Gordon Parks: Renaissance Man of Civil Rights activist?

Gordon  Parks:  Renaissance  Man  of  Civil   Rights  activist?  

           

De  rol  van  ras  in  het  werk  van  Gordon  Parks   Toine  van  der  Lingen    

                              Scriptie  Taal-­‐  en  Cultuurstudies   Hoofdrichting:  Moderne  Kunst,  Cultuur  en  Geschiedenis   Toine  van  der  Lingen   3672980   Begeleider:  Rutger  van  der  Hoeven   Universiteit  Utrecht                

Inhoudsopgave         Inleiding:  _____________________________________________________________________  3-­‐  6   Hoofdstuk  1:  _________________________________________________________________  7  -­‐  8   Hoofdstuk  2:  _________________________________________________________________  9  -­‐  24   Hoofdstuk  3:  _________________________________________________________________25  -­‐  26   Hoofdstuk  4:  _________________________________________________________________27  -­‐  35   Conclusie:  ____________________________________________________________________36  -­‐  37   Bibliografie:__________________________________________________________________38  -­‐  41                                              

 

2  

Inleiding     Gordon  Parks  was  one  of  the  seminal  figures  of  twentieth  century  photography.  A   humanitarian  with  a  deep  commitment  to  social  justice,  he  left  behind  a  body  of  work  that   documents  many  of  the  most  important  aspects  of  American  culture  from  the  early  1940s   up  until  his  death  in  2006,  with  a  focus  on  race  relation,  poverty,  Civil  Rights,  and  urban   life.1  –  Dr.  Henry  Louis  Gates       Bovenstaande  woorden  zijn  opgeschreven  door  Henry  Louis  Gates,  directeur  van  het   W.E.B  Du  Bois  Research  Center  for  African  American  Research  aan  de  universiteit  van   Harvard.  Gates  noemt  Gordon  Parks  de  belangrijkste  zwarte  fotograaf  in  de  geschiedenis   van  fotojournalistiek.  De  redenen  om  iets  dergelijks  te  stellen  zijn  talrijk:  Parks  was  de   eerste  Afro  Amerikaan  die  als  fotojournalist  en  schrijver  voor  Life  Magazine  werkte2;  hij   was  de  eerste  zwarte  regisseur  van  een  grote  Hollywood-­‐  productie3;  en  is  houder  van   meer  dan  20  eredoctoraten.4     Toen  Parks  in  2006  overleed,  wijdden  veel  kranten  en  tijdschriften  een   necrologie  aan  hem.  In  de  necrologieën  gingen  de  auteurs  voornamelijk  in  op  de   veelzijdigheid  en  de  artistieke  waarde  van  Parks’  oeuvre.  De  sociale  waarde  en  de  rol   van  ras  in  zijn  werken  werden  nauwelijks  besproken.  Parks    werd  voornamelijk   afgeschilderd  als  een  renaissance  man,  die  uitblonk  met  zijn  vele  artistieke  talenten.5     Tijdens  verschillende  exposities  in  2012  ter  ere  van  Parks’  geboorte  een  eeuw   daarvoor,  werd  juist  de  nadruk  gelegd  op  het  raciaal  activisme  van  zijn  werk.  In   samenwerking  met  de  door  Parks  zelf  opgerichte  Gordon  Parks  Foundation,   organiseerden  galerieën  in  verschillende  steden  exposities  ter  ere  van  zijn  fotografie-­‐   oeuvre.  Bij  al  deze  tentoonstellingen  lag  de  nadruk  sterk  op  Parks’  werken  waarin  ras   een  grote  rol  speelt.  In  de  beschrijvingen  van  de  exposities  werd  Parks  voornamelijk  als                                                                                                                   1  The  Gordon  Parks  Foundation.  "Biography."  Accessed  August  3,  2014.   http://www.gordonparksfoundation.org/biography/.   2  The  Gordon  Parks  Foundation.  "Biography."  Accessed  August  3,  2014.   http://www.gordonparksfoundation.org/biography/.   3  Estrin,  J.,  A  gift  to  New  York  from  Gordon  Parks,  17  mei  2012   4  Bevestigd  in  onder  andere:  http://www.gordonparksfoundation.org/biography/,      Milton  Moskowitz    ‘Gordon  Parks:  A  man  for  all  seasons’,  The  Journal  of  Blacks  in  Higher  Education,  No.  40   (Summer,  2003),  pp.  102-­‐104,  David  Peck,  ‘American  Ethnic  Writers’,  p.  899.,  A  diploma  at  last  for  Gordon   Parks.  By:  Boyd,  Herb,  New  York  Amsterdam  News,  00287121,  7/24/2003,  Vol.  94,  Issue  30.   5  David  Peck,  American  Ethnic  Writers,  p.  869,  Milton  Moskowitz    ‘Gordon  Parks:  A  man  for  all  seasons’,   The  Journal  of  Blacks  in  Higher  Education,  No.  40  (Summer,  2003),  pp.  102-­‐104  

 

3  

iemand  die  streed  voor  de  Civil  Rights  Movement  neergezet.6  Parks  werd  getypeerd  als   “A  documentarian  and  resolute  advocate  for  the  civil  rights  movement,  Parks’s   photographs  bore  witness  to  the  collective  efforts  of  Black  public  figures,  politicians,  and   ordinary  Americans  for  civil  rights.”7  Het  feit  dat  Parks  naast  foto’s  ook  nog  films   maakte,  poëzie  schreef  en  muziek  componeerde,  wordt  in  de  meeste  beschrijvingen   slechts  kort  aangekaart.8  Zodoende  dragen  deze  tentoonstellingen  bij  aan  het  collectieve   geheugen  waarin  Parks  wordt  herinnerd  door  zijn  werk  over  racisme,  armoede  en   rassen-­‐  relaties.      

Er  is  dus  een  duidelijke  tegenstelling  aanwezig  in  hoe  Parks  vlak  na  zijn  dood  

(2006)  en  op  zijn  100e  verjaardag  (2012)  wordt  herinnerd.  Het  lijkt  hierbij  alsof  een   bespreking  van  Parks’  complete  oeuvre  enerzijds  en  een  bespreking  van  Parks’  ras   gerelateerde  werken  anderzijds  elkaar  uitsluiten.        

In  de  huidige  collectieve  herinnering  wordt  Parks  voornamelijk  met  de  Civil  

Rights  Movement  in  verband  gebracht.  Dit  lijkt  echter  vooral  te  komen  door  de  foto’s  die   Parks  voor  Life  Magazine  tussen  1948  en  1971  maakte.9  Over  de  rol  van  ras  in  de  rest   van  Parks’  werken  wordt  zowel  in  de  necrologieën  als  de  expositiebeschrijvingen  niet   gesproken.  In  deze  scriptie  wordt  die  rol  van  ras  in  de  rest  van  Parks’  oeuvre   onderzocht.  De  hoofdvraag  luidt:  ‘Wat  is  de  rol  van  ras  in  de  werken  die  Gordon  Parks   tussen  1948  en  1971  maakte?  Er  is  specifiek  voor  deze  periode  gekozen  omdat  Parks   tussen  1948  en  1971  niet  alleen  voor  Life  Magazine  werkte,  maar  ook  alle  werken   maakte  waarnaar  werd  gerefereerd  in  alle  necrologieën  en  expositiebeschrijvingen.10   Daarnaast  is  belangrijk  om  op  te  merken  dat  in  deze  periode  de  Civil  Rights  Movement  en   daarna  de  Black  Power  Movement  opbloeiden  in  Amerika.  Vanaf  de  jaren  ’50  zetten   verschillende  burgerrechtenactivisten  zich  in  tegen  discriminerende  regels  in   Amerika.11  In  de  jaren  ’60  resulteerde  het  collectieve  protest  tegen  racisme  uiteindelijk                                                                                                                   6  http://www.icp.org/museum/exhibitions/gordon-­‐parks-­‐100-­‐years,  http://moadsf.org/exhibits/?id=36.   Ook  de  andere  artikelen  benoemen  Parks  toewijding  aan  de  civil  rights  movement  en  zijn  gevecht  tegen   armoede  en  geweld  in  de  Amerikaanse  getto’s.     7  Museum  of  the  African  Diaspora.  "Museum  of  the  African  Diaspora  ::  Exhibits."  Accessed  August  3,  2014.   http://moadsf.org/exhibits/?id=36.   8  In  de  artikelen  van  onder  andere  de  Navo  Scotia  Bank  en  The  Museum  of  African  Diaspora  wordt  in  de   eerste  of  laatste  alinea  een  korte  notie  gemaakt  van  Parks’  brede  oeuvre.  In  de  artikelen  van  the  New   Orleans  Museum  of  Art  en  the  International  center  of  Photography    wordt  het  nergens  genoemd.     9  Parks  werkte  tussen  1948  en  1971  voor  Life  Magazine.   10  In  geen  enkele  necrologie  of  expositiebeschrijving  wordt  werk  van  Parks  genoemd  dat  hij  voor  1948  of   na  1971  maakte.   11  Chong,  Dennis.  Collective  Action  and  the  Civil  Rights  Movement.  Chicago:  University  of  Chicago  Press,   1991.  P.  102.  

 

4  

in  de  Civil  Rights  Act  of  1964.12  In  de  late  jaren  ’60  en  begin  jaren  ’70  ontstond  de  Black   Power  Movement.  In  plaats  van  integratie  en  gelijkheid  lag  bij  deze  beweging  de  nadruk   op  zwarte  trots  en  zelfbeschikking  voor  zwarten.13  Deze  ontwikkelingen  worden  bij  het   beantwoorden  van  de  deelvragen  betrokken  om  te  bepalen  in  hoeverre  Parks  hierdoor   werd  beïnvloed.  Om  de  hoofdvraag  te  beantwoorden  worden  eerst  drie  deelvragen   behandeld.  Deze  vragen  worden  voorafgegaan  door  een  korte  biografie  van  Parks,   waarin  duidelijk  wordt  gemaakt  waarom  ras  een  belangrijk  en  persoonlijk  onderwerp   was  voor  Parks.      

Voor  het  beantwoorden  van  de  eerste  deelvraag  wordt  gekeken  naar  de  foto’s  die  

Parks  heeft  gemaakt  en  de  artikelen  die  hij  heeft  geschreven  voor  Life  Magazine.  Er   wordt  eerst  gekeken  in  hoeveel  foto’s  en  artikelen  ras  überhaupt  een  rol  speelt.  Daarna   wordt  bepaald  wat  die  rol  precies  is.  Dit  wordt  ten  eerste  gedaan  aan  de  hand  van  een   eigen  analyse  van  de  foto’s  en  een  analyse  van  de  context  waarin  ze  zijn  geplaatst.  De   artikelen  die  de  foto’s  begeleiden  zijn  worden  dus  samen  met  de  beelden  geanalyseerd.   Vervolgens  wordt  er  literatuuronderzoek  gedaan:  er  wordt  nagegaan  wat  Parks  over   zijn  eigen  werk  zegt  en  wat  academici  erover  zeggen.      

Voor  het  beantwoorden  van  de  tweede  deelvraag  wordt  gekeken  naar    de  

dichtbundels  van  Parks.  In  deze  bundels  worden  er  gedichten  samen  met  foto’s   gepresenteerd.  Hier  wordt  ook  gekeken  in  hoeveel  gedichten  en  foto’s  ras  een  rol  speelt.   Daarna  wordt  bepaald  wat  die  rol  precies  is.  Dit  wordt  bepaald  aan  de  hand  van  een   eigen  analyse  van  de  gedichten  en  foto’s.  Er  is  voor  een  dergelijke  analyse  gekozen   omdat  er  geen  secundaire  literatuur  beschikbaar  is  over  deze  dichtbundels.    

Voor  het  beantwoorden  van  de  derde  deelvraag  wordt  gekeken  naar  twee  films  

die  Gordon  Parks  tussen  1948  en  1971  maakte.  Parks  heeft  meerdere  films  gemaakt,   maar  de  twee  onderzochte  films  maakte  hij  voor  grote  Hollywoodmaatschappijen,   waardoor  een  ze  groter  publiek  hebben  gekregen  dan  zijn  andere  films  en  meer  in  het   collectieve  geheugen  liggen.14  Daarnaast  is  er  juist  naar  deze  twee  films  veel  secundair  

                                                                                                                12  Chong,  Dennis.  Collective  Action  and  the  Civil  Rights  Movement.  Chicago:  University  of  Chicago  Press,   1991.  P.  193.   13  Scott,  Joseph  W.  The  Black  Revolts:  Racial  Stratification  in  the  U.S.A.  :  the  Politics  of  Estate,  Caste,  and   Class  in  the  American  Society.  Cambridge,  Mass:  Schenkman  Pub.  Co,  1976.  P.  91.   14  IMDB.  "Gordon  Parks  -­‐  Biography."  IMDb.  Accessed  August  16,  2014.   http://www.imdb.com/name/nm0662953/bio?ref_=nm_ov_bio_sm.  Shaft  was  een  groot  commerciëel   success,  The  Learning  Tree  is  zelfs  in  het  National  Film  Registry  of  all  Time  opgenomen.    

 

5  

onderzoek  gedaan.  Daarom  is  het  interessant  om  de  rol  van  ras  in  deze  twee  films  te   onderzoeken.  Deze  rol  wordt  bepaald  aan  de  hand  van  een  eigen  analyse  van  de  films  in   combinatie  met  secundaire  literatuur  over  de  films.  Er  zal  gekeken  worden  naar  de   manier  waarop  de  verhaallijn  en  beelden  boodschappen  over  ras  aan  het  publiek   overbrengen.     Omdat  in  deze  scriptie  de  rol  van  ras  wordt  onderzocht,  zal  er  niet  diep  worden   ingegaan  op  de  werken  waarin  ras  duidelijk  geen  rol  speelt.  Werken  zoals  portretten   van  filmsterren  en  verslagen  van  theaterstukken  zullen  meegenomen  worden  in  de   analyse  van  Parks  oeuvre  in  het  algemeen.  Ze  zullen  echter  niet  uitgebreid  individueel   behandeld  worden.  Uiteindelijk  zal  door  een  gecombineerde  analyse  van  de  raciale   boodschap  in  Parks’  werken  in  Life  magazine,  zijn  dichtbundels  en  zijn  films  een   conclusie  worden  getrokken  over  de  rol  die  ras  daadwerkelijk  in  het  oeuvre  van  Gordon   Parks  speelde.              

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       

Boyd,  L.  Roy.  "Leadbelly:  Thirty  Years  Later:  Exploring  Gordon  Parks  as  Auteur  through  the  Leadbelly   Lens."  Black  Camera  21,  no.  2  (2006):  18  -­‐  21.  Accessed  August  16,  2014.  Parks’  film  Leadbelly  (1976)  was   commercieel  een  veel  kleiner  success.  

   

6  

Hoofdstuk  1  –  Gordon  Parks:  van  glamour  naar  Civil  Rights.     “If providence were to will me the choice of starting all over – as a rich black or white boy – I would choose the way I have come. Indeed the road was rougher to travel, but one with a kind of learning no other road might have lent me.” – Gordon Parks15 Gordon Parks (30 november 1912 – 7 maart 2006), groeide op in Fort Scott, Kansas. Kansas was, in de tijd dat Parks er leefde, een gesegregeerde staat. Parks werd in zijn jeugd vaak door segregatiewetten tegengehouden om activiteiten, zoals sport en schooltoneel, te ondernemen.16 De eerste foto opdracht die Parks kreeg was voor een modehuis in St. Paul, Minnesota. Via  deze  opdracht  kwam  Parks  in  contact  met  David  Ross,  curator  van  het   Southside  Art  center  in  Chicago.  Via  Ross  kreeg  Parks  een  atelier  om  in  te  werken  in   Chicago.17  Vanuit  dit  atelier  probeerde  hij  aanmerking  te  komen  voor  Julius  Rosenwald   beurs.18  Lopend  door  Chicago,  op  zoek  naar  onderwerpen  om  te  fotograferen,  zag  hij  hoe   slecht  de  situatie  was  voor  zwarte  mensen  in  de  gettos.  Hij  besloot  de  schokkende   leefomstandigheden  van  deze  zwarte  mensen  als  onderwerp  te  nemen;  ‘’Everything   looked  wrecked  and  bombed  out,  this  is  what  I  would  photograph  and  submit  to  the   Rosenwald  fellowship.’’19  De  foto’s  die  hij  in  Chicago  maakt  leveren  hem  uiteindelijk  de   beurs  op,  waarna  hij  stage  mag  lopen  bij  de  afdeling  fotografie  van  de  FSA  (Farm   Security  Administration).  Die  afdeling  was  er  om  Amerika  tijdens  de  grote  depressie   weer  te  geven.    

