Geo semantiek 1
George Spoelstra, Senior consultant Ruimtelijke informatie voorziening Ogh SIM bijeenkomst
2
Ogh SIM bijeenkomst
3
Ogh SIM bijeenkomst
Shoes: $ 3.Boots: $ 5.4
Ogh SIM bijeenkomst
Leerproces Onbewust Bekwaam Bewust Bekwaam Bewust Onbekwaam Onbewust Onbekwaam 5
Hersey & Blanchard - taakvolwassenheid
Ogh SIM bijeenkomst
Inwinnen
Verwerken
Toepassen
Publiceren
Geo-keten
Ogh SIM bijeenkomst
6
Real
Car t
raaf og
W
o r ld
7
Cartografische communicatie (traditioneel) Ogh SIM bijeenkomst
8
Ogh SIM bijeenkomst
9
We kennen het probleem Ogh SIM bijeenkomst
10
Soms is dat leuk...
Ogh SIM bijeenkomst
11
Ogh SIM bijeenkomst
12
Ogh SIM bijeenkomst
GIS ontwikkeling Web Services
2000 Services 1990 Applicaties 1980 Tools 1970 Data 13
1960
Vrij naar ESRI Ogh SIM bijeenkomst
14
Zoals het was...
Ogh SIM bijeenkomst
15
Desktop GIS
Ogh SIM bijeenkomst
Oplossing? Ogh SIM bijeenkomst
16
Open Geospatial Consortium, Inc
17
Standaarden! Ogh SIM bijeenkomst
Zelfde standaard, andere regels!
Ogh SIM bijeenkomst
18
Nautisch Maritieme sector S-52 Functioneel model Kleuren en symbolen Presentation Library Updating Woordenboek
S-57: Datamodel en structuur Encoding Profiles Capture rules
S-58: Data validatie S-62: Identificatie van producent S-63: Databeveiliging S-64: Testinstructies incl. testdataset S-65: management samenvatting
Ogh SIM bijeenkomst
19
Voorwaarden • Veiligheid op Zee (SOLAS) • Wetgevende organisatie (IMO) • Coördinerende en uitvoerende organisatie (IHO) • Onafhankelijke certificering (DNV/BSH) • Onafhankelijke datavalidatie • Onafhankelijke datadistributie (IC-ENC/Primar) • Open ECDIS forum (www.openecdis.org)
Ogh SIM bijeenkomst
20
Nederland • Dienst der Hydrografie (KM) – Official ENC – Standaardisatie
• Rijkswaterstaat DID – Inland ECDIS
• Rijkswaterstaat Zeeland – Schelde ECS – Inland ECDIS
Ogh SIM bijeenkomst
21
Grootste wereldwijde gestandaardiseerde dataverzameling
22
Ogh SIM bijeenkomst
GIS ontwikkeling Web Services
2000 Services 1990 Applicaties 1980 Tools 1970 Data 23
1960
Ogh SIM bijeenkomst
<xs:element name="textStyle"> <xs:annotation> <xs:documentation>Text font style attribute <xs:complexType> CLIENT APPLICATIONS: BROWSER (IE, Firefox, Opera...), MapInfo, ArcGIS, ... <xs:attribute name="font-family" type="xs:string" use="required"/> <xs:attribute name="font-size" type="xs:float" use="required"/> <xs:attribute name="font-weight" type="fontWeight" use="optional" default="Normal"/> <xs:attribute name="font-style" type="fontStyle" use="optional" default="Normal"/> <xs:attribute name="text-decoration" type="textDecoration" use="optional" default="None"/> <xs:attribute name="letter-spacing" use="optional" default="Normal"/> <xs:attribute name="word-spacing" type="spacing" use="optional" default="Normal"/> <xs:attribute name="fill" type="colorType" use="optional" default="black"/> XML/GML response GetCapabilities <xs:attribute name="fill-opacity" type="opacity" use="optional" default="1.0"/> rendered image GetMap <xs:attribute name="stroke" type="colorType" use="optional" default="black"/> HTML/XML response GetFeatureInfo <xs:attribute name="stroke-width" type="xs:float" use="optional" default="1.0"/> <xs:attribute name="stroke-opacity" type="opacity" use="opti onal" default="1.0"/> Web Mapping <xs:element name="textlayout"> <xs:annotation> Service (WMS) <xs:documentation>Text alignment and justification <xs:complexType> <xs:attribute name="horizontalAlignment" use="optional" default="start"> <xs:simpleType> <xs:restriction base="xs:string"> <xs:enumeration value="start"/>
INTERNET
Web Coverage Service (WCS)
Web Feature Service (WFS)
Oracle Locator or Spatial
Web Services
Ogh SIM bijeenkomst
PostGIS
ESRI ArcSDE
VECTOR DATA
MIF/MID SHAPE/GML
Geotiff/HDF
MIF/MID SHAPE/GML
RASTER DATA
24
25
Vooruitgang?
Ogh SIM bijeenkomst
Zijn we er nu? Ja, tot op zekere hoogte, maar Er zijn wat zaken om ons zorgen om te maken:
• gegevens zijn geen informatie; • Informatie is geen kennis; • kennis is geen wijsheid
Er is dus nog wel het een en ander te doen voor de Geo specialist!
