magazine Nr. 20 - WINTER 2011
TRACTOREN
Niet altijd oranje GEREDEN
Renault Z.E.
IMPRESSIE
Prijs: 8,50 €
Renault Vivaquatre
HANDELS 'RIJ'ZIGER
De Renaults zonder neus
BIENVENUE
Welke Renaults zijn het allemaal net niet geworden? Zo
bleek een prima auto die me door de dealer werd gegund,
had ik net voor het behalen van mijn rijbewijs al mijn oog
maar nee, ik viel voor de charmes van de 14 en die heb ik
laten vallen op een 16 TX uit 1975, toen acht jaar oud. In
zodoende twee jaar gereden.
prachtig groenmetallic met een schuifdak en het schitte-
Daarna brak het tijdperk aan van de aankoop van klas-
rende donkerbruine velours. Maar moest de auto door de
siekers en youngtimers. Bewust ging ik op zoek naar een 30
ANWB gekeurd worden. Ik zie me nog instappen naast de
TX van de tweede generatie. Maar wat een ellende kwam ik
eigenaar. Ik genoot al op voorhand van de frisse lucht door
tegen. Als ik ging kijken zag ik altijd wel gaten in plaatwerk
het schuifdak en streek met mijn handen over de prachtige
op plekken waar die helemaal niet bedoeld waren. Maar
bekleding. Wat ’n auto! Maar de keurmeester wist deze
het kwam goed. En er brak een periode aan dat gaan kijken
elementen wat minder op waarde te schatten en kwam met
vrijwel automatisch een extra plek in de stalling kostte.
een vernietigend oordeel met name door wat laswerkzaam-
Een paar jaar geleden heb ik nog drie Avantimes aan-
heden die aan de bodem moesten worden verricht. Ik denk
schouwd, allemaal V6 met handbak in Noire Nocturne met
dat ik met de huidige kennis daar niet meer zo van zou
beige leer, voor mij de enige echte combinatie. Ze werden
schrikken, maar als automobilist in spe blies ik de koop af.
het allemaal niet. Smoezelig interieur, rare slijtplekken of an-
Er volgde een beige 16 TS uit 1976, die werd het wel, maar
dere details die niet bevie-
zonder dat schuifdak en die bekledingsstof.
len. Toen ik eenmaal tegen
Mijn volgende aankoop had een Renault 5 GTL kunnen
mijn Vel Satis aanliep, die
worden, een witte met rode bekleding. Leuke combinatie,
wel aan alle eisen voldeed,
maar ook dit voertuig doorstond de kritische toets niet
was ik het Avantime avon-
en verspeelde daarmee de kans om op mijn autolijstje te
tuur al weer snel vergeten.
komen. Na het verkopen van de 16 TS en enkele maanden
Op naar het volgende…
zonder auto, moest er weer een Renault komen. De keuze ging tussen een gele 1978 4 GTL die bij de Renault-dealer
Tony Vos
te koop stond en een knaloranje 14 TL uit 1977. De R4
hoofdredacteur/uitgever
Losange Magazine - winter 2011
Foto: Mike Tekst & Beeld
Afgevallen...!
pagina 3
INHOUD
deze keer in Losange Magazine 6 CHAMPS ELYSEES Na een verbouwing is de bekende Renault showroom aan de Champs
6
Elysees in Parijs weer voor het publiek geopend.
12
12 RENAULT KOLEOS Renault's SUV, de Koleos, heeft een facelift ondergaan. Tijd voor een hernieuwde kennismaking met dit model.
16 RENAULT VIVAQUATRE De Renault Vivaquatre staat gedurende de jaren dertig aan de basis van de grote modellen van het merk. Op stap met een exemplaar uit 1936.
22 STUUR ZELF Ter introductie van de Renault 4 werden eind 1961 zo'n zeventig viertjes door studenten vanuit Billancourt naar Nederland gereden.
30 FRISSE VERLEIDING Een fris, nieuw bedrijf kiest voor een exact vijftig jaar oude Renault Estafette, dat vraagt om een toelichting.
16
35 FAMILIE RENAULT Door een wijziging in de Franse wetgeving zien de kleinkinderen van Louis Renault kansen voor zuivering van de naam van hun grootvader.
40 BEAU COMME... De Vel Satis Coupé concept werd precies in het jaar van het 100-jarig bestaan van Renault gepresenteerd.
22 pagina 4
30
44 48
48 RENAULT 12 VAN De besteluitvoering van de Renault 12 sluit in 1976 mooi aan bij de vraag naar meer van personenauto's afgeleide vans.
53 MONASIX VAN JEP Les Jouets de Paris bracht in 1932 een eenvoudig blikken model uit gebaseerd op de kleine zescilinder Renault.
56
56 FLUENCE EN KANGOO Eindelijk is het zover, na kennis gemaakt te hebben met de prototypes, nu een rij-impressie van de Fluence en Kangoo Z.E. in definitieve vorm.
62 LOSANGE BOUTIQUE Franse Renault boeken zijn moeilijk in Nederland verkrijgbaar, daarom nu de Losange Boutique met een uitgebreid assortiment.
64 NIET ORANJE Een Renault tractor is oranje. Dan kan in z'n algemeenheid wel zo zijn, toch blijken er volop uitzonderingen te bestaan.
74 RENAULT 10
64
De Renault 10 heeft dan wel een eigen typenummer, toch is het model overduidelijk afgeleid van de Renault 8.
80 DELFGAUW Een groot deel van de Nederlandse Renault clubs kwam eind november
74 Losange Magazine - winter 2011
samen in Delfgauw en maakten er een feestje van.
80
De groeten uit... pag. 72 pagina 5
BRIC A BRAC
WEER OPEN
Na zes maanden van stug doorwerken is L'Atelier Renault aan de Champs Elysées in Parijs in juli weer open gegaan. De laatste merkidentiteit is tot in de kleinste details doorgevoerd en met L’Atelier Renault Café wordt een nieuwe restaurantformule gelanceerd. Uiteraard is de grote tentoonstellingsruimte gebleven net zoals de hoog gewaardeerde aan kabels opgehangen bruggen (vijf stuks). Bezoekers kunnen op de mezzanine wat drinken en eten. Qua beeld en geluid is alles nieuw met grote LED-schermen. Meer dan ooit is L'Atelier Renault de vitrine van het merk met aandacht voor innovaties, kwaliteit, milieu en het nieuwe design. Uiteraard heeft ook weer de boutique van Renault Merchandising een plek in het geheel gekregen. Rondom de producten zullen net als voorheen diverse evenementen worden georganiseerd en krijgt het winkelend publiek de kans kennis te maken met het Renault van heden, verleden en toekomst. KERST Het spits werd direct na de heropening afgebeten met de tentoonstelling Z.E. Electric Life waar de Zoe, Twizy, Kangoo en Fluence Z.E. aan het grote publiek werden getoond alsmede uitgebreide informatie rondom het gebruik van een elektrische auto. Tot en met 8 januari is het Kerst wat de klok slaat in L’Atelier Renault met als hoofdrol-
pagina 6
speler de nieuwe Twingo. Het vernieuwde model is in diverse nieuwe kleuren en al haar uitrustingsvarianten te bekijken. Feestelijk middenpunt van de nieuwe collectie is de Twingo Mauboussin die samen met de beroemde Parijse juwelier, gevestigd aan het
prestigieuze Place Vendôme, is ingericht. Moeilijk om aan die verleiding te weerstaan, terwijl er toch echt maar één exemplaar van is gemaakt. FORMULE 1 Verder trekken de Formule 1 showcar en de Frendzy concept direct al aan de straatkant de aandacht. Uiteraard kunnen bezoekers binnen op diverse interactieve manieren met Renault, haar producten en services kennis maken. Bij een bezoek aan Parijs hoort gewoon een tussenstop op nummer 53 van de beroemdste straat van de Franse hoofdstad.
BRIC A BRAC
FRISSE FRONTEN
De Scénic is een van de belangrijkste auto's binnen het Renault programma. De facelift voor 2012 omvat ook het nodige technische nieuws. Komend voorjaar verschijnen de vernieuwde Scénic en Grand Scénic bij de dealers. De buitenkant wordt opgefrist door een aangepast front voor beide varianten, die nog steeds duidelijk van elkaar te onderscheiden zijn. Renault past bij de serie voortaan LED dagrijverlichting toe, terwijl diverse elementen in chroom en/ of glanzend zwart voor afwisseling zorgen. Aan de achterkant valt vooral de aangepaste indeling van de lichtunits op. Op de flanken zorgt de toevoeging van een chroom strip boven de stootranden op de portieren voor een optische verlenging van de carrosserie. Uiteraard voegt Renault er nog een reeks nieuwe wieldoppen en lichtmetalen wielen aan toe alsmede een paar niet eerder toegepaste lakkleuren.
De fronten van de Scénic en Grand Scénic blijven ook bij deze facelift verschillend.
TCe 115 met een verbruik dat 20 procent lager ligt (CO2-uitstoot 135 g/km). Helemaal nieuw is het Visio systeem dat allereerst de bestuurder in de gaten houdt of deze wel allert blijkt. Daarnaast omvat het systeem een camera die signaleert of de auto binnen de lijnen op de weg blijft en dient ook voor de automatische verlichting. Verder wordt voorkomen dat de auto bij wegrijden op een helling terugrolt en kennen de richtingaanwijzers een snelwegmodus die drie keer knippert bij passeren. De productie vindt zoals gebruikelijk plaats in het Noord-Franse Douai. Sinds de lancering van de Scénic in 1996 zijn er al bijna 3,9 miljoen stuks geproduceerd, waaronder 400.000 van deze derde generatie.
ENERGY Het interieur kenmerkt zich vooral door nieuwe kleurencombinaties en daarnaast vormt de Edition Bose voortaan een vast uitrustingsniveau en afhankelijk van de markt versterkt ook een Initiale uitvoering de gelederen. Motorisch wordt de Energy familie uitgebreid. Naast de reeds bestaande dCi 130 waarvan de CO2-uitstoot nog licht is gedaald tot 114 g/km, komt er ook een nieuwe 1.6 dCi 110 met een koppel van 260 Nm. Deze vervangt de huidige 1.5 dCi 110 en valt vooral op door een zeer gunstige CO2-uitstoot van 105 g/km, waardoor in diverse landen belastingvoordeel wordt bereikt. Renault wuift ook de oude getrouwe 1.6 16V motor van 110 pk uit. Daarvoor in de plaats komt de splinternieuwe 1.2
Losange Magazine - winter 2011
pagina 7
BRIC A BRAC
LODGY OP GLAD IJS
Voor het derde achtereenvolgende jaar neemt Dacia deel van de beroemde Trophée Andros op het ijs. Begin december is het trio coureurs Alain Prost, Nicolas Prost en Evens Stievenart in de wintersportplaats Val Thorens aan de start verschenen. Met een volledig nieuwe auto, de Dacia Lodgy. Het betreft hier een model waarvan de vormgeving de richting aangeeft van de nieuwe ruimtewagen die Dacia op de komende autosalon van Genève in maart 2012 aan het grote publiek zal tonen. Het is overigens voor het eerst dat een ruimtewagen aan de Trophée Andros deelneemt. Dacia zet dit seizoen twee exemplaren van de Lodgy in. Het kampioenschap stelt strenge eisen aan de voertuigen op het gebied van afmetin-
gen, versnellingsbak, banden en materialen. Zo wordt voorkomen dat deelnemers complexe en (te) dure technologieën toepassen. Eenvoud en ingenieuze vindingen gaan voorop en dat sluit uitstekend aan bij de merkidentiteit van Dacia. Technisch borduurt de Lodgy voort op de Duster van de afgelopen twee jaren.
MIXER SHAVER FÖHN
Enkele maanden geleden was op de site van de meeste Renault-importeurs een grappige reclamespot te zien rondom de elektrische Renaults. Daarin worden diverse elektrische apparaten getoond die voor de verandering door een verbrandingsmotor worden aangedreven. Bij de persin-
ZUINIG MÉGANE DCI troductie van de Renault Kangoo en Fluence Z.E. kwamen we diverse van deze apparaten tegen. Ze bestaan dus echt, maar denk nu maar niet dat het scheerapparaat, de mixer en de föhn echt werken. Wie het spotje nog niet heeft gezien, komt het tegen op Youtube.
De constante ontwikkelingen binnen het Renaultprogramma leveren steeds zuinigere auto's op zoals de Mégane dCi met een CO2-uitstoot van 95 g/km. Renault speelt met deze nieuwe variant, onder meer uitgerust met een start/stop systeem, in op verder aangescherpte emissienormen die in diverse Europese landen fiscaal voordeel opleveren. In Nederland kan deze Mégane tot 1 juli 2012 nog worden geleverd met vrijstelling van BPM en
pagina 8
wegenbelasting alsmede een aantrekkelijk lage zakelijke bijtelling van 14 procent. Het is bovendien goed nieuws dat de 1.5 dCi motor van 110 pk/260 Nm verkrijgbaar is als hatchback, coupé en Estate. Het terugwinnen van energie bij remmen en een lage druk EGR zijn eveneens toegevoegd.
FEEST VIER JE MET 'N RENAULT UW FOTO IN LOSANGE! Wie gaat zoeken in de eigen fotoalbums of op de computer komt vast leuke afbeeldingen tegen waarin een Renault een belangrijke rol speelt. Voor deze pagina is de redactie altijd op zoek naar foto's met een verhaal erachter. "Feest vier je met 'n Renault", daar passen vreugdevolle momenten in en niet alleen maar bruiloften. Praatje & Plaatje kan zeer uiteenlopend worden ingevuld. Dus ga spitten, zoek die bijzondere foto op en mail deze met uw verhaal naar redactie@losange. nl. Mocht het scannen van een foto niet lukken of niet mogelijk zijn, dan kunt u deze natuurlijk ook sturen aan: Losange, Postbus 2144, 6020 AC Budel. De foto's worden meteen gescand en aan u teruggestuurd.
SPECIAAL GEKOCHT Twee jaar geleden met kerst vroeg Patrick Lukkes uit het Limburgse Bunde zijn vriendin Samantha ten huwelijk. Er moest nog wel een trouwauto geregeld worden en dat werd een Renault 5 EBS Cabriolet die in Leeuwarden werd gekocht. Tot de trouwdatum van 25 juni jl. had Patrick de tijd om de auto in tiptop conditie te brengen. Jammer dat het die dag regenachtig was, maar na de eerste huwelijksnacht kon het echtpaar toch onder een heldere hemel 'open' hun getrouwde leven tegemoet rijden.
RENAULT 20 & 30 SIERLIJST De Franse Renault 20 & 30 club gaat de sierlijsten van de portieren van de 20 en 30 fase II (vanaf zomer 1980) opnieuw aanmaken. Deze sierlijsten gaan na jaren van gebruik kapot omdat de kunststof, waarvan ze zijn gemaakt, uithardt en breekt. Een bekend fenomeen voor wie een 20 of 30 uit deze generatie in bezit heeft. Het onderdeel is via Renault niet meer verkrijgbaar. Wie interesse heeft kan ze bestellen voor 30 euro per stuk exclusief verzendkosten. Bestellingen moeten vóór 31 december 2011 binnen zijn. Omdat het betalen naar Frankrijk niet altijd soepel loopt, kun je via de mail of telefoon een eventuele bestelling aan Losange Magazine doorgeven, dan communiceren wij dat weer met de club. Meer info: www.generationrenault2030.eu
Losange Magazine - winter 2011
&
Praatje Plaatje
Een praatje met de monteur en mogelijke eigenaar was niet goed mogelijk omdat hij er duidelijk blijk van gaf daar geen zin in te hebben."
Ook afgelopen jaar heeft Henk Klein in Frankrijk weer heel wat klassiekers gezien. "In de Franse Ardennen werd ik in Attigny geattendeerd op een heel bijzondere Renault-dealer. Na enig zoeken vond ik aan de Rue Pasteur een bedrijfje dat op z'n minst al wel veertig jaar dealer moest zijn en al die tijd nooit iets heeft opgeruimd en/of weggegooid. In de garage was het een onbeschrijfelijke puinhoop aan auto's, onderdelen en verroeste elektriciteitskasten. De tijd en de mogelijkheden ontbraken mij helaas om veel meer te bekijken. "In de buurt tussen de gehuchten Neuville-Day en Day kwam ik in een weiland een hoeveelheid Renaults tegen. Een 4, Estafette, Dauphine, Goelette, Galion, 6, 19, 25, Saviem, 16, 11 en ongetwijfeld ben ik er nog wat vergeten. De er naast gelegen eigenaar van een camping wist me te vertellen dat zijn buurman verzamelaar was. Helaas was de man overdag vaak niet thuis en had meestal grote klussen ver weg. Wat buiten stond heb ik gefotografeerd, binnen in de grote schuren zouden er nog veel meer staan en voornamelijk Renaults in betere staat dan die tussen het gras."
pagina 9
BRIC À BRAC Losange op Facebook Social media nemen vooral onder jongeren een belangrijke rol in het leven in. Ook Losange Magazine is inmiddels op Facebook present. Meldt u dus op onze Facebookpagina aan en ontvang regelmatig wetenswaardigheden over Renault. Losange Magazine op Facebook vormt een ideale uitbreiding van het Renault-nieuws dat u iedere drie maanden in Losange Magazine leest. Minder uitgebreid uiteraard, maar zeer actueel. Uiteraard ook links naar interessante sites en filmpjes. Wilt u via Losange Magazine op Facebook zaken met Renault-liefhebbers delen, maar weet u niet hoe ze te plaatsen, dan kunt u foto’s en tekst mailen aan
[email protected].
JOLY RENAULT Twee vooroorlogse Renaults deze keer van Bernard Joly, maar beiden uit een totaal ander tijdperk en ook met een afwijkende functie. Rechts een Renault Vivasport uit 1937 met in het midden gebogen bumper. Deze basisversie van de zescilinders ontbreekt het aan de afdekplaten bij de achterwielen. Hieronder een Renault uit de pionierstijd van de automobiel, een racewagen uit 1906 afgeleid van het type AI met 35 CV motor en gebouwd voor de Coupe VanderBilt waaraan het voertuig uiteindelijk nooit deelnam.
