Gepresenteerde powerpoints Themabijeenkomst 'Vernieuwing van het natuurbeleid', 7 november 2013, Utrecht De presentaties (powerpoints) van de themabijeenkomst zijn samen met het programma en de deelnemerslijst hieronder opgenomen, met uitzondering van de presentatie van Jacco Schuurkamp. Toelichting themabijeenkomst Het zwaartepunt van het natuurbeleid verschuift van de rijksoverheid naar de provinciale overheid. Provincies nemen meer verantwoordelijkheid en de uitvoering van het beleid wordt aangepast. Tegelijk verandert de inhoudelijke oriëntatie van het natuurbeleid. De betekenis van natuur voor het welzijn van de burger en voor economische ontwikkeling krijgt meer aandacht en de instandhouding van biodiversiteit dwingt steeds vaker tot creatieve oplossingen. En de overheid verwacht van burgers en bedrijven een grotere bijdrage aan natuur. Deze ontwikkeling van het natuurbeleid is terug te vinden in het Natuurpact tussen de rijksoverheid en de provincies dat 18 september 2013 naar de Tweede Kamer is gestuurd (zie bijlage). De partijen die een rol spelen in het natuurbeleid (bedrijven, burgerinitiatieven, natuurbeheerders en overheden) werken samen met adviseurs waaronder leden van het Netwerk Groene Bureaus. Groene adviesbureaus zijn geen natuurbeschermers maar zorgen voor een goede onderbouwing van (particuliere of overheids)besluiten die van invloed zijn op natuur. Om met adviezen maximaal aan te sluiten bij nieuwe inzichten in het natuurbeleid is kennis en discussie daarover cruciaal. Doel van de themabijeenkomst De themabijeenkomst heeft tot doel inzicht te geven in actuele ontwikkelingen in het natuurbeleid (verantwoordelijkheden, doelen, instrumenten), bespreking van de doorwerking daarvan in de adviespraktijk én versterking van de contacten tussen provinciale medewerkers en adviesbureaus. Het Netwerk heeft een rijke traditie van overleg met de rijksoverheid en wil die traditie opbouwen met de provinciale overheden.
Programma 'Vernieuwing van het natuurbeleid' 10.00 uur
Opening
Johan Burger voorzitter Netwerk Groene Bureaus
10.10 uur
Natuurbeleid van de provincies Schets van het provinciaal natuurbeleid. Beleidsverantwoordelijkheden, doelen, instrumenten, relatie met andere overheden (rijk, gemeente, waterschappen), komende ontwikkelingen. Rol van adviesbureaus.
Erik Lubberink Projectbureau Vitaal Platteland
10.50 uur
Natuurbeleid van de gemeenten Schets van het gemeentelijk natuurbeleid. Beleidsverantwoordelijkheden, doelen, instrumenten, relatie met andere overheden (rijk, provincie, waterschappen), komende ontwikkelingen. Rol van adviesbureaus.
Jacco Schuurkamp Johan van Zoest gemeente Den Haag
11.30 uur
PAUZE
11.50 uur
Rol van de participatiesamenleving Welke verantwoordelijkheden nemen burgers. Welke ontwikkelingen vinden plaats bij burgerinitiatieven. Rol van adviesbureaus.
12.30 uur
Discussie Perspectieven natuurbeleid en (veranderende?) rol van adviesbureaus.
12.45 uur
LUNCH
13.45 uur
Uitvoering natuurregelgeving door provincies Hoe liggen verantwoordelijkheden; wat zijn ervaringen met ontheffingen en vergunningen; welke ervaringen zijn er met N2000; welke eisen worden gesteld aan ingediende aanvragen van adviesbureaus; verbeterpunten voor indienen aanvragen.
Samiha Benali Carola Meinders Provincie Drenthe
14.15 uur
Stelsel Natuur en Landschap Hoe zit het subsidiestelsel in elkaar; rol van adviesbureaus.
Arno Teunissen Projectbureau Vitaal Platteland
14.45 uur
Nieuwe organisatie van het agrarisch natuurbeheer en het GLB Hoe zit de nieuwe structuur in elkaar; rol van adviesbureaus.
Henk Menninga Projectbureau Vitaal Platteland
15.15 uur
PAUZE
15.35 uur
Certificering natuurbeheerders en gebiedscoördinatoren Opzet van de certificering; komende ontwikkelingen; rol van adviesbureaus.
Jos Jansen Stichting certificering SNL
16.05 uur
Digitale Keten Natuur Opzet van de DKN; komende ontwikkelingen; (hoe) te gebruiken door adviesbureaus?
Peter van den Pol Projectbureau Vitaal Platteland
16.45 uur
Discussie Perspectieven bij toepassing van de nieuwe instrumenten en de (veranderende?) rol van adviesbureaus.
17.15 uur
Sluiting Drankje, hapje en netwerken
Arjan Buijs Alterra
2
Aanmeldingen NGB-themabijeenkomst 'Vernieuwing van het natuurbeleid', 7 november 2013 1. 2.
Karin Henk
Albers Baptist
Ecologica Ecologisch Adviesbureau Henk Baptist IPO Vitaal Platteland Stichting certificering SNL provincie Drenthe b&d Natuuradvies
Maarheeze Kruisland
[email protected] henk@natuurbeschermingsw et.nl
3.
Anya
van
Beek
Utrecht
[email protected]
4.
Joost
van
Beek
Utrecht
[email protected]
5. 6.
Samiha Bertien
Assen Haarlem Utrecht Oss Utrecht Assen Arnhem assen
[email protected] [email protected] [email protected]
Buijs
IPO Advin B.V. Interprovinciaal Overleg provincie Drenthe Aequator Bugelhajema Adviseurs Alterra
[email protected] b.besteman@bendnatuuradv ies.nl
[email protected] [email protected] [email protected]
7. 8. 9.
Marjan Johan Sandra
de
Bevelander Bijl Binken
10. 11. 12.
Jeannet André Alewijn
de
Blokzijl Bonte Brouwer
13.
Arjan
[email protected]
Burger Burgt
ATKB, vz. NGB ECOquickscan
Wageninge n Zoetermeer Arnhem
14. 15.
Johan Haico
16. 17. 18.
Karin Marieke Pieter
Cox Creemer Dam
IPO Provincie Drenthe VanderHelm Milieubeheer B.V. Bureau Viridis Provincie Overijssel Tauw bv en Provincie Drenthe ATKB
Utrecht Assen Berkel en Rodenrijs Culemborg Zwolle
[email protected] [email protected] [email protected]
19. 20.
Marloes Lyda
van
Delft Dik
21.
Elles
van
Drunen
Deventer en Assen Geldermalsen Eindhoven
[email protected]
22.
Dirk
Est
23.
Jody
van der
24.
Ferdinand
Fahner
25.
