GEWIJZIGD RAADSVOORSTEL Agendapunt: V-8
Barneveld, 23 april 2012
Voorstel nr: 12- 32
Portefeuillehouder: P.J.T. van Daalen
Afdeling: Onderwijs, Cultuur, Jeugd en Sport
Onderwerp:
Nieuwbouw overdekt zwembad Voorthuizen.
Aan de raad, Gevraagde beslissing: 1. Instemmen met de nieuwbouw van een 25 meter overdekt zwembad aan de Roelenengweg te Voorthuizen met spraypark en ligweide. 2. Een krediet van € 3.970.000,-- beschikbaar stellen.
1. Inleiding In september 2011 hebben wij u een raadsvoorstel Nieuwbouw zwembad Voorthuizen ter bespreking voorgelegd. In dit voorstel hebben wij u gevraagd om het kader voor de uitwerking van een 25 meter zwembad met een constructie waarvan een deel kan worden geopend in heroverweging te nemen en een voorkeur aan te geven voor: A. een overdekt 25 meter zwembad met een constructie waarvan een deel kan worden geopend; B. een overdekt instructiebad van 10 x 16 meter met een constructie waarvan een deel kan worden geopend; C. een verwarmd 25 meter open luchtbad met peuterbad en glijbaan. Tijdens de eerste termijn van behandeling van dit raadsvoorstel op 25 oktober 2011 hebben de fracties hun standpunten kenbaar gemaakt en twee amendementen en één motie ingediend. Na de eerste termijn heeft de voorzitter het debat geschorst en de besluitvorming aangehouden om de tweede termijn van het debat voort te zetten in 2012. Zodoende zijn wij in de gelegenheid gesteld om de vragen van de fracties uit de eerste termijn te onderzoeken. Nader onderzoek en gewijzigde omstandigheden geven ons aanleiding om u een gewijzigd raadsvoorstel voor te leggen. Historie. Voor een goed overzicht schetsen wij kort het verloop van de besluitvorming rond de nieuwbouw van een zwembad in Voorthuizen. Op 8 juli 2008 heeft u het voorstel “Haalbaarheidsonderzoek overdekt zwembad te Voorthuizen” besproken. Tijdens de beraadslagingen hebt u ingestemd met de uitwerking van het project ontwikkelscenario voor een 25 meter bad met een constructie waarvan een deel kan worden geopend. Uit de kostencalculatie op basis van dit programma van eisen en schetsontwerp bleek op dat moment dat de geraamde investeringskosten en exploitatielasten afweken van de kosten tijdens een eerder uitgevoerd haalbaarheidonderzoek. Op 10 februari 2010 hebben wij u via een memo geïnformeerd over de stand van zaken op dat moment. In deze memo gaven wij aan dat wij nog in een voorbereidend stadium verkeerden en er nog een jaarlijks exploitatietekort was. Uitgaande van de door u op 8 juli 2008 vastgestelde inhoudelijke en financiële kaders konden wij u in 2010 geen passend voorstel aanbieden. Gelet op de breed levende wens om in Voorthuizen te komen tot de bouw en exploitatie van een overdekt zwembad hebben wij vervolgens een poging gedaan om tot bezuinigingen te komen en de voorziening binnen de door u aangereikte kaders te realiseren, eventueel door het in de markt brengen van de opdracht op basis van een design, built en maintenance overeenkomst. Op 19 mei 2010 hebben wij deze memo toegelicht tijdens een bijeenkomst van de raadscommissie samenleving. In deze toelichting is gesteld, dat een aanbestedingsprocedure volgens het model design, built en maintenance zorgvuldig moet worden voorbereid en juridisch haalbaar moet zijn gelet op de beperkingen die gelden bij een aanbesteding met een verwacht financieel tekort. Daarnaast bleek er eind 2010 nog onvoldoende zekerheid over de uitgangspunten van het tracé van en de minimale afstand van het zwembad tot de rondweg om Voorthuizen. Op grond van de huidige inzichten zal de in 2008 vastgestelde contour en de positie van de rondweg (pootje noord) voor wat betreft het te bouwen zwembad mogelijk nog verschuiven maar niet verder in westelijke richting komen en daarmee niet van