Otto maakt blij Otto models (www.otto-models. com) zorgt maandelijks voor originele, attractieve en uitermate fraai geproduceerde 1:18 modellen, vaak Renaults en Alpines. De komende tijd verheugen we ons op de Alpina A108 Cabriolet, de Renault 9 Turbo Phase II en de al langer geleden aangekondigde Espace F1 uit 1996.
pagina 10
8 GORDINI 1/12 Wie denkt op deze foto een prachtig gerestaureerde Renault 8 Gordini 1300 te zien, die willen we graag gelijk geven. Lak, chroom, banden, lampen en andere details lijken nieuw uit het doosje te komen. Dat is ook beslist het geval, alleen hebben we hier te maken met een van de nieuwste scheppingen van het Franse miniaturenmerk Otto. Waar we gewend zijn dat bijna maandelijks wel Renaults en Alpines aan het programma in 1:18 worden toegevoegd, zijn de
grotere 1:12 modellen beslist zeldzamer. Na de Alpine A110 volgden de Renault 5 Turbo en de 5 Turbo 2 in twee kleurvarianten. De 8 Gordini in 1:12 verschijnt rond deze tijd. Voor de ware liefhebber een must die graag over de volwassen prijs heen zal stappen. Gezien het formaat en de kwaliteit biedt Otto ook in deze schaal enorm veel waar voor het geld. Het is alleen de kunst om tijdig bij Otto zelf een model te bestellen, anders betaal je op internet aanzienlijk meer.
ELEKTRISCHE
MIDLUM
Elektrisch aangedreven voertuigen worden steeds groter. Renault heeft een prototype uitgezet van een volledig elektrische Midlum vrachtwagen die versproducten gaat leveren aan de Franse winkelketen Carrefour. De combinatie met een totaalgewicht van 16 ton heeft een laadvermogen van 5,5 ton. De lithium ion batterijen leveren 150 kWh aan vermogen aan 140 pk sterke elektromotoren. De truck kan op een volle lading zo'n 100 km rijden en heeft acht uur nodig om weer op te laden.
PULSE VOOR INDIA
Op basis van de nieuwe Nissan Micra heeft Renault een eigen versie ontwikkeld voor India, die Pulse is gedoopt. Deze Renault Pulse versterkt vanaf januari het programma in dat land dat al bestaat uit de Fluence en Koleos. Komend jaar zullen daar ook nog de Duster en een sedanmodel aan toegevoegd worden. Omdat van een vertrouwde basis gebruik wordt gemaakt, kon de ontwikkeltijd beperkt worden. Vooral het front en de achterzijde wijken duidelijk van de Micra af. Uiteraard rollen Micra en Pulse gezamenlijk in de fabriek in Chennai van de band. Daar wordt ook de 1.5 dCi
P’tit Louis...
Losange Magazine - winter 2011
motor gebouwd die ter aandrijving van de Pulse dient. De moderne productiefaciliteit werd vorig jaar in gebruik genomen door de Renault-Nissan alliantie. Voor het ontwerp tekende de eigen designafdeling in Mumbai, India. Het land vormt een van de drie belangrijkste expansiemarkten voor Renault. De Pulse opereert in het belangrijkste marktsegment van de Indiase markt. Tijdens de presentatie liet Renault ook en voorzetje zien van een extra sportieve variant.
KERAX 8x8 Het aanbod Renault Trucks voor de moeilijkste omstandigheden wordt uitgebreid met een 8x8 uitvoering van de Kerax. Deze is in het bijzonder geschikt voor beroepen die een extreme aandrijfkracht en robuustheid eisen, zoals aardolieonderzoek, materiaaltransport, ondersteuningswerkzaamheden in mijngebieden en grondwerken op moeilijke plekken. Het specifieke kenmerk van de Renault Kerax DXi 11 8x8 is dat hij over acht meerassige aangedreven wielen (twee gestuurde assen vooraan en twee aangedreven asstellen achteraan) beschikt. Hiermee kan iedere hindernis genomen worden en kunnen heuvelachtige zones gemakkelijk worden bereikt. Het chassis is versterkt en verlengd om meer dan 50 ton maximaal toelaatbaar treingewicht te kunnen laden.
pagina 11
IMPRESSION
RENAULT KOLEOS
DE TWEEDE
RONDE
pagina 12
Ruim drie jaar na de lancering voert Renault een facelift door op de Koleos. De SUV sluit met het nieuwe front beter aan bij wat het merk wil uitstralen op de markten buiten Europa. Het is vooral daar dat dit model succes boekt.Toch is het niet alleen het front dat is aangepast. Door de algehele opfrisbeurt kan de Koleos weer een paar jaar verder. In Nederland verandert er overigens niets.Vanwege de hoge belasting op CO2-uitstoot zou ook het nieuwe model zich uit de markt prijzen. Daarom blijft het besluit om het model niet te voeren overeind.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 13
De achterkant van de Koleos bleef ongemoeid.
De achterklep van de Renault Koleos opent in twee delen. Met alleen de bovenkant open kunnen handig lichte spullen worden ingeladen.
De Renault Koleos wordt aangeboden in een veertigtal landen. Het leveringsprogramma blijft vrijwel gelijk. De koper kan kiezen uit twee- of vierwielaandrijving en de 2,5 liter benzine van Nissan alsmede de 2.0 dCi naar keuze met 150 of 175 pk. De technici hebben vooral de diesel niet ongemoeid gelaten. Door diverse wijzigingen is het verbruik afgenomen en dat leidt bij de dCi 150 4x2 tot een gunstige CO2-uitstoot van 148 g/km. Daarmee kan de Koleos meedoen aan de top van het segment.
Motors in het Zuid-Koreaanse Busan. Op het gebied van veiligheid profiteert de Koleos van alle expertise die Renault op dit vlak in huis heeft. De grootste veranderingen zijn bij het front te vinden. Dat is volledig nieuw van de tekentafel gekomen. De bumper, de koplampen en de grille
ORANGE CAYENNE De volledig door Renault ontwikkelde crossover wordt onveranderd gebouwd bij Renault Samsung sluiten beter aan op het beeld dat Renault ook met de Latitude neerzet. Een kleine wijziging zien we bij de spiegels waarin de zijknipperlichten (LED) voortaan geïntegreerd zijn. Het profiel is ongemoeid gelaten, alleen is er sprake van nieuwe lichtmetalen wielen. De ontwerpers hebben zich niet druk hoeven maken over de achterkant. Die is identiek gebleven. Alleen is de keuze aan carrosserietinten uitgebreid met het originele Orange Cayenne, relatief fel oranje in de zon, maar juist bijna warm rood als het begint te schemeren. Dat de Koleos nog een behoorlijk recent model is, blijkt wel in het interieur dat in grote lijnen identiek is gebleven. Wel zijn er wat materialen en kleurstellingen aangepast. Bovendien heeft het instrumentarium, dat uit drie klokken bestaat, een andere grafische vormgeving gekregen. Om het verbruik van de dieselmotor terug te dringen zijn er verschillende ingrepen uitgevoerd. De
pagina 14
aerodynamische eigenschappen van de crossover zijn verbeterd. Verder wordt bij remmen of gas los energie teruggewonnen en bleef ook de versnellingsbak niet ongemoeid. De dCi 150 komt aan een brandstofverbruik van 5,7 l/100 km en dat betekent een CO2-uitstoot van 148 g/km en dat was 179 g/km. Ook de 4x4 versies zijn zuiniger geworden met 6,4 liter/100 km en een uitstoot van
166 g/km tegen 197 g/km van de eerste variant. Alle praktische eigenschappen heeft de Koleos behouden. Het interieur biedt ruim plaats aan vier tot eventueel vijf volwassenen. Daarnaast biedt de Renault een bagagevolume dat varieert van 450 tot 1.380 liter met het gemak van een laadplatform dat wordt gevormd als de onderzijde van de achterklep naar beneden wordt geopend. Alle bekende uitrustingsdetails die typisch Renault zijn, worden uiteraard ook op de Koleos toegepast. Denk aan de handsfree kaart en de Radio Renault alsmede TomTom Live. Deze versie omvat onder meer HD Traffic voor actuele verkeersinformatie en daarop aangepaste routeberekening alsmede het opzoeken van locale informatie via Google en de weersverwachting voor de volgende vijf dagen. NIGHT&DAY De Koleos kan als voorheen worden uitgerust met een Bose geluidsinstallatie die volledig is afgestemd op de akoestiek van de auto. Alle inzittenden ervaren dezelfde optimale klankkleur. Tot nu toe produceerde Renault in Korea ruim 125.000 stuks van de Koleos en het model mag zich op diverse markten in een toenemende belangstelling verheugen. Vorig jaar bijvoorbeeld werden er 15.000 stuks in China verkocht en zo'n 6.000 in Zuid-Amerika. In deze regio's vertegenwoordigt de Koleos maar liefst 85 procent van de Renault-verkopen in het hogere segment. Maar liefst 65 procent van de verkopen van het model worden buiten Europa gerealiseerd, desondanks was er in ons werelddeel in het eerst half jaar van 2011 sprake van een verkoopgroei van veertig procent. De hernieuwde kennismaking met de Koleos betreft de dCi 150 4x4 die als enige verkrijgbaar is met een automatische versnellingsbak. Een fijne combinatie zo blijkt, die zorgt voor extra comfort en bedieningsgemak. Het rijgedrag is ten opzichte van de bestaande versie nauwelijks anders, omdat aan de ophanging geen belangrijke wijzigingen zijn doorgevoerd. Normaal gesproken wordt op een verharde ondergrond met louter voorwielaandrijving gereden. De achterwielen zijn inscha-
Losange Magazine - winter 2011
kelbaar als de omstandigheden daarom vragen. Op de Franse en Belgische markt worden alleen de dieselvarianten aangeboden, waarbij ieder land z'n eigen uitrustingsniveaus hanteert (Carminat
en Exception in Frankrijk, Expression, Dynamique en Privilège in België). Duitsland heeft één variant van de benzine en gooit er bij de uitrustingen de versie Night&Day tegenaan.
Wat andere materialen en kleuren alsmede een gewijzigde grafische vormgeving van het instrumentarium zijn de bescheiden noviteiten aan de binnenkant.
Het vooraanzicht is overduidelijk gewijzigd met andere koplampen, grille en bumper.
pagina 15
IMPRESSION
RENAULT VIVAQUATRE 1936
HANDELS
pagina 16
REIZIGER
Alhoewel de auto in de jaren dertig langzaamaan populair wordt en ook de gegoede burgerij zich het genot van gemotoriseerd vervoer laat wel gevallen, zijn de grotere Renaults toch nog steeds het terrein van zakenlieden. De Vivaquatre staat jarenlang aan de basis van de reeks grotere Renault modellen en vindt vooral zijn weg naar vertegenwoordigers, taxibedrijven en welgestelde families met veel kinderen. Op stap met een ADL1 uit 1936.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 17
Noem een Franse klassieker van voor de oorlog en er wordt vrijwel meteen Citroën Traction Avant genoemd. De Franse automobiele flora en fauna is tweede helft jaren dertig veel meer divers. Renault geldt in die jaren als een traditionele autofabrikant die modellen aanbiedt van een 'simpele' Celtaquatre met 1,5 liter viercilinder tot en met de machtige 5,4 liter achtcilinder in lijn Nerva Grand Sport. Een nieuw modeljaar start traditioneel eind augustus nadat tijdens de fabrieksvakantie diverse wijzigingen aan de productiefaciliteiten zijn doorgevoerd. Dat betekent dat Renault vanaf september 1935 deze Vivaquatre ADL1 aan haar programma toevoegt. Normaal gesproken zouden eind juli van het jaar daarop (1936) de laatste exemplaren van de band rollen, maar mede dankzij een order van verschillende taxibedrijven loopt de productie nog tot het einde van het jaar door en worden er exact 3959 eenheden van geproduceerd. MOTEUR 85 Het Renault-programma van 1936 kan in twee hoofdstromen worden verdeeld. De Celtaquatre staat aan de basis, terwijl de Primaquatre een verlengde carrosserie heeft en een grotere motor. Op het grote chassis bouwt Renault zowel vier-, zesals achtcilinders waarbij de carrosserievorm vanaf de A-stijl naar achteren identiek is. De Vivaquatre staat, zoals de naam wellicht al doet vermoeden, aan de basis met een 2,4 liter viercilinder zijklepper. Een zogenaamde 'moteur 85' die zijn naam
pagina 18
dankt aan de cilinderboring van 85 mm. Het is een niet eerder toegepaste motor die modulair is gebouwd. Bij de zes- en achtpitter is de boring van 85 mm gelijk, maar vergroot Renault de slag van 105 naar 120 mm en daardoor komen deze motoren aan inhouden van 4.088 en 5.448 cc. De naam Vivaquatre gaat terug tot eind 1931. Ook dan al is het de grootste viercilinder die erg populair is bij taxibedrijven. Diezelfde bedrijfsmatige functie behoudt het model, terwijl de auto ook populair is bij de gegoede burgerij met kinderrijke gezinnen. Even ter vergelijking, de zescilinder Viva Grand Sport en Vivastella doen
De kleur zwart is in de tweede helft van de jaren dertig zeer populair. Het meerendeel van de gangbare auto's wordt erin gespoten.
Onder de kap ligt vanaf modeljaar 1936 in de Vivaquatre de 2,4 liter '85' motor.
Het koperen plaatje met serienummer geeft aan dat deze carrosserie bij Renault zelf is gemaakt.
het goed bij de bourgeoisie, daar worden er in hetzelfde tijdsbestek zelfs enkele honderden exemplaren meer van gebouwd. De achtcilinder is weer een zeldzaamheid met 251 eenheden. Alle reguliere personenauto's van Renault in 1936 hebben een volledig nieuwe carrosserie en maken voor het merendeel gebruik van de nieuwe '85' motorenfamilie. De gestroomlijnde vormgeving komt voort uit de bijna experimenteel ogende Viva en Nerva Grand Sport die voorafgaand aan het nieuwe modeljaar in 1935 worden gemaakt. Een van de kenmerken is het ontbreken van treeplanken, waardoor de carrosserie de volledige breedte van het chassis kan beslaan en de interieurs aanzienlijk ruimer worden. De modellen uit 1936 zijn weliswaar minder extreem van vormgeving, maar houden wel
hetzelfde basisprincipe. Dat is ook duidelijk te zien aan de 1936 Vivaquatre, in dit geval een zogenaamde zeszitter. Op dezelfde basis wordt ook een versie gemaakt met doorgetrokken daklijn en verder naar achteren geplaatste achterbank. Hierdoor passen twee klapstoeltjes tussen de voor- en achterbank om aan een capaciteit van acht passagiers te komen. Niet vreemd dat juist die versie veelvuldig voor de taxivariant wordt gekozen. BEPROEFDE BOUWWIJZE In tegenstelling tot de eerder genoemde Citroën Traction Avant met zelfdragende carrosserie, houdt Renault vast aan de beproefde bouwwijze met een balkenchassis en daarop geplaatste carrosserie. De starre vooras kent per wiel een in de lengterichting geplaatste bladveer, terwijl
De carrosserie is vanaf de voorruit gelijk aan de zes- en achtcilinders, maar de korte neus en losse koplampen verraden hier de aanwezigheid van een vierpitter.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 19
achter is gekozen voor een enkele, dwars geplaatst exemplaar. Waar Citroën voorwielaandrijving introduceert is de Vivaquatre een achterwielaandrijver. Tot eind jaren vijftig worden vooral de taxivarianten gebruikt met soms legendarische kilometerstanden. Dat is tekenend voor de robuustheid en betrouwbaarheid van de Renaults uit deze periode. De techniek is beproefd en eenvoudig, alles is uiterst solide en zwaar van bouw. Dat blijkt ook wel uit een gewicht van zo'n 1.500
kg voor een auto met een lengte van 4,70 meter en dat uiteraard zonder de zware veiligheidsvoorzieningen van tegenwoordig. AFDEKPLATEN De Vivaquatre geldt in zijn tijd als een grote auto die feitelijk maar op drie details aan de buitenkant afwijkt van de prestigieuze zes- en achtercilinders. Aan weerswijze van de verchroomde grille zitten twee chromen koplampen die los op de voorspatborden staan. Bij de krachtiger gemotoriseerde types worden dezelfde lampen in de spatborden geïntegreerd. Om plaats te bieden aan de vooral langere motoren zijn de neuzen van de Viva Grand Sport en Nerva Grand Sport in etappes indrukwekkender qua lengte en ten slotte worden de achterwielen bij deze auto's aan het zicht onttrokken door afdekplaten waarover de sierstrip onderaan de dorpel wordt doorgetrokken. Bij de Vivaquatre zijn de achterwielen gewoon zichtbaar. Het interieur is uitermate ruim, zowel voor- als achterin kunnen drie volwassenen met het groot-
pagina 20
ste gemak naast elkaar zitten. De beenruimte achterin kan ronduit vorstelijk worden genoemd. Dat blijft overigens niet zo, bij latere varianten worden wielbasis en carrosserie van de zeszitter ingekort en dat gaat ten koste van de ruimte voor de achterpassagiers. Als we de inrichting van de Vivaquatre vergelijken met moderne auto's, dan valt weer eens overduidelijk op hoeveel handwerk er in die tijd in auto's werd gestoken. In de hele carrosserie worden houten structuren gebruikt die minder dan in de jaren twintig stevigheid aan de constructie moeten geven, maar wel bedoeld zijn om daar andere onderdelen aan op te hangen. Denk aan de bevestiging van de portierpanelen en het ophangen van de hemelbekleding. Het dak bestaat van buiten naar binnen uit een 'skai' afdeklaag, daaronder een isolerende laag bovenop kippengaas dat weer is gespannen op een houten frame. Een zeer gebruikelijke constructie uit die tijd waarmee gewicht werd bespaard. Bovendien was het vormen van het complete dak uit één stuk plaatwerk nog niet te realiseren met de destijds in Billancourt gebruikte machines. Het starten wijkt maar licht af van wat we tegenwoordig gewend zijn. Na het inschakelen
Achthoekige (octagonale) vormen zijn jaren populair bij het instrumentarium maar ook diverse bedieningsknoppen.
Prachtige materialen met de hand verwerkt met oog voor detail, dat vinden we in de 1936 Renault Vivaquatre.
De enige bekende persfoto van Renault waarop de zeszitter van de ADL1 Vivaquatre te zien is.
Dit opengwerkte model laad duidelijk het chassis en de mechaniek van de 1936 Vivaquatre zien.
Losange Magazine - winter 2011
van het contact moet naast het gaspedaal een klein rond pedaaltje worden ingetrapt. Hiermee wordt mechanisch het tandwieltje van de startmotor op de starterkrans op het vliegwiel gedrukt. Aan het einde van de pedaalslag wordt middels een schakelaar de startmotor in werking gezet en slaat de trouwe viercilinder met uitgetrokken choke probleemloos aan. KABELBEDIEND De handgeschakelde driebak met een gesynchroniseerde tweede en derde overbrenging lijkt een dashboardpook te hebben, maar het blijkt een fraai gevormde constructie waarmee de versnellings pook vanaf de vloer door een opening in het dashboard wordt geleid. De bediening gaat vooral zwaar, dat geldt vooral voor de besturing en de remmen. De voorwielen draaien als de auto stil staat, is zo goed als onmogelijk, maar als de Vivaquatre lichtjes rolt, gaat het probleemloos. Verder heeft de Renault kabelbediende trommelremmen die bij dit exemplaar volledig zijn vernieuwd. Nieuwe voeringen en uitgedraaide trommels geven een probleemloze
remwerking. Mocht er echter een noodstop nodig zijn, dan zal de maximale remkracht worden verkregen door de bestuurder die met het volle gewicht op het rempedaal moet trappen. Ver genoeg vooruit kijken en tijdig de snelheid aanpassen luidt hier het devies. Lekker toeren over plattelandswegen daar is de Vivaquatre prima voor geschikt. Snelheden tot zo'n 90 km/h zijn prima over lange afstanden te rijden. Het meubilair is ruim bemeten en comfortabel, maar met zo'n oude auto in het dagelijks verkeer vraagt toch meer inspanning van de bestuurder. Kijk op www.losange.nl voor een filmpje over deze auto.
pagina 21
REPORTAGE
Stuur
zelf
RENAULT 4
Tekst: Max. R. Hardeman
De lancering van de Renault 4 in 1961 op de Franse markt wordt ondersteund door een grote campagne om automobilisten zelf op de weg met het nieuwe model kennis te laten maken. 'Prenez le Volant' vindt rond de Parijse autosalon in oktober plaats. Het was een groot succes, zo groot dat werd besloten een soortgelijke actie ook in andere landen op poten te zetten. In november 1961 worden zeventig Nederlandse studenten in bezit van een rijbewijs geworven om de auto's in Billancourt op te halen. Ze rijden deze vervolgens naar Nederland om daarna onder de titel 'Stuur zelf' zoveel mogelijk Nederlanders met de eigenschappen van het nieuwe model kennis te laten maken. Een van die studenten is Amsterdammer Max Hardeman. Hij doet destijds uitgebreid verslag van zijn avonturen, maar het artikel wordt door het Amstelveensch Weekblad als te commercieel ervaren en niet gepubliceerd. Exact vijftig jaar na dato alsnog zijn oorspronkelijke relaas in Losange Magazine.
pagina 22
Losange Magazine - winter 2011
pagina 23
Max Hardeman was in november 1961 een van de zestig studenten met rijbewijs die de splinternieuwe Renault 4 in Billancourt mocht ophalen en promoten bij veel geïnteresseerde Nederlanders.
Een douwvolle ochtend in Noord Nederland met de zo bekende witte pluimpjes uit de uitlaat van Renaults 4.
pagina 24
Het was een enorme drukte op het Studenten Arbeidsbemiddeling Bureau. Als een lopend vuurtje was het rondgegaan; een prachtbaan: gevraagd 70 studenten in bezit van rijbewijs, om 10 dagen lang een nieuwe Renault 4 door Nederland te rijden met het doel deze wagen te introduceren en te demonstreren aan het Nederlandse publiek. Natuurlijk was het aanbod groter dan de vraag, zodat er eerst nog een selectie moest plaatsheb-
ben. De gelukkigen kregen te horen dat ze een week later 's ochtends in alle vroegte op de Renault fabrieken aan de Wibautstraat verwacht werden, om dan per bus naar de Frans-Belgische grens te worden gebracht en daar de wagentjes op te pikken, die eerder al uit Parijs waren overgereden. Enkele dagen later echter vonden we een briefje in de bus: in verband met de te verwachten grote
concentratie van publiek tijdens de voetbalwedstrijd Holland-België, was het zaak dat de wagens eerder in Amsterdam waren om opgesteld te worden voor het Olympisch Stadion. EINDELOOS Op donderdag 9 november vertrokken we daarom om 8 uur 's avonds in 2 bussen naar de Franse Renault fabrieken in Parijs. Ik weet niet of u het wel eens geprobeerd hebt, maar in zo'n
volgepropte bus komt er niet veel van slapen. De rit leek eindeloos, maar om 5 uur 's ochtends kwamen we dan toch nog in Parijs aan, hetgeen veel te vroeg was, want de fabriek ging pas om 8 uur open. Na zoveel lawaai voor een café gemaakt te hebben, dat de caféhouder tenslotte zijn zaak opende en wij koffie op rekening van Renault gedronken hadden, zijn we in kleine groepjes de overgebleven 2 uur zoet gaan brengen. Sommigen bleven in de bus, anderen slenterden maar wat
Keurig gewassen en strak geparkeerd staat de karavaan klaar voor hordes belangstellenden.
Ook in de binnenstad van Amsterdam trokken de Frans gekentekende viertjes volop de aandacht van het publiek.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 25
pagina 26
rond, terwijl een kleine groep de eerste metro pakte om naar de Eiffeltoren te rijden, die volgens sommigen verlicht was. Kennelijk rekent men zelfs in Parijs niet op toeristen om 6 uur in de ochtend want ze was niet verlicht. Zodra de fabriek open was, brak voor de meesten van ons wel een zeer spectaculair begin van deze rit aan: in een wagen die je alleen uit een instructieboekje kent voor het eerst in het Parijse verkeer met zijn links en rechts inhalen, weven en doordrukken. Door de vele stoplichten werd de file herhaaldelijk verbroken en moest je zelf je weg maar vinden. Tenslotte stonden alle 70 wagens opgesteld voor Le Bourget, even buiten Parijs, vanwaar we een uur later in groepjes van 6 naar Nederland vertrokken. Vooral het eerste gedeelte van deze route is in dit jaargetijde bijzonder mooi: prachtige bossen in herfstkleuren. GENOEG BENZINE De vermoeidheid begon zich toen wel te laten voelen: 1 studentchauffeur viel tijdens het rijden in slaap waardoor hij tegen zijn voorganger opbotste. Resultaat: gelukkig geen persoonlijke ongelukken maar 2 wagens total loss. Enigszins opgewonden arriveerden we bij de Hollands-Belgische grens, omdat we meenden dat we maar net genoeg benzine hadden gehad om het afgesproken tankstation te halen; een uur tevoren was er namelijk op het dashboard een rood lampje gaan branden. Later hoorden we dat dat betekende dat er nog ruim 5 liter benzine in de tank zat, waarmee we met deze wagen die 1:16 rijdt nog een heel eind zouden kunnen komen. Na aan de grens getankt en gegeten te hebben, gingen we met plankgas naar huis (max. snelheid 105 km/h) Wat een verschil, de Belgische keiwegen of de Hollandse asfaltbanen. Omstreeks 10 uur 's avonds was het grootste deel van het transport de steile oprit van Renault Nederland opgereden en stond netjes in het gelid om gewassen te worden. De maandag daarop kregen we instructies. Het was de bedoeling dat de gehele karavaan de grote steden in het Westen van ons land zou bezoeken, terwijl daarna gesplitst werd in 3 groepen: Noord (waarvan ondergetekende deel uitmaakte), Oost en Zuid.
op die wegen de vering en de wegligging te testen. Men was enthousiast; de wagen lag zeer vast op de weg en de vering was onmiddellijk gestabiliseerd in tegenstelling tot een andere Franse auto die lang blijft naveren en waarvoor de Renault 4 dan ook als concurrent bedoeld is. Er zijn er op dezelfde dag vele verkocht. De dag daarna stond Den Haag op het programma. Met politiebegeleiding en een prima organisatie van de stoplichten zaten we zo buiten Amsterdam. De karavaan werd voorafgegaan en gevolgd door een geluidswagen. In Den Haag aangekomen werden we verdeeld over de verschillende drukke punten, terwijl ook enkele van ons naar de dealers werden gezonden om de daar van te voren uitgenodigde vaste klanten van dienst te kunnen zijn. Een van mijn eerste klanten daar was een vrij oud mannetje met een kunstbeen, dat een oud stofzuigeronderdeel onder zijn arm hield, hetgeen later zijn 'rijbeen' bleek te zijn, want toen ik nietsvermoedend hem uitnodigde voor een proefrit, zei hij dat hij graag wilde, maar dan moest ik even geduld hebben en begon hij zorgvuldig zijn loopbeen los te maken om het bovenbedoelde rijbeen aan te brengen; hij reed voortreffelijk. KORTE SHOWRIT Aan het eind van de middag reden we naar het prachtige motel Hoornwijk in Rijswijk alwaar we dineerden en ook zouden overnachten. Ik zou u werkelijk aanraden dit motel eens te bezoeken. Op elke kamer vindt u telefoon, draadomroep, een klein keukentje met ijskast, douche en toilet terwijl er verder bijzonder leuk meubilair staat. 's Avonds maakten we nog een korte showrit door de stad, tankten en reden terug om tenslotte de wagens te wassen. Over belangstelling hebben we die dag niet te klagen gehad.
Foto linksboven: Een tussenstop voor de 4-tjes in Wierdingen. Foto linksonder: In oktober 1961 werd de kennismakingsactie 'Prenez le volant' in de regio Parijs gehouden met dezelfde voertuigen.
Alles auto's hebben de vermelding 'stuur zelf' op de voorportieren en drie vlaggetjes links aan de voorruitstijl.
WEGLIGGING Ieder die een rijbewijs bezat mocht gedurende een kwartier rondrijden, terwijl verder mensen zonder rijbewijs ook rondgereden konden worden, wel een unieke reclamestunt. Natuurlijk kwam Amsterdam het eerst aan de beurt. Als standplaats kregen we de parkeerterreinen voor het RAI-gebouw, zodat ook veel Buitenvelders van deze gelegenheid gebruik hebben kunnen maken. Blijkbaar is het vele Amsterdammers bekend dat vele wegen in Buitenveldert (zoals de Van Boshuizenstraat) ernstig verzakt zijn, want meestal reed men onze tuinstad in om
Losange Magazine - winter 2011
pagina 27
Ergens langs een kade, mogelijk in de regio Rotterdam, staan de witte Renaults met bijbehorende studenten in witte stofjassen klaar.
Een aantal auto's gaat naar de plaatselijke dealer, zoals hier bij Auto Haag het geval is.
pagina 28
Donderdag maakten we een leuke ochtendrit via Delft, Schipluiden en Schiedam naar Rotterdam. Het was een mooi gezicht om bij opkomende zon over een smal weggetje door een landschap te rijden dat met sneeuwwit bevroren dauw bedekt was. In Rotterdam werd gesplitst in twee groepen, Noord en Zuid. Ook hier was de belangstelling weer enorm. Ik hoorde dat er die dag ongeveer 70 wagens zijn verkocht. Vrijdag was de laatste dag dat de karavaan in zijn geheel zou rijden en wel in Utrecht. In de binnenstad klapten 3 auto's op elkaar, hetgeen natuurlijk wel veel publiek trok, maar het leek me toch niet de juiste manier van reclame. Na de definitieve splitsing der karavaan vertrok onze groep (Noord) naar Amsterdam, alwaar de volgende dag enige wagens in de Sinterklaasoptocht zouden meerijden. De 17 anderen gingen naar Alkmaar waar het een gezellige
drukte was in de voor de aanstaande feestdagen versierde winkelstraten. FUIFRIJDEN Na een vrije zondag startten we maandag zeer vroeg om dwars door Noord Holland via de Afsluitdijk naar Leeuwarden te rijden. Hier hoorden we dat het in groep Zuid niet zo gesmeerd liep als bij ons, er was daar tamelijk veel schade. Vier deelnemers van Zuid waren tegen de regels in 's nachts gaan fuifrijden, waarbij er één bovendien nog een aanrijding veroorzaakte, waarvan hij de kosten nu zelf zal moeten betalen, want 's nachts waren de auto's niet verzekerd. Groningen was als volgende standplaats aan de beurt. Hier ging alles een beetje stug; geen politiebegeleiding door de binnenstad, geen vergunning om muziek te maken, bovendien kregen we als basis een klein pleintje aan de rand van stad waar juist een pluimveemarkt was gehouden. Desalniettemin werd ook hier gretig proefritten aangevraagd. De volgende dag, woensdag, was in alle opzichten voor ons een van de prettigste van deze rit. Het begon al met uitslapen, omdat we slechts een korte afstand hoefden af te leggen, namelijk naar Assen. Even buiten de stad werden we opgewacht door de politie in een speciale, gloednieuwe Anglia voor een escorte. Ook de plaatselijke dealer had niet stilgezeten; er had de gehele morgen een geluidswagen door de stad gereden die tussen de muziek met krachtige stem de mensen had opgewekt om een proefritje te komen maken. Ondanks de drukte is menigeen van ons er toch even tussen uitgegaan om zelf te proberen hoe de Renault 4 bij hogere snelheden op de weg lag. Na enig voorzichtig uitproberen bleek hier toch wel het grote voordeel van voorwielaandrijving: de normale bochten in het circuit konden wij als onervaren coureurs zonder enig gevaar van uit de
bocht te vliegen met 80 km/u nemen; even piepten de banden en dan draaide het stuur vanzelf weer terug in de rechte stand. BOERENKARREN We overnachtten in een eerste klas hotel zodat de nachtvorst ons niets deed, maar ook onze wagens konden er tegen. In een afgesloten systeem heeft de fabriek namelijk een vloeistof gedaan, die enerzijds de motor afkoelt, anderzijds een temperatuur van -40 graden kan verdragen. Door dit (verzegelde) systeem is het dus niet meer nodig het waterpeil van de radiateur te controleren terwijl u ook over antivries geen zorgen meer hoeft te hebben. Nu ik het toch over de wagen zelf heb, mag ik niet nalaten u nog een ander opmerkelijk voordeel van de Renault 4 te vertellen: door het ontbreken van smeernippels hoeft de wagen nooit doorgesmeerd te worden, dus alleen oliepeil controleren en om de 5.000 km verversen. Donderdag reden we dwars door Drenthe via Beilen naar Emmen, langs typische boerderijen met van die echt ouderwetse boerenkarren ervoor. In Emmen aangekomen sta je zelfs als Buitenvelder toch wel even te kijken, het is één grote tuinstad met uitgestrekte wijken nieuwe woningen, voor het grootste deel losse villa's. Maar ja, ze hebben daar de ruimte en zijn niet beperkt door een Kalfjeslaan en Ringdijk. Buiten de stad is nog een enorm industrieterrein gelegen, dat Emmen tot de meest uitgestrekte gemeente van Nederland maakt. Onze laatste demonstratiedag zou zich afspelen in
Losange Magazine - winter 2011
Zwolle. Natuurlijk kregen we er zo langzamerhand wel genoeg van om steeds weer hetzelfde verhaaltje te vertellen, maar het vooruitzicht om de wagens weer naar Parijs terug te mogen rijden (er was eerst sprake van dat ze op de trein zouden worden gezet) wakkerde ons enthousiasme weer aan. Het zou wel een zware rit worden, Zwolle - Parijs ruim 500 km, bovendien nog een oponthoud in Breda alwaar de overgebleven folders en vlaggetjes alsmede de witte jassen die we tijdens het werk aanhadden, moesten worden ingeleverd en waar de drie groepen zich weer tot één karavaan formeerden. Reeds om 8 uur 's avonds kwamen we in Parijs aan, waar we na enige uren zoeken tenslotte de viertjes weer afleverden aan de fabriek.
Een van de auto's heeft een imperial met geluidsinstallatie op het dak. Zodra de achterklep wordt geopoend, haast het publiek zich om de enorme mogelijkheden te bekijken.
pagina 29
BUBBELS pagina 30
A VOTRE SANTE
Fotografie: Marius Suiker
Een stijlvol product als champagne verdient een bijpassende presentatie. Zo dacht ook Linda Veldman die na een lange ervaring in de horeca haar eigen 'creatieve drankconcepten' ontwikkelt. Daartoe behoort ook deze 1961 Renault Estafette geschikt voor buitenevenementen en beurzen.Trek maar vast een flesje open dames! Losange Magazine - winter 2011
pagina 31
Daar aangekomen bleek de auto volledig aan de verwachtingen te voldoen." De historie van de Estafette is verrassend. Deze werd in 1961 door een Franse Renault-dealer afgeleverd en daarna werd de bus meteen verscheept naar Engeland waar een carrosseriebouwer er een stijlvolle camperopbouw op plaatste. Alleen aan de linker kant kreeg de auto ramen en achter een toegangsdeur. Het dak is hoger dan van de cabine om gemakkelijk te kunnen staan. Eenmaal opgebouwd terug in Frankrijk heeft de Estafette slechts één eigenaar gehad en daarna is de auto in Groningen terecht gekomen.
Staat de champagne al koud dames?
Hoe kom je als kersverse ondernemer op het idee om juist een Renault Estafette te zoeken om daar een rijdende champagnebar van te maken? Linda Veldman vertelt dat ze bewust naar de Renault heeft gezocht. "Ik was al vanaf het ontstaan van het idee op zoek naar een oldtimer, een bus met een aansprekend en schattig uiterlijk. De Estafette heeft die uitstraling in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Citroën HY die ik te hoekig en te stoer vind. Ik ga voor stijlvol omdat de bus ook geschikt moet zijn voor bruiloften en klassiekerevenementen." ENGELAND Een van de eisen van Linda was dat je rechtop in de auto moet kunnen staan. "Ook die eis was niet gemakkelijk te verwezenlijken. Dus ik heb op internet enorm gezocht om een Estafette te vinden die daar aan kon voldoen. Alle versies met het normale dak vielen automatisch af. En dan ineens kom ik in Groningen deze oude camper tegen. Ik ben meteen in de auto gestapt om te gaan kijken.
