Hoe bescherm ik mijn naam en product?

3

Hoe bescherm ik mijn naam en product? Over auteursrechten, merkbescherming, registratie van uw domeinnaam en patenten

MICHIEL VERHAMME – TIMOTHY VAN DE GEHUCHTE

4

Hebt u nog vragen, neem dan contact op met de UNIZO Ondernemerslijn via 0800/20 750 of via [email protected].

Hoe bescherm ik mijn naam en product? Over auteursrechten, merkbescherming, registratie van uw domeinnaam en patenten.

UNIZO Adviesgids Deze gids werd mee verzorgd door Integra Advocaten (www.integra-advocaten) en Novagraaf (www.novagraaf.com) Redactie: Michiel Verhamme, Timothy Van de Gehuchte, Sander Vanderheyde (Integra Advocaten) en Daphné Vervaet (Novagraaf) Coördinatie: Michiel Verhamme, coördinator UNIZO Advies Kostprijs: Gratis voor UNIZO-leden, 20 € voor niet-leden (exclusief btw). Bijgewerkt tot 5 mei 2014

© UNIZO vzw

UNIZO vzw streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie waarvoor zij echter niet aansprakelijk gesteld kan worden. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd worden en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever: UNIZO vzw.

Inhoudstafel

5

1.

Wat zijn intellectuele eigendomsrechten?

2.

Kan u een idee beschermen?

12

3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4.

Auteursrechten Wat zijn auteursrechten en wanneer kan u ze claimen? Waarop kunnen auteursrechten geclaimd worden? Wat beschermt het auteursrecht niet? Wat moet u doen om bescherming onder het auteursrecht te genieten? Moet u het copyrightteken © vermelden? Kan een vennootschap de auteur van een werk zijn? Welke rechten zijn aan auteursrechten verbonden? Welk juridisch statuut hebben vermogensrechten en morele rechten? Uitzonderingen op het auteursrecht Kan u auteursrechten verkopen of overdragen? Hoe uw auteursrechten te gelde maken? Hoelang gelden auteursrechten? Wat gebeurt er bij het overlijden van de auteur? Rechtenvrij, bestaat dat? Wat met auteursrechten bij werken op bestelling? Wat met auteursrechten en personeelsleden? Wat als uw auteursrechten geschonden worden? Moet u zich aansluiten bij een beheersvennootschap? Andermans auteursrechten respecteren in uw ondernemersactiviteiten Wat zijn de regels als u muziek in uw zaak wilt afspelen? Mag u hyperlinks op uw website plaatsen? Wat kan u doen als u of uw onderneming vermeld wordt in de media?

14 14 18 24

3.5. 3.6. 3.7. 3.8. 3.9. 3.10. 3.11. 3.12. 3.13. 3.14. 3.15. 3.16. 3.17. 3.18. 3.19. 3.20. 3.21. 3.22. 4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8. 4.9. 4.10. 4.11. 4.12.

Merkbescherming Wat kan als merk beschermd worden? Wat is de voorwaarde om iets als merk te deponeren? Wat kan niet als merk beschermd worden? Is uw merk nog beschikbaar? Wie kan een merk beschermen? Waar kan u een merk beschermen? Hoe bekomt u merkbescherming? Hoe ver reikt de bescherming van uw merk? Hoelang is een merk geldig? Wat zijn de kosten om een merk te registreren? Moet u verplicht het TM of het ®-teken vermelden? Wat als een concurrent de naam van uw zaak deponeert als zíjn merk?

9

25 26 26 27 29 30 35 37 37 38 38 40 42 43 45 46 47 51 52 53 53 54 55 56 57 57 58 59 60 60 61 61

6

Inhoudstafel

5. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4.

Tekeningen en modellen Wat kan worden beschermd als tekening of model? Wat kan niet beschermd worden als tekening of model? Voorwaarden om een tekening of model te beschermen Hoe kan u de bescherming van een tekening of model bekomen? 5.5. Hoe verloopt de procedure voor de bescherming van een tekening of model? 5.6. Hoelang is uw tekening- of modelbescherming geldig? 5.7. Hoeveel kost een modeldepot? 5.8. Wat bedoelt men met respijttermijn? 5.9. Hoe ver reikt de bescherming van een model? 5.10. Wie heeft de rechten op een tekening of een model gemaakt door een werknemer?