Rob
Folkert
26.
Thijs
Groenewegen
Grontmij Nederland BV Taken Adviseurs en Ingenieurs PBL Planbureau voor de Leefomgeving Aqua-Terra Nova
Roermond
[email protected]
Bilthoven
[email protected]
Naaldwijk
t.groenewegen@aquaterrano va.nl
[email protected]
27.
Marc
Hammink
Econsultancy
28.
Gert
Hoogerwerf
29.
Mischa
30. 31. 32. 33.
Niels Hein Rietje Marcel
NatuurbalansLimes Divergens BV Regelink Ecologie & Landschap Tauw BV Provincie Limburg Grontmij Econsultancy
Benali Besteman
van der van
van der
Ettema
Hout Jeurink Kicken Klous Koen
Doetinche m Nijmegen Kampen Deventer Maastricht Assen Boxmeer
[email protected] [email protected]
[email protected] [email protected]
[email protected] [email protected]
[email protected] mischa.vanderhout@regelink .net
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
34.
Cornel
van der
Kooij
Movares
Utrecht
[email protected]
35. 36.
Tjeerd Annelies
Kooij Koopman
Arnhem Culemborg
[email protected] [email protected]
van der van
Lans
Logemann Loop
ARCADIS ATKB
Berkel en Rodenrijs Odijk Wageninge n Assen Zoetermeer
[email protected]
Leeuwen Lelieveld
Ekoza Bureau Waardenburg VanderHelm Milieubeheer B.V. NGB Laneco
37.
Ferry
38. 39.
Bas Glenn
40. 41.
Dolf Francine
42.
Erik
Lubberink
Projectbureau Vitaal Platteland Witteveen+Bos
Utrecht
[email protected]
43.
Noemi
Deventer
BügelHajema Adviseurs provincie Drenthe IPO Vitaal Platteland Koeman en Bijkerk bv Ministerie EZ Laneco Regelink Ecologie & Landschap BugelHajema Adviseurs Grontmij Ministerie EZ gemeente Den Haag EcoGroen Advies Buro Bakker Provincie NoordBrabant Attis BV Koenders & Partners Tauw / Provincie Drenthe provincie Drenthe Stichting Staring Advies Royal HaskoningDHV gemeente Amsterdam
Assen
n.vmeijenfeldt@witteveenbos .nl
[email protected]
44.
Reinier
Meijer
45. 46.
Carola Henk
Meinders Menninga
Assen Utrecht
[email protected] [email protected]
47.
Gabi
Milder
Haren
g.mulderij@koemanenbijkerk .nl
[email protected] [email protected] johannes.regelink@regelink. net
[email protected]
48. 49. 50.
Jeroen Dirk Johannes
van
Ostendorf Pijkeren Regelink
51.
Rosalie
van
Ruler
52. 53. 54.
Carlo Hans Jacco
55. 56. 57.
David Margreet Arno
58. 59.
Guus Marlien
de
Vogels Voogd
60.
Bart
de
Vreede
61. 62.
Wolter Leontien
63.
Carolien
64.
Johan
van der von
Meijenfeldt
Rutjes Rutten Schuurkamp ter
Sietses Steege Teunissen
Werkman Witjes van der van
Ziel Zoest
Den Haag Ede Mheer Amersfoort Amsterdam Den Haag Den Haag
[email protected] [email protected] [email protected]
Zwolle Assen Den Bosch
[email protected] [email protected] jacco.schuurkamp@denhaag .nl
[email protected] [email protected] [email protected]
Dronten Jaarsveld
[email protected] [email protected]
Assen
[email protected]
Assen Zelhem
[email protected] leontienwitjes@staringadvies .nl carolien.van.der.ziel@rhdhv. com
[email protected] l
Groningen Amsterdam
18‐11‐2013
Inhoud
Natuurbeleid van de provincies
1) Toelichting Natuurakkoord 2) Toelichting Natuurpact – wat g gaan we doen? ((inhoud))
Wat betekent het Natuurpact voor het provinciale beleid? Erik Lubberink - Coördinator Beheer / SNL en Digitale Keten Natuur - Projectleider Agrarisch natuur- en landschapsbeheer 2016
- verantwoordelijkheidsverdeling 3) Wat betekent dat voor provincies (decentralisatie)? 4) Ontwikkelingen binnen provincies + instrumenten
Natuurakkoord (2012)
- vervolg
Natuurakkoord
Ontwikkelopgave grond-voor-grond principe
• Taken natuur en landelijk gebied volledig naar provincies • Rijk verantwoordelijk voor Europese verplichtingen en agrarisch natuurbeheer buiten Ecologische Hoofdstructuur (EHS) Afspraken over: • Omvang en realisatiewijze herijkte EHS 2021 • Focus op internationale verplichtingen • Bekostiging natuurbeheer • Afronding bestuursovereenkomsten ILG 2007 – 2013 • In 2016 evaluatie, mate van invulling internationale verplichtingen
Natuurpact (2013)
Verantwoordelijkheidsverdeling • Rijk verantwoordelijk voor kaders en ambities • Provincies verantwoordelijk voor het invullen en uitvoeren beleid. • Provincies: beheer en ontwikkeling Natuurnetwerk Nederland en Natura 2000-gebieden, agrarisch natuurbeheer en soortenbeleid binnen en buiten het Natuurnetwerk Nederland. • Rijk legt verantwoording af aan Europese Commissie over nakomen Europese verplichtingen. Rijk is voor realisatie verplichtingen afhankelijk van doelrealisatie provincies • Provincies geven vorm aan ambities hoofdlijnennotitie en bepalen welke maatregelen zij daarvoor nemen.
