Marc de hond: Van nature ben ik lui

Marc de hond: ‘Van nature ben ik lui’ > paG. 4

perIoDIeke uITGave van Mee WeST-BraBanT

Januari 2009

Jeugdbeleid Zweedse delegatie en kamerleden onder de indruk van Mee > paG. 7

Autisme Stilte op de set! > paG. 10

Cursussen en gespreksgroepen 2009 > paG. 14

1 | MEE Magazine

juni 2008

3

Regionaal nieuws Wind MEE in 2009 mee west-brabant | annelou van kleef

Voor u ligt de derde editie van het MEE Magazine van MEE West-Brabant. Leesvoer voor de feestdagen. Inspiratie voor activiteiten in het nieuwe jaar. Dat nieuwe jaar doet zijn intrede met veel noviteit. Zo wordt per 1 januari 2009 de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) aangepast. Pas op 15 december 2008, na het ter perse gaan van dit blad, zijn de gevolgen van deze aanpassing definitief inzichtelijk. Ook cliënten van MEE West-Brabant gaan die veranderingen ervaren. Bij MEE verwachten we dat u daar best nog wat vragen over zult hebben. Onze consulenten staan ook in 2009 klaar om u ermee op weg te helpen. MEE denkt ook mee met gemeenten over het rondom de AWBZ te formuleren beleid. Lees voor meer informatie het artikel Regelrecht op pagina 13. Of neem contact op met uw MEE-consulent of relatiebeheerder via 076 522 30 90. De redactie van MEE Magazine wenst u fijne feestdagen en een succesvol 2009. Ook in het nieuwe jaar zijn wij aan uw zijde om u te informeren over alles dat het leven met een beperking raakt. <

Update samenwerking gemeenten • M  inister André Rouvoet van Jeugd en Gezin opende op maandag 24 november het eerste Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) in Breda. Mensen kunnen daar terecht met vragen over opgroeien en opvoeding. De gemeente Breda wil de komende drie jaar vier centra voor Jeugd en Gezin openen. MEE ondersteunt de door het CJG te verlenen diensten. www.cjgbreda.nl • O  p 4 november bezocht een Zweedse delegatie de Gemeente Breda. De delegatie doet aanbevelingen voor het nieuw te formuleren Zweedse nationale beleid op het gebied van ‘Ouderondersteuning’ zoals daar de portefeuille ‘Jeugd en Gezin’ wordt aangeduid. In samenwerking met beleidsmedewerkers van de Gemeente Breda presenteerde MEE haar visie op voorschoolse signalering en integrale vroeghulp. Zie ook het artikel op pagina 7. • B  innen de gemeenten in West-Brabant groeit de interesse in de vroeghulpdiensten van MEE. Zo biedt MEE met bewezen succes ‘Interne Coördinatie Peuterzorg’ (ICP) aan. Ook in Gilze-Rijen is onlangs besloten om voor deze dienst met MEE in zee te gaan. Dit in navolging van de gemeenten Etten-Leur en Zundert, die sinds respectievelijk vijf en drieënhalf jaar gebruik maken van ICP. Zie ook het artikel op pagina 8 en 9. <

2 | MEE Magazine  januari 2009

‘Karin Fluitsma. Aangenaam kennismaken!’ mee west-brabant | annelou van kleef

Karin Fluitsma (48) is sinds 1 november 2008 bij MEE West-Brabant aan boord als directeur van de divisie Coördinatie & Ontwikkeling (C&O). Projectmanagement, relatiebeheer, marketing & communicatie en coördinerende taken, zoals Integrale Vroeghulp (IVH), zijn te vinden in deze divisie. Het aangaan en verstevigen van relaties met gemeenten en ketenpartners is een voorname verantwoordelijkheid van C&O. Fluitsma begint haar introductieperiode bij MEE als directeur a.i. van de divisie Individuele Cliëntondersteuning. Zo krijgt zij de gelegenheid uitgebreide kennis op te doen van het werkveld van de MEE-organisatie. In het voorjaar van 2009 volgt Fluitsma vervolgens bij de divisie Coördinatie & Ontwikkeling directeur a.i. Kees de Zeeuw op. De Zeeuw blijft bij MEE betrokken als adviseur. ‘Voor mij als Rotterdamse blijft het wennen: mensen die elkaar groeten op straat.’ Karin Fluitsma verhuisde in 2006 naar het Oisterwijkse platteland. Ze geniet van de Brabantse natuur en van de mensen. Vriendelijkheid, tijd maken voor elkaar. Dat past bij wat Fluitsma belangrijk vindt in het leven. Zij volgde een opleiding ‘Cultureel Werk’ aan de Sociale Academie en stortte zich op Spelmethodiek, Jongerenwerk en maatschappelijke vorming. Fluitsma werkte vervolgens in ondermeer de psychiatrie en zorg voor verstandelijk gehandicapten. Haar managementfuncties hadden altijd een maatschappelijke en innovatieve doelstelling. Haar missie: het verbeteren van kansen van mensen. Vooral van mensen die zelf door omstandigheden niet voldoende toegerust zijn om al hun kansen volledig te benutten. Kinderen bijvoorbeeld. Als manager van Stichting De Meeuw, een stichting die ondersteuning biedt aan organisaties die werken met kinderen (0 18 jaar), adviseerde zij de Gemeente Rotterdam. Dat resulteerde in netwerken, verbinding maken tussen instellingen en het ontwikkelen van een programma voor kinderopvang in het kader van voor- en vroegschoolse educatie. Fluitsma’s visie op werk en haar nieuwe werkveld? ‘Empowerment is mijn strategie. Laat mensen zoveel mogelijk zelf doen wat ze kunnen, faciliteer daar waar nodig, maak mensen altijd en als eerste zelf verantwoordelijk voor dat wat zij wensen en willen. Daar maak ik me graag hard voor. De visie van MEE op inclusie en empowerment sluit naadloos aan bij mijn persoonlijke visie.’ <

MEEMagazine Colofon

i

Inhoud

Nr 3 / januari 2009

4

1e JAARGANG, NR. 3 januari 2009 MEE Magazine is een uitgave van MEE West-Brabant. MEE adviseert, informeert en ondersteunt mensen met een beperking. MEE is een laagdrempelige organisatie. Ook familie, verzorgers, hulpverleners en andere belanghebbenden kunnen bij MEE terecht. MEE Magazine brengt u informatie en inspiratie voor en over het leven met een beperking. MEE Magazine wordt kosteloos verspreid onder cliënten, gemeenten, netwerkorganisaties, zorgaanbieders en andere belanghebbenden en belangstellenden.

www.meewestbrabant.nl

Redactie MEE Magazine, West-Brabant Heerbaan 100, 4817 NL BREDA T 076- 522 30 90 E [email protected] Redactie: Annelou van Kleef, Ankie Matthijssen, Kees de Zeeuw

6

7

10

12

Fotografie Cindy Joos tenzij anders vermeld Opmaak en druk Artoos, Rijswijk Oplage MEE Magazine verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 7.000 exemplaren. Copyright De artikelen uit dit Magazine van MEE WestBrabant zijn deels afkomstig van de landelijke redactie. In die redactie zijn verschillende MEE-organisaties vertegenwoordigd. De landelijke redactie van MEE Magazine valt onder de verantwoordelijkheid van MEE Nederland te Utrecht. Regionale bijdragen vallen onder de verantwoordelijkheid van de redactie van MEE West-Brabant. Bijdragen kunt u richten aan de redactie, die zich het recht voorbehoudt bijdragen te weigeren, te bewerken of in te korten. Overname van artikelen en/of beeldmateriaal uit het MEE Magazine is alleen mogelijk met bronvermelding en na schriftelijk verkregen toestemming van de redactie.

