Gemeente UITGEEST
PROVINCIE NOORD-HOLLAND
PROGRAMMABEGROTING 2015
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Gemeente Uitgeest Middelweg 28 1911 EG UITGEEST Postbus 7 1910 AA UITGEEST tel: 0251-361111
[email protected]
2
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
INHOUDSOPGAVE
Aanbieding .............................................................................................................................................. 5 1.1.1 Programmaplan ............................................................................................................................. 9 Programma 0 Algemeen bestuur ....................................................................................................... 10 Programma 1 Openbare orde en veiligheid ....................................................................................... 14 Programma 2 Verkeer, vervoer en waterstaat ................................................................................... 17 Programma 3 Economische zaken..................................................................................................... 21 Programma 4 Onderwijs .................................................................................................................... 23 Programma 5 Cultuur en recreatie ..................................................................................................... 27 Programma 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening ...................................... 31 Programma 7 Volksgezondheid en milieu ........................................................................................ 46 Programma 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting .................................................................. 50 Programma 9 Algemene dekkingsmiddelen ...................................................................................... 54 Programma 10 Bedrijfsvoering ......................................................................................................... 58 1.1.2 Paragrafen.................................................................................................................................... 63 § 1 – Lokale heffingen....................................................................................................................... 65 § 2 – Weerstandsvermogen en risicobeheersing................................................................................ 67 § 3 – Onderhoud kapitaalgoederen .................................................................................................... 79 § 4 – Financieringen .......................................................................................................................... 81 § 5 – Bedrijfsvoering ......................................................................................................................... 83 § 6 – Verbonden partijen. .................................................................................................................. 88 § 7 – Grondbeleid .............................................................................................................................. 92 1.2 Financiële begroting ....................................................................................................................... 93 1.2.1 Overzicht van baten en lasten in de begroting 2015 ................................................................ 95 Staat van Baten en Lasten 2015 – 2019........................................................................................... 101 Cirkeldiagram verdeling programma’s en algemene dekkingsmiddelen ........................................ 104 EMU-saldo ...................................................................................................................................... 106 Organogram per 1 juli 2012 ............................................................................................................ 109 Vaststelling .................................................................................................................................. 111
3
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Aanbieding
5
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Geachte leden van de gemeenteraad, Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2015 aan. Deze licht de beleidsvoornemens toe en gaat in op het begrotingsresultaat 2015 en de daarbij voorgestelde dekkingsmiddelen. De begroting 2015 is sluitend na mutaties reserves. De huidige ramingen in de meerjarenbegroting laten voor 2016-2019 een voordelig resultaat zien, rekening houdend met de eerder afgesproken bezuinigingen op het voorzieningenniveau en de extra verhoging van de opbrengsten van de onroerend zaakbelasting. Hoe koersvast wij ook willen zijn in de uitwerking en uitvoering van deze begroting, de praktijk zal uitwijzen dat de ambities om verschillende redenen zullen (moeten) worden bijgesteld of dat er nieuwe ambities bijkomen. Dat is normaal en past ook bij de dynamiek van de Uitgeester gemeenschap en de belangrijke ontwikkelingen die Uitgeest op dit moment doormaakt en nog gaat doormaken. Enerzijds doelen wij daarbij in het bijzonder op de ontwikkelingen in het kader van de aankomende decentralisatie van taken in het sociale domein. Het is ten tijde van het samenstellen van deze begroting nog steeds niet volledig duidelijk wat de toekomstige financiële gevolgen zijn voor de gemeente Uitgeest van de diverse decentralisaties en de daaraan gekoppelde budgetten, die met een taakstellende bezuiniging worden overgeheveld van het rijk naar de gemeenten. Met het oog daarop kunnen wij niet anders dan nadrukkelijk het voorbehoud maken dat de gegevens in deze begroting zo goed mogelijk zijn opgesteld aan de hand van de op dat moment beschikbare informatie van het rijk, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en dergelijke. Anderzijds doelen wij op de ontwikkelingen in het kader van de verdere uitwerking van de gemaakte keuze voor intensivering van de samenwerking met de buurgemeenten Bergen, Castricum en Heiloo (BUCH-samenwerking) en daarmee de principiële keuze voor het opbouwen van de samenwerking binnen de regio Alkmaar en het beheerst afbouwen van de samenwerking binnen de regio IJmond en Zuid-Kennemerland. Tegen deze achtergrond blijft het onontkoombaar om kritisch te kijken naar zowel onze inkomsten als onze uitgaven. Uitgangspunt hierbij is een evenwichtig financieel huishouden, waarbij structurele uitgaven door structurele middelen worden gedekt. Het college van burgemeester en wethouders van Uitgeest, de secretaris,
de burgemeester,
P. Schouten
Th. van Eijk
7
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
1.1.1 Programmaplan
9
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 0 Algemeen bestuur A. Algemeen Het programma 0, Algemeen bestuur bevat de volgende onderdelen en activiteiten: 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5
Bestuursorganen Bestuursapparaat Griffie Bestuurlijke samenwerking Burgerzaken
De verantwoordelijke portefeuillehouder is de burgemeester.
B. Programmaplan B.0.1 Bestuursorganen De bestuursorganen van de gemeente Uitgeest geven sturing aan bestuurlijke en maatschappelijke processen, die tot doel hebben de lokale samenleving op een democratische wijze kwalitatief en efficiënt te laten functioneren. De bestuursorganen staan tevens garant voor het handhaven en verbeteren van de rechtszekerheid en de rechtsgelijkheid voor de inwoners van de gemeente Uitgeest. De volgende bestuursorganen functioneren binnen de gemeente Uitgeest: Gemeenteraad. College van burgemeester en wethouders. Burgemeester. De raadscommissies Algemene Zaken en Financiën, Grondgebiedzaken en Samenlevingszaken dienen de raad van advies. Dat geldt eveneens voor de Commissie Bezwaar- en Beroepschriften, de Wmo-adviesraad, de Jeugden Jongerenraad, de Rekenkamercomissie, de Controlecommissie, de Monumentencommissie en de Welstandscommissie. De samenstelling (15 zetels) van de raad is vanaf maart 2014 als volgt: CDA 2 zetels D66 2 zetels Progressief Uitgeest 4 zetels PvdA 1 zetel Uitgeest Lokaal 2 zetels UVP 2 zetels VVD 2 zetels De samenstelling van het college van burgemeester en wethouders is als volgt: burgemeester: de heer Th. van Eijk wethouders: de heer W.J.M. Spaanderman de heer J.N. Schouten de heer A.A. Tromp secretaris: de heer P. Schouten
10
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
B.0.2 Bestuursapparaat De bestuursorganen van de gemeente Uitgeest hebben tot doel sturing te geven aan bestuurlijke en maatschappelijke processen. De ambtelijke organisatie, die onder leiding staat van de gemeentesecretaris/algemeen directeur, ondersteunt hierbij. B.0.3 Griffie De griffier ondersteunt de gemeenteraad, de voorzitter van de raad, de fracties, de commissies en de individuele raadsleden. De rekenkamercommissie (rkc) is een onafhankelijke commissie en bestaat uit drie gemeenteraadsleden en een secretaris voor de ambtelijke ondersteuning. De commissie doet onderzoek naar het gemeentelijk beleid en de gemeentelijke taakuitoefening in het kader van de rechtmatigheid, doeltreffendheid en doelmatigheid. B.0.4 Bestuurlijke samenwerking Ontwikkeling Op 30 januari 2014 heeft de raad besloten tot intensieve samenwerking met de gemeenten Bergen, Castricum en Heiloo, die moet uitmonden in een samenvoeging van de vier ambtelijke organisaties. Na een eerste positief uitgevallen verkenning van de meerwaarde in termen van Kwaliteitsverbetering, Kwetsbaarheidsvermindering en Kostenbeheersing, is een projectorganisatie opgezet en is een vervolgopdracht geformuleerd in de vorm van een projectplan met planning. Daarbij worden twee sporen bewandeld. Op het eerste spoor wordt op bepaalde bedrijfsonderdelen de samenwerking concreet handen en voeten gegeven; op het tweede spoor worden de verschillende varianten van ambtelijk samenvoegen onderzocht, met als doel een voorkeursvariant aan de raden voor te leggen. Zoals het er nu naar uitziet zal aan het begin van het begrotingsjaar deze keuze kunnen worden gemaakt, waarna de bij de gekozen voorkeursvariant behorende business case kan worden uitgewerkt in een concreet bedrijfsvoeringplan. Aan de hand van dit plan zal de finale keuze uiterlijk mei 2015 worden gemaakt, waarna de fase van implementatie volgt die 1 januari 2017 of zoveel eerder als mogelijk moet zijn afgerond. Regionale samenwerking De regionale samenwerking Regio Alkmaar heeft de ambitie voor de samenwerking vastgelegd in een Regiobeeld 2025. De ambitie richt zich op het ruimtelijk economische vlak en op het sociale domein. Daarnaast wordt in het Regiobeeld 2025 beschreven hoe de Regio Alkmaar met elkaar, andere regio’s en samenwerkingsinstanties wil samenwerken. Ook staat beschreven op welke vlakken samenwerking wordt gezocht en welke initiatieven al zijn opgestart. Het Regiobeeld 2025 is in het voorjaar unaniem vastgesteld door de gemeenteraden van Alkmaar, Graft de Rijp, Schermer, Bergen, Castricum, Heerhugowaard, Heiloo en Langedijk. Het is in het belang van de gemeente Uitgeest om aan te haken bij de visie van de Regio Alkmaar voor de komende 10 jaar. Activiteiten De gemeente werkt in diverse samenwerkingsverbanden samen: (zie paragraaf verbonden partijen). B.0.5 Burgerzaken Doelstelling Uitvoeren van de wettelijk verplichte taken op het terrein van de Basisregistratie personen (BRP) en de burgerlijke stand.
11
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Activiteiten Basisregistratie Personen (BRP) In deze administratie zijn onder andere de persoons- en adresgegevens van alle inwoners opgenomen. Het taakveld Burgerzaken verzorgt de kwaliteit van de BRP en verstrekt informatie uit de BRP aan zogenaamde ‘afnemers’, zowel extern als intern. Ieder jaar wordt dit gecontroleerd door het voldoen aan de wettelijke vereisten van de BRP audit. Daarnaast worden er producten verstrekt met als basis de BRP, zoals uittreksels, parkeerkaarten en geneeskundige verklaringen. Het betreft jaarlijks ongeveer 600 documenten. De ambtenaar van de burgerlijke stand houdt zich bezig met het opnemen van akten van onder andere geboorte, erkenning, overlijden, huwelijk, huwelijksaangifte, huwelijksontbinding, partnerregistratie, aangifte van partnerregistratie, beëindiging van de partnerregistratie en omzettingen van huwelijken en partnerregistraties. Ook worden er afschriften van akten gemaakt, dit zijn er ongeveer 130 per jaar. Verkiezingen en referenda De organisatie van verkiezingen en referenda komt voor rekening van de afdeling Publiekszaken. De indeling van de gemeente in stemdistricten, de bezetting van de stembureaus, het verzenden van de oproepkaarten voor de verkiezingen aan de inwoners, het tellen van de (papieren) stemmen en het maken van de verkiezingsuitslag zijn enkele onderdelen van de organisatie. Er worden gemiddeld 10.000 oproepkaarten en 5.400 kieslijsten verzonden. Reisdocumenten en rijbewijzen Inwoners kunnen bij Publiekszaken terecht voor het aanvragen van paspoorten, identiteitskaarten en rijbewijzen. De aanvraag wordt elektronisch verzonden aan Morpho (de leverancier van deze documenten). Na een week kan het document door de aanvrager bij de publieksbalie worden afgehaald. De processen rondom de afgifte van reisdocumenten en rijbewijzen worden ieder jaar gecontroleerd door het voldoen aan de wettelijke vereisten van de reisdocumenten-audit. Er worden ongeveer 2.700 reisdocumenten en 1.300 rijbewijzen per jaar vervaardigd. Naturalisatie Inwoners die (nog) niet de Nederlandse nationaliteit bezitten, kunnen een aanvraag indienen om Nederlander te worden. Er zijn twee soorten aanvragen, de optieverklaring en het verzoek tot naturalisatie. De gemeente geeft een advies over het ingediende naturalisatieverzoek, de Immigratiedienst beslist en de burgemeester verzorgt uiteindelijk de naturalisatieceremonie. Er zijn ongeveer tien aanvragen per jaar. Verklaringen omtrent het gedrag De aanvraag voor een Verklaring omtrent gedrag wordt elektronisch verzonden aan het Ministerie van Justitie. Deze zorgt ook voor afhandeling van de aanvraag. Er worden ongeveer 350 verklaringen per jaar aangevraagd. Middelen Voor de uitvoering van genoemde taken ontvangt de gemeente enerzijds middelen via de algemene uitkering en anderzijds door de heffing van leges die jaarlijks opnieuw worden vastgesteld. Een deel van de te heffen leges betreft rijksleges die weer wordt doorgegeven aan het Rijk. Voor de extra lasten om een verkiezing te organiseren wordt de gemeente niet apart gecompenseerd. Er zit een vergoeding in de Algemene Uitkering. Ontwikkelingen Verkiezingen In 2015 zijn de verkiezingen voor Provinciale Staten en de waterschappen.
12
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Modernisering Basisregistratie Personen (mBPR) Om de mBPR te realiseren moeten Rijk, gemeenten en afnemers investeren in nieuwe programmatuur en infrastructuur. Het jaar 2012 stond in het teken van de ontwikkeling van de programmatuur en tot en met 2015 zal samen met de softwareleveranciers de gerealiseerde programmatuur bij gemeenten worden geïmplementeerd. Verwacht wordt dat de gezamenlijke gemeenten in de periode 2012-2015 extra kosten moeten maken van in totaal rond de 40 miljoen euro. Gemeenten ontvangen hiervoor geen vergoeding aangezien het vanaf 2015 tot besparingen bij de gemeenten moet leiden. Middelen voor dit project zijn opgenomen in het Egem-I realisatieplan. De modernisering van de BRP moet het Rijk, gemeenten en afnemers binnen enkele jaren de beschikking geven over een geautomatiseerd systeem: dat volledig aansluit op de wet Basisregistratie Personen; dat voldoet aan de huidige technische mogelijkheden en e-overheidstandaarden; dat flexibeler en goedkoper aan te passen is en een forse kostenbesparing oplevert. waarmee de persoonsgegevens optimaal kunnen worden geregistreerd en beheerd; dat 24 uur per dag online de meest actuele persoonsgegevens beschikbaar stelt aan gebruikers; dat plaats onafhankelijke dienstverlening en samenwerkende gemeenten ondersteunt. Dit laatste onderdeel heeft de grootste invloed omdat de processen moeten worden aangepast. Ook het aantal in te zetten medewerkers is afhankelijk van de vraag. Het is voor te stellen dat klanten uitwijken naar andere gemeenten of juist bij de gemeente Uitgeest komen vanwege een gunstige ligging (klanten uit Akersloot en Krommenie) of aantrekkelijke prijsstelling.
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 0 ALGEMEEN BESTUUR Lasten 0.1 Bestuursorganen 0.2 Bestuursapparaat 0.3 Griffie 0.5 Burgerzaken Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
541 36 70 81 728
Baten 16 0 0 202 218
Saldo 525 36 70 -121 510
Lasten 548 410 86 111 1.155
Baten 0 0 0 204 204
Saldo 548 410 86 -93 951
B Begroting 2015 Lasten 554 110 89 98 851
Baten 0 0 0 204 204
A-B Verschil Saldo 554 110 89 -106 647
D. Toelichting verschillen 0.1 Bestuursorganen: het hogere geraamde bedrag wordt voor een groot deel veroorzaakt door de hogere kosten voor de toevoeging aan de voorziening waardeoverdracht pensioenaanspraken wethouders. 0.2 Bestuursapparaat: in de begroting 2014 na wijziging zijn hier de geraamde kosten (€ 358.072) voor de werkzaamheden in de BUCH-verband geraamd. Voor 2015 zijn alleen de kosten voor de regionale samenwerking Regio Alkmaar van € 38.000 geraamd en nog niet de te verwachte kosten voor het tot stand brengen van de BUCH-samenwerking, daardoor is er een groot verschil te zien met begrotingsjaar 2014 na wijziging. 0.5 Burgerzaken: In 2015 is er maar één dag waarop er verkiezingen zijn, ondanks dat er zowel voor de provincie als voor het Hoogheemraadschap verkiezingen zijn. Er worden daarom lagere kosten geraamd dan in 2014. Incidentele baten en lasten In programma 0 wordt er een bedrag van € 20.000 geraamd voor de uitvoering van het werkprogramma van het college. Deze kosten worden gedekt door een onttrekking uit de bestemmingsreserve tegenvallers en nieuw beleid.
13
-6 300 -3 13 304
N V N V
V
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 1 Openbare orde en veiligheid A. Algemeen Het programma 1, Openbare orde en veiligheid bevat de volgende onderdelen en activiteiten: 1.1 1.2 1.3 1.4
Politie Brandweer en crisisbeheersing Overige beschermende maatregelen Wijkbeheer
De verantwoordelijke portefeuillehouder zijn de burgemeester (1.1, 1.2 en 1.3) en wethouder Schouten (1.4).
