Grinzen ferlizze Littenseradiel ûnderweis nei 2018
Ynlieding It kolleezjeprogramma 2014 – 2018 is basearre op it koalysjeakkoart dat Sam en FNP sletten ha. Ek al is it in programma fan it kolleezje, wy binne tige benijd nei it oardiel fan de gemeenteried. Foar de ried is it kolleezjeprogramma in ynstrument dat helpe kin by it ynfoljen fan de kontrolearjende taak. De praktyk leart, dat koalysjeakkoarden en kolleezjeprogramma’s gjin riedsperioade lang aktueel bliuwe. Wy lizze dan ek de klam op de fleksibiliteit fan it akkoart. Wy stelle út it oer in jier as twa yntegraal tsjin it ljocht te hâlden om te sjen wat der realisearre is, wat noch dien wurde moat, wat troch de tiid ynhelle is en wat der nij bij komt. Fansels wurdt de gemeenteried hjir goed by behelle, dy hat it lêste wurd. Fanwege de lêsberheid folgje de haadstikken fan it kolleezjeprogramma de yndieling yn programma’s fan de begrutting. It neidiel dêrfan is, dat it yntegrale karakter fan tal fan ûnderwerpen wat ûnderbeljochte bliuwt. Dat jildt yn it bysûnder foar twa téma’s. Oan de iene kant kriget de gemeente der in protte sosjale taken by fan it ryk. Dy saneamde desintralisaasjes yn it sosjale domein wurde no taret en yn 2015 en 2016 ynfierd. Oan de oare kant is dêr fansels de gemeentlike weryndieling op 1 jannewaris 2018. Beide sille de kommende jierren de toan sette, mar binne ek net los te sjen fan elkoar en ek net fan feroaringen dy’t har mear algemien yn de mienskip foardogge. Hoe’t dat gean sil, kin net allegearre yn’t foar betocht wurde. It komt derop oan, dat wy tige alert binne op dy ûntwikkelingen en der op ‘e tiid op ynspylje. Dêrnjonken wolle wy net, dat ús ynwenners it gefoel krije dat alles minder wurdt. Wy sjogge it as ús taak de positive skaaimerken fan ús gemeente, lykas it mienskipsgefoel dat tal fan minsken stimulearret ta it dwaan fan frijwilligerswurk en it behâld fan foarsjenningen en fasiliteiten dy’t in mearwearde betsjutte foar it wenjen yn ús doarpen, in kâns te jaan yn de feroarjende bestjoerlike ferhâldingen. Dat wy al in protte ûnderfining ha yn it oparbeidzjen mei ús takomstige fúzjepartners en it provinsjaal bestjoer is dêrby in grut foardiel. Wy geane de nije riedsperioade fol fertrouwen yn. Dat komt mei troch de konstruktive opstelling fan de gemeenteried. Wy sille der alles oan dwaan om derfoar te soargjen, dat dat sa bliuwt.
It kolleezje fan boargemaster en wethâlders fan Littenseradiel.
1
Programma 1:
Sociale voorzieningen
Het programma Sociale voorzieningen omvat de subsidiëring van welzijnsinstellingen, de bevordering van zelfredzaamheid en de maatschappelijke participatie, het op weg helpen van inwoners naar werk, zorg voor een adequaat voorzieningenniveau, het bestrijden van armoede en het verstrekken van bijstand en maatschappelijke diensten. De drie decentralisaties in het sociale domein betekenen een aanzienlijke uitbreiding van het gemeentelijke taakgebied. Wat willen we bereiken? • Een herkenbare en goed bereikbare toegang tot de maatschappelijke ondersteuning • Continuïteit in zorg en in kwaliteit van de zorg • Maximale benutting van vrijwillige inzet en informele zorg • Faciliteren van initiatieven op het terrein van het sociaal domein vanuit de mienskip • Aandacht voor en een grotere rol van vrijwilligers en mantelzorgers • Participatie van iedereen • Een actieve armoedebestrijding • Evaluatie ketenbeleid • Instandhouding bestaande dorpshuizen/mfc’s
Sociaal domein Wat doen we al In 2013 is de visie Naar een veerkrachtig sociaal domein vastgesteld, in 2014 gevolgd door de Koersnota Veerkracht in het sociale domein. Op dit moment wordt op basis van deze beide stukken volop gewerkt aan de vormgeving van de nieuwe sociale infrastructuur. Onze gemeente kent een groot aantal voorzieningen. Er is op dit moment een minimabeleid. Hieraan wordt op verschillende manieren bekendheid gegeven (Op ‘e Skille, folders, gemeentelijke website en de door de cliëntenraad WWB in samenwerking met Súdwest-Fryslân en Littenseradiel uitgegeven kanseninformatiebrief). Door middel van het project Pastiel worden de belangen en wensen van de werkgevers goed in beeld gebracht, zodat werkzoekenden eerder slagen op de arbeidsmarkt. Wat gaan we doen Samen met de gemeente Súdwest-Fryslân werken we aan de vorming van gebiedsteams als toegang tot de ondersteuning en wordt de inkoop van zorgproducten voorbereid. Er komt een eigen gebiedsteam voor onze gemeente, afgestemd op de problematiek van Littenseradiel, dat verbindingen weet te leggen met de informele zorg in welke vorm ook. De visie en de koersnota zijn inmiddels uitgewerkt in een beleidsplan Sociaal Domein. Dit plan zal na de inspraakprocedure in augustus / september / begin november ter vaststelling aan de raad worden aangeboden. Het beleidsplan is een beleidskader voor de integrale uitvoering van de Jeugdwet, Wmo, Participatiewet en Wet passend Onderwijs. Het plan regelt de toegang van onze inwoners tot de benodigde zorg / ondersteuning en de wijze waarop we uitvoering willen geven aan de nieuwe wetten; het concreet inhoud en vorm geven aan de transities en transformaties. De regelgeving - in de vorm van verordeningen en nadere (beleids)regels - voor de nieuwe taken van de gemeente in het sociaal domein wordt nu ook voorbereid en met het beleidsplan ter vaststelling aan de raad aangeboden. We onderzoeken op welke wijze vrijwilligers en mantelzorgers het best ondersteund / gefaciliteerd kunnen worden en waaraan – voor waar het gaat om het sociaal domein - in de dorpen verder behoefte bestaat. We geven vorm aan deze ondersteuning en we faciliteren en stimuleren initiatieven ter versterking van de eigen kracht van het sociale netwerk. Opbouw vanuit de mienskip is essentieel. Met een integrale aanpak en vernieuwing van het zorgaanbod willen we het gebruik van de al aanwezige voorzieningen vergroten.
