Geïntegreerde proef De kliefmachine 6EMa Jonas Van Brackel

Geïntegreerde proef De kliefmachine 6EMa Jonas Van Brackel

Geïntegreerde proef De kliefmachine 6EMa Jonas Van Brackel

Woord vooraf In het zesde jaar Elektro-Mechanica moet elke leerling een geÏntegreerde proef maken om een diploma te halen. Dit eindwerk heeft de GeÏntegreerde Proef of kortweg GIP. Mijn opdracht was het theoretisch uitwerken van een houtkliefmachine. Dit houdt in dat ik een volledig mechanisch en elektrisch dossier maak van de kliefmachine. Dit eindwerk is erg belangrijk omdat dit een algemene toepassing is van alle leerstof die we gedurende 6 jaar gezien hebben. Ik wil graag alle mensen bedanken die mij geholpen hebben met mijn GIP. Eerst en vooral dank ik Dhr. Moerman, voor de begeleiding bij technisch tekenen en sterkteleer en Dhr. Schrooten, voor de algemene elektrische begeleiding. Ook wil ik Dhr. Geeraert voor de begeleiding bij materialenleer bedanken. Verder gaat mijn dank uit naar mijn ouders omdat zij mij gedurende het gehele jaar hebben gesteund. Tot slot dank ik Mevr. De Dycker voor de begeleiding bij Engels, Mevr. Vander Vreken voor de begeleiding bij Frans en Mevr. Pauwels voor de begeleiding bij Nederlands.

Inhoud 1

2

Technische opgave geïntegreerde proeven ....................................................................... 9 1.1

Opgave ....................................................................................................................... 10

1.2

Voorbereidend studiewerk........................................................................................ 10

1.2.1

Mechanica-Sterkteleer ....................................................................................... 10

1.2.2

Laboratorium (materialenleer) .......................................................................... 11

1.2.3

Technisch Tekenen Mechanica .......................................................................... 11

1.2.4

Technologie – praktijk mechanica...................................................................... 11

1.2.5

Laboratorium (meettechniek) ............................................................................ 11

1.2.6

Elektriciteit ......................................................................................................... 12

1.2.7

Elektronica .......................................................................................................... 13

1.2.8

ICT ....................................................................................................................... 13

1.2.9

Taalintegratie ..................................................................................................... 13

1.2.10

Samenbundelen van de oplossing...................................................................... 14

Het voorbereidend studiewerk ......................................................................................... 17 2.1

Sterkteberekeningen ................................................................................................. 18

2.2

Selectie van de actuator ............................................................................................ 24

3

Technisch Tekenen............................................................................................................ 27

4

Technologie-praktijk mechanica ....................................................................................... 28

5

4.1

Technische tekening van tandwielas ......................................................................... 29

4.2

Werkvoorbereiding.................................................................................................... 29

Meettechnieken ................................................................................................................ 32 5.1

Brons CuSn6 ............................................................................................................... 33

5.1.1

Toepassing .......................................................................................................... 33

5.1.2

Samenstelling ..................................................................................................... 33

5.1.3

Eigenschappen ................................................................................................... 33

5.2

Algemeen bouwstaal ................................................................................................. 35

5.2.1

Toepassing .......................................................................................................... 35

5.2.2

Samenstelling ..................................................................................................... 35

5.2.3

Eigenschappen ................................................................................................... 35

5.2.4

Harden ................................................................................................................ 36

6

Elektriciteit ........................................................................................................................ 40 6.1

Keuze motor + uitleg ................................................................................................. 41

6.2

Gekozen motor .......................................................................................................... 41

6.2.1

Algemene beschrijving ....................................................................................... 41

6.2.2

Technisch gegevens overzicht ............................................................................ 42

6.2.3

Voordelen voor de klant..................................................................................... 42

6.2.4

Typische toepassingen ....................................................................................... 43

6.3

3f asynchrone motor + uitleg .................................................................................... 43

6.3.1

Ontstaan van een vierpolig draaiveld ................................................................ 44

6.3.2

Stator .................................................................................................................. 45

6.4

Constructie, aansluiting en kenplaat ......................................................................... 46

6.4.1

Constructie ......................................................................................................... 46

6.4.2

Principe ............................................................................................................... 48

6.4.3

Slip ...................................................................................................................... 48

6.5

Motorbeveiliging ....................................................................................................... 50

6.6

Sensoren .................................................................................................................... 50

6.7

Transformator............................................................................................................ 54

6.7.1

Vermogen en stromen van een transformator .................................................. 54

6.7.2

Verliezen bij een transformator ......................................................................... 54

6.7.3

Nullastproef en kortsluitproef............................................................................ 56

6.7.4

Gekozen transformator ...................................................................................... 57

6.7.5

Behuizing ............................................................................................................ 57

6.8

Signaal lampen........................................................................................................... 59

6.9

Bedieningselementen ................................................................................................ 60

6.9.1

Inleiding .............................................................................................................. 60

6.9.2

Doel .................................................................................................................... 61

6.9.3

Drukknoppen ...................................................................................................... 61

6.9.4

Signaallampen .................................................................................................... 62

6.10 Industriële beveiligingen ........................................................................................... 64 6.10.1

Algemeen ........................................................................................................... 64

6.10.2

Gesloten messmeltveiligheden (hov’s) .............................................................. 65

6.11 Automaten ................................................................................................................. 66

6.11.1

Algemeen ........................................................................................................... 66

6.11.2

Soorten ............................................................................................................... 66

6.11.3

Opbouw .............................................................................................................. 67

6.11.4

Werking .............................................................................................................. 67

6.12 Aansluitschema’s ....................................................................................................... 68 6.13 PLC-sturing ................................................................................................................. 68 7

Taalintegratie .................................................................................................................... 69 7.1

Nederlands................................................................................................................. 70

7.1.1

Aanvraagbrief voor stageplaats ......................................................................... 71

7.1.2

Zakelijke briefwisseling ...................................................................................... 72

7.2

Engels ......................................................................................................................... 74

7.2.1

Zakelijke tekst ..................................................................................................... 75

7.2.2

Summary and outline ......................................................................................... 81

7.2.3

Woordenlijst en vertaling ................................................................................... 83

7.2.4

Vragen en antwoorden bij de tekst.................................................................... 88

7.2.5

Aanvraag voor documentatie............................................................................. 90

7.3

Frans .......................................................................................................................... 95

7.3.1

Demandez de documentation............................................................................ 96

Entraînements: dimensionnement, installation et maintenance..................................... 97 8

Figurenlijst....................................................................................................................... 108

9

Tabellenlijst ..................................................................................................................... 109

10

Bronnenlijst ................................................................................................................. 110

6TSO EMa

Inleiding

8

Inleiding Onze kliefmachine is een interessant project omdat alle onderdelen van de machine berekeningen nodig hadden alvorens we ze theoretisch konden vervaardigen. Een tof iets is dat we echt de elektrische en de mechanische dingen moeten combineren om zo tot een goed geheel te komen, in de lessen is dit niet altijd het geval. In deze GIP-bundel vindt u een overzicht van de stappen die ik allemaal doorlopen heb om tot een mooi geheel te komen. Deze bundel zou u een goed idee moeten geven van de automatisering als ook de constructie van de kliefmachine. Ik zorgde voor de constructie van mijn systeem in Technisch Tekenen. Hiervoor gebruikte ik het teken-programma Solid Edge. In het volgende hoofdstuk Sterkteleer heb ik sterkteberekeningen en de berekeningen voor de keuze van een geschikte actuator opgenomen. Volgt daarna het deel Elektriciteit, voor dit vak maakte ik de bijhorende elektrische schema’s met E-plan en zorgde ik ook voor de nodige technische informatie over mijn gebruikte toestellen. Verder werkte ik met Simatic S200 om het PLC-programma voor de automatisering van de kliefmachine te maken. Ook de gebruikte mechanische materialen werden besproken in het hoofdstuk erna, hiervoor zochten we voor het vak Labo Mechanica al de eigenschappen en samenstellingen van onze gebruikte mechanische materialen op. Tussendoor kregen we opdrachten voor Nederlands, Frans, Engels en ICT. Deze taken vindt u achteraan in deze bundel.

Elecktromechanica

schooljaar: 2012-2013

6TSO EMa

Opgave

9

1 Technische opgave geïntegreerde proeven

Elecktromechanica


6TSO EMa

Opgave

10

1.1 Opgave

Beernaert Rowan Hydr.

Vert.

De Causmaecker Ewout Latomme Laurens Mortier Lenny

Behandeling

Veiligheidseisen

Max. snelheid (mm/s)

Stamdoorsnede (cm) 35

12.5

Hydr.

Hor.

70

450

30

25

Mech./El ektr. Hydr.

Vert.

80

320

40

10

Hor.

85

450

30

15

Mech./El ektr.

Vert.

90

390

35

25

n.v.t. wegens opdracht Windmolen Mech./El ektr.

Hor.

van Hoof Robin Van Wynsberghe Arne

390

n.v.t. wegens opdracht Windmolen

Paridaen Roy Van Brackel Jonas

50

weerbestendig

Cacquaert Guylian De Brouwer Laurens

Kracht (kN)

n.v.t. wegens opdracht Windmolen

2 handen bediening

Buysse Frederik

Min. slaglengte (mm)

Opgave

Stand

Leerling

Voedingsbron

Vier leerlingen werken in groep aan het ‘Euregio project’ rond alternatieve energie, meer specifiek het ontwerpen van een kleine windmolen. De overige leerlingen werken een verschillende opgave uit volgens onderstaande tabel:

50

450

30

10

n.v.t. wegens opdracht Windmolen Hydr.

Hor.

75

450

30

12.5

Tabel 1: Opgave

Deze gedifferentieerde opgave maakt het mogelijk dat de leerlingen aan één zelfde opdracht werken die tot verschillende oplossingen kan leiden. De voedingsbron is ofwel hydraulisch ofwel mechanisch/elektrisch. In het laatste geval wordt gebruik gemaakt van de zgn. ‘Screw jacks’ van Vermeire Belting (lineaire actuatoren http://www.vermeire.com/Inc/Doc/verins/screwjacks%20UK.pdf).

1.2 Voorbereidend studiewerk 1.2.1 Mechanica-Sterkteleer 



Bepalen van de aandrijfeenheid: o Hydraulisch: grootte van de cilinder, druk, ophanging, … o Mechanisch - elektrisch: afmetingen van de actuator en aan te koppelen motor. Berekenen van de Voorbereidend Sturdiewerk

Elecktromechanica


6TSO EMa

Opgave

11

1.2.2 Laboratorium (materialenleer) Bepalen van de materiaalkeuze van de onderdelen, bevestigingsmaterialen, ...:      

Welke functie heeft het stuk in het geheel; Aan welke belastingen is het stuk onderhevig en welke eigenschappen zijn hiervoor noodzakelijk; Materiaalaanduiding volgens EN 10020-10025-10027-...; Samenstelling van het materiaal; Elasticiteitsgrens,treksterkte, kerfslagwaarde, hardheid, corrosiebestendigheid, bewerkbaarheid, lasbaarheid waar nodig. (Studie) Controle van de lassen tussen de dikwandige buis en voetplaten.

1.2.3 Technisch Tekenen Mechanica Werkgang tekenwerk (3D in Solid Edge):   





Tekenen van de principetekening. Ontwerpen van de samenstelling, hierbij wordt rekening gehouden met de eerder uitgevoerde berekeningen en de esthetische vormgeving van het geheel; Diverse standaardonderdelen (eventueel te downloaden via www.web2cad.com; www.festo.be, www.traceparts.com, http://www.item-cad.com/, …) plaatsen, rekening houdend met de gemaakte berekeningen. Van de uiteindelijke samenstelling wordt een 2D samenstellingstekening (evt. voorzien van diverse deelsamenstellingen) gegenereerd met de nodige stukkenlijsten, evt. lasaanduidingen worden eveneens geplaatst; Van de te vervaardigen onderdelen wordt een werktekening gemaakt met de nodige maataanduidingen, toleranties (evt. lengtetoleranties uitrekenen), vorm-en plaatstoleranties.

1.2.4 Technologie – praktijk mechanica  

Van de te maken onderdelen (hoofdzakelijk van de windmolen), anders wordt van de voorafgaande opgave tandwielas (TT) een werkgang opgemaakt. Uitvoeren van deze onderdelen.

1.2.5 Laboratorium (meettechniek)    

Opmaken van een meetstaat voor het opmeten van de gemaakte onderdelen; Opmeten; Detailstudie van de gebruikte ISO-toleranties en hun passing met het element dat erop gemonteerd dient te worden (tandwiel, riemschijf, kettingwiel, lager, ...) Detailstudie van de gekozen en opgemeten ruwheden;

Elecktromechanica


6TSO EMa 

Opgave

12

Opmeten van de afmetingen en vorm & plaatstoleranties op de 3D-meetbank (optisch of met taster).

1.2.6 Elektriciteit 

Eigenschappen van de gekozen éénfasige transformator: o Werkingsprincipe bij belasting; o Gekozen type en grootte; o Bepaling van het rendement; o Keuze van de veiligheidstransformator voor bediening op laagspanning.



Eigenschappen van de gekozen motor (zie eerdere mechanische berekeningen): o Verklaren van de motorkeuze uit de catalogi; o Elektrische gegevens- en motorkarakteristieken:  Koppel- en snelheidskarakteristiek;  Vermogen (mechanisch – elektrisch) en rendement;  Toerental en aantal poolparen;  Cos φ;  Ia / In;  Ma / Mn;  Mh / Mn;  Slip;  Stroom- en snelheidskarakteristiek; o Aanloop asynchrone motor (softstarter, frequentieomvormer,…); o Omkeren draaizin; o Motorbescherming – omgevingstemperatuur: thermische classificatie; o Beveiligingsklasse motor; o Opbouwdossier; o …

  

EMC richtlijnen; Arbeidsfactor compensatie; Logica-sturing: analyseer de in- en uitgangen welke voor uw eigen ontwerp kunnen gebruikt worden; Technisch dossier: o Situatieschema; o Stuurstroombaanschema; o Hoofdstroombaanschema; o Bedradingsschema van de schakelkast en schakelpunten; o Bepaling van draaddoorsnede; o Aansluitschema met nummering van de geleiders; o Aansluitlijst;



Elecktromechanica


6TSO EMa



Opgave

13

o Kabellijst; o Materiaallijst; o … Beveiligingen en bedieningen: o Noodstoppen; o Sensoren; o Motorbeveiliging; o Signalisatie; o Bedieningsknoppen; o Afstandsbediening; o …

1.2.7 Elektronica Alle gebruikte elektronica kunnen verantwoorden:   

Keuze en opstelling (terug te vinden in de technische tekeningen mechanica) van de sensoren; Aansluiting van de sensoren in het geheel (stuurschema, PLC, …); Vermogen elektronica bij de windmolen;

1.2.8 ICT       

Onderzoek en keuze lay-out; Studie HTML en CSS; Studie-ontwerp navigatiemethode; Maken van pagina en directory-structuur; Opmaken kader Word-document; Powerpoint; Website online zetten.

1.2.9 Taalintegratie 1.2.9.1 Nederlands 

Verzorging van de algemene lay-out van de bundel, wat betreft: o Woord vooraf, inleiding en besluit; o Inhoudsopgave; o Bronnen- en figurenlijst (technische tekeningen worden hier niet bijgerekend); o Decimale nummering hoofdstukken + subrubrieken (let op: tekeningen worden niet opgenomen in de nummering van de bladzijden, de nummering herbegint na de tekeningen); o Éénvormige structuur betreffende de hoofding voor de goede leesbaarheid;

Elecktromechanica


6TSO EMa

   

Opgave

14

o Keuze en plaatsing van de leestekens; o Taalzuiverheid. Korte spreekbeurt betreffende functie (via power-point – zie opgave voor mondelinge verdediging), werking van het ontwerp en keuze van de onderdelen; Eindcontrole van de afgewerkte bundel qua lay-out en taalgebruik; Aanvraagbrief voor stageplaats en CV; Zakelijke briefwisseling per brief of mail.

1.2.9.2 Engels 

  

De leerlingen kiezen op het internet of uit gespecialiseerde bladen een Engelse zakelijke tekst die aansluit bij het onderwerp van hun GIP. Daarvan wordt een schema en een samenvatting gemaakt. Aanduiden van de moeilijke woorden in de tekst en opstellen van een verklarende en vertalende woordenlijst. Opstellen van 10 vragen die aansluiten bij de tekst met telkens een uitgebreid antwoord. Vertalen van elk een deel van een algemene Engelse technische tekst naar het Nederlands.

1.2.9.3 Frans    

Documentatie aanvragen, zowel schriftelijk (brief volgens BIN-normen) als mondeling (telefoongesprek); Vakliteratuur begrijpend lezen aan de hand van een bestaande tweetalige woordenlijst, korte fragmenten vertalen en de woordenlijst instuderen; Zelf een vertalende woordenlijst opstellen aan de hand van tweetalige technische documentatie, de woordenlijst instuderen; Een stageverslag schrijven en een sollicitatiegesprek voeren waarbij de stageperiode mondeling besproken wordt.

1.2.10 Samenbundelen van de oplossing Van de bekomen resultaten wordt een bundel gemaakt in een uniforme map, gebruik de onderstaande indelingen. Het is evenwel niet de bedoeling dat deze bundel een samenraapsel is van diverse cursussen. Enkel wat je ondernomen hebt om tot het resultaat te komen, wordt hierin opgenomen.   

Opgave (deze mag van het netwerk op de g-schijf of van internet gekopieerd worden); Voorwoord; Inleiding;

Elecktromechanica


6TSO EMa  











Opgave

15

Logboek (uit ‘Smartschool’) Het voorbereidend studiewerk: o Resultaten van de berekeningen uit vakmodule Mechanica-sterkteleer; o Keuze van de materialen. Technisch Tekenen mechanica (de tekeningen worden niet opgenomen in de nummering van de bladen): o Montagetekening; o Onderdelentekeningen, deze worden zoveel mogelijk per nummer geklasseerd. Technologie-praktijk mechanica: o Technische tekening van tandwielas; o Werkvoorbereiding; Meettechniek: o Detailstudie van de gebruikte ISO-toleranties op de as en hun passing met het te monteren element; o Detailstudie van de gekozen en opgemeten ruwheden; o Detailstudie van de diverse meetopstellingen; o Meetstaat (tabel) waarbij de vereiste afmetingen uit de tekening vergeleken wordt met de opgemeten en waarbij de nodige conclusie getrokken wordt (goed- of afkeuren); Elektriciteit – Elektronica: o De resultaten van de verantwoorde motorkeuze en schakeling; o De aansluitschema’s; o PLC-sturing; o Beveiligingen. Taalintegratie: o Nederlands:  Woord vooraf;  Inhoudsopgave;  Inleiding;  Besluit;  Bronnenlijst;  Figurenlijst;  Aanvraagbrief voor stageplaats en CV;  Zakelijke briefwisseling per brief of mail. o Engels:  Samenvatten van zakelijke tekst;  Opstellen van meertalige woordenlijst en vertaling;  Vragen- en antwoordenlijst bij de zakelijke tekst;  Aanvraag van documentatie.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Opgave

16

o Frans:  Stageverslag;  Zelf op te stellen vertalende woordenlijst;  Kopie van de daarvoor gebruikte documentatie.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Voorbereidende studiewerk

17

2 Het voorbereidend studiewerk

Elecktromechanica


6TSO EMa


18

2.1 Sterkteberekeningen

Figuur 1:Sterkteberekening

Berekenen van de krachten op het bewegingsdeel.


Elecktromechanica


6TSO EMa


19

De kracht F zal een moment veroorzaken waarvan de grootte:

M b  F.l1 (kNcm)

M b  50kN.15cm  750kNcm

Dit moment zal opgenomen worden door de steunrollen (bv. lagers), de krachten op de rollen kunnen we berekenen met de formule:

Fst 

Mb (kN ) l2

Fst 

750kN  25kN 30cm

Gebruik van lagers: Deze krachten zullen we gebruiken om via het statisch draaggetal deze lagers te berekenen, zie hiervoor op blz. 10 van het FAG-lagerboek. We nemen fs=2 (gelegen tussen1.5 en 2.5 voor hoge eisen). Daar we geen axiale kracht hebben en de radiale kracht Fr=Fst, zal de formule voor de equivalente lagerbelasting

P0  X 0 .Fr  Y0 .Fa  Fst Hierbij wordt het statisch draaggetal:

C0  f s .P  f s .Fst Dit bekomen statisch draaggetal wordt nu gebruikt om in de catalogus een lager te bepalen waarvan dit berekende draaggetal C0 kleiner moet zijn dan wat in de catalogus gekozen wordt!

Gebruik van bronzen (of andere) geleidingen: Deze krachten zullen hier een drukspanning (of vlaktedruk) veroorzaken waarbij we de benodigde oppervlakte voor bv. het brons gaan berekenen. Materiaal van de geleiding: brons CuSn10  Rm=27kN/cm² d 

F  (kN ) A

d 

F F 25  A    1.3888...cm² A d 18

Elecktromechanica

2 3

2 3

d  Rm.  27.  18kN / cm²


6TSO EMa


20

Berekenen van de bevestiging van het aandrijfelement met de cilinder resp. de bevestigingsbouten van de vaste steun op de tafel.

Afhankelijk van de bevestiging kunnen we te maken hebben met afschuiving (bv. bij gebruik van een SJ screwjack) of trek bij het lossen (bv. bij het gebruik van een MA screwjack). Deze bevestigingen veroorzaken eveneens een stuikspanning op de wanden. Alle gebruikte bevestigingen moeten gecheckt worden (zie leerstof sterkteleer hoofdstukken trek, druk, afschuiving en stuik). Geef hiertoe een gedetailleerde schets/tekening af met de krachten erop getekend (zie vb’n hieronder). Keuze materiaal: S275JR materiaal: 1.0044, trekspanning Rm= 410…560, Rekgrens Re=275, Rek= 22%, Het materiaal wordt gegalvaniseerd zodat het niet gaat roesten

We

hebben te maken met een wisselende belasting dus gebruiken we een belastingscoëfficiënt van 1/3


t 

Rm materiaal=410…560  gemiddelde Rm=485

Rm 485 1   242,5 N / mm².  80,8333....N / mm² 2 2 3

  0,7.t  0,7.80;8333....  56,58333...N / mm² s  2.  2.56,58333...  113,1666...N / mm²

Bereken van de oppervlakte aan de hand van  en zo de diameter van de boring voor de berekenen aan de hand van de s en zo de dikte van de steun bepalen



F F 50000 N / 2  A    441,83mm²  4,42cm² A  56,58333...

