Groenmarkt en Marspoortstraat Definitief ontwerp - herinrichtingsplan buitenruimte 21.05.2014 1
Inhoud voorwoord
blz. 3
1
opgave
blz. 5
2
visie
blz. 7
3
ontwerp - Groenmarkt verharding - Groenmarkt bomen - Groenmarkt banden en afwatering - Groenmarkt doorsneden - Groenmarkt stoepen - Groenmarkt functies - Groenmarkt ondergrondse en bovengrondse infra - Marspoort contour - Berkel getrapt talud - Marspoortstraat
blz. 9 blz. 10 blz. 12 blz. 13 blz. 14 blz. 18 blz. 22 blz. 24 blz. 26 blz. 28 blz. 30
4
vervolg
blz. 32
colofon
blz. 33
los toegevoegd grote overzichtskaart en profielenkaart: uitwerking Groenmarkt-Marspoortstraat en herinrichting IJsselkade
2
Voorwoord Dit document is het eindproduct van de fase Definitief Ontwerp voor de Groenmarkt en de Marspoortstraat in Zutphen. Hierna wordt er overgegaan naar de technische uitwerking en aanbesteding (na de zomer). Eind 2015 moet de verbeterde verbinding met de IJsselkade gereed zijn. Met veel betrokkenen is langdurig aan het ontwerp gewerkt. Veel inzet is gegeven om de soms tegengestelde belangen en functies met elkaar te verzoenen en op een vanzelfsprekende, wijze te integreren in het ontwerp. Het belooft een openbare ruimte op te leveren, die met respect voor het verleden een impuls geeft aan de toekomst. In dit document is geen voorstel voor de openbare verlichting opgenomen. Om recht te doen aan zowel de monumentale omgeving als de duurzaamheidsambities is hiervoor door de gemeente een lichtarchitect ingeschakeld. Deze levert seperaat een ontwerp voor de openbare verlichting aan. Dit wordt tezamen met het voorliggende ontwerp integraal aanbesteed en uitgevoerd. HOSPER mei 2014
3
investeren in verbinding tussen de binnenstad via Groenmarkt en Marspoortstraat naar de IJsselkade draagt bij aan wederzijdse vervolgbezoeken.
4
1
Opgave
De opgave en de doelstellingen komen voort uit de door de Raad en het College vastgestelde inrichtingsvisie voor de IJsselkade. Hierin is beschreven dat de herinrichting van de Groenmarkt en de Marspoortstraat een verbetering op moet leveren voor de verbinding tussen de binnenstad en de IJsselkade. Tezamen met de toekomstige herinrichting van de IJsselkade moet er zo meer ruimte ontstaan voor stedelijke recreatie en toerisme. Ook is beschreven dat een groter verblijfskarakter op de Groenmarkt nodig is om bewoners en toeristen de beweging naar de Groenmarkt en de IJsselkade te laten maken. Tevens wordt beschreven dat door juist bij de Wijnhuistoren parkeerplaatsen weg te halen de daar gevestigde horeca-zaken terrassen in de zon kunnen maken. Zo ontstaan aantrekkelijke terrassen aan de voet van de Wijnhuistoren. Vanaf de terrassen kan de bezoeker over de zichtlijn van de Marspoortstraat naar het groene IJssellandschap kijken en vice versa.
tegengestelde karakters binnenstad en IJsselkade versterken - zodat ze elkaar aantrekken!
Voor het ontwerp van de Groenmarkt geldt dus dat de verblijfsfunctie moet worden versterkt. Door de focus te leggen bij de Wijnhuistoren wordt deze zowel het letterlijke als het figuurlijke hoogtepunt van de Groenmarkt. Ook wordt aangesloten op het verblijfsgebied van de Houtmarkt en ontstaat een krachtige publiekstrekker. Echter, vele verkeersstudies hebben duidelijk gemaakt dat de parkeerfunctie en het verkeer komende uit Marspoortstraat en Lange Hofstraat wel mag verminderen, maar niet mag verdwijnen. Uit recente verkeersdebatten is wederom duidelijk geworden dat het verkeerssysteem in de binnenstad niet veranderd kan worden.
verblijven
P
parkeren
rol van de auto noodzakelijk - keuze voor verblijfsgebied benedenkade rivier en verblijfsgebied Wijnhuistoren
Opgave is dus om zowel verblijven als parkeren op een vanzelfsprekende wijze en met respect voor de historische omgeving mogelijk te maken.