2 Regionaal nieuws 4 TV presentator, internetondernemer en schrijver Marc de Hond:



‘Van nature ben ik lui’

6 Jos Werner, bestuursvoorzitter MEE Nederland



7

‘Dienstverlening aan mensen met een beperking integraal aan blijven bieden’

13

regelrecht

Nieuwe maatregelen AWBZ

14

Cursussen en gespreksgroepen 2009

15

MEE Idee

16

MEE West-Brabant Actueel

Jeugdbeleid in de spotlights

Zweedse delegatie en kamerleden onder de indruk van MEE

8 Vroegtijdig signaleren zet kind op het juiste spoor

‘Bent is een onderhouds­gevoelig jongetje’ Contact met MEE West-Brabant MEE Breda Heerbaan 100 4817 NL BREDA T 076 522 30 90 E [email protected] I www.meewestbrabant.nl

10 autisme

12

Stilte op de set!  angepast speelgoed A in ‘De Wigwam’

Unieke speel-o-theek in Breda

januari 2009  MEE Magazine | 3

DWARSLAESIE

TV-PRESENTATOR, INTERNETONDERNEMER EN SCHRIJVER MARC DE HOND:

‘Van nature ben ik lui’ LANDELIJKE REDACTIE | ANNETTE ABELS FOTO’S GILLES BOEUF

Internetondernemer, miljonair, 3FM deejay en programmamaker: Marc de Hond (1977) was het allemaal. Totdat een rugtumor plotseling een einde maakte aan dit hectische bestaan. Door een bloeding na een geslaagde operatie, raakte hij verlamd tot aan zijn borst. Hoe hij dit proces en de lange periode van herstel heeft ervaren, heeft hij opgetekend in zijn boek Kracht. En sindsdien heeft hij er een beroep bij: schrijver.

4 | MEE Magazine  oktober 2008

Onlangs heb je je eerste eredivisiewedstrijd rolstoelbasketbal gespeeld, vanmiddag is de lancering van een nieuw internetproject, signeersessies voor je boek, sinds november op de buis met een nieuw tv-programma: je hebt het er maar druk mee. Ooit gedacht ten tijde van je revalidatie? ‘Als je het zo opsomt is het wel veel ja. Maar tijdens mijn revalidatie dacht ik niet zo ver vooruit. Ik ging er vanuit dat het weer helemaal goed zou komen en dat ik het dus weer net zo druk zou krijgen als vroeger. Sowieso kijk ik nooit heel ver vooruit omdat er zoveel facetten en factoren zijn die situaties kunnen veranderen. Wel ver genoeg, maar ik improviseer ook graag zodat dingen spontaan kunnen ontstaan, zeker als je freelancer bent zoals ik. De hele dag op kantoor zitten is niets voor mij.’ Dan doe je het goed, je nieuwe tv-programma is in Zuid-Afrika opgenomen. (Lachend) ‘Ja, dat heb ik goed geregeld!’ Je boek kwam binnen op nr. 30 in de bestseller top 60 lijst. Verrast? Trots? ‘Ik wist überhaupt niet dat er een bestsellerlijst bestond, dus in dat opzicht was ik wel verrast. Eerlijk gezegd zei het me niet zoveel. Het kon ook betekenen dat iedereen die mij kent nu mijn boek gekocht heeft en dat het daarna klaar was.’

www.marcdehond.nl

Niet zo bescheiden, amper anderhalve maand na verschijning wordt er al gewerkt aan de vierde druk. ‘Voor mij was het veel belangrijker om het verhaal op te schrijven. Na verschillende interviews in o.a. Vaders en Zonen met mijn vader (Maurice de Hond, red.), realiseerde ik me dat er alleen fragmenten van het verhaal werden verteld, terwijl het hele verhaal zoveel meer behelst. Zo ontstond de behoefte om alles te vertellen omdat ik weet dat het een bijzonder verhaal is. Daarnaast is het iets dat maar weinig mensen meemaken, er zijn maar 10.000 mensen in Nederland met een dwarslaesie. En als iemand het dan moet doen, doe ik het liever zelf. Ik vind het heel mooi om iets negatiefs, door middel van een schrijfproces, om te zetten in iets positiefs. Dat er andere mensen zijn die daar moed en inspiratie uit putten, is een prettige bijkomstigheid. Wat heeft je dwarslaesie in de revalidatieperiode betekend voor je zelfvertrouwen? Ik ben zelfverzekerder geworden. Als je geen enorme uitdaging hebt, weet je ook niet wat je maximumcapaciteit is. Maar als je zoiets heftigs meemaakt, wordt alles van je gevraagd wat je in je hebt om dat te overwinnen. Je komt dan een kant van jezelf tegen die je onder normale omstandigheden niet zou hebben gekend. Kijk naar Tourlegende Lance Armstrong of Olympisch zwemkampioen Maarten van der Weijden. Zij overwonnen beiden een ziekte. Op het moment dat je moet overleven en het lukt, en je bezit die sportmentaliteit, dan kun je dat zelfvertrouwen doortrekken.’

‘Als je geen enorme uitdaging hebt, weet je ook niet wat je maximumcapaciteit is’ Wat als rode draad door je boek loopt, is je grenzeloze optimisme. Dat, en je enorme drive om vooruit te komen, in hoeverre is dat karakter- of genetisch bepaald? ‘Moeilijk te zeggen. Mijn vader, moeder, opa en oma zijn op hun manier ook optimistische doorzetters. Ze hebben ongelooflijk veel tegenslagen gekend in hun leven, maar hebben er toch iets moois van gemaakt. Zelfs mijn moeder die op haar dertigste kanker kreeg en daaraan overleed. Blijkbaar is er genetisch talent om het glas half vol te zien. Mijn voornaamste kwaliteit is dat ik heel erg mijn best kan doen voor de dingen die ik graag wil. Ik weet niet of het zozeer discipline is dan wel ambitie die er voor zorgt dat ik daar kom waar ik wil komen.’ Lachend vervolgt hij: ‘Daarnaast ben ik van nature lui, dus zorg ik er voor dat de dingen die ik minder leuk vind combineer met iets dat het leuk maakt. Of ik breng iets in een fase waarin ik niet meer terug kan, zodat ik wel móet.’

het al snel ‘Ach, wat zielig’ of ‘Oh, wat knap’. Is ook nuttig, maar er bestaat geen tv-programma waarin mensen zitten waarbij het niet persé gaat om de handicap of waar het gaat om alle andere aspecten van die persoon. We wilden een spannend programma maken in de geest van ‘Wie is de Mol’ en ‘Peking Express’ dat onder meer vooroordelen wegneemt over mensen met een handicap. In dit programma staat de samenwerking tussen gehandicapten, niet-gehandicapten, allochtonen, autochtonen, vrouwen en mannen centraal. Gewoon, zoals het in de maatschappij ook zou moeten. Zie je voor jezelf een rol weggelegd als pleitbezorger voor de acceptatie van mensen met een beperking? ‘Ja, in zekere zin wel, maar het moet passen binnen wat ik doe. Nu presenteer ik een programma waarin onder meer mensen met een handicap zitten. Maar het zou natuurlijk goed zijn als er meer mensen met een handicap een programma presenteren waarbij het niet gaat om de handicap. Neem Studio Sport. Waarom zou iemand als ik, die in een rolstoel zit, dat programma niet kunnen presenteren zonder dat het over rolstoelsport hoeft te gaan? Ik denk dat het een stimulerend voorbeeld kan zijn voor jonge mensen met een handicap. Sowieso vind ik dat het ingebakken moet worden in de state of mind van beslissingmakers en werkgevers, maar ook van architecten en projectontwikkelaars. Er wordt nog steeds gebouwd zonder dat er rekening wordt gehouden met de toegankelijkheid voor gehandicapten. Wat we in Nederland wel doen is overal rookvrije werkplekken creëren en rookruimtes bouwen. Waar we niet aan denken is om dat toilet breder te maken, een opritje of een lift aan te leggen. Als de overheid zich dan toch wil bemoeien met dit soort aangelegenheden, laat ze dan in het vervolg ook rekening houden met de toegankelijkheid bij het bouwen van nieuwbouw. Het komt voort uit onbekendheid. Het is een cultuuromslag die gemaakt moet worden. Verder zijn we bezig met een loopcentrum waar mensen na hun revalidatieperiode kunnen sporten, iets dat nu nog niet bestaat. Ik ken iemand die wil investeren en ik ken iemand die zo’n centrum wil bouwen. Dus breng ik deze partijen bij elkaar, beleg een bespreking waarin nadere afspraken gemaakt worden en denk ik mee in het proces. Maar ik hoef geen directeur van dat loopcentrum te worden.’ Om lachend af te sluiten: ‘Zoals ik al zei, ik ben van nature lui hé?’ <

Momenteel wordt het programma Expedition Unlimited uitgezonden dat je samen met Froukje Jansen presenteert. Je noemt het ‘het meest geïntegreerde programma ooit in Nederland gemaakt’. Waar kwam dit idee uit voort? ‘Het idee kwam van Jacco Doornbos van Eye2Eye Media, initiatiefnemer van de Mis(s) verkiezing. Waar het mee begint is dat je weinig mensen met een handicap op tv ziet. En als je ze dan ziet, zitten ze in programma’s als ‘Vinger aan de pols’ of ‘Je zal het maar hebben’ en is oktober 2008  MEE Magazine | 5

