geon ieuws maandblad van d e mineralogische kring antwerpen vz w 18(3), maart 1993
in dit nummer : rauris (Oostenrijk ) thomson iet
mineralogische kring antwerpen vz w
. 11 mei 1963 Statuten nr . 9925 . B .S . 17 11 7 7 Oprichtingsdatum BTW-nummer : 687 082 47 4 Zetel : Ommeganckstraat 26 . Antwerpen Wettelijk depot : Kon . Bib . België 8D 334 3 : maandelijks, behalve in juli en augustus . Verschijninasdata uitgever . H . DILLEN . Doornstraat 15 . B-9170 Sint-Gillis-Waas . Redakteur en verantwoordelijke Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie . mikrafilm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever . Betalinge n Belgie :
kontributie HBK-rekening 880-1 90940 1-0 3 andere betalingen HBK-rekening 880-1909401-03 of postrekening 000-1155095-19 . Nederland : alle betalingen : girorekening INL) 51 91 10 (betalingen in gulden) . Al deze rekeningen staan op naam van M .K .A . v .z .w ., Marialei 43 . B-2900 Schoten .
NUTTIGE
ADRESSE N
* BENDER H . . Pieter Van den Bemdenlaan 107 . 8-2650 Edegem . Tel . 03/440 89 87 . Bestuurder . sekretaris . ledenadministratie . * BENDER P . . Pieter Van den Hemden laan 107 . B-2650 Edegem . Tel . 03/440 89 87 . Mineraal van de maand . technische realisatie Geonieuws . * CORNELIS G . . Schijfstraat 81 . B-2020 Antwerpen . Tel . 03/238 62 62 . Jeugdwerking . * DILLEN H . . Doornstraat 15 . B-9170 Sint-Gillis-Waas . Tel . 03770 60 07 . Redakteur Geonieuws . * EMMERMANN A . . Lobbesplein 12 . B-2640 Martsel . Tel . 03/455 19 77 . Werkgroep technische realisaties . * JENSEN J . . Petrus Delenstraat 3, B-2390 Westmalle . Tel . 03'311 73 47 . Bestuurder . vindpiaatsenkartoteek . * LCYENS R . . Noorderveld 15 . B-2960 Sint-Job-in- -t-Goor/Brecht . Tel . 03 663 23 86 Uitleendienst . werkgroep fluorescentie . * MAERTENS J . . Koeisteerthofdreef 60 . B-2640 Mortsel Tel . 03/455 88 78 . Ekskursies . werkgroep informatika . * OP DE BEECK E . . L . Wevtensstraat 127 . B-2900 Schoten . Tel . 03 ! 658 54 34 . Vergaderingen RVB . * PAUWELS M . . Boskouter 70 . B-2070 Burcht . Tel 03/253 13 79 . Samenaankoop . • ROGIEST G . . Prins Kavellei 86 . B-2930 Brasschaat Tel . 03/652 02 32 . Bestuurder . public relations . * SCHUYBROECK E . . Karel de Vle straat 11 . 8-2030 Antwerpen . Tel . 03/542 40 87 . Bibliotekaris . * TAMBUYSER J . Jan Samijnlaan 37 . B-2100 Deurne . Tel 03/325 03 9 3 Determ i nat ied i en st . * TAMBUYSER P . Surmerhuizerweg 23 . NL-1744 J8 Eenigenburg . Tel . 00 . 31 . 2269/4231 . Fax 00/31/2269/356D . Werkgroep edelsteenkunde . * VAN GOETHEM L . . Boterlaarbaan 225 . B-2100 Deurne . Tel 03/321 50 60 . Werkgroepen . opvang nieuwe leden . kulturele raden, public relations . * VAN HEE P . . Marialei 43 . B-2900 Schoten . Tel . 03/645 29 14 . Bestuurder . voorzitter . koQrdinator beurzen en tentoonstellingen . * VAN HEE-SCHOENMAEKERS A . Marialei 43 . B-2900 Schoten . Tel . 03/645 29 14 . Pene ingmeesteres . * VAN TICHELEN W . . Robert Molsstraat 19 . B-2018 Antwerpen Tel . 03 :237 58 1 8 Mede-bibliotekaris . dokumentatiedienst . * VERCAMMEN A . . Palmanshoevestraat 21 . B-2610 Wilrijk . Tel . 03!827 32 11 . Bestuurder . ondervoorzitter . exposantenadministratie Minerant .
mka -
kalende r
Vrijdag 12 maart 199 3 -=--
NiI{A
Maandelijkse vergadering in zaal "OP-SINJOORKE" van de Vlaamse Jeugdherberg, Eri c Sasselaan 2 te Antwerpen (d .i . langs de singel - E 17 - tussen uitrit 4 en 5 . Openbaar vervoe r tram 2 of 4 . 19 .30 h
gelegenheid tot transakties . identifikaties, tombola, aanbod van het mineraal va n de maand (thomsoniet-XX), afspraken voor privé-ekskursies .
20 .30 h
"Mineralen (goed) reinigen " en #FIuoriet-kalei d oskoop ° doo r Rik DILLE N
Twee voordrachten dus . . Het eerste onderwerp kwam al aan de orde in het vorige nummer van Geonieuws . Het is de bedoeling wat uitgebreider in te gaan op het reinigen van mineralen me t mogelijkheid tot vragen en diskussie . We zulten ook trachten een en ander t e demonstreren . De kaleidoskoop van fluoriet wordt een verrassing : wanneer je fluorietvan Seille s (6elgie) zorgvuldig bekijkt . . . sta je ervan te kijke n
Zaterdag 13 maart 199 3 Vergadering van de werkgroep edelsteenkunde in het lokaal Ommeganckstraat 26 t e Antwerpen (achter de Zoo), van 9 .30 tot 12 .00 h . Vandaag houden we een praktikumdag 1 Het loont dus zeker de moeite om op deze vergadering aanwezig te zijn en zelf zoveel mogelij k eigen apparaten mee te brengen . Naast de nodige oefensteentjes kan U ook uw eigen stene n meebrengen .
Titelpagin a Auripigment-kristallen van Cerro de Pasco . Peru . Kristallen tot 15 mm lang . Foto en verzamelin g L . Van Goethem .
geonieuws 18(3), maart 1993
51
Vrijdag 26 tot zondag 28 maart 199 3 Groepsekskursie naar Londen, met o .a . een bezoek aan het British Museum (Natural History ) en het Geological Museu m Voor meer informatie kan U zich wenden tot de heer Guido ROGIEST .
Ekskursie-vooruitzichten 1993 Ook in 1993 biedt MKA een gevarieerd buitenhuis opleidingspakket voor beginnende e n leergierige verzamelaars . Er zijn uitstappen voor de ganse familie en tochten voorbehouden aa n volwassen steenkap(p)ers . Uiteraard zijn alle klubleden steeds welkom . Dit is onze voorlopige planning voor de rest van 1993 : Maart April
:
Mei Juni September Oktober
: :
MKA jubileum-uitstap naar mineralogische musea te Londo n Determinatievergadering voor de gevonden specimens tijdens de MK A uitstappen in 1992 in samenwerking met de jeugdleden . Verzameluitstap naar een ontginning in de provincie Hainaut . Verzameluitstap naar ontginningen in de provincie Hainaut . Verzameluitstap naar ontginningen in de provincie Namur . Verzameluitstap naar ontginiingen in de provincie Luxembourg .