68

6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. 6.6. 6.7. 6.8. 6.9. 6.10. 6.11. 6.12. 6.13.

Octrooien of patenten Van innovatie naar octrooi Wat is een octrooi? Waarom octrooieren? Wat kan u met een octrooi beschermen? Wat komt niet in aanmerking voor octrooibescherming? Wie kan een Belgisch octrooi aanvragen? Waar vraagt u een Belgisch octrooi aan? Hoe vraagt u een Belgisch octrooi aan? Wat zijn de tarieven voor octrooien? Hoelang blijft een octrooi geldig? Kan u licenties geven op uw octrooi? Hoe vraagt u een Europees octrooi aan? Hoe vraagt u een internationaal octrooi aan?

69 69 70 70 70 71 72 72 72 73 74 74 74 76

7. 7.1. 7.2. 7.3.

Databanken, computerprogramma’s en domeinnamen Hoe worden databanken beschermd? Zijn computerprogramma’s auteursrechtelijk beschermd? Kan u domeinnamen beschermen?

77 77 82 88

8. 8.1.

Wat met namaak? Hoe voorkomt u als handelaar dat u namaakgoederen inkoopt? Wat als uw creaties worden nagemaakt?

92

8.2.

65 65 66 66 66 67 67 67 68 68

92 92

Voorwoord

7

Weg met namaak en kopies Innovatie is van wezenlijk belang in onze kenniseconomie. Om die innovatie te stimuleren moeten ondernemingen hun kennis en creativiteit kunnen beschermen tegen namaak en kopies. Anders zouden ondernemers niet meer investeren in onderzoek, ontwikkeling en creativiteit. Helaas worden ondernemers nog al te vaak afgeschrikt door de juridischtechnische regels en de vermeende complexiteit van het intellectuele eigendomsrecht. UNIZO geeft u daarom een overzicht van de manieren waarop u uw creaties, uw handelsnaam en andere creaties kan beschermen. En hoe u vooral zelf niet zondigt tegen de regels van het auteursrecht en zo per ongeluk andermans beschermde creatie gebruikt zonder de vereiste toestemming.

— Ondernemers worden nog te vaak afgeschrikt door de vermeende complexiteit van het intellectuele eigendomsrecht. — Wanneer moet u rekening houden met auteursrechten? Wat als de handelsnaam van een andere onderneming verwarrend of zelfs identiek is? Hoe kan u een merknaam beschermen? En kan u uw ideeën beschermen? Op deze en andere vragen geven onze experts in samenwerking met het advocatenkantoor Integra en merkenbureau Novagraaf u in deze gids een antwoord. Niet met lange theoretische beschouwingen, maar met een concrete checklist, tips en adviezen. De gids wordt ook aangevuld met veel gevraagde modeldocumenten die verband houden met het intellectuele eigendom. U kan ze eveneens downloaden op onze website. Begin 2014 werd ook een nieuwe wet goedgekeurd. Die wet - het zogenaamde Boek XI Intellectuele Eigendom - bundelt alle onderdelen van het intellectuele eigendomsrecht (uitgezonderd het merkenrecht) en bevat vooral een strenger toezicht op de vennootschappen die auteursrechten beheren, iets waar UNIZO jarenlang voor geijverd heeft. Toen deze gids gemaakt werd, was het nieuwe wetboek nog niet in werking getreden. Daarom werd er nog geen rekening mee gehouden in deze gids.

8

Voorwoord

Hebt u na het lezen van deze gids nog vragen, dan kunnen UNIZO-leden terecht bij het UNIZO Service Center ([email protected] of 078 35 39 39). Voor juridische betwistingen is er ons platform www.unizo.be/advocaat, waar een advocaat alle UNIZO-leden een uur gratis bijstand verleent. Smaakt deze gids naar meer? Raadpleeg dan zeker onze andere adviesgidsen op www.unizo.be/adviesgidsen. Johan Bortier UNIZO Studiedienst