoven

Adventskerk

19 januari

Arnhem

Opstandingskerk

21 januari

Groningen

Immanuëlkerk

23 januari

Leeuwarden

Kerkgebouw de Fenix

24 januari

Hoogeveen

de Vredehorst

25 januari

Drachten

de Arke

26 januari

Amsterdam

Pelgrimskerk

31 januari

Voorburg

Opstandingskerk

1 februari

Ridderkerk

de Levensbron

3 februari

Ridderkerk

de Levensbron

4 februari

Heiloo

Ter Coulsterkerk

6 februari

Middelburg

de Hoeksteen

7 februari

Utrecht

Protestants Landelijk Dienstencentrum

8 februari

mantelzorgers te vinden. Velen van hen zijn overbelast. Ze komen steeds meer onder werkdruk te staan, o.a. door tekorten in de zorg en afkalving van het persoonsgebonden budget.

Wat te doen? Maar wát kun je als diaken precies doen? Hoe pak je dat aan? Hoe doen diakenen in andere plaatsen dat? Vragen te over. Diakenen én mantelzorgers verdienen het daarop goed voorbereid te zijn.

Wat is een mantelzorger eigenlijk? De landelijke vereniging Mezzo zegt het zo: “Een mantelzorger zorgt langdurig en intensief voor een hulpbehoevende, chronisch zieke of gehandicapte partner, ouder, kind, vriend of buur”.

20


Kom daarom naar de inspiratiebeurs bij u in de buurt, begin volgend jaar. Daar is namelijk een speciale workshop voor diakenen, over ‘diaconaat en mantelzorg’. Met onderlinge ontmoeting en

uitwisseling tussen diakenen over handvatten voor belangenbehartiging van mantelzorgers binnen en buiten de kerkmuren. De Kerk in Actie-workshop voor diakenen duurt een uur. En wie wil, kan natuurlijk langer blijven om ervaringen uit te wisselen. De inspiratiebeurzen vinden plaats op verschillende plaatsen en tijdstippen. Soms overdag, soms ’s avonds. Kijk daarom even op www.pkn.nl/ inspiratiebeurs voor alle nadere gegevens. De avondworkshops beginnen om 19.30 uur, de ochtendworkshops om 10.30 uur. Sjoerd van Schooneveld is projectmanager bij Kerk in Actie.

achtergrond

Mensen die volgens de wet niet bestaan

Vrouw uit Indonesië met haar kind.

Gezellig gedekte tafels, geroezemoes, de geur van bijzonder eten. Dit lijkt een onbezorgde bijeenkomst, in de Haagse Lukaskerk, maar schijn bedriegt. Het gezelschap bestaat grotendeels uit mensen die uit eigen ervaring weten hoe het is om ‘zonder papieren’ te leven: ongedocumenteerden. Tekst en foto: Margot Berends

I

edere maand is er een avond waarop informatie wordt gegeven aan mensen die volgens de wet niet bestaan. Maar ze bestaan wel degelijk, en meer dan dat: hun bestaan is vaak hard. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het verhaal dat een van de aanwezigen spontaan vertelt. Ze komt uit Indonesië en kwam naar Nederland met het idee dat hier een leuke baan wachtte. In plaats van de beloofde baan worden haar papieren afgenomen, wordt ze opgesloten in een huis en gedwongen tot prostitutie. Ze weet niet in welke stad ze is, geen straatnaam, geen huisnummer. Ze weet niets over de veiligheid of onveiligheid buiten het pand waarin ze zich bevindt. Eenmaal ontsnapt, durft ze nergens heen. In elk geval níét terug naar Indonesië, waar ze haar verwanten na haar beschamende ervaringen niet meer onder ogen durft te komen. De vrouw vertelt haar verhaal in tranen. Nee, dit is geen zorgeloos avondje. Maar wel is het hartverwarmend dat er een plek is waar deze mensen herkenning vinden en waar ze informatie krijgen over hun mogelijkheden.

