Generaties is het informatiebulletin van
STICHTING PHILIPS PENSIOENFONDS
Generaties Nummer 18, 10 e jaargang mei 2013
College van Beheer kijkt terug op 2012 “Herstel verloopt grillig”
Pensioenplanner:
Nieuw overzicht met nettobedragen
Inhoudsopgave
Voorwoord
3
College van Beheer kijkt terug op 2012
4
“Herstel verloopt grillig,maar dieptepunt lijkt a chter ons te liggen”
Vergadering van Aangeslotenen
9
In gesprek met het College van Beheer van Philips Pensioenfonds?
Een nieuwe pensioenregeling
10
Philips en vakorganisaties praten over wijzigingen in de Philips-pensioenregeling
Van start tot finish…
12
Op weg naar een goed verzorgd pensioen
Puzzel
14
Pensioenplanner: nieuw overzicht met nettobedragen
15
Het Philips flex pensioen samengevat
16
Philips-medewerkers over hun pensioen
18
“Ik wil zelf beschikken over mijn pensioengeld, zodat ik er naar eigen inzicht mee om kan gaan”
2
Als uw persoonlijke situatie verandert
21
Uw leven verandert, uw pensioen ook
Korte mededelingen
24
Actief gepensioneerd
25
“Genieten van alles wat leeft en beweegt”
Korte mededelingen
28
Voorwoord Beste lezers, “Een jaar met twee gezichten”, zo typeren onze leden van het
“Ik wil zelf beschikken over mijn pensioengeld, zodat ik er naar
College van Beheer Peter Breimer en Peter Warmerdam het
eigen inzicht mee om kan gaan”. Lees vanaf pagina 18 de
jaar 2012 in het artikel vanaf pagina 4. Zij doelden met name
inzichten van drie van uw collega’s in reactie op deze stelling.
op het beleggingsklimaat. Maar ook in een ander opzicht was 2012 een jaar met twee gezichten. Een jaar waarin het Fonds
In deze editie staan wij ten slotte ook nog stil bij een
aan de ene kant een fraai beleggingsresultaat behaalde van
aantal pensioenactualiteiten. Wilt u meer informatie?
bijna 13%, maar anderzijds nog steeds in een dusdanige
Dan is de Vergadering van Aangeslotenen op 21 mei
financiële positie verkeert dat het College wederom het besluit
aanstaande het moment om uw vragen over Philips
heeft moeten nemen de pensioenen niet te verhogen.
Pensioenfonds voor te leggen aan het College van Beheer. En heeft u vragen over uw eigen pensioensituatie? Dan kunt
Verschillende gezichten zien we ook, letterlijk én figuurlijk, in
u zich natuurlijk laten informeren door onze Klantenservice
het artikel waarin we Philips-medewerkers aan het woord laten.
of u gaat zelf aan de slag met onze Pensioenplanner
In ons informatiebulletin van mei 1999 citeerden wij een quote
(www.philipspensioenfonds.nl/pensioenplanner) of
van Frits Philips: “In de huidige welvaart denken de mensen
met www.mijnpensioenoverzicht.nl
vaak alleen maar aan de korte termijn. Ik kan mijn pensioen zelf beter regelen is iets wat je nogal eens hoort.” Interessant is dat diezelfde vraag nu in deze crisistijd weer actueel is. Wij
Jasper Kemme
hebben aan drie Philips-medewerkers de stelling voorgelegd
Directeur Philips Pensioenfonds
3
Wilt u meer weten over de financiële situatie bij Philips Pensioenfonds? U leest steeds actuele informatie op: www.philipspensioenfonds.nl/financielepositie
College van Beheer kijkt terug op 2012
4
“Herstel verloopt grillig, maar dieptepunt lijkt achter ons te liggen” “Een jaar met twee gezichten. Dat is een korte, maar krachtige typering van 2012. De eerste helft van het jaar kenmerkte zich vooral door aanhoudende zorgen over de Europese schuldencrisis. In de tweede helft van het jaar keerde het vertrouwen in de economie terug. En dat had directe invloed op de beleggingen van Philips Pensioenfonds.” Aan het woord zijn Peter Warmerdam en Peter Breimer van het College van Beheer. Zij kijken samen terug op het jaar 2012. “Met een resultaat van bijna 13% hebben we het met onze beleggingen goed gedaan, maar de pensioenen hebben we niet kunnen verhogen. We kunnen dus niet tevreden zijn.”
Invloed van de lage rente
een pensioenfonds de verplichting heeft om over twintig of
Dat veel pensioenfondsen er op dit moment financieel
dertig jaar of nog langer pensioenen uit te betalen, en het
gezien niet goed voorstaan, heeft alles te maken met de lage
rente-op-rente effect erg belangrijk wordt”, aldus Peter
rentestand. Hoewel bij een dalende rente goede rendementen
Warmerdam.
worden behaald op obligatiebeleggingen, is het niet vanzelfsprekend dat de financiële positie ook verbetert. Dat
Risico beperken
komt doordat bij een lage rente ook de pensioenverplichtingen
Niet alleen de waarde van de toekomstige pensioenbetalingen
enorm stijgen. “De rente is naar een historisch dieptepunt
hangt af van de marktrente, maar ook de rendementen.
gedaald. In de afgelopen 450 jaar was de rente nooit zo laag
Pensioenfondsen beleggen in obligaties en aandelen om
als nu”, vertelt Peter Warmerdam. “Mede daardoor zijn onze
rendement te behalen, waarmee in de toekomst de pensioenen
pensioenverplichtingen vorig jaar met bijna 8% toegenomen.”
kunnen worden uitbetaald en/of verhoogd. Hoe meer de rente
Hoe lager de rente is, hoe hoger de verplichtingen.
daalt, hoe groter de koerswinst van een obligatie. Om risico’s te beperken, wordt vooral ook belegd in obligaties met een
Dat laat zich het makkelijkst uitleggen met een eenvoudig
hoge kredietwaardigheid. Het rendement van aandelen is
voorbeeld. Philips Pensioenfonds moet de hoogte van de
beweeglijker, zowel naar boven als naar beneden, en kent dus
pensioenverplichtingen vaststellen op basis van een actuele,
meer risico, maar is, zeker over langere periodes, gemiddeld
wettelijk voorgeschreven rente. Stel dat het Fonds volgend jaar
hoger dan het rendement op obligaties. Peter Warmerdam:
een pensioen van 1.100 euro moet uitbetalen. Als de rente 10%
“In welke mate een pensioenfonds bereid is om risico te lopen,
zou zijn, hoeft het Fonds dit jaar maar 1.000 euro te hebben
hangt onder meer af van de leeftijdsopbouw van het Fonds.
om volgend jaar 1.100 euro te kunnen betalen. Als de rente
Philips Pensioenfonds heeft veel meer pensioenontvangers dan
maar 8% zou zijn, moet het Fonds dit jaar ongeveer 1.018 euro
pensioenopbouwers. Voor de grote groep pensioenontvangers
hebben. Bij een rentedaling moet het Pensioenfonds dus
moet het Fonds elke maand een groot bedrag aan pensioen
ineens 18 euro extra vermogen hebben. Als met het
uitbetalen, circa 60 miljoen euro. Daarom is ons beleid sterk
beleggingsresultaat dit bedrag niet wordt verdiend, dan
gericht op het binnen de perken houden van risico’s. Dit doen
zorgt dat voor een daling van de dekkingsgraad van het
wij door meer dan 66% van ons vermogen te beleggen in
Pensioenfonds. Een daling of stijging van de rente heeft dus
relatief veilige staatsobligaties. Dat is een belangrijk deel van
direct grote gevolgen voor de dekkingsgraad. “Zeker omdat
onze liability matching portefeuille.” “Daarnaast beleggen we
5
bijna 30% van ons vermogen meer risicovol in onder andere
de pensioenen door indexatie heeft een negatieve invloed op
aandelen, onroerend goed, hoogrenderende obligaties en
de financiële herstelkracht en de financiële positie van het
grondstoffen. Met onze return portefeuille proberen we
Pensioenfonds. “Ook in 2013 hebben we moeten besluiten niet
rendement te behalen om de pensioenen te kunnen verhogen
te indexeren. En ondanks de licht verbeterde financiële positie
of om financiële tegenvallers te kunnen opvangen”, vult Peter
is van tevredenheid geen enkele sprake. We willen graag
Breimer aan.
pensioenen kunnen indexeren”, stelt Peter Breimer resoluut, “maar dit jaar was de daarvoor benodigde financiële ruimte niet
Alles wat nodig is
aanwezig.”
De positieve beleggingsopbrengsten van vorig jaar zijn direct
6
terug te voeren op de algemene economische ontwikkelingen.
Grillig herstel
“2012 was een jaar met twee gezichten: tot 26 juli en na 26 juli”,
Op de vraag of het eerder genoemde economische herstel zich
vertelt Peter Warmerdam. “Op die dag sprak de president van de
door zal zetten, antwoordt Peter Warmerdam: ”De geschiedenis
Europese Centrale Bank de nu al historische woorden dat de
toont dat een periode van crisis met de bijbehorende afbouw
Bank ‘alles wat nodig is’ zal doen om de euro te steunen. Aan de
van schulden pijnlijk is en met ups en downs wel zes tot zeven
onzekerheid van de eerste helft van 2012 kwam daarmee abrupt
jaar kan duren. Er is een risico dat de dekkingsgraad nog op
een eind. De rentestanden daalden in de zuidelijke Europese
een lager punt komt dan we tot nu toe hebben gezien, maar ik
landen en beleggers kregen vertrouwen in een herstel van de
ben positief gestemd voor de langere termijn. Ik ben ervan
economische groei. De wereldwijde aandelenmarkten stegen
overtuigd dat ‘morgen’ er beter uitziet dan ‘vandaag’. Peter
en ook de Zuid-Europese obligaties lieten sterk positieve
Breimer is voorzichtiger: “We lijken op de goede weg, maar de
rendementen zien.” Dit resulteerde voor Philips Pensioenfonds
markt is enorm beweeglijk en de risico’s zijn talrijk. Daardoor
uiteindelijk in een fraai beleggingsresultaat van 12,9% (in 2011:
kunnen we niet uitsluiten dat we in de toekomst moeten
6,7%).
besluiten de pensioenen te verlagen.”