VRIEZER Linda: "De man in Groningen zocht iemand die er iets leuks mee wilde gaan doen. In mei van dit jaar zijn we met de restauratie begonnen. Je moet het immers goed aanpakken omdat zo'n auto volledig en altijd inzetbaar moet zijn. De hele carrosserie is roestvrij gemaakt en gespoten. De motor werd gereviseerd, de remmen vernieuwd etc. Veel onderdelen heb ik gekocht bij het magazijn van de Vrienden van de Estafette. Eigenlijk was alles wat ik nodig had daar wel te koop. Tip Design in Tilburg heeft de hele binnenkant verzorgd inclusief het inbouwen van koeling, vriezer en verlichting. Op de plaats van de ramen in de opbouw is een uitklapbaar luik gekomen en dat is dan ook meteen de enige uiterlijke verandering die de Estafette heeft ondergaan. Wel hebben we achter de zwaarste veren gemonteerd die op een Estafette mogelijk zijn, maar gezien het gewicht denk ik dat we er in de toekomst niet aan ontkomen om luchtvering op de achteras te plaatsen." Inmiddels heeft Linda's Estafette al de nodige positieve reacties gehad. Zo stond de vijftig jaar oude Renault op de Love & Mariage beurs en recent op de Miljonairs Fair. Meer informatie over de uitgebreide mogelijkheden: www.defrisseverleiding.nl.
Op het luik na verkeert de 50 jaar oude Renault Estafette volledig in originele staat.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 33
Bij onderstaande dealers is uw oude of nieuwe Renault nu en in de toekomst in de juiste handen!
RENAULT NIEUWENDIJK
Aalsmeer - Amstelveen- Badhoevedorp Hillegom - Hoofddorp - Uithoorn www.renault-nieuwendijk.nl
CENTRE CLASSIQUE
Voor vakkundig onderhoud van uw klassieke Renault. Onderhouds- en restauratiewerk tegen vooraf overeengekomen werkplaatstarief zonder verrassingen.
RENAULT NIEUWENDIJK Hillegom 0252-433043 www.centreclassique.nl
VAN KESTEREN Spoordwarsstraat 15 - 8271 RK IJSSELMUIDEN - Tel. 038 - 33 13 241 www.vankesterenrenault.nl
STOKMAN uw Renault & Dacia dealer in Alkmaar, Den Helder en Wieringerwerf www.stokman.nl
INTERNET LOUIS RENAULT
REHABILITATIE
Na de vermeende collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog is de naam van Louis Renault in Frankrijk nooit officieel gezuiverd. Zijn acht kleinkinderen wedijveren daar nu voor. Nieuwe wetgeving in Frankrijk maakt het voor de kinderen van Jean-Louis Renault, de kleinkinderen van Louis en Christiane Renault nu pas mogelijk om de naam van hun grootvader te zuiveren en mogelijk ook financieel een vergoeding te krijgen voor de nationalisatie van de fabriek.
het item meteen. Laurent Dingli is meteen ook de maker van een bijzonder interessante site over de opa van zijn vrouw. Eigenlijk is www.louisrenault.com precies wat de stichter van het door ons zo gewaardeerde merk in deze tijd verdient.
LOSSE SCHROEVEN Eind 1944 werd Louis Renault beschuldigt van collaboratie, maar omdat hij kort na zijn arrestatie overleed, is er nooit een serieus proces gevoerd om te bepalen of hier daadwerkelijk sprake van is geweest. De rol van zijn directe medewerkers is wel onder de loep genomen, maar Louis Renault leek bij voorbaat schuldig. In het Frankrijk van vandaag is na bestudering van diverse historische documenten de beschuldiging op losse schroeven komen staan. Het zal een lang proces worden, maar in de tussentijd komt er de nodige interessante informatie naar boven. Laurent Dingli heeft zo'n tien jaar geleden zijn biografie over Louis Renault uitgebracht. Hij is doctorandus geschiedenis en blijkt 'toevallig' getrouwd met kleinkind Helène Renault. Op de internetsite www.Dailymotion.com is de tv-uitzending van het programma Prise Directe te zien waarin het echtpaar hun bedoelingen toelicht. Wat vooral interessant is, is dat er bewegend beeld van Louis Renault in te zien is, afkomstig uit het familiearchief. Wie naar de genoemde site gaat en zoekt op 'Louis Renault Prise Direct' vindt
FILM De site omvat natuurlijk volop tekst, maar ook veel foto's, diverse interessante documenten en een film over de fabriek in de jaren dertig die kan worden gedownload. Voor liefhebbers van de vroege historie van Renault een absolute must. Uiteraard houden we de verrichtingen van de familie Renault nauwlettend in de gaten en komen daar in de toekomst zeker op terug.
Losange Magazine - winter 2011
Links Laurent Dingli met rechts zijn vrouw Helène Dingli-Renault. In het midden een buste van Louis Renault.
De homepage van de internetsite over Louis Renault.
pagina 35
Bij onderstaande dealers is uw oude of nieuwe Renault nu en in de toekomst in de juiste handen!
Hoogstede van Lier
teamcoaching
Ervaar de kracht! www.hoogstedevanlier.nl
Gravenkasteel 1 6028 RK Gastel 0495-430931
pagina 36
VETEMENTS
MIST DE FRANSE SLAG
Menig liefhebber zit een paar keer per jaar met smacht te wachten op de nieuwe catalogus van Renault Merchandising. Pennen, rekenmachines, miniatuurmodellen en kleding passeren daarin de revue. Iedere nieuwe uitgave pleegt weer een aanslag op het (gezins)budget, want bepaalde items kan de verzamelaar niet laten liggen. De Gordini kledinglijn bestaat al weer even, maar er is nu ook een Vintage reeks aan toegevoegd. Jack en shirts die de sfeer van de jaren zestig oproepen. Leuk vormgegeven met uiteraard volop Renault logo's. Er is echter één grote 'maar' aan deze collectie. De Franse bedenkers zijn helemaal aan het feit voorbij gegaan dat de ware Renault-liefhebber deze kleding graag met Franse opschriften wil hebben. Dus niet 'Vintage Clothing and Accessories', 'Vintage by Renault' of zelfs 'Legendary
Losange Magazine - winter 2011
Nieuwe items uit de catalogus van Renault Merchandising: boven elementen uit de Competition reeks, onder de Vintage collectie.
Motor Company'. Een uitzondering vormt een grappig T-shirt van de Nervasport recordwagen die op 5 april 1934 het 48 uurs wereldrecord op naam zette. Daarop wordt een grafische weergave afgedrukt van de originele Franse advertentie ter viering van dit feit. Ook is er een T-shirt met op de voorkant alleen het Renault-logo uit de tweede helft van de jaren twintig. Alle herenkleding is verkrijgbaar in de maten M tot en met XXL, de damesmodellen beginnen bij de maat S. De totale collectie is te uitgebreid om deze in Losange Magazine af te drukken. De plaatselijke Renault kan u er alles over vertellen.
pagina 37
LOSANGE GEMIST? Nr. 13 voorjaar 2010 Fainéant truck - Sandouville - R4 prototypes - Rambler Renault - R9 Avenue - Fluence - 6 cilinder tractoren - 14 L - 18 Turbo break Nr. 14 zomer 2010 SAPRAR accessoires - 20 jaar Clio - 4CV wedstrijd - Mégane CC - Familiegraf - VAB - Dacia Duster - Mégane concept - Master - Frégate Nr. 15 najaar 2010 Jouets Renault - Fondation Berliet - Wind - SHGR - Alpine GT Le Mans Colorale - Safrane Biturbo - actiemodellen R25 - 17 Gordini - Témis Nr. 16 winter 2010 Super-serie - Latitude - Hino 4CV - 50 jaar R4 - Racoon - Le Petit Mecano - KE trein - Laguna facelift - 30 TX - R9 Turbo - Mondial Paris
Nr. 9 voorjaar 2009 3x witte A110 - 25 jaar Espace - Rijdende reclame - Per 4CV naar Gobi R21 RS - Hugues Portron - R4F - SAVIEM TP - Kangoo BeBop - 12 Alpine Nr. 10 zomer 2009 Project X29 - Fabriek O - Publicis - Scénic III - R20 TL - Doisneau - R4 Alfa Romeo - Clio - Fuego USA - Vivastella - Carraro Nr. 11 najaar 2009 Cape to Cape - Mégane Estate - Patrick Le Quément - Louis Renault - R4 Plein Air - Clio V6 - 40 CV - PO tractor - Dinalpin - 4CV Pie - Estafette Nr. 12 winter 2009 Mégane R.S. - SAVIEM E7 - Gordini - R16 TX - R5 TS Monte Carlo - Ansichtkaarten Herqueville -R6 TL - Laurens van den Acker - Vel Satis
Nr. 5 voorjaar 2008 Het fenomeen TX - Renault 4x4 - Grand Modus - Alpine A310 V6 - R4 uit de kunst - Alliance versus R9 - Frégate Nr. 6 zomer 2008 Etoile Filante - Laguna GT - Caudron Simoun - SAVIEM EPG3 - R4 Jogging - 10 CV - Koleos - FT17 - Avantime Nr. 7 najaar 2008 Alliance 3d - 50 jaar Estafette - Sandero - Ondine - SAVIEM PS30 - logohistorie - R8 - 80-serie - Magnum V - 40 CV Nr. 8 winter 2008 15 GTL Grand Prix - AX - 30 jaar middenklasse - 5 GT Turbo Alain Oreille - Mégane III - 5 Lauréate - Rodeo
Nr. 1 voorjaar 2007 Logan MCV - 385/Master - Domaine Louis Renault - RS01 - 206 E1 Premium - Caudron Goéland - Premier - Allure Nr. 2 zomer 2007 Magnum Vega - SAVIEM - R3 & D22 - Twingo II - 18 Turbo - Yacht Chryseis - Estafette Studio-car - AHN/AHS - 5 LS Nr. 3 najaar 2007 Marne taxi - Espace taxi - taxi Den Haag - Dauphine USA - Laguna III autorail 5150 - Maxity - R4190 bus - 12 TS Nr. 4 winter 2007 Mack Mid-Liner - Pierre Lefaucheux - 25 Limousine - Kangoo II - Colorale Kerax - Juvaquatre - Viva Grand Sport
BESTEL ZE NU! U wilt natuurlijk uw collectie Losange Magazine compleet maken. Zo lang de voorraad strekt zijn alle eerder verschenen nummers nog beschikbaar. U kunt zelfs profiteren van het aanbod om alle nummers van 2007, 2008, 2009 en 2010 (16 stuks in totaal) in één totaalpakket te kopen voor 85 euro inclusief portokosten. Eén jaargang kost 25 euro inclusief porto, ieder volgende jaargang 20 euro en losse nummers kosten 8 euro per stuk eveneens inclusief portokosten. Maakt u het verschuldigde bedrag over op bankrekening 60.67.11.503 t.n.v. Losange te Budel. Vermeldt bij uw betaling duidelijk uw adres en welke jaargangen of losse nummers u wenst te ontvangen. Bij twijfel even een e-mail naar
[email protected].
www.losange.nl pagina 38
COMPETITION RENAULT 4 In dit jubileumjaar rond de 50-jarige Renault 4 werd een designwedstrijd uitgeschreven door Renault in nauwe samenwerking met internetportaal Designboom en dat leverde meer dan drieduizend inzendingen op.
SPRINGLEVEND CONCEPT De zware taak aan de jury met onder meer designchef Laurens van den Acker om uit deze stortvloed van ideeën uit maar liefst 92 landen de meest originele ontwerpen van een nieuwe Renault 4 te zoeken. Zelf uit China kwamen nieuwe interpretaties van het thema R4 binnen. LEERLING Het was niet de bedoeling dat deelnemers een retroversie van de Renault 4 zouden bedenken, maar wel gebruik maken van het originele concept van een betaalbare vervoermiddel met een hoekige vormgeving. Praktisch, goedkoop, eenvoudig en betrouwbaar tijdens normaal gebruik en bovendien vriendelijk voor het milieu, dat was de opdracht die deelnemers werd voorgehouden. Het resultaat is een onuitputtelijke reeks ontwerpen die zo uit professionele studio’s lijken te komen. Amerikaan Allen Zadeh schiep de R4 opnieuw als cabrio met de Franse naam Eleve (leerling) waarmee hij jonge automobilisten wil aanspreken. De R4 Rally van Jérôme Garzon speelt in op luchtig tijdverdrijf. Zijn creatie bestaat uit een metalen structuur die is overtrokken met een stof. Voordelen zijn het lage gewicht, de stof absorbeert zonnewarmte zodat geen airco nodig is en de productie vraagt weinig energie. De ramen zijn gemaakt uit transparante zonnecellen die de
Losange Magazine - winter 2011
stroom opwekken voor de elektrische aandrijving. Dit vergaand uitgewerkte concept leverde hem de tweede plaats in het klassement op. De Brit Mark Cunningham haalde met zijn bijzondere R4 de eerste plaats. Zijn versie heeft een charmante vormgeving en herbergt een aandrijfconcept dat voor de eeuwigheid is bedacht. Zo kan de auto zijn leven met een normale verbrandingsmotor beginnen die als deze versleten is of door de stand der techniek wordt ingehaald in een handomdraai kan worden ingewisseld voor een elektromotor bij bijbehorende accu’s. De benzinemotor gaat terug naar Renault die ‘m reviseert en weer toepast in een gebruikte auto die goedkoop kan worden aangeboden aan jonge mensen die net hun rijbewijs hebben. Hierdoor ontstaat een kringloop waarmee de Renault 4 tegen uitsterven wordt beschermd.
Van boven naar beneden: de winnende 'nieuwe' R4 van Mark Cunningham. De grappige Eleve van Allen Zadeh en onderaan de R4 Rally van Jérôme Garzon.
8 MILJOEN Ondanks het enorme aantal enthousiaste inzenders heeft Renault geen plannen om de Renault 4 in een moderne vorm opnieuw op de markt te brengen ook niet met afwijkende aandrijfconcepten. De wereld zal het met de overgebleven exemplaren van de meer dan 8 miljoen geproduceerde auto’s moeten doen. De Renault 4 blijft de meest geproduceerde Franse auto.
pagina 39
BEAU COMME UN RENAULT
Renault Vel Satis concept
1998
Renault Vel Satis Concept. Motor 6 cilinder in V-vorm, 2.946 cc, boring x slag 87 x 82,6 mm, vermogen 154 kW/210 pk (DIN) bij 6.000 tr/min, koppel 290 Nm bij 3.750 tr/ min, uitlaatgasnorm Euro 2000, accu 12 Volt. Leeggewicht 1.320 kg, lengte 4,680 meter, breedte 1,880 meter, wielbasis 2,873 meter, spoorbreedte voor 1,619 meter, spoorbreedte achter 1,609 meter, overhang 1,112 meter (voor), 0,695 meter (achter). Automatische vijftraps versnellingsbak met sequentiële bedieningsmogelijkheid. 20 inch lichtmetalen wielen met Michelin Pax banden in de maat 245. Exterieuruitrusting: koplampen met vier zogenaamde Fresnel lenzen, neon achterlichten, Renault Card voor ver- en ontgrendeling, achteruitrijcamera. Interieuruitrusting: twee wegklapbare schermen voor voor- en achterpassagiers, neon interieurverlichting, individuele airconditioning, Mauboussin klok, speciale Saint-Louis kristallen champagneglazen, Louis-Vuitton koffer in geel Tassili leer.
pagina 40
Met de Initiale Concept toont Renault in 1995 voor het eerst haar plannen voor de nieuwe, grote modellen. De Vel Satis Concept van drie jaar later zet de volgende stap en viert tegelijk ook het 100-jarig bestaan van het merk. Alhoewel het productiemodel van de Vel Satis geen coupé is, zijn er in de algemene lijnen van deze tweedeurs wel degelijk verwijzingen naar de latere limousine te vinden. Ondanks zijn langgerekte verschijning is de concept niet overdreven groot. De voorkant is opvallend scherp gesneden met daarin een in twee delen uiteen getrokken grille met in het midden een brede baan voor het logo. De enorme portieren klappen niet alleen normaal open, maar bewegen tegelijk naar voren, zoals korte tijd later toegepast op de Avantime. De achterkant is rond van vorm zowel bij de achterruit als het deel in plaatwerk. De bagageruimte kan worden bereikt door het openen van de achterklep, terwijl het onderste deel naar beneden opent. Zeer bijzonder is dat bij de Vel Satis Concept de voorruit en het glazen dak uit één geheel zijn gevormd. Dat geeft voor alle passagiers een geweldig uitzicht. Als de auto wordt afgesloten sluit er ook een klep over het instrumentarium heen. Verder zijn er fraai uitgewerkte opbergvakken, onder meer op de plaats van het dashboardkastje. De Vel Satis Concept werpt in 1998 een serieuze blik vooruit.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 41
CAMIONS RENAULT AB & AG
PLATTE NEUZEN
Een lange neus met daarin een immense motor en daarachter een bescheiden cabine. Dat was tot half jaren dertig hét beeld van een vrachtwagen. Juist Renault bracht daarin verandering met de frontstuurcabines. Boven: De Renault ABF evolueert al snel naar een frontstuurcabine voor twee tot zelfs drie personen. De derde passagier zit in dat geval achter de bijrijder aan de rechter kant. Hierbij afgebeeld twee versies van de ABFD met dieselmotor (Huile Lourde).