Uiteindelijk  ging  de  FSA,  in  verband  met  het  einde  van  de  grote  depressie  en  het  

begin  van  de  tweede  wereldoorlog,  over  in  the  Office  of  War  Information.  De  afdeling   fotografie  van  de  OWI  was  er  om  informatie  over  de  oorlog  te  leveren  aan  het   Amerikaanse  volk.  Parks  verliet  de  organisatie  in  verband  met  racisme:  hij  zou  meegaan   naar  Europa  met  het  eerste  zwarte  gevechtbataljon,  maar  werd  door  het  Pentagon  tegen   gehouden.  ‘’I  never  resigned  from  OWI.  I  just  left.’’20                                                                                                                  

15  Parks,  Gordon.  ‘’Preface’’  in:  Choice  of  Weapons.  New  York:  Harper  &  Row,  1966.   16  Parks,  Gordon.  Voices  in  the  Mirror.  New  York:  Harlem  Moon,  1990.  Pp.  1  -­‐2.   17  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  201.   18  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  208.   19  Ibid.   20  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  93.  

 

7  

 

Na  freelancewerk  voor  Glamour  en  Vogue  meende  Parks  dat  hij  zich  op  een  

kruising  bevond:  hij  kon  gestaag  geld  blijven  verdienen  bij  de  modebladen,  of  bijdragen   aan  de  strijd  tegen  racisme.21  Parks  koos  voor  het  tweede.  Deze  bijdrage  wilde  hij  via   Life  Magazine  leveren.  In  1948  kreeg  Parks  zijn  eerste  opdracht  voor  Life  magazine.  Hij   maakte  een  fotoverslag  van  een  Afro-­‐Amerikaanse  jeugdbende  in  Harlem,  New  York.   Parks  werkte  van  1948  tot  en  met  1972  voor  Life  magazine.  In  deze  periode  publiceerde   Parks  foto’s  en  artikelen  over  zeer  verschillende  onderwerpen,  variërend  van  de  affaire   tussen  Ingrid  Bergman  en  Roberto  Rossellini  tot  de  Black  Panthers.  Daarnaast   regisseerde  hij  twee  films  en  publiceerde  hij  twee  dichtbundels.  

                               

                                                                                                                21  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  111.  

 

8  

Hoofdstuk  2  –  Gordon  Parks  bij  Life  Magazine:  meebewegen   met  de  Civil  Rights  Movement?     In  dit  hoofdstuk  wordt  gekeken  naar  de  rol  van  ras  in  de  fotografische  werken  die   Gordon  Parks  maakte  in  de  tijd  dat  hij  voor  Life  Magazine  werkte:  respectievelijk  van   1948  tot  1972.  De  drie  decennia  dat  Parks  bij  Life  werkte  worden  apart  behandeld;  per   decennium  zijn  er  een  aantal  thema’s  die  opvallen  in  Parks’  werk.  Aan  de  hand  van  die   thema’s  zal  een  deelconclusie  worden  getrokken  over  de  algemene  rol  van  ras  in  de   foto’s  die  Parks  in  de  meer  dan  twintig  jaar  dat  hij  voor  Life  werkte  voor  het  magazine   maakte.  In  1948  begon  Gordon  Parks  als  fotograaf  bij  Life  magazine.  Naar  eigen  zeggen   wilde  hij  bij  Life  wilde  werken  omdat  hij  onderdeel  van  de  zwarte  beweging  tegen   racisme  wilde  zijn:  ‘’Black  people  were  on  the  move  against  racism.  I  wanted  to  move   with  them.  […]  A  vast  and  relentless  audience  was  waiting.  The  problem  was  to  move   within  range  of  its  understanding.  Life  magazine  was  the  most  likely  prospect.’’22  In  dit   hoofdstuk  is  zichtbaar  in  hoeverre  Parks  tussen  de  jaren  ’50  en  ’60  meebewoog  met  de   Civil  Rights  Movement  en  de  Black  Power  Movement.23  In  de  late  jaren  ’40  is  te  zien  dat   Parks  zich  focust  op  het  verbeteren  van  de  situatie  van  zijn  eigen  ras,  onafhankelijk  van   de  witte  maatschappij.  In  de  jaren  ’50  plaatst  Parks  echter  de  situatie  van  zijn  eigen  ras   tegenover  die  van  het  witte  ras:  hij  toont  het  onrecht  van  discriminatie  en  racisme  en   pleit  voor  gelijkheid.  In  de  jaren  ’60  in  is  Parks’  werk  een  reflectie  van  de  verbreding  van   de  Civil  Rights  Movement  en  de  opkomst  van  Black  Power  te  zien.  Hij  laat  de   verschillende  gezichten  van  de  beweging  zien  met  artikelen  over  bijvoorbeeld  Malcolm   X,  Stokely  Carmichael  en  Martin  Luther  King.       Jaren  ‘40     Parks  werd  in  1948  bij  Life  aangenomen,  en  nam  tussen  30  augustus  1948  en  14   november  1949  11  opdrachten  aan.  In  slechts  één  van  die  opdrachten  speelt  ras  een   duidelijke  rol:  het  artikel  Harlem  Gang  Leader  uit  1948.  Parks  wilde  met  dit  artikel  een   einde  maken  aan  de  bende  oorlogen  in  Harlem.  Zoals  hij  tegen  een  redacteur  van  Life                                                                                                                  

22  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  113.   23  Hoewel  er  moeilijk  een  absoluut  tijdskader  voor  de  Civil  Rights  Movement  te  schetsen  is,  bestaat  er  een  

consensus    

9  

zei:  ‘’Gang  wars  are  hot  up  in  Harlem.  Black  kids  need  to  see  the  stupidity  of  killing  each   other.’’24  Hiermee  is  van  tevoren  al  duidelijk  dat  ras  een  centrale  rol  speelt  in  dit  werk:   Parks  wil  de  moordpartijen  tussen  zwarte  jongeren  stoppen.  Parks  volgde  voor  dit   artikel  een  aantal  weken  een  bendeleider:  Red  Jackson.  Nadat  Parks  kennis  heeft   gemaakt  met  met  Jackson  vertelt  hij  hem  dat  hij  heeft  gehoord  dat  Jackson  een  einde  wil   maken  aan  het  geweld.  Parks  wil  hem  daarbij  helpen.25     Door  middel  van  zijn  foto’s  laat  Parks  meerdere  kanten  van  Jacksons  leven  zien.   Hij  laat  een  gewelddadige  bendeleider  zien26,  maar   ook  iemand  die  zijn  moeder  helpt  met  breien27,   iemand  die  danst  met  een  meisje28  en  iemand  die   rouwt  om  een  dode  vriend.29  Ten  slotte  presenteert   Parks  Red  Jackson  als  een  jongen  die  er  alleen  voor   staat  in  een  maatschappij  die  niet  om  hem  geeft.   Jackson  wil  stoppen  met  het  geweld  en  heeft  zelfs   meegedaan  aan  een  jeugdprogramma  waarbij  hij   jongeren  in  Harlem  toesprak  en  opriep  ook  met  het   geweld  te  stoppen.30  Aan  het  einde  van  dit  programma   Afbeelding  1   hielp  echter  niemand  hem  meer,  en  moest  hij  alleen   naar  huis  lopen  (Afbeelding  131).  Uiteindelijk  presenteert  Parks’  Red  Jackson  als  een   getroebleerde  jongen  die  hulp  nodig  heeft  maar  het  niet  krijgt:  hij  kan  de  mensen  op  wie   hij  daadwerkelijk  kan  rekenen  op  zijn  vingers  natellen.32     In  zijn  biografie  vertelt  Parks  dat  de  bende  van  Jackson  een  jaar  later  was   opgebroken:  ‘’For  the  nomads,  it  seemed  the  terrible  days  and  nights  were  over.  I  hoped   so.  It’s  hard  to  say  that  Life’s  essay  contributed  to  the  cessation  of  their  hostillities.’’33   Parks  erkent  dat  hij  niet  zeker  weet  of  het  aan  hem  te  danken  is  dat  Jackson  gestopt  is   met  het  bendegeweld.  Het  is  echter  duidelijk  dat  dit  wel  Parks’  bedoeling  was.                                                                                                                   24  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  112.   25  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  115.  ‘’I  hear  you’re  trying  to   cool  things  down,  and  I  think  I  can  help  you.’’     26  Parks,  Gordon.  "Harlem  Gang  Leader."  Life  Magazine,  November  1,  1948.  Pp.  101  -­‐  103.   27  Parks,  Gordon.  "Harlem  Gang  Leader."  Life  Magazine,  November  1,  1948.  P.  99.   28  ibidem   29  Parks,  Gordon.  "Harlem  Gang  Leader."  Life  Magazine,  November  1,  1948.  P.  100.   30  Parks,  Gordon.  "Harlem  Gang  Leader."  Life  Magazine,  November  1,  1948.  P.  106.   31  Parks,  Gordon.  "Harlem  Gang  Leader."  Life  Magazine,  November  1,  1948.  P.  106   32  Ibidem.     33  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  123.  

 

10  

 

In  de  fotoserie  Harlem  Gang  Leader  doet  Parks  als  zwarte  journalist  verslag  van  

het  leven  van  een  zwarte  bendeleider.  Parks  had  als  doel  het  geweld  onder  zwarte   jongeren  te  stoppen:  hij  laat  al  het  geweld  in  Jacksons  leven  en  de  gruwelijke  gevolgen   daarvan  zien.  Zodoende  hoopte  hij  aan  de  zwarte  kinderen  te  laten  zien  waar  het   bendeleven  toe  kan  leiden.  Enerzijds  lijkt  Parks  dus  direct  de  jongeren  aan  te  willen   spreken  door  hun  een  spiegel  voor  te  houden.  Anderzijds  lijkt  Parks  de  hulp  van  het   publiek  te  vragen:  Red  Jackson  wil  namelijk  wel  stoppen  met  al  het  geweld,  hij  heeft   echter  te  weinig  mensen  die  hem  helpen  uit  het  gewelddadige  leven  te  stappen.   Hierdoor  is  duidelijk  dat  Harlem  Gang  Leader  geen  sensatieartikel  is.  Hoewel  Parks   duidelijk  het  geweld  in  het  leven  van  Jackson  laat  zien.  Legt  Parks  sterk  de  nadruk  op  het   feit  dat  Jackson  wil  stoppen  met  dit  geweld,  maar  daar  te  weinig  hulp  voor  krijgt.  Met  dit   artikel  kan  Parks  bij  het  Life  publiek  bewustzijn  van  dergelijke  situaties  creëren.   Zodoende  lijkt  Parks  ook  een  beroep  te  doen  op  de  empathie  van  het  Amerikaanse   publiek.         Van  alle  11  publicaties  waar  Parks  aan  bijdroeg  in  zijn  eerste  2  jaar  bij  Life   Magazine,  was  Harlem  Gang  Leader  de  enige  waar  ras  een  duidelijke  rol  in  speelde.  De   rest  van  Parks’  werken  bestaan  onder  andere  uit  modefoto’s,  portretten  van   kunstenaars,  acteurs  en  danseressen  en  een  aantal  triviale  nieuwsfragmenten.34  Dit   verkleint  de  algehele  rol  van  ras  in  Parks’  werk  voor  Life  Magazine  in  de  jaren  ’40   aanzienlijk.     Jaren  ‘50     Tijdens  de  jaren  ’50  nam  Parks  41  opdrachten  aan  voor  Life.    In  slechts  twee  van  die   artikelen  speelt  ras  een  rol.  Het  artikel  He  wouldn’t  cross  the  line  gaat  over  half  zwarte-­‐   half  joodse  zanger  Herb  Jeffries  en  de  vooroordelen  waarmee  hij  te  maken  krijgt.  Het   artikel  Restraints:  hidden  and  open  gaat  over  het  leven  van  de  familie  Thornton,  een   familie  in  het  Zuiden  van  Amerika.  De  artikelen  reflecteren  de  verandering  in  het   politieke  klimaat  in  Amerika  een  de  opkomst  van  de  Civil  Rights  Movement.  In  het  artikel   Restraints  wordt  het  onrecht  van  segregatie  getoond.  Segregatie  in  het  Zuiden  was  iets                                                                                                                   34  Nb.  "New  Puerto  Rico  Shows  Off."  Life  Magazine,  January  24,  1949.  Pp.  19  –  26.  Een  artikel  over  een  

hoop  nieuwe  investeringen  in  Puerto  Rico.  Op  de  foto’s  staan  onder  andere  nieuwe  fabrieken  en  een  hoop   zakenlui  in  Hawaii  shirts.  Nb.  "Atom  City."  Life  Magazine,  June  27,  1949.  Pp.  83  –  89.  Artikel  over  Los   Alamos,  stad  naast  een  nucleaire  reactor.      

11  

waar  praktisch  alle  burgerrechtenorganisaties  in  het  Zuiden  tegen  streden.  Daarnaast   valt  in  beide  fotoseries  valt  op  dat  Parks  de  vooroordelen  over  zwarte  Amerikanen  wil   uitroeien  en  een  begrip  tussen  zwarte  en  blanke  Amerikanen  wil  creëren,  iets  wat   bijvoorbeeld  Martin  Luther  King  namens  de  Civil  Rights  Movement  ook  wilde  bereiken.35      

De  thema’s  die  in  deze  artikelen  centraal  staan  zijn  van  belang  om  de  rol  van  ras  

te  bepalen.  Deze  thema’s  zijn:  het  opwekken  van  empathie,  het  afbeelden  van  zwarte   mensen  als  hoopvol  en  opgewekt,  en  impliciete  aanklachten  tegen  racisme.   Parks  toont  in  beide  artikelen  aan  dat  zwarte  mensen  gelijk  zijn  aan  blanke,  maar   dat  ze  door  racisme  en  discriminatie  worden  beperkt  in  hun  leven.36  Parks  wil  empathie   bij  het  Life  publiek  opwekken  door  het  onrecht  van  deze  situatie  te  tonen.37  In  sommige   foto’s  is  dat  direct  duidelijk,  bij  andere  foto’s  blijkt  het  uit  de  bijbehorende  teksten.      