De verzameluitstappen vinden gewoonlijk plaats op de derde zaterdag van de maand tenzi j uitdrukkelijk anders vermeld . De verplaatsingen gebeuren individueel . De uitstappenleiding wenst iedereen een jaar vol boeiende ontdekkingen en ontvangt graag u w verzoeken .
Nog een op het laatste nippertje binnengelopen bericht : Voordracht "HETANDERE LANDSCHAP IN VLAANDEREN " Prof . DAELS (R .U .G .) stelt een unieke diamontage voor over landschappen in Vlaanderen . Jarenlang heeft een amateurpiloot duizenden luchtfoto's genomen zowat overal in Vlaandere n en in alle seizoenen . Hieruit ontstond een boeiende verzameling dia's van geologische e n archeologische sporen in ons landschap : oude rivierjopen, afschuivingen, resten va n overstromingen, vorstscheuren, sporen van Keltische bewoning . cirkelvormige graven, burchten , ploegsporen enzovoort . De voordracht wordt georganiseerd door de Vereniging voor mineralogie en paleontologie va n Sint-Job-in-'t-Goor in het Kultuurcentrum Reinaert te Sint-Job-in- ' t-Goor, op vrijdag 5 maart 199 3 om 20 .30 h . Ook MKA-leden zijn van harte welkom Voor meer informatie kan U terecht bi j Mevrouw Helma FABIG-BOTZEM, Bakkersdreef 14 te 2920 Kalmthout . T L ' 03/666 72 71 . N .v .d .r . :
52
Ik heb zelf een groot aantal van de dia's gezien, en kan U dus uit eigen ervarin g meedelen dat ze onvoorstelbaar interessant zijn . . . je zult je ogen niet geloven !
geonieuws
18(3), maart 1993
mka-nieuw s
Mineralpaische ekskursies in Pole n De universiteit van WROCLAW in Polen organiseert een reeks mineralogische ekskursies in Polen . De verplaatsingen gebeuren met de eigen wagen . De begeleiders zijn professionele geologe n De prijs is van de orde van grootte van 20 000 BEF per persoon voor een ekskursie van 9 dagen . De organisatoren verstrekken aan de deelnemers de nodige uitvoercertifikaten . Voor meer informatie kan U terecht op het sekretariaat .
aeontoiogisehe _erecode voor amateur-geologen en verzamelaars va n mineralen, gesteenten en fossiele n
1--=* KTr
-riyr
Toelichting
Op de vergadering van de Belgische Verenigingen voor Mineralogie, Geologie e n op 23 oktober 1992 een deontologische erecode goedgekeurd e n onderschreven door 13 verenigingen . Na ratificatie door de bevoegde organen van minstens 3 verenigingen wordt deze code definitief van kracht en zal de tekst gepubliceerd worden in he t Belgisch staatsblad . MKA . ratificeerde deze tekst op de bestuursvergadering van 14 novembe r 1992 .
I, Paleontologie werd
Geologie is de wetenschap die het bereikbare deel van de lithosfeer bestudeert in al haa r aspecten en toepassingen . Geo-objecten zijn voorwerpen die een geologische oorsprong hebben, zijnde , gesteenten . mineralen en fossielen . dit kunnen ook voorwerpen zijn welke door ee n natuurlijk proces werden gewijzigd . Professioneel-geoloog is de persoon die de geologie als beroep uitoefent en de vereist e diploma's en/of beroepservaring daartoe bezi t Amateur-geoloog is iemand die de geologie uit liefhebberij beoefent en er dus niet zij n beroep van maakt of er enig financieel voordeel uit haalt . Handelaar is de persoon die meer dan occasioneel en op wettelijke wijze handel drijft i n geo-objecten . Verzamelaar is de persoon die geo-objecten uit verschillende bronnen bij elkaar brengt . 2.
De amateur-geoioog en de verzamelaar van geo-objecten verplicht zich ertoe alle wette n en verordeningen na te leven die van kracht zijn op de plaats en op het ogenblik van zij n activiteiten .
3.
Elke amateur-geoloog en verzamelaar van geo-objecten mag niemand in gevaar brenge n door het veronachtzamen van elementaire veiligheidsregels .
4.
De amateur-geoloog en de verzamelaar van geo-objecten heeft de plicht het natuurlij k milieu te eerbiedigen . Het is zijn plicht de plaats van zijn of haar activiteiten in haa r oorspronkelijke toestand te herstellen . Elke vorm van vandalisme is volstrekt uit den boze .
5.
Maatregelen door de overheid genomen ter bescherming van sites dienen steeds te worde n gerespecteerd .
geonieuws 78(3) . maart 1993
53
6 . De amateur-geoloog en de verzamelaar van geo-objecten zal slechts bemonsteren te n behoeve van de eigen verzameling . De amateur-geoloog en de verzamelaar van geo-objecten zal slechts occasioneel hande l drijven in geo-objecten . Ruilen wordt aangemoedigd als middel om de eigen verzamelin g uit te breiden . 8.
De amateur-geoloog en de verzamelaar van geo-objecten zal uitsluitend het traditionel e handgereedschap van de geoloog gebruiken . Andere technieken en werktuigen moge n niet worden aangewend zonder vergunning .
9.
Amateur-geologen en verzamelaars van geo-objecten dienen zich de noodzakelijk e basiskennis eigen te maken teneinde in staat te zijn het wetenschappelijk belang van d e verzamelde voorwerpen te evalueren .
10. De amateur-geoloog en de verzamelaar van geo-objecten is gehouden elke belangrijk e ontdekking te melden aan bevoegde wetenschappelijke instellingen . 11. Verzamelaars van geo-objecten nemen de verplichting op zich hun verzamelingen op ee n behoorlijke wijze te beheren . Elk specimen zou moeten voorzien zijn van de bijhorend e gegevens . 1 2 . Het is niet toegelaten bedrog te plegen door vervalste, synthetische, herstelde of op ee n andere manier gewijzigde geo-objecten te doen doorgaan voor echt of natuurlijk . Ook he t opzettelijk verstrekken van verkeerde, onvolledige of valse gegevens is een zware fout . 13. Verzamelingen van geo-objecten zouden toegankelijk moeten zijn voor professionel e geologen of andere onderzoekers, op hoffelijk verzoek en na afspraak . 14. Elke amateur-geoloog of verzamelaar van geo-objecten, lid van een Belgische geologische vereniging, wordt geacht deze deontologische code te kennen en te respecteren . Hij is te n allen tijde verantwoordelijk voor zijn handelingen . 15. Overtredingen van deze erecode kunnen worden gemeld aan de voorzitters va n verenigingen waarvan de overtreder deel uitmaakt . De vereniging beraadt zich autonoo m over de strafmaat in overeenstemming met haar statuten . Elke betrokkene kan de zaa k aanhangig maken bij een arbitrage- en tuchtraad voor amateur-geologie, waarvan d e arresten bindend zijn .
• 50 MM pour 1100, - bf r
Demandez notre grande list e (plus de 2000 espèces ) pour 1$ (en billef )
• 50 petites et plus grandes pièces pour 2200, - bfr • Uytenbogaardit (Nevada/USA) MM 110,- bf r
Mathias D. Rheinlcinder
• Paragonit-3T (USSR) MM 70,- bfr
Eckènbornwég 5 m 3400 Gottingen • Allemagn e
54
geonieuws
18(3), maart 1993
Oude nummers Geonieuws: te koo p
**
L
.
