HANDELS- EN ECONOMISCH RECHT

BEGINSELEN VAN BELGISCH PRIVAATRECHT XIII

HANDELS- EN ECONOMISCH RECHT DEEL 1 ONDERNEMINGSRECHT VOLUME B Ter gelegenheid van het emeritaat van Professor dr. Gabriël Luc Ballon Editors: Bernard

TILLEMAN

en Evelyne

TERRYN

Auteurs: B. ALLEMEERSCH, K. ANDRIES, F. AUVRAY, E. BALLON, G. L. BALLON, K. BERNAUW, D. BLOMMAERT, I. BOONE, F. BUYSSENS, K. BYTTEBIER, O. CAPRASSE, S. CLAEYS, A. CORDEWENER, H. COUSY, D. CUYPERS, C. DAELMAN, L. D E BROE, D. DECLOEDT, R. D E CORTE, B. D E GROOTE, C. DEHOUCK, M. D E MAN, D. D E MAREZ, B. DEMARSIN, M. DENEF, F. DESCHOOLMEESTER, W. DEVROE, H. D E WULF, E. DIRIX, P. A. FORIERS, K. GEENS, C. GEERS, W. GOOSSENS, S. GUILIAMS, C. HEEB, G. HERMANS, B. KEIRSBILCK, K. LEMMENS, J.-P. MAES, P. MARCHANDISE, D. MERTENS, D. MOUGENOT, P. NAEYAERT, D. PHILIPPE, O. POELMANS, V. SAGAERT, I. SAMOY, B. SPRIET, R. STEENNOT, S. STIJNS, M. STORME, G. STRAETMANS, J. STUYCK, E. SWAENEPOEL, E. TERRYN, B. TILLEMAN, D. VAN BORTEL, P. VAN CAENEGEM, M. VANDENBOGAERDE, A. VANDOOLAEGHE, V. VAN HERREWEGHE, K. VANHOVE, K. VAN HULLE, F. VANISTENDAEL, M. VANMEENEN, J. VANNEROM, M. VANSTEENBEECK, A.-L. VERBEKE, B. VERKEMPINCK, R. VERSTRAETEN, L. WAELKENS, T. WERA, L. WEYTS, M. WYCKAERT

2011

a Wolters Kluwer business

Volume B Deel IV. Bijzondere handelscontracten

917

Hoofdstuk I. Handelstussenpersonen en distributiecontracten

919

Afdeling 1. Handelstussenpersonen en distributiecontracten: contractsvrijheid of bescherming van de zwakke contractspartij in een Europese en mededingingsrechtelijke context (Jules Stuyck) § 1. Inleiding. Handelstussenpersonen en distributiecontracten: gelijkenissen en verschillen A. Handelstussenpersonen B. Interne en externe verhouding C. De basistypes handelstussenpersonen met elkaar vergeleken . . D. Distributiecontracten § 2. De wettelijke bescherming van distributeurs en handelstussenpersonen in België A. Verkoopconcessie B. Handelstussenpersonen C. Franchising § 3. De wettelijke bescherming van distributeurs en handelstussenpersonen in de EU A. De legelata B. De legeferenda § 4. Distributiecontracten en handelstussenpersonen in het mededingingsrecht A. Verticale restricties in het algemeen B. Toepassing van de mededingingsregels op agentuur C. Bescherming van de zwakke partij in groepsvrijstellingen . . . . D. Het verbod van verticale prijsbinding in vraag gesteld E. De bescherming tegen relatieve marktmacht: grenzen van het mededingingsrecht en toepassing van het recht inzake oneerlijke mededinging?

919 919 919 920 921 922 924 924 925 928 929 929 929 931 931 932 933 934 935

XXVI Ondernemingsrecht - Kluwer

Uitgebreide inhoudstafel

§ 5. Slotbeschouwingen

936

Afdeling 2. Precontractuele fase: de informatieplichten en -documenten bij distributiecontracten. De wet van 19 december 2005 met betrekking tot de precontractuele informatie bij commerciële samenwerkingsovereenkomsten (Stijn Claeys) § 1. Doelstelling § 2. Toepassingsgebied A. Samenwerkingsovereenkomsten 1. Wat is een samenwerkingsovereenkomst? 2. Enkel specifieke samenwerkingsovereenkomsten a. Overdracht van een commerciële formule 1° Uithangbord of handelsnaam 2° Overdracht van knowhow 3" Commerciële of technische bijstand b. Andere beperkingen 3. Welke overeenkomsten zullen bijgevolg onder de wet vallen? § 3. Inhoud A. Enkel een precontractuele informatieverplichting B. De belangrijke contractuele gegevens C . De gegevens voor een correcte beoordeling van de commerciële samenwerkingsovereenkomst D. Interpretatie § 4. Sanctie A. Partiële nietigheid of nietigheid van de volledige overeenkomst? B. Tweejarige termijn: vervaltermijn? C. Relatieve of absolute nietigheid? D. Enkel nietig wanneer wil gebrekkig is? E. Gevolgen van de nietigheid § 5. Wat bij vernieuwing of verlenging? § 6. Toepassing in een internationale context A. Autolimitatief karakter van het territoriaal toepassingsgebied . B. Rome II § 7. Besluit: De verhouding tussen de Wet Precontractuele Informatie en het gemeen verbintenissenrecht A. Beperkt nut van de wet ten opzichte van het gemeen recht voor wat informatie over de verbintenissen uit de overeenkomst (art. 4. § 1, 1°) betreft B. Meer toegevoegde waarde van de informatie in functie van geïnformeerde wilsovereenstemming (art. 4, § 1, 2') C. Combinatie wet en gemeen recht via nietigheidssanctie? D. De lege ferenda: de wet als omkering van bewijslast inzake wilsgebreken? § 8. Evaluatie wet

939 939 940 940 940 947 947 948 949 951 953 957 958 958 959 961 964 964 965 966 967 967 970 973 975 975 977 978 979 980 981 982 984

