Goed voorbeeld doet goed volgen Onderzoek naar goede praktijkvoorbeelden LOB
Presentatie voor regio-bijeenkomsten Ruud van der Aa en Eva van der Boom, april 2009
Inhoud presentatie • • • • • • •
Waarom aandacht voor LOB Definitie van LOB Doel van het onderzoek Onderzoeksaanpak Kenmerken succesvol LOB Leidraad voor LOB Goede praktijkvoorbeelden
Waarom aandacht voor LOB? • LOB is belangrijke schakel in ontwikkeling arbeidsidentiteit en studiemotivatie • Informatie over arbeidsmarkt en beroep leidt tot minder spijtoptanten en voortijdige uitval • Incidentele aandacht werkt niet, systematische informatieoverdracht en confrontatie met de beroepspraktijk wel
Definitie van LOB LOB bestaat uit het brede scala aan activiteiten die leerlingen op weg helpen richting een passende (vervolg-) opleiding en een passend beroep
Doel van het onderzoek • Ontwikkelen van een lijst met ‘evidence based’ succesfactoren t.b.v. beoordelen en adviseren van LOB-praktijken • Opstellen van een leidraad LOB • Evidence based: aantoonbaar succesvolle aanpak van LOB • Meerwaarde: evidence based, concreet en toepassingsgericht
Evidence based • Succesfactoren LOB - Leerlingen: beter beeld van mogelijkheden op arbeidsmarkt en capaciteiten en wensen - Docenten en loopbaanadviseurs: ontwikkelen en verbreden hun kennis over LOB - Minder spijtoptanten (switchers) - Minder voortijdige uitval
Onderzoeksaanpak Literatuur
Consistentiescan
Interviews
Toetsingskader
Procesindicatoren
Outputindicatoren
Selectie goede praktijkvoorbeelden
Case studies
Leidraad
Definitieve ranking
Outcomeindicatoren
Toetsingskader - procesindicatoren • Intern: betrokkenheid van decaan, mentor, coach, docenten, teamleider, leerlingen • Extern: Samenwerking bedrijfsleven, kenniscentra, overige organisaties • Beleid: doelstelling LOB, inbedding in schoolbeleid, integratie in onderwijsprogramma, koppeling vsv • Vormgeving en inhoud: praktijktijd, begeleiding, beroepskeuzetest, arbeidsmarktinformatie e.d
Toetsingskader – resultaatindicatoren • • • • • •
Aantal bereikte deelnemers Bijdrage aan vermindering vsv Tevredenheid met de opleiding Tevredenheid met de onderwijsinstelling Tevredenheid over LOB Verhoging studiemotivatie
Uiteindelijk: meer succes in onderwijs- en arbeidsmarktloopbaan
Toepassing toetsingskader: selectie • Eerste selectie: concrete verlaging vsv - 5 praktijkvoorbeelden • Tweede selectie: positief op procesindicatoren over brede linie, aanvulling met 2 praktijken NB: Niet geselecteerd wil niet zeggen niet goed!
Kenmerken van succesvol LOB (1) • Draagvlak: LOB wordt breed gedragen, zowel binnen als buiten de school • Begin klein: LOB begint vaak kleinschalig; bij succes wordt omvang van activiteiten uitgebreid • Integraal: LOB is integraal onderdeel van onderwijsloopbaan
Kenmerken van succesvol LOB (2) • Aansprekende inhoud: aansluiten bij belevingswereld en mogelijkheden van leerlingen – Oriëntatie – Hoofdactiviteit – Reflectie
• Borging: draagvlak, integrale aanpak en inbedding in curriculum en beleid geven LOB vaste plaats • Monitoring en evaluatie: systematisch bijhouden hoe LOB wordt gewaardeerd en bijdraagt aan betere studie- en beroepskeuze
Leidraad LOB Checklist als geheugensteun, niet als een blauwdruk voor LOB
Checklist LOB (1) Draagvlak (selectie van aspecten) • Alle docenten, loopbaanadviseurs en decanen zijn geïnformeerd over noodzaak, doel en aanpak van LOB • Management steunt LOB en committeert zich aan behalen doelstellingen • Relevante externe partijen hebben medewerking toegezegd, ook op managementniveau • Ouders zijn geïnformeerd over (belang van) LOB • Ouders worden actief bij LOB betrokken, bijvoorbeeld voor gastlessen of stageplaatsen
Checklist LOB (2) Personeel en organisatie (selectie van aspecten) • Er is een (kern)team van docenten, begeleiders en loopbaanadviseurs dat verantwoordelijk is voor het welslagen van LOB. • Er is voldoende capaciteit (menskracht) om LOBactiviteiten uit te voeren. • Het is duidelijk wie in de organisatie de taken overneemt in geval van ziekte of vertrek van leden uit kernteam. • Indien aanwezig wordt gebruik gemaakt van de expertise van een servicecenter of loopbaancentrum. • Er is periodiek overleg tussen de hoofdrolspelers die (intern en extern) bij LOB betrokken zijn.
Checklist LOB (3) Borging (selectie van aspecten) • Projectfinanciering is alleen gericht op opstarten van LOB • In schoolbegroting is structureel geld gereserveerd om LOB uit te voeren • Externe partijen zijn bereid financieel bij te dragen aan LOB, bijvoorbeeld door sponsoring of cofinanciering. • Externe partijen spreken zich uit voor meerjarige samenwerking • LOB heeft/krijgt een vaste plaats in het curriculum
Goede praktijkvoorbeelden • • • • • • •
LOEKS (voorheen Reitdiep) Mentorprogramma Friesland Peer Support Delft on Stage Caroussel Breed Oost-Groningen Champs on Stage Almeerkans