MKA-
❑ e volgende lijst geeft u een overzicht van oude nummers van Geonieuws die nog beschikbaa r zijn . Het voornaamste artikel uit elk nummer is aangegeven . Een volledige inventaris va n Geonieuws kan in de bibliotheek geraadpleegd warden, of op diskette aangevraagd (zi e Geonieuws 15(2) 31 1990) bij het sekretariaat . Losse nummers kunnen bij de sekretaris besteld worden mits betaling va n aantal
prijs BEF
-
verzending BEF
.3
prijs NLG
verzendin g NL G
1 2 3
50 100 150
14 25 25
3 5 8
1 3 3
4 5 6
150 200 250
50 50 50
8 11 14
5 5 5
7 8 9
250 300 350
60 60 60
14 17 20
10 10 10
10
350
60
20
10
í
Merk op dat u per 3 nummers 1 nummer gratis ontvangt ! Slechts enkele jaargangen zijn nog volledig voorradig : 1981 . 1985, 1986, 1988 en 1990 50 0 BEF + 60 BEF verzendingskosten of 27 NLG + 10 NLG verzending . Voor alle bestellingen stuur een briefkaart met uw wensen naar het M .K .A sekretariaat (P . Va n den Bemdenlaan 107 . B-2650 Edegem) en schrijf het bedrag over voor België op rekening 8801909401-03 of voor Nederland op postgirorekening 51 91 10 . telkens t .n .v M .K .A ., Marialei 43 , 8-2900 Schoten . Als u de nummers afhaalt op de vergadering hoeft u uiteraard geen portkuste n te betalen !
1980
198 2
5(3) 5(4) 5(5) 5(81 5(8) 5(9) 5(10)
Lavrion [GR ) diar in t op zicht identifikati e beginnende verzamelaa r massief van Brabant (B ) wonderbare krista l nieuwe minerale n
7(1) 7(2) 7(3) 7(5) 7(7) 7(8) 7(9) 7(10)
gips Betekom (8 ) verzamelen in vorige eeuwe n Deccan Traps . West-Indie goud in Belgi e cinnaber . Almaden (Spanje ) aragonie t Leo Michiels 8 0 calcie t
6(11 6(2) 6(3) 6(4) 6(5) 6(6) 6(8) 6(9)
198 1 identificatie carbonate n vivianiet van Fietie [B ) Tsumeb [NAM ) giftige mmeraien Mendhp Hills (GB ) hoeken berekenen - kope r etikettere n glyptie k mineralensystematiek
8(1) 8(4) 8(5) 8(7) 8(8) 8(9) 8(10)
Pyreneee n aardpyramiden in Wallis (CH ) MICA : 20 jaa r radioaktivitei t Fleurus (B ) IJslan d Zeoliete n
6(10)
geonieuws 18{3}, maart 1993
198 3
55
1984 9(1) 9(3) 9(4) 9(5) 9(6) 9(7) 9(8)
Belgische vindplaatsen Realgar Bihain [B) Resteigne (B) Caldbeck Fells (GB ) Jemelle (B) Couillet . Landelies (B)
10(1) 10(3) 10(4) 10(5) 10{6) 10(7) 10(8) 10(9) 10(10)
1985 kristallen-computer nucleaire energie Noorwegen polymorfi e Levant Mine . Cornwall (GB ) spinel edelsteenkunde magnetiet Ahrntal (1)
11(1) 11(2) 11(3) 11(4) 11(5) 11 (7) 11(8) 11(9) 11(10)
calciettweelingen stenen zagen Fleurus [B) azune t fluorescerende mineralen fluorescentie-aktivators polariskoop scanning elektronenmikroskopie Pyreneeën
12(1) 12(3) 12(4) 12(5) 12(6) 12(7) 12(9) 12(10)
1987 wulfeniet Oberpinzgau (A) hannebachiet literatuur gemmoiogie connellie t zilve r filatelie titaniet
1986
13(1)
13(2) 13(3) 13(4)
1 3(5) 13(6)
1988 Gourdinne (B ) Stenen zoeken in Londen (GB) vanadiniet - thaumasiet cassiteriet MKA 25 Frans-republikeinse tijd
13(7 ) 13(8 ) 13(9 ) 13(10 )
Nil-Saint-Vincent [B ) Foroyar zeoliete n klebeisbergiet ferristrunziet (Blaton . B )
14(4 ) 14(5 ) 14(6 ) t4(7 ) 14(8 ) 14(9 ) 14(10 )
198 9 Blaton [B ) aktinoliet - Pfitschtal (Ij asbest . . . een mineraa l Madeir a mineralenfotografi e diaman t vochtenie t
15(11 15(2 ) 15(3 ) 15(4 ) 15(5 ) 15(6 ) 15(8 ) 15(9 ) 15(1(1 )
1990 stibniet - Munche n fotografi e hemimorfiet - leucie t veldspaa t Mashamba-West (Zaire ) musea Oostenrij k Nil-Saint-Vincent (B ) vivianie t opaal - Parijse muse a
16(1 ) 16(2 ) 16(3 ) 16(4) 16(5 1 16(6) 16(7 ) 16{8) 16[9) 16(10 )
199 1 aragoniet - chabazie t musea in Belgi ë streekkieu r geopatrimaniu m Kaapverdische eilande n granaten - ilmenie t Zillertal (A ) luminescenti e Sainte-Marie-aux-Mines (F 1 musea in Zwitserlan d
17)1 ) 17(2 ) 11(3) 17(4 ) 17(5 ) 17{6 ) 17[( ) 17[8 ) 11(9 ) 17 (. 10)
199 2 Zw . Woud - hydrozinkie t Lengenbach (CH ) goethiet - peridoot Zwarte Woud (Q) - Rance 18 ) Stolberg (Q) hydrotnermaie afzettingen - Ziilertai [A ) pectoliet - topaas ferristrunziet van Anhee (B ) grotten van Belgi ë meteoriet - arthoklaas
Vraag ain-- aanbo d Te koop : komputerprinter in goede staat, wegens aanschaf nieuw model . Laaggeprijsde BROTHER M-1509 dot matrix aanslag printer niet goede kwaliteit en veelzijdig e prestatiemogelijkheden (Epson FX-100/IBM compatibel) . Regelbreedte 136 karakters op 420 m m papier . Ketting-papier-geleider, losse veilen geleider, stofhoes . parallel printerkabel , nederlandstalige handleiding + 10 kg kettingpapier zijn inbegrepen Prijs is overeen te komen . Meer informatie en afhalen bij Johan Maertens (adres . zie binnenkaft Geonleuws) .
56
neonieuws 18(3), maart 199 3
beurzen en tentoonstellinge n
12-14 13-14 13-14 13-14 13-14 13-14 14
03 03 03 03 03 03 03 03
H DK A D F F D A
14 14 20 . 21 20-21 20-21
03 03 U3 03 03
D A F D SF
14
MISKOLC . Universiteit . Beurs {M .1 : tentoonst . over alpiene mineralen en edelstenen . ESBJERG . Kvaglundhallen . 10-17 h . Beurs (M) . MODLING . Brauhof, Bahnhofsplatz la . 13-18/9-17 h . Beurs {M, MM) . OSNABRI CK . Stadthalle . 11-18 h . Beurs (M-F-E-J) . GRIGNY (69) . Centre Edouard Brenot . rue Waldeck-Rousseau . Beurs (M-F) . WITTELSHEIM (68) . Zaal `Grasegert' . Beurs (M-F) . KEMPEN . Kolpinghaus . 9-17 h . Beurs (M-F) . ST . JOHANN IM PONGAU . Festsaal . 8-16 h Beurs (M) tentoonst . 'Oostenrijks e mineralen ' WOLFRATSHAUSEN . Loisachhalle . 11-18 h . Beurs (M-F) . ST . POLTEN . OGB-Haus (bij station) . 9-17 h . Beurs (M1 . PARIS (75) . Hotel Paris-Hilton . 18 av . de Suffren (15e) . Beurs (M-F-J-E) . KOLK . Gurzenich, Martinstrasse . 11-18 h . Beurs (M-F-J-E) . LAHTI . 10-18 h. Ravikeskus Jokimaa. 10-18 h . Beurs (M-F) .
