GOEDE REIS! MAGAZINE NEE M ME E Culinair
Thérèse Boer
‘Alles wat we doen, doen we met hart en ziel’
Buschauffeur Doeke Visscher
Van stal naar proeflokaal
Marcella verkoopt haar maaltijden via een website
‘Je leert soms heel bijzondere mensen kennen’
03
zomer 2014
INHOUD
Mogen wij je schoolvakantie nog leuker maken? Bij Arriva reizen alle kinderen van 4 t/m 11 jaar helemaal gratis in de schoolvakanties. Doordeweeks vanaf 09.00 uur en in het weekend de hele dag. Hoe leuk is dat? Met een betalende volwassene stap je zomaar in al onze bussen en treinen. En brengen we je overal waar je wilt zijn. Print je gratis kaartje op arriva.nl/kids4nix. Goede reis!
02 Voorwoord
12
16
18
26
21 Aanraders
03 Aanraders
22 Lezen, luisteren, online
04 Reizigersinterviews
24 Do It Yourself
06 De naamgevers van de treinen
26 Reizigersinterviews
08 Aanraders
28 Puzzel
10 Gadgets
30 Kids puzzel
12 Uniek
31 Aanraders
16
32 Oplossing puzzel
Van de werkvloer
18 Reisbeken(d)tenissen
33 Colofon
20 Wist je dat…
ARRIVA.NL/KIDS4NIX
1
tips & aanraders Proeven in Groningen
Het is alweer een aantal dagen flink warm geweest in Nederland en dus pakten veel mensen de trein richting het strand of het park, om volop te genieten in de buitenlucht. Sommigen namen een salade mee, anderen staken de barbecue aan. Wij waren benieuwd naar de culinaire voorkeur van onze reizigers en dus vroegen we hen naar hun favoriete gerecht. Daarnaast vind je in dit magazine een interview met iemand die zelfgekookte maaltijden deelt via een website. Makkelijk en gezond eten komt zo steeds meer binnen handbereik, ook voor mensen die zelf geen tijd hebben om te koken. En het is nog goed voor het milieu ook, want restjes weggooien is er niet meer bij.
In het eerste weekend van september beleeft het meest succesvolle culinaire evenement van Groningen alweer zijn zevende editie. Bezoekers van ‘Proeven in Groningen’ krijgen de kans kennis te maken met culinaire hoogstandjes van toprestaurants. In de Oude Kijk in ‘t Jatstraat staan verschillende kraampjes waar je zowel bijzondere gerechten als heerlijke drankjes kunt proeven. Entree wordt niet gevraagd, je betaalt per gerecht en kunt dus zelf bepalen hoeveel dit heerlijke weekend je gaat kosten. proeveningroningen.nl, 6 en 7 september
Wat ik graag onder de aandacht wil brengen is het grote succes van de Keukenhof Express. Dit is het tweede jaar dat wij bezoekers van en naar Keukenhof mochten vervoeren. Het is fantastisch dat de stijgende lijn die we vorig jaar ingezet hebben wordt doorgezet. In de bus werden de reizigers getrakteerd op beelden van Keukenhof, de Goudse binnenstad, Leiden en het karakteristieke Zuid-Hollandse landschap. Via een QR-code op de stoel kregen ze daarnaast informatie over de activiteiten van Keukenhof de desbetreffende dag. Na het afsluiten van het Keukenhofseizoen hebben we ons kunnen richten op een ander bijzonder evenement: de voorstelling De laatste vriend van Napoleon, met in de hoofdrol onder meer zangeres Ellen ten Damme. Speciaal voor de gelegenheid hebben wij daarom de Ellen ten Damme-trein, die normaal gesproken in de Achterhoek rijdt, naar Groningen gereden. Bezoekers van de voorstelling konden gratis met de trein naar Delfzijl reizen, waar de voorstelling plaatsvond. Dat zowel Keukenhof als de voorstelling met Ellen ten Damme inmiddels achter de rug zijn, betekent natuurlijk niet dat er de rest van de zomer niets meer te doen is. Blader daarom snel verder in deze Goede Reis! om te ontdekken welke evenementen jij deze zomer kunt bezoeken. Veel plezier!
Vanaf treinstation Groningen Centraal bus 2, 5 of 11, uitstappen halte Grote Markt
Foto: Harmen Wolthuis
Visserijdagen Stavoren Iedere twee jaar staat Stavoren midden augustus twee dagen volledig in het teken van de visserij. Tijdens de Visserijdagen word je met behulp van een uitgebreid en veelzijdig programma geïnformeerd over de visserij in het dorp, zowel van vroeger als nu. Het programma is nog niet helemaal bekend, maar duidelijk is wel dat je ogen en oren tekort zult komen. visserijdagenstavoren.nl, 15 en 16 augustus Vanaf treinstation Stavoren lopend bereikbaar
Welcome to the Village
Voorzitter Raad van Bestuur Arriva Nederland
Sinds vorig jaar wordt in Leeuwarden het driedaagse festival Welcome to the Village georganiseerd. Drie dagen vol muziek, poëzie en (media)kunst, met als hoofdthema duurzaamheid. Zo wordt er bijvoorbeeld alleen met lokale en eerlijke producten en ondernemers gewerkt. Ook is er aan de rand van de stad groente verbouwd, die in soep wordt verwerkt en verkocht wordt op het festival. De opbrengst hiervan gaat naar de stichting OneMen. Leuk detail: de eerste editie werd door de lezers van de website Cutting Edge uitgeroepen tot beste festival van 2013. welcometothevillage.nl, 18 t/m 20 juli Vanaf station Leeuwarden bus 13, 19, 20 of 5, uitstappen busstation Ouddeel
aanraders
Culinair
reizigersinterviews
Reizigersinterviews
Smaken verschillen, voor de één een hemels gerecht is voor de ander zeker geen aanrader. Dat geldt ongetwijfeld ook voor onze lezers. Wat is hun favoriete gerecht? En koken ze dit graag zelf of laten ze dat liever aan een ander over?
L
ang hoeft hij er niet over na te denken. Het favoriete gerecht van Erik Damhuis is een Boliviaanse salteña. ‘Eigenlijk is het niet echt een gerecht, maar een snack. Een soort veredelde empanada; een deegflapje met een kwarteleitje, een beetje gehakt of kip, vaak ook erwten en olijven. Ui zit er denk ik ook in. Verder weet ik het eigenlijk niet, maar dat komt ook omdat ik het nooit zelf heb geprobeerd te maken. Het schijnt erg moeilijk te zijn.’ Lachend: ‘Als ik het zou proberen wordt dat een ramp.’ Gemiddeld woont Erik zo’n twee maanden per jaar in Bolivia. ‘Ik ga daar al sinds 1996 heen, toen ik er studeerde aan de landbouwfaculteit. Inmiddels kan ik salteña’s eten zonder te knoeien’, zegt hij niet zonder trots. ‘Bijna als een echte Boliviaan. Dat is nog best lastig, want zodra je ze open bijt stroomt er een soort bouillon uit. Mensen eten ze daar ’s morgens vroeg, voor ze aan het werk gaan.’ Zou zo’n salteña ook nog smaken in Nederland?
‘Waarom niet? Als je het hier al ergens zou kunnen krijgen is het waarschijnlijk gemaakt door een Boliviaan. Ja, dat lijkt me wel wat!’ Erik is een overtuigd fietser. ‘Ik heb geen rijbewijs uit levensovertuiging. Als ik ergens heen wil ga ik op mijn racefiets.’ Ook zit hij geregeld in de trein. ‘Ik kan moeilijk overal in mijn wielrenpakje aankomen, dat is nogal gênant. Dat vind ik prettig aan de trein: ik kan ineens langere afstanden reizen, zonder me om te hoeven kleden. En het fijne is ook dat je je fiets kunt meenemen. Vooral bij de Arriva-treinen gaat dat makkelijk: daar rijd je hem zo naar binnen.