B. Programmaplan B.1.1 Politie Doelstelling Zowel een objectief als een subjectief (sociaal) veilige woon-, leef-, werk- en uitgaansomgeving bieden aan de burgers en bedrijven van de gemeente Uitgeest. Activiteiten Integraal veiligheidsbeleid Elke vier jaar wordt er een integraal veiligheidsbeleid vastgesteld. In dit beleid worden de prioriteiten en huidige aanpak beschreven van de gemeente op de volgende veiligheidsvelden: veilige woon- en leefomgeving, bedrijvigheid en veiligheid, jeugd en veiligheid, fysieke veiligheid en integriteit en veiligheid. In september 2014 heeft de gemeenteraad het Integraal veiligheidsbeleid 2015-2018 vastgesteld. Daarnaast wordt er elke twee jaar een uitvoeringsplan opgesteld naar aanleiding van bovengenoemd integraal veiligheidsbeleid. In november/december 2014 wordt het uitvoeringsplan 2015-2016 behandeld. Middelen De kosten voor bovenstaande activiteiten worden binnen het huidige budget uitgevoerd. B.1.2 Brandweer en crisisbeheersing Doelstelling In de Veiligheidsregio Kennemerland werken de gemeenten van de regio Kennemerland samen op het gebied van brandweer, rampenbeheersing, crisisbeheersing, geneeskundige hulpverlening en openbare orde en veiligheid. Daarnaast heeft de gemeente de eindverantwoordelijkheid voor de (brand-)veiligheid van gebouwen. De preventieve taken op dit gebied zijn het verlenen en controleren van gebruiksvergunningen en de controles in het kader van bouw- en woningtoezicht door de toezichthouders en zijn uitbesteed aan de Omgevingsdienst IJmond. Het doel van de veiligheidsregio is het verzorgen van een adequate organisatie voor de rampenbestrijding, de crisisbeheersing, de brandweerzorg en de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen. In de nieuwe crisisorganisatie die per 30 juni 2014 formeel van start is gegaan, wordt gewerkt met regionale teams. Hierdoor hoeven er regionaal nog maar 90 medewerkers van de verschillende gemeenten te worden opgeleid. Deze 90 medewerkers worden binnen elke gemeente in
14
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Kennemerland ingezet bij een ramp of een crisis. Vanuit de gemeente Uitgeest zijn er zes medewerkers die regionaal worden ingezet. Activiteiten Er worden preventieve en proactieve controles van gebouwen, evenementen e.d. uitgevoerd door medewerkers van de Omgevingsdienst IJmond. Waar nodig wordt om advies van de Veiligheidsregio Kennemerland gevraagd. Middelen De kosten voor het instellen van hard piket voor de zes medewerkers worden gefinancierd door de eigen gemeente vanuit het personeelsbudget. B.1.3 Overige beschermende bestrijdingen Hieronder vallen de wettelijke taken met betrekking tot de opvang van dieren. Doelstelling De gemeente heeft de wettelijke taak gevonden dieren, waarvan wordt vermoed dat ze een eigenaar hebben, op te vangen en gedurende veertien dagen te verzorgen. Activiteiten De gemeente voert deze wettelijke taak uit door de deelname aan en subsidiëring van diverse organisaties op het terrein van de dierenopvang. De Stichting Dierenambulance Kennemerland wordt gesubsidieerd op basis van het daadwerkelijk aantal gereden ritten. Jaarlijks worden tussen de 250 en 300 ritten uitgevoerd. Met de Dierenbescherming worden afspraken gemaakt voor het jaar 2015 t/m 2017. Er zal een dienstverleningsovereenkomst komen voor deze drie jaren o.b.v. 100% van de netto kosten (lasten minus baten) van het Kerbert Dierentehuis en het Knaagdierencentrum. Er zal worden uitgegaan van de cijfers van 2013 met een jaarlijkse indexering. Middelen Op de begroting is een bedrag opgenomen van € 18.673 voor de subsidiëring. B.1.4 Wijkbeheer Doelstelling Het verbeteren van het sociale woon- en leefklimaat in de wijken en buurten van Uitgeest. Dit moet worden bereikt door het realiseren van voorzieningen en het ondersteunen van activiteiten en initiatieven om een goede omgang en sociale contacten tussen wijkbewoners te bevorderen en gevoelens van onveiligheid, overlast of eenzaamheid tegen te gaan. De participatie van bewoners in het wijkbeheer moet worden vergroot. Dit vergroot de betrokkenheid van de bewoners. In deze context hebben alle partijen een eigen rol en verantwoordelijkheid. Activiteiten Het contact tussen wijkbewoners en de gemeente verloopt in eerste instantie via de wijkcontactpersonen. Met de wijkcontactpersonen wordt periodiek overleg gevoerd over de zaken die in de wijk spelen. Jaarlijks wordt met hen een schouw gehouden. Indien er behoefte is om een specifiek thema met bewoners te bespreken worden themabijeenkomsten gehouden. Over grote knelpunten worden afspraken met de wijk en zo nodig met de politie en de woningbouwcorporatie gemaakt. Storingen en mankementen in de openbare ruimte kunnen via verschillende kanalen aan de gemeente kenbaar worden gemaakt. Andere zaken, zoals wensen die in een wijk spelen, kunnen via de wijkcontactpersoon worden aangekaart. 15
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Middelen Voor het stimuleren van sociale activiteiten binnen en door de wijken van Uitgeest is € 20.000 begroot. Ontwikkelingen Een uitvoeringsplan voor het stimuleren van sociale activiteiten binnen en door de wijken van Uitgeest is in voorbereiding en zal eind 2014 gereed zijn.
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 1 OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID Lasten 1.1 Politie 1.2 Brandweer en crisisbeheersing 1.3 Overige beschermende bestrijdingen 1.4 Wijkbeheer Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
4 763 22 14 803
Baten 0 0 0 0 0
Saldo 4 763 22 14 803
Lasten 5 818 30 22 875
Baten 0 0 0 0 0
Saldo 5 818 30 22 875
B Begroting 2015 Lasten 11 765 30 28 834
Baten 0 0 0 0 0
A-B Verschil Saldo 11 765 30 28 834
D. Toelichting verschillen 1.2 Brandweer en crisisbeheersing: Het verschil komt door de lagere bijdrage aan de Veiligheidsregio Kennemerland (€ 41.000) en het af ramen van het bedrag (€ 25.000) voor de werkzaamheden betreffende brandpreventie die nu worden uitgevoerd door de Omgevingsdienst IJmond en worden geraamd in programma 8. Voor de multidisciplinaire samenwerking in de crisisbeheersing wordt € 15.000 meer geraamd dan vorige jaren. Incidentele baten en lasten In programma 1 zijn geen incidentele baten of lasten geraamd.
16
-6 53 0 -6 41
N V V N
V
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 2 Verkeer, vervoer en waterstaat A. Algemeen Het programma 2, Verkeer, vervoer en waterstaat bevat de volgende onderdelen en activiteiten: 2.1 2.2 2.3 2.4
Wegen, straten, pleinen en kunstwerken Verkeersmaatregelen te land Waterkering en afwatering Vastgoedbeheer, weg-, riool- en groenbeheer
De verantwoordelijke portefeuillehouder is de wethouder Schouten
B. Programmaplan B.2.1 Wegen, straten en pleinen Doelstelling Het realiseren en in stand houden van wegen, civiele kunstwerken en de openbare verlichting. Activiteiten het aanleggen en beheren van wegen, civiele kunstwerken en openbare verlichting; het schoonhouden van straten, pleinen, bruggen en straatmeubilair; de gladheidbestrijding. Ontwikkelingen Beheerplannen In 2015 beschikt Uitgeest over beheerplannen voor de wegen en de civiele kunstwerken. In deze beheerplannen worden de voor beheer en onderhoud in de begroting en het meerjarenperspectief opgenomen financiële middelen onderbouwd. Vervanging brug De Terp In 2011 werd door de raad besloten de brug De Terp te vervangen. Tijdens de behandeling van de planologische procedure werd de uitvoering van dat besluit stopgezet wegens te hoge kosten. Momenteel wordt een nieuw plan voorbereid dat uitgaat van een meer sobere oplossing. Vervanging (auto)bruggen in de Geesterweg In de begroting 2014 werd melding gemaakt van de noodzakelijke vervanging van de 2 autobruggen in de Geesterweg. Voortschrijdend inzicht in de vigerende normen zal zeer waarschijnlijk een andere beheermaatregel mogelijk maken. Hierdoor hoeven de bruggen niet te worden vervangen. De beoogde beheermaatregelen maken deel uit van het beheerplan voor de civiele kunstwerken. B.2.2 Verkeermaatregelen te land Doelstelling Het optimaliseren van verkeersstromen, het vergroten van de verkeersveiligheid van alle verkeersdeelnemers (snelverkeer, langzaam verkeer en voetgangers) en het realiseren en integraal beheren van parkeervoorzieningen. Activiteiten De werkzaamheden bestaan uit: het opstellen en actualiseren van verkeersbeleid; 17
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
het voorstellen en implementeren van verkeersregels.
Ontwikkelingen Verkeersplan Uitgeest en verkeerscirculatieplan BUCH Samen met Castricum, Heiloo en Bergen wordt naar verwachting in 2015 een verkeerscirculatieplan opgesteld, waarin ook de problematiek van de verkeersstromen in en rondom de gemeente Uitgeest worden behandeld. Voor de inbreng van Uitgeest wordt gebruik gemaakt van het vooraf op te stellen gemeentelijk verkeersplan. In het gemeentelijk verkeersplan zal ook aandacht worden besteed aan een veilige afwikkeling van de verkeersstromen bij de scholen in de gemeente. Aansluiting A8-A9 In januari 2014 is de gemeente Uitgeest een samenwerkingsovereenkomst “Verbinding A8-A9” aangegaan. De samenwerkingsovereenkomst bepaalt in artikel 4 dat partijen (waaronder Uitgeest) de inspanningsverplichting op zich nemen om in 2014 een besluit te nemen met betrekking tot het minstens leveren van een financiële bijdrage voor de realisatie van de verbinding A8-A9 overeenkomstig een in de overeenkomst opgenomen verdeelsleutel. In totaal betreft het € 111 miljoen. Het bedrag waarover Uitgeest op grond van de overeenkomst een besluit moet nemen, is € 700.000. IJmond Bereikbaar IJmond Bereikbaar is een samenwerkingsverband tussen het georganiseerde bedrijfsleven en de wegbeheerders van de IJmond-gemeenten (Velsen, Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest). Er wordt samen- gewerkt om de IJmond bereikbaar te houden, nu en in de toekomst. IJmond Bereikbaar richt zich op het bereikbaar houden van de regio door: de “Regionale Mobiliteitsvisie IJmond” uit te voeren; mobiliteitsmanagement van woon-werkverkeer en goederenvervoer; wegwerkzaamheden gezamenlijk af te stemmen en daarover gezamenlijk te communiceren. Regionale Mobiliteitsvisie IJmond Deze visie is in 2014 vastgesteld. In 2015 zal ook uitvoering gegeven worden aan de programmaonderdelen van de visie. BUCH aan de stekker Er komen steeds meer verzoeken aan de gemeente om E-laadpalen te faciliteren. Hierop zal de gemeente een antwoord moeten formuleren. De BUCH-gemeenten Bergen, Uitgeest, Heiloo, Castricum werken samen aan beleid voor oplaadpunten (e-laadpalen) voor elektrische auto’s. Programma Hoogfrequent Spoor Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft gelden beschikbaar gesteld om het spoorvervoer tussen Alkmaar en Amsterdam te verbeteren. Doelen zijn om het goederenvervoer via een andere route (niet meer via Uitgeest) te laten lopen én om meer passagierstreinen te laten rijden tussen Amsterdam en Alkmaar. Het stationsgebied van Uitgeest is volgens NS en ProRail één van de zoekgebieden voor een locatie om treinen te stallen. De gemeenteraad van Uitgeest is echter van oordeel dat de plannen tot realisatie van een opstelterrein op geen enkele wijze passen in het geldende bestemmingsplan in Uitgeest, evenmin passen in het provinciale beleid voor deze omgeving en zullen leiden tot toename van hinder. Dit oordeel is kenbaar gemaakt aan de betrokken bedrijven en bestuursorganen. Getracht wordt de bestuurlijke krachten van Uitgeest, Heemskerk, Castricum en de provincie Noord-Holland op dit onderwerp te bundelen. B.2.3 Waterkering en afwatering Doelstelling Het in stand houden van de gemeentelijke waterlopen met inbegrip van beschoeiingen, kademuren, damwanden, steigers, en duikers. 18
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Activiteiten Het onderhouden van beschoeiingen, kademuren, damwanden, steigers en duikers in en aan alle watergangen in het bebouwde gebied van Uitgeest. Het onderhouden van de gemeentehaven en overige watergangen, o.a. door baggeren.
Ontwikkelingen Baggeren Onderhoudsbaggerwerk wordt voor Uitgeest uitgevoerd door het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) op basis van hun peilingen. Omdat baggeren niet meer periodiek plaatsheeft, maar op basis van peilingen, is niet meerjarig te begroten wat de kosten zullen zijn. In 2014 hebben baggerswerkzaamheden plaatsgevonden o.a. in de Waldijk. Haven, vaarten, kaaimuren, sluizen HHNK is de kwantiteits - en kwaliteitsbeheerder van watersystemen. In de buitengebieden is behoudens uitzonderingen - HHNK al eigenaar en beheerder. In het stedelijk gebied is zowel sprake van gemeentelijke watergangen als van watergangen van HHNK. HHNK is voornemens om alle watergangen in stedelijke gebieden in eigendom/beheer te nemen, niet alleen in Uitgeest, maar in alle gemeenten in hun werkgebied. Zodra de overdracht een feit is, zullen de kosten voor baggerwerken van gemeentelijke watergangen niet meer via de gemeente in rekening worden gebracht. Het is nog onduidelijk wanneer de overdracht van stedelijk water in Uitgeest zal plaatshebben. B.2.4 Vastgoed-, weg-, riool- en groenbeheer Beheer ten behoeve van landelijke registers Doelstelling Het verzamelen, bewerken en beheren van gegevens in basisregistraties die de landelijke overheid heeft bepaald. Het doel hiervan is dat iedereen deze informatie via de landelijke voorziening met behulp van internet kan raadplegen. Hiervoor heeft Uitgeest in 2012 samenwerking gezocht met de gemeente Velsen. Deze samenwerking wordt ook in 2015 voortgezet, zoals contractueel is afgesproken. Activiteiten Basisregistratie Ondergrond Uitgeest voldoet aan de regelgeving. Middelen Voor deze doelstelling worden bedragen begroot binnen de kostenplaats automatisering.
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 2 VERKEER, VERVOER EN WATERSTAAT Lasten 2.1 Wegen, straten en pleinen 2.2 Verkeermaatregelen te land 2.3 Waterkering en afwatering 2.4 Vastgoed-, weg-, riool- en groenbeheer Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
677 54 14 65 810
Baten 26 3 1 0 30
Saldo 651 51 13 65 780
Lasten 990 49 64 69 1.172
Baten 12 4 1 5 22
Saldo 978 45 63 64 1.150
B Begroting 2015 Lasten 1.067 87 18 60 1.232
Baten 12 3 1 0 16
A-B Verschil Saldo 1.055 84 17 60 1.216
-77 -39 46 4 -66
D. Toelichting verschillen 2.1 Wegen, straten en pleinen: Er wordt € 77.000 meer geraamd dan in de begroting 2014 na wijziging. De kapitaallasten voor de wegen zijn door de investeringen vorig jaar € 65.000 hoger. Voor 19
N N V V
N
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
het onderhoud aan de bruggen is € 32.500 extra geraamd, hierdoor hoeven de bruggen niet te worden vervangen. Het geraamde bedrag voor gladheidsbestrijding is verlaagd met € 7.600. 2.2 Verkeermaatregelen te land: Vanuit het college werkprogramma wordt een bedrag van € 45.000 geraamd om een verkeersplan en een verkeerscirculatieplan in BUCH verband op te stellen.. 2.3 Waterkering en afwatering: Voor 2014 was een incidenteel bedrag in de begroting na wijziging van € 40.000 opgenomen, dit veroorzaakt een verschil met de begroting 2015. Het geraamde bedrag voor onderhoud is € 5.000 lager. Incidentele baten en lasten Voor bruggen wordt voor twee jaar een bedrag van € 32.500 geraamd voor groot onderhoud. Voor het opstellen van verkeersplannen wordt eenmalig € 45.000 geraamd, hiervoor wordt een bedrag onttrokken uit de bestemmingsreserve investeringen in het dorp.
20
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 3 Economische zaken A. Algemeen Het programma 3, Economische Zaken bevat de volgende onderdelen en activiteiten: 3.1 3.2
Handel en ambacht Overige agrarische zaken, jacht en visserij
De verantwoordelijke portefeuillehouder is wethouder Spaanderman.
B. Programmaplan B.3.1 Handel en ambacht Doelstelling De gemeente ziet het als een taak voorwaarden te scheppen die bijdragen aan een gezond ondernemersklimaat, zodat ondernemers bereid zijn en blijven om te investeren in hun bedrijf in Uitgeest. Activiteiten Speerpunten Hoewel Uitgeest niet betrokken is geweest bij de vaststelling van het Regiobeeld 2025 Regio Alkmaar, benutten we de activiteiten in het kader van de uitwerking van die visie om de ontwikkeling van de agrarische sector, de recreatie en de zorgsector te stimuleren. Bedrijventerrein In 2015 zal gewerkt worden aan revitalisering van het bedrijventerrein. Daarbij zal onderzocht worden of een combinatie van wonen en werken mogelijk is. Uitgangspunten zijn: - De revitalisering mag het behoud van de winkelvoorzieningen in het dorp niet in gevaar brengen; - Er mag niet méér zware industrie op het bedrijventerrein komen. Waar mogelijk zal bij verplaatsing van bedrijven een afbouw van zware categorieën plaatshebben. Van belang is dat de provincie Noord-Holland naar verwachting eind 2014 een provinciale visie op bedrijventerreinen zal uitbrengen. Deze zal worden betrokken bij een eventuele planvorming. Regionaal Economisch Bureau (REB) Medio 2013 hebben de colleges van Velsen, Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest overeenstemming bereikt over de samenwerkingsovereenkomst voor het Regionaal Economisch Bureau. Uitgeest heeft deze overeenkomst toen niet ondertekend omdat we vooralsnog geen langlopende (nieuwe) overeenkomsten wilden aangaan in afwachting van richtinggevende besluiten over bestuurlijke samenwerking met de IJmond dan wel met Castricum, Heiloo en Bergen. Uitgeest draagt € 1,82 per inwoner per jaar bij aan het REB. Inmiddels neemt wethouder Spaanderman deel aan het Portefeuillehouders Overleg Regio Alkmaar (PORA) Economische Zaken, Toerisme en Recreatie. Onderzocht zal worden of deelname aan het REB in de IJmond kan worden afgebouwd en welke samenwerking in BUCH-verband tot de gewenste resultaten zou kunnen leiden. Middelen Uitvoering vindt plaats binnen het bestaande budget. 21
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
B.3.2 Ov.agrarische zaken, jacht en visserij
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 3 ECONOMISCHE ZAKEN Lasten 3.1 Handel en ambacht 3.2 Ov.agrarische zaken, jacht en visserij Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
-63 9 -54
Baten 2 40 42
Saldo -65 -31 -96
Lasten 27 15 42
Baten 1 292 293
Saldo 26 -277 -251
B Begroting 2015 Lasten 27 15 42
Baten 1 23 24
A-B Verschil Saldo 26 -8 18
D. Toelichting verschillen 3.2 Overige agrarische zaken, jacht en visserij: door de geraamde ontvangst van de verkoop van een stuk grond op het bedrijventerrein in 2014 is er verschil tussen de begrotingen. In 2015 worden er geen grote verkopen meer verwacht. Incidentele baten en lasten In programma 3 zijn geen incidentele baten of lasten geraamd.