Vereiste dekkingsgraad
Acceptabele risico’s
Maar waarom zijn de pensioenen dan toch niet verhoogd?
Het jaarlijks verhogen van de pensioenen is een duidelijke
Peter Warmerdam legt uit: “Wij zitten met onze dekkingsgraad
ambitie van het College van Beheer. Het strategische
nog steeds onder de wettelijk vereiste dekkingsgraad.
beleggingsbeleid is één van de middelen om dit te realiseren.
Dankzij de goede rendementen op onze beleggingen is het
Omdat dit beleid grotendeels gericht is op het beheersen van
pensioenvermogen van het Fonds weliswaar duidelijk gestegen,
risico’s, is de kans op toekomstige indexatie en herstel van de
maar de pensioenverplichtingen zijn eveneens gestegen. Niet
dekkingsgraad relatief klein. Wordt wellicht overwogen de
alleen vanwege de lage rentestand, maar ook door de verdere
beleggingsportefeuilles anders te verdelen nu economisch
stijging van de levensverwachting. Omdat het pensioenvermogen
herstel zich aandient? Peter Warmerdam glimlacht en
meer is gestegen dan de pensioenverplichtingen, is de
antwoordt: “De verdeling van de portefeuilles heeft onze
dekkingsgraad weliswaar omhoog gegaan, maar niet genoeg om
aandacht. Hoewel er ongetwijfeld nog ‘dipjes’ zullen komen,
de pensioenen te mogen indexeren.” “De dekkingsgraad van
onderzoeken wij de mogelijkheden om door het nemen van
Philips Pensioenfonds ging van 103% in 2011 naar 104% in
acceptabele risico’s met onze beleggingen de kans op betere
2012. Onze financiële positie is dus verbeterd. Maar pas wanneer
rendementen ten bate van indexatie te vergroten. Ik ben daar
onze dekkingsgraad boven 107% komt, kunnen wij als bestuur
een voorstander van, maar wij worden daarin beperkt door de
nadenken over een eventuele verhoging van de pensioenen. En
wetgeving.” ”Zolang het Fonds zich in een herstelsituatie
zelfs dan is verhoging geen vanzelfsprekendheid”, benadrukt
bevindt, mogen wij het beleggingsbeleid niet zomaar
Peter Breimer. Philips Pensioenfonds heeft in 2011 een
risicovoller maken”, vult Peter Breimer aan. “Het Fonds zit
herstelplan moeten opstellen. De kern van het herstelplan is dat
zodoende opgesloten binnen de beperkingen die de huidige
het Fonds door voortzetting van het huidige beleid de financiële
wetgeving en toezichtregels opleggen, het zogenoemde
positie in principe moet kunnen verbeteren. Het verhogen van
pensioenkader”, concludeert Peter Warmerdam.
Van hard nominaal naar zacht reëel De discussie gaat niet alleen over het beleggingsbeleid dat gehanteerd wordt, maar ook over de keuze van dat pensioenkader. “De pensioenwereld is volop in beweging. Het huidige pensioenstelsel, en dus ook de Philipspensioenregeling, is gebaseerd op nominale pensioentoezeggingen die kunnen worden verhoogd als daarvoor financiële ruimte beschikbaar is. Dit wordt een hard nominaal kader genoemd. Het Fonds moet deze harde nominale rechten in het beleggingsbeleid zoveel mogelijk beschermen en moet dus beleggingsrisico’s mijden. Maar een
Peter Warmerdam is sinds oktober 2003 als werkgeverslid
hard nominaal kader biedt geen 100% garantie. Dat is tijdens
van het College van Beheer betrokken bij Philips
de financiële crisis de afgelopen jaren duidelijk gebleken. Veel
Pensioenfonds. Hij is penningmeester van het College van
pensioenfondsen kunnen niet indexeren en in een aantal
Beheer en voorzitter van de Beleggingscommissie. Peter
gevallen moeten pensioenen zelfs verlaagd worden. Impliciet
Warmerdam is binnen Philips werkzaam als Group
is er nu eigenlijk sprake van een reële situatie. Alleen zonder
Treasurer en Hoofd Real Estate.
een beleggingsbeleid dat daar bij past.” “Er is ook een optie om pensioenrechten ook expliciet reëel op te bouwen”, oppert Peter Warmerdam. “Het Fonds kan in een zacht reëel kader een ander beleggingsbeleid voeren dat meer
7
financiële ruimte kan scheppen voor indexatie in de toekomst. Het toegezegde pensioen wordt in dat geval aangepast aan de positieve en negatieve ontwikkelingen op de financiële markten en, waar nodig, aan de ontwikkeling van de levensverwachting. De pensioenuitkomst wordt dan onzeker, maar met kansen op meer rendement en daarmee op een beter pensioen. Bewegen naar het zogenoemde zachte reële kader zou zich dan ook kunnen vertalen in een verantwoord maar ook enigszins risicovoller beleggingsbeleid. De aangeslotenen moeten dan wel bereid zijn om in enige mate risico te nemen in ruil voor een beter pensioen. Die risicobereidheid moeten we gaan peilen”, aldus Peter Warmerdam. Hij onderstreept het belang van een goede informatievoorziening in het risicovraagstuk. “Wij hebben de zorgplicht om de mensen te informeren over hun huidige en toekomstige pensioensituatie. Een
Peter Breimer is sinds oktober 2003 lid van het College van
informatieachterstand creëert immers een afwachtende
Beheer namens de werknemers. Hij is secretaris van het
houding. Het ziet er naar uit dat het komende halfjaar veel
College van Beheer en lid van de Beleggingscommissie, de
gaat gebeuren: wij verwachten dat de wetgeving verandert en
Klachtencommissie en de Governancecommissie. Binnen
de sociale partners zitten aan de cao-onderhandelingstafel om
Philips Innovation Services is Peter Breimer werkzaam als
te praten over een nieuwe pensioenregeling. Het is heel
Senior Analyst.
Wist u dat? • de dekkingsgraad van Philips Pensioenfonds licht is gestegen van 103% eind 2011 naar 104% eind 2012? • de dekkingsgraad van eind december 2012 met 104% op het minimaal vereiste niveau lag, maar nog altijd
belangrijk dat onze aangeslotenen weten wat er gebeurt. Dat
onder het vereiste niveau (107%)? Dat betekent dat er te
willen wij ze in zeer toegankelijke taal vertellen. Een zacht
weinig reserves zijn om eventuele verdere tegenslagen
reëel maar goed pensioen wordt beter bespreekbaar met de
op te vangen. Het door het Pensioenfonds ingediende
aangeslotenen na een goede uitleg.”
herstelplan blijft daarom van kracht. Het herstelplan moet ervoor te zorgen dat de financiële positie weer op
Pijlers van het beleggingsbeleid 8
orde komt.
“Let wel, de basis van ons huidige beleggingsbeleid blijft
• het totale beleggingsresultaat 12,9% bedroeg?
staan. Dit blijft gericht op enerzijds het beheersen van risico’s
• Philips Pensioenfonds in 2012 pensioen uitkeerde aan
en anderzijds het creëren van middelen om te kunnen indexeren”, vertelt Peter Breimer. “Binnen het Fonds hebben
bijna 60.000 pensioenontvangers? • de volledige pensioenpremie van de flex-regeling door
we uitgangspunten geformuleerd waarop ons beleggingsbeleid
de onderneming betaald wordt? In 2012 was dit
is vastgesteld. Ofwel, de pijlers waarop ons beleggingsbeleid
gemiddeld circa 22% van de salarissom.
rust. Centraal daarbij staat een bestendig en robuust beleid. Op basis van onze uitgangspunten is bijvoorbeeld besloten om zoveel mogelijk meer passief te gaan beleggen. Bij passief beleggen beschikken wij over een aandelenportefeuille in de ontwikkelde markten die simpelweg de benchmark volgt. Dit in tegenstelling tot actief beleggen, waarbij een vermogensbeheerder bepaalt welke specifieke aandelen worden geselecteerd. Behalve dat vermogensbeheerders er niet in slagen om de benchmark te verslaan, levert passief beleggen directe kostenbesparingen op. En ook dat is belangrijk voor onze toekomst. Wanneer wij in staat zijn een goede balans te vinden tussen kosten, rendement en de beheersing van risico’s, dan hebben wij een goede toekomst voor ons. Wij hebben er vertrouwen in!”
Downloaden jaarverslag In het jaarverslag 2012 van Philips Pensioenfonds leest u meer over de belangrijkste ontwikkelingen en achtergronden en de overige besluiten die het College van Beheer heeft genomen. Alle informatie over het jaarverslag vindt u op www.philipspensioenfonds.nl/jaarverslag. U vindt daar ook de digitale versie van het jaarverslag.
