Groninger Stamppot Recepten
Inhoudsopgave.
Stampot Boerenkool met Spekjes (op zijn Gronings)........................................................................1 Stampot Gedroogde Bonen...........................................................................................................2 Stampot Hete Bliksem (zoete appels)............................................................................................3. Hutspot met Klapstuk..................................................................................................................4. Stampot Koolrapen......................................................................................................................5. Nieuwjaarsstampot......................................................................................................................6 Stampot Zuurkool met Spekjes.....................................................................................................7 Water en Wind............................................................................................................................8 Stopverf (Stampot Bruine Bonen...................................................................................................9 Jachtschotel..............................................................................................................................10 Gebakken Lever.........................................................................................................................11 Haché met Rode Kool.................................................................................................................12 Stoofschotel van Kool en Gehakt..................................................................................................13 Grauwe Erwten met Spekdobbeltjes.............................................................................................14
1.
Stampot Boerenkool met Spekjes( op zijn Gronings)
Ingrediënten: . 750 gram boerenkool . 1 kilo aardappels . 200 gram dobbelsteentjes rookspek . 1 snuifje zout . 1 kopje gort (vluggort) . 50 gram boter . 1 rook- en/of verse worst Werkwijze: 1. Schil de aardappels en snij ze in gelijkmatige stukjes en doe ze dan in een grote pan en zet de aardappels voor 2/3 in het water. 2. Verwijder de harde nerven van de boerenkool en snij de boerenkool in kleine stukjes en was dit in in ruime hoeveelheid koud water. 3. Nu kan de boerenkool bij de aardappels samen met de gort en zet dit op het vuur en voeg zout toe. 4. Breng dit allemaal aan de kook en zet het vuur laag als de stampot kookt en laat het rustig gaar worden. 5. Ondertussn bak U in een koekepan de spekjes knapperig. 6. Als de aardappels gaar zijn, kunt U het afgieten en droog stomen. 7. Doe er een klontje boter bij en wat witte peper en stamp het goed door elkaar. 8. Voeg nu de spekvet en de gebakken spekjes toe en roer het door de stampot.
Presenteer deze stampot met rookworst, speklappen of een gehaktbal.
2. Stampot Gedroogde Bonen. Ingrediënten: . 500 gram gedroogde bonen . 500 gram aardappels . 200 gram rookspek . 1 snuifje zout . witte peper (naar eigen smaak) . nootmuskaat (naar eigen smaak) . 50 gram boter . verse worst of rookworst Werkwijze: 1. De bonen moeten eerst een nacht voorweken. 2. Aardappels schillen, maak er kleine stukjes van. 3. Doe de bonen in een pan, daar bovenop de aardappels en dan het rookspek, breng dit aan de kook. 4. Nadat de stoofpot aan de kook is, alles nog ongeveer 20 à 25 minuten door laten sudderen. 5. Als de aardappels en bonen gaar zijn, haal nu de pan van het vuur en giet het af, maar vang het kookvocht op in een bakje. 6. Voeg vervolgens de zout, de peper en het nootmuskaat toe. 7. U kunt nu beginnen met stampen, U kunt de vochtigheid aan Uw eigen smaak aanpassn deur het opgevangen kookvocht (of jus) toe te voegen.
Presenteer het geheel met worst en/of een gehaktbal.