2 invloed zijn op de bouw van een zwembad op deze locatie. Hierin is tot op heden geen verandering gekomen. Na de toelichting in de raadscommissie samenleving op 19 mei 2010 hebben wij ons gericht op het binnen de financiële kaders brengen van het project. Het financiële kader bestaat uit: de vrijval van lasten van het huidige zwembad De Heuvelrand € 220.000,-een in 2011 aanvullend opgenomen dekking van € 130.000,-€ 350.000,-In ons raadsvoorstel van 20 september 2011 (behandeling op 25 oktober 2011) hebben wij u medegedeeld, dat het ons ondanks onze inspanningen op dat moment niet mogelijk bleek om de exploitatielasten van een nieuw te bouwen overdekt zwembad binnen de door u gestelde kaders te brengen. Na toepassing van verschillende versoberingen bleek voor de bouw van een overdekt 25 meter bad met spraypark een investering van € 4.410.713,-- met een lastenbeslag van € 462.172,-- excl. BTW nodig. Dit betekende een overschrijding van het in de begroting beschikbare jaarlijkse lastenbedrag van € 112.172,--. Daarom hebben wij u zoals in deze inleiding is geschreven, voorgesteld om een heroverweging te maken en de voorkeur uit te spreken voor een overdekt 25 meter zwembad dan wel de twee hiervoor genoemde alternatieven. Tijdens de vergadering van de raadscommissie grondgebied op 13 oktober 2011 heeft de Vereniging Plaatselijk Belang Voorthuizen ingesproken en haar teleurstelling kenbaar gemaakt. Plaatselijk Belang Voorthuizen spreekt de voorkeur uit voor behoud van het huidige zwembadterrein, renovatie van het bestaande buitenbad De Heuvelrand, vernieuwing van de installatie en toepassing van energiezuinigere technieken als de exploitatie van een overdekt 25 meter zwembad niet haalbaar is. De meerderheid van de fracties in de raad heeft tijdens de raadsvergadering van 25 oktober 2011 te kennen gegeven dat de voorkeur nog steeds uitgaat naar een overdekt 25 meter zwembad met een buitenvoorziening. De fracties wensen daarnaast inzicht te krijgen in de kosten van exploitatie van het bestaande buitenzwembad De Heuvelrand na renovatie. Door de fracties zijn in de eerste termijn suggesties gedaan en is nader richting gegeven aan de opdracht om toch tot de gewenste realisering van een 25 meter zwembad te komen binnen het aangegeven financiële kader. Enkele fracties hebben tijdens dit debat ook gewezen op de belofte die zij op de verkiezingsbijeenkomst in 2010 in Voorthuizen aan de inwoners van Voorthuizen hebben gedaan en die zij waar mogelijk willen nakomen. Enkele door tijdsverloop gewijzigde omstandigheden geven op dit moment voldoende aanleiding voor een herberekening van de lasten van een overdekt 25 meter zwembad met buitenvoorziening en de daarbij behorende dekking. Ook heeft onderzoek plaatsgevonden naar mogelijkheden en kosten van renovatie van het huidige buitenbad De Heuvelrand. Gewijzigde omstandigheden. Sinds de behandeling van het agendapunt Nieuwbouw overdekt zwembad Voorthuizen tijdens de raadsvergadering van 25 oktober 2011 is onderzoek gedaan naar de voordelen van verzelfstandiging van de exploitatie van de zwembaden en heeft overleg plaats gevonden met de Koninklijke Nederlandse Zwembond (KNZB) en Zwem- en poloclub De Waterkip (DWK). Op een aantal punten zijn nieuwe inzichten ontstaan en willen wij realistische aannames doen. Onderzoek naar verzelfstandiging exploitatie zwembaden. In 2011 en 2012 hebben wij een haalbaarheidsonderzoek gedaan naar de voordelen van verzelfstandiging van de exploitatie van de gemeentelijke zwembaden. Het betreft hier het overdekte zwembad Veluwehal te Barneveld en de buitenbaden Oosterbosbad te Barneveld en De Heuvelrand te Voorthuizen. Uit het haalbaarheidsonderzoek is gebleken dat een verzelfstandiging op termijn zeer