•
Geen nieuwe verwerving
•
Bestaande aangekochte gronden inzetten voor ontwikkeling
•
17.000 ha verwerving (verkoop en functieverandering)
•
40 000 ha inrichten 40.000
•
Evaluatie
Natuurbeheer •
105 (rijk) + 60 (provincies)
•
Staatsbosbeheer onder SNL
Agrarisch natuurbeheer (ANB) buiten EHS •
(Agrarisch) natuurbeheer buiten EHS vanaf 2014 over naar het rijk
- Vervolg Natuurpact Provincies worden nu geheel verantwoordelijk om samen met de maatschappelijke organisaties het natuurnetwerk te realiseren. Robuust natuurnetwerk per 2027 • Minimaal 80 80.000 000 ha natuur realiseren • Biodiversiteit verbeteren • Internationale natuurdoelen bereiken • Beperkingen stikstofemissie worden weggenomen • Natuurgronden rijk gaan over naar provincies • Tot en met 2017: 800 miljoen euro beschikbaar, daarna structureel 200 miljoen per jaar • (Agrarisch) natuurbeheer in één hand: uitvoering provincies • Soorten buiten Natuurnetwerk
1
18‐11‐2013
Provinciaal natuurbeleid
• Provincies verbinden Europees en nationaal beleid met doelen op provinciaal en gebiedsniveau • Provincies: gebiedsregisseurs inrichting landelijk gebied • Faciliteren gebiedsprocessen • Stimuleren samenwerking (overheden en gebiedspartners) • Uitvoering - bevoegd gezag voor:
Instrumentarium
• • • •
Structuurvisie en omgevingsplan: ruimtelijke ontwikkeling Meerjarenprogramma voor landelijk gebied Beheerplannen Natura2000 a uu be ee p a e Natuurbeheerplannen • Natuurdoelen en begrenzing natuurterreinen • Subsidies beheer, inrichting, functieverandering en kwaliteitsverbetering
– Vergunningverlening – Ontheffingen – Handhaving groene wetten – Natura2000-gebieden
Laatste ontwikkelingen
• Subsidie Natuurbeheer via lump sum – Grote beheerders - vanaf 2014 lump sum financiering TBO’s en andere grote beheerders (areaal >75 ha) – Kleine beheerders - <75 ha nog geen lump sum. In 2013 risicoanalyse en tussenvariant voor definitieve koerskeuze • Monitoring – Natuurnetwerk, inclusief Natura 2000 en PAS • Agrarisch natuur- en landschapsbeheer – SNL+ in 2014 en 2015 – Vernieuwd stelsel per 2016 • Informatievoorziening Natuur
Vragen?
Bezoekk B www.portaalnatuurenlandschap.nl De verzamelplaats van alle (beleids)informatie over Natuur en Landschap in Nederland
2
18-11-2013
Rol van de participatie-samenleving
Dynamiek van twee kanten: z z
Bestuurlijke dynamiek Maatschappelijke pp j dynamiek y
Arjen Buijs Wageningen Universiteit & Alterra
Participatie samenleving
?
Seminar Vernieuwing van het natuurbeleid NGB, Utrecht, 7-11-2013
Bestuurlijke dynamiek
Bestuurlijke blik: z z z z z z
Æ
Zoektocht nieuwe partners
Æ
Participatiesamenleving
Gedreven door bezuinigingen?
Æ
Kritische blik: gedreven door bestuurlijk tekort (Hajer, 2011):
Decentralisatie Bestuursaccoord GLB Etcetc Nieuwe economische dragers Nieuwe allianties
Succesvol?
Energieke samenleving
Overgang naar “Energieke samenleving” (Hajer, 2011)
Bestuurlijk tekort: z z z
Nieuwe actoren zijn een feit z
Legitimiteitstekort Uitvoeringstekort Leertekort (creativiteit)
z z
Constructief Kritisch Eigen visies
Veranderende organisatievormen: z z
Netwerksamenleving Pluralistisch • Natuurbeelden
z z z
Polycentrisch “Glocalisering” Participatiesamenleving?
Consequenties z z z
Bestuur: nieuwe sturingselementen Maatschappij: ruimte voor nieuwe organisatievormen Financiering: behoefte aan nieuwe financieirngsvormen
1
18-11-2013
Van government naar governance
Behoefte aan nieuwe sturingsinstrumenten (Hajer, 2011)
Dynamische regelgeving z z
•
•
• •
Overheidsregulering: Maakbare samenleving, instrumentele visie op beleid. Overheid als voornaamste sturende actor. Gesloten co-governance: Samenwerking met een kleine groep niet-overheden. Overheid als partner in een beperkt, gesloten netwerk waar betrokken actoren onderhandelen over het bereiken van gemeenschappelijke doelen. Open co-governance: Overheden in een rol als aanjager in een breed en open netwerk. Flexibel ingestoken, met ruimte voor het ontstaan van gezamenlijke doelen en met toegang voor actoren die goede inbreng kunnen leveren. Markt governance: Sturing door marktpartijen via principe van vraag- en aanbod. Vaak overnemen sturingstaken vanuit nationale overheden. Zelf-governance: Overheid afwezig of alleen in aanwezig in stellen kadersondersteuning. Zelfregulerend, bottom-up en sociaal-politiek grotendeels autonoom.
Maatschappelijke dynamiek: dynamiek: Participatiesamenleving
Heldere stellingname z z
Doelen, lange termijn, Doelen termijn randvoorwaarden Biedt ruimte voor nieuwe samenwerking/creativiteit/initiatieven
Financiele instrumenten Monitoring & feedback z z z
Geloofwaardige data Burgermacht Naming en shaming
(PBL, 2012) Aantal leden (duizend)
Naar: Kamphorst et al. 2012
•
Incrementeel Adaptief management • Fysiek • Bestuurlijk • Maatschappelijk
1,200 1,000 Natuurmonumenten 800 Wereld Natuur Fonds (exclusief jeugdleden) (exclusief jeugdleden)
600
Provinciale Landschappen 400 Overige natuurorganisaties 200 0 1990
1995
2000
2005
2010
Draagvlak in Europees perspectief 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5%
lid of donateur lid of donateur gedemonstreerd
0%
2
18-11-2013
Participatiesamenleving sinds...
Participatiesamenleving: van vrijwilligerswerk tot burgerinitiatief 1.
Burgerparticipatie & vrijwilligerswerk: z
initiatief ligt bij overheid of grote natuur- en landschapsorganisaties
Overheid & TBO’s
2.
Burgers
Burgerinitiatief: z
initiatief ligt bij burgers, boeren, ondernemers, lokale clubs, kleine maatschappelijke organisaties of kleine zelfstandige professionals
Overheid & TBO’s
Burgers
Invulling aan participatiesamenleving
Protesteren, lobbyen en communiceren: z z
Doneren sponsoren en adopteren: Doneren, z z
Burgers protesteren tegen, lobbyen voor of communiceren anderzins over hun wensen, visie en beleving van het landschap Voorbeeld: PlattelandsParlement
Burgers doneren, sponsoren of adopteren via klein maatschappelijk initiatief Voorbeeld: Lunters Landfonds, Streekproducten
Zelforganisatie: z z
Burgers organiseren zelf gezamenlijke activiteiten t.a.v. de inrichting en het beheer van het landschap Voorbeelden: ..........
Boermarke Essen en Aa’s
Boermarke Essen en Aa’s (vDam ea 2011)
3 kleine gemeenschappen: z
Höfte, Veele en Wessinghuizen
z
Westerwolde / Groningen
Betrekken en activeren van bewoners z z
herstellen en beheren van cultuur historische waarden in het omliggende gg landschap p Oude lanen, brug maken die gebaseerd is op oude ‘Heubrugge’, etc.
Ontwikkelen eigen landschapsplan, ‘Markeplan’
Grotendeels zelfstandig
Natuurlijk Grasweggebied
3
18-11-2013
Natuurlijk Grasweggebied (vDam ea 2011) • Hellevoetsluis • Verzet woningbouw • Ontwikkelen en managen • ecologische corridor • 7ha donkergroen Samenwerking: Waterschap, gemeente, Zuidhollands Landschap, .. SBB niet!