3. Stampot Hete Bliksem (zoete appels) Ingrediënten: . 750 gram zoete appels (Groninger Kroon / Zoete Kroon) . 500 gram aardappels . Verse metworst of rookworst . 250 dobbeltjes rookspek . 4 speklappen . 75 gram boter . 1 snoefke zout . kaneel (naar eigen smaak) . speklapkruiden voor de speklappen (naar eigen smaak) Werkwijze: 1. Aardappels schillen, appels schillen, het klokhuis eruit halen en maak er kleine stukjes van. 2. De geschilde aardappels onderin pan doen, onder water met de dobbeltjes rookspek, daar boven op de stukjes appels. 3. Nadat de stoofpot aan de kook is, alles nog ongeveer 20 à 25 minuten door laten sudderen. 4. Als de aardappels gaar zijn, haalt U de pan van het vuur en giet het af, maar vang het kookvocht op in een bakje. 5. Voeg vervolgens de zout, de peper en het kaneel toe. 6. U kunt nu beginnen met stampen, U kunt de vochtigheid aan Uw eigen smaak aanpassn door het opgevangen kookvocht (of jus) toe te voegen. 7. Nu de speklappen bakken, een beetje hard doorbakken. Presenteer het geheel met worst en/of speklappen of een gehaktbal. Oogstmaand van de verschillende appels, die voor de stampot gebruikt kunnen worden. Augustus: Zoete Zomer Aagt, Zoete Roemeling September - November: Zoete Kroon, Zoete Pipeling, Zoete Court Pendu, Zoete Bloem en Zoete Veeger December - Maart: Graue Zoete Reinette, Zoete Ermgaarde, Zoete Campagner, Zoete van de Bent en Zoete Veen
4. Hutspot met Klapstuk Ingrediënten: . 300 gram geschrapte wortels . 200 gram gesneden uien . 1 kilo aardappels . 400 gram klapstuk . 1 snuifje zout . 1 snuifje gemalen witte peper . 50 gram boter . melk (als het nodig is) Werkwijze: 1. Kook de klapstuk in een pan met water, in ongeveer een uur gaar. 2. Schil de aardappels en snij er kleine stukjes van, doe ze samen met de klapstuk in een grote pan vul de pan met de bouilon van de klapstuk tot 2/3 van de aardappels er onder staat. 3. Maak de wortels schoon en maak er kleine stukjes van, doe het zelfde met de uien. 4. Doe de wortels en uien en snufje zout bij de aardappels en klapstuk, breng het geheel aan de kook en laat het op een laag vuur gaar worden. 5. Zijn de aardappels gaar, giet ze dan af, haal de klapstuk eruit en stoom het droog. 6. Voeg een klontje boter met witte peper en een lepel suiker toe en stamp het door elkaar. 7. Snij de klapstuk in kleine stukjes en roer het door de stamppot.
Presenteer deze stampot met rookworst, speklappen/of een gehaktbal.
5. Stampot Koolrapen Ingrediënten: . 1 koolrapen (ca.750 gram) . 1 kilo aardappels . kaneel (naar eigen smaak) . 1 snuifje zout . 2 eetlepels stroop . 50 gram boter . 1 rook- en/of verse worst Werkwijze: 1. Schil de aardappels en snij ze in gelijkmatige stukjes en doe ze dan in een grote pan en zet de aardappels voor 2/3 in het water. 2. Schil de koolrapen en snij het in reepjes (patatvorm), was het en voeg het aan de aardappels toe samen met een snuifje zout, leg de worst hierboven op. 3. Breng dit allemaal aan de kook en zet het vuur laag als de stamppot kookt en laat het rustig gaar worden. 4. Als de aardappels en de koolrapen gaar zijn, giet het af en stoom het droog. 5. Doe er een klontje boter bij, een beetje kaneel (naar eigen smaak) en de stroop (naar eigen smaak) en stamp het goed door elkaar.
Presenteer deze stampot met rookworst, speklappen of een gehaktbal.
6. Nieuwjaarsstampot Ingrediënten: . 500 gram snijbonen . 250 gram witte bonen . 1 kilo aardappels . 200 gram rookspek (dobbeltjes) . 1 snuifje zout . nootmuskaat (naar eigen smaak) . 50 gram boter . verse worst of rookworst Werkwijze: 1. Doe de witte bonen in een pan met water en laat ze een nacht weken. 2. Kook de bonen in het weekwater in 1 uur gaar, laat ze in een vergiet uitlekken. 3. Was de snijbonen en snij ze fijn, schil de aardappels en snij ze in kleine stukjes. 4. Leg de aardappels samen met de spekdobbeltjes in een pan, doe er zoveel water bij, dat alles half onder water stat. 5. Daarna de snijbonen erboven op leggen met de worst en een snuifje zout, breng het geheel aan de kook en laat het in 30 minuten gaar koken. 6. Haal de worst uit de pan en giet het geheel af, stamp nu de aardappels, snijbonen en spekjes. 7. Schep de uitgelekte witte bonen er voorzichtig door, laat de stamppot nog even goed warm worden.