GENT (België) / Nautilus-beurs Rijksnormaalschool, Ledeganckstraat 8 21 maart 1993, van 10 tot 18 h Beurs voor mineralen en fossielen (géén juwelen ) INFO = J . Gryson, Sint-Lukasstraat 16, B-8310 Brugg e
21 21 21 21 21 21 21 24-25 26-28
03 U3 03 03 03 03 03 03 03
D D ❑ D ❑ D A ❑ A
27 27-28 27-28 27-28 27-28
03 03 03 03 03
D F F ❑ NL
27-28 27 . 28 28 03-04 03 . 04
03 03 03 04 04
PL ❑ ❑ ❑ ❑
03-04 02 . 04 03 . 04 03-04 03-04
04 04 04 04 04
F F F F D
BRAUNSCHWEIG . Zentrum Burgerpark. 10-17 h . Beurs (M-F-E) . DUISBURG . Mercatorhalle . 10-17 h . Beurs (M-F) . FULDA/PETERSBERG . Propsteihaus . 10-18 h . Beurs (M-F) tentoonst . goudsmederi j KAMP-LINTFORT . Begegnungsstatte 'Alte Scheune Kamp 10-17 h . Beurs (M) . KORBACH . Stadthalle . 10-17 h . Beurs (M-F) . STRAUBING . Messehallen EiF . 11-18 h . Beurs (M-F) . YBBS/DONAU . Volksheien Ybbs . 9-17 h . Beurs (M-E) . HAGEN . Stadthalle . 11-18 h . Beurs (M-F-J-E) . WIEN . Rudolfsheim . Haus der Begegnung . Schwendergasse 41 Vr 18-20 (enke l groothandel) . za/zo 10-16 h . Beurs . KEMPTEN . Soldatenheim Hochland . 9-17 h . Beurs (M) . RENNES (35) . Zaal 'Rennes-Congres'', 27 blv . Salférino (bij station) . Beurs (M-F) . SAINT-RIQUIER (80) . Abbaye de Saint-Riquier . Beurs (M-F) . BERLIN . Messe Berlin, Halle 11 .2 (bij radiotoren) . Beurs (M-F-E) . DEN HAAG . Nederlands Congresgebouw . Beurs (M-F) tentoonst . 'Mineralen va n Freiber g SOSNOVIEG . Silesian University . Beurs (M-F) . WIESBADEN . Rhein-Main-Halle. Beurs (M-F-J-E) . 11-18 h . BUSECK . Rahberghalle . Buseek-Opperod . 9-17 h . Beurs (M-F) . AUGSBURG . Reischieschen Wirtschaftsschule (bij Messe) . 13 . 19/10-18 h . BAD EMS . Kurhaus . Rbmerstrasse . 10-17 h . Beurs (M-F) tentoonst . Silber au s Kongsberg en 'Pyromorphi t COURPIERE (63) . Salie municipale . place de la Victoire . Beurs (M-F) . BOGNY-SUR-MEUSE (08) . Zaal 'COSEC . Beurs (M-F) . LIMOGES (87) . Zaal Blanqui . stadhuis . Beurs (M-F-E ) ROSENAU (68) . Centre Cultures . Beurs (M-F) . BREMEN . Niederdeutsches Theater . 9 .30-18 h . Beurs (M-F) .
geonieuws 18(3) . maart 1993
57
03-04 03-04 04 04 04 12 16-18 17
04 04 04 04 04 04 04 04
CH DK A ❑ ❑ NL ❑ ❑
17-18 17-18 17-18 18 18 18 18 18
04 04 04 ❑4 04 04 04 04
D A PL ❑ NL NL ❑ NL
NEUCHATEL . Salie du Curling . Quai Robert-Comtesse 4 . 10-18/9-17 h . Beurs (M-FJ . TOMMERUP . Tommerup-hallen . Funen-eiland . 1U-18/10-17 h . Beurs (M] . AMSTETTEN . Gasthaus Schilhuber . Ybbsstrasse 15 . 9-16 h . Beurs (M) . ROSENHEIM . Stadthalle . 11-18 h . Beurs (M-F) . TUBINGEN-LUSTNAU . Turn- und Festhalie . 10-17 h . Beurs M-Fy . GRONINGEN . Groningenhal . Sontweg 7 . 10-17 h . Beurs (M-F) . STUTTGART/KILLESBERG . ISA!Kiliesberg/Halle 5 . 10-18 h . Beurs (M-F) . AUE/SACHSEN . Kreiskulturhaus . 9-16 h . Beurs (M-F) : tentoonst . ' Erzgebirgisch e Mineralien' . AACHEN . Eurogress, Monheimsallee . 11-18 h . Beurs (M-F-J-E ) WEEN . Albert-Sever-Saai, Schumeierplatz 17 . 9-16 h . Beurs (M-F) W ROCLAW . Universiteit . p l . Uniwersytecki 1 . Beurs (M) . COBURG . Kongresshaus Rosengarten- 10-18 h . Beurs (M-F) , EINDHOVEN . 'De Lievendaal' . 10-17 h . Beurs (M) . CELEEN . t Plenkhoes . Bachstraat 2 . 10-17 h . Ruil-beurs voor micromounts . MUNSTER . Halle Monsterland . 10-17 h . Beur s ZUTPHEN . Hanzehot, Coehoornsingel . 10-17 h . Beurs (M-F-J) .
8 en 9 mei 199 3
MINERANT 93 in de Handelsbeurs, Twaaifmaandenstraat (bij de Meir) te Antwerpe n Toegang gratis, van 10 tot 18 h Voor strooibiljetten en affiches kan U terecht bij het Bestuu r van de MK A Maakt U ook publiciteit voor UW beurs ?
Hoewel deze beurzenkalender met de grootste zorg werd opgesteld neemt het Bestuur van d e MKA noch de redaktie van Geonieuws enige verantwoordelijkheid in verband met de juistheid va n de gegevens Wij raden U aan om, vooraleer een verre reis te ondernemen om een beurs t e bezoeken, kontakt op te nemen met de organisatoren voor bevestiging van de gegevens . D e kodrdinaten van de organisatoren kan U in de meeste gevallen bekomen via het sekretariaat va n de MKA .
58
peonreuws 78(3),
maart
1993
geo-nieuws kor t
excursies met de mka
j . Maertens
De Mineralogische Kring Antwerpen verzorgt maandelijks een uitstap voor zijn leden naar ee n Belgische mineralen vindplaats Deze vindplaatsen warden door de excursieleiding geselecteer d uit de honderden Belgische vindplaatsen . Dit gebeurt volgens criteria zoal s - vlotte toegankelijkheid . - bereikbaarheid e n - voldoende mogelijkheden tot vondste n voor een groep verzamelaars . Dat dit geen eentonige (noch een eenvoudige), vervelende bezigheid is, bewijzen de soms zee r mooie vondsten van de deelnemers aan de excursies . Jammer genoeg verdwijnen de meest e specimens voor lange tijd in vochtige kelders . naar muffe zolders, in enge dozen ver buiten het oog van de geïnteresseerde mineralen vrienden . De excursieleiding nodigt de deelnemers uit om enkele van hun specimens mee te brengen e n tentoon te stellen tijdens een maandvergadering na een excursie . Dit biedt de aanwezig e liefhebbers de mogelijkheid om de huidige vondstmogelijkheden te volgen . De excursieleiding doet ook haar best om u de stand van zaken van bepaalde vindplaatsen me e te delen op basis van prospecties die zij uitvoert en volgens informatie van andere verzamelaars . Wij danken dan ook de mensen die ons helpen met nuttige raadgevingen, die ook ten dienst e komen van alle MKA-leden
Mineralen verzamelen doe je nooit alleen . ..
geonieuws
(3) maart 1993
59
bleiberq (plombières) : wat brengt de nacht?
j . maerten s
Verslag van een uitstap tijdens de late uren (april 1991 )
4»
Onder leiding van Richard Loyens - werkgroepleider ultra-violet fluorescentie - bezocht de MK A begin april 1991 de storthopen te Bleyberg (Plombières) . Deze storthopen bestaan gedeeltelijk uit ganggesteente met ertsaders afkomstig uit de omgevin g (kalksteen) Plombières-Moresnet en het buitenland (kwartsiet) en uit gebroken smeltafval van d e voormalige lood- en zinkverwerkende Société des Mines et Fonderie de Zinc de la Vieill e Montagne . Een bijzondere manier om mineralen te ontdekken is gebruik te maken van hun eigenschappen . Dit deden wij dan ook te Bleiberg, het fluorescentieparadijs van België . Na een verzamelrondgan g bij daglicht werd ongeduldig op de zonsondergang gewacht om een bijzondere zoekactie t e starten . Toen het uiteindelijk donker genoeg was - het was een zeldzame heldere dag in april, ne t na overschakeling op het zomeruur - kon Richard de ongeduldig trappelende horde zijn boeiend e begeestering voor fluorescerende mineralen in situ tonen. Uitgerust met draagbare korte-golf ultra-violetlampen in de vorm van buizen en kannonen, tro k de groep voorzichtig over de vindplaats . Diep voorover gebogen werd t raag, speurend naa r fluorescerende mineralen van put naar put (overdag gegraven) gestrompeld . In de storthoop van ertsafval vonden we rood fluorescerende brokken calciet soms bedekt met witte hydrozinkiet . Bij het smeltafval werden volgende slakkenmineralen herkend op basis van hun fluorescentiekleu r gips, hydrozinkiet en willemiet . Vorige bezoeken leverden tevens fluorescerende aragoniet (geel ) en smithsoniet (wit) op . Na een uur geconcentreerd zoeken keerden de deelnemers zwaarbelade n met hun nachtschatten naar huis terug . Gevonden minerale n Tijdens de excursie werden, volgens optische determinatie . volgende mineralen gevonde n fluorescentie " -
GALENIET . SFALERIET . GIPS . CALCIET, KWARTS, LINARIET, MALACHIET . JAROSIET . HYDROZINKIET, WILLEMIET,
PbS , ZnS , CaSO 4 .2H,O, CaCO 3 , Si0 2 , PbCu(SO,)(OH) 2 , Cu 2(C0 3 )(OH) 2 , KFe 3 (SO 4 )(OH) 6 , Zn 5 (C0 3 ) 2 (OH) 6 , Zn 2 SiO 4 .
primair , primair, primair, primair,
sekundair
in ganggesteent e in ganggesteent e slakkenmineraal, ook rookkwart s slakkenmineraa l slakkenmineraa l slakkenmineraa l + slakkenmineraal, slakkenmineraal,
geel-wi t roo d
blauw-wi t groen
* fluorescentie : kleur bij belichting met korte-golf ultra-violet lich t De beschreven vindplaats is een moeilijke vindplaats omdat het meestal mini- en micro-minerale n betreft . Zij leveren zowel ter plaatse als achteraf thuis in de werkkamer wel eens determinatieproblemen op . Veel hulp vindt U bij het doornemen van de vermelde literatuur en contacten met vriende n verzamelaars van de MKA . Bent u geboeid door fluorescentie, spreek dan eens met de heer Loyens (adres : zie binnenkaf t Geonieuws) .
60
geonieuws 18(3), maart 199 3
Literatuu r Jansen K ., Bleiberg-Plombières, Geonieuws 13(3), Antwerpen [B], 1988, 57-59 Loyens R ., Fluorescentie, situatieschets, Geonieuws 13(3), Antwerpen [B) . 1988, 49-5 0 Rondelez P ., Plombières, Nautilus-Info 12(8) . Gent [B], 1988, 181-20 0 5imal M . . La Calamine de la Valleé de la Gáhl, Buil . de I'A .G .A .B . 21(5), Liège [B], 1988 . 610 Van Tassei R ., Mineraux artificiels ou de néoformation à Plombières et Sclaigneau , Belg/que, Buil . belg . Ver . voor Geologie 88(4), Brussel [B], 1979 . 273-27 9 Vercammen A .C. . Van Goethem L ., Bleiberg, Plombières : Belgische vindplaats, Geonieuw s a(9), Antwerpen [B], 1984, 18 8 Vercammen A .C . . Willerniet als sekundair mineraal te Bleiberg . Geonieuws 12(7) , Antwerpen [B], 1987 . 130-13 2 X, Bleiberg : elyiet, Geonieuws 12(7), Antwerpen [B], 1987 . 12 8
200 m ' permanente expositie !
*oE STAA' *,**p,AT 47 B(gN
***5 * p50.4r /r * s
5.2
A,
cp
-g
m
mineralen - juwelen - vlinder s kit - loepes - geigerteller s JOUSI-doosjes - steuntje s fluorescentie - hamer s Euromex rnikroskope n boeken enz .
c>
-a
10-12 h en 14-19 h zondag 15-18 h dinsdag geslote n 's zomers dagelijk s 10-12 h en 15-20 h
U vindt ons oo k op mineralenbeurze n Mits voorlegging va n Uw MKA-lidkaart krijg t U (in de winkel) 10 % kor ting op juwelen en minerale n
geonieuws 18(3) . maart 1993
61
Internationalcallcite collectors association een evaluatie
I . van goethe m
Begin 1990 viel een brief in onze bus van een zekere Mort Metersky uit de USA . Hij had d e bedoeling een internationale vereniging op te richten van en voor calcietfreeks, het ICCA . Om te kijken wat het zou worden, hapten we toe . We zijn nu drie jaar verder en een klein e evaluatie dringt zich op . Dit moet andere eventuele geinteresseerden toelaten al dan niet lid t e worden
1. Leden . De vereniging telt op dit ogenblik een 40-tal leden, meestal uit de verenigde staten . Een 8-ta l komt uit Europa, waaronder twee belgen . Het lidgeld bedraagt 9 USD voor niet USA leden . Een summier kontakt tussen de leden is aanwezig . Dit herleidt zich voornamelijk tot ruilen . He t belangrijkste kontakt vindt plaats via het tijdschrift .
2. Tijdschrift . Het tijdschrift heet The Spar Box . Het verschijnt maximaal 4 maal per jaar . Bedoeling is dat het voornamelijk artikels rond en over calciet bevat . Vermoedelijk door gebrek aan kopie, wordt echter ook de briefwisseling met de auteu r gepubliceerd . Dit oogt vreemd voor een Europeaan . maar is kourant in de USA . waar men nie t zo gereserveerd is qua kontakten . De inhoud is trouwens zeer amerikaans getint . De meeste artikels beschrijven bezoeken aan vindplaatsen . Fotos zijn beperkt en bestaan ui t slechte fotokopies . Meestal wordt met tekeningen gewerkt . De nummers zijn een 10-tal pg . dik . Geinteresserden kunnen ze steeds ter inzage vragen bij mij .
3. Info . Geintereseerden die lid willen worden, nemen kontakt op met : Mort L . Metersk y 725 Cheryl Driv e Warminster PA 1897 4 US A Een inschrijvingsformulier is hierbij afgedrukt .
4. Besluit . Het ICCA is op dit ogenblik nog steeds een kleine vereniging van calcietamateurs . Voor mense n die op zoek zijn naar ruilpartners kan ze echter wel nuttig zijn . Bovendien laat het tijdschrift toe ook iets meer te weten te komen over het reilen en zeilen van calciet in de USA.
62
geonieuws 18(3) . maart 1993
mineraal van de maand : thomsoniet
h - dende r r;
e i ,!
Thomsoniet behoort tot de zeolieten, een groep waterhoudende aluminiumsilicaten waarvoor d e (Al + Si)-concentratie t .o .v . de zuurstofconcentratie zich verhoudt ais 1 tot 2 . De ope n kristaistruktuur van de zeolieten herbergt het kristalwater, dat bij opwarming gemakkelijk ka n ontsnappen . De chemische formule van thomsoniet i s NaCa, [ AL G Si,O„] .6H, 0 Thomsoniet is orthorhomisch en vormt prismatische kristallen . Het komt voor in radiaalstralig e fijne naaldvormige kristallen . Vaak zijn de kristallen vergroeid tot kogel- of knolvormig e aggregaten . Het heeft een middelmatige hardheid (5-5,5) en een lage dichtheid typisch voor de zeoliete n 2 .3-2,4 . Het is doorzichtig tot troebel met een witte, grijze. gele of roze kleur . Typische begeleiders van thomsoniet zijn andere zeolieten en calciet . Thomsoniet komt voor in phonolitische gesteenten en basalten van vulkanische uitstotingen . Het mineraal ontleent zijn naam aan de Schotse scheikundige Th . Thomson die het voor het eers t analyseerde . Enkele vindplaatsen : Waltsch, Bohemen, Tjechi ë Pflasterkaute, Eisenach, D Rol3berg, Darmstadt, D Arensberg . Ziisdorf, Eifei, ❑ Pufier Lach . Mandelstein, Seiser Alpe, Zuid-Tirol, 1 Teis . Villndf3ta' Zuid-Tirol, 1 Monte Summa, Vesuvius, 1 Kilpatrick Hiils, Schotlan d FarQer Eilande n IJslan d Kern County, Californi ë Deccan Traps . Indi ë
phonolPtisch gesteente fijnkorreli g uitvloeiingsgesteente dat vooral bestaa t uit nephelien
Het mineraal van de maand is afkomstig van Burnt Cabin Creek, Spray, Oregon, USA . Naas t thomsoniet (bolvormig) komen ook de zeolieten chabasiet (blokvormige kristallen) en mesolie t (naaldvormige kristallen) op de specimens voor .
W . Van Tichelen . 'Zeolieten' Geonieuws 8(10) 187-232 (1983) .
geonieuws 78(3) . maart 1993
63
rauris - 10 jaar later
h . en p . bende r Reeds eerder kon u in Geonieuws kennismaken met onze mineralogische omzwervingen in he t Raurisertal [1 J . Na 10 jaar besloten we nogmaals voor een (vroege) herfstvakantie naar Rauri s 4» te trekken . Het dal bleek, tot onze grote voldoening . nog volledig herkenbaar te zijn . Dit betekent evenwe l niet dat de tijd er volledig heeft stilgestaan . Voor de mineralenverzamelaar is de belangrijkste wijziging t .o.v. 1982/83, toen we hier voor de eerste maal kwamen, de oprichting van het 'Nationalpark Hohe Tauern' . Dit houdt in dat het mineralenverzameien enigszins aan banden i s gelegd : - het park onderscheidt een 'Kernzone' en een 'Aussenzone' , - oprapen van mineralen is overal toegelaten , - het gebruik van hamer en breekijzer is enkel toegelaten in de 'Aussenzone' op minstens 50 m van de wandelwegen en mits respekt van de almen en private eigendommen , - alle andere werktuigen zijn overal verboden. De voornaamste vindplaatsen liggen in de kernzone . Sommigen schijnen deze beperkinge n daarom als een ramp voor de mineralenverzamelaars te beschouwen . Toch heeft deze reglementering zijn voordelen : er is eindelijk (enige) hoop dat er een einde zal komen aan he t nutteloos 'vergruizelen' van alle kwartsblokken o .a. rondom de 'Neubau' door pseudo( ?)-verzame laars, u hoeft helemaal geen zwaar gereedschap mee te sleuren, en oprapen mag overal en dat hebben we dan ook gedaa n Een tweede verandering die in de herfst 1992 werd ingezet, is de verbreding en wellich t verharding van de heerlijke hobbelweg van het Bodenhaus naar Kolm-Saigurn . Nadeel hiervan is dat de weg allicht een 'Mautstrasse' wordt en dat de doorgang zal beperkt worden in funkti e van de beschikbare parkeerruimte in Kolm-Saigurn (voor vroege opstaanders dus geen probleem). In het oude goudmijnbouwgebied van de 'Goldberg' is nu een wandelpad met informatiepanele n aangelegd langs de voornaamste restanten van de vroegere mijnbouwaktiviteiten : Radhaus, Lenkhaus, Knappenhaus, de oude mijngang naast het 'Naturfreundehaus - Neubau', en langs de halden en transportbaan . De rondweg kan gekombineerd worden met het 'Gletscherschaupfad' . Een uitstekende vindplaatsensituering vindt u in de gids 'Mineralfundstellen im Land Salzburg ' [2], die u ook informeert of de vindplaatsen in de Kern- of Aussenzone liggen . Aanvullend bij de beschrijvingen in [1 ] voeren we u ditmaal nogmaals naar de twee belangrijk e vindgebieden . Erfurterweg/Grieswiesschafkar en Krumltal . Het feit dat beide buiten de grote toeristenstromen liggen, verhoogt uw kansen op sukses in ruime mate . Erf urterweg/Grieswiesschafkar : Goed om te weten is het feit dat de brug onderaan d e Lacheggklamm, die er vroeger meestal wel was, er nu meestal niet is, zodat wij u sterk aanrade n uw tocht niet aan het Naturfreundehaus . maar wel aan de wateropvanginstallatie (1 km mee r noordelijk) te starten . In de wanden van de Lacheggklamm moet anataas te vinden zijn . Een blik op de kolkend e gletscherbeek doet ons echter besluiten veiliger oorden op te zoeken . De eerste interessant e
64
geonieuws
18(3), maart
1993
vondsten worden rriogeiijk vanaf 2300 ni hoogte in de steernviakten onder de Grieswieskees . Me n treft in deze omgeving nog veel oude resten van geopende kwartskluften aan . Onze aandach t gaat vooral naar de stukken reet veidspaatkristallen (meestal periklien) omdat hierop ook anataa s te vinden is . Op korte tijd verzamelen we een aantal stukken met blauwe doorzichtige o f roodbruine anatasen tot circa 4 mm grootte . De kristallen zijn bipyramidaal, afgeplat tot tafelig . Ook enkele hevig blinkende pseudornorfosen van iimoniet na pyriet op perikiienkristallen trekke n onze aandacht en verhuizen naar onze verzamelin g Kram/tal - Van de omgeving van de Krumikees kwamen onze beste Oostenrijkse bergkristallen . zodat we deze vindplaats zeker terug wilden bezoeken . Een meevaller is alleszins dat het spoo r voorbij de jachthut, waar de 'normale' wandelweg stopt, kennelijk beter te vinden is dan vroeger . De gletscher is sterk afgesmolten na deze voor het ijs veel te warme zomer . De oostelijke zijd e van de gletscher is het meest mineralenrijke gebied Alle stukken kwarts die men hier aantreft , vertonen centimetergrote kristalvlakken, en wijzen erop dat goede vondsten mogelijk moeten zijn . Aanvankelijk treffen we echter geen 'spitsen' aan, wei mooie stukken calciet . skaienoëdervorrnig e kristallen tot 3 cm, en platte kristallen tot 1 cm . Op een van deze stukken, zitten ook kleine tafelvormige rode anataaskristalien, fijne rutieinaaiden, pyriet en lichtpurpere axiniet . Nog wat verde r zoekend, valt ons oog plots op een groot stuk kwarts dat over het ijs en de sneeuw van de gletscher naar beneden geschoven is . Het is nog slechts enkele meters van het einde van d e gletscher verwijderd en zou enkele dagen later onherroepelijk op de rotsen te pletter gestort zijn . Groot is onze verbazing én vreugde als blijkt dat het stuk kwarts één enkele lichtrokige bergkrista l is . En vermits oprapen mag, moet hij dus mee '. Het kristal blijkt gelukkig nog optilbaar te zij n en zelfs juist in de rugzak te passen . Over de verzuchtingen tijdens de afdaling van 2500 naa r 1200 m wijden we hier maar niet uit . .. als u weet dat het kristal thuis gewogen 33 kg blijkt t e wege n Wordt vervolgd in 2002 . .. 1. H . & P . Bender . 1985. 'Rauros Geonieuws 1Q(2) 27-37 . 2. R . Hochieitner . 1989 . Mineralfundstelien im Land Salzburg' . C . Weise Verlag . 3. A . Strasser . 1989, die Minerale Salzburgs .
Fig . 1
rookkwarts . 33 k g 18 september 1992, Krurnikee s Rauris, Salzburg, Oostenrij k (verzameling H . en P . Bende r foto P Bender )
"IRruyne,hie",
geonieuws
18(3), maart 1993
65
nieuwe mineraainamen
h . dille n * ASTROCYANIET-(Ce), Cu2 REE 2 (U0 2 )(CO 3 )5 (OH) 2 .1 .5H 2 O H
'a1)
Rozetjes van plaatvormige kristalletjes in diverse blauwtinten . Oxidatieprodukt van uraniniet in d e Kamoio-Dost Cu-Co-afzetting, Shaba, Zaire . Paragenese : uranofaan, kamotoiet-(Y), francoisiet (Nd), shabaiet-(Nd), schuilingiet, masuyiet . Beschreven door M . Deliens en P . Piret (B) ; type materiaal in het K .B .I .N . te Brussel . * BURPALIET, Na,CaZrSi,O 7 F , Een lid van de cuspidien-wdhleriet-Iaveniet familie Komt voor in een zandsteen, 120 km ten N van het Baikalmeer in Rusland . * BYELORUSSIET-(Ce), NaMnBa 2Ti 2 Si,O 66 5,OH) .H 2 O Tabulaire XX tot 25 X 20 X 4 mm . Splijtvlakken zijn opgevuld met een fijn mengsel van brookiet . bastnaesiet en montmorilloniet . Vindplaats : Zhitkovitschski j, Hamel distrikt . Byelorussia, Ruslan d * CHILUIET, Bi,Te,Mo 2 O 2 1 Insluitsels in ioseiet-insluitsels die op hun beurt voorkomen in bismuthiniet, ook als fijne adertje s en korrels in bismuthiniet, en ais overkorsting op koechliniet . Geel, korrels tot 10-20 pm . Chilu . Fujian provincie, Chin a * CLINOBEHOIET, Be(OH) 2 Dit is typisch een verbinding die in de klassieke mikrosonde zo goed ais onopgemerkt zo u blijven, omdat er, buiten zuurstof, geen elementen zwaarder dan Be in voorkomen . Het gaat o m witte, plaatvormige mikrokristallen tot zowat 1 mm groot . Clinobehoiet komt voor in hydrotermaal verweerde zones van een gedesilicifleerde pegmatiet in het gebied van Murzinkha, Oeral gebergte . Rusland . samen met o .a . baveniet, bityiet, philiipsiet . analciem en albiet Opgelet : dit mineraa l is uiterst gifti g * KAZAKHSTANIET, Fe 3i 5 V4 . 3 Vs+ 72 O 39 .8 , 55H 2 O Korrels van ongeveer 10 pm groot, die zwarte aggregaten vormen tot 1 .5 cm met bokiet Het mineraal komt voor in een verweerde laag vanadiumhoudende leisteen in NW-Karatau, ZuidKazakhstan . * LITHIOWODGINIET, een kompleks oxide van Li, Mn, Ta en N b Dit mineraal blijkt de kern te vormen van roodbruine wodginiet-XX van verschillende cm lang . d e kontaktzone tussen lithiowodginiet en wodginiet bevat meestal ixioliet en irtyshiet . Dez e interessante associatie komt voor in een granitische pegmatiet in Oost-Kazakhstan . Voor meer details over de hier vermelde nieuwe mineralen verwijzen we naar de literatuur (o .a . Am . Mineral . 76(3-4), 665-671 (1991) .