ACHTERGRONDEN

www.mee.nl

JOS WERNER, BESTUURSVOORZITTER MEE NEDERLAND:

‘Dienstverlening aan mensen met een beperking integraal blijven aanbieden’ LANDELIJKE REDACTIE | ED VERVOORN FOTO GILLES BOEUF

Sinds 1 mei 2008 heeft MEE Nederland een nieuwe bestuursvoorzitter. En niet de eerste de beste. Jos Werner is ‘gepokt en gemazeld’ in de gezondheidszorg. Daarnaast is hij politiek actief, momenteel als fractievoorzitter van het CDA in de Eerste Kamer. Jos Werner over de toekomst van cliëntondersteuning. Als bestuurder bij talloze commissies en adviesorganen in de zorg én als manager met oog en oor voor de mensen op de werkvloer vindt Jos Werner het interessant om zich nu, bij MEE, meer te verdiepen in de positie van cliënten: ‘Dat is wel broodnodig; met al die marktwerking zie je dat de marktpartij ‘de cliënt’, waar het allemaal om moet gaan, nog altijd niet vanzelfsprekend beter geholpen wordt. De markt wordt grotendeels bepaald door aanbieders en verzekeraars,’ zegt hij, ‘de mogelijkheden voor mensen in een kwetsbare positie om invloed uit te oefenen op hun omgeving is nog altijd iets wat veel aandacht behoeft. ’ Volgens hem is MEE een organisatie die naast de mensen staat. ‘Om hen te helpen de weg te vinden bij het maken van hun keuze. Die weg is vaak buitengewoon ingewikkeld. Het is voor mensen met een beperking dikwijls heel moeilijk om te weten wat er eigenlijk te koop is en hoe je aan al je voorzieningen komt. Dat is door de veelheid aan regels en wetten op de verschillende levensgebieden (onderwijs, wonen, werk, inkomen, relaties etc.) een ingewikkelde zaak, zeker voor mensen die van de ene op de andere dag gehandicapt worden. Vind dan maar eens een betrouwbare partner in de markt die het dan ook echt voor jou doet. En niet vanwege allerlei andere redenen.’ De verlenging van de financiering van MEE middels een subsidie regeling uit de AWBZ zal nog wel voor enige tijd door de Tweede Kamer worden goedgekeurd, maar blijft op wat langere termijn ter discussie staan. Er zijn dan verschillende scenario’s mogelijk. Jos Werner: ‘Velen claimen dat ze voor de cliënten opkomen, maar een stelseloverstijgende aanpak wordt eigenlijk door niemand geboden. Toch is dat nodig voor mensen die levenslang van zorg afhankelijk zijn, waarbij de vraag ook steeds verandert. Maar organisaties die een betrouwbare consulent kunnen aanbieden, die het integraal kan aanpakken, daar zijn er nog niet veel van.’ Jos Werner noemt het een 6 | MEE Magazine  januari 2009

enorm risico dat door de marktwerking de hele dienstverlening gefragmenteerd wordt. ‘En dan kan er ook nog een commercieel doel achter zitten. Weet je nog niet of je een onafhankelijke consulent krijgt, of die wel aansluit op je eigen behoeften en omstandigheden. Daarom kan MEE ook in de toekomst een belangrijke speler zijn.’ Maar er is nog het nodige werk aan de winkel. Want volgens de nieuwe voorzitter kennen cliënten de diensten die MEE aanbiedt wél, terwijl er bij beleidsmakers juist onduidelijkheid kan bestaan over die diensten. Begrippen als ondersteuning of begeleiding worden soms verschillend geïnterpreteerd. Het beeld moet de komende tijd scherp gesteld worden, volgens Jos Werner. Grotere bekendheid is nodig, ook binnen de curatieve sector: ‘We moeten met de marketing aan de slag.’ De boodschap aan beleidsmakers noemt hij eigenlijk heel eenvoudig. Daarbij maakt hij zelf graag de vergelijking (‘in grote lijnen’) met een huisarts, een financieel consulent of een makelaar: ‘Mensen met een beperking willen graag iemand hebben die ze onafhankelijk bijstaat en die ze vertrouwen. Ze willen dat deze persoon denkt vanuit het belang van de cliënt en daar zelf geen ander belang bij heeft. Iemand die ze goed de weg wijst. Dat is de kern van de zaak.’ <

jeugdbeleid

i

www.integralevroeghulp.nl www.meewestbrabant.nl

Jeugdbeleid in de spotlights

Zweedse delegatie en kamerleden onder de indruk van MEE MEE West-Brabant | kees de zeeuw foto cindy joos

Dat de activiteiten van MEE niet onopgemerkt blijven, is in november weer eens gebleken. Vanuit Zweden kwam begin november een delegatie van het parlement en het ministerie van jeugdzaken naar Nederland om zich te laten informeren over de Integrale Vroeghulp (IVH) en de Interne Coördinatie Peuterzorg (ICP) die door MEE West-Brabant worden uitgevoerd. Eind november hebben de vertegenwoordigers van MEE West-Brabant in de vroege ochtend een presentatie gegeven aan de woordvoerders jeugd van de Tweede Kamerfractie over ICP. Zweedse delegatie onder de indruk van MEE Beladen met ‘veel interessante kennis en ideeën’ zijn op 5 november de bezoekers weer naar Zweden vertrokken. Onder leiding van de voormalige minister van binnenlandse zaken en huidig lid van het Zweedse parlement Inger Davidson bezocht een

delegatie met beleidsambtenaren en wetenschappelijke onderzoekers twee dagen Nederland. Op 4 november bezochten zij het Nederlands jeugdinstituut (NJI) en het ministerie van VWS en op 5 november waren zij te gast in bij de Gemeente Breda en MEE West-Brabant. Zweden ontwikkelt op dit moment een nieuw beleid op het gebied van ondersteuning van ouders bij het opvoeden en opgroeien van hun kinderen. Een bezoek aan Nederland, waar dit thema ook hoog op de agenda staat, was een gelegenheid om eens over de grens te kijken. Dat de Zweden naar Nederland kwamen is niet helemaal toevallig. Kees de Zeeuw – interim directeur Coördinatie en Ontwikkeling bij MEE West-Brabant – onderhoudt al vele jaren een nauwe relatie met de Zweedse lokale- en rijksoverheid en is gevraagd mee te denken bij de nieuwe ontwikkelingen. Tijdens het bezoek aan Breda is met de Zweedse gasten gedurende een dagseminar uitvoerig stilgestaan bij de ontwikkelingen in Breda. Daar werkt de gemeente nauw samen met MEE West-Brabant en andere lokale organisaties bij de ondersteuning van het kind en gezin. Ondermeer in het project ‘Samen Starten’ en het Centrum voor Jeugd en Gezin. Doel daarvan is een sluitende keten te organiseren en een zo vroegtijdig moge-

lijke signalering van eventuele problemen. Naast de medewerkers van MEE waren ook Paul Pollman en Ferko Öry als adviseur van de gemeente Breda en beleidsmedewerker Liesbeth Hofman aanwezig. Namens MEE verzorgden Ine Verdonk, Elly van Laerhoven, Adri Foesenek en Kees de Zeeuw een aantal presentaties. Uit de presentaties en de discussie met de Zweedse gasten werd goed duidelijk op welke wijze er een waardevolle aansluiting is tussen ICP en IVH van MEE en Samen Starten van de gemeente.

Tweede Kamerleden: ‘zo vroeg mogelijk signaleren’ ‘We kunnen er niet vroeg genoeg bij zijn’, concludeerde het CDA Tweede Kamerlid Ans Willemse na afloop van de ontbijt­ bijeenkomst in Den Haag op 26 november. In de vroege ochtend presenteerde MEE WestBrabant het ICP-project tijdens een door MEE Nederland georganiseerde bijeenkomst met de leden van de vaste Kamercommissie voor Jeugd en Gezin. Ondersteuning bij en signalering van problemen die ouders en kinderen soms ervaren bij het opvoeden en ontwikkelen staat hoog op de agenda. ICP is daar een erg goed instrument bij, ondermeer omdat het kinderen observeert in een natuurlijke (speel)omgeving zoals de peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf. Het is daardoor laagdrempelig en binnen een algemene situatie. Kinderen waar niets mee aan de hand blijkt, merken dan ook niets van de observatie. De voorzitter van de vaste Kamer­ commissie en PvdA parlementariër Pierre Heijnen sprak de ondersteuning die de ICP’ers geven aan de leidsters dan ook erg aan. ‘Daarmee versterk je het kennis- en inzichtniveau van de medewerkers die dagelijks met de kinderen omgaan. De deskundigheidsfunctie die MEE WestBrabant daarbij biedt, is een goede combinatie’, verklaarde hij. <

januari 2009  MEE Magazine | 7

Vroegsignalering ontwikkelingsproblematiek

Vroegtijdig signaleren zet kind op het juiste spoor

‘Bent is een onderhouds­g Als Bent gaat lopen valt hij opvallend vaak. Al met anderhalf jaar krijgt hij een brilletje, dat helpt. Maar zijn motoriek blijft haperen. Een kinderfysiotherapeut stelt vast dat hij een te late prikkelverwerking heeft, zijn reflexen reageren vertraagd. Vanaf 12 weken bezoekt Bent drie dagen per week een regulier kinderdagverblijf in EttenLeur. Daar valt vanaf zijn tweede jaar op dat hij niet doorsnee is. Hij speelt het liefst steeds met hetzelfde speelgoed en vertoont herhaalgedrag. Hij is onrustiger dan anderen, af en toe heeft hij hysterische buien. Moeder Birgit: ‘Ik maakte me zorgen. Je voelt toch dat je kind anders is, meer zorg nodig heeft. Ik was bang dat hij zich niet zou redden op een reguliere basisschool’.

MEE West-Brabant | Annelou van Kleef foto cindy joos

‘Bent is niet doorsnee’. Bent (4) is het tweede kind van Birgit Bastiaanse. Bent lijkt zich na zijn geboorte normaal te ontwikkelen. Hij is een rustige baby die beweeglijk genoeg lijkt.

Over icp ICP staat voor ‘Interne Coördinatie Peuterzorg’. ICP wordt toegepast door gespecialiseerde ICP-consulenten van MEE. ICP heeft als doel het in de voorschoolse omgeving (kinderdagverblijven, peuterspeelzalen) tijdig signaleren van potentiële ontwikkelingsproblemen op het gebied van opvoeding, gedrag, sociaal-emotionele zaken, motoriek, taalspraakontwikkeling en cognitieve ontwikkeling bij jonge kinderen. Zo kan vroegtijdig worden ingegrepen bij problemen en wordt gerichte doorverwijzing mogelijk, bijvoorbeeld voor (opvoedings)ondersteuning, diagnostiek, begeleiding en behandeling. Ook kan sprake zijn van begeleide overdracht aan of doorverwijzing naar (speciaal) onderwijs. Wanneer meerdere instanties betrokken zijn rondom een kind coördineert ICP de zorg.

8 | MEE Magazine  januari 2009

Een situatie als die van Bent en zijn moeder is geen uitzondering. Veel ouders van heel jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen, kampen in de eerste levensjaren van hun kind met onzekerheid over de verdere ontwikkeling en toekomst van hun kind. Ze vragen zich af wat er precies aan de hand is en wat ze kunnen doen om hun kind te helpen. Ouders hebben veel vragen waarop niet meteen antwoord te geven is. In een dergelijke situatie is goede hulp noodzakelijk. Hulp op maat, die aansluit op de snel veranderende hulpvragen van hun kind en van henzelf. Ouders en hulpverleners kwamen in het verleden al tot de conclusie dat deze hulp niet gemakkelijk voorhanden is. Op grond van deze signalen gaf het ministerie van VWS een subsidie voor het pilotproject ‘Integrale Vroeghulp’ (IVH) dat op 1 september 1994 van start ging. Na de succesvolle pilot kwam vanaf oktober 2001 een landelijke subsidie beschikbaar voor alle regio’s en startte IVH ook in WestBrabant (zie kader).

ICP wordt doorgaans bekostigd door gemeenten vanuit hun verantwoordelijkheid voor vroegsignalering en het verminderen van onderwijsachterstanden. De ICP-consulenten van MEE, Ine Verdonk en Elly Vanlaerhoven, zijn HBO-deskundigen met expertise op gebied van de ontwikkeling van het jonge kind. Ze hebben kennis van en ervaring met ouderbegeleiding en coördinatie van zorg, kennis van wet- en regelgeving op het gebied van zorg- en onderwijsvoorzieningen. Zij motiveren, coachen en adviseren niet alleen ouders maar ook leidsters op kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. Doordat hun observatiewerk zich afspeelt op de ‘vindplaats’ van het probleem (de kinderdagverblijven en peuterspeelzalen) zijn zij laagdrempelig bereikbaar voor ouders, leidsters en andere hulpverleners. Meer informatie? Bel ICP-er Ine Verdonk op 076 522 30 90.

i

www.integralevroeghulp.nl www.meewestbrabant.nl www.zorgvoorbeter.nl/innovatie

gevoelig jongetje’ Interne coördinatie peuterzorg in West-Brabant Birgit besprak haar zorgen met de leiding van het kinderdagverblijf. De leidsters adviseerden Birgit om ‘ICP’ in te schakelen. ICP staat voor Interne Coördinatie Peuterzorg (zie kader). Dat is een door MEE West-Brabant aangeboden product voor het vroegtijdig signaleren van ontwikkelingsproblemen bij jonge kinderen in kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. Dit wordt ondermeer in de gemeenten Etten-Leur, Zundert en Gilze-Rijen toegepast. MEE-consulente Ine Verdonk verrichtte in het geval van Bent individuele observatie, in voor Bent vertrouwde situaties, zowel thuis als op zijn kinderdagverblijf. Bent is dan inmiddels 3,5 jaar. Ine Verdonk: ‘Het was vrij snel duidelijk dat Bent zich slecht kan concentreren. Ook is hij soms afwezig en regelmatig ‘flappert’ hij met zijn armen.’ Ine stelt een observatierapport op over haar bevindingen, overlegt met Bent’s ouders en zijn leidsters op het kinderdagverblijf. Omdat onduidelijk is wat Bent exact mankeert, wordt zijn ‘dossier’ aangemeld bij het kernteam van IVH (Integrale Vroeghulp, zie kader). Daar wordt zijn dossier uitgebreid doorgesproken met de groep hulpverleners en Bent’s ouders. ICP-er Verdonk treedt op als casemanager: ‘Ik kende Bent en zijn ouders door de observaties en daarop volgende adviesgesprekken. Om te voorkomen dat ouders gaandeweg met allerlei verschillende ‘gezichten’ te maken krijgen, treed ik als ICP-er op als casemanager bij de voorbereidingen maar ook in de bespreking met het kernteam. Ik neem ook de daarop volgende uitvoerende werkzaamheden op me. Een aanspreekpunt voor de ouders, dat werkt.’ Het kernteam IVH adviseert uiteindelijk om Bent niet te laten doorstromen naar het reguliere basisonderwijs maar om hem te plaatsen op een MKD (Medisch KinderDagverblijf) zodat zijn ontwikkeling nauwlettend gevolgd kan worden. Birgit: ‘Bent zit bij het MKD helemaal op zijn plaats nu. We hebben vanuit het MKD een gezinsbegeleider waarmee we heel intensief zijn ontwikkeling in de gaten houden. Huisbezoeken, observaties, psychologische onderzoeken, het vergt veel van je gezin, maar we hebben nu het gevoel dat we in goede handen zijn.’ Op de vraag hoe Birgit de toekomst van haar zoon ziet is het even stil. ‘Bent is een ‘intensief’ kind. Ik wil dat hij gelukkig wordt. Door nu al zoveel te laten onderzoeken weet hij straks veel over zichzelf, daar kan hij dan zijn voordeel mee doen, het beste uit zichzelf halen.’ Bedachtzaam voegt ze nog toe: ‘Dat zou ook mijn advies zijn aan andere ouders: wees alert als je merkt dat je kind anders is. Stop de problemen niet weg maar zoek juist hulp. Hoe eerder hoe beter.’ <

mee coördineert ivh Onder de naam ‘Integrale Vroeghulp’ werken in 37 regio’s in Nederland organisaties samen aan een zo vroeg mogelijke ondersteuning van ouders met jonge kinderen met een complexe ontwikkelingsproblematiek. Deze samenwerkingsverbanden vormen een landelijk dekkend netwerk. Aan de regionale netwerken wordt in ieder geval deelgenomen door een instelling voor verstandelijk gehandicapten en een instelling voor kinderrevalidatie. Doorgaans, zo ook in West-Brabant, wordt ook deelgenomen door Bureau Jeugdzorg, Thuiszorg, instellingen voor lichamelijk en verstandelijk gehandicapten en ziekenhuizen. De MEE-organisaties coördineren de netwerken. Vanuit deze IVH-netwerken worden ouders geïnformeerd en geadviseerd en wordt noodzakelijke hulpverlening in gang gezet en op elkaar afgestemd op basis van één plan geformuleerd door één team en met één hulpverlener, de casemanager, die het hele traject begeleidt. De coördinatie en afstemming in de hulpverlening verbetert daardoor aanzienlijk. Ouders zoals Birgit Bastiaanse geven in recent onderzoek aan dat de hulp goed aansluit bij hun veranderende vragen. Volgens de hulpverleners zit de meerwaarde van IVH vooral in de loketfunctie, de samenwerking en de centrale rol van de ouders. Meer informatie? Bel IVH-coördinator Adri Foesenek op 076 522 30 90.

nieuws

De hulp aan gezinnen met een kind met een beperking of chronische ziekte wordt verbeterd. Daarom hebben BOSK, Actiz, MEE Nederland, NVK, Revalidatie Nederland, VGN, WEC-raad en Zorgverzekeraars Nederland het plan ‘Vroeg, voortdurend en integraal’ (VVI) opgesteld. Een landelijk coördinatieteam gaat door middel van regionale pilots werken aan de verbetering van ketens van vroegsignalering, diagnostiek, zorg, onderwijs en ondersteuning voor kinderen met beperkingen en hun ouders. Ook Integrale Vroeghulp West-Brabant participeert in dit pilotproject. Lees meer hierover op www.zorgvoorbeter.nl/innovatie.

januari 2009  MEE Magazine | 9

syndroom van asperger

Gezond TV met hoofdrol voor Harm Hoogeboom

Autisme. Stilte op de set! MEE West-Brabant | Annelou van Kleef foto’s cindy joos

‘De ene autist is de andere niet’, vertelt Sandra Kok, consulent autisme bij MEE West-Brabant. ‘Ze noemen het niet voor niets ‘autismespectrumstoornis’ – er zijn veel varianten, ook als hulpverlener zie je soms door de bomen het bos niet meer. Het blijkt lastig om een diagnose te stellen. Zeker bij mensen met normale intelligentie. Op het oog functioneert zo iemand normaal. Toch tobben mensen vaak langdurig met zichzelf voordat wordt vastgesteld wat er aan de hand is.’ Omroep Brabant zendt in maart 2009 drie afleveringen uit van Gezond TV met in de hoofdrol cliënten van Brabantse MEE-organisaties. MEE WestBrabant castte Harm Hoogeboom als hoofdrolspeler. Na een lange zoektocht kreeg Harm (30) kortgeleden zijn diagnose gesteld. Hij heeft het syndroom van Asperger, een milde vorm van autisme. Dat zie je niet aan hem. En dat is nou juist het lastige. Harm is ‘eigenlijk best wel blij’ met zijn diagnose: ‘De tijd van verbloemen is nu voorbij, ik hoef niet meer op mijn tenen te lopen’. Gezond TV MEEmaken

Het werk van MEE wordt in maart 2009 verbeeld in drie uitzendingen van Gezond TV. Daarvan is de uitzending met Harm er één. Een volgende hoofdrol is voor Resi, zij heeft MS en is bedlegerig. MEE vond voor haar een vrijwilligster die leuke dingen met haar onderneemt. Dat geeft haar leven weer meer kleur. In de derde uitzending staan Anika en Janneke centraal. Jonge meiden met een beperking. Met hulp en advies van MEE woont Anika sinds kort begeleid zelfstandig. En richtte Janneke ‘Same’ op: een ontmoetingsclub voor jongeren met een beperking. Informatie: uitzendingen in maart, data in februari bekend, zie www.omroepbrabant.nl/gezondtv

10 | MEE Magazine  januari 2009

Ik ontmoet Harm bij MEE in Breda. Harm komt langs omdat hij graag schrijft en een bijdrage wil leveren aan MEE Magazine. Mensen met Asperger hebben vaak een zeer scherp ontwikkeld taalgevoel. En dat blijkt: Harm kan goed schrijven en humorvol vertellen over zijn beleving van Asperger. Dus Harm, vertel eens, hoe ziet jouw wereld eruit? Harm steekt van wal.

‘asperger, dat zie je niet aan mij’ ‘Maar al te vaak hebben mensen een stereotiep beeld van autisme. Jij? Een autist?! Je praat toch? Je kijkt me toch aan? En ik heb je nog nooit met je hoofd ergens tegen aan zien bonken… Syndroom van Asperger, dat zie je in eerste instantie niet aan mij. Daarom wilde ik graag meewerken aan Gezond TV, dat de achtergrond van (onbekende) aandoeningen schetst. Ik ben autist maar ben hoog opgeleid. Mensen hebben van mij daarom vaak hoge verwachtingen – en die kan ik vervolgens niet altijd kan waarmaken. Structuur, alles volgens schema, kaders, voorspelbaarheid. Dat zijn begrippen die bij Asperger horen en waarbij ik me het prettigst voel. Termen overigens die je niet doorgaans verbindt aan het maken van een televisieprogramma waar vaak chaos en improvisatie de boventoon voeren.

‘Gewoon jezelf zijn’ Gelukkig heeft het team van Omroep Brabant daarmee goed rekening gehouden: ik kreeg een uitgebreid draaiboek. Voor de draaidag geldt de ogenschijnlijk simpele opdracht: ‘gewoon jezelf zijn’. Maar hoe doe je dat als je al dertig jaar bezig bent ‘jezelf’ te ontdekken? ‘Wie ben ik’, dat is één van de vragen die je dagelijks bezig houdt als je Asperger hebt. Vrij vertaald: wat is mijn rol vandaag? Ik werd goed geïnformeerd over wat de opnamedag zou brengen. Nou ja, voor zover mogelijk dan. ‘Draag bij de opnamen geen zwarte of rode kleding, of iets met strepen of patronen’, was het kleding­ advies. Verwarrend, want wat moest ik dan wél aan? Mijn echtgenote Marieke werkte ook mee aan het tv-programma, dat was een hele geruststelling voor mij. Nadat het programma toch een beetje ging lopen zoals voorspeld heb ik een goed gevoel over deze dag. In het interview van presentator Rogier van Oosterhout heb ik goed mijn belevingswereld kunnen illustreren. Kernbegrippen zijn mijn fotografisch geheugen, specifieke interesses (geografie in mijn geval) en de bijzondere werking van mijn hersenen. Die besteden aandacht aan alle prikkels die binnen komen, zonder dat de (voor anderen) onbelangrijke prikkels uitgefilterd worden. Dat is vermoeiend en maakt dat ik me soms slecht kan concentreren of keuzen kan maken en dat ik het altijd druk heb. In Nederland sta je er gelukkig niet alleen voor als je een beperking hebt. Het vinden van de juiste hulp is wel de kunst. Marieke hielp me bij mijn zoektocht, zo kwamen we uiteindelijk terecht bij MEE in Breda. Onze MEE-consulente Sandra Kok is ook door Rogier

i

www.omroepbrabant.nl/gezondtv www.centrumautisme.nl

filmen bij harm en Marieke thuis gaat niet. Dan voelt harm zich overal verantwoordelijk voor en kan hij zich niet ontspannen. We starten de opnamedag rustig in hun Bredaas stamcafé… ‘Stilte op de set’ is daar geen probleem… op donderdagochtend om half tien is er nog geen stamgast te bekennen.

geïnterviewd. Sandra is de schakel tussen ons en de vele andere instanties. Daarnaast heeft ze ons in contact gebracht met lotgenoten door middel van sociale activiteiten. Ik hoop met deze opnamedag op een positieve manier bekendheid te geven aan het Syndroom van Asperger. Wie weet helpt het mensen die in een soortgelijke situatie zitten.’ < Mee en auTISMe

autisme is een stoornis in de hersenen, waardoor informatie niet goed verwerkt wordt. Iemand met een autismespectrumstoornis vertoont daarom bijzonder gedrag in communicatie en socialisatie en vertoont vaak zich herhalend gedrag of heeft één of meer zeer specifieke interessegebieden. veel volwassenen zijn autistisch maar weten dat niet van zichzelf. Wel lopen ze voortdurend tegen hun beperkingen aan. Ze vinden het moeilijk contact te leggen en te onderhouden met anderen, kunnen zich niet inleven. als ze wel contact leggen, dan is dit eenrichtingsverkeer. voor autisten zijn andere mensen onvoorspelbare en onbegrijpelijke wezens. Sandra kok: ‘een diagnose autisme is een verademing: eindelijk weten waarom je je anders ‘voelt’ dan de rest. harm zocht al sinds 2005 actief naar antwoorden over zichzelf. voor hem heb ik kunnen regelen dat hij snel zijn diagnose gesteld kreeg. Ik heb veel met harm en zijn vrouw Marieke gepraat, daardoor zijn ze elkaar beter gaan begrijpen en gaan ze anders met elkaar om. een gespecialiseerde Mee-consulent heeft geholpen harm’s financiën op orde te brengen. en via een in autisme gespecialiseerd reïntegratiebureau vond harm vervolgens werk. harm en zijn vrouw Marieke redden zich nu prima. Ik zie hen vaak bij het maandelijkse autismediner van Mee en ze nemen actief en met plezier deel aan de autismegespreksgroepen.’ uit onderzoek blijkt dat 0,6 % van de totale bevolking een autismespectrumstoornis heeft, 60 op de 10.000 mensen. vijftig procent van hen functioneert verstandelijk op een normaal tot hoogintelligent niveau. autisme komt voor in alle sociaal-economische klassen en komt bij mannen ongeveer vier keer vaker voor dan bij vrouwen. In 2009 start Mee, mede op aandringen van Marieke, ook een gespreksgroep voor partners van mensen met autisme. Interesse? Zie pagina 14.

We gebruiken prikkelvrije ruimtes voor de opnamedag. een interview met harm en consulente Sandra in een saaie prikkelvrije werkkamer. Dat gaat soepel. Daarna lunchen we met de crew in een zeer kale stille vergaderruimte. Beetje saai, maar lekker prikkelvrij, zo dachten wij. ‘echt niet’, lacht harm, ‘want ik hóór de Tl-balken’.

harm heeft een fotografisch geheugen en passie voor geografie. na één blik op een landkaart vindt hij zijn bestemming. een leuk onderdeel van de opnamedag: we testten harm’s richtingsgevoel in het bos.

januari 2009 Mee Magazine | 11

speelgoed

i

www.meewestbrabant.nl www.dewigwam.tk

Aangepast speelgoed in ‘De Wigwam’

Unieke speel-o-theek in Breda groep uitproberen. Reguliere kinderdagverblijven en peuterspeelzalen die een kind met een beperking in de groep hebben, kloppen eveneens met regelmaat aan bij De Wigwam om speelgoed te lenen. MEE West-Brabant | Annelou van Kleef foto’s cindy joos

Kwalitatief goed speelgoed is duur, weet elke ouder. Voor kinderen met een beperking wordt speciaal speelgoed ontwikkeld. Dat is fijn, maar de kosten van aanschaf zijn hoog en daarom voor veel mensen niet op te brengen. Om die reden is in Breda Speel-o-theek ‘De Wigwam’ actief. Ouders van kinderen met een beperking krijgen bij De Wigwam de mogelijkheid om het speciaal ontwikkelde of aangepaste speelgoed te lenen tegen een geringe vergoeding. De Wigwam is daarmee uniek in de regio. Wat kenmerkt nou dat speciale speelgoed? Jeanne Mulders van De Wigwam informeert ons vol enthousiasme: ‘Het speelgoed van de speel-o-theek is grover en groter dan normaal speelgoed. Daarnaast is er speelgoed met veel licht, geluid, kleuren, stemmen en vogelgeluiden. Je merkt dat kinderen daar gek op zijn, ze reageren er meteen op’, aldus Jeanne. We kijken rond en zien er bijvoorbeeld paneeltjes met hang- en sluitwerk, bedoeld om de motoriek te stimuleren. Het ‘assortiment’ van de speel-o-theek biedt bewegingsmateriaal voor de grove motoriek en zintuiglijk materiaal voor de fijne motoriek. Er is ook constructie- en bouwmateriaal en er zijn geluid- en muziekinstrumenten. Verder zijn er gezelschapsspelen, puzzels en is er materiaal voor de cognitieve ontwikkeling.

Ook voor professionals Behalve ouders van kinderen met een beperking, lenen bijvoorbeeld ook fysiotherapeuten, orthopedagogen en pedagogisch consulenten regelmatig speelgoed bij De Wigwam. Deze professionals kunnen het speciale speelgoed op die manier prima uitproberen ter ondersteuning van hun behandeling. Ook instellingen – zoals medisch kinderdagverblijven, woonvoorzieningen voor mensen met een verstandelijke beperking en instellingen in het speciaal onderwijs – kunnen speelgoed lenen. Zo kunnen ze steeds ander speelgoed in de 12 | MEE Magazine  januari 2009

Ontmoetingsplaats en spelgroep We praten nog even verder met Jeanne Mulders. Wat maakt deze speel-o-theek zo bijzonder? ‘Ouders en kind kunnen het speelgoed ter plekke uitproberen. Bezoekers krijgen veel aandacht, vrijwilligers adviseren hen en geven uitleg waar nodig. Kinderen krijgen limonade en spelen, terwijl de ouders onder het genot van een kop koffie of thee bijpraten. Tijdens de openingstijden van de speel-o-theek kunnen kinderen komen spelen als ouders een gesprek hebben met MEEconsulenten. Bij De Wigwam gaat het om meer dan alleen speelgoed lenen. Het is ook een ontmoetingsplaats voor ouders en kinderen. Mensen delen hier hun ervaringen, wisselen tips en adviezen uit.’ Binnenkort start De Wigwam met een spelgroep, een maal per maand op dinsdagochtend. Die spelgroep is bedoeld voor kinderen in de leeftijd van nul tot vijf jaar die een ontwikkelingsachterstand hebben. Kinderen leren tijdens de spelgroep met elkaar samenspelen en kunnen speelgoed uitproberen. Broertjes en zusjes zijn die ochtend ook van harte welkom om mee te spelen!

Op naar de Wigwam! Speel-o-theek De Wigwam is gevestigd in het gebouw van MEE West-Brabant aan de Heerbaan 100 in Breda. De openingstijden zijn: Maandag van 14.00 uur tot 16.00 uur Dinsdag van 9.30 tot 11.30 uur Donderdag van 19.00 tot 20.30 uur Zaterdag van 11.00 tot 13.00 uur <

Over De Wigwam

De Wigwam is een Stichting. Bij Stichting De Wigwam werken vrijwilligers. Alle materialen worden gefinancierd met gemeentelijke subsidie, donaties en lidmaatschapsgelden. Jeanne en haar collega’s zetten zich ervoor in om de De Wigwam in Breda bij iedereen bekend te maken. Hun doel is om voor zoveel mogelijk kinderen met een beperking aangepast speelgoed binnen handbereik te brengen. Dat kunnen ze niet zonder hulp. Wilt u zich aanmelden als vrijwilliger? Meedoen aan de spelgroep? Lid worden of een donatie doen? Bel dan met Jeanne Mulders op 06 - 13 22 10 71, of bezoek de website. www.dewigwam.tk

Regelrecht

WET- EN REGELGEVING

www.minvws.nl/dossiers/toekomst-awbz

De rubriek REGELRECHT brengt voorlichting over wet- en regelgeving die van belang kan zijn voor de cliënten van MEE. Deze keer:

Nieuwe maatregelen AWBZ ding, behandeling en verblijf. De bedoeling is dat drie van de huidige zorgfuncties, namelijk ondersteunende begeleiding, activerende begeleiding en behandeling samengevoegd worden tot twee functies: begeleiding en behandeling. De activiteiten die nu nog onder de functie activerende begeleiding vallen, zullen deels worden ondergebracht in de functie behandeling en deels in de nieuwe functie begeleiding. Daarbij komt echter ook een aantal activiteiten te vervallen, want participatie (integratie) wordt als doelstelling van de begeleiding geschrapt. Deze doelstelling is een aantal jaren terug in de AWBZ terecht gekomen, maar wordt niet langer als kerntaak gezien. Zelfredzaamheid blijft als enige doelstelling behouden. LANDELIJKE REDACTIE | ANJA VERWOLF

De kosten van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) zijn een blijvend punt van zorg voor de overheid. Per 1 januari 2008 werd er al een aantal uitvoeringsregels gewijzigd met het doel de AWBZ betaalbaar te houden. Die wijzigingen werden beschreven in een eerder artikel in deze rubriek. Blijkbaar was dit nog niet voldoende, want staatssecretaris Bussemaker heeft een aantal nieuwe maatregelen aangekondigd die per 1 januari 2009 van kracht zullen worden. Het doel hiervan is de AWBZ weer meer te richten op de eigenlijke doelgroep: mensen met ernstige beperkingen die langdurig zorg nodig hebben. De eerste maatregel die wordt doorgevoerd, heeft betrekking op de zorgfuncties die in het kader van de AWBZ geboden kunnen worden. De AWBZ kent nu zes zorgfuncties: persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding, activerende begelei-