De allereerste Renault vrachtwagen met een frontstuurcabine is de ABF. Hier met nog alleen een cabine links van de motor, een variant die maar kortstondig wordt geproduceerd.
pagina 44
Net als de personenauto doorloopt ook de vrachtwagen een berg ontwikkelingen op het gebied van techniek, comfort en vormgeving. Relatief kort na de Eerste Wereldoorlog lanceert Renault al vrachtwagens met een voorloper van de zogenaamde frontstuurcabine. De chauffeur zit vrijwel letterlijk bovenop de motor, maar van deuren en een voorruit is nog geen sprake. Dat
lijkt ook bij de bescheiden snelheden die deze voertuigen behalen minder noodzakelijk. Een groot succes wordt de modelserie niet. TUSSENVORM Anders wordt het als Renault in 1934 de nieuwe ABF op de markt brengt. Eigenlijk een vrachtwagen die nauw verwant is aan de touringcars uit
Een Renault ABF met volledig gesloten carrosserie. Hier is goed te zien dat dit eerste type frontstuurcabine de toegangsdeur achter de vooras heeft.
die jaren, sterker nog, op het chassis worden zelfs enkele bussen gebouwd. De eerste exemplaren krijgen een eenpersoons cabine. In feite heeft de vrachtwagen onveranderd een lange neus met daaronder de motor. De cabine is links naast de motorkap geplaatst, waardoor deze versie een tussenvorm van een torpedocarrosserie en frontstuurcabine is. Heel lang blijft deze versie niet in productie, enkele maanden later volgt namelijk al dezelfde vrachtwagen met een volledige cabine voor twee personen, met tussen de chauffeur en bijrijder een enorme motortunnel. De ABF heeft een laadvermogen van vijf ton en maakt gebruik van een viercilinder benzinemotor met een boring x slag van 120 x 130 mm. Dat levert een cilinderinhoud op van 5,9 liter en daaruit weet de krachtbron 85 pk bij 2.000 tr/min te halen. De motor is gekoppeld aan de in die tijd veel toegepaste vierversnellingsbak en verbruikt volgens Renault 34 liter benzine op 100 kilometer. Het model beschikt bovendien over een mechanische rembekrachtiging.
ABF vuilniswagens uitbrengt. De ABF bestaat er overigens in twee chassislengtes en kan af-fabriek bij Renault als kaal chassis, chassis-cabine (bussen, verhuiswagens) en met diverse opbouwvarianten worden gekozen. Op dezelfde basis wordt ook een trekker gemaakt met een wielbasis van 2,40 meter. Ter vergelijking, de korte versie van de ABF heeft 3,19 meter tussen de wielen, de lange variant 4 meter. De trekker draagt de typenaam ABG met de genoemde benzinemotor en ABGD als diesel. Het model wordt eind 1937 niet opgevolgd, niet vreemd als we zien dat van de benzineversie
Deze ABF met gesloten koetswerk van de Parijse carrosseriebouwer R. David draagt al belangrijke kenmerken van de latere cabines. Let op de deur voor de vooras.
Door de afgeronde vormen, de deur voor de vooras en chromen details is de nieuwe cabine voor 1937 aanzienlijk moderner.
VOORDELEN Tegelijk lanceert Renault de ABFD, dezelfde vrachtwagen, maar dan voorzien van een 8,4 liter viercilinder diesel (type 505) die hetzelfde vermogen levert, maar genoegen neemt met 23 liter per 100 kilometer. Haalt de benzineversie een topsnelheid van 60 km/h, de diesel (Huile Lourde) komt niet verder van 56 km/h. In haar publicaties legt Renault de voordelen van de frontstuurcabine uit. Waar de ABF een totale lengte heeft van 6,65 meter heeft een traditioneel torpedomodel met dezelfde laadlengte een totale voertuiglengte van 7,95 meter. Uiteraard biedt dit voordelen voor het manoeuvreren onder krappe, stadse omstandigheden. Niet vreemd dat Renault op basis van de
Losange Magazine - winter 2011
pagina 45
Een indrukwekkende vrachtwagen zo'n Renault AFKD 10 tonner met dubbele achteras.
Een tankwagen van Pernod die volledig een lijkt te zijn met de carrosserie van deze Renault AFKD.
Een prachtig koppel van Huiles Renault, een 500 kg bestelwagen met erachter een 7 tons AGLD vrachtwagen met zescilinder dieselmotor en vijfversnellingsbak.
pagina 46
slechts 47 en van de dieselvariant 79 stuks worden gebouwd. De ABF heeft meer succes. Van de benzinevariant worden 338 stuks gemaakt en de diesel spant ook tweede helft jaren dertig al de kroon met 956 exemplaren. Op 6 exemplaren van de ABF1 na, worden de ABF, ABFD en AGB, AGBD tussen januari 1935 en september 1937 geproduceerd. ZESCILINDER Het programma wordt fors gemoderniseerd als in 1937 een nieuwe frontstuurcabine wordt uitgebracht. Door de meer afgeronde vormen oogt de cabine aanzienlijk moderner en wordt dan ook door Renault binnen een groot deel van de vrachtwagenproductie ingevoerd. Alleen de ABG en ABGD trekkers behouden hun vierkante cabine. Een van de kenmerken is bovendien dat de deuren van de nieuwe cabine voor de vooras zijn geplaatst, terwijl de portieren voorheen
achter de as openden. De eerste exemplaren die van de nieuwe cabine zijn voorzien, betreffen de ABF3 en ABFD3, maar daarvan wordt er maar een handjevol gemaakt. Renault is bezig haar volledige programma om te vormen, dus staan nieuwe varianten gereed. In het genoemde introductiejaar wordt het programma naar boven uitgebreid met de 6,5 ton ADSD, de 7,5 ton ADTD en 10 tons AFKD. Het drietal maakt gebruik van het type 509 dieselmotor, een zescilinder met een inhoud van 12,5 liter die een vermogen levert van 130 pk en zijn krachten via een vijfbak naar de achteras brengt. De zwaarste uit de serie, is altijd een 6x2 met extra, niet aangedreven achteras. REMBEKRACHTIGING De belangstelling naar frontstuurcabines blijkt ook te groeien bij lagere laadvermogens. Zo komt in 1937 de 3 tons AGP beschikbaar met een 65 pk benzinemotor of een viercilinder diesel van gelijke
Een van de zichtbare wijzigingen is bij de latere types de doorgetrokken, rechte voorbumper.
sterkte (AGPD). De vierversnellingsbak alsmede mechanische rembekrachtiging zijn bekende elementen. De AGP krijgt gezelschap van een versie met 4,5 ton laadvermogen die technisch identiek is. We praten dan van de AGR en AGRD. De derde trap in het leveringsprogramma is in 1937 de AGK
die, met een laadvermogen van 6 ton en de 85 pk motoren (benzine en diesel), de rechtstreeks opvolger is van de ABF. Uiteraard ook nu weer systematisch AGK en AGKD genoemd. Bij de zwaardere varianten worden eveneens veranderingen gemeld, want enkele maanden na lancering wisselen de zescilinder ADSD en ADTD de wacht en maken plaats voor de AGLD en AGOD. Het verschil zit onder meer in de dubbele plaatkoppeling, langere chassisbalken en als uiterlijk kenmerk een doorgetrokken bumper, waar voorheen een bumper in twee delen wordt toegepast. Overigens wordt die wijziging ook op andere modellen uit de vrachtwagenreeks met frontstuurcabine doorgevoerd. De laadvermogens nemen toe met 500 kg, zodat de AGLD een 7 tonner is en de AGOD op 9 ton uitkomt. De 6x2 10 tons AFKD blijft tot in 1939 zonder wijzigingen verkrijgbaar en wordt op een vreemde manier opgevolgd. De AIB is namelijk een 6x2 9 tonner voorzien van de bekende 85 pk sterke benzinemotor waardoor deze vrachtwagen onder gemotoriseerd genoemd mag worden. De vijfversnellingsbak en de luchtdrukremmen van de AFKD blijven
Losange Magazine - winter 2011
bij de AIB gehandhaafd. Billancourt is klaar om in de zomer van 1940 de productie van dit model serieus op te starten. Er wordt door het Franse leger een bestelling gedaan van 180 stuks, die vanwege het uitbreken van de oorlog nooit meer worden gemaakt. NAVOLGING De AIB is de laatste nieuwe vooroorlogse Renault met de kenmerkende afgeronde frontstuurcabine, die na de oorlog direct navolging krijgt. In 1941 worden van een paar types (AGK, AIB, AGR) nog enkele tientallen tot honderden exemplaren geproduceerd veelal geschikt om te rijden op hout.
Deze Renault AGR (benzine) wordt vlak voor de Tweede Wereldoorlog gemaakt getuige de rechte voorbumper, de Renault typeplaatjes op de portieren en de vereenvoudigde portiergrepen.
pagina 47
BROCHURE RENAULT 12 BESTEL
TWEE MINDER
st
Doordat de achterportieren van de 12 Bestel zijn vervallen, is er meer ruimte voor belettering.
Stationwagons zijn bij uitstek geschikt om te worden omgebouwd tot een bestelwagen. Daarom voert Renault in de modeljaren 1976-1979 een bestelvariant van de Renault 12 Break, afhankelijk van het land société, van of bestel genaamd. Nu lijkt het gemakkelijk om de ramen van een break te blinderen en de zo ontstane auto 'bestel' te noemen. Maar zo eenvoudig maakt Renault zich er niet van af. De besteluitvoering van de Renault 12 krijgt zelfs een afwijkende carrosserie. De twee achterste portieren vervallen, waardoor een groot zijdelings oppervlak ontstaat waarop ondernemers hun reclame kwijt kunnen.
Een Renault 12 bestel uit het laatste modeljaar 1979 met als enige verschil de wielen met naafkapjes.
pagina 48
FACELIFT De wijzigingen zijn zo 'drastisch' dat de 12 bestel een eigen R-nummer draagt: R2360. De grote achterklep spreekt uiteraard in het voordeel van deze auto die is gebaseerd op de meest eenvoudige uitrustingsvariant, de 12 L. De 12 Bestel volgt kort op de lancering van de facelift van de hele serie en dat betekent dat de bestelvariant altijd is voorzien van het tweede type front inclusief de hoger gemonteerde voorbumper met geïntegreerde stadslichten en richtingaanwijzers. De auto staat op de standaard 13 inch wielen zonder wieldoppen, ontbreekt het aan chroomstrips en beschikt over lichtgrijze spiegels. Belangrijk bij dit type is vooral het laadvolume en dat is bij de 12 Bestel met 1.700 liter zeer behoor-
lijk. Bovendien kent de 12 een laadvermogen van 430 kg en meet de laadvloer 1,75 x 1,29 meter. Een ander voordeel is de bescheiden hoogte van de laadvloer boven de weg, slechts 51 cm. De auto vormt eigenlijk een mooi duo met de 5 bestel, omdat ook die is afgeleid van een personenauto. SJOROGEN Ondanks dat de gefacelifte Renault 12 een volledig nieuw dashboard heeft, blijft de 12 L gebruik maken van het eerste type instrumentarium. Dat betekent drie los van elkaar geplaatste ronde klokken en het stuur met licht gebogen middenkussen. Renault zet overigens de 12 Bestel erg kaal uitgerust op de markt en dat levert voor modeljaar 1977 al meteen een aantal toevoegingen op: sjorogen in de laadvloer, zonneklep voor de passagier, achterruitverwarming en rolgordels. Op comfort wordt echter niet gespaard, de rugleuningen van de stoelen kunnen gewoon traploos versteld worden en ook is er de mogelijkheid de stoelhoogte aan te passen. Voorin snort de bekende 54 pk sterke 1,3 liter Cléon motor gekoppeld aan een handgeschakelde vierversnellingsbak.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 49
pagina 50
Losange Magazine - winter 2011
pagina 51
pagina 52
1:RENAULT Renault Monasix van JeP
TEGENSTRIJDIG In 1927 verschijnt de Renault Monasix, het eerst model waarvan de typenaam het aantal cilinders aanduidt. In 1932 volgt een blikken variant van Le Jouet de Paris. Na het voorvoegsel Mona duidt Six op de zescilinder motor. Een zescilinder, normaal geplaatst op de meest imposante chassis van het merk, die voor een totaal andere doelgroep is ontwikkeld. Volgens de reclame van die tijd sluiten kwaliteiten als souplesse, elegantie en stilte van de Monasix naadloos aan bij de wensen van de vrouw die zelf rijdt. De Renault Monasix en de luxueuze Monastella worden tussen mei 1927 en oktober 1932 geproduceerd met vanaf 1929 een radiator aan de voorzijde. OPWINDVEER In dezelfde geest realiseert Le Jouet de Paris (JeP) een aardig model voor mecaniciens in de dop. Tussen 1932 en 1934 wordt de op de Monasix type RY3 uit 1931 geïnspireerde auto in de fabriek in Montreuil gemaakt onder het referentienummer 7378. De Renault is 25 cm lang en gemaakt van 0,2 mm dik blik. Het model wordt aangedreven door een opwindveer. De vormen van het origineel zijn natuurgetrouw weergegeven. De randen van de portieren, de louvres in de motorkap en de grille zijn litografisch op het blik aangebracht. Door de verticale spijlen onderscheidt deze Monasix RY3 zich van de RY2 en RY4. De afwezigheid van bumpers wijst duidelijk op de Monasix, de Monastella was hiermee namelijk wel uitgerust. Koplampen en een reservewiel ontbreken. De charmant ogende chauffeur in zijn tenue is gemaakt uit twee stukken bedrukt metaal.
Losange Magazine - winter 2011
Dat er een man achter het stuur zit, lijkt strijdig met de reclameleuze van Renault, maar JeP kon hiervoor uit haar voorraad uit de jaren twintig putten. Een geëmancipeerde automobiliste voor achter het stuur van deze Monasix was nog niet beschikbaar. Misschien is het wel daarom dat veel kinderen de chauffeur van z'n plek haalde en het model mét chauffeur extra zeldzaam is. In de kerstcatalogus van JeP van 1932 wordt de Monasix aangeboden voor 10 Francs, dit in schril contrast met de 6 cilinder Renault cabriolet als topper van de fabrikant die 150 Francs kostte. Ook vandaag de dag is de afstand in prijs van beide miniaturen voor verzamelaars vrijwel gelijk.
Tekst & fotografie: Alain Le Bars
De rechte spijlen van grille en louvres wijzen op de Monasix RY3.
pagina 53
1:RENAULT Allemaal elektrisch
ELECTRIQUE
De Chinese fabrikant Keng Fai Toys maakt in opdracht van Renault de Twizy in schaal 1:12 met open draaiende portieren. Er zijn op dit moment vijf combinaties: 77 11 431 390 (oranje), 77 11 431 541 (wit), 77 11 431 542 (Style), 77 11 431 543 (Sporty) en 77 11 431 554 (zwart met lichtmetalen wielen).
Niet alleen in het groot, maar ook in het klein krijgen de elektrische Renault de volle aandacht. Vandaar dat groot en klein bij de Renault-dealer diverse miniaturen binnen dit thema kunnen bestellen. De Kangoo Z.E. is van Norev en niets meer of minder dan een wit exemplaar met opgedrukt laadklepje (77 11 431 004).
AAN DE LAADPAAL
De Twizy is niet aan formaat gebonden, eveneens van Keng Fai Toys de tweezitter in 1:43 naar keuze in zwart of wit inclusief een grappige laadpaal. Bestelnummers: 77 11 430 864 (zwart) en 77 11 431 528 (wit).
Wie alle Z.E.'s in één keer wil hebben, koopt meteen een doos vol met de 3 inch versies van de Twizy, Zoe, Kangoo en Fluence, allemaal gemaakt door Norev (77 11 431 013). Ook elektrisch, maar dan alleen het miniatuur en niet het origineel is een radiografische Renault 4 uit de kolderieke Franse film 'Rien à déclarer'. Het model is uitgebracht door New Ray in 1:24 en is ook bij de Renault-dealer te koop: bestelnummer 77 11 431 015.
pagina 54
SCHONE FLUENCE De elektrische versie van de Fluence is een bijzondere auto. Het is immers de eerste volwaardige vierdeurs sedan die met elektrische aandrijving wordt aangeboden. Vooral bedoeld voor een zakelijke doelgroep, zijn er in sommige landen grootste plannen. In Israël worden Quick Drop stations voorbereid waar de Fluence-rijder in een paar minuten tijd het batterijpakket kan wisselen voor een volgeladen exemplaar. In miniatuur is de Fluence Z.E. inmiddels realiteit. De 1:43 versie in het kenmerkende blauw wordt gemaakt door Spark en dan weten liefhebbers al dat het met de detaillering wel snor zit. Voorlopig kan de Fluence Z.E. uitsluitend via Renault worden geleverd in een prachtige presentatiedoos. Het bestelnummer bij de dealer luidt 77 11 431 003.
OVERTREFFEND
Alpine wordt door Otto niet vergeten. Hoe uiteenlopend dit merk is, blijkt wel uit deze twee prachtige nieuwkomers in 1:18. Rechtsboven de rood/oranje GT4 1300, een koddig model met een prachtig interieur. De overtreffende trap van modelbouw bereikt de A210 waarvan de buitenkant tot in de kleinste details klopt, maar de kracht vooral in de motorruimte ligt. Onder de bolle ruit is het complete blok met versnellingsbak, radiator tot aan de bougiekabels in 1:18 weergegeven. Kortom, wederom twee modellen van Otto die bij ons de lach op het gezicht toveren. Magnifique!
3x concept
Renault is onder leiding van Laurens van den Acker grossier in conceptmodellen. In Genève maart jl. de Rspace en Captur en op de IAA recenter de Frendzy. Deze modellen zijn nu allemaal in 1:43 van Spark bij de dealer te koop: 77 11 430 854 (Rspace), 77 11 431 391 (Frendzy) en 77 11 430 853 (Captur).
FUSIEPRODUCT
Half jaren zeventig is de overname van Berliet door Renault een feit. In een paar jaar tijd worden de modellenprogramma's gestroomlijnd en vooral op elkaar afgestemd om uiteindelijk de merken SAVIEM en Berliet tot Renault Véhicules Industriels om te vormen. Vandaar dat de SAVIEM J-serie met de cabine van 4 korte tijd is geleverd als Berliet. In de kioskserie Camions d'autre fois is deze Berliet 130 B11 verschenen.