Afdeling 3. Makelaar

986

Onderafdeling 1. Algemeen (Christine Heebj § 1. Inleiding

986 986

Klimer

Ondernemingsrecht

XXV11


A. Begripsomschrijving B. Juridische kwalificatie: aanneming of lastgeving C. Plan van behandeling § 2. Sluiten van de makelaarsovereenkomst A. Informatie- en onderzoeksplichten 1. Aanbieden makelaarsdiensten 2. Onderzoeksplicht van de makelaar 3. Informatieplicht van de opdrachtgever B. Omvang van de opdracht: exclusieve of niet-exclusieve opdracht C. Vormvereisten § 3. Uitvoeren van de makelaarsovereenkomst A. Hoofdverplichting van de makelaar: zoeken naar een wederpartij B. Bijkomende verplichting van de makelaar: informatie- en raadgevingsplicht C. Verplichtingen van de opdrachtgever § 4. Einde van de makelaarsovereenkomst A. Einde van de overeenkomst 1. Einde door het verstrijken van de duur van de makelaarsovereenkomst a. Oorspronkelijke duur b. Verlenging 2. Einde door opzegging of ontbinding van de makelaarsovereenkomst a. Opzegging b. Ontbinding 3. Overige beëindigingsgronden B. Verplichting van de makelaar: afleggen van rekenschap en verantwoording C. Verplichting van de opdrachtgever: betalen van het makelaarsloon 1. Wanneer moet loon betaald worden? 2. Wie moet loon betalen aan wie? a. Wie moet loon betalen? b. Aan wie moet loon betaald worden? 3. Wat moet er betaald worden?

986 986 988 989 989 989 989 991 992 994 996 996 998 1000 1001 1001 1001 1001 1002 1003 1003 1005 1006 1008 1008 1008 1010 1010 1011 1012

Onderafdeling 2. De notaris als vastgoedonderhandelaar (Luc Weyts) . . 1018 Afdeling 4. Commissionair

1024

Onderafdeling 1. Algemeen (Ilse Samoy) § 1. Inleiding § 2. Begripsbepaling § 3. Soorten commissie § 4. Gevolgen tussen de partijen bij de commissieovereenkomst A. Uitgangspunt B. Rechten en plichten van de commissionair C. Rechten en plichten van de committent

1024 1024 1025 1030 1033 1033 1034 1039

WV1TI A

A

v ui

Ondernemingsrecht - Kluwer


§ 5. Gevolgen tegenover de derde A. Regel B. Uitzonderingen C. Pleidooi voor een rechtstreekse contractuele band tussen de committent en de derde § 6. Zakenrechtelijke gevolgen § 7. Waarborgen A. Artikel 103, eerste lid Faill.W.: revindicatie van goederen . . . . B. Artikel 103, tweede lid Faill.W.: revindicatie van de schuldvordering tot betaling van de koopprijs C. Voorrecht D. Retentierecht § 8. Einde van commissie § 9. Bibliografie

1039 1039 1041 1043 1044 1046 1046 1047 1047 1049 1049 1051

Onderafdeling 2. De commissionair in de vervoersector (Kris Bernauw). § 1. Afbakening § 2. Toepasselijk recht A. Fragmentaire wettelijke regeling B. Sectorale voorwaarden en handelsgebruiken C. Rechtsvergelijking § 3. De commissionair en de andere vervoertussen- en hulppersonen. . § 4. De vervoercommissionair versus de verzendcommissionair A. Het juridisch onderscheidingscriterium B. De feitelijke aanwijzingen voor het onderscheid C. Foute Belgische terminologie D. Het belang van het onderscheid § 5. De commissionair-vervoerder A. Algemeen B. Rechten en plichten § 6. De commissionair-expediteur A. Algemeen B. Verplichtingen C. Aansprakelijkheid D. Rechten E. Rechtsverhouding opdrachtgever-verzendcommissionair-derde vervoerder § 7. De douanecommissionair A. De onderscheiden vertollingstussenpersonen 1. Douaneagent 2. Douane-expediteur B. Rechten en plichten C. Aansprakelijkheid D. Zekerheden

1053 1053 1056 1056 1057 1059 1062 1064 1064 1064 1066 1068 1070 1070 1071 1072 1072 1073 1076 1078

Onderafdeling 3. De commissionair in het veilingwezen (Bert Demarsin) § 1. Inleiding § 2. Quodplerumque fit: het veilinghuis als commissionair § 3. Uitzonderingspositie: het veilinghuis als lasthebber

1092 1092 1093 1109

Kluwer - Ondernemingsrecht

1081 1086 1087 1087 1088 1088 1089 1090

XXIX


§ 4. Verhouding van het commerciële veilinghuis ten aanzien van de instrumenterende openbare ambtenaar 1120 § 5. Bibliografie 1127 Afdeling 5. Handelsagentuur (Pieterjan Naeyaert) § 1. Wetgeving § 2. Begrip en kenmerken § 3. Statuut van de handelsagent § 4. Precontractuele informatie § 5. Vorm van de overeenkomst § 6. Duur van de overeenkomst A. Onbepaalde of bepaalde duur (met conventioneel beëindigingsrecht) B. Voortzetting na het verstrijken van de duur § 7. Verplichtingen van de partijen A. Verplichtingen van de handelsagent B. Verplichtingen van de principaal § 8. Subagenten § 9. Vergoeding van de agent A. Wijze van vergoeding B. Vast bedrag C. Commissie 1. Recht op commissie a. Ontstaan van het recht op commissie b. Recht op commissie bij opvolging van agenten 2. Opeisbaarheid van de commissie 3. Betaling van de commissie 4. Verval van het recht op commissie a. Indien en voor zover vaststaat dat de derde zijn verbintenissen niet nakomt behalve wanneer de niet-uitvoering terug te voeren is op omstandigheden die aan de principaal te wijten zijn b. Indien de uitvoering onmogelijk is geworden zonder dat dit te wijten is aan de principaal c. Indien de uitvoering van de verrichting redelijkerwijze niet kan worden geëist van de principaal, vooral wanneer er door toedoen van de derde gewichtige redenen bestaan die de niet-uitvoering door de principaal rechtvaardigen . . . 5. Berekeningswijze en omvang van de commissie 6. Controle door de agent § 10. Delcrederebeding § 11. Beëindiging van de agentuurovereenkomst A. In onderling akkoord B. Overlijden natuurlijke persoon of controlewijziging rechtspersoon 1. Handelsagent 2. Principaal C. Overmacht en verval van het voorwerp D. Faillissement XXX

1129 1129 1130 1132 1133 1134 1135 1135 1135 1137 1137 1139 1141 1141 1141 1141 1142 1142 1142 1146 1146 1147 1148

1148 1148

1148 1149 1150 1151 1153 1153 1154 1154 1155 1155 1157



§

§ § §

E. Einde van een overeenkomst van bepaalde duur F. Opzegging van een overeenkomst van onbepaalde duur 1. Principe: opzeggingstermijn 2. Duur van de opzeggingstermijn 3. Kennisgeving van de opzegging a. Afgifte van een geschrift b. Bij aangetekende brief c. Bij gerechtsdeurwaardersexploot 4. Verplichte vermeldingen 5. Sanctie bij niet-naleving van de vormvereisten 6. Rechten en verplichtingen van partijen tijdens de opzeggingstermijn G. Opzeggingsvergoeding 1. Gevallen waarin een opzeggingsvergoeding verschuldigd is. 2. Berekening van de opzeggingsvergoeding H. Onmiddellijke beëindiging 1. Onmiddellijke beëindiging: algemeen 2. Begrip 'ernstige tekortkoming' 3. Begrip 'uitzonderlijke omstandigheden' 4. Vormvereisten en termijnen 5. Dwingende bepaling 6. Verhouding met de (buiten)gerechtelijke ontbinding 12. Gevolgen van de beëindiging A. Cliënteelvergoeding 1. Kenmerken 2. Voorwaarden 3. Begroting van de cliënteelvergoeding a. Omvang van de aanbreng of uitbreiding b. Omvang van de (aanzienlijke) voordelen voor de principaal c. Rol van de billijkheid d. Wettelijk plafond 4. Gevallen waarin de agent geen recht heeft op cliënteelvergoeding 5. Verplichte kennisgeving B. Bijkomende vergoeding C. Overige vergoedingen 13. Verplichtingen na de beëindiging 14. Concurrentiebeding 15. Verjaring

1157 1158 1158 1158 1159 1159 1160 1160 1160 1161 1161 1161 1161 1162 1164 1164 1164 1165 1166 1168 1168 1170 1170 1170 1170 1174 1174 1175 1175 1176 1178 1179 1180 1182 1183 1184 1188

Afdeling 6. Verkoopconcessie (Frank Deschoolmeester & Michael Vansteenbeeck) 1192 § 1. Definitie en algemene kenmerken 1192 § 2. Bewijs 1194 § 3. De alleenverkoopwet 1196 A. Materieel toepassingsgebied 1196 1. Concessie van alleenverkoop 1196 2. Quasi-exclusieve verkoopconcessie 1197 Kluwer

Ondernemingsrecht


3. Belangrijke verplichtingen voor de concessiehouder B. Autolimitatief karakter van de Alleenverkoopwet C. Dwingend karakter § 4. Vorming en uitvoering van de verkoopconcessie § 5. Beëindiging van de verkoopconcessie A. Opzegging van een verkoopconcessie van onbepaalde duur. . . 1. Verkoopconcessie die niet onder de Alleenverkoopwet valt 2. Verkoopconcessie die onder de Alleenverkoopwet v a l t . . . . a. Algemeen b. Opzeggingstermijn 1 ° Akkoord tussen partijen of tussenkomst rechter . . . . 2° Doel van de opzeggingstermijn 3° Redelijke opzeggingstermijn 4° Beoordelingscriteria c. Opzeggingsvergoeding 1° Algemeen 2° Berekeningswijze I. Berekening in hoofde van de concessiehouder . . . . II. Berekening in hoofde van de concessiegever 3° Tijdstip van de beoordeling d. Billijke bijkomende vergoeding 1 ° Overeenkomsten die niet onder de Alleenverkoopwet vallen 2° Overeenkomsten van onbepaalde duur die onder de Alleenverkoopwet vallen I. Algemeen II. Begrotingselementen (i) Aangebrachte meerwaarde inzake cliënteel . . (ii) Exploitatiekosten (iii) Verschuldigd rouwgeld e. Onderconcessie B. Eindopzegging van een verkoopconcessie van bepaalde duur. . 1. Eindopzegging 2. Opeenvolgende vernieuwingen 3. Onderconcessie C. Beëindiging wegens grove tekortkoming 1. Ontbinding wegens grove tekortkoming 2. Uitdrukkelijk ontbindend beding D. Overige beëindigingswijzen § 6. Lot van de voorraden en uitrusting Afdeling 7. De franchiseovereenkomst: koninginnenstuk van de distributiesector? (Stijn Claeys) § 1. Franchiseovereenkomst is een knowhowlicentie, met doorgedreven technische en commerciële bijstand A. Onafhankelijkheid van franchisenemer B. Overdracht van commerciële formule C. Samenwerking

1198 1199 1200 1201 1202 1202 1202 1203 1203 1204 1204 1205 1206 1206 1207 1207 1208 1208 1209 1210 1211 1211 1211 1211 1213 1213 1218 1219 1221 1221 1221 1222 1222 1223 1223 1225 1225 1227 1229 1229 1229 1233 1236



§ 2. Eigenheid van de franchiseovereenkomst bestaat uit de combinatie van verschillende elementen 1238 § 3. Nut van het definiëren van de franchiseovereenkomst bij het afdwingen van de uitvoering van de verbintenissen 1239 § 4. Conclusie 1241 Afdeling 8. Privaatrechtelijke aspecten van licentieovereenkomsten (Gabriël Luc Ballon) § 1. Algemeen § 2. Algemene kenmerken A. Plaats in de indeling van de overeenkomsten B. Economische elementen § 3. Verschillen met andere contracten § 4. Verschillende vormen van licenties § 5. Toestemming met de algemene voorwaarden van standaardsoftwarelicenties § 6. Rechten en plichten van partijen A. Plichten van de licentiegever B. Plichten van de licentienemer § 7. Duur van de overeenkomst § 8. Einde van de overeenkomst

1254 1256 1256 1262 1268 1268

Hoofdstuk II. Consumentenkoop

1271

Afdeling 1. Hoe specifiek is de (nationale) handelskoop nog? (Bernard Tilleman) § 1. Notie handelskoop naar intern recht § 2. Mogelijke verschilpunten door afwijkende handelsgewoonten . . . A. Suppletief tijdstip van eigendom en risico-overgang B. Strikt karakter van de regels inzake kwantiteit en kwaliteit te leveren producten C. Suppletieve leveringstermijn D. Bewijs van betaling E. Refactie (of prijsvermindering): een typisch handelsrechtelijk rechtsmiddel? F. Dekkingskoop § 3. Bijzondere regels voor vrijwaring van verborgen gebreken in het gemeen kooprecht op grond van de bijzondere hoedanigheid van de verkoper A. Verplichting tot volledige schadeloosstelling door professionele verkoper, beroepsverkoper, fabrikant, gespecialiseerde verkoper 1. Professionele verkoper 2. Fabrikant 3. Gespecialiseerde verkoper B. Geen exoneratiemogelijkheid voor beroepsverkopers, gespecialiseerde verkopers en fabrikanten

Kluwer Ondernemingsrecht

1242 1242 1245 1245 1249 1250 1253

1271 1271 1272 1272 1273 1273 1274 1275 1278 1281 1281 1281 1286 1287 1289

XXXlll


Afdeling 2. Consumentenkoop (Sophie Stijns & Elke Swaenepoel).... § 1. Situering § 2. Algemene kenmerken van de wettelijke regeling § 3. Toepassingsgebied § 4. Wettelijke garantie A. Verplichting tot conforme levering B. Termijnen 1. Garantietermijn 2. Meldingstermijn 3. Verjaringstermijn C. Remedies 1. Keuzerecht tussen vier remedies 2. Kosteloze herstelling en vervanging 3. Passende prijsvermindering en ontbinding 4. Wijziging van de keuze voor een bepaalde remedie 5. Bijkomende schadevergoeding § 5. Blik op een mogelijke toekomst § 6. Beknopte bibliografie Afdeling 3. Productaansprakelijkheid en productveiligheid (Ingrid Boone & Sophie Guiliams) § 1. Inleiding § 2. Wet Productaansprakelijkheid A. Inleiding B. Aard van de aansprakelijkheid C. Toepassingsvoorwaarden 1. Product 2. Gebrekkig product a. Presentatie van het product b. Normaal of redelijkerwijze voorzienbaar gebruik van het product c. Tijdstip waarop het product in het verkeer werd gebracht d. Andere omstandigheden D. Bewijs E. Vergoedingsplichtigen 1. Werkelijke producent 2. Schijnbare producent 3. Invoerder van het product in de Europese Unie 4. Leverancier F. Vergoedbare schade 1. Schade aan personen 2. Schade aan goederen G. Bevrijdingsmogelijkheden van de producent 1. De producent bracht het product niet in het verkeer 2. Gebrek was niet aanwezig ten tijde van de inverkeersstelling 3. Productie of verspreiding van het product gebeurde zonder economische doel en buiten de beroepsuitoefening van de producent

XXXIV

1294 1294 1295 1298 1303 1303 1307 1307 1309 1310 1311 1311 1313 1317 1319 1321 1322 1322 1324 1324 1324 1324 1325 1326 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1331 1332 1332 1333 1335 1336 1337 1337 1338 1340 1340 1342 1342



4. Product is gefabriceerd in overeenstemming met dwingende overheidsvoorschriften 5. Ontwikkelingsrisicoverweer 6. Onderdelenexceptie H. Exoneratiebedingen I. Verjaring en verval 1. Driejarige verjaringstermijn 2. Tienjarige vervaltermijn J. Pluraliteit van aansprakelijken 1. Verschillende personen zijn aansprakelijk op grond van de Wet Productaansprakelijkheid 2. Schade is het gevolg van een gebrekkig product en van de schuld van het slachtoffer (of van een persoon voor wie het slachtoffer verantwoordelijk is) 3. Schade is het gevolg van een gebrekkig product en van het toedoen van een derde § 3. Gemeenrechtelijke buitencontractuele aansprakelijkheid A. Inleiding B. Foutaansprakelijkheid 1. Inbreuk op de algemene zorgvuldigheidsnorm 2. Inbreuk op een specifieke gedragsnorm: de Wet op de Productveiligheid C. Aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken § 4. Beknopte bibliografie Hoofdstuk III. De handelszaak

1348 1350 1351 1354 1354 1355 1355 1357 1358 1360 1363

Afdeling 1. Overdracht handelszaak (Francoise Auvray & Paul Alain Foriers) § 1. Inleiding § 2. Wezenlijke bestanddelen van de overdracht van de handelszaak: het voorwerp en de prijs A. Voorwerp: de handelszaak 1. Begrip handelszaak a. Begripsbenadering b. Bestanddelen van de zaak 2. Handelszaak als voorwerp van de overdracht a. Bepaald of bepaalbaar voorwerp b. Geoorloofd en mogelijk voorwerp B. Prijs 1. Algemeen 2. De door een derde bepaalde prijs 3. Prijs wordt overgelaten aan een van de partijen § 3. Verbintenissen van de partijen A. Algemene opmerkingen B. Specificiteit van de verbintenissen van de verkoper 1. Verbintenis tot overdracht van de eigendom en het risico. . 2. Levering 3. Vrijwaring wegens verborgen gebreken Kluwer- Ondememingsrechl

1343 1344 1345 1346 1346 1346 1347 1348

1363 1363 1364 1364 1364 1364 1369 1372 1372 1373 1374 1374 1375 1377 1378 1378 1379 1379 1381 1383

.X..A..A.V

Uitgebreide inhoudstafel 4. Vrijwaring tegen uitwinning a. Vrijwaring tegen eigen daad b. Vrijwaring tegen daden van derden

1384 1384 1388

Afdeling 2. Inbreng van een handelszaak in een vennootschap: over de bomen dan wel over het bos? (Marieke Wyckaert) § 1. De vennootschap, haar onderneming en haar handelszaak § 2. Overdracht of inbreng van een handelszaak: boom per boom het bos veroveren § 3. Overdracht van de handelszaak als een geheel: inbreng van een algemeenheid of van een tak van werkzaamheid § 4. Einde van onze boswandeling Afdeling 3. Inpandgeving handelszaak (Matthias Storme)

1395 1399 1404 1405

Afdeling 4. Uitbating van de handelszaak door een ander dan de eigenaar (Wim Goossens) § 1. Inleiding § 2. Terminologie en kwalificatie A. Terminologie B. Kwalificatie 1. Algemeen 2. Het onderscheid tussen de uitbatingsovereenkomst sensu stricto en de huuruitbating a. Criterium b. Belang 3. Onderscheid tussen de zelfstandige uitbater en de uitbater/ werknemer 4. Inbreng van de handelszaak of het genot ervan 5. Huur van het onroerend goed § 3. Huuruitbatingsovereenkomst A. Inleiding B. Toepasselijke wetgeving 1. Toepasselijkheid van het gemene huurrecht 2. Toepasselijkheid Handelshuurwet 3. Bezetting ter bede /gelegenheidsverhuring 4. Besluit C. Sluiten van de overeenkomst 1. Wet op precontractuele informatie 2. Intuitu personae karakter a. Beginsel b. Rechtsgevolgen 3. Prijs 4. Bepalingen in de handelshuurovereenkomst van de verhuurder a. Onderhuur b. Contractuele verplichting het goed zelf te betrekken . . . 5. Vereisten voor de huurder/uitbater 6. Vereisten voor de verhuurder XXX. VI

1389 1389

1434 1434 1436 1436 1438 1438 1439 1439 1442 1443 1448 1450 1451 1451 1453 1453 1454 1458 1459 1460 1460 1461 1461 1462 1463 1464 1465 1465 1466 1466



D. Rechten en verplichtingen van de partijen 1. Verplichtingen van de uitbater a. Gebruik als een goed huisvader / overeenkomstig de bestemming b. Betaling huurprijs / herziening c. Lopende overeenkomsten d. Teruggave van de handelszaak 2. Verplichtingen van de verhuurder a. Levering van het goed b. Onderhoudsverplichting c. Vrijwaring E. Lot van de huuruitbating bij overdracht van de handelszaak. . 1. Gemeen huurrecht: artikel 1743 BW 2. Artikel 12 Handelshuurwet F. Duur van de huuruitbating 1. Gemeenrechtelijk 2. Handelshuurwet G. Rechtspositie van derden H. Bevoegdheid: artikelen 591, 1° Ger.W. en 29 Handelshuurwet. § 4. Uitbating sensu stricto A. Draagwijdte B. Kwalificatie 1. Algemeen 2. Belang van de discussie C. Verplichtingen van de partijen 1. Verplichtingen van de uitbater a. Uitbating b. Rekenschap en verantwoording 2. Verplichtingen van de opdrachtgever D. Einde van de overeenkomst § 5. Vruchtgebruik op de handelszaak A. Algemeen B. Aard van het vruchtgebruik C. Verplichtingen van de blote eigenaar D. Verplichtingen en rechten van de vruchtgebruiker E. Einde van het vruchtgebruik

1467 1471 1471 1472 1475 1475 1476 1476 1478 1478 1478 1479 1479 1480 1481 1483 1484 1484 1485 1485 1487 1489 1489 1489 1489 1490 1492 1493 1493 1494 1495 1495 1499

Hoofdstuk IV. Handelshuurwet (Kristof Vanhove) § 1. Toepassingsgebied A. Algemeen B. Toepassingsvoorwaarden C. Uitzonderingen § 2. Duur A. Minimumduur B. Vroegtijdige beëindiging § 3. Huurprijsherziening A. Algemeen B. Voorwaarden C. Huurprijsherziening

1501 1501 1501 1502 1504 1505 1505 1506 1507 1507 1508 1509


XXX

1467 1467

Vil


§ 4. Verbouwingen 1509 A. Algemeen 1509 B. Modaliteiten 1510 C. Risico - Verzekering 1511 D. Lot van de werken 1511 § 5. Huuroverdracht en onderhuur 1512 A. Neutralisering van een contractueel verbod op huuroverdracht of onderhuur 1512 B. Gevolgen huuroverdracht c.q. onderverhuring 1513 § 6. Vervreemding van het verhuurde goed 1515 § 7. Hernieuwing van de huur 1516 A. Principe 1516 B. Duur 1517 C. Aanvraag van de huurhernieuwing 1517 D. Opvangregime 1519 § 8. Antwoord verhuurder 1519 A. Principe 1519 B. Eerste optie: weigering van de hernieuwing 1520 C. Tweede optie: andere voorwaarden 1523 D. Derde optie: aanbod van een derde 1524 § 9. Uitzettingsvergoeding 1525 A. Principe 1525 B. Omvang van de vergoeding 1526 § 10. Rechtspleging 1530 Hoofdstuk V. De factoringovereenkomst (Denis Philippe & Brecht Verkempinck) § 1. Inleiding § 2. Begripsduiding A. Begripsomschrijving B. Factoringvarianten 1. Indeling op grond van omvang factoringdiensten 2. Indeling op grond van territoriale uitgestrektheid 3. Indeling op grond van al dan niet kennisgeving factoring aan debiteur 4. Indeling op grond van initiatiefnemer C. Aanverwante rechtsfiguren 1. Factoring en incassomandaat 2. Factoring en kredietverzekering 3. Factoring en forfaiting D. Factoringmarkt in België 1. Evolutie 2. Band met financiële instellingen 3. Doelpubliek § 3. Algemene juridische analyse factoringovereenkomst A. Factoringproces B. Algemene kenmerken 1. Wederkerige overeenkomst sui generis 2. Overeenkomst intuitu personae XXXVIII

1533 1533 1535 1535 1538 1539 1544 1545 1547 1549 1549 1550 1552 1553 1553 1554 1555 1558 1558 1559 1559 1560



§ 4.

§ 5.

§ 6. § 7.

3. Toetredingsovereenkomst C. Typische clausules 1. Duur 2. Beëindigingsgronden 3. Rekening-courant tussen factor en factorcliënt 4. Bijzondere voorwaarden factoringovereenkomst Driepartijenverhouding A. Verhouding leverancier en debiteur 1. Algemene beschouwingen 2. Cessieverbod in basisovereenkomst B. Verhouding factor en leverancier 1. Verbintenissen van de factor a. Debiteurenbeheer b. Financiering schuldvorderingen c. Dekking insolventierisico debiteuren 2. Verbintenissen van de leverancier a. Overdracht alle schuldvorderingen P Globaliteitsprincipe 2° Temperingen b. Waarborgen schuldvorderingen c. Informatieplicht d. Betaling factorkosten 3. Sancties bij contractuele wanprestatie C. Verhouding factor en debiteur 1. Betaalplicht debiteur 2. Informatieplicht debiteur jegens factor? Geldigheid en tegenwerpelijkheid overdracht facturen A. Juridische grondslag overdracht facturen 1. Persoonlijke subrogatie? 2. Endossement van de factuur? 3. Overdracht van schuldvordering B. Voorwaarden tussen partijen 1. Vormvrije cessie 2. Overdracht toekomstige schuldvorderingen C. Voorwaarden ten aanzien van derden 1. Tegenwerpelijkheid aan gecedeerde schuldenaar a. Tegenwerpelijkheid overdracht aan debiteur b. Tegenwerpelijkheid excepties debiteur ten aanzien van factor P Principieel exceptiebehoud gecedeerde debiteur 2' Factoring en niet-uitvoeringsexceptie 3° Factoring en exceptie van schuldvergelijking 2. Tegenwerpelijkheid aan andere derden dan gecedeerde schuldenaar Factoring en faillissement A. Faillissement leverancier B. Faillissement gecedeerde debiteur Factoring en internationaal privaatrecht A. Verhouding factor en leverancier


1561 1563 1563 1564 1566 1567 1568 1569 1569 1570 1576 1576 1578 1581 1585 1588 1588 1588 1590 1603 1605 1608 1611 1617 1617 1620 1623 1623 1624 1625 1626 1629 1629 1630 1632 1633 1633 1638 1638 1639 1642 1644 1648 1648 1650 1651 1652


B. Verhouding factor en gecedeerde schuldenaar 1653 C. Tegenwerpelijkheid cessie aan andere derden dan debiteur . . . 1654 § 8. Besluit 1655 Hoofdstuk VI. Leasing: enkele fiscale aandachtspunten (Luc De Broe & Denis Van Bortel) § 1. Civielrechtelijke karakteristieken van de leaseovereenkomst § 2. Aspecten inzake de inkomstenbelastingen A. De boekhoudkundige verwerking van leasing 1. Historische achtergrond 2. Financiële lease a. Begrip b. Boekhoudkundige gevolgen voor de lessee c. Boekhoudkundige gevolgen voor de lessor 3. Operationele leasing a. Begrip b. Boekhoudkundige gevolgen voor de lessee c. Boekhoudkundige gevolgen voor de lessor B. De fiscale behandeling van lease contracten in de inkomstenbelastingen 1. Financiële leasing a. In hoofde van de lessor b. In hoofde van de lessee 2. Operationele leasing a. In hoofde van de lessor b. In hoofde van de lessee § 3. Btw-aspecten van leasing A. Roerende leasing: de leasing van personenwagens B. Onroerende leasing 1. Algemeen 2. Onroerende leasing en 'full pay out' inzake de btw Hoofdstuk VII. Sponsoringcontract (Gabriè'l Luc Ballon) § 1. Inleiding § 2. Definitie van de sponsoringovereenkomst § 3. Beperkingen aan de behandeling A. Uitsluiting van institutionele vormen van samenwerking B. Algemene beginselen uit het contractenrecht § 4. Kenmerken A. Aard van de overeenkomst B. Sponsoring bevat bijna steeds een licentieovereenkomst C. Karakteristieke elementen van de overeenkomst 1. De activiteiten van de gesponsorde 2. Ter beschikking stellen van middelen om naamsbekendheid te verwerven 3. Prestaties die nut hebben voor de activiteiten van de tegenpartij 4. Gemengde overeenkomst

.A.JL

1659 1659 1660 1661 1661 1661 1661 1662 1664 1664 1664 1665 1665 1665 1665 1665 1666 1667 1667 1668 1669 1669 1672 1672 1673 1679 1679 1680 1681 1681 1683 1684 1684 1686 1686 1686 1687 1688 1688



§ 5.

§ 6.

§ 7.

§ 8. § 9.

5. Sponsoring kan soms herleid worden tot een enkelvoudige benoemde overeenkomst a. Arbeidsovereenkomst b. Aanneming van werk c. Huur van goederen d. Geen sponsoring e. Gebruikstoelating 6. Sponsoring als gemengde overeenkomst 7. Motieven voor de sponsoring of de oorzaak van het contract 8. Kan sponsoring van de activiteiten van een commerciële onderneming? Verschil met andere vormen van ondersteuning van de activiteiten van een ander persoon A. Mecenaat B. Patronage, financieel peterschap, inzamelacties C. Samenwerking tussen commerciële ondernemingen D. Sportsponsoring en deze voor andere activiteiten Specifieke wetgeving A. Sponsorvermeldingen bij onderwijsactiviteiten en in onderwijsinstellingen B. Sponsoring van bepaalde producten of diensten C. Mediabetekenis D. Wet Marktpraktijken Rechten en plichten van partijen A. Plichten van de sponsor 1. Beloofde prestatie leveren 2. Bekendheid geven aan de activiteiten van de gesponsorde . 3. Gebruik van hem toebehorende tekens toestaan 4. Reglementering inzake sponsoring naleven 5. Niet-inmenging B. Verplichtingen van de gesponsorde 1. De contractueel bedongen activiteiten ontplooien 2. Conform gebruik van materialen 3. De bedongen reclamemaatregelen treffen 4. Geen exclusiviteitsrechten toestaan voor interviews of andere verslaggeving 5. Geen verplichting om resultaten van de sponsoring te garanderen 6. Aansprakelijkheid voor de gevoerde reclame 7. De naam van de sponsor aannemen 8. De sponsor op de hoogte houden van de doorgevoerde activiteiten 9. De geldende sponsoringreglementering naleven 10. Verantwoording afleggen 11. De belangen van de sponsor niet schaden 12. Loyaliteitsplichten 13. Discretieplicht Duur van de overeenkomst Exclusiviteit


1689 1689 1690 1691 1692 1692 1693 1695 1698 1699 1699 1701 1702 1703 1703 1703 1705 1706 1708 1709 1709 1709 1710 1711 1711 1712 1713 1713 1714 1714 1716 1716 1716 1717 1718 1718 1720 1721 1722 1724 1725 1726 XLI


§ 10. Gebondenheid van de individuele leden van de gesponsorde rechtspersoon door de verplichtingen die voor deze rechtspersoon voortvloeien uit de sponsoringovereenkomst 1728 § 11. Besluit 1730 Hoofdstuk VIII. Joint ventures - Een tak van het handelsrecht in het familierecht? (Philippe Marchandise) 1731 § 1. Inleiding 1731 § 2. Verloving 1732 § 3. Huwelijk voor bepaalde duur 1733 § 4. Contractsvrijheid 1734 § 5. Verdeling van aansprakelijkheden 1738 § 6. Belangenconflicten 1739 § 7. Echtelijke spanningen 1739 § 8. Echtscheiding bij onderlinge toestemming 1740 § 9. Besluit 1741 Hoofdstuk IX. Elektronische handel (Bertel de Groote) 1743 § 1. Inleiding 1743 § 2. Wet E-handel 1747 § 3. Elektronische handel in een grensoverschrijdende context - enkele vragen van internationaal privaatrecht 1765 A. Situering 1765 B. Internationale bevoegdheid 1765 C. Toepasselijk recht 1768 § 4. Slotbedenkingen 1770 § 5. Beknopte bibliografische gegevens 1773 Hoofdstuk X. Niet-concurrentiebedingen: van de verbintenisrechtelijke regen in de zakenrechtelijke drop? (Ken Andries) 1777 § 1. Inleiding 1777 § 2. Vergelijking tussen zakenrechtelijke en verbintenisrechtelijke werking 1779 § 3. Toepassingsvoorwaarden erfdienstbaarheid 1783 § 4. Toetsing toepassingsvoorwaarden aan concurrentieverbod: kan een erfdienstelijk concurrentieverbod? 1788 § 5. Toetsing inhoud concurrentieverbod aan de openbare orde en specifieke dwingende bepalingen: mag een erfdienstelijk concurrentieverbod? 1798 § 6. Ten uitgeleide: exclusiviteitsplicht als erfdienstbaarheid 1805 § 7. Algemeen besluit 1807 Deel V. Betaal- en kredietverrichtingen

1809

Hoofdstuk I. De Wet Betalingsachterstand Handelstransacties (Vincent Sagaert) 1811 § 1. Inleiding 1811 § 2. Niet-omgezette bepalingen uit de richtlijn 1812 § 3. Toepassingsdomein van de wet 1813 XLII



A. Personeel toepassingsgebied B. Materieel toepassingsdomein 1. Overeenkomsten waarop de wet van toepassing is 2. Toepassing op dadingsovereenkomsten 3. Toepassing op de uitwinningsvergoedingen bij distributieovereenkomsten 4. Toepassing op verbintenissen die geïncorporeerd zijn in een wisselbrief of cheque § 4. Maatregelen ter bestrijding van de betalingsachterstanden A. Het instellen van een wettelijke betalingstermijn (art. 4 Wet Betalingsachterstand Handelstransacties) B. De afschaffing van het vereiste van ingebrekestelling (art. 5 Wet Betalingsachterstand Handelstransacties) C. De omvang van de moratoire interesten (art. 5 Wet Betalingsachterstand Handelstransacties) D. De schadeloosstelling voor (buiten)gerechtelijke invorderingskosten van de schuldeiser 1. Algemeen 2. Cumul met een klassiek schadebeding § 5. Contractuele afwijkingen van de Wet Betalingsachterstand Handelstransacties A. Algemeen B. Geoorloofdheid van schadebedingen omtrent het bedrag van de gerechtelijke invorderingskosten § 6. Quo vadis: de nieuwe Richtlijn Betalingsachterstanden Handelstransacties Hoofdstuk II. De cheque (Olivier Poelmans & Johan Vannerom) § 1. Inleiding § 2. Begripsomschrijving en functies van de cheque A. Begripsomschrijving B. Functies van de cheque § 3. Betaling van de cheque § 4. Overdracht van de cheque § 5. Herroeping en verzet van de cheque § 6. Aansprakelijkheid bij fraude of diefstal § 7. Aansprakelijkheid in geval van een cheque zonder dekking § 8. Rechtstreeks krediet § 9. Bijzondere titels

1813 1815 1815 1817 1819 1820 1821 1821 1824 1825 1828 1828 1832 1833 1833 1837 1839 1841 1841 1843 1843 1849 1850 1853 1855 1855 1858 1861 1864

Hoofdstuk III. Girale en elektronische betaaltechnieken (' Reinhard Steennotj 1867 § 1. Overzicht van girale en elektronische betaaltechnieken en hun civielrechtelijke kwalificatie 1868 A. De overschrijving 1868 B. Debetkaarten 1869 C. Kredietkaarten 1870 D. Doorlopende opdracht en domiciliering 1871 E. Internetbetaalsystemen: het voorbeeld van PayPal 1872 Kluwer

Ondernemingsrecht

.A..L111


F. Mobiele betalingen § 2. De verhouding tussen de schuldenaar en de schuldeiser A. Giraal geld is geen wettig betaalmiddel B. Tijdstip van betaling § 3. Incidenten in de verhouding tussen de rekeninghouder en de betalingsdienstaanbieder A. Algemeen B. Toepassingsgebied wet betalingsdiensten C. Foutieve uitvoering D. Uitvoeringstermijn E. Niet-toegestane betalingstransacties 1. Verloren of gestolen betaalinstrument 2. Misbruik van het betaalinstrument zonder verlies of diefstal 3. Elektronisch geld 4. Namaak

1873 1874 1874 1876

Hoofdstuk IV. Documentair krediet (Christophe Dehouck) § 1. Het (geconfirmeerd) documentair krediet als efficiënt werkinstrument A. Risico-analyse in hoofde van de exporteur 1. Commercieel exportrisico a. Ontbindingsrisico of fabricagerisico b. Risico van niet-betaling 2. Politiek exportrisico B. Risico-analyse in hoofde van de importeur 1. Commercieel importrisico 2. Politiek importrisico C. Het (geconfirmeerd) documentair krediet als efficiënt werkinstrument § 2. Het onderzoek van de documenten als belangrijkste knelpunt . . . A. Het principe van de strikte conformiteit als standaard B. Het principe van de strikte conformiteit onder druk C. Bevestiging van het documentair formalisme 1. Onafhankelijk karakter van het documentair krediet 2. Formalistisch karakter van het documentair krediet als noodzakelijk tegengewicht voor het onafhankelijk karakter . . . . D. Redelijke invulling van het principe van de strikte conformiteit

1897

1880 1880 1880 1883 1886 1889 1889 1894 1895 1895

1897 1900 1900 1900 1901 1902 1902 1902 1902 1903 1903 1903 1907 1910 1911 1912 1914

Hoofdstuk V. Bankgaranties (Dominique Blommaert) § 1. Begripsomschrijving en verschijningsvormen § 2. Vergelijking met en aflijning ten aanzien van de borgtocht § 3. Toepasselijke (rechts)regels § 4. Essentiële elementen § 5. Besluit § 6. Bibliografie

1919 1919 1920 1921 1922 1927 1927

Hoofdstuk VI. Consumentenkrediet (Elke Ballon) § 1. Inleiding § 2. Toepassingsgebied

1931 1931 1932

XLIV

Ondernemingsrecht - Kluwev


A. Definities B. Territoriaal toepassingsgebied C. (Gedeeltelijke) uitsluitingen uit het toepassingsgebied § 3. Nietigheid van de kredietovereenkomst § 4. Informatieverstrekking voor het sluiten van de kredietovereenkomst A. Reclame 1. Verplichte vermeldingen a. Reclame waarin melding wordt gemaakt van een rentevoet of kosten van het krediet b. Reclame die geen cijfermatige informatie bevat 2. Bepaalde verkoopsmethodes voor kredietovereenkomsten verboden B. Precontractuele informatie C. Adviesverplichting D. Kredietonderzoek en kredietbeslissing § 5. Verbod op leuren / andere verkooppromoties § 6. De kredietovereenkomst A. Totstandkoming van de overeenkomst B. Herroepingsrecht C. Gelieerde overeenkomsten D. Onrechtmatige bedingen § 7. Maximaal jaarlijks kostenpercentage / maximale terugbetalingstermijn § 8. Vervroegde terugbetaling § 9. Kredietovereenkomsten van onbepaalde duur en recht op schorsing van kredietopeningen § 10. Burgerlijke- en strafsancties §11. Bibliografie

1932 1933 1934 1935 1935 1935 1936 1936 1937 1937 1939 1940 1940 1942 1943 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1950

Hoofdstuk VII. Hypothecair krediet (Herman Cousy) § 1. Privaatrechtelijk kader A. Wettelijk kader: situering en krachtlijnen B. Overzicht van de wettelijke bepalingen 1. Toepassingsgebied 2. Twee formules: delging en reconstitutie 3. Precontractuele informatie 4. Wanbetaling 5. Variabiliteit van de hypothecaire rentevoet 6. Overdracht van het hypothecaire krediet 7. Kredietovereenkomst § 2. Publiekrechtelijk kader: controle en Europees recht § 3. Tendensen en perspectieven

1951 1951 1951 1954 1954 1955 1957 1958 1960 1961 1963 1964 1967

Hoofdstuk VIII. De afschaffing van het bankgeheim: een geheime agenda? (Frans Vanistendael) § 1. Inleiding § 2. Stand van zaken op het gebied van het bankgeheim t.a.v. de fiscus A. Geen bankgeheim op het gebied van indirecte belastingen. . . .

1971 1971 1972 1972

Kluwer

Ondernemingsrecht

XLV


1. Btw 2. Registratierechten 3. Successierechten B. Bankgeheim op het gebied van directe belastingen § 3. Moet het bankgeheim worden afgeschaft? § 4. Gewenste bandbreedte van het bankgeheim: hoever mag de overheid gaan? A. Afschaffing van het bankgeheim en de privacy B. Kan de overheid geheimen bewaren? C. Kunnen de banken geheimen bewaren? D. Bankinlichtingen nuttig bij individuele onderzoeken E. Macro-economisch en -sociaal onderzoek naar aanduidingen van ontduiking F. Bankinlichtingen in functie van het gewenste belastingsysteem G. Onevenwicht tussen binnenlands en buitenlands bankgeheim?. § 5. Algemene conclusie

1972 1973 1973 1974 1978

Trefwoordenregister

1997

1983 1983 1984 1984 1986 1989 1991 1993 1994


HANDELS- EN ECONOMISCH RECHT

Recommend Documents