Klimaat en duurzaamheid. Themabijeenkomst 2 november 2015

Klimaat en duurzaamheid Themabijeenkomst 2 november 2015

PROGRAMMA Opening en inleiding burgemeester Pijnenburg

Stand van zaken lokale en regionale initiatieven Gerrit Haas

Kansen en ontwikkelingen

Gertjan Brand, BRAND Project en Advies

Klimaatmonitor en woonlasten Gert Nijsink, Rijkswaterstaat

Coöperatie Nieuwleusen Synergie

Gertjan Brand, medeoprichter & lid beheer-coöperatie

Mogelijkheden en draagvlakverbreding Silvia van Amerongen

Sluiting

Lokale initiatieven 2015:

Actieplan duurzaamheid • Communicatie rond energielabel woningen • Bijeenkomst bewoners en verenigingen/instellingen • Voortzetting isolatieregeling • Faciliteren (lokaal) bedrijfsleven

• Website: bedrijvenplatform • Actieve communicatie • Duurzaamheidskrant

• Activatie energieke samenleving • Aanpak rode label woningen

Overzicht investeringen woningisolatie 2010-2015 isolatiemaatregel

Totalen

Gem. rendement

Glas

310.000

5 %

Vloer

143.000

11 %

Dak

214.000

7%

Spouw

726.000 1.393.000

subsidiebijdrage

275.000

aantal aanvragen

619

gem. bedrag subs.

444

30 - 40 %

Zon-PV Totaal 541 installaties geplaatst

Conclusies project woningisolatie: - Transitieproces vraag en aanbod in gang gezet met zichtbare resultaten

- Toenemende aandacht en initiatieven - Actieve voorlichting en communicatie

• Burgerkracht benutten: opmaat energie coöperatie? • Facilitering overheid in transitieproces blijft noodzakelijk • Economische potentie lokale economie • Subsidies noodzakelijk?

Gemeentelijke gebouwen en openbare ruimte

• Verduurzaming gemeentelijk vastgoed • Beleid openbare verlichting • SDE subsidie gemeentelijke gebouwen (IGEV ondersteuning) • Verduurzaming afvalketen naar grondstoffenbeheer: circulaire economie • Impuls lokale kringloopactiviteiten • Schoolproject Beatrixschool

Regionaal: • Regionale routekaart klimaat neutraal in 2050 - aansluiting provinciale omgevingsvisie • Ondersteuningsstructuur Energieakkoord - regionale opzet Veluwe Duurzaam - organisatie project “zeg eens A” • IGEV innovatie en advisering • Gelders Energieakkoord

Vier jaar Masterplan duurzame energie 2011–2015: Thema’s • Energiebesparing bestaande gebouwen • Energiebesparing gemeentelijke organisatie • Energie uit biomassa • Voorlichting, educatie, samenwerking en coördinatie

Klimaat- en duurzaamheidsbeleid

Vier jaar Masterplan duurzame energie 2011–2015: • Lokaal project aanpak energiebesparing particuliere woningen • Communicatie en voorlichting • Burgerinitiatieven • Gemeentelijke gebouwen


Evaluatie en vervolg: kansen gemeente Heerde - Nieuw masterplan duurzame energie - Themabijeenkomst raad voorjaar 2016 - Beleidskeuzes

- Lokale kansen - Lokale economie - Tegen achtergrond van recente ontwikkelingen & publicaties


Recente publicatie

‘Rijk zonder CO2 - naar een duurzame energie voorziening in 2050’ Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur

Aanbevelingen: o Energietransitie met helder doel: 80-100% CO2-reductie o Wettelijke verankering: helder perspectief samenleving en zelfbinding voor politiek en bestuur o Niet redeneren vanuit huidige situatie, maar vanuit fundamentele maatschappelijke behoefte waarin energie in 2050 moet voorzien


Recente publicatie

‘Rijk zonder CO2 - naar een duurzame energie voorziening in 2050’ Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur

Aanbevelingen: o Doel vergt mogelijk grote economische en maatschappelijke veranderingen, (her-)verdelingsopgave en/of kosten o Onderscheid naar functionaliteit energieverbruik