2
De informatievoorziening m.b.t. de regelingen op het terrein van het minimabeleid worden voortgezet. De maatregelen moeten passen binnen het beleid(splan) t.a.v. het sociaal domein. Daarnaast zal worden ingezet op preventie als actieve vorm van armoedebestrijding. Op basis van de resultaten van het project Pastiel zal worden bekeken of het project Toeleiden van mensen naar de arbeidsmarkt kan worden voortgezet en zo ja in welke vorm. Voor de uitwerking van het beleidsplan sociaal domein wordt voor onze gemeente een plan van aanpak opgesteld.
Jongerenwerk Wat doen we al Er was een ketenbeleid, waarbij een beperkt aantal keten onder voorwaarden gedoogd werd. In onze gemeente is een jongerenwerkster actief. Haar ondersteuning eindigt in 2014. Wat gaan we doen In het nieuwe ketenbeleid wordt opgetreden tegen misstanden en de drank- en horecawet gehandhaafd. Het nieuwe beleid impliceert sluiting van de bestaande keten. Onderzocht wordt hoe het jongerenwerk na 2014 binnen het Sociaal Domein vorm moet krijgen.
Ouderenwerk Wat doen we al Met enige regelmaat vindt er overleg plaats met het Seniorenplatform Littenseradiel. Het platform ontvangt jaarlijks een bijdrage van de gemeente voor de organisatie van cursussen en voorlichtingsmiddagen. Wat gaan we doen De ontgroening, oftewel de daling van het aantal jonge mensen en de stijging van het aantal 65plussers, zal een zwaarder beslag leggen op zowel professionele ondersteuning als mantelzorg. Lokale initiatieven voor de ondersteuning van mantelzorgers zullen worden gestimuleerd in het kader van de drie decentralisaties. Het overleg en de subsidiëring worden voortgezet.
Dorpshuizen Wat doen we al De dorpshuizen in onze gemeente verkeren in een goede staat. De gemeente heeft tot nu toe bijgedragen in de kosten van uitbreiding en renovatie. Ook ontvangen de dorpshuizen jaarlijks een bijdrage in de kosten van onderhoud. Wat gaan we doen Dit beleid wordt de komende jaren voortgezet. Met de gemeentelijke bijdragen stimuleren wij de dorpshuizen om zelf ook verantwoordelijkheid voor het onderhoud te nemen.
3
Programma 2:
Cultuur, sport en recreatie
Het programma Cultuur, sport en recreatie omvat het initiëren en instandhouden van voorzieningen op de gebieden van kunst, cultuur en sport. Wat willen we bereiken? • Instandhouding bestaande voorzieningenniveau • Vergroting sportdeelname • Stimuleren en faciliteren van initiatieven op cultureel terrein • Ruime aandacht voor kunst en cultuur(-educatie)
Cultuur Wat doen we al De afgelopen tijd hebben verschillende organisaties met steun van de gemeente gezamenlijk initiatieven ontwikkeld met als doel leerlingen in het basisonderwijs in aanraking te laten komen met kunst en cultuur. Het bruist in onze gemeente van de culturele activiteiten, variërend van het Iepenloftspul in Jorwert en het Berne Iepenloftspul in Easterwierrum tot de Keunstrûte en talloze lokale activiteiten op het gebied van muziek en toneel. Wat gaan we doen De gemeentelijke ondersteuning bij de totstandkoming van deze activiteiten zal zoveel mogelijk worden voortgezet. De gemeente speelt in het cultuurbeleid een faciliterende rol. Daar waar nodig – en mogelijk ondersteunt de gemeente activiteiten, organisatorisch en financieel. Waar mogelijk wordt aangesloten bij initiatieven in het kader van Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa 2018. Speciale aandacht verdient de Rely Jorritsmapriis voor verhalen en gedichten in de Friese taal. De prijs wordt bekostigd uit een particulier legaat, de gemeente Littenseradiel is verantwoordelijk voor de organisatie en de uitreiking. Wij oriënteren ons op de toekomst van deze prijs, in verband met de komende herindeling.