22
0 -269 -269
V N
N
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 4 Onderwijs A. Algemeen Het programma 4, Onderwijs, bevat de volgende onderdelen en activiteiten: 4.1 4.2 4.3
Openbaar basisonderwijs Bijzonder basisonderwijs Gemeenschappelijke uitgaven van het onderwijs
De verantwoordelijke portefeuillehouder is wethouder Tromp.
B. Programmaplan B.4.1 Openbaar basisonderwijs Voorbereiding en uitvoering van taken die de gemeente voor de openbare scholen dient te verrichten. De openbare basisschool is: • De Wissel B.4.2 Bijzonder basisonderwijs De bijzondere basisscholen zijn: • De Molenhoek • De Binnenmeer • De Vrijburg • Kornak B.4.1 en 4.2 Openbaar en Bijzonder Onderwijs Onderwijshuisvesting Doelstelling Op grond van de wettelijke taak het beschikbaar stellen, onderhouden en behouden van de voor het onderwijs benodigde schoolgebouwen en gymnastiekgebouwen. De wijze van uitvoering is vastgelegd in de Wet op het primair onderwijs, de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Uitgeest en de beleidsregels gymnastiekonderwijs. Activiteiten Op basis van aanvragen van de scholen en de meest recente leerlingenprognose stelt de gemeente een huisvestingsprogramma op waarin is aangegeven welke huisvestingsvoorzieningen noodzakelijk zijn in 2015. Tevens stelt de gemeente een huisvestingsprogramma op voor 2016. De gemeente en de schoolbesturen maken afspraken over de uitvoering (planning, aanbesteding etc.) van de goedgekeurde huisvestingsvoorzieningen op grond van het goedgekeurde programma onderwijs 2015. De scholen leggen verantwoording af over de uitgevoerde werkzaamheden en de benodigde financiële middelen. Deze verantwoording wordt door de gemeente gecontroleerd op inhoud en rechtmatigheid. Het verwerken van door de scholen ingediende aanvragen voor herstel van schades alsmede het regelen en afhandelen van de uitvoering van deze schades. 23
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Jaarlijks wordt op basis van aanvragen van de scholen het gymnastiekrooster vastgesteld. Indien er bij de scholen onvoldoende ruimte is voor het gymnastiekonderwijs wordt door de gemeente ruimte ingehuurd bij Sporthal Zienlaan. Het zorgdragen voor een actuele leerlingenprognose. Overleg met de schoolbesturen betreffende de verhuur en medegebruik van schoolgebouwen. Overleg plegen met de schoolbesturen over invulling van leegstand in de schoolgebouwen.
Middelen Voor de huisvesting van de scholen zijn in 2014 middelen beschikbaar gesteld op basis van het programma onderwijs 2015. Deze bedragen zijn inclusief belastingen, verzekeringen en schades (uitkeringen). De kosten voor het inhuren van ruimte voor gymnastiek worden geraamd in programma 5 onder sport. Ontwikkelingen Voor het komende jaar gaan vier onderwerpen een rol spelen in onderwijsland: 1. de krimp van het aantal leerlingen; 2. de invoering van de wet op het Passend Onderwijs; 3. de gevolgen van de (door)decentralisatie van het buitenonderhoud en aanpassingen naar de schoolbesturen; 4. gevolgen daling klokuren gymnastiek basisonderwijs. Ad 1. De leerlingenprognose uit 2013 laat een verdere daling van het aantal leerlingen zien. Tot 2018 is de daling ca. 5%. Tot 2023 loopt deze daling op naar 10%. In overleg met de schoolbesturen wordt bekeken wat de effecten zijn op de huisvesting van de 5 basisscholen. Op langere termijn kan worden volstaan met 4 basisscholen (één schoollocatie per wijk). Ad 2. In augustus 2014 is de wet op het Passend Onderwijs ingevoerd. In 2015 en volgende jaren zal duidelijk worden wat de effecten hiervan zijn voor het leerlingenvervoer en de huisvesting. Ad 3. De (door)decentralisatie van het buitenonderhoud en aanpassingen naar de schoolbesturen is op 1 januari 2015 geëffectueerd. Het effect daarvan is dat de schoolbesturen verantwoordelijk worden voor het onderhoud. Deze verandering in onderwijswetgeving heeft ook financiële gevolgen. De Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs wordt hierop aangepast. Ad 4. De daling van het aantal leerlingen betekent ook dat er minder klokuren gymnastiek zijn. Dat is een autonome ontwikkeling. Of de in het Regeerakkoord opgenomen tekst dat er meer aandacht moet komen voor het gymnastiekonderwijs ook gevolgen zal hebben voor het aantal klokuren per groep leerlingen is thans niet duidelijk. B.4.3 Gemeenschappelijke uitgaven onderwijs Leerlingenvervoer Doelstelling Op grond van een wettelijke taak het realiseren en in stand houden van een voorziening voor leerlingen die hun woonplaats hebben in Uitgeest en op individuele dan wel collectieve basis van de woning van de leerling naar school en terug moeten worden vervoerd. Onder de voorwaarden zoals gesteld in de Verordening Leerlingenvervoer.
24
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Activiteiten Het aangaan van een overeenkomst via een aanbesteding met een vervoerder voor de realisering van een vervoersvoorziening. In 2014 zijn contracten aangegaan tot 1 januari 2016 in samenwerking met de gemeenten Beverwijk, Heemskerk en Castricum. In 2015 wordt samen met Regio Alkmaar opnieuw aanbesteed. Het beoordelen van aanvragen van inwoners van Uitgeest die voor deze vervoersvoorziening in aanmerking komen en eventueel waar wettelijk mogelijk een eigen bijdrage opleggen. Jaarlijks maken tussen de 30 en 35 leerlingen gebruik van het leerlingenvervoer. Middelen Op de begroting is een bedrag opgenomen van € 120.000 voor de kosten van het leerlingenvervoer. Leerplicht Doelstelling Op grond van een wettelijke taak het voorkomen van schoolverzuim en schooluitval zonder startkwalificatie. Activiteiten Centraal registreren van schoolverzuim en schooluitval bij de Centrale Administratie RMC en Leerplicht (CAReL). Het afgelopen jaar is er een nieuwe gemeenschappelijke regeling opgesteld voor een regionaal bureau Leerplicht en RMC. De gemeenten in MiddenKennemerland hebben echter besloten de uitvoering van de leerplicht zelf te blijven uitvoeren. De administratie van de leerplicht en de werkzaamheden van het RMC worden wel door het regionale bureau uitgevoerd. Voeren van verzuimgesprekken met leerlingen en ouders. Opmaken van proces-verbaal of doorverwijzing naar bureau Halt. Afhandelen van aanvragen voor vrijstelling van de leerplicht. Maken van een jaarverslag over de uitvoering van de leerplicht. Middelen Op de begroting is een bedrag opgenomen van € 8.100 voor de kosten van de gemeenschappelijke regeling. Ontwikkelingen In 2015 wordt de mogelijkheid onderzocht voor een regionaal bureau leerplicht in BUCH-verband dan wel samen met regio Alkmaar. Schoolgebouwen Gelet op de demografische ontwikkelingen in Uitgeest moet er een langere termijnvisie voor het (multifunctionele) gebruik van de schoolgebouwen worden opgesteld. Op dit moment worden gesprekken gevoerd met schoolbesturen over hun visie op (multifunctioneel) gebruik van schoolgebouwen. Aan de hand van de uitkomsten van die gesprekken wordt een beleidsnotitie opgesteld waarin ook wordt aangegeven welke taken/bevoegdheden de gemeente op dit vlak heeft. Dit wordt meegenomen in de nota accommodatiebeleid die betrekking heeft op alle gemeentelijke gebouwen.
25
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 4 ONDERWIJS Lasten 4.1 Openbaar basisonderwijs 4.2 Bijzonder basisonderwijs 4.3 Gemeenschappelijke uitgaven onderwijs Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013 Baten
Saldo
Lasten
Baten
Saldo
B Begroting 2015 Lasten
Baten
A-B Verschil Saldo
311 402 134
4 5 12
307 397 122
309 388 133
0 9 4
309 379 129
188 381 139
15 5 4
173 376 135
136 3 -6
V V N
847
21
826
830
13
817
708
24
684
133
V
D. Toelichting verschillen 4.1 Openbaar onderwijs en 4.2 Bijzonder onderwijs : door de extra afschrijvingen in de begroting 2014 is er een verschil op kapitaallasten van € 50.000. Omdat het groot onderhoud van de schoolgebouwen wordt overgeheveld naar de schoolbesturen is de vaste dotatie naar de voorziening onderhoud schoolgebouwen afgeraamd (€ 65.000). De Algemene Uitkering is navenant verlaagd. 4.3 Gemeenschappelijke baten/lasten onderwijs: de huren bij sportevenementen openbaar en bijzonder onderwijs zijn gestegen. Incidentele baten en lasten In programma 4 wordt een bedrag van € 15.000 geraamd voor extra inhuur voor een advies inzake het beleid voor de schoolgebouwen. Hiervoor wordt ter dekking een bedrag vrijgemaakt uit de voorziening groot onderhoud schoolgebouwen
26
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 5 Cultuur en recreatie A. Algemeen Het programma 5, Cultuur en recreatie bevat de volgende onderdelen en activiteiten: 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5
Openbaar bibliotheekwerk Vorming- en ontwikkelingswerk Sport Openbaar groen en openluchtrecreatie Overige recreatieve voorzieningen
De verantwoordelijke portefeuillehouders zijn de wethouders Spaanderman (5.1, 5.3, 5.4 (openluchtrecreatie) en 5.5), Schouten 5.4 (openbaar groen) en Tromp (5.2).
B. Programmaplan B.5.1 Openbaar bibliotheekwerk Doelstelling Een lokale bevolking die onbelemmerd toegang heeft tot alle openbare kennis en informatie zodat iedereen volop zijn of haar ontwikkelingskansen kan benutten. Daarnaast speelt de bibliotheek een rol in de toegang tot educatie en culturele kennis. Activiteiten Het beschikbaar stellen en onderhouden van een gebouw voor de openbare bibliotheek. Het verstrekken van een jaarlijkse subsidie aan de Stichting Bibliotheek IJmond Noord voor: o Collectievorming. o Informatieverstrekking (bijv. het Gezondheid Informatie Punt). o Cultuur, verblijf en ontmoeting (organiseren van lezingen, Boekenweekactiviteiten, Nederland leest, voorlezen, Kinderboekenweek enz.). o Educatie (educatieve programma’s, groepsbezoeken, internetcursussen enz.). o Algemene zaken, zoals relatiebeheer naar scholen en andere klantgroepen, gebruikersonderzoek, marketing. Jaartal
Aantal abonnementen Aantal bezoeken
2011 Jeugdled en 1.676 43.303
Betalende leden 1.619
2012 Jeugdl eden 1.691 41.809
Betalende leden 1.550
2013 Jeugdl eden 1.658
Betalende leden 1.503
42.450
Zichtbaar wordt dat het aantal betalende leden en het aantal jeugdleden steeds verder terug loopt. Middelen In de begroting is een bedrag opgenomen van € 166.362 als jaarlijkse subsidie voor bibliotheekwerk en een bedrag van € 40.564 voor huisvestingskosten.
27
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Ontwikkelingen De nieuwe landelijke bibliotheekwetgeving treedt in werking per 1 januari 2015. Dit betekent een uitname uit het gemeentefonds vanaf 1 januari 2015. Het bedrag van de uitname is nog niet bekend. Op 28 juni 2013 is de overeenkomst met de bibliotheek opgezegd naar aanleiding van de vaststelling van de kadernota op 27 juni 2013. Volgens de overeenkomst betekent dit dat per 1 juli 2014, 1 juli 2015 en 1 juli 2016 telkens een bezuiniging van 25% op de subsidie wordt doorgevoerd. Deze bezuiniging wordt ingevuld door een aantal uren onbemand open te zijn. Daarnaast zal in 2015 het aantal openingsuren afnemen. Er wordt nog naar mogelijkheden gezocht om een vorm van bibliotheekwerk te behouden in Uitgeest. In het tweede kwartaal van 2015 wordt aan de raad een notitie voorgelegd over de voorwaarden en condities voor het behoud van de bibliotheek in afgeslankte vorm. B.5.2 Vormings- en ontwikkelingswerk Doelstelling Een bijdrage leveren aan het verenigen en verbinden van de inwoners van Uitgeest en aan de maatschappelijke betrokkenheid en gemeenschapszin in onze gemeente. Activiteiten Subsidieverlening aan diverse sociaal-culturele verenigingen zoals de Harmonie, toneelverenigingen en Uitgeester zangkoren. Het stimuleren van emancipatieactiviteiten door subsidiëring van diverse groeperingen. Kunstbeoefening en -bevordering, waaronder het houden van exposities in het gemeentehuis en ondersteuning van de kunstroute. Het subsidiëren van de Vereniging Oud Uitgeest. B.5.3 Sport Doelstelling De lichamelijke en geestelijke gezondheid wordt bevorderd door sport en bewegen. De gemeente draagt hieraan bij door het aanbieden van sportfaciliteiten en het scheppen van voorwaarden. Activiteiten Onderhoud sportpark De Koog (voetbal, hockey en korfbal) en IJsbaanterrein Exploitatie van gymzaal De Meet Huren en verhuren van sporthal De Zien Bijdrage aan beheer van zwembad De Zien Subsidiëren van plaatselijke sportverenigingen Middelen Sportpark De Koog: IJsbaanterrein: Gymzaal De Meet: Zwembad De Zien: Sportverenigingen:
in de begroting 2015 is € 57.632,-- opgenomen voor het onderhoud. in de begroting 2015 is € 2.500,-- opgenomen voor het onderhoud. in de begroting 2015 is € 9.835,-- opgenomen voor het onderhoud. in de begroting 2015 is € 17.000,-- opgenomen voor instandhouding. in de begroting 2015 is € 26.091,-- opgenomen voor de jaarlijkse subsidie.
Ontwikkelingen Zwembad De Zien Per 31 december 2014 is de huurovereenkomst met Optisport opgezegd. Per 1 januari 2015 zal waarschijnlijk een nog op te richten stichting de exploitatie van het zwembad gaan overnemen. In september bespreekt de raad welke financiële middelen beschikbaar worden gesteld.
28
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Scholen en sport In 2015 willen we bevorderen dat basisscholen samenwerken met (sport)verenigingen. De gewenste samenwerking tussen de basisscholen en (sport)verenigingen zal worden gestimuleerd met gebruikmaking van het instrument subsidieverstrekking. Het gemeentelijk kader van subsidieverlening wordt daarvoor aangepast. Er zal een nieuwe algemene subsidieverordening worden opgesteld en daarnaast beleidsregels per onderwerp en/of doelgroep.
B.5.4 Openbaar groen en openluchtrecreatie Doelstelling De realisatie en het integraal beheer van de groene openbare ruimte en het ondersteunen van openluchtrecreatie in de gemeente Uitgeest.
Activiteiten
Aanleg en het onderhoud van parken, plantsoenen, overig openbaar groen. Het subsidiëren van volksfeesten. Het cultureel en toeristisch op de kaart zetten van Uitgeest.
Middelen Voor het onderhouden en in stand houden van het openbare groen wordt een bedrag van € 227.000 geraamd. Ontwikkelingen Groenbeheer De in 2014 uitgevoerde inventarisatie van de staat van onze bomen (Visual Tree Assessment - VTA) is de aanzet tot een planmatig beheer van ons bomenbestand. Momenteel bestaat nog geen inzicht in de kosten die met verantwoord bomenbeheer gemoeid zijn. Een beheerplan dat inzicht moet verschaffen, is in voorbereiding. Wanneer de noodzaak zich aandient om daarvoor nu nog niet geraamde gelden in te zetten, zal dit de raad ter besluitvorming worden voorgelegd. Een aanzet tot integraal groenbeleid en -beheer in Uitgeest is in voorbereiding. Daarvoor zal waar mogelijk ook de samenwerking in BUCH-verband worden benut. Alkmaarder- en Uitgeestermeer Het behoud van een gevarieerd en aantrekkelijk recreatiegebied Alkmaarder- en Uitgeestermeer is afhankelijk van het vermogen om de economische activiteit op en nabij de oevers van het meer te versterken. Gemeente Uitgeest zal initiatieven voor de economische activiteiten zo veel mogelijk stimuleren en faciliteren. Het RAUM heeft in contacten met ondernemers ideeën verzameld die, met in acht neming van belangen die door belangenorganisaties worden vertegenwoordigd, en samen met de aan het meer gelegen gemeenten, moeten worden uitgewerkt in een actualisatie van de visie uit 2006. Uitgeest neemt daaraan deel. Het RAUM is in gesprek met kandidaten voor Erfgoedpark De Hoop. Cultureel en toeristisch op de kaart zetten van Uitgeest In aanvulling op wat er al op dit vlak is, wordt aansluiting gezocht bij de initiatieven in de regio Alkmaar voor het uitbreiden van fiets- en wandelroutes, o.a. met een educatieve kunsthistorische route. Daarbij wordt uitgegaan van bestaande fiets- en wandelpaden. Het "rondje Uitgeest" wordt in kaart gebracht, onderzocht wordt wat er nodig is om dat in de toekomst te realiseren.