Presenteer de stampot in een schaal, opgemaakt met plakjes worst.
7. Stampot Zuurkool met Spekjes Ingrediënten: . 1 kilo aardappels . 500 gram zuurkool . 100 gram rookspek . 100 gram spek dobbeltjes . 1 snuifje zout . 1 snuifje witte peper . klontje boter . melk (als het nodig is) Werkwijze: 1. Schil de aardappels en snij ze in kleine stukjes, doe ze in een grote pan vul het met water tot de aardappels 2/3 onder water staan. 2. Spoel de zuurkool af in een vergiet, doe de zuurkool daarna in een pan met water, breng het aan de kook en zet het op een laag vuurtje tegen de kook aan. 3. Ondertussn breng je de aardappels aan de kook samen met de rookspek en een snuifje zout, maak het gaar. 4. Ondertussn bak je in een koekepan de spekjes knapperig. 5. Als de aardappels gaar zijn, giet U ze af en stoomt ze droog. 6. Giet ook de zuurkool af, voeg de zuurkool bij de aardappels en een klontje boter en snuifje witte peper en stamp het geheel. 7. Voeg nu de spekvet en de gebakken spekjes toe en roer het door de stamppot. Presenteer deze stampot met rookworst, speklappen of een gehaktbal.
8. Water en Wind Ingrediënten: . 500 gram gesneden witte kool . 1 kilo aardappels . 1 ui . 1 snuifje zout . witte peper (naar eigen smaak) . nootmuskaat (naar eigen smaak) . 50 gram boter . melk (als het nodig is) . verse worst of rookworst of speklappen Werkwijze: 1. Schil de aardappels en maak er kleine stukjes van, doe ze in een grote pan en zet de aardappels voor 2/3 in het water. 2. Doe de gesneden witte kool in een andere pan, doe er water bij, breng het aan de kook en laat het op een lage vlam zachjes koken. 3. Breng de aardappels aan de kook samen met de fijn gesneden ui en een snuifje zout en laat het sudderen tot het gaar is. 4. Als de aardappels gaar zijn, giet U ze nu af en stoomt ze droog. 5. Giet de witte kool af en laat hem goed uitlekken, voeg de kool nu toe aan de aardappels. 6. Voeg hier de peper, de nootmuskaat en het klontje boter toe en stamp het tot een smeuig geheel. 7. Als de stamppot wat aan de droge kant is, voeg dan wat melk toe.
Presenteer het geheel met worst, speklappen en/of een gehaktbal.
9. Stopverf (Stampot Bruine Bonen)
Ingrediënten: . 1 pond bruine bonen (mag ook uit blik) . 1 kilo aardappels . 1 pond vetspek . 1 snuifje zout Werkwijze: 1. De bruine bonen eerst nacht laten weken. 2. De aarappels schillen, op het vuur zetten met ruim water en gaar koken. 3. De bruine bonen op het vuur zetten en gaar koken (uit het blik, bonen warm maken) 4. Ondertussen het stukje vet spek in plakjes snijden en uitbakken. 5. Als de aarappels gaar zijn, deze dan afgieten en de bruine bonen net zo. 6. Bonen en aarappels bijelkaar in een pan doen, snuifje zout er bij en stampen een beetje spekvet er doorheen doen om het smeuig te krijgen.
Stopverf is lekker met uitgebakken vet spek en zoet-zure augurken.
10. Jachtschotel Ingrediënten: . ± 6 gekookte aardappels . 2 grote uien . 1 paprika . 1 bakje champignons . een beetje melk . een klontje boter . nootmuskaat (naar eigen smaak) . 750 gram gehakt (half om half) . gehaktkruiden en paneermeel Werkwijze: 1. De groenten moeten zeer fijn gesneden worden, daarna bakken in een koekepan met het gekruide gehakt. 2. Het gehakt moet gerulled worden, anders word het een grote gehaktbal. 3. Stamp de gekookte aardappels met zout en nootmuskaat, is het te droog, voeg dan wat melk toe. 4. Pak een vuurvaste ovenschaal en vet die in met boter. 5. Verwarm de oven ondertussen voor op 180 graden Celcius. 6. Begin de schaal te vullen met onderin een laagje gebakken gehakt. 7. Dan een laagje gestampte aardappels, dan weer een laagje gehakt, en zo verder. 8. U moet er opletten, dat het laatste laagje, er een van gestampte aardappels is. 9. Strooi hier een dun laagje paneermeel overheen met hier en daar een klontje boter. 10. Schuif nu de gevulde ovenschaal in de voorverwarmde oven, ± 15 à 20 minuten. 11. Als er een lekker bruin korstje opzit, is het klaar en kan het direkt geserveert worden.