A

.d ² 4. A 4.4,42  d    2,37cm 4  

Elecktromechanica


6TSO EMa


s 

21

F F 50000 / 2  A    220,91mm²  2,20cm² A ts 113,1666...

A  d .h  h 

A 2,20   0,928cm d 2,37

t ,  , s blijven hier niet hetzelfde ook al gebruik ik


t 

hetzelfde materiaal, het wordt op het vaste gedeelte gemonteerd en zal alleen in één richting belast worden (dynamische belasting) Ik gebruik dus 2/3 als belastingscoëfficiënt.

Rm 485 2   242,5 N / mm².  161,666....N / mm² 2 2 3

  0,7.t  0,7.161,666....  113,1666...N / mm²

s  2.  2.113,1666...  226,333...N / mm²

Bouten 8.8

Berekenen van de oppervlakte aan de hand van  en zo de diameter van de boring voor de bouten berekenen en de oppervlakte berekenen aan de hand van s en zo de dikte van de steun bepalen.



F F 50000 N / 4  A    110,4565mm²  1,10cm² A  113,1666...

A

.d ² 4. A 4.1,10  d    1,051cm 4  

s 

F F 50000 / 4  A    55,228mm²  0,55cm² A ts 226,333...

A  d .h  h 

A 0,55   0,525cm d 1,051


Elecktromechanica


6TSO EMa


22

Berekenen van de afmetingen van de vaste en beweegbare steun.

Op de figuur is dit de linker kant. We beschouwen hier een ingeklemde balk. De kracht treedt op in het midden van de stam, d.i. op de helft van de opgegeven max. stamdoorsnede.


Hierna het basisprincipe waarmee de gekozen afmetingen kunnen nagerekend worden van de kritische doorsnede.

30

5

30


Elecktromechanica

10


6TSO EMa

yz 


23

A1. y1  A2. y 2 150.32,5  300.15   20,8333...cm A 450

a1  y1  yz  20,8333....  17,5  3,333...cm a2  y 2  yz  15,8333....  15  0,8333...cm

Ix1A1 

b.h³ 30.5³  A.a1   150.(3,333...)²  1979,1666...cm^ 4 12 12

Ix2 A2 

b.h³ 10.30³  A.a 2   300.(0,8333...)²  22708,333...cm^ 4 12 12

Ix  Ix1A1  Ix2 A2  1979,1666....  22708,333  3,333...  24687,5cm^4

WB 

Ix 24687,5   1185,001cm³ v 20,8333...

v  yz  20,8333...cm

B 

Mb 750   0,633kN / cm Wb 1185,001

Bepaal in eerste instantie het traagheidsmoment van deze doorsnede rond de zwaarte-as (zie figuur). Bepaal het weerstandsmoment tegen buiging van deze doorsnede:

Wb 

Ix (waarbij v de uiterste afstand is naar de buitenkant van deze doorsnede) v

Bepaal de optredende spanning in deze kritische doorsnede:

b 

Mb Wb

Elecktromechanica

b  b


6TSO EMa


24

2.2 Selectie van de actuator Voorbeeld gegevens: F=50 kN; Slaglengte : 450 mm; Max sluitsnelheid v= 10 mm/s (=600 mm/min).

We kiezen bij Max. lifting load 50 kN (SJ50 of een MA50). Inputsnelheid.

nin 

v.i p.x

Hierin is: v: rechtlijnige snelheid van de schroefspil in (mm/min); i: overbrengingsverhouding worm en wormwiel (versie RV); p: spoed schroefspil (mm); x: aantal ingangen van de schroefspil (= 1 of 2).

nin 

600mm / min  6  400 min 1 9mm  1

Dit toerental is te bekomen door bv een motor van 1500 min-1 te nemen en dit m.b.v. een riemschijf of ketting te verlagen. De bijhorende overbrengingsverhouding zal dan als volgt zijn:

n1 1500 min 1 i   3.75 n2 400 min 1 Benodigde ingangsvermogen.

Pin 

F .v 60000 x ad

Hierin is: Elecktromechanica


6TSO EMa


25

F: kracht in kN; v: rechtlijnige snelheid van de schroefspil in (mm/min); ηad: Dynamische actuator efficiency (dynamisch rendement) – we kiezen voor de meest ongunstigste situatie dichtst bij onze situatie van toerental en overbrengingsverhouding (=kleinste getal) indien interpoleren ondoenbaar is. Zie ook ‘Running Efficiency at 1500 rpm’

Pin 

50kN  600mm/ min  1.543kW 60000 x0.324

We kiezen dus voor een motor van 3kW (zie ook tabel ‘Performance of Standard Symmetric Actuators’ – ‘Max Input Power’ standard voor het maximum ‘Input vermogen’.

Tabel 2: Bepaling actuator

Elecktromechanica


6TSO EMa


26

Tabel 3: Bepaling actuator

Inputkoppel bij werking.

Tin 

Pin .9550 1,543kW  9550   36,839 Nm nin 400 min 1

Opstartkoppel.

Tin 

F . p.x 50kN  9mm  1   46,09kNmm  46,09 Nm 2 ..i 2  0.222  7

Hierin is η: Static Efficiency 0.18 voor SJ50 en MA50

Elecktromechanica


6TSO EMa

Technisch Tekenen

27

3 Technisch Tekenen

Elecktromechanica


6TSO EMa

Technologie praktijk mechanica

28

4 Technologie-praktijk mechanica

Elecktromechanica


6TSO EMa


29

4.1 Technische tekening van tandwielas 30,5

30,5

20,5

20,5

16,5

16,5

9,5

22,5

3,5

40,5

100

105

3,5

3,5

22,5

22,5

9,5

9,5

42

40,5

20,5 26,5 35,5 30 20 g6

16,5

16

10

23

23

4

4

100

40

40

100

3,5

4

22,5

23

9,5

10

30,5 20,5

10

20 26 g6

20

35

26 g6 35

Tabel 4:Praktijk Mechanica

4.2 Werkvoorbereiding

Bew. VL

WERKGANG AS Naam : Jonas Van Brackel Klas : 6EMa Nr : 9 Datum : 20/05/13 Machine Ruwe maat Materiaal … Ø42x105 Zacht staal Nr Bewerking Vc n f : M/Min tr/min mm/ omw 1 Controle van beginmaten 2 Vlakken 1ste kopvlak naar 1 40 300 0,1 lengte 103

Elecktromechanica

Titel : As Aantal Werkstuknaam 1 As Vf Gereedshap mm/min

30

schuifmaat 0150 mesbeitel HSS meetklok


6TSO EMa 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 16 17 18 19 20

21 22 23 24


centerboren in 1ste kopvlak Stuk omdraaien Vlakken 2de kopvlak op lengte 100±0,1 centerboren in 2de kopvlak werkstuk tussen centers plaatsen uitlijnen centers Ruwen Ø 40,5; 100 ver 1pas Ruwen verval Ø30,5; 36,5 ver Ruwen verval Ø20,5; 32,5 ver Ruwen verval Ø 16,5; 9,5 ver omdraaien werkstuk Ruwen verval Ø 35,5; 36,5ver Ruwen verval Ø 26,5; 32,5 ver Ruwen verval Ø 20,5; 9,5 ver Slijpen mesbeitel nadraaien Ø 40 Controle evenwijdigheid met micrometer nadraaien verval Ø20; 10 ver nadraaien verval Ø26g6; 33 ver. Na iedere pas controleren met micrometer tot de de maat binnen de tolerantie valt van de tekening tekening nadraaien verval Ø35; 37 ver omdraaien werkstuk nadraaien verval Ø16,2 ; 9,8 ver nadraaien verval Ø20,2; 32,8 ver

Elecktromechanica

2

140

1000

3

40

300

4

140

1000

5

40

6

30 centerboor

0,1

30

280

0,1

40

40

280

0,1

40

7

40

280

0,1

40

8

40

280

0,1

40

9

40

280

0,1

40

10

40

280

0,1

40

11

40

280

0,1

40

12

60

450

0,05

30

16

60

450

0,05

30

17

60

450

0,05

30

17

60

450

0,05

30

18

60

450

0,05

30

19

60

450

0,05

30


6TSO EMa 25 26 27 28

29 30 31


nadraaien verval Ø30,2; 36,8 ver Controle evenwijdigheid met micrometer nadraaien verval Ø16; 10 ver nadraaien verval Ø20g6; 37 ver. Na iedere pas controleren met micrometer tot de de maat binnen de tolerantie valt van de tekening tekening nadraaien verval Ø30; 37 ver Alle hoeken breken 0,2 x 45° Controle stuk Nummer inslaan Beoordelingstabel invullen

31

20

60

450

0,05

30

21

60

450

0,05

30

Sn : Hamer

22

60

450

0,05

30

slagnummers Schuurpapier

23

60

450

0,05

30

24

60

480

HV

40

Tabel 5:Praktijk Mechanica

Elecktromechanica


6TSO EMa

Meettechnieken

32

5 Meettechnieken

Elecktromechanica


6TSO EMa

Meettechnieken

33

5.1 Brons CuSn6 5.1.1 Toepassing Op onze kliefmachine maken we gebruik van 2 bronzen geleidingsplaatjes. En dit in de plaats van te werken met lagers. 5.1.2 Samenstelling Brons is een koper/tinlegering (minimaal 4% tin). Naast tin kan er ook nog zink, lood en fosfor als legeringelement aan zijn toegevoegd. De meest toegepaste bronssoort is gietbrons Tin: Bij toenemend tingehalte wordt brons:  harder en brosser;  minder goed bestand tegen stotende belasting;  beter bestand tegen slijtage;  beter bestand tegen hoge vlakdruk. Zink: Zink maakt het brons:  minder hard en bros;  minder goed bestand tegen slijtage;  beter gietbaar. Lood:  beter bewerkbaar;  beter bestand tegen slijtage (ook bij onvolkomen smering);  beter geschikt voor hoge glijsnelheden;  minder geschikt voor grote vlaktedrukken. Gietbrons is goed te verspanen, te lassen en te solderen. Gietbrons is slecht te smeden. 5.1.3 Eigenschappen Magnetische eigenschappen: brons is een non-ferrometaal waardoor we het materiaal niet kunnen beïnvloeden door middel van een magneet. Warmtegeleidingsvermogen: De thermische geleidbaarheid of warmtegeleidingscoëfficiënt (symbool λ) is een materiaalconstante die aangeeft hoe goed het materiaal warmte geleidt. De warmtegeleidingscoëfficiënt is afhankelijk van de temperatuur, dichtheid en het vochtgehalte. Hij wordt in het SI-stelsel uitgedrukt in W/(m·K) (de m staat hier voor meter). De Figuur 8:Materialen

Elecktromechanica


6TSO EMa

Meettechnieken

34

warmtegeleidingscoëfficiënt is ook te schrijven als (W*d)/(A*K), hierbij is d de dikte en A het oppervlakte van het materiaal. Stof Geleidbaarheid in W/m*K (bij 293 K tenzij anders vermeld, m = meter) brons 190

Specifieke elektrische weerstand: Dit is de weerstand van 1 meter lengte van een bepaalde met een doorsnede van 1 m² 0,18000Ω mm2 / m bij 20 graad Celcius Dichtheid: 8,2 ... 8,7 kg/dm3 (of g/cm3) bij kamertemperatuur (20 °C)

Soortelijke warmtecapaciteit: Dit is de warmtehoeveelheid die nodig is om 1 Kg van deze stof een temperatuurverhoging te geven van 1 Kelvin (K)

Materiaal Fasetoestand Soortelijke warmte J/(kg.K) brons

vast

380

Smeltpunt, hardheid en gieten: Brons is door de toevoeging van tin harder en minder buigzaam dan koper en heeft een kleinere buigsterkte, het heeft een grote dichtheid waardoor het in de bouw en constructie weinig toepassingen heeft, wel kan het makkelijk gegoten worden. Tin heeft ongeveer dezelfde gunstige werking op koper als arseen, maar er zijn nog een paar andere voordelen. Het beperkt het krimpen van het gietsel bij afkoeling. Het verlaagt het smeltpunt (toevoeging van 5% tin verlegt het smeltpunt van 1083°C naar 1050°C, toevoeging van 15% tin verlaagt het smeltpunt naar 960°C).

Elecktromechanica


6TSO EMa

Meettechnieken

35

Het verhoogt de hardheid (koper heeft een hardheid van 50 op de schaal van Brinell indien gegoten en van 128 indien gedreven; brons met een toevoeging van 10% tin, heeft een hardheidsfactor van 90 indien gegoten en van 228 indien gedreven). Het verhoogt de vloeibaarheid van gesmolten koper, waardoor bij het gieten allerlei details in de mal beter gevuld kunnen worden en het eindproduct van veel betere kwaliteit is.

5.2 Algemeen bouwstaal 5.2.1 Toepassing Zowat al mijn andere onderdelen van de kliefmachine zijn vervaardigd uit algemeen bouwstaal (S235JR  1.0037), het frame, het mes, de steunen,…. Verklaring benaming algemeen bouwstaal: JR geeft een soort van kwaliteit van het staal aan, S staat voor bouwstaal en 235 duid de vloeigrens aan. 5.2.2 Samenstelling Algemeen bouwstaal is een staal legering, de legeringselementen zijn koolstof, fosfor en zwavel. Fosfor en zwavel zijn in feite verontreinigend in het staal en mogen slechts in geringe mate voorkomen hier is dit beiden 0,045 %. Het koolstof percentage van het algemeen bouwstaal is 0,17 Figuur 9:Kliefmachine

5.2.3 Eigenschappen Magnetische eigenschappen : Algemeen bouwstaal is een ferro materiaal en is dus invloed baar door een magneet. Warmtegeleidingsvermogen: De thermische geleidbaarheid of warmtegeleidingscoëfficiënt (symbool λ) is een materiaalconstante die aangeeft hoe goed het materiaal warmte geleidt. De warmtegeleidingscoëfficiënt is afhankelijk van de temperatuur, dichtheid en het vochtgehalte. Hij wordt in het SI-stelsel uitgedrukt in W/(m·K) (de m staat hier voor meter). De warmtegeleidingscoëfficiënt is ook te schrijven als (W*d)/(A*K), hierbij is d de dikte en A het oppervlakte van het materiaal. Stof Geleidbaarheid in W/m*K (bij 293 K tenzij anders vermeld, m = meter) staal 50

Elecktromechanica


6TSO EMa

Meettechnieken

36

Soortelijk gewicht staal: Het soortelijk gewicht of de dichtheid van staal is 7800 kg/m³. Treksterkte, rek: 340N/mm², rek 27 %

Figuur 10:Trekdiagramma

5.2.4 Harden Er bestaan verschillende soorten hardingsmethoden, gewoon harden, getrapt harden en isothermisch harden. Gewoon harden Hierbij wordt het werkstuk na het verhitten in één keer afgekoeld tot 50-80°C. Op het diagram zie je dat het door verhitting gevormde austeniet omgezet wordt tot martensiet bij een temperatuur van 225°C. Getrapt harden Het werkstuk wordt eerst vlug afgekoeld tot ongeveer 250°C in een zoutbad. Op deze temperatuur blijft de austenietstructuur nog een tijdje bestaan. Door het werkstuk een tijdje op deze temperatuur te houden, wordt de temperatuur over het hele stuk gelijk. Daarna wordt het werkstuk in een tweede fase verder afgekoeld tot ongeveer 50°C. De Elecktromechanica


6TSO EMa

Meettechnieken

37

afkoelingspanningen zijn bij deze hardingsmethoden heel wat kleiner en de vorming van martensiet gebeurt gelijktijdig in het hele werkstuk. De kans op hardingsscheurtjes is bij deze methode nagenoeg uitgesloten. Isothermisch harden Bij deze methode wordt het werkstuk na verhitting afgekoeld in twee fasen. Voor de eerste afkoeling tot een temperatuur van 250 à 300°C wordt gebruik gemaakt van een zoutbad. Het austeniet wordt hierbij omgezet in een structuur die tussen martensiet en perliet ligt. De tweede afkoeling tot op kamertemperatuur gebeurt in rustige lucht. Ook bij deze methode zijn de spanningen lager dan bij het gewoon harden. Het TTT diagram (tijd-temperatuur-transformatie) Structuur transformatie bij constante temperatuur. We gaan als voorbeeld uit van een perlitisch staal met 0,8 % koolstof. Het staal wordt door verwarmen in austeniet gebied gebracht (circa 900 gr C) en vervolgens afgeschrikt in een bad met zoutoplossing die op constante temperatuur wordt gehouden, bijv. 400 gr C. De volgende stap is het proefstuk er na een minuut uithalen en afschrikken in water, waardoor de structuurtoestand is ingevroren. De microstructuur wordt onder de Figuur 11:TTT-diagram

microscoop vastgelegd door fotograferen

Deze procedure wordt herhaald met proefstukken bij verschillende gloeitijden in hetzelfde bad van 400 gr C. Daarna wordt de badtemperatuur veranderd in 450 gr C en de reeks proeven begint opnieuw enz.. Uit duizend van deze metingen werd in 1930 in Canada een TTT diagram(temperatuur- transformatie- tijd) geconstrueerd zoals hier getekend is.

Het TTT diagram (aantippen voor vergroting) Ps, begin perlietvorming. Pf, eind perliet vorming. Links van de Ps is de structuur austenitisch, rechts van de Pf is de structuur perlitisch, tussen Ps en Pf is de structuur een mengsel van austeniet en perliet. Wanneer we staal van 0,6% C austeniseren boven lijn A2 (GS in ijzerkoolstofdiagram) en in water

Figuur 12:TTT-diagram Elecktromechanica


6TSO EMa

Meettechnieken

38

afschrikken vertraagt omklappen van austeniet in ferriet, wordt het austeniet vervormd tot harde martensiet, we noemen dit “harden”. Harden beneden de A2 lijn heeft onvoldoende effect, austeniet deel gaat over in martensiet maar het andere deel is het zachte ferriet, structuur bestaat uit harde martensiet gebed in zachte ferriet. Boven 0,8%C gaat austeniet deel over in martensiet en is de structuur dus harde martensiet plus harde cementiet en we kunnen volstaan met verhitten vlak boven 723 gr C lijn. Voor onderperlitisch staal is de hardingstemperattuur hoog, dat geeft bij afschrikken grof martensiet en veel spanning in het werkstuk hetgeen niet zelden tot scheuren leidt. Staal met minder dan 0,3%C wordt daarom niet gehard. Bovenperlitisch staal bestaat boven 723%C uit austeniet en cementiet, cementiet is van nature hard, verhitting 50 gr C boven 723 gr C is voldoende, daarna afschrikken. Martensietstructuur keert bij verhitting geleidelijk terug naar zijn samenstellende delen ferriet en cementiet. Alle stadia tussen enerzijds sterk en bros en anderzijds zwak en taai worden doorlopen en kunnen “ingevroren” worden. Het weer opwarmen na harden is het zgn. ontlaten. Staal wordt na het harden ontlaten op relatief lage temperatuur, ongelegeerd koolstofstaal op circa 200 gr C, de grootste brosheid verdwijnt en de hardheid van het staal neemt maar weinig af. Voorwarmen bij het lassen van hardbare stalen. De hardbaarheid van een staal is van groot belang, de laszone koelt door het koude staal naast de lasnaad relatief snel af. Daardoor kan in de Warmte Beïnvloedde Zone (W.B.Z) harding plaatsvinden en gevaar voor spanningscheuren. In dat geval moet het werkstuk voorverwarmd worden voor het lassen, dan wordt de afkoelsnelheid en daarmee het plaatselijk harden (martensietvorming) voorkomen. De voorwarmtemperatuur hangt uiteraard af van het te lassen staal.

Behandeling Normaalgloeien Het doel van normaalgloeien is de grofkorrelige structuren omvormen tot fijnkorrelige structuren en de inwendige spanning te neutraliseren. De werkstukken worden snel verhit en dan afgekoeld in rustige lucht.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Meettechnieken

39

Zachtgloeien Het gaat om het realiseren van een zachte toestand van het staal voor de grootste vervormbaarheid zoals nodig bij koud walsen, buigen, dieptrekken enz. Zachtgloeien gebeurt 20-30 graden C onder de A1 lijn (onderste omzettingslijn in het ijzerkoolstofdiagram, in nevenstaande afbeelding is dat de PSK lijn. Voor koolstofstaal geldt circa 680 gr C. Bij zachtgloeien vindt honderd procent omzetting plaats van martensiet in ferriet en de cementiet lamellen worden door Figuur 13:Zachtgloeien

het globuliseren korrels.

Voor verspanende bewerkingen van laaggekoold staal, zoals draaien en frezen is dit niet de meest gunstige toestand, zacht staal is minder goed te verspanen door stroperigheid, ruw oppervlak en taaie spanen. Bij staal met meer dan 0,5% C is zachtgloeien wel gunstig voor verspanen. Beneden 0,5%C is het beter de normale (zonder warmtebehandeling) toestand van ferriet en perliet te handhaven.

Vooral toegepast bij staal met meer dan 0,9% C ( meestal gereedschapstalen). Het doel van het zachtgloeien is, het staal gemakkelijker bewerkbaar te maken en met minder kans op vervormen of scheuren te harden. Staal met minder dan 0,9% C wordt ook wel zacht gegloeid om de bewerkbaarheid te verbeteren. De lamellaire cementiet is op de foto omgezet in cementietkorrels.

Spanningsvrijgloeien Het doel van spanningsvrijgloeien is de inwendige spanningen op te heffen. Na verhitten van het werkstuk tot ongeveer 600 graden mogen we er vanuit gaan dat 90 procent van de spanningen verdwenen zijn nadat het werkstuk tot op kamertemperatuur is afgekoeld.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

40

6 Elektriciteit

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

41

6.1 Keuze motor + uitleg Om een motor te kiezen in een catalogus moet je aan een aantal parameters voldoen: · Het soort motor (AC of DC, synchrone of asynchrone motor, éénfasig, driefasige, Dahlander,…) · Het materiaal van het motorhuis (aluminium, staal of gietrijzer). · Het aantal polen of de rotatiefrequentie. · De omgeving waar de motor geplaatst wordt (EX-motor?) · Aansluitspanning · Het vermogen van de motor · Met of zonder reductiekast · De bouwvorm (voet of flensmontage, asuiteinde,…) · Koelwijze (IC) · Isolatieklasse · IP-klasse ·…

6.2 Gekozen motor Ik heb gekozen voor een motor van Siemens omdat dit een van de bekendste merken is en ze van zeer goede kwaliteit zijn. 6.2.1 Algemene beschrijving General Purpose motoren met aluminium frame zijn geschikt voor een breed scala van standaard aandrijving taken in de industriële omgeving. Als gevolg van het zeer lage gewicht zijn ze voorbestemd pomp, ventilator en compressor toepassingen. Ze zijn echter ook uitstekend lenen voor transporttechniek en hijsmiddelen / kranen. Design en architectuur van de motoren zorgen voor maximale flexibiliteit en minimale bijbehorende kosten bij de montage en installatie van: Gebruikers profiteren van geïntegreerde hijsoogbouten, montage voeten die kan worden vastgeschroefd op, versterkte lagering end schilden met optimale mechanische eigenschappen en aansluitkasten die gemakkelijk te openen. Niet alleen dit, kan encoders, remmen en afzonderlijk aangedreven ventilatoren eenvoudig worden toegevoegd. Kous is ook eenvoudig te wijten aan de lage variantie van onderdelen waardoor de motor distributeurs om snel te reageren op eisen van de klant.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

42

Figuur 14:Motor

6.2.2 Technisch gegevens overzicht Eigenschappen Macht en spanningsbereik: Frame maten en soorten van de bouw: Nominaal toerental: Aantal polen: Rendementsklassen:

0,55 kW tot 45 kW Voor alle gebruikelijke spanningen 80 tot 225 in alle gebruikelijke soorten bouwwerken 750 - 3600 tpm 2/4/6/8 IE1 = Standard Efficiency IE2 = High Efficiency IE3 = Premium Efficiency NEE = NEMA Energiezuinige motoren vlgs. aan NEMA MG1 NPE = NEMA Premium Efficiënte motoren vlgs. aan NEMA MG1

Tabel 6: Gegevens motor

6.2.3 Voordelen voor de klant Bijzonder gebruiksvriendelijk De 1LE1 serie biedt bijzonder gebruiksvriendelijk aansluitdozen. De 2 en 4-polige motoren, een ashoogte van 80 en 90 gaan nog een stap verder: Voor deze motoren, wordt de klemmenkast slechts bevestigd met een schroef, en het kan continu worden gedraaid door middel van 360 graden. Daarnaast is de aansluitkast is vooraf geconfigureerd met een klemmenbord. Dit maakt het aanzienlijk eenvoudiger en sneller te installeren motoren een beperkte ruimte, zoals de motor verbindingskabel kan worden naar de motor vanuit elke richting. Meer vermogen Verhoogd vermogen motoren kunnen de oplossing zijn als de motor extreem compact moet zijn omdat er niet voldoende ruimte beschikbaar is voor een standaard motor. Met deze

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

43

motoren, in efficiëntieklasse IE2, vermogens van een standaard motor kan worden gerealiseerd in de volgende kleinere ashoogte. 6.2.4 Typische toepassingen     

Pumps Fans Compressoren Kranen / hefmiddelen Productie industrie

6.3 3f asynchrone motor + uitleg Een tweepolig driefasenstatorwikkeling is samengesteld uit drie wikkelingen die ruimtelijk onder hoeken van 120° t.o.v. elkaar opgesteld zijn.

Figuur 15:Motor

Door deze drie wikkeling n worden sinusoidale stromen gestuurd die 120° in de tijd verschoven zijn t.o.v. elkaar. In de figuur hieronder zijn deze driefasenstromen voorgesteld en kunnen we nagaan wat dit veroorzaakt op verschillende tijdstippen (t1 tot t5) bij een tweepolige machine.

We kunnen het resulteren veld tekenen voor de verschillende tijdstippen. Besluit: We stellen dus vast dat het resultaat een draaiend magnetisch veld is dat één omwenteling maakt in één periode, vandaar de benaming DRAAIVELD. We kunnen ook aantonen dat het draaiveld steeds constant is in grootte. In de voorgaande theorie hebben we gebruik gemaakt van een fictieve voorstelling van de ligging van de wikkelingen, dit om principieel het vastleggen van begin- en eindpunten duidelijk te maken. In werkelijkheid wordt echter gebruik gemaakt van een andere uitvoering.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

44

In de statorwikkeling worden per fase niet één maar vele wikkelingen aangebracht, die samen de fasewikkelingen vormen.

Figuur 16:Spoelen

In de statorwikkelingen moet, bij aansluiting op een driefasig net, een draaiveld opgewekt worden. De drie fase wikkelingen: U1-U2,V1-V2 en W1-W2 die hiervoor nodig zijn, liggen 120°E t.o.v. elkaar in het gelammeleerd statorstaal. De uitvoerings vorm van dze wikkelingen bepaalt het aantal poolparen van het draaiveld. Is er 1 spoel per fase, dan onstaat een 2polig draaiveld. Zijn er 2 spoelen per fase, dan ontstaat een 4-poligdraaiveld.

Figuur 17:Spoelen

6.3.1 Ontstaan van een vierpolig draaiveld In voorgaand voorbeeld werd het ontstaan van een tweepolig draaiveld aangetoond: het magnetisch veld maakt 1 omwenteling gedurende 1 periode van de stroom.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

45

Figuur 18:Spoelen

Door het aantal spoelen te vermeerderen kunnen we een draaiveld bekomen met meerdere polen:bijvoorbeeld zullen 6 spoelen zorgen voor een 4-polig draaiveld, dat dan een ganse omwenteling maakt in een halve periode. Besluit: Indien het magnetisch veld 2 paar polen heeft en f de frequentie van de aangebrachte driefasen stromen is, dan vinden we de draaisnelheid van het draaiveld met volgende formule:

6.3.2 Stator Bij een 2-polige machine wordt het magnetisch veld opgewekt door 3 spoelen die elk 120° verschoven zijn in de ruimte t.o.v. elkaar. Bij een 4-polige machine wordt het veld opgewekt door 2 reeksen van 3 spoelen die in plaats van 120° nu slechts 60° t.o.v. elkaar verschoven zijn. De stator van een draaistroommotor bestaat uit minimaal drie identieke spoelgroepen. Elke spoelgroep bevat de spoelen van bij elkaar horende polen. De spoelgroepen, ook wel fasewikkelingen genoemd, worden voorzien van dezelfde wisselspanning, maar met faseverschillen van 120 graden. Bij een tweepolige motor, d.w.z. één paar polen per spoelgroep, maken de overeenkomende polen in de drie spoelgroepen hoeken van 120 graden met elkaar. Bij een 4-polige motor zijn er twee paar polen per spoelgroep. De hoek tussen de overeenkomende polen is dan 60 graden. Door het faseverschil tussen de

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

46

spoelgroepen bereiken de polenparen na elkaar hun maximale magnetische veld. Daardoor ontstaat er een draaiend magnetisch veld, draaiveld genoemd.

Figuur 19:Spoelen

6.4 Constructie, aansluiting en kenplaat 6.4.1 Constructie Stator: stilstaand gedeelte. Bestaat uit een holle cilinder van dunne ferro - siliciumblaadjes met aan de binnenkant een aantal gleuven waarin een driefasige wikkeling wordt geplaatst. Deze wikkelingen worden op een draaistroomnet aangesloten.

Figuur 20:Spoelen

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

47

Figuur 21:Motor

Rotor: draaiend gedeelte. De rotor bevindt zicht in de stator en is gescheiden van de stator door middel van een luchtspleet. De rotor wordt elektrisch niet aan het draaistroomnet verbonden. Het draaiende gedeelte (de rotor of het anker in het geval van de asynchrone kooirotormotor), bestaat uit een kooi van grote staven die aan de uiteinden zijn kortgesloten door een grote ring. (vandaar kortsluitankermotoren). De ruimte tussen de kooi is opgevuld met een weekijzerpakket. In de staven lopen zeer grote stromen die tegen het statorveld in een tegenveld opwekken waardoor de rotor gaat draaien.

Figuur 22:Motor

Bij de asynchrone motor is iedere fasewikkeling ontworpen voor een bepaalde fasespanning Uf. Afhankelijk van de grootte van de lijnspanning Ul van het net, worden de statorwikkelingen in ster of in driehoek geschakeld. Als ze in driehoek geschakeld zijn is de fasespanning Uf gelijk aan de lijnspanning Ul. Is de lijnspanning Ul, daarentegen gelijk aan maal de de fasespanning uf van de statorspoel, dan is de motor in ster geschakeld. Bij de

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

48

ster-driehoek schakeling worden bij het aanlopen allereerst de wikkelingen in ster geschakeld en na enige tijd in driehoek. Deze omschakeling kan handmatig worden gedaan of door middel van een tijdsrelais die na een ingestelde tijd wisselt van ster naar driehoek

Figuur 23:Ster-driehoek

de verhouding tussen is 3

en

6.4.2 Principe De driefasige asynchrone motor, kortsluitanker motor of kooianker motor is een asynchrone elektromotor, gevoed door een 3-fasenwisselspanningssysteem. Asynchrone motoren worden overal toegepast in de aandrijftechniek en bij zware machines. Door de hoge aanloop stroom (tot ca. 6 à 8 x nominaal) van 3 fasige asynchrone motoren is het wel nodig om aan te lopen met een speciaal aanloop systeem zoals aanlooptransformatoren, frequentieregelaars of ster-driehoek schakelingen wat ik zal gebruiken om mijn motor te laten draaien.

Figuur 24:Motor

6.4.3 Slip De rotor probeert dit draaiveld te volgen (volgens de wet van Lenz probeert de rotor het draaiveld te ontwijken door mee te draaien in de richting van dit draaiveld). In tegenstelling Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

49

tot de synchrone motor, blijft de draaisnelheid van de rotor achter bij die van de stator. Daarom spreekt men hier van een asynchrone motor, asynchrone=niet synchroon. Het verschil in draaisnelheid tussen de rotor en de stator wordt de slip genoemd. Een asynchrone motor kan niet werken zonder slip. Het is namelijk de slip die de rotorfrequentie bepaalt. Zonder slip is de rotorfrequentie nul. De rotorfrequentie is de draaiveldfrequentie min het rotortoerental. Er moet stroom (en daarmee veld) worden opgewekt in de rotor om een veld op te wekken tegenwerkend ten opzichte van het statorveld, anders kan de asynchrone motor niet draaien. Bij het aanzetten van de asynchrone motor is de rotorfrequentie maximaal. Koppen-snelheidskarakteristiek Ta=aanzetkoppel Tz=zadelkoppel Tkip=kipkoppel Tnom=koppel bij nominale last T0=koppel bij nullast x= werkgebied

Figuur 25:Koppen-snelheidskarakteristiek

De faseverschuiving tussen de rotorstroom Ir en de rotor-emk Er is afhankelijk van de slip: Bij toenemende rotatiefrequentie N2 wordt de frequentie van de rotor-emk en daardoor de faseverschuiving kleiner en het koppel zal stijgen. dus makkelijker gezegd als de motor meer op toeren komt zal de arbeidsfactor verbeteren. Naarmate de slip kleiner wordt zal dus ook de rotorstroom Ir beginnen dalen, dit verklaart het maximum in de bovenstaande karakteristiek. Dit maximum wordt dus bereikt als de toename van het werkkoppel volledig teniet gedaan wordt door de stoomdaling (punt Tkip => kipkoppel) Voor nog hogere rotatiefrequenties zal de stroomdaling van doorslaggevende aard zijn, zodat het koppel verder daalt. In punt I0 worden er geen veldlijnen meer gesneden en is bijgevolg de rotorstroom 0 zodat het koppel ook 0 zal zijn. Voor enkele karakteristieke bedrijfstoestanden gelden volgende slipwaarden: bij stilstand of het startmoment is: nr = 0 en s = 1 of 100%; bij synchronisme is: nr-ns en s = 0 of 0%; Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

50

bij vollast of bij nominaal bedrijf is de slipwaarde tussen 2% en 7%

6.5 Motorbeveiliging Volgens de tabel van Klöckner Moeller heb ik een thermische beveiliging nodig van 30A, er was keuze tussen de motorbeveiligingsschakelaars PKZM01, PKZM0 en PKZM4. Tabel 7: Motorbeveiliging

Zekering Ptot

(W) F1 + F2

Aantal U

fasen

15000 3

cos j

(V)

(0,6…1)

400

0,86

Zekering rendement Thermiek (A) directe start Draadsectie

h (%) 87

In

1,1 x In

28,94 31,83

(A) Type

(mm²)

50 aM = T

16,00

De PKZM01, PKZM0 en PKZM4 bieden met de stroomafhankelijk bimetaalafschakelingen een zeer betrouwbare technische oplossing voor de motorbeveiliging. De thermische beveiliging is fase-uitvalgevoelig en temperatuurgecompenseerd. De nominale stromen bij PKZM0 tot 32 A zijn in 15 bereiken onderverdeeld, bij de PKZM01 in 12 bereiken en bij de PKZM4 tot 63 A in 7 bereiken. Met de magnetische maximaal beveiligingen, op 14 × Iu vast ingesteld, worden de installatie (motor) en de voedende kabel betrouwbaar beveiligd. Ook het motorstarten is in alle bedrijfssituaties gewaarborgd. De fase-uitvalgevoeligheid van de PKZM0 en PKZM4 maakt toepassing voor beveiliging van EEx e-motoren mogelijk. Een ATEXcertificering is beschikbaar. Ter beveiliging van motoren worden de motorbeveiligingsschakelaars op de nominale motorstroom ingesteld. De volgende toebehoren breiden de motorbeveiligingsschakelaar uit met de verschillende subfuncties: -onderspanningsafschakelspoel U, -arbeidsstroomafschakelspoel A, -normaal hulpcontact NHI, -storingsmelder AGM. Ik zal dus kiezen voor de PKZM01 want die kan de 30 A aan en ik heb geen 12 bereiken nodig.

6.6 Sensoren Inductieve sensoren De inductieve benaderingsschakelaar werkt volgens het principe van de gedempte LCElecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

51

oscillator: wanneer metaal binnendringt in het aanspreekbereik van de naderingsschakelaar, dan wordt aan het systeem energie onttrokken. Het metaaldeel zorgt voor energieverlies, die door de wervelstroomvorming wordt veroorzaakt. De wervelstroomverliezen zijn afhankelijk van de grootte en het soort van het metaaldeel.De verandering van de trillingsamplitude van de oscillator veroorzaakt een stroomverandering, die in de elektronica wordt verwerkt en in een gedefinieerd schakelsignaal wordt omgezet. Voor de duur van het dempen staat een statisch signaal op de uitgang van het apparaat ter beschikking. Oscillator Gelijkrichter Schakelversterker Uitgang Voeding

Eigenschappen inductieve naderingsschakelaar

Figuur 26:Sensor

Isolatie conform IEC 346/VDE 0100 of IEC 536, Beschermingsgraad IP67, hoge schakelfrequentie, onderhoudsvrij en slijtvast (hoge levensduur), ongevoelig voor trillingen, willekeurige inbouwpositie, LED-indicatie toont de schakel- of uitgangstoestand en vereenvoudigt bij de inbouw de inregeling, bedrijfstemperatuurbereik –25 ... +70 ˚C, trillingsbelasting: cyclustijd 5 min., amplitude 1 mm in frequentiegebied 10 ... 55 Hz, conform IEC 60947-5-2, hebben een statische uitgang, die zolang actief blijft, als het apparaat wordt gedempt, dendervrij schakelgedrag in microseconden (10–6 s).

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

52 Staal (St 37) 1,00 × Sn

Schakelafstand S

De schakelafstand is de afstand, waarbij een metalen deel dat Messing het actieve vlak nadert, een signaalverandering op de uitgang Koper bewerkstelligt. De schakelafstand is afhankelijk van:

0,35 – 0,50 × Sn

Aanlooprichting

Aluminium

0,35 – 0,50 × Sn

Grootte

RVS

0,60 – 1,00 × Sn

0,25 – 0,45 × Sn

Tabel 8: Schakelafstand

Materiaal van het metalen deel Met de volgende correctiefactoren moet bij verschillende materialen rekening worden gehouden: Sn = nominale schakelafstand

Dit zijn de inductieve sensoren die wij gaan gebruiken om de toestand van onze actuator te kunnen schakelen. Ind. Sensor, AC, tubular 18, metal, cabl Part no.

E57RAL18A2

Article no.

136066

Tabel 9: Sensor

Product Standards

UL 508; IEC60947-5-2; CE marking

UL File No.

E166051

UL CCN

NRKH, NRKH7

NA Certification

UL listed

Max. Voltage Rating

250 V AC

Degree of Protection

IEC: IP67, IP69K; UL/CSA Type: 4, 4x, 6, 6P, 12, 13

General

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

Standards

53 IEC/EN 60947-5-2

Ambient temperature

°C

Protection type

- 25 - + 70 IP67

Mechanical shock resistance

g

30 Shock duration 11 ms

mm

5

Repetition accuracy of Sn

%

3

Temperature drift of Sn

%

10

Switching hysteresis of Sn

%

20

Rated operational voltage

Ue

20 - 250 V AC

Characteristics Rated switching distance Rated switching distance

Sn

Operating current in the switched state at 24 V DC

Ib

mA

10

Maximum load current

Ie

mA

500

Voltage drop at Ie

Ud

V

2.5

Hz

20

Switching Frequency Min. load current

Ie

mA

1

Residual current through the load in the blocked state at 230 V AC and 24 V DC

Ir

mA

0.1

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

Switching state display

LED

Connection

54 Red 2-wire

Contacts N/O = Normally open

1 N/O

Style Design (outer dimensions)

mm

M18 x 1

For connection of:

2 m connection cable

Material

Stainless steel

Tabel 10:Sensor

6.7 Transformator 6.7.1 Vermogen en stromen van een transformator Vermogen transformatoren Transformatoren kennen een toegekend vermogen, dit wil zeggen dat de transformator constructie de doorlaat van het vermogen bepaalt. Het is immers zo dat de transformator niets anders doet dan galvanische gescheiden het vermogen van de primaire zijde naar de secundaire zijde overzet met het zelfde spanningsniveau of met een verschillend spanningsniveau. Nominaal stroom De nominaal stroom van een enkelfase transformator wordt bepaalt uit Iprimair = Ps / Uprimair of Isecundair = Ps / Usecundair Hierin is de nullaststroom even buiten beschouwing gelaten. 6.7.2 Verliezen bij een transformator Verliezen De verliezen in een transformator bestaan uit nullastverliezen en kortsluitverliezen. De nullastverliezen (ijzerverliezen) worden opgewekt in de metalen kern door de magnetisering Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

55

van het blikpakket, en zijn onder te verdelen in hysteresisverliezen en wervelstroomverliezen. Deze verliezen zijn onafhankelijk van de belasting, maar zijn altijd aanwezig als de transformator onder spanning staat, dus 24 uur per dag. Onder kortsluitverliezen (koperverliezen) wordt verstaan de Joule verliezen in de wikkelingen. Deze verliezen ontstaan in de wikkelingen door de stroomdoorgang en zijn dus anders dan de nullastverliezen wel afhankelijk van de belasting. De kortsluitstroom Er wordt nog wel eens gedacht dat de kortsluitstroom aan secundaire zijde van de transformator net zo groot is als die van de netaansluiting waar deze primair op is aangesloten. Maar dat is niet zo! De kortsluitstroom wordt bepaald door de kortsluitspanning. De kortsluitspanning Uk De kortsluitspanning wordt bepaald door de impedantie van de transformator. De kortsluitspanning is gedefinieerd als de spanning die aan de primaire zijde van een transformator moet worden aangelegd om bij een kortgesloten secundaire winding de nominale stroom aan de primaire zijde te verkrijgen. De kortsluitspanning wordt uitgedrukt in procenten van de nominale primaire spanning. Meten kortsluitspanning Uk De kortsluitspanning is te meten door het uitvoeren van de volgende proefopstelling. Je neemt de transformator en hiervan sluit je de secundaire wikkeling kort. We sluiten de primaire zijde aan op een regelbare wisselspanningbron. Hierna plaatsen een ampèremeter in serie met de bron en een voltmeter parallel hierover. Daarna regelen we langzaam de spanning op tot de ampèremeter de nominale primaire stroom aangeeft van de transformator. Tenslotte lezen we op de voltmeter de kortsluitspanning uit. Als we de kortsluitspanning hebben genoteerd kunnen we de procentuele waarde bepalen. Vooronderstel dat de primaire spanning 230 volt is en we hebben 18 volt kortsluitspanning gemeten dan is de procentuele kortsluitspanning Uk 8% ofwel 18V / ( 230V / 100% ) = 8%. De kortsluitstroom wordt bepaalt uit Ik = In x 100/ Uk % Waarom is die kortsluitstroom nu zo belangrijk? Wel deze bepaalt de hoeveelheid energie die nodig is om onze trafobeveiliging op tijd te doen aanspreken. Demping kortsluitstroom De kortsluitstroom ter plaatse van de aansluitklemmen de transformator is het grootst. Als we een apparaat aansluiten op een transformator met daartussen een leiding dan zal er demping plaatsvinden van de kortsluitstroom in de leiding. Deze demping wordt veroorzaakt door de impedantie van de leiding. De impedantie is afhankelijk van de lengte en de doorsnede van de leiding. Het kan zo zijn dat er zoveel demping optreedt dat de

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

56

kortsluitstroom door de transformator gezien wordt als een belasting. De beveiliging zal dan ook niet meer aangesproken worden. Het grote gevaar is de opwarming van de leiding. Brandgevaar ligt dan ook op de loer. Soms is demping erg welkom, de kortsluitstroom wordt immers gelimiteerd. Inschakelstroom Dan hebben we nog een fenomeen, de inschakelstroom. Deze speelt ook een rol voor het maken van een keuze voor een juiste beveiliging. De inschakelstroom is een piek in de stroom die ontstaat tijdens het inschakelen van de transformator Deze inschakelstromen worden ook wel in rush stromen genoemd. Ze ontstaan door het magnetiseren van de kern. Er moet immers een wisselend magnetische veld zijn anders kunnen we geen vermogen overzetten, deze inschakelstromen variëren tussen 5 en 10 maal de nominaal stroom gedurende 10 tot 40 ms. 6.7.3 Nullastproef en kortsluitproef De nullastproef voeren we uit bij nullast, meestal is de nullaststroom zeer klein en daardoor zullen de jouleverliezen in de primaire wikkeling ook zeer klein. Hierdoor is dit verwaarloosbaar. Met de kortsluitproef willen we de koperverliezen bepalen, de kortsluitspanning van een transfo is de primaire spanning waarbij de primaire stroom gelijk is aan Inominaal bij kortgesloten secundaire. Bij de kortsluitproef sluit men de primaire aan op een regelbare wisselspanning terwijl men de secundaire spoel kortsluit. De primaire spanning wordt nu geregeld tot in de spoelen van de transfo de nominale stroom vloeit

De kortsluitspanning UK wordt gedefineerd als de verhouding van de in de kortsluitproef aangelegde primaire spanning en de nominale primaire spanning. De kortsluitspanning is dus een percentage van de nominale spanning.

Een kleine kortsluitspanning duidt immers op weinig jouleverliezen en een kleine inwendige weerstand (=kleine spanningsval bij belasting).

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

57

Figuur 27:Principeschema

6.7.4 Gekozen transformator Mijn transformator is een veiligheidstransformator en ik heb een transfo met een vermogen 63VA. Veiligheidstransformator enkelfasig primair 230/400 V - secundair 24/48 V vermogen 63 VA IP 55 - IK 07 (ingegoten)

Figuur 28:Transformator

Figuur transformator met eigenschappen 6.7.5 Behuizing De transformator zal in een waterdichte beschermdoos moeten zitten uit volgende tabel kiezen we voor IP-66 want deze voldoet het meest aan onze normen, deze is stofvrij en waterbestendig.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

58

Marina polyester wandkast buitenafm. (h x b x d) 300 x 220 x 160 mm IP 66 - IK 10 - klasse II omkeerbare deur dubbelbaardslot

Figuur 29:Wandkast

Figuur wandkast met eigenschappen

Figuur 30:Wandkast eigenschappen

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

59

Figuur 31:Wandkast eigenschappen

6.8 Signaal lampen Markeringskleuren voor signaallampen en betekenis daarvan conform IEC/EN 60073 (VDE 0199), IEC/EN 60204-1 (VDE 0113 deel 1) Kleur

Beteken Verklaring is

Typische toepassing

ROOD Noodge Waarschuwing voor mogelijk gevaar Uitval van het val of situatie die een direct ingrijpen smeersysteem vereist Temperatuur buiten voorgeschreven (veilige) grenzen Belangrijke onderdelen van de uitrusting door aanspreken van een veiligheidsinrichting

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

60 gestopt

GEEL

Abnorm Aanwezige kritische toestand aal

Temperatuur (of druk) afwijkend van de normale waarde Overbelasting, waarvan de duur slechts binnen een beperkte tijd is toegestaan Reset

GROE Normaal Indicatie van veilige Koelvloeistof loopt N bedrijfsomstandigheden of vrijgave Automatische ketelvan verdere bedrijfsverloop besturing ingeschakeld Machine gereed om te starten BLAU W

Dwinge nd

Handeling door de operator noodzakelijk

WIT

Neutraa Iedere betekenis: mag toegepast l worden, wanneer niet duidelijk is, welke van de kleuren ROOD, GEEL of GROEN de juiste is; of als bevestiging.

Hindernis verwijderen Op aanzetten omschakelen Motor loopt Aanwijzing van bedrijfstypen

Tabel 11:Signaallampen

6.9 Bedieningselementen 6.9.1 Inleiding Voor de verlichting van een elektrische huisinstallatie worden verschillende schakelaars als bedieningselementen gebruikt. In dit hoofdstuk zullen we enkel bedieningselementen met schakelcontacten voor industriële installaties behandelen. Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

61

Die bedieningselementen worden niet gebruikt voor het schakelen van hoge bedrijfsstromen (vb. bij motoren), maar om andere schakelcomponenten zoals contactoren, PLC‛s, veiligheidsrelais enz. te bedienen. Daarom worden ze meestal opgenomen in de stuurkring van een installatie. Het valt je waarschijnlijk op dat in dit hoofdstuk ook signaallampen worden besproken. Samen met de drukknoppen zorgen ze voor de noodzakelijke veiligheid tussen mens en machine om een industriële installatie te doen functioneren. 6.9.2 Doel Drukknoppen worden gebruikt als bedieningselementen van elektrische industriële installaties. Ze zorgen ervoor dat de operator de machine goed kan bedienen. 6.9.3 Drukknoppen Drukknoppen zijn hoofdzakelijk samengesteld uit drie componenten: De bedieningskop Het lichaam Het schakelcontact. 6.9.3.1 Bedieningsknop De bedieningskoppen kunnen in verschillende vormen zijn uitgevoerd. Op de volgende figuren zie je een aantal voorbeelden.

Figuur 32:Bediening

6.9.3.2 Lichaam Het lichaam heeft als doel: De bedieningsknoppen en schakelcontacten met elkaar te verbinden Het samenstel van drukknoppen en schakelcontacten vast op de fontplaat te bevestigen door een schroef aan te draaien. Het wordt vervaardigd uit kunststof of metaal, vb. messing.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

62

Figuur 33:Knoppen

6.9.3.3 Schakelcontact Het schakelcontact wordt achteraan op het lichaam geklikt of geschroefd. Er kunnen maximaal drie contacten naast elkaar gemonteerd worden. Er kunnen drie contacten op elkaar gemonteerd worden; i totaal ka me dus nege contacten (NO of NG) gelijktijdig bedienen met een hoge bedrijfszekerheid. Elektrische schakelcontacten kunnen op diverse manieren aangesloten worden 6.9.4 Signaallampen 6.9.4.1 Signaallamp knop

De signaallampkop heeft verscheidene functies: -Hij beschermt het lampje -Hij geeft de nodige kleurenindicatie aan de signaallamp -Hij maakt het mogelijk het lichaam met de lamphouder op de frontplaat te bevestigen. Het frontplaatje van de signaallampkop is verwisselbaar, zoda verschillende functies weergegeven kunnen worden, vb. groen = installatie gestart, rood = installatie gestopt enz. De signaallampkop is uitgevoerd in verchroomd metaal of kunststof. Het frontplaatje is altijd in doorschijnend kunststof uitgevoerd. 6.9.4.2 Lamphouder Lamphouders dienen enerzijds om het signaallampje te monteren, anderzijds om de lampelektrisch aansluitbaar te maken. Ze worden op identieke wijze op het lichaam gemonteerd (geklikt of geschroefd) als schakelcontacten (altijd in de middenpositie). Zoals bij de schakelcontacten zijn de aansluitmogelijkheden: -Schroefklemaansluiting -Connectoraansluiting

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

63

-Printaansluiting

Figuur 34:Printaansluiting

Figuur 35:Knop

6.9.4.3 Markeringskleuren voor signaallampen + betekenis conform IEC/EN 60073 (VDE 0199), IEC/EN 60204-1 Kleur

Betekenis Verklaring

Typische toepassing

ROOD

Noodgeval Waarschuwing voor mogelijk gevaar of situatie die een direct ingrijpen vereist

Uitval van het smeersysteem Temperatuur buiten voorgeschreven (veilige) grenzen Belangrijke onderdelen van de uitrusting door aanspreken van een veiligheidsinrichting gestopt

Elecktromechanica


6TSO EMa GEEL

Elektriciteit

Abnormaal Aanwezige kritische toestand

64 Temperatuur (of druk) afwijkend van de normale waarde Overbelasting, waarvan de duur slechts binnen een beperkte tijd is toegestaan Reset

GROEN Normaal

Indicatie van veilige Koelvloeistof loopt bedrijfsomstandigheden of vrijgave van Automatische ketel-besturing verdere bedrijfsverloop ingeschakeld Machine gereed om te starten

BLAUW Dwingend Handeling door de operator noodzakelijk

Hindernis verwijderen

WIT

Motor loopt

Neutraal

Iedere betekenis: mag toegepast worden, wanneer niet duidelijk is, welke van de kleuren ROOD, GEEL of GROEN de juiste is; of als bevestiging.

Op aanzetten omschakelen

Aanwijzing van bedrijfstypen

Tabel 12:Signaallampen

6.10 Industriële beveiligingen 6.10.1 Algemeen Om de leidingen en verbruikstoestellen in een elektrische installatie te beveiligen tegen overstroom, over- en onderspanning en verliesstroom moet de (defecte) kring van het net worden afgeschakeld. Op die manier wordt een goede werking van de rest van de installatie verzekerd. Een onderbreking van de defecte stroomkring bij overstroom (kortsluiting of overbelasting) kan op verschillende manieren gebeuren, vb. d.m.v. thermische beveiliging (direct en indirect), elektronische beveiliging , magnetische beveiliging, thermischmagnetische beveiliging of doorsmeltveiligheden met een hoog onderbrekingsvermogen.Een onderbreking bij over- of onderspanning kan respectievelijk d.m.v. een overspanningsbeveiliging en een minimumspannings- of nulspanningsbeveiliging.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

65

6.10.2 Gesloten messmeltveiligheden (hov’s) 6.10.2.1 Principe

Figuur 36:Smeltveiligheden

Een smeltveiligheid is een gewilde verzwakking in een stroomkring die bedoeld is om te smelten bij overstroom (kortsluiting), om zo de defecte stroomkring van de voeding af te schakelen. De kortsluitstroom (Ik) die bij industriële installaties kunnen optreden liggen duidelijk hoger, dan bij huishoudelijke installaties. Daarom moeten de veiligheden zodanig worden ontworpen dat ze die hoge kortsluitstromen kunnen verwerken (HOV = hoog onderbrekingsvermogen) en er geen explosie van de smeltveiligheid optreedt, wat schade kan veroorzaken aan mens en omgeving. 6.10.2.2 Soorten

Smeltveiligheden kunnen in drie grote "hoofdgroepen" worden ingedeeld: -hoogspanning, genormeerd volgens IEC 62271 -laagspanning, genormeerd volgens IEC 60269 -apparaatzekeringen (ook wel glaszekeringen genoemd), genormeerd volgens IEC 60127 6.10.2.3 Opbouw Een smeltveiligheid bestaat uit een smeltelement geplaatst in een isolerend omhulsel en gevuld met kwartszand. Het smeltelement is gewoon uit zilver (Ag) vervaardigd en dit om twee redenen: dit metaal vereist kleinst mogelijke smeltenergie en verbeterd tevens het stroom begrenzend vermogen. Zilver heeft de beste verhouding tussen de minimum smeltstroom (Is) en de nominale stroom, waardoor de beveiliging doeltreffender is. Het kwartszand neemt de warmte-energie op en zorgt voor een snelle doving in geval van kortsluiting. De nominale stroom (In) is de toegekende stroom of de normale stroom uitgedrukt in ampère, waardoor de smeltveiligheid is gebouwd. Het is de stroom die op de smeltveiligheid staat vermeld. Deze stroom mag er onbeperkt lang doorstromen zonder doorsmelten te veroorzaken.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

66

Figuur 37:Smeltveiligheden

6.11 Automaten 6.11.1 Algemeen Een installatieautomaat heeft heel wat bijnamen: maximumschakelaar, automaat, zekering(automaat), overstroombeveiliging… Maar wat is dit voorwerp nu precies? Een installatieautomaat is een beveiligingscomponent in het voedingsgedeelte van een elektrotechnische installatie. Dit betekent dat een automaat ervoor zal zorgen dat het elektrische circuit wordt onderbroken indien de stroom die de installatie ingaat te groot wordt. Een automaat is het belangrijkste onderdeel van een verdeelkast. Tegenwoordig worden enkel nog automaten gebruikt in plaats van de klassieke porseleinen zekeringen of smeltpatronen. 6.11.2 Soorten Je kan de installatieautomaat opdelen in verschillende manieren. Zo heb je de onderverdeling via het aantal polen: -Enkelpolige automaat -Tweepolige automaat -Driepolige automaat -Vierpolige automaat Een andere manier van onderverdeling is aan de hand van de “curve”. De ligging van de magnetische drempel bepaalt de “curve” van de automaat. De elektrische kring moet zo berekend zijn dat de kleinste kortsluitstroom of aardsluitstroom de automaat magnetisch doet uitschakelen. Dit is belangrijk voor het beveiligen van lange kabels met een kleine doorsnede. Indien de kortsluitstroom te klein is moet ofwel een lagere drempel genomen worden ofwel een kabel met grotere doorsnede. -Curve A: 1 tot 3 maal de nominale stroom (zeer lage magnetische drempel)

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

67

-Curve B: 3 tot 5 maal de nominale stroom (lage magnetische drempel) -Curve C: 5 tot 10 maal de nominale stroom (normale magnetische drempel) -Curve D: 10 tot 14 maal de nominale stroom (hoge magnetische drempel) 6.11.3 Opbouw

Figuur 38:Automaat

1. Eerste aansluitklem 2. Stroomspoel 3. Vaste contact 4. Beweegbare contactbrug 5. Soepele geleider 6. Bimetaal 7. Tweede aansluitklem 8. Bedieningshefboom

9. Regelschroef 10. Uitschakelmechanisme 11. Buitenste vlambooggeleider 12. Binnenste vlambooggeleider 13. Vonkkamer 14. Blusplaten 15. Railhaak

Tabel 13:Opbouw motor

6.11.4 Werking 6.11.4.1 Normale stroomdoorgang Via de aansluitklem (1) vloeit de stroom door de dikke windingen van de stroomspoel (2), langs het vast contact (3), naar de beweegbare contactbrug (4). Aan de contactbrug is er een soepel kabeltje (5) gelast dat aan de andere kant verbonden is met een bimetaal (6). Dit bimetaal is verbonden met de tweede aansluitklem (7). De bedieningshefboom (8) laat het in- en uitschakelen met de hand toe.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Elektriciteit

68

6.11.4.2 Overbelasting Hierbij vloeit de overbelastingstroom door het bimetaal (6). Als gevolg warmt deze op, waardoor het buigt en zo op de hefboom drukt. Bij voldoende doorbuiging zal de hefboom het uitschakelmechanisme (10) in werking treden. Het bimetaal is door de fabrikant afgesteld met de regelschroef (9) en kan niet meer worden aangepast door de gebruiker. 6.11.4.3 Kortsluiting Er vloeit een kortsluitstroom door de windingen van de stroomspoel (2). Dit zorgt ervoor dat de slagpen uit de holle kern van de stroomspoel schiet en klopt zo op het uitschakelmechanisme (10). Als gevolg ontstaat er een vonk tussen het uiteinde van de beweegbare contactbrug (4) en het vaste contact (3). De vonk slaat over naar de buitenste vlambooggeleider (11) en klimt naar boven, waar ze overgaat naar de binnenste vlambooggeleider (12). Hierdoor wordt de vonk in de vonkkamer (13) opengetrokken en verdeeld in kleinere vonken, die zich een weg banen tussen de blusplaten (14).

6.12 Aansluitschema’s 6.13 PLC-sturing

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

69

7 Taalintegratie

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

70

7.1 Nederlands

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

71

7.1.1 Aanvraagbrief voor stageplaats Jonas Van Brackel Lt. Dobellaere str. 46 9930 ZOMERGEM tel. 04 93 58 68 20 e-mail: [email protected]

10 november 2012

De heer Johan Dauw Arisdonk 139 9950 WAARSCHOOT

Stagebrief Geachte heer Dauw Met deze brief zou ik graag een stageplaats aanvragen in uw bedrijf. De verplichte stageperiode loopt van 18 maart tot 29 maart. Momenteel zit ik in het laatste jaar Elektro-Mechanica in het PTI te Eeklo. Graag zou ik volgend jaar, na het behalen van mijn diploma, Bachelor in Elektro-Mechanica studeren aan het KaHo in Gent Mijn stage begeleider is Mnr. Van Gucht dirk. Hij kan nog meer informatie geven over mij en over de opleiding.Ik zal binnen 2 weken telefonisch contact opnemen met uw bedrijf. De opleiding die ik momenteel volg is vrij technisch en net daarom zou ik graag mijn stage bij u bedrijf doen. Uw bedrijf behoort tot dezelfde branche als die waarin ik later graag zou gaan werken. Ik heb natuurlijk nog geen werkervaring maar ik ben wel vrij sociaal, leergierig en zeker bereid te werken. Mijn stagebegeleider is P. Moerman, hij kan nog meer informatie geven over mij en over de opleiding. Ik zal in één van de komende dagen telefonisch contact opnemen met uw bedrijf. Vriendelijke groeten

Jonas Van Brackel

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

72

7.1.2 Zakelijke briefwisseling 7.1.2.1 Uitnodiging vergadering Genodigden: Frederik Buysse Laurens Latomme Jonas Van Brackel Ewout de Causemaecker Laurens De Brouwer Agendapunt: Verlofdagen tijdens carnavalsperiode

Geachte genodigden Met deze brief wil ik jullie uitnodigen op maandag 4 december 2012 in de vergaderingszaal van het bedrijf om 10 uur. We hebben dringend een oplossing nodig voor het probleem met de verlofdagen in de carnavalsperiode. Het personeelstekort ontstond doordat de personeelsdienst te veel verlof heeft gegeven aan de werknemers Met vriendelijke groeten Directeur Van Hoof

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

73

7.1.2.2 Notulen vergadering Notulen: vergadering 05/12/12 Onderwerp: klachten kledij personeel Aanwezig : Jonas Van Brackel, Ewout De Causemacker, Frederic Buysse, Laurens Latomme en Laurens De Brouwer Verontschuldigd : / Agendapunten : Wat zijn de klachten? -

Klanten klagen over de kledij van het personeel: te slordig, te uitdagend,…

Mogelijke oplossingen? -

Regels inverband met kledij Kledij van de winkel zelf Mogelijke sancties bij het niet naleven van de regels

Concrete veranderingen Regels opstellen, 1 uniform van de winkel gratis

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

74

7.2 Engels

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

75

7.2.1 Zakelijke tekst Splitting machine The invention relates to a splitting machine, which has a cutting station for cutting a piece of wood of a certain length from a wood to be handled and a splitting station, existing essentially underneath the cutting station, for splitting the piece of wood, being cut and dropped thereto from the cutting station, into two or more parts. In a Finnish patent application number 20011653 there has been presented a device for the handling of wood, which comprises a cutting station and a splitting station that exists underneath the above. It is characteristic for the method and arrangement presented in this application that in connection with the cutting stage there has been exploited a steering assembly, whereby lower steering means are placed underneath the piece of wood to be cut, which, after the cutting has taken place, receive the piece of wood that has been cut and thereafter lower it centrically with respect to the steering means into the splitting groove, being placed advantageously essentially vertically underneath the cutting means. The meaning of the method and arrangement in question is to further the splitting of wood in a way that a wood to be split will always get settled in a controlled manner into the splitting groove. A problem in practice, regarding which neither the patent application mentioned above nor any other present technical solution give any kind of advice, is that the splitting length of so called chopped wood machines of the type described above has traditionally always been fixed. For example in Central European splitting machines the length of the pieces of wood to be split is usually about 550 mm, whereby the stroke length of the hydraulic cylinder is about 600 mm. Correspondingly in Nordic splitting machines, the length of the pieces of wood to be split is usually about 600 mm, whereby a stroke length of approximately 650 mm for the cylinder is requested. However, the length of chopped wood being sawn today is in most cases 250 - 330 mm and in some cases, depending on the dimensions of the boiler furnaces, approximately 400 - 550 mm. A consequence of the above is, that in order to make chopped wood machines are usually being acquired, with which also pieces of wood as long as possible, in other words at present being approximately 600 mm, may be cut. Previously this has not been a significant problem as such, when typically traditional circular saw blades or chain saw applications have been used in machines for making chopped wood. With this kind of cutting means, the cutting speed of wood has not been very high, thanks to which the splitting speed has usually been efficient enough by using adequately big hydraulic pumps and other kind of corresponding fast motion arrangements . Today, when a circular saw blade is being used, equipped particularly with hard metal teeth, as the cutting means , a remarkable improvement in operating efficency of wood chopping machines is achieved thanks to the fact that the cutting takes place decisively faster than Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

76

with traditional solutions. However, in this connection, the splitting speed has been found to be a problem particularly when splitting pieces of wood of different lengths, which at present is thus a hinder for making the splitting of wood more efficient in other respects . With the present machinery getting over with this problem would require taking advantage of splitting machines, designed and manufactured particularly for each and every size of chopped wood, which is, however, reasonable neither from the point of view of manufacturing costs of the machine manufacturers nor from the point of view of acquisition costs of the contractors. With the present machinery exploitation of bigger and more efficient oil pumps in order to increase the splitting speed has come to an end, because - The speed of the splitting cylinder may not be increased from the present level, because the sliding speeds of gaskets as well as the durability of the same tend to be at their extreme limits, - The power demand and the size of the machinery needed for power transmission get disproportionately high and expensive, in which case first of all a sturdier power transmission is needed for tractor driven machines and on the other hand bigger fuse sizes (35-63 A) than before are needed for electrically driven machines used by the contractors. This kind of big electricity connections naturally get more expensive in proportion, - High oil outputs require big oil coolers, because the chopped wood contractors for example in Central Europe produce firewood all through the year, that is also in the summer time. On grounds of the reasoning above, improvement of efficiency simultaneously with production of firewood, having more reasonable prices, is nowadays thus moderately impossible only by increasing the efficiency of machines. It is the aim of the splitting machine according to the present invention to achieve a decisive improvement in the problems described above and thus to raise essentially the prior art in the field. In order to achieve this aim, the splitting machine according to the invention is primarily characterized in that it has an adjustment assembly in order to split pieces of wood of essentially deviating lenghts by changing the mutual longitudinal position of the cutting station and the splitting station in respect with each other according to the need at any given time . As the most important advantages of the splitting machine according to the invention may be mentioned the simplicity and efficiency of its construction and use. Particularly when the splitting station of the splitting machine has been arranged as an advantageous embodiment moveable in respect with the cutting station, because in practice very high physical properties are demanded of the shapes of the splitting blade and the splitting groove, the

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

77

cutting blade and the feed table for wood will stay stationarily in their positions. When the splitting frame and for example the conveyor for chopped wood existing in connection with the above are made moveable as a whole, the characteristics demanded of the splitting environment remain essentially the same as before. Movement of the splitting station may in this context be manual or hydraulic and it can be carried out steplessly or e.g. by fourstepped, e.g. with 300, 350, 550 and 650 mm strokes. In this context it should be noted that the length of the stroke must be approximately 50 mm longer than the piece of wood to be split, so that a piece of wood, being cut, may drop freely into the splitting groove. Thanks to the splitting machine according to the invention, the working rotation increases significantly so that in other words it gets at least twice as fast than before. When a circular saw blade is being used, equipped e.g. with hard metal teeth, it is thus possible to take advantage of almost all of the improvement of the operating efficiency being achieved, also for the part of splitting. This kind of improvement in the splitting speed by optimizing the length of the stroke increases significantly the work profitability particularly with hydraulic cylinders with a capacity of e.g. five or six tons or more. Since, thanks to the splitting machine according to the invention, it is possible to split woods of deviating lengths significantly faster than before without the need for increase in the power demand of the machinery, this invention has a big cost saving influence particularly thanks to the fact that the electricity connections need not be increased, either. On the other hand thanks to the invention the stresses for power transmission are also decreased, in addition to which also the thermal problems related to use of hydraulics are being minimized, since the movement paths of the cylinders e.g. when handling short woods get halved. So, the profitability of wood splitting improves significantly, which for its part makes even possible to decrease the price of the sales wood. In the following description the invention is being depicted in greater detail with reference to the attached drawing, in which there has been shown an advantageous splitting machine according to the invention as seen from the front (fig. 1) , as a side view, when a longer piece of wood is being split with the same (fig. 2), and as a side view, when a shorter piece of wood is being split with the same (fig. 3) . The invention relates to a splitting machine, which has a cutting station for cutting a piece of wood of a certain length from a wood 13 to be handled and a splitting station, existing essentially underneath the cutting station, for splitting the piece of wood, being cut and dropped thereto from the cutting station, into two or more parts. The splitting machine has an adjustment assembly in order to split pieces of wood of essentially deviating lengths by changing the mutual longitudinal position of the cutting station and the splitting station in respect with each other according to the need at any given time advantageously on the principle shown for example in figures 2 and 3. Particularly with reference to the advantageous embodiment shown in figures 1 - 3, the splitting machine has a frame 1, wherein the cutting station existing in connection with the Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

78

same has means for supporting the wood to be handled, such as a support surface, a feed conveyor 3 or a like, means for positioning of the wood to be handled, such as a back stopper 9 and a back guard 10 or the like, and means for cutting the wood, such as a circular saw blade equipped with hard metal teeth 11, a chain saw or the like. The splitting station, existing in connection with the frame, has correspondingly a frame part 5 that is equipped with a splitting groove, means for splitting a piece of wood, being cut, such as a pusher 4, being arranged moveable in the longitudinal direction by means of a guide rail 7 , and a splitting blade arrangement 8 or a like, and organs for operating the splitting means, such as one or several hydraulic cylinders 2 or like. The adjustment assembly comprises means for attaching the cutting station and the splitting station with each other in mutually adjustable positions in the longitudinal direction by way of mutual coupling arrangements between the same, such as by guide rails 6, existing in connection with the cutting station, and by guides 12, existing in connection with the splitting station. As a particularly advantageous embodiment with reference to the drawing, the frame 1 of the splitting machine and at least a part of the cutting station, such as the feed conveyor 3, the back stopper 9, the back guard 10, the guide rails 6 and/or the circular saw blade 11, are arranged as a stationary, non- moveable part of the adjustment assembly, and correspondingly at least a part of the splitting station, such as the frame part 5, the guide rail 7, the pusher 4, the guides 12, the hydraulic cylinder 2 and/or the splitting blade arrangement 8, are arranged as a moveable part of the adjustment assembly. When splitting longer pieces of wood, the splitting station is, as shown in figure 2, arranged to be moved further away from the cutting means, such as the circular saw blade 11, in a way that the length of the piece of the wood becomes as desired limited by the positioning means, such as the back stopper 9 or the like. When splitting shorter pieces of wood, the splitting station is arranged, as shown in figure 3, to be moved closer to the cutting means, such as the circular saw blade 11, in a way that the length of the piece of the wood becomes as desired limited by the positioning means, such as the back stopper 9 or the like. The return movement of the organs, such as the hydraulic cylinder 2 or the like, operating the splitting means, is limited automatically for example by mechanical and/or auxiliary powered, such as by electric or hydraulic stroke limiters in a way that the pusher 4 remains during the return movement at a certain distance from the cutting means, such as the circular saw blade 11, and from the back guard 10 of the splitting groove, so that the piece of wood, being cut, may drop down freely. A back stopper 9 that belongs to the positioning means is as an advantageous embodiment coupled- with the frame 1 for example jointedly in a way that, when the cutting means is in its upper position, the back stopper 9 is in its limiting position, and, when the cutting means 11 is being lowered by means of an auxiliary powered, such as by a hydraulic or a manual

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

79

feed motion, the back stopper 9 yields automatically backwards, wherein the piece of wood, being cut, may drop down freely. A back stopper 9 that belongs to the positioning means may on the other hand be fastened stationarily for example to the frame part 5 of the moveable splitting station, whereby it moves automatically to its respective position of use always, when the splitting station is being moved. As a further advantageous embodiment, the splitting function of the splitting station is arranged to start automatically by means of mechanical and/or auxiliary powered, such as by electric and/or hydraulic arrangements, guided by an uplifting motion of the cutting means, such as the circular saw blade 11. As an advantageous embodiment, a conveyor is arranged in connection with the splitting station in order to transport chopped wood away from the splitting machine, which has not, however, been utilized in the embodiment shown in the drawing. The operating principle of the splitting machine according to the invention, when cutting longer wood products, the length of which is e.g. 600 mm, is as follows : The splitting station is being moved first of all to the right, away from the cutting blade 11 in a way that the desired cutting length 600 mm of the back stopper 9, being e.g. moveable along with the cutting station, is achieved. The wood is being fed with a feed conveyor 3 to the back stopper 9, whereafter the wood is being cut by the saw 11. The wood drops immediately after the cutting into the splitting groove. The splitting starts automatically guided by the uplifting movement of the cutting blade 11 either mechanically or electrically. The splitting cylinder 2 pushes the wood by means of the pusher 4 against the splitting blade, which may be arranged to split wood in two, four or more parts and which may be as usual vertically adjustable. After the splitting, the woods are being transferred e.g. by means of a chopped wood conveyor away from the splitting machine. The operating principle of the splitting machine according to the invention, when producing shorter wood products, the length of which being e.g. 300 mm, is as follows: The splitting station is being moved towards the cutting blade 11 in a way that the desired cutting length 300 mm limited by the back stopper 9, being e.g. moveable along with the splitting station, is achieved, whereafter the operation proceeds e.g. as explained above . It is clear, that the invention is not limited to the applications presented or described above, but it can be modified within the basic idea of the invention according to practical needs and applications at any given time. Thus the length of the pieces of wood to be split may be changed e.g. by moving the cutting blade and the feed conveyor or only by moving the splitting blade. Significantly more power transmission problems, as well as many kind of Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

80

practical problems related to the structure of the splitting station, in addition to problems related to control engineering, are, however, involved with the arrangements mentioned above, when compared to the solution presented in the drawing.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

81

7.2.2 Summary and outline Splitting the piece of wood into two or more parts. There has been presented a device for the handling of wood, which comprises a cutting station and a splitting station that exists underneath. The splitting length of so called chopped wood machines of type described above has traditionally always been fixed. However, the length of chopped wood being sawn today is in most cases 250 -330 mm and in some cases, depending on the dimensions of the boiler furnaces, approximately 400 - 550 mm. The cutting speed of wood has been very high, thanks to which the splitting speed has usually been efficient enough by using adequately big hydraulic pumps and other kind of corresponding fast motion arrangements. With the present machinery getting over with this problem would require taking advantage of splitting machines, designed and manufactured particularly for each and every size of chopped wood. With the present machinery exploitation of bigger and more efficient oil pumps in order to increase the splitting speed has come to an end, because -The speed of the splitting cylinder may not be increased from the present level, because the sliding speeds of gaskets as well as the durability of the same tend to be at their extreme limits. - The power demand and the size of the machinery needed for power transmission get disproportionately high and expensive, in which case first of all a sturdier power transmission is needed for tractor driven machines and on the other hand bigger fuse sizes (35-63 A) than before are needed for electrically driven machines used by the contractors. This kind of big electricity connections naturally get more expensive in proportion. With production of firewood, having more reasonable prices, is nowadays thus moderately impossible only by increasing the efficiency of machines. As the most important advantages of the splitting machine according to the invention may be mentioned the simplicity and efficiency of its construction and use. Particularly when the splitting station of the splitting machine has been arranged as an advantageous embodiment moveable in respect with the cutting station. Thanks to the splitting machine according to the invention, the working rotation increases significantly so that in other words it gets at least twice as fast than before. It is clear, that the invention is not limited to the applications presented or described above, but it can be modified within the basic idea of the invention according to practical needs and applications at any given time. Thus the length of the pieces of wood to be split may be changed e.g. by moving the cutting blade and the feed conveyor or only by moving the splitting blade.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie Cutting station

82 splitting station

construction splitting cylinder 250*330 mm / 400-550 mm oil coolers

splitting lenght splitting speed

Splitting machine

Size machine and power

nowadays

more efficient machines

twice as fast than before

length of pieces wood can get bigger

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

83

7.2.3 Woordenlijst en vertaling Word

Context

Explanation

translation

1. acquisition

With the present machinery getting over with this problem would require taking advantage of splitting machines, designed and manufactured particularly for each and every size of chopped wood, which is, however, reasonable neither from the point of view of manufacturing costs of the machine manufacturers nor from the point of view of acquisition costs of the contractors.

something that you get, usually by buying it

verwerving

2. adequately

With this kind of cutting means, the enough cutting speed of wood has not been very high, thanks to which the splitting speed has usually been efficient enough by using adequately big hydraulic pumps and other kind of corresponding fast motion arrangements .

geschikt

3. approximately

Correspondingly in Nordic splitting machines, the length of the pieces of wood to be split is usually about 600 mm, whereby a stroke length of approximately 650 mm for the cylinder is requested. However, the length of chopped wood being sawn today is in most cases 250 - 330 mm and in some cases, depending on the dimensions of the boiler furnaces, approximately 400 550 mm.

close to a particular number or time although not exactly that number or time

ongeveer

4. arrangement

It is characteristic for the method and arrangement presented in this application that in connection with the cutting stage there has been exploited a steering assembly, whereby lower steering means are placed underneath the piece of wood to be cut, which, after

an agreement between two people or groups

regeling

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

84

the cutting has taken place, receive the piece of wood that has been cut and thereafter lower it centrically with respect to the steering means into the splitting groove, being placed advantageously essentially vertically underneath the cutting means. 5. attach

In the following description the invention is being depicted in greater detail with reference to the attached drawing.

to like someone or something very much

6. consequence

A consequence of the above is, that in order to make chopped wood machines are usually being acquired, with which also pieces of wood as long as possible, in other words at present being approximately 600 mm, may be cut.

the result of gevolg an action or situation, especially a bad result

7. contractors

High oil outputs require big oil coolers, because the chopped wood contractors for example in Central Europe produce firewood all through the year, that is also in the summer time.

a person or company that supplies goods or does work for other people

aannemers

8. decisively

Today, when a circular saw blade is being used, equipped particularly with hard metal teeth, as the cutting means , a remarkable improvement in operating efficency of wood chopping machines is achieved thanks to the fact that the cutting takes place decisively faster than with traditional solutions.

strongly affecting how a situation will progress or end

beslissend

9. The power demand and the size of the disproportionately machinery needed for power transmission get disproportionately high and expensive, in which case first of all a sturdier power transmission is needed

too large or small in comparison to something

onevenredig

Elecktromechanica

(aan)hechten


6TSO EMa

Taalintegratie

85

for tractor driven machines and on the other hand bigger fuse sizes (35-63 A) than before are needed for electrically driven machines used by the contractors.

else

10. durability

The speed of the splitting cylinder may not be increased from the present level, because the sliding speeds of gaskets as well as the durability of the same tend to be at their extreme limits.

remaining in good condition for a long time

duurzaamheid

11. exploitation

With the present machinery exploitation of bigger and more efficient oil pumps in order to increase the splitting speed has come to an end.

to use or develop something for your advantage

gebruikt

12. gaskets

The gasket has blown.

a flat piece pakking of soft material or rubber that is put between two joined metal surfaces to prevent gas, oil or steam from escaping

13. groove

As the most important advantages of the splitting machine according to the invention may be mentioned the simplicity and efficiency of its construction and use. Particularly when the splitting station of the splitting machine has been arranged as an advantageous embodiment moveable in respect with the cutting station, because in practice very high physical properties are demanded of the shapes of the

a long, narrow line that has been cut into a surface

Elecktromechanica

groef


6TSO EMa

Taalintegratie

86

splitting blade and the splitting groove, the cutting blade and the feed table for wood will stay stationarily in their positions. 14. handle

The invention relates to a splitting machine, which has a cutting station for cutting a piece of wood of a certain length from a wood to be handled and a splitting station, existing essentially underneath the cutting station, for splitting the piece of wood, being cut and dropped thereto from the cutting station, into two or more parts.

to deal with something

behandelen

15. influence

Since, thanks to the splitting machine according to the invention, it is possible to split woods of deviating lengths significantly faster than before without the need for increase in the power demand of the machinery, this invention has a big cost saving influence particularly thanks to the fact that the electricity connections need not be increased, either

the power to affect how someone thinks or behaves, or how something develops

beïnvloeden

16. manufacture

He works for a company that manufactures car parts.

to produce something, usually in large numbers in a factory

vervaardigen

17. moderately

On grounds of the reasoning above, improvement of efficiency simultaneously with production of firewood, having more reasonable prices, is nowadays thus moderately impossible only by increasing the efficiency of machines.

average in gematigd size or amount and not too much

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

87

18. prior

It is the aim of the splitting machine according to the present invention to achieve a decisive improvement in the problems described above and thus to raise essentially the prior art in the field.

existing or happening before something else

voorafgaand

19. significant

Previously this has not been a significant problem as such, when typically traditional circular saw blades or chain saw applications have been used in machines for making chopped wood.

important or noticeable

aanzienlijk

20. underneath

Florian was wearing a jacket with a red shirt underneath.

under something

onder

Tabel 14:Vocablist English

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

88

7.2.4 Vragen en antwoorden bij de tekst Questions and answers about our text 1) What is the difference between a splitting station and a cutting station? A splitting machine has a cutting station for cutting a piece of wood of a certain length from a wood to be handled and a splitting station, existing essentially underneath the cutting station, for splitting the piece of wood, being cut and dropped thereto from the cutting station, into two or more parts. 2) What is the length of the pieces of wood to be split in Central Europe? For example, in Central European splitting machines, the length of the pieces of wood to be split is usually about 550mm. 3) What is the stroke length of the hydraulic cylinder in Central Europe? The stroke length of the hydraulic cylinder is about 600mm. 4) What is the length of chopped wood today in most cases? The length of chopped wood being sawn today is in most cases 250-330 mm and in some cases, depending on the dimensions of the boiler furnaces, approximately 400-550 mm. 5) What is a consequence of this length? A consequence of the above is, that in order to make chopped wood machines are usually being acquired, with which also pieces of wood as long as possible, in other words at present being approximately 600 mm, may be cut. 6) How can we get remarkable improvement in operating efficiency of wood chopping machines? Today, when a circular saw blade is being used, equipped particularly with hard metal teeth, as the cutting means, a remarkable improvement in operating efficiency of wood chopping machines is achieved thanks to the fact that the cutting takes place decisively faster than with traditional solutions. 7) Why can’t we increase the speed of the splitting cylinder? The speed of the splitting cylinder may not be increased from the present level because the sliding speeds of gaskets, as well as the durability of the same, tend to be at their extreme limits. 8) What are the most important advantages of the splitting machine? As the most important advantages of the splitting machine according to the invention may be mentioned to simplicity and efficiency of its construction and use. Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

89

9) What are the different ways to move a splitting station? Movement of the splitting station may be manual or hydraulic and it can be carried out steplessly or e.g. by four-stepped, e.g. with 300,350,550 and 650 mm strokes. 10) How can we split pieces of wood of essentially deviating lengths? The splitting machine has an adjustment assembly in order to split pieces of wood of essentially deviating lengths by changing the mutual longitudinal position of the cutting station and the splitting station in respect with each other according to the need at any given time advantageously on the principle shown.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

90

7.2.5 Aanvraag voor documentatie Geïnteresseerd in een CNC-carrière? Deze reeks van vragen komt van een middelbare schoolleerling die geïnteresseerd is in ons vakgebied. Zijn vragen deden me echt terugdenken aan de redenen waarom ik CNC gekozen had en er mijn hele carrière bleef. Hoewel ervaren CNC-mensen het niet altijd eens zullen zijn met al mijn antwoorden op hun vragen (en ik sta open voor opmerkingen), wil ik deze informatie beschikbaar stellen voor iedereen die geïnteresseerd zou zijn in het nastreven van een CNC-carrière. Hao Duong: Wat vind je leuk en minder leuk aan CNC? Mike Lynch: Hoewel ik niet kan spreken voor iedereen die werkzaam is op dit gebied, is mijn favoriete aspect het gevoel van voldoening dat wordt opgewekt met elk succes. Iedereen die ooit een CNC-programma heeft geschreven kent dit gevoel. Het zien bewerken van een werkstuk met jouw gereedschap, jouw programma en jouw ideeën is zeer bevredigend.

Hao Duong : Moet ik handig zijn of weten hoe ik speciaal gereedschap moet gebruiken? Mike Lynch: Ja, dat is noodzakelijk. Terwijl al deze vaardigheden kunnen aangeleerd worden op een technische school, zou een persoon die hiervoor kiest graag met zijn handen moeten werken. Wat de speciale gereedschappen betreft, ja, er zijn een aantal apparaten en meettoestellen waarmee je vertrouwd moet zijn. Nog eens: de vaardigheden op dit gebied kunnen aangeleerd worden in een technische school en tijdens een opleiding op het werk zelf.

Hao Duong: Zal ik goede communicatievaardigheden nodig hebben? Mike Lynch: Hoewel je er enkel met technische vaardigheden alleen ook geraakt, zullen je communicatiemogelijkheden en mensenkennis bepalen hoever je het zal brengen. Managers, opzichters en andere hoger geplaatsten verwachten dat je goed kan samenwerken met anderen. Denk eraan dat ik het niet alleen heb over eenvoudig Engels praten. Ik heb het over de vaardigheid om je ideeën duidelijk te maken en om goed te functioneren bij anderen.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

91

Hao Duong: Is er een speciale opleiding vereist? Mike Lynch: Ja. Er zijn een aantal technische of beroepsscholen, hogescholen en universiteiten die uitstekende lespakketten over productie aanbieden, waaronder CNC. Bovendien, de meeste bedrijven die CNC-machines gebruiken zijn bereid om nieuwe mensen op te leiden. Niettemin, hoe hoger opgeleid bij aanvang, des te hoger de positie die je kan bereiken.

Hao Duong: Is er een licentie of een certificaat nodig om zo’n job te krijgen? Mike Lynch: Nee. Terwijl het diploma dat je krijgt van je technische school je zeker zal helpen om een beter betaalde baan te krijgen, kan je ook beginnen (en je opwerken) met zeer weinig voorkennis. Merk op dat de nadruk hier ligt op “ jezelf opwerken”. Hoe meer opleiding je hebt, hoe makkelijker het zal zijn. Ik heb mezelf veel moeten opwerken. Mijn diploma in de productietechnologie (2 jaar) heeft me niet voldoende voorbereid op wat ik vandaag doe. Alleen met motivatie en enthousiasme zal je gegarandeerd energie krijgen om het nodige werk te doen.

Hao Duong: Zou meer opleiding of training nodig zijn om promotie te krijgen? Mike lynch: In sommige bedrijven wel. Je moet echter begrijpen dat in het algemeen bedrijven nood hebben aan gekwalificeerde mensen, vooral CNC-mensen. Er zijn gewoon niet genoeg gekwalificeerde mensen (hoewel sommigen die momenteel op zoek zijn naar een baan het daar mogelijk niet mee eens zijn). Om deze reden zijn bedrijven snel in het herkennen van mensen die in het oog springen en motivatie en enthousiasme tonen. In de meeste bedrijven promoveren mensen op basis van wat ze kunnen, niet door welke opleiding ze hebben. Weet ook dat veel bedrijven daadwerkelijk betalen voor je opleiding zolang ze verband houden met je vak.

Hao Duong: Welke beroepen zijn verwant met elkaar? Mike Lynch: De eigenlijke benaming binnen CNC omvat CNC-operator, CNC-insteller, CNCprogrammeur, CAD/CAM programmeur (computergestuurde ontwerpen), en CNCcoördinator. Andere beroepen die hierbij aansluiten zijn gereedschapontwerpers, ingenieurs, kwaliteitsingenieurs, en vele andere. Als je een speciale interesse hebt voor één of meerdere posities, mag je mij zeker mailen.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

92

Hao Duong: Is het werk buiten, binnen of beide? Mike Lynch: Bijna al het werk wordt binnen gedaan. Eigenlijk kan ik geen werk bedenken dat buiten gebeurt. Hao Doung: Vereist deze job veel zitten of staan? Mike lynch: CNC-operators en productiearbeiders staan meestal recht. CNC-mensen in andere posities krijgen eerder een combinatie van beide. Hao Duong: Is het voltijds, deeltijds of seizoenswerk? Mike Lynch: Sommige productiebedrijven nemen tijdelijke of deeltijdse hulp aan, maar de meeste eisen voltijdse hulp. Let er ook op dat vele bedrijven vakantiejobs voorzien voor universiteitsstudenten die zo’n richting volgen.

Hao Duong: Hoe zijn de omstandigheden van de werkomgeving? Mike Lynch: Dat varieert enorm van bedrijf tot bedrijf. Toegegeven, de machinewerkplaats is niet altijd even netjes. In feite zijn vele werkplaatsen zelfs heel vuil. Natuurlijk vertelt de staat van de werkplaats je veel over het engagement van een bedrijf ten opzichte van zijn werknemers. De meeste productiebedrijven zijn zeer betrokken en handhaven een zeer propere, veilige en aangename omgeving voor hun werknemers.

Hao Duong: Wat voor werk kan ik verwachten om met te beginnen? Mike Lynch: Ook dit hangt af van hoe hoog je geschoold bent. Als je nog geen enkele ervaring hebt, kan je misschien nog steeds een baan als CNC-operator krijgen. Zoals ik al zei, smeken veel bedrijven om mensen en zijn ze bereid om je op te leiden vanaf nul. Nochtans kan het ook zijn dat je moet beginnen als "loopjongen”, iemand die de machines reinigt, het oliepeil in het oog houdt, kortom, iemand die het vuile werk doet voor anderen in het bedrijf. Het is veel moeilijker om je op te werken vanuit deze positie.

Hao Duong: Waar denk je dat ik het meeste kans heb om werk te vinden? (Edmonton, AB) Mike Lynch: Het spijt me, maar ik ken de productiebasis in jouw omgeving niet. Hoewel, CNC-machines vind je overal. Als je een “Gouden Gids” kan bemachtigen, zoek dan "machineleveranciers" en "productiebedrijven" op. Een paar Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

93

telefoontjes om na te gaan of de bedrijven in je omgeving CNC-machines hebben, zullen snel duidelijk maken of een carrière in deze sector potentieel heeft. Merk ook op dat mensen met CNC-ervaring zowat overal terecht kunnen. Veel bedrijven zijn bereid om gekwalificeerde mensen aan te nemen en alle vervoerskosten te betalen.

Hao Duong: Stijgt of daalt de vraag naar het beroep, of blijft deze gelijk? Mike Lynch: Ja, zeker en vast. Hoewel de algemene productiestaat een constante stroom is, zijn er een aantal bedrijven die het goed doen. Als een bedrijf herstructureert, kan het soms betekenen dat je een nieuwe job moet zoeken.

Hao Duong: Zal er een baan zijn in deze sector over 5 of 10 jaar? Mike Lynch: Ja. Hoewel ik geen kristallen bol heb is er op dit moment een toename in NoordAmerika. En hoewel er zeker schommelingen zullen zijn, zijn de algemene vooruitzichten goed. Combineer dit met het feit dat bedrijven CNC-mensen nodig hebben en je zou in staat moeten zijn om vol vertrouwen een hogeschool of vakschool binnen te stappen, wetende dat er een job op je wacht als je afstudeert. In feite biedt de productie momenteel meer mogelijkheden dan om het even welke andere sector, hoewel sommige zogenaamde jobexperten het niet met me eens zullen zijn.

Vragen gesteld door anderen geïnteresseerd in een CNC carrière: Larry Oddle: Welk opleiding zou je aanraden aan iemand die net begint in deze branche? Mike Lynch: Er zijn veel lokale scholen die een excellente CNC-opleiding aanbieden (voor een lijst verwijs ik naar ons Schoolforum). De meeste werken nauw samen met de lokale industrie om zeker te zijn dat hun cursussen tegemoet komen aan de noden van de bedrijven in hun buurt. Ik verwijs naar de school in jouw buurt om specifieke cursussen aan te raden, maar het leerplan zou ook volgende zaken moeten bevatten: praktijklessen (planlezen, praktische wiskunde, principes van de werking van de machines en oefenen met handbediende gereedschapsmachines), manueel programmeren op G-code-niveau om ten minste een machinemiddelpunt te bepalen, het instellen en bedienen van de CNC-machine, basisgebruik van een computer, en CNC-gerelateerde software applicaties ( computergestuurd ontwerp en computergestuurde productie [CAD/CAM], distributief en

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

94

direct genummerd controlesysteem [DNC], kostenraming en CNC-programmaverificatie. In elk van deze gebieden, hoe meer handigheden, des te beter.

Larry Odle: Zou jij de nadruk op een computeropleiding of op een elektrische/technische opleiding leggen? Mike Lynch: Omdat CNC-machines grotendeels afhankelijk zijn van computers en elektronische toestellen, is het goed als je veel kennis hebt. Maar als je op zoek bent naar een carrière als CNC-programmeur, installateur, of als operator, dan moet je focus eerst liggen op het kunnen gebruiken van de CNC-machine. Maar onderhoud en herstelling van de CNC-machines zijn ook heel belangrijk. Als jij een onderhoudsman wil zijn, zal je elektronica heel goed onder de knie moeten hebben.

Larry Odle: Wat zijn de vereisten waar je bedrijf naar op zoek gaat tijdens een sollicitatie als CNC-programmeur of als CAD/CAM programmeur? Mike Lynch: Hoewel wij bij CNC Concepts, Inc. geen programmeurs of CAD/CAMprogrammeurs tewerk stellen, heb ik bij genoeg bedrijven die CNC gebruiken gewerkt om te weten wat ze zoeken. Om te beginnen (wanneer iemand net van een technische school komt) moeten ze heel enthousiast en gemotiveerd zijn. Geloof het of niet … de wil om te leren en te groeien met het bedrijf is waarschijnlijk even belangrijk voor je toekomstige werknemer als je diploma’s (nogmaals, dit is op beginnersniveau).

Nogmaals, bedankt iedereen voor deze geweldige vragen die een persoon zou moeten stellen voordat hij in om het eender welke sector stapt.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

95

7.3 Frans

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

96

7.3.1 Demandez de documentation Jonas Van Brackel Lt. Dobbelaere straat 46 BE-9930 ZOMERGEM BELGIQUE + 32 8 547 29 61 [email protected]

Moyne-Picard SARL ZA Bel Air FR-38110 SAINTE-BLANDINE FRANCE

Documentation

Madame Monsieur Vous serait-il possible de me taire parvenir de la documentation sur vos tendeuses de bois verticals et horizontals? Je suis élève en terminale en section électromécanique dans un lycée flamand, à Eeklo, en Belgique. En ce moment, je prépare un travail de fin d’études sur les fendeuses. Votre documentation à ce sujet me serait donc très utile. Je vous remercie d’avance de la suite favorable que vous pourriez donner à ma demande. Veuillez agréer, madame, monsieur, mes sincères salutations

Jonas Van Brackel

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

97

Entraînements: dimensionnement, installation et maintenance Vocabulaire technique N.

français

néerlandais

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44

alignement arbre arbre plein arbre creux axe axe parallèle axe perpendiculaire Boulon ( de fixation) couple accouplement denture durée durée de démarrage durée d’enclenchement durée de service écart engrenage charge sur l’engrenage rupture de l’engrenage entraînement graisse graissage par barbotage huile fuite d’huile immersion inertie de la masse jauge (filetée) joint lubrification maintenance puissance (transférée) rapport réducteur refroidissement roulement jeu dans le roulement technique technique de durcissement technique de rectification transmission transmission par chaîne transmission par courroie usure Vitesse tangentielle

uitlijning as volle as holle as as evenwijdige as haakse as (bevestigings)bout koppel koppeling vertanding duur aanlooptijd inschakelduur bedrijfsduur afwijking tandwiel tandbelasting tandbreuk aandrijving vet spatsmering olie olielek indompeling massatraagheid peilstang (met schroefdraad) dichting smering onderhoud (overgebracht)vermogen verhouding tandwielkast koeling lager lagerspeling techniek hardingstechniek slijptechniek transmissie kettingtransmissie riemtransmissie slijtage omtreksnelheid

Tabel 15:List de vocabulaire

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

98

Entraînements : dimensionnement, installation et maintenance Chaque machine est un assemblage de composants et de pièces standard conçus par le constructeur de machines. Le temps de mise sur le marché joue un rôle toujours plus important et les arrêts ou autres pannes sont à éviter comme la peste. Le concept d’une machine s’appuie en principe sur le choix judicieux des éléments d’entraînement et sur un mariage harmonieux de tous les composants de cet entraînement. Les entraînements sont donc une donnée indispensable dans l’industrie: ils fournissent l’énergie qui fait tourner la machine et, de plus, à la vitesse exacte. Le dimensionnement, l’installation et la mise en service d’un entraînement sont tout aussi importants que la maintenance. Les réducteurs, construits selon les technologies actuelles, sont nettement plus compacts que les anciennes générations de réducteurs. Le recours à de nouveaux matériaux et techniques de denture, à savoir les techniques de durcissement et de rectification, a rendu cette compacité possible. Citons quelques chiffres: pour un même couple, un réducteur standard actuel pèse 70% de moins et est 40% plus compact qu’un réducteur fabriqué voici quarante ans (dans notre exemple 21 kNm). Le poids du roulement pèse toutefois 25% de plus. Il va de soi que les exigences posées aux roulements et en matière de lubrification sont nettement plus élevées. Cette tendance contribue à déterminer une politique d’entretien qui diffère, très logiquement, de celle des anciennes générations de réducteurs. L’entretien préventif doit tenir compte de cette tendance et adapter sa politique en conséquence. Contrairement aux roulements, les engrenages et axes industriels sont dimensionnés pour bénéficier d’une durée de vie infinie. Si le réducteur est bien entretenu, il ne sera pas nécessaire de remplacer les engrenages. Mais c’est là que le bât blesse. Le moment opportun du remplacement des roulements n’est pas chose facile à évaluer. Avec les nouvelles technologies de denture, les engrenages sont rectifiés pour supporter un maximum d’effort à pleine charge, en tenant compte de la flexion de l’axe. Si les roulements n’assurent pas correctement leur travail en raison d’une usure, la charge locale sur l’engrenage s’accroît. L’utilisation d’engrenages durcis peut alors provoquer une rupture de l’engrenage, engendrant des frais énormes. Le mauvais fonctionnement d’un réducteur ne doit pas toujours être imputé à l’utilisateur. Le constructeur peut également être à l’origine de cette défaillance. Si la panne survient rapidement, il se peut que le réducteur n’ait pas été dimensionné correctement ou que les conditions d’utilisation aient été sous-estimées. La pression exercée par la concurrence a également pu inciter à l’utilisation d’un réducteur trop juste. Dans ce cas, la révision du réducteur n’a aucun sens. Mais regardons d’abord les différentes étapes du cycle de vie de l’entraînement. Nous distinguons 6 étapes de base dans le cycle de vie de l’entraînement: - la sélection - la livraison et le stockage - le montage et l’installation Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

99

- la mise en service - l’utilisation et la maintenance - le remplacement, la révision ou la reparation Sélection du réducteur Différents aspects interviennent dans cette étape. Sélectionner un réducteur consiste à rechercher un équilibre entre les exigences de l’application et les possibilités du réducteur. Pour connaître ses possibilités, nous nous basons principalement sur les normes de calcul internationales et le savoir-faire du fabricant de réducteurs et du constructeur de machines. En ce qui concerne la charge à entraîner, il est important de connaître la nature de la machine, la durée de service, la puissance nécessaire et la vitesse. Il faut également tenir compte du nombre de démarrages par heure, de la durée d’enclenchement, de la durée de démarrage et du moment d’inertie de la masse. En outre, les charges (radiales/axiales) exercées sur les extrémités des axes par des transmissions par courroie, par chaîne ou autres doivent être contrôlés. Il est important de connaître le type de moteur et la vitesse de la machine ou du moteur d’entraînement. Il peut s’agir d’un moteur électrique à démarrage direct, à vitesse variable avec démarrage progressif ou d’un moteur thermique. De nombreuses possibilités donc. Sur la base des données récoltées ci-dessus, un facteur de service (service factor ou SF) peut être déterminé. Ces facteurs de service sont repris dans des listes de classification des charges à entraîner les plus fréquentes. Ils se basent sur l’expérience reprise dans AGMA, ISO et Din et sur les expériences des fabricants de réducteurs. Le produit de la puissance transférée et du facteur de service doit toujours être inférieur à la puissance nominale du réducteur. Pour nous permettre maintenant de déterminer le bon réducteur, il est important d’effectuer les choix suivants: - Rapport, éventuellement l’écart maximal acceptable - Configurations possibles: axes parallèles ou perpendiculaires, arbres pleins ou creux à rotation lente, horizontaux ou verticaux... Nous ne pouvons surtout pas oublier les facteurs environnementaux afin de déterminer les options. De fréquentes erreurs sont commises à ce niveau. Dans un environnement très poussiéreux, il faut attacher une importance particulière aux joints (par ex. joint labyrinthe…) et à la ventilation. Dans un environnement très humide, il faut faire attention à la peinture, à la ventilation… Ensuite, il y a aussi la température ambiante, la protection solaire… La température ambiante détermine aussi la nécessité d’un refroidissement supplémentaire comme: ventilateurs, refroidissement à eau / huile, refroidissement à air / huile, serpentin de réfrigération. La compacité, et par conséquent la réduction de l’espace de refroidissement sans cesse croissante des réducteurs, rend de plus en plus importants des aspects tels que le refroidissement. Livraison et stockage La livraison et le stockage sont les prochaines étapes du cycle de vie du réducteur. En termes de maintenance, il est important de tenir compte des points suivants contre lesquels on

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

100

pèche régulièrement: - ne jamais soulever le réducteur par les axes - stocker le réducteur dans un espace clos (à l’abri de la poussière et de l’humidité) - ne jamais ranger le réducteur/moteur à proximité de machines vibrantes car les vibrations risquent de provoquer des dégâts aux roulements. Montage / installation Il est conseillé de lire attentivement le mode d’emploi du fabricant lors du montage et de l’installation et de demander des explications en cas de doute. Utilisez des anneaux de levage et montez le réducteur en bonne position (horizontalement). Alignez ensuite le réducteur sur 3 points d’appui. Après l’alignement, les autres points d’appui doivent être corrects à 0,1 ou 0,2 mm prêt. Les accouplements mal alignés figurent parmi les erreurs fréquentes. Ils peuvent découler de la mise en service ou d’une fondation trop faible. Montez toujours le réducteur sur une base solide ou une fondation rigide afin d’éviter toute vibration. L’erreur d’alignement maximale admise pour l’accouplement dépend de l’organe d’accouplement. Si vous ne disposez d’aucune donnée, vous pouvez utiliser les valeurs indicatives suivantes : - angle S = 0,0005 X diamètre D - radial K = 0,0005 X diamètre D Mise en service Incroyable mais vrai: il arrive fréquemment dans la pratique que l’on oublie de mettre de l’huile dans le réducteur avant sa mise en service. Utilisez l’huile et/ou la graisse renseignée par le fournisseur. Avant de démarrer, contrôlez les niveaux d’huile et vérifiez la bonne lubrification de tous les points de graissage. Attention aux jauges filetées ! Un niveau d’huile trop faible endommage les engrenages et les roulements. Un niveau d’huile trop élevé provoque des fuites et une augmentation importante de la température de service. Remplacez ou filtrez la première huile après 100 à 800 heures de service afin d’éliminer toutes les impuretés du carter. En fonction des conditions de service, de la position de montage du réducteur et des vitesses tangentielles, différents systèmes de lubrification sont appliqués: - un graissage par barbotage - une lubrification par immersion des engrenages - les éclaboussures d’huile sont recueillies et envoyées vers les roulements au travers de canaux - lubrification de la pompe au moyen d’une moto-pompe ou d’une pompe accolée Il est conseillé d’appliquer un débit ou une détection de pression pour les lubrifications de pompes !!! Contrôlez l’éventuelle obstruction des ouies de ventilation: une mauvaise ventilation provoque des fuites d’huile. Si vous utilisez un dispositif antiretour, il faut absolument vérifier le sens de rotation afin

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

101

d’éviter tout dégât pouvant se manifester à plus long terme. Dotez l’installation des capots de protection nécessaires ! Utilisation et maintenance La maintenance de base se réduit généralement au contrôle du niveau de l’huile, au remplacement régulier de l’huile, à la post-lubrification à l’aide de graisse et au nettoyage des ouies de ventilation et des éventuels filtres. Il est également conseillé d’inspecter périodiquement (tous les six à douze mois) les points suivants: - inspection de l’alignement et de l’état des éléments élastiques des accouplements - température du bain d’huile et température du roulement - état des joints ; un joint qui fuit peut indiquer un trop grand jeu dans le roulement ! - jeu dans le roulement (si possible) - état de la denture (si possible), à savoir arrachement, usure, bris de matériau - son et vibrations (toujours au même endroit et dans les mêmes conditions !!!) - ventilation et équipement de refroidissement - lubrification - contrôle des boulons de fixation - corrosion Il est également conseillé d’analyser un échantillon d’huile toutes les 4000 heures de service, surtout si la température de service est supérieure à 80°C ou si le réducteur est installé dans un environnement poussiéreux et humide. Les aspects visuels, à savoir la pureté, la couleur, les parties volatiles, l’odeur (odeur de brûlé par exemple) nous en disent déjà long sur l’état de l’huile. Une analyse en laboratoire est indiquée pour l’analyse de la viscosité, de l’oxydation, de la présence d’eau (max. 0,05%) et d’autres substances étrangères. Il est primordial d’assurer un suivi des inspections citées cidessus. Si les paramètres varient ou s’ils marquent un changement de tendance, il faut intervenir. Cela indique généralement un accroissement du jeu dans le roulement. Un plus grand jeu dans le roulement engendre un mauvais engrènement des dents des engrenages, ce qui peut provoquer un bri d’engrenage. Il faut absolument éviter la cassure d’une dent car les dégâts qui s’ensuivent sont parfois impayables ou peu raisonnables sur le plan économique et l’acquisition d’un tout nouveau réducteur implique un sérieux surcoût. Remplacement, révision ou réparation Les changements de tendance doivent absolument être suivis car ils indiquent généralement (en cas de non modification de la charge) un problème de réglage ou de dégât de roulement. En intervenant à temps, les dégâts aux engrenages peuvent être évités. Si le réducteur ne fonctionne plus bien, il peut être révisé. La révision vaut souvent la peine. Parfois, il vaut toutefois mieux remplacer le réducteur. Le prix d’un nouveau réducteur par rapport au coût d’une révision sera dans ce cas déterminant. Ne pas oublier dans le calcul les éventuelles adaptations du châssis si le modèle n’est plus disponible. La révision peut être réalisée par l’utilisateur, par le fabricant ou par une société de service spécialisée. Les révisions sont de

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

102

moins en moins réalisées par l’utilisateur. La plupart des sociétés se concentrent sur leur activité de base et se défont de leurs services de maintenance internes. La révision peut également être confiée au fabricant. Cette solution n’est parfois pas possible ou très difficile parce que le fabricant n’existe plus, parce qu’il n’effectue pas de révision ou encore, parce que les frais de transport s’avèrent trop élevés. Reste alors la société de service spécialisée. Les réducteurs actuels sont calculés et conçus pour une durée de vie infinie, du moins en ce qui concerne les engrenages et les axes. Si vous pouvez détecter (ou faire détecter) à temps l’usure des roulements et les remplacer en temps voulu tout en les montant intelligemment (ou les faire remplacer et monter) … alors, vous n’avez aucun souci à vous faire ! Avec tous nos remerciements à Geert Heyvaert de MGH 2002

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

103

Aandrijvingen: dimensioneren, opstellen en onderhouden Elke machine is een samenbouw van door de machinebouwer ontworpen componenten en standaardstukken. Time-to-market speelt een steeds belangrijkere rol en stilstanden of andere pannes kan men missen als kiespijn. Het ontwerp van een machine steunt in principe dan ook op de juiste keuze in aandrijfelementen en op een harmonisch samengaan van alle aandrijfcomponenten. Aandrijvingen zijn dus een onmisbaar gegeven in de industrie: zij leveren de energie die de machine doet draaien en dat ook nog eens op exact het juiste toerental. Voor een aandrijving is de dimensionering, de opstelling, en de inbedrijfname minstens zo belangrijk als het onderhoud. Tandwielkasten, gebouwd volgens de nieuwe technologieën van vandaag, zijn veel compacter gebouwd dan de vorige generaties tandwielkasten. Dit kan dank zij het toepassen van nieuwe materialen en vertandingstechnieken nl. hardings- en slijptechnieken . Enkele cijfers: een standaard tandwielkast van vandaag weegt 70 % minder en is 40 % compacter dan een tandwielkast van 40 jaar geleden voor hetzelfde koppel ( in ons voorbeeld 21 kNm). Het lagergewicht is echter 25% meer . Het spreekt voor zich dat de eisen gesteld aan lagers en smering veel hoger zijn . Deze trend bepaalt mee de benadering van het onderhoud en is dus ook niet dezelfde als bij vorige generaties tandwielkasten. Bij preventief onderhoud dient met deze trend rekening gehouden te worden en is de benadering anders. In tegenstelling tot de lagers worden industriële tandwielen en assen berekend op een oneindige levensduur. Als de tandwielkast goed wordt onderhouden dan is het vernieuwen van tandwielen niet nodig. Daar wringt hem nu juist het schoentje. Tijdig vernieuwen van de lagers is niet eenvoudig te beoordelen. Door de nieuwe technologieën van vertanding is het zo dat de tandwielen geslepen worden om bij vollast zoveel mogelijk te dragen, dus rekening houdend met de doorbuiging van de as. Wanneer de lagers door slijtage niet correct dragen ontstaat verhoogde plaatselijke tandbelasting en door het gebruik van geharde tandwielen kan tandbreuk een gevolg zijn en dit betekent uiteraard zeer hoge kosten. Dat een tandwielkast niet goed werkt, is niet altijd de schuld van de gebruiker. De oorzaak kan ook bij de fabrikant liggen. Als de storing al na korte tijd optreedt, kan het zijn dat de tandwielkast niet juist bemeten is of dat de bedrijfsomstandigheden onderschat werden. Het kan ook dat omwille van concurrentiedruk een te krappe tandwielkast gebruikt werd. In dat geval is een revisie van een tandwielkast zinloos. Maar laat ons eerst de verschillende stappen in een cyclus van de aandrijving bekijken: We hebben 6 basisstappen in de cyclus van de aandrijving: - selectie - levering en opberging - montage / installatie - inbedrijfstelling - gebruik en onderhoud - vervanging, revisie of herstelling.

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

104

Selectie van de tandwielkast Hier spelen verschillende aspecten een rol. Een selectie van een tandwielkast is het evenwicht zoeken tussen wat de toepassing vereist en wat een tandwielkast aankan. Voor dit laatste baseren we ons hoofdzakelijk op de internationale berekeningsnormen en de know-how van de tandwielkastfabrikant en de machineconstructeur. Van het lastwerktuig is het belangrijk de aard van de machine, de bedrijfsduur, het afgenomen vermogen en het toerental te kennen. Daarnaast dient ook rekening gehouden te worden met het aantal aanlopen per uur, de inschakelduur, het aanloopkoppel, de aanlooptijd en het massatraagheidsmoment. Belastingen op aseinden (radiaal/axiaal) door riemtransmissies, kettingtransmissies of andere dient gecontroleerd te worden. Van de drijvende machine of motor is het belangrijk het soort motor te kennen en het toerental. Dit kan een elektrische motor zijn met directe aanloop, met variabel toerental, met een soft start of dit kan een verbrandingsmotor zijn. Tal van mogelijkheden dus. Op basis van voornoemde gegevens kan een bedrijfsfactor of service factor (SF) bepaald worden. Deze bedrijfsfactoren zijn in lijsten terug te vinden voor de classificatie van de meest voorkomende lastwerktuigen. Ze zijn gebaseerd op de ervaring volgens AGMA, ISO, Din en ervaringen van de tandwielkastfabrikanten. Het product van het overgebracht vermogen met de bedrijfsfactor moet steeds kleiner zijn dan het nominaal vermogen van de tandwielkast. Om ons nu toe te laten de juiste tandwielkast te determineren is het nog belangrijk dat we de volgende keuzes maken: - Verhouding, eventueel de maximaal aanvaardbare afwijking. - Configuratie, zoals daar zijn: evenwijdige assen of haakse assen, volle of holle langzaam draaiende assen, horizontaal of verticaal, enz… Wat we zeker niet mogen vergeten voor het bepalen van opties zijn de omgevingsfactoren. Hier worden regelmatig fouten tegen gemaakt. In een stofrijke omgeving dient men bijzondere aandacht te besteden aan dichtingen ( bijv. labyrintdichting) en ontluchting. In een vochtrijke omgeving besteden wij bijzondere aandacht aan verf, ontluchting, enz…. Daarnaast hebben we nog de omgevingstemperatuur, zonneafscherming enz.. Omgevingstemperatuur bepaalt ook mee of er bijkomende koeling noodzakelijk zal zijn zoals: ventilatoren, water/olie koeling, lucht/olie koeling, koelslang. Koeling is zeer belangrijk omwille van de trend dat tandwielkasten steeds compacter worden en daardoor ook minder oppervlakte hebben om te koelen. Levering en opberging De volgend stap in de cyclus van de tandwielkast is de levering en opberging. Met betrekking tot onderhoud is het belangrijk met volgende punten rekening te houden want hier wordt regelmatig tegen gezondigd: - til de tandwielkast nooit op bij haar assen. - stockeer een tandwielkast in een gesloten ruimte. (vocht- en stofvrij) - berg de tandwielkast/motor nooit in de buurt van trillende machines; anders treedt

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

105

trillingschade aan de lagers op. Montage/ installatie Bij de montage en installatie is het aan te raden om de gebruiksaanwijzing van de fabrikant aandachtig te lezen en uitleg te vragen wanneer iets niet helemaal duidelijk is. Gebruik ook hijsogen en monteer de tandwielkast in de juiste (horizontale) positie. Lijn vervolgens de tandwielkast uit op 3 steunpunten. Na uitlijning moet men de andere steunpunten ondervullen tot 0,1 à 0,2 mm. Fouten die veel voorkomen zijn o.a. slecht uitgelijnde koppelingen. Dit kan reeds veroorzaakt worden bij de inbedrijfstelling maar ook door een te zwak gebouwde fundatie. Monteer de tandwielkast daarom op een stijve en stevige basis of fundering zodat er ook geen trillingen kunnen optreden. De maximaal toelaatbare uitlijnfout van de koppeling hangt af van het koppelingsorgaan. Indien geen gegevens beschikbaar zijn kunnen volgende richtwaarden worden gebruikt: S hoek = 0,0005 X diameter D K radiaal = 0,0005 X diameter D Inbedrijfstelling Ongelooflijk maar waar: het komt in de praktijk meermaals voor dat een tandwielkast zonder olie in bedrijf wordt gesteld . Gebruik ook olie en/of vet zoals aangegeven door de leverancier, en controleer vóór het starten de olieniveaus en ga na of alle smeerpunten gesmeerd zijn. Let op! peilstangen met schroefdraad. Te laag olieniveau geeft schade aan tandwielen en lagers Te hoog olieniveau veroorzaakt lekken en te hoge bedrijfstemperatuur. Vervang of filter de eerste olie na 100 / 800 bedrijfsuren om onzuiverheden in carter te verwijderen. Afhankelijk van de bedrijfsomstandigheden, de montagepositie van de tandwielkast en de omtreksnelheden worden verschillende smeersystemen toegepast: - spatsmering - smering door indompeling van tandwielen - opspattende olie wordt opgevangen en via kanalen naar de lagers gebracht - pompsmering door middel van aangebouwde of moto-pomp Bij pompsmeringen is het aangewezen een debiet of drukdetectie toe te passen!!! Controleer ontluchtingsstoppen; een slecht werkende ontluchting veroorzaakt olielekken. Bij gebruik van een teruglooprem is controle van de draaizin een must om schade, die zich op langere termijn kan manifesteren, te vermijden. Voorzie de installatie van de nodige beschermkappen! Gebruik en onderhoud Basisonderhoud beperkt zich meestal tot de controle van het olieniveau, het regelmatig verversen van de olie, het nasmeren met vet en het reinigen van de ontluchting en van de

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

106

mogelijke filters. Daarnaast is het raadzaam periodiek (halfjaarlijks) het volgende te inspecteren: - inspectie van de koppeling(en) m.b.t. de uitlijning en de staat van elastische elementen - oliebadtemperatuur en lagertemperatuur. - staat van afdichtingen; een lekkende dichting kan duiden op een te grote lagerspeling! - lagerspeling (indien mogelijk) - draagbeeld en toestand van tandflanken. (indien mogelijk) nl. pitting, slijtage, materiaalbreuk - geluid en trillingen (steeds op dezelfde plaats en in dezelfde omstandigheden!!!!) - ventilatie en koelvoorzieningen - smering - controle bevestigingsbouten - roestvorming Het is eveneens raadzaam om na elke 4000 bedrijfsuren een oliemonster te ontleden, zeker indien de bedrijfstemperatuur hoger dan 80°C is of de tandwielkast opgesteld staat in een stoffige en vochtige omgeving. De visuele aspecten nl; zuiverheid, kleur, zwevende delen, reuk (bvb. verbrande reuk) vertellen ons al veel over de toestand van de olie. Een labo-analyse is aangewezen voor analyse van viscositeit, oxidatie, water (max 0.05%) en andere vreemde stoffen. Het is uiterst belangrijk een opvolging te doen van voorgenoemde inspecties. Indien de parameters wijzigen of er een trendwijziging is, dient er ingegrepen te worden. Meestal duidt dit op vergrote lagerspeling. Een vergrote lagerspeling veroorzaakt slechte ingrijping van de tandwielen met als mogelijk gevolg tandbreuk. Tandbreuk is absoluut te vermijden want de gevolgschade van een tandbreuk herstellen is soms onbetaalbaar of economisch niet meer verantwoord en de aanschaf van een volledig nieuwe tandwielkast betekent een behoorlijke meerkost. Vervanging, revisie of herstelling Trendwijzigingen dienen absoluut opgevolgd te worden, want meestal duidt dit (bij ongewijzigde belasting) op lagerinstellingsprobleem of lagerschade. Bij tijdige interventie kan tandwielschade vermeden worden. Wanneer de tandwielkast niet meer goed functioneert, kan er gereviseerd worden . In veel gevallen is een revisie nog de moeite waard. Soms kan het echter beter zijn de tandwielkast te vervangen. De prijs van een nieuwe tandwielkast t.o.v. een revisie is hier bepalend. De prijs van een nieuwe tandwielkast is inclusief aanpassingen van het chassis indien noodzakelijk wanneer het model niet meer beschikbaar is. Een revisie kan gebeuren door de gebruiker zelf, door de fabrikant of door een gespecialiseerd servicebedrijf. Een revisie door de gebruiker zelf gebeurt minder vaak dan in het verleden. De meeste bedrijven richten zich op hun hoofdactiviteit en bouwen eigen onderhoudsdiensten af. Een revisie kan dus ook gebeuren door de fabrikant, maar in sommige gevallen is dit niet

Elecktromechanica


6TSO EMa

Taalintegratie

107

altijd mogelijk of erg moeilijk, omdat de fabrikant niet meer bestaat of geen revisies uitvoert of omdat de transportkosten te hoog oplopen. Rest ons dus nog enkel het gespecialiseerde servicebedrijf. De huidige generatie tandwielkasten zijn berekend en gebouwd voor een oneindige levensduur, althans wat betreft de tandwielen en de assen. Wanneer U nu ook de lagerslijtage tijdig kan detecteren (of laten detecteren) en de lagers op tijd kan vervangen en oordeelkundig monteren (of laten vervangen en monteren) dan… draait de boel zonder zorgen! Met dank aan de heer Geert Heyvaert van MGH 2002

Elecktromechanica


6TSO EMa

Figurenlijst

108

8 Figurenlijst Figuur 1:Sterkteberekening ...................................................................................................... 18 Figuur 2:Sterkteberekening ...................................................................................................... 18 Figuur 3:Sterkteberekening ...................................................................................................... 20 Figuur 4:Sterkteberekening ...................................................................................................... 21 Figuur 5:Sterkteberekening ...................................................................................................... 21 Figuur 6:Sterkteberekening ...................................................................................................... 22 Figuur 7:Sterkteberekening ...................................................................................................... 22 Figuur 8:Materialen .................................................................................................................. 33 Figuur 9:Kliefmachine............................................................................................................... 35 Figuur 10:Trekdiagramma ........................................................................................................ 36 Figuur 11:TTT-diagram ............................................................................................................. 37 Figuur 12:TTT-diagram ............................................................................................................. 37 Figuur 13:Zachtgloeien ............................................................................................................. 39 Figuur 14:Motor ....................................................................................................................... 42 Figuur 15:Motor ....................................................................................................................... 43 Figuur 16:Spoelen..................................................................................................................... 44 Figuur 17:Spoelen..................................................................................................................... 44 Figuur 18:Spoelen..................................................................................................................... 45 Figuur 19:Spoelen..................................................................................................................... 46 Figuur 20:Spoelen..................................................................................................................... 46 Figuur 21:Motor ....................................................................................................................... 47 Figuur 22:Motor ....................................................................................................................... 47 Figuur 23:Ster-driehoek ........................................................................................................... 48 Figuur 24:Motor ....................................................................................................................... 48 Figuur 25:Koppen-snelheidskarakteristiek............................................................................... 49 Figuur 26:Sensor....................................................................................................................... 51 Figuur 27:Principeschema ........................................................................................................ 57 Figuur 28:Transformator .......................................................................................................... 57 Figuur 29:Wandkast ................................................................................................................. 58 Figuur 30:Wandkast eigenschappen ........................................................................................ 58 Figuur 31:Wandkast eigenschappen ........................................................................................ 59 Figuur 32:Bediening ................................................................................................................. 61 Figuur 33:Knoppen ................................................................................................................... 62 Figuur 34:Printaansluiting ........................................................................................................ 63 Figuur 35:Knop ......................................................................................................................... 63 Figuur 36:Smeltveiligheden ...................................................................................................... 65 Figuur 37:Smeltveiligheden ...................................................................................................... 66 Figuur 39:Automaat ................................................................................................................. 67

Elecktromechanica


6TSO EMa

Tabellenlijst

109

9 Tabellenlijst Tabel 1: Opgave ........................................................................................................................ 10 Tabel 2: Bepaling actuator ....................................................................................................... 25 Tabel 3: Bepaling actuator ....................................................................................................... 26 Tabel 4:Praktijk Mechanica ...................................................................................................... 29 Tabel 5:Praktijk Mechanica ...................................................................................................... 31 Tabel 6: Gegevens motor ......................................................................................................... 42 Tabel 7: Motorbeveiliging ........................................................................................................ 50 Tabel 8: Schakelafstand ............................................................................................................ 52 Tabel 9: Sensor ......................................................................................................................... 52 Tabel 10:Sensor ........................................................................................................................ 54 Tabel 11:Signaallampen ........................................................................................................... 60 Tabel 12:Signaallampen ........................................................................................................... 64 Tabel 13:Opbouw motor .......................................................................................................... 67 Tabel 14:Vocablist English ........................................................................................................ 87 Tabel 15:List de vocabulaire ..................................................................................................... 97

Elecktromechanica


6TSO EMa

Bronnenlijst

110

10 Bronnenlijst http://www.mainpress.com/nederlands/dossier_automation/aandrijvingen_dimensioneren. html http://metaalwinkel-metalen.nl/product_totaallijst.1.kw http://www.tracepartsonline.net/(S(4avnuqip25fxdwyz5u20toz1))/content.aspx http://www.fag.de/content.fag.de/en/index.jsp http://www.pontus.nl/PROCESSEN/Behandelingen/Harden-en-ontlaten.aspx http://www.youtube.com/watch?v=uELrNbofpyk https://www.swe.siemens.com/belux/portal/nl/aanbod/industrie/aandrijvingen_motoren/P ages/nieuwe_norm_elektrische_motoren.aspx http://www.mainpress.com/nederlands/dossier_automation/Lineaire%20actuatoren.htm http://www.moyne-picard.fr/presentation-societe.html http://www.tisj.com/ian.claesen/index/frame%20rechts/Cursus/Elektriciteit/asynchrone%2 0motoren/Theorie.pdf http://www.splav.kharkov.com/steelgrade/mat_start_eu.php?name_id=4

Tabellenboek Boek: Labo Mechanica Boek: FAG Cursus 5de en 6de jaar Elektriciteit

Elecktromechanica


6TSO EMa

Besluit

111

Besluit In het begin van het jaar kregen we te horen van meneer Moerman dat we niet zelf het onderwerp van onze GIP zouden mogen kiezen, dit vond ik spijtig maar uiteindelijk was ik zeer tevreden met het gekregen onderwerp. Persoonlijk vond ik dat de mensen van de kliefmachine de GIP-opdracht zeer laat kregen, dit was rond januari. Bovendien vond ik het enorm moeilijk om de gekregen GIP-wijzer volledig te volgen, dit kwam doordat ik niet wist wat er precies verwacht werd van sommige opdrachten en hierdoor stelde ik die opdrachten soms uit. Bij het vak Technisch Tekenen duurde het echt lang vooraleer ik gelanceerd was, dit kwam vooral doordat ik niet goed wist hoe ik moest beginnen en waarop ik echt moest letten. De 2D-tekeningen lieten mij inzien dat mijn oorspronkelijke ontwerpen van de kliefmachine niet altijd ideaal waren en meestal niet realiseerbaar waren. Ik vond de leerstof die we zagen bij meneer Schrootten zeer handig, dit omdat vele elementen die we nodig hadden bij het maken van onze GIP-opdrachten voor Elektriciteit ook voor kwamen tijdens de les van meneer Schrootten. Spijtig vond ik wel dat we voor het maken van ons PLC programma een programma gebruikte die ik thuis niet geïnstalleerd kreeg. Spijtig vond ik dat we niet voor alle vakken in groepsverband mochten werken, dit verliep nochtans altijd zeer vlot en op die manier leerden we veel van elkaar en elkaars fouten. Zeer spijtig vond ik dat we onze kliefmachine niet praktisch konden vervaardigen, ik zou het leuker gevonden hebben, moesten we met de mensen van de kliefmachine één volledige kliefmachine praktisch zouden vervaardigen. Natuurlijk heeft deze bundel zeker bij gedragen aan mijn leerproces, zo heb ik een veel beter zicht gekregen op hoe mechanische en elektrische componenten zoals sensoren, motoren etc. in elkaar zitten en hoe ze werken. Dit is iets wat ik zeker zal meenemen in mijn verdere studies. Dankzij deze GIP heb ik in groep leren werken wat niet altijd evident is. Ook heb ik ondervonden dat timing aanhouden zeer belangrijk is en dat je niet te veel mag uitstellen.

Elecktromechanica


0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

EDU_001

PM-PTI Eeklo

INSTALLATIE :

Ster Driehoekschakeling omkeer 6EMa

Projectnaam

:

conventioneel ster-driehoek

Pad

:

C:\Users\Public\EPLAN\Education\Projecten\CompanyCode

Tekenaar

:

Jonas Van Brackel

Klas

:

6EMa

Schooljaar

:

2012-2013

Klaslokaal + PC

:

Opdrachtgever

:

Gemaakt op

6/01/2010

Bewerkt op

3/06/2013

P. Schrooten

Aantal pagina's

5

2

Wijziging

Datum

Naam

Datum 6/02/2013 Bew. LENNY MORTIER Gecontr Oorspr

School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel

Installatie : Ster Driehoekschakeling omkeer

Klas :

6EMa

Pagina :

Titelblad / voorblad

= ALG + Blad Blad

1 5

0

1

2

3

4

Inhoudsopgave

5

6

7

8

9

Kolom X: een automatisch gegenereerde pagina is handmatig bewerkt

Pagina

Paginabeschrijving

=ALG+/1


=ALG+/2

Inhoudsopgave : =ALG+/1 - =ELEK+/5

Extra paginaveld

=ELEK+/1 hoofdkring =ELEK+/2 stuurkring

F06_001

Datum

Bewerker

X

6/01/2010

ELO

X

22/11/2012

KEVIN

22/11/2012

KEVIN

22/11/2012

KEVIN

=ELEK+/3

hoofdkring

22/11/2012

KEVIN

=ELEK+/4

stuurkring

22/11/2012

KEVIN

=ELEK+/5

voeding

22/11/2012

KEVIN

1

Wijziging

=ELEK/1

Datum

Naam

Datum 22/11/2012 Bew. KEVIN Gecontr Oorspr

School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

Inhoudsopgave : =ALG+/1 - =ELEK+/5

= ALG + Blad Blad

2 5

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Q10 Q12 8

14

5

6

16/1 .715

3

4

18

17

1

2

20

19

7

13

3N / 3L1 / 2 hoofdkring.1 3L2 / 2 hoofdkring.1 3L3 / 2 hoofdkring.1

11 1

3

2

4

C10

2

3

400

24

+

-

12

-V1

4

11

S7 12

BK 0.5mm²

2A installatie (hoofdschakelaar) Ie=3A

12

S6 400V 24V 50VA

1T1

13 1

S8

1

Q7

Q9

B6

PE

W1 XVB-F2/G 7x2,5mm² 400V

4

/3 stuurkring.3

C10

Pe

1

Q13

2

S1

11

BK 2.5mm²

400V/24V 50VA

3

Q8

Q6 In=3,75A Ide=300mA

1

14

B6

2

13

Q12 /1 .7

14

2

A1 1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Q12 A2

X1

L1

L2

L3

N

PE

L24V

024V

3 stuurkring.1

3 stuurkring.1

1L+24V

1L-0V

3NPE 50Hz 400V

Netvoeding

13 13 13

voeding stuurkring 24 V

14 /1 .7 14 /1 .8 14 /3 stuurkring.3

=ALG/2

Wijziging

2 hoofdkring

Datum

Naam

Datum 3/06/2013 Bew. JONAS Gecontr Oorspr

School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

voeding

= ELEK + Blad Blad

1 5

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

3L1 / 1 .9

3L1 /

3L2 / 1 .9

3L2 /

3L3 / 1 .9

3L3 / 1

3

5

I>

I>

I>

2

4

6

3

5

95

Q11 3,75A

/3 stuurkring.3

96

2,5mm² BK

1

Q1 /3 stuurkring.3

1

3

5

2

4

6

1

3

Q2 2

4

/3 stuurkring.5

6

5

Q3 /3 stuurkring.8

1

3

5

2

4

6

Q4 2

4

/3 stuurkring.7

6

2,5mm² BK

2,5mm² BK

2,5mm² BK

PE

X1 W2 XVB-F2/G 7x2,5mm²

1

1 U1

P = 1,5kW M1 U = 400V I = 3,75A n = 1445 min-1

2

3

PE

2

3

GNYE

V1

W1

PE

4

4

5

5

6

6

M 3~ W2

U2

V2

X1 = klemmenstrook motor M1 1

Wijziging

3 stuurkring

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

= ELEK + Blad 2 hoofdkring Blad 5

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

F1 1 .4 / L24V

1

2

BK 0.5mm²

L24V /

gG 2A 11

S1 /1 .7 noodstop

12

95

Q11 /2 hoofdkring.2

96

13

Q12 /1 .7

14

11

S2 stop

12

13

13

S3

13

Q1

start rechts

14

/3 stuurkring.3

13

S5 14

15

Q2

inductieve sensor

14

/3 stuurkring.5

15

Q1 14

/3 stuurkring.3

Q2 16

/3 stuurkring.5

13

55

S4

/3 stuurkring.6

14

11

11

A1

Q2

contactor links

/3 stuurkring.8

12

A1

Q1

A1

Q5

contactor rechts

A2

1

2

gG 2A

A2

18

/3 stuurkring.8

/3 stuurkring.7

22

12

A1

Q3 driehoek

A2

A2

BK 0.5mm²

1 3 5 11 13 15

2 4 6 12 14 16

/2 /2 /2 /3 /3 /3

14

11

A1 ster

Q3

Q4

Q4

15s lijn

A2

F2 1 .4 / 024V

/3 stuurkring.6

56

Q3

/3 stuurkring.3

12

13

Q5

21

Q1

/3 stuurkring.5

17

Q5

start links

Q2

16

024V /

hoofdkring.2 hoofdkring.2 hoofdkring.3 stuurkring.5 stuurkring.4 stuurkring.6

1 3 5 11 13 15

2 4 6 12 14 16

/2 /2 /2 /3 /3 /3

hoofdkring.3 hoofdkring.4 hoofdkring.4 stuurkring.3 stuurkring.6 stuurkring.7

17

18 /3 stuurkring.8

55

56 /3 stuurkring.7

1 3 5 11

2 4 6 12

/2 /2 /2 /3

hoofdkring.5 hoofdkring.5 hoofdkring.5 stuurkring.8

1 3 5 13 21

2 4 6 14 22

/2 /2 /2 /3 /3

hoofdkring.4 hoofdkring.4 hoofdkring.4 stuurkring.9 stuurkring.7

2 hoofdkring

Wijziging

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

= ELEK + Blad 3 stuurkring Blad 5

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

EDU_001

PM-PTI Eeklo

INSTALLATIE :

Ster Driehoekschakeling 6EMa

Projectnaam

:

automatisering met plc

Pad

:

C:\Users\Public\EPLAN\Education\Projecten\CompanyCode

Tekenaar

:

Jonas Van Brackel

Klas

:

6EMa

Schooljaar

:

2012-2013

Klaslokaal + PC

:

Opdrachtgever

:

Gemaakt op

6/01/2010

Bewerkt op

3/06/2013

P. Schrooten

Aantal pagina's

20

2

Wijziging

Datum

Naam

Datum 6/01/2010 Bew. ELO Gecontr Oorspr

School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel

Installatie : Ster Driehoekschakeling

Klas :

6EMa

Pagina :