Heimanshof (Salverda ea 2009)
Ontwikkeling Heimanshof
Betrekken burgers bij natuur Haarlemmermeer Bekendheid natuur vergroten Heemtuin als voorbeeld Kinderen en jongeren betrekken, speelnatuur Mensen stimuleren actief mee te doen
1 initiatiefnemer
Samenwerking:
z z
Jaar
Euro
Oppervlakte (ha)
Deelnemers
Resultaten
2000
0
0.5 ha
15 x 10
Natuurstrook
2005
5000
2
60
40.000 bollen 3000 vaste planten
2007
11.000
5
130
Akkerkruid 4000 planten&bomen
2009/2010
47.000
13.5
1500
1.75 ha bloemenweide; 120.000 bollen; schelpenpad (500m); 2 amfibieënpoelen; ecologische oevers; 3 orchideeënweides; natuurspeelbos; insectenhotel- en egelhotelbouwprojecten
2010/2011
11600
17
3500
2 natuurspeelplaatsen, 13 ha bos en orchideeënweide; 50 insectenhotels; vervolg Groene Carré-project; boomweggeefdag; orchideeënoevers; toegepast biologieonderwijs; beheer 18 ha van eerder ontwikkelde gebieden
Veel lokale partijen (GGZ, scholen etc) Gemeente, EZ, provincie, recreatieschap
Strategie: Tussen formeel en informeel (vDam ea 2011) Boermarke Essen en Aa’s
Natuurlijk Grasweggebied
Herstel cultuurhistorisch landschap
Onvrede plan voor ecol. corridor met huizen
Ontwikkelingen in Burgerinitiatief:
(&Heimanshof) Doel & Strategie
Stimuleren sociale cohesie & zelfbeschikking Zoektocht naar draagvlak onder bevolking
Constructieve opstelling “geen actiegroep” Collectieve activiteiten en bijeenkomsten met bewoners ea
Overheid & TBO’s Burgers
Zoektocht institutioneel support Zoektocht financiering
Groei
Constructieve opstelling “geen geen actiegroep actiegroep”
z
Lobby gemeenten, waterschap, natuurorgansiaties
z
Institutionalisering z
Samenwerking met individuele professionals & Samenwerking robuuste organisaties informele lobby bij overheden
Informele benadering: keukentafel bijeenkomsten Æ Informele identiteit
Formele benadering: contract tussen 4 partners Æformele identiteit
Echt vernieuwend? Onduidelijkheid kansen: waar, wie, hoe?
z
Zoektocht: hoe ver Diversiteit
Bestuurlijke kaders ruimer
Moeizame samenwerking
z
Lippendienst?
4
18-11-2013
Participatie-samenleving: Uitdagingen
Uitdaging 1:Draagvlak = Visie + Betrokkenheid
Mobilisatie burgers (Wrr 2012)
Uitdaging 2: Knelpunten samenwerking burgers & overheden (2 kanten)
Schurende logica’s: z z z z
Vertrouwen z z
Uitdaging 2: Knelpunten samenwerking burgers & overheden
Korte-lange termijn orientatie z
Zowel burgers als overheid haast indien uitkomt
Lokaal maatwerk – landelijke samenhang z
z
Open, flexibele, lerende organisatie
Meervoudige sturing z
Bestuurlijk Maatschappelijk
Duurzaamheid initiatief • Interne stabiliteit • Stabiliteit via netwerk Æ Flevolandschap
z
Zelf doen, eigen doelen, leren
Hoe, wie?
Continuiteit z
Maatschappelijk initiatief als R&D van samenleving z
R gdekking Rugdekking z
Handbook Handshake
Uitdaging 3: Energieke samenleving, overheden & TBO’s
• Betrekken kost tijd • Bureaucratie kost tijd
Structuren, bureaucratie Formele eisen Taal Natuurbeelden: Nat rbeelden licht-donkergroen licht donkergroen
z
Soms afstand, S f t d soms leidend, l id d verbindend bi d d Kaderstellend, faciliterend
Balans loslaten – sturen z z z
Betrouwbare data Leren, netwerken, Ondergrens (ecologisch-sociaal-financieel)
Duurzaamheid beleid!
5
18-11-2013
Uitdaging 3: Energieke samenleving, overheden & TBO’s
Conclusie
Meervoudige doelen z z
Donkergroen Lichtgroen
Rol kennis z z z
Natuur en landschap is al in hoge mate een participatiesamenleving Verduisterd door institutionalisering TBO’s z
Niet meer sturend Faciliterend Ecologische + ervarings kennis
z z z
z
Waar kansen? z z z z
z
Sociaal Ecologisch Organisatorisch Financieel
Overhede n & TBO’s
De-institutionalisatie? LBN NM SBB? Decentralisatie? Groene bureaus?
Participatie Å Æ Zelforganisatie Zelf-governance --------------- co-governance
Groene Bureaus
“Faciliteer Natuur &het behoud en Landschapsstimuleer beheer de droom”
Vragen & Discussie
(Arts ea 2013)
[email protected]
Burgers
6
18-11-2013
Inhoud
Provincie Drenthe
Uitvoering Natuurregelgeving door provincies
1) 2) 3) 4)
Natuurbeschermingswet Flora- en Faunawet Boswet Afsluiting
Eventuele vragen kunnen aan het einde worden gesteld
Samiha Benali en Carola Meinders –provincie Drenthe
Provincie Drenthe (2)
Bron: Land- en tuinbouwcijfers 2012. LEI Wageningen UR en Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Natuurbeschermingswet (1)
Schematische weergave natuurregelgeving •
Het zwaartepunt ligt bij de provincie (uitzondering in AMvB “Besluit vergunningen Natuurbeschermingswet 1998”)
•
Bijzondere situatie bij provincie-overschrijdende Natura 2000 gebieden.
•
Er is ook input nodig van de gemeente
•
Twee sporen: – Zonder aanhaken:
- Met aanhaken:
Natuurbeschermingswet vergunning
Omgevingsvergunning
1
18-11-2013
Natuurbeschermingswet (2)
Natuurbeschermingswet (3)
Art. 19 Kd Natuurbeschermingswet:
In Drenthe kennen we het beleidskader Groenmanifest.