Bibliotheek Wat doen we al Stichting Bibliotheken Mar en Fean verzorgt het bibliotheekwerk in onze gemeente. Hieronder vallen de vaste vestiging in Wommels en de Lytse Bybs in acht dorpen in onze gemeente Wat gaan we doen Zorgen voor de instandhouding van bibliotheekvoorzieningen in de gemeente, rekening houdend met de nieuwe ontwikkelingen.
Muziek-, dans- en theateronderwijs Wat doen we al Stichting Ritmyk verzorgt het cultureel onderwijs in drie gemeenten waaronder Littenseradiel. Met Ritmyk zijn afspraken gemaakt over de wijze waarop. Wat gaan we doen In overleg met de verenigingen bepalen wij wat Ritmyk de komende jaren op dit terrein gaat doen.
4
Sport Wat doen we al Littenseradiel telt tal van sportvoorzieningen, zowel voor binnen- als buitensport. Van deze voorzieningen wordt veel gebruik gemaakt. Op 1 april jl. is de buurtsportcoach in onze gemeente met zijn werkzaamheden gestart. Basis hiervoor vormt het Uitvoeringsplan Buurtsportcoach Littenseradiel 2014-2017. Wat gaan we doen Het voorzieningenniveau wordt zoveel mogelijk in stand gehouden. We gaan aan de slag met het Uitvoeringsplan Buurtsportcoach. Wij zoeken financiële middelen om in Easterein een kunstgrasveld te realiseren, waarvan ook anderen gebruik kunnen maken.
5
Programma 3:
Onderwijs en kinderopvang
Het programma Onderwijs en kinderopvang omvat de zorg voor de onderwijshuisvesting, het ontwikkelen van lokaal onderwijsbeleid en het stimuleren van persoonlijke ontwikkeling binnen diverse doelgroepen. Wat willen we bereiken? • Goed onderwijs • Samenwerking peuterspeelzalen, kinderopvang en basisscholen • Stimuleren drietalige scholen
Vroeg- en Voorschoolse Educatie (VVE) Wat doen we al Er vindt overleg plaats met peuterspeelzalen, kinderopvang en primair onderwijs over de invulling van de wettelijke taken. Wat gaan we doen De gemeente heeft als wettelijke taak om de doelgroep voor VVE te bepalen. Dit gebeurt in overleg met de betrokken partijen. Het overleg met deze partijen wordt voortgezet. Het overleg heeft ook als doel de samenwerking tussen partijen te bevorderen. Nauwe samenwerking zorgt voor een warme overdracht en meer betrokkenheid.
Peuterspeelzalen en kinderopvang Wat doen we al De gemeente heeft het peuterspeelzaalwerk ondergebracht bij de Stichting Welzijn Middelsee. De gemeente subsidieert het tweetalige peuterspeelzaalwerk. Er is toezicht en handhaving op de kwaliteit van kinderopvang. Wat gaan we doen In samenspraak met o.a. de Stichting Welzijn Middelsee wordt ingezet op het stimuleren van de ontwikkeling van jonge kinderen. Dit in samenwerking met kinderopvang en primair onderwijs. Kijken naar mogelijkheden voor samenwerking om knelpunten binnen inspectie-eisen, locaties en overdracht naar het basisonderwijs te verminderen.
Basisonderwijs Wat doen we al Onderhoudstoestand basisscholen wordt op niveau gehouden. Na 1 januari 2015 blijft de gemeente verantwoordelijk voor nieuwbouw, uitbreiding, constructiefouten en herstel van schade aan schoolgebouwen. Taak van de gemeente is de zorg voor goede huisvesting en de ondersteuning van zorgleerlingen en de onderwijskwaliteit. Wat gaan we doen Op 1 januari 2015 wordt de verantwoordelijkheid voor het buitenkantonderhoud en de aanpassing van schoolgebouwen overgeheveld van gemeente naar schoolbesturen. De gevolgen hiervan, zowel in financiële zin als wat dit voor de gebouwen betekent, zullen in kaart worden gebracht. Vervolgens zal worden ingespeeld op de nieuwe situatie. Het overleg daarover met de schoolbesturen wordt voortgezet. De ondersteuning van zorgleerlingen is één van de onderwerpen die is opgenomen in de Lokale Educatieve Agenda. Als zodanig brengen wij de ondersteuning ter sprake in ons reguliere overleg met schoolbesturen en andere partners. De totstandkoming van drietalige scholen wordt gestimuleerd.