Ogh SIM bijeenkomst
26
Inwinnen
Verwerken
Publiceren Geo-keten discussie
Ogh SIM bijeenkomst
Toepassen
27
Inwinnen
Publiceren
Verwerken
Geo-keten onbalans
Ogh SIM bijeenkomst
Toepassen
28
29
Ogh SIM bijeenkomst
Wat is er zo speciaal aan spatial?
30
Ogh SIM bijeenkomst
80% van alle informatie heeft een ruimtelijke component! 31
Ogh SIM bijeenkomst
'up to 80 percent of data have a spatial component'is now part of our geographical lexicon Klinkenberg(2003), The true cost of spatial data in Canada. The Canadian Geographer 47 (1), 37-49.
This is more significant knowing the fact that about eighty percent of all data have a spatial component Dent et al. (2000), Using GIS to Study the Health Impact of Air Emissions, Drug and Chemical Toxicology, Volume 23
It is estimated that eighty percent of all data have a spatial component; therefore… Radford University, Geoinformaticsinformation page, http://www.radford.edu/~informatics/geoinformatics.shtml
Moreover, while it is estimated that up to 85% of all data have a spatial component… Brown University (2001), Project Description, http://envstudies.brown.edu/thesis/2001/james/intro.html
Etc…
Ogh SIM bijeenkomst
32
Data
Spatial related data 33
Ogh SIM bijeenkomst
Ruimtelijk object Data
Spatial related data
34
Ogh SIM bijeenkomst
…things with ‘whereness’… James Hood and Antony Galton, Implementing Anchoring, GIScience 2006 35
Ogh SIM bijeenkomst
Library > Words > Webster 1913
Where·ness n.
The quality or state of having a place; ubiety; situation; position. [R.] A point hath no dimensions, but only a whereness, and is next to nothing. Grew.
Nederlands: Plaatsgebonden?
Ogh SIM bijeenkomst
36
37 David Hockney, Stilleven op glazen tafel, 1971-72
Ogh SIM bijeenkomst
Waar is de vaas? 38
Ogh SIM bijeenkomst
…op de tafel 39
Ogh SIM bijeenkomst
40 David Hockney, Nichols Canyon, 1980
Ogh SIM bijeenkomst
Waar zijn de bergen? 41
Ogh SIM bijeenkomst
42
Ogh SIM bijeenkomst
Waar is de Canyon? 43
Ogh SIM bijeenkomst
44
Ogh SIM bijeenkomst
Kunnen we het bos tellen? 45
Ogh SIM bijeenkomst
46
Ogh SIM bijeenkomst
Whereness…
47
Ogh SIM bijeenkomst
Whereness…
Open Geospatial Consortium, Inc
48
Ogh SIM bijeenkomst
Expliciete topologie - Netwerken - Objecten (b.v. 9 intersectie model) Impliciete topologie en vaagheid - Nichols Canyon
49
Ogh SIM bijeenkomst
Inwinnen
Verwerken
Toepassen
Publiceren
Geo-keten
Ogh SIM bijeenkomst
50
Data kwaliteit • • • • • • • • • • •
lineage positional accuracy attribute accuracy logical consistency completeness semantic accuracy usage constraints temporal quality variation in quality meta quality resolution
Ogh SIM bijeenkomst
• • •
Nauwkeurigheid Precisie Absoluut en relatief
Bron: Pepijn van Oort - Spatial data quality: from description to application - Publications on Geodesy 60 – Delft 2005
51
52
Ogh SIM bijeenkomst
Digitaliseer regels (capture rules)
53
Ogh SIM bijeenkomst
Bos?
54
Ogh SIM bijeenkomst
Geo semantiek – Het goede nieuws voor een deel van het probleem • Ruimtelijke en semantische technieken hebben beide betrekking op interoperabiliteit • Expliciete topologische relaties zijn eenvoudig te implementeren • Het definiëren van een ruimtelijke ontologie helpt ons bij het beter begrijpen van die ruimte zelf. • Wat is het verschil tussen rivier en waterloop? • Hoe zien anderen een rivier? • Wat kan een rivier nog meer zijn (b.v. een transportader, een internationale grens)?
Ogh SIM bijeenkomst
55
Semantiek zorgt er voor dat woorden en begrippen eenduidig gebruikt worden. -Woordenboeken en standaarden
Ontologie zorgt er voor dat alle eigenschappen en onderlinge relaties binnen een domein gedefinieerd worden. Voorbeeld “Orange” Als een zoekmachine het verschil kent tussen de plaats Orange, de vrucht Orange, de kleur Orange en het telefoonbedrijf Orange en weet dat ik een vakantieadres zoek kan een contextgevoelig resultaat gegeven worden. -Metadata
Ogh SIM bijeenkomst
56
Activiteiten • W3C • semantic web • web ontology • Resource Description Framework (RDF) • Web ontology language (OWL) • web 3.0 • OGC • Geospatial Semantic Web Interoperability Experiment (2007) • WFS/FE (semantische queries)
Ogh SIM bijeenkomst
57
58
Ogh SIM bijeenkomst
GIS ontwikkeling Web Services
2000 Services 1990 Applicaties 1980 Tools 1970 Data 59
1960
Ogh SIM bijeenkomst
60
Vragen? Ogh SIM bijeenkomst