Ten  tweede  valt  op  dat  Parks  zwarte  slachtoffers  van  racisme  niet  moedeloos  

maar  hoopvol,  opgewekt  en  positief,  afbeeldt.  Parks  wil  geen  empathie  opwekken  door   zwarte  mensen  als  moedeloze  slachtoffers  af  te  beelden,  maar  door  te  laten  zien  dat  ze   menselijk  zijn.  Door  verschillende  activiteiten  de  fotograferen,  bewijst  Parks  dat  zwarte   mensen  in  dit  soort  aspecten  hetzelfde  zijn  als  witte  mensen.  Paks  laat  zien  dat  zwarte   mensen  hetzelfde  leven  en  dezelfde  dingen  voor  lief  nemen  als  witte  mensen.38    

Ten  derde  doet  Parks  in  een  klein  aantal  foto’s  een  rechtstreekse  aanklacht  tegen  

racisme.  Het  overgrote  deel  van  zijn  foto’s  zijn  in  plaats  van  expliciete  aanklachten  juist   intieme  weergaven  van  individuen.  Parks  toont  de  individualiteit  van  mensen,  terwijl  hij   racisme  en  discriminatie  als  achtergrond  gebruikt.  Parks’  uitspraak  tegen  racisme  is  dus                                                                                                                   35  Berger,  Maurice.  "A  Radically  Prosaic  Approach  to  Civil  Rights  Images."  New  York  Times.  Last  modified  

July  16,  2012.  lens.blogs.nytimes.com/2012/07/16/a-­‐different-­‐approach-­‐to-­‐civil-­‐rights-­‐ images/?_php=true&_type=blogs&_r=0.  ‘’  Troughout  his  career,  [Parks]  endeavoured  to  help  viewers,   white  and  black,  to  understand  and  share  the  feelings  of  others.  It  was  with  this  goal  in  mind  that  he  set   out  to  document  the  lives  of  the  Thornton  family.’’     Cone,  James  H.  Martin  &  Malcolm  &  America:  A  Dream  or  a  Nightmare.  Maryknoll,  N.Y.:  Orbis  Books,  1991.   P.  36.  Martin  Luther  King  was  van  mening  dat  men  elkaar  door  integratie  kon  leren  kennen:  ‘’door   integratie  kan  men  elkaar  leren  kennen:  ‘’men  often  hate  each  other  because  they  do  not  know  each  other;   they  do  not  know  each  other  because  they  cannot  communicate;  they  cannot  communicate  because  they   are  separated.’’     36  Ibid.  ‘’It  is  this  incongruity,  made  visible  by  Mr.  Parks’s  photographs,  which  may  have  appealed  to  the   empathy  and  fairness  of  some  of  Life’s  white  readers.  It  challenged  them  to  reconsider  both  their  attitudes   about  segregation  and  the  stereotypes  they  assigned  to  people  who  were  little  different  from  them.’’   37  Berger,  Maurice.  "A  Radically  Prosaic  Approach  to  Civil  Rights  Images."  New  York  Times.  Last  modified   July  16,  2012.  lens.blogs.nytimes.com/2012/07/16/a-­‐different-­‐approach-­‐to-­‐civil-­‐rights-­‐ images/?_php=true&_type=blogs&_r=0.  These  quiet,  compelling  photographs  elicit  a  reaction  that  Mr.   Parks  believed  was  critical  to  the  undoing  of  racial  prejudice:  empathy.     38  Berger,  Maurice.  "A  Radically  Prosaic  Approach  to  Civil  Rights  Images."  New  York  Times.  Last  modified   July  16,  2012.  lens.blogs.nytimes.com/2012/07/16/a-­‐different-­‐approach-­‐to-­‐civil-­‐rights-­‐ images/?_php=true&_type=blogs&_r=0.  ‘’we  enjoyed  a  richness  that  the  mainstream  never  showed,  but   that  we  took  for  granted  just  as  white  people  did.’’      

12  

veelgelaagd  en  niet  altijd  expliciet.  Toch  vormen  de  fotoseries  als  geheel  een  protest   tegen  racisme.      

Het  eerste  artikel  waar  die  thema’s  als  racisme  en  discriminatie  ter  sprake  

worden  gebracht  gaat  over  Herb  Jeffries;  een  zanger  met  zwart  en  joods  bloed.  In  het   artikel  wordt  beschreven  met  welke  vormen  van  discriminatie  Jeffries  te  maken  krijgt   zodra  mensen  weten  dat  hij  half  zwart  is:  mensen  zien  hem  namelijk  in  eerste  instantie   vaak  aan  voor  Joods,  Spaans  of  Italiaans.  Jeffries  is  dus  meermaals  slachtoffer  van   racisme  en  discriminatie,  maar  in  het  artikel  wordt  hij  als  opgewekte  familieman   getoond39,  of  als  zanger,  optredend  in  iemands  huiskamer.40     Parks  laat  zien  wat  voor  mens  Jeffries  is  ondanks  de  discriminatie  in  zijn  leven:   een  positief,  hoopvol  individu.  Op  deze  manier  wekt  Parks  empathie  van  de  lezer  op:   Jeffries  is  een  gewone  man  met  een  gezin  en  mooie  zangcarrière,  maar  hij  wordt  geremd   in  zijn  leven  omdat  hij  deels  zwart  is.  Jeffries  heeft  echter  nog  een  relatief  goed  leven.  Dit   in  tegenstelling  tot  de  familie  Thornton,  een  familie  in  het  Zuiden  van   Amerika  die  Parks  volgde  voor  zijn  artikel  Restraints:  hidden  and   open.   Voor  Restraints  heeft  Parks  een  aantal  weken  doorgebracht  in   het  Zuiden  van  Amerika  om  verslag  te  doen  van  de  beperkingen  in  het   leven  van  zwarte  Amerikanen  aldaar.  ‘’The  effect  of  the  restraints,  in   pride,  education,  job  opportunity,  recreation  and  housing  are  shown   on  the  following  pages.’’41  De  manier  waarop  Gordon  Parks  racisme  in   het  Zuiden  toont  in  zijn  foto’s  is  niet  eenduidig.  Een  aantal  foto’s  zijn   volgens  Maurice  Berger,  curator  van  één  van  de  exposities  voor  Parks’   Afbeelding  2   100e  verjaardag,    “onheilspellend  en  intens,”42  zoals  een  aantal  foto’s   die  expliciet  de  onrechtvaardigheid  in  het  Zuiden  tonen.  ‘’[…]  the  “colored  only”  signs   that  marginalized  one  community  as  assuredly  as  they  enriched  another;  the  

                                                                                                                39  Williams,  Richard  L.  "He  Wouldn't  Cross  the  Line."  Life  Magazine,  September  3,  1951.  P.  81.   40  Williams,  Richard  L.  "He  Wouldn't  Cross  the  Line."  Life  Magazine,  September  3,  1951.  P.  94.   41  Parks,  Gordon.  "The  restraints:  hidden  and  open."  Life  Magazine,  September  24,  1956.  P.  99.  

42  Berger,  Maurice.  "A  Radically  Prosaic  Approach  to  Civil  Rights  Images."  New  York  Times.  Last  modified  

July  16,  2012.  lens.blogs.nytimes.com/2012/07/16/a-­‐different-­‐approach-­‐to-­‐civil-­‐rights-­‐ images/?_php=true&_type=blogs&_r=0.    

13  

backbreaking  labor;  the  squalor  and  overcrowding;  and  the  unequal,  ramshackle   accommodations.’’43  (Zie  afbeelding  244).    

De  meeste  foto’s  in  dit  artikel  zijn  echter  opgewekt  en  positief:  ze  laten  het  

dagelijks  leven  van  de  Thornton  familie  zien.  Zo  laat  Parks  zien  dat  de  familie  Thornton   een  normale  alledaagse  familie  is,  net  als  alle  blanke  families  in  Amerika.45  Ze  zijn  echter   beperkt  in  hun  doen  en  laten,  enkel  omdat  ze  zwart  zijn.  Zodoende  wil  Parks  empathie   opwekken  bij  zijn  publiek:       These  quiet,  compelling  photographs  elicit  a  reaction  that  Mr.  Parks  believed  was  critical   to  the  undoing  of  racial  prejudice:  empathy.  Throughout  his  career,  he  endeavored  to   help  viewers,  white  and  black,  to  understand  and  share  the  feelings  of  others.  It  was   with  this  goal  in  mind  that  he  set  out  to  document  the  lives  of  the  Thornton  family,   creating  images  meant  to  alter  the  way  Americans  viewed  one  another  and,  ultimately,   themselves.46   Volgens  Berger  bracht  deze  fotoserie  en  de  boodschap  dat  zwarte  mensen  niet   veel  van  andere  mensen  verschilden  het  publiek  ertoe  hun  vooroordelen  over  mensen   van  andere  etniciteiten  te  herzien.  Enerzijds  is  deze  serie  een  impliciete  aanklacht  tegen   de  segregatie  in  het  Zuiden  van  Amerika  –  Parks  toont  namelijk  slechts  één  keer  een   expliciete  uiting  van  racisme  -­‐  anderzijds  is  het  een  roep  om  empatie  voor  de   onderdrukte  zwarte  bevolking  aldaar.      

In  de  jaren  ’40  stond  Parks  ras-­‐gerelateerde  werk  in  dienst  van  creëren  van  

bewustzijn  van-­‐  en  het  beëindigen  van  bendegeweld  van  zwarte  jongeren.  In  de  jaren   ’50  is  Parks’  omschakeling  naar  de  strijd  tegen  discriminatie  en  racisme  te  zien.  Net  als   de  Civil  Rights  Movement  leek  Parks  met  zijn  werk  als  doel  te  hebben  een  einde  te  maken   aan  de  raciale  ongelijkheid  in  Amerika.  Hij  deed  dit  door  het  onrecht  en  de  hypocrisie   van  segregatie  en  racisme  te  tonen:  zwarte  mensen  zijn  hetzelfde  als  witte  mensen,  ze   worden  echter  als  tweederangsburgers  behandeld  enkel  omdat  ze  een  andere   huidskleur  hebben.  Zodoende  doet  Parks  een  beroep  op  de  empathie  en  het  geweten  van   het  Life  publiek.  Hier  is  een  parallel  te  trekken  met  Martin  Luther  King.  Ook  hij  deed  een                                                                                                                   43  Ibidem  

44  Parks,  Gordon.  "Restraints:  hidden  and  open."  Life  Magazine,  September  24,  1956.  P.  109.   45  Ibid.   46  Ibid.  

 

14  

beroep  op  het  geweten  van  de  Amerikanen:  als  de  Amerikanen  hun  politieke  en   religieuze  documenten  echt  zo  respecteren  als  ze  zeggen,  moeten  ze  de  zwarte  mensen   in  Amerika  wel  als  gelijken  behandelen.47    

Ondanks  het  feit  dat  Parks  in  de  zojuist  behandelde  artikelen  duidelijk  uitspreekt  

tegen  racisme  en  voor  raciale  gelijkheid,  moet  worden  opgemerkt  dat  in  slechts  twee   van  de  eenenveertig  artikelen  die  Parks  in  de  jaren  ‘50  publiceerde  ras  een  duidelijke  rol   speelt.  Het  merendeel  van  zijn  andere  werken  bestaat  uit  modefoto’s,  portretten  van   bekende  Amerikanen  en  foto’s  over  culturele  gebeurtenissen  zoals   balletvoorstellingen48,    kunstexposities49  en  festivals50.     De  rol  van  ras  is  daarmee  erg  klein,  maar  niet  insignificant.  Hoewel  de  foto’s   waarin  ras  een  rol  speelt  een  klein  deel  van  zijn  werken  in  de  jaren  ’50  uitmaken,  sluit   Parks  zich  duidelijk  aan  bij  de  strijd  van  de  Civil  Rights  Movement.     Jaren  ‘60     In  de  jaren  ’60  nam  Parks  zevenendertig  opdrachten  aan  voor  Life,  waarvan  er  zeven     aan  ras  geralateerd  zijn.  In  deze  zeven  artikelen  zijn  er  drie  hoofdthema’s  te  ontdekken.   Deze  thema’s  worden  hieronder  beschreven.  Vervolgens  zal  in  aparte  paragrafen   beschreven  hoe  deze  thema’s  in  de  werken  van  Parks  te  zien  zijn.   Het  valt  ten  eerste  op  dat  Parks  meerdere  artikelen  aan  zwarte  activisten  heeft   gewijd.  Hij  legt  in  deze  artikelen  de  nadruk  op  waar  al  de  groepen  precies  voor  staan.   Veel  van  de  groepen  werden  zeer  negatief  neergezet  door  de  algemene  Amerikaanse   media.51  Parks  probeert  met  zijn  foto’s  de  andere  kant  van  het  verhaal  te  laten  zien.  52   Ten  tweede  is  armoede  in  de  grote  steden  een  belangrijk  thema  dat  door  Parks  wordt   besproken.  Volgens  zijn  opdrachtgever  bij  Life  moet  Parks  een  rol  als  bemiddelaar  

                                                                                                                47  Cone,  James  H.  Martin  &  Malcolm  &  America:  A  Dream  or  a  Nightmare.  Maryknoll,  N.Y.:  Orbis  Books,   1991.  P.  4.   48  Nb.  "The  Girls  Backstage."  Life  Magazine,  December  22,  1958.   49  Parks,  Gordon.  "Picasso  the  Sculptor."  Life  Magazine,  October  14,  1957.   50  Parks,  Gordon.  "Summer  Night  Surprise."  Life  Magazine,  August  2,  1954.   51  Churchill,  Ward.  To  Disrupt,  Discredit  And  Destroy  The  Fbi's  Secret  War  Against  The  Black  Panther  Party.   Routledge,  2009.  In  dit  boek  legt  Ward  Churchill  de  methoden  uit  die  de  FBI  gebruikte  om  de  Black   Panthers  in  een  kwaad  daglicht  te  stellen.  Een  onderdeel  ervan  was  een  smaadcampagne  door  de  media.   Wallace,  Mike  Lomax,  Louis.  The  hate  that  hate  produced.  1959.  Newark:  WNTA-­‐TV,  Film.  Deze  gehele   documentaire  gaat  over  het  feit  dat  de  Nation  of  Islam  een  haatzaaiende  organisatie  is.   52  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  300.  

 

15  

tussen  de  armste  klasse  en  de  middenklasse  innemen.53  Ten  derde  valt  het  op  dat  Parks   vaker  zijn  eigen  mening  en  gevoel  expliciet  verwoord  in  zijn  foto  essays.  Zo  beschrijft  hij   zijn  woede  tegen  de  Amerikaanse  maatschappij  na  de  moord  op  Martin  Luther  King.   Daarnaast  schrijft  hij  steeds  meer  over  zijn  eigen  ervaringen  met  racisme  in  zijn  leven  en   hij  toont  vaak  begrip  voor  de  zwarte  Amerikanen  die  strijden  voor  gelijkheid.       Als  eerste  zwarte  activistengroep  kreeg  Parks  de  Black  Muslims  toegewezen.   Omdat  hij  zwart  is,  dachten  de  redacteurs  bij  Life  dat  Parks  een  grote  kans  zou  hebben   toegang  te  krijgen  tot  de  groep.54  Voor  dit  artikel  vertelt  Parks  duidelijk  dat  hij  zich  niet   door  zijn  redacteurs  wil  laten  beïnvloeden,  hij  rapporteert  op  basis  van  zijn  eigen   inzicht,  en  wil  niet  door  anderen  beïnvloed  worden.55     In  het  artikel  laat  Parks  zien  dat  Black  Muslims  zeer  gedisciplineerde  mensen  zijn.   Er  is  te  zien  hoe  honderden  mannen  tegelijk  bidden56,  hoe  de  zelfverdedigingseenheid   Fruit  of  Islam  traint57,  hoe  de  vrouwen  lessen  in  huishouden  krijgen58  en  hoe  gezinnen  in   hun  eigen  huis  bidden.59  Een  ander  voorbeeld  van  de  islamitische  discipline  is  dat  een   man  vertelt  dat  hij  zonder  problemen  voor  een  blanke  baas  kan  werken.  Hij  moet  slechts   onthouden  dat  hij  beter  is  dan  zijn  blanke  baas.60     Vervolgens  toont  Parks  de  woede  van  de  Black  Muslims.  Dit  wordt  gesyboliseerd   door  Malcolm  X,  de  man  die  door  de  Amerikaanse  media  een  haatzaaier  wordt   genoemd.61  Parks  toont  Malcolm  terwijl  hij  een  krant  vasthoudt  waarop  staat  dat  zeven   ongewapende  zwarten  zijn  vermoord  door  de  politie.62  Zo  toont  Parks  een  reden   waarom  Malcolm  zo  boos  is  op  de  Amerikaanse  maatschappij:  zwarten  strijden  voor   vrijheid  maar  worden  vermoord  door  de  politie,  de  representanten  van  de  blanke  

                                                                                                                53  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  258.  

  54  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  214.  

55  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  217.  ‘’I  wouldn’t  allow  Life   magazine  to  alter  my  report  on  the  Nation  of  Islam.  If  you  have  a  helpful  message  for  this  world  I  want  to   deliver  it,  but  in  my  own  way.’’   56  Parks,  Gordon.  "The  white  devil's  day  is  almost  over."  Life  Magazine,  May  31,  1963.  P.  23.   57  Parks,  Gordon.  "The  white  devil's  day  is  almost  over."  Life  Magazine,  May  31,  1963.  Pp.  24  -­‐  25   58  Parks,  Gordon.  "The  white  devil's  day  is  almost  over."  Life  Magazine,  May  31,  1963.  Pp.  26  -­‐  26   59  Parks,  Gordon.  "The  white  devil's  day  is  almost  over."  Life  Magazine,  May  31,  1963.  Pp.  28  –  29.   60  Parks,  Gordon.  "The  white  devil's  day  is  almost  over."  Life  Magazine,  May  31,  1963.  Pp.  28.   61  Wallace,  Mike  Lomax,  Louis.  The  hate  that  hate  produced.  1959.  Newark:  WNTA-­‐TV,  Film.   62  Parks,  Gordon.  "The  white  devil's  day  is  almost  over."  Life  Magazine,  May  31,  1963.  P.  33.  