29
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
B.5.5 Overige recreatieve voorzieningen Doelstelling Een bijdrage leveren aan het verenigen en verbinden van de inwoners van Uitgeest, door het ondersteunen van activiteiten voor de kinderen, en aan de maatschappelijke betrokkenheid en gemeenschapszin in onze gemeente. Het in stand houden van de nodige openbare speelplaatsen ter ondersteuning van openluchtrecreatie in de gemeente. Activiteiten Het subsidiëren van buurtvereniging Kleis e.o., de werkgroep Sportweek en de speeltuinvereniging Kindervreugd. Het stimuleren van recreatie in Uitgeest. Het beheer van de openbare speelplaatsen binnen de gemeente. Middelen Er is € 7.060 beschikbaar voor onderhoud van de openbare speelplekken.
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 5 CULTUUR EN RECREATIE Lasten 5.1 Openbaar bibliotheekwerk 5.2 Vormings- en ontwikkelingswerk 5.3 Sport 5.4 Openbaar groen en openluchtrecreatie 5.5 Overige recreatieve voorzieningen Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
307 168 748 309 35 1.567
Baten 0 38 159 52 0 249
Saldo 307 130 589 257 35 1.318
Lasten 280 122 672 334 23 1.431
Baten 0 6 161 50 0 217
Saldo 280 116 511 284 23 1.214
B Begroting 2015 Lasten 234 56 480 305 44 1.119
Baten 0 3 105 49 0 157
A-B Verschil Saldo 234 53 375 256 44 962
46 63 136 28 -21 252
D. Toelichting verschillen 5.1 Openbare bibliotheek: de bijdrage aan de bibliotheek is verlaagd conform de afbouwregeling: van januari tot en met juni een verlaging van 50% en voor juli tot en met december 75%. Een bedrag van € 55.500. 5.2 Vormings- en ontwikkelingswerk: de nog geraamde subsidie van € 20.000 aan de muziekschool is afgeraamd. Het bedrag voor groot onderhoud aan de Dorregeestermolen van € 40.000 wordt in 2015 en verder niet geraamd. 5.3 Sport: De bedragen voor het zwembad de Zien zijn afgeraamd met € 138.000. 5.4 Openbaar groen en openluchtrecreatie: het onderhoud door derden wordt nu uitgevoerd door eigen personeel, waarvan de kosten in programma 10 worden verwerkt, waardoor deze post wordt verlaagd met € 16.000. Incidentele baten en lasten In dit programma wordt een bedrag van € 10.000 geraamd voor externe ondersteuning voor een onderzoek naar behoud van een bibliotheek. Voor de “Visie ontwikkeling toerisme” voor het RAUM wordt een bedrag van € 10.500 geraamd en € 2.500 voor bebording van de monumentenroute. Deze bedragen worden gedekt uit de bestemmingsreserve tegenvallers en nieuw beleid. Structurele onttrekking/dotatie reserves Jaarlijks wordt een bedrag van € 2.650 gedoteerd aan de bestemmingsreserve bibliotheek.
30
V V V V N
V
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening A. Algemeen Het programma 6, Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening, bevat de volgende onderdelen en activiteiten: 6.1 6.2 6.4 6.5 6.6 6.7
Bijstandsverlening Werkgelegenheid Zorg Sociaal-cultureel werk Kinderopvang Sociaal Domein
De verantwoordelijke portefeuillehouder is wethouder Tromp.
B. Programmaplan B.6.1 Bijstandsverlening Doelstelling Burgers van Uitgeest die niet of niet geheel in hun levensonderhoud kunnen voorzien, krijgen rechtmatig en snel inkomensondersteuning. Deze taak is vastgelegd in diverse wettelijke regelingen en gemeentelijke verordeningen. Activiteiten Het verstrekken van uitkeringen op grond van : o de Participatiewet; o het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz); o De Wet inkomensvoorziening voor oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers (Ioaw); o De Wet inkomensvoorziening voor oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte zelfstandigen (Ioaz). Het controleren van het recht op de verkregen uitkering. Het opleggen van een boete of maatregel indien niet wordt voldaan aan de inlichtingen- of mededelingsplicht verbonden aan het recht op uitkering. Het terugvorderen van ten onrechte ontvangen/verstrekte uitkeringen. Het verhalen van uitkeringen op onderhoudsplichtigen zoals ex-echtgenoten en ouders. Onderstaand overzicht geeft inzicht in de aantallen verstrekte uitkeringen Uitkering Wwb WIJ Ioaw Ioaz Bbz Totaal
Juni 2014 115 9 4 0 128
Januari 2014 109 7 3 2 121
Januari 2013 71 5 1 2 79
Januari 2012 50 11 3 1 1 66
Toelichting : WIJ is ingevoerd per 1 juli 2009 en per 1 januari 2012 vervolgens opgegaan in de Wwb
31
Januari 2011 57 6 2 2 0 67
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Ontwikkelingen Participatiewet Vanaf 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. Het doel van de wet is om meer mensen, ook mensen met een arbeidsbeperking, aan de slag te krijgen. De gemeente wordt vanaf die datum verantwoordelijk voor mensen met arbeidsvermogen die ondersteuning nodig hebben. Gemeenten bepalen op basis van maatwerk wie voor welke vorm van ondersteuning in aanmerking komt. Gemeenten werken op regionaal niveau samen met UWV, werkgevers- en werknemers organisaties in regionale Werkbedrijven om mensen die niet het wettelijk minimumloon kunnen verdienen te plaatsen op de extra banen die werkgevers beschikbaar stellen. Tot deze groepen behoren ook Wajongers en mensen die tot 31 december 2014 op de wachtlijst Wet sociale werkvoorziening (Wsw) stonden. Doelgroepen Jonggehandicapten met arbeidsvermogen behoren vanaf 1 januari 2015 tot de doelgroep van de Participatiewet. Wajongers die nu al een Wajonguitkering hebben (ook degenen met arbeidsvermogen) blijven in de Wajong. Vanaf 1 januari 2015 is de Wajong uitsluitend toegankelijk voor jonggehandicapten zonder arbeidsvermogen. Op basis van de UWV instroom Wajong 2013 gaat het voor de gemeente Uitgeest om ongeveer negen personen op jaarbasis. UWV beoordeelt of iemand recht heeft op Wajong. Mensen die nu een Wajong-uitkering hebben, behouden deze uitkering. Wel zal iedereen met een Wajong-uitkering door UWV worden beoordeeld op arbeidsvermogen. Wajongers met arbeidsvermogen en Wajongers die tijdelijk geen arbeidsvermogen hebben krijgen vanaf 1 januari 2018 een lagere uitkering (70 procent van het wettelijk minimumloon). UWV zal extra inspanningen leveren voor de activering van Wajongers met arbeidsvermogen. Wajongers die duurzaam geen arbeidsvermogen hebben, behouden hun huidige uitkering (75 procent van het wettelijk minimumloon). Alle Wajongers blijven ook na deze beoordeling bij UWV. Er worden geen Wajongers overgedragen naar gemeenten. Studieregeling In de zogenaamde ‘nieuwe Wajong’ (instroom vanaf 2010) is sprake van een studieregeling. Deze studieregeling blijft bestaan voor het zittend bestand van de Wajong. Jongeren met arbeidsvermogen die na 1 januari 2015 onder de Participatiewet vallen, kunnen ook in aanmerking komen voor een studieregeling. Die studieregeling is bedoeld voor mensen die recht hebben op studiefinanciering of op een tegemoetkoming op grond van de Wet Tegemoetkoming Onderwijsbijdrage en Schoolkosten (WTOS) minimaal 18 jaar oud zijn, geen vermogen hebben en met voltijdse arbeid niet in staat zijn het wettelijk minimumloon te verdienen. Voor deze studieregeling is in de structurele situatie 35 miljoen euro beschikbaar. Gemeenten zullen deze studieregeling uitvoeren. Het is aan gemeenten om in een verordening regels te stellen over de manier waarop bepaald wordt of een student minder dan het wettelijk minimumloon kan verdienen. Ook bepalen gemeenten de hoogte en frequentie van de studietoeslag. Voor Uitgeest betreft het op basis van de data 2013 ongeveer twee personen op jaarbasis. De transitie Gemeenten moeten op 1 januari 2015 klaar zijn om de nieuwe doelgroep te ontvangen. Daarvoor dient beleid te worden ontwikkeld en dienen verordeningen te worden aangepast. Verdeling middelen Een punt van zorg is dat alle instrumenten betrekking hebben op de mensen met een verminderde loonwaarde. In de bijstand zit echter ook een grote groep mensen zonder (beperkte) loonwaarde, die toch veel moeite heeft om werk te vinden. Zodra er duidelijkheid is over de middelen voor 2015, kan verder bepaald worden welke ruimte resteert om ook deze groep aan het werk te helpen. Kostendelersnorm De toeslagen en verlagingen als gevolg van de woonsituatie vervallen. In plaats daarvan wordt de kostendelersnorm van kracht. De bijstandsnorm wordt aangepast aan het aantal meerderjarige 32
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
inwoners met wie men de kosten kan delen. Deze wijziging wordt ook doorgevoerd in de AOW, Anw, IOAZ, IOAW en de Toeslagenwet. Voor een juiste uitvoering van deze norm wordt nog belangrijker dat duidelijk is wie op welk adres woont. Wet maatregelen Wet werk en bijstand Doel van de wijziging is om het stelsel activerender te maken en meer financieel maatwerk toe te passen. De wijziging treedt per 1 januari 2015 in werking en is onderdeel van de Participatiewet. Activerender De wet wordt activerender door een aanscherping van de arbeidsverplichtingen en de bijbehorende maatregelen. Werk behouden wordt verplicht gesteld evenals het meewerken aan een tegenprestatie. Bij misdragingen tegen medewerkers kan er een maatregel van maximaal drie maanden opgelegd worden. Dat is ook het geval indien persoonlijke verzorging, kleding of gedrag het solliciteren in de weg staat. De aanscherping neem niet weg dat het college bij het opleggen van een maatregel nog steeds de persoonlijke omstandigheden moet wegen. Hervorming kindregelingen De inkomensondersteunende regelingen voor ouders met kinderen worden beperkt. Per 1 januari 2015 bestaan alleen nog de kinderbijslag, het kindgebonden budget, de combinatiekorting en de kinderopvangtoeslag. Voor alleenstaande ouders in de bijstand vervalt de alleenstaande oudernorm en de alleenstaande oudertoeslag. Dit wordt deels gecompenseerd door een verhoging van het kindgebonden budget. Verder wordt dit gecompenseerd door de combinatiekorting indien de alleenstaande ouder werken en zorgen combineert. Werken wordt daardoor aantrekkelijker. Middelen Het Participatiebudget per 2015 bestaat uit: middelen voor het zittend bestand Wsw, middelen voor de nieuwe doelgroep en middelen voor de klassieke doelgroep. De lasten worden geboekt in programma 6 en de baten in programma 9. De middelen voor het zittend bestand Wsw zijn gebaseerd op de realisatie van het aantal SW dienstverbanden in 2014 en bedraagt maximaal de taakstelling voor 2014. De middelen voor de nieuwe doelgroep zijn gebaseerd op de instroom op de Wsw wachtlijst vanaf 2010 en de instroom in de wajong werkregeling. De middelen voor de klassieke doelgroep zijn gebaseerd op het aantal bijstandsontvangers, lager opgeleiden en bereikbare banen. Het laatste is nieuw en het gevolg van de motie Kerstens die ertoe oproept het opnamevermogen van de regionale arbeidsmarkt mee te wegen. De re-integratiemiddelen worden in zijn geheel toegevoegd aan de integratie-uitkering sociaal. Het kabinet beoogt de Wet participatiebudget per 1 januari 2015 in te trekken bij invoering van de Tijdelijke Wet sociaal deelfonds. In september 2014 is de aanbieding van de wet ’Tijdelijke Wet sociaal deelfonds’ ingetrokken en is besloten om de gelden voor de gedecentraliseerde taken via een integratie-uitkering sociaal domein toe te voegen aan de algemene uitkering. Gemeenten zullen in 2015 dus geen budget meer ontvangen op grond van de Wet participatiebudget, zodat de vaststelling van het budget 2015 op grond van deze wet in september 2014 achterwege kan en zal blijven. Het (indicatief) budget dat de gemeenten ontvangen, is dan gebaseerd op het nieuwe verdeelmodel, zoals dat voor het jaar 2015 is ontwikkeld en wijkt daarmee af van de bestaande regelgeving die in 2014 formeel nog van kracht is.
Koopkrachtondersteuningsbeleid Doelstelling Als gemeente is het onze verantwoordelijkheid om inkomensondersteuning te bieden aan 33
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
inwoners met een laag inkomen. Op deze wijze kunnen de inwoners deelnemen aan het maatschappelijk verkeer binnen Uitgeest en wordt financiële armoede en maatschappelijke uitsluiting bestreden. Activiteiten Het verstrekken van uitkeringen op grond van: Bijzondere bijstand. Het in samenwerking met Stichting Maatschappelijke dienstverlening en sociaal.nl aanbieden van schuldhulpverlening. Het verlenen van kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Project preventie huisuitzetting. Ontwikkelingen Categoriale bijzondere bijstand blijft alleen van toepassing bij een tegemoetkoming in de kosten van een collectieve zorgverzekering en een stadspas. De verordening maatschappelijke participatie schoolgaande kinderen vervalt. Voor 2015 wordt in het kader van het minimabeleid onderzocht aansluiting te zoeken bij een Collectieve Zorgverzekering voor minima. Bestrijding armoede bij kinderen en schulden Staatssecretaris Jetta Klijnsma (SZW) wil meer aandacht voor de bestrijding van armoede bij kinderen. Het accent van de besteding moet liggen op het voorkómen dat mensen in financiële problemen komen en op het bestrijden van armoede onder kinderen. Voor 2015 zal opnieuw beleid worden ontwikkeld. Afschaffing Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg), Compensatie eigen risico en de Regeling specifieke zorgkosten (betreft een fiscale aftrek). De algemene tegemoetkoming Wtcg en Compensatie eigen risico (Cer) zijn afgeschaft. De budgetten worden aan het gemeentefonds toegevoegd en gemeenten krijgen beleidsvrijheid om ondersteuning op maat te regelen via de Wmo en/of inkomensondersteuning via de bijzondere bijstand. Dit is geen verplichting. Voor Uitgeest zijn de budgetten op basis van de verdeelsleutel Wmo respectievelijk voor de jaren 2014, 2015 en 2016 respectievelijk ongeveer € 18.345, € 88.056 en € 108.439. In de loop van 2014 wordt hiervoor beleid ontwikkeld en vastgesteld bij voorrang voor de voormalige rechthebbende voor de Cer-uitkering omdat deze voor het laatst in 2013 is uitbetaald. De voormalige Wtcg-rechthebbende krijgt achteraf betaald derhalve ontvangt deze in 2014 voor het laatst de tegemoetkoming over het jaar 2013. Op basis van de verstrekte overzichten van het Centraal Administratiekantoor (CAK) bedragen de aantallen Cer en Wtcg respectievelijk van het jaar 2013 en 2012 respectievelijk 1250 en 1199 respectievelijk voor een totaal uitkeringsbedrag van € 123.750 en € 323.578. Het zal duidelijk zijn dat met de korting op de budgetten niet alle mensen die rechthebbend waren voor de CER en/of Wtcg met lokaal maatwerk kunnen worden ondersteund. De regering kon geen inschatting maken van het aantal extra klanten dat zich na het afschaffen van de Cer/Wtcg tot de gemeente zou wenden en ging er vanuit dat de omvang te overzien zou zijn, omdat veel klanten al een voorziening van de gemeente zouden ontvangen. Op basis van de door het CAK verstrekte overzichten zou het mogelijk om ten minste 208 en maximaal 389 klanten kunnen gaan. Dit zal effect hebben op het beroep op de uitvoering en de financiën. B.6.2 Werkgelegenheid Doelstelling Mensen die een uitkering ontvangen van de gemeente of mensen zonder uitkering komen met behulp van gemeentelijke activiteiten weer aan het werk of worden geactiveerd. Deze taak is vastgelegd in diverse wettelijke regelingen en gemeentelijke verordeningen.