In de definitie van de nieuwe functie begeleiding komt te staan, dat de begeleiding moet zijn gericht op het bevorderen van de zelfredzaamheid van verzekerden met ernstig regieverlies of met een ernstige, invaliderende aandoening of beperking. Of de beperkingen van een bepaalde verzekerde ernstig genoeg zijn, zal door het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) worden bepaald. Men kijkt dan naar het functioneren op de vijf volgende terreinen: sociale redzaamheid, bewegen/verplaatsen, probleemgedrag, psychisch functioneren en geheugen/oriëntatie. Is het functioneren van een verzekerde op één van de terreinen matig of ernstig beperkt, dan is de beperking voldoende ernstig om voor de functie begeleiding in aanmerking te (blijven) komen. Mensen met alleen lichte beperkingen op de genoemde terreinen komen niet langer voor begeleiding in het kader van de AWBZ in aanmerking. Zij zullen voor begeleiding een beroep moeten gaan doen op andere mogelijkheden, zoals de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) waarvoor de gemeen-

ten verantwoordelijk zijn. Naast de toegang tot de zorgfunctie begeleiding, wordt ook de maximale omvang van deze functie soms beperkter dan nu het geval is. De tweede maatregel die de staatssecretaris heeft aangekondigd, betreft de grondslagen van de AWBZ. Het is straks niet meer mogelijk, om op basis van psychosociale problematiek ondersteuning of verzorging vanuit de AWBZ te verkrijgen. Verwacht wordt, dat de verzekerden die op basis van deze grondslag een beroep op de AWBZ deden, nu een beroep zullen gaan doen op de gemeenten. De gemeenten zullen daarom een financiële compensatie ontvangen. Anja Verwolf is juriste bij MEE Zuid-Holland Noord. < INFORMATIE

De maatregelen gaan per 1 januari 2009 in. Dat betekent dat alle nieuwe indicatieaanvragen vanaf die datum conform de nieuwe regels beoordeeld zullen worden. Indicaties die eerder gesteld zijn en aflopen in 2009, blijven gewoon van kracht tot de vastgestelde einddatum. Eerder gestelde indicaties die pas na 2009 aflopen, zullen uiterlijk per 1 januari 2010 aan de nieuwe regels worden aangepast. De staatssecretaris heeft de MEE-organisaties via MEE Nederland gevraagd bij te dragen aan een ‘zachte landing’ voor deze mensen. MEE Nederland is hierover in gesprek met het ministerie van VWS. Voorwaarde voor MEE Nederland om hieraan mee te werken is een goede samenwerking met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Nadere informatie: www.minvws.nl/ dossiers/toekomst-awbz of informeer bij MEE in uw regio.

januari 2009  MEE Magazine | 13

cursussen en gespreksgroepen

i

www.meewestbrabant.nl

Cursussen en gespreksgroepen 2009 Behoefte om je ervaringen met anderen te delen? Ervaren dat je niet de enige bent? Tijdens de cursussen en gespreksgroepen van MEE leg je contact met gelijkgestemden, met ‘lotgenoten’ waarmee je je ervaringen kunt delen. Samen sta je sterker! Begin het nieuwe jaar goed: meld je snel aan voor een van de cursussen of groepen die begin 2009 starten.

Inspiratie voor 2009! In het nieuwe jaar start MEE een splinternieuwe gespreksgroep voor ‘partners van mensen met een autismespectrumstoornis’. Mogelijke nieuwe initiatieven, die bij voldoende belangstelling van start kunnen gaan: • Gespreksgroep voor kinderen van een ouder met een lichamelijke beperking, chronische ziekte of NAH • Gespreksgroep voor familieleden van mensen met NAH • Gespreksgroep voor mensen die zelf een lichamelijke beperking, chronische ziekte of NAH hebben • Brussengroep voor broers, zussen (en ouders) van kinderen met een autismespectrumstoornis. Interesse? Laat het ons weten!

MEE cursussen en groepen voorjaar 2009 Autisme – Basiscursus Algemene informatie over AutismeSpectrumStoornis (ASS) voor ouders, opvoeders en andere direct betrokkenen bij een kind met ASS. Autisme – Oudercontactgroep Voor ouders van een kind met een stoornis in het autistisch spectrum die meer ondersteuning- en begeleidingsmogelijkheden willen leren kennen en persoonlijke ervaringen met elkaar willen uitwisselen. Autisme – Lotgenotencontact Gespreksgroep voor volwassenen met een normale begaafdheid die een autismespectrumstoornis hebben. Autisme – Partnercontactgroep Een gespreksgroep voor partners van mensen met een autismespectrumstoornis. NAH - Partnercontactgroep Gespreksgroep voor partners van mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH). Parkinson - Lotgenotencontact Gespreksgroep voor mensen met de ziekte van Parkinson.

Parkinson - Partnercontactgroep Gespreksgroep voor partners van mensen met de ziekte van Parkinson. Brussengroep Ondersteuning in groepsverband voor broers, zussen (en ouders) van kinderen met een beperking. Er zijn twee groepen, ingedeeld naar leeftijd: ± 10-12 jaar en ± 13-17 jaar. Oudercontactgroepen (naar leeftijd) Gespreksgroepen voor ouders die een kind hebben met een lichamelijke beperking, chronische ziekte en/of niet aangeboren hersenletsel. Groepsindeling naar leeftijd van het kind: 0 tot 6 jaar, 6 tot 12 jaar, 12 tot 18 jaar, 18 jaar en ouder. Weerbaarheid: opkomen voor jezelf Cursus voor mensen die willen leren beter op te komen voor zichzelf. Er zijn twee groepen: • voor mensen met een verstandelijke beperking • voor mensen met lichamelijke beperking of chronische ziekte

Zelfstandig Wonen en Omgaan met Geld Cursus voor mensen met een lichte verstandelijke beperking die zelfstandig (willen gaan) wonen en graag leren goed om te gaan met geld (enig rekenkundig inzicht is van belang). Omgaan met Vriendschap, Relaties en Seksualiteit Cursus voor mensen met een licht verstandelijke beperking die met deze aspecten beter willen leren omgaan om zo een volwaardige relatie op te bouwen en te onderhouden. Omgaan met rouw en verlies Cursus voor volwassenen met een verstandelijke beperking die willen leren omgaan met gevoelens van rouw en verlies en dit een plek willen geven in hun leven. Sociale Vaardigheden voor volwassenen Cursus voor volwassenen met een verstandelijke beperking die hun sociale vaardigheden willen verbeteren. <

Informatie en aanmelden MEE West-Brabant organiseert cursussen en gespreksgroepen in Breda, Roosendaal of Bergen op Zoom. Deelname is kosteloos. Een kalender met de startdata staat op de achterzijde van dit blad. Informatie over de inhoud, de locaties, data en tijden vindt u op www.meewestbrabant.nl (menukeuze ‘cursussen’). Nog vragen? Bel dan met Anouk de Pont of Peter Kemps van MEE West-Brabant. Aanmelden kan telefonisch of via de website, T 076 522 30 90 of www.meewestbrabant.nl.

14 | MEE Magazine  januari 2009

MEEidee

Ook een idee? Laat het ons weten. [email protected]

LANDELIJKE REDACTIE | LENY BOERTJES & JANTSJE HOOGEVEEN

Brochures, boeken en DVD’s MEE Nederland ontwikkelt brochures over diverse onderwerpen op het gebied van ondersteuning aan mensen met een beperking. Hierin wordt de visie van MEE op het onderwerp toegelicht. Deze MEE Signalen zijn bedoeld voor organisaties in het werkveld. In veel regio’s worden ze gericht verspreid. Maar ze zijn ook te bestellen bij MEE Nederland (via [email protected]). De volgende MEE Signalen zijn momenteel beschikbaar: • De bijdrage aan het jeugdbeleid • Trend- en signaleringsrapportage 2008 • De visie op kinderwens en ouderschap van mensen met een verstandelijke beperking • Bloemlezing projecten jeugdbeleid

Mijn Leven Agenda 2009 is een prettige agenda voor mensen met lichte verstandelijke beperkingen. De agenda is uitgevoerd in mooie kleuren. Elke dag heeft een vaste kleur. Bij elke maand een onderwerp dat belangrijk is voor je leven en je lijf. Er staan ook recepten in en handige weetjes. Achterin zit een logboek wat handig is bij een bezoek aan de dokter of de tandarts. Het is een agenda die bijdraagt aan de eigen regie over je lijf en je leven. Prijs € 13,95. ISBN 978.90.74943.96.3 Te bestellen bij Mercurius van Keulen, tel. 075 - 647 64 71 of via de website www.agenda. mercurius.com/ mijnleven

De Hersenstichting Nederland heeft De Zorgwijzer Partners uitgebracht. Deze zorgwijzer is geschikt voor partners en naasten van mensen met niet-aangeboren hersenletsel. De gids geeft onder meer adviezen en concrete tips voor de partner hoe om te gaan met de gevolgen en hoe de partner nog voor zichzelf kan zorgen.