VERSCHIL IN KWALITEIT
Tracto Gazo
Twee sportieve, zwarte Renaults worden hier voorgeschoteld door twee totaal verschillende miniatuurfabrikanten. Links de huidige Clio RS gemaakt door Mondo Motors. Tot nu was de Clio RS alleen verkrijgbaar in 1:43 van Spark in de Gordini-uitvoering, dus heeft Mondo Motors hiermee een primeur. De detaillering mag dan hier en daar wel wat minder verfijnd zijn, het prijskaartje is dan ook uiterst vriendelijk en blijft royaal onder de tien euro. Ongeveer vier keer zo duur is de Mégane Trophy die door Spark is gemaakt voor Renault (77 11 430 855). De remschijven en rode ramklauwen zijn net als het meerkleurige interieur tot in de kleinste details weergegeven. Zelfs de dakantenne ontbreekt niet. Maar zoals gezegd moet er voor dit verschil in kwaliteit aanzienlijk dieper in de buidel worden getast. Alhoewel de tractorenhistorie van Renault een afgesloten hoofdstuk is, blijkt er voor de historische landbouwproducten verrassend veel belangstelling te bestaan. Het is af en toe zoeken, maar dan kom je toch bijzondere zaken tegen. Zoals deze Renault 301H uit de Tweede Wereldoorlog volledig uitgerust met z'n gasgenerator. De maker is Debelem Modèls Reduits (even op Google zoeken).
Losange Magazine - winter 2011
pagina 55
IMPRESSION RENAULT FLUENCE & KANGOO Z.E.
PLUS&MIN Elektrische auto's binnen het Renault programma zijn niets nieuws. Maar toch staat deze voortbewegingstechniek nu pas op het punt van doorbreken. Na het rijden van een aantal prototypes, maken we nu eindelijk kennis met de productievarianten van de Renault Fluence en Kangoo Z.E.
pagina 56
Losange Magazine - winter 2011
pagina 57
Vanuit deze hoek is goed te zien dat de achterkant van de Fluence Z.E. maar liefst 13 centimeter is gegroeid ten opzichte van de benzine en diesel.
Nagenoeg tegelijk lanceert Renault de elektrische versies van de Kangoo en Fluence. Daar is een behoorlijk lange voorbereidingstijd aan vooraf gegaan. Tegelijk met de technische ontwikkelingen van de elektroversies was er meer nodig om een compleet nieuwe productlijn in de hele organisatie te implementeren en vooruitlopend op de daadwerkelijke marktpresentatie het publiek langzaam voor te bereiden. BATTERIJPAKKET Een elektrische auto vraagt meer dan een goed voorbereide marketingcampagne. In een aantal Europese landen zijn al vroegtijdig afspraken gemaakt met netwerkbeheerders om ervoor te zorgen dat er de nodige laadpalen worden geplaatst. Nederland en Frankrijk hebben al een redelijk ontwikkeld net. Toch zullen gebruikers van elektrische auto’s hun voertuigen voor negentig procent thuis of op het werk opladen. Dat duurt bij de Kangoo en Fluece Z.E. tussen de zes en acht uur. Op publieke plaatsen opladen zal maar af en toe gebeuren. In Israël en Australië doet Renault mee in het Better Place project met zogenaamde Quick Drop stations. Daar wordt in een paar minuten het complete batterijpakket van de Fluence gewisseld voor een volledig opgeladen exemplaar. De Fluence is afgeleid van de bestaande vierdeurs sedan. Doordat de batterij achter de achterbank is geplaatst, blijft de interieurruimte onaange-
De linker en rechter klok op het dashboard van de Z.E. modellen zijn aangepast.
pagina 58
tast, maar zou er van het bagagevolume weinig overblijven. Daarom is de elektrische versie aan de achterkant met 13 centimeter verlengd en zijn zodoende de proporties gewijzigd. De bagage-inhoud bedraagt 317 liter. Tassen worden achter de batterij geplaatst of aan de rechterkant ernaast. De Fluence Z.E. is met een totale lengte van 4,748 meter een forse verschijning. Diverse vormgevingsdetails zijn aangepast. Zo zijn de lichtunits aanzienlijk groter en deels gevuld met chroomkleurige Renault-logo’s. Bijzonder omdat het logo op de neus en het kofferdeksel bij de elektrische auto’s in lichtblauw is uitgevoerd. Dit blauwe schijnsel vinden we ook terug op de accentrand rond de mistlampen en in de koplampen. TOMTOM Z.E. LIVE Blauw is de kleur van de elektrische Renaults, dat zien we ook in het interieur. Zo is de verlichting van het dashboard in deze kleur uitgevoerd. Het instrumentarium is op een aantal punten aangepast. Zo is aan de linkerkant de toerenteller vervallen en vinden we er nu een instrument dat de batterijvulling aangeeft. Ook wordt het koppel weergegeven en heeft de boordcomputer extra functies. Kaal is de Fluence Z.E. niet bepaald met standaard bizone airconditioning, automatische koplampen en TomTom ZE Live. Het navigatiesysteem is specifiek voor de elektrische modellen uitgebreid met een database van oplaadpunten. Is laden nodig, dan kan TomTom de bestuurder er feilloos heen brengen. Een ander belangrijk item is de cruise control die buiten de stad mede het stroomverbruik in gunstige zin kan beïnvloeden. Als we de motorkap van de Fluence openen zien we de nodige knaloranje kabels lopen die duidelijk op de elektrische aandrijving wijzen. De Fluence heeft een elektromotor die 70 kW aan vermogen levert en komt tot een koppel van 226 Nm. Renault past een lithium-ion batterij toe met
48 modules en een totaalgewicht van 280 kg en dat is dan inclusief de wijzigingen die zijn doorgevoerd aan de wielophanging. Het mooie en meest indrukwekkende aan een elektrische auto is de lineaire acceleratie. Bovendien is een elektrisch aangedreven Fluence 3 decibel stiller en dat komt neer op de helft in vergelijking met een 1.5 dCi. ACTIERADIUS Toekomstige gebruikers zijn geïnteresseerd in de actieradius. ‘Hoe ver kan ik met mijn Fluence komen?’ Dat is sterk afhankelijk van de gereden snelheid, het type weg, de algemene rijstijl van de bestuurder alsmede de buitentemperatuur en het daaraan gekoppelde gebruik van airconditioning of verwarming. Alles werkt in de Fluence immers op stroom, dus alles wat tijdens het rijden wordt verbruikt, verkleint het aantal kilometers
dat kan worden gereden. Daarom claimt Renault een afstand van 80 tot 200 km die afhankelijk van de omstandigheden kan worden behaald. Uiteraard heeft het model banden met een lage rolweerstand. Maar ook kan voor een Eco-modus worden gekozen waarin de verwarming en airco een tandje terugschakelen en minder verbruiken. Belangrijk voor de actieradius is ook het terugwinnen van energie bij gas los en remmen. Als we het gas loslaten voelen we al voor het aanraken van het rempedaal de remmende werking. De
teruggewonnen energie gaat terug in de accu’s. Omdat in stadsverkeer de aerodynamische tegendruk vanwege de lage snelheden nauwelijks een rol speelt en er relatief veel wordt geremd, zal de actieradius onder deze omstandigheden het
Losange Magazine - winter 2011
grootst zijn. Probeer eens in een grote stad op één dag 200 kilometer af te leggen. Als we bovendien weten dat 87 procent van de Europeanen per dag niet meer dan 60 kilometer rijden, dan wordt snel duidelijk dat veel automobilisten prima uit de voeten kunnen met een elektrische auto. Het aardige is dat het zware accupakket direct achter de achteras een gunstige gewichtsverdeling met zich meebrengt. De auto rijdt dan ook prettig, voldoende comfortabel en zeer voorspelbaar. Al snel wordt de Fluence Z.E. net zo ervaren als een variant met automaat. Pas als je daarna weer in een brandstofgestookte auto stapt, wordt het verschil in geluid merkbaar. Renault streeft met haar elektrische modellen een veiligheidsniveau na dat gelijk is aan de benzineof dieselvarianten. De Fluence is daartoe voorzien van alle bekende airbags, maar ook ESC, ABS en een remassistent. De Fluence Z.E. heeft hetzelfde testprogramma doorlopen als iedere andere Renault inclusief beproevingen onder alle klimatologische omstandigheden. De productie vindt plaats bij Oyak-Renault in het Turkse Bursa, waar ook de reguliere Fluence van de band rolt. Renault besloot al eerder om haar elektrische modellen zonder batterij te verkopen. Die wordt namelijk via een leaseconstructie aangeboden om iedere angst voor een dure vervanging bij problemen weg te nemen. Bij de Fluence kosten de batterijen maandelijks 82 euro. Het onderhoud aan een elektrische auto is 20 procent goedkoper dan bij een benzine of diesel. BESTELAUTOMARKT De Kangoo Z.E. is een bijzonder product dat past bij de belangrijke rol die Renault op de Europese bestelautomarkt speelt. Er worden drie varianten in Maubeuge gebouwd, de normale Kangoo Express, de verlengde Express Maxi en de Maxi met zijruiten en een achterbank. Naar verwachting zal de afzet van de Kangoo Z.E. voor de volle 100 procent zakelijk zijn, 80 procent wagenparken en 20 procent voor kleine zelfstandigen.
De ruimte die het batterijpakket inneemt is goed te zien, toch is door verlenging van de achterkant 317 liter aan bagageruimte beschikbaar.
De Renault-logo's zijn blauw op de Z.E. modellen. De acterlichten van de Fluence blijken een waar kunstwerk.
pagina 59
Door de vormgeving van de bovenkant van de elektromotor lijkt er bijna gewoon een benzine of diesel onder de kap van de Fluence en Kangoo Z.E. te liggen. Foto onder: het laadklepje van de Kangoo Z.E.
Bij de ontwikkeling stond al vast dat de elektrische Kangoo wat gebruiksmogelijkheden betreft gelijk moest zijn aan de dieselversie. Dat betekent zonder verlies van laadvolume en laadvermogen zoals het geval is bij het handjevol concurrenten, die stuk voor stuk achteraf worden omgebouwd. De normale en lange versie hebben een laadvolume van respectievelijk 3 en 4 kubieke meter en dat is mogelijk omdat het batterijpakket als een platte unit onder de wagenvloer is bevestigd. Eigenlijk is de Kangoo Z.E. alleen herkenbaar aan het klepje op het front waarachter de aansluiting voor de laadstekker zit. ECO-MODUS Het dashboard ziet er qua indeling net zo uit als bij de Fluence met dezelfde specifieke informatie. De elektromotor in de Kangoo levert 60 kW, maar wel een gelijk koppel van 226 Nm en weegt met 210 kg net wat minder. Door de plaatsing onder de bodem wordt het zwaartepunt op een gunstige manier beïnvloed. De actieradius ligt net iets onder die van de Fluence, maar is ook hier sterk afhankelijk van de manier waarop met
de auto wordt omgesprongen. Renault weet uit onderzoek dat zeventig procent van de gebruikers van dit type bestelauto minder dan 100 km per dag rijdt en dus prima uit de voeten kan met een schoon elektrovoertuig. Ook de Kangoo heeft een Eco-modus. Optioneel kan een signaal worden ingeschakeld tot 30 km/u waarmee voetgangers in stedelijk gebied op het naderen van de elektrische Renault wordt gewezen. Het geluid is echter zo bescheiden dat dit bij een beetje rumoer uit de omgeving opgaat in de massa. Een groot verschil bij het rijden met de Kangoo ten opzichte van de Fluence zit in het feit dat de Kangoo bij gas los sterker afremt. Er hoeft veel minder te worden bijgeremd zodat er op deze manier meer energie wordt teruggewonnen. Renault heeft rondom haar elektrische voertuigen een compleet serviceprogramma opgezet waar het gaat om de koop of lease van de auto zelf, de batterijen, het laden en de service. Renault promoot bij de aanschaf van een Z.E. ook een zogenaamde Wall Box (999 euro) thuis of op het werk te plaatsen. Dit is de veiligste en snelste manier van normaal opladen. Via een normaal stopcontact is een volledig lege batterij na 10 tot 12 uur vol, via een Wall Box duurt het 6 tot 8 uur. Verder heeft Renault het gegarandeerde mobiliteitsplan waarbinnen de Z.E. klant voor vakanties een huurauto kan nemen via Renault Rent, EuropCar of Avis. Daarnaast is er 'Mijn Z.E. Connect', een app voor i-Phone of computer waarmee op afstand diverse functies van de auto kunnen worden bekeken. Wordt de batterij opgeladen? Hoe lang duurt het nog tot deze vol is? Hoeveel kilometer kan ik nog rijden met de huidige hoeveelheid stroom? De antwoorden worden op het beeldscherm gegeven zittend in de luie stoel voor de televisie of tegen dat de vergadering op het werk is afgelopen. Voor bedrijven met een hele vloot elektrische Renaults is zelfs een compleet managementsysteem ontwikkeld. Niet bij alle dealeroutlets zijn de elektrische Renaults te zien, rijden en te koop. Er zijn zogenaamde Centre Renault Z.E. dealers en de Centre Expert Z.E. bedrijven. De laatste verzorgen niet de verkoop, maar wel het onderhoud. Alle Pro+ Renault bedrijfswagendealers zijn tegelijk Centre Expert Z.E. STIMULEREN Kopers van een Renault Z.E. krijgen vijf jaar volledige fabrieksgarantie op de aandrijflijn, terwijl de batterijen via de leaseconstructie onbeperkt zijn gegarandeerd. Het welslagen van de elektrische auto zal wereldwijd in eerste instantie afhangen van hoe overheden met subsidies en belastingverlagingen de aankoop en het rijden van dit type voertuig stimuleren. Pas als fabrikanten grotere aantallen kunnen produceren van zowel de auto’s als de batterijen kan de consumentenprijs van de voertuigen aantrekkelijker worden. Overigens zijn de inspanningen van Renault al bekroond met de Europese Van of the Year titel.
pagina 60
Losange Magazine - winter 2011
pagina 61
In Frankrijk verschijnen jaarlijks vele prachtige boeken over Renault en Alpine. Probleem, ze zijn moeilijk verkrijgbaar in Nederland en België. Daarom heeft Losange Magazine goede afspraken kunnen maken met de bekende Franse uitgever ETAI, zodat lezers nu het volledige boekenprogramma van ETAI via Losange Magazine kunnen bestellen.
Travail à la Chaîne, Renault 1898-1947 192 p. 24 x 29 cm, 500 foto's. Ref. 21474, 45 euro.
RENAULT 4
Vijftig jaar Renault 4 wordt gevierd met diverse nieuwe boeken over dit model. Renault 4, un Fabuleux destin: 160 p., 25,4 x 25,4 cm, 760 foto's. Ref. 23525, 38 euro. Renault 4L, un Losange à toute Épreuve: 128 p. 27 x 24 cm, 380 kleurenfoto's. Ref. 23548, 29,90 euro. Générations 4L: 128 p. 27 x 24 cm, 300 kleurenfoto's. Ref. 23391, 29 euro. Les Frères Marreau du Paris-Dakar, l'aventure en 4L: 192 p. 25,4 x 25,4 cm, 430 foto's. Ref. 23671, 42 euro. De Simca à Renault, 40 ans de design sur les pas de Patrick le Quément 240 p. 27 x 30 cm, 380 foto's in kleur en zwartwit. Ref. 22959, 58 euro.
4CV, un fabuleux destin 160 p. 25,4 x 25,4 cm, 350 foto's in kleur en zwartwit. Ref. 20511, 38 euro.
Miniatures Renault depuis 1898 192 p. 23,5 x 31 cm, 1100 kleurenfoto's. Ref. 19872, 39 euro.
Renault, un siècle de créations automobile 256 p. 23,5 x 31 cm, 300 kleurenfoto's en 300 in zwart-wit. Ref. 19473, 44,95 euro.
Dauphine, souvenirs, souvernirs 176 p. 23,5 x 25,4 cm, 300 kleurenfoto's. Ref. 20790, 42 euro.
Renault, des Automobiles de Prestige 432 p. 26 ,5 x 25 cm, 100 kleurenfoto's en 500 in zwart-wit. Ref. 19007, 55 euro.
DE MON PÈRE In de bekende De mon père-serie zijn inmiddels negen boeken verschenen die over één bepaald Renault-model gaan. Ieder boek telt 120 rijk geïllustreerde pagina's, 24 x 21,5 cm, prijs 26,70 euro per stuk. Renault 16 de mon père, ref. 12307. Juvaquatre de mon père, ref. 16270. 4CV de mon père, ref. 12305. Colorale de mon père, ref. 18438. Dauphine de mon père, ref. 14343. Estafette de mon père, ref. 20505. Floride & Caravelle de mon père, ref. 19471. Renault 4 de mon père, ref. 10797. Renault 12 de mon père, ref. 22052. Renault 15 & 17 de mon père, ref. 19781.
pagina 62
Renault, Histoire d'une entreprise 416 p. 16 x 24 cm, geen foto's. Ref. 16257, 27,30 euro.
Ile Seguin, des Renault et des Hommes 192 p. 24 x 29 cm, 200 kleurenfoto's en 200 in zwart-wit. Ref. 19876, 44,95 euro.
ALPINE & SPORTIEF Les Renault Sportives de Série: 160 p. 25,4 x 25,4 cm, 250 kleurenfoto's, 100 in zwart-wit. Ref. 19874, 39 euro. Le guide de la Renault 8 Major, R8S & Gordini: 176 p, 19 x 25 cm, 50 kleurenfoto's, 350 zwart-wit. Ref. 22073, 33,55 euro. R8 Gordini, l'école des Champions: 168 p. 25,4 x 25,4 cm, 60 kleurenfoto's, 200 in zwart-wit. Ref. 11981, 39,65 euro. Renault 8 Gordini, Le Rêve Bleu: 176 p. 25,4 x 25,4 cm, 280 foto's kleur en zwart-wit. Ref. 23275, 42 euro. Renault 5 Turbo, l'Enfant terrible de la Régie: 176 p. 25,4 x 25,4 cm, 300 kleurenfoto's. Ref. 23277, 42 euro. Alpine, La Passion Bleue: 128 p. 27 x 24 cm, 190 kleurenfoto's. Ref. 23652, 29,90 euro. Le guide de l'Alpine A310: 176 p, 19 x 25 cm, 35 kleurenfoto's, 250 zwart-wit. Ref. 20143, 33,55 euro.
TRACTOREN Tracteurs Renault D22, 1955-1968: 144 p. 21,5 x 28 cm, 220 foto's. Ref. 20496, 33 euro. Tracteur Renault 385 & Master, 1963-1970: 144 p. 21,5 x 28 cm, 330 foto's. Ref. 21778, 36 euro. Encyclopédie du Tracteur Renault, 1919-1970: 384 p., 23,5 x 31 cm, 1.000 foto's. Ref. 19482, 55 euro. Encyclopédie du Tracteur Renault, 1971-1999: 384 p., 23,5 x 31 cm, 1.000 foto's. Ref. 19483, 55 euro. Encyclopédie du Tracteur Renault, 2000-2009: 224 p., 23,5 x 31 cm, 650 foto's. Ref. 21079, 49 euro. Tracteurs Renault, une histoire en prospectus: 23,5 x 31 cm. deel 1 (1918-1968), 208 p. Ref. 22339, 46 euro deel 2 (1969-1988), 208 p. Ref. 22439, 46 euro deel 3 (1989-2005), 192 p. Ref. 22803, 46 euro
TECHNIEK
La Voiture facile: is een reeks technische handleidingen die de lezer aan de hand van honderden foto's de werking en het onderhoud aan de eigen auto uitlegt, 16,5 x 21 cm, 13 euro per stuk. Renault Twingo Phase II (21937), Clio II benzine (21932), Clio II diesel (21931), Modus (22603), Mégane II diesel (21939), Laguna II phase 2 diesel (22307), Scénic II diesel (22304), Espace IV diesel (22311), Kangoo diesel (22306), Logan (22604).
BESTELLEN Alle op deze pagina's genoemde en afgebeelde boeken zijn rechtstreeks bij Losange Magazine te bestellen. Stuur een mail naar losangemagazine@ gmail.com of een brief aan Losange Magazine, Postbus 2144, 6020 AC Budel (NL) en vermeldt daarin naast uw naam, volledige adres en telefoonnummer ook duidelijk de titels van de gewenste boeken met hun referentienummer en prijs. U krijgt daarop een bevestiging van uw bestelling met de totale prijs. Bedrijven ontvangen op verzoek een BTW factuur. Alle genoemde prijzen zijn inclusief BTW en identiek aan de prijzen die u betaalt in de Franse kiosk en boekwinkel. Verzending: De verzending van de door u bestelde boeken gebeurt rechtstreeks door uitgever ETAI vanuit Frankrijk. De porto- en verpakkingskosten voor één boek bedragen 6 euro. Ieder volgend boek kost 1,50 extra. Deze tarieven hebben betrekking op alle Europese landen. Andere boeken: ETAI heeft een enorm aanbod boeken over auto's en aanverwante onderwerpen. Mocht u interesse hebben in andere boeken van deze uitgever, meldt dit dan simpel via de mail:
[email protected]. Copyright van de hierbij afgebeeld omslagen als mede de verantwoordelijkheid van de gegeven informatie berusten bij uitgever ETAI. Alle boeken zijn geschreven in de Franse taal.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 63
GROEN, GRIJS, GEEL, ROOD, WIT, GOUD...
ALLES BEHALVE
ORANJE
pagina 64
TRACTEURS
De oranje kleur is kenmerkend voor Renault tractoren en toch is dat geen wetmatigheid gedurende de hele historie. Diverse andere kleuren passeerden de revue. Het hoe en waarom over groen, grijs, rood, geel, wit en beige metallic.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 65
Boven: De tweede vooroorlogse kleurencombinatie van Renault is lichtgrijs voor de carrosserie en rood voor de wielen.
Een rode Renault Super 7 uit 1962 duidt hier op een tractor voor de Duitse markt. Ook in Nederland werden deze types door importeur Veldkoning aangeboden.
Net na de Tweede Wereldoorlog worden de eerste nieuwe tractoren, van het type 304 E1, gespoten in een oranje lakkleur. In die tijd is er gebrek aan alles. Waar de eerste 4 CV's worden gespoten in de zandbeige kleur van het Afrika-korps, simpelweg omdat er daarvan nog wat in voorraad was in Billancourt, bestaat er een vergelijkbare verklaring voor de oranje tractorenlak. Die is namelijk nog overgebleven van een order stadsbussen geleverd aan de Braziliaanse stad Curitiba. De bussen zijn oranje en met het overblijven van enkele vaten verf wordt voor de oorlog al de oranje kleur voor de naoorlogse Renault tractoren bepaald. Zonder dat er ook maar iemand bewust voor oranje kiest. GRIJS/ROOD Hoe is het dan kleurtechnisch voor de oorlog gesteld? Vanaf de eerste Renault GP uit 1919 dragen de tractoren
De meest prestigieuze Renault uit de jaren negentig is de Nectra, een TZ in beige metallic met extra luxueuze uitrusting.
pagina 66
een donkergroene tint met felrode wielen. Deze combinatie wordt een behoorlijk lange tijd aangehouden. Volop Renaults kennen deze combinatie zoals de HI, HO, PE, PO, RK, VI, VY en YL. De rode kleur wordt ook gebruikt voor verschillende accentlijnen op de motorkap en spatborden. Vanaf modeljaar 1937 wordt het volledige programma in een nieuwe kleurstelling uitgevoerd: lichtgrijs met behoud van de rode wielen en de rode accentbiezen. Ondanks dat de grijze lakkleur minder lang is toegepast is het aandeel van deze kleur in de vooroorlogse productie groot, simpelweg omdat de tractorenomzet eind jaren dertig flink toeneemt. Alle bestaande en nieuwe modellen worden grijs/rood geleverd. Nadat de eerste Renaults in 1945 oranje uit de fabriek rollen, raakt de kleur al snel als officiele tint in zwang en dat blijft zo tot en met het einde van de productie enkele jaren geleden. Er worden
Lange tijd worden alle industrietractoren van Renault geel gespoten inclusief de wielen. Hier een 752-4.
wel verschillende tinten oranje door de jaren heen geleverd. Tot 1964 worden de wielen in dezelfde kleur gespoten. Met het verschijnen van de Super D-serie krijgen de wielen een witte lak, maar ook daarvan bestaan er verschillende schakkeringen. Begin jaren zestig worden de meeste Renaults naast oranje ook in rood geleverd. Het betreft hier de exemplaren die zijn bedoeld voor de Duitse markt. Na een korte productietijd heeft Renault in dat land de agrarische activiteiten overgenomen van Porsche Diesel. Om de overgang van Porsche naar Renault voor de klant niet al te abrupt te maken, worden de Duitse Renaults rood gespoten, gecombineerd met crèmewitte wielen, immers de van Porsche bekende combinatie. In een aantal landen rondom Duitsland worden ook rode Renaults aangeboden. In Nederland is dat bijvoorbeeld het geval omdat de nieuwe importeur Veldkoning in Roermond bij aanvang van het importschap van Renault al Porsche leverde via haar dealers.
Later in de jaren negentig blijft de toevoeging 'Tracfor' bestaan, maar valt Renault toch weer terug op de gebruikelijke oranje tint. Een uitstapje naar groen maakt Renault nog vanaf 1993. Door een samenwerking met John Deere worden in de fabriek in Le Mans Ceres-modellen in de bekende groen/gele combinatie van het Amerikaanse merk geproduceerd. De meest bijzondere Renault tractor in een afwijkende kleur is de Nectra die bestaat als 120-54 en 155-54 TZ met geveerde cabine. Standaard zijn airconditioning en met leer beklede stoel. Het meest in het oogspringende detail is toch wel de beige metaallak voor motorkap en spatborden. De Nectra's worden tussen januari 1991 en 1 maart 1994 gebouwd. Van de 120-54 verlieten 260 exemplaren de fabriek in Le Mans, terwijl de 15554 265 keer werd gemaakt.
Foto boven: een Renault 70 LS Emeraude. Foto onder: een 90-34 MX Tracfor.
Een Renault 103-14 TS16 in een witte actiekleur, een Emeraude in dit geval.
BEIGE METALLIC Niet veel later wordt een deel van de Renault productie geel gespoten. Het gaat dan om de zogenaamde industriemodellen zoals de Master TP, 51, 91 en de latere 462, 652, 752 en 752-4. In de meeste gevallen zijn de wielen bij deze types ook geel. De Renault kleurenpracht wordt vooral in de jaren tachtig en negentig verder uitgebreid. Specifiek op de Franse markt worden speciale uitvoeringen aangeboden die door Renault actiematig worden ingezet. Deze dragen namen als Série Spéciale, Emeraude en Tracfor. De kleur: wit met hier en daar wat groene accenten bij de typebenaming en op de cabine. Diverse modellen uit zowel de TS/TX-serie (zowel vier- als zescilinders) alsmede uitvoeringen uit de lichtere LS-, M- en P-reeks komen gedurende diverse jaren op de markt.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 67
pagina 68
BAS PUBBEN WEET DAT WAT U KOESTERT OOK GOED VERZEKERD MOET ZIJN Bas Pubben van Pubben & Van Enckevort kent de wensen van oldtimerliefhebbers op het gebied van verzekeringen. Hij adviseert de oldtimerpolis van Europeesche verzekeringen, die volledig erkend is door de FEHAC. Alle Renault clubleden profiteren bovendien van: 10% CLUBKORTING OP DE PREMIE
Enkele voordelen van de Europeesche verzekeringen: • Gratis Hulpverlening in Nederland. • Altijd terughaalgarantie in Europa mogelijk. • Verschillende categorieën klassiekers (veteraanoldtimer-Youngtimer-hobbytimer-sporttimer). • Clubtaxaties toegestaan. • Variabele dekkingsperiode voor “mooi weer” rijders. Voor meer informatie en premies, neem contact op met:
Pubben & Van Enckevort Keulseweg 3 - 5953 HD Reuver Tel 077-4752020 www.penve.nl
Hoogstede van Lier
teamcoaching
Kent u de code al? www.hoogstedevanlier.nl
Gravenkasteel 1 6028 RK Gastel 0495-430931
Losange Magazine - winter 2011
pagina 69
LA VIE DES CLUBS
Jubileum 30 jaar CRS Club d'Anciennes Renault des Pays Bas Opgericht in 1976. Toegelaten auto's: alle Renault- en Alpine-modellen van 20 jaar en ouder. Ledenadministratie: Watersingel 88, 9351 PC Leek, tel. 0594-517790 (tussen 19.00 en 22.00 uur) Internet: www.renaultklassiek.nl
Renault 4 Club Nederland Opgericht in 1991. Toegelaten auto's: Renault 4, 6 en alle afgeleide modellen. Secretariaat: Postbus 761, 7500 AT Enschede, tel. 053-4326588 Internet: www.r4club.nl
Alpine Renault Club Nederland Opgericht in 1982. Toegelaten auto's: alle Alpine modellen (A106, A108, A110, A310, GTA, A610). Secretariaat: Booijenverlaat 6, 7908 EE Hoogeveen, tel. 0528-353386. Internet: www.arcn.org
ACMA North Europe Opgericht in 1998. Toegelaten auto's: Renault miniaturen. Secretariaat: Vijverstraat 77, 2870 Puurs (B), tel. +32 498 86 74 51.
[email protected]
pagina 70
Het 30-jarig jubileum van de Club Renault Sportives vond 2 oktober jl. plaats in het Haagse Louwman Museum. Een mooi feest dat door honderden leden en geïnteresseerden bezocht werd. Naast de eigen leden waren ook de leden van de RTC uitgenodigd en gaven eveneens diverse bestuursleden van andere Renault-clubs, zoals de ARCN en de CAR, acte de présence. PRONKSTUKKEN Voor de gelegenheid was in het museum een aparte Renault-zaal ingericht met sportieve modellen van de 5 Turbo tot en met de Clio RS.
In de imposante entree stonden die dag diverse moderne Renaults van CRS-leden tussen de pronkstukken uit de collectie. Uiteraard gingen de Renaults aan het eind van de dag gewoon weer rijdend met hun eigenaren naar huis. Oud voorzitter Wim van Teeffelen hield een geanimeerde speech waarin hij diverse anekdotes van de afgelopen dertig jaar oprakelde. Uiteraard deden de huidige voorzitters Bjørn Scheltens en Trees Hofmans ook hun zegje en gaat de CRS op naar het 35-jarig jubileum in 2016!
RENAULT 4 CLUB REIKT UIT Vrolijke gezichten bij iedereen tijdens de feestelijke uitreiking van de jubileumprijs van de Renault 4 Club. In het dubbele lustrumjaar startte de Renault 4 Club met een bijzondere actie. Tijdens evenementen konden loten worden gekocht waarmee iedereen kans maakte op een bijzondere Renault 4 die door enthousiaste clubleden volledig werd gerestaureerd. De jubileumloterij leverde meerdere winnaars op. Zo ging de opbrengst van maar liefst 3.253 euro naar Stichting Opkikker,
die zogenaamde Opkikker dagen verzorgt voor gezinnen met een langdurig ziek kind. Directeur Ruud Schiphorst nam de bijbehorende cheque in ontvangst. Maar Arnout Eden ging met een nog bredere lach op het gezicht naar huis. De knalgele Renault 4 met jubileumlogo was helemaal voor hem. De prijsuitreiking werd gedaan door voorzitter Maike Stolk en penningmeester Paul Senders.
Club Renault Sportives Opgericht in 1981. Toegelaten auto's: alle sportieve Renault-modellen vanaf de 5 Alpine. Secretariaat: Dwergstern 45, 7827 TG Emmen, tel. 0591-677238. Internet: www.clubrenaultsportives.nl
Renault Tuning Club Opgericht in 2001. Toegelaten auto's: alle sportieve en getunede Renault-modellen. Ledenadministratie: Flecht 20, 9103 PH Dokkum, tel. 06-21708997 Internet: www.renault-tuning.com
Vrienden van de Estafette
RTC BLIJFT RTC De voorgenomen naamswijziging van de Renault Tuning Club naar Renault Club Nederland gaat niet door. Voorzitter Hessel Swarte: "Door onvoorziene omstandigheden heeft het bestuur van de Renault Tuning Club besloten af te zien
van deze naamswijziging per 1 januari 2012. De voorgenomen naamswijziging is niet definitief van de baan maar de besluitvorming hierover, en met name keuze van een eventuele nieuwe naam, is met onbepaalde tijd uitgesteld." Waarvan akte!
Opgericht in 1992. Toegelaten auto's: alle uitvoeringen van de Renault Estafette Secretariaat: Kievitsbloem 14, 7721 HV Dalfsen, tel. 0529-433381 Internet: www.renault-estafette.nl
CLUBAGENDAJANUARIFEBRU DATUM
CLUB
8 januari CAR 22 januari Estafette 22 januari R4 1-5 feb 12-13 mrt ? maart R4 17 maart CAR 15 april CAR 4/5 aug 22/23 sep Losange Magazine - winter 2011
EVENEMENT Nieuwjaarsborrel, Achterveld Nieuwjaarsborrel, Amersfoort Nieuwjaarsreceptie Rétromobile, Parijs (www.retromobile.fr) Salon Champenois du véhicule de collection, Reims Algemene ledenvergadering Technisch evenement, Stam Amersfoort Voorjaarsevenement Fête Renaultoloog, Kronenberg (L) (ww.renaultoloog.nl) Festival Renault, Autodrome Montlhery
Renault Classique Utilitaires et Agricoles Opgericht in 2005. Toegelaten auto's: alle Renault bedrijfsvoertuigen (tot 7.500 kg) en Renault tractoren. Secretariaat: Pieter Breughelstraat 29, 5213 BL `s-Hertogenbosch, tel. 0736901583 Internet: www.rcu-a.nl
pagina 71
WIE SCHRIJFT DIE BLIJFT
Met dank aan Alain Le Bars
Een gezellige drukte begin jaren zestig op het Place Masséna in het Zuid-Franse Nice waar 4CV's en Dauphines vrolijk hun rondjes draaien rond La Fontaine du Soleil, de zonnefontein.
Een straatbeeld van Billancourt, om precies te zijn de rue Gustave Sandoz, van rond de Eerste Wereldoorlog. Geen auto te bekennen als de fabrieksarbeiders van Renault naar of van hun werk gaan. Degene die de kaart verstuurde geeft met een pijl aan waar zijn werkplek is.
Onmiskenbaar een grensstation in de jaren vijftig waar een prachtige 4CV décapotable staat te wachten om door de douanebeambte door gelaten te worden. Het gaat hier om de grens tussen Frankrijk en Italië bij Menton. De Juva bestel heeft duidelijk een functie bij de douane zelf.
pagina 72
Wat een prachtig sfeerplaatje, de oesterbanken bij het Normandische Cancale, waar de Colorale pick up en op de achtergrond een voorlogse vrachtwagen vele jaren dienst deden.
Ook in Frankrijk weten ze alles van het afbreken van historische panden, zoals hier de thermen in Bourbonne les Bains (Haute Marne). Alleen het prieeltje rechts bestaat nog. Onnodig om te zeggen dat de Juva bestel er ook niet meer geparkeerd staat.