5
historische zonering: groen: historische markt binnen de voormalige stadsmuur rood: 19e eeuwse stadsuitleg op de voormalige vestingwallen blauw: overgangszone aan de oostzijde van de Berkel (bron: Arcx rapportage nr 0854)
historische tekeningen van de Groenmarkt van J.de Beyer 1744: “stromende” pleinruimte met wijds zicht van Marspoort tot Wijnhuistoren
huidige situatie: versnippering en opdeling
6
2 Visie Met name door ingrepen na 1945 is de open ruimte van de Groenmarkt aangetast. In de huidige situatie domineren middenop de Groenmarkt de parkeervoorzieningen en een bomenrij van Kastanjes. Dit heeft ervoor gezorgd dat de Groenmarkt optisch in twee delen wordt gesplitst.
duidelijk onderscheid komt tussen de kasseien bestrating en een meer fijnzinnige bestrating langs de huizen. Voor de huizen is gedeeltelijk nog een grote diversiteit aan privé-stoepen aanwezig. Deze stoepen zijn individueel per perceel/ pand vormgegeven. Zij vormen vooruitgeschoven ‘basementen’ van de voorgevels.
Het is daarom belangrijk de herinrichting zo te ontwerpen dat de oorspronkelijke (visuele) breedte van de Groenmarkt wordt hersteld. Anders gezegd: de ruimte moet weer ‘van gevel tot gevel’ beleefd kunnen worden. Zo kan ook de zichtlijn van Marspoort naar Wijnhuistoren en vice versa beter worden beleefd. Hiervoor is het noodzakelijk dat het parkeren wordt verminderd en dat de bomen langs de gevels worden geplaatst. Ook is het belangrijk om het verkeer komende vanuit de Lange Hofstraat op een subtiele manier over de Groenmarkt te geleiden. Dit om versnippering en verrommeling van de Groenmarkt te voorkomen.
De overgang tussen Groenmarkt, Berkel en Marspoortstraat of anders gezegd: tussen ‘binnen’ en buiten’, ‘oud en nieuw’, ‘organisch’ en ‘planmatig’ moet worden versterkt door de positie van de verdwenen Marspoort sterker te markeren. Ten westen van deze verdwenen poort bevonden zich geen privéstoepen. In de negentiende eeuw is bij de aanleg van de Marspoortstraat ruimte gemaakt voor brede (openbare) trottoirs. Deze uniforme en doorlopende structuur accentueert de architectonische eenheid van dit stadsdeel langs de IJsselkade. Door te kiezen voor gebakken straatklinkers wordt dit negentiende eeuwse stadsdeel tot een eenheid gesmeed en wordt de overgang van de Berkel en verdwenen Marspoort naar de oude binnenstad sterker beleefd.
Voor de historische sfeer is het belangrijk de kasseien te hergebruiken. Daarom zal in tegenstelling tot de Houtmarkt, waar de kasseien zijn vervangen door strakke, granieten tegeltjes, op de Groenmarkt de historische kasseienvloer worden gehandhaafd en daar waar mogelijk worden uitgebreid. Uit functioneel oogpunt (beloopbaarheid door ouderen, kinderen, rollators en kinderwagens) worden de trottoirs niet uitgevoerd in kasseien, maar wordt er gebruik gemaakt van de goed beloopbare granieten tegeltjes zoals deze zijn toegepast op de trottoirs van de Berkelbrug.
De inrichting van de Marspoortstraat wordt erop gericht om onbelemmerd zicht te bieden op de overkant van de rivier (Kanonsdijk met de huizen van de Hoven). De relatie tussen de binnenstad, de rivier en De Hoven wordt op deze wijze hersteld.
