Groei Eurozone Financieel systeem

Crisis Groei Eurozone Financieel systeem US dollar vs. Euro Aandelen Overheidsobligaties

Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

1

Remedies Crisis Eerste stap Herkenning en erkenning van de oorzaken

Ontkenning


2

Centrale banken Banken Academia Media

Zelfde opinie !


3

Hoge verwachtingen groei en welvaart vs. Lage aanpassings- en inspanningsbereidheid Zwakke groeimotoren

Spanning


4

Aanpak spanning

Meer geldcreatie Meer krediet Groter budgetdeficit Hoop op manna uit de hemel


5

Krediet en welvaartstaat voorbij een kritische drempel Groei Potentiële groei


6

Totale Schuld VSA in tri USD


7

Ratio Totale niet-fin. schuld/BBP VSA, Japan, Europa (G-3)

toename 2001

220%

2007

245%

+25 p.p.

2012

285%

+40 p.p.


8

Welvaartstaat Uitholling eigen verantwoordelijkheid


9

Sociale welvaartsuitkeringen 2011-2012 (%BBP)

Frankrijk EU 21 OESO 34 Japan VSA Australië

32% 24% 20% 20% 18% 18%


10

Intolerantie voor kleine crisissen

Huidige grote crisis vb. 1987, 1991-94, 1997-98, millennium bom, 2000-2001, 2007-2008…

Uitzwetingsproces onvermijdelijk Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

11

Asymmetrie in fiscale en monetaire politiek

nefast voor LT groei


12

Uitzwetingsproces

Na “boom” altijd “bust”

Ofwel vroeger: kleinere pijn Ofwel later: grotere pijn


13

Crisis door teveel krediet en teveel schuld Hoe bestrijden ? Met meer krediet en meer schuld

? Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

14

Super debt cycle Schulden Kredietverlening Activaprijzen

kritisch omslagpunt Schulden Kredietverlening Activaprijzen


15

Deleveraging: VS , eurozone

Publieke sector Financiële sector Niet-fin. privésector: gezinnen Niet-fin. privésector: ondernemingen


16

De onvermijdelijke “deleveraging” Hoe ? 1. Terugbetaling 2.Bankroet 3. Omzetten van schulden in aandelen 4.Inflatie


17

Inflatie als oplossing

• Economisch onverantwoord • Moreel verwerpelijk • A-sociaal • Hoe afremmen ? • Penalizeren van sparen • Vlucht in niet-productieve assets ten koste van investeringen Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

18

Aandelen Instrument van monetaire politiek ?

via Vermogenseffecten (Consumptie) Groei op gang trekken

De wereld op zijn kop !


19

Ongerijmde asymmetrie

Als aandelen stijgen: “de markt weet het best” Als de aandelen dalen: Greenspan put, Bernanke put, Draghi put


20

Toveren Witte konijnen uit zwarte hoeden Macro-engineering Fed: QE1, QE2, QE3, OT, … ECB: SMP, LTRO, OMT, … Placebo’s met nadelige LT effecten Tirannie van de KT


21

“Monetaire politiek zal uiterst accommoderend blijven zolang de werkloosheid niet onder 6% duikt, en inflatie niet boven 2,5% “ (dec. 2012)

“De euro redden tegen eender welke kost” (juni 2012) “Monetaire politiek uiterst accommoderend houden voor zolang nodig” (midden 2013)

“De policy rate zal laag blijven tot werkloosheid valt tot 7%” (sept. 2013)


22

“Dual mandate” FED

Inflatiebestrijding Werkgelegenheidsbevordering

? Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

23

“Oplossingen” “Macro-engineering” vs Structurele hervormingen Welvaartstaat Werking arbeidsmarkt Werking goederen- en dienstenmarkten Temperen groeiverwachtingen


24

Crisisbestrijding

1. Slag incasseren, herstructureren en aanpassen 2. Aanmodderen: pleisters allerhande 3. “Taper” van monetarie politiek “Taper” van fiscale politiek Graduele herstructurering arbeids-, goederen- en dienstenmarkten


25

Crisis over ?