waarschijnlijk een financieel voordeel zal opleveren. Inmiddels is de initiatiefase van de verzelfstandiging begonnen. Dit betekent dat de exploitatie (bedrijfsvoering) van een nieuw overdekt 25 meter zwembad in Voorthuizen in de aanbesteding zal worden meegenomen. Nieuw aan te trekken personeel voor een overdekt bad in Voorthuizen zal dan worden gesalarieerd volgens de CAO van de verzelfstandigde organisatie. Wij hebben daarom, in dit voorstel, met lagere personele lasten in onze herberekening rekening gehouden. Aanpassing tarieven. In haar rapport Second Opinion exploitatie- en investeringsraming zwembad De Heuvelrand Voorthuizen stelt de KNZB dat de tarieven in Barneveld – met name voor doelgroepen en leszwemmen – laag zijn. De KNZB zegt dat een verhoging van het tarief met 36% ten opzichte het basisjaar 2008 mogelijk is. Door eigen onderzoek bij zwembaden in de regio is het standpunt van de KNZB bevestigd. Inmiddels is door het
3 aanpassen van de tarieven een deel van de achterstand ingelopen. Ons voornemen is om de huidige tarieven van de zwembaden per 1 januari 2013 aanvullend met 7% te verhogen en daarmee de achterstand in de tarifering weg te werken. In de berekening van de dekking voor een overdekt zwembad in Voorthuizen is uitgegaan van het tarief per 1 januari 2013. Vooruitzicht gunstige aanbesteding nieuwbouw zwembad. De huidige financieel economische crisis is aanleiding dat ondernemingen en overheidsinstellingen terughoudend zijn met het doen van investeringen. De huidige situatie biedt het voordeel dat rekening kan worden gehouden met een aanbestedingsvoordeel in de bouw van 10%. Op grond van eerdere ervaringen vinden wij het realistisch ook bij de ontwikkeling van een nieuw overdekt zwembad in Voorthuizen de aanname te doen dat wij dit voordeel zullen behalen. Bij de berekening van de lasten van een overdekt 25 meter zwembad in Voorthuizen hebben wij dit aanbestedingsvoordeel meeberekend. Aanvullend advies KNZB. Op 21 oktober 2011 zond de KNZB aan de vooravond van de behandeling van het raadsvoorstel tot heroverweging met betrekking tot het zwembad Voorthuizen een brief aan de gemeenteraad. In deze brief pleitte de KNZB voor de zwemsport in Nederland en vooral Barneveld en vroeg u om een uiterste inspanning te doen om tot een 25 meter bad te komen. De KNZB deed in haar brief een aantal suggesties die een positiever exploitatieresultaat zouden kunnen opleveren. De bond gaf aan dat zij en haar zwemverenigingen door middel van actieve participatie en activering van vrijwilligers in de toekomst ook een relevante rol willen spelen in de ontwikkeling en risicodragende exploitatie van zwemwater. Verder maakt de bond ons attent op het zwembadconcept 2521 (type zwembad aanbevolen door KNZB). Met de KNZB en DWK hebben nadien gesprekken plaatsgevonden. Tijdens deze gesprekken hebben wij onze verwachting geuit dat de exploitatie van de Barneveldse zwembaden zal worden verzelfstandigd. Indien u een definitief besluit tot verzelfstandiging neemt, zal dit tot een aanbesteding leiden. Bond en vereniging kunnen als marktpartij inschrijven. Wij hebben geconstateerd dat het zwembadconcept 2521 voor Voorthuizen geen optie is. De belangrijkste reden is dat dit concept uitgaat van een zwembad dat met de bodem op de terreinoppervlakte in plaats van verdiept wordt geplaatst. Voor Voorthuizen gaan wij uit van een zwembad waarvan een wand kan worden geopend en volwassen en jonge bezoekers de ligweide met spraypark kunnen bezoeken. Uit oogpunt van veiligheid en toegankelijkheid willen wij vermijden dat bezoekers van trappen gebruik moeten maken om de ligweide of het spraypark te bezoeken. Zwem- en poloclub DWK. Het bestuur van DWK heeft aangegeven dat het geen verdere mogelijkheden