•
• Geldt als interim-beleidskader voor de vergunningverlening in het kader van de Natuurbeschermingswet g 1998
•
Wijziging bedrijf, hoeft geen toename of juist een afname in depositie t.o.v. 7 december 2004 te betekenen Geen wijziging bedrijf, betekent ‘bestaande situatie’ op 7 december 2004 vastleggen
• Een van de belangrijkste punten: – 0,5 % van Kritische Depositie Waarde (KDW) als drempel. • Dit beleid wordt nu onderzocht. Wellicht worden er binnenkort nog wijzigingen in aangebracht
Natuurbeschermingswet (4)
Natuurbeschermingswet (5)
Vereisten aan ingediende aanvragen
Verbeterpunten voor indienen aanvragen
Basis: - NAW-gegevens - Locatie - Berekeningen - Technische gegevens - Tekeningen - Kaartmateriaal Per kader kunnen er extra eisen gelden: - Bijvoorbeeld bij 19KD: het in beeld brengen van de vergunde situatie op de referentiedatum = 7 december 2004
• Tijdig contact opnemen bij vragen • Zorgvuldigheid in het voorbereiden van de aanvraag • Gebruik van meest up-to-date informatie
Als gegevens ontbreken en/of onjuist zijn, worden aanvullende gegevens gevraagd
Flora- en Faunawet (1)
Flora- en Faunawet (2) In de Flora- en faunawet worden planten- en diersoorten beschermd door middel van verbodsbepalingen.
De Flora- en faunawet is in het leven geroepen voor de bescherming en het behoud van de gunstige staat van instandhouding van in het wild levende planten- en diersoorten.
De provinciale taken en bevoegdheden: •beheer •bestrijding best jd g van a sc schade ade veroorzaakt e oo aa t doo door besc beschermde e de inheemse ee se diersoorten In bepaalde gevallen zijn uitzonderingen mogelijk op deze verboden. Dit is mogelijk via: •de vrijstelling (artikel 65) •aanwijzing (artikel 67) •ontheffing (artikel 68)
2
18-11-2013
Boswet Doel: behoud van bossen, wat bos is moet bos blijven. Bos dat wordt gekapt, moet worden herplant. Wanneer geldt de Boswet: •Bij bossen buiten de ‘bebouwde kom boswet’ •Beplantingen van bomen die een groter oppervlak beslaan dan 10 are; •Bomen in een rijbeplanting, vanaf meer dan 20 bomen; •Bij het rooien of verrichten van handelingen (ook beschadigingen door vee) die dood of ernstige beschadiging van bomen tot gevolg hebben
Boswet (2) • Meldingsplicht • Herplantplicht: Binnen drie jaar nadat een bos is gekapt moet het worden herplant. • Omgevingsvergunning • Bevoegde gezag: De gemeente stelt de grenzen van de ‘bebouwde kom Boswet’ vast en dit besluit wordt door de provincie goedgekeurd
Afsluiting Ervaringen met de natuurregelgeving
N2000 De aanwezigheid van een Natura 2000-gebied heeft veel invloed door het ‘strenge’ beschermingsregime Natuurbeschermingswet De volgende kaders zijn behandeld: • 19kd • Groenmanifest Ervaringen: - Het blijft ingewikkelde wetgeving - De ingediende aanvragen zijn over het algemeen van behoorlijke kwaliteit. - Vooral op tijd de vragen stellen
Zijn er nog vragen?
Bezoekk B www.portaalnatuurenlandschap.nl De verzamelplaats van alle (beleids)informatie over Natuur en Landschap in Nederland
Flora- en Faunawet Boswet
3
18‐11‐2013
Inhoud
Subsidiestelsel Natuur en Landschap De vernieuwingen in het SNL en de kansen voor adviesbureaus Arno Teunissen, Senior Beleidsmedewerker Natuur en Landschap provincie Noord-Brabant en Vitaal Platteland
1) Wat is het SNL? 2) Aanleiding Subsidiestelsel Natuur en Landschap 3) Geschiedenis 4) Doelen Natuur- en Landschapsbeheer 5) Natuurbeheerplan 6) Index I d N Natuur t en L Landschap d h 7) Agrarisch natuurbeheer 8) Natuurbeheer 9) Landschapsbeheer 10) Kwaliteitsimpuls 11) Certificering 12) Monitoring 13) Heroriëntatie SNL 14) Kansen voor adviesbureaus
Aanleiding Stelsel Natuur en Landschap
Wat is SNL?
• Samenwerking tussen alle partijen die natuur en landschap beheren
Stimuleringsinstrument om natuurdoelen te realiseren •€ 270 mln/jaar voor (agrarisch) natuur- en landschapsbeheer •Grond en € 100 mln/jaar ontwikkeling
• Sturen op natuurdoelen via natuurbeheerplan • Begrenzing natuurbeheertypen op digitale kaart • Eén landelijke taal voor natuur en landschap (Index) • Afrekenen op uitgevoerd beheer • Eén verordening voor natuur- en landschapsbeheer • Uniformiteit in twaalf provincies; wel regionaal maatwerk • Agrarische beheerders en natuurbeheerders • Gecertificeerde / niet-gecertificeerde beheerders
Geschiedenis
Agrarisch Natuurbeheer • BBO (1980) (eerste uitwerking Relatienota) • RBO (1983 en 1988) • RBON (1995) (doorwerking Natuurbeleidsplan) • Programma g Beheer: SAN ((2000)) en PSAN • Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer (2010)
Doelen natuur- en landschapsbeheer
•
• • • •
Instandhouding natuurwaarden Instandhouding landschapswaarden Ontwikkeling nieuwe natuur Samenhang aanbrengen Europese context
Natuurbeheer • TBO-regeling (Terreinbeherende organisaties) • Programma Beheer: SN (2000) en PSN • Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer (2011) en Subsidie kwaliteitsimpuls Natuur- en Landschapsbeheer
1
18‐11‐2013
Index Natuur en Landschap: landelijke natuurtaal
Natuurbeheerplan • • • • •
Natuur- en landschapsbeheertypen Basis subsidieverlening SNL Index natuurdoelen (waar welke natuur) Beheer / investeringen / functieverandering Jaarlijks rond 1 oktober vastgesteld
Twee kaarten Beheertypenkaart = actuele natuursituatie Ambitiekaart = ambitie nog te realiseren natuur
De Index • Landelijke beschrijving typen natuur, agrarische natuur en landschap in Nederland • Basis voor Natuurbeheerplannen van de provincies Drie onderdelen • Agrarische beheertypen • Natuurbeheertypen • Landschapsbeheertypen
http://bron.portaalnatuurenlandschap.nl/ NatuurBeheerPlan/Index/2013
Opbouw Index Natuur en Landschap Agrarisch natuurbeheer
Agrarische beheertypen
Agrarisch natuurbeheer
• • • •
Registratie als landbouwer (grond blijft agrarisch) Natuurdoelen inpasbaar in agrarische bedrijfsvoering Beheerverplichting, geen resultaatverplichting Vergoeding op basis van gederfde inkomsten, extra t kkosten, t extra t arbeid, b id ttransactiekosten ti k t • Vrijwillige overeenkomst voor 6 jaar • Individueel beheer (botanische graslanden) of collectief beheer (weide- en akkervogels) • NVWA controleert
• • • • •
Weidevogelgebied Akkerfaunagebied Ganzenfoerageergebied grasland Botanisch waardevol g Botanisch waardevol akkerland
Doel: instandhouding en/of toename van flora en fauna in landbouwgebied
2
18‐11‐2013
Aanvraag agrarisch beheer (incl. collectief)
Collectief agrarisch natuurbeheer Weide- en akkervogels •
Agrarische ondernemers in collectief beheergebied kunnen meedoen aan collectief agrarisch natuurbeheer, een gebiedsgerichte aanpak
•
Doelen en begrenzing in het gebied volgens natuurbeheerplan
•
Gebiedscoördinator en beheerders maken afspraken over oppervlakten en beheerpakketten voor deelname aan collectief beheerplan
•
Gebiedscoördinator stelt jaarlijks vóór 1 januari collectief beheerplan op (mozaïekkaart met de percelen van de beheerders)
•
Beheerders geven in de aanvraagperiode voor 6 jaar aan voor hoeveel hectare zij minimaal en maximaal deelnemen
• •
Steunaanvraag voor 6 jaar: half november - eind december Jaarlijks betaalverzoek SNL agrarisch natuurbeheer in Gecombineerde opgave Dienst Regelingen Peildatum 15 mei Agrarisch landschap automatische jaarlijkse deelbetaling Ambtshalve vaststelling Wat op de kaart staat, wordt betaald
• • • •
Natuurbeheer Natuurbeheer
Landschapsbeheer
•
4 landschapselementtypen met daaronder 20 beheertypen
•
Subsidie landschapsbeheer = jaarlijkse vaste vergoeding voor het onderhoud van bestaande landschapselementen
•
In november/december steunaanvraag voor 6 jaar
•
Subsidie mogelijk binnen natuurterreinen en op landbouwgrond, voorwaarde: percelen zijn begrensd voor subsidie in provinciaal natuurbeheerplan
•
• • • • • •
Beheersubsidie = vergoeding voor beheer van een beheertype In november/december steunaanvraag voor 6 jaar Automatische jaarlijkse deelbetaling Per oppervlakte is één natuurbeheertype aan te vragen Welke beheersubsidie waar kan,, ligt g vast op p beheertypenkaart yp Instandhoudingverplichting (geen beheerverplichting, geen resultaatverplichting) • DLG controleert niet-gecertificeerde beheerders
Kwaliteitsimpuls
Investeringssubsidie Subsidie voor maatregelen om gebied geschikt te maken voor natuurbeheer of voor kwaliteitsverbetering van de natuur. Subsidie functieverandering Subsidie voor waardedaling van de grond door omzetten van landbouwgrond in natuur. Het gebied moet met natuurbeheertype zijn opgenomen in het provinciale natuurbeheerplan / ambitiekaart. Vergoeding op basis van functieverandering (DLG taxatie 85%). Omzetting bij notaris vastleggen met Kwalitatieve verplichting
In agrarisch gebied hebben landschapselementen een aantal verplichte beheereisen. Deze moeten uitgevoerd worden.
3
18‐11‐2013
Overeenkomst
“Kwalitatieve verplichting” voor 30 jaar •Geen gebruik meer als landbouwgrond •Ontwikkeling tot gewenst natuurtype uit natuurbeheerplan niet belemmeren •Overeenkomst vastleggen in openbare registers (kosten provincie) •Overeenkomst met Nationaal Groenfonds voor voorfinanciering
Certificering
• Verklaring van de provincie dat een natuurbeheerder of gebiedscoördinator voldoet aan bepaalde eisen voor beheer
Economisch effect Uitgangspunten: Natuurgrond is inpasbaar binnen bedrijfsvoering. Melkveehouderijbedrijf in veenweidegebied, 30 hectare 4 ha grasland in veenweidegebied: landbouwwaarde functieverandering is 85% van (4 x 35.000) = Natuurdoel vergt inrichting van de slootkanten: € 1000 graafwerk en € 1000 inrichtingsplan Inrichtingssubsidie is 95% van € 2000 =
€ 35.000 35 000 € 119.000
€ 1.900
Monitoring natuurkwaliteit Rijk, provincies en beheerders ontwikkelden een systeem voor monitoring van natuurkwaliteit voor uniforme stuurinformatie op Nederlandse natuurkwaliteit en rapportages over Natura2000 gebieden.
• Stichting Certificering SNL geeft certificaten af en voer audits uit
Uitgangspunten
• Opstellen kwaliteitshandboek verplicht: de beheerder geeft aan hoe hij omgaat met het bereiken van het doel (beheer), monitoring, evaluaties en controles (interne audit).
• In te zetten in EHS en Natura-2000 gebieden, Defensieterreinen en terreinen van waterleidingbedrijven
• Levert informatie voor natuurambities en evaluatie van natuurbeleid
• Gebaseerd op Index Natuur en Landschap • Eenvoudig en doelmatig: zoveel mogelijk bestaande systemen en gegevens • Ecologisch verantwoord én bestuurlijk gedragen • Informatie één keer verzamelen en meervoudig gebruiken • Provincies voeren de regie
Figuur beheerorganisatie
Heroriëntatie SNL: natuurbeheer lump sum • Vanaf 2014 lump sum financiering TBO’s • Ook lump sum financiering grote beheerders (areaal >75 ha), mits haalbaar. Haalbaarheid op basis van aflopende subsidies eind 2013 en tijdig kunnen certificeren. • Verplichte certificering natuurbeheerders • Beheerders areaal < 75 ha nog geen lump sum. In 2013 risicoanalyse en tussenvariant voor definitieve koerskeuze • Eind 2013 besluit koers kleine beheerders o.b.v. risicoanalyse, berekeningen en ervaringen invoeren lump sum grote beheerders. • Mogelijk per 01-01-2015 lump sump kleine beheerders
4
18‐11‐2013
Heroriëntatie SNL: agrarisch beheer (SNL+)
• • • •
2013: overeenstemming bereikt tussen Rijk – provincies over rol, taakverdeling en financiën 2014-2015: alleen agrarisch natuurbeheer via collectieven (SNL+) Voorbereiding op 2016 en invoering nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) 2016: nieuwe collectieve aanpak voor al het natuurbeheer
Kansen voor adviesbureaus • Aanvraagbegeleiding, m.n. bij ontwikkelprojecten • Inrichtingsplannen • Monitoring
Bezoekk B www.portaalnatuurenlandschap.nl De verzamelplaats van alle (beleids)informatie over Natuur en Landschap in Nederland
5
18‐11‐2013
Inhoud 1. Voorgeschiedenis en samenwerking IPO/EZ 2. Kern van het Agrarisch Natuurbeheer 2016 3. De drie bouwstenen
Nieuwe organisatie van g het agrarisch natuurbeheer en het GLB
– Doelrealisatie via het provinciaal natuurbeheerplan en de gebiedsprocessen – Eu-conforme uitvoeringsproces – Collectieven verantwoordelijk voor uitvoering beheer
4. Vereiste transities – ANV’s: richting collectieven – Overheden – Gebiedspartijen
Henk Menninga, projectleider Agrarisch natuurbeheer
5. Mogelijkheden adviesbureaus
Samenwerking EZ en IPO
Voorgeschiedenis
Deze omslag vraagt om • Provincies weer in positie zetten (regierol) • Scherpe afbakening taken en verantwoordelijkheden Rijk en provincies • Heroriëntatie koepels naar provincies (en EZ)
Afspraken met kabinet Rutte I (Bleker) • Uitvoering ANb binnen de herijkte EHS bij provincies • Uitvoering ANb buiten de herijkte EHS bij het Rijk Afspraken tussen Stas Dijksma (Rutte II) en IPO over decentralisatie • Rijk stelt ambities en kaders (internationale verplichtingen) • Provincies werken doelen uit en voeren uit (gebiedsgericht) Agrarisch natuurbeheer in Natuurpact: • Rijk zorgt voor EU-context en vertaling internationale doelen ANb • De provincies voeren de regie op de doelen in gebieden en sturen op resultaten met de gebiedspartners • Agrarische collectieven krijgen centrale rol bij de uitvoering van de doelen in de agrarische gebieden
Gezamenlijke Ge a e j e aanpak aa pa • Nauwe samenhang in verantwoordelijkheden (GLB, POP en ANb) • Uitvoering bij provincies, maar met Dienst Regelingen (betaalorgaan) • Eenduidige informatie en communicatie • Nauwe samenwerking met koepels en pilots • Gezamenlijke projectorganisatie – Collectievenberaad – Raad van Advies
3
4
Agrarisch natuurbeheer | 27 juni 2013
Agrarisch natuurbeheer | 27 juni 2013
Een stelsel, drie bouwstenen
Kern Agrarisch Natuurbeheer 2016 •
Doelgerichter: alleen waar kansrijk
•
Reductie uitvoeringskosten/administratieve lasten – Minder aanvragen: collectief i.p.v. individueel – Minder controles door certificering collectieven
•
Samenhang/samenwerking g g met ((doelen)) g gebiedspartners p
•
EU: agro-milieu-klimaatdoelstellingen – Verduurzaming landelijk gebied (versterken biodiversiteit) – Maatschappelijke behoefte aan milieudiensten: verzachten effecten – Klimaatverandering / verbeteren grond- en waterkwaliteit/behoud landschap
•
1. 2. 3.
uitvoering geven aan doelrealisatie (provincie) Een EU conform uitvoeringsproces (rijk) Gecertificeerde collectieven verantwoordelijk voor uitvoering beheer
In het gebied komt het samen: - Versterken effectiviteit - Verbeteren efficiency - Gebruik lokale energie en kennis
Collectief met brede doelstelling nu stap te ver – POP3 (2014-2020): versterken professionaliteit – POP4 (2020-2026): verbreding met andere doelen dan biodiversiteit
1
18‐11‐2013
Doelrealisatie Agrarisch Natuurbeheer 2016 Producten
Doelrealisatie agrarisch natuurbeheer 2016
Regie
•
Beleidsdoelen zitten in provinciaal NBP (ambitiekaart)
•
Doelen Rijk werken door via provinciaal NBP
•
Beleidsdoelen B l id d l hebben h bb als l basis b i d de “gedeelde “ d ld ambitie” biti ” voor het h t gebied van
Rijk
Rijkskader en ambitie
Checken op:
– Internationale verplichtingen, biodiversiteit, VHR,KRW Prov vincie
Kader voor:
Kader voor:
Gebieds‐ aanvraag
•Andere overheden: provincies, waterschappen en gemeenten; •Gebiedspartners: ANV’s, TBO’s, LBN, PGO’s, etc.
Aanvraag
a. Provinciebreed met koepels: beleid, budget, voorwaarden b. Gebiedsniveau met collectieven: uitwerking naar gebied
Samen met doelen van:
Vertalen naar:
'Gedeelde ambitie'
ambitiekaart
Instrument doelrealisatie: Provinciaal natuurbeheerplan
– Overheden (rijk, provincie, gemeente, waterschap) – Gebiedspartners (collectieven, TBO’s, landschapsbeheer etc)
Voordeur
Begunstigde
Achterdeur
Uitvoering
•
Beleidsdoelen laten ruimte voor gebiedseigen invulling door collectieven (agrarische gebiedsvisie)
Provincie
Interactieve gebiedsprocessen onder regie provincie •
Op provinciaal niveau overeenstemming (gedeelde ambitie) over: – Beleidsdoelen op hoofdlijnen / beschikbaar budget/spelregels gebiedsprocessen – Deelname: koepels ANV’s / collectieven, TBO’s, landschapsbeheer, soortenorganisaties, gemeenten, waterschappen et cetera
•
Uitvoeringsproces (EU conform) • •
EU-conformiteit is Rijksverantwoordelijkheid Uitvoeringsproces – collectief dient op basis van “gedeelde ambitie” in gebied pregebiedsaanvraag in bij provincie (beleidstoets) en DR (toets EU-conformiteit) – na toetsing dient collectief (binnen kaders openstellingsbesluit GS) gebiedsaanvraag in bij GS (loket DR) – DR beschikt namens GS na beoordeling instapeisen (EU conformiteit) en na beleidstoetsing door provincie – controle en handhaving vindt plaats door DR/NVWA op grond van EU-regelgeving (collectief als eindbegunstigde = eindverantwoordelijk) – eind beheerjaar doet collectief betaalverzoek op basis van beheerplan – na EU conforme controles betaalt DR (EU betaalorgaan) subsidie aan collectief – collectief betaalt vervolgens landgebruikers via privaatrechtelijk contract
Op gebiedsniveau overeenstemming (gedeelde ambitie) over: – Te realiseren beleidsdoelen in concreet aangewezen gebieden – Deelname: collectieven, TBO’s, Landschapsbeheer, soorten organisaties, gemeenten, waterschappen et cetera – Elke partij (ook collectief) maakt vooraf duidelijk welke doelen zij wil realiseren – Interactief proces: top-down sturing overheden verbinden met bottom-up – Ideeën vanuit het gebied: gedeelde ambitie via “reflexieve sturing”
Collectieven verantwoordelijk voor uitvoering beheer VOORDEUR‐ACHTERDEUR
Vereiste transities •
Gebied/Collectief staat centraal – Meer verantwoordelijkheid en mandaat in gebied – Betere aansluiting op doelen en kansen voor natuur en landschap – Samenwerking binnen het collectief (inliggende ANV’s) en met gebiedspartners – Benutten kennis en wervingskracht in gebied
•
P f Professionaliseringsslag i li i l nodig di bij ANV’ ANV’s – Plan van Aanpak Professionalisering Collectieven – Voldoen aan Programma van Eisen (EU/nationale regelgeving; kwaliteitsborging) – Geen certificaat, geen subsidie
•
Ook transities bij overheden en gebiedspartners – Provincie: kaders stellen, vertrouwen en ruimte geven, als regisseur top-down sturing en uitkomsten bottom-up gebiedsproces bij elkaar brengen – Gebiedspartijen: samenhang in beleid en samenwerking nastreven
2
18‐11‐2013
Bezoek www.portaalnatuurenlandschap.nl De verzamelplaats van alle (beleids)informatie over Natuur en Landschap in Nederland
3
18-11-2013
Inhoud
1) Achtergrond werk Stichting
Certificering natuurbeheerders en gebiedscoördinatoren
2) Stand van zaken 3) Effecten werk Stichting 4) Toekomst
Het werk van de Stichting Certificering SNL Joost G. van Beek, secretaris Stichting Certificering SNL
Achtergrond werk stichting (1) •
Klein onafhankelijk bestuur sinds 2010, in mandaat van provincies: - de heer Lokker, burgemeester - de heer Jansen, directeur Bosschap - de heer Menninga, vroeger provinciaal directeur - Secretaris de heer van Beek werkzaam bij IPO/DLG
• •
Uitgangspunt: vertrouwen in kwaliteit en capaciteit van beheerders. Inhoudelijke aanpak: kijken naar manier waarop organisatie werkt en kennis en professionaliteit zelf borgt.