66
geonieuws 18(3), maart 1993
uit onze tijdschrifte n
DER STETRISCHE MINERALOG 3(5), 07 .9 2 4-5 Fluorit vom Lumkofel (Lienzer Dolamiten . Kárnten . A) 6-10 Der Grilikogel bei Mantrach und Seine Mineralie n 11-12 Uber Wulfenit von der Stangaipe bei Turrac h 13-14 Zepterquarz vom Basaltsteinbruch Weiten-dor f 15 Zinnober-Neufund aus dem Grazer Berglan d 16 Zwei interessante Lazulithfunde sudlich von Gra z 19-20 Rauchquar z 21-23 Das Mineralbestimmungsservice . ein e Fleissaufgabe des Joanneums ? 24-26 Einfache chemische Methoden zu r Mineralbestimmung weitere Element-nachweise * UK J . OF MINES & MINERALS 11 . 06 .9 2 4-6 Greenockite tram Bishopton (GB ) 8-10 Pyrite from Gaat Ouarry (Schotland . GB ) 24 Paulingite from N .-Ireland ; Ramsbeckite the firs t three British occurrences . 26-29 The Mineral Collection of John Ruskin in th e Ruskin Gallery . Sheffiel d 30-41 Wulfenite in the British Isle s 42-47 Microminerals from Ireland (Part 2 : the NorthWest (Conacht and Donegal )
287-295 Der Saterberg (N-Saarland) und di e Rhyolithtuffe der Prims-Muld e 297-299 Babingtonit . ein Neufund aus den hydrothermalen Alterationszonen der Saar Nahe Vulkanite 301-303 Perroudit von der Grube Friedrichs-sege n bei Bad Em s 303-304 Kurz erklárt : 'SCHLAGEL und EISE N des Bergmanns Wappe n 305-307 Geologische Postkarte n 309-318 Die Grube Hilfe Gottes bei Grosskahl i m Spessar t LAPIS 17(9) . 09 .9 2 7-11 Bernstei n 13-23 Riesenbernsteine in Sarawak . Nord-Borne o au s 24-28 Neufunde von Zerrkluftmineralien Osttiro l 29-30 Fundstellen des eitenen Cer-Karbonat s Synchisit in den Alpen 31-36 Die Mineralien der Grube 'Schone Aussicht " in Dernbach bei Montabaur ; Westerwal d 38 Rauchquarz- und Citrinkristalle van Rbthenbac h im Westerzgebirg e M I NERAL . TIJDSCHR . (ACAM) . 23(6) . 06 .9 2
+ index over de nummers 1-1 0 EXTRALAPIS n r . 2 . 06 .9 2
102 Kaptocht naar Rancenne (omgeving Givet) 104 Scheeliet (Grube Clara . Wolfach, D) 105-112 Gekleurde mineralen en edelstene n
Temanummer (97 pp .) : 'GOL D MI NERALCOLOR, 09 .0 2 * GEONIC INFO 1(31 . 08 .92 Schiereiland Kola . Ruslan d 15-46 Bretagne (o .a . stauroliet )
8-11
33-48 België : Zilver . anataas . sideriet . bariet . goud . Index 1988 . 1992 . AGAB MINIBUL 25(71 . 09 .92
LE CAILLOUTEUX . nr . 61 . 09 .9 2 1-6 La stratigraphi e
1-4 Minéralogie au pays des Rièzes et des Sart s (B ) 5-9 La fièvre d -o r
MINERAUX ET FOSSILES 18(199) . 09 .9 2 GEOLOGY TODAY 8(4) . 08 .9 2 6-10 Le ' Carrego Frio' (Brazilie ) 43-44 Stibin e NAUTILUS INFO 17(1) . 09 .9 2 7-22 Oiiveniet van de Clara-mijn . Zwarte Wau d * OER AUFSCHLUSS 43(5) . 10 .9 2 257-266 Abraham Gottiob Werner (1749-1817 ) 271-286 Pegmatit- und Granitgange im Bereic h Wald (DI Babrach-Bodenmais . Bayerischer
geonieuws 18(3), maart 1993
Temanummer : marine geolog y 144-146 Manganese nodules and cobalt-ric h manganese trusts is the emphasis changing ? MINERALIEN WELT 3(5) . 10 .9 2 16-21 Bergbau und Mineralien der ehemalige n Schwefelkiesgrube "Einheut .' bei Elbingerode i m Har z 22-26 Denver . Colorado . die Barse, die Stadt, da s Lan d
67
27-31 Spektakuire Neufunde vom Eicher Sattel in de r Ostlichen Vulkaneife l 32-35 Neue Erkenntnisse zur Mineralisation des Kdni g David Stehenden . Schneeberg/Erzge-birg e 36-37 Der Goldbergbau in den Castte Mountains i m San Bernardino County in Kalifornien ei n Goldbergbau im 20 . Jahrhundert Die Grube Johann am Klosterbach be i 38-45 W ittichen 1 Schwarzwald . von Smaragden au s 46-47 Das Einschlussbild (Smaragde vo m Serpentinit-Randgesteinsserien typus Habachtal ) 48-52 Die Mineraliensammlung des Graten von Tiro l auf Schloss Ambra s Liber erstmals vom Gebiet der CSFR be 53-55 schriebene Mineral e
/3-77 Alle 'Keuen Minerale bis 010792 (systematische klassifikatie ) * AMERICAN MINERALOGIST 77(5-6), D6 .9 2 656-659 Segnitite . a new mineral in the lusungit e group from Broken Hill . New South Wales . Austraii a INTERN LABORATORY 22(7) . 08 .9 2 14-22 Microscopy in the 1990 s 23-28 The power of microanalysi s INTERN . LABORATORY
4(8)09 .92
MINERALOGICAL RECORD 23(5) . 10 .9 2 MINERALIENFRELJND 30(3) . 08 .9 2 1-14 Die Mineralien des Bleniotals (CH ) 15-18 Urner Mineraiienmuseum : Ausstellung 199 2 ein e 19-20 Silberglanz . Argentit . Akanthit nomenklatorische Verwirrung
3/(-385 The history of phosgenite and matlockit e from Matiock . Englan d 391-399 Prenleg . Tremadog . Gwynedd . Wale s 401-407 Collector prof 'le : Stephen Smai e 423-438 What s new in mineral s 439-441 Mineral sta g e s
SCHWEIZER STRAHLER 9(7) . 08 .92 AMERICAN MINERALOGIST 77(7-8) . 08 .92 353-354 Das Museumsstuck (cafarsiet . 45 mm va n Cherbadung . Zwitserland ) 354-359 Zur Verzwillingung von Amethyst und de r Lage der Bereiche mit Amethystfdrbun g 359-364 Rhytihmisch ausgefálltes Eisenoxihydroxid in Flyschsandsteine n 365-371 Natice sur les bloes erratique s 371-382 Le cuivre natif et I - anilite de Vouvry_ 'VS [CH ) 385-388 Granat-Kristall vom Val Sogn Plazi be i Disentis . Graubunden (CH ) * MINERALOGICAL RECORD 23(4) . U8 .9 2 Temanummer
: YUKON (Canada) (72 pp . (
* GEODE 17(3) . 08 .9 2 25-31 Mineralen uit het water (2 ) *
LAPIS 1717-8) . 08 .9 2
9-11 Covelli n 13-25 Die Mineralien der Flussspatgrube Schon-brun n bei Oelsnitz im Vogtlan d 28-34 Die Wolframitgrube Pechtelsgrun im Kirch berger Granit des s9chsischen Vogtiand s 34-50 Der Bi-Bergbau in den zwei Uranerzbezirken vo n Bergen und Zobes im Vogtlan d 51-58 Mineralvorkommen am Graui bei Schwar zenbergiErzgebirg e Gips - ein verbreitetes Mineral im Sude n 59-61 Sachsen-Anhalt s 62-64 Sympiesit vom Saubachriss bei Klingenthal i m s9chsischen Vogtlan d 65 Die Schneekopfkugein des Thuringer Walde s Die Blitzrohre im Staatlichen Museum fu r 6b-68 Mineralogie und Geologie zu Dresde n 69-72 Zur Entwicklung der mineraiogischen Forschun g im Schwarzwald
68
158-764 Cyiindrite : the reiation bet ween lt s cylindrical shape and modulated structur e Parafransoletiet . a new dimorpn o f 843-856 fransoletite from the Tip Top Pegmatite . Custer . S . Dakota . US A LAPIS 17(10) . 10 .92 8-11 Stephani t 13-24 Das Bergbaurevier von Breitenbrunn un d Antonsthal im oberen Erzgebirg e 25-27 Minerale aus einero Pegmatit im Muldeta l unterhaib Penig, Sachse n Kobaltaustinit und Tsumcorit von de r 28-29 Rappold-Fundgrube in Schneeberg ;'Sachse n 30-35 Achate in Nordwestsachse n 38-43 Die aktuellen Mineraifunde aus dem Bereic n des Hunza-Tals in Nord-Pakista n 45-46 Aktueller Neufund : Prehnit-Kristaiie vo m Brandberg-Plateau . Namibi a INTERN .
LABORATORY 22(9) 10 .9 2
14-20 The influence of gravity on the weighin g resui t ROCKS AND MINERALS 67(5) 10 .9 2 294-297 Minerals of the Ground Hog Min e 298-306 Mining Camps . theis characters an d mineral treasure s 314-331 New Mexico : mineral locality inde x 332-334 Who s who rn mineral names : C .H . Maxwel l 335-339 Bureau of Mines and Mineral Resource s Mineral Museum . Socorro . New Mexico 340-349 New Mexico Geolog y
georlieuws 18(3), maart 1993