34
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Activiteiten Deelname in de gemeenschappelijke regeling IJmond Werkt! ten behoeve van de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en de re-integratietaak van de Wwb, de IOAW, de IOAZ en de Anw. Het inkopen en financieren van opleidingen, cursussen en re-integratietrajecten. Het in samenwerking met de Meergroep aanbieden van werkstages. Het beschikbaar stellen van financiële middelen voor kinderopvang. Het voeren van individuele gesprekken gericht op uitstroom naar werk of sociale activering. Middelen De lasten worden geboekt in programma 6, de baten in programma 9. In de beleidsuitgangspunten van IJmond Werkt! is de financiering van de uitvoering vertaald in een sluitende exploitatie. Het is bekend dat de beschikbare landelijke budgetten voor de participatie richting gemeenten fors dalen. De hoogte van het budget dat de gemeente Uitgeest zal ontvangen van het Rijk is nog niet bekend. Ontwikkelingen De Participatiewet is er op gericht om zoveel mogelijk mensen, onder wie ook de mensen met een arbeidsbeperking, aan het werk te krijgen. Voor mensen die door hun arbeidsbeperking enkel in een beschutte omgeving kunnen werken, is er nu de Wsw. Met ingang van 2015 kunnen er geen mensen meer in de Wsw instromen. In plaats daarvan komen er andere instrumenten om te zorgen dat mensen met een arbeidsbeperking een plek op de arbeidsmarkt kunnen vinden, zoals loonkostensubsidie en beschut werk. Dankzij de baanafspraak komen er extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking beschikbaar. Arbeidsmarktregio’s en regionale Werkbedrijven De 35 arbeidsmarktregio’s hebben een belangrijke rol om mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te helpen. In elke arbeidsmarktregio wordt een Werkbedrijf ingericht. Deze regionale Werkbedrijven zijn wettelijk verankerd in de Participatiewet. Gemeenten hebben de lead bij de Werkbedrijven. Werkgevers- en werknemersorganisaties nemen deel aan het bestuur. De Werkbedrijven spelen een belangrijke rol bij het plaatsen van mensen op de extra banen uit de baanafspraak die de sociale partners met het kabinet hebben gemaakt. Bovendien betrekken gemeenten de regionale Werkbedrijven bij het organiseren van beschut werk. In elke regio wordt een basispakket aan functionaliteiten onder regie van het Werkbedrijf georganiseerd. De Werkbedrijven hebben onder andere als doel om werkgevers die mensen met een arbeidsbeperking in dienst nemen te ‘ontzorgen’. In de Werkkamer werken gemeenten en sociale partners dit verder uit. Ook UWV wordt hierbij nauw betrokken. Afsluiten Wet sociale werkvoorziening Vanaf 2015 wordt de Wsw afgesloten voor nieuwe instroom. Wsw-werknemers met een dienstbetrekking houden hun wettelijke rechten en plichten. Gedurende de komende decennia neemt het bestand van Wsw-werknemers door natuurlijk verloop geleidelijk af. Dat wil dus zeggen dat de plekken die vrijkomen omdat mensen met pensioen gaan, overlijden of een andere baan vinden, niet worden opgevuld. Mensen die op de wachtlijst staan voor de sociale werkvoorziening hebben na 1 januari 2015 geen recht meer op een Wsw-plek. De wachtlijsten komen te vervallen. VNG en sociale partners hebben afgesproken om mensen op de wachtlijst Wsw, evenals Wajongers, de eerste jaren prioriteit te geven bij de toeleiding naar de extra banen bij reguliere werkgevers. Ultimo 31 maart 2014 heeft Uitgeest drie personen op de wachtlijst staan en zijn er 32 dienstverbanden WSW. Er wordt ernaar gestreefd de wachtlijst weg te werken. Beschut werk Tegelijkertijd met het afsluiten van de Wsw wordt er begonnen met de opbouw van beschut werk. Beschut werk is bedoeld voor mensen die door hun lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking een zodanige mate van begeleiding en aanpassingen van de werkplek nodig hebben, dat niet 35
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
van een reguliere werkgever mag worden verwacht dat hij deze mensen in dienst neemt. Met de voorziening beschut werk kan de gemeente deze mensen toch in een dienstbetrekking laten werken. Deze groep komt in dienst van de gemeente. De gemeente kan deze dienstbetrekking ook organiseren bij een reguliere werkgever die deze begeleiding en aanpassingen wel (met ondersteuning door een gemeente) kan aanbieden. De beloning sluit aan bij de cao van de werkgever. In de Werkkamer hebben partijen afgesproken dat de beloning begint op het wettelijk minimumloon. De gemeente kan voor deze werknemers loonkostensubsidie verstrekken. UWV zal een rol krijgen bij de vaststelling of iemand zoveel begeleiding nodig heeft, dat beschut werk voor de hand ligt. Per arbeidsmarktregio zullen de Werkbedrijven en gemeenten onderzoeken hoe beschut werk het beste kan worden vormgegeven. Op termijn zijn er financiële middelen voor structureel 30.000 plaatsen voor beschut werk beschikbaar. Loonkostensubsidie Om het voor werkgevers aantrekkelijker te maken iemand met een arbeidsbeperking in dienst te nemen, krijgt de gemeente de mogelijkheid om loonkostensubsidie te verstrekken. Loonkostensubsidie kan worden ingezet voor mensen die, als ze een volledige werkweek werken, niet het wettelijk minimumloon kunnen verdienen. Het gaat dus om mensen die per uur niet volledig productief zijn. De loonkostensubsidie wordt verstrekt aan de werkgever en kan, waar nodig, structureel worden ingezet. De middelen voor de inzet van het instrument loonkostensubsidie worden daarom beschikbaar gesteld via het inkomensdeel. De loonkostensubsidie kan worden ingezet voor iedereen voor wie de gemeente een verantwoordelijkheid heeft bij ondersteuning gericht op arbeidsinschakeling en die niet in staat is om als hij fulltime zou werken het wettelijk minimumloon te verdienen. Het kan behalve om mensen met bijstand ook gaan om mensen met een ANW-, IOAW- of IOAZ-uitkering. Daarnaast kan loonkostensubsidie worden ingezet voor mensen die geen uitkering ontvangen van de gemeente (bijvoorbeeld omdat ze een partner hebben met voldoende inkomen), maar die voor hun ondersteuning wel onder de Participatiewet vallen. Loonkostensubsidie kan ook worden ingezet voor werknemers die op een beschutte werkplek werken. De werkgever betaalt aan de werknemer het cao-loon of, als er geen cao-loon is, minimaal het wettelijk minimumloon. Het is met het oog op de participatiekansen van mensen met verminderd arbeidsvermogen belangrijk dat het cao-loon voor deze mensen zo dicht mogelijk bij het wettelijk minimumloon komt te liggen. Voor mensen die door een medische beperking alleen maar in deeltijd kunnen werken, maar daarbij per uur wel volledig productief zijn, kan geen loonkostensubsidie worden ingezet. Deze mensen kunnen wel een beroep doen op de gemeente voor andere ondersteuning en voorzieningen om te werken. Vaststelling beleidskeuzes in verordeningen Gemeenten hebben beleidsvrijheid en bepalen op basis van maatwerk wat iemand aan ondersteuning nodig heeft. De Participatiewet wijzigt een aantal bestaande verordeningsplichten op onderdelen en voegt een aantal nieuwe toe. Het gaat om verordeningen waarin gemeenten de volgende zaken vastleggen: 1. Regels over de doelgroep loonkostensubsidie en de vaststelling van de loonwaarde. 2. Regels voor het verlenen van een individuele studietoeslag. De regels hebben in ieder geval betrekking op de hoogte en frequentie van de uitbetaling van de individuele studietoeslag. 3. Regels over het ondersteunen bij arbeidsinschakeling en het aanbieden van voorzieningen gericht op arbeidsinschakeling. 4. Regels voor het verrichten van werkzaamheden in een beschutte werkomgeving.
36
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
De verordeningen Participatiewet en WWB maatregelen dienen voor 31 december 2014 te zijn vastgesteld. B.6.4 Zorg Maatschappelijke Zorg Doelstelling Maatschappelijke zorg ondersteunt de inwoners van Uitgeest bij het verkrijgen, behouden en/of vergroten van hun (sociale en maatschappelijke zelf-)redzaamheid. Maatschappelijke zorg helpt om als volwaardige burgers deel te nemen aan het maatschappelijke leven. Activiteiten Het subsidiëren van diverse instellingen voor wonen, welzijn en zorg waaronder instellingen voor gehandicapten en de Stichting Socius Maatschappelijk Dienstverleners. Het subsidiëren van de mantelzorgorganisatie. Eén dagdeel per week is een consulent van MaatjeZ aanwezig voor een spreekuur op het gemeentehuis. Het verlenen van urgenties voor huisvesting. Individuele cliëntenbegeleiding door medewerkers van de sociale dienst. Subsidiëren van maatschappelijke opvang voor vluchtelingen. Het verlenen van indicaties voor aanleunwoningen. Het beheer van de wachtlijst voor aanleunwoningen. Het in samenwerking met het maatschappelijk werk aanbieden van sociaal-ljuridische dienstverlening. Het in samenwerking met de bibliotheek onderhouden van een digitale sociale kaart. Verstrekken van tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang op grond van sociaalmedische gronden. Het realiseren en onderhouden van voorzieningen voor ondersteunende begeleiding. Nazorg ex-gedetineerden. Toewijzing huisvesting asielzoekers. Vrijwilligerscentrale (verzorgd door Stichting Welzijn Castricum).
Ontwikkelingen Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) De kanteling in de Wmo De compensatieplicht in de Wmo betekent dat gemeenten de plicht hebben mogelijkheden te bieden om mensen met beperkingen te ondersteunen in het participeren in de samenleving. De kanteling betreft een nieuwe gekantelde werkwijze waarmee de gemeente invulling geeft aan deze compensatieplicht. Uitgangspunten van de kanteling zijn de eigen kracht en mogelijkheden van de aanvrager. Bij de ondersteuning ‘op maat’ zal op basis van de specifieke situatie van de aanvrager de oplossing in eerste instantie gezocht worden in ondersteuning vanuit algemene, voorliggende voorzieningen in plaats van direct een beroep te doen op een individuele voorziening. Tevens wordt bezien in hoeverre een steunsysteem van vrijwilligers en mantelzorgers rond de cliënt gevormd kan worden. In 2015 zal de implementatie van de kanteling worden voortgezet, waarbij ook zaken regionaal worden opgepakt. Dit betekent dat onder meer de mogelijkheden tot verdere uitbouw van de algemene voorzieningen zullen worden onderzocht.
37
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Decentralisatie van de AWBZ-functie extramurale begeleiding naar de gemeente Op 1 januari 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor alle niet-medische ondersteuning aan hun inwoners die voorheen in de AWBZ geregeld was. Deze transitie wordt in BUCH-verband vormgegeven; het inkoopproces wordt in breder verband (regio Alkmaar) uitgevoerd. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de kadernota AWBZ en paragraaf 6.7 van de begroting. Beleidsplan Wmo 2015 Voor een verder beschrijving van de activiteiten in de Wmo wordt verwezen naar het beleidsplan Wmo 2015. Regionale Sociale Agenda Uitgeest heeft in 2012 samen met Beverwijk, Heemskerk en Velsen de Regionale Sociale Agenda (RSA) opgesteld. Deze agenda bevat de kaders voor subsidieaanvragen die de gemeenten gezamenlijk zullen doen bij de Provincie Noord-Holland in de periode 2012-2015. Per 2015 zal Uitgeest deel uitmaken van de Regionale Sociale Agenda van de regio Alkmaar. Voor de subsidieronde van 2015 heeft Uitgeest samen met omliggende gemeenten de volgende subsidieaanvragen ingediend: Participatiewet (met de IJmondgemeenten), Huisartsenconsult, signalering en ondersteuning (met Beverwijk, Velsen, Heemskerk, Bergen, Castricum en Haarlem), Praktijkwerkplaats Wonen en Zorg (met Beverwijk, Heemskerk, Zaanstad en Edam-Volendam). Individuele zorgvoorzieningen Doelstelling Op grond van wettelijke taken bepalen of een persoon gecompenseerd moet worden, rekening houdend met de persoonskenmerken en behoefte van de persoon, waaronder verandering van woning in verband met wijziging van leefsituatie, alsmede met de capaciteit van de aanvrager om uit oogpunt van kosten zelf in maatregelen te voorzien. Dit betekent dat er maatwerk geleverd moet worden en dat de eigen verantwoordelijkheid van de persoon een centrale rol speelt. De Wmo is uitsluitend bedoeld om mogelijkheden te bieden door middel van voorzieningen als het niet in iemands eigen vermogen ligt het probleem op te lossen. Het recht op de voorzieningen is uitgewerkt in de Verordening Maatschappelijke ondersteuning, het Besluit maatschappelijke ondersteuning, de Beleidsregels Maatschappelijke ondersteuning en het Financieel Besluit. Activiteiten Het voeren van gesprekken met belanghebbende om te komen tot een oplossing in eigen gelederen. Het afleggen van huisbezoeken om de beperkingen in kaart te brengen en burgers te informeren over eigen verantwoordelijkheid. Het stellen van indicaties voor de benodigde voorzieningen indien het niet in iemands eigen vermogen ligt het probleem op te lossen. Verstrekken van de individuele voorzieningen op het gebied van huishouding, vervoer, rolstoel en woonvoorzieningen, hetzij in natura hetzij als PGB. Het in samenwerking met de provincie en diverse gemeenten in Kennemerland aanbieden van collectief vraagafhankelijk vervoer. Middelen Voor de verstrekking van de voorzieningen ontvangt de gemeente middelen in de algemene uitkering. Voor het bieden van hulp bij het huishouden is in de algemene uitkering afzonderlijk aangegeven welk bedrag de gemeente hiervoor ontvangt. In 2015 is dit € 621.851 (septembercirculaire 2014). 38
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Daarnaast ontvangt de gemeente naar schatting € 160.000 aan eigen bijdragen van de cliënten. Voor de uitvoering van de nieuwe taken in de Wmo ontvangt de gemeente ca. € 876.000. Ontwikkelingen Gelet op de stijgende kosten, de toenemende vergrijzing en de dalende rijksinkomsten zal binnen dit programma blijvend worden gezocht naar bezuinigingsmogelijkheden.
Collectief Vraagafhankelijk Vervoer Het realiseren en in stand houden van een vervoersvoorziening voor mensen met een functiebeperking (inclusief de medische of sociale begeleiding) woonachtig in Uitgeest die op grond van hun beperking geen gebruik kunnen maken van het reguliere openbaar vervoer en deze vervoersvoorziening verstrekken tegen een gereduceerd taxitarief. Activiteiten Het realiseren en onderhouden van een vervoersvoorziening, de OV-Taxi, in samenwerking met de provincie en diverse gemeenten in de IJmond en Zuid-Kennemerland. Wmogeïndiceerden kunnen tegen een gereduceerd tarief gebruik maken van deze voorziening. Het beoordelen van aanvragen en het indiceren van inwoners van Uitgeest die voor deze vervoersvoorziening in aanmerking willen komen. Het verstrekken van passen benodigd voor het gebruik van deze voorziening. Controle op de kwaliteit van de vervoersvoorziening. Regulier overleg met de vervoerder, onder andere over de afhandeling van klachten. De vervoersorganisatie is sinds 1 januari 2011 de Bios-Groep. In 2013 zijn in totaal 3853 ritten gemaakt. Een evaluatie in het eerste kwartaal van 2012 toonde een stijgende lijn in de kwaliteit van de uitgevoerde ritten, die is doorgezet in geheel 2012 en 2013. In verband met de explosieve rittoename sinds 2011 is er regiobreed inclusief Zuid-Kennemerland gesproken over bezuinigingen op het collectief vervoer. Deze bezuinigingsmaatregelen zijn goedgekeurd door het college en doorgevoerd per 1 maart 2014. Aantal uitgevoerde ritten: 2013 2012 2011 3.853 3.846 3.222 Ontwikkeling In 2014/2015 wordt met de regio Alkmaar gezocht naar mogelijkheden andere vormen van doelgroepenvervoer te combineren, waarna dit gezamenlijk aanbesteed zal worden. Wet inburgering Doelstelling Met de Wet inburgering als basis de burgers van Uitgeest bereiken die zowel voor de Nederlandse taal als voor de kennis van de Nederlandse samenleving ondersteuning nodig hebben. Ongewijzigd in 2015 zullen de volgende taken voor de gemeente moeten worden afgerond of moeten blijven worden voortgezet: Lopende inburgeringsvoorzieningen die zijn gestart tot 1 januari 2013 (en soms nog daarna) blijven begeleiden. Handhaving gedurende de geldende inburgeringstermijn van inburgeraars die voor 1 januari 2013 inburgeringsplichtig zijn geworden. Verlenen van verlengingen van de termijn en ontheffingen en vrijstellingen van de inburgeringsplicht in voorkomende gevallen.
