Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors
Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-‐1900)
2
05/01/16
Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen > 65 jaar Vrouwen zijn ‘beschermd’ Alhoewel Laatste jaren Toename infarct incidentie bij vrouwen (tss 35-‐54) Terwijl afname bij mannen 3
05/01/16
Epidemiologie -‐ rol van menopauze Endogene oestrogenen Menopauze < 40 jaar leven minder lang 7x meer coronaire ‘events’ Effect op lipiden, inTlammatoire parameters, stolling, vaatwand
4
05/01/16
Klassieke risicofactoren Leeftijd Lichaamsgewicht Systolische bloeddruk Cholesterol
5
05/01/16
Risicofactoren speciTiek voor vrouwen Hormonale dysfunctie PCOS ? metabool syndroom – diabetes Zwangerschapshypertensie verhoogde kans op hypertensie later
6
05/01/16
Klinische presentatie -‐ onderzoeken Klinische presentatie Interpretatie van het ECG hartfrequentie QT Inspanningsproef
7
05/01/16
Klinische presentatie -‐ onderzoeken
8
05/01/16
Acute coronaire syndromen bij vrouwen Klassieke symptomen Andere klachten Diagnose ECG ‘time-‐to-‐diagnosis’ Time is muscle ! 9
05/01/16
Acute coronaire syndromen bij vrouwen
10
05/01/16
Acute coronaire syndromen bij vrouwen Eigen data 2013-‐2014 STEMI patiënten n = 302 Door-‐to-‐balloon: 42 minuten Europese guidelines < 60 min Amerikaanse guidelines < 90 min 11
05/01/16
Acute coronaire syndromen bij vrouwen STEMI patiënten n = 302 206 mannen versus 96 vrouwen Door-‐to-‐balloon: 42 minuten mannen: 37 minuten vrouwen: 53 minuten (range 28 tot 142 min) 12
05/01/16
Acute coronaire syndromen bij vrouwen STEMI patiënten n = 302 206 mannen versus 96 vrouwen Verschil zit in ‘door-‐to-‐ECG’ gehele groep: 8 minuten mannen: 6 minuten vrouwen: 16 minuten 13
05/01/16
Risico van hartchirurgie Inschatting van het risico Vele variabelen www.euroscore.org
14
05/01/16
Euroscore (www.euroscore.org) Patient related factors
Age 1 (years)
Cardiac related factors
NYHA CCS class 4 angina 8
Gender
Renal impairment 2 See calculator below for creatinine clearance
LV function
Extracardiac arteriopathy 3
Recent MI 9
Poor mobility 4
Pulmonary hypertension 10
Previous cardiac surgery
Operation related factors
Chronic lung disease 5
Urgency 11
Active endocarditis 6
Weight of the intervention 12
Critical preoperative state 7
Surgery on thoracic aorta
Diabetes on insulin
EuroSCORE II
Note: This is the 2011 EuroSCORE II
15
05/01/16
Voorbeeld Man van 75 jaar Diabetes mellitus, insuline-behandeld Gekend perifeer vaatlijden Matig gedaalde nierfunctie Matig gedaalde hartfunctie Kortademigheid NYHA klasse II Electieve CABG Per- en post-operatieve mortaliteit ? 16
05/01/16
Voorbeeld Man van 75 jaar Diabetes mellitus, insuline-behandeld Gekend perifeer vaatlijden Matig gedaalde nierfunctie Matig gedaalde hartfunctie Kortademigheid NYHA klasse II Electieve CABG Per- en post-operatieve mortaliteit ?
17
3.72% 05/01/16
Voorbeeld Dame van 75 jaar Diabetes mellitus, insuline-behandeld Gekend perifeer vaatlijden Matig gedaalde nierfunctie Matig gedaalde hartfunctie Kortademigheid NYHA klasse II Electieve CABG Per- en post-operatieve mortaliteit ? 18
05/01/16
Voorbeeld Dame van 75 jaar Diabetes mellitus, insuline-behandeld Gekend perifeer vaatlijden Matig gedaalde nierfunctie Matig gedaalde hartfunctie Kortademigheid NYHA klasse II Electieve CABG Per- en post-operatieve mortaliteit ?
19
5.62% 05/01/16
Verhoogd risico bij hartchirurgie Redenen: Verder gevorderde ziekte Smallere bloedvaten Hoger risico op bloedingen …
20
05/01/16
Voorkamerfibrillatie CHADS2 Congestive heart failure Hypertension Age > 75 years Diabetes Stroke
21
05/01/16
Voorkamerfibrillatie
22
05/01/16
Margaret C. Fang et al. Circulation. 2005;112:1687-1691
Copyright © American Heart Association, Inc. All rights reserved.
Voorkamerfibrillatie CHA2DS2-Vasc Congestive heart failure Hypertension Age > 75 years Diabetes Stroke Vascular disease Age 65-74 years Sex category
24
05/01/16
Voorkamerfibrillatie bij vrouwen Meer frequent anticoagulantia gebruiken ! Beschermend Risico op bloedingen Warfarine versus NOAC’s
25
05/01/16
Besluit Wat betreft cardiovasculaire ziektebeelden zijn er toch wel heel wat verschillen tussen mannen en vrouwen Underdiagnosed Undertreated Waarom? Er is niet één reden 26
05/01/16
Om over na te denken… Het heeft absoluut geen zin de vrouwen te willen begrijpen aangezien hun voornaamste aantrekkelijkheid erin bestaat ondoorgrondelijk te zijn. Alfred Hitchcock (1899-‐1980)
27
05/01/16