6
Programma 4:
Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting
Het programma Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting omvat stedenbouwkundige advisering, ontwikkeling van de dorpskommen en het buitengebied, de realisatie van bouwlocaties en het ontwikkelen van volkshuisvestingsbeleid. Wat willen we bereiken? • Het behouden en versterken van de kwaliteit van het landschap. De fysieke leefomgeving en het aangezicht van onze dorpen behouden en versterken • De gemeenschapszin en lokale kracht van bewoners benutten om de leefbaarheid en de vitaliteit van de dorpen te behouden en te versterken • Huisvesting bieden aan alle doelgroepen. De bevolking van Littenseradiel moet huisvesting hebben die past bij de eigen gezinssituatie. Jongeren moeten in een betaalbare woning (huur of koop) in Littenseradiel kunnen wonen. Alleenstaanden moeten in staat zijn een woning te hebben of te betrekken, passend bij de financiële situatie. Gezinnen moet de mogelijkheid worden geboden te blijven wonen, dan wel te verhuizen naar een meer passende situatie. Ouderen moeten de mogelijkheid hebben in de eigen huidige woonomgeving te blijven wonen, waarbij zowel de woning, als de voorzieningen, als de zorg op maat zijn. Speciale aandachtsgroepen, zoals verblijfsgerechtigden, kunnen in deze gemeente wonen, waarbij er voldoende aandacht is voor integratie • Alle bestemmingsplannen zijn en blijven actueel
Kwaliteit van het landschap Wat doen we al Inzet op behoud en versterken van de kwaliteit van het landschap wordt geregeld via de bestemmingsplannen. Wat gaan we doen De Welstandsnota en beeldkwaliteitsplannen als toetsingskaders hanteren voor de bebouwde omgeving, de ruimtelijke kwaliteit en waardevolle landschapselementen. De welstandsnota gaan we ook gebruiken als kader voor de aanpak van verloederde panden. Een lijst van historisch waardevolle panden samenstellen zodat verwaarlozing en afbraak hiervan kan worden voorkomen. Verdere uitwerking wordt gegeven aan de vastgestelde Structuurvisie van mei 2012. Per themahoofdstuk worden projecten nader uitgewerkt en vastgesteld op welke termijn deze kunnen worden gerealiseerd. Op basis van de ruimtelijke kwaliteit van Littenseradiel worden geen clusters van windmolens in onze gemeente toegestaan. Het college onderzoekt andere mogelijkheden voor het opwekken van duurzame energie.
Leefbaarheid Wat doen we al Actief zoeken naar subsidiemogelijkheden om de leefbaarheid in stand te houden of te vergroten. Wat gaan we doen Door een integrale aanpak (bestemmingsplannen, beeldkwaliteitsplannen, welstandsnota en dorpsvisies) willen we de leefbaarheid van het platteland bevorderen. We faciliteren en ondersteunen daarbij initiatieven uit en voor de Mienskip en combineren mogelijkheden en financiële middelen om tot het gewenste resultaat te komen.
7
Wonen Wat doen we al De inbreng van Dorpsbelangen en dorpsvisies wordt meegenomen in concrete wooninitiatieven of -plannen. Daar waar nodig wordt de woningbehoefte gepeild, bijvoorbeeld door een enquête. Duurzaamheidslening verstrekken. Verkoop gemeentelijke vrije kavels. Wat gaan we doen Actualisatie van de woonvisie voor de periode 2015-2018. Bij het opstellen van de woonvisie worden de bevolking, de woningcorporatie(s), de zorginstellingen en de provincie betrokken. In samenspraak met dorpsbelang Winsum willen we komen tot een oplossing of invulling van de driehoek en de overige woningbouw in Winsum. Invulling geven aan de locatie Seerp van Galamawei in Mantgum met woningbouw, met respect voor de bijzondere omliggende bebouwde omgeving. Heldere afspraken worden gemaakt met de woningcorporatie en de zorginstellingen over wonen en voorzieningen in het kader van wonen, welzijn en zorg. Indien nodig en mogelijk worden bestemmingsplannen (vooral buitengebied) aangepast om meer mogelijkheden te bieden voor wonen met zorg. De voorraad vrije woon- en bedrijfskavels beter voor het voetlicht brengen om zo de verkoop te bevorderen.
Bestemmingsplannen Wat doen we al Actualiseren bestemmingsplannen. Wat gaan we doen Actueel houden van de bestemmingsplannen. Het ontwikkelen van het bestemmingsplan buitengebied heeft daarbij prioriteit. In de Maitiidsnota is een groot aantal wensen opgenomen. Daarvan wordt een prioriteitenlijst samengesteld, waarvoor naar financiële middelen wordt gezocht om deze te realiseren in de jaren 2015 t/m 2017.
8
Programma 5:
Natuur en milieu
Het programma Natuur en milieu omvat de zorg voor het openbaar groen en het natuur- en milieubeheer. Wat willen we bereiken? • De groene ruimte wordt duurzaam beheerd • Regenwater wordt zoveel mogelijk direct op het oppervlaktewater geloosd
Milieuaspecten Wat doen we al De gemeente beschikt over een bodemkwaliteitskaart en een bodembeheerplan. Dit vormt het kader voor de bescherming van de bodem. Wat gaan we doen Voor het behoud van de kwaliteit van de bodem binnen de gemeente investeren we in het toezicht bij grondverzet door de grond-, weg- en waterbouwbedrijven. Door wijzigingen in de geluidsregelgeving moet er een geluidskaart voor de gemeente komen. Om te beschikken over de benodigde invoergegevens, moeten we de verkeersbewegingen op de gemeentelijke wegen beter in kaart brengen.
Duurzaamheid Wat doen we al Om het treffen van energiebesparende maatregelen te stimuleren, biedt de gemeente vanaf 2010 de Duurzaamheidslening aan. Jaarlijks wordt er aandacht gegeven aan het thema lichtvervuiling. Wat gaan we doen De komende jaren wordt de voorlichting over duurzaamheid verder opgepakt. Duurzaamheid is een ruim begrip dat verschillende aandachtsvelden omvat, zoals energiebesparing en duurzaam inkopen, die er op gericht zijn om klimaatverandering tegen te gaan en de milieubelasting van het dagelijks leven zo klein mogelijk te houden dan wel neutraal te maken. We stimuleren de oprichting van lokale duurzaamheidscoöperaties met een startsubsidie vanuit de Stadsregio Leeuwarden. Het gebruik van zonnepanelen wordt gestimuleerd.
Openbaar groen Wat doen we al Wij hebben geprobeerd het onderhoud van het groen bij de dorpsbelangen onder te brengen. Dit is tot nu toe alleen gelukt in Reahûs. Verder is via Op ‘e Skille meerdere malen aandacht geschonken aan de overdracht (verkoop of in gebruik geven) van openbaar groen direct grenzend aan woonhuispercelen. Wat gaan we doen Bovenstaande mogelijkheden opnieuw onder de aandacht brengen.
Bomen/beplanting Wat doen we al De gemeente heeft een bomenverordening, waarin waardevolle bomen staan beschreven. In de praktijk blijkt de verordening niet aan de verwachtingen te voldoen. Wat gaan we doen Het bestaande beleid zal in 2015 worden geëvalueerd en bijgesteld. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de groenstructuur.
9
Ecologisch bermbeheer Wat doen we al De bermen langs het fietspad De Swette zijn ingezaaid met een bloemrijk gewas. Wat gaan we doen Ook op andere plaatsen wordt ecologisch bermbeheer toegepast. Vooruitlopend op het nieuwe bermbeheerplan wordt bij wijze van proef het gemaaide gras van de tussenberm Easterwierrum-Weidum afgevoerd. Dit is bedoeld om de toplaag te verschralen, waardoor bloemen en kruiden meer kans krijgen. Afhankelijk van de resultaten zal dit op meer plaatsen gebeuren.
10
Programma 6:
Openbare gezondheid
Algemene gezondheidszorg Wat doen we al De gemeente participeert in de Veiligheidsregio, waarin alle Friese gemeenten dit taakgebied hebben ondergebracht. In samenwerking met de Veiligheidsregio en andere instellingen geven we invulling aan lokaal gezondheidsbeleid. Wat gaan we doen De gemeente zet de bovenstaande lijn door en werkt samen met anderen aan het stimuleren van een gezonde levensstijl (o.a. door de inzet van de buurtsportcoach).
Afvalstoffenheffing Wat doen we al? De tariefstelling van de afvalstoffenheffing is gebaseerd op een 100%-dekking. Wat gaan we doen? In de afgelopen jaren waren de inkomsten uit de afvalstoffenheffing hoger dan de uitgaven. Hierdoor is langzamerhand een voorziening ontstaan. In de komende drie jaren zal de tariefstelling zodanig worden aangepast dat de voorziening naar een acceptabel niveau wordt terug gebracht.
Riolering Wat doen we al Van het geldende Gemeentelijk RioleringsPlan van 2010 t/m 2014 zullen eind 2014 de daarin beschreven acties zijn uitgevoerd. Wat gaan we doen Eind 2014 zal er een nieuwe GRP worden aangeboden voor de jaren tot de herindeling. Daarin spelen de consequenties van de door het Rijk opgelegde verlaging, c.q. mindere stijging van de rioolheffing een belangrijke rol. Hierover zijn afspraken gemaakt in het Fries Bestuursakkoord Waterketen. Eén van de onderdelen hiervan is een verlaging van de vervangingsinvestering. Voor de vervangingsinvesteringen is tot nog toe rekening gehouden met het openbreken van de betreffende straten en een volledige vervanging van de betonbuizen. Nieuwe technische oplossingen maken het mogelijk om het riool niet meer te vervangen, maar te ‘relinen’. Dat wil zeggen dat in het bestaande riool een kunststof kous wordt aangebracht.
11
Programma 7:
Openbare orde en veiligheid
Wat willen we bereiken? • Een veilige gemeente (objectieve veiligheid) en inwoners die zich veilig voelen (subjectieve veiligheid) • De politie-inzet is jaarlijks toegesneden op de vijf veiligheidsvelden uit de notitie Integrale veiligheid (Veilige woon- en leefomgeving, bedrijvigheid en veiligheid, jeugd en veiligheid, fysieke veiligheid, integriteit en veiligheid) • Een goede, adequate brandweerzorg en rampenbestrijding (crisisbeheersing)
Politie, veilige omgeving Wat doen we al Op 27 mei 2013 heeft de raad de notitie Integraal veiligheidsbeleid Gemeente Littenseradiel 2013-2017 vastgesteld. Aan de lokale prioriteiten van de raad en de regionaal vastgestelde prioriteiten wordt uitvoering gegeven. Wat gaan we doen Samen met de politie Noord-Nederland en de gemeenten Súdwest-Fryslân en de Friese Meren zetten we in 2014 een inbraakpreventiecampagne op.
Rampenbestrijding (crisisbeheersing) Wat doen we al De gemeente doet actief mee aan de Veiligheidsregio Fryslân, samen met de andere Friese gemeenten, Brandweer Fryslân, GGD Fryslân en andere partners. Medewerkers van de gemeente worden regelmatig geschoold en er wordt samen met de medewerkers van de andere gemeenten in ons district geoefend. Wat gaan we doen Opleiden van medewerkers. De gemeente werkt mee aan het efficiënter inrichten van de regionale crisisbeheersing.
12
Buurtagent Wat doen we al De buurtagent houdt een keer in de week spreekuur in het gemeentehuis. In overleg met ambtenaar IVZ wordt bepaald welke zaken in de gemeente (extra) aandacht behoeven. Wat gaan we doen De gemeente voert de regierol op het gebied van openbare orde en veiligheid. Er is regelmatig overleg tussen de ambtenaar IVZ en de buurtagent.
Brandweer Wat doen we al Sinds 1 januari 2014 hebben we in Fryslân een regionale brandweer, genaamd Brandweer Fryslân. De regionale brandweer is onderdeel van de Veiligheidsregio Fryslân. De brandweer geeft uitvoering aan de hoofdprocessen van de veiligheidsketen: pro-actie, preventie, preparatie, repressie, nazorg en bedrijfsvoering. De gemeente kent twee brandweerkorpsen, in Wommels en in Mantgum. Wat gaan we doen Ook nu de brandweer onderdeel is geworden van de Veiligheidsregio vinden wij het contact met onze twee korpsen van groot belang.
Handhavingsbeleid Wat doen we al De gemeente heeft een handhavingsbeleid. Wat gaan we doen Het vastgestelde handhavingsbeleid voldoet goed. We blijven alert op overbodige regelgeving.
13
Programma 8:
Verkeer en vervoer
Het programma Verkeer en vervoer omvat de aanleg en het onderhoud van wegen en straten, de openbare verlichting, de zorg voor de verkeersveiligheid en voor een bereikbaar openbaar vervoer en het parkeren in de kernen. Wat willen we bereiken? • Het scheppen van de juiste randvoorwaarden zodat verkeersdeelnemers zich op een veilige manier door de gemeente kunnen bewegen • Dorpen moeten met het openbaar vervoer bereikbaar zijn • Aantrekkelijke routes voor fietsers en wandelaars
Verkeer en wegen Wat doen we al We geven uitvoering aan het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoersplan, het GVVP, waarbij verkeersveiligheid een kernwoord is. De wegen worden op een adequaat niveau onderhouden. Het onderhoudswerk van de bestrating wordt gecombineerd met wensen uit de dorpen over verkeersveiligheid. Wat gaan we doen We streven naar herkenbare en verkeersveilige dorpsentrees, met prioriteit in Wommels bij de Van Sminialeane/Swingoerd en de Hottingawei. We realiseren 60 km/uur zones, conform het GVVP. We onderhouden de gemeentelijke infrastructuur op een aanvaardbaar niveau.
Openbaar vervoer Wat doen we al Inzetten op behoud van de huidige lijnen. Wat gaan we doen Wij lossen het parkeerprobleem en de overlast bij het station in Mantgum structureel op door uitbreiding van de parkeermogelijkheden. We geven uitvoering aan het onderdeel van de Structuurvisie waarin gepleit wordt voor het beter benutten van mogelijkheden om openbaar vervoer en andere soorten van vervoer beter op elkaar aan te sluiten, zoals park en ride.
Openbare verlichting Wat doen we al De gemeenteraad heeft in 2013 gekozen voor een uitwerking van het laagste scenario. Dit scenario voorziet in een vervanging/aanpassing van een beperkt aantal lichtmasten per jaar. Wat gaan we doen In 2014 wilden we een uitvoeringsplan maken op grond van het door de gemeenteraad gekozen scenario “Laag”. Hiermee is tot nog toe gewacht omdat er zich de mogelijkheid voordeed om gezamenlijk met de Noordwestgemeenten bij de provincie een plan voor subsidie in te dienen. Dit om te komen tot vervanging van armaturen met LED-licht plus een vermindering van het aantal lichtmasten. Hiermee zou er wel uitvoering gegeven kunnen worden aan de speerpunten in het genoemde scenario duurzaamheid en donker. Halverwege 2014 is gebleken dat dit plan niet past binnen de provinciale doelstellingen. Daarom is nu besloten dat plan in te dienen bij het Waddenfonds bij de tender die vanaf 1 september 2014 start.
14
Programma 9:
Economische structuur
Het programma Economische structuur omvat het bevorderen van een evenwichtige pluriforme economische structuur en werkgelegenheid. Wat • • • •
willen we bereiken? Een zo laag mogelijk werkloosheidscijfer Het stimuleren van economische activiteiten die het karakter van de gemeente versterken Uitbreiding en schaalvergroting in de landbouw is mogelijk mits zij niet ten koste gaan van het landschap of het landschap versterken Versterking van de toeristische en recreatieve sector
Economie Wat doen we al Het inrichten van bedrijfsterreinen met direct beschikbare kavels. Verkoop van kavels. Bedrijven behorend tot het midden- en kleinbedrijf in Littenseradiel zo veel mogelijk betrekken bij aanbestedingen conform het aanbestedingsbeleid. Wat gaan we doen In overleg met ondernemersverenigingen verkennen we de mogelijkheden om de bestaande bedrijfsterreinen in te vullen. We brengen beschikbare kavels actief onder de aandacht. Gezien de nog beschikbare kavels en de huidige economische situatie leggen we geen nieuwe bedrijfsterreinen aan. Om een andere bestemming van leegstaande bedrijfspanden en boerderijen ruimtelijk mogelijk te maken streven we naar meer flexibiliteit in onze bestemmingsplannen, te beginnen met het ontwerp-bestemmingsplan buitengebied. Wij denken daarbij bijvoorbeeld aan zorg en kleine detailhandel. Wij ondersteunen en faciliteren de ontwikkeling van coöperaties op het gebied van bijvoorbeeld energie en zorg.
Toerisme en recreatie Wat doen we al Investeren in de fysieke recreatieve infrastructuur, zoals in fietspaden en vaarroutes. Actief zoeken naar subsidiemogelijkheden. Wat gaan we doen Er komt een plan van aanpak voor stimulering van recreatie en toerisme. Wij nemen actief deel in de nieuwe Regiomarketingorganisatie. Wij willen bijdragen aan het versterken van het profiel van de Greidhoeke in de recreatieve markt, maar dat kan niet zonder de medewerking van de ondernemers in ons gebied. Vooral zij hebben baat bij de ontwikkeling van toeristische routes en arrangementen. In het verlengde daarvan ligt het benutten van de kansen die Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa 2018 biedt. In het verband van de Stadsregio gaan wij door met het verbeteren van wandel- en fietsvoorzieningen en het stimuleren van het gebruik van het in 2014 geopende wandelknooppuntennetwerk van de Stadsregio.
Landbouw en natuur Wat doen we al Het gemeentelijk beleid vastleggen in bestemmingsplannen, met name in het nieuwe (ontwerp) bestemmingsplan buitengebied. Bij uitbreiding en verzoeken voor bouwvlakvergroting is grondgebondenheid een uitgangspunt. Geen intensieve veehouderij.
15
Wat gaan we doen Alle uitbreidingen boven de 1,5 hectare bouwvlak worden getoetst met de Nije Pleats-methode. Hierbij gaat het om maatwerk en landschappelijke inpassing. Wij zoeken naar mogelijkheden, bijvoorbeeld in het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied, om het weidevogelbeheer te stimuleren. Over deze kansen gaan we in gesprek met de standsorganisaties. De in 2009 opgerichte coöperatieve natuurbeheerorganisatie Baarderadeel is een voorbeeld van hoe het kan in onze gemeente. De schaalvergroting van de landbouw zorgt er ook voor dat een deel van de kleinschalige agrarische bebouwing haar functie verliest. In het bestemmingsplan buitengebied wordt daarom ruimte geboden om andere functies, zoals wonen, werken, recreatie en/of zorg toe te staan. Zo worden karakteristieke gebouwen behouden en wordt het mogelijk dat het buitengebied een diversiteit aan functies blijft herbergen die elkaar versterken. Nieuwe functies moeten wel passen in het omliggende landschap, waarbij bijvoorbeeld gelet wordt op lichtreclame en aanpassingen aan de agrarische gebouwen. Hierbij zijn de welstandsnota en het beeldkwaliteitsplan buitengebied het toetsingskader.
Bereikbaarheid Wat doen we al Wij ondersteunen het initiatief van vijf dorpen om met steun van de provincie glasvezel aan te leggen. Wat gaan we doen Binnen de financiële mogelijkheden willen we andere initiatieven om te komen tot het aanleggen van snel internet / glasvezel in het zogenaamde witte gebied stimuleren.
16
Programma 10:
Bestuur
Het programma Bestuur omvat de versterking van de relatie tussen bestuur en burger, onder meer door de verbetering van de dienstverlening, door open en proactieve communicatie met de inwoners en het scheppen van ruimte voor zelfregulering door burgers en hun organisaties. Ook het functioneren van de gemeentelijke organisatie en de ondersteuning van raad en college kunnen hiertoe worden gerekend. Wat willen we bereiken? • Een bestuur dat toegankelijk is voor inwoners, bedrijven en instellingen • Een snelle, duidelijke, vakkundige en klantvriendelijke dienstverlening • Ruimte in de regelgeving - waar het kan - voor de inwoners, hun initiatieven en hun organisaties
Herindeling Wat doen we al In de afgelopen collegeperiode heeft de discussie over de toekomst van Littenseradiel een definitieve wending richting herindeling genomen. De gemeenteraad heeft zich in juni 2013 in meerderheid daar voor uitgesproken. Ter voorbereiding heeft het college geïnvesteerd in een intensief inspraakproces van 23 avonden met betrekking tot de herindeling. Daarnaast is in de gemeenteraad het vergadermodel Voorst ingevoerd, dat een grotere rol toekent aan de inwoners en maatschappelijke partijen bij de voorbereiding van besluiten door de gemeenteraad. Wat gaan we doen Het college richt zich op het handhaven van kwaliteit van organisatie en bestuur tijdens de herindelingsvoorbereiding. Daarbij is van belang dat datgene wat specifiek is voor Littenseradiel voortdurend onder de aandacht wordt gebracht. Hoge prioriteit heeft verder de toekomst van de individuele medewerkers en het plaatsingsproces richting ontvangende gemeenten.
Relatie met de burger Wat doen we al De gemeente maakte in de afgelopen periode voor het eerst gebruik van sociale media om de inwoners te bereiken (en andersom!). Twitter, Facebook en soortgelijke nieuwe media zijn niet meer weg te denken. Wat gaan we doen Mede in opdracht van de gemeenteraad bij het besluit over de herindeling van 2013 zal het college een belangrijk punt maken van de goede relatie tussen de inwoners en hun toekomstige gemeenten in de voorbereiding van de herindeling. Het college hecht aan verdere betrokkenheid van de inwoners bij de voorbereiding van de herindeling.
Burgerinitiatief Wat doen we al In de afgelopen periode hebben inwoners van onze gemeente initiatieven genomen waarbij ondersteuning van de gemeente gewenst of noodzakelijk was. Voorbeelden zijn het initiatief voor de aanleg van glasvezel in de dorpen Hinnaard, Itens, Rien, Lytsewierrum en Hidaard en initiatieven op het gebied van energiecoöperaties. Wat gaan we doen Het al ruimschoots aanwezige eigen initiatief van de burgers in onze gemeente moet verder gestimuleerd worden.
17
Samenwerken Wat doen we al De gemeente heeft in de afgelopen jaren een aanzienlijke verandering doorgemaakt in de samenwerkingsrelaties met andere gemeenten en maatschappelijke partijen. Dit was het rechtstreekse gevolg van schaalvergroting in onze omgeving, niet alleen van gemeenten, maar ook van onder meer politie, brandweer, de veiligheidsregio, fusies van woningcorporaties en zorginstellingen. Tendens was een toenemende ongelijkwaardigheid in die samenwerking, waardoor de invloed van onze gemeente op een aantal terreinen onmiskenbaar is afgenomen. Wat gaan we doen Het streven naar strategische samenwerkingspartners maakt plaats voor de voorbereiding van de herindeling. Zolang de gemeente nog bestaat, zal ook geïnvesteerd moeten worden in de continuering van bestaande samenwerkingsverbanden. Daarbij moet speciaal op de sterk gewijzigde samenwerking in het sociaal domein en de ICT gelet worden. Op alle gebieden krijgt samenwerking met de aanstaande herindelingspartners voorrang boven eventuele andere samenwerkingsverbanden.
Transparantie Wat doen we al De gemeente staat voor openbaarheid, openheid, ambtelijke en bestuurlijke integriteit. Wat gaan we doen Het integriteitsbeleid wordt gecontinueerd. Ambtenaren en bestuur richten zich op een proactieve communicatie met de bevolking.
Dienstverlening burgers Wat doen we al De kwaliteit van de dienstverlening aan de inwoners wordt periodiek gemeten op basis waarvan verbeteringen worden doorgevoerd. De dienstverlening moet snel, efficiënt en betrouwbaar zijn. De afgelopen jaren is verbetering van de dienstverlening bijna een permanent onderwerp van aandacht geweest. Wat gaan we doen Het rijk stelt eisen aan de modernisering van de gemeentelijke dienstverlening, waaraan uiteraard ook Littenseradiel moet voldoen. Littenseradiel wil toegroeien naar een op maat van onze gemeente gesneden KlantenContactCentrum (KCC).
Deregulering Wat doen we al Waar nodig en mogelijk zijn in de afgelopen collegeperiode regels vereenvoudigd of afgeschaft. Wat gaan we doen Werkelijk overbodige regels moeten worden afgeschaft; verder moet gelet worden op de kwaliteit van de regels, niet per sé op het afschaffen ervan. Deregulering is als simpele doelstelling achterhaald. Het afschaffen van regels wordt door inwoners vaak verwelkomd voor de eigen situatie, maar soms niet voor die van de buren. Het kappen van een perceel met oude vruchtbomen en de sloop van enkele zeer oude boerderijen in onze gemeente - alles geheel of grotendeels binnen de regels - hebben de andere kant van weinig regels laten zien.
18
Belastingen Wat doen we al? Voor de heffingen wordt er gestreefd naar een 100%-dekking. De belastingen worden verhoogd overeenkomstig de loon- en prijsstijgingen. Wat gaan we doen? In de komende jaren streven wij ernaar het totaal van de huidige belastingdruk alleen aan te passen aan de reguliere loon- en prijsstijgingen.
Organisatie gemeentehuis Wat doen we al In de ambtelijke organisatie is een begin gemaakt met de voorbereiding van de interne en externe mobiliteit en het beter passend maken van werkaanbod en werkvraag. Ter voorbereiding op de herindeling is de organisatievisie in 2014 aangepast. De visie wordt gevolgd door een intensief trainingsprogramma. Het gebruik van het Fries in de organisatie wordt gestimuleerd door cursussen en door het gebruik van het Fries in het formele en informele schriftelijke verkeer. Ook bij selectie en werving van personeel speelt kennis van het Fries een belangrijke rol. Wat gaan we doen Het bevorderen van mobiliteit brengt ook het risico van te grote discontinuïteit en kennisverlies mee. Tijdelijke problemen moeten zo veel mogelijk worden opgelost door middelen uit de herindelingsuitkering. Onmiskenbaar neemt de druk op de organisatie in de laatste jaren voor de herindeling fors toe. Het gebruik van het Fries wordt verder gestimuleerd, zowel binnen als buiten de organisatie.
19