Naam: Erik Damhuis Leeftijd: 42 Woonplaats: Arnhem
M
arianca Lankhuijzen heeft het afgelopen jaar bijna dagelijks heen en weer gependeld tussen Stadspolders en Gorinchem, toen ze nog in Gorinchem werkte als klantadviseuse. Vandaag wacht ze op de trein naar Dordrecht CS. Marianca vertelt enthousiast over haar favoriete gerecht: Chinese kippen-tomatensoep à la Marianca met een stokbroodje kruidenboter. Ze maakt deze maaltijdsoep vooral met verjaardagen, maar haar kinderen vragen vaak of ze deze soep ook in het weekend wil maken. ‘Het geheim van het recept is de appelmoes’, aldus de goedlachse dame. ‘Ik kook de kipfilet in dertig minuten gaar in twee liter water met een bouillonblokje. Dan haal ik de kip eruit en pluis deze in kleine stukjes. Daarna voeg ik 150 gram tomatenpuree, appelmoes, suiker, ketjap Asin (zout), azijn, ve-tsin (zout), sambal, een beetje cayennepeper
en een mihoen toe.’ Als laatste gooit deze thuiskok de kip terug in de pan. Ze maakt er een stokbroodje kruidenboter of kaas bij. Marianca tipt: ‘Voor een volle, intense smaak maak ik deze soep altijd een dag van tevoren klaar. Eet smakelijk!’
Naam: Marianca Lankhuijzen Leeftijd: 34 jaar Woonplaats: Dordrecht
De naamgevers van de treinen
Alle treinen van Arriva dragen met gepaste trots namen van bekende en soms iets minder bekende Nederlanders. De personen zijn voorgedragen naar aanleiding van een door Arriva uitgeschreven namenwedstrijd. Het gaat om bekende figuren en mensen die zich gedurende lange tijd verdienstelijk hebben gemaakt voor de regio’s waar de Arriva-treinen rijden. In deze aflevering van De Naamgevers belichten we Herman Brood en Peter Cuyper.
Herman Brood
Peter Cuyper
Herman Brood (Zwolle, 1946 Amsterdam, 2001) was Nederlands bekendste en meest spraakmakende rocker. Hij speelde piano, was acteur, zanger, dichter en kunstschilder en leefde volgens het credo “Sex, drugs & rock-‘n-roll”. Brood speelde in het begin van zijn muzikale carrière in de band Cuby & the Blizzards maar werd vooral bekend als frontman van zijn eigen formatie: Herman Brood & His Wild Romance. De albums Street (1977) en Shpritsz (1978) werden enthousiast ontvangen en er was interesse uit het buitenland. Toch werd een Amerikaanse tournee geen succes. Na zijn muzikale carrière ging Brood zich richten op het kunstschilderen. Ook trad hij op in het theater. Zijn jarenlange alcohol- en drugsgebruik zorgden ervoor dat zijn gezondheid sterk achteruit ging. Om zijn lot in eigen hand te houden, pleegde hij in 2001 zelfmoord door van het dak van het Amsterdamse Hiltonhotel af te springen. Over zijn leven werd de film Wild Romance gemaakt, waarin Daniël Boissevain de rol van Brood speelt.
Peter Cuyper was een bekende bierbrouwer en de eerste eigenaar van de Grolsch-brouwerij. Bierbrouwen stond in de zeventiende eeuw in hoog aanzien. Cuyper leerde het vak in de brouwerij van zijn schoonvader Willem Neerfeldt, in het plaatsje Grol dat tegenwoordig Groenlo heet. In 1676 werd Cuyper benoemd tot Gildemeester over alle brouwers van Grol, als gevolg van een spectaculaire innovatie. Hij voegde namelijk een tweede soort hop toe aan het bier waardoor het bier een unieke smaak en aroma kreeg. Het verhaal gaat dat toen Cuyper verliefd werd op de dochter van Neerfeldt, hem werd verteld dat hij het perfecte biertje moest brouwen om er zeker van te zijn dat ze met hem wilde trouwen. Door een tweede soort hop toe te voegen, lukte hem dit. Hij zorgde voor een veredeling van de natuurlijke manier van brouwen. Dit principe wordt nog altijd door de Grolsch-brouwerij toegepast. Toen Cuyper in 1684 stierf zette zijn familie de brouwerij voort.
In Museum Willem van Haren in Heerenveen is van 11 mei tot 11 juli 2014 de tentoonstelling ‘Dichtbij Herman Brood’ te zien. Zijn complete atelier en inventaris zijn hier te zien en daarnaast is er ruimte voor beeldende kunst. Deze unieke tentoonstelling toont de diverse kanten van multitalent Herman Brood: rocker, schilder, dichter, acteur en auteur.
7
tips & aanraders
MM Culinair
Op Roakeldais
Gekonfijte eendenbout, coquilles met puree van zoete aardappel, pikante gamba’s, steak aioli en tartaar van biologisch Drents weiderund. Het is een kleine greep uit de gerechten die op het menu stonden tijdens MM Culinair in het Drentse Emmen vorig jaar. Gemist? Geen probleem, want ook dit jaar staat er weer een editie met allerlei culinaire hoogstandjes op het programma. Ieder jaar kiest MM Culinair een goed doel om geld voor in te zamelen. emmenculinair.nl, 6 en 7 september
Het internationale dans- en muziekfestival Op Roakeldais in Warffum is iedere jaar weer een groot succes. Culturen van over de hele wereld komen hier samen om te dansen en muziek te maken. Vier dagen lang kun je kennismaken met groepen uit onder meer Zuid-Afrika, Peru, Polen, Mexico en Mongolië. Daarnaast kun je deelnemen aan één van de workshops. Er zijn verschillende tickets voor het festival beschikbaar, zo kun je kiezen voor bepaalde dagdelen, een passe-partout voor het hele festival en is een combinatie tussen een entreekaartje en treinvervoer mogelijk. oproakeldais.nl, 26 t/m 29 juni
Vanaf treinstation Emmen lopend bereikbaar
Lopend bereikbaar vanaf station Warffum
Culinaire Puzzel Proeverij Leer de binnenstad van Doetinchem, Groningen of Zwolle beter kennen, breek je hoofd over leuke raadsels en puzzels en geniet van fijne gerechten tijdens de Culinaire Puzzel Proeverij. Iedere gang wordt geserveerd in een ander restaurant. Tussendoor moet je verschillende opdrachten uitvoeren, aanwijzingen volgen en puzzels oplossen om zo naar de volgende locatie geleid te worden. Om het spannend te houden, hangt het van je puzzeltalent af of je wel een nagerecht krijgt. pinkpepper.nl
Culinair wandelen Kun je niet kiezen in welk restaurant je graag wilt eten? Dan is Culinair Wandelen een goede optie. Wandel door de binnenstad van Leeuwarden of Groningen en eet iedere gang van het diner in een ander restaurant. In het eerste restaurant ontvang je een mooi routeboek met informatie over de restaurants en foto’s van de meest bijzondere plekjes in de stad. Welke restaurants je allemaal bezoekt, bepaal je zelf. Zo kun je verschillende plekken ontdekken op één avond en het ene gerecht even lekker ‘laten zakken’ voor je aan het ander begint. culinairwandelen.com
Farm & Country Fair
Running diner
Het platteland staat volop in de schijnwerpers tijdens de Farm & Country Fair in Aalten. Bij honderden witte punttentjes worden verschillende lekkernijen, decoraties en wellnessproducten verkocht en er zijn speciale themadorpen vol voorlichtingen en presentaties. Zo is er een culinaire tent, een kooktheater, dierendorpen en het Vintage Festival. Daarnaast kunnen de nieuwste auto’s, tractoren en machines worden bekeken. De Farm & Country Fair wordt met recht de meest veelzijdige Fair van Nederland genoemd. countryfair.nl, 20 t/m 22 juni
Een heerlijk driegangendiner verorberen en tegelijkertijd geld ophalen voor het goede doel, dat is Running Diner. De gasten maken te voet, per boot en taxi een culinaire rondreis door de Drechtsteden. Elke gang van het diner wordt genuttigd in een ander restaurant. Tijdens het evenement wordt een goed doel onder de aandacht gebracht bij een groot publiek en geld opgehaald voor dat goede doel. running-dinner.nl, 6 september
Foto: Rob van der Pas
aanraders
tips & aanraders
gadgets!
gadgets!