U kunt het serveren met een bak sla met bruine suiker en azijn.
11. Gebakken Lever Ingrediënten: . 1 pond lever . 2 grote uien . 1 paprika . 1 bakje champignons . 3 ons rookspek . ± 6 gekookte aardappels Werkwijze: 1. De lever in blokjes snijden. 2. De paprika, champignons en de uien snijden. 3. Doe nu een beetje boter in de koekepan, als het boter gesmolten is, doe nu de lever, de gesneden groenten en de rookspekjes erbij. 4. Even goed omroeren, zodat het vlees dichtschroeid. 5. Nu op een matig vuurtje, regelmatig omscheppen en in bijna 20 minuten gaar bakken. 6. In de tussentijd de aardappels in schijfjes snijden en daarna opbakken zodat er een mooi bruin korstje op komt. 7. Als het allemaal klaar is, het geheel gelijkmatig verdelen over 2 borden.
U kunt het serveren met wat tafelzuur zoals augurken en zure uitjes.
12. Haché met Rode Kool Ingrdiënten: . 1 pond borstlappen . 1 pond gepelde en in ringen gesneden uien . 1 pond fijn gesneden rode kool . 6 ons boter . 6 kruidnagels . 3 laurierblaadjes . 2 eetlepels azijn . 6 gram suiker . 5 ons katenspek in plakjes . peper, zout, maizena en stip Werkwijze: De borstlappen in kleine stukjes snijden en vevolgens kruiden met peper en zout. Doe boter in een grote pan, als de boter bruin is, dan de stukjes borstlap bruin bakken. Als het vlees bruin is, doe dan de uien erbij. Als de uien glazig worden, doe er dan zoveel stip bij dat het geheel er net onder staat. Doe de azijn en de suiker erbij en goed doorroeren, doe nu de laurierblaadjes en kruidnagels erbij. Met de dekdel op de pan 2 ½ uur laten pruttelen. Doe om het geheel te binden, er nog wat maizena bij (pasop voor klonten).
Serveer de haché en rode kool met aardappels, aardappelpuree of rijst.
13. Stoofschotel van Kool en Gehakt Ingrediënten: . 600 gram witte kool . 40 gram boter . 1 eetlepel stroop . 400 gram rundergehakt . 150 gram gekookte aardappels . 5 dl melk . zout . peper . nootmuskaat . 3 dl kant en klare bouillon Werkwijze: 1. Ontdoe de kool van de stronk en de grootste bladnerven en snij het in grove stukken, was de kool. 2. In de koekepan de kool in boter lichtbruin bakken, de stroop er doorheen roeren en het geheel van het vuur halen. 3. Doe in een kom een mengsel van melk, fijn geprakte aardappels, zout, nootmuskaat en peper, daar de kool met stroop doorheen mengen. 4. Verwarm de oven op 140 graden Celcius. 5. Vet een vuurvaste schaal in met boter. 6. Doe nu om en om laag kool en dan weer een laag gehakt, waarbij de laatste laag kool is. 7. Bouillion er doorheen, deksel erop en zet het ± 1 uur in de voorverwarmde oven. Serveer het met gekookte aardappels en rabarbercompôte.
14. Kapucijners met Spekdobbeltjes
Ingrediënten: . 1 kilo kapucijners . 1 pond spek dobbeltjes . 2 grote gesneden uien . Groninger mosterd Werkwijze: 1. De kapucijners eerst een nacht in water laten weken. 2. Kook de kapucijners in ruim kokend water gaar. 3. Bak ondertussen de uien in een koekepan. 4. Bak de spekdobbeltjes tot ze knapperig zijn.
Serveer de uitgelekte kapucijners op een bord, spekvet erover met dobbeltjes spek, gebakken uien en mosterd.