= ALG + Blad Blad

1 20

0

1

2

3

4

Inhoudsopgave

5

6

7

8

9


Pagina

Datum

Bewerker

X


6/01/2010

ELO

X

=ALG+/2

Inhoudsopgave : =ALG+/1 - =DOC+/22

30/05/2013

LENNY MORTIER

=ALG+/2.a

Inhoudsopgave : =DOC+/23 - =DOC+/53

30/05/2013

LENNY MORTIER

=ALG+/2.b

Inhoudsopgave : =DOC+/53.a - =DOC+Meerlijnig/1

=ELEK+/1

voeding

30/05/2013

LENNY MORTIER

=ALG+/1

Paginabeschrijving

Extra paginaveld

F06_001

=ELEK+/2 hoofdkring

30/05/2013

LENNY MORTIER

=ELEK+/3

ingangen plc

30/05/2013

LENNY MORTIER

=ELEK+/4

uitgangen plc

30/05/2013

LENNY MORTIER

=ELEK+/5

signalisatie

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/1

Artikellijstoverzicht : -

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/1.a


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/2

Artikellijst : -

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/3

Apparaataansluitschema

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/3.a

Apparaataansluitschema

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/4

Apparaataansluitschema M1

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/5

Apparaataansluitschema Q1

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/6


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/7


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/8


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/9


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/10


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/11


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/12


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/13


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/14


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/15


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/16


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/17


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/18

Apparaataansluitschema S1

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/19


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/20


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/21


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/22


30/05/2013

LENNY MORTIER

1

Wijziging

2.a

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

Inhoudsopgave : =ALG+/1 - =DOC+/22

= ALG + Blad Blad

2 20

0

1

2

3

4

Inhoudsopgave

5

6

7

8

9


Pagina

Paginabeschrijving

Extra paginaveld

F06_001

Datum

Bewerker

=DOC+/23


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/24


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/25


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/26

Apparaataansluitschema 1T1

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/27

Apparaataansluitschema V1

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/28

Apparaataansluitschema ingangenPLC-I0.0

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/29


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/30


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/31


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/32


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/33


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/34


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/35


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/36


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/37


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/38


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/39


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/40


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/41

Apparaataansluitschema ingangenPLC-0V

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/42

Apparaataansluitschema ingangenPLC-24V

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/43

Apparaataansluitschema uitgangplc-Q0.0

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/44


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/45


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/46


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/47


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/48


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/49


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/50


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/51

Klemmenaansluitlijst X1

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/52

Onderdelenlijst : - Q13

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/52.a

Onderdelenlijst : S1 - ingangenPLC-I0.5

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/52.b

Onderdelenlijst : ingangenPLC-I0.6 - uitgangplc-Q0.7

30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/53

Verbindingslijst : -

30/05/2013

LENNY MORTIER

X

2

Wijziging

2.b

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

Inhoudsopgave : =DOC+/23 - =DOC+/53

= ALG + Blad Blad

2.a 20

0

1

2

3

4

Inhoudsopgave

5

6

7

8

9


Pagina

Paginabeschrijving

Extra paginaveld

F06_001

Datum

Bewerker

=DOC+/53.a


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+/53.b


30/05/2013

LENNY MORTIER

=DOC+Meerlijnig/1

Klemmenstrookoverzicht : 1 - 1

30/05/2013

LENNY MORTIER

2.a

Wijziging

X

=ELEK/1

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

= ALG +

Inhoudsopgave : =DOC+/53.a - =DOC+Meerlijnig/1

Blad Blad

2.b 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Q10 Q12 8

14

5

6

16 /1.7 15

3

4

18

17

1

2

20

19

7

13

3N / 3L1 / 2 hoofdkring.0 3L2 / 2 hoofdkring.0 3L3 / 2 hoofdkring.0

11 1

3

2

4

C10

Q13

400

24

/3.6

+

-

S7

12

-V1 400V 24V 50VA

4

11 /3.6

12

13 1 B6

S8

1

Q7 PE

W1 XVB-F2/G 7x2,5mm² 400V

S6

BK 0.5mm²

20A installatie (hoofdschakelaar) Ie=30A

12

11

2

3

4

Pe

1T1 400V/24V 50VA

2

S1 /3.3

C10

BK 2.5mm²

1

3

Q8

Q6 In=30A Ide=300mA

1

Q9

/3.7

B6

2

13

Q12 14

/1.7

14

2

A1 1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Q12 A2

X1

L1

L2

L3

N

PE

L24V

024V

3.0

3.0

1L+24V

1L-0V

3NPE 50Hz 400V

Netvoeding

voeding stuurkring 24 V

A1

A2 /4.5

13 13

14 /1.7 14 /1.8

=ALG/2.b

Wijziging

2 hoofdkring

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

voeding

= ELEK + Blad Blad

1 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

3L1 / 1.9

3L1 /

3L2 / 1.9

3L2 /

3L3 / 1.9

3L3 / 1

3

5

I>

I>

I>

2

4

6

3

5

13

13

14

14

9

/3.2

3,75A

/4.1

Q11

2,5mm² BK

1

Q1

1

3

5

2

4

6

1

3

Q2 2

4

/4.2

6

5

Q3 /4.3

1

3

5

2

4

6

Q4 2

4

/4.4

6

2,5mm² BK

2,5mm² BK

2,5mm² BK

PE

X1 W2 XVB-F2/G 7x2,5mm²

1

1 U1

P = 1,5kW M1 U = 400V I = 3,75A n = 1445 min-1

2

3

PE

2

3

GNYE

V1

W1

PE

4

4

5

5

6

6

M 3~ W2

U2

V2

X1 = klemmenstrook motor M1 1

Wijziging

3

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

= ELEK + Blad 2 hoofdkring Blad 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

ingangenPLC 0V:2

24V:2

I0.0:2

I0.1:3

I0.2:4

I0.3:5

I0.4:6

I0.5:8

1

13

+

Q11 /2 hoofdkring.2

I0.6:7

I0.7:10

I1.0:11

I1.1:12

I1.2:13

I1.3:15

I1.4:14

2 -

S5

14

4

H2 H1

Blauw

Rood

13

S1

13

S2

14

13

S3 14

13

S4 14

13

S6 14

/1.7

11

S7 14

/1.7

13

S8 12

/1.7

14

/1.7

I0.0 I0.1 I0.2 I0.3 I0.4 I0.5 I0.6 I0.7 I1.0

Motorbeveiliging Noodstop Stop Start rechts Start links Inductieve sensor Noodstop Stop Bewapening noodstop

1.4 / 024V 1.4 / L24V

2 hoofdkring

Wijziging

Datum

4

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

ingangen plc

= ELEK + Blad Blad

3 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

024V / 4.0

024V / 4.9

13

Q11 /2 hoofdkring.2

14

11

11

Q2 /4.2

11

Q1

A1

Q3

/4.4

12

12

/4.3

12

A1

Q1

11

Q4

A1

Q2

A1

Q3

A1

Q4

A2

A2

12

Q5

A2

A2

A1

Q12 A2

H3 A2

oranje

uitgangplc Q0.0:2 1 3 5 11

2 4 6 12

Q0.1:3 /2 hoofdkring.2 /2 hoofdkring.2 /2 hoofdkring.2 /4.2

1 3 5 11

2 4 6 12

/2 hoofdkring.3 /2 hoofdkring.3 /2 hoofdkring.3 /4.1

Q0.2:4 1 3 5 11

2 4 6 12

Q0.3:5


1 3 5 11

2 4 6 12

Q0.4:8


Q0.5:9 A1

A2 /1.7

13 13

14 /1.7 14 /1.8

Q0.6:10

Q0.7:11

Q0.0 Q0.1 Q0.2 Q0.3 Q0.4 Q0.5 Q0.6

Contactor links Contactor rechts Driehoek Ster Lijn Noodstop contactor Lamp werking motor

3

Wijziging

5

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

uitgangen plc

= ELEK + Blad Blad

4 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

4

Wijziging

=DOC/1

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

signalisatie

= ELEK + Blad Blad

5 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Artikellijstoverzicht Bestelnummer

Aantal

F02_001

Beschrijving Code

Typenummer Artikelnummer

Fabrikant Leverancier

Eenheidsprijs

0

Totaalprijs

Pos

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

=ELEK/5

Wijziging

1.a

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :


= DOC + Blad Blad

1 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Artikellijstoverzicht Bestelnummer

Aantal

F02_001

Beschrijving Code

Typenummer Artikelnummer

Fabrikant Leverancier

Eenheidsprijs

0

Totaalprijs

Pos

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

0

0,00

1

Wijziging

2

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :


= DOC + Blad Blad

1.a 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Artikellijst Onderdeelcode H1 H2 H3 M1 Q2 Q3 Q4 Q5 Q7 Q9 Q10 Q11 Q12 S1 S2 S3 S4 S5 S6 S7 S8 1T1 V1 ingangenPLC uitgangplc

F01_001

Aantal

Code

Leverancier

Typenummer

Artikelnummer

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

1.a

Wijziging

51

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

Artikellijst : -

= DOC + Blad Blad

2 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Klemmenaansluitlijst

F13_001

Kabelnaam

Kabelnaam

Strook

X1

Doelcode

Kabeltype

Aansluiting

Brug

Klem

Aansluiting

Kabeltype

Functietekst

Doelcode

Pagina / kolom

L1

1

Q13

=ELEK/1.0

L2

2

Q13

=ELEK/1.0

L3

3

Q13

N

4

Q10

PE

5

PE

=ELEK/1.1 7

=ELEK/1.1

6 PE

=ELEK/1.1

=ELEK/2 hoofdkring.3 PE

=ELEK/2 hoofdkring.2

2

Wijziging

52

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

Klemmenaansluitlijst X1

= DOC + Blad Blad

51 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Onderdelenlijst Onderdeelcode Artikelnummer Typenummer

F03_001

Functietekst KVW

Onderdeelcode Artikelnummer Typenummer

Symbool

Artikelcode

Symbool

=ELEK/4.5

15

A1

16

A2

Q6

=ELEK/3.2

H2

KVW Artikelcode

Q5

=ELEK/1.8

H1

Functietekst

=ELEK/1.4

Q7

=ELEK/3.5

1

3

2

4

=ELEK/1.4 1 2

H3

Q8

=ELEK/4.6

M1


U1

V1

W1

PE

=ELEK/1.5

Q9

1

3

2

4

=ELEK/1.5 1

M 3~ W2

Q1

2

U2

V2

Q10


=ELEK/1.3

1 2

Q2

Q11

=ELEK/4.2


A1 A2

Q3

Q12

=ELEK/4.3

Q4

1

3

5

7

2

4

6

8

1

3

5

I>

I>

I>

2

4

6

=ELEK/1.7

A1

A1

A2

A2

Q13

=ELEK/4.4

installatie (hoofdschakelaar)

=ELEK/1.1

A1 A2

51

Wijziging

52.a

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

Onderdelenlijst : - Q13

= DOC + Blad Blad

52 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9


F03_001

Functietekst KVW


Symbool

Artikelcode

S1

Functietekst KVW

V1

=ELEK/1.7

Symbool

Artikelcode =ELEK/1.5

400

24

+

-

11 12

S2

X1

=ELEK/3.3

=ELEK/1.0

13 1 14

S3

=ELEK/3.4

ingangenPLC

=ELEK/3.0

ingangenPLC-I0.0

=ELEK/3.2

13 14

S4

=ELEK/3.5 13

2

14

S5

=ELEK/3.5

1 +

2

ingangenPLC-I0.1

=ELEK/3.3

-

3 4

S6

ingangenPLC-I0.2

=ELEK/1.7

=ELEK/3.3

11 4

12

S7

ingangenPLC-I0.3

=ELEK/1.7

=ELEK/3.4

11 5

12

S8

ingangenPLC-I0.4

=ELEK/1.7

=ELEK/3.5

13 6

14

1T1

=ELEK/1.4

1

2

3

4

ingangenPLC-I0.5

=ELEK/3.5 8

52

Wijziging

52.b

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

Onderdelenlijst : S1 - ingangenPLC-I0.5

= DOC + Blad Blad

52.a 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9


F03_001

Functietekst KVW


Symbool

Artikelcode

ingangenPLC-I0.6

=ELEK/3.6

Functietekst KVW

Symbool

Artikelcode

uitgangplc

=ELEK/4.0

uitgangplc-Q0.0

=ELEK/4.1

7

ingangenPLC-I0.7

=ELEK/3.6 10

ingangenPLC-I1.0

2

uitgangplc-Q0.1

=ELEK/3.7

=ELEK/4.2

11

ingangenPLC-I1.1

3

uitgangplc-Q0.2

=ELEK/3.7

=ELEK/4.3

12

ingangenPLC-I1.2

4

uitgangplc-Q0.3

=ELEK/3.8

=ELEK/4.4

13

ingangenPLC-I1.3

5

uitgangplc-Q0.4

=ELEK/3.9

=ELEK/4.5

15

ingangenPLC-I1.4

8

uitgangplc-Q0.5

=ELEK/3.9

=ELEK/4.5

14

ingangenPLC-0V

9

uitgangplc-Q0.6

=ELEK/3.1

=ELEK/4.6

2

ingangenPLC-24V

10

uitgangplc-Q0.7

=ELEK/3.1

=ELEK/4.7

2

11

52.a

Wijziging

53

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

= DOC +

Onderdelenlijst : ingangenPLC-I0.6 - uitgangplc-Q0.7

Blad Blad

52.b 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Verbindingslijst Verbinding

F27_001

Bron Q1:A1 Q1:11 Q1:11 Q3:12 Q1:12 Q3:A1 Q2:11 Q10:1 Q10:3 Q10:5 Q10:4 S1:12 Q7:1 Q6:1 Q6:2 Q6:3 Q6:4 Q12:A1 Q6:1 Q8:1 Q8:2 Q6:3 Q8:4 Q9:1 Q12:13 Q12:14 S6:12 S7:12 Q8:3 16 18 20 L1 L2 L3 PE N Q3:5 Q3:3 Q3:1 Q3:2 Q3:4 Q3:6 Q4:2 Q4:3 Q4:4 Q4:5 Q4:6 Q1:2 Q1:4 Q1:6 Q1:5 Q2:2 Q1:3 Q2:4 Q1:1 Q2:6

BK BK

Doel

Dwarsdoorsnede

Kleur

Q2:12 Q2:11 Q4:11 Q4:A1 Q2:A1 Q4:12 Q11:14 Q13

Q12:A2 S6:11 1T1:3 Q10:6 1T1:1 Q10:8 1T1:2 S8:14 Q8:1 S1:11 V1:400 Q8:3 V1:24 V1:+ S8:13 Q12:A1 S7:11 S8:13 Q12:14 S1:11 Q12:A2 Q10:2 X1:1 X1:2 X1:3 X1:5 X1:4 X1:1 X1:2 X1:3 X1:4 X1:5 X1:6 X1:4 Q4:1 X1:5 Q4:3 X1:6 X1:1 X1:2 X1:3 Q2:1 X1:1 Q2:3 X1:2 Q2:5 X1:3

Lengte

Pagina / kolom 1 =ELEK/4.1 =ELEK/4.2 =ELEK/4.2 =ELEK/4.4 =ELEK/4.2 =ELEK/4.3 =ELEK/4.1 =ELEK/1.3 =ELEK/1.3 =ELEK/1.3 =ELEK/1.3 =ELEK/1.7 =ELEK/1.4 =ELEK/1.4 =ELEK/1.4 =ELEK/1.4 =ELEK/1.4 =ELEK/1.7 =ELEK/1.4 =ELEK/1.5 =ELEK/1.5 =ELEK/1.4 =ELEK/1.5 =ELEK/1.5 =ELEK/1.7 =ELEK/1.7 =ELEK/1.7 =ELEK/1.7 =ELEK/1.5 =ELEK/1.8 =ELEK/1.8 =ELEK/1.8 =ELEK/1.0 =ELEK/1.0 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/2 hoofdkring.4 =ELEK/2 hoofdkring.4 =ELEK/2 hoofdkring.4 =ELEK/2 hoofdkring.5 =ELEK/2 hoofdkring.5 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.3

0.5mm² 2.5mm²

Pagina / kolom 2 =ELEK/4.1 =ELEK/4.1 =ELEK/4.3 =ELEK/4.4 =ELEK/4.2 =ELEK/4.3 =ELEK/4.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.7 =ELEK/1.7 =ELEK/1.4 =ELEK/1.3 =ELEK/1.4 =ELEK/1.3 =ELEK/1.4 =ELEK/1.7 =ELEK/1.5 =ELEK/1.7 =ELEK/1.5 =ELEK/1.5 =ELEK/1.5 =ELEK/1.5 =ELEK/1.7 =ELEK/1.7 =ELEK/1.7 =ELEK/1.7 =ELEK/1.8 =ELEK/1.7 =ELEK/1.7 =ELEK/1.3 =ELEK/1.0 =ELEK/1.0 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.0 =ELEK/1.0 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/1.1 =ELEK/2 hoofdkring.4 =ELEK/1.1 =ELEK/2 hoofdkring.4 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/1.0 =ELEK/1.0 =ELEK/1.1 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/1.0 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/1.0 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/1.1

Functiedefinitie Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Verbinding, algemeen Verbinding, algemeen Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad Ader / draad

52.b

Wijziging

53.a

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :


= DOC + Blad Blad

53 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9


1 2 3 4 5

F27_001

Bron

Doel

Q1:1 Q1:3 Q1:5 Q1:A2 Q2:A2 Q3:A2 Q4:A2 Q3:11 Q3:11 Q11:13 Q12:A2 S8:13 S7:11 S3:14 S2:14 S1:14 S3:13 S2:13 S1:13 Q11:13 S7:12 ingangenPLC-I1.3:15 ingangenPLC-I1.2:13 ingangenPLC-I1.1:12 S6:13 S5:1 S5:2 S4:13 S6:14 Q7:2 Q7:2 1T1:4 17 19 15 Q5:A2 Q11:13 Q13

Q11:2 Q11:4 Q11:6 uitgangplc-Q0.0:2 uitgangplc-Q0.1:3 uitgangplc-Q0.2:4 uitgangplc-Q0.3:5 Q4:11 Q5:A1 Q12:A1 uitgangplc-Q0.5:9 ingangenPLC-I1.0:11 ingangenPLC-I0.7:10 S4:14 S3:14 S2:14 ingangenPLC-I0.3:5 ingangenPLC-I0.2:4 ingangenPLC-I0.1:3 ingangenPLC-I0.0:2 S8:14 ingangenPLC-I1.4:14 ingangenPLC-I1.3:15 ingangenPLC-I1.2:13 ingangenPLC-I0.6:7 ingangenPLC-I0.5:8 ingangenPLC-I1.1:12 ingangenPLC-I0.4:6 S7:12 S5:2 ingangenPLC-24V:2 ingangenPLC-0V:2 Q11:3 Q11:5 Q11:1 uitgangplc-Q0.4:8 uitgangplc-Q0.7:11 X1:1 X1:2 X1:3 X1:4 X1:5 X1:1 X1:2 X1:3 X1:PE X1:4 X1:5 X1:6 X1:PE Q11:14 uitgangplc-Q0.6:10 Q12:A1 S1:14 ingangenPLC-24V:2 S5:2 S5:4

Q10:7 PE M1:U1 M1:V1 M1:W1 M1:PE M1:W2 M1:U2 M1:V2 PE H1:x1 H3:x2 H3:x1 H1:x2 H1:x2 H1:x2 H2:x1

Dwarsdoorsnede

Kleur

Lengte

Pagina / kolom 1 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/4.1 =ELEK/4.2 =ELEK/4.3 =ELEK/4.4 =ELEK/4.4 =ELEK/4.4 =ELEK/4.1 =ELEK/4.5 =ELEK/3.7 =ELEK/3.6 =ELEK/3.4 =ELEK/3.3 =ELEK/3.3 =ELEK/3.4 =ELEK/3.3 =ELEK/3.3 =ELEK/3.2 =ELEK/3.6 =ELEK/3.9 =ELEK/3.8 =ELEK/3.7 =ELEK/3.6 =ELEK/3.5 =ELEK/3.5 =ELEK/3.5 =ELEK/3.6 =ELEK/1.4 =ELEK/1.4 =ELEK/1.4 =ELEK/1.8 =ELEK/1.8 =ELEK/1.8 =ELEK/4.5 =ELEK/4.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.3 =ELEK/1.1 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/3.2 =ELEK/4.6 =ELEK/4.6 =ELEK/3.2 =ELEK/3.2 =ELEK/3.2 =ELEK/3.5

Pagina / kolom 2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/4.1 =ELEK/4.2 =ELEK/4.3 =ELEK/4.4 =ELEK/4.3 =ELEK/4.5 =ELEK/4.5 =ELEK/4.5 =ELEK/3.7 =ELEK/3.6 =ELEK/3.5 =ELEK/3.4 =ELEK/3.3 =ELEK/3.4 =ELEK/3.3 =ELEK/3.3 =ELEK/3.2 =ELEK/3.7 =ELEK/3.9 =ELEK/3.9 =ELEK/3.8 =ELEK/3.6 =ELEK/3.5 =ELEK/3.7 =ELEK/3.5 =ELEK/3.6 =ELEK/3.5 =ELEK/3.1 =ELEK/3.1 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/4.5 =ELEK/4.7 =ELEK/1.0 =ELEK/1.0 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/1.0 =ELEK/1.0 =ELEK/1.1 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/1.1 =ELEK/1.1 =ELEK/2 hoofdkring.3 =ELEK/2 hoofdkring.2 =ELEK/3.2 =ELEK/4.6 =ELEK/4.5 =ELEK/3.3 =ELEK/3.1 =ELEK/3.5 =ELEK/3.5

Functiedefinitie Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader Ader

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad draad

53

Wijziging

53.b

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :


= DOC + Blad Blad

53.a 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9


Bron H2:x2 H2:x2 H3:x1

F27_001 Doel

Dwarsdoorsnede

Kleur

S4:14 S6:14 uitgangplc-Q0.7:11

Lengte

Pagina / kolom 1 =ELEK/3.5 =ELEK/3.5 =ELEK/4.6

Pagina / kolom 2 =ELEK/3.5 =ELEK/3.6 =ELEK/4.7

Functiedefinitie Ader / draad Ader / draad Ader / draad

53.a

Wijziging

+Meerlijnig/1

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :


= DOC + Blad Blad

53.b 20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Klemmenstrookoverzicht

F14_001

Klemmen Klemmenstrook

Klemmenstrookdefinitietekst

Eerste

Laatste

1

PE

X1

Totaal PE 0

Totaal N 0

Totaal aantal 7

Grafische pagina van de klemmenaansluitlijst =DOC+/51

+/53.b

Wijziging

Datum

Naam


School : PTI Eeklo

Leerling :

Jonas Van Brackel


Klas :

6EMa

Pagina :

Klemmenstrookoverzicht : 1 - 1

= DOC + Meerlijnig Blad Blad

1 20

Geïntegreerde proef De kliefmachine 6EMa Jonas Van Brackel

Recommend Documents