39
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Het verlenen van maatschappelijke begeleiding van asielgerechtigden (en nareizende gezinsleden) die vanaf 1 januari 2013 inburgeringsplichtig zijn geworden. Voor deze laatste taak ontvangt de gemeente een eenmalige vergoeding van € 1.000 per persoon voor maatschappelijke begeleiding
B.6.5 Sociaal-cultureel werk Doelstelling Het bevorderen van de sociale samenhang en maatschappelijke participatie door te voorzien in een sociale en fysieke infrastructuur met voldoende mogelijkheden voor ontmoeting, ontplooiing en ontspanning. Activiteiten Het exploiteren van de gemeentelijke verenigingsgebouwen. Cultureel centrum Hogeweg 8. Het Zienhouse aan de Zienlaan 10 ten behoeve van jeugd- en jongerenwerk. Ambulant jongerenwerk. Het subsidiëren van de Stichting Uitgeester Senioren voor het organiseren van activiteiten voor ouderen. Het instellen en faciliteren van de Jeugd- en Jongerenraad. Het instellen en faciliteren van de Wmo-adviesraad. Het ter beschikking stellen van financiële middelen voor het uitvoeren van het jeugd- en jongerenwerk. Het beschikbaar stellen van ambtelijke ondersteuning aan de Stichting Uitgeester Senioren in de vorm van een sociaal cultureel werker (ouderen) en een administratief medewerker ouderenwerk. Het verstrekken van een subsidie aan de Stichting Dorpshuis de Zwaan voor de exploitatie van Dorpshuis de Zwaan. B.6.6 Kinderopvang Doelstelling Het stimuleren van de ontwikkeling van kinderen van 0 tot 4 jaar door onder meer voorschoolse activiteiten, peuterspeelzaalactiviteiten en achterstandenbestrijding. Het bevorderen van toegankelijke ondersteuning (consultatiebureau) van ouders/verzorgers bij de opvoeding van hun kinderen. Het bewaken van het landelijk vastgestelde kwaliteitsniveau van organisaties die kinderopvang verzorgen en het handhaven hiervan in geval hieraan niet wordt voldaan. Activiteiten Het subsidiëren van Kids Best die het peuterspeelzaalwerk en de voorschoolse educatie realiseert in Uitgeest. Vaststellen van handhaving- en sanctiebeleid kwaliteit kinderopvang. Het inspecteren van organisaties die kinderopvang verzorgen aan de hand van de landelijk vastgestelde kwaliteitseisen. Feitelijk wordt de controle door de GGD uitgevoerd. Beoordelen van aanvragen voor opname in het landelijke register kinderopvang. Bewaken van de kwaliteit van de gegevens in het Landelijk Register Kinderopvang. Middelen In de begroting is een bedrag opgenomen van € 62.000 voor de peuterspeelzaal. Dit bedrag is inclusief voorschoolse educatie, de inspectie door de GGD van de peuterspeelzaal en een bijdrage in de ouderbijdrage voor deelnemers aan de voorschoolse educatie. Voor de inspectie van instellingen voor kinderopvang is € 15.000 opgenomen. 40
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Ontwikkelingen Overeenkomst voorschoolse educatie en peuterspeelzaalwerk Deze overeenkomst wordt met één jaar verlengd tot 1 juli 2015. In de tussentijd wordt in BUCHverband onderzocht hoe de harmonisatiewetgeving is in te voeren in de gemeenten. B.6.7 Sociaal Domein Doelstelling We willen bereiken dat we de ondersteuning aan inwoners met een beperking op het gebied van zelfredzaamheid en participatie continueren. Het sociaal team ondersteunt deze inwoners bij het oplossen van problemen die het meedoen in de samenleving en het voeren van een gestructureerd huishouden belemmeren. Daarvoor gaan we de algemene voorzieningen versterken en zetten we in op preventie en eigen kracht. Door de inzet van eigen- en samenkracht willen we bereiken dat ons ondersteunings- en voorzieningenaanbod betaalbaar blijft, zodat ook in de toekomst inwoners die het niet meer zelfstandig redden een beroep kunnen blijven doen op het vangnet van de gemeente. Om aan de door het rijk opgelegde bezuinigingen het hoofd te bieden willen we met de hiervoor geschetste aanpak inverdieneffecten realiseren. Door het scheiden van wonen en zorg (afschaffing ZZP 1-4 / extramuralisering) kunnen minder inwoners aanspraak maken op een verblijf in een intramurale voorziening. Daardoor gaan meer inwoners langer gebruik maken van de ondersteuningsmogelijkheden en voorzieningen van de Wmo. Dat leidt de komende jaren tot extra druk op de middelen die gemeenten daarvoor (extra) beschikbaar krijgen. Om daarop te anticiperen willen we afhankelijk van de vraag van onze inwoners (nieuwe) ondersteuningsarrangementen op de gebieden begeleiding, dagopvang, hulp bij het huishouden en de ZZP ontwikkelen en aanbieden. Daarnaast willen we in 2015 het beschermd wonen en de maatschappelijke opvang regelen. Alkmaar is als centrumgemeente daar leidend in (budget en inkoop). Ook willen we bovenregionaal samenwerken bij het opzetten van het Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK). Activiteiten We gaan een meerjarige integrale beleidsnota Sociaal Domein (Wmo 2015, Jeugdwet en Participatiewet) in BUCH verband ontwikkelen. Een onderdeel daarvan is het ontwikkelen van een integrale aanpak voor mantelzorg-, vrijwilligers- en cliëntondersteuning. We gaan in 2015 de transformatie van de Hulp bij huishouden implementeren en operationaliseren. Afhankelijk van de vraag van de inwoner(s) gaan wij specifiek voor de decentralisaties van de AWBZ (nieuwe) ondersteuningsarrangementen ontwikkelen. Bijvoorbeeld op de gebieden begeleiding, dagopvang, hulp bij het huishouden en aan de nieuwe klantengroep (langdurige zorg), die van de AWBZ in het gemeentelijke domein (Wmo) komt. Opstellen van een nota waarin de doelstelling van Wonen, Zorg en Welzijn ruimtelijk en volkshuisvesting technisch zijn vertaald. Realiseren van één integrale toegang. Realiseren van één integrale toegang Met de vormgeving van één integrale toegang willen we bereiken dat de ondersteunings- en zorgvraag en ondersteunings- en zorgaanbod voor onze inwoners op elkaar worden afgestemd en integraal worden aangepakt. Hiermee wordt efficiency van de geboden hulp bevorderd. Het ontwikkelen van sociale teams is een belangrijke schakel bij het regelen van de integrale toegang én de afstemming tussen en regievoering op het aanbod van maatschappelijke organisaties en zorgaanbieders. Het verder professionaliseren van het integraal werken in sociale teams is daar een onderdeel van. 41
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Verder streven we er naar dat er op 1 januari 2016 één backoffice voor de BUCH gemeenten is gevormd. Als methodische werkwijze hanteren we de aanpak: één gezin, één plan en één vast contactpersoon. Daarbij richten we ons vooral op het benutten van de eigen kracht van zowel de inwoner als zijn omgeving. Aanvullend op wat inwoners en hun omgeving zelf kunnen, kan ondersteuning van maatschappelijke organisatie in de 0e en 1e lijn worden afgesproken. Verder hanteren we als uitgangspunt dat wat simpel kan ook simpel wordt opgelost. Voor de afstemming tussen het sociaal team en de 1e lijn gezondheidszorg heeft de wijkverpleegkundige een belangrijke rol. Aan de invulling van deze rol gaan we in 2015 samen met de Ziektekostenverzekeraars vorm geven.
Ontwikkelingen Samenwerking BUCH gemeenten Begin 2014 hebben de raden van Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo gekozen voor een gezamenlijke integrale aanpak op het gebied van de 3 decentralisaties en dit niet meer afhankelijk te stellen van een nog te ontwikkelen Sociale Dienst Regio Alkmaar. Als vervolg op deze beslissing hebben de gemeenteraden van de BUCH in juni 2014 de notitie ‘Integraal dienstverleningsmodel Sociaal Domein’ vastgesteld. De uitgangspunten daarbij zijn dat de dienstverlening en een integrale toegang dicht bij de inwoners op lokaal niveau worden georganiseerd. De sociale teams gaan dit regelen. Daarbij is de rode lijn die voor het totale Sociaal Domein geldt dat we er vanuit gaan dat, door te kijken naar de mogelijkheden, kansen en het netwerk van onze inwoners, we de dienstverlening passender, effectiever en efficiënter kunnen organiseren (kwaliteit, kwetsbaarheid, kosten). We willen investeren in de voorkant (kleine geldstroom) om te kunnen besparen op de achterkant (grote geldstroom). Daarnaast werken we toe naar één geïntegreerde back office op het Sociaal Domein voor de BUCH gemeenten. Samenwerking regio Alkmaar Met ingang van 1 januari is de gemeente bestuurlijk en financieel verantwoordelijk voor vrijwel alle jeugdhulp. Met de invoering van de Jeugdwet komt de hulp voor jeugd zoveel mogelijk in één hand: die van de gemeente(n). De inkoop van de nieuwe taken voor de overheveling AWBZ en Jeugdhulp worden voor 2015 door de centrum gemeente Alkmaar voor de regio Alkmaar uitgevoerd. Een samenwerkingsovereenkomst, het beleidsplan jeugdhulp en de verordening jeugdhulp gelden voor 2015 als leidraad voor de uitvoering van het jeugdbeleid. Daarnaast is er een aantal taken op het terrein van jeugdzorg die bovenregionaal worden opgepakt, hierbij gaat het bijvoorbeeld om de vormgeving van het Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en kindermishandeling (AMHK) en afspraken met de Raad voor de Kinderbescherming. Sociaal Domein, de 3D’s: algemeen Door vaststelling van respectievelijk de Jeugdwet, de Participatiewet, de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning en de Wet Langdurige Zorg LIZ is de basis voor een grondige verbouwing van het stelsel van sociale zekerheid gelegd. Deze verbouwing wordt geduid als de omvorming (transformatie) van verzorgingsstaat naar participatiemaatschappij. Hierdoor worden de gemeenten verantwoordelijk voor de taken (transities) die op 1 januari 2015 met de 3D’s naar de gemeenten gaan. Daarmee worden de gemeenten het eerste aanspreekpunt voor hun inwoners op het brede terrein van het Sociaal Domein. Voor 2015 betekent dit dat er sprake is van twee sporen waarop we ons gaan richten. - Het eerste spoor richt zich op de taken en daarmee de ‘opvang’ van nieuwe ‘klanten’ (transitie). Concreet komt het er op neer dat we op 1 januari inwoners die met deze nieuwe taken naar ons overkomen ondersteuning geven. Daarbij is het uitgangspunt dat inwoners die in 2014 ondersteuning krijgen dit ook in 2015 nog krijgen. 2015 heeft daarmee als stempel ‘overgangsjaar’. De voorbereiding van de transitie hebben we door de late vaststelling van de 42
PROGRAMMABEGROTING
-
GEMEENTE UITGEEST
diverse wetten pas in de tweede helft van 2014 echt kunnen oppakken. Ondanks deze korte periode kunnen we op 1 januari de zorg en ondersteuning aan ons nieuwe klanten garanderen, waarbij voor onze dienstverlening sprake is van een groeimodel. Het tweede spoor is gericht op de omvorming (transformatie) van bestaande ondersteuningsvormen en -structuren aan de veranderde opvatting van de rol van de overheid voor zijn inwoners. Deze veranderde opvatting is met de nieuwe wetten die op 1 januari 2015 van kracht worden verankerd.
In de verschillende programmaonderdelen hebben we op hoofdlijnen de (nieuwe) taken in Sociaal Domein in beeld gebracht. Integratie Jeugdgezondheidszorg In opdracht van het bestuurlijk overleg gezondheid (in VRK-verband) is een notitie gemaakt die de integrale jeugdgezondheidszorg breder bekijkt in relatie tot de transitie van de Jeugdzorg. Afgesproken is dat het onderwerp integratie van de jeugdgezondheidszorg pas weer aan de orde komt na de invoering van de transitie Jeugdzorg. Transitie van de Jeugdzorg Het kabinet heeft besloten dat er één financieringssysteem komt voor de vrijwillige provinciale jeugdzorg, de jeugd licht verstandelijk gehandicapten (jeugd-lvg), jeugd geestelijke gezondheidszorg (jeugd-ggz) en het huidige preventieve beleid. Voor de transitie jeugdzorg is besloten aan te sluiten bij de regio Alkmaar, waaronder de BUCHgemeenten. De raad heeft ingestemd met het Beleidskader van de regio Alkmaar en het regelen van de inkoop via centrumgemeente Alkmaar. Vele voorbereidingen moeten nog worden gedaan, zoals beleidsplan, verordening, regelen inkoop, regelen toegang. Het is een omvangrijke operatie die op 1 januari 2015 gerealiseerd dient te zijn. We willen in het overgangsjaar 2015 bereiken dat de transitie van inwoners die onder de jeugdhulp vallen een ‘zachte landing’ maken. Daartoe is afgesproken dat in 2015 de bestaande indicaties worden gecontinueerd, waardoor jeugdigen die nu al jeugdhulp ontvangen deze hulp gedurende 2015 bij dezelfde aanbieder van jeugdhulp ontvangen. In 2015 hebben we op basis van wat we in de praktijk leren en ervaren nadenken hoe we in 2016 als onderdeel van het integraal beleidsplan sociaal domein verder vorm gaan geven aan de transformatie van de jeugdhulp. Met de betrokken organisaties en jeugdigen gaan we op basis van ervaringen die we in de praktijk opdoen beleid ontwikkelen voor de transformatie van de jeugdhulp. Dit als onderdeel van het integraal beleidsplan Sociaal domein BUCH. De toegang tot jeugdhulp gaan we via sociale teams door ontwikkelen. Voor meer gedetailleerde informatie over de uitvoering wordt verwezen naar het beleidsplan “Kansen voor Jeugd”. Pilot ambulante hulpverlening aan jongeren In voorbereiding op de overheveling van de taken zijn de IJmondgemeenten met subsidie van de provincie een pilot gestart op het gebied van ambulante hulpverlening aan jongeren zonder indicatie vooraf. De resultaten hiervan moeten worden meegenomen bij de inrichting van de toegang in BUCHverband. Centrum voor Jeugd en Gezin Het huidige convenant met de IJmondgemeenten wordt opgezegd in november 2014. Bekeken wordt op welke wijze kan worden aangesloten bij het Centrum voor Jeugd en Gezin van Castricum of in BUCH-verband. 43
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Middelen De mei- en septembercirculaire 2014 hebben de gemeenten duidelijkheid gegeven over de omvang van het budget dat beschikbaar is voor jeugdhulp. Het Rijk past voor 2015 een korting toe op het macrobudget van 4%, deze korting loopt op tot 15% in 2017. De middelen voor 2015 zijn gebaseerd op historische gegevens op basis van het zorgverbruik in 2012. Dit budget is leidend voor de begroting 2015. Met dit budget wordt in regio Alkmaar jeugdhulp ingekocht bij jeugdhulpaanbieders en wordt de lokale gemeentelijke uitvoerende organisatie (o.a. toegang, monitoring, contractbeheer, ict) gefinancierd. Ook starten we in 2015 met een eerste aanzet tot transformatie. Er wordt daarvoor een budget beschikbaar gesteld waaruit aanbieders innovatieve projecten kunnen financieren. Het totale bedrag dat de gemeente voor jeugdhulp krijgt overgeboekt naar het gemeentefonds is ca. € 1.800.000. In de meicirculaire is aangegeven welke middelen de gemeenten in 2015 krijgen om aan de overige taken die overkomen naar het gemeentelijk domein uitvoering te geven. In de septembercirculaire zijn de berekeningen geactualiseerd. Het totale budget voor de integratie-uitkering sociaal domein is in de septembercirculaire € 22.500 lager dan in de meicirculaire. Duidelijk is dat de decentralisaties gepaard gaan en gerealiseerd moeten worden met bezuinigingstaak-stellingen die per decentralisatie verschillend zijn. Het uitgangspunt dat wij daarbij hanteren is dat we het met de door het rijk beschikbaar gestelde middelen gaan doen (kostenneutraal). Hoewel we kansen voor onze gemeente zien binnen de beleidsruimte die er is voor de klant de dienstverlening kwalitatief beter te organiseren, moeten er in de bestaande uitvoeringspraktijk ook zaken veranderen. Onze gemeente moeten zich goed voorbereiden op de toekomstige situatie. Dat betekent dat de BUCH gemeente daar met de vormgeving van de transformatie van de ondersteuningsvormen en -structuren in 2015 keuzes in moet maken. Omdat de huidige situatie, wanneer we niets doen, onbetaalbaar dreigt te worden gaan we in 2015 onderzoeken welke algemene voorzieningen geoptimaliseerd of nieuw ontwikkeld kunnen worden om de korting op de decentralisaties op te vangen. De verwachting hierbij is dat, door te investeren in collectieve en algemene voorzieningen, de toeloop naar de (duurdere) individuele voorzieningen wordt ingeperkt.
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 6 SOCIALE VOORZ EN MAATSCH.DIENSTVERLENING Lasten 6.1 Bijstandsverlening 6.2 Werkgelegenheid 6.4 Zorg 6.5 Sociaal-cultureel werk 6.6 Kinderopvang 6.7 Sociaal Domein Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
1.564 894 1.361 328 90 0 4.237
Baten 1.170 893 176 40 0 0 2.279
Saldo 394 1 1.185 288 90 0 1.958
Lasten 1.991 869 1.497 495 76 0 4.928
Baten 1.501 842 166 97 0 0 2.606
Saldo 490 27 1.331 398 76 0 2.322
B Begroting 2015 Lasten 1.998 820 7 0 88 4.662 7.575
Baten 1.710 0 0 0 0 182 1.892
A-B Verschil Saldo 288 820 7 0 88 4.480 5.683
202 -793 1.324 398 -12 -4.480 -3.361
D. Toelichting verschillen 6.1 Bijstandsverlening: het verschil is ontstaan doordat in 2014 met maximaal 10% eigen kosten rekening is gehouden. Dit in verband met de mogelijkheid om jaarlijks een Incidentele Aanvullende uitkering aan te vragen. Uitgeest kan geen Meerjarig aanvullende uitkering aanvragen. Dat is alleen mogelijk voor gemeenten met meer dan 20.000 inwoners. Vandaar dat Uitgeest de te ontvangen IAU beschouwt als structureel. Daarnaast is in tegenstelling tot voorgaand jaar rekening gehouden met een eigen bijdrage in de WSW.
44
V N V V N N
N
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
6.2 Werkgelegenheid: op het participatiebudget werd de voorgaande jaren minder uitgegeven dan dat Uitgeest ontving. De uitgaven zijn nu gebudgetteerd op de werkelijke inkomsten. 6.4 Zorg: hulp bij het huishouden: het budget vanuit het Rijk is verlaagd. Het opgenomen bedrag sluit aan met deze ontvangst. Daarnaast is budget opgenomen voor de invoering van AWBZ en van de jeugdzorg. Overigens is dit bedrag verwerkt in het Gemeentefonds (Sociaal Domein). 6.5 Sociaal cultureel werk: De kosten van dit product worden vanaf 2015 geraamd op product 6.7 Sociaal Domein. 6.6 Kinderopvang: in de begroting 2015 wordt rekening gehouden met meer inspecties bij de kinderopvanglocaties, de gastouders en de peuterspeelzalen. 6.7 De opgenomen lasten betreffen het toegekende rijksbudget van de 3 decentralisaties. De opgenomen baten de eigen bijdrage van cliënten. De ontvangst van het Rijksbudget is opgenomen in programma 9. Incidentele baten en lasten In programma 6 zijn geen incidentele baten of lasten geraamd.
45
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 7 Volksgezondheid en milieu A. Algemeen Het programma 7, Volksgezondheid en milieu bevat de volgende onderdelen en activiteiten: 7.1 7.2 7.3 7.4
Afvalverwijdering en- verwerking Riolering en waterzuivering Milieubeheer Volksgezondheid
De verantwoordelijke portefeuillehouders zijn de wethouders Schouten (7.1 t/m 7.3) en Tromp (7.4).
B. Programmaplan B.7.1 Afvalverwijdering en -verwerking Doelstelling De afvalverwijdering en -verwerking heeft als doel het verwijderen van grof en gewoon huishoudelijk afval, papier, plastic, kleding en glas via een particulier inzamelingsbedrijf, het verwerken van afval via de gemeenschappelijke regeling huisvuilcentrale Alkmaar en het inzamelen van afval via de gemeentewerf. Activiteiten Organiseren van de inzameling van “normaal” en “grof” huishoudelijk afval. Bevorderen van het scheiden en gescheiden houden van verschillende afvalstromen. Middelen De kosten van de afvalverwijdering en -verwerking worden doorberekend aan de burgers via de afvalstoffenheffing. Deze dient kostendekkend te zijn. Hiervoor is een egalisatiereserve ingesteld. Ontwikkelingen Kunststofverpakkingen Gemeenten zijn per 1 januari 2015 zelf verantwoordelijk voor het (laten) sorteren van kunststofverpakkingen uit het huishoudelijk afval. Uitgeest is hiervoor aangesloten bij de HVC regieorganisatie kunststofverpakkingen. B.7.2 Riolering en waterzuivering Doelstelling De gemeente is verantwoordelijk voor de aanleg, instandhouding en het beheer van het riool, zodanig dat het vuilwater wordt afgeleverd bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie en het hemelwater wordt geloosd op het oppervlaktewater. Activiteiten De aanleg, de instandhouding en het beheer van de rioolinfrastructuur volgens het VGRP. Het faciliteren van de realisatie van het in 2007 vastgestelde Regionaal Waterplan Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest ”Schoon water van duin tot meer”. Het regionaal samenwerken in de afvalwaterketen.