Talenten De Haagse avonden worden georganiseerd door Den Haag Wereldhuis, dit jaar opgericht. Initiatief nemers zijn STEK en Vluchtelingenwerk Den Haag. STEK? Dit is de stichting voor stad en kerk, de uit-

voeringsorganisatie van de Haagse protestantse diaconie en kerkenraad. Behalve de maandelijkse maaltijden-met-informatie, biedt het Wereldhuis een ontmoetingsen ondersteuningsplek die twee dagdelen in de week open is. Ongedocumenteerden kunnen er terecht voor informatie, advies, internetgebruik, om te netwerken en om zichzelf te organiseren. De meeste mensen die zonder geldige verblijfsvergunning leven, zijn naar Nederland gekomen als arbeidsmigrant. Velen zijn uitgeprocedeerd asielzoeker, sommigen zijn slachtoffer van mensenhandel of mislukte huwelijksmigratie. Ze verkeren in een kwetsbare positie. Daarom wordt er vaak misbruik van hen gemaakt door werkgevers, huisbazen en dergelijke.

Mensenhandel Terug naar de maaltijdavond in de Lukaskerk. Deze avond is het thema ‘mensenhandel’. Twee agenten van de zedenpolitie vertellen wat ze zoal aantreffen achter de ramen, in bordelen, clubs en studio’s: mensen die er op vrijwillige basis werken, maar ook veel ongedocumenteerden die gedwongen worden door anderen. De politiemannen benadrukken dat een groot deel van hun werk bestaat uit de zorg voor deze slachtoffers. Maar het valt niet mee om hun vertrouwen te winnen. Velen gaan het contact met de politie uit de weg, omdat ze bang zijn dat ze meteen het land worden uitgezet. Margot Berends is freelance journaliste en fotografe.

Tegen mensenhandel Deze activiteit past in een internationaal anti-traffickingprogramma. Kerken uit India, Bangladesh, Jamaica en Nederland hebben de handen ineen geslagen tegen mensenhandel. In ons land is dat Kerk in Actie, namens de Protestantse Kerk. Het Nederlandse anti-traffickingprogramma krijgt vooral in Den Haag gestalte, via STEK. Activiteiten zijn o.a.: deze ontmoetingsbijeenkomsten, gesprekken met slachtoffers met het oog op aangifte, netwerkversterking en opvang voor getroffen vrouwen en kinderen. In Nederland zijn vorig jaar 240 vrouwen begeleid om uit de prostitutie te komen. Plannen voor het vervolg zijn o.a.: werken gespreksmateriaal voor kerken over mensenhandel en prostitutiebezoek.


21

Tweede handboek diaconiewetenschap In september 2004 verscheen de eerste druk van Barmhartigheid en gerechtigheid Handboek Diaconiewetenschap. Sinds de presentatie zijn er veel reacties op dit handboek verschenen. De redactie heeft al die reacties bijgehouden om er een gedegen antwoord op te kunnen geven. Dat heeft geresulteerd in een tweede handboek diaconiewetenschap: Diaconie in beweging.

Diaconie in beweging is bedoeld als studieboek voor studenten en beroepskrachten in de diaconale praktijk. Maar het is ook bruikbaar voor de bredere kring van diaconaal geïnteresseerden. Het boek bestaat uit verschillende delen. In het eerste deel wordt ingegaan op de historische wortels van diaconie en de verschillende tradities. Het tweede deel brengt de hedendaagse context van diaconie in beeld aan de hand van de thema’s economie en globalisering, de verzorgings-

Diaconie in beweging. Handboek diaconiewetenschap, onder redactie van Hub Crijns e.a., uitgeverij Kok en landelijk bureau DISK, 2011, ISBN 9789043504539, Prijs € 34,90.

40dagentijdcampagne: zet je één dag in voor de verandering

De Boodschappenmand

Tijdens de komende 40dagentijdcampagne is het voor iedereen mogelijk om in zijn of haar eigen regio de handen uit de mouwen te steken. Het thema van de campagne is ‘Voor de verandering’ en daarom organiseert Kerk in Actie tijdens deze periode in samen werking met Stichting Present zes Veranderdagen. Zes zaterdagen lang zijn er in elke provincie in Nederland sociale of klusprojecten te doen, waar je je als groep of individueel voor in kunt schrijven. Hierbij kunt u denken aan het

De werkgroep Arme Kant van Nederland/ EVA wil de situatie van mensen aan de onderkant van de samenleving in beeld brengen vanuit de ervaringen van de betrokkenen zelf. Officiële koopkrachtplaatjes en Nibud-berekeningen zijn nuttig en waardevol. Maar ze vertellen vaak niet het hele verhaal. Sommige kosten die mensen hebben worden niet meegenomen en sommige andere kosten worden kunstmatig laag ingeschat. Het gaat vaak ook om berekeningen van verwachte effecten voor bepaalde huishoud typen, en niet om de concrete geleefde werkelijkheid.