Door op de Groenmarkt zowel kasseien als granieten tegeltjes toe te passen kan de overgang met de Houtmarkt harmonieus worden opgelost. Dit is belangrijk omdat de Groenmarkt, Houtmarkt en Zaadmarkt in de historie altijd een sterke ruimtelijke eenheid vertoonden. Inspelend op de cultuurhistorie van de Groenmarkt is het belangrijk dat er in detaillering en vormgeving van de natuurstenen verharding een
1. na de Marspoort begint Groenmarkt 2. “stromende” ruimte met wijds zicht van Marspoort tot Wijnhuistoren 3. ruimtelijk eenheid Groen-, Hout-, en Zaadmarkt
7
definitief ontwerp Groenmarkt met zichtbaar de overgang naar Marspoortstraat
8
3 Ontwerp Opgave is om op de Groenmarkt verblijven en parkeren op een vanzelfsprekende wijze en met respect voor de historische omgeving mogelijk te maken. Hiervoor zijn een aantal ontwerpmiddelen ingezet: Hergebruik van kasseien De vloer van de Groenmarkt wordt grotendeels herbestraat met de kasseien van de huidige Groenmarkt. Zo wordt het patina van de geschiedenis gecontinueerd en wordt de monumentale sfeer van de Groenmarkt versterkt. De ruwe kasseien worden toegepast daar waar de auto’s rijden en parkeren. Ter plekke van de nieuwe, zongerichte terrassen worden nieuwe kasseien gestraat. Deze worden aan de bovenzijde vlak gezaagd. Dit om voldoende loop- en zitcomfort voor het terrasgebruik te bieden. Trottoir van granieten tegeltjes De gehele kasseienvloer (verblijfs- èn parkeerdeel) wordt omsloten door een trottoir langs de gevels. Deze wordt bestraat met een vlak en goed beloopbaar granieten tegeltje. Het is het tegeltje, zoals dat al toegepast is op de trottoirs van de Berkelbrug. De vele voegen tussen de kleine tegeloppervlakken (14,5 x 20 cm) zorgen voor voldoende grip voor de voetgangers. Het kleine formaat leent zich ook om verfijnde aansluitingen te maken op de historische, van oorsprong private, stoepen. De overgang van trottoir naar de vloer van kasseien wordt gevormd door een natuurstenen band. Op die delen waar er direct naast de band wordt geparkeerd (dwarsparkeren), overbrugt de band een hoogteverschil van plusminus 12 cm. Dit hoogteverschil is noodzakelijk om te voorkomen dat de auto doorrolt en foutief parkeert op de trottoir- en terraszones. Zo worden voetgangers beschermd zonder dat er grote aantallen anti-parkeerpaaltjes moeten worden geplaatst. Historische stoepen De historische stoepen en kelderluiken, die horen bij de monumentale huizen, worden opgenomen in het ontwerp. Ook verdwenen
stoepen keren terug. Per pand zijn verschillende, karakteristieke stoepen ontworpen. Dit om recht te doen aan de historie van de pandspecifieke stoepen.
Ook accentueren de banden tezamen met de nieuwe bomen de gewelfde lengterichting van de Groenmarkt en de opbouw van de beide gevelwanden. Zo wordt de Groenmarkt een eenheid.
Groter verblijfsgebied Een groter verblijfskarakter is nodig om bewoners en toeristen de beweging naar de Groenmarkt en de IJsselkade te laten maken. Door juist bij de Wijnhuistoren parkeerplaatsen weg te halen kunnen de daar gevestigde horecazaken terrassen in de zon maken. Zo ontstaan aantrekkelijke terrassen. Vanaf de terrassen kan de bezoeker over de zichtlijn van de Marspoortstraat naar het groene IJssellandschap kijken en vice versa naar de Wijnhuistoren en de terrassen. Hiervoor wordt het aantal parkeerplaatsen verminderd tot 33 parkeerplaatsen. Hiervan zijn er 2 specifiek aangegeven en ontworpen als invalidenparkeerplaatsen.
Tevens vangen de banden de bestratingsrichtingen op, die steeds halfsteens en loodrecht op de historische gevel worden gestraat. Zo wordt de verharding constructief stevig opgesloten. Dit voorkomt het “weglopen” van de bestrating en het ontstaan van te brede, open voegen, die fietsers en voetgangers ten val zouden kunnen brengen. De natuurstenen banden zijn 40 cm breed en zijn een opgeruwde (geflamd t.b.v. antislip) versie van de natuurstenen banden, zoals die in de Lange Hofstraat zijn toegepast. Op het verblijfsdeel van de Groenmarkt ondersteunen de banden de zonering van de terrassen.
Zichtlijn Wijnhuistoren Omdat de huidige vijf Kastanjebomen niet alleen ziek zijn (3 bomen hebben Kastanjeziekte), maar ook de zichtlijn naar de Wijnhuistoren blokkeren en de huidige Groenmarkt in ruimtelijk opzicht tot 2 delen versmallen, is ervoor gekozen om deze bomen te vervangen. De nieuwe bomen krijgen een historisch verantwoorde plek langs de flanken van het plein. Voor het vijftal bomen is een sterke, sierlijke boomsoort gekozen: Gleditsia triacanthos “Skyline”. Deze soort wordt gekenmerkt door een zeer transparante kroon. Ten behoeve van een open zicht op de Wijnhuistoren mag er in de nieuwe situatie niet meer midden op het plein worden geparkeerd. Dit is alleen toegestaan in de flanken van de Groenmarkt. De inrichting is daarom zo ontworpen dat bezoekers zich daarvan bewust worden. Gekozen is voor chique natuurstenen banden (a-nivo gesteld, d.w.z. gelijk aan het omringende maaiveld), die de zone van de parkeerplaatsen belijnen. Dit om te voorkomen dat de gehele kasseienvloer toch wordt ingenomen door auto’s.
Accentuering Marspoort De overgang van Groenmarkt (oude stad) naar Marspoortstraat (negentiende-eeuwse stad) wordt geaccentueerd met ontwerpmiddelen. Ten eerste wordt de herinnering aan de Marspoort levend gehouden door de plattegrond in donkere basaltkeitjes (materiaal van de trottoirs van de Lange Hofstraat) te straten. Ten tweede wordt ter plekke van de Marspoort en de Berkelbrug de overgang van de middeleeuwse stad naar de negentiende-eeuwse stad geaccentueerd door een materiaalwisseling van natuursteen naar baksteen toe te passen. Marspoortstraat en IJsselkade De Marspoortstraat wordt in zijn geheel in bakstenen straatklinkers uitgevoerd. De overgang tussen de rijloper en stoep met parkeervakken wordt vormgegeven door een overrijdbare, laag gestelde natuurstenen band. In de toekomst wordt de inrichting van de bovenkade van de IJsselkade vrijwel hetzelfde uitgevoerd als de nieuwe inrichting van de Marspoortstraat.
9
Groenmarkt - verharding
bestrating
graniet 14.5 x 20 cm gezaagd alle zijden, voeg 1 cm
hergebruikt graniet ca. 14 x 20 cm gemengd met 14 x 14 cm voeg 1.5 cm
bestaande graniet Houtmarkt ca. 12 x 20/25 cm voeg 1 cm
bestaande gevelstoep Houtmarkt
10
hergebruikte granietkeien
nieuw Zweeds graniet 14 x 20 cm gezaagde bovenzijde voor verbetering begaanbaarheid t.p.v. terrassen
granietkeien huidig ca. 14 x 14 cm kleurbeeld grijs hergebruiken in mix
granietkeien huidig ca. 14 x 20 cm kleurbeeld rood hergebruiken in mix
granietkeien huidig ca. 14 x 20 cm kleurbeeld grijs hergebruiken in mix
evenwichtige mix van historische granietkeien ca. 14 x 20 cm (ook de granietkeien van 14x14 cm worden in de mix verwerkt) kleurbeeld rood/grijs/geel/lichtgrijs
aansluiten met 40 cm brede banden van Belgisch hardsteen op omgeving Wijnhuistoren banden opgeruwd (niet gefrijnd zoals op de foto, maar geflamd, zodat het niet weg slijt)
11
Groenmarkt - bomen
bomen
Gleditsia’s - triacanthos ‘Skyline’ hoogte max 12m, zeer licht /transparant, laat in blad (eind mei), herfstkleur geel (september) in grote maten aan te planten: maat 40-50 op kwekerij te selecteren op: doorgaande spil (stam)
rondom bomen boomroosters en boomkorven (RAL-kleur 7021 zwartgrijs gepoedercoat)
boomrooster 200 x 200 cm Rondello vierkant Samson Urban elements
12
Groenmarkt - banden en afwatering
banden en afwatering
Belgisch hardsteen banden 40 cm breed - opgeruwd t.b.v. anti-slip (geflamd)
aan noordzijde en in zuidzijde Groenmarkt (op plattegrond aangegeven) inscriptie Vuelta natuurstenen band: la salida de la Vuelta 2009 Zutphen I Holanda (p.s. het streepje duidt de startstreep aan)
inritbanden komende vanuit zijstraten: Barlheze, Waterstraat, terras Berkelhotel en vanuit het electriciteithuisje aan de Berkel: Belgisch hardsteen 60 cm diep en hoogteverschil +/- 10 cm opgeruwd t.b.v. anti-slip (geflamd)
voorkeur om banden met klein hoogteverschil (+/- 3 cm) toe te passen en dus geen inritbanden toe te passen naar zijstraten: Barlheze, Waterstraat, terras Berkelhotel en richting het electriciteithuisje aan de Berkel. Als in de technische uitwerking daartoe toch wordt besloten dan binnen de 40 cm band oplossen (zie foto): Belgisch hardsteen (geflamd)
13
203
Groenmarkt - doorsneden
DN 125
100
65
100
450
630
DN 125
690
150
80
60
165
Toebehoren in optie:
200
450
stelhulp kolken
molgoot kasseien: 1 strek kasseien + rij kasseien dwars gestraat passende straatkolk, rechte bovenkant type 2045 GP 2 S Struyk Verwo Aquaway profiel 2 - overgang Marspoortstraat / Groenmarkt (westzijde) - schaal 1 : 100
14
aanduiding parkeervak in de vorm van strek kasseien van zwart basalt (hierboven een referentiebeeld van kasseien bestaande uit zwart basalt) profiel 3 - Groenmarkt (westzijde) - schaal 1 : 100
15
profiel 4 - Groenmarkt (midden) - schaal 1 : 100
16
profiel 5 - Groenmarkt (oostzijde) - schaal 1 : 100
17
Groenmarkt - stoepen (herstel en verwijzing naar verdwenen historische stoepen)
stoepen
A
B
C
D1
nieuwe stoep: Belgisch hardsteen of graniet gezaagd, waalformaat in blokverband
nieuwe stoep: Belgisch hardsteen of graniet gezaagd, tegeltjes 12 x 12 cm
nieuwe stoep: Belgisch hardsteen of graniet gezaagd, waalformaat in elleboogverband
bestaande rijksmonumentale stoep: historische basaltlava tegels ca. 40 x 40 cm huisnr. 5/7/9 aanwezige kelderluiken ook handhaven
a-nivo met maaiveld
a-nivo met maaiveld
a-nivo met maaiveld
a-nivo met maaiveld
D2
bestaande rijksmonumentale stoep: Belgisch hardsteen band en historische basaltlava tegels ca. 40 x 40 cm huisnr. 26 aanwezige kelderluiken ook handhaven band met historische hoogteverschil met maaiveld
18
nr 5/7/9: monumentale stoep met basaltlava
nr 20: historische hoogteverschillen
nr 32: monumentale stoep met basaltlava
nr 22: nieuwe hardsteenplaat stoep
foto’s historische stoepen
E1
E2
bestaande stoep ‘t Rondje: Belgisch hardsteen gezaagd band 40 cm + tegel 15 cm x 60 cm patroon klezoorverband, richting haaks huisnr. 37/38/39
bestaande stoep ‘t Rondje: Belgisch hardsteen gezaagd band 40 cm + tegel 15 cm x 60 cm patroon klezoorverband, richting haaks huisnr. 36 herstraten
band a-nivo met maaiveld
band met historische hoogteverschil met maaiveld
F
G
nieuwe stoep: Belgisch hardsteen platen 100 cm x 80 cm breed
nieuwe stoep: Belgisch hardsteen platen 200 cm x 100 cm breed,
kerende, massieve platen i.v.m. historisch hoogteverschil met maaiveld
kerende, massieve platen i.v.m. historisch hoogteverschil met maaiveld
H
nieuwe stoep: hardstenen band 30 cm vlak ingevuld met granieten tegeltjes 10 cm x 10 cm kerende hardstenen band i.v.m. historisch hoogteverschil met maaiveld
19
stoepzone (a-nivo met overige verharding) noordzijde van de Groenmarkt (voor invulling van de stoep zie blz. 18-19)
voorbeelden van nieuwe hardstenen stoepen (a-nivo met overige verharding) o.a. in Deventer
20
stoepzone (hoogten en traptreden) zuidzijde van de Groenmarkt: in de huidige situatie zijn veel hoogteverschillen opgelost met standaard betonnen stoepbanden (recht en gebogen) en standaard betontegels
in de getekende, toekomstige situatie worden de hoogteverschillen opgelost door hardstenen traptreden met rechte hoeken (voor invulling van de stoep zie blz. 18-19)
voorbeelden van hardstenen traptreden met rechte hoeken in de technische uitwerking wordt besloten of t.b.v. anti-slip volstaan kan worden met geflamd hardsteen of dat er ook anti-slip randen ingeslepen moeten worden
21
Groenmarkt - functies
terrassen
N.B.
laden en lossen toegestaan op rijloper en centraal kasseienvlak
parkeren en objecten
22
markt (voorbeeld opstelling)
kermis (voorbeeld opstelling)
23
Groenmarkt - ondergrondse en bovengrondse infra Voor de ruimtelijke kwaliteit is het belangrijk dat er zo min mogelijk storende, bovengrondse objecten worden geplaatst. Ondegronds oplossen heeft daarom de voorkeur. De 2 bestaande putkasten (electra en/of water) worden verplaatst naar het noordelijk (nr. 25) en het zuidelijke trottoir (nr. 28). Het heeft de voorkeur om de deksels te vervangen door deksels met ingelegd graniet. Dit om zo min mogelijk op te vallen in het trottoir. Er komen 2 nieuwe putkasten (electra en/of water). Beiden worden in het zuidelijke trottoir (schaduwzijde) geplaatst. De eerste komt bij de voedselbank (nr. 16). De tweede wordt geplaatst richting Camelot (nr. 32, 34 of 36). Het heeft de voorkeur om beiden te voorzien van een deksel met ingelegd graniet. Advies is om contact op te nemen met de firma PUTkast om het geheel te laten engineren. Alles bij elkaar is het een behoorlijke hoeveelheid ondergronds te verwerken water en electra. De grote, bovengrondse gaskast (in huidige situatie in middenberm onder Kastanje) kan niet ondergronds worden geplaatst, maar is bovengronds in de nieuwe situatie zeer storend aanwezig (zowel ruimtelijk als functioneel). Het heeft de voorkeur deze te verplaatsen naar het steegje tussen het restaurant en de kapper. Daar kan deze uit het zicht tegen de blinde zijgevel van het restaurant worden geplaatst. Mocht dit om technische redenen niet kunnen dan is het een terugval optie om een aantal fiets-nietjes bij nr. 28 te laten vervallen. Zo ontstaat ruimte om daar de bovengrondse gaskast te plaatsen. De kast valt dan nog een beetje weg achter de geparkeerde auto’s. Het bestaande kleine kabelkastje in de huidige middenberm van de Groenmarkt kan worden verplaast naar de westgevel van de Wijnhuistoren. Daar staat nl. al een een klein kabel kastje. Ook halverwege de Groenmarkt noordzijde staat een klein kabelkastje.
De brievenbus wordt verplaatst naar de nieuwe boom in de schaduwzijde van de Groenmarkt (nr. 30). Daar komen ook fietsnietjes en een afvalbak. Onder de boom en in de schaduw zijn deze elementen het minst storend. De 2e en laatste afvalbak wordt geplaats op de kop van het steegje tussen het restaurant en de kapperszaak in. Zo staat deze afvalbak niet storend voor een monumentale gevel. Diverse bewoners en ondernemers hebben aangegeven dat de bewegwijzering van Groenmarkt naar IJsselkade mist. Om dit te verbeteren wordt er toeristische bewegwijzering geplaatst die verwijst naar IJsselkade en binnenstad t.p.v.: 1. de overgang van terrasdeel naar parkeerdeel (combineren met verkeersbord (verbodsbord om richting Houtmarkt te rijden - geen aparte verkeerspaal 2. de overgang van Marspoortstraat naar IJsselkade (zonzijde) Tot slot is het belangrijk om de nieuwe verbodsborden (parkeren in de vakken en verboden in te rijden) qua grootte en kleuren (in huidige situatie wordt bijvoorbeeld fluorescerend geel toegepast) te matigen qua vormgeving en qua aantal te beperken. Dit om beter aan te sluiten bij de historische omgeving.
bovengrondse objecten in de huidige situatie met o.a. grote gaskast
24
ondergrondse en bovengrondse infra
PUTkast onopvallend in bestrating verwerkt (i.p.v. bovengrondse kast wordt met een PUTkast water, electriciteit, etc ondergronds opgelost) - deksel bij voorkeur ingelegd met bestrating
toeristische bewegwijzering die verwijst naar IJsselkade en binnenstad: 1. op overgang van terrasdeel naar parkeerdeel (combineren met verkeersbord (verbodsbord om richting Houtmarkt te rijden) - geen aparte verkeerspaal 2. op de overgang van Marspoortstraat naar IJsselkade (zonzijde)
fietsnietje: Velopa Leon 120 cm zonder dwarsstang, RVS geborsteld afvalbak: Bammens Capitole RAL-kleur 7021 zwartgrijs gepoedercoat
ankerpunten voor marktkramen, markering terrassen, etc worden na aanleg van het plein ingefreesd in de bestrating.
25
Marspoort
huidige situatie gele bestrating met gedenksteen
contour invullen met zwarte basaltkeitjes 10 x 10 cm (materiaal dat ligt op stoepen Lange Hofstraat) + herplaatsing gedenksteen
26
ingepaste bestaande hardsteen tegel met tekst over oude Marspoort
graniet 14.5 x 20 cm gezaagd alle zijden, voeg 1 cm
graniet 14.5 x 20 cm gezaagd alle zijden, voeg 1 cm
graniet keitjes 14,5 x 20 cm gezaagd alle zijden, voeg 1 cm dikte 8 cm i.v.m. autobelasting
gebakken klinkers 200x65x80 mm mangaan kleur hergebruikt graniet kassei ca. 14 x 20 cm voeg 1.5 cm zwart basalt keitjes ca. 10 x 10 cm
graniet 14.5 x 20 cm gezaagd alle zijden, voeg 1 cm graniet 14.5 x 20 cm gezaagd alle zijden, voeg 1 cm
accentueren oude Marspoort
27
Berkel - getrapt talud
t.h.v. de Berkelbrug maakt een getrapt talud het water toegankelijk door: - toepassing van 5 betonnen Giverbo Giro-Parkbanden GZP 40x50 (bxh) - met geïntegreerde trapjes en betonnen steigerelementen (120 cm diep)
28
bestaand graniet aanvullen 14.5 x 20 cm gezaagd alle zijden, voeg 1 cm
getrapt talud bestaande uit: 5 betonnen Giverbo Giro-Parkbanden GZP 40x50 (bxh) met geïntegreerde trapjes en onderaan betonnen steigerelementen (120 cm diep)
29
Marspoortstraat
30
203 DN 125
100
65
100
450
630
DN 125
690
150
80
60
165
Toebehoren in optie:
200
450
stelhulp kolken
molgoot straatbaksteen: 3 strekken dikformaat passende straatkolk, rechte bovenkant type 2045 GP 2 S Struyk Verwo Aquaway
donkerbruine mangaankleurige klinkers voor rijweg, trottoir en parkeerplaats en banden direct langs rijloper
rechte band 30 cm breed in Marspoorstraat - Belgisch hardsteen opgeruwd (geflamd) - laag gesteld (+/- 7 cm) verloopstukken naar lager gestelde band (+/- 3 cm) overrijdbaar voor auto t.b.v. parkeervakken (bij contour Marspoort wordt de overgang opgelost van banden 30 cm Marspoortstraat naar banden Groenmarkt/Houtmarkt/Lange Hofstraat 40 cm)
profiel 1 - Marspoortstraat - schaal 1:100
31
4 Vervolg Na vaststelling van dit Definitief Ontwerp wordt allereerst het voorstel voor de verlichting verwerkt. Voor dit voorstel is een lichtarchitect aangetrokken. Doel is om zo goed mogelijk rekening te houden met de monumentale omgeving en de duurzaamheidswensen. Voor het functioneren van de openbare ruimte is het belangrijk dat de trottoirs zoveel mogelijk vrij blijven, de vormgeving van de armaturen zo min mogelijk de aandacht trekt, en in de avond de monumentale gevels meespelen in het verlichtingsbeeld. In de fase van de technische uitwerking worden de uitvoeringsonderdelen voorbereidt. O.a. een degelijke onderbouw wordt uitgewerkt. De onderbouw is van groot belang voor de kwaliteit van het natuursteen straatwerk. Het gaat dan bijvoorbeeld om het materiaal van de fundering. En wat voor type straatlaag er wordt toegepast. Voor natuursteen is het bijvoorbeeld goed om een fijne split te gebruiken of desnoods brekerzand, maar zeker geen straatzand toe te passen. Als afwerking is het goed om de voegen in te wateren. De voegen komen zo goed vol te zitten en er zal zo na verdichten een ‘constructie’ tussen de opsluitingen ontstaan. De verharding komt zoals ze dat zeggen ‘op spanning’ te staan. M.a.w. een goed opgespannen verharding kan (bijna) niet verzakken. De technische uitwerking is een belangrijke fase, die invloed heeft op de kwaliteit van de uitvoering. Hierna komt de fase van de aanbesteding (na de zomer). Dan is het belangrijk om naar de juiste bedrijven en personen te zoeken (voor specifiek straatwerk van natuursteen zijn speciale stratenmakers nodig). Tijdens het aanbestedingstraject kunnen de gevraagde, uitgevoerde referentieprojecten wellicht worden gekoppeld aan de personen die het referentiewerk daadwerkelijk hebben uitgevoerd, en kan er als eis worden gesteld dat bij een eventuele gunning zij ook het werk gaan maken. Tot slot is het belangrijk dat alle betrokkenen als een team samenwerken om het voorliggende ontwerp de hoogst mogelijke uitvoeringskwaliteit te geven.
32
Colofon Opdrachtgever: Gemeente Zutphen Mirjam Jebbink
Ontwerp: HOSPER Kinderhuissingel 1d 2000 CE Haarlem tel. +31 (0)23 5317060 www.hosper.nl Ronald Bron Marike Oudijk Mark van Rijnberk Femke Peters
HOSPER, 2014 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande toestemming van HOSPER. Voor de gebruikte beelden in dit document die niet afkomstig zijn van HOSPER heeft het bureau getracht alle rechthebbende op copyright van gebruikte beelden te achterhalen. HOSPER verontschuldigt zich bij een ieder die zij in dit verband niet heeft kunnen bereiken om betreffende beelden van de juiste bronvermelding te voorzien.
33
34