26

Laatste 100 jaar gemiddelde reële jaarlijkse BBP groei

VS

• 3% (sedert 1790: 3,8%) verdubbeling in 23 jaar

UK

• 2,5% verdubbeling in 28 jaar

Europa

• 2 à 3% Vb. 2%, verdubbeling in 35 jaar


27

Voorspellingen Reëel BBP % groei j-o-j Range H/L

Gemiddelde

2013

2014

2013

2014

1,5/1,8

2,4/3,2

1,6

2,7

Eurozone

-0,8/-0,1

0,4/1,3

-0,5

0,9

Duitsland

0,2/0,6

1,1/2,1

0,5

1,6

Frankrijk

-0,4/0,2

0,3/1,1

-0,1

0,7

België

-0,4/0,1

0,5/1,2

-0,1

0,9

Nederland

-1,3/-0,9

0/0,8

-1,2

0,4

1,1/2,0

1,3/2,2

1,4

1,7

VSA

Zwitserland

The Economist, sept. 2013 Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

28

Groei BBP VSA 2010 2011 2012

telkens ± 2%

Voorspellingen Fed juni 2013 2013: 2,45% 2014: 3,25% Gemiddelde overschatting Fed 2,1 p.p.


29

Volgende 10 à 15 jaar

Lage tot zeer lage groei Uitzwetingsproces Deleveraging Schulden Activaprijzen Demografie Productiviteitsgroei Deficitbeheersing EM geen ontkoppeling Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

30

Nieuw en uniek sedert WOII

Zowel ”Developed markets” als ”Emerging markets” Lagere groei


31

VS en europa Zwakke groeimotoren

Consumptie Investeringen Overheidsfinanciën Lange-termijnrente Exporten Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

32

Geen doel op zich Middel tot doel


33

Ingebakken tweeslachtigheid Duitsland vóór de euro •Stabiele internationaal-gerespecteerde munt •Lage inflatie •Nationale consensus monetair en fiscaal beleid •Onafhankelijke centrale bank

Andere landen vóór de euro •Depreciërende munten • Hogere inflatie •Geen consensus •Politieke centrale banken

Oplossing: eurobonds ? Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

34

Eurozone 2007-2017

Reële per capita GDP groei Duitsland Frankrijk Griekenland Italië Spanje Portugal

10% 0% -18% -9% -6% -3%

IMF Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

35

Euro crisis

“Beste” oplossing Exits (devaluaties) Schuldherschikkingen Kleinere eurozone

Opbreken euro Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

36

Financieel systeem Te groot Inherent instabiel Banken “too big to fail” “Shadow” financiële sector Ondergekapitaliseerde banken

Institutionele omkadering Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

37

$ zou kunnen appreciëren in de langere termijn

Relatief sterkere groei VSA vs. Meer accommoderende monetaire politiek VSA Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

38

Aandelen

Sentiment hoog

Fundamentals laag


39

Aandelen Nieuwe absolute records terwijl

Ratio: Bruto Investeringen/BBP VSA Eurozone

1999 20% 21%


2012 16% 18%

40

Aandelen MSCI wereldindex Vanaf midden 2012 +30% Terwijl de opbrengsten per aandeel (zowel de ex-post als de voorspelde)

zijdelings evolueerden Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

41

Aandelen

Nog in de “not yet” fase Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

42

Overheidsobligaties

De LT nominale rente streeft naar de nominale BBP groeivoet Evolutie nom. BBP groei:

VSA: Eurozone: Wereld:


43

Overheidsobligaties vs. aandelen 1981-2012 VSA: 25-j zero-coupon staatsobligatie elk jaar “rolled over” jaarlijks

voor de S&P 500

19,4%

11,7%

1981-2011 LT VS T paper jaarlijks voor de S&P500

11,5% 10,8%


44

Groei zwak Inflatie laag Aandelen op termijn naar beneden Overheidsobligaties van topkwaliteit beter (of minder zwak) dan aandelen Frank Boll, ECOFIS NV/SA, okt. 2013

45

Het “kalkoen” probleem (“the turkey problem”)


46

Groei Eurozone Financieel systeem

Recommend Documents