 

16  

maatschappij.  Wellicht  om  empathie  op  te  wekken  toont  Parks  ook  een  foto  van  een   weduwe  van  één  van  de  vermoorde  mannen.63      

In  het  artikel  dat  volgde  na  de  dood  van  Malcolm  X  valt  op  dat  Parks  meerdere  

kanten  van  Malcolm  laat  zien.  Hij  laat  een  boos  sprekende  Malcolm  zien  die  2000  zwarte   mensen  vertelt  dat  het  tijd  is  om  onder  het  blanke  juk  vandaan  te  komen64,  maar  ook   een  Malcolm  die  eenheid  onder  zwarte  Amerikanen  wil  creëren:  op  de  foto  is  Malcolm  te   zien  bij  een  conferentie  voor  de  vereniging  van  zwarte  mensen  in  Amerika.65   In  het  artikel  Stokely  Carmichael:  a  young  man  behind  an  angry  message,  over   activist  Stokely  Carmichael,  toont  Parks  meerdere  kanten  van  de  jonge  activist.  Op  de   eerste  foto’s  is  Carmichael  te  zien  terwijl  boos  een  menigte  toeschreeuwt  en  Black  Power   predikt,66  en  een  Black  Panther  trui  draagt.67  De  Black  Panthers  Party  was  een  militante   groep  zwarte  activisten  die  er  onder  andere  bekend  om  stonden  zich  bewapend  te   verdedigen  tegen  de  gewelddadige  politie.  Ze  zorgden  echter  ook  voor  gratis  ontbijt   voor  zwarte  schoolkinderen.  Hierdoor  zag  J.  Edgar  Hoover,  directeur  van  de  F.B.I.,  ze  als   een  grote  bedreiging  voor  de  samenleving.68     Parks  toont  echter  ook  andere  kanten  van  CarmichaelL  hij   toont  hem  als  vriendelijke  familieman,  bij  de  bruiloft  van  zijn  zus.   Daarnaast  geeft  Parks  in  het  artikel  aan  Carmichael  de  ruimte  om   zijn  standpunten  uit  te  leggen  aan  blanke  lezers,  zonder  dat  zijn   woorden  verdraaid  worden.  Black  Power  werd  namelijk  vaak  als   negatief  en  expliciet  anti-­‐wit  gezien.  Parks  vraagt  Carmichael  wat   Black  Power  voor  hem  betekent:       Black  power  means  black  people  coming  together  to  form  a  political   force  and  either  electing  representatives  or  forcing  their   representatives  to  speak  their  needs.  It’s  an  economic  and  physical  

Afbeelding  3  

                                                                                                               

63  Parks,  Gordon.  "The  white  devil's  day  is  almost  over."  Life  Magazine,  May  31,  1963.  P.  31.   64  Parks,  Gordon.  "The  violent  death  of  a  man  called  Malcolm."  Life  Magazine,  March  5,  1965.  P.  28.   65  Ibidem.   66  Parks,  Gordon.  "Stokely  Carmichael:  a  young  man  behind  an  angry  message."  Life  Magazine,  May  19,   1967.  P.  75.   67  Parks,  Gordon.  "Stokely  Carmichael:  a  young  man  behind  an  angry  message."  Life  Magazine,  May  19,   1967.  P.  77.   68  PBS:  Public  Broadcasting  Service.  "A  Huey  P.  Newton  Story  -­‐  People  -­‐  J.  Edgar  Hoover  &  the  FBI  |  PBS."   Accessed  August  15,  2014.  http://www.pbs.org/hueypnewton/people/people_hoover.html.  Hoover  zag   het  Free  Breakfast  Program  al  seen  gevaarlijke  infiltratie  van  de  Black  Panthers.  

 

17  

bloc  that  can  exercise  its  strength  in  the  black  community  instead  of  letting  the  job  go  to   Democratic  or  Republican  parties  or  a  white-­‐controlled  black  man  set  up  as  a  puppet  to   represent  the  black  people.  We  pick  the  brother  and  make  sure  he  fulfills  our  needs.   Black  power  doesn’t  mean  anti  white,  violence  or  separatism.69     Door  Carmicheal  af  te  beelden  als  iemand  die  hard  werkt  voor  vrijheid  en  gelijkheid  en   door  hem  zaken  als  Black  Power  uit  te  laten  leggen,  geeft  Parks  een  minder  negatief   beeld  over  de  Black  Power  Movement  en  Carmichael  dan  andere  media  tot  dusver   deden.70  Parks  toont  echter  ook  een  hard  werkende  Carmichael  zien  die  lijdt  onder  zijn   politiek  leiderschap  (Zie  afbeelding  371).  Met  zijn  hoofd  in  zijn  handen  zit  hij  aan  zijn   bureau.  Aan  zijn  houding  is  te  zien  dat  hij  moe  is.  Het  bijschrijft  luidt:  ‘’In  Snick’s  Atlanta   headquarters,  a  weary  Stokely  rests  bewtween  rounds  of  speachmaking  and  political   organizing.’’72    

 

Parks’  laatste  artikel  over  zwarte  activisten  gaat  over  de  Black  Panther  Party.   Over  dit  artikel  zegt  Parks  dat  hij  hun  kant  van  het  verhaal  wil  vertellen.  Hij  denkt  dat  de   wereld  hun  reden  tot  handelen  dan  misschien  beter  zal  begrijpen.73  In  het  artikel  ligt  de   focus  op  negatieve  handelingen  van  de  overheid  tegen  de  Black  Panthers.  Op  de  eerste   foto  is  te  zien  dat  de  oproerpolitie  de  ingang  blokkeert  van  een  Black  Panther  kantoor  

                                                                                                               

69  Parks,  Gordon.  "Stokely  Carmichael:  a  young  man  behind  an  angry  message."  Life  Magazine,  May  19,  

1967.  P.  82.    

18  

nadat  ze  een  bijeenkomst  uiteen  hebben  geslagen.  (Zie  afbeelding  474)  

  Afbeelding  4  

  Op  een  volgende  foto  is  Eldrigde  Cleaver  te  zien.  Hij  is  tijdens  een  hinderlaag  van  de   politie  in  zijn  been  geschoten.  Een  andere  Panther  is  gedood.75  Een  volgende  foto  toont   een  vrouwelijk  lid  van  de  Black  Panther  Party  die  een  journaliste  fouillieert,  omdat  de   Panthers  vrezen  dat  er  anders  ‘bewijs’  geplant  kan  worden.76  Parks  begint  dus  met  de   negatieve  handelingen  van  de  overheid  tegen  de  Panthers.  Vervolgens  belicht  Parks  de   positieve  kanten  van  de  Panthers  zelf.  Zo  hebben  ze  dezelfde  ideeën  als  Martin  Luther                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             70  Carmichael,  Stokely.  "Speeches  and  Sounds  -­‐  Stokely  Carmichael  -­‐  Garfield  High  School,  Seattle,  

Washington."  African-­‐American  Involvement  in  the  Vietnam  War.  Accessed  July  30,  2014.   http://www.aavw.org/special_features/speeches_speech_carmichael01.html.  ‘’You  know  what  usually   happens  is  that  in  the  newspapers  they  call  us  racists  and  anti  white  and  say  we  hate  white  folk  and  all   that  irrelevant  nonsense.’’   71  Parks,  Gordon.  "Stokely  Carmichael:  a  young  man  behind  an  angry  message."  Life  Magazine,  May  19,   1967.  P.  82.   72  Parks,  Gordon.  "Stokely  Carmichael:  a  young  man  behind  an  angry  message."  Life  Magazine,  May  19,   1967.  P.  82.   73  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  300.   74  Parks,  Gordon.  "Eldridge  Cleaver  in  Algiers:  a  visit  with  Papa  Rage."  Life  Magazine,  February  6,  1970.  P.   18.     75  Parks,  Gordon.  "Eldridge  Cleaver  in  Algiers:  a  visit  with  Papa  Rage."  Life  Magazine,  February  6,  1970.  P.   20.   76  Parks,  Gordon.  "Eldridge  Cleaver  in  Algiers:  a  visit  with  Papa  Rage."  Life  Magazine,  February  6,  1970.  P.   24.    

19  

King;  slechts  hun  methoden  verschillen.  Daarnaast  proberen  de  Panthers  veel  te  doen   voor  de  zwarte  gemeenschap  in  alle  steden  waar  ze  actief  zijn:       Our  goals  are  the  ones  the  white  man  fights  for:  a  decent  education  for  our  children,   good  jobs,  good  housing.  We  have  a  breakfast  program  to  feed  the  poor  kids.  We  work   for  voter  registration  so  that  eventually  we  can  wrest  control  of  black  communities  from   the  police.  In  fact  we  want  just  about  the  same  things  like  Martin  Luther  King  wanted.   It’s  only  that  our  tactics  differ.77     Parks  merkt  zelf  op  dat  dit  contrast  tussen  retoriek  en  doelen  bij  meerdere   activistengroepen  voor  komt.  Hierbij  doelt  hij  waarschijnlijk  op  Stokely  Carmichael,   Malcolm  X  en  de  Nation  of  Islam.    

Uiteindelijk  vallen  een  aantal  zaken  in  alle  artikelen  over  de  zwarte  activisten  op.  

Ten  eerste  biedt  Parks  in  al  deze  artikelen  een  tegengeluid  aan  de  negatieve   portrettering  van  de  weergegeven  personen  door  de  algemene  media.  Parks  toont   bewust  verschillende  –  ook  positieve  -­‐  kanten  van  de  activisten.  Hij  geeft  hun  tevens   allemaal  de  kans  hun  kant  van  het  verhaal  te  vertellen.  Parks  laat  ze  vertellen  waar  ze   voor  staan,  en  wat  ze  willen  bereiken.  Daaruit  blijkt  vaak  dat  ze  niet  zo’n  gevaar  voor  de   maatschappij  zijn  als  andere  media  zeggen.  De  tekst  blijkt  uiteindelijk  minstens  zo   belangrijk  als  de  foto’s  om  de  rol  van  ras  in  Parks’  werk  te  bepalen.   Het  tweede  thema  dat  aanwezig  is  in  Parks’  werk  tijdens  de  jaren  ‘60,  en  dat  veel   reacties  teweeg  heeft  gebracht78,  is  armoede  in  Amerika’s  getto’s.  Parks  moest  van  zijn   redacteur  optreden  als  bemiddelaar  tussen  de  arme  zwarten  en  het  blanke  publiek:       ‘’Show  us,  don’t  tell  us.  Dramatize.  Don’t  lecture.  No  one,  black  or  white,  can  presume  to   speak  for  the  Negro  in  the  collective  sense.  Show  trough  a  piling  up  of  details,  incidents   and  snatches  of  talk,  what  the  existence  of  a  single  negro  ghetto  family  is  like.’’79    

                                                                                                                77  Parks,  Gordon.  "Eldridge  Cleaver  in  Algiers:  a  visit  with  Papa  Rage."  Life  Magazine,  February  6,  1970.  P.  

25.   78  In  de  week  na  de  publicatie  van  het  originele  artikel  Race  and  poverty  werden  er  talloze  brieven  aan   Gordon  Parks  gericht  waarin  mensen  vroegen  wat  zij  konden  doen  om  als  degene  in  het  artikel   beschreven  te  verhelpen.   79  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  258.    

20  

Door  te  tonen  hoe  uitzichtloos  de  situatie  voor  arme  gezinnen  in  de  getto  zijn,  kon  Parks   de  emoties  van  zijn  lezers  aanspreken,  zoals  hij  in  de  jaren  ’40  en  ’50  ook  al  deed.   Voor  het  artikel  Race  and  poverty  heeft  Gordon  Parks  een  week  een  familie,  de   familie  Fontenelle,  in  hun  dagelijks  leven  gevolgd.  Het  resultaat  is  een  verslag  van  een   straatarme  familie  die  vaak  niet  genoeg  eten  heeft  om  de  baby  te  voeden.80  De  familie   leeft  in  een  huis  waar  een  rattenplaag  heerst,  waar  de  verwarming  het  niet  doet  en  waar   de  wind  door  de  gaten  in  de  muur  naar  binnen  komt.81  Het  volledige  fotoverslag  bestaat   uit  foto’s  die  de  situatie  illustreren  waar  de  familie  in  leeft  (zie  foto’s  5  en  682).                   Afbeelding  5  

 

Afbeelding  6  

  Parks  wil  met  dit  artikel  een  verklaring  geven  voor  al  het  geweld  in  de  Amerikaanse   getto’s.83  Volgens  hem  leidt  het  dagelijkse  leven  in  de  getto’s  de  mensen  tot  criminaliteit.   Hij  illustreert  dit  in  beeld  en  tekst  aan  de  hand  van  een  geëscaleerde  ruzie  tussen   Norman  en  Bessie  Fontenelle,  de  ouders  van  het  gezin.  Norman  heeft  Bessie  zwaar   mishandeld,  waarna  Bessie  kokende  olie  over  hem  heen  heeft  gegooid.  Zo  veel  frustratie   ziet  Parks  overal  terug  in  de  getto’s:       […]  just  another  one  of  the  thousands  of  violences  that  explode  in  a  ghetto  every  week,  I   thought  as  we  left.  In  the  heat  of  summer  they  pile  up  and  spill  into  the  street.  And   buildings  burn  and  people  are  killed  and  windows  are  smashed.  And  the  Normans,  big   and  small,  dash  in  to  loot  what  they  don’t  have  at  home.84                                                                                                                   80  Parks,  Gordon.  "Race  and  poverty."  Life  Magazine,  March  8,  1968.  P.  49.   81  Parks,  Gordon.  "Race  and  poverty."  Life  Magazine,  March  8,  1968.  P.  52.   82  Parks,  Gordon.  "Race  and  poverty."  Life  Magazine,  March  8,  1968.  P.  52,  59  

83  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.  P.  258.  Tijdens  een  discussie  

met  zijn  redacteur  vertelt  Parks  dat  hij  een  week  nodig  heeft  om  te  laten  zien  waarom  er  zo  veel  geweld  is.     84  Parks,  Gordon.  "Race  and  poverty."  Life  Magazine,  March  8,  1968.  P.  61.    

21  

  Gordon  Parks  wil  aantonen  dat  zo  veel  armoede  en  ellende  in  de  getto’s  uiteindelijk   misdaad  in  de  hand  zal  werken.  Mensen  gebruiken  geweld  om  te  krijgen  wat  ze  nodig   hebben  om  te  overleven.  Hij  relateert  deze  situatie  duidelijk  aan  Afro-­‐Amerikanen.  Dit   komt  met  name  duidelijk  naar  voren  in  de  Life  publicatie  een  week  later.  Veel  mensen   hebben  Life  naar  aanleiding  van  het  artikel  geschreven  en  gevraagd  wat  ze  kunnen  doen.   Parks  geeft  hier  zelf  antwoord  op  in  een  kleine  column:       The  answer  is  far  too  big  and  complex  for  me  to  attempt:  society  must  give  its   conclusions.  […]  If  you  wish  to  turn  my  anger  –  the  negros  anger  –  from  you,   acknowledge  me  and  my  needs.  […]  During  one  wintry  night  years  ago,  I  sought  shelter   in  a  hotel  in  upstate  New  York.  The  desk  clerk  ignored  me  […]  and  pushed  the  register   toward  a  white  youth  who  stood  just  behind  me.  ‘But  this  man  was  before  me’,  [he]   explained.  ‘We  don’t  take  negroes  in  this  hotel’,  came  the  clerks  answer.  ‘Then  I  wouldn’t   stay  here  either,’  the  young  man  said.  […]  If  a  hotel  refused  me  today,  would  you  do  what   that  boy  did?85     Naast  het  feit  dat  Parks  empathie  en  begrip  voor  de  armste  mensen  in  de  getto’s  wilde   opwekken,  wil  hij  vooral  ook  erkenning  voor  hun  menselijkheid.  Hiermee  sluit  hij  zich   aan  bij  het  doel  van  praktisch  alle  burgerrechtenactivisten.   Parks  laat  in  zijn  artikelen  zien  dat  hij  zich  persoonlijk  bewust  is  van   problematische  rassen  verhoudingen  in  Amerika  en  geeft  daar  zijn  eigen  mening  over.   Vaak  geeft  hij  deze  mening  naar  aanleiding  van  de  standpunten  van  activisten.  Parks   stelt  bijvoorbeeld  in  zijn  artikel  over  de  Black  Muslims  dat  hij  het  met  veel  van  hun   overtuigingen  eens  is,  maar  ook  met  veel  overtuigingen  niet.  Desalniettemin  erkent   Parks  dat  hij  naast  de  Black  Muslims  zal  staan  als  het  geweld  uitbarst.86  Parks  weet  dat   hij  in  zekere  zin  een  van  hen  is:  hij  is  ook  zwart  en  wil  ook  gelijkheid  in  de  Amerikaanse   maatschappij.  Op  deze  manier  positioneerd  Parks  zichzelf  als  zwarte  en  raciaal  bewuste   fotograaf.  Hij  hoeft  dus  niet  een  duidelijke  politieke  boodschap  te  prediken,  hij  is  zich   echter  altijd  bewust  van  het  rassenprobleem  in  Amerika.  Dit  bewustzijn  van  Parks  is  ook                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              

85  Nb.  "Life's  readers  respond  to  ''Race  and  poverty''."  Life  Magazine,  March  29,  1968.  P.  23.  

  86  Parks,  Gordon.  "How  it  feels  to  be  black."  Life  Magazine,  August  16,  1963.  P.  87.  

 

22  

te  zien  in  zijn  artikel  over  Stokely  Carmichael.  Parks  geeft  in  dit  artikel  openlijk  toe  dat   Carmichael  een  beter  drijfveer  heeft  om  te  vechten  dan  zijn  zoon  in  Vietnam:  ‘’[…]  in  face   of  death,  which  was  so  possible  for  both  of  them,  I  think  Stokely  would  surely  be  more   certain  of  why  he  was  about  to  die.’’87     Parks’  reflecteert  ook  vaak  op  zijn  eigen  ervaringen  als  zwarte  Amerikaan.   Bijvoorbeeld  In  het  artikel  getiteld  How  it  feels  to  be  black  vertelt  Parks  over  zijn  eigen   leven,  en  alle  problemen  die  hij  in  verband  met  racisme  heeft  meegemaakt.  Uiteindelijk   stelt  hij  dat  hij  alleen  maar  als  gelijkwaardig  behandeld  wil  worden  door  de  blanke   maatschappij,  verder  niets.88  Het  is  volgens  Parks  in  de  jaren  ’60  eindelijk  zo  ver  dat   zwarte  Amerikanen  zonder  angst  opkomen  voor  rechten  om  gelijk  behandeld  te   worden89  Bij  dit  artikel  zijn  portretten  gevoegd  van  zwarte  Amerikanen  tijdens  een   demonstratie  in  Harlem.  Allen  kijken  recht  voor  zich  uit  en  wekken  een  boze  indruk.90   Ze  lijken  een  symbool  voor  de  boze  zwarte  Amerikanen  die  niet  meer  willen  wachten  op   hun  rechten,  maar  klaar  zijn  er  voor  te  strijden.      

Parks  doet  in  de  jaren  ’60  en  begin  jaren  ’70  minder  beroep  op  de  empathie  van  

het  Life  publiek  dan  hij  eerst  deed.  Hij  toont  in  de  jaren  ’60  de  woede  van  zwarte   Amerikanen  en  probeert  zodoende  het  blanke  publiek  in  te  laten  zien  dat  het  tijd  wordt   wat  aan  de  ongelijkheid  te  doen.  Dit  zegt  Parks  ook  expliciet  in  zijn  artikel  over  Martin   Luther  King:  de  blanke  maatschappij  moet  zijn  verantwoordelijkheid  nemen  en  ervoor   zorgen  dat  er  wat  gedaan  wordt  aan  het  geweld  en  de  ongelijkheid.  Het  is  aan  zwarte   mensen  om  de  blanke  mensen  op  die  verantwoordelijkheid  te  wijzen.91     Parks  spreekt  zich  met  de  jaren  steeds  meer  expliciet  uit  tegen  racisme  en   ongelijkheid.  Hij  toont  daarnaast  een  breed  spectrum  van  groepen  binnen  de  Civil  Rights   Movement.  Hij  is  het  weliswaar  niet  met  alle  groeperingen  eens,  maar  hij  toont  zich  wel   altijd  bewust  van  het  rassenprobleem  dat  deze  groepen  aan  willen  pakken.  Daarnaast   werkte  hij  in  de  jaren  ’60  aan  meer  ras-­‐  gerelateerde  opdrachten  dan  in  de  jaren  ’40  en   ’50  samen.  Echter,  ook  in  de  jaren  ’60  bestaat  meer  dan  de  helft  van  Parks’  opdrachten  

                                                                                                                87  Parks,  Gordon.  "Stokely  Carmichael:  a  young  man  behind  an  angry  message."  Life  Magazine,  May  19,  

1967.  P.  82.   88  Parks,  Gordon.  "How  it  feels  to  be  black."  Life  Magazine,  August  16,  1963.  P.  87.   89  Ibidem.     90  Parks,  Gordon.  "How  it  feels  to  be  black."  Life  Magazine,  August  16,  1963.  P.  80.   91  Parks,  Gordon.  "A  man  who  tried  to  love  somebody."  Life  Magazine,  April  19,  1968.  P.  31.    

23  

uit  verslagen  van  culturele  gebeurtenissen,  modeshows  en  theatervoorstellingen.   Daarmee  is  de  rol  van  ras  in  Parks’  foto’s  in  de  jaren  ’60  en  ’70  klein.       Absoluut  gezien  speelt  ras  een  kleine  rol  in  de  foto’s  die  Gordon  Parks  maakte  voor  Life   Magazine.  In  meer  dan  de  helft  van  de  opdrachten  die  Parks  aannam  speelde  ras  geen   enkele  rol.  Parks  fotografeerde  veel  modecollecties,  maakte  portretten  van  politici  en   filmsterren,  of  deed  verslag  van  culturele  gebeurtenissen.     Echter,  wanneer  Parks  ras  als  onderwerp  had,  sprak  zich  duidelijk  uit  tegen  de   ongelijkheid  binnen  de  Amerikaanse  maatschappij.  In  beeld  en  woord  toonde  hij  het   onrecht  en  de  armoede  in  de  Amerikaanse  getto’s,  de  segregatie  in  het  Zuiden  en  de   woede  van  de  zwarte  activistengroepen.  Parks  hanteerde  verschillende  methoden  om   bij  te  dragen  aan  de  strijd  tegen  ongelijkheid.  Parks  deed  een  beroep  op  de  empathie  van   de  lezers  van  Life.  In  de  jaren  ’60  toont  Parks  lezers  de  woede  van  de  zwarte   Amerikanen,  alsmede  zijn  eigen  woede.  Daarnaast  reflecteerde  Parks  vaak    Op  deze   manier  vraagt  Parks  lezers  niet  alleen  om  empathie,  maar  ook  om  het  gebruik  van   gezond  verstand  en  een  meer  subjectief  begrip  van  de  situatie.     Tegen  de  conclusie  dat  de  rol  van  ras  aanzienlijk  was  binnen  Parks’  werk  valt  in   te  brengen  dat  de  rol  van  ras  in  Parks’  werk  voor  Life  Magazine  erg  klein  is;  in  minder   dan  een  kwart  van  al  Parks’  opdrachten  voor  Life  Magazine  speelt  ras  een  rol.  Het  is   echter  wel  dit  kleine  gedeelte  waar  Parks  om  herinnerd  worden.                  

       

 

24  

Hoofdstuk  3  –  Dichtbundels:  de  wereld  van  een  dichter.     In  de  periode  dat  Gordon  Parks  zich  bij  Life  het  vaakst  tegen  racisme  uitsprak   bracht  hij  ook  twee  dichtbundels  uit:  A  Poet  and  his  Camera  (1968)  en  Whispers  of   Intimate  Things  (1971).  Om  na  te  gaan  wat  de  rol  van  ras  is  in  Parks’  oeuvre  is  het  ook   belangrijk  of  hij  in  zijn  meer  persoonlijke  werk  ook  ras  een  rol  laat  spelen.  Philip  B.   Kunhardt,  jr.,  schrijver  van  het  voorwoord  in  beide  bundels,  zegt  dat  men  zich  Parks   vaak  herinnert  door  zijn  realistische  werk  over  de  toestand  van  zijn  volk.92  Volgens   Kunhardt  hoeven  foto’s  echter  niet  altijd  puur  realistisch  te  zijn.  Foto’s  kunnen   gecreëerde  beelden  zijn  van  een  bepaalde  stemming  of  smaak.  Gordon  Parks  was  daarin   volgens  Kunhardt  een  pionier:  hij  kon  een  poëtische  interpretatie  geven  aan  dingen  die   hij  zag.93  Parks  kon  stemmingen  weergeven  met  een  foto.  In  deze  twee  bundels  draait   het  om  die  stemmingen.  Kunhardt  stelt  dat  Parks  voor  deze  bundels  uit  de  wereld  van   fotojournalistiek,  armoede,  racisme  en  geweld  stapte.  In  plaats  daarvan  stapte  hij  in  de   wereld  van  een  dichter.94     In  deze  bundels  zijn  de  foto’s  en  gedichten  verlengstukken  van  elkaar.95  Om  de   rol  van  ras  in  deze  dichtbundels  te  kunnen  bepalen  worden  de  foto’s  en  gedichten   samen  geanalyseerd.  Er  wordt  ook  gebruik  gemaakt  van  de  voorwoorden  in  beiden   bundels.  Daarin  geeft  Kunhardt,  Jr.  namelijk  inzicht  in  de  thema’s  van  beide  bundels.   In  A  poet  and  his  camera  schrijft  Philip  B.  Kunhardt  Jr.  dat  Parks’  foto’s   idealistische  en  romantische  symbolen  zijn.96  De  thema’s  in  deze  bundel  focussen  zich   vooral  op  de  romantiek  van  het  leven.  De  onderwerpen  zijn  bijvoorbeeld:  een  zwangere   moeder97,  een  jongen  die  zichzelf  leert  kennen98,  de  zegen  van  het  hebben  van  een                                                                                                                  

92  Kunhardt,  Jr.,  Philip  B.  "On  Gordon  Parks."  In  A  Poet  and  His  Camera.  New  York:  Viking  Press,  1968.  

Daarmee  wordt  het  volk  van  Gordon  Parks  bedoeld.     93  Ibidem.   94  Ibid.   95  Kunhardt,  Jr.,  Philip  B.  "introduction."  In  Gordon  Parks:  A  Poet  and  his  Camera.  New  York:  Viking  Press,   1968.:  ‘’The  poems  can  be  read  for  themselves,  and  the  photographs  looked  at  for  themselves,  but  if  you   look  at  the  pictures  and  read  the  poems,  […]  the  enrich  one  another  and  add  up  to  a  larger  sum  of   enjoyment.  Paginanummers  niet  beschikbaar.   Kunhardt,  Jr.,  Philip  B.  "introduction."  In  Gordon  Parks:  Whispers  of  Intimate  Things.  New  York:  Viking   Press,  1971.:  ‘’[Parks]  has  been  sighting  through  cameras,  framing  what  he  sees  there,  capturing  beauty   and  passion  […]  and  learning  to  paint  with  his  camera.  […]  And  so  it  is  not  unusual  that  his  poetry  is  and   extension  of  his  pictures.’’   96  Ibid.   97  Parks,  Gordon.  A  Poet  and  His  Camera.  New  York:  Viking  Press,  1968.   98  Ibidem.    

25  

familie99,  het  hebben  van  een  goed  leven.100  In  deze  bundel  is  er  één  foto  met  een  gedicht   waarin  ras  een  rol  speelt.  In  het  gedicht  Kansas  Land  herinnert  Parks  zich  Kansas,  de   staat  waar  hij  is  opgegroeid.  Hij  vertelt  dat  hij  alles  zal  missen:  ‘’I  would  miss  this  Kansas   land  that  I  was  leaving,  […]  junebugs,  swallowtails  and  bobolink.’’101  Parks  eindigt  dit   gedicht  met  een  boze  zin102 :  ‘’Yes,  all  this  I  would  miss  –  along  with  the  fear,  hatred  and   violence.  We  blacks  had  suffered  upon  this  beautiful  land.’’103  Het  lijkt  erop  dat  Parks   tussen  alle  romantiek  de  lezer  stil  wil  laten  staan  bij  het  feit  dat  zwarte  Amerikanen   hebben  geleden.  Dit  is  het  enige  werk  in  de  bundel  waarin  Parks  ras  expliciet  aanhaalt.   Daardoor  is  de  rol  van  ras  in  deze  bundel  te  verwaarlozen.   In  de  bundel  Whispers  of  intimate  things  ligt  de  nadruk  nog  meer  op  melancholie   en  romantiek  dan  in  zijn  eerste  bundel.  Voor  Whispers  is  Parks  volgens  Kunhardt   volledig  van  wereld  gewisseld.104  Poëtische  schoonheid  en  betekenis  zijn  in  Whispers     van  groot  belang.  Het  is  duidelijk  dat  ras  geen  rol  speelt  in  deze  bundel.  Parks  verwijst   geen  enkele  keer  naar  racisme,  discriminatie  of  geweld,  in  de  foto’s  noch  in  de  gedichten.     Parks  lijkt  deze  bundels  niet  samengesteld  te  hebben  om  rassen  verhoudingen,   geweld  of  armoede  in  Amerika  te  bespreken.  De  foto’s  en  gedichten  hebben  veel   verschillende  onderwerpen,  maar  slechts  één  heeft  ras  als  onderwerp:  Parks  spreekt   zich  één  keer  uit  over  het  feit  dat  hij  en  zijn  volk  geleden  hebben  onder  angst  en  geweld   in  Kansas.  Ras  speelt  zodoende  de  rol  als  bron  van  woede  en  angst  in  het  verleden.   Omdat  dit  maar  één  keer  voor  komt  in  twee  bundels,  is  deze  rol  nagenoeg  verwerpelijk.                                                                                                                                 99  Ibid.  

100  Ibid.   101  Ibid.   102  Spender,  Stephen.  ‘’Preface’’  In  Gordon  Parks:  A  Poet  and  his  Camera.  New  York:  Viking  Press  1968.   103  Ibid.     104  Kunhardt,  Jr.,  Philip  B.  "introduction."  In  Gordon  Parks:  Whispers  of  Intimate  Things.  New  York:  Viking  

Press,  1971.  In  A  poet  and  his  camera  zegt  Kunhardt,  jr.  dat  Parks  de  armoede  e.d.  links  heft  laten  liggen   om  zich  op  poëzie  te  concentreren,  in  Whispers  of  intimate  things  zegt  Kunhardt  expliciet  dat  Parks  van   ‘wereld’  is  gewisseld.      

26  

Hoofdstuk  4  –  Films:  noodzakelijke  acceptatie  en  agressief   protest     Tussen  1948  en  1971  heeft  Gordon  Parks  twee  films  geproduceerd  en  geregisseerd:  The   Learning  Tree  (1969)  en  Shaft  (1971).  In  dit  hoofdstuk  zal  de  rol  van  ras  in  de  films   worden  bepaald  aan  de  hand  van  primaire  en  secundaire  literatuur  en  een  analyse  van   de  films  zelf.       The  Learning  Tree.     The  Learning  Tree  was  de  eerste  grote  Hollywood  productie  die  was  geschreven  en   geregisseerd  door  een  zwarte  man.  De  film  geeft  een  weergave  van  hoe  het  als  zwarte   tiener  was  om  op  te  groeien  in  een  gesegregeerd  deel  van  Amerika  in  de  jaren  ’20.  De   film  beschrijft  het  leven  van  Newt  Winger,  een  zwarte  tiener  die  woont  in  Kansas.  Newt   biedt  racisme  en  discriminatie  waardig  en  kalm  het  hoofd.105  Dit  in  tegenstelling  tot  de   boze  Marcus  Savage.  Verschillende  omstandigheden  drijven  Marcus  en  Newt  steeds   verder  uit  elkaar.  Newt  is  uiteindelijk  getuige  van  een  moord  die  wordt  gepleegd  door   Marcus’  vader,  Booker.  Newt  besluit  om  te  getuigen  in  de  rechtbank,  wat  uiteindelijk   leidt  tot  Bookers  dood.  Marcus  wil  hiervoor  wraak  nemen  op  Newt  en  bedreigt  hem  met   een  mes.  Newt  wint  het  gevecht,  maar  laat  Marcus  gaan.  Kort  daarna  wordt  Marcus   echter  neergeschoten  door  de  racistische  sheriff.106    

De  film  is  een  semi-­‐  autobiografie  van  Gordon  Parks’  jeugd  in  Fort  Scott,  Kansas.  

In  zijn  leven  in  Fort  Scott  had  Parks  veel  met  racisme  te  maken,  en  dat  heeft  hem  vaak  in   de  problemen  gebracht.107  Parks  toont  in  The  Learning  Tree  de  verschillende  vormen   van  racisme  en  de  reacties  die  het  op  kan  wekken  bij  zwarte  Amerikanen:  noodzakelijke   acceptatie  of  agressief  protest.  Parks  lijkt  zo  op  een  artistieke  wijze  een  rationele   verklaring  te  geven  voor  de  raciale  problemen  in  Amerika,  en  de  effecten  daarvan  op  de   zwarte  bevolking.  Dit  deed  hij  ook  met  zijn  fotografie  voor  Life.  Zoals  eerder  besproken                                                                                                                   105  Parks,  Gordon.  The  learning  tree.  1969.  Warner  Bros.,  Film.  Newt  wordt  slechts  één  keer  echt  boos,  op   zijn  lerares.  Hij  zegt  dat  alle  zwarte  scholieren  haar  haten.  Dit  zegt  hij  nadat  zij  hem  heeft  verteld  dat   zwarte  scholieren  niet  naar  de  universiteit  kunnen  gaan.     106  Parks,  Gordon.  The  learning  tree.  1969.  Warner  Bros.,  Film.   107  Parks,  Gordon.  "I  make  my  choice  of  weapons."  Life  Magazine,  January  28,  1966.  P.  62.  Gordon  Parks   vertelt  over  meerdere  situaties  waarbij  hij  in  een  gevecht  terecht  kwam  in  verband  met  racistische   handelingen  tegen  hem.  

 

27  

gaf  Parks  verklaringen  voor  bijvoorbeeld  het  geweld  in  de  getto’s  of  de  woede  van   zwarte  activisten.     In  The  Learning  Tree  komen  twee  opvallende  thema’s  voor,  deze  komen  beiden   voort  uit  racisme.  Het  thema  van  het  plot  van  hoofdpersoon  Newt  is  noodzakelijke   acceptatie  van  racisme.  Het  thema  in  van  het  subplot,  waarin  Marcus  Savage   hoofdpersoon  is,  is  agressief  protest  tegen  racisme.     Parks’  toont  in  de  film  hoe  discriminatie  onderdeel  uitmaakt  van  het  dagelijks   leven  van  zwarte  Amerikanen.  Zo  zijn  Newt  en  zijn  familie  dagelijks  slachtoffer  van   verschillende  vormen  van  racisme.  Newt  wordt  bijvoorbeeld  nigger  genoemd  door   sheriff  Kirky108  en  mag  zijn  cola  niet  in  het  plaatselijke  café  opdrinken.109  Ondanks  dit   alles  koesteren  Newt  en  de  meeste  zwarten  in  de  film  geen  wrok  tegen  blanke  mensen.   Nadat  een  boer  Newt  en  Marcus  heeft  betrapt  op  het  stelen  van  zijn  appels,  slaat  hij   Marcus  met  zijn  zweep.  Marcus  vecht  echter  terug  en  slaat  de  boer  in  elkaar.  Newt   neemt  het  later  tegen  Marcus  op  voor  de  boer:  ‘he  ain’t  all  bad  […]  and  we  were  stealing   his  apples.’110  Vervolgens  biedt  Newt  in  het  ziekenhuis  zijn  excuses  aan  de  boer  aan  en   stelt  voor  om  de  zomer  gratis  voor  hem  te  werken.111      

Newt  leert  ook  expliciet  over  tolerantie  van  zijn  familie.  Newt  vraagt  zijn  moeder  

waarom  blanke  mensen  zwarten  zo  haten.  Zij  zegt  dat  sommige  mensen  goed  zijn,  en   sommige  slecht,  net  als  appels  aan  een  boom:  ‘Think  of  it  like  that  till  the  day  you  die.  Let   it  be  your  learning  tree.’’112  Newt’s  oom  uncle  Zest  vertelt  dat  men  niet  naar  de   huidskleur  van  mensen  moet  kijken.  Zelf  is  Zest  blind:  hij  beoordeelt  mensen  op  hun   daden,  niet  hun  kleur.  Zest  zegt  Newt  dat  hij  dat  ook  moet  doen.113    Dit  is  een  duidelijke   reflectie  van  de  filosofie  van  de  Civil  Rights  Movement.  Volgens  de  Civil  Rights  activisten   zou  ras  irrelevant  gemaakt  moeten  worden.  Alleen  dan  kan  er  een  succesvol   geïntegreerde  samenleving  ontstaan.114  

                                                                                                               

108  Parks,  Gordon.  The  learning  tree.  1969.  Warner  Bros.,  Film.   109  Ibidem.   110  Parks,  Gordon.  The  learning  tree.  1969.  Warner  Bros.,  Film.   111  Ibidem.   112  Ibidem.   113  Ibid.  

114  Cone,  James  H.  Martin  &  Malcolm  &  America:  A  Dream  or  a  Nightmare.  Maryknoll,  N.Y.:  Orbis  Books,  

1991.  P.  31.  Martin  Luther  King  zei  bijvoorbeeld:  ‘’If  you’re  setting  out  to  do  a  good  negro’s  job,  you’ve   already  flunked  your  matriculation  exam  for  entrance  into  the  university  of  integration.’’    

28  

 

Acceptatie  komt  ook  vanuit  de  blanke  mensen  in  de  film.  De  boer  accepteert  

Newt’s  excuses,  in  plaats  van  boos  op  hem  te  blijven.115  De  schoolrector  biedt  zijn   excuses  aan  Newt  aan  nadat  een  lerares  Newt  heeft  verteld  dat  hij  niet  naar  de   universiteit  kan  gaan.  Volgens  haar  kan  Newt  toch  hooguit  kok  of  bediende  worden.  De   rector  zegt  dat  het  hem  spijt  dat  nog  zo  veel  mensen  er  zo  over  denken,  en  belooft  Newt   dat  hij  hier  wat  aan  wil  doen.116      

Tijdens  de  rechtszaak  tegen  Marcus  Savage’s  vader  Booker,  wijst  ook  de  rechter  

de  mensen  in  de  rechtszaal  op  tolerantie.  Met  Newts  getuigenis  is  het  leven  van  een   blanke  man  gered,  en  is  een  zwarte  man  verdachte  gemaakt.  De  mensen  in  de  zaal   roepen  vervolgens  allemaal  ‘kill  that  nigger!’,  waarop  Booker  vlucht  en  zelfmoord  pleegt.   De  rechter  wijst  de  mensen  op  hun  intolerantie,  en  zegt  dat  hun  intolerantie  Bookers   dood  is  geworden.  117   Ondanks  het  feit  dat  veel  mensen  in  The  Learning  Tree  tolerant  zijn  naar  elkaar,  is   racisme  constant  aanwezig.  Door  racisme  en  de  raciale  verhoudingen  in  het  dorp  durft   Newt  in  eerste  instantie  niet  te  getuigen  in  de  rechtszaal;  hij  is  bang  dat  de  spanningen   tussen  zwart  en  wit  hoger  op  zullen  lopen.118  Daarmee  insinueert  hij  dat  die  spanningen   al  hoog  zijn.      

Het  subplot  draait  om  Marcus  Savage.  Marcus  haat  alle  blanke  mensen,  en  hij  

wordt  door  veel  blanken  racistisch  bejegend.  Wanneer  Savage  in  de  gevangenis  zit,  komt   er  een  pastoor  voor  hem  bidden.  Savage  schreeuwt  dat  een  blanke  god  niets  doet  voor   zwarte  mensen.  Als  de  pastoor  vertokken  is,  geeft  de  cipier  aan  zwart  gekleurd  plaatje   van  Jezus  aan  Savage.  ‘Here’s  your  black  god.  Merry  Christmas  nigger.’119  Ook  wordt   geïnsinueerd  dat  Marcus  in  de  gevangenis  geslagen  wordt  door  de  cipiers.120    

Wanneer  Marcus  op  het  einde  van  de  film  met  Newt  wil  vechten,  om  wraak  te  

nemen  op  Newt  voor  het  getuigen  tegen  Marcus’  vader,  wordt  hij  achtervolgd  door  de   sheriff.  Newt  laat  Marcus  gaan,  maar  de  sheriff  schiet  Marcus  toch  dood.     Ras  en  racisme  spelen  dus  een  centrale  rol  in  dit  filmische  werk  van  Gordon   Parks.  Parks  laat  in  The  Learning  Tree  zien  dat  het  niet  van  huidskleur  afhangt  of  iemand                                                                                                                  

115  Ibid.  De  sheriff  blijft  hatelijk  doen  tegen  Newt  en  zijn  vrienden,  ook  nadat  ze  de  Sheriff  hebben   geholpen  bij  het  pakken  van  een  crimineel.  Ook  Newt’s  lerares  wordt  boos  wanneer  Newt  vraagt  waarom   ze  zwarte  kinderen  haat.     116  Ibid.     117  Ibid.   118  Ibid.   119  Ibid.     120  Ibid.  

 

29  

een  goed  mens  is,  maar  van  iemands  daden.  Racisme  zelf  wordt  als  boosdoener   afgeschilderd,  niet  het  blanke  ras.  Het  is  racisme  dat  voor  problemen  en  spanningen   tussen  blanken  en  zwarten,  maar  ook  tussen  zwarten  onderling  zorgt.    Zodoende  lijkt  de   overkoepelende  boodschap  met  betrekking  tot  ras  te  zijn  dat  huidskleur  er  weinig  toe   doet:  de  nadruk  ligt  in  The  Learning  Tree  op  ‘goed  doen’,  niet  op  onvoorwaardelijke   trouw  aan  je  eigen  ras.121  Dit  is  een  duidelijke  reflectie  van  de  denkbeelden  omtrent  de   Civil  Rights  Movement,  waar  ‘goed  doen’  en  gerechtigheid  voorop  stonden.122  Dit  staat  in   contrast  met  de  latere  Blaxploitation  films,  het  genre  waar  Parks’  tweede  film  Shaft   (1971)  binnen  valt.     Shaft   Shaft  (1971)  was  de  tweede  film  die  Gordon  Parks  maakte  voor  een  grote  Hollywood   filmmaatschappij.  De  film  werd  in  1971  uitgebracht  en  vertelt  het  verhaal  over  privé   detective  John  Shaft.     De  film  vertelt  het  verhaal  van  privédetective  John  Shaft.  Op  een  dag  komt  Bumpy   Johnson,  een  zwarte  bendeleider,  Shafts  kantoor  binnen.  Bumpy’s  dochter  is  ontvoerd   door  de  blanke  maffia.  Om  een  bendeoorlog  in  Harlem  te  voorkomen,  moet  Shaft   Bumpy’s  dochter  redden.  Shaft  schakelt  hiervoor  de  hulp  in  van  een  oude  vriend,  die  nu   een  Black  Panther  is.  Na  een  groots  vuurgevecht  en  achtervolgingsscène  lukt  het  Shaft   uiteindelijk  om  Bumpy’s  dochter  te  redden.  De  film  eindigt  nadat  Shaft  de  plaats  delict  is   ontvlucht.       De  film  valt  binnen  het  Blaxploitation  genre.  De  opkomst  van  dit  filmgenre  is   volgens  Ed  Guerrero  aan  de  opkomst  te  danken  van  Black  Power.  De  opkomst  van  Black   Power  bracht  zwarte  trots  met  zich  mee  wat  resulteerde  in  een  vraag  naar  multi-­‐   dimensionale  zwarte  karakters  in  films.123  Voor  Blaxploitation  werden  zwarten  in  films   altijd  in  stereotyperende  rollen  neergezet:  als  bediende,  als  kamermeisje  etc.124  In   Blaxploitation  films,  waaronder  Shaft,  werden  zwarten  neergezet  als  sterk,  succesvol  en                                                                                                                   121  Cripps,  Thomas.  "The  Learning  Tree."  The  Massachusetts  Review  11,  no.  3  468  -­‐  485.  Accessed   August  1,  2014.  P  117  –  118.     122  Cone,  James  H.  Martin  &  Malcolm  &  America:  A  Dream  or  a  Nightmare.  Maryknoll,  N.Y.:  Orbis  Books,   1991.  P.  76.   123  Guerrero,  Ed.  Framing  Blackness:  The  African  American  Image  in  Film.  Philadelphia:  Temple  University   Press,  1993.  P.  71.   124  Ibidem.  

 

30  

onafhankelijk.  Op  die  manier  werden  de  negatieve  stereotypes  van  voorheen  tegen   gewerkt.  Academici  zijn  het  er  echter  niet  over  eens  of  Blaxploitation  positieve  of   negatieve  gevolgen  heeft  gehad  voor  zwarte  Amerikanen.  Enerzijds  wordt  gesteld  dat   Blaxploitation  veel  mogelijkheden  creëerde  voor  zwarte  mensen.  Zwarte  Amerikanen   werden  afgebeeld  als  multidimensionale  en  assertieve  karakters.  Daarnaast  focusten  de   thema’s  van  de  films  zich  meer  op  zwarte  cultuur.125  Charlotte  Madsen  schrijft  in  haar   dissertatie  over  Blaxploitation  dat  het  genre  de  niet  alleen  een  reflectie  van  het   veranderde  politieke  en  culturele  klimaat  was,  maar  ook  bijdroeg  aan  het  vormen  van   een  identiteit  voor  zwarte  Amerikanen:        […]  the  blaxploitation  films  of  the  early  1970s  were  not  only  influenced  by  and  came  to   reflect  the  changes  in  American  society  in  the  1960s  and  early  1970s,  but  […]  the  films   also  in  return,  through  their  stereotypical  depictions  and  the  reception  of  these,   influenced  the  construction  of  a  young  urban  black  identity.126     Ze  focust  zich  op  het  feit  dat  Blaxploitation  niet  alleen  de  tijdsgeest  weer  gaf,  maar  voor   sommige  zwarte  Amerikanen  hielp  bij  het  vormen  van  een  identiteit.      

Anderen  stellen  daar  echter  tegenover  dat  Blaxploitation  films  simpelweg  het  ene  

stereotype  met  het  andere  verving.  In  plaats  van  onderdanig  werden  zwarten  nu  als   oversekst,  gewelddadig  en  anti-­‐sociaal  afgebeeld.127  Daarnaast  gaven  ze  de  tijdsgeest   verkeerd  weer,  en  hielden  ze  de  zwarte  bevolking  een  verkeerd  ideaal.  Volgens  Bennett   zijn  de  hoofdpersonen  in  Blaxploitation  films  ahostorisch  en  steevast  individualistisch   en  niet  politiek  betrokken.128  Daarnaast  stelt  Bennett  dat  Blaxploitation  armoede  en   criminaliteit  romantiseert:  ‘’Some  men  foolishly  identify  black  aesthetic  with  empty   bellies  and  big  bottomed  prostitutes.’’129    

                                                                                                                125  Guerrero,  Ed.  Framing  Blackness:  The  African  American  Image  in  Film.  Philadelphia:  Temple  University   Press,  1993.  P.  70.   126  Madsen,  Charlotte.  Can  you  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.  P.  76   127  Perry,  Robert.  Towards  the  Gendering  of  Blaxploitation  and  Black  Power.  Milwaukee:  University  of   Wisconsin,  n.d.P.  81.       128  Bennett,  Lerone.  "The  emancipation  orgasm:  Sweetback  in  wonderland."  Ebony  Magazine,  September,   1971.  P.  106  –  116.   129  Ibidem.  

 

31  

Desalniettemin  zijn  in  de  film  Shaft  verschillende  aspecten  van  de  opkomst  van   Black  Power  in  Amerika  te  zien.130  In  de  volgende  alinea’s  wordt  gekeken  naar  hoe  die   aspecten  in  beeld  worden  gebracht.       Shaft    

Gordon  Parks  maakte  deze  film,  naar  eigen  zeggen,  als  een  leuke  film  voor  op  de  

zaterdagavond  met  een  zwarte  man  als  heldhaftig  hoofdpersonage.131  Desalniettemin   menen  veel  academici  dat  de  boodschap  omtrent  ras  in  Shaft  verder  reikt  dan  enkel  het   afbeelden  van  ‘een  zwarte  held.’  Verdere  boodschappen  die  door  academici  herkend   zijn,  zijn  bijvoorbeeld:  geëmancipeerde  zwarte  mannelijkheid,  zwarte  ideologie,   whitey132  te  slim  af  zijn,  racisme,  anti-­‐  blanke  stereotyperingen  en  stereotypering  van  de   getto’s.133      

John  Shaft  wordt  duidelijk  als  zwarte  man  neergezet  die  zich  van  niets  en  

niemand  iets  aan  trekt.  Dat  is  al  duidelijk  in  de  openingsscène,  waarin  hij  een  drukke   straat  oversteekt  en  zich  niets  aantrekt  van  langsrijdende  auto’s.  134  Hij  trekt  zich  ook   niets  aan  van  de  luitenant  van  de  politie135:  hij  zegt,  ‘’Up  yours!’’  en,  ‘’All  the  hassle  in  the   world  wouldn't  make  me  sing  a  song  to  the  police’’  als  de  luitenant  dreigt  Shaft’s   detective  licentie  in  te  nemen  als  hij  de  politie  geen  informatie  geeft.136  Volgens  Samuel   L.  Jackson,  die  in  de  remake  van  Shaft  in  2000  speelde,  was  John  Shaft  door  zijn  houding   iemand  die  Afro-­‐Amerikanen  trots  maakte  zwart  te  zijn.137       Zwarte  ideologieën  uit  de  jaren  ‘70  zijn  in  Shaft  terug  te  zien  in  het  feit  dat  Shaft   samenwerkt  met  Black  Panthers.  Dit  toont  een  erkenning  van  de  aanwezigheid  van  de   Black  Power  Movement.138  Echter,  Shaft  is  niet  politiek  betrokken  bij  de  Panthers  en  blijft   strikt  individualistisch.139  140  Desalniettemin  reflecteert  de  aanwezigheid  van  de   Panthers  het  politieke  klimaat  in  Amerika  in  de  tijd  dat  de  film  geproduceerd  werd.                                                                                                                     130  Perry,  Robert.  Towards  the  Gendering  of  Blaxploitation  and  Black  Power.  Milwaukee:  University  of   Wisconsin,  n.d.P.  81.     131  Guerrero,  Ed.  Framing  Blackness:  The  African  American  Image  in  Film.  Philadelphia:  Temple  University   Press,  1993.  P.  93.   132  Deze  term  wordt  in  deze  scriptie  gehanteerd  bij  gebrek  aan  een  geode  nederlandse  vertaling.  Whitey  is   een  scheldwoord  dat  zwarte  mensen  tegen  blanke  mensen  gebruiken.   133  Madsen,  Charlotte.  Can  you  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.  Pp.  37  –  61.     134  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.   135  Madsen,  Charlotte.  Can  you  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.  P.  39.   136  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.   137  Madsen,  Charlotte.  Can  you  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.  P.  39.   138  Madsen,  Charlotte.  Can  you  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.  P.  41.   139  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.  

 

32  

 

De  muziek  van  Isaac  Hayes  in  de  film  levert  ook  sociaal  commentaar.  In  het  

nummer  Soulesville  vertelt  Hayes  over  de  situatie  in  Amerika  voor  zwarte  mensen:       Black  man,  born  free,  At  least  that's  the  way  it's  supposed  to  be,  Chains  that  binds  him   are  hard  to  see,  Unless  you  take  this  walk  with  me.  Any  kind  of  job  is  hard  to  find,  That   means  an  increase  in  the  welfare  line,  Crime  rate  is  rising  too,  If  you  are  hungry,  what   would  you  do?141   De  liedtekst  becommentarieert  de  scheve  verhoudingen  in  de  maatschappij,  veroorzaakt   door  raciale  ongelijkheid.142  Shaft  beaamt  deze  situatie.  Op  de  vraag  of  hij  problemen   heeft  antwoordt  hij:  ”Yeah,  I  got  a  couple  of  them.  I  was  born  black,  and  I  was  born   poor”.143 Het  suggereert  dat  het  je  een  leven  lang    door  problemen  achtervolgt  wordt   wanneer  je  zwart  en  arm  geboren  bent.144 Zo  kreeg  het  publiek  een  impressie  van  hoe   het  was  om  zwart  te  zijn  en  in  de  getto  te  leven.   Ondanks  de  problemen  in  zijn  leven  is  Shaft  een  man  die  vaak  de  whitey  te  slim  af   is.145  Zoals  in  veel  Blaxploitation  films,  verslaat  Shaft  whitey  door  een  list.  Zo  gaat  ook   Shaft  tegen  het  vooroordeel  in  dat  zwarte  mensen  dommer  zijn  dan  blanke.146  Shaft   dringt  bijvoorbeeld  aan  het  eind  van  de  film  het  hoofdkwartier  van  de  blanke  maffia   binnen  door  zich  te  verkleden  als  bediende.147  Op  die  manier  gebruikt  Shaft  dus  de   vooroordelen  van  blanken  tegen  hen.  Dit  laat  zien  dat  zwarten  niet  alleen  slimmer  zijn   dan  blanken  denken,  maar  ook  dat  zwarten  het  systeem  dat  wordt  gebruikt  om  zwarten   te  onderdrukken  zo  goed  kennen  dat  ze  het  juist  in  hun  voordeel  kunnen  gebruiken.  Op   die  manier  zijn  het  de  zwarten  die  uiteindelijke  de  macht  hebben.  Het  te  slim  af  zijn  van   de  blanke  vijand  reflecteert  de  zwarte  emancipatie  en  de  wil  het  blanke  systeem  van   zwarte  onderdrukking  te  verslaan.148  Het  feit  dat  dit  in  Shaft  ook  lukt  reflecteert  een   anti-­‐  blanke  houding:  de  blanke  maffiosi  zijn  zo  arrogant  en  onwetend  dat  ze  de  list  van                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             140  Guerrero,  Ed.  Framing  Blackness:  The  African  American  Image  in  Film.  Philadelphia:  Temple  University   Press,  1993.  P.  93.   141  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.   142  Madsen,  Charlotte.  Can  you  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.  Pp.  44  –  45.   143  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.   144  Madsen,  Charlotte.  Can  you  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.  P.  59.   145  De  term  Whitey  wordt  in  de  tekst  gebruikt  bij  gebrek  aan  een  goede  nederlandse  vertaling.  Whitey  is   een  scheldwoord,  door  zwarten  gebruikt,  om  een  blanke  aan  te  duiden.   146  Madsen,  Charlotte.  Can  you  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.  P.  42.   147  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.   148  Madsen,  Charlotte.  Can  you  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.  P.  43.  

 

33  

Shaft  niet  doorhebben.    

De  anti  blanke  stereotypering  is  ook  terug  te  zien  in  het  getoonde  racisme  in  

Shaft.  Racisme  is  twee  keer  expliciet  te  zien  in  de  film.  De  eerste  keer  is  wanneer  Shaft  in   de  openingsscène  een  taxi  wil  aanhouden.  De  chauffeur  rijdt  door  om  vervolgens  een   blanke  man  mee  te  nemen.149  Shaft  kan  niets  anders  doen  dan  een  andere  taxi  proberen   aan  te  houden.  De  tweede  keer  is  wanneer  Shaft  in  een  café  een  ontmoeting  heeft   gepland  met  een  maffialid.  Wanneer  het  lid  het  café  binnen  komt  spreekt  hij  Shaft  aan   met:  ‘’I’m  looking  for  a  nigger  called  John  Shaft.’’150  Filmcriticus  Elvis  Mitchell  stelde  dat   dit  soort  scènes  de  alledaagse  ervaringen  van  zwarte  mensen  op  het  grote  scherm   toonden.  Dit  was  tot  dan  toe  nog  nooit  gebeurd.151      

Alledaagse  ervaringen  van  zwarten  in  de  getto’s  worden  ook  getoond  in  Shaft.  De  

getto’s  worden  gepresenteerd  als  donker,  arm  en  onveilig.  Kinderen  staan  buiten  in  de   kou  zonder  iets  te  eten.152  Wanneer  Shaft  in  de  getto  op  zoek  gaat  naar  zijn  partner  komt   hij  een  kind  tegen  die  hongerig  op  de  stoep  staat.  Shaft  geeft  hem  wat  geld  om  eten  te   halen.153  Dit  illustreert  het  feit  dat  men  in  de  getto  te  arm  is  om  eten  te  kopen.  Zoals   eerder  vermeld  onderschrijft  Isaac  Hayes  in  zijn  nummer  deze  situatie:  weinig  banen,   weinig  geld,  weinig  eten.154  Volgens  Hayes  zelf  zijn  het  deze  omstandigheden  die  leiden   tot  misdaad.155  Er  wordt  ook  een  duidelijke  parallel  tussen  deze  problemen  en  zwart   zijn  getrokken  in  Shaft.  In  de  getto  worden  enkel  zwarte  mensen  getoond.156  er  worden   geen  witte  mensen  getoond  in  de  getto.  Dit  insinueert  dat  de  allerarmsten  allemaal   zwarten  zijn.     Alhoewel  de  raciale  boodschap  in  Shaft  in  de  eerste  instantie  meer   eendimensionaal  lijkt  te  zijn  dan  in  The  Learning  Tree,  komen  veel  van  de  boodschappen   uit  The  Learning  Tree  wel  terug  in  Shaft.  In  Shaft  wordt  de  hoofdpersoon  neergezet  als   geëmancipeerde  zwarte  man.  Hij  bewandelt  zijn  eigen  pad,  laat  zich  door  niemand   intimideren  en  wint  van  zijn  blanke  vijand.  Ondanks  deze  krachtige  zwarte  hoofdrol,     laat  ook  deze  film  de  veelzijdigheid  van  racisme  zien.  Net  als  in  The  Learning  Tree  komen                                                                                                                  

149  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.   150  Ibidem.   151  Caroline,  KaplanColin,  McGabePaula,  JalfonIsaac,  Julien.  BaadAsssss  Cinema.  2002.  Independent  Film   Channel,  Film.   152  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.     153  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.   154  "Soulville  -­‐  Black  Moses  -­‐  Isaac  Hayes."  YouTube.  n.d.  Accessed  July  31,  2014.   http://www.youtube.com/watch?v=XhpKxmhfKZs.   155  Ibid.  Mensen  zijn  hongerig  en  hebben  geen  werk,  en  dus  geen  geld.  ‘Wat  zou  jij  doen?’  vraagt  Hayes.   156  Ibid.  

 

34  

in  Shaft  blanke  en  zwarte  ‘good  guys’  en  ‘bad  guys’  voor.  Eveneens  worden  verschillende   facetten  en  gevolgen  van  racisme  becommentarieerd,  zoals  vooroordelen,  armoede,   onderschatting  en  verdeling  van  macht.      

Uiteindelijk  lijkt  Parks  in  Shaft  de  personages  van  Savage  en  Newt  te  combineren;  

John  Shaft  is,  zoals  Robert  Terry  het  beschrijft;  “een  zelfbeschikkend  persoon  en  hij  is   trots  op  het  feit  dat  hij  zwart  is  (hij  wil  ook  geen  uncle  Tom  genoemd  worden).”157  Hij   combineert  die  trots  met  een  sociaal  bewustzijn  dat  verder  strekt  dan  alleen  de  blanke   maatschappij  te  willen  tegenwerken.  Zo  biedt  hij  een  Black  Panther  onderdak158;  en   geeft  geld  aan  een  kind  om  eten  te  kopen.  Op  deze  manier  laat  Parks  zien  dat  raciale   solidariteit  niet  betekend  dat  je  alleen  maar  samen  tegen  een  vijand  vecht,  maar  vooral   ook  dat  je  goed  moet  zorgen  voor  je  medemens,  ongeacht  zijn  of  haar  politieke  ideeën  of   status.  Deze  boodschap  is  ook  terug  te  zien  in  Parks’  werk  voor  Life.  Daarin  verklaarde   hij  ook  dat  hij,  wanneer  het  er  op  aan  zou  komen,  zich  naast  de  Muslims  zou  scharen,   omdat  hij  hun  broeder  is.      

In  zowel  The  Learning  Tree  als  Shaft  is  duidelijk  te  zien  dat  ze  door  het  politieke  

klimaat  ten  tijde  van  hun  productie  beïnvloed  zijn.  In  The  Learning  Tree  komt  een   duidelijke  roep  om  gelijkheid  naar  voren.  Er  ligt  een  sterke  nadruk  op  het  feit  dat   iemands  acties  moeten  gelden,  en  niet  diens  huidskleur.  Deze  boodschappen  waren  ook   belangrijk  voor  de  Civil  Rights  Movement  eind  jaren  ’60.  Shaft  is  beïnvloed  door  de   opkomst  van  de  Black  Power  Movement.  De  boodschap  van  zwarte  trots  en  solidariteit   met  de  zwarte  gemeenschap,  ongeacht  de  politieke  overtuiging  of  sociale  status,  is   duidelijk  te  zien.  Hoewel  Shaft  een  duidelijkere  boodschap  van  zwarte  trots  bevat  dan   The  Learning  Tree,  is  er  ook  een  overeenkomst  tussen  beide  films.  In  zowel  The  Learning   Tree  als  Shaft  worden  de  verschillende  manieren  getoond  waarop  racisme  effect  heeft   op  zowel  zwarte  als  blanke  mensen.  In  The  Learning  Tree  is  er  met  Newt  en  Marcus   Savage  een  duidelijke  scheiding  gemaakt  tussen  acceptatie  en  protest.  In  Shaft  is  er  met   John  Shaft  een  combinatie  van  Newt  en  Marcus  gemaakt:  enerzijds  accepteert  hij  het   racisme  waarmee  hij  te  maken  krijgt,  bijvoorbeeld  bij  de  taxichauffeur  die  niet  voor  hem   wil  stoppen.  Anderzijds  protesteert  hij  door  zijn  blanke  vijanden  te  verslaan.                                                                                                                     157  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.  Wanneer  een  

van  de  Black  Panther  Shaft  een  uncle  Tom  noemt,  schreeuwt  Shaft  woedend  dat  hij  geen  Tom  genoemd  wil   worden.     158  Parks,  Gordon.  Freeman,  Joel.  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.    

35  

Conclusie     Uit  de  voorgaande  hoofdstukken  blijkt  dat  Parks  na  zijn  dood  een  breed  oeuvre  heeft   achtergelaten:  hij  maakte  foto’s,  schreef  journalistieke  artikelen,  maakte  films,  schreef   poëzie  en  maakte  kunst.  Er  is  ook  gebleken  dat  het  terecht  is  dat  Parks  aan  de  Civil   Rights  Movement  wordt  gekoppeld.  Een  deel  van  zijn  foto’s  en  films  zijn  duidelijk  door   de  burgerrechtenbeweging  beïnvloed.  Daarnaast  is  echter  nog  gebleken  dat  ras  een   sterke  rol  speelt  in  Park’s  werk  voor  Life  Magazine  en  zijn  twee  films.  In  zijn   dichtbundels  speelt  ras  bijna  geen  rol.      

