Op Reis Iedere dag reizen er duizenden mensen door heel Nederland op de fiets. Dit zijn mensen van verschillende afkomsten en leeftijden, mannen en vrouwen, grote en kleine mensen. Het enige wat zij gemeen hebben is de fiets waar zij door weer en wind gebruik van maken. Het thema van Open Monumenten dag 2014 is Op Reis. Bent u wel eens op reis geweest door uw eigen stad en omstreken? Kent u alle bijzondere plekjes, monumenten en kunstwerken van Doetinchem? Bent u nieuwsgierig geworden en durft u het aan om al reizend deze stad beter te leren kennen, ga dan mee op reis door Doetinchem. In deze fietsroute vindt u een routebeschrijving door Doetinchem en een beknopte beschrijving van verschillende monumenten, kunstwerken en gebouwen. Ieder object heeft een letter, deze staan op alfabetische volgorde. Op de achterkant van dit boekje vindt u een kaartje. Een goede reis! Jiska Hansen Vrijwilliger Gruitpoort
Stationsstraat 50
Het Openbaar Vervoer Museum is ontstaan uit een particuliere verzameling. De tentoonstelling over Trolleybussen is op zaterdag en zondag gratis te bezoeken. Fiets via de C. Missetstraat richting het stadscentrum. U komt langs het voormalige politiebureau waarna ’t Brewinc zich aan de rechterkant bevindt.
B. Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers
Het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers is een bron van informatie over streekcultuur en -historie. Op zaterdag is het archief te bezichtigen en wordt er een kunstmarkt gehouden.
A. Openbaar Vervoer Museum
Gebouw ’t Brewinc IJsselkade 13
C. Walmolen Op de hoek van de C. Missetstraat naar de IJsselkade (tegenover ’t Brewinc)
D. Driekoningenkapel Gasthuissteeg 2
De Stellingmolen uit 1850 werd in 1965 gerestaureerd. De molenaars zijn allen amateurs die een stevige cursus in theorie en praktijk achter de rug hebben. Te bezichtigen op zaterdag. Fiets achter de molen langs, Bed textiel Klaas Vaak is aan uw rechterkant. Volg de weg naar rechts en direct weer naar links. U bevindt zich op de Gasthuisstraat. De voormalige Gasthuiskapel is een laatgotisch zaalkerkje. In 19491950 gerestaureerd. De gebrandschilderde ramen zijn gemaakt door de Doetinchemse glazenier Gerard Lelivelt. Sla bij de Kapsalon rechtsaf (Gasthuissteeg).
E. Joods Monument Boliestraat (naast hotel De Graafschap)
F. Waterschap Rijn en IJssel Liemersweg 2
G. Kunstwerk ‘Shall we dance’
Hier worden 125 Doetinchemmers van joodse afkomst herdacht. De dertien plantgaten met gietijzeren roosters staan voor de joodse gemeenschap van weleer. De vier bomen symboliseren hen die de tweede wereld oorlog hebben overleefd, negen gaten blijven leeg. Ga terug naar de Gasthuisstraat en vervolg deze weg. Aan het eind van de weg naar links. Fiets over de fietsbrug en sla direct daarna rechtsaf. U komt langs het Pannenkoekenschip. De tweede weg (Stokhorstweg) slaat u linksaf. Deze weg gaat over in de Sportweg. Aan het eind van deze weg komt u bij de N317, deze weg steekt u over en vervolgens slaat u rechtsaf het fietspad op. U komt bij verkeerslichten waar u rechtsaf slaat. Het Waterschap bevindt zich aan uw rechterzijde. Het Waterschap beheert het water in de omgeving oost Gelderland en in een deel van Overijssel. Rondleiding in het gebouw en het archief en rondleiding in de tuin door het IVN, alleen op zaterdag. Bij het verlaten van het Waterschap gaat u rechtsaf over de Energiebrug. Bij de rotonde gaat u rechtdoor waarna het kunstwerk zich aan uw linkerkant bevindt. ‘Shall we dance?’ maakt de elegantie van de echte elektriciteitsmasten zichtbaar: een dans tussen stalen reuzen. Tegenover het kunstwerk ziet u het Graafschapcollege.