46
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Middelen Alle kosten voor riolering worden doorberekend aan de burgers en bedrijven door middel van de rioolheffing. De doelstelling daarbij is kostendekkenheid. Hiervoor is een egalisatiereserve ingesteld. Ontwikkelingen Verbreed Gemeentelijk Riolering Plan (VGRP) In 2012 is het afkoppelplan opgesteld om planmatig te kunnen werken naar het einddoel: het voldoen aan de basisinspanning in 2015. De Dokter Brugmanstraat, met enkele grote gebouwen die reeds gescheiden hun afvalwater aanleveren, is aan te merken als volgende kansrijke afkoppelgebied met een hoog rendement. De voorbereiding van dit project zal eind 2014 worden opgestart. Meetplan De gemeente heeft een grondwaterzorgplicht. Voor het voldoen aan die zorgplicht zijn meetgegevens nodig. Het huidige meetnet omvat 35 peilbuizen in het bebouwde gebied, die elke twee weken handmatig worden gemeten. In 2015 zal, in samenwerking met omliggende gemeenten en HHNK, een onderzoek worden gestart naar het moderniseren en optimaliseren van het grondwatermeetnet. Het onderzoek zal zich richten op de vragen of het meetnetwerk voldoende dicht is om een goed beeld te krijgen van de grondwaterstanden en hoe dit doelmatig met een hogere frequentie gemeten kan worden. In 2015 zal Uitgeest een nieuw Gemeentelijk Riolering Plan en basisrioleringsplan opstellen voor 2016 tot en met 2020. Hiervoor zal samenwerking worden gezocht met de BUCH gemeenten. B.7.3 Milieubeheer Doelstelling De Omgevingsdienst zorgt voor de voorbereiding en uitvoering van het gemeentelijk milieubeleid en de uitvoering van diverse milieuwetten. Verantwoording vindt plaats via de jaarstukken van de Omgevingsdienst IJmond. Activiteiten Duurzaamheid Duurzaamheid wordt speerpunt van beleid. Uitgangspunten daarbij zijn: Duurzaamheid moet financieel aantrekkelijk zijn. Groene groei en maatschappelijk verantwoord ondernemen worden door de gemeente ondersteund. Initiatieven voor energieneutraal werken worden door de gemeente ondersteund. Afvalstromen worden zoveel mogelijk beperkt. Voor initiatieven op het gebied van duurzaamheid zoekt Uitgeest aansluiting bij de regio Alkmaar. De Omgevingsdienst IJmond zal daarbij de nodige ambtelijke ondersteuning leveren. Bovenstaande wordt geconcretiseerd in een nieuw op te stellen meerjarig milieubeleid en jaarlijkse milieuwerkplannen. Luchtkwaliteit Aan de hand van de rapportage van de Omgevingsdienst IJmond over de monitoring van luchtkwaliteit wordt bepaald welke acties vanuit de gemeente nodig zijn om de luchtkwaliteit te bevorderen.
Middelen
In de begroting 2015 wordt ca. € 217.000 bijgedragen aan de Omgevingsdienst IJmond. Voor milieuactieplannen is ca. € 14.000 begroot.
47
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Ontwikkelingen Wabo-decentralisatie Per 1 januari 2014 zijn de bevoegdheden voor vergunningverlening, toezicht en handhaving voor bedrijven waarvoor provincie het bevoegde gezag was, van rechtswege overgedragen aan gemeenten. Deze taken behoren tot het basistakenpakket en worden door de Omgevingsdienst IJmond uitgevoerd. De financiering van de gedecentraliseerde taken is van het provinciefonds overgeheveld naar het gemeentefonds. B.7.4 Volksgezondheid Doelstelling Op grond van een wettelijke taak bevorderen van de totstandkoming, de continuïteit van en de samenhang binnen collectieve preventie alsmede de onderlinge afstemming tussen de collectieve preventie en de curatieve gezondheidszorg. Inzicht verwerven in de gezondheidssituatie van de bevolking en door het analyseren van gegevens het bewaken van gezondheidsaspecten in bestuurlijke beslissingen. Het bijdragen aan opzet, uitvoering en afstemming van preventieprogramma’s, met inbegrip van gezondheidsvoorlichting en opvoeding, het bevorderen van medisch-milieukundige zorg, het bevorderen van technische hygiënezorg en het bieden van psychosociale zorg bij rampen. Activiteiten Deelname in de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Kennemerland met daarbinnen de GGD die de feitelijke activiteiten op het terrein van de algemene en de jeugdgezondheidszorg uitvoert. De jeugdgezondheidszorg van nul- tot vierjarigen waarvoor vanuit het rijk een decentralisatieuitkering beschikbaar wordt gesteld voor het basispakket voor nul- tot vierjarigen en het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Het verder vormgeven van een CJG. Uitvoering geven aan de gemeentelijke taak in de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wbopz). De burgemeester moet toestemming geven voor gedwongen opnames. Ontwikkelingen Lokaal gezondheidsbeleid De nota lokaal gezondheidsbeleid is in de raad van 2014 vastgesteld. Op dit moment is er een discussie of de GGD nog een regionale nota opstelt. Het plan wordt uitgevoerd van 2014-2018. Met de Brijder worden jaarlijks afspraken gemaakt op het gebied van preventie en aanpak problemen bij alcohol en drugs.
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 7 VOLKSGEZONDHEID EN MILIEU Lasten 7.1 Afvalverwijdering en -verwerking 7.2 Riolering en waterzuivering 7.3 Milieubeheer 7.4 Volksgezondheid Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
893 520 257 513 2.183
Baten 1.263 843 71 23 2.200
Saldo -370 -323 186 490 -17
48
Lasten 857 518 248 508 2.131
Baten 1.245 857 11 13 2.126
Saldo -388 -339 237 495 5
B Begroting 2015 Lasten 735 543 231 408 1.917
Baten 1.127 886 0 13 2.026
A-B Verschil Saldo -392 -343 231 395 -109
4 4 6 100 114
V V V V
V
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
D. Toelichting verschillen 7.1 Afvalverwijdering en -verwerking: het saldo laat het bedrag zien wat vanuit de bedrijfsvoering wordt doorberekend aan de reiniging, hierin zijn de salariskosten van de medewerkers op basis van de tijdsbesteding verwerkt, alsmede de kosten van de werf en de overhead van de organisatie. De bedragen voor het afval verwerken zijn aangepast aan de nieuwe tarieven van de HVC, zoals deze in juli 2014 bekend zijn. Een bedrag van € 7.500 is structureel bij geraamd voor het vervangen van rolcontainers in de komende jaren. Door de doorwerking van de verlaging in 2014 en het niet verhogen van de reinigingsheffingen in 2015 is het te verrekenen bedrag met de voorziening egalisatie reiniging hoger dan in de begroting 2014 na 2e wijziging. De stand van de voorziening is, mede door meevallers in vorige jaren, vooralsnog toereikend voor de komende jaren. Bij continuering van het huidige beleid, waarbij de tarieven wel worden geïndexeerd, is het saldo van de voorziening eind 2019 berekend op € 390.747. 7.2 Riolering en waterzuivering: een bedrag van € 50.000 is incidenteel geraamd voor het maken van het nieuwe Gemeentelijke Riolering Plan (GRP) 2016-2020. Het verschil ten opzichte van 2014 voor wat betreft kapitaallasten komt door een extra afschrijving in 2014 op oude activa. Door het doorschuiven van investeringen blijven de uitgaven op kapitaallasten achter dan geraamd in het schema van het Verbreed GRP 2011-2015. Het is daarom verantwoord om de rioolheffing voor een jaar niet te verhogen. Er zal in 2015 een bedrag van € 24.103 worden verrekend met de voorziening egalisatie riolering. Het saldo op het product zijn de kosten die worden doorbelast vanuit de organisatie. 7.3 Milieubeheer: conform de nieuwe begroting van de Milieudienst zijn de bedragen voor de geleverde diensten geraamd. 7.4 Volksgezondheid: de bedragen voor de jeugdgezondheidszorg maatwerk, centrum Jeugd en Gezin en Elektronisch kinddossier zijn nu begroot binnen het Sociaal Domein in programma 6 op product 6.7. Een verschil van € 99.800. Incidentele baten en lasten Voor het opstellen van het nieuwe Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) 2016-2020 is een bedrag van € 50.000 geraamd. Structurele onttrekking/dotatie reserves De betaalde afkoopsommen voor het onderhoud op de begraafplaats worden gedoteerd aan de bestemmingsreserve algemene begraafplaats. Per jaar valt hier een 25ste deel van vrij. Deze vrijval wordt onttrokken aan de reserve. Per jaar worden de kosten van het onderhoud, de dotatie en de onttrekking per saldo geraamd als mutatie reserve op product 9.8 (een geraamde onttrekking van € 2.568).
49
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting A. Algemeen Het programma 8, Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, bevat de volgende programma onderdelen en activiteiten: 8.1 8.2 8.3 8.5
Ruimtelijke ordening Woningbouw en –exploitatie Dorpsvernieuwing Bouwgrondexploitaties
De verantwoordelijke portefeuillehouders zijn wethouders Schouten (8.1, 8.2, 8.3) en wethouder Spaanderman (8,5).
B. Programmaplan B.8.1 Ruimtelijke ordening
Doelstelling Het uitvoeren van alle taken in het kader van de ruimtelijke ordening.
Activiteiten
Opstellen nieuwe structuurvisie Opstellen en actualiseren van bestemmingsplannen Uitwerking structuurvisie en collegeprogramma
Structuurvisie Uitgeest 2030 Het college stelt nog in 2014 de uitgangspunten voor een nieuwe Structuurvisie tot 2030 op. Die structuurvisie wordt aan de raad ter besluitvorming voorgelegd vóórdat het nieuwe Regionaal Actieplan (Woningbouw) in de regio Alkmaar bestuurlijk wordt vastgesteld. In de structuurvisie zal onder meer worden opgenomen dat Uitgeest, met in achtneming van het raadsbesluit over de Limmerkoog, niet wil bouwen buiten bestaand bebouwd gebied. Nieuw ruimtelijk beleid, o.a. als gevolg van de keuzes in de structuurvisie, zal zijn uitwerking krijgen in bestemmingsplannen of andere toepasselijke ruimtelijke procedures. B.8.2 Woningbouw en -exploitatie Omgevingsvergunningen Doelstelling Handhaving van de leefbaarheid van de omgeving. De bouwwerken voldoen aan de gestelde eisen ten aanzien van veiligheid, gezondheid, energiezuinigheid en bruikbaarheid. Activiteiten Behandeling van aanvragen omgevingsvergunningen. Afgifte van omgevingsvergunningen.
50
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Verstrekken van informatie over omgevingsvergunningen en de (on)mogelijkheden van bouwen en verbouwen. Handhaving en toezicht van Wet ruimtelijke ordening en het Bouwbesluit 2012. Voorleggen van bouwplannen aan de Welstandscommissie en Monumentencommissie. Bijhouden van de Basisadministratie Gebouwen (BAG).
Ontwikkelingen Omgevingswet De Ministerraad heeft op 12 juli 2013 ingestemd met het wetsvoorstel Omgevingswet. Een belangrijke stap in het proces van de stelselwijziging van het omgevingsrecht, waarbij het omgevingsrecht fundamenteel op de schop gaat. Het is nu verspreid over 40 sectorale wetten, 117 AMVB’s en honderden ministeriële regelingen. Het omgevingsrecht wordt vereenvoudigd, gemoderniseerd, versoberd en gebundeld in één samenhangende Omgevingswet. Het wetsvoorstel vloeit voort uit het regeerakkoord. Zeven departementen zijn bij de totstandkoming van het wetsvoorstel betrokken. Met de praktijk - gemeenten, provincies, waterschappen, bedrijfsleven, milieuorganisaties - en andere belanghebbenden is uitvoerig overleg geweest over de totstandkoming van het wetsvoorstel. Het doel van de Omgevingswet is tweeledig. De wet draagt bij aan het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke omgeving en een goede omgevingskwaliteit. Tegelijkertijd draagt de wet bij aan het op een doelmatige wijze beheren, gebruiken en ontwikkelen van de fysieke leefomgeving ter vervulling van verschillende maatschappelijke functies. Met andere woorden, met de wet kan eenvoudiger, efficiënter en beter aan een duurzame leefomgeving worden gewerkt. De wet moet het mogelijk maken dat projecten – van de aanleg van (spoor-)wegen en natuurprojecten tot de vestiging van een bedrijf – doelgericht verlopen. De Omgevingswet voorziet in een vereenvoudigd en gebundeld omgevingsrecht, dat niet alleen de knelpunten van vandaag oplost, maar ook een goede wettelijke basis biedt voor de maatschappelijke opgaven van morgen. De wet biedt ruimte voor regionaal en lokaal maatwerk doordat de bestuurlijke afwegingsruimte wordt vergroot. Daardoor kan beter worden ingespeeld op regionale verschillen. De planning is dat de Omgevingswet op 2018 zal worden ingevoerd. Welstandsnota Begin 2013 is er een mogelijkheid in de wet opgenomen dat gemeenten weer zelf aan de welstandsnota kunnen toetsen met de zogenaamde “Kan-bepaling”. Uit oogpunt van efficiency willen wij deze mogelijkheid nog meer gaan benutten. VTH Kwaliteitscriteria 2.1 Het invullen van het zelfevaluatieprogramma VTH-kwaliteitscriteria 2.1 is de start van een invoeringstraject dat doorloopt tot 1 januari 2015. Daarna krijgen de kwaliteitscriteria een wettelijke grondslag en moeten alle organisaties die wettelijke taken uitvoeren in het Wabo-domein aan deze criteria voldoen. De aangepaste set VTH-kwaliteitscriteria 2.1 is de basis voor dit vernieuwde zelfevaluatieprogramma. Het programma zal gedurende de komende jaren beschikbaar blijven, zodat het gebruikt kan worden om de kwaliteitsontwikkeling inzichtelijk te maken. Afwikkeling van dit project wordt ook in BUCH verband opgepakt. Volkshuisvesting Op 1 januari 2015 gaat de nieuwe huisvestingwet in werking. Dit betekent dat de huidige huisvestingverordening van rechtswege vervalt een half jaar na inwerkingtreding van de Huisvestingswet 2015. Als de regio Alkmaar kiest voor een nieuwe huisvestingsverordening, dan betekent dit dat de verschillende gemeenteraden voor 1 juli 2015 een besluit moeten hebben genomen over de nieuwe verordening. De belangrijkste wijzigingen zijn: 51
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Alleen de mogelijkheid van regels vast te leggen in de huisvestingsverordening bij aantoonbare schaarste. Koopwoningen worden niet meer in de verordening opgenomen. Gemeenten kunnen kiezen voor geen verordening en alles overlaten aan de corporaties. Gemeenten moeten bepalen welke huurprijsgrens wordt aangehouden. Bij een voorrangssysteem (bijvoorbeeld urgenties) zijn er verplichte categorieën mantelzorgverleners en ontvangers. Maximaal 50% van de woningen is toewijsbaar aan regionale inwoners waarvan maximaal 50% toewijsbaar is aan lokale inwoners (economisch- of maatschappelijk gebonden).
B.8.3 Dorpsvernieuwing Doelstelling Het stimuleren en faciliteren van ruimtelijke ontwikkelingen zoals deze onder andere zijn vastgelegd in de Structuurvisie 2020. Activiteiten Realisatie van ontwikkelingen zoals gewenste woningbouw en bedrijvigheid op inbreilocaties en in het buitengebied. Woningbouw in de Limmerkoog Voor onderbouwing van woningbouw in de Limmerkoog zijn aanvullende rapporten nodig. De rapporten worden in 2014 afgerond en toegezonden aan de provincie. Inmiddels is het plangebied teruggebracht tot de oorspronkelijke “Fase 1”. Na instemming van de provincie met het woningbouwplan wordt de gemeenteraad naar verwachting begin 2015 gevraagd zich uit te spreken over nadere randvoorwaarden. Castricummerweg Voor de herontwikkelingvan het gebied direct ten noordn van de dr. Brugmanstraat zijn ideeën omschreven in de “Structuurvisie Uitgeest 2020”. Deze dienen door de gemeente nader te worden vormgegeven in stedenbouwkundige kaders. Hier zijn aanvullende onderzoeken nodig. In 2015 wordt de gemeenteraad naar verwachting gevraagd zich uit te spreken over herontwikkeling van het gebied. B.8.5 Bouwgrondexploitaties
Doelstelling Het realiseren van ontwikkelingen op in eigendom van de gemeente zijnde gronden.
Activiteiten
Beleidsvoorbereiding met betrekking tot de reeds in eigendom zijnde gronden. Het bouwrijp maken en uitgeven van bouwgrond binnen de gemeente.
Ontwikkelingen Waldijk De woningen in Waldijk II worden in kleine hoeveelheden verkocht en gebouwd. In de gedeelten waar woningen zijn opgeleverd wordt ook de openbare ruimte ingericht. Omdat de ontwikkelaar van de appartementen aan de Smallekamplaan niet aan zijn verplichtingen heeft voldaan, is de overeenkomst in het voorjaar van 2014 beëindigd. Er zal een andere partij gezocht worden. In totaal zijn tot en met 1 september 2014 in de Waldijk 652woningen gebouwd. Voor de afronding van de wijk moeten nog 97 woningen worden gerealiseerd. De Dije De vrije kavels bij het sportcomplex (locatie De Dije) zijn in 2012 bouwrijp gemaakt en opgeleverd. 52
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Van de 14 kavels zijn op 1 september 2014 11 kavels verkocht, waarvan reeds 10 in eigendom zijn overgedragen.