Een bijzondere kaart uitgegeven in 1961 door de Monegaskische posterijen. Zowel de kaart als de postzegel met eerste dag stempel toont de eerste Renault uit 1898.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 73
DOSSIER
VOLUME
RENAULT 10
MODEL Tekst Tony Vos
De Renault 10 mag dan wel een apart getal in de systematiek van ons merk dragen, het gaat te ver om hier van een volledig op zichzelf staand model te spreken. De vierdeurs sedan met de motor achterin is immers sterk verwant aan de Renault 8. In feite is de Renault 10 niets meer of minder dan een verlengde Renault 8. In juni 1962 komt de Renault 8 ten tonele. De auto heeft de bekende bouwwijze met de motor achterin. Qua lengte is de nieuweling vrijwel identiek aan de Dauphine, maar door de meer hoekige carrosserie wordt merkbaar meer binnenruimte geboden. In februari 1964 vindt er een uitbreiding van het programma plaats met de Renault 8 Major die met zijn 1.108 cc motor en luxueuze uitrusting een stapje naar boven zet. Lang houdt deze duurdere variant het niet vol, ondanks het succes. Renault besluit de koper namelijk nog wat extra te bieden. Dat legt de basis voor de Renault 10 die in september 1965 op de prijslijst verschijnt. De auto behoudt de bekende toevoeging Major om aan te geven dat deze de 8 Major opvolgt. Van voorruit tot achterruit is de Renault 10 Major identiek aan de R8. Het zijn juist de vooren achterzijde die volledig nieuw zijn ontworpen en de auto meer elegantie moeten verschaffen.
pagina 74
Voor de voorwielen is de Renault 10 precies 13,1 centimeter langer, terwijl de achterkant met ruim 7 centimeter is opgerekt. De langere achterkant dient alleen de uitstraling, terwijl de vergroting van de voorzijde meer bagagevolume tot gevolg heeft. Die groeit namelijk van 240 naar maar liefst 315 liter, terwijl de 60 liter grote opbergruimte achter de achterbank behouden blijft. HOGER NIVEAU De wijziging brengt de nodige nieuwe plaatwerkdelen met zich mee zoals de voor- en achterspatborden, de motorkap, bagageklep, het front en de achterplaat met het nummerbord. De belijning op de portieren blijft gelijk en wordt fraai in het nieuwe plaatwerk doorgetrokken, waardoor een zeer harmonieus geheel ontstaat. De 4,20 meter lange Renault 10 brengt de modelserie naar een hoger niveau en zorgt voor een mooie opvulling binnen het programma tussen
Losange Magazine - winter 2011
pagina 75
Het dashboard van de Renault 10 Major met hieronder als detail de bedieningsknoppen van de Jaeger automaat.
Foto's rechterpagina: de twee achterkanten van de Renault 10, boven de eerste generatie, onder de tweede in dit geval een 1300.
Een Amerikaanse Renault 10 van de tweede serie, al is dat aan de voorkant met ronde koplampen niet te zien.
Aan de achterkant wordt het wel direct duidelijk. Het Gordini typeplaatje is overigens niet origineel.
pagina 76
de Renault 8 en de aanzienlijk grotere en splinternieuwe 16. Het front van de Renault 10 Major kenmerkt zich door dezelfde ronde koplampen als we van de Renault 8 kennen alsmede een sierstrip die beide units met elkaar verbindt. Het logo is samen met de vermelding 'Major' uit het midden geplaatst, net als bij de R8, maar dan aan de andere kant. De bumpers hebben een profiel dat vergelijkbaar is aan de Caravelle en zijn dus minder hoekig dan bij de R8. Het klepje waarachter het reservewiel schuil gaat is uiteraard gebleven. Kenmerkend voor de eerste Renault 10 zijn de stadslichten en richtingaanwijzers die in een driehoekige unit zijn samengebracht. De wieldoppen zijn hol van vorm en worden pas later ook bij de Renault 8 toegepast. De indeling aan de achterkant is specifiek voor de 10. De nieuwe achterlichten worden met een brede, aluminium strip met elkaar verbonden. De auto heeft een brede nummerplaat in plaats van de vierkante die bij de Renault 8 wordt toegepast. De chroomstrips op de flanken en het aluminium accent op de C-stijl illustreren de hogere positie van de R10 in het programma. Ook het interieur heeft wat verfijning ondergaan al zijn de meeste elementen wel uit de 8 Major overgenomen, zoals bijvoorbeeld de stoelen met tot een slaapstand verstelbare rugleuningen. De indeling van de portierpanelen is identiek, maar de belijning van de kunstlederen inzetstukken hoort weer bij de Renault 10. HOUTOPDRUK De indeling van het dashboard blijft hetzelfde, maar het geheel wordt in een andere vorm gegoten. De Renault 10 heeft twee afsluitbare dashboardkastjes boven elkaar, een andere bovenbouw van het dashboard met eveneens in vorm aangepast instrumentarium. Passend bij de tijd en de meer luxueuze positie zijn de spaken van het stuur alsmede de directe omlijsting van de instrumenten in houtopdruk uitgevoerd. Omdat de Renault 8 Major al werd uitgerust met de grotere viercilinder, verandert er technisch niets als de stap naar de Renault 10 wordt gemaakt. De auto heeft uiteraard ook de bekende gesynchroniseerde vierversnellingsbak. Het rijgedrag van de Renault 8 en 10 verschilt nauwelijks omdat de auto's onderhuids niet van elkaar afwijken. Op de Parijse autotentoonstelling in het najaar van 1967 wordt de Renault 10 van modeljaar 1968 gepresenteerd. Het nieuwe jaar brengt een opfrisbeurt van het model. Van alle kanten valt het nieuws aan de auto af te lezen. Dat begint al meteen bij het front dat wordt gesierd door grote, bijna vierkante koplampen met daaronder geplaatste stadslichten/richtingaanwijzers. De strip tussen de koplampen in wordt aangepast. Het logo verhuist naar links, terwijl rechts de merknaam te lezen valt. Op de plekken waar de drie delen van de bumper met elkaar worden verbonden, worden rubber rozetten geplaatst
die kleine tikken moeten opvangen. Uiteraard ondergaat de achterbumper dezelfde behandeling. Door het verdwijnen van de driehoekige lichtunits aan de voorkant, moeten ook de voorspatborden wordt aangepast en verliest de sierstrip het knikje aan de voorzijde. Geheel volgens de nieuwe signalering komt de vermelding Renault 10 op het rechter voorspatbord te staan tussen het portier en het parkeerlicht of de zijrichtingaanwijzer (land afhankelijk). De aanblik van de achterkant is eveneens aangepast. De aluminium strip wordt nu over de volle breedte doorgetrokken en de lichtunits verhuizen naar een lager niveau. Bovendien veranderen deze van vorm. Van structurele wijzigingen in het interieur is geen sprake en ook technisch blijft bij de Renault 10 alles bij het oude. Alleen verschijnt in modeljaar 1969 een 'automaat', met zogenaamde knopjesbediening van Jaeger. AMERIKA De laatste serieuze wijziging volgt na de zomer op de Parijse salon van 1969. Het belangrijkste nieuws is daar de Renault 12, maar de 10 deelt in de feestvreugde en krijgt dezelfde nieuwe 1.289 cc viercilinder toebedeeld. Het vermogen gaat er fractioneel op vooruit, maar de winst zit vooral in het koppel en de daarmee samenhangende souplesse. Aan de achterkant is dit te zien aan de 1300-vermelding op de aluminium strip. De Renault 10 gaat onveranderd zijn laatste modeljaar (1971) in en verdwijnt in de loop van dat jaar samen met de 8 S uit de prijslijst. Zodra je de systematiek en de verschillende varianten op een rij zet, komen ook meteen uitzonderingen naar boven. In Engeland wordt de toevoeging Major niet gebruikt en staat er op het front '1100' te lezen en draagt de Noorse versie op die plek de volledige typenaam 'Renault 10'. Ook zijn er duidelijk verschillen bij de uitvoeringen die worden geëxporteerd naar Amerika. Alhoewel technisch identiek, heeft de eerst versie van de auto grotere koplampen volgens de locale eisen en bestaan de driehoekige units louter uit stadslicht. De bumpers krijgen als toevoeging een extra beugel en op de voorbumper staan direct onder de koplampen de toegevoegde richtingaanwijzers. De achterlichten zijn helemaal rood en de achterbumper is al meteen voorzien van rubber rozetten. Die verschijnen ook op de voorbumper als de facelift wordt doorgevoerd. De achterkant ondergaat dezelfde wijzigingen als de Europese versie en krijgt als extra zelfs achteruitrijlampen. Het front blijft ongewijzigd met ronde koplampen en dat blijft zo tot het einde van de carrière. Dit simpelweg omdat de Amerikaanse wetgeving louter ronde koplampen toestaat. Van de Renault 10 worden er op een paar honderd stuks na zevenhonderd duizend exemplaren geproduceerd. Topjaren zijn 1966 en 1967 als de verkoop van het model aanzienlijk die van de Renault 8 overstijgt. De komst van de moderne R12 maakt de auto overbodig.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 77
pagina 78
Algemeen: Wielbasis Lengte Breedte Hoogte Draaicirkel
2.270 mm 4.197 mm 1.526 mm 1.405 mm 9,24 meter (tussen trottoirs)
Overbrengingsverhoudingen: 1e 3,61 2de 2,25 3de 1,48 4de 1,03 Achteruit 3,08 Eindoverbrenging 4,125 Chassis
Inhoud Brandstoftank Motorolie Koelvloeistof Bagagevolume
38 liter 3,0 liter (zonder filter) 7,1 liter 315 liter
Aandrijving Motor Type Cilinderinhoud Boring x slag Compressieverhouding Carburateur Vermogen (DIN) Koppel (DIN) Topsnelheid Acceleratie 0-100 km/h
810-03 4 cilinder in lijn 1.289 cc 73 x 77 mm 8:1 Solex 32 DITA 48 pk bij 4.800 tr/min 78 ft/lb bij 2.500 tr/min 140 km/h circa 22 sec.
Transmissie Type
330 handgeschakeld 4 versnellingen
Losange Magazine - winter 2011
Banden Standaard Wielmaat Reservewiel
135 x 380 4 J 15 onder bagagevloer
Remmen Voorremmen Afmetingen Achterremmen Afmetingen Parkeerrem
schijven 261 mm doorsnee schijven 261 mm doorsnee op de achterrwielen
Voorwielophanging Type onafhankelijk, schroefveren stabilisatorstang Achterwielophanging Type onafhankelijk, schroefveren Gewicht Totaalgewicht 790 kg Max. toelaatbaar (GVW) 1.140 kg Aanhanggewicht (ongeremd) 395 kg
TECHNIEK
Afmetingen (Renault 10 1300 R1192)
pagina 79
FEDERATION JAARAFSLUITING
DIVERSITEIT
Er worden in Frankrijk voorbereidingen getroffen voor het oprichten van een federatie van Renault clubs. Dat zonder dergelijk verband prima tussen de Nederlandse clubs wordt samengewerkt werd 27 november jl. bewezen in Delfgauw.
Zeer bijzonder, een prototype uit 1975 van de Alpine A310 V6 met klaplampen en een afwijkende achterzijde met de lichten van een Renault 30.
De organisatie van dit unieke evenement bij Renault-dealer AutoHaag Zeeuw was dan wel in handen van de Alpine Renault Club Nederland, de meeste andere Renault clubs waren ook volop vertegenwoordigd. De vijftig jarige Renault 4, de Estafette, de vele sportieve modellen, alsmede de klassiekers van de CAR en de miniaturen van
ACMA. Eén groot feest rondom ons merk en dat in een ontspannen en ongedwongen sfeer. De opkomst was enorm voor dit tot in de puntjes verzorgde evenement. Uiteraard trok de organisatie alles uit de kast om de bezoekers het nodige te bieden, waaronder een aantal zeer bijzondere Alpines. Bijvoorbeeld een rode A108 gemaakt in Spanje, een altijd weer grappige A106 en vooral het A310 prototype uit 1975. Een auto die voor sommigen bekend is uit de boeken, maar nog niet eerder lijfelijk aanwezig was op een dergelijk evenement. INITIATIEF Alle clubs stonden ook met stands in de moderne showroom en in de werkplaats was er nog meer te zien. Van ver gevorderde restauratieprojecten tot de circuitauto van het Equipe Jaronn. We kunnen alleen maar hopen dat dit initiatief navolging gaat krijgen. Het gezamenlijk optreden van alle clubs wordt zeer gewaardeerd.
pagina 80
De enorme diversiteit maakt dit evenement tot een ware topper.
Losange Magazine - winter 2011
pagina 81
HET RENAULT-GEVOEL VAN
GEELGROENIG Daar stond ie dan, m’n kersverse Twingo. Ingepakt als een echte surprise. Wachtend op z’n nieuwe Brabantse eigenaar die helemaal naar het noordelijk gelegen Ljouwert was komen treinen. Nee, m’n nieuwe liefde is er niet een volgens de laatste Franse mode. Integendeel, maar een van de laatst geproduceerde van het oude model. Ik had er bewust naar gezocht. Zo’n type met veel binnenruimte voor weinig geld. En niet te veel toeters en bellen. Maar een waarvan de verwarming het nu een keer wél doet in de barre Hollandse winter. Sinds begin 1995 ben ik verknocht aan dit model Renault. Ik had het gepresteerd in die druilerige maartse dagen een in Den Bosch gehuurde spiksplinternieuwe, zeegroene Twingo in Zuid Frankrijk total loss te rijden. Al kronkelend en kruipend reed ik onder een zwaar wolkendek bergop. De plots met grote snelheid van de berg afrollende hagelstenen deden mij en m’n gehuurde Française op ons zij in een diepe greppel belanden. Ik, hangend in de ceinture zonder enige kwetsuur, zij gestorven op eigen bodem. Afvoeren naar het Franse autokerkhof was de conclusie van gendarmerie. Vreemd genoeg hou je dan een band over aan zo’n merk en model. De jaren verstreken en brachten twee tweedehands exemplaren Renault Express, met veel glas en achterbank, me overal. Een pakezel was er niets bij. Op Franse wegen voelde hij zich altijd het meest thuis maakte ik mezelf altijd wijs. Het moet in díe periode zijn geweest dat ik me ben gaan hechten aan zoveel binnenkomend daglicht. Ik reed er met veel plezier in totdat ‘hij’ in de lente 2008 geheel onverwachts bij m’n Dongense
garagehouder stond. Die herfstgele Twingo uit mei 1993. Een van de eerst geproduceerde. Een nieuwe lente, een nieuw (motor)geluid. Voor ik er goed en wel erg in had was mijn lavendelkleurige Renault Express verruilt voor de bewuste Twingo. Hoezo een emotionele binding met een merk en model auto… De afgelopen jaren heeft deze okergele Twingo alle uithoeken van het land gezien maar begon steeds meer ouderdomsverschijnselen te vertonen. Het wilde niet meer zo vlotten met het koelwater. Had last van opvliegers. Niet zo vreemd gezien het bouwjaar. Tot die fatale zondagnamiddag begin oktober. Ik was met hem op weg naar een tentoonstelling. Zou ie misschien gedacht hebben: “Maar aan zo’n tocht begin ik niet meer…” In de nabijheid van het museum blies hij letterlijk z’n laatste adem uit. Dikke wolken stoom stegen op richting autohemel. Ik voelde me mobiel geamputeerd. M’n vierwielige maatje was gehemeld. Zeker als je in een klein Brabants dorp woont waar iedere normale, reguliere vorm van openbaar vervoer afwezig is. Dan weet je ineens weer wat je mist. Juste. Je Twingo. Uiteindelijk heb ik m’n okergelige vriend weer ingeleverd bij de garage waar ik hem drie jaren geleden kocht. Hij staat er nog steeds, klaar om definitief afgevoerd te worden. Met grote regelmaat wandel ik er langs. Het doet pijn je grote liefde achter te moeten laten. De twee weken die op die bewuste zondag volgden waren hectisch. Van de een op de andere dag moest er een nieuwe auto komen. Iedereen trachtte me te helpen. "Weet je wat jij moet doen. Je moet een nieuwe Japanner kopen. Eentje die minsten tien jaar mee gaat en weinig onkosten met zich meebrengt." Nou mooi niet, hoe goed bedoeld alle opmerkingen ook waren. Zelfs het nieuwe model Twingo werd in overweging genomen. Zwart van buiten, zwart van binnen. Het claustrofobische zweet brak me al uit bij de gedachte. Doe maar gewoon weer een oud model. De dagen die er op volgden had ik hem via internet en met hulp van een kenner opgespoord en aan en nader digitaal vergelijkingsonderzoek onderworpen. Productiejaren en prijzen rolden over het scherm en werden met elkaar vergeleken. Een aardig karwei voor wie het niet dagelijks doet. En dan de kleur. Ik had helemaal geen zin in zwart, rood, donkerblauw of wit. Die rijden er immers al genoeg rond. Hij moest afwijkend zijn. Ik merkte dat ik steeds vaker bleef hangen bij de aangeboden exemplaren in deze bijzondere geelgroenige kleur. Meer Provence-gevoel kon ik niet vinden op het web. Uiteindelijk vond ik m’n nieuw Franse lief in het hoge noorden. Wat je van ver haalt is goed... M’n Friese Twingo in de kleur pastis. Peter Ligtenberg
pagina 82
COLOFON Losange Magazine verschijnt vier keer per jaar. Verantwoordelijk uitgever: Editions Losange, Postbus 2144, NL-6020 AC Budel, tel. +31 495 430 930, fax +31 495 430 931, e-mail:
[email protected] Editions Losange France, 28 rue de Moges, 54200 Melay Aan dit nummer werkten mee: Alain le Bars, Max Hardeman, Bernard Joly, Peter Ligtenberg, René van Lier, Tony Vos, Peter Zadelaar. Fotos: Médiathèque Renault, Renault Trucks, Automedia, Mike Raanhuis, Marius Suiker. Adreswijziging: Abonnees kunnen hun adreswijziging per e-mail of brief doorgeven aan de verantwoordelijk uitgever (zie hierboven). Leden van op pagina 70 en 71 genoemde Renaultclubs geven hun adreswijziging door aan de eigen ledenadministratie.
Een abonnement op Losange Magazine (vier nummers per jaar) kost 34,95 euro inclusief BTW en verzendkosten in Nederland en België en 52,50 euro inclusief BTW en verzendkosten daarbuiten. Gelieve het verschuldigde bedrag over te maken op bankrekeningnr. 60.67.11.503 t.n.v. Losange, Budel onder vermelding van 'abonnement Losange'. Voor betalingen buiten Nederland: BIC: ABNANL2A, IBAN: NL27ABNA0606711503 ten name van Losange in Budel. Bij een overboeking met vermelding van IBAN en BIC (vanuit de Europese Unie zonder extra kosten) is het van belang dat u vermeldt 'gedeelde kosten', alleen in dat geval worden er geen extra kosten doorberekend aan beide partijen. Betalen via Paypal: e-mail begunstigde:
[email protected] U kunt zich ook online aanmelden op www.losangemagazine.nl of www.losangemagazine.be Vermeldt in alle gevallen bij betaling duidelijk uw naam en adresgegevens!
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Getracht is de rechthebbenden van de afbeeldingen te achterhalen. Zij die menen alsnog aanspraak te kunnen maken op zekere rechten, kunnen contact opnemen met de uitgever. copyright 2011
ISSN: 1874-8902