Compacte kruidenhakker Er is niets vervelender tijdens het koken dan snijden met een mes dat niet helemaal scherp is. Daar heb je met deze kruidenhakker van Joseph Joseph geen last van. Het vlijmscherpe lemmet van RVS snijdt moeiteloos door iedere kruid- of notensoort. De twee stevige handvatten maken het mes ook geschikt voor mensen die moeite hebben met het belasten van hun handen.
Zeepbesparing
€ 24,99
www.bol.com
Zeker als je met rauw vlees kookt, is het belangrijk dat je tijdens en na een flinke kooksessie regelmatig je handen wast om nare infecties te voorkomen. Dit zeeppompje van Cuisipro verandert vloeibare zeep in schuim. Je handen worden hierdoor net zo schoon, maar je gebruikt 75 procent minder zeep. Dat is dus een stuk beter voor het milieu dan een regulier zeeppompje.
€ 16,95
www.cookingfactory.nl
Eieren koken op maat Een kookwekker is niets nieuws, maar deze eierwekker maakt het koken van eieren wel net even leuker. Elk soort ei heeft namelijk zijn eigen melodie. Wil je een zacht gekookt ei dan klinkt In Holland staat een huis, een medium gekookt eitje zorgt voor Twee emmertjes water halen en wil je een hard gekookt ei dan klinkt het Wilhelmus.
€ 19,95
www.debijenkorf.nl
Perfecte kruiden Hoeveel water moet je een plantje nou precies geven en wanneer? Het blijft vaak een raadsel, met als resultaat een uitgedroogd of juist verdronken plantje. Deze kruidenpot van Eva Solo maakt daar een einde aan. Via een nylon draadje zuigt de plant water uit het waterreservoir. Het enige wat jij dus hoeft te doen is zorgen dat het bakje vol is en je kunt zelfs een weekje weg zonder dat de planten daar onder hoeven te lijden.
Vanaf € 35
Gezonde kookkunsten Slow cooking klinkt als een tijdrovende bezigheid, maar eigenlijk houdt het alleen maar in dat gerechten langzaam gekookt en gestoomd worden. Zo blijven de vitamines, de smaak en de geur van de producten in deze Slowcooker van Royal VKB beter intact. Lekker gezond dus. Zet het gekozen gerecht ’s ochtends op en ga rustig aan het werk, terwijl het eten langzaam kookt.
€ 50
www.fonq.nl
Liefdeseitje Verras jouw geliefde op die vrije zondagochtend eens met een ontbijt op bed. Naast croissantjes en een vers sapje, geef je hem of haar een gekookt eitje in de vorm van een hartje, dankzij deze Eggspress ei-vorm. Je giet het rauwe ei in de vorm en laat het vervolgens koken, zo lang als je lekker vindt. Het resultaat is een echt liefdevolle creatie.
€7
www.gadgethouse.nl
www.bloempotwebshop.nl
11
UNIEK
‘Ik deel graag mijn maaltijden met iemand’ Dagelijks maakt Marcella Blom de lekkerste dingen in haar kleine, maar gezellige keuken in de binnenstad van Groningen. Dat doet ze niet alleen voor zichzelf, maar voor de hele buurt. Iedereen die een lekkere, verse en gezonde maaltijd zoekt, kan via de website thuisafgehaald.nl een lekker gerecht af komen halen.
Via een vriendin uit Amsterdam kwam Marcella in 2012 op het idee om zich aan te melden bij Thuisafgehaald, toen nog als afhaler. ‘Ik werkte destijds fulltime als archeoloog’, vertelt ze. ‘Als ik de hele dag in het veld had gestaan, wilde ik niet ook nog eens uitgebreid koken. Hoe fijn is het dan om gewoon iets op te halen bij iemand?’ Marcella was dan ook direct enthousiast en haalde vaak haar maaltijden via de website. Een stuk beter dan magnetronmaaltijden of een snelle hap van de snackbar. Bedankjes Als Marcella in 2013 door het faillissement van haar bedrijf onverhoopt werkloos raakt, meldt ze zich ook als kok aan op de website. ‘Ik vind koken heel leuk. Voor mijn zoontje hoef ik niets bijzonders te maken, hij eet het liefst elke dag friet. Maar ik deel graag mijn maaltijden met iemand, dus doe ik dat via de website.’ Het eerste gerecht dat ze deelt via Thuisafgehaald is een Indiase curry met naanbrood. Een groot succes. ‘Heel eng, vond ik het. Maar diegene vond het heel lekker en voor herhaling vatbaar. Als afhaler kun je na het verstrijken van de afhaaltijd een bedankje naar de kok sturen, via die weg krijg ik veel leuke reacties. Hoewel dat in het begin ook wel voor stress zorgde. Dan zat ik continu te wachten tot ik een berichtje kreeg. Wat als ze het niet lekker vonden?’ Toch zijn de reacties voornamelijk enthousiast. Sterker nog, Marcella heeft inmiddels een vaste groep afhalers die bijna wekelijks bij haar aanklopt voor een verse, gezonde maaltijd. ‘Het is leuk om te horen dat mensen je gerechten waarderen. Iemand heeft eens “Je bent
in topvorm!” achtergelaten, fantastisch vond ik dat. De vaste afhalers die ik heb, zijn allemaal verschillende types. Studenten, werkenden of gepensioneerden die zelf niet zo van koken houden bijvoorbeeld. Ik had ook een vaste afhaler die hier in de buurt op een woonboot woonde. Altijd als er mensen bij haar kwamen eten, kwam ze bij mij een maaltijd halen. Ze hield zelf niet zo van koken dus dit was voor haar de perfecte oplossing.’ Stamppot en pasta Daarnaast zijn er mensen die speciaal voor een bepaald gerecht bij Marcella aankloppen. Voor de stamppot rode ui bijvoorbeeld. ‘Met gembersiroop en pruimen, daar komt iemand steeds voor terug. Verder maak ik vaak pasta’s, maar dan wel met verschillende ingrediënten.’ De gerechten die Marcella kookt zijn voornamelijk vegetarisch. Uit gezondheidsoverwegingen, maar ook omdat mensen daarvoor speciaal naar haar komen. ‘Ik denk dat het gezond is om minder vlees te eten en je kunt zoveel lekkers doen met groente. Vroeger ging ik met mijn moeder naar de winkel en dan kozen we eerst wat voor vlees we gingen eten, de maaltijd bedachten we daar omheen. Groente is altijd een beetje een bijgerecht, terwijl dat nergens voor nodig is.’ Het is dan ook niet vreemd dat er een flinke stapel vegetarische kookboeken bij Marcella op tafel ligt, want er zijn genoeg complete gerechten te verzinnen zonder vlees. ‘Dat is vaak het probleem, dat mensen denken dat je geen volledige lekkere maaltijd kunt maken zonder vlees. Een logische gedachte, want als je een gerecht maakt waarin vlees één van de belangrijkste ingrediënten is dan is het inderdaad niet compleet
uniek
zonder. Ik heb honderden vegetarische recepten, als je daar vanuit gaat dan heb je een heerlijke en complete vegetarische maaltijd en dat kan ik iedereen aanraden. Hoewel, afhalen bij mij is natuurlijk ook goed!’ Maar hoe werkt dat dan precies, afhalen bij Thuisafgehaald? Het is vrij simpel, legt Marcella uit. ‘Ik ga naar de website en vul in wat ik ga koken, binnen welk tijdsbestek dit afgehaald kan worden en hoeveel porties ik beschikbaar heb. Daarnaast kun je aangeven voor welke tijd mensen moeten laten weten of ze een gerecht op willen komen halen. Meestal vraag ik ze dit voor drie uur aan te geven, dan heb ik niet al gekookt terwijl er niemand komt. Afhalers krijgen iedere dag een mailtje van Thuisafgehaald met de maaltijden die worden aangeboden. Zodra iemand zich aanmeldt voor mijn maaltijd kan ik het accepteren of afwijzen.’ Leuke contacten ‘Thuisafgehaald kan een mail rondsturen met de maaltijden die op dat moment aangeboden worden. Overblijfselen van mijn eigen maaltijd kan ik dus ook online zetten, maar ik vraag me af of daar zo last minute nog reactie op komt. Natuurlijk kan ik het bewaren tot de volgende dag, maar daar houd ik niet zo van. Ik wil verse maaltijden kunnen bieden. Meestal bedenk ik voor drie dagen wat ik ga maken en zet ik die maaltijd online.’ Voor elk van die maaltijden rekent Marcella tussen de vier of vijf euro. De prijs die ze betaalt voor de ingrediënten, het energiegebruik en een klein beetje extra. ‘Ik sta toch vrij lang in de
‘Je leert soms heel bijzondere mensen kennen’ keuken en moet de boodschappen doen. Als ik een maaltijd verkoop, eet ik zelf gratis. Ik kan lekker koken en er kunnen mensen van meegenieten, voor mij is dit dus een ideaal systeem.’ Daar komt bij dat het koken en afhalen voor leuke onderlinge contacten kan zorgen. ‘Je maakt toch altijd even een praatje, zo leer je soms hele bijzondere mensen kennen. Ik heb wel eens meegemaakt dat iemand belde dat hij toch niet kon komen, omdat zijn vader onverwacht opgenomen was in het ziekenhuis. Toen heb ik de maaltijd voor hem warm gehouden zodat hij later kon komen. Met tranen in zijn ogen vertelde hij over zijn vader. En ik heb eens gehad dat ik met een Excel-cursus bezig was toen iemand een maaltijd af kwam halen. Diegene was daar toevallig heel goed in dus hij heeft me nog een linkje doorgestuurd. Hartstikke leuk!’
Mislukkingen Marcella is dan ook erg blij met haar afhalers. ‘Soms heb ik ook een paar dagen niemand die komt afhalen, maar als er dan weer een vaste afhaler is, vind ik het weer helemaal leuk. Het is ook een leerproces. Toen ik net begon, zette ik een maaltijd online tijdens de vakantie. Er reageerde niemand! Nu weet ik dat dit iedere vakantieperiode zo is, maar toen zat ik er echt over te denken om ermee te stoppen. Het is ook best eng, want wat als het een keer mislukt? ’ Daarom probeert Marcella haar gerechten vaak eerst zelf uit, of nodigt ze een groepje vrienden uit voor een proefsessie. ‘Als mijn vrienden komen eten dan weten ze dat ze een uitprobeersel van me krijgen, iets dat ik nog nooit eerder gemaakt heb. Zo heb ik wel eens een taart met bietjes gebakken die niet zo geslaagd was, dus ik was erg blij dat ik die niet op Thuisafgehaald had gezet. Het is gelukkig nog niet voorgekomen dat een
gerecht voor de afhalers compleet mislukte. Ik zorg altijd voor een lekkere, verse en gezonde maaltijd.’
Thuisafgehaald werd in maart 2012 opgericht door Marieke Hart en Jan Thij Bakker. Deze sociale ondernemers houden van lekker eten en koken, dus toen ze op een dag de heerlijk geurende keuken van de buurvrouw roken, werden ze nieuwsgierig en gingen ze bij haar langs. De enthousiaste buurvrouw liet het heerlijke eten proeven, waarop Marieke en Jan Thij een paar dagen later met enkele euro’s weer aanklopten en een goede maaltijd meekregen. Zo ontstond het idee voor Thuisafgehaald: een online platform waarop iedereen in Nederland maaltijden kan delen met buurtgenoten.
15
Vroeger stonden er kalveren en een stier, nu staan er een brouwinstallatie, twee gisttanken en een voorraad zelf gebrouwen bier. Slechts een kleine voorraad, want het bier dat buschauffeur Doeke Visser in zijn Amelander Bierbrouwerij maakt, is erg geliefd bij zowel de Amelanders als toeristen. ‘Ik ben geboren en getogen in het Amelander dorp Ballum en werk daar sinds 1996 als buschauffeur voor Arriva’, vertelt Doeke. ‘Als ik niet achter het stuur zit, dan vind je me in de bierbrouwerij bij onze boerderij Doekes Hiëm, die in 1958 werd gebouwd door mijn grootvader. Mijn echtgenote Eva heeft bij mij het ‘brouwvuurtje’ aangewakkerd toen ze me in 2006 een sirooppakket cadeau deed. Dit bracht me op het idee om mijn eerste biertjes op het fornuis te gaan brouwen. Ik heb me via internet steeds meer in het brouwen verdiept. Op den duur heb ik een ketel aangeschaft waarmee ik vijfenzeventig liter per sessie kon brouwen. Er kwam namelijk steeds meer interesse voor ons bier. We zetten het als welkomstgeschenk voor de gasten in onze drie bungalows en die vroegen telkens waar dat lekkere bier te koop was. Zo ontstond het idee van verkoop.’ ‘Omdat de vraag naar mijn bier nog steeds groeit, staat sinds de zomer van 2011 een brouwinstallatie in de boerderij en zes vergistingsvaten die ieder zo’n driehonderd liter bier kunnen opslaan. Ze staan op de plek waar vroeger de stier en de kalveren stonden. Waar de tractor en paarden onderdak hadden, is nu een ruimte met een winkel, proeflokaal en beerwall of fame. Op de planken staan ruim 1000 verschillende bierflesjes van over de hele wereld. We krijgen ze van familie, vrienden, eilanders en toeristen die op reis zijn geweest.’ ‘Brouwen moet wel een hobby blijven’ ‘Met de brouwinstallatie kan ik 170 tot 200 liter bier per sessie maken. Dit staat gelijk aan vijfhonderd flesjes. Ik ben iedere week 20 tot 25 uur bezig met brouwen. Sinds kort heb ik een machine die de etiketten op de flesjes plakt. Eerst deed ik dat zelf, maar dat werd met een productie van vijfhonderd flesjes per sessie tijdrovend. Ook heb ik onlangs een bottlemachine aangeschaft waarmee ik de flessen automatisch kan vullen en de kroonkurk erop kan drukken. Dit scheelt heel veel tijd. Die tijd wordt nu gebruikt voor een extra brouwsessie. Voorheen brouwde ik maar één keer per week, nu brouw ik twee keer per week. Veel groter dan we nu zijn, wil ik niet worden. Brouwen moet wel een hobby
blijven.’ ‘In de brouwerij worden streekbier, blondbier, amberbier, stoutbier, tarwebier en donker tarwebier gebrouwen. Als extraatje maken we elk seizoen het steeds wisselende proefbier. We proberen ons bier met Amelander hop en gerst te brouwen, maar dat laatste lukt niet altijd omdat het vermouten van de gerst moeilijk is. Ons streekbier wordt gebrouwen met Amelander cranberries die mijn moeder in de duinen bij Ballum plukt. Het bier is fruitig, maar ook stevig bitter. Populair zijn ook ons blondbier en het zomerse tarwebier. Voor de zomer staat bijvoorbeeld een weizener op het programma, eind september bokbier en voor de winter stoutbier. Ook hebben we ook een populair cranberrylikeurtje staan.’ Op = op ‘Mensen kunnen onze biertjes komen proeven in het proeflokaal bij de boerderij. Dit is een grote ruimte met houtkachel, de beerwall of fame, een biljarttafel en winkeltje. Op de site en een bord bij ons huis staan iedere week de openingstijden. Die zijn niet altijd hetzelfde vanwege mijn wisselende dienstrooster als buschauffeur. We zijn open als de vlag uithangt. Sinds kort werk ik een dag minder, zodat ik me op zaterdag helemaal op de bierbrouwerij kan concentreren.’ ‘Het is ontzettend leuk dat ons bier door eilanders en toeristen zo goed wordt ontvangen. We verkopen het sinds 2008 op een aantal plekken op Ameland zoals Hotel en Slijterij Nobel, strandpaviljoen Ballum, slijterij Nes en de meervalkwekerij van collega-chauffeur Martin Metz. Kunnen liefhebbers niks meer krijgen bij een restaurant of de slijterij, dan komen ze hierheen in de hoop een biertje te kunnen proeven. Maar soms moeten we ze teleurstellen. Toch vinden ze dat ook leuk, dat ‘’op = op’’ principe. Dat houdt het bier authentiek en dat heeft ook zijn charmes.’
17
van de werkvloer COLUMN
‘Geweldig dat ons Amelander bierassortiment zo geliefd is’
REISBEKEN(D)tenissen
Reisbeken(d)tenissen Thérèse Boer
‘Jonnie en ik vullen elkaar heel goed aan’ De namen Thérèse en Jonnie Boer worden meestal in een adem genoemd. Geen wonder, want onder de bezielende leiding van het stel is De Librije uitgegroeid tot een van de beste restaurants van Nederland en zelfs van de wereld. Thérèse: ‘Alles wat we doen, doen we met hart en ziel. En hopelijk zien de mensen dat. Want het draait uiteindelijk allemaal om onze gasten.’
Met hun twee Zwolse restaurants De Librije en Librije’s Zusje horen Thérèse en Jonnie Boer bij de culinaire top van Nederland. De Librije is één van de twee restaurants in Nederland met drie Michelinsterren en Librije’s Zusje mocht in 2011 een tweede ster in ontvangst nemen. Een jaar later klom De Librije op tot de 33e plaats van de gerenommeerde World’s Best 50-lijst en sinds april dit jaar staat het restaurant op plaats 29. Allemaal feiten waar Thérèse apetrots op is. ‘Het is natuurlijk een fantastische erkenning, vooral van een toonaangevende organisatie als Michelin. Het is een mooi schouderklopje, een bevestiging dat we goed bezig zijn.’
geproefd. ‘Ik ben elke dag aan het proeven, ook voor de restaurants. Maar ik krijg er nooit genoeg van. Ik vind het mooi om te zien hoe een wijn en een gerecht naar elkaar toe trekken en hoe ze elkaar versterken.’ Een avondje uit is dan ook niet compleet zonder een goed glas wijn, vindt Thérèse. Daarom nemen Jonnie en zij regelmatig de trein in plaats van de auto. ‘Laatst gingen we in Amsterdam lunchen bij een twee sterrencollega en dan is het toch wel zo leuk om er ook wat bij te kunnen drinken. Dan is het ideaal om met de trein te gaan.’
Op één lijn Geweldige kans Maar het komt ze zeker niet aanwaaien: Thérèse en Jonnie werken er keihard voor, al twintig jaar lang. Eenentwintig was Thérèse nog maar, toen ze samen met Jonnie De Librije overnam. ‘Dat was heel pittig. Ik kwam net van de Hotelschool en Jonnie werkte al in het bedrijf. De vorige eigenaren wilden ermee ophouden en dat was een geweldige kans voor ons, want we wilden al langer een eigen restaurant. We zijn echt met zijn tweeën begonnen, hadden haast geen geld en moesten roeien met de riemen die we hadden. Al vrij snel kregen we een ster en daarna stroomden de gasten toe.’ De rolverdeling was vanaf het begin duidelijk: Jonnie is de kok en Thérèse de gastvrouw. Maar niet lang daarna besloot ze om zich ook te gaan verdiepen in de wereld van de wijn. ‘Ik dacht: Jonnie is een supergoede chef en bij een bord goed eten hoort een goed glas wijn. Ik heb een cursus gevolgd en dat beviel me heel goed. In wijn vind ik altijd weer een nieuwe uitdaging, want de wijnwereld verandert continu omdat het een natuurproduct is. Ik vind het vooral een uitdaging om nieuwe wijnen te ontdekken die ik nog niet ken.’ Samen met Astrid Joosten schreef Thérèse verschillende boeken over wijn en samen richtten ze een online wijnwinkel op waar ze ook advies geven. Alle wijnen die er worden verkocht zijn door de beide vrouwen
Hard werken en daarnaast af en toe lekker eten en drinken in Amsterdam. Thérèse en Jonnie weten plezier en professionaliteit te verenigen in hun relatie en dat is misschien wel een van hun geheimen. ‘We genieten samen enorm van alles wat we doen. Ik ben er zo aan gewend om alles samen met Jonnie te doen, ik kan bijna niet meer zonder. Als we onenigheid hebben, dan komen we er altijd wel weer uit. We zitten zo op één lijn, dat was vanaf het begin al zo. We vullen elkaar gewoon heel goed aan. Waar hij heel goed is, ben ik minder en andersom. Daarom is het heel fijn dat we allebei onze eigen afdeling hebben binnen het restaurant.’ Deze solide samenwerking vormt de basis van het Librijeimperium dat de twee inmiddels hebben opgebouwd. In 2008 openden ze hun tweede restaurant, Librije’s Zusje, in de voormalige vrouwengevangenis van Zwolle, Het Spinhuis. Tegelijkertijd openden ze in dit monumentale pand Librije’s Hotel en kook- en wijnschool Librije’s Atelier. Maar ondanks alle successen merkten ook Thérèse en Jonnie de afgelopen jaren de gevolgen van de economische crisis. ‘We hebben moeilijke jaren achter de rug. Mensen blijven wel komen, maar we moeten veel meer ondernemer zijn en er hard voor werken dat ze ook daadwerkelijk komen. De restaurants zitten niet meer vanzelfsprekend elke dag vol. In het weekend nog wel, maar doordeweeks niet. Ook zitten we korter van tevoren vol. Toch proberen we kwaliteit niet uit het oog
te verliezen en daardoor de crisis het hoofd te bieden. We doen alles met hart en ziel en hopelijk zien veel mensen dat.’ In mei begonnen de twee zelfs aan een nieuw avontuur: toen ging het nieuwe Waldorf Astoriahotel in Amsterdam open, waarmee De Librije culinair samenwerkt. ‘Wat we nu doen in Zwolle, dat hebben we allemaal onder de knie. Dus het is leuk om weer met iets nieuws bezig te zijn, het is een uitdaging en brengt spanning met zich mee. De gedachte achter het hotel is dezelfde als die wij hebben en bovendien kennen
we chef-kok Sidney Schutte en zijn partner Geralda Joziasse goed, want zij hebben ook bij ons gewerkt. Ik heb er dus alle vertrouwen in. Het is heel mooi dat we nu nog meer mensen kunnen meenemen in de Librijewereld en ze kunnen laten genieten van lekker eten en drinken.’ En wat is de volgende stap? Uitbreiding naar nog meer steden? ‘Ik denk dat het hierbij blijft. Maar je weet natuurlijk nooit wat er op je pad komt.’
19
tips & aanraders Indicolor Festival Het Groningse Stadspark heeft er nog nooit zo kleurrijk uitgezien als tijdens het zomerse Indicolor Festival. Lekker vies worden is de bedoeling, want bezoekers gooien gekleurde verfpoeder naar elkaar. Dit op de beats van verschillende bekende house DJ’s. Extra leuk is het als je een wit T-shirt aantrekt, zo kun je na afloop de ontstane creatie in volle glorie bewonderen. Even klaar met al het verfgeklieder? Geniet dan van een Indiase snack, het festival is immers geïnspireerd op de traditie uit India. indicolorfestival.nl, 2 augustus
De Ellen ten Damme-trein vanuit Gelderland naar Groningen is gebracht? Speciaal voor de theatervoorstelling De laatste vriend van Napoleon waarin Ellen ten Damme een hoofdrol speelde werd de trein naar het noorden gereden. Daar konden reizigers enkele weken met deze bijzondere trein tussen Groningen en Delfzijl reizen. Sinds december 2012 heeft Arriva een trein in de Achterhoek naar Ellen ten Damme vernoemd. De trein is voor een fototentoonstelling gesierd met haar foto’s. Arriva en Ellen ten Damme doen verschillende projecten met elkaar. Op deze manier worden kunst en openbaar vervoer op een verrassende manier aan elkaar gekoppeld.
Vanaf treinstation Groningen Centraal bus 3, 4 of 6, uitstappen halte Concourslaan of Kamerlingh Onnesstraat
Deventer op Stelten Al achttien jaar is het een groot spektakel in de historische binnenstad van Deventer tijdens Deventer op Stelten. Dit internationaal buitenfestival biedt ruim 150 verschillende voorstellingen, afkomstig uit onder meer Frankrijk, Spanje, Polen, Amerika en Portugal, die allemaal gratis te bezoeken zijn. Deventer op Stelten biedt een veelzijdig programma, met niet alleen steltenlopers, maar ook dansvoorstellingen, een technoparade en theatervoorstellingen. opstelten.eventindeventer.nl, 11 t/m 13 juli Vanaf treinstation Deventer lopend bereikbaar
Dokter Tinus, bekend van de gelijknamige tv-serie, binnenkort te zien is in een Arriva-trein? Voor de gelegenheid was de bestemming van de trein tijdens de opnamedag ‘Wourkem’, het dorp waar dokter Tinus huisarts is. Het resultaat is te zien in het nieuwe seizoen dat in het najaar door SBS6 wordt uitgezonden. Nog even afwachten dus wat dokter Tinus tijdens zijn treinreis gaat beleven.
Alle elektrische treinen in Nederland de komende jaren op nieuwe groene stroom gaan rijden? Vanaf 2018 rijdt de trein voor 100% op groene stroom en is er voor reizigers de mogelijkheid om echt groen te reizen. De groene stroom die gebruikt wordt is afkomstig uit nieuwe windparken die stapsgewijs in gebruik worden genomen in Nederland, Noorwegen, Zweden en België. De helft van de stroom komt uit Nederland en de andere helft uit het buitenland.
Full Colour Het centrum van Emmen verandert in één groot feest tijdens het Full Colour Festival op 31 augustus. Niet alleen lopen er groepen al muziek makend door de straten, ook zijn er verschillende podia waarop optredens plaatsvinden en kun je exotische snacks proeven. Nieuw dit jaar is dat het festivalterrein verplaatst is naar de zuidkant van het centrum, dit vanwege de werkzaamheden in Emmen. Het belooft weer een spektakel te worden. fullcolourfestival.nl, 31 augustus
aanraders
Wist je dat...
Uit het raam staren, een boek lezen, muziek luisteren of surfen op het internet. Allemaal manieren om heerlijk te ontspannen tijdens de treinreis. Goede reis! maakt elke editie een selectie uit het digitale schap van bol.com en iTunes.
Simply Italian De Chiappa Sisters zijn de nieuwste ontdekking van de bekende tv-kok Jamie Oliver. De zusjes groeiden op in Wales, in een hechte Italiaanse gemeenschap waar eten en familie het allerbelangrijkste zijn. In hun kookboek vind je allerlei heerlijke familierecepten die van generatie op generatie werden doorgegeven. Maar geen zorgen: de stap-voor-stapfoto’s zijn duidelijke instructies en maken ook de iets moeilijkere recepten gemakkelijk te volgen. De recepten bestaan veelal uit verse ingrediënten en ademen de sfeer van Italië.
304 pagina’s | Van Dishoeck | april 2014 | Bol.com prijs € 25,-
De Toekomst is Van Ons Ik neem je mee, Bagagedrager, Broodje Bakpao: iedereen kent de hits van rapper Gers Pardoel en kan ze meezingen. Nu komt hij met een nieuw album, waarvan de eerste single Louise ook al is uitgebracht. Met zijn debuutalbum brak Pardoel alle records: de plaat stond meer dan een jaar in de Album Top 100 en behaalde zowel in Nederland als in België de platina-status. Voor het nieuwe album zijn de verwachtingen dus hooggespannen.
Bol.com prijs € 15,99
Whispers Het werd tijd voor een nieuw album, want de fans hebben het album All The Little Lights waarmee de Engelse singer-songwriter Passenger doorbrak, inmiddels grijsgedraaid. Zijn doorbraak had hij te danken aan het fijne nummer Let Her Go, dat vorig jaar door alle radiostations werd opgepikt. Met zijn nieuwe album gaat hij door op dezelfde weg: scherpe teksten, herkenbare arrangementen en melancholische melodieën. Een album dat ongetwijfeld opnieuw grijsgedraaid zal worden, net als het vorige album.
Bol.com prijs € 19,99
Heel Holland Bakt Bijna iedereen die vorig jaar naar het populaire bakprogramma Heel Holland Bakt keek, raakte betoverd door de charme van het programma en presentatrice Martine Bijl. Ook thuis kun je nu aan de slag met behulp van dit fijne bakboek. Van cake, brood en koekjes, tot hartig, patisserie en natuurlijk de heerlijkste taarten. Van eenvoudige recepten tot meer geavanceerde uitdagingen. Ook staan er foto’s van de uitzendingen en de kandidaten in het boek zodat je alles nog eens kunt herbeleven.
Forget The World Dj’s zijn tegenwoordig een van Neerlands bekendste ‘exportproducten’. Afrojack is daar een van. Hij heeft fans over de hele wereld en werkte al samen met de grootste internationale artiesten, onder wie Snoop Dogg en Chris Brown. De aanstekelijke nummers The Spark en Ten Feet Tall, die op dit eerste studioalbum van de dj staan, zijn al grote hits dus dat belooft veel goeds voor de rest van het album.
Bol.com prijs € 19,90
288 pagina’s | Kosmos Uitgevers | april 2014 | Bol.com prijs € 24,99
Recept van de dag Goed Zoet De financiering van dit boek kwam tot stand door middel van crowdfunding: toekomstige lezers investeerden allemaal een klein beetje. Steeds meer mensen zijn geïnteresseerd in recepten waarbij minder suiker wordt gebruikt, die investeringen zijn dan ook niet zo vreemd. Het schrappen van suikers uit je dieet hoeft namelijk helemaal niet te betekenen dat je niet meer kunt genieten van lekker zoete baksels, zo bewijst Nanne Hogeland met dit boek. Het staat vol met informatie over suikervervangers en vooral heel veel recepten voor taarten, cakes, koekjes en traktaties.
Zit jij ook elke dag zonder inspiratie voor wat je die avond nu weer voor gerecht op tafel moet zetten? Dat probleem is verleden tijd met deze app van 24Kitchen. Elke middag ontvang je een nieuw recept voor een gezonde maaltijd. De recepten worden duidelijk uitgelegd en de ingrediënten staan overzichtelijk op een rijtje. Elke week wordt er een gezonde afwisseling gemaakt tussen vlees-, vis- en vegetarische gerechten en elke zondag kun je genieten van een lekker zoet recept.
Gratis
240 pagina’s | Uitgeverij Loopvis | april 2014 I Bol.com prijs € 29,95
23
lezen, luisteren, online
Lezen, luisteren, online
DO IT YOURSELF
DO IT YOURSELF Bij lekker eten hoort een mooi gedekte tafel. Rinske Lok-Jepma van DIY-interieurstyling.nl bedacht twee leuke culinaire doe-het-zelfprojecten om jouw tafel helemaal klaar te maken voor een gezellig diner.
Tafelloperkandelaar Een tafelloper geeft een gedekte tafel net iets extra’s en dat geldt ook voor dinerkaarsen. Het woord zegt het al, bij een compleet diner horen dinerkaarsen. Deze tafelloperkandelaar is een leuke combinatie van beide.
Benodigdheden: balk van minimaal 4 cm dik en iets korter dan je tafel is, boormachine, vlinderboor 22 mm, schuurpapier, dinerkaarsen, kaarscupjes, potlood en eventueel een liniaal om af te tekenen.
1. H aal een balk bij de bouwmarkt en laat deze daar in de juiste lengte zagen.
2. B epaal waar je de kaarsen op je balk wilt hebben, teken dit af met een potlood of stift. Ik heb voor een zigzagpatroon gekozen, maar recht naast elkaar is ook erg leuk. 3. Boor de gaten met de boormachine en vlinderboor van 22mm in de balk. Boor niet helemaal door het hout heen. 4. Zet even een dinerkaars in je geboorde gat om te checken of deze goed blijft staan of dat het gat nog wat dieper moet. 5. Schuur je balk en de gatjes glad. 6. Doe de kaarscupjes in de gaten zodat je kaarsen stevig blijven staan. Zet de dinerkaarsen in de balk en klaar is je tafelloperkandelaar. Geef je kandelaar een mooi plaatsje op de eettafel.
Schaaltje van gehaakt kleedje en gips Schaaltjes staan altijd ontzettend leuk op tafel. Bijvoorbeeld om bestek in te doen of een cilinderkaars, want dit schaaltje is niet geschikt voor vochtig eten. Bij de kringloopwinkel kun je gemakkelijk een gehaakt kleedje kopen.
Benodigdheden: rond gehaakt kleedje, schaal, vershoudfolie, gipspoeder, water, maatbeker, garde, kwast, transparant vernis.
4
5
1. D oe vershoudfolie om je schaal. Zet de schaal op z’n kop en leg het kleedje over de schaal. 2. Maak het gipspoeder aan met water in een maatbeker. Gebruik de gebruiksaanwijzing op de verpakking. Let op: als je het gipspoeder met water hebt vermengd moet je snel werken, want het gips wordt snel hard. 3. Giet het gips als het iets dikker is (ongeveer zo dik als drinkyoghurt) over het kleedje. Dep het gips aan met een kwast.
4. H aal je schaaltje van de tafel en zorg dat het schaaltje op z’n kop vrij staat van de ondergrond, zodat het schaaltje niet vast komt te zitten als het gips hard wordt. Gebruik hiervoor een groot drinkglas of een smalle vaas. 5. L aat het gips een dag met rust zodat het goed hard kan worden 6. Breng een vernislaag aan met de transparante vernis. Doe dit aan de binnen- en buitenkant van het hele schaaltje. Laat de vernislaag goed drogen en je schaaltje is klaar.
Ben jij ook gek op DIY’en en zou jij dat graag willen laten zien in deze rubriek? Stuur dan een e-mail naar
[email protected]!
25
reizigersinterviews
Reizigersinterviews
D
e muziek die uit zijn koptelefoon schalt, lijkt hem helemaal in beslag te nemen. Maar zodra de drieëntwintigjarige Pim Holthof ons in het vizier heeft, laat hij de beat even voor wat het is. Pim woont in Groningen en is op weg naar Leeuwarden, waar hij aan Academie voor Popcultuur studeert. Op de vraag wat zijn favoriete eten is, geeft hij zonder aarzeling het antwoord lasagne. ‘Ik moet wel eerlijk zeggen dat ik dat niet vaak zelf maak. Meestal doet mijn broer dat. Omdat ik in Leeuwarden studeer, ben ik vaak laat thuis waardoor ik minder kook dan ik
zou willen. Maar als ik wel in de keuken sta, maak ik graag bami. Waar ik ook erg van houd, is een goed biefstukje. Ik ben een slagerszoon dus thuis kan ik hier ook wel voor aankloppen. Ik eet regelmatig bij mijn ouders. Zeker als het geld op is.’
Pim Holthof Leeftijd: 23 jaar Woonplaats: Groningen
M
ilan Adriaans valt meteen op als hij station Leeuwarden oploopt. Niet alleen door zijn grote bos krullen maar ook door zijn vriendelijke uitstraling. Graag maakt hij tijd voor een praatje. Milan volgt de opleiding Communicatiesystemen in Groningen en begint meteen te lachen als het woord ‘koken’ valt. ‘Ik vind dat heel erg leuk om te doen en doe dat thuis ook veel. Dat heb ik ook echt van huis uit meegekregen. Het liefst maak ik pasta. Daar kun je mee variëren en ik vind het heel lekker. Een stuk vlees eet ik ook graag, hoor. Uit eten ga ik niet vaak want ik
heb nogal veel allergieën. Zo mag ik bijvoorbeeld niets eten waar ei, noten of pinda’s in zitten. Dan is het toch handiger om zelf te koken.’
Milan Adriaans Leeftijd: 20 jaar Woonplaats: Leeuwarden
MA AK K ANS € 5 0 ,-
Even niks te doen of gewoon toe aan een momentje voor jezelf? Pak dan snel een pen en begin aan deze puzzels. Deze keer hebben we een woordzoeker (de prijspuzzel), een Sudoku en een Zweedse puzzel bedacht.
op een b o e ke n b
Schrijf het antwoord op een (brief-)kaart en stuur deze, voorzien van jouw naam en adres, naar Goede Reis! Antwoordnummer 1004, 8440 VB Heerenveen. Of mail de oplossing naar
[email protected]. De sluitingsdatum is 18 augustus.
Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer. Horizontaal: 1 voorspoed 5 werpanker 8 wijsje 12 plant 16 voorrede 17 halteplaats 19 anders gezegd 21 Europeaan 23 waterdeeltje 24 vertegenwoordiger 26 zuivelproduct 27 beroep 28 vlot 30 armoedige woning 32 loopvogel 33 vogel 34 tochtje 35 bloedgever 37 hevige haal 38 eveneens 39 liefdesgod 41 rustbank 43 flard 45 geheimtaal 46 segment 48 ontharen 50 achter 51 oude lengtemaat 53 bordspel 58 slingerwerktuig 64 bewijsstuk 66 spelleiding 67 werpstrik 68 windrichting 70 koordans 71 nageslacht 72 Nederlander 74 vaas 75 soort hert 76 deel v.h. lichaam 78 gravin van Holland 80 vlaktemaat 81 kleine ruimte 82 deel v.h. been 83 uitbouw 85 schildergerei 87 op die plaats 89 deel v.h. jaar 90 werklust 91 ravijn 92 hoofd v.e. moskee 93 zwemvogel 94 ar 95 sprakeloos.
schenking 6 vuurverschijnsel 7 ik 9 ratelpopulier 10 staat in Amerika 11 puur 12 langs 13 gast 14 bloem 15 scherpe saus 18 doorn 20 grondsoort 22 riv. in Frankrijk 23 zaadje 25 ellende 27 open ruimte 29 voorzetsel 31 fijn weef1
2
15 19
3
5
6
7
8
16 21
26
22
27
33
28
34
39
9
10
king 59 lokspijs 60 groente 61 Europeaan 62 orkaan 63 aldoor 65 maal 69 teken 73 titel 77 riv. in Rusland 79 werelddeel 81 drinkgelegenheid 82 zijde 84 vertrager 86 lidwoord 88 paling 89 sporenplant.
11
12
40 46
23
64
30
35 41
42
44
65
56
57
58
66
70 77
83
wijze
72 78
84
79 85
60
61
90 93
voordat
titel
naaldboom
deel v.e. trap
hoeveelheid
63
knevel
12
57
71
89
34
32
11
5
85
83
55
93
21
52
75
3
laatstleden insecteneter
binnenplaats
maanstand kortschrift de oudste
melkklier
maand gravin v. Holland familielid
tocht
verbi causa
en dergelijke
bijbelse koning
94
beddengoed
vordering
bijbelse vrouw pl. in Gelderland
amfibie
89
essentie beste prestatie land in Azië
kaartterm
82
88
zangnoot
en omstreken staat in Amerika
75
planeet
paling
deel v.e. fiets regelmaat
69
riv. in Spanje
huidblaasje
mak
bijbelse vrouw
geestelijke gedorste halmen
Engels bier
ontkenning
95
uitroep v. vreugde 39
schoeisel
kaartenboek vlaktemaat
zelfzuchtig mens
91
92
riv. in Rusland
wolvlokje
betaalplaats
62
81 87
Europese vrouw
Griekse letter
74
80
3 8 1 5 2 7 9 1 3 5 9 4 6 3 9 2 8
plakband
68
73
86
Grieks eiland
49
67
71
indianentent Europese taal
gereedschap
45
59
8
Zweedse puzzel
51 55
9 2 3 4 8 5
oogziekte
38
48
54
6
2 7 5 6 6 2 4 3 9 1 7 5 6 7 9 3 1 2 9 1 6 1 6 8 3 9 5
32
37
43
4 5
2
25
31
36
47
53
76
14
24
50 52
13
18
29
3 8
5
Sudoku moeilijk
nobel
17
20
63
Verticaal: 2 narede 3 land in Azië 4 ongebonden 5
4
sel 35 aanwijzend vnw. 36 vlug 40 interest 42 insect 44 vervoermiddel 45 muziekinstrument 47 mannetjesbij 49 mannelijk dier 52 evenhoevig dier 53 heimelijk 54 zangstuk 55 danig 56 venijn 57 Russisch gebergte 58 vloerbedek-
o n t .w.v .