•
Dus meer vooraan in het proces controleren en minder in het veld
Achtergrond werk stichting (2) •
Programma van eisen opgesteld door provincies, gericht op functioneren van organisatie, zoals: opstellen, uitvoeren en evalueren beheerplan, samenwerken etc,
•
Aanvragers vertalen dit PVE in een kwaliteitshandboek (KHB)
•
Certificaat verlenen na toets van KHB op deze punten (eerst door externe deskundigen) • als l er vertrouwen t iis d datt provinciale i i l d doelen l worden d gerealiseerd li d met deze aanpak • als invulling wordt gegeven aan meer samenwerking en kennisuitwisseling
•
Audit daarna moet e.e.a. “bewijzen”
•
Bij GC/ANV is certificering verplicht. Bij natuurbeheer nog niet. Voordeel is wel dat er dan geen veldcontroles meer nodig zijn.
Karakteristiek van aanpak • lichte vorm van certificering, zo min mogelijk bureaucratie, groeimodel • Maar we zijn niet naïef!
Stand van zaken Agrarisch natuurbeheer • •
70 GC’s met certificaat 30 audits die voor 60% niet goed waren. Er is nu gelegenheid tot correcties. Dus nog werk aan de winkel.
Natuurbeheer • • •
NM / SBB / UVB / de 12 Landschappen: certificaat verleend na intensief overleg op directie niveau. Toetst op organisatie-opzet. Particulieren die het FPG model gebruiken: 27 nu met certificaat. Toets op beheer- en werkplan. Enkele beheerders moesten huiswerk doen alvorens men het certificaat kreeg. Een enkeling is afgewezen.
1
18-11-2013
Effecten werk stichting •
De GC’s / ANV‘s zijn er nu meer van doordrongen dat er ook in eigen organisatie een verdere professionaliseringsslag moet gebeuren
•
Alle beheerders zijn trots op hun certificaat en stralen een behoorlijke hoeveelheid kennis en ambitie uit. Opvallend is het enthousiasme bij particuliere natuurbeheerders
•
Meer in detail: sommige beheerders zijn gewezen op een te hoge houtproductie bij bepaalde beheertypen
•
Bij de grote TBO’s: directeuren zijn nauw betrokken en vinden het erg belangrijk
•
Van argwaan/scepsis zijn we gegroeid naar vertrouwen in werkwijze en nut
De toekomst
• • • •
Audits uitvoeren bij natuurbeheer Meer gebruik maken van FSC/PEFC certificaat voor bossen Inrichtingsprojecten bij grote natuurbeheerders certificeren Alle grote particuliere beheerders > 75 ha verplicht certificeren
•
Vernieuwd stelsel ANB vanaf 2016 met zwaardere eisen
Relatie met bureaus • opstellen KHB wordt meestal door aanvrager zelf gedaan • Opstellen beheerplannen en inrichtingsplannen vaak uitbesteed • Wens/mogelijkheid om eigen systeem voor klanten op te stellen (o.a. wens Schoutenhuis)
Bezoekk B www.portaalnatuurenlandschap.nl De verzamelplaats van alle (beleids)informatie over Natuur en Landschap in Nederland
2
De Digitale Keten Natuur Digitale Keten - Natuur Samen werken aan een toekomstvaste informatievoorziening voor natuur in Nederland
Eenduidige informatie over waar de natuur in Nederland ligt, wat we daar bereiken en wat dat kost
Marjan Bevelander, senior adviseur / Interprovinciaal Overleg Peter van den Pol, senior adviseur Digitale Keten Natuur / Geodan
Aanleiding TBO´s
Provincies
Onderzoek en Wetenschap
NVWA
PGO´s
Dienst Regelingen
ANV´s
IPO
Rijk Dienst Landelijk Gebied
Advies bureaus
Twee ‘oude’ beheertypenkaarten Afspraken over passende Standaarden
Informatiemodel Natuur
Eerste versie Natuurbeheer plannen 2010
Ketensamenwerking vraagt commitment • Samen met ketenpartners “verkeersregels” vaststellen • Verkeersregels bepalen niet de bestemming • Alle gebruikers profiteren ervan
Informatiemodel volgt beleidsontwikkelingen
IMNaB 1.2
IMNa 2.0
• SNL • Realisatie EHS – Uitbreiding met verwerving en inrichting
• Kwaliteit en Monitoring, Habitattypen IMNa 3.0
“Verkeersregels” van de DKN • INDEX: één taal voor de Natuur in NL • IMNA: Informatiemodel Natuur – definitie-afspraken voor het uitwisselen van gegevens • Doelarchitectuur: technische afspraken voor publicatie en uitwisseling van informatie • Portaal: de centrale plaats voor het uitwisselen van informatie • Hulpapplicaties: Templates, voorbeelden, kwaliteit valideren
Data zoeken, vinden én hergebruiken • Open data • Provinciaalgeoregister.nl : – Nu: EHS, Stiltegebieden en Natura2000gebieden – 3 december Habitattypenkaarten en Natuurbeheerplannen 24x7 beschikbaar via snelle services
Hartelijk dank voor de aandacht Zijn er vragen?