DAGENTIJD 22 FEBRUARI T/M

7 APRIL 2012

Veranderdagen Zet je één dag in voor de verandering!

opknappen van een verwaarloosde tuin of het organiseren van een leuk dagje uit voor ouderen. Deelnemers maken kennis met mensen die ze anders niet zo snel zouden ontmoeten en hun inzet betekent veel voor mensen uit de marge van de samenleving. De Veranderdagen vinden plaats op elke zaterdag van 25 februari tot en met 31 maart. Aanmelden kan via www.kerkinactie.nl/40dagentijd. Zijn de Veranderdagen misschien iets voor uw gemeenteleden, de jeugdclub of uw buurtgenoten? Maak hen erop attent. Op www.kerkinactie.nl/40dagentijd vindt u een bericht voor in het kerkblad en een advertentie. Via de webwinkel zijn gratis flyers te bestellen. Belangrijk: begin op tijd met de publiciteit, want de opgave voor 25 februari, 3 en 10 maart kan tot 14 januari 2012. Opgave voor 17, 24 en 31 maart kan tot 11 februari 2012.

Medemens2 Twee jaar geleden verscheen Mede mens, een bundel met diaconale gebeden en gedichten. Kerk in Actie ontving veel positieve reacties en er werd gevraagd of er een vervolg op kon komen. Daarom is nu Medemens2 uit. Diakenen die de Landelijke Diaconale Dag hebben bezocht, hadden de primeur en kregen als eersten de nieuwe bundel in handen. De

22

staat, immigranten en lijden. In het derde deel verwoorden Herman Noordegraaf en Jozef Wissink de agenda voor de diaconiewetenschap. Aan het handboek hebben auteurs uit het brede palet van christelijke tradities meegewerkt.


bundel kost € 4,- en is te bestellen via [email protected] of tel. (030) 880 13 37.

De Boodschappenmand Koopkracht in de praktijk

Om te laten zien hoe mensen aan de arme kant van Nederland er nu voorstaan en hoe het hen is vergaan in de afgelopen tijd, is de werkgroep het project De Boodschappenmand – koopkracht in de praktijk gestart. Er zijn interviews gehouden met mensen in verschillende situaties met een laag inkomen. Samen met het invullen van huishoudboekjes haalt de werkgroep zo een aantal ervaringsverhalen boven water. Deze zijn gebundeld in de publicatie De Boodschappenmand - koopkracht in de praktijk. De publicatie is gratis te bestellen via tel. (073) 612 19 39 of [email protected].

Verslag studiedag Kerken en Wmo Op 2 september vond de studiedag Kerken en Wmo: Met Raad en Daad plaats. Zo’n 60 geïnteresseerden uit verschillende geledingen kwamen bij elkaar om elkaars visie

en ervaringen te horen. Op www.kerkinactie.nl/wmo is een uitgebreid verslag van deze studiedag te vinden. Ook de samenvattingen van de workshops staan op

de site. Zo kunt u, als u deze dag niet heeft kunnen bijwonen, toch nog kennis nemen van de informatie.

Nieuwsberichten sociale zekerheid Bron: nieuwsbrief Stichting Cliëntenadvies Sociale Zekerheid (ICSZ) Groei Wajong De Wajong groeit met 16 à 17.000 personen per jaar. Dit is een ruime verdubbeling ten opzichte van de situatie rond de eeuwwisseling. De toename komt grotendeels doordat mensen die vroeger in de bijstand zaten, door de gemeenten richting de Wajong worden gedirigeerd. De Wajong is een volksverzekering die jonge mensen die door ziekte niet zelfstandig de kost kunnen verdienen, verzekert van een minimuminkomen. De Wajong bevat nu ongeveer 200.000 personen. Bij ongewijzigd beleid verdubbelt dit aantal in de komende dertig jaar. De groei van de

Wajong-instroom komt met name voor rekening van jongeren met een ontwikkelingsstoornis, waaronder ADHD en PDD-NOS. De toename van de Wajong-instroom sinds 2004 hangt nauw samen met de toen ingevoerde Wet Werk en Bijstand. De uitvoering van de bijstand ging naar gemeenten. Zij werden gestimuleerd om zoveel mogelijk te besparen op de bijstand. Het aantal bijstandsuit keringen werd daardoor teruggedrongen. Maar een substantieel deel van de afname in de bijstand is bijgeschreven in de Wajongregisters.