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 8 RUIMTELIJKE ORDENING EN VOLKSHUISVESTING Lasten 8.1 Ruimtelijke ordening 8.2 Woningbouw en -exploitatie 8.5 Bouwgrondexploitaties Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
175 199 144 518
Baten 0 117 455 572
Saldo 175 82 -311 -54
Lasten 52 256 132 440
Baten 0 158 119 277
Saldo 52 98 13 163
B Begroting 2015 Lasten 90 218 12 320
Baten 0 158 0 158
A-B Verschil
Saldo 90 60 12 162
-38 38 1 1
D. Toelichting verschillen 8.1 Ruimtelijke ordening: een bedrag van € 55.500 wordt eenmalig geraamd voor het opstellen van een structuurvisie inclusief planvorming revitalisering bedrijventerrein en een nota doelstellingen wonen, zorg, welzijn, ruimtelijke en volkshuisvestiging conform het collegeprogramma. Daarnaast is het geraamde voor planschade niet meer begroot, omdat eventuele planschade voor rekening van de ontwikkelaar komt (€ 17.700). 8.2 Woningbouw en –exploitatie: op dit product zijn de geraamde advieskosten beoordeeld en met € 30.000 afgeraamd. Incidentele baten en lasten In programma 8 is een bedrag van € 55.500 geraamd voor het opstellen van documenten in het kader van ruimtelijke ordening.
53
N V V
V
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 9 Algemene dekkingsmiddelen A. Algemeen Het programma 9, Algemene dekkingsmiddelen bevat de volgende onderdelen en activiteiten: 9.1 9.2 9.3 9.4
Gemeentelijke belastingen Algemene uitkering Gemeentefonds Renteontwikkeling Overige middelen
De verantwoordelijke portefeuillehouder is wethouder Spaanderman.
B. Programmaplan De algemene dekkingsmiddelen vormen de financiële dekking voor de uitvoering van het beleid van de programma’s. Algemene dekkingsmiddelen bestaan uit rijksmiddelen, belastingen en inkomsten uit de financiële functie. Dit zijn middelen die de gemeente ontvangt voor het uitvoeren van het beleid, zonder dat deze aan een specifieke taak besteed dienen te worden. Het merendeel van deze dekkingsmiddelen is structureel. De algemene uitkering uit het gemeentefonds staat door de bezuinigingen van het Rijk sterk onder druk. Door de normeringsystematiek ‘samen de trap op, samen de trap af’ neemt het gemeentefonds af als het rijk bezuinigt op de uitgaven van de departementen. Conform het besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) zijn de algemene dekkingsmiddelen te verdelen in: 9.1 gemeentelijke belastingen, waarvan de besteding niet gebonden is; 9.2 algemene uitkering; 9.3 renteontwikkeling, waaronder het saldo financieringsfunctie en dividend; 9.4 overige middelen.
B.9.1 Gemeentelijke belastingen (o.a. ozb) Het heffen van gemeentelijke belastingen dient mede om het niveau van de voorzieningen op peil te houden. Tot de gemeentelijke belastingen die in programma 9 begroot worden, behoren: onroerendezaakbelasting (ozb); roerendezaakbelasting; hondenbelasting; woonforensen-/toeristenbelasting; precariorechten. De wijzigingen van deze lokale heffingen dienen door middel van een verordening door de gemeenteraad te worden vastgesteld. De definitieve vaststelling van de verordeningen en de tarieven voor 2015 vindt plaats in de vergadering van de raad in december 2014. In het kader van de kerntakendiscussie is in de kadernota vastgesteld de opbrengsten van de onroerendezaakbelasting (OZB) met 10% te verhogen. Bij de raming van de opbrengsten is dan ook 54
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
uitgegaan van een stijging van 10% en van de te verwachte prijsstijging. In de begroting is bij het ramen van de opbrengst ook rekening gehouden met de nieuwe woningen. Bij het vaststellen van de “Verordening onroerende-zaakbelastingen Uitgeest 2015” in december 2014 zal het tarief definitief worden vastgesteld met daarin ook de correctie voor de waardedaling c.q. verhoging, zodat de opbrengsten zullen uitkomen op het in de begroting geraamde bedrag. De tarieven van de belastingen en heffingen, met uitzondering van de rijksleges, zullen worden verhoogd met 1,5%. De opbrengst ozb (exclusief de nieuwe woningen) zal, naast de voormelde 1,5%, extra worden verhoogd met 10% conform de afspraken bij de kerntakendiscussie van 24 april 2013. De belastingen worden in de paragraaf Lokale heffingen verder toegelicht. B.9.2 Algemene uitkering Gemeentefonds Jaarlijks ontvangt elke gemeente volgens een bepaald verdeelstelsel een uitkering uit het gemeentefonds. De uitkering is bestemd voor de bekostiging van taken van de gemeente. Het verdeelstelsel is opgenomen in de Financiële-Verhoudingswet en is gebaseerd op twee uitgangspunten. Het moet rekening houden met onderlinge verschillen in de kosten waar de gemeenten voor staan en met de draagkracht van de gemeenten (de belastingcapaciteit). Karakteristiek voor de algemene uitkering is dat elke gemeente vrij is in het besteden van haar aandeel. De omvang van de algemene uitkering is voor de gemeenten een gegeven, maar de gemeente kan zelf bepalen aan welke voorzieningen zij haar geld bij voorkeur besteedt (eigen prioriteitenstelling). De groei van het gemeentefonds is gekoppeld aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven (de netto gecorrigeerde rijksuitgaven). Eenvoudig gezegd: als het rijk meer uitgeeft, profiteert het gemeentefonds daarvan en andersom wanneer het rijk minder uitgeeft, daalt de gemeentefondsuitkering. Vanaf 1 januari 2015 worden de middelen vanuit het rijk voor de gedecentraliseerde taken, nieuwe Wmo, Jeugdzorg en de Participatiewet, toegevoegd aan het gemeentefonds. In eerste instantie zouden de gelden via het deelfonds sociaal domein worden toegevoegd aan het gemeentefonds. Nu worden de middelen de eerste drie jaar als integratie-uitkering Sociaal Domein toegevoegd aan de algemene uitkering. De integratie-uitkering zal door het rijk worden gemonitord door middel van de IV3 (Informatie voor derden) rapportages. Voor de gelden in het sociale domein geldt nu niet meer een bestedingsplicht. Vanaf 2019 worden deze middelen toegevoegd aan de algemene uitkering. Het geraamde bedrag van de algemene uitkering in de begroting 2015 is gebaseerd op de gegevens van de septembercirculaire 2014. Algemene uitkering 2015 Volgens de septembercirculaire 2014 komt de algemene uitkering voor 2015 uit op € 8.795.637. In de meerjarenraming in de begroting 2015 was rekening gehouden met € 9.066.000. Ten opzichte van de begroting 2014 na wijziging is de uitkering € 674.000 lager dan voor 2015. Voor 2014 is de algemene uitkering bij de voorjaarsnota aangepast aan de mutaties van de septemberen decembercirculaires 2013. De lagere uitkomst voor 2015 ten opzichte 2014 in de meicirculaire wordt vooral veroorzaakt doordat, door de diverse uitnamen uit het gemeentefond, de uitkeringsfactor lager is. Dit verlaagde de algemene uitkering met ca. € 345.000. De uitnamen die de uitkeringsfactor hebben beïnvloed zijn onder andere: het accres korting voor lagere apparaatskosten gemeenten, korting BTW-compensatiefonds, overheveling buitenonderhoud scholen naar OCW, korting onderhoud schoolgebouwen, minder toevoeging vanuit het BTW-compensatiefonds Daarnaast is de uitkering voor de Wmo € 220.000 lager dan in 2014. 55
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Een aantal incidentele uitkering zijn vervallen een verlaging van € 57.000 De uitkering is positief beïnvloed door het groot onderhoud aan het gemeentefonds. Uitgeest krijgt € 21 per inwoner meer. In 2015 wordt dit positieve resultaat nog verminderd met de overgangsregeling groot onderhoud gemeentefonds waarin 50% van de verhoging wordt ingehouden voor nadeelgemeenten, een bedrag van € 136.167. Daarnaast zijn verschillende tarieven van maatstaven aangepast, het gaat te ver om ook hiervan een opsomming te geven. Algemene uitkering 2016 en verder De algemene uitkering laat voor de jaren 2016 tot en met 2017 een positiever beeld zien. Voor Uitgeest heeft het groot onderhoud Gemeentefonds een positieve uitwerking. Afgewacht moet worden wat het onderhoud van de laatste clusters, dat wordt uitgevoerd in 2014, voor gevolgen zal hebben. De raming van de accressen zijn voor de jaren 2016 en verder positiever dan voor 2015. B.9.3 Renteontwikkeling Volgens het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) dient er aandacht te worden besteed aan de renteontwikkeling. Dit is het verschil tussen de te betalen rente over aangegane leningen, de aan te trekken geldmiddelen in rekening-courant, de te ontvangen rente over uitgezette geldleningen en de door te berekenen rente aan investeringen. De gemeente Uitgeest werkt met een omslagpercentage van 5,5%. Over het tijdvak dat nodig is voor het vervaardigen van een actief wordt geen rente toegerekend. Er wordt geen rente toegevoegd aan reserves en rentetoevoegingen aan voorzieningen zijn volgens de BBV niet toegestaan. Wel wordt er rente berekend over dat deel van het eigen vermogen dat wordt ingezet voor investeringen. Deze rente wordt verantwoord op het product 6091400 bespaarde rente. B.9.4 Overige middelen Onder de overige middelen wordt onder andere de post onvoorzien geraamd. Het bedrag voor onvoorzien kan worden geraamd voor de begroting in zijn geheel of per programma. In deze begroting geldt het bedrag voor onvoorzien voor alle programma’s. Op de kostenplaats onverdeelde kostenplaatsen wordt geen bedrag geraamd en zal ook geen bedrag meer worden verantwoord in de jaarrekening. Vanaf de begroting 2014 worden de kostenplaatsen voor de bedrijfsvoering in programma 10 – Bedrijfsvoering geraamd. Dit is een programma, dat is toegevoegd om de raad meer inzicht te geven in deze kosten. De toegerekende kosten worden in de begroting niet meer in de programma’s verwerkt. Saldo begroting Een eventueel voor- of nadelig exploitatieverschil van de begroting wordt hier begroot. De programmabegroting 2015 is sluitend na mutaties reserves.
56
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 9 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN Lasten 9.1 Gemeentelijke belastingen (o.a. ozb) 9.2 Algemene uitkering Gemeentefonds 9.3 Renteontwikkeling 9.4 Overige middelen Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
44 0 0 972 1.016
Baten
Saldo
2.008 -1.964 9.402 -9.402 864 -864 649 323 12.923 -11.907
Lasten 43 -184 0 222 81
Baten
Saldo
2.188 -2.145 9.470 -9.654 817 -817 958 -736 13.433 -13.352
B Begroting 2015 Lasten 44 -191 0 33 -114
Baten
A-B Verschil Saldo
2.492 -2.448 12.362 -12.553 847 -847 434 -401 16.135 -16.249
303 2.899 30 -335 2.897
D. Toelichting verschillen 9.1 Gemeentelijke belastingen (o.a. ozb): de opbrengst van de onroerendezaakbelasting is naast de indexering (1,5%) verhoogd met 10% conform de kadernota 2015. In combinatie met de onroerendezaakbelasting op de nieuwe woningen geeft dit een stijging van € 275.000. 9.2 Algemene uitkering Gemeentefonds: de septembercirculaire 2014 vormt de basis voor de berekening van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Er is rekening gehouden met het aantal inwoners en woningen die zijn vermeld in de kadernota. 9.4 Overige middelen: in de mutaties reserve zijn de structurele ramingen gelijk gebleven. De incidentele ramingen uit 2014 zijn voor 2015 niet meer geraamd. Incidentele baten en lasten In programma 9 zijn er incidentele onttrekkingen geraamd uit: De BR Onderhoud gebouwen van € 50.000 ter dekking van het extra onderhoud van de gemeentelijke gebouwen. De BR Onderhoud wegen van € 180.000 voor groot onderhoud. De BR Bibliotheek van € 10.000 voor onderzoek behoud bibliotheek. De BR Investeringen in het dorp van € 90.000 voor het maken van een nieuwe structuurvisie, verkeersplan en een verkeerscirculatieplan in BUCH verband. De BR Tegenvallers/nieuw beleid van € 43.500 voor aanpassen subsidieverordening, mogelijkheden subsidieverkrijging, nota doelstelling wonen, zorg en welzijn, visieontwikkeling toerisme in Uitgeest en bebording fiets- en wandelroutes. Er wordt een bedrag van € 49.363 onttrokken om een deel van het nadelige verschil in de algemene uitkering op te vangen.
57
V V V N
V
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 10 Bedrijfsvoering A. Algemeen Het programma 10, Bedrijfsvoering: 10.1 10.2 10.3 10.4
Financieringsfunctie Huisvesting Algemene kosten bedrijfsvoering Organisatie
De verantwoordelijke portefeuillehouder is de burgemeester.
B. Programmaplan Doelstelling Het goed adviseren en ondersteunen van het bestuur en het ambtelijke management op het gebied van middelenbeheer en control, teneinde de bestuurbaarheid op het gebied van middelen, inhoud, processen en resultaten binnen de gehele organisatie te vergroten. Een sluitende en efficiënte uitvoering van de activiteiten gericht op de taken van personeel, informatie, organisatie, financiën, automatisering, juridische ondersteuning en advies. Eenheid in beleid. Samenhang in de organisatie (één-gemeente-concept). Kwaliteit in organisatieontwikkeling en bedrijfsvoering. Verder is continue ontwikkeling en innovatie nodig om aan te sluiten op de toenemende eisen van de maatschappij op het gebied van dienstverlening van de overheid. In 2015 zal blijken of de gedecentraliseerde zorgtaken binnen het sociaal domein binnen de financiële kaders kunnen worden uitgevoerd. Hier zal lopende het begrotingsjaar scherp op worden toegezien, zodat - indien nodig en mogelijk - tijdig kan worden bijgestuurd. De meermalen genoemde kwetsbaarheid in de dienstverlening, gepaard met de doorgevoerde bezuinigingen en goed werkgeverschap, noopt tot het maken van duidelijke keuzes met betrekking tot de bedrijfsvoering. B.10.1 Financieringsfunctie Op de kostenplaats van de financieringsfunctie worden alle kosten en baten geboekt die te maken hebben met financiering. Alle rentebaten van uitgezette leningen en rentelasten van opgenomen geld worden hierop geboekt. Ook de kosten van de financiering (bankkosten) worden hier verantwoord. De ten laste van de programma’s geboekte kapitaallasten worden als baten geboekt op dit product. De afschrijvingen van de geactiveerde investeringen worden ten laste van dit product verantwoord. De toegerekende rente blijft dan als positief saldo tegenover de rente lasten staan. Aan het bedrag van het eigen vermogen, wat geïnvesteerd is in de activa, wordt rente toegerekend (rente over eigen financieringsmiddelen), die ook ten laste van het product wordt geboekt. Het saldo van deze boekingen is het financieringsresultaat (renteresultaat). Dit bedrag wordt ten laste of ten gunste geboekt van de kostenplaats en verantwoord in programma onder product 9.3, subproduct geldleningen.
58
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
B.10.2 Huisvesting Onder huisvesting worden de kosten geraamd van het gemeentehuis en het gebouw van de buitendienst inclusief de werf. De raming van € 50.000 voor het extra onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen is op deze kostenplaats begroot, omdat nog niet duidelijk is welke gebouwen dit betreft en waar de prioriteiten worden gelegd. In de voorjaarsnota 2015 wordt dit bedrag naar aanleiding van een dan vastgesteld onderhoudsplan verdeeld. Aan het bestaande onderhoudsplan zullen prioriteiten moeten worden toegekend. In 2015 wordt een nota accommodatiebeleid opgesteld die betrekking heeft op alle gemeentelijke bezittingen. In deze nota worden alle gebouwen waarin publiek-maatschappelijke activiteiten plaatsvinden, op een rij gezet. Vervolgens wordt gekeken hoe er efficiënt en effectief gebruik van kan worden gemaakt. Nu en in de toekomst. Hierbij worden de ontwikkelingen in het Sociaal Domein expliciet betrokken. Geregeld wordt dat het beheer en de exploitatie tegen redelijke en eenduidige financiële condities plaatsvinden. Dan weten de gebruikers waar ze aan toe zijn, want een heldere afbakening van verantwoordelijkheden hoort ook bij dat geheel.
B.10.3 Algemene kosten bedrijfsvoering Onder de algemene bedrijfskosten worden de kosten geraamd voor de gehele organisatie die nodig zijn voor het functioneren van de organisatie in het uitvoeren van de gemeentelijke taken. Dit product wordt onderverdeeld in: Algemene bureaukosten Algemene personele kosten Automatisering Algemene bureaukosten De algemene bureaukosten zijn de uitgaven voor kantoorartikelen, drukwerk, post en archief, abonnementen etc. De uitgaande post wordt opgehaald door IJmond Werkt! dat verder zorgdraagt voor de verzending. Algemene personele kosten Binnen de personele kosten vallen de uitgaven voor de inhuur van de salarisadministrateur, verzekeringen voor het personeel, het opleidingsbudget, kosten voor de uitvoering van het cafetariamodel, kosten OR, ARBO en geneeskundige uitgaven. Automatisering Het beheer en onderhoud van de ICT is uitbesteed aan de gemeente Velsen. Binnen dit product worden de kosten geraamd van deze dienstverlening. Daarnaast zijn de kosten begroot van alle licenties van de onderhoudscontracten met leveranciers op het gebied van ICT. Ook de kapitaallasten van de investeringen op het gebied van automatisering zijn hier begroot. B.10.4 Organisatie De organisatie heeft een directiemodel en bestaat uit drie afdelingen, Middelen, Publiekszaken en Ruimte. Op deze producten worden de salariskosten geraamd. In verband met de CAO-afspraken en verhoging van de werkgeverslasten zijn de loonkosten geraamd op de te verwachte kosten. Aan de afