HANDBOEK VOOR ISOLATIEGLAS
BEPERKTE GARANTIEGEGEVENS – A.U.B. ZORGVULDIG LEZEN De informatie in dit document wordt in goed vertrouwen verstrekt en geacht correct te zijn. Wij hebben echter geen invloed op de omstandigheden waarin onze producten worden gebruikt, noch op de methodes waarmee dit gebeurt. Daarom mag deze informatie niet de plaats innemen van testen die de klant zelf uitvoert om zich ervan te verzekeren onze producten veilig, effectief en naar tevredenheid gebruikt kunnen worden voor de beoogde doeleinden. Suggesties wat de toepassing betreft, dienen niet te worden beschouwd als aanleiding om inbreuk te maken op enig octrooi. De enige garantie die Dow Corning biedt, is dat onze producten voldoen aan de verkoopvoorwaarden die gelden op het moment van verzending. Uw enige rechtsmiddel in geval van schending van deze garantie beperkt zich tot de terugbetaling van de aankoopprijs of de vervanging van het product dat niet voldoet aan de garantie. DOW CORNING WIJST ELKE ANDERE UITDRUKKELIJKE EN/OF STILZWIJGENDE GARANTIE VAN DE HAND IN VERBAND MET DE GESCHIKTHEID VOOR EEN BEPAALD DOEL OF VERKOOPBAARHEID VAN HET PRODUCT. DOW CORNING WIJST ELKE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE HAND VOOR ENIGE INCIDENTELE OF VOORTVLOEIENDE SCHADE. Dow Corning is een gedeponeerd handelsmerk van Dow Corning Corporation. We help you invent the future is een handelsmerk van Dow Corning Corporation. XIAMETER is een handelsmerk van Dow Corning Corporation. ©2009 Dow Corning Corporation. Alle rechten voorbehouden.
Handboek voor isolatieglas
Inhoudsopgave Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Ontwerp en materiaal. . . . . . . . . . . . . . 9 Onderdelen van isolatieglas . . . . . . . . . . . . . 9 Types isolatieglas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Op kader gemonteerd isolatieglas. . . . . . 10 Isolatieglas met onbedekte randafdichting. 10 Isolatieglas met ingeklemde binnenruit . 12 Afmetingen van de isolatieglasvoegen. . . . 12 Richtlijnen voor de afmetingen van de isolatieglasvoegen. . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Terminologie inzake isolatieglas. . . . . . . 13 Voegdiepte. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Voegbreedte . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Berekening van de diepte van de secundaire voeg onder invloed van totale dynamische belasting (windbelasting, klimatologische belasting, impactbelasting) . . . . . . . . . . . . . . . 14 Berekening van de diepte van de secundaire voeg onder invloed van continue belasting . 15 Materiaalonderdelen voor de productie van isolatieglas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Glascoatings. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Coatingsoorten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Glasemail. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Metalen en metaaloxide coating. . . 16 Polymeercoatings. . . . . . . . . . . . . . 17 Verwijderen van de glascoating. . . . . . 17 Mechanisch strippen. . . . . . . . . . . . 18 Chemisch verwijderen. . . . . . . . . . . 18 Thermisch verwijderen . . . . . . . . . . 18 Afstandshouders. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Profieltypes voor afstandshouders . . . 18 Aluminium profielen. . . . . . . . . . . . . 18 Profielen in zink of gegalvaniseerd staal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Profielen in roestvrij staal . . . . . . . . 18 Profielen met organische afstandshouders. . . . . . . . . . . . . . . 19 Rubberprofiel met zelfhechtend oppervlak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Thermoplastische afstandshouder . 19
Dow Corning® productaanbod. . . . . . . 4 Siliconen voor isolatieglas. . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Dow Corning 3362 siliconenlijm voor isolatieglas . . . . . . . . . . 4 Dow Corning 3362 HD siliconenlijm voor isolatieglas . . . . . . . . . . 4 Dow Corning 3793 siliconenlijm voor isolatieglas . . . . . . . . . . 4 Dow Corning 3540 siliconenlijm voor isolatieglas . . . . . . . . . . 4 Dow Corning 3-0117 siliconenlijm voor isolatieglas . . . . . . . . . . 5 Siliconen voor structurele beglazing. . . . . . . 5 Dow Corning 993 Siliconenlijm voor structurele beglazing. . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Dow Corning 895 Siliconenlijm voor structurele beglazing. . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Weersafdichtingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Dow Corning 756 SMS Weersafdichting. . 6 Dow Corning 791 Weersafdichting . . . . . . 6 Dow Corning 797 Weersafdichting . . . . . . 6 Reinigingsmiddelen en primers. . . . . . . . . . . 6 Dow Corning R-40 Reinigingsmiddel. . . . . 6 Dow Corning 3522 geconcentreerde reinigingsoplossing. . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Dow Corning 1200 OS Primer. . . . . . . . . . 6 Dow Corning Primer C. . . . . . . . . . . . . . . . 6 Dow Corning Primer P. . . . . . . . . . . . . . . . 6
Dow Corning® klantenondersteuning . . 7 Dow Corning Projectondersteuning. . . . . . . . 7 Nazicht van het Ontwerp voor structurele beglazingsprojecten. . . . . . . . . 7 Testen voor structurele beglazingsprojecten. . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 IG-productieondersteuning. . . . . . . . . . . . 8
1
Handboek voor isolatieglas
Inhoudsopgave Aanbrengen van de silicone en Procedures voor kwaliteitscontrole. . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Procedure voor het aanbrengen van de silicone. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Vereisten voor het uitharden van de silicone. 31 Vereisten voor het uitharden van de voeg in de fabriek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Procedures voor de kwaliteitscontroletests. 33 Algemene overwegingen. . . . . . . . . . . 33 Kwaliteitscontrole op de productie van de silicone. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Glastest. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Vlindertest. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 ‘Snaptime’ test. . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Bepaling van de mengverhouding. . 37 Kwaliteitscontroletests voor de uitharding en hechting . . . . . . . . . . . . . . 38 Afpelproef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Trekproef. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Vlinderhechtingstest . . . . . . . . . . . . 43 Documentatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Audit van de Productie en Kwaliteitscontrole. 45 Productie-instellingen en veiligheid tijdens de productie .. . . . . . . . . . . . . . . . 45 Kwaliteitscontrole. . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Logboek kwaliteitscontrole siliconenproductie. . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Logboek kwaliteitscontrole hechtingstesten (Afpelproef). . . . . . . . . . 47 Sealant Cure Quality Control Log Logboek kwaliteitscontrole uitharding (trekproeven, hechtingsvlindertest & elastomerische test) . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Droogmiddel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Primaire voeg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Isolatieglaseenheden gevuld met gas. . . 20 Gebruik van siliconen in met gas gevulde isolatieglaseenheden. . . . . . . 20 Ontwerpfactoren. . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Vakmanschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Isolatieglas met ‚warm edge‘. . . . . . . . . . 23
Productkwaliteit. . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Algemene overwegingen. . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Bewaring en behandeling van materiaal. 24 Houdbaarheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Voorbereiden van de voeg en aanbrengen van de silicone. . . . . . . . . . . 24 Kwaliteitscontrole. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Eén-component siliconen . . . . . . . . . . . . . . 25 Bewaartemperatuur en -omstandigheden. 25 Tijd tot huidvorming / elastomeertest. . . . 25 Twee-component siliconen. . . . . . . . . . . . . 26 Bewaartemperatuur en -omstandigheden. 26 Richtlijnen voor gebruik van de pompinstallatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Voorbereiden van de oppervlakken en aanbrengen van de silicone. . . . . . . . . . . . . . 28 Procedure voor de reiniging van substraten. 29 Niet-poreuze substraten . . . . . . . . . . . 29 Het correcte oplosmiddel kiezen. . . . . 29 Afplakken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Reinigingsmethode met twee doeken. 29 Procedure voor het aanbrengen van de primer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Verkoopkantoren Dow Corning Constructie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
2
Handboek voor isolatieglas Inleiding Isolatieglas is een sleutelbestanddeel van de moderne gevelbouw en biedt veel voordelen voor de functionaliteit van een gordijngevel. Door de huidige hoge energiekosten zijn de thermische prestaties van een gevel uiterst belangrijk geworden. Door isolatieglas in een gevelconstructie te gebruiken kunnen architecten en designers transparante gebouwen optrekken die zowel esthetisch aantrekkelijk als thermisch efficiënt zijn.
componenten aan zeer hoge kwaliteitseisen voldoen. Van het produceren van glas en het aanbrengen van de coating, over het maken van afstandshouders en de silicone tot de uiteindelijke assemblage van het isolatieglas moet de kwaliteit voortdurend gehandhaafd worden door de implementering van speciale kwaliteitscontrole procedures. De keuze van de gepaste materialen is een sleutelelement voor succesvolle IGprestaties. Dow Corning® levert u kwalitatief hoogstaande siliconen die specifiek voor de productie van isolatieglas ontworpen werden. Enkel siliconenlijm specifiek ontwikkeld voor de productie van isolatieglas mag gebruikt worden voor de productie van isolatieglaseenheden.
Isolatieglaseenheden (IG) bestaan uit twee of meer glasvlakken die langs de omtrek gescheiden worden door een afstandshouder en een voegsysteem. De holte tussen de glasvlakken (spouw) kan gevuld zijn met droge lucht of een inert gas. Men kan zeer veel glassoorten gebruiken, waaronder gelamineerd glas, gecoat glas of borstweringspanelen. Deze onderdelen worden geselecteerd om te voldoen aan de specifieke vereisten die gesteld worden op het vlak van kleur, weerkaatsing en lichtdoorlatendheid van de isolatieglaseenheden.
Het handboek voor isolatieglas van Dow Corning heeft als doel de IGproducenten aanbevelingen en beschouwingen te geven, niet enkel voor het gebruik van de Dow Corning siliconen voor isolatieglas, maar ook als bron van bijkomende informatie over de IGIsolatieglas wordt ook gebruikt voor productie. Hiermee betrachten we niet alle structurele beglazing met silicone. Dit is een aspecten ivm productie van isolatieglas methode waarbij siliconenlijm gebruikt wordt in zijn algemeenheid te beschrijven. om glas aan de structuur van een gebouw Deze handleiding werd gemaakt door te bevestigen. De prestaties van isolatieglas Dow Corning en is gebaseerd op onze in structurele beglazingstoepassingen meest actuele kennis en ervaringen is kritisch omwille van de belastingen, i.v.m. het vervaardigen van siliconen en invloeden en extreme omgevings- en produceren van isolatieglas. Dow Corning milieufactoren die op de gevel inwerken. Om geeft geen enkele garantie betreffende de aan dergelijke vereisten te kunnen voldoen, prestaties van IG-eenheden gebaseerd op moeten zowel de constructie van de IG- de informatie zoals ze in deze handleiding eenheden als de fabricage van de individuele opgenomen werd.
3
Handboek voor isolatieglas Dow Corning® productaanbod Dow Corning® 3362 HD siliconenlijm voor isolatieglas
Dow Corning biedt een volledig gamma kwalitatief hoogstaande siliconenproducten aan. Elke silicone werd ontwikkeld en getest voor een specifieke toepassing en mag ook enkel daarvoor worden gebruikt, behalve indien specifiek goedgekeurd door Dow Corning. Specifieke productinformatie vindt u op www.dowcorning.com.
Dow Corning 3362 HD siliconenlijm voor isolatieglas is een speciale silicone met een hogere elasticiteitsmodulus die specifiek ontwikkeld werd voor IG-eenheden. De hogere elasticiteitsmodulus van de silicone beperkt de buiging van de primaire voeg van de IG-eenheid, wat kan bijdragen tot het succes voor het doorstaan van de gasverliestests (vb. EN 1279/3). Dit product is beschikbaar in dezelfde verpakking en met dezelfde katalysatoren als Dow Corning® 3362 siliconenlijm voor isolatieglas.
Siliconen voor isolatieglas
Hieronder vindt u de Dow Corning® siliconen geschikt voor toepassingen met isolatieglas. Deze producten zijn alleen ontworpen en bedoeld voor isolatieglastoepassingen en mogen nooit als structurele beglazingssilicone Dow Corning® 3793 siliconenlijm voor worden gebruikt. Een typische structurele isolatieglas beglazingstoepassing is bv. de bevestiging Dow Corning 3793 siliconenlijm voor van glas op een metalen frame. isolatieglas is een neutraal uithardende één-component silicone voor gebruik als Dow Corning® 3362 siliconenlijm voor secundaire voeg in isolatieglaseenheden. isolatieglas Dow Corning 3793 silicone voor isolatieglas Dow Corning 3362 siliconenlijm voor is geschikt voor aanwending in IGisolatieglas is een snel en neutraal uithardende eenheden die gebruikt worden in structurele tweecomponent silicone voor gebruik als beglazingstoepassingen. secundaire voeg in isolatieglaseenheden. Dow Corning 3362 siliconenlijm voor Dow Corning® 3540 siliconenlijm voor isolatieglas heeft een “European Technical isolatieglas Approval” (ETA) op basis van onafhankelijke Dow Corning 3540 silicone voor isolatieglas proeven volgens de huidige Europese richtlijn is een neutraal uithardende één-component voor structurele beglazing ETAG-002. silicone voor gebruik als secundaire voeg Dow Corning 3362 siliconenlijm voor in isolatieglaseenheden. Dow Corning 3540 isolatieglas is geschikt voor aanwending is niet geschikt voor aanwending in IGin IG-eenheden die in structurele eenheden die gebruikt worden in structurele beglazingstoepassingen gebruikt worden. beglazingstoepassingen, maar is wel Het product kreeg ook een CE-label op inzetbaar in niet-structurele IG-eenheden basis van deze goedkeuring. De silicone waarbij de rand aan UV blootgesteld is. is verkrijgbaar in drie verschillende types naargelang van de viscositeit van de katalysator: Standaard, HV en HV/GER. Voor meer informatie verwijzen we naar de productgegevensbladen.
4
Handboek voor isolatieglas Dow Corning® productaanbod Dow Corning® 3-0117 siliconenlijm Dow Corning® 993 Siliconenlijm voor voor isolatieglas structurele beglazing Dow Corning 3-0117 siliconenlijm voor isolatieglas is een neutraal uithardende één-component silicone voor gebruik als secundaire voeg in isolatieglaseenheden. Dow Corning 3-0117 silicone voor isolatieglas is geschikt voor aanwending in IGeenheden die gebruikt worden in structurele beglazingstoepassingen.
Dow Corning 993 siliconenlijm voor structurele beglazing is een snel uithardende, neutrale tweecomponent silicone om glas, metaal en andere paneelmaterialen vast te maken aan de structuur van een gebouw. Vergeleken met traditionele één-component silicone, zorgen de snelle uithardingseigenschappen van Dow Corning 993 voor een verhoogde productiviteit tijdens de verlijming van Siliconen voor structurele beglazing eenheden voor een structureel beglaasde De volgende Dow Corning siliconen gordijngevel. zijn bedoeld voor structurele Dow Corning 993 is een structurele silicone beglazingstoepassingen. Enkel de met een hoge elasticiteitsmodulus en onderstaande Dow Corning siliconen mogen uitstekende adhesie op een hele reeks als structurele beglazingslijmen worden materialen. Dow Corning 993 heeft een gebruikt. Voor meer informatie over het “European Technical Approval” (ETA juiste gebruik van siliconen in structurele – Europese Technische Goedkeuring) op beglazingstoepassingen, verwijzen wij basis van onafhankelijke proeven volgens naar het “Dow Corning Handboek voor de huidige Europese richtlijn voor structurele Structurele beglazing” dat beschikbaar is op beglazing ETAG-002. Het product kreeg ook een CE-label op basis van deze www.dowcorning.com. Siliconeproducten voor structurele goedkeuring. beglazingen mogen ook als silicone voor isolatieglas gebruikt worden. Gelieve de Dow Corning® 895 Siliconenlijm voor ingenieur van de technische dienst van structurele beglazing Dow Corning te contacteren voor meer Dow Corning 895 siliconenlijm voor informatie. structurele beglazing is een één-component, neutraal uithardende silicone om glas, metaal of andere materialen vast te maken aan de structuur van een gebouw. Dow Corning 895 heeft een hoge elasticiteitsmodulus en uitstekende adhesie op een hele reeks materialen. Dow Corning 895 heeft een “European Technical Approval” (ETA) op basis van onafhankelijke proeven volgens de huidige Europese richtlijn voor structurele beglazing ETAG-002. Het product kreeg ook een CElabel op basis van deze goedkeuring.
5
Handboek voor isolatieglas Dow Corning® productaanbod siliconen. In bepaalde gevallen is een specifiek reinigingsmiddel of een speciale primer nodig om een optimale adhesie aan specifieke substraten te verzekeren. Voor meer advies inzake reinigingsmiddelen en primers, verwijzen wij naar de “Dow Corning Europe Adhesion/ Compatibility Guide” (Europese adhesie-en compatibiliteitsgids) die beschikbaar is op www.dowcorning.com.
Weersafdichtingen Dow Corning biedt een volledig gamma afdichtingsproducten van hoge kwaliteit aan voor weerbestendige toepassingen. Hierna volgt een korte beschrijving van Dow Corning weersafdichtingen. Deze afdichtingen zijn ontworpen en bedoeld om gebouwen weerbestendig te voegen en mogen nooit als structurele beglazingssilicone worden gebruikt. Voor meer informatie over het juiste gebruik van weersafdichtingen, verwijzen wij naar de “Dow Corning Building Envelope Weatherproofing Manual” (handboek voor weersafdichtingen) dat beschikbaar is op www.dowcorning.com.
Dow Corning® R-40 Reinigingsmiddel Dow Corning R-40 Reinigingsmiddel is een specifiek oplosmengsel voor het reinigen van glas en metalen profielen die in structurele beglazingstoepassingen worden gebruikt.
Dow Corning® 756 SMS weersafdichting Dow Corning® 3522 reinigingsoplossing
Dow Corning 756 SMS weersafdichting is een neutraal uithardende één-component silicone met een lage modulus, specifiek bedoeld voor het weeren winddicht maken van gevoelige substraten, zoals paneelsystemen in natuursteen waar het esthetische aspect van de afdichting belangrijk is. Deze afdichting zal niet uitvloeien (‘staining’) op de natuursteen en trekt minder vuil en stof aan dan de traditionele weersafdichtingen.
geconcentreerde
Dow Corning 3522 geconcentreerde reinigingsoplossing is een reinigingsmiddel bedoeld voor het reinigen van de mengapparatuur die bij de applicatie van de twee-component producten wordt gebruikt. Dit product bevat geen halogeenoplosmiddelen en is specifiek ontworpen voor het oplossen van uitgeharde silicone in slangen en menginstallaties.
Dow Corning® 791 weersafdichting Dow Corning® 1200 OS Primer
Dow Corning 791 weersafdichting is een neutraal uithardende één-component siliconenafdichting met een lage modulus en een snellere huidvormingstijd voor algemene wind- en weerdichte toepassingen.
Dow Corning 1200 OS primer is een universele chemische behandelingsprimer die gebruikt wordt om de adhesie van het siliconenproduct op het substraat te bevorderen, en dit in een hele reeks toepassingen.
Dow Corning® 797 weersafdichting Dow Corning 797 weersafdichting is een neutraal uithardende één-component siliconenafdichting met een lage modulus en een langere bewerkingstijd voor algemene wind- en weerdichte toepassingen.
Dow Corning® Primer C
Reinigingsmiddelen en primers
Dow Corning® Primer P
Dow Corning biedt een volledig gamma reinigingsmiddelen en primers aan die speciaal ontwikkeld werden voor gebruik met Dow Corning
Dow Corning primer P is een filmvormende primer voor gebruik op poreuze substraten in weersafdichtingstoepassingen.
Dow Corning primer C is een chemische behandelingsprimer voor geschilderde en gelakte plastic oppervlakken, gericht op het bevorderen van de adhesie van de Dow Corning siliconen.
6
Handboek voor isolatieglas Dow Corning® klantenondersteuning het eindproduct is, kan deze op zich de succesvolle prestaties van de IG-eenheden niet bepalen. Vele onderdelen, met inbegrip van het type afstandshouder, het type en de toepassing van de primaire butylvoeg, de kwaliteit van gebruikte materialen en het vakmanschap zullen de algemene prestaties van de IGeenheid beïnvloeden. Het behoort tot de verantwoordelijkheid van de IG-fabrikant om de gepaste materialen en opbouw voor hun IG-eenheden te selecteren. De IG-fabrikant is de uiteindelijke verantwoordelijke voor de algemene prestaties van de geproduceerde IG-eenheden.
Dow Corning biedt een breed gamma van producten en diensten aan om fabrikanten te helpen bij de productie van isolatieglas. Dow Corning kan de IG-fabrikant bijstaan in het ontwerp van de afmeting van de secundaire voeg. De ingenieurs van de technische dienst van Dow Corning kunnen helpen bij het ontwerp, de evaluatie en selectie van de componenten van het isolatieglassysteem, rekening houdend met de speciale vereisten voor wat betreft de gaspermeabiliteit. Dow Corning kan de IG-fabrikant bijstaan in de ontwikkeling van een uitgebreid kwaliteitscontroleprogramma waardoor een correcte toepassing van de silicone en kwaliteitscontrole gegarandeerd kan worden. Een verdere beschrijving van onze klantenondersteuning wordt in de volgende hoofdstukken van het Handboek voor Isolatieglas van Dow Corning beschreven.
Nazicht van het Ontwerp voor structurele beglazingsprojecten Alle structurele beglazingsprojecten worden op projectmatige basis door Dow Corning nagekeken en goedgekeurd. Richtlijnen voor het geschikte ontwerp van de structurele beglazing worden beschreven in de Handleiding voor Structurele Beglazing van Dow Corning. Voor structurele beglazingsprojecten waarbij isolatieglas gebruikt wordt, moet de secundaire siliconenvoeg op de IG-eenheid een goedgekeurde siliconenvoeg zijn. Wanneer de Dow Corning siliconen voor Isolatieglas voor deze toepassing gekozen worden, raadt Dow Corning aan de IG-voegafmetingen na te kijken om zeker te zijn dat de normen van Dow Corning en de relevante industriële normen nageleefd worden. Gelieve de projectinformatie of de “Project Checklist” in te dienen volgens de procedures beschreven in de Handleiding voor Structurele Beglazing van Dow Corning. Gelieve volgende informatie te vermelden: glasafmetingen, afmetingen van de spouw, totale dynamische belasting en een dwarsdoorsnede in detail van het randontwerp van de IG-eenheid.
Dow Corning Projectondersteuning Alle beglazingsprojecten waarbij Dow Corning structurele lijmen gebruikt worden, moeten door Dow Corning nagekeken en goedgekeurd worden. Gelieve de Handleiding voor Structurele Beglazing van Dow Corning erop na te slaan voor een beschrijving van de te volgen richtlijnen. Als ondersteuning van onze structurele beglazingsproducten zal Dow Corning de voegafmetingen van het isolatieglas nakijken om zeker te stellen dat de Europese en industriële normen nageleefd worden. Dow Corning zal een aanbevelingsbrief afleveren met richtlijnen voor het gebruik van siliconen voor isolatieglas van Dow Corning voor een specifiek project. De goedkeuring is geldig voor eenheden geproduceerd in overeenstemming met de richtlijnen in deze handleiding. Omdat de secundaire siliconenvoeg van de IG-eenheid maar één bestanddeel van 7
Handboek voor isolatieglas Dow Corning® klantenondersteuning Testen voor structurele beglazingsprojecten
IG-productieondersteuning
De professionals van Dow Corning stellen Voor alle structurele beglazingsprojecten hun ervaring en knowhow ten dienste van moeten alle materialen die in contact komen elke producent van isolatieglas die kiest met de Dow Corning structurele siliconen voor Dow Corning siliconen voor isolatieglas door Dow Corning onderworpen worden in zijn IG-productie. De ingenieurs van aan een adhesie- en compatibiliteitstest. de technische dienst van Dow Corning De richtlijnen voor de materiaalkeuze staan steeds ter beschikking voor een en de tests worden beschreven in het nazicht van de IG-productie-elementen, Handboek voor Structurele Beglazing van met inbegrip van de materiaalkeuze, de Dow Corning. Wanneer de Dow Corning productieprocedures, het vakmanschap, siliconen voor isolatieglas gebruikt worden, de kwaliteitscontroleprocedures en de beveelt Dow Corning aan dat alle materialen documentatie. Dow Corning kan ook die voorafgaand niet door Dow Corning aanbevelingen doen voor de IG-producenten op hun adhesie en compatibiliteit getest die een CE-label willen verkrijgen of willen en goedgekeurd werden, vóór gebruik voldoen aan eender welke andere regionale door Dow Corning getest zouden worden. normen. Gelieve de Dow Corning Europe Adhesion/ Dow Corning kan in het bijzonder bijstand Compatibility Guide te raadplegen voor de verlenen voor het bereiken van gasgevulde isolatieglaseeheden die voldoen aan de huidige standaardaanbevelingen. Indien een materiaal getest moet worden, standaard EN- 1279 deel 3. Veel Dow Corning verwijzen wij naar het Dow Corning klanten wisten reeds met succes de ENHandboek voor structurele beglazing met 1279-3 gasverliestest te doorstaan door silicone voor informatie over hoe men Dow Corning siliconen voor isolatieglas te gebruiken. We kunnen ook u helpen teststalen bij Dow Corning kan indienen. gelijkaardige resultaten te boeken. Deze onderwerpen worden in de onderstaande hoofdstukken van het handboek voor isolatieglas van Dow Corning meer in detail besproken.
8
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal De succesvolle prestaties van een IGeenheid worden bepaald door verschillende elementen en onderdelen. In dit deel zullen we de soorten isolatieglas, de afmetingen van de IG-voeg en de onderdelen van een IG-eenheid bespreken en kijken hoe deze onderdelen de algemene prestaties van een IG-eenheid beïnvloeden. We zullen ook nagaan of en hoe deze onderdelen voldoen aan de Europese normen.
Uit isolatieoverwegingen is de spouw tussen de glasvlakken gevuld met droge lucht of meer in het algemeen met een inert gas dat voor betere thermische isolatieprestaties zorgt. Om de isolatieprestaties van de eenheid op lange termijn te bewaren, moet de beglaasde omtrek van de IG-eenheid een lage damppermeabiliteit bezitten om aan vochtindringing te weerstaan zodat er geen condens ontstaat in de eenheid. Om het toevallige vocht dat in de holte kan Onderdelen van isolatieglas binnendringen te absorberen, wordt er in de Een IG-eenheid, ongeacht of deze in een afstandshouder gewoonlijk een droogmiddel structureel, mechanisch bevestigd of op frame aangebracht. Al deze elementen moeten gemonteerd beglazingssysteem gebruikt synergetisch werken om de van de IGwordt, heeft als doel de bewoner/gebruiker eenheid verwachte prestaties te leveren. van het gebouw een esthetisch aantrekkelijk Hieronder vindt u een tekening van een en thermisch efficiënt gevelelement te typische IG-eenheid en de gebruikelijke bieden dat tijdens zijn verwachte levensduur elementen van het ontwerp. een minimaal onderhoud vergt. Typische IGGlas eenheden bestaan uit twee (of occasioneel drie) glasvlakken met een tussenliggende Polyisobutyleen spouw. De glasvlakken worden rond de (primaire voeg) Spouw omtrek afgesloten met een afstandshouder en voegsysteem wat ervoor zorgt dat de eenheden hermetisch afgesloten en Droogmiddel voldoende stabiel zijn om te weerstaan aan thermische invloeden en windbelasting. In Afstandshouder een typisch “dubbel beglaasde IG-eenheid” zorgt de primaire voeg met polyisobutyleen IG-silicone (PIB) of primaire voeg met “butyl” tussen de metalen afstandshouder en het glas voor Typische isolatieglaseenheid een lage damppermeabiliteit en staat de secundaire siliconenvoeg garant voor de structurele integriteit van de glasvlakken.
9
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Types isolatieglas
Isolatieglas Afhankelijk van de specifieke montage randafdichting
met
onbedekte
Voor isolatieglas met een onbedekte randafdichting zijn er bijkomende eisen wat de primaire en secundaire voegen van de IG-eenheid betreft. UV-stralen van de zon gaan gemakkelijk door het glas en kunnen de randafdichting van de IGOp kader gemonteerd isolatieglas Op kaders gemonteerd isolatieglas wordt eenheid beschadigen. De siliconen die aan alle vier kanten afgewerkt met een worden gekozen voor isolatieglas met kader dat de randafdichting volledig bedekt. onbedekte randafdichtingen moet worden Het isolatieglas kan binnen een vast kader getest, overeenkomstig de eisen van EN worden geplaatst of het isolatieglas kan 1279. Alleen siliconen blijven stabiel na een op het kader worden geplaatst en daarna langdurige blootstelling aan UV-licht. De doorlopend bevestigd met een drukstaaf. Dit huidige Europese normen voor structurele type omvat toepassingen als gordijngevels beglazing, zoals ETAG 002 (Richtlijnen of ramen van hout, kunststof of aluminium. voor Europese technische goedkeuring In deze ontwerpen bestaat er geen enkele van de structurele silicone (SSGS) deel 1) beperking wat het soort afstandshouder aanvaardt alleen siliconen voor structurele Anorganische of siliconetype betreft. Siliconen voor beglazingstoepassingen. siliconen, zoals polysulfide en polyurethaan isolatieglas die worden aanbevolen voor niet-structurele en structurele toepassingen bieden geen langdurige weerstand tegen kunnen voor deze ontwerpen doeltreffend UV-licht en worden niet aanbevolen voor deze toepassing. worden gebruikt. van de gevel, kan het isolatieglas worden ingedeeld in drie verschillende types. Deze drie types isolatieglas worden beschreven in het volgende hoofdstuk.
Glas Polyisobutyleen (primaire voeg)
Spouw Glas
Droogmiddel
Polyisobutyleen (primaire voeg)
Afstandshouder IG-silicone
Dubbelzijdig hechtende tape
Secundaire voeg Dow Corning® 3362 Dow Corning® 3793
Kader Structurele beglazingssilicone Dow Corning® 993 Dow Corning® 895
Op kader gemonteerde isolatieglaseenheid
Doorsnede metaalprofielen, bijv. geanodiseerd aluminium, roestvrij staal
Detail standaard SG met IG-eenheid
10
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Hierna volgen enkele typische voorbeelden van isolatieglas met onbedekte randafdichting: Structurele siliconenbeglazing waarbij de IG-eenheid structureel beglaasd wordt op het binnenvlak van de binnenruit. In deze ontwerpen wordt de secundaire voeg gebruikt om de buitenruit structureel te verlijmen. Een ontwerp wordt beschouwd als “structureel beglaasd” als 1, 2, 3 of 4 randen van de glasomtrek worden verlijmd en er geen mechanische bevestiging van het glas is rond de rand. Er moet een silicone voor isolatieglas worden gebruikt die goedgekeurd is voor structurele beglazingsprojecten. Organische siliconen zijn in deze toepassingen niet toegelaten volgens de Europese normen.
Structurele siliconenbeglazing waarbij het isolatieglas wordt geproduceerd als “verspringend glas” en de structurele silicone wordt aangebracht op het binnenste oppervlak van de buitenruit. In dit ontwerp werkt de secundaire voeg van de IG-eenheid typisch niet structureel. Door de hoge UV-blootstelling van de randafdichting van de IG-eenheid worden evenwel alleen siliconen voor isolatieglas aanbevolen voor deze toepassing. Zie hiervoor de afbeelding hierna. Glassystemen die op één punt worden ondersteund of met bouten bevestigd worden aan de structuur. Dergelijke glassystemen zien er dikwijls uit als een structurele glasgevel. Deze systemen worden alleen als structureel beglaasd beschouwd wanneer het isolatieglas alleen wordt bevestigd via de binnenruit van de IG-eenheid. De rand van het isolatieglas in deze ontwerpen is meestal onbedekt. Glas
Secundaire voeg Dow Corning® 3362 Dow Corning® 3793
Polyisobutyleen (primaire voeg) Dubbelzijdig hechtende tape Structurele beglazingssilicone Dow Corning® 993 Dow Corning® 895
Doorsnede siliconenprofielen Doorsnede metaalprofielen, bijv. geanodiseerd aluminium, roestvrij staal
Isolatieglas-eenheid met verspringend glas
11
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Isolatieglas met ingeklemde binnenruit
Afmetingen van de isolatieglasvoegen
Er bestaan vele systemen in de handel waarbij de binnenruit van een IG-eenheid mechanisch bevestigd wordt aan de structuur. Deze ontwerpen bestaan meestal uit een kanaal met een metalen U-profiel, aangebracht in de secundaire siliconenvoeg van de IG-eenheden. De IG-eenheid wordt mechanisch bevestigd aan de structuur van het gebouw langsheen de holte van het kanaal met U-profiel. Sommige ontwerpen hebben een continu kanaal met een U-profiel en andere systemen voorzien een kanaal dat op regelmatige afstanden langsheen de omtrek van het glas wordt geplaatst. Sommige ontwerpen maken gebruik van een combinatie-afstandshouder en U-profiel in een enkele extrusie. Deze ontwerpen worden beschouwd als structurele beglazing aangezien het buitenvlak van het glas structureel bevestigd is aan het profiel en niet aan het binnenvlak van het glas.
Een juiste afmeting van de secundaire voeg van een IG-eenheid is van cruciaal belang voor de uiteindelijke prestaties van de eenheid. Vele factoren beïnvloeden de prestaties van de IG-eenheid, zoals wind, klimaat- en impactbelastingen. Dow Corning kijkt de voegafmetingen van een secundaire IG-voeg na en doet aanbevelingen op basis van de volgende richtlijnen. Uiteindelijk is het de IG-fabrikant die verantwoordelijk is voor de voegafmetingen en de prestaties van de IG-eenheden.
Richtlijnen voor de afmetingen van de isolatieglasvoegen Hierna volgen de richtlijnen die van toepassing zijn op het gebruik van de Dow Corning siliconen voor isolatieglas.
Aangezien deze ontwerpen eigendom zijn van de systeemontwerper, kijkt Dow Corning deze ontwerpen na en keurt ze goed voor elk systeem afzonderlijk. Hoewel de ontwerpen gelijkaardig lijken, zullen verschillen in het ontwerp bepalen of Dow Corning het ontwerp beschouwt als een toepassing met “structurele beglazing” of als een toepassing met “isolatieglas”. Alle dergelijke systemen moeten worden nagekeken en goedgekeurd door de ingenieurs van de technische dienst van Dow Corning. Na dit nazicht bepaalt Dow Corning of een ontwerp beschouwd kan worden als “isolatieglas met mechanische bevestiging” of als “structurele beglazing op een kanaal met U-profiel”.
12
Een minimale voegdiepte van 6 mm is nodig als de randafdichting van de IG-eenheid een structurele functie heeft, zoals voor structurele beglazing. Bij een structurele functie moet de secundaire IG-voeg worden bepaald aan de hand van de IG Sealant Depth Calculation for Total Dynamic Load (berekening van de diepte voor IG-voegen rekening houdend met de totale dynamische belasting) (windbelasting, klimatologische belasting, impactbelasting). Bij een structurele functie en wanneer de IG-eenheid wordt onderworpen aan permanente schuif- en trekkrachten moet de secundaire IG-voeg worden bepaald aan de hand van de berekening van de diepte voor IG-siliconen voor continue belasting. De bovenstaande richtlijnen zijn minimumvereisten en sluiten toepassingstoleranties uit.
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Terminologie inzake isolatieglas Voegdiepte De voegdiepte is de minimale afmeting van de afstandshouder tot de buitenste rand van de secundaire siliconenvoeg. Deze afmeting wordt ook “grip” of “hoogte” van de secundaire voeg genoemd.
Voegbreedte De voegbreedte is de afmeting tussen de glasvlakken. De breedte van de voeg stemt meestal overeen met de spouwbreedte.
Glas Verspringende isolatieglaseenheid
Siliconen afdichting
Afstandshouder met droogmiddel Primaire afdichting met polyisobutyleen Secundaire voeg
Siliconen steunblokje
Rugvulling
Dubbelzijdig hechtende tape
Aluminiumprofiel
Weersafdichting
Structurele siliconenlijm Voegdiepte
Conventionele isolatieglaseenheid
Glas Voegbreedte Structurele beglazing van een isolatieglaseenheid
13
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Berekening van de diepte van de secundaire voeg onder invloed van totale dynamische belasting (windbelasting, klimatologische belasting, impactbelasting) De vereiste voegdiepte wordt bepaald op basis van de totale dynamische belastingen die op de IG-eenheid uitgeoefend worden. Deze belastingen kunnen worden veroorzaakt door de wind, het klimaat of impactbelastingen. Bij hogere windbelastingen en grotere afmetingen van het glas moet de voeg een grotere diepte
hebben. Klimatologische belastingen worden bepaald door veranderingen in temperatuur en druk op de IG-eenheid. In de meeste omstandigheden zijn de klimatologische belastingen op de secundaire voeg groter voor kleinere glasafmetingen. Dow Corning houdt rekening met de invloed van klimatologische belastingen bij het bepalen van de voegafmetingen voor een IG-eenheid. Met bijkomende belastingen, zoals impactbelastingen of puntbelastingen, kan ook rekening worden gehouden bij het bepalen van de totale dynamische belasting.
Berekening van de diepte van de secundaire voeg onder invloed van totale dynamische belasting Minimale voegdiepte (m) = Korte spanwijdte van het glas (m) x Totale dynamische belasting (Pa) x 0,5 140,000 Pa De korte spanwijdte van het glas is de kleinste zijde van het grootste glaspaneel. Voor een glaspaneel van 1,5 m op 2,5 m is de korte spanwijdte bijvoorbeeld 1,5 m. De totale dynamische belasting is het verschil tussen de druk in de holte van de IG-eenheid en de som van de windbelasting en de atmosferische druk. De druk in de holte wordt beïnvloed door temperatuur, hoogte en atmosferische druk tijdens de productie van de IG-eenheid. Impactbelastingen, zoals lijnbelastingen of sneeuwbelastingen kunnen worden opgenomen in de totale dynamische belasting. De stijfheid van de glasvlakken heeft invloed op de totale dynamische belasting. De maximale windbelasting in Pascal is gebaseerd op een opbrengstperiode van 10 jaar volgens EUROCODES en plaatselijke reglementeringen. Deze waarde wordt opgegeven door de professionele ontwerper aan Dow Corning. 1 Pa = 1 N/m2 140.000 Pa (0,14 MPa) is de maximaal toegestane ontwerpspanning voor zowel Dow Corning 3362 en Dow Corning 3793. De maximaal toegestane ontwerpspanning is gebaseerd op de Ru,5-waarde met een veiligheidsfactor 6. De Ru,5-waarde is de waarde waarbij 95% van de populatie een spanning boven deze waarde heeft, en dit met een waarschijnlijkheid van 75%.
14
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Berekening van de diepte van de Om de voegafmetingen voor de IG-eenheid secundaire voeg onder invloed van te berekenen, moet ook rekening worden gehouden met het gewicht van het glas. continue belasting De secundaire voeg wordt onderworpen aan een continue belasting indien de buitenruit niet ondersteund wordt door horizontale kaderelementen of steunblokken, of indien de IG eenheid wordt gebruikt voor dakbeglazing of bij positief hellende beglazing.
Voor dikkere ruiten moet de secundaire voeg dieper zijn. Bijkomende belastingen, zoals sneeuwbelastingen, hebben ook invloed op de continue belasting op een IG-eenheid en er moet dus rekening mee gehouden worden.
Berekening van de diepte van de secundaire voeg onder invloed van continue belasting 2.500 kg/m³ x 9,81 m/s² x glasdikte (m) x glasafm. (m²) Min. voegdiepte (m) = 2 x [hoogte (m) + breedte (m)] x toegelaten ontwerpspanning voor continue belasting 2.500 kg/ m3 is de soortelijke massa van glas die overeenstemt met ongeveer 25.000 N/m3 soortelijk gewicht. 9,81 m/s2 is een factor van zwaartekracht De dikte en afmetingen van het glas worden alleen bepaald voor het buitenvlak van de isolatieglaseenheid De toegestane ontwerpspanning voor continue belasting voor Dow Corning 3362 en Dow Corning 3793 is 7.000 Pa.
15
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Materiaalonderdelen voor de productie Coatingsoorten van isolatieglas Voor de succesvolle prestaties van de IG-eenheden is het belangrijk dat de juiste materialen worden gekozen. Er zijn verschillende soorten glas, glascoatings, afstandshouders, droogmiddelen, primaire voegen enz. om uit te kiezen. Deze producten moeten worden getest op hun compatibiliteit met elkaar. Wij verwijzen daarvoor naar Dow Corning Europe Adhesion/Compatibility Guide (Europese adhesie-en compatibiliteitsgids) voor een lijst met specifieke aanbevelingen. De volgende bespreking is bedoeld om de fabrikant van IG-eenheden te helpen om de juiste keuze te maken en de onderdelen van een IGeenheid op de juiste manier te behandelen. Uiteindelijk moet de IG-fabrikant beslissen over de materialen voor zijn of haar IGeenheden.
Glasemail Glasemail is een keramische glascoating die kan worden aangebracht met verschillende middelen, bijvoorbeeld spuiten, rollen, zeefdruk, overdruk of dompelcoating. De anorganische coating verbindt zich met het glasoppervlak door het glas te verhitten tot een hoge temperatuur (>550ºC). Voor succesvolle prestaties moet het email bestand zijn tegen krassen, chemicaliën, een gladde oppervlakteruwheid hebben en een thermale uitzettingscoëfficiënt hebben die gelijk is aan die van glas. In de meeste gevallen hebben de Dow Corning IG-siliconen een uitstekende adhesie aan coatings van glasemail, wel is het gebruik van een primer zeer vaak vereist.
Metalen en metaaloxide coatings Metalen of metaaloxide coatings worden pyrolitisch of in de magnetron aangebracht Glascoatings op het glasoppervlak. Voor de pyrolitische Door de voortdurende technologische methode wordt gesmolten metaal of bij hoge temperatuur vooruitgang in glascoatings is er een metaaloxide aangebracht op het glas door onderdompeling uitgebreid gamma mogelijkheden beschikbaar voor de glasverwerker. Alle of spuiten. Met magnetronverstuiving kunnen glascoatings moeten voldoende bestand verschillende metalen en metaaloxide zijn tegen chemicaliën, een goede adhesie coatings in dunne lagen worden aangebracht met het glas hebben en integraal blijven. op het glassubstraat. Bovendien moet de Dow Corning IG-silicone Daardoor is een uitgebreide keuze lichtreflectie, lichttransmissie, worden getest op langdurige adhesie aan van infraroodreflectie en kleur van de specifieke glascoating. Coatings die niet glasoppervlak mogelijk. Door voldoen aan deze vereisten, moeten worden het verwijderd van de glasoppervlakken alvorens magnetronverstuiving kunnen hitte- en zonnewerende coatings bovenop elkaar te worden verwerkt. worden aangebracht.
16
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Harde coatings zijn meestal samengesteld uit nikkel- en chroomelementen die specifiek geschikt zijn voor zonnewerende coatings. Zonnewerende coatings kunnen pyrolitisch of in de magnetron worden aangebracht. Zachte coatings bevatten meestal zilver dat hoge reflecterende eigenschappen bezit. Ze zijn voornamelijk doeltreffend als bescherming tegen warmtestraling. Over het algemeen worden coatings met warmtereflecterende eigenschappen in de magnetron aangebracht, zodat het zachte en corrosiegevoelige zilver ingebed kan worden tussen twee metaaloxide lagen, zoals tin- of bismutoxide. Afhankelijk van het coatingtype, kan het nodig zijn de coating van het te verwerken oppervlak te verwijderen. Elk individueel coatingtype moet worden getest door Dow Corning. Wij verwijzen naar de Dow Corning Europe Adhesion/Compatibility Guide voor de meest recente aanbevelingen. Normaal kunnen IG-siliconen worden aangebracht over alle pyrolitische coatings en de meeste magnetroncoatings zonder dat een primer gebruikt moet worden, terwijl warmtereflecterende coatings die een zachte zilverlaag bevatten, volledig verwijderd moeten worden.
polyurethaan, acryl, polyester of epoxy zijn over het algemeen niet aanvaardbaar voor structurele beglazingstoepassingen. Er zijn anorganische polymeercoatings op basis van siliconen beschikbaar voor borstweringspanelen en deze zijn geschikt voor structurele beglazingstoepassingen. De coatingfabrikant moet controleren of de polymeercoating duurzaam is en een langdurige adhesie aan het glas vertoont. Specifieke polymeercoatings moeten worden getest op compatibiliteit en langdurige adhesie met de Dow Corning IG-silicone. Wij verwijzen naar de Dow Corning Europe Adhesion/ Compatibility Guide voor de meest recente aanbevelingen.
Verwijderen van de glascoating
De Dow Corning IG-siliconen mogen alleen worden aangebracht op isolatieglascoatings die voldoende bestand zijn tegen chemicaliën, die een langdurige adhesie aan glas bezitten, en die duurzaam en integraal zijn. Als een glascoating deze eigenschappen niet heeft of niet compatibel is met de siliconen, moet de glascoating worden verwijderd. Als de Dow Corning IG-silicone niet voldoende hecht aan de glascoating, moet de coating volledig worden verwijderd van het te verwerken glasoppervlak. Er moet ervoor worden opgelet dat er geen resten achterblijven op het glasoppervlak. Polymeercoating Indien er coatingresten achterblijven op het Er zijn verschillende polymeercoatings glasoppervlak, moeten aangepaste tests beschikbaar voor gebruik bij worden uitgevoerd om er zeker van te zijn dat borstweringspanelen. Deze coatings de resten geen negatieve invloed hebben op kunnen één of meerdere componenten de adhesie van de Dow Corning IG-silicone. bevatten. Polymeercoatings op basis Hierna worden enkele bekende methoden van organische polymeren, zoals besproken om glascoatings te verwijderen.
17
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Mechanisch strippen Dit is de meest gebruikelijke werkwijze om een glascoating te verwijderen. Speciale schuurwerktuigen worden gebruikt om alleen de glascoating te verwijderen van de te verwerken oppervlakken. Het schuren kan handmatig gebeuren of geïntegreerd worden in de productielijn. De kwaliteit van het verwijderen van de coating is afhankelijk van de aard van de coating, de kwaliteit en staat van het schuurwerktuig, en van productievariabelen, zoals toevoersnelheid, schuursnelheid en schuurdruk. Nat schuren kan ook geschikt zijn om een glascoating te verwijderen. Bepaalde coatingtypes kunnen niet volledig mechanisch worden gestript. Daarom is het erg belangrijk om de adhesie van de silicone op glasoppervlakken te testen die op deze manier werden behandeld, om een degelijke adhesie te verzekeren. Chemisch verwijderen Bij deze methode wordt gebruik gemaakt van zuur in een passende concentratie om een zachte coating van glas te verwijderen. Deze techniek is doeltreffend om een coating volledig van het glas te verwijderen. Door de gevaren die inherent zijn aan het gebruiken van dergelijke chemicaliën, wordt deze techniek vandaag de dag nog maar zelden gebruikt. Thermisch verwijderen Bij deze methode wordt gebruik gemaakt van een warmtepistool dat de glascoating chemisch vernietigt door verbranding. Eens de coating geoxideerd is, kan deze gemakkelijk van het glas gewreven worden. Omdat het uiterst moeilijk is het warmtepistool te controleren, wordt deze methode vandaag de dag nog maar zelden gebruikt.
Afstandshouders Afstandshouders volbrengen een aantal functies die van belang zijn voor het goed functioneren van het isolatieglas. Het profiel van de afstandshouder behoudt de afmetingen van de spouw en omhult de spouw van de IG-eenheid. De afstandshouder bevat ook het droogmiddel dat de spouw vrij van vocht houdt. Een primaire voeg zorgt voor een waterdamp- gasbarrière. Er is een heel gamma types afstandshouders beschikbaar die allemaal hun voor- en nadelen hebben. Hierna volgt een bespreking van de verschillende beschikbare types.
Profieltypes voor afstandshouders Aluminium profielen Aluminium profielen kunnen mill finished zijn of geanodiseerd worden in uiteenlopende kleuren. Aluminium afstandshouders zijn over het algemeen goedkoop, gemakkelijk te hanteren en buigzaam. Profielen in zink of gegalvaniseerd staal Profielen in zink of gegalvaniseerd staal zijn goedkoop en gemakkelijk te hanteren. Staal heeft een lagere coëfficiënt wat thermische uitzetting en hitteoverdracht betreft dan aluminium wat dikwijls een verbetering betekent voor de duurzaamheid en prestatie van een IG-eenheid. Profielen in roestvrij staal Profielen in roestvrij staal zijn over het algemeen duurder en moeilijker te hanteren. Het hanteren is afhankelijk van de afmetingen van het profiel. Roestvrij staal is erg duurzaam en bezit een lagere hitteoverdrachtcoëfficiënt dan aluminium, wat zorgt voor een duurzame IG-eenheid van hoge kwaliteit. Profielen in roestvrij staal zijn beschikbaar in zilverkleur of zwart.
18
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Profielen met organische afstandshouders Dit type afstandshouder is een samenstelling van organisch polymeer en een metaalfilm om een dampbarriere te vormen. Bij bepaalde profielen met organische afstandshouders wordt gebruik gemaakt van glasvezelimpregnatie in het organisch polymeer om stijfheid te verschaffen.
Droogmiddel
Een droogmiddel is een moleculaire zeef die tijdens de IG-productie wordt ingebracht in het profiel van de afstandshouder. Deze moleculaire zeef absorbeert mogelijk vocht in de holte van de IG-eenheid. Het is uiterst belangrijk voor de prestaties van de IGeenheid om het droogmiddel op de juiste manier te bewaren en te gebruiken. Er moeten andere kwaliteiten droogmiddel Rubber profiel met zelfhechtend worden gebruikt voor IG-eenheden die oppervlak gevuld zijn met droge lucht dan voor IGDit type afstandshouder is samengesteld uit eenheden die gevuld zijn met gas. een siliconen schuimkern met dubbelzijdig hechtmiddel, een metaalfilm en een Primaire voeg vooraf aangebrachte butylvoeg om een De primaire voeg in een IG-eenheid verschaft dampbarrière te verschaffen. Dit profiel heeft een damp- en gasbarrière tussen het metalen goede thermische isolatie-eigenschappen. of organische profiel van de afstandshouder en het glas. Thermoplastische afstandshouder Polyisobutyleen (of PIB) is het gebruikelijke Een thermoplastische afstandshouder materiaal voor een primaire voeg in een IGwordt rechtstreeks op het glasoppervlak eenheid. PIB moet continu zijn tijdens de aangebracht op de geautomatiseerde toepassing en volledig compatibel zijn met productielijn. Dit materiaal is een éénde andere gebruikte materialen, ook met de component product die smelt bij warmte en secundaire voeg van de IG-eenheid. Voor werkt als een afstandshouder, dampbarrière succesvolle prestaties moet het PIB stabiel en droogmiddel in één. Dit materiaal heeft en duurzaam zijn in de klimatologische goede thermische isolatie-eigenschappen. omgeving waaraan de IG-eenheid zal worden blootgesteld.
19
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Isolatieglaseenheden gevuld met gas
Gebruik van siliconen in met gas gevulde isolatieglaseenheden
Door de toenemende eisen om de koolstofdioxideuitstoot (CO2) te verlagen en het feit dat de uitstoot veroorzaakt door woningen 25% vertegenwoordigt van alle CO2 –emissie, moeten moderne constructies thermisch doeltreffendere ramen- en gevelsystemen hebben. Tot voor kort waren ramen één van de belangrijkste oorzaken van warmteverlies in gebouwen. Door de ontwikkeling van nieuw gecoat glas met een lage emissie (lage-E), van met gas gevulde IGeenheden en ‚warm edge‘ technologieën, zijn ramen nu thermisch doeltreffender en bovendien zijn ze esthetisch aantrekkelijk. De warmteoverdracht door geleiding en convectie in een IG-eenheid kan worden verminderd door de lucht te vervangen door een gas met een lagere warmtegeleiding (argon, krypton of xenon). Overdracht door straling kan worden verminderd door gebruik te maken van glas met een lage emissie (lage-E) en de warmtegeleiding aan de rand kan worden verminderd door de ‚warm edge‘ technologie. In onderstaande tabel wordt de warmteoverdrachtscoëfficient (Ug) opgegeven voor een enkel glasvlak en voor IG-eenheden met en zonder lage E-coating en gasvulling. Aantal vlakken Enkel glas Dubbel glas
Hoewel het belangrijkste voordeel van organische afdichtingen (polysulfide, polyurethaan) hun lage gas permeabiliteit is (wat een hogere verwerkingstolerantie oplevert wanneer energieefficiëntie van belang is), verhindert hun relatief zwakkere adhesie aan glas na blootstelling aan zonlicht het gebruik ervan in structurele beglazing, dakbeglazing of eender welke andere toepassingen die een hoge duurzaamheid, UV-blootstelling en/of extreme weersomstandigheden vereisen. Aan de andere kant heeft silicone een uitstekende duurzaamheid op het vlak van adhesie aan glas na blootstelling aan zonlicht, zodat dit de materiaalkeuze bij uitstek is voor structurele en commerciële beglazing en voor veeleisende toepassingen met dakbeglazing. Met meer dan 25 jaar ervaring wereldwijd met siliconen voor isolatieglas, werden de uitstekende prestaties en nuttige levensduur van met siliconen verwerkte IGeenheden meer dan voldoende bewezen. Recente ontwikkelingen hebben aangetoond dat met argon gevulde, met siliconen verwerkte IG-eenheden geproduceerd kunnen worden die voldoen aan de EN 1279-3 eisen.
Type
Ug- waarde (EN 52619) W/(m 2 K)
Monolithisch floatglas, 4mm
5.2
Floatglas (2x4mm glas, 16 mm afstandshouder, gevuld met lucht)
2.8
Floatglas(2 x 4 mm glas, 16 mm afstandshouder, lage-E coating (1x), gevuld met lucht)
1.8
Floatglas(2 x 4 mm glas, 16 mm afstandshouder, lage-E coating (1x), gevuld met argon)
1.3
Floatglas(2 x 4mm glas, 16 mm ), lage-E coating (1x), gevuld met krypton
1.0
20
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Er werden met succes verschillende commerciële systemen op de markt gebracht waarbij gebruik werd gemaakt van gasgevulde IG-heden waarbij silicone als secundaire voeg werd gebruikt. Vandaag de dag kunnen dus ook met silicone IGeenheden worden geproduceerd die niet alleen een langere duurzaamheid en levensduur hebben, maar die ook helemaal voldoen aan de strenge eisen qua gasverlies. Daardoor hebben ze ook een optimale levensduur en isolatiewaarde. Door de hoge gaspermeabiliteit van de siliconen, moet bij het ontwerpen en produceren van met silicone verwerkte IG-eenheden rekening worden gehouden met specifieke factoren. Daarbij ligt de focus op het gasverlies doorheen de IGeenheid als geheel, niet noodzakelijkerwijs doorheen de individuele componenten. Een degelijk aangebrachte primaire voeg van polyisobutyleen is dusdanig niet permeabel voor inerte gassen dat ze werkt als een barrière tegen gasverlies terwijl de secundaire voeg de twee ruiten vasthecht en de primaire voeg beschermt tegen strenge weersomstandigheden en voortijdige slijtage. In onderstaande tabel wordt de algemene permeabiliteit voor argongas opgegeven voor enkele vaak gebruikte afdichtingen.
Afdichtingstype
Ontwerpfactoren Het ontwerp is van primair belang om te bepalen dat een IG-eenheid zal voldoen aan de vereisten inzake gasverlies. Gasverlies kan worden vertraagd door de zone voor de gasoverdracht te verkleinen en de weglengte voor de gasoverdracht te verlengen. Gebogen hoeken van afstandshouders, gasvultechnieken die geïntegreerd zijn in het IG-monteerproces (eerder dan gaten te boren in de afstandshouder), verbeterde semi-automatische uitrusting voor PIBtoepassing en in-line (verwarmde ) primaire PIB-voegstukken dragen allemaal aanzienlijk bij tot het verminderde gasverlies en helpen om de kwaliteit en levensduur van de IGeenheden te verbeteren. Het is bewezen dat IG-systemen met randafdichtingen die enige beweging toelaten binnenin de afstandshouder zelf, minder druk uitoefenen op de primaire voeg en dus zorgen voor een lager gasverlies onder de versnelde en werkelijke levensduuromstandigheden. Tot de voorbeelden van dergelijke afstandshouders behoren thermoplastische afstandshouders of rubberen profielafstandshouders.
Argonpermeabiliteit (cm 2 /(s cmHg)) Enkele voeg
Dubbele voeg
Polyisobutyleen (PIB)
5 x 10-11
n/a
Polysulfide
1.5 x 10-10
6.82 x 10-11
Polyurethaan (Polybutadeen)
8.0 x 10-10
8.00 x 10-11
Polyurethaan (Polyether)
2.8 x 10-9
8.24 x 10-11
Silicone
3.7 x 10-8
8.33 x 10-11
21
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal Afstandshouders die de differentiële thermische beweging of de beweging van de primaire voeg minimaliseren, meer bepaald in de gevoelige randzone, vertonen de neiging aanzienlijk beter te presteren in termen van gasverlies dan afstandshouders met hoge thermische beweging. IG-eenheden op basis van roestvrijstalen afstandshouders, hebben een verminderd gasverlies dan de IG-eenheden waarbij aluminium afstandshouders worden gebruikt.
Vakmanschap Vakmanschap speelt een belangrijke rol bij het bepalen van het succes van de gasvulling; diezelfde vakmanschap garandeert ook hetzelfde succes bij de productie van een standaard luchtgevulde IG-eenheid. Hierna volgen een aantal praktijken die zorgen voor een kwalitatief hoogstaande productie van IG-eenheden die voldoen aan de gasvullingvereisten:
In het geval van stijve afstandshouders worden de mate waarin de primaire voeg wordt belast tijdens periodes van positief drukverschil en de tijd tijdens welke er extensie voorkomt in de primaire voeg, bepaald door de modulus en het elastische herstel van de secundaire voeg. Een secundaire voeg met een hoge modulus en hoog elastisch herstel vermindert de druk op de primaire voeg. In de praktijk komen positieve drukverschillen voor bij lage atmosferische druk of bij hoge temperatuur, waarbij de temperatuur verantwoordelijk is voor de meeste drukverschillen. Daarom moet rekening worden gehouden met de rekspanning (modulus van Young) van secundaire voegen bij verhoogde temperaturen, alsook met de elastische hersteleigenschappen van de silicone. Dow Corning 3362 HD werd specifiek ontwikkeld voor de hoge modulus en elastische herstelvereisten van deze toepassing.
Ruiten en afstandshouders moeten degelijk worden gereinigd zodat de primaire en secundaire voegen een goede adhesie vertonen. Afstandshouders moeten degelijk uitgelijnd zijn. Doet men dit niet, dan zullen de secundaire voegen minder dan de gewenste diepte hebben. Spanningen en defecten in de primaire PIB-voeg kunnen voorkomen indien de aanwezige secundaire voeg onvoldoende is om de structurele integriteit van de IG-eenheid te behouden. Gebogen hoeken worden aanbevolen voor een solide en gelijkmatige werking van de afstandshouders. Hoek- en testgaten in de afstandshouder moeten worden gevuld met PIB om leegtes of openingen te vermijden waardoorheen het gas kan migreren. Leegtes of openingen werken als kanalen waardoorheen het gas zal migreren met minimale weerstand. De primaire PIB-voeg mag geen openingen bevatten. Deze openingen werken als een open deur voor gasmigratie. De primaire PIB-voeg moet worden aangebracht in een gelijkmatige en continue diepte en dikte langsheen
22
Handboek voor isolatieglas Ontwerp en materiaal de hele omtrek van de IG-eenheid. De PIB moet homogeen zijn, en het glas en de afstandshouder volledig bevochtigen tijdens de IG-productie. De secundaire voeg mag geen enkele opening bevatten. Daardoor ontstaan immers ongewenste spanningen of defecten van de PIB-voeg, de primaire bescherming tegen gaslekken. Tweecomponent siliconen moeten degelijk gemengd worden met de juiste mengverhouding. Wij verwijzen naar het hoofdstuk Productkwaliteit in de handleiding voor de juiste richtlijnen. Dow Corning kan de IG-producent helpen zijn ontwerpen en productieprocessen te optimaliseren om te voldoen aan de huidige Europese testvereisten inzake gasverlies. Voor meer informatie neemt u contact op met de Technische Dienst van Dow Corning.
Isolatieglas met ‚warm edge‘
De warmtegeleidingswaarden kunnen tussen 0,25 en 0,70 W/mK liggen voor de randafdichting van een IG-eenheid. De Dow Corning IG-siliconen werden door een onafhankelijk testinstituut gemeten volgens DIN 52612. De IG-silicone Dow Corning 3362 heeft een warmtegeleidingswaarde van 0,27 W/mK. De IG-silicone Dow Corning 3793 heeft een warmtegeleidingswaarde van 0,33 W/mK. Om een IG-eenheid met ‚warm edge‘ te produceren, moet een afstandshouder worden gebruikt dat geoptimaliseerd is voor een lage warmtegeleiding. Roestvrijstalen afstandshouders doen het beter dan aluminium afstandshouders. Bepaalde organische afstandshouders doen het ook aanzienlijk beter. Het geometrische ontwerp van de rand van de IG-eenheid moet worden ontworpen, rekening houdend met de warmtestroomeigenschappen en met de statische functionaliteit om het risico op een gasverlies te verminderen. Tenslotte kan worden overwogen om een secundaire siliconenvoeg te gebruiken met een lage warmtegeleidingswaarde, een grote levensduur, een goede weerstand tegen zonlicht en een goede stabiliteit, ook bij extreme temperaturen.
Isolatieglasproducenten hebben recentelijk heel wat inspanningen geleverd om de warmtestroming in het IG-randgebied te minimaliseren. Door de doorsneden van afstandshouders en de warmtegeleidingseigenschappen kunnen de isolerende eigenschappen van Voor meer informatie of advies bij het afstandshouders worden geoptimaliseerd. ontwerpen van thermisch doeltreffende Voorbeelden hiervan zijn het gebruik van isolatieglaseenheden, neemt u contact op met een thermoplastische afstandshouder met uw Technische Dienst van Dow Corning. lage warmtegeleidingswaarden (ongeveer 0,2- 0,5 W/mK) of het gebruik van ultradunne roestvrijstalen afstandshouders.
23
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Dow Corning voert uitgebreide kwaliteitstests uit in zijn fabrieken in overeenstemming met de ISO 9001 normen. In dit hoofdstuk van de handleiding krijgt de gebruiker procedures en aanbevelingen voor het bewaren, behandelen en gebruiken, alsook voor de kwaliteitscontrole van de Dow Corning siliconen voor isolatieglas. Als gebruiker van onze producten moet u de procedures en aanbevelingen in dit hoofdstuk van de handleiding lezen, begrijpen en nauwgezet opvolgen. De controleprocedures voor de fabrieksproductie van isolatieglas worden ook beschreven in diverse industriestandaarden en -normen zoals EN 1279, Deel 6.
Houdbaarheid Dow Corning silicone moet worden gebruikt vóór de vervaldatum is verstreken. Producten die worden gebruikt na de vervaldatum zullen niet voldoende uitharden zodat hun fysische eigenschappen zich niet volledig zullen ontwikkelen en mogen niet worden gebruikt.
Voorbereiden van de voeg en aanbrengen van de silicone
Verder in dit hoofdstuk worden specifieke procedures en aanbevelingen gegeven voor het voorbereiden van de voeg en het aanbrengen van de silicone. Deze procedures en aanbevelingen dragen bij Wanneer u eender welke vragen heeft m.b.t. tot een degelijke adhesie, uitharding en de volgende procedures of aanbevelingen, voegvulling. Het negeren of overslaan van neem dan contact op met uw plaatselijke een processtap kan een nadelig effect Dow Corning constructiekantoor of met hebben op de prestaties van de secundaire de ingenieur van de technische dienst van voeg. De gebruiker van de siliconen moet Dow Corning vóór u de Dow Corning silicone deze procedures begrijpen en volledig gebruikt. naleven.
Algemene overwegingen
Kwaliteitscontrole
Dow Corning geeft de gebruiker van de siliconen procedures en aanbevelingen die hij volledig moet begrijpen en volgen. Dow Corning producten moeten worden Deze procedures hebben bewezen bewaard bij de aanbevolen temperatuur doeltreffend en betrouwbaar te zijn. In het en in de aanbevolen omgeving. Door documentatiehoofdstuk van dit handboek buitensporige temperaturen of vocht kan de geeft Dow Corning logboekbladen voor silicone schade oplopen. De uithardings- en kwaliteitscontroles die door de gebruiker aan adhesiekenmerken en fysieke eigenschappen te wenden zijn. Dow Corning helpt u ook om van het product kunnen worden geschaad een uitgebreid kwaliteitscontroleprogramma als dit niet op de juiste manier wordt bewaard te ontwikkelen. Dow Corning controleert ook en behandeld. De gebruiker van de silicone de productiefaciliteit en geeft indien nodig moet de aanbevelingen voor een correct aanbevelingen ter verbetering. gebruik van de pompinstallatie voor het aanbrengen van twee-component producten begrijpen en naleven.
Bewaring en behandeling van materiaal
24
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit 1. Strijk een laag van 2 mm dik op een polyethyleenfilm.
Eén-component siliconen Bewaartemperatuur en -omstandigheden Dow Corning siliconen voor isolatieglas moeten worden bewaard bij temperaturen onder de +30°C. De vervaldatum staat duidelijk vermeld op de productverpakking. De silicone moet worden gebruikt vóór de op de verpakking vermelde vervaldag. De silicone moet in de originele gesloten verpakking worden bewaard tot deze wordt gebruikt. De silicone moet binnen worden bewaard in een droge omgeving.
2. Raak om de paar minuten de film die zich op de silicone vormt zachtjes aan met uw vinger. 3. Als de silicone niet aan uw vinger kleeft, heeft het product een ‘huid’ gevormd. Als er binnen de 2 uur geen huid is gevormd, kan u het materiaal niet verder gebruiken en neemt u best contact op met uw Dow Corning Constructie vertegenwoordiger.
4. Laat de silicone gedurende 48 uur uitharden. Trek na 48 uur de silicone Een huidvormingstest en elastomeertest voorzichtig los van de polyethyleenfilm. moet één maal per dag worden uitgevoerd Rek de silicone traag uit om na te voor elk nieuw lot van silicone dat wordt gaan of door de uitharding elastisch gebruikt. De bedoeling van deze test bestaat materiaal is ontstaan. Gebruik eventueel erin na te gaan of de silicone volledig een controlestaal “goede silicone” uithardt en de typische elastomerische als vergelijking. Als de silicone niet eigenschappen bezit. Elke variatie, zoals een goed is uitgehard, neem dan contact zeer hoge tijd tot uitharding, kan erop wijzen op met uw Dow Corning Constructie dat de houdbaarheidsdatum van het product vertegenwoordiger. verstreken is of dat de silicone werd bewaard bij een buitensporig hoge temperatuur. De 5. Noteer de resultaten in het logboek voor tijd tot huidvorming is afhankelijk van de kwaliteitscontrole. Een voorbeeld van temperatuur en vochtigheid. Door een hogere een logboek voor kwaliteitscontrole is temperatuur en hogere vochtigheidsgraad beschikbaar in het documentatiehoofdstuk zullen de huidvorming en uitharding van de van dit handboek. De logboekbladen silicone sneller verlopen. moeten worden bijgehouden en
Tijd tot huidvorming / elastomeertest
De volgende procedure moet worden gevolgd alvorens materialen in de productie te gebruiken. Kwaliteitscontroleprocedures voor de productie, zoals adhesietests op productiematerialen, worden verder in dit hoofdstuk beschreven.
25
beschikbaar zijn voor eventuele controle door Dow Corning en bij een garantieaanvraag.
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Twee-component siliconen Bewaartemperatuur en omstandigheden Dow Corning siliconen voor isolatieglas moeten worden bewaard bij temperaturen onder de +30°C. De vervaldatum staat duidelijk vermeld op de productverpakking van de katalysator en de base. De silicone moet worden gebruikt vóór de op de verpakking vermelde vervaldag. De silicone moet in de originele gesloten verpakking worden bewaard tot deze wordt gebruikt. De silicone moet binnen worden bewaard in een droge omgeving. De lotnummers van de baseen katalysatorvaten komen niet overeen. Uit praktische overwegingen kunt u best het oudste product eerst gebruiken.
Richtlijnen voor pompinstallatie
gebruik
van
de
Dow Corning® 3362 silicone voor isolatieglas is een materiaal van hoge kwaliteit dat is erkend door de officiële instanties en een certificaat heeft voor gebruik als silicone voor isolatieglas in structurele beglazingstoepassingen. Indien goed aangebracht, geeft Dow Corning 3362 een uitzonderlijk langdurige adhesie en duurzaamheid, die noodzakelijk is voor IGtoepassingen. De gebruiker van de silicone voor isolatieglas moet een pomp gebruiken om de Dow Corning 3362 correct te doseren en te mengen zodat de silicone de bedoelde prestaties bereikt. De modernste technologie voor het aanbrengen van twee-component silicone maakt gebruik van moderne pomp-, meet- en mengapparatuur met ofwel een dynamische of een statische mixer. Deze apparatuur kan worden gekocht bij verschillende leveranciers. De pompinstallaties die beschikbaar zijn op de markt zijn allen verschillend van ontwerp, daarom beveelt
Dow Corning ten zeerste aan dat de gebruiker van de silicone de richtlijnen van de leverancier voor het juiste gebruik en onderhoud van de pompinstallatie opvolgt. Naast de richtlijnen van de pompleverancier, beveelt Dow Corning aan dat de gebruiker van de silicone de volgende gebruiksrichtlijnen begrijpt en volgt: De juiste temperatuur tijdens de productie verzekeren De omgevingstemperatuur tijdens de productie moet tussen 10°C en 40°C liggen. Een temperatuur tussen 18°C en 30°C is optimaal. Bij koudere temperaturen, tussen 10°C en 18°C, verloopt het uitharden en de hechtingsopbouw trager. Bij hogere temperaturen, tussen 30°C en 40°C, is de verwerkingstijd korter. De silicone op de juiste manier bewaren Silicone moet worden bewaard onder de aanbevolen bewaartemperatuur van 30°C. De silicone kan worden gebruikt tot temperaturen van 40°C. Indien de silicone gedurende een week wordt bewaard in de productie-inrichting bij een temperatuur boven 30°C, moet het materiaal worden vervangen. De siliconen moeten worden bewaard in hun oorspronkelijke gesloten vaten. Buitensporig hoge vochtigheid vermijden In een hogere relatieve vochtigheid zal de silicone sneller uitharden en een kortere verwerkingstijd hebben. Buitensporig hoge vochtigheid (>80%) kan vocht veroorzaken op het oppervlak van het substraat en een negatief effect hebben op de adhesieontwikkeling van de silicone. Om schade door vocht op de afzonderlijke siliconencomponenten te beperken, moeten de vaten luchtdicht worden gehouden tijdens het bewaren en op de pompinstallatie. Wanneer een drukpot wordt gebruikt, moet de lucht in de vaten gefilterd en gedroogd worden (silica-gelfilters worden aanbevolen).
26
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit De katalysator moet homogeen zijn Vóór de silicone kan gebruikt worden, moet de katalysator visueel worden gecontroleerd en in het vat gemengd worden om de homogeniteit te verzekeren. Hierbij moet ervoor opgepast worden om niet te veel lucht in te mengen. Katalysatoren met een lage en gemiddelde viscositeit (Standaard & HV) hebben meer kans om sedimentatie te vertonen en moeten dus vóór gebruik zeker worden gemengd. Katalysatoren met een hoge viscositeit (HV/GER) moeten niet worden gemengd maar moeten in elk geval vóór gebruik worden gecontroleerd en geïnspecteerd. Het wordt aanbevolen om de katalysator één tot drie dagen vóór gebruik te mengen om ontluchting toe te laten. Onderhouden van de pompinstallatie Het is van essentieel belang dat de gebruiker van de silicone een kwaliteitsprogramma opstelt om ervoor te zorgen dat de pompinstallatie degelijk werkt en wordt onderhouden. Omdat heel wat verschillende fabrikanten pompinstallaties verkopen, kan het onderhoud verschillen. De volgende vereisten zijn dezelfde voor alle fabrikanten:
vat, of door een beschadigde of broze pakking. Zorg voor een goede menging van de silicone door het mengpistool degelijk te onderhouden en te reinigen. Filters en pakkingen moeten regelmatig worden geïnspecteerd en indien nodig vervangen. Zorg ervoor dat beide componenten van de silicone geen contaminanten bevatten. De silicone mag nooit in contact komen met machineolie van de pompinstallatie. De pompen moeten worden gecontroleerd op dichtheid en voor de volgplaten mag geen olie worden gebruikt. Wanneer een oplosmiddel wordt gebruikt, zoals de ‚Dow Corning 3522 geconcentreerd reinigingsoplosmiddel‘ voor het reinigen van de mengonderdelen, moet erop toegezien worden dat het oplosmiddel niet in contact komt met de nog niet gemengde componenten. Dit kan vervuiling, en dus verminderde prestaties van de silicone veroorzaken. Ook moeten alle pakkingen compatibel zijn met het gebruikte oplosmiddel.
Dow Corning 3362 silicone voor isolatieglas moet worden verwerkt in een gesloten systeem zonder blootstelling aan lucht. Luchtbellen die ontstaan tijdens een vatwissel moeten vóór gebruik volledig uit het systeem worden afgevoerd. De onderdelen van de pompinstallatie moeten regelmatig worden geïnspecteerd en onderhouden. Er kan lucht in de silicone komen als de pomp defect is of als pakkingen door luchtinvoer in het systeem zijn uitgehard of beschadigd. Bij het gebruik van hogedrukapparatuur met een volgplaatsysteem, moet regelmatig worden gecontroleerd of deze volgplaat vlot beweegt en niet geblokkeerd is door een beschadigd 27
Pakkingen moeten regelmatig worden onderhouden. Sommige pakkingen, vooral diegene die in direct contact komen met de siliconencomponenten, kunnen bros worden of uitzetten na langdurige blootstelling. Beschadigde pakkingen moeten onmiddellijk worden vervangen. Vraag de leverancier van uw apparatuur om pakkingen en andere onderdelen te leveren die geschikt en aanbevolen zijn voor gebruik met Dow Corning 3362 silicone voor isolatieglas. De leverancier van de apparatuur moet ook een schema geven voor het regelmatig vervangen van pakkingen. Neem contact op met de ingenieur van de technische dienst van Dow Corning voor specifieke aanbevelingen.
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Voorbereiden van de oppervlakken en 3. Primen van het oppervlak waarop de silicone moet worden aangebracht indien aanbrengen van de silicone vereist door Dow Corning. Voor de productie van isolatieglas moet een strikte procedure worden gevolgd om ervoor te zorgen dat het glas en de bijhorende materialen grondig worden gereinigd vóór de silicone wordt aangebracht. De volgende procedures moeten worden gevolgd voor elke IG-productie.
4. Plaatsen van afstandshouders en het glas. Wees voorzichtig dat het gereinigde oppervlak tijdens één van de productiefasen niet vuil wordt. Gebeurt dit toch, dan moeten de oppervlakken opnieuw worden gereinigd.
1. Inspecteren van het glas, de 5. Aanbrengen van de silicone in de IGvoegholte. Bij het aanbrengen via een afstandshouders, invoegstukken van geautomatiseerd proces moet u erop U-profielen, enz. vóór gebruik. De toezien dat de voeg volledig met silicone materialen die worden gebruikt bij de gevuld is. Bij het manueel aanbrengen, productie moeten representatief zijn voor moet u de silicone continu in de voeg de materialen die door Dow Corning duwen om luchtbellen te vermijden. werden getest en goedgekeurd. De substraten moeten in goede staat zijn en niet beschadigd door 6. Afwerken van het voegoppervlak met gereedschap zoals bijvoorbeeld een weersomstandigheden. spatel. Bij veel verdeelpistolen voor isolatieglas zitten zelfbewerkende 2. Reinigen van het glas en de bijhorende koppen. Zorg ervoor dat het substraten, met inbegrip van de bewerkingsgereedschap de voeg geheel afstandshouders, extrusies van het Uvult zonder luchtbellen. profiel, enz. Bij een geautomatiseerde IG-productie wordt het glas gereinigd via een geautomatiseerd wasproces. De IG- 7. Inspecteren van de afgewerkte IGeenheden. Bekijk of de voegen volledig producent moet de voegoppervlakken gevuld en degelijk afgewerkt zijn. schoon, droog, stofvrij en ijsvrij houden. De silicone moet continu en vrij van Vocht of vuil op het oppervlak kan een leemten of openingen zijn. Ga na of de negatief effect hebben op de hechtingssilicone goed uithardt. Zorg ervoor alle eigenschappen van de silicone. aanbevolen kwaliteitstests uit te voeren.
28
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Procedure voor de reiniging van substraten De sleutel tot een goede hechting van de silicone is een schoon oppervlak. In de IG-productie wordt het glas merendeels gereinigd via een geautomatiseerd wasproces. Wanneer men glas of materialen voor toebehoren manueel moet reinigen, moet u de volgende aanbevolen procedures gebruiken: Niet-poreuze substraten Niet-poreuze substraten zoals glas en metalen profielen moeten met een oplosmiddel worden gereinigd voordat de silicone wordt aangebracht. Dow Corning raadt de “reinigingsmethode met 2 doeken” aan om niet-poreuze materialen te reinigen. De “reinigingsmethode met 2 doeken” wordt later in dit hoofdstuk uitgelegd. Het Dow Corning R40-Reinigingsmiddel wordt aanbevolen om niet-poreuze substraten met een oplosmiddel te reinigen. Andere oplosmiddelen of reinigingsmiddelen zullen in overweging genomen worden. Gelieve de ingenieur van de technische dienst van Dow Corning te contacteren voor meer informatie. Het correcte oplosmiddel kiezen De oplosmiddelen vermeld in dit hoofdstuk worden aanbevolen op basis van onze ervaring met deze producten. U moet steeds de leverancier van het substraat contacteren om zeker te zijn dat de reinigingsprocedures en -middelen op elk substraat gebruikt mogen worden. Afplakken Als het esthetische aspect belangrijk is, moet ervoor gezorgd worden dat de aan de IG-voeg grenzende oppervlakken beschermd worden door deze af te plakken. Vooraleer de silicone aangebracht wordt, kan op de aanpalende oppervlakken een tape aangebracht worden. De tape moet vóór gebruik getest worden om zeker te zijn dat deze makkelijk verwijderd kan worden en het substraat niet beschadigt. Bij het aanbrengen van de tape moet ervoor gezorgd worden dat er geen tape op het te verwerken oppervlak komt, want de restlijm van de tape kan de hechting van de silicone nadelig beïnvloeden. De tape moet onmiddellijk na het aanbrengen en afwerken van de voeg verwijderd worden.
Reinigingsmethode met twee doeken De “reinigingsmethode met twee doeken” is een bewezen techniek om niet-poreuze oppervlakken te reinigen. Het gebruik van één enkele doek om een substraat te reinigen wordt niet aanbevolen en is niet zo efficiënt als het gebruik van twee doeken. Gebruik schone, zachte, absorberende en pluisvrije doeken. Deze reinigingsmethode bestaat erin het substraat te reinigen met een doek gedrenkt in oplosmiddel en het substraat dan opnieuw droog te vegen met een andere schone doek. Deze procedure wordt hieronder in meer detail beschreven: 1. Verwijder zorgvuldig al het loszittende vuil van de oppervlakken. 2. Giet een kleine hoeveelheid reinigingsmiddel in een recipiënt. Gebruik als recipiënt best een transparante plastic knijpfles (die bestand is tegen oplosmiddelen). Gebruik het oplosmiddel niet rechtstreeks uit de originele verpakking. 3. Veeg de voegoppervlakken met voldoende kracht af om de vervuilende en verontreinigende stoffen te verwijderen. 4. Veeg het oppervlak van het substraat dat met het oplosmiddel gereinigd werd onmiddellijk droog met een andere schone en droge doek. De tweede doek moet het substraat droogwrijven vooraleer het oplosmiddel verdampt is. 5. Controleer de tweede doek om na te gaan of het vuil inderdaad opgenomen werd. Indien de tweede doek vuil is, de “reinigingsmethode met twee doeken” herhalen tot de tweede doek schoon blijft. Voor elke opeenvolgende reiniging, kan de doek omgedraaid worden om nog een schoon gedeelte te vinden. Reinig nooit met het vuile gedeelte van de doek. Voor een optimaal resultaat moeten de gebruikte en vuile doeken vaak vervangen worden.
29
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Procedure voor het aanbrengen van 3. Giet een kleine hoeveelheid van de primer vanuit de werkrecipiënt op een de primer schone, droge en pluisvrije doek en veeg voorzichtig een dunne film op alle Voor het merendeel van de IG-productie is voegoppervlakken waarop de primer primen niet vereist. In sommige gevallen aangebracht dient te worden. Het is kunnen speciaal gecoate glassoorten of voldoende dat de primer het oppervlak afstandshouders een laag primer vereisen. In lichtjes bevochtigt. Te veel primer deze niet-standaard toepassingen verwijzen kan leiden tot een verminderde we naar de onderstaande procedure voor hechtingskracht tussen de silicone het aanbrengen van de primer: en het substraat. Indien te veel primer aangebracht wordt, zal er zich op het Ga vooraleer de Dow Corning 1200 OS Primer oppervlak een poederachtige witte film te gebruiken na of de houdbaarheidsdatum vormen. nog niet overschreden is. De primer moet op minder dan 25°C en in de originele Te veel primer aanbrengen is niet aanvaardbaar en moet onmiddellijk ongeopende recipiënt bewaard worden. De stopgezet worden. Oppervlakken die met primer moet er helder en waterachtig uitzien. te veel primer behandeld werden, moeten Indien de primer er melkwit uitziet, gebruik opnieuw schoongemaakt (Dow Corning deze dan niet. De primer is ook in een rode R-40) en correct geprimed worden. kleur verkrijgbaar. 1. De voegoppervlakken moeten eerst 4. Laat de primer drogen totdat deze volledig verdampt is. Dit duurt gewoonlijk schoon en droog zijn. Men moet binnen 5 tot 30 minuten, afhankelijk van de de vier (4) uur na de reiniging de temperatuur en vochtigheidsgraad tijdens primer aanbrengen. Indien er tussen de productie. beide stappen meer tijd is, moeten de voegoppervlakken opnieuw gereinigd worden vooraleer de primer aan te 5. Controleer of het oppervlak droog is en er geen overtollige primer aangebracht werd. brengen. Een geprimed niet-poreus oppervlak zal een lichte nevelsluier vertonen. Indien 2. Giet een kleine hoeveelheid primer in een roodkleurige primer gebruikt wordt, klein en schoon recipiënt. Giet niet meer zullen de geprimede oppervlakken rood dan een voorraad voor 10 minuten in de gekleurd zijn. werkrecipiënt. Plaats na het uitgieten van de primer het deksel onmiddellijk opnieuw De silicone dient binnen de vier (4) uur op geprimede oppervlakken aangebracht op de fles en sluit deze goed af. Wanneer te worden. Oppervlakken die geprimed de primer overmatig aan luchtvochtigheid werden en niet binnen de vier uur verwerkt blootgesteld wordt, zal deze bederven en worden, moeten opnieuw gereinigd en melkwit worden in de recipiënt. geprimed worden voordat de silicone aangebracht wordt.
30
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Aanbrengen van de silicone en Procedures voor kwaliteitscontrole Procedure voor het aanbrengen van de silicone
2. Strijk de silicone onder lichte druk af voordat zich een huid begint te vormen. Dit gebeurt gewoonlijk binnen 5 tot 15 minuten. De meeste geautomatiseerde processen hebben een zelfbewerkende kop. U moet er zeker van zijn dat deze bewerkingskop voldoende druk levert om de IG-voeg volledig te vullen.
De silicone mag enkel aangebracht worden in voegen die volgens de aanbevolen procedures gereinigd en geprimed werden. De silicone moet aangebracht worden 3. Vermijd tijdens de afwerking het gebruik van vochtige hulpmiddelen zoals zepen op schone, droge, vuil- en vorstvrije of oplosmiddelen. Droog afwerken wordt oppervlakken. Indien de voegoppervlakken aanbevolen. De silicone niet uitscheppen niet goed gereinigd of geprimed werden, want hierdoor wordt deze niet efficiënt in kan dit de hechting van de silicone hinderen. de voeg geduwd en bevochtigt ze zo de De silicone moet ook de hele voeg vullen. zijkanten van de voeg niet volledig. De prestaties van de IG-eenheid hangen af van de voegdiepte of grip. Wanneer een secundaire voeg in een IG-eenheid 4. Indien het oppervlak aanpalend aan de IG-voeg afgeplakt werd, verwijder dan nu onvoldoende gevuld wordt, kan dit de de afplakband. prestaties van de IG-eenheid in het gedrang brengen. Vereisten voor het uitharden van de De volgende procedures beschrijven hoe silicone Alle siliconenlijmen moeten aan men de silicone correct aanbrengt: luchtvochtigheid blootgesteld worden om 1. Breng de silicone gelijkmatig aan met uit te harden. In een gesloten recipiënt of een pistool of pomp. Pas een positieve een bedekte voeg waar de silicone niet aan druk toe die geschikt is om de hele voeg luchtvochtigheid blootgesteld wordt, zal deze te vullen. Door de silicone gelijkmatig in traag of niet uitharden. De silicone zal enkel de voeg te “duwen”, kan men vermijden goed hechten indien deze kan uitharden dat er lucht ingesloten wordt. Wanneer tot zijn volledige fysieke eigenschappen. het aanbrengen via een geautomatiseerd Gelieve na te gaan dat de afgewerkte proces verloopt, moet u nagaan of de IG- siliconenvoeg volledig aan de omgeving blootgesteld wordt. voeg volledig en gelijkmatig gevuld is.
31
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Vereisten voor het uitharden van de voeg in de fabriek Dow Corning ondersteunt enkel de productie van isolatieglas met Dow Corning siliconenlijm voor isolatieglas in een fabrieksomgeving. De productie van isolatieglas op een werf wordt niet door Dow Corning ondersteund. Dow Corning één-component silicone voor isolatieglas heeft normaal gezien 7 tot 21 dagen nodig om in een productie-inrichting uit te harden. De tijd die nodig is voor de uitharding van de silicone wordt beïnvloed door het type silicone, de voegafmetingen, de temperatuur en de luchtvochtigheid. De IG-eenheden mogen niet naar de werf gebracht worden voordat de silicone volledig uitgehard is en door kwaliteitscontroletests aangetoond kan worden dat de silicone een volledige hechting heeft ontwikkeld (100% cohesieve breuk). Na 3-4 uur harden de Dow Corning tweecomponent siliconen voor isolatieglas in de diepte uit, afhankelijk van de temperatuur en vochtigheid. Normaal gezien heeft de adhesie zich, afhankelijk van het glastype, in 1 tot 3 dagen volledig ontwikkeld (100% cohesieve breuk). De IG-eenheden mogen niet naar de werf gebracht worden vóórdat de silicone volledig uitgehard is en door kwaliteitscontroletests aangetoond kan worden dat de silicone een volledige hechting heeft ontwikkeld (100% cohesieve breuk). De uitharding van de silicone en de hechting worden gecontroleerd d.m.v. “afpelproeven” en/of trekproeven. Deze procedures worden gedetailleerder beschreven in het volgende hoofdstuk.
32
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Kwaliteitscontrole op de productie van de silicone Op Dow Corning 3362 silicone voor isolatieglas die door de twee-component Algemene overwegingen geproduceerd wordt, Kwaliteitscontrole is één van de belangrijkste pompinstallatie elementen van een succesvolle IG-productie. moeten er tijdens de productie periodieke Dit hoofdstuk van de handleiding moet kwaliteitscontroles uitgevoerd worden. Deze volledig begrepen worden en herhaaldelijk testprocedures helpen te verzekeren dat door de gebruiker van de silicone de silicone in de juiste mengverhouding en geraadpleegd worden. De procedures mengkwaliteit aangebracht wordt. Deze en aanbevelingen die in dit hoofdstuk tests en hun aanbevolen frequentie worden te vinden zijn, vormen de basis van een in de volgende tabel weergegeven: uitgebreid kwaliteitscontroleprogramma. In het documentatiehoofdstuk van deze handleiding voorziet Dow Corning logboekbladen voor kwaliteitscontrole die u kan gebruiken voor het ontwikkelen van een uitgebreid kwaliteitscontroleprogramma. Dow Corning zal u helpen een uitgebreid kwaliteitscontroleprogramma specifiek voor uw bedrijf te ontwikkelen. Dow Corning zal ook een audit van een productie-inrichting uitvoeren en indien nodig aanbevelingen doen om verbeteringen aan te brengen.
Procedures voor de kwaliteitscontroletests
Frequentie van de tests
Kwaliteitscontrole testen van de siliconeproductie
Na elke pompopstart
Na elke vatwissel
Diagnostisch onderzoek
Glastest
Vereist1
Vereist1
Vereist
Vlindertest
Vereist1
Vereist1
Vereist
Snaptimetest
Vereist
Vereist
Vereist
Mengverhoudingtest
Niet vereist
Niet vereist
Vereist
1
Ofwel de glastest of de vlindertest moet met de geplande frequentie uitgevoerd worden. Het is niet vereist beide tests uit te voeren.
33
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Glastest De glastest is een procedure die gebruikt wordt om de mengkwaliteit van de Dow Corning 3362 silicone voor isolatieglas te beoordelen. Deze test moet worden uitgevoerd telkens wanneer de pomp opgestart wordt en nadat de vaten van ofwel de base of de katalysator vervangen werden. Deze test is bedoeld om na te gaan of de twee-componenten pompinstallatie de base en katalysator correct mengt.
De silicone moet uniform zwart zijn. Bij een negatief resultaat moet u de test opnieuw uitvoeren nadat meer materiaal door de leidingen gepompt werd om de mengkwaliteit te verbeteren. Wanneer het resultaat opnieuw negatief is, heeft het apparaat mogelijk onderhoud nodig. Wanneer u bijkomende hulp of assistentie nodig heeft, moet u contact opnemen met de ingenieur van de technische dienst van Dow Corning.
Voor standaard Dow Corning 3362 silicone is de base van de silicone wit en de katalysator zwart. Wanneer de silicone goed gemengd is, heeft deze een uniforme zwarte kleur, zonder grijze of witte strepen. Een slechte mengkwaliteit kan het gevolg zijn van een beschadigde terugslagklep, een verstopte slang, een verstopte mixer, enz. Een regelmatig onderhoud van de pompinstallatie staat garant voor een correcte menging van de silicone. Raadpleeg de fabrikant van uw Glastest: pomp i.v.m. de onderhoudsvereisten en Goed gemengd richtlijnen. Wanneer u grijze, witte of anders gekleurde Dow Corning 3362 silicone voor isolatieglas gebruikt, moet u contact opnemen met de ingenieur van de technische dienst van Dow Corning voor de nodige aanbevelingen. Om de glastest uit te voeren moet u een hoeveelheid silicone van ongeveer 10 cm x 10 cm op een proper en doorzichtig glas aanbrengen. Bovenop de silicone wordt een ander stuk proper en doorzichtig glas geplaatst. De twee stukken glas worden dan tegen elkaar gedrukt. We verwijzen hier ook naar de onderstaande tekening. Het resultaat is een soort sandwich waardoor men de gemengde silicone gemakkelijk kan controleren op grijze of witte strepen.
34
Glastest: Onvoldoende gemengd
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Vlindertest De vlindertest is een procedure die erg op de glastest lijkt. Deze test moet worden uitgevoerd telkens wanneer de pomp opgestart wordt en nadat de vaten van ofwel de base of de katalysator vervangen werden. Deze test is bedoeld om na te gaan of de pompinstallatie de base en de katalysator correct mengt. Voor standaard Dow Corning 3362 silicone is de base van de silicone grijs en de katalysator zwart. Wanneer de silicone goed gemengd is, heeft deze een uniforme zwarte kleur, zonder grijze of witte strepen. Een slechte mengkwaliteit kan het resultaat zijn van een beschadigde terugslagklep, een verstopte slang, een verstopte mixer, enz. Een regelmatig onderhoud van de uitrusting staat garant voor een goede menging van de silicone. Raadpleeg de fabrikant van uw pomp i.v.m. de onderhoudsvereisten.
Breng de silicone aan op een gevouwen wit papier
Samendrukken
Wanneer u grijze, witte of anders gekleurde Dow Corning 3362 silicone gebruikt, moet u contact opnemen met de ingenieur van de technische dienst van Dow Corning voor de nodige aanbevelingen. Onderstaand vindt u de procedure voor het uitvoeren van de vlindertest: Slecht gemengd 1. Vouw een dik wit A4-blad dubbel. 2. Breng silicone aan in de vouw van het papier. 3. Druk het papier samen. Zo wordt de silicone in een dunne film uitgesmeerd. 4. Trek het papier open en voer een visuele inspectie uit van de uitgesmeerde silicone, waarbij u de kwaliteit van het gemengde product volgens de bovengenoemde criteria controleert.
35
Goed gemengd
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit ‘Snaptime’ test Wanneer de goede menging van de silicone aan de hand van de glas- en/of vlindertest bevestigd is, moet een ‘snaptime’test uitgevoerd worden. Deze test moet worden uitgevoerd telkens wanneer de pomp opgestart wordt en bij elke vatwissel van de base of katalysator. De ‘snaptime’test dient als hulp om te bepalen of de mengverhouding goed is en de silicone goed uithardt. Een gemengde silicone zal zich gedragen als een één-component silicone tot de chemische reactie tussen de base en de katalysator begint. De silicone zal binnen een paar minuten beginnen “snappen” en elastomerische rubbereigenschappen beginnen vertonen.
Hieronder vindt u de procedure voor de snaptimetest: 1. Vul een klein recipiënt met gemengde Dow Corning 3362 silicone 2. Plaats een stokje of spatel in de silicone. Noteer de tijd. 3. Trek om de paar minuten het stokje uit de silicone. De silicone niet roeren of schudden. Naarmate de silicone uithardt, zal deze halfvloeibaar en draderig worden. De “snap time” is het moment waarop de silicone cohesief scheurt en terugtrekt wanneer aan het stokje getrokken wordt. Noteer de tijd.
Snap
Stokje in recipiënt
Vóór de Snaptime
De snaptimetest is afhankelijk van de temperatuur en vochtigheid tijdens de productie. Hogere temperaturen en een hogere vochtigheid zorgen voor het sneller “snappen” van de silicone. Lagere temperaturen en een lagere vochtigheidsgraad zullen de snaptime verlagen. Verder in dit hoofdstuk staat een figuur die het verband tussen de temperatuur en de snaptime toont. De snaptime is ook
Snaptime
afhankelijk van de persoon die de test uitvoert, de interpretatie van de resultaten kan subjectief zijn. Er kunnen ook verschillen optreden van lot tot lot en naarmate de silicone veroudert. Hoogst ongebruikelijke snaptimewaarden wijzen op een mogelijk pompprobleem. De belangrijkste vaststelling bij de snaptime is dat de silicone uithardt. Wanneer de silicone niet uithardt, moet de oorzaak hiervan verder onderzocht worden.
36
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Bepaling van de mengverhouding Het bepalen van de mengverhouding is een test waarvoor Dow Corning geen dagelijkse controle vereist. Deze test is handig om te bepalen of de silicone gemengd wordt in de aanbevolen verhouding van 10/1 op basis van het gewicht. De meeste twee-component pompinstallaties hebben een aantal kleppen waarmee men de mengverhouding kan meten. Hieronder vindt u de procedure om de mengverhouding te meten: 1. Hou een wegwerpbeker onder elke klepuitgang, open de klep gedurende 10 seconden of voor minimaal 3 stoten van zowel de pompen van het basemateriaal als de katalysator. Regel de drukkleppen zodanig dat de druk voor beide componenten gelijk is.
2. Weeg de twee bekers, min het gewicht van de bekers zelf. De gewichtsverhouding base/katalysator moet tussen 9/1 en 11/1 liggen. De bepaling van de mengverhouding is een handige test wanneer men bezorgd is om de mengverhouding of de snaptime van een silicone. Deze testmethode is een uitstekende diagnosetest en is samen met de glas- of vlindertest en de snaptimetest handig om materiaalproblemen te onderzoeken. De ingenieurs van de technische dienst van Dow Corning staan ter beschikking om u te helpen wanneer u niet zeker bent van de meng- of uithardingeigenschappen van de Dow Corning 3362 silicone.
Snaptime (min.)
Typische snaptime vs. temperatuur voor Dow Corning® 3362 silicone
Ratio 11/1 Ratio 9/1
Temperatuur (°C)
Typische snaptime vs. temperatuur voor Dow Corning 3362 silicone
37
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Kwaliteitscontroletests voor de uitharding en hechting De onderstaande kwaliteitscontroletests voor de uitharding en hechting moeten tijdens de IG-productie gebruikt worden om tot een consistente en gelijkvormige siliconenkwaliteit te komen. Elke test op zich levert waardevolle informatie op en is te beschouwen als een onderdeel van uw uitgebreid kwaliteitscontroleprogramma. De afpelproef wordt aanbevolen als een dagelijkse proef om de hechting van de
silicone te controleren. De trekproef wordt aanbevolen als test om de eigenschappen van de goed uitgeharde silicone te controleren. De ‚vlinderhechtingstest‘ is een alternatieve hechtingstest binnen de eigenlijke IG-productiefaciliteit. Dow Corning vereist dat de kwaliteitscontroletests voor de uitharding en hechting door de producent in navolging van de in de onderstaande tabel opgenomen intervallen uitgevoerd worden:
Kwaliteitscontroletests voor hechting en uitharding van de silicone
Na elke pompopstart
Na elke vatwissel
Na elke verandering van substraat
Afpelproef
Vereist
Vereist
Vereist
Trekproef
Als alternatief voor de afpelproef
Vereist
Als alternatief voor de afpelproef
Vlinderhechtingstest
Als alternatief voor de trekproef
Als alternatief voor de trekproef
Als alternatief voor de trekproef
Frequentie van de tests
38
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Afpelproef De afpelproef is de doeltreffendste dagelijkse test om de hechting van een silicone op een substraat te controleren. Deze test is uit te voeren op alle substraten waarop men verwacht een silicone te zullen hechten. Deze test moet met de volgende intervallen uitgevoerd worden:
strook draadgaas aan te brengen. Voor de beste resultaten kan het gaas met een oplosmiddel gereinigd en geprimed worden om een goede adhesie van het draadgaas te verkrijgen. Wanneer er geen draadgaas aanwezig is, kan men nog steeds betrouwbare resultaten krijgen.
5. Na uitharding: neem het stuk van 4 cm silicone vast dat uit de polyethyleenfilm komt en trek dit onder een hoek van 180 graden naar achter. Slechts 1 tot 2 cm Na elke vatwissel van de base of de van de silicone afpellen en de rest laten katalysator. voor bijkomende tests. Voor elk nieuw lot substraten. 6. Wanneer de silicone binnenin breekt, en volledig aan het substraat gehecht blijft, Hieronder krijgt u een beschrijving van de noemen we dit een “cohesieve breuk”. afpelproef: Een 100% cohesieve breuk is wenselijk 1. Reinig en prime het oppervlak volgens aangezien dit betekent dat de adhesie de aanbevelingen van Dow Corning. sterker is dan de cohesie. Na elke pompopstart of bij het opstarten na lange pauzes
2. Plaats een stuk polyethyleenfilm of 7. Wanneer de silicone van het substraat verbindingsbrekende tape over het loskomt, wijst het proefstuk op een vlakke testoppervlak. 100% adhesieve breuk (of 0% cohesieve breuk). Aangezien de hechting van de 3. Breng een hoeveelheid silicone aan en silicone zich langzaam ontwikkelt, moet u vorm een strook van ongeveer 20 cm de test na een extra uitharding van 24 uur lang, 1,5 cm breed en 6 mm dik. Minstens nogmaals uitvoeren. U moet dit blijven 4 cm van de silicone moet aangebracht herhalen tot u een 100% cohesieve breuk worden op de polyethyleenfilm of bereikt. Wanneer de hechting zich niet verbindingsbrekende tape. ontwikkelt zoals verwacht, moet u contact 4. Het is aanbevolen om halverwege opnemen met uw lokale Dow Corning tussen de twee lagen silicone een constructiekantoor.
Silicone Verbindingsbrekende tape
Silicone
Glas / aluminium substraat
Verbindingsbrekende tape
Afpelproef: Cohesieve breuk
Afpelproef: Adhesieve breuk
39
Glas / aluminium substraat
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Onderstaand vindt u een aantal bijkomende aanbevelingen voor de afpelproef: De afpelproef is uit te voeren op productiestalen van identiek hetzelfde lot als de gebruikte substraten of profielen.
Belangrijk: isolatieglaseenheden mogen slechts naar de werf getransporteerd worden na de bevestiging van een volledige hechting op basis van succesvolle afpelproeven (100% cohesieve breuk).
Het substraat moet op net dezelfde wijze als tijdens de productie gereinigd worden. De proefstukken voor de afpelproef moeten uitharden onder exact dezelfde temperatuur en vochtigheid als de geproduceerde eenheden. De proefstukken moeten periodiek getest worden (bijvoorbeeld op dag 1, 2 en 3 na het aanbrengen van de silicone op het proefmonster) . De tests zijn geldig wanneer uit de afpelproef een volledige hechting of een 100% cohesieve breuk blijkt. Voor Dow Corning één-component siliconen zijn de afpelproeven om de 7 dagen uit te voeren. Wanneer de proefstukken een volledige hechting vertonen, kunnen deze gedurende één tot zeven dagen in water op kamertemperatuur ondergedompeld worden om de goede hechting nogmaals te controleren. Bepaalde lokale overheden kunnen deze bijkomende testprocedure eisen.
40
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit
Onderstaand vindt u de details met de afmetingen van een H-proefstuk:
Glas Silicone
12 mm 50 mm
50 mm
Telkens een vat vervangen wordt, moeten er twee H-proefstukken gemaakt worden. De proefstukken moeten vervaardigd worden op basis van de eigenlijke productiesubstraten. De glassubstraten voor de proefstukken moeten op net dezelfde wijze gereinigd en geprimed worden als de eigenlijke eenheden. De proefstukken moeten in een omgeving met dezelfde temperatuur en vochtigheid bewaard worden als die waarin de eigenlijke eenheden ondergebracht worden.
Het eerste H-proefstuk is te testen wanneer de productie-eenheden naar de werf getransporteerd moeten worden. De afpelproeven dienen ter controle van een volledige hechting (100% cohesieve breuk). Een volledige hechting vindt voor Dow Corning 3362 silicone typisch plaats 1 tot 3 dagen na de applicatie. Voor de Dow Corning één-component silicone, duurt dit gemiddeld 7 tot 14 dagen, afhankelijk van de voeggeometrie, temperatuur en vochtigheid. Bij een goede uitharding moet de silicone een minimumsterkte van 0,70 MPa hebben met een 100% cohesieve breuk. Wanneer de resultaten niet aanvaardbaar zijn, is er nog een tweede H-proefstuk voor bijkomende tests.
12 mm
Trekproef De trekproef is de eerste test die gebruikt werd om de uitharding van de silicone te beoordelen. Deze test is één keer uit te voeren voor elke combinatie van base en katalysator. Wanneer een vat vervangen wordt, moet de trekproef gebruikt worden om te bevestigen dat de uitharding van de silicone aanvaardbaar is. Soms vraagt Dow Corning geen trekproef als deel van een uitgebreid kwaliteitscontroleprogramma wanneer andere procedures zoals de afpeltest en vlinderhechtingstest met gepaste intervallen plaatsvinden en indien de lokale regels en vereisten geen trekproeven opleggen. De trekproef is bruikbaar als dagelijkse kwaliteitscontrole voor de hechting, maar aangezien de afpelproef niet zo omslachtig en ingewikkeld is, wordt deze laatste aanbevolen als dagelijkse test voor de kwaliteitscontrole van de hechting.
41
Glas of metaal
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit De proefstukken kunnen vervaardigd worden met behulp van houten blokjes met een holte van vooropgestelde afmetingen die met de silicone gevuld worden. De houten blokjes moeten voorbehandeld worden met een zeepoplossing of paraffinewas om de hechting van de silicone op het hout te voorkomen. Als alternatief kan men ook een verbindingsbrekende tape uit polyethyleen op de houtoppervlakken aanbrengen. U kan natuurlijk ook een U-kanaal in polyethyleen gebruiken dat speciaal voor deze testmethode ontworpen werd. Voor elke combinatie base-katalysator die in de productie gebruikt wordt, moeten twee H-proefstukken gemaakt worden. De proefstukken moeten onder dezelfde omstandigheden als de eigenlijke eenheden bewaard worden. Eén proefstuk moet getest worden wanneer de eenheden naar de werf verzonden worden. Los daarvan moeten de afpelproeven tegelijkertijd een volledige hechting (100% cohesieve breuk) aantonen. H-proefstukken kunnen getest worden met ofwel een tensiometer of een “Romeinse balans”. Met een Romeinse balans zoals hieronder getoond, kan de siliconengebruiker de uitharding en adhesie van de silicone op een goedkope manier uitproberen. a
De op de siliconenvoeg toegepaste kracht is dezelfde als het gewicht (W) op de Romeinse balans vermenigvuldigd met verhouding b/a. Het H-proefstuk moet een breuktest ondergaan. De treksterkte bij breuk moet minimaal 0,70 Mpa bedragen. Deze waarde komt overeen met een sterkte van 12 * 50 * 0,7 = 420 N die op het proefstuk toegepast wordt. Deze sterkte komt overeen met een last van 42 kg. Wanneer de Romeinse balans ontworpen is voor een b/a-verhouding van 10 is een gewicht van 4,2 kg op plaat (W) nodig. Deze last mag maximaal gedurende 10 seconden toegepast worden, zonder dat er een breuk optreedt. Wanneer er geen breuk optreedt, moet u stelselmatig 0,5 kg aan de balans toevoegen tot het H-proefstuk breekt. Noteer de last bij breuk en het percentage van de cohesieve breuk dat voor het proefstuk vastgesteld werd. Wanneer er geen lokale standaarden zijn, moeten de H-proefstukken voldoen aan een minimale sterkte van 0,70 MPa met een 100% cohesieve breuk. De resultaten van de trekproeven moeten op logboekbladen voor kwaliteitscontrole genoteerd worden. Een voorbeeld van de logboekbladen voor kwaliteitscontrole vindt u als bijlage in het documentatiehoofdstuk van deze handleiding.
b
R
R = W * b/a W
Romeinse balans
42
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Vlinderhechtingstest De vlinderhechtingstest is een alternatieve procedure om de hechting van de silicone op glas te beoordelen. Deze test kan uitgevoerd worden als alternatief voor of bovenop de trekproef. Deze test kan uitgevoerd worden op een simulatiestaal of rechtstreeks op een eigenlijke IG-productie-eenheid. Om de test uit te voeren wordt het glasvlak in het middelpunt doorgesneden en gebroken. De twee helften in een hoek van 180º worden naar buiten geplooid. Controleer nu de hechting van de secundaire voeg. Het hechtingsdefect op de glasoppervlakken zou niet groter dan 5% mogen zijn. 1. Dow Corning isolatieglassilicone 2. Afstandshoudersysteem 3. Floatglas bekrast en dan gebroken in het middelpunt.
Vlinderhechtingstest Wanneer u een eigenlijke productie-eenheid voor deze test gebruikt, moet u ook letten op de kwaliteit waarmee de silicone aangebracht werd. Ga na of de siliconenvoeg volledig gevuld is en vrij is van leemten of luchtbellen. Controleer ook de kwaliteit en continuïteit van de PIB-toepassing. Deze procedure is een gelegenheid om de algemene kwaliteit van de IG-productie-eenheid te beoordelen.
43
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Documentatie Ingevulde logboekbladen voor de kwaliteitscontrole van de hechting en uitharding van de silicone met de afpelproeven, trekproeven en de resultaten van de hechtingsvlindertest.
De gebruiker van de silicone is verantwoordelijk om voor zijn project eigen documentatie inzake kwaliteitscontrole te ontwikkelen. Dow Corning voorziet op de volgende pagina’s voorbeelden van logboekbladen voor kwaliteitscontrole die op zich gebruikt kunnen worden of als model voor een op maat gemaakte kwaliteitscontrolehandleiding.
Documentatie inzake de traceerbaarheid waarmee elke IG-eenheid precies gekoppeld kan worden aan een specifieke productiedatum, -tijdstip en plaats. Alle productie-eenheden moeten genummerd zijn zodat deze specifiek aan de logboekbladen voor kwaliteitscontrole gekoppeld kunnen worden. De positie van elke IG-eenheid op het gebouw moet op de aanzichttekening gemarkeerd worden zodat de identificatie, indien nodig, vergemakkelijkt kan worden. Deze traceerbaarheidsdocumentatie is van wezenlijk belang wanneer er voor een project een probleem onderzocht moet worden.
Een uitgebreide kwaliteitscontrolehandleiding voor de productie van IG-eenheden moet het volgende omvatten: Voegdetails van het isolatieglas die door Dow Corning nagekeken en goedgekeurd werden Goedkeuringsbrief (-brieven) van Dow Corning voor de voegafmetingen van IG-eenheden Beschrijvingen en specificaties van de substraten en materialen van het project Goedkeuringsbrief (-brieven) van Dow Corning voor de hechting en compatibiliteit
Dow Corning zal u helpen een uitgebreid kwaliteitscontroleprogramma op te zetten. Tijdens een audit van de Productie en Kwaliteitscontrole zal uw uitgebreide kwaliteitscontroleprogramma beoordeeld worden.
In-house procedures voor productie- en kwaliteitscontrole van IG-eenheden. Ingevulde logboekbladen voor de kwaliteitscontrole van de productie met glastest, vlindertest, snaptimetest en de resultaten van de mengverhoudingtest
44
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Conformiteit met veiligheidsprocedures inclusief de veilige behandeling van ontvlambare materialen en het gebruik van persoonlijke beschermingskledij
Audit van de Productie en Kwaliteitscontrole
Dow Corning zal bij elke gebruiker van Dow Corning siliconen een audit uitvoeren op de IG-productie en de procedures inzake Kwaliteitscontrole kwaliteitscontrole. Tijdens deze audit zullen met de door de productiehandelingen, procedures Overeenstemming Dow Corning opgestelde kwaliteitsvoor kwaliteitscontrole en documentatie controleprocedures voor de productie van de producent gecontroleerd worden. van siliconen: glastest of vlindertest, Onderstaand vindt u enkele van de snaptimetest, mengverhoudingtest belangrijke elementen die Dow Corning tijdens deze audit zal beoordelen: Goed ingevulde logboekbladen voor de kwaliteitscontrole van de Productie-instellingen en veiligheid siliconenproductie tijdens de productie Properheid en netheid van de fabriek De temperatuur en vochtigheid in de fabriek De correcte opslag en behandeling van de silicone Correct werkende en goed onderhouden pompinstallaties
Overeenstemming met de door Dow Corning opgestelde kwaliteitscontroleprocedures voor de hechting en uitharding: afpelproef, trekproef, vlinderhechtingstest Goed ingevulde logboekbladen voor de kwaliteitscontrole van de adhesie en uitharding
De juiste behandeling van het substraat
Overeenstemming van de traceerbaarheidsdocumentatie met de aanbevelingen van Dow Corning
Overeenstemming met de door Dow Corning aanbevolen aanbrengprocedures voor siliconen: reinigingsmethode met twee doeken, primen, aanbrengen van de silicone, afwerken, enz.
Het engagement van het management om het personeel op te leiden en een uitgebreid kwaliteitscontroleprogramma te implementeren.
Opslag en behandeling van productieeenheden
45
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Logboekblad kwaliteitscontrole siliconeproductie Bedrijf: naam & locatie: Project: naam & locatie: Pompinstallatie: type & locatie:
Datum
Tijdstip
Temp. & Katalysator Base vochtigheid lotnummer lotnummer
46
Glas-test
MengSnaptimeverhoudingtest test
Tester
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Logboekblad kwaliteitscontrole hechtingstesten (Afpelproef) Bedrijf: naam & locatie: Project: naam & locatie: Pompinstallatie: type & locatie: Reiniger:
Primer
Substraten:
Primer Lotnummer:
Datum
Tijdstip
Temp. & Katalysator Base vochtigheid lotnummer lotnummer
47
Afpelproef (% Cohesieve breuk) Dag 1
Dag 2
Dag 3
Tester
Handboek voor isolatieglas Productkwaliteit Logboekblad kwaliteitscontrole uitharding (trekproeven, vlinderhechtingstest & elastomerische test)
Bedrijf: naam & locatie: Project: naam & locatie: Pompinstallatie: type & locatie: Reiniger:
Primer
Substraten:
Primer Lotnummer:
Datum
Tijdstip
Temp. & Katalysator vochtigheid lotnummer
Base lotnummer
48
Trekproef MPa
%CF
hechtingsvlindertest
Elastomerische test
Tester
Uw Dow Corning Contactgegevens: Gratis nummers:
Alle andere landen:
Vanuit Belgie Vanuit Frankrijk Vanuit Duitsland Vanuit Italie Vanuit Spanje Vanuit Verenigd Koninkrijk
Voor Engels Voor Frans Voor Duits Voor Italiaans Voor Spaans Voor Russisch
0800 80 522 0805 54 04 39 0800 52 50 258 800 92 83 30 900 813161 0800 91 72 071
+32 64 51 11 59 +32 64 51 11 59 +49 611 237503 +32 64 51 11 73 +32 64 51 11 66 +7 495 725 43 19
Faxnummer vanuit elk land: +32 64 88 86 86
Uw Dow Corning contactgegevens per email: Technische vragen: Marketing: Quality Bond : EHS vragen: Reach vragen:
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Uw Dow Corning sites:
Andere Europese sites:
EuRoPEES HooFDKwaRTIER Dow Corning Europe S.a. Parc Industriel Zone C Rue Jules Bordet B-7180 Seneffe, Belgium Tel : +32 64 88 80 00 Fax : +32 64 88 84 01
TURKIJE DOW CORNİNG KİMYA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ Halk Sokak Pakpen Plaza No: 44 Kat:9-10 34734 Kozyatağı / İstanbul, Türkiye Tel: +90 216 4677645 Fax: +90 216 4673909
Dow Corning GmbH Rheingaustraße, 34 D-65201 wiesbaden, Germany Tel: +49 611 23 71 Fax: +49 611 237 601
RUssIschE fEdERaTIE Dow Corning representatiekantoor 17/23 Taganskaya Street Moscow 109147, Russia Tel: +7 495 783 6648 Fax: +7 495 783 6652 PolEn - cEnTRaal- En oosT-EURoPE Dow Corning Polska Sp.z o.o 15 Marynarska Street 02 - 674 warszawa, Poland Tel: +48 22 36 04 100 Fax: +48 22 36 04 114 GolfsTaTEn Dow Corning representatiekantoor Meral Building Office Numbers 61,62 & 63 Building No.2572, Road No.2833, Block No.428 Seef District Kingdom of Bahrain Receptie: +973 17 562686 Fax: +973 17 582052
Dow Corning is a registered trademark of Dow Corning Corporation. We help you invent the future is a trademark of Dow Corning Corporation.
Neem een kijkje op: dowcorning.com/construction
© 2011 Dow Corning Corporation. all rights reserved. Form Number: 62-1374D-06
Printed in Germany on FSC-Certified Paper