Jongeren en mantelzorgers buiten aanscherping bijstand Het kabinet wil een zoektermijn van De Krom neemt ook maatregelen vier weken voor werklozen tot om te voorkomen dat mantelzor27 jaar, waarin ze eerst zelf werk gers in de problemen komen door moeten proberen te vinden, de invoering van een nieuwe voordat ze bijstand kunnen krijgen. inkomenstoets in de bijstand. Staatssecretaris De Krom van Hij zal ook gehoor geven aan het Sociale Zaken zegde tijdens een verzoek niet te tornen aan de debat in de Tweede Kamer toe dat ontheffing van de sollicitatieplicht hij jongeren zal ontzien die voor de voor alleenstaande ouders met bijstand in de WW hebben gezeten kleine kinderen. en daarin al de plicht hadden om werk te zoeken.

Armoedesignaal Kerk in Actie signaleert door een recente armoedepeiling in haar netwerk van kerkelijke vrijwilligers en diakenen dat een opeenstapeling van bezuinigingen in de zorg, het onderwijs en de sociale zekerheid voor kwetsbare individuen en groepen in de samenleving negatief dreigt uit te pakken. Voor Kerk in Actie is dit een van de redenen om, samen met de Arme

Kant van Nederland, het Armoedesignaal 2011 uit te brengen. Hierin zijn suggesties opgenomen over manieren waarop geloofsgemeenschappen alert kunnen zijn op de hulp aan kwetsbare mensen die door de overheidsbezuinigingen buiten de boot dreigen te vallen. Meer informatie: www.kerkinactie.nl/bezuinigingen.

Langere wachtlijsten schuldhulp De vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren (NVVK), verwacht volgend jaar een wachtlijst voor mensen die hulp van gemeenten willen om van hun schulden af te komen. Ondanks de toename van het aantal mensen met financiële problemen, krijgen gemeenten in 2012 veel minder geld voor schuldhulpverlening. Eén op de tien huishoudens had vorig jaar al minstens één achterstallige rekening. Mensen krijgen volgend jaar te maken met een stapeling van maatregelen, waardoor zij minder te besteden hebben. De gemeenten moeten het zien te rooien met zo'n 60 miljoen minder voor de hulp bij schuld.

Wtcg inkomensafhankelijk De tegemoetkoming die chronisch zieken en gehandicapten krijgen voor de extra kosten die zij maken, wordt vanaf 2012 inkomensafhankelijk. De ministerraad heeft ingestemd met aanpassing van de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg). Tot nu toe werd geen rekening gehouden met de financiële draagkracht. Daardoor kregen ook mensen met relatief hoge inkomens een tegemoetkoming voor extra gemaakte kosten vanwege hun ziekte of handicap. Door de tegemoetkoming inkomensafhankelijk te maken, blijft deze bestaan voor mensen die haar het meest nodig hebben. De tegemoetkoming vervalt voor paren met een gezamenlijk inkomen boven € 35.100 en alleenstaanden met een inkomen boven € 24.570.


23

Samenleven Als de deuren dichtvallen en straatlantaarns oplichten de gordijnen extra worden aangetrokken ontbreekt het mij aan stem en taal Niets en niemand hoort mij aan zelfs mijn bede tot U stokt in de drukte van het dagelijks leven tussen de vele vrienden, kennissen en contacten voel ik mij klein, onzeker en bescheiden, te ver weg

God onze Vader, leer ons opnieuw opmerkzaam en aandachtig te leven bij anderen die ons dagelijks pad kruisen en leven om ons heen dat we samenleven opnieuw maken tot samenleven Jan Willem Menkveld Uit: Medemens2 Te bestellen à €4 via [email protected], (030) 880 13 37.

Foto: Jaap de Jager

Laat uw ontferming ons niet ontsnappen geef durf en vertrouwen opdat wij ons zo nu en dan openen, tijd nemen, aandacht oefenen al is ’t maar voor even, voor een ander, over koetjes-kalfjes bij ’t wachten op een bus

24e jaargang, nummer 5 december Wees alert! Op de stoep bij Mechteld Jansen. Bewustwording in Woerden

Recommend Documents