voor groei van de vereniging ziet binnen het huidige zwembad Veluwehal. Uitbreiding van de hoeveelheid zwemwater dat geschikt is voor zwemwedstrijden en waterpolowedstrijden is nodig om de vereniging, die deel uitmaakt van de landelijke zwemsporttop, voor de toekomst in Barneveld en Voorthuizen meer ruimte te geven. DWK juicht de bouw van een tweede 25 meter zwembad in Voorthuizen toe, waardoor de vereniging kan doorgroeien en zich ook kan profileren in Voorthuizen en omgeving. Op dit moment zijn maar 24 inwoners van Voorthuizen actief lid van DWK. Het aanbod van zwemsport in Voorthuizen zal zeker tot aanwas van leden en huur van meer badwater leiden. Het bestuur van DWK en wij achten het zeer waarschijnlijk, dat de vereniging door een tweede zwembad in Voorthuizen een groei van 25% zal doormaken. Deze aanname nemen wij mee in de berekening van de dekking voor de lasten van de nieuwbouw van een overdekt zwembad in Voorthuizen. Het tarief dat voor het gebruik van het zwembad Veluwehal aan DWK in rekening wordt gebracht is gerelateerd aan het tarievensysteem voor sportverenigingen in de gemeente Barneveld (het systeem is door u in 1993 vastgesteld). Het tarief dat aan DWK in rekening wordt gebracht is na bijna 20 jaar op achterstand gekomen bij de tarieven voor de overige binnen- en buitensportaccommodaties. Het tarief bedraagt in 2012 voor het 25 meterbad € 33,35 per uur (in 2011 is dit bad 1538 uur gehuurd) en voor het doelgroepenbad € 15,-- (in 2011 is dit bad 204 uur gehuurd). DWK zorgt tijdens de uren dat zij het zwembad huurt zelf voor toezicht. Bij de verhuur van het zwembad in Voorthuizen willen wij dezelfde samenwerkingsconstructie toepassen. Met het bestuur is overeengekomen om de badhuur voor DWK in 2013 en 2014 in totaal met 25% te laten stijgen. Samenwerking met externe partijen. Bij de samenwerking met toekomstige externe partijen gaan de gedachten vooral uit naar uitoefenaars van paramedische beroepen. Wanneer wij voor de zwemsport mede een toekomst zien in een overdekt zwembad in Voorthuizen betekent dit dat de watertemperatuur niet te hoog mag zijn om
4 gezondheidsproblemen bij sporters te voorkomen. Vooralsnog vinden wij het te vroeg om verhuur van badwater aan te bieden aan paramedici. Na besluitvorming zullen wij de behoefte inventariseren en bezien welk aanbod wij aan hen kunnen doen. In de dekking hebben wij daarom geen rekening gehouden met inkomsten uit deze vorm van verhuur. Renovatie huidige zwembad De Heuvelrand Tijdens de raadsvergadering van 25 oktober 2011 is door u gevraagd om onderzoek te doen naar de kosten van renovatie van het bestaande buitenbad De Heuvelrand. Mocht de exploitatie van een overdekt 25 meter zwembad niet haalbaar zijn, dan wilt u de afweging maken het bestaande zwembad binnen de financiële kaders te renoveren. Uit het onderzoek blijkt dat het huidige zwembad De Heuvelrand met uitzondering van het peuterbad in stand kan blijven ondanks het geplande tracé van de rondweg (pootje noord). Bij de berekening is uitgegaan van een grondige renovatie waarbij het toegangsgebouw en kleedgebouwen worden vervangen. Voor renovatie is een bedrag van € 130.000,-- beschikbaar. De huidige exploitatielasten leven bij een renovatie immers voort. Uit onze berekeningen blijkt, dat de lasten van renovatie € 170.900,-- bedragen en daarmee buiten het door u meegegeven financiële kader komen.
2. Door de raad gestelde kaders Ontwikkeling van een 25 meter bad met een constructie waarvan een deel kan worden geopend (raadsbesluit 8 juli 2008).
3. Effect Maatschappelijk effect: Voldoende beschikbaar overdekt zwemwater voor zwemlessen, doelgroepzwemmen, recreatief zwemmen, verenigingszwemmen en spelen voor de kernen Voorthuizen, Garderen en Stroe.