Ouders van dove en slechthorende kinderen hebben vaak moeite om een geschikte oppas voor hun kinderen te vinden. Dankzij www.gebarenoppas.nl is een gebarentaalvaardige oppas nu in een paar muisklikken gevonden. De website brengt vraag naar en aanbod van gebarenvaardige oppassen bij elkaar.

De zorgwijzer is te bestellen via de webwinkel van de Hersenstichting op www.hersenstichting.nl voor € 5,exclusief verzendkosten.

J_fi

M[Xi_j[i

Op www.wajongwerkt.nl worden Wajongers en werkgevers bij elkaar gebracht. Werkgevers kunnen via de site onder meer vacatures doorgeven. Wajongers kunnen op de website alle informatie over werk vinden, hun CV plaatsen en een gesprek aanvragen met een arbeidsdeskundige van het UWV. Het Wajong werkgeversservicepunt neemt administratieve lasten uit handen van werkgevers bij het in dienst nemen en houden van Wajongers.

Regelhulp is een soort routeplanner (webloket) voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen en helpt bij het vinden van de juiste voorzieningen en organisaties. Het gaat om voorzieningen in de zorg en sociale zekerheid. Bijvoorbeeld een aangepaste fiets of een rolstoel, maar ook zorg uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) of een WIA-uitkering. Op www.regelhulp.nl staan ook de officiële aanvraagformulieren.

Voor vrijwel iedereen is het gezamenlijk aan tafel gaan om te eten een gezellig moment. Voor mensen met een stoornis binnen het autistisch spectrum is een dergelijke eetsituatie bijzonder ingewikkeld en zorgt voor veel onrust. De Place-it-easy kan daar, door het aanbrengen van structuur, verandering in brengen. De placemat heeft voorgevormde plaatsaanduidingen en een gleuf voor pictogrammen of andere communicatiekaartjes. Zie www.trimedion.nl

De VIM is een vereniging voor en van ouders, leerkrachten en eenieder die zich betrokken voelt bij de integratie van kinderen met het Downsyndroom in de reguliere dagopvang en het onderwijs. VIM heeft een praktische informatiegids gemaakt, ‘De Droom van Down’ (www.vim-online.nl). Ook het project van de CG-raad.nl ‘Natuurlijk welkom op school’ richt zich op deze vorm van integratie. Er wordt een informatiemap ontwikkeld en een brochure met goede voorbeelden. Ouders krijgen hiermee handvatten op het moment dat zij kiezen voor de reguliere school in de buurt: www.cg-raad.nl/onderwijs/nwos.html januari 2009  MEE Magazine | 15

Actueel Musical Zilverdael Theatergroep RESPECT is een vrolijke musicalgroep voor mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking. Ter gelegenheid van het 5-jarig bestaan presenteert RESPECT de jubileummusical ‘Zilverdael’. Een ontroerend en grappig verhaal over een elfenvolk, dat wordt bedreigd door dwergen en trollen, die het op de goudmijn hebben voorzien. ‘Zilverdael’ is geschikt voor jong en oud vanaf 6 jaar. Voorstellingen op 25 januari in Etten-Leur (Nobelaer), 1 februari in Roosendaal (De Kring). Zie ook www.theatergroeprespect.nl

Actief meedoen met MOVE! Zin in een kroegentocht, funshoppen of naar de film gaan? Doe dan mee met MOVE!, een initiatief van het Rode Kruis Breda, voor jongvolwassenen (15-20 jaar) met een lichamelijke beperking of chronische aandoening. Alle activiteiten van MOVE! staan in het teken van sociaal contact en gezelligheid. Zin in een gezellig avondje uit? Bel of mail MOVE! T 076 521 23 02 of [email protected]

Disco door Stichting Swing Stichting Swing organiseert vrijetijdsactiviteiten voor mensen met een beperking. Op 13 februari 2009 organiseert Swing disco, ‘Het Carnaval’ in De Leeuwerik in Galder. Informatie: www.stichtingswing.nl

Vakantie, Vrije tijd en Sportmarkt in Eindhoven MEE Zuidoost Brabant organiseert op 25 januari 2009 de Vakantie, Vrije tijd en Sportmarkt. Deze markt informeert mensen met een beperking (alle beperkingen en alle leeftijden) over mogelijkheden op het gebied van vakantie, vrije tijd en sport. Vakantie- en reisorganisaties, vrijetijdsclubs, sportverenigingen en instellingen, allen speciaal gericht op mensen met een beperking, presenteren zich. Informatie: www.meezuidoostbrabant.nl

16 | MEE Magazine  januari 2009

MEE West-Brabant Actueel

i

www.meewestbrabant.nl www.stichtingswing.nl www.meezuidoostbrabant.nl

MEE Kalender Voorjaar 2009 MEE Cursussen en Gespreksgroepen Parkinson - Partnercontactgroep Autisme - Oudercontactgroep Autisme - Lotgenotencontact Parkinson - Lotgenotencontact NAH1 - Partnercontactgroep Oudercontactgroep2 (leeftijd: 12 tot 18 jaar) Autisme - Oudercontactgroep Autisme - Partnercontactgroep Autisme - Lotgenotencontact Oudercontactgroep2 (leeftijd: 6 tot 12 jaar) Autisme – Basiscursus voor ouders en opvoeders NAH1 - Partnercontactgroep Oudercontactgroep2 (leeftijd: 18 jaar en ouder) Oudercontactgroep2 (leeftijd: 0 tot 6 jaar) Autisme - Basiscursus voor ouders en opvoeders Cursus Weerbaarheid: opkomen voor jezelf (voor mensen met een lichamelijke beperking of chronische ziekte) Cursus Omgaan met Vriendschap, Relaties en Seksualiteit Cursus omgaan met Rouw en Verlies Cursus Weerbaarheid: opkomen voor jezelf (voor mensen met een verstandelijke beperking) Brussengroep Cursus Weerbaarheid: opkomen voor jezelf (voor mensen met een verstandelijke beperking) Brussengroep Cursus Omgaan met Vriendschap, Relaties en Seksualiteit Cursus Zelfstandig Wonen en Omgaan met Geld Cursus Zelfstandig Wonen en Omgaan met Geld Autisme – Basiscursus voor ouders en opvoeders Cursus Digitale Vaardigheden / Omgaan met Digitale Apparaten (Laaggeletterden)

Startdatum 5-1 12-1 14-1 14-1 19-1 19-1 20-1 21-1 21-1 21-1 26-1 29-1 29-1 2-2 3-2 3-2

Locatie Breda Roosendaal Breda Breda Breda Breda Breda Breda Roosendaal Breda Bergen op Zoom Breda Breda Breda Breda Breda

3-3

Bergen op Zoom

3-3 2-3

Breda Breda

3-3 4-3

Roosendaal Bergen op Zoom

5-3 5-3

Breda Breda

10-3 19-3 30-3 Voorjaar 2009

Roosendaal Breda Roosendaal Roosendaal/ Bergen op Zoom

Informatie of aanmelden? Bel MEE West-Brabant op 076 522 30 90 of mail naar [email protected] 1

NAH staat voor Niet Aangeboren Hersenletsel

2

Voor ouders van een kind met een lichamelijke beperking, chronische ziekte en/of NAH

Cursus voor laaggeletterden Een formulier voor huursubsidie invullen, een treinkaartje uit de automaat halen of contant en gepast afrekenen in de supermarkt. Dat is vaak moeilijk voor mensen die niet zo goed lezen of schrijven. Dit soort vaardigheden traint men tijdens de cursussen ‘Digitale Vaardigheden en Omgaan met Digitale Apparaten’.

De cursussen zijn kosteloos voor inwoners van Bergen op Zoom, Halderberge, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen en Woensdrecht en worden georganiseerd door ‘Gewoon Doen!’, een samenwerking tussen het Kellebeek College en de gemeenten. Daarmee willen zij volwassenen die laaggeletterd zijn weer in de schoolbanken krijgen. Aanmelden: via MEE