Noteer in uw agenda: 21 mei 2013
Vergadering van Aangeslotenen
In gesprek met het College van Beheer van Philips Pensioenfonds? Wilt u meer weten over de ontwikkelingen bij Philips Pensioenfonds in 2012? Bent u benieuwd naar de toelichting van het College van Beheer op de financiële situatie van het Fonds? Kom dan naar de jaarlijkse Vergadering van Aangeslotenen op dinsdag 21 mei aanstaande. Het College van Beheer nodigt u van harte uit om de Vergadering van Aangeslotenen bij te wonen. Tijdens de Vergadering van Aangeslotenen kijkt het College van Beheer samen met u terug op het afgelopen jaar. Daarbij geeft het College uitleg over het jaarverslag en recente ontwikkelingen. Ook bent u in de gelegenheid om vragen te stellen.
9
Waar en wanneer? De vergadering vindt plaats op dinsdag 21 mei 2013 om 19.00 uur in de ‘Philips Hall’ van het Evoluon te Eindhoven. U hoeft zich niet van tevoren aan te melden voor deze
Agenda 1. Opening 2. Algemene ontwikkelingen met betrekking
vergadering.
Wilt u vragen stellen? Als u vragen wilt stellen tijdens de vergadering, dan verzoeken
tot beleggingen en pensioenen 3. Verantwoordingsorgaan 4. Notulen Vergadering van Aangeslotenen 2012 van Philips Pensioenfonds
wij u deze uiterlijk 13 mei 2013 per e-mail of schriftelijk in te dienen bij het College van Beheer: Postbus 80031, 5600 JZ Eindhoven of
[email protected]
5. Jaarverslag Philips Pensioenfonds over het boekjaar 2012
• Vragen
Eindhoven, mei 2013
• Goedkeuring
Namens de voorzitter, Peter Breimer, secretaris
6. Rondvraag
Een nieuwe pensioenregeling 10
Philips en vakorganisaties praten over wijzigingen in de Philips-pensioenregeling De afgelopen jaren zien we in Nederland, en ook bij Philips, een aantal belangrijke ontwikkelingen die directe en ingrijpende gevolgen hebben voor de pensioenen. In de december-editie van Generaties vertelden we u al dat de overheid met maatregelen komt die ervoor moeten zorgen dat het pensioenstelsel in Nederland robuuster en duurzamer wordt. Daarbij kunt u denken aan nieuwe fiscale regels voor de pensioenopbouw, een ander soort pensioencontract, een koppeling van de pensioenen aan de levensverwachting en een nieuw stelsel van rekenregels voor pensioenfondsen. Deze aankomende maatregelen zullen ook voor de Philips-pensioenregeling gevolgen hebben. De onderneming en de vakorganisaties bespreken momenteel hoe de Philips-pensioenregeling kan worden aangepast aan de nieuwe (financiële) omstandigheden en aan komende wet- en regelgeving. Daarnaast heeft Philips de vakorganisaties gevraagd om mee te denken hoe de financiële risico’s van de pensioenregeling beter gespreid kunnen worden tussen werkgever en werknemers. Generaties geeft u informatie over hoe de nieuwe pensioenregeling tot stand komt en hoe u daarover wordt geïnformeerd.
Wie beslist over de pensioenregeling?
nieuwe pensioenregeling te maken krijgt, als de cao voor u
Philips heeft als onderneming een eigen pensioenregeling
geldt. Heeft u een individuele arbeidsovereenkomst met Philips
voor haar medewerkers in Nederland. De pensioenregeling
waarin deelname aan de pensioenregeling is overeengekomen?
wordt uitgevoerd door Philips Pensioenfonds. De inhoud
Dan gelden de wijzigingen ook voor u. Anders dan bij de
van het Philips flex pensioen is vastgelegd in de collectieve
meeste eerdere wijzigingen in de pensioenregeling, kunnen
arbeidsovereenkomst, de cao. Dat betekent dat de
de wijzigingen dit keer ook gevolgen voor u hebben als u al
afspraken over de pensioenregeling worden gemaakt
pensioen ontvangt. Of dat zo is en wat die gevolgen zijn, is op
in het arbeidsvoorwaardenoverleg tussen Philips en
dit moment nog niet bekend. Dat hangt af van de keuzes die
de vakorganisaties. Zodra aan de cao-tafel een nieuwe
gemaakt worden door de cao-partijen en het oordeel van het
pensioenregeling is afgesproken, wordt aan het College
College van Beheer over de uitvoerbaarheid.
van Beheer (het Bestuur van het Pensioenfonds) gevraagd of de nieuwe pensioenregeling door het Fonds kan worden
Wanneer informatie over de pensioenwijzigingen?
uitgevoerd. Daarbij wordt ook bekeken of de nieuwe
Zolang de gesprekken aan de cao-tafel over de
pensioenregeling evenwichtig is voor alle aangeslotenen.
pensioenafspraken gaande zijn, houden Philips en de
Het College beoordeelt dit door onder andere te kijken
vakorganisaties u op de hoogte van de voortgang. Ook het
naar de financiering van de nieuwe regeling, juridische
eindresultaat van de gesprekken wordt natuurlijk met u
aspecten, de administratieve uitvoerbaarheid en de
gedeeld. Daarna is Philips Pensioenfonds aan zet om de
communiceerbaarheid.
nieuwe pensioenregeling te implementeren. Communicatie over de pensioenwijzigingen hoort daar ook bij. Zodra er
Voor wie heeft de nieuwe pensioenregeling gevolgen?
een nieuwe pensioenregeling is afgesproken, geven wij u
De nieuwe pensioenregeling maakt deel uit van de cao bij
via onze website informatie over ontwikkelingen rond de
Philips. Dat betekent dat u als Philips-medewerker met de
nieuwe pensioenregeling.
11
Op weg naar een goed verzorgd pensioen
Van start tot finish… Philips biedt medewerkers een carrière vol mogelijkheden. Tussen start en finish ligt een werkzaam leven waarin het pensioenbewustzijn veelal met de jaren toeneemt. Generaties praat met ‘starter’ André Secrest en ‘arrivé’ Piet van de Graef over hun weg naar een goed verzorgd pensioen.
12
André Secrest is 35 jaar en werkt sinds december 2012 bij Philips. Na zijn opleiding aan de heao in Breda startte André bij Ernst & Young. Hij rondde daar in de eerste vier jaar zijn opleiding tot Registeraccountant af en doorliep het hele traject van Assistent-Accountant tot Senior Manager. Binnen Philips is hij gaan werken bij Accounting & Internal control (A&IC). Deze nieuwe afdeling binnen Sector Finance moet een ‘kwaliteitsboost’ gaan geven aan de financiële verslaggeving binnen Philips Lighting. Als Director Technical Accounting & Oversight zoekt André voortdurend naar nieuwe mogelijkheden om de bedrijfsonderdelen te ondersteunen bij het afleggen van administratieve verantwoording. Dit betekent dat André bijvoorbeeld risicogebieden inventariseert, de gevolgen inschat voor het bedrijfsresultaat en waar nodig oplossingen ‘op maat’ biedt.
Piet van de Graef is 60 jaar en werkte bijna 42 jaar bij Philips. Na zijn middelbare beroepsopleiding Elektrotechniek startte Piet bij de Algemene Technische Dienst van het Philips Natuurkundig Laboratorium in Waalre. Naast zijn werk volgde Piet een avondopleiding Meet- en regeltechniek. Op het Projectbureau werd hij verantwoordelijk voor de projecten op het gebied van meet- en regeltechniek. In de loop der jaren werd het technische werk steeds meer ‘ge-outsourced’ en werd Piet’s afdeling teruggebracht van honderdvijftig naar ongeveer negen mensen nu. Piet overleefde alle reorganisaties en werkte tot 1 april als Facility Engineer/Demand Manager bij Philips Innovation Services op de High Tech Campus in Eindhoven. In die hoedanigheid was Piet verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van de research- en technologiegebouwen en de installaties die daaraan verbonden zijn.
Waarom heeft u (ooit) gekozen voor Philips? André “Na twaalf jaar Ernst & Young was ik toe aan een andere
Piet “Ik kom uit Beek en Donk en vroeger stond Philips in de
uitdaging. Via familie ben ik in contact gekomen met Philips. Met
hele regio bekend als een goede werkgever. Toen ik van school
één van de financiële directeuren heb ik vrijblijvend ‘gespard’ over
kwam, adviseerde ‘ons moeder’ mij dan ook om Philips maar te
de inzet van registeraccountants bij een onderneming als Philips.
bellen. De Algemene Technische Dienst van Philips deed in die tijd
Toen mijn huidige rol vrijkwam, heb ik een aantal gesprekken
alles zelf en naast het werk waren er veel opleidingsmogelijkheden.
gevoerd. Hierin hebben wij onze verwachtingen en de inhoudelijke
Ik ben in al die jaren nooit met tegenzin naar het werk gegaan. De
invulling van de rol uitgesproken. Ik was op zoek naar vrijheid,
Philips-organisatie is wel zakelijker geworden. Ook ik heb bij de
kansen en ‘ownership’ in een internationale omgeving. Philips kon
Centurion-reorganisatie in de jaren negentig wel eens op het punt
mij dat bieden. Het Sector A&IC team is nu compleet. Er zijn veel
gestaan om verder te kijken. Maar toch, bij Philips weet je wat je
dingen die gedaan moeten worden. Het is nu zaak de juiste
hebt. Het enige wat ik jammer vind, is dat ik zelf uit de techniek ben
projecten te kiezen om op korte termijn voortgang te boeken en
gegroeid. Ik hield me de laatste jaren vooral met organisatorische en
daarbij de langetermijnvisie niet uit het oog te verliezen.”
financiële zaken bezig, terwijl mijn hart bij de techniek ligt.”