Deze  scriptie  toont  aan  dat  Parks  zich  via  verschillende  media  uitspreekt  tegen  

racisme  en  de  ongelijkheid  tussen  zwart  en  wit  in  Amerika.  Hiermee  wordt  enerzijds   afstand  gedaan  van  het  beeld  dat  Parks  enkel  door  zijn  foto’s  als  burgerrechten  activist   getypeerd  kan  worden,  en  anderzijds  van  het  beeld  dat  Parks  een  Renaissance  Man  was   die  weinig  sociaal  geëngageerd  was.  Parks  was  een  veelzijdig  man  met  vele  talenten,   maar  hij  koppelde  ook  veel  van  zijn  werk  aan  de  strijd  tegen  ongelijkheid  tussen  zwart   en  blank.     Hoewel  moeilijk  te  bepalen  is  of  Parks  daadwerkelijk  bij  heeft  gedragen  aan  de   Civil  Rights  Movement  of  de  Black  Power  Movement  is  wel  gebleken  dat  hij  door  deze   bewegingen  beïnvloed  is.  Zo  toont  Parks  dat  zaken  als  racisme  en  segregatie  onjuist  zijn,   en  toont  hij  de  meerdere  gezichten  van  de  rassenstrijd  in  Amerika  in  de  jaren  ’60.  Hij   identificeert  zich  niet  duidelijk  met  één  bepaalde  groep  binnen  de  bewegingen,  maar   positioneert  zich  wel  duidelijk  als  zwarte  fotograaf.  Hij  voelt  zich  een  met  de  groepen   omdat  hij  ook  zwart  is.  Daardoor  speelt  Parks’  eigen  ras  een  belangrijke  rol  in  zijn  werk.   De  boodschappen  die  Parks  uitte  over  ras  verschilde  tussen  zijn  verschillende  media.   Binnen  die  media  verschilden  de  boodschappen  ook.  Er  is  echter  een  duidelijke  rode  lijn   te  zien  in  Park’s  werk  over  ras.  Hij  toonde  namelijk,  door  de  empathie  en  rationaliteit   van  mensen  aan  te  spreken,  dat  racisme  een  complex  fenomeen  was  en  verstrekkende   gevolgen  had  voor  de  hele  maatschappij.  Een  voorbeeld  van  de  complexiteit  van  racisme   is  dat  Parks  benadrukt  dat  ‘goed’  en  ‘slecht’  niet  aan  de  hand  van  ras  gedefinieerd  kan   worden:  zwarte  mensen  zijn  niet  altijd  goed  en  blanke  mensen  zijn  niet  altijd  slecht.  Dit   is  bijvoorbeeld  duidelijk  terug  te  zien  in  The  Learning  Tree  (dit  is  ook  de  voornaamste   boodschap  in  de  film),  maar  ook  in  de  film  Shaft,  waar  John  Shaft  zwarte  en  blanke   bondgenoten  heeft.      

36  

Daarnaast  gaf  Parks  altijd  een  multidimensionale  uitleg  in  beeld  en  tekst,  en  legde   hij  vaak  de  nadruk  op  de  menselijkheid  door  verschillende  kanten  van  zijn  onderwerpen   te  tonen.  Dit  begint  bij  Red  Jackson:  enerzijds  een  gewelddadig  bendeleider,  anderzijds   een  liefhebbende  zoon  en  een  jongen  die  hulp  nodig  heeft  om  te  stoppen  met  zijn   gewelddadige  leven.  Dit  eindigt  bij  de  Black  Panthers:  enerzijds  zijn  ze  in  een   gewelddadige  strijd  met  de  politie  verwikkeld,  anderzijds  zorgen  ze  voor  een  gratis   ontbijt  voor  zwarte  scholieren  en  hebben  ze  dezelfde  doelen  voor  ogen  als  de  geliefde   Martin  Luther  King.      

Desalniettemin  beslaat  het  deel  van  Parks’  werk  waarin  ras  een  rol  speelt  enkel  

een  klein  gedeelte  van  zijn  oeuvre.  Het  is  daarom  niet  verwonderlijk  dat  Parks  oeuvre  na   zijn  dood  en  na  zijn  honderdste  verjaardag  op  verschillende  manier  gekarakteriseerd   werd.  In  2006  werd  Parks  door  zijn  veelzijdigheid  en  artisticiteit  herinnerd.  Het  feit  dat   Parks  nu  voornamelijk  door  zijn  ras  gerelateerde  werk  wordt  herinnerd,  komt  door  de   inhoud  van  dat  werk.  Deze  inhoud  maakte  duidelijk  wat  Parks  dacht  over  racisme  en   hoe  hij  zich  positioneerde  als  zwarte  fotograaf,  regisseur  en  dichter.  Dit  betekent  dat  hij   herinnerd  moet  worden  als  een  man  die  zich  artistiek  inzette  tegen  racisme.    

Tot  slot  moet  worden  genoteerd  dat  er  ook  punten  niet  zijn  onderzocht  in  deze  

scriptie,  die  aanbevolen  kunnen  worden  voor  vervolgonderzoek.  Zo  is  Parks’  vroegere   werk  voor  de  Rosenwald  beurs  en  de  FSA  niet  in  dit  onderzoek  opgenomen,  omdat  dit   niet  beschikbaar  was.  Het  betrekken  van  deze  werken  zou  de  schaal  van  dit  onderzoek   kunnen  vergroten.  Het  zou  interessant  zijn  om  na  te  gaan  in  hoeverre  het  verslag  doen   van  zo  veel  verschillende  zwarte  activisten  onderdeel  was  van  een  bewuste  actie  van   Life  magazine,  door  de  artikelen  te  vergelijken  met  andere  artikelen  over  de   burgerrechtenbeweging  die  rond  die  tijd,  of  zelfs  daarvoor,  door  Life  werden   gepubliceerd.  Hierbij  zou  de  focus  kunnen  liggen  op  de  raciale  oriëntatie  van  Life   magazine  tijdens  de  burgerrechtenbeweging,  of  op  Parks,  door  na  te  gaan  in  hoeverre   zijn  werk  aan  de  wensen  van  Life  werd  beïnvloed  en  in  hoeverre  hij  zelf  bepaalde  wat  hij   schreef/publiceerde.            

 

37  

Bibliography   Boeken:     -­‐  Churchill,  Ward.  To  Disrupt,  Discredit  And  Destroy  The  Fbi's  Secret  War  Against  The  Black  Panther  Party.  Routledge,   2009.   -­‐  Doss,  Erika  Lee.  Looking  at  Life  Magazine.  Washington,  D.C.:  Smithsonian  Institution  Press,  2001.  

-­‐  Guerrero,  Ed.  Framing  Blackness:  The  African  American  Image  in  Film.  Philadelphia:  Temple  University  Press,  1993.   -­‐  Haak,  Niels.  Preying  on  the  Panther:  The  FBI?s  (c)overt  war  against  the  Black  Panther  Party,  1968-­1971.  Utrecht:   Utrecht  University,  2011.   -­‐  Kunhardt,  Jr.,  Philip  B.  "Preface."  In  A  Poet  and  His  Camera.  New  York:  Viking  Press,  1968.   -­‐  Kunhardt,  Jr.,  Philip  B.  "introduction."  In  Gordon  Parks:  Whispers  of  Intimate  Things.  New  York:  Viking  Press,  1971.   -­‐  Madsen,  Charlotte.  Can  You  Digg  it?.  Copenhagen:  University  of  Copenhagen,  2013.   -­‐  Parks,  Gordon.  A  Hungry  Heart:  A  Memoir.  New  York:  Atria  Books,  2005.   -­‐  Parks,  Gordon.  A  Poet  and  His  Camera.  New  York:  Viking  Press,  1968.   -­‐  Parks,  Gordon.  Choice  of  Weapons.  New  York:  Harper  &  Row,  1966.   -­‐  Riboud,  Marc,  Michael  Edelson,  and  Cornell  Capa.  "Gordon  Parks."  In  The  Concerned  Photographer  2;  The   Photographs  of  Marc  Riboud,  Roman  

- Scott, Joseph W. The Black Revolts: Racial Stratification in the U.S.A. : the Politics of Estate, Caste, and Class in the American Society. Cambridge, Mass: Schenkman Pub. Co, 1976.   Vishniac,  Bruce  Davidson,  Gordon  Parks,  Ernst  Haas,  Hiroshi  Hamaya,  Donald  McCullin,  W.  Eugene  Smith.  New  York:   Grossman  Publishers,   1972.     Artikelen:   -­‐  Cripps,  Thomas.  "The  Learning  Tree."  The  Massachusetts  Review  11,  no.  3  468  -­‐  485.  Accessed  August  1,  2014.   -­‐  Gallagher,  Victoria  J.,  and  Kenneth  S.  Zagacki.  "Visibility  and  Rhetoric:  Epiphanies  and  Transformations  in  the  Life   Photographs  of  the  Selma   Marches  of  1965."  Rhetoric  Society  Quarterly  35  (2007):  113  -­‐  135.  Accessed  July  17,  2014.   doi:10.1080/02773940601016056.   Kraszewski,  Jon.  "Recontextualizing  the  historical  reception  of  Blaxploitation."  The  Velvet  Light  Trap  no.  50  (2002):   48  -­‐  61.  Accessed   -­‐  Perry,  Robert.  Towards  the  Gendering  of  Blaxploitation  and  Black  Power.  Milwaukee:  University  of  Wisconsin,  n.d.  

 

38  

-­‐     July  16,  2014.  

  Websites:   -­‐  Teaching  American  History  |  A  leading  online  resource  for  American  History  teachers  &  students.  "A  Summing  Up:   Louis  Lomax  interviews  -­‐  Malcolm  X  |  Teaching  American  History."  Accessed  July  30,  2014.   http://teachingamericanhistory.org/library/document/a-­‐summing-­‐up-­‐louis-­‐lomax-­‐interviews-­‐malcolm-­‐x/.   -­‐  Becker,  Howard  S.  "Visual  sociology,  documentary  photography,  and  photojournalism:  It's  (almost)  all  a  matter  of   context."  Visual  Studies  (1995):   5  -­‐  14.  Accessed  August  8,  2014.  doi:10.1080/14725869508583745.   -­‐  Berger,  Maurice.  "A  Radically  Prosaic  Approach  to  Civil  Rights  Images."  New  York  Times.  Last  modified  July  16,   2012.   http://http://lens.blogs.nytimes.com/2012/07/16/a-­‐different-­‐approach-­‐to-­‐civil-­‐rights-­‐ images/?_php=true&_type=blogs&_r=0.   -­‐  The  Gordon  Parks  Foundation.  "Biography."  Accessed  August  3,  2014.   http://www.gordonparksfoundation.org/biography/.   -­‐  Carmichael,  Stokely.  "Speeches  and  Sounds  -­‐  Stokely  Carmichael  -­‐  Garfield  High  School,  Seattle,  Washington."   African-­‐American  Involvement  in   the  Vietnam  War.  Accessed  July  30,  2014.  http://www.aavw.org/special_features/speeches_speech_carmichael01.html.  

IMDB. "Gordon Parks - Biography." IMDb. Accessed August 16, 2014. http://www.imdb.com/name/nm0662953/bio?ref_=nm_ov_bio_sm.   -­‐  Jenkins  Johnson  Galley.  "Gordon  Parks:  Centennial."  Jenkins  Johnson  Gallery.  Accessed  August  8,  2014.   http://www.jenkinsjohnsongallery.com/press/2013/02.Parks_PR.pdf.   -­‐  MOAD.  "Museum  of  the  African  Diaspora  ::  Exhibits."  Museum  of  the  African  Diaspora.  Accessed  August  8,  2014.   http://moadsf.org/exhibits/?id=36.   -­‐  Museum  of  the  African  Diaspora.  "Museum  of  the  African  Diaspora  ::  Exhibits."  Accessed  August  3,  2014.   http://moadsf.org/exhibits/?id=36.   -­‐  The  New  York  Photo  Review.  "The  New  York  Photo  Review  Gordon  Parks  at  International  Center  of  Photography."   Accessed  August  8,  2014.   http://www.nyphotoreview.com/NYPR_REVS/NYPR_REV2366.html.  

-­‐  NOMA.  "GORDON  PARKS:  THE  MAKING  OF  AN  ARGUMENT  -­‐  News  @  NOMA  |  New  Orleans  Museum  of  Art."  NOMA   |  New  Orleans  

 

39  

Museum  of  Art.  Accessed  August  8,  2014.  http://noma.org/news/detail/222/GORDON-­‐PARKS-­‐THE-­‐MAKING-­‐OF-­‐ AN-­‐ARGUMENT.   -­‐  Nova  Scotia  Bank.  "Scotiabank  CONTACT  Photography  FestivalPortraits."  Scotiabank  CONTACT  Photography   Festival.  Accessed   August  8,  2014.  http://scotiabankcontactphoto.com/primary-­‐exhibitions/1816.   -­‐  Studio  Museum.  "Gordon  Parks."  The  Studio  Museum  in  Harlem.  Accessed  August  8,  2014.   http://www.studiomuseum.org/exhibition/gordon-­‐   parks-­‐harlem-­‐family-­‐1967.     Tijdschriften:   -­‐  Nb.  "Atom  City."  Life  Magazine,  June  27,  1949.   -­‐  Nb.  "Life's  readers  respond  to  ''Race  and  poverty''."  Life  Magazine,  March  29,  1968.   -­‐  Nb.  "Puerto  Rico  shows  off."  Life  Magazine,  January  24,  1949.  Nb.  "The  Girls  Backstage."  Life  Magazine,  December   22,  1958.   -­‐  Bennett,  Lerone.  "Sex  and  the  Black."  Ebony  Magazine,  August,  1972.   -­‐  Moore,  Gerald.  "Return  of  the  prodigy."  Life  Magazine,  November  15,  1968.   -­‐  Parks,  Gordon.  "A  man  who  tried  to  love  somebody."  Life  Magazine,  April  19,  1968.   -­‐  Parks,  Gordon.  "Eldridge  Cleaver  in  Algiers:  a  visit  with  Papa  Rage."  Life  Magazine,  February  6,  1970.   -­‐  Parks,  Gordon.  "Harlem  gang  leader."  Life  Magazine,  November  1,  1948.   -­‐  Parks,  Gordon.  "How  it  feels  to  be  black."  Life  Magazine,  August  16,  1963.   -­‐  Parks,  Gordon.  "I  make  my  choice  of  weapons."  Life  Magazine,  January  28,  1966.   -­‐  Parks,  Gordon.  "Picasso  the  sculptor."  Life  Magazine,  October  14,  1957.   -­‐  Parks,  Gordon.  "Race  and  poverty."  Life  Magazine,  March  8,  1968.   -­‐  Parks,  Gordon.  "Restraints:  open  and  hidden."  Life  Magazine,  September  24,  1956.   -­‐  Parks,  Gordon.  "Stokely  Carmichael:  a  young  man  behind  an  angry  message."  Life  Magazine,  May  19,  1967.   -­‐  Parks,  Gordon.  "Summer  night  surprise."  Life  Magazine,  August  2,  1954.   -­‐  Parks,  Gordon.  "The  restraints:  hidden  and  open."  Life  Magazine,  September  24,  1956.   -­‐  Parks,  Gordon.  "The  violent  death  of  a  man  called  Malcolm."  Life  Magazine,  March  5,  1965.   -­‐  Parks,  Gordon.  "The  white  devil's  day  is  almost  over."  Life  Magazine,  May  31,  1963.   -­‐  Williams,  Richard  L.,  and  Gordon  Parks.  "He  wouldn't  cross  the  line."  Life  Magazine,  September  3,  1951.     Films:   -­‐  Caroline,  Kaplan,  Colin,  McGabe,  Paula,  Jalfon,  Isaac,  Julien.  BaadAsssss  Cinema.  2002.  Independent  Film  Channel,  

 

40  

Film.   -­‐  Parks,  Gordon.  The  learning  tree.  1969.  Warner  Bros.,  Film.   -­‐  Parks,  Gordon,  Freeman,  Joel,  Tidyman,  Ernest.  Shaft.  1971.  Metro,  Goldwyn,  Mayer,  Film.   -­‐  Wallace,  Mike,  Lomax,  Louis.  The  hate  that  hate  produced.  1959.  Newark:  WNTA-­‐TV,  Film.     Muziek:   -­‐  "Soulville  -­‐  Black  Moses  -­‐  Isaac  Hayes."  YouTube.  n.d.  Accessed  July  31,  2014.   http://www.youtube.com/watch?v=XhpKxmhfKZs.  

 

 

41