LT-warmte, HT-warmte, transport & mobiliteit, verlichting & apparaten

o Noodzaak van ondersteunende langjarige innovatieprogramma’s


Recente publicatie

‘Nationale Energie Verkenning 2015’ gemeenschappelijk rapport PBL/ECN/CBS/RVO

Hoofdpunten: o Energievoorziening op kantelpunt o Aandeel hernieuwbare energie neemt versneld toe o Energiebesparing neemt tot 2020 toe o Energieverbruik blijft dalen, tempo daling neemt af


Recente publicatie

‘Nationale Energie Verkenning 2015’ gemeenschappelijk rapport PBL/ECN/CBS/RVO

Hoofdpunten: o Energierekening stijgt o Werkgelegenheid in energie neemt toe o Nieuwe beleidsimpulsen nodig voor verdere stappen o Formuleren lange-termijn-perspectief


Verwacht:

Voortgangsrapportage 2015 Energieakkoord publicatie van Borgingscommissie SER-Energieakkoord

o N.a.v. NEV 2015 komt borgingscommissie met: o beeld van voortgang op alle domeinen van afgelopen jaar o pakket gerichte maatregelen op terreinen die tekort schieten o Voorzitter Nijpels overhandigt rapportage eind november aan SER-voorzitter Mariëtte Hamer o De minister van EZ stuurt rapportage daarna naar de Tweede Kamer


Recent:

Klimaatzaak Urgenda

o ‘Politiek neemt verantwoordelijkheid niet’

Overheid erkent urgentie klimaatprobleem, maar neemt te weinig maatregelen om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen

o Rechter gevraagd vast te stellen:

o dat het onrechtmatig is dat de Staat niet de maatregelen neemt die nodig zijn om eigen burgers tegen gevaarlijke klimaatverandering te beschermen o dat de Staat de CO2-uitstoot voor 2020 moet verminderen met 40% t.o.v. niveau 1990


Recent:

Klimaatzaak Urgenda Beweging: burgers, bedrijven en wetenschappers komen in actie

‘Met deze rechtszaak ondernemen wij actie. Niet omdat we geld willen, of omdat we boos zijn, maar uit een zeer groot gevoel voor urgentie. De politiek komt er niet uit, nu is het aan de rechter!’


Heerde (ook) in beweging… o o o o o o

Maatschappelijk speelveld Verkenning lokale kansen Relevante spelers en actoren Faciliterend/stimulerend: niet alléén verantwoordelijk Communicatie en betrokkenheid creëren Initiërende rol gemeente?


Nieuwleusen Synergie o o o o o

Voorbeeld Ter inspiratie Geen blauwdruk Initiële en ondersteunende rol gemeente Trekkersrol bij brede dorpscoöperatie zélf

o Ander voorbeeld (vandaag niet behandeld) o Sterke rol van gemeente in opzetten van coöperatie

Energiecijfers gemeente Heerde

Rijkswaterstaat Lokaal KlimaatActieprogramma

Energiebalans Heerde • •

Verkeer en vervoer incl. A50: 38 % Bij uitsluiten A50: woningen 41 %

Rijkswaterstaat

Energiekosten woningen Heerde • •

Jaarlijkse energiekosten 16 miljoen, stijgende trend Komende 25 jaar 400 miljoen

•

Bestemming: – Staatskas – Multinationals – Landen buiten EU

– Profijt Heerde is nihil

•

Besparen en verduurzamen: – Geld blijft in Heerde – Investeringen slaan lokaal en regionaal neer – Hetzelfde geldt voor de werkgelegenheid Rijkswaterstaat

Regionale vergelijking gemiddeld gasgebruik • •

Heerde aan bovenkant band in regio Noord-Veluwe Wel snellere daling dan gemiddeld in de regio

Rijkswaterstaat

Woningen: gas en elektriciteit vanaf 2004 • • •

totaal gas – 10 % totaal elektr. + 6 % totaal woningen + 12 %

gemiddeld gas – 20 % gemiddeld elektr. – 5 % kosten + 38 %

Rijkswaterstaat

Energiekosten in relatie tot inkomen: energiequote •

Ondanks stijging energiekosten toch betaalbaar

Rijkswaterstaat

Enkele buurten met stijgende trend energiequote

Rijkswaterstaat

Openbare Verlichting • •

Heerde loopt voorop! Op onderstaande indicatoren in Top-10 en Top-5

Openbare Verlichting Elektriciteitsgebruik (kWh)

688.216

Jaarlijkse besparing (%)

614.276

-10,7

Aandeel zuinige OVL (%)

24,8

Aandeel slimme OVL (%) Aandeel OVL met LED-lampen (%) Toename aantal lichtbronnen OVL (%)

8,6 8,7

3,1

Rijkswaterstaat

Zonnepanelen • Ca. 540 adressen met zonnepanelen • Bijdrage aan totaal elektriciteit ca. 1,6 % (NL ca. 0,8 %)

Rijkswaterstaat

Investeringen en werkgelegenheid • • •

Duurzaamheid wordt economische sector van belang Structurele bron van investeringen en werkgelegenheid Alleen al zonnepanelen en isolatie goed voor jaarlijks 1 miljoen en 9 arbeidsplaatsen:

Toepassing Zonnepanelen Isolatie

Investering 2012-2015

Arbeid 2012-2015

2 miljoen

16 FTE

1,4 miljoen

15 FTE

Rijkswaterstaat

Coöperatie Nieuwleusen Synergie Beheer U.A.


Ontstaansproces  Initiatief rond enkele projecten  Idee tot breder perspectief: verbinden aantal duurzame projecten  Verkennende bijeenkomst met vertegenwoordigers diverse groepen  Dorps-brede sessie in sporthal: thema’s benoemd  Uitwerksessies per thema op 3 gemeenschappelijke avonden  Presentatie uitwerkingen aan dorp en college  Selectie onderwerpen en acties, samenstelling taakgroepen  Oprichting coöperatie


Waarom zijn wij ontstaan? 

Terugtredende overheid



Afhankelijkheid van de overheid op termijn beperken.



Meer samenwerking tussen burgers onderling



Burgerparticipatie


Start initiatief duurzaamheid

Oprichting Coöperatie



Initiatieven 

Kringloopwinkel



Energie levering



Zonnepanelen



Energiebesparing: isolatie



Glasvezel



Windturbines



Schooltuinen



Hulp




- Wij zijn een multipurpose-coöperatie

- Veel activiteiten

- Hoge ambitie - Opbrengsten worden weer geïnvesteerd in het dorp!

‘Deur oons Veur Oons’


‘Professionele Vrijwilligers’ - Denkers en Doeners - Specialisten - Generalisten


Pand voor Kringloopwinkel op bedrijventerrein De Grift in Nieuwleusen

Taakgroep Hulp

Taakgroep Hulp Sociale moestuin -

Sociale functie Oogst naar voedselbank

Duurzaam energiegebruik zonnepanelen


50e opdracht zonnepanelen

Duurzaam energiegebruik Drie windturbines


Glasvezel


Glasvezel



Leerervaringen Burgerparticipatie en overheid 

Meerwaarde voor beleid



Wederzijds vertrouwen burger/inwoner en overheid



Vereist Maatwerk



Professionals



Overheid dient wel ruimte te geven voor beleidsbeïnvloeding



Creëer realistische verwachtingen



Voldoende en verstaanbare communicatie


Valkuilen: 

Enthousiasme initiatieffase, terughoudendheid daarna



Veranderen van de spelregels tijdens het spel



Wet en regelgeving niet altijd hierop afgestemd



Bureaucratie gaat een rol spelen



Burgerparticipatie kan niet altijd tijdens kantooruren


Successen o.a.: - Duurzaamheidsprijs - Presentatie VNG congres - Tientallen woningen voorzien van zonnepanelen -

Kringloopwinkel ‘Deuroe Veuroe’

-

Schooltuinen bij basisscholen

- Zaterdagmorgen klus, jongere helpt oudere -

Buurtkamer en buurthulpteam

-

Sociale moestuin

•

Vragen?

Klimaat en duurzaamheid. Themabijeenkomst 2 november 2015

Recommend Documents