Was pensioen een bepalende arbeidsvoorwaarde bij uw indiensttreding? André “Mijn pensioen stond wel op de agenda bij mijn
Piet “Nee, dat was geen bepalende arbeidsvoorwaarde. Dat was
indiensttreding. Bij Ernst & Young had ik een premievrij pensioen.
gewoon geregeld bij Philips. Ik heb wel altijd bijgehouden wat ik aan
Bij Philips betaal ik ook geen premie. Ik heb geen idee wat ik aan
pensioen opbouwde. Toen mijn pensioenleeftijd naderde, ben ik me
pensioen opbouw, maar gezien de cultuur van beide bedrijven,
er echt in gaan verdiepen. Met alle wijzigingen was dat ingewikkeld.
verwacht ik dat Philips een betere pensioenregeling heeft dan Ernst
Eerst zat ik in een eindloonregeling met een pensioenleeftijd van
& Young. Ik weet alleen dat Philips een middelloonregeling heeft.
60 jaar. Later werd dat de flex-regeling met een pensioenleeftijd van
Ondanks het feit dat Philips Pensioenfonds veel in de media
65 jaar. Philips Pensioenfonds heeft mij goed geïnformeerd over de
verschijnt, maak ik me geen zorgen over de opbouw en de hoogte
keuzes die ik had. Daardoor was ik goed op de hoogte van alle
van mijn pensioen. Ik ben wel van plan om me deze zomer eens in
mogelijkheden. Aan de pensioenleeftijd van 60 jaar heb ik altijd
mijn pensioen te gaan verdiepen.”
vastgehouden. Dat vond ik belangrijk. Uiteindelijk ben ik met 60 jaar en 9 maanden met pensioen gegaan.”
Wat moet echt geregeld zijn bij uw pensionering? André “Het belangrijkste vind ik dat ik straks een pensioen krijg.
13 Piet “Ik wil de zekerheid dat ik een goed pensioen ontvang. Het
De overzichten die ik tot nu toe jaarlijks ontving, waren voor mij
Pensioenfonds heeft voor mij uitgerekend welk bedrag ik ga
niet te begrijpen. Ik zou graag willen weten wat ik per maand ga
ontvangen en ik vind het belangrijk dat ik dat ook daadwerkelijk
ontvangen en wat ik moet doen om dat maandbedrag gegarandeerd
krijg. Om mijn toekomstige plannen te blijven doen, heb ik gekozen
te krijgen. Ook wil ik graag weten wat mijn vrouw en kinderen
voor de hoog-laagregeling. De vrije tijd die ik krijg bij mijn
krijgen, mocht ik komen te overlijden. Ik overweeg voor hen een
pensionering is voor mij echter het belangrijkste. Mijn partner werkt
aanvullende Anw-hiaatverzekering af te sluiten. Volgens mijn
nog twintig uur per week omdat ze het werk leuk vindt. Wanneer zij
leidinggevende hoef ik me geen zorgen te maken. Bovendien is
stopt, weet ze nog niet. Het opgebouwde pensioen en de toekomstige
Nederland volgens mij een goed land om pensioen te ontvangen.”
AOW zijn voldoende om samen goed van te kunnen leven.”
Wat is voor u het ideale moment om te stoppen met werken? André “Partners bij Ernst & Young gaan rond hun 60-ste met
Piet “Op 1 april ben ik gestopt met werken en dat was voor mij
pensioen. Dat lijkt me wel wat. Mijn vader is op 55-jarige leeftijd met
het ideale moment. Ik heb toegeleefd naar mijn pensionering.
pensioen gegaan, maar dat was te vroeg. Hij miste de sociale contacten
Natuurlijk mis ik de sociale contacten, maar ik kan nu mijn eigen
en liep daardoor ook achter met technologische ontwikkelingen, zoals
dingen doen. Ik doe veel vrijwilligerswerk in de techniek. Dat vind
e-mail. Ik ben geen man om achter de geraniums te zitten. Ik denk dat
ik leuk. Bijvoorbeeld kleine klusjes uitvoeren in het theater,
werk- en privéleven in de toekomst steeds meer met elkaar verweven
ik zit in de redactie van de lokale omroep en ik ben van plan om
zullen zijn. Tegen die tijd bekijk ik wat ik nog doe, wat ik nog kan
noodoproepsystemen voor ouderen te installeren en repareren. Na
en wat ik leuk vind. Zolang het werk me boeit, me pakt en ik dit in
mijn pensionering heb ik nog mijn nieuwe opvolger ingewerkt. Ik
goede harmonie met mijn gezin kan doen, blijf ik werken.”
heb absoluut de dagen niet afgeteld, maar het was mooi geweest.”
19 20 Nederlands Economisch Instituut (afk.), 22 onhandig tuig,verkoudheid, 6 lage waterstand, 7 laboratorium (afk.), 8 vochtig aanvoelend, 9 leuren, werken, 24 geldhandelaar, 26 buren bezoeken, 29 tijdsbestek, 30 geld 11 enigszins warm, 13 siervogel, 15 jenever, 16 vochtige koude, 18 leersoort, ontvangen, 31 rails, 33 spuugzat, 36 gehoororgaan, 40 vezeltje, 41 orgaan, 19 verkoudheid, 20 Nederlands Economisch Instituut (afk.), 22 onhandig 44 gezelschapsspel, 46 meisjesnaam, 47 insect, 29 48 tijdsbestek, temen, 50 geneeswijze, werken, 24 geldhandelaar, 26 buren bezoeken, 30 geld ontvangen, 33 spuugzat, 36 gehoororgaan, 40 vezeltje, 41 orgaan, 53 dapper, 31 55 rails, alleenspel, 57 koppeling, 58 Europeaan, 60 wolpluisje, 62 op 44 gezelschapsspel, 46 (afk.), meisjesnaam, 47 insect, 48 temen, 50 geneeswijze, welke wijze, 64 franco 65 Nederland (afk.).
Puzzel
53 dapper, 55 alleenspel, 57 koppeling, 58 Europeaan, 60 wolpluisje, 62 op 2 3(afk.),4 65 Nederland 5 7 8 9 welke1wijze, 64 franco (afk.). 6 10 10
18
1
14
11
2
3
4
11
19
18
23
24
23
28
29
33
16
15
29
34
30
30
40
43
43
44
44
40
45
45
46
46
21
38
41
35
42 47
22 27
27
31
41
13
21
26
38
9 13
26
25
37
39
17
20
34
39
8
17 20
25
24
127
12
16
19
33
37
6
15
14
28
5
35
31
36
32
22
32
36
42
47
48
Horizontaal 2 vruchtwater v.d. kokosnoot, 10 vroegrijpe appel, 12 schrijfgerei, 14 omheining van struiken, 15 modern, 17 betrekking, 18 voetbekleding, 19 van geringe afmeting, 21 hoofddeksel, 23 Algemene Ouderdomsvoorziening, 24 dameshalsbont, 25 koeienmaag, 27 vaste regel, 28 lage rivierstand (afk.), 29 eiland in de Indische Oceaan, 32 heden, 33 kerkelijke straf, 34 een zekere, 35 jaaroverzicht pensioen, 37 geniepig, 38 medeleven, 39 effen, 40 schil, 42 insect, 43 maanstand, 45 aangeslotene bij het Fonds, 48 ten laatste (afk.), 49 boom, 51 mannelijk dier, 52 vrij op naam (afk.), 53 sprookjesfiguur, 54 grote man, 56 ontgrate vis, 58 wijsje, 59 energieleverancier, 61 Engelse titel, 62 herkauwer, 63 toestemming om thuis te blijven, 65 deel v.e. breuk, 66 oppoken.
48
Verticaal 1 zintuig, 2 lokaal voor leerlingen, 49 50 51 52 53 3 naaldgaatje, 4 symbool kilowatt, 49 50 51 52 53 5 voertuig, 6 lage waterstand, 7 laboratorium (afk.), 8 vochtig 54 55 54 55 5656 57 57 58 58 aanvoelend, 9 leuren, 11 enigszins warm, 13 siervogel, 15 jenever, 16 vochtige koude, 18 leersoort, 19 verkoudheid, 59 59 6060 6161 62 62 20 Nederlands Economisch Instituut (afk.), 22 onhandig werken, 63 63 6464 65 65 24 geldhandelaar, 26 buren bezoeken, 29 tijdsbestek, 30 geld ontvangen, 66 31 rails, 33 spuugzat, 36 gehoororgaan, 66 40 vezeltje, 41 orgaan, 44 gezelschapsspel, 46 meisjesnaam, 47 insect, 48 temen, Puzzelland © © Puzzelland 50 geneeswijze, 53 dapper, 55 alleenspel, 57 koppeling, 58 Europeaan, 13 6 43 51 13 6 20 20 22 22 3030 6666 3434 32 32 40 40 25 2523 2359 5965 65 43 51 Oplossing kruiswoordpuzzel 60 wolpluisje, 62 op welke wijze, kruiswoordp Oplossing G K O K O S M E L K 64 franco (afk.), 65 Nederland (afk.).VE EN L K V Y E L L O WG LK OB KA OL SP M T&O
14
T&O
H A A GY E KL ELKO WB A LA N K O U S KH LAEA I GN KM EU KT A OW BK OO AU SL E KB L E W IE L R M AA UO RW I TB I OU AS LN F B A NL R E NMEA UU RP IO T S N E A KF Y BNA NT R EO NO ES L U N IS N PE EAL K YT O NR E K D EL E LUNNE IM E PR E LT E I K R E U V O N F E E K D E E L N E R E U S F I L E T D E U E I K R E U V N U O N S I R H E R T V E R L OR FE UNS N FO IE LM EE N U O N S I R N O P R A K E L E N N
B A L S B A T N M U B E N I U S T U P E R O T L T O E M E R N O N T D R H E V E R L O F N N O E N O P R A K E L E N
pensioenplanner
P A U W
2e prijs: Jamie Oliver blender
3e prijs: Jamie Oliver staafmixer
Met deze keukenmachine bereidt u uw eten nog sneller. De keukenmachine bevat een omkeerbare schijf om te raspen en een getand mes. Hierdoor is de machine ook geschikt om bevroren desserts te bereiden. De kom heeft een inhoud van 3,4 liter.
Blenders hoeven niet ingewikkeld te zijn. Het komt uiteindelijk neer op snelheid. Die combineert de smaken en zorgt voor zachte texturen. De blender is van een duurzame kwaliteit en beschikt over getande vijfsterrenmessen.
Met deze staafmixer kunt u rechtstreeks mengen in uw pan, pot of zelfs diepe braadslede om de perfecte jus te maken. Perfect voor soepen en voor het verwerken van kleine hoeveelheden, van saladedressings tot pesto. Een beker van 1 liter inhoud wordt meegeleverd, evenals exclusieve Jamie Oliver-recepten.
Wat moet u doen? Stuur uw oplossing vóór 1 juni 2013 o.v.v. ‘Puzzel Generaties’ naar Philips Pensioenfonds. Dit kan met het speciale formulier op onze website www.philipspensioenfonds.nl/generaties of per e-mail:
[email protected] of per briefkaart: Philips Pensioenfonds, Afdeling Communicatie, Postbus 80040, 5600 JP Eindhoven. Vermeld daarbij duidelijk uw naam, adres en pensioen-/salarisnummer.
N
S T U N T E L E N
O O S R T F E E U R T M E R N
pensioenplanner
1e prijs: Jamie Oliver keukenmachine
E N T E N
Pensioenplanner: nieuw overzicht met nettobedragen Voor uw persoonlijke pensioensituatie kunt u in de Pensioenplanner kijken op onze website www.philipspensioenfonds.nl/pensioenplanner. U ziet dan precies zien hoeveel pensioen u al heeft opgebouwd en u kunt eigen keuzes doorrekenen in de hoogte van uw pensioen. Daarmee is de Pensioenplanner voor u een handig hulpmiddel om inzicht te krijgen in uw actuele en toekomstige pensioensituatie. De Pensioenplanner geeft u vanaf nu de mogelijkheid een beknopt pensioenoverzicht te printen op basis van uw eigen keuzes. Daarop ziet u ook hoe hoog uw netto pensioen is. Bruto en netto weergave
zoals aftrekposten. Uw pensioen kan netto lager uitvallen als
In de communicatie vanuit het Fonds leest u meestal bruto
gevolg van wijzigingen in de belastingregels.
pensioenbedragen. Maar u wilt vooral weten ‘wat houd ik over?’ Vanaf nu krijgt u in de Pensioenplanner een inschatting
Aanpassing levensloopregeling
van de hoogte van uw netto pensioeninkomen van Philips
In 2012 en 2013 zijn de mogelijkheden voor het sparen in de
Pensioenfonds. Als u uw keuzes heeft gemaakt, ziet u direct
levensloopregeling en voor het opnemen van levensloopverlof
de gevolgen voor uw bruto en netto pensioen. En u kunt een
voorafgaand aan pensionering sterk beperkt. Daarnaast
beknopt overzicht op basis van uw keuzes downloaden en
stimuleert de overheid dit jaar fiscaal het in één keer
printen. Voor de berekening van uw netto inkomen gaan wij uit
opnemen van het levenslooptegoed. Omdat het aantal
van de actuele rekenregels van de overheid. Dit betekent dat
deelnemers aan de levensloopregeling naar verwachting sterk
rekening is gehouden met de actuele premie voor de
afneemt, is de levensloopmodule uit de Pensioenplanner
Zorgverzekeringswet die verplicht moet worden ingehouden,
verdwenen. Wilt u nog berekeningen maken met uw
de actuele belastingschijven en de actuele tarieven. Tot uw
levensloopsaldo? De Klantenservice kan u daarbij nog steeds
AOW-leeftijd is rekening gehouden met de heffingskortingen.
van dienst zijn. U vindt de contactgegevens in het colofon
Er wordt geen rekening gehouden met individuele situaties,
op de achterzijde.
15
Het Philips fl ex pensioen samengevat Als u in dienst bent bij Philips, bouwt u waarschijnlijk pensioen op in het Philips flex pensioen. Bijna 13.500 medewerkers bouwen pensioen op in deze regeling. Voor de berekening van het pensioen worden bepaalde basisbedragen en percentages gehanteerd. In onderstaand overzicht vindt u de kernbedragen per 1 april 2013 van het Philips flex pensioen.
Philips fl ex pensioen kerngegevens per 1 april 2013
16
Franchise
e 12.588
Opbouwpercentage ouderdomspensioen
1,85% van de pensioengrondslag
Opbouw nabestaandenpensioen
70% van het ouderdomspensioen
Pensioenrichtleeftijd
65 jaar
Keuze pensioenleeftijd
60-65 jaar
Nabestaandenpensioen tot pensioenleeftijd
70% van bereikbare ouderdomspensioen
Wezenpensioen
14% van bereikbare ouderdomspensioen
Indexatie van uw opgebouwde pensioen
0%
Bijdrage Philips-medewerkers
0%
Franchise en opbouwpercentage ouderdomspensioen
(1 april) wordt verwerkt. De indexatie van uw opgebouwde
U bouwt niet over uw volledige salaris pensioen op. In een
pensioen is per 1 april 2013 vastgesteld op 0%.
pensioenregeling wordt er rekening mee gehouden dat u vanaf uw AOW-leeftijd ook een pensioen van de overheid ontvangt. Daarom wordt een vastgesteld bedrag (de franchise) afgetrokken van uw pensioengevend salaris. Over het bedrag dat overblijft
Wilt u meer weten over uw pensioenregeling?
(de pensioengrondslag), bouwt u per jaar 1,85% pensioen op.
Ga dan naar onze website www.philipspensioenfonds.nl. Daar
De franchise bedraagt per 1 april 2013 e 12.588
kunt u ook de volgende boekjes downloaden voor meer informatie:
Indexatie van uw opgebouwde pensioen
• Nieuw in dienst
Philips Pensioenfonds probeert ieder jaar uw opgebouwde
• Met pensioen
pensioen te verhogen met de collectieve schaalaanpassing
• Uit dienst
binnen Philips. Het Pensioenfonds is niet verplicht om uw
• Pensioen voor partner en kinderen
opgebouwde pensioen te verhogen. Of en in welke mate deze verhoging plaatsvindt, is afhankelijk van besluitvorming door
De boekjes zijn beschikbaar in het Nederlands en in het Engels.
het College van Beheer (het bestuur van het Fonds). In het
Heeft u geen toegang tot internet? En wilt u graag een of meerdere
Philips flex pensioen is bepaald dat een eventuele indexatie
boekjes bestellen? Neem dan contact op met onze Klantenservice.
van de opgebouwde pensioenen jaarlijks op een vast moment
U vindt de contactgegevens op de achterzijde van Generaties.
Per 1 april 2013 gewijzigd: Anw-hiaatverzekering
Let op! Dit geldt alleen voor deelnemers waarvoor de Anw-
Heeft u een Anw-hiaatverzekering afgesloten? Dan ontvangt
hiaatverzekering nog niet tot uitkering is gekomen. Als u op dit
uw partner na uw overlijden elke maand een extra bedrag van
moment al een uitkering uit de Anw-hiaatverzekering ontvangt,
Philips Pensioenfonds. Op die manier wordt een tekort aan
wordt de uitkering uitbetaald tot uw 65-ste.
Anw-uitkering van de overheid aangevuld. Omdat de AOWleeftijd vanaf 2013 in stappen omhoog gaat en iedereen op
Premie Anw-hiaatverzekering
een ander moment AOW gaat ontvangen, heeft Philips
Hoewel de verzekering nu langer uitkeert, zijn de premies toch
Pensioenfonds de Anw-hiaatverzekering ook aangepast.
verlaagd. Dit komt omdat de levensverwachting is toegenomen. Hierdoor wordt de kans dat u overlijdt vóór de AOW-leeftijd van
Vanaf 1 april 2013 ontvangt uw partner het extra bedrag uit de
uw partner steeds kleiner. De premie voor de verzekering wordt
Anw-hiaatverzekering niet meer tot zijn/haar 65-ste verjaardag,
ingehouden op uw brutosalaris. Het maximale te verzekeren
maar tot zijn/haar AOW-leeftijd. Dat betekent wel dat u ook
bedrag in 2013 is e 16.488. Het is ook mogelijk een verzekering
langer premie betaalt: tot de AOW-leeftijd van uw partner.
af te sluiten voor e 10.992 of e 5.496.
Premie Anw-hiaatverzekering Leeftijd
Maandpremie vanaf 1 april 2013
- 35
€ 5,50
35 - 40
€ 8,24
40 - 45
€ 12,37
45 - 50
€ 17,86
50 - 55
€ 26,11
55 - 60
€ 34,35
60 - 65
€ 38,47
Vanaf 65 jaar
Individuele premiestelling
Anw-hiaatverzekering Wilt u meer weten over de voorwaarden van de Anw-hiaatverzekering? Kijkt u dan op onze website: www.philipspensioenfonds.nl
Andere pensioenregeling? Naast het Philips flex pensioen per 1 april 2011 kent Philips Pensioenfonds ook andere pensioenregelingen. De kernbedragen van alle regelingen vindt u op www.philipspensioenfonds.nl/downloads
17
Philips-medewerkers over hun pensioen
“Ik wil zelf beschikken over mijn pensioengeld, zodat ik er naar eigen inzicht mee om kan gaan” De pensioenwereld is in beweging. Tegenvallende rendementen, niet-geïndexeerde pensioenen en povere dekkingsgraden; het is dagelijks in het nieuws. Uit landelijk onderzoek blijkt dat een derde van de mensen dat pensioen opbouwt bij hun werkgever, vindt dat ze zelf over het ingelegde geld moeten kunnen beschikken. In dat geval kunnen ze er naar eigen inzicht mee omgaan. Nog een derde wil niet zelf het geld beheren, maar wel de keuze krijgen aan welk fonds of verzekeraar zij hun geld toevertrouwen. vroeg zich af of dit ook geldt voor Philips-medewerkers en vroeg drie medewerkers naar hun reactie op de stelling: “Ik wil zelf over mijn pensioengeld beschikken, zodat ik er naar eigen inzicht mee om kan gaan”.
Hans Manders, 51 jaar Senior Customer Care Officer Benelux / 18
Philips Lighting Benelux “Wil ik mijn geld zelf beheren? Ja en nee. Als ik mijn geld zelf beheer, ben ik flexibeler en kan ik over het geld beschikken wanneer ik dat wil. Aan de andere kant laat ik het ook graag aan de professionals over. Ik heb geen tijd om hele dagen aan beleggen te besteden. Stel dat ik een fout maak?! Ik moet er straks wél van kunnen rondkomen. Ik heb op zich een goed gevoel bij Philips Pensioenfonds. Je moet er echter wel op kunnen vertrouwen dat zij de juiste keuzes maken. Om flexibeler te zijn in mijn pensioendatum heb ik een aantal jaren geleden besloten om mee te doen aan de Levensloopregeling. Mijn irritatie was dan ook groot toen de overheid in 2012 aankondigde de regeling weer te veranderen. Je kunt niet een jaar van tevoren bepalen dat je eerder met pensioen wilt, zoiets moet je nu al plannen. Daarom is het zo lastig dat regelgeving steeds verandert en daarmee de scenario’s. Om die reden zorg ik vanaf nu zelf voor een appeltje voor de dorst naast mijn pensioen. Dat geld beheer en beleg ik zelf. En ja, nu maar hopen dat dat goed gaat.”
Erwin te Selle, 41 jaar Engineer/coördinator Development (E.T.O.) / Philips Lighting “Ik wil absoluut niet zelf beschikken over mijn pensioen. Ik laat beleggen graag aan anderen over. Ik vind het fijn dat mijn pensioen geregeld is en dat ik er geen omkijken naar heb. Toen ik startte bij Philips ben ik ingeschreven bij Philips Pensioenfonds en dat was dat. Elk jaar bekijk ik mijn pensioenoverzicht en schat ik in of ik over vijfentwintig jaar financieel nog goed zit. Volgens mij zit het wel goed. Ik wil ok niet ‘switchen’ van pensioenfonds. Ik ben blij met Philips Pensioenfonds. Volgens mij is het een solide fonds. Naast mijn pensioen spaar ik zelf ook een bedrag, al is dit meer een buffer. Als er zich, voordat ik met pensioen ga, een gelegenheid voordoet waarbij ik het geld nodig heb, dan geef ik het uit. Pensioen is voor mij nog een ‘ver-van-mijn-bed-show’. Ik verwacht dat er de komende vijfentwintig jaar nog veel gaat veranderen op het gebied van politiek. De invloed die ik daarop heb, is maar klein.”
19
20
Carolin Lukac, 40 jaar Marketing Communications Manager / Philips Large Luminous Surfaces “Als in Nederland werkende Belgische is pensioen voor mij extra
groot bedrijf werk waar zaken goed geregeld zijn. Zo merkte ik
ingewikkelde en logge materie. De regelgeving in beide landen is
hoe fijn het is om bij Philips te werken toen ik een tijd afwezig
verschillend en zal in de loop der jaren vast worden aangepast.
was vanwege ziekte. Alles is goed geregeld. Tegelijkertijd deed ik
Om die reden beschik ik liever over mijn eigen pensioengeld. Ik
wel een stapje terug in salaris. Dat deed me beseffen dat ik, als ik
ben dan niet afhankelijk van derden of regelgeving. Misschien is
met pensioen ga, waarschijnlijk ook een stap terug moet doen. Ik
het typisch Belgisch om bevooroordeeld te zijn. Of we pensioen
heb aardig wat vragen over mijn pensioen. Het besef dat ik die
ontvangen van de staat ‘geloven we wel’ bijvoorbeeld, vandaar
vragen moet stellen, dat is er. Maar de stap zetten om te bellen, is
mijn sceptische houding. Ik heb overigens wel vertrouwen in
lastig. Ik wil het goed regelen, maar er zijn zoveel leukere dingen
Philips Pensioenfonds. Ik prijs mezelf gelukkig dat ik bij een
te doen op je vrije dag.”
Als uw persoonlijke situatie verandert
Uw leven verandert, uw pensioen ook In de tijd dat u bij Philips werkt, kan er het een en ander veranderen in uw leven. Zoals veranderingen in uw werk: u kunt in deeltijd gaan werken of u kunt arbeidsongeschikt worden. Of uw privéleven verandert: u gaat bijvoorbeeld een relatie aan, krijgt een kind of gaat verhuizen. Het is goed om hier eens bij stil te staan. Veranderingen in uw persoonlijke en financiële situatie hebben namelijk vaak ook gevolgen voor uw pensioen. Generaties vertelt u wat u moet weten en wat u zelf kunt of moet doen.
Een nieuwe relatie
trouwen of gaat u een geregistreerd partnerschap aan? Dan
Heeft u een nieuwe partner? Dan wilt u hem of haar
heeft uw partner automatisch recht op dit
ongetwijfeld goed verzorgd achterlaten wanneer u onverhoopt
nabestaandenpensioen na uw overlijden. Als u in Nederland
zou overlijden. In het Philips flex pensioen bouwt iedereen een
woont, informeert de gemeente Philips Pensioenfonds over het
nabestaandenpensioen op. Dat is een levenslang
huwelijk of het geregistreerde partnerschap. Woont u niet in
pensioeninkomen voor uw partner wanneer u overlijdt. Gaat u
Nederland? Dan moet u Philips Pensioenfonds zelf informeren
21
over uw huwelijk of geregistreerd partnerschap. Gaat u samenwonen? Dan is het registreren van uw partner bij Philips Pensioenfonds extra belangrijk. Alleen als uw partner bij Philips Pensioenfonds is aangemeld, betaalt het Fonds een nabestaandenpensioen uit. U kunt uw partner aanmelden door het formulier ‘Partnerregistratie’ in te vullen en op te sturen. Het formulier kunt u downloaden van onze website www.philipspensioenfonds.nl/formulieren
Zelf regelen: Anw-hiaatverzekering Soms is alleen het nabestaandenpensioen niet genoeg. Bijvoorbeeld als uw partner bij uw overlijden niet of slechts gedeeltelijk in aanmerking komt voor een Anw-uitkering van de overheid. De Anw-hiaatverzekering zorgt voor een tijdelijke uitkering voor uw partner na uw overlijden. U kunt de Anwhiaatverzekering afsluiten binnen twee maanden nadat u gaat samenwonen, trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaat. Uw partner moet dan wel geboren zijn na 1949.
het formulier ‘Partnerregistratie’, dat u kunt downloaden van
Kijk voor de verzekerde bedragen en de premie op pagina 17
onze website www.philipspensioenfonds.nl/formulieren
of op onze website www.philipspensioenfonds.nl
Verhuizing
22
U krijgt een kind
Wanneer u binnen Nederland verhuist, krijgt Philips
Als u een kind krijgt, verandert uw gezinssituatie. Dat kan
Pensioenfonds uw nieuwe adres automatisch. De gemeente
een moment zijn waarop u iets extra’s wilt regelen voor het
stuurt het op. U hoeft zelf geen adreswijziging te sturen.
geval u overlijdt. Als dat zo is, kunt u de Anw-hiaatverzekering
Verhuist u in of naar het buitenland? Dan verzoeken
afsluiten of het verzekerde bedrag verhogen. U moet dit doen
wij u vriendelijk uw adreswijziging en een eventueel
binnen twee maanden nadat u een kind heeft gekregen of
correspondentieadres schriftelijk aan het Fonds door te geven.
geadopteerd. Kijk voor meer informatie op onze website
Vult u daarvoor het formulier ‘Adreswijziging’ in. Als u naar
www.philipspensioenfonds.nl
het buitenland verhuist, is voor u een aantal zaken anders geregeld. In de folder ‘Pensioen ontvangen in het buitenland’
U en uw partner gaan uit elkaar
leest u hier meer over. U vindt het formulier ‘Adreswijziging’
Wanneer u en uw partner uit elkaar gaan, ontvangt
en de folder ‘Pensioen ontvangen in het buitenland’ op onze
uw ex-partner bij uw overlijden het opgebouwde
website www.philipspensioenfonds.nl/downloads
nabestaandenpensioen. Is er sprake van een echtscheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap? Dan wordt
U overlijdt
uw ouderdomspensioen verdeeld over u en uw ex-partner. Uw
U bouwt binnen het Philips flex pensioen een
ex-partner heeft recht op de helft van het ouderdomspensioen
nabestaandenpensioen op. Bent u gehuwd of heeft u een
dat u heeft opgebouwd tot aan het einde van de relatie. U en
geregistreerd partnerschap? Dan ontvangt uw partner het
uw partner kunnen hierover andere afspraken gemaakt
nabestaandenpensioen automatisch na uw overlijden. Woont u
hebben. Op onze website vindt u meer informatie over hoe dit
ongehuwd samen? Denkt u er dan aan om uw partner te
werkt (www.philipspensioenfonds.nl/einderelatie). Woont u
registreren bij Philips Pensioenfonds? Alleen als uw partner bij
ongehuwd samen en gaat u uit elkaar? Dan heeft dat geen
Philips Pensioenfonds is aangemeld, betaalt het Fonds een
gevolgen voor uw ouderdomspensioen. Zorgt u er wel voor dat
nabestaandenpensioen uit. U kunt uw partner aanmelden door
u uw partner afmeldt bij Philips Pensioenfonds? Dit kan met
het formulier ‘Partnerregistratie’ in te vullen en op te sturen.
Het formulier kunt u downloaden via onze website
pensioenen meenemen naar een nieuwe pensioenregeling. U
www.philipspensioenfonds.nl/formulieren
kunt uw pensioenen ook laten staan bij Philips Pensioenfonds. Dan krijgt u op uw pensioendatum van meerdere
Ook uw kinderen krijgen een inkomen bij uw overlijden. Als
pensioenfondsen uw pensioen uitbetaald. Wilt u uw
u tijdens uw dienstverband bij Philips overlijdt, dan is het
pensioen eerder ontvangen dan bij 65 jaar? Neem dan
nabestaandenpensioen 70% van het bereikbare ouderdoms
minimaal zeven maanden voordat u uw pensioen wilt
pensioen. Dat is het pensioen dat u zou ontvangen als u tot uw
ontvangen, contact op met de Klantenservice.
pensioenleeftijd bij Philips zou hebben gewerkt. Uw kinderen krijgen tot hun 21-ste een wezenpensioen van 14% van uw bereikbare ouderdomspensioen.
U gaat in deeltijd werken Houdt u er rekening mee dat u minder pensioen opbouwt wanneer u minder gaat werken. U bouwt nu namelijk pensioen op over uw (lagere) deeltijdsalaris. Zorg dat u weet
Checklist
waar u aan toe bent. Met de Pensioenplanner op onze website kunt u inzicht krijgen in uw pensioensituatie als u minder of
U gaat trouwen of een geregistreerd partnerschap aan...
juist meer gaat werken. Is uw pensioen niet voldoende? Dan
kunt u eventueel zelf een aanvullend pensioen regelen bij een
verzekeraar.
Meld uw partner aan wanneer u niet in Nederland woont. Overweeg een Anw-hiaatverzekering.
U gaat samenwonen...
U raakt arbeidsongeschikt
Meld uw partner aan bij Philips Pensioenfonds.
De gevolgen van arbeidsongeschiktheid zijn vaak ingrijpend.
Overweeg een Anw-hiaatverzekering.
Wanneer u arbeidsongeschiktheid wordt, kan uw inkomen
U krijgt een kind...
drastisch verminderen. Wordt uw dienstverband bij Philips
beëindigd vanwege arbeidsongeschiktheid? Dan bent u
U en uw partner gaan uit elkaar...
hiervoor standaard verzekerd bij Philips Pensioenfonds.
Of u nu volledig of gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent, u
U gaat verhuizen...
ontvangt een inkomen dat uw WIA-uitkering vanuit de
Nederlandse overheid aanvult. U blijft daarnaast ouderdoms-
en nabestaandenpensioen opbouwen. U betaalt hiervoor
momenteel geen premie. Wilt u uw pensioensituatie bekijken?
Ga dan naar de Pensioenplanner op onze website:
U overlijdt...
www.philipspensioenfonds.nl/pensioenplanner
Overweeg een Anw-hiaatverzekering. Meld uw partner af bij Philips Pensioenfonds. Geef uw adreswijziging schriftelijk door wanneer u niet in Nederland woont. Lees de folder ‘Pensioen ontvangen in het buitenland’. Zorg dat uw partner is aangemeld.
U gaat in deeltijd werken...
U gaat weg bij Philips
Bekijk uw pensioensituatie op de Pensioenplanner.
Vanaf de dag dat u Philips verlaat, bouwt u geen pensioen meer
Overweeg een aanvullende verzekering.
op bij Philips Pensioenfonds. Binnen enkele maanden krijgt u
U raakt arbeidsongeschikt...
een overzicht thuisgestuurd. Daarop leest u welk ouderdoms-
en nabestaandenpensioen u heeft opgebouwd. Uw opgebouwde
U gaat weg bij Philips...
nabestaandenpensioen kunt u (gedeeltelijk) inruilen voor extra
Maak uw keuze over het nabestaandenpensioen.
ouderdomspensioen. Uw ouderdomspensioen wordt dan
Maak uw keuze over de overdracht van uw
hoger. Heeft u geen partner bij uw uitdiensttreding? Dan ruilt
het Fonds uw nabestaandenpensioen automatisch voor u in
voor extra ouderdomspensioen. U kunt uw opgebouwde
Bekijk uw pensioensituatie op de Pensioenplanner.
pensioen. Neem contact op wanneer u uw pensioen eerder wilt ontvangen.
23
Korte mededelingen Tijdelijke heffingskorting
24
Begin 2013 heeft de overheid nieuwe belastingregels voor
Nabestaandenpensioen op www.mijnpensioenoverzicht.nl
geschreven. Deze regels werken vaak nadelig uit voor mensen
Ontvangt u pensioen en heeft u een partner? Dan kunt u nu
met een pensioen. De overheid wil daar iets tegenover stellen en
ook op www.mijnpensioenoverzicht.nl zien wat uw partner
heeft daarom een tijdelijke heffingskorting in het leven
aan nabestaandenpensioen van Philips Pensioenfonds gaat
geroepen. Dat betekent dat u een extra korting krijgt op het
ontvangen wanneer u overlijdt. Met behulp van DigiD kunt u
bedrag aan loonbelasting/premie volksverzekeringen dat wordt
inloggen op deze website en uw persoonlijke gegevens raadplegen.
ingehouden op uw Philips-pensioen. U betaalt dus minder belasting. Deze tijdelijke heffingskorting bedraagt in 2013 1%
Lager netto pensioen in 2013
van uw pensioeninkomen met een maximum van e 182 per jaar.
Uw netto pensioen is in 2013 fors lager geworden. Dit komt
U komt in aanmerking voor de tijdelijke heffingskorting als u:
voort uit nieuwe belastingregels die zijn voorgeschreven door
- jonger bent dan de AOW-leeftijd;
de overheid. Philips Pensioenfonds past deze regels toe, maar
- pensioen ontvangt uit een collectieve pensioenregeling;
heeft hier zelf geen invloed op. De verlaging kan oplopen tot
- verplicht verzekerd bent op grond van de
meer dan vijf procent. Sinds 1 januari is het tarief van de
Zorgverzekeringswet (Zvw).
loonheffing in de eerste loonbelastingschijf verhoogd met
Als u bij Philips Pensioenfonds gebruik wilt maken van
3,9%. Voor iemand met een maandelijkse bruto
de tijdelijke heffingskorting en u heeft nog geen brief van
pensioenuitkering van vijfhonderd euro scheelt dit netto circa
ons ontvangen, dan kunt u uw keuze via het formulier
twintig euro per maand en bij een aanvullend pensioen van
‘Loonheffingskorting’ aangeven. U kunt het formulier
duizend euro loopt dat verschil op tot bijna veertig euro. Daar
opvragen bij de Klantenservice of downloaden van onze
bovenop komt de hogere bijdrage op grond van de
website www.philipspensioenfonds.nl/formulieren. U mag de
Zorgverzekeringswet. Dat kan oplopen tot meer dan tien euro
tijdelijke heffingskorting maar door één pensioenuitvoerder
netto per maand minder. Hoe hoger uw pensioen, des te groter
of -verzekeraar laten verrekenen.
is het nadelige effect van beide overheidsmaatregelen.
25
Actief gepensioneerd: wat doet een Philips-gepensioneerde zoal met zijn vrije tijd?
“Genieten van alles wat leeft en beweegt” Interview met Menno Zijlstra, wilsterfl apper voor de wetenschap Er gaat niets boven Groningen. Naast een bruisende hoofdstad, historische gebouwen en eeuwenoude dorpjes biedt onze meest noordelijke provincie uitgestrekte polders, kronkelende rivieren en prachtige meren grenzend aan de unieke Waddenzee. Een natuurliefhebber is in Groningen niet gauw uitgekeken. Vraag het aan Menno Zijlstra, 67 jaar. Van het vroege voorjaar tot de late herfst vangt Menno goudplevieren, ook wel wilsters geheten. Hij doet dit volgens een eeuwenoude vangmethode: wilsterflappen. De basis voor deze bijzondere hobby werd in de jaren zeventig gelegd op de fabrieksterreinen van Philips in Groningen. Generaties trok naar Sauwerd, vond een tuin met een plastic goudplevier en wist direct: hier woont Menno Zijlstra.
Menno Zijlstra is een buitenmens ‘pur sang’. Sinds hij drie
kan vliegen en dat het trouwe diertjes zijn: dertien jaar na het
jaar geleden met pensioen ging, is hij drie dagen per week
ringen is een goudplevier hier in hetzelfde weiland opnieuw
beroepsmatig actief als garnalenvisser op de Waddenzee.
gevangen!”
Op de overige dagen is hij veelvuldig in het Reitdiepgebied te
26
vinden, een belangrijk vogelgebied waar talloze vogels komen
Engelse lords
die op doortrek zijn of er overwinteren. In een verlaten
De vangmethode mag dan sinds 1600 hetzelfde zijn gebleven,
weiland zit Menno dan urenlang doodstil achter een scherm
het doel van het wilsterflappen is dat zeker niet. “In die tijd
op enkele tientallen meters van zijn vangnet. Dit net van
werden de gevangen vogels veelal verscheept naar Engeland,
meer dan dertig meter lang en drie meter breed is gespannen
waar het vlees werd geserveerd aan rijke Engelse lords”, vertelt
tussen twee houten palen en ligt plat op de grond.
Menno. “Halverwege de vorige eeuw bracht één wilster ongeveer
Het gevaarte wordt in bedwang gehouden door een
vijftig cent op. Voor een fabrieksarbeider die zes gulden per week
strakgespannen lijn in Menno’s hand. Zodra Menno
kreeg, betekende dat dus een flinke bijverdienste. Sinds de jaren
goudplevieren signaleert, bootst hij hun geluid na met een
zeventig is het zogenoemde ‘broodjagen’ verboden en wordt
lokfluit: fuu-wiet, fuu-wiet! De tientallen plastic lokvogels
alleen nog voor de wetenschap gevangen.” Het vak van
rond het vangnet doen hopelijk de rest. Zodra de wilsters
vogelvangen lijkt daardoor uit te sterven. De vereniging het
komen aanvliegen, geeft Menno een enorme ruk aan de lijn
Groninger Vogelvangersbelang, waar Menno deel van uitmaakt,
waardoor het net omslaat. “Als ik twintig vogels vang, heb
bestaat honderd jaar en telt nog maar zeven leden. “Vroeger
ik een uitzonderlijke goede dag”, vertelt Menno. “Ik ben
had elk dorp een vogelvanger. Nu niet meer. We wilden
eigenlijk al tevreden als ik één vogel vang. Het platte is er dan
samenwerken met de Friese wilsterflappers, maar vanwege
vanaf. Zo noemen wij dat. Ik vang niet alleen goudplevieren,
taalproblemen kwam dat niet van de grond”, aldus Menno.
maar ook kieviten, kemphanen, watersnippen, grutto’s en tureluurs. De gevangen vogels worden door mij opgemeten,
Wildstand beheren
gewogen en geringd. Deze gegevens stuur ik naar het
Menno vertelt hoe de basis voor het wilsterflappen ooit bij
Vogeltrekstation. De geringde vogels worden op andere
Philips werd gelegd. “In 1973 trad ik in dienst bij Philips bij
plekken gespot en teruggemeld aan het Vogeltrekstation.
de Hoofdindustriegroep Kleine Huishoudelijke Apparaten
Zo leren we het trekgedrag beter begrijpen. We weten dat
in Groningen. Wij maakten onder meer koffiezetapparaten,
een snelle goudplevier meer dan 500 kilometer op een dag
strijkijzers en stofzuigers. Ik was werkzaam bij de afdeling
Beveiliging/Bewaking. Op onze terreinen hadden wij veel last
regen maak ik de meeste kans. Dan gaan de wilsters de lucht
van schadelijk wild. Zo brachten konijnen de veiligheid in
in. Gedurende de dag ben ik continu bezig met uitkienen hoe
gevaar door het ondergraven van de fabrieksgebouwen. De
ik mijn vangnet optimaal moet neerzetten. Als de wind draait,
jager met wie ik op pad ging om de wildstand te beheren, was
ben ik anderhalf uur bezig met een nieuwe opstelling. Als ik
een wilsterflapper. Van hem leerde ik het vogelvangen. Toen
dan uiteindelijk een vangst heb, geeft dat een kick.”
onze plaatselijke wilsterflapper stopte, kon ik zijn vergunning en spullen overnemen. Ook de lokfluit, die ik nu al tientallen jaren gebruik, heb ik van hem gekregen.” In 1991 ging de Philips-fabriek in Groningen dicht en bleef alleen het kantoor over. “Wij heetten toen inmiddels DAP, Domestic Appliances & Personal Care”, gaat Menno verder. “Ik was er portier, bemande de receptie, verzorgde de post, etcetera. Toen het hoofdkantoor in 2000 verhuisde naar Amersfoort ben ik meegegaan. Ik heb er zeven maanden in een hotel gewoond en ben daarna bij het Ontwikkelcentrum in Drachten terechtgekomen. Uiteindelijk weer in de volcontinudienst bij de afdeling Beveiliging. DAP was toen al opgegaan in Consumer Lifestyle. Op mijn 63-ste heb ik Philips vaarwel gezegd en ben ik met pensioen gegaan.”
Goede herinneringen
Bent u gepensioneerd en heeft u een bijzondere hobby?
Menno bewaart goede herinneringen aan 35 jaar Philips.
Misschien bent u dan wel de volgende die in deze
“Groningen was een buitenbeentje binnen de Philips-organisatie
rubriek ‘Actief gepensioneerd’ centraal staat. Als u het leuk
en kende een aparte mentaliteit. Wij waren een kleine
vindt om uw activiteiten te delen met uw mede-Philips-
vestiging, dus we moesten elkaar overal bij helpen. In slechte
gepensioneerden, schrijf dan een korte brief en stuur die
tijden zetten we er gezamenlijk de schouders onder. Goede
per post (Postbus 80040, 5600 JP Eindhoven) of per e-mail
tijden vierden we met elkaar in het café. Er werd keihard
(
[email protected]) naar de afdeling
gewerkt. Ik zat ook in de Ondernemingsraad en vloog op
Communicatie Pensioenen van Philips Pensioenfonds.
dinsdag vaak naar Eindhoven voor de OR-vergaderingen,
Op www.philipspensioenfonds.nl/generaties kunt u de
prachtig!”, kijkt Menno met enthousiasme terug. Dat de band
verhalen nalezen van alle actief gepensioneerden die al
hecht is bewijst het feit dat Menno en zijn oud-collega’s nog elk
eerder in Generaties stonden.
jaar gezamenlijk de nieuwjaarsreceptie bezoeken en een dag met elkaar op pad gaan.
Kick De passie voor de natuur zit diep bij Menno. “Na mijn pensionering ben ik vrij gelaten, in positieve zin”, verwoordt hij zijn gevoel. “Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat, bij weer en wind, kijken hoe alles leeft en beweegt. Dat vind ik zo mooi. In het voorjaar komt alles in beweging: de koeien, de vogels en zelfs de garnalen in de Waddenzee. Daar kan ik uren naar kijken en van genieten.” De vogelvangst is voor Menno de kers op de taart. “Gelukkig ben ik gezond, want het vogelvangen vraagt niet alleen geduld, maar ook ontberingen. Bij wind en
27
Generaties Korte mededelingen
Colofon Generaties is een uitgave van Philips Pensioenfonds en verschijnt minstens twee keer per jaar.
Openingstijden Hemelvaart en Pinksteren
De oplage is 73.000 exemplaren.
De Klantenservice van Philips Pensioenfonds is gesloten op: • Donderdag 9 mei (Hemelvaartsdag) • Vrijdag 10 mei • Maandag 20 mei (Tweede Pinksterdag)
Algemene pensioeninformatie Heeft u vragen over pensioenzaken? Belt u dan tussen 9.00 en 17.00 uur met de Klantenservice van Philips Pensioenfonds: 0800 – 023 15 01 (gratis). Belt u
Op de overige werkdagen kunt u tussen 9.00 en 17.00 uur
vanuit het buitenland, kies dan +3140 – 265 38 70. U kunt
met de Klantenservice bellen.
ook een e-mail sturen naar
[email protected]. Voor meer informatie kunt u ook onze website bezoeken: www.philipspensioenfonds.nl
Bezoekadres Uniform Pensioenoverzicht 2013
Beukenlaan 143
Bouwt u pensioen op bij Philips Pensioenfonds? Dan
5616 VD Eindhoven
vindt u vóór eind juni belangrijke pensioeninformatie in uw brievenbus: uw Uniform Pensioenoverzicht 2013.
Postadres
Het Uniform Pensioenoverzicht 2013 geeft uw
Postbus 80040
pensioensituatie weer per 31 december 2012. U vindt op dat moment ook actualiteiten, veelgestelde vragen en antwoorden en drie korte filmpjes over het Uniform Pensioenoverzicht op onze website: www.philipspensioenfonds.nl/uniformpensioenoverzicht
5600 JP Eindhoven
Postadres Directiebureau en College van Beheer Postbus 80031 5600 JZ Eindhoven
E-mailadres Directiebureau en College van Beheer
[email protected]
Pensioen op uw rekening In de tweede helft van 2013 wordt uw pensioen
Internetadres
overgemaakt op de volgende betaaldagen:
www.philipspensioenfonds.nl
1 juli
1 augustus
2 september
1 november
1 oktober
2 december
De dag en het tijdstip van bijschrijving op uw rekening verschilt per bank.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Philips Pensioenfonds. Hoewel dit magazine met de grootste zorgvuldigheid is samengesteld, kunt u hieraan geen rechten ontlenen. Rechten kunnen uitsluitend worden ontleend aan het geldende reglement. Waar in deze uitgave gebruik is gemaakt van stockfotografie is de bron daarvan Shutterstock.com