Sudoku eenvoudig
puzzelen
pa k die pen &
92
48
25
18
35
68
94
77
81
29
1
90
59
sportbegeleider
stekel
© www.puzzelpro.nl 61
Uitslag puzzel! De oplossing van de prijspuzzel uit de vorige editie van Goede Reis!: Nederland is meer dan tulpen en molens Uit alle inzendingen zijn 5 winnaars getrokken. Zij ontvangen ieder een boekenbon t.w.v. € 50,-.
De winnaars van de puzzel uit de vorige editie zijn: 1. 2. 3. 4. 5.
Stefanie Calor, Gorinchem Mw. W.A. Holtslag, Dokkum G. Wildeboer, Hoogezand Mw. L. van der Eijck, Amersfoort Randy Koo, Leiderdorp
29
In een restaurant geniet een man van zijn soep, totdat hij een vlieg ontdekt. ‘Wat doet die vlieg in mijn soep? ’ vraagt hij verontwaardigd aan de ober, waarop deze antwoordt: ‘Hij doet de rugslag meneer!’
De woorden hieronder zitten in alle richtingen in de puzzel verstopt. Van boven naar beneden, van links naar rechts en ook nog eens schuin! Let op: ze kunnen elkaar ook overlappen. Zoek ze op en streep ze af. De letters die overblijven vormen de oplossing.
APPEL BAKOLIE BANAAN BESLAG BLOEM BORD BOTER DEKSEL EIEREN FORNUIS GARDE GEUR GOUDBRUIN GROENTE HARTIG JAM KAAS KLONT MELK MIXER OPROLLEN PASTA SAUS VUUR WARM ZOET ZOUT
P A P R U E G I T R A H
B J A M K N A A N A B G
A S S W K N E E L A L O
K U T A E O K N B S O U
O A A R
L S E M
I I A N
E U N P
G K E D
A K M B
R E O R
D T T U
T N N T P M I X E R N I
U R E T N E O R G U O N
O O P R O L L E N U L B
Z F E D E K S E L V K N
tips & aanraders Veluwe IJssel Boemel Ga eens terug naar vroeger en maak een reis met een stoomtrein! De Veluwsche Stoomtrein Maatschappij biedt een unieke mogelijkheid om de Veluwe te bekijken vanuit dit nostalgische voertuig. Er zijn verschillende opstapplekken waarvandaan je kunt vertrekken. Ga bijvoorbeeld van Apeldoorn naar Dieren. Extra bijzonder is dat dit historische tripje door de Veluwe eindigt met een tocht over water, je reist namelijk van Dieren naar Zutphen met een salonboot. In Zutphen kun je de historische binnenstad bekijken en vanaf daar de Arriva-trein terug naar Apeldoorn nemen, die vertrekt elk half uur vanaf het station. Speciaal voor de mensen die gebruik maken van dit arrangement is er een gereduceerd tarief voor het reizen met de trein. Zo kun je al voor 23 euro met de stoomtrein, salonboot en Arriva-trein reizen, voor kinderen tot en met elf jaar is dit 15 euro. Opstappen kan in Apeldoorn, maar is ook mogelijk in Zutphen, Beekbergen, Arnhem en Doesburg. stoomtrein.org
Restauratie De Verbrasserie Steeds meer stationsrestauraties worden grondig onder handen genomen en omgetoverd tot heuse pareltjes, waar je echt niet meer alleen komt als je op de trein moet wachten. Zo ook in Harlingen, waar stichting Zorggroep Kardan een restaurant opende in het mooie historische pand. Bij Restauratie De Verbrasserie, dat gerund wordt door mensen met een beperking, kun je terecht voor een hapje, een drankje en een hoop gezelligheid. zorggroepkardan.nl
aanraders
Mop
Handig om te weten!
Steeds meer reizigers nemen de trein van Nederland naar Duitsland. U reist gemakkelijk tussen Groningen en Leer met de Wiederline. De treinen rijden doordeweeks ieder uur en op zondag acht keer per dag. De verbindingen in Duitsland sluiten bovendien aan op de Wiederline, waardoor ook Emden, Bremen, Oldenburg en zelfs Hannover en Hamburg goed te bereiken zijn. Handig wanneer u een dagje wilt shoppen over de grens of van het uitgestrekte Duitse landschap wilt genieten. Regelmatig zijn er leuke acties op de Wiederline waardoor u voordelig over de grens reist, houd daarvoor wiederline.com in de gaten.
Voor reis- en prijsadvies op maat gaat u naar 9292.nl of belt u met de 0900 – 9292 (€ 0,70 p.m., met een maximum van € 14,-). Mobiele bellers ontvangen vervolgens het reisadvies (optioneel) per sms.
Arriva Klantenservice Telefoon: 0900 - 202 20 22 (€ 0,10 p.m.) Postadres: Postbus 626, 8440 AP Heerenveen www.arriva.nl Kijk voor geplande werkzaamheden aan het spoor op arriva.nl
Goede reis! is een uitgave van Arriva Nederland en wordt 6 keer per jaar verspreid in de treinen van Arriva in de provincies Fryslân, Gelderland, Groningen en Zuid-Holland.
Redactie Xandra Boersma Yvonne Dubben Ingrid Heijman Marijke Verstegen Remco Vink
Fotografie Disclaimer
Rob van der Pas Niels Sparnaaij Chantal de Visser Erik Vos Harmen Wolthuis
Aan dit magazine zijn geen rechten te ontlenen. Zet- en drukfouten, alsmede prijswijzigingen voorbehouden.
7 3 2 6 9 4 5 1 8
1 8 9 5 3 7 4 6 2
5 6 4 2 1 8 3 7 9
6 1 3 4 2 9 7 8 5
8 4 5 1 7 3 9 2 6
2 9 7 8 5 6 1 3 4
T T M A N I E N O P E G O I S R P K A S S A A T R S N O R T R O E P A D D L E V E P A P R U E G I T R A H
B J A M K N A A N A B G
A S S W K N E E L A L O
K U T A E O K N B S O U
9 2 6 3 4 1 8 5 7
3 7 8 9 6 5 2 4 1
4 5 1 7 8 2 6 9 3
K I E D R E E R S T T A T E R A E A P P E L E A F T A A V I D C O A
O A A R
L S E M
I I A N
E U N P
G K E D
A K M B
R E O R
D T T U
T N N T P M I X E R N I
U R E T N E O R G U O N
O O P R O L L E N U L B
Z F E D E K S E L V K N
6 7 4 3 8 9 2 1 5
2 5 1 7 6 4 9 3 8
3 8 9 2 5 1 7 4 6
9 2 8 6 4 3 1 5 7
L E L N A A A A R R E I S R E A U G N T E A L C H
7 3 5 9 1 8 4 6 2
1 4 6 5 2 7 3 8 9
5 6 7 4 3 2 8 9 1
T B A T L M A S A C O R L L O S U S T R E E N D O O
4 1 2 8 9 5 6 7 3
8 9 3 1 7 6 5 2 4
E A S A L R A D E K U U S I S E E R N
Realisatie en vormgeving Het Bladmanagement Atty Schakel www.hetbladmanagement.nl
Puzzels Henk Hokke
Advertenties Hemels van der Hart www.hvdh.nl
Reacties
[email protected] Arriva Nederland Afdeling Corporate Communicatie Postbus 626 8440 AP Heerenveen
De OV-chipkaart die voor u werkt! De Goede Zaakpas is dé zakelijke OV-chipkaart die voor u werkt. Reizen op rekening, alle zakelijke reizen overzichtelijk op één factuur en geen individuele declaraties meer. Bespaar niet alleen op tijd, maar ook op kosten. Kijk voor meer informatie op arriva.nl/zakelijk. Wij doen u graag een aanbod op maat, aangepast aan uw wensen en reisbehoeften. Goede reis!
ARRIVA.NL/ZAKELIJK