4. Argumenten
e
Door de bouw van een 2 overdekt zwembad kunnen in de toekomst bij een groei naar 70.000 inwoners voldoende zwembadproducten worden aangeboden. De wachttijden voor zwemlessen behoren tot het verleden en er ontstaat een aantrekkende werking in de regio. Door verruiming van de hoeveelheid zwemwater kan sportstimulering (voor jongeren en ouderen) plaatsvinden. Er is voldoende groeimogelijkheid voor zwem- en poloclub DWK. Het bestaande openluchtzwembad De Heuvelrand nadert de leeftijd van 40 jaar en is aan vervanging toe. In het zwembad hebben sinds jaren geen vervangingsinvesteringen meer plaatsgevonden. Een calamiteit van omvang kan aanleiding geven dat het zwembad moet worden gesloten. Gekozen is voor een rendabeler op de toekomst gericht overdekt zwembad voor de kern Voorthuizen. Het tracé voor de rondweg in Voorthuizen doorkruist op basis van de huidige plannen het zwembadterrein. Renovatie in combinatie met gedeeltelijke nieuwbouw van het buitenbad op dezelfde locatie is mogelijk maar verdient geen voorkeur mede uit een financieel oogpunt. Daarnaast is een buitenbad slechts 4 maanden per jaar te gebruiken. Door de bouw van het overdekte zwembad in de kern Voorthuizen komt voldoende grond beschikbaar voor de aanleg van de rondweg. Voor dit doel wordt ca. 10.000 m2 grond vrijgemaakt met de bestemming recreatie.
5. Uitvoering Planning: Aanbesteding in 2012/2013. Bouw in 2014.
Communicatie: Via team communicatie.
5
6. Risico's, kosten, baten en dekking Overzicht van kosten, baten en dekking. Lasten: Kapitaallasten Huisvestingslasten (energie, onderhoud en overige lasten) Personeelslasten Algemene kosten Totaal lasten
€ € € € €
343.721,-165.375,-126.375,-15.500,-650.971,--
Baten: Opbrengst entree- en lesgelden en overige inkomsten Totaal baten Nadelig exploitatieresultaat zwembad Voorthuizen
€ € €
319.386,-319.386,-331.585,--
Dekking: Vrijval lasten huidige zwembad De Heuvelrand Beleidstoevoeging 2011 Totaal dekkingsmiddelen
€ € €
220.000,-130.000,-350.000,--
Als dekking voor onvoorzien/ frictie te handhaven
€
18.415,--
Risco’s en aannames. Verwacht aanbestedingsvoordeel nieuwbouw. Bij de berekening van de lasten gaan wij uit van een aanbestedingsvoordeel op de bouwkosten. In de huidige markt is het meenemen van dit voordeel in de financiële prognose realistisch. Bij een tegenvallend resultaat zullen wij opnieuw een voorstel aan u voorleggen. Eén seizoen geen zwembad voor Voorthuizen. Voorafgaand aan de bouw van het overdekte zwembad wordt het bestaande buitenbad De Heuvelrand gesloopt. Dit zal na het buitenbadseizoen 2013 (vanaf 1 september 2013) plaatsvinden. Aansluitend start de bouw van het overdekte zwembad op de plek van het buitenbad aan de Roelenengweg. Dit betekent dat Voorthuizen één jaar (2014) geen zwembad heeft. De opening van het overdekte zwembad in Voorthuizen is naar verwachting eind 2014. De inkomsten van De Heuvelrand vallen in 2014 weg. Dit incidentele nadeel zullen wij in de conceptbegroting 2014 meenemen. Zwemmers kunnen uiteraard uitwijken naar de zwembaden in de kern Barneveld. Tijdelijke terugloop bezoekers zwembad Veluwehal. Na de ingebruikname van het overdekte zwembad in Voorthuizen zal naar verwachting een tijdelijke terugloop van het aantal bezoekers van zwembad Veluwehal ontstaan. Deze frictie is niet te berekenen en zal een gevolg hebben voor de jaarcijfers 2014 en 2015. Groei zwem- en poloclub DWK. Bij het berekenen van de inkomsten van het overdekte zwembad Voorthuizen gaan wij uit van een groei van DWK van 25% en daarmee een toename van huur van badwater. Ook hier zal frictie ontstaan gedurende de eerste jaren.
Burgemeester en wethouders van Barneveld, de secretaris, de burgemeester, drs. D. Bakhuizen dr. J.W.A. van Dijk
Bijlage (digitaal beschikbaar en ter inzage gelegd): Financiële rapportage op hoofdlijnen 25 meter bad met spraypark, d.d. 3 april 2012.