H. Graafschapcollege Maria Montessoristraat 3
I. Metzocollege Maria Montessoristraat 5
J. Kasteel de Kelder Kelderlaan 11
Samen met het naastgelegen Metzocollege (vmbo) maakt het Graafschap College (mbo) een landschappelijke verbinding. Het begroeide talud van het Metzo gaat over in het grasdak van het Graafschap College. Wanneer u de Energieweg volgt ziet u het eerstvolgende gebouw: het Metzocollege. Als een niet afgebouwde piramide verheft zich het Metzocollege boven de landelijke omgeving. Een tentoonstelling door de leerlingen gemaakt, is op zaterdag te bezichtigen. Tegenover het Metzocollege is het Nuongebouw te zien (Keppelseweg 131). Het bedrijfsgebouw van Nuon, voorheen pgem, stamt uit 1937 en is een voorbeeld van architectuur volgens de ‘Delftsche School’. Kijk eens van dichterbij door het hekwerk: wat een prachtige deur met houtsnijwerk. Steek bij het Metzocollege de weg over en fiets door het bos alsmaar rechtdoor tot u bij het ziekenhuis komt. Het Kasteel is bevindt zich aan uw linkerzijde. Oorspronkelijk stond er nog een stuk achter, wat te zien is aan de rechte muur met slechts een enkel raam. Van wanneer de Havezathe Hagen dateert is niet zeker, ergens in de 15e of 16e eeuw zal het zijn gebouwd. Tegenwoordig is het o.a. een trouwlocatie. Evenementen zijn er op beide dagen.
Fiets langs het ziekenhuis (Kelderlaan) naar de Kruisbergseweg. Wanneer u achterom kijkt heeft u een mooi zicht op Kasteel de Kelder. Sla vervolgens rechtsaf en fiets een stukje rechtdoor. Het Rietveld Lyceum bevindt zich aan uw linkerzijde.
K. Rietveld Lyceum Kruisbergseweg 4
L. Koepeltje Naast hotel Villa Ruimzicht, Kruisbergseweg
M. hotel Villa Ruimzicht Ruimzichtlaan 150
N. Villa’s 19e eeuw en oud boerderijtje Ds. Van Dijkweg
Het lyceum is een “icoon” van naoorlogse moderniteit op lokaal niveau. Het Rietveld Lyceum is op zaterdag geopend. Vervolg de Kruisbergseweg tot u bij het Koepeltje en Ruimzicht komt (aan uw linkerzijde). Het koepeltje uit het begin van de twintigste eeuw valt op vanwege de gave verhoudingen, door de detaillering en door het gebruik van meerdere kleuren baksteen. Oorspronkelijk in 1853 gebouwd als klein boerenlandhuis. Het was van circa 1870 tot 1952 een jongensinternaat. In 1954 vestigde de gemeente er het lyceum in en sinds september 2007 is er een hotel in gevestigd. Vervolg de Kruisbergseweg en sla rechtsaf de Ds. Van Dijkweg op. Ds. Van Dijkweg 45-35, villa’s uit de 19e eeuw. De oudste dateert van 1889. Ook staat er in deze straat een bijzonder molenaarhuisje (nummer 14) uit 1852, duidelijk als een boerderijtje gebouwd.
O. Stadsbegraafplaats Op de hoek van de Ds. Van Dijkweg en de Hofstraat
P. Parkeergarage Amphion
In 1829 werd van regeringswege begraven in de kerk verboden. Stad-Doetinchem vond een nieuwe bestemming op het punt waar nu de Ds. Van Dijkweg en de Hofstraat samenkomen. De Stichting Behoud Stads- en Ambtsbegraafplaats is op beide dagen aanwezig. Ga de Hofstraat op en aan uw rechterzijde ziet u de Parkeergarage van Amphion. Zakheilige te bekijken met een gids van het Gilde op zaterdag. Verder vrije inloop.
Koperen Kees, achter de schouwburg
Q. Amphion Hofstraat 159
R. Gruitpoort Hofstraat 2
Vroeger lag hier het emplacement van de tramlijn ZutphenEmmerich en van de latere busmaatschappij GTW. Op zaterdag is de schouwburg Amphion geopend ter bezichtiging. Wanneer u uit het Amphion komt gaat u rechtdoor langs JT bioscopen. Aan de overkant van de weg bevindt zich de Gruitpoort. De Gruitpoort is een Centrum voor Kunst & Cultuur. Op zaterdag worden er korte films getoond in de filmzaal.
