Goedemiddag, mijn naam is Marc Philippart, ik ben functioneel beheerder van de operationele water verwachting systemen bij Rijkswaterstaat en ik ga jullie meenemen in nieuwe mogelijkheden om informatie uit onze operationele verwachtingssystemen aan te bieden.
In de voorbereiding zei ik mijn collega’s dat ik een lezing op het ECP jaarcongres zou gaan geven. ECP?, wie weet waar de letters voor staan ? Electronic Commerce Platform. De naam stamt uit 1998. Maar doelstelling is nu beter gevangen onder: Platform van de Informatiesamenleving. Ik ga jullie wat vertellen over onze RWS platformen, welke informatie daar uit komt en hoe de samenleving daar wat aan heeft. Zodat duidelijk mag zijn dat ik op het goede congres sta.
Voor het waterbeheer in dagelijkse en extremen omstandigheden heeft RWS een uitgebreid instrumentarium van modellen en aansturing schillen daaromheen tot haar beschikking, genaamd het RWsOS: Rijkswaterstaat Samenhangende Operationele Systemen, waar ik de Functioneel Beheerder van ben.
De samenhang in de naam bestaat uit koppelingen op gebied van techniek én werkwijze van de verschillen Crises adviesgroepen van het Watermanagementcentrum Nederland, de belangrijkste gebruiker van RWsOS. Naast de samenhang in gebruik is er veel samenhang in ontwikkeling (door Deltares) en beheer (door RWS-CIV) tot stand gebracht.
Deze bestaan uit een RWsOS systeem voor de Noordzee, Meren (IJsselmeer, Markermeer en Randmeren), Rivieren en het RijnMaasmondgebied. Daarnaast is er een applicatie voor Droogteberichtgeving en een voor Peilbeheer van RWS kanalen en IJsselmeer.
Al met al zitten daarin modellen van Zwitserland tot aan IJsland. Of zoals de zoutminnende collega’s zeggen van IJsland tot aan Zwitserland. Er is dus heel veel informatie beschikbaar voor de RWS gebruikers, maar minder voor de buitenwereld..
Een terugblik… In 1970 was dat nog niet het geval, en al helemaal niet op mijn vaders smartphone. Hij had niet eens een smartphone. Zo kon het gebeuren dat op een zondag op hoogwater zijn zeilboot op het strand in de Biesbosch gezet werd zodat we met het hele gezin (mijn zussen en ik hadden ook geen smartphone) met laagwater het onderwaterschip konden schoonmaken. Echter het volgende hoogwater kwam niet hoog genoeg om weer te vertrekken. Ik kon daardoor de maandag helaas niet naar school. Wel kon ik op dinsdag mijn avontuur in de klas vertellen hoe ik als een Robinson Crusoe op een eiland had vastgezeten.
Dit verhaal kwam weer boven toen ik informatie voor stroom op de Maas voor een andere doel nodig had: het uitstrooien van mijn vaders as voor zijn laatste reis naar zee. Nu had ik wel de gereedschappen en data ter beschikking. Maar ik zit dan ook dicht op de systemen.
Maar hoe kan de samenleving er wat aan hebben, hoe kan deze, en kunnen jullie ook aan die informatie kunnen gaan komen. Allereerst wil ik natuurlijk melden dat de samenleving al heel veel aan deze informatie heeft. Voor de RWS Kerntaken zoals Droge Voeten (waaronder waterpeil beheer op orde, tijdig sluiten keringen), Schoon water en Vlotte en Veilige scheepvaart worden al duidelijk door onze verwachtingen bediend. De vierde kerntaak: Bruikbare Informatie heeft natuurlijk nog meer te maken met het beschikbaar stellen van deze verwachtingen.
Veel van de informatie is voor meetlocaties al ontsloten, onder andere via RWS.nl en als Open Data. Zowel meting als astronomisch getij als de verwachting tot 2 dagen vooruit. Er is echter veel meer beschikbaar omdat we gedetailleerde modellen hebben de uitvoer als grid (2D-waqua of 1D-Sobek) beschikbaar hebben. Dus van IJsland tot aan Zwitserland, zoals de zoutminnende collega’s zeggen.
Om dit te kunnen gebruiken is dan wel specifieke kennis van de modellen nodig. Daar zit nu ook het knelpunt. Onder meer omdat we regelmatig de modellen moeten updaten, denk aan Ruimte voor de Rivier maatregelen. Aansluiten van bepaald gebruik van de data of bijvoorbeeld een APP is daarmee ook niet toekomst vast en stabiel. Mijn idee is om die specifieke modeldata om te zetten naar een vast geografisch bepaald grid dat herkenbaar en wel toekomst vast is. Door dit te doen voor iedere kilometer op de rivieren en aan de kustlijn en daarbij een koppeling te leggen met de kilometerraaien op de rivieren en de strandpalen aan de kust. Met dit idee heb ik vorig jaar de Nationale App prijs Water gewonnen, en dit zelfs zonder een APP te bouwen.
Nu zijn we bezig voor RijnMaasmondgebied de set te ontsluiten en voor de Kust en het Riviergebied voor te bereiden. Het idee is dat deze sets de zogenaamde Eindverwachting Rijkswaterstaat bevatten. Deze is gebaseerd op het model, of verschillende modellen, en de bijstelling van de RWS expert, bijvoorbeeld na een gesprek met het KNMI over de weersituatie en hoe de weermodellen dit oppakken.
Invoering gaat stapsgewijs en vooral voor gebieden waar RWS zelf ook een belang heeft. Versnelling of specifieke gebieden kunnen worden opgepakt in een vorm van samenwerking. Dit in het kader van RWSPartner en het programma Slim Watermanagement.
Deze set willen we als Open Data gaan aanbieden, bijvoorbeeld via een openbare Matroos database of als NetCDF file met de laatste verwachting. Als dat een feit is kan die dataset voor tal van toepassingen gebruikt worden. Jullie hebben achter mij al wat voorbij zien komen. Maar ook kunnen partijen op basis hiervan zelf APP’s en services bouwen en hiermee een eigen markt bestrijken. Wat moet daarvoor nog gebeuren…
Naast de dataset op orde brengen en 3x controleren willen we ook de meta data netjes vullen en kenmerken van de kwaliteit aanreiken op de punten waar we ook met metingen deze kwaliteit kunnen vaststellen. Vervolgens zorgvuldig het formaat kiezen en het portaal waar de data aangeboden gaat worden op toekomst vaste wijze. Allemaal stapjes in het proces naar succesvolle Open Data. Een stapje dat we nu zelf gaan zetten met deze data is het innovatietraject ‘Bonus Bemaal Eens’
Zowel bij Rijkswaterstaat als bij Waterschappen en andere overheden staan vaak gemalen te pompen om zo het overbodige water weg te krijgen en we droge voeten houden. De inzet van gemalen gebeurt vaak nog direct gestuurd door de aanbodkant: komt het water te hoog, gaat de pomp aan tot het voldoende gezakt is. Steeds vaker wordt wel slim gekeken naar aanbod: komt er regen? Wanneer is de stroomprijs laag? en soms ook naar de buitenkant: kan ik met minder opvoerhoogte bemalen of zelfs vrij lozen? Maar ik kom daarin vaak tegen dat men niet weet dat er aan de buitenkant inmiddels veel informatie aanwezig is, ook voor een lange tijd in de toekomst. Mijn oplossing: Door mensen bekend te maken met deze informatie kan met op veel efficiëntere wijze de gemalen inzetten. Haast per KM is een verwachting van de waterstand op de RWS wateren beschikbaar. Benutting hiervan bestaat uit 3 stappen: A: gemaalbeheerders Rijkswaterstaat en Waterschappen bekend maken met het aanbod; B: deze ook aansluiten op dit aanbod C: inzichtelijk maken wat de reductie in kosten en in CO2 uitstoot is door dit aanbod te benutten.
In de case voor Waterschap Rivierenland dit voorbeeld. We hebben zelfs een uitvoerpunt voor de deur van het gemaal Hagoort aan de Bergse Maas km 239. De verwachting is 6 dagen vooruit. Goed te zien is dat op dag 4 een zeer gunstige bemaalconditie overgaat in een ongunstige periode (de storm van afgelopen zaterdag). Bij het produceren van de verwachtingen en het aansturen van het gemaal hierop komt veel software kijken. Ik kan met droge ogen, zelfs met gepaste trots melden dat dankzij onze software, in tegenstelling tot die van sommige autofabrikanten, de CO2 uitstoot daadwerkelijk omlaag gaat.
Vragen? MEER INFO: Water per KM: https://www.youtube.com/watch?v=ApVY6_ik8qo (Inzending Nationale APP-prijs Water) Bonus Bemaal Eens: https://youtu.be/VgfHrjQc7Lc (Optimaliseer energiegebruik door beter benutten waterinformatie) RWsOS systemen: https://www.youtube.com/watch?v=4EMz1tlmNbo (Overzicht Rijkswaterstaat samenhangende Operationele Systemen)
De verzamelpagina van de projecten in wording staat op: http://www.helpdeskwater.nl/onderwerpen/applicaties-model/nieuws/
[email protected] 06-53810252