S. D-toren Op de hoek van de Grutstraat naar de Hofstraat (naast de Gruitpoort)
T. Voormalig bankgebouw Op de hoek van de Omdraai/Grutstraat
U. Catharinakerk Simonsplein 25
V. Gevang Op de hoek van de Hezenpoort en de Plantsoenstraat staat het Gevang (nu een espressozaak)
Men noemt dit werk wel de kies en er zijn nog meer benamingen in omloop. 's Avonds geeft de toren licht in de kleur van de overheersende emotie van de dag." Het voormalige bankgebouw uit 1914/15 voor de Geldersche Crediet Vereeniging vertoont veel elementen van de ‘Amsterdamse School’. Op zaterdag is de winkel geopend, loop er rustig even naar binnen om een kijkje in de kelder met de kluizen te nemen. Boven het portaal aan de kant van het plein was vroeger de Latijnsche School gevestigd. Voordien konden van hieruit melaatsen via een getralied venster de kerkdienst volgen. Evenementen zijn op beide dagen, ook kunt u worden rondgeleid. Loop langs Specsavers door de Hezenpoort. Aan het eind van deze weg ziet u het Gevang aan uw linkerhand. Dit is een van de weinige oudere gebouwen in de Doetinchemse binnenstad. Het werd in 1766 gebouwd en in 1780 uitgebreid, zodat er ruimte kwam voor de cipier.
W. Plantsoen Rechts naast het Gevang bevindt zich het plantsoen. Villa’s bevinden zich aan de Plantsoenstraat
X. Stadsmuseum Doetinchem Burgemeester Van Nispenstraat 2
Y. Veemarkt Veemarkt 4 Doetinchem
De naam Mark Tennantplantsoen verwijst naar de Canadezen die Doetinchem op 1 en 2 april 1945 hebben bevrijd. De groenstrook werd eind 19e eeuw aangelegd om de villabewoners van de Plantsoenstraat de aanblik van de armoedige woninkjes aan de Nieuwstad te besparen. Bij het Gevang gaat u linksaf, vervolgens rechtsaf langs de Kijkshop en de eerste weg weer links. Aan uw rechterzijde ziet u het Stadsmuseum. Het Stadsmuseum is geherbergd in het voormalige postkantoor ontworpen door de toenmalige rijksbouwmeester Joseph Crouwel. Fiets een klein stukje terug naar de Xenos. Sla hier linksaf en vervolg de weg naar rechts. Steek vervolgens de drukke weg over, de veemarkt bevindt zich aan uw rechterzijde. De Doetinchemse veemarkt werd al vanaf 1832 gehouden. Als gevolg van de MKZ-crisis moest de markt worden gesloten, alleen twee standvastige boertjes zijn nog op deze plek te vinden. Vervolg de Dr. Huber Noodtstraat, het ambtskerkhof bevindt zich aan uw rechterzijde.
Z. Ambtskerkhof Op de hoek van de Dr. Huber Noodtstraat en de J.F. Kennedylaan
* Silo bij station Wehl Raphaëlstraat 1
* Stoomtimmerfabriek Tegenover station Wehl, Stationsstraat
* Fietsen en wandelen door Wehl Raadhuisplein 1, Wehl
Deze begraafplaats hoorde bij de gemeente Ambt-Doetinchem. Het is een lommerrijke plek, maar de bodem wordt overwoekerd door allerlei ongewenste gewassen. Stichting Behoud Stads- en Ambtsbegraafplaats is op beide dagen aanwezig. Langs de spoorlijn staat de silo uit 1956, onderdeel van een voormalige meelfabriek. De silogebouwen worden de kathedralen van het platteland genoemd. Bezichtiging op zaterdag. De stoomtimmerfabriek gebouwd in 1907-1909 is een rijksmonument. De houtzaagmachines zijn op zaterdag af en toe in werking. Oudheidkundige Vereniging Wehl heeft een fiets- en wandelroute verzorgd. Deze is af te halen op zaterdag in het gebouw van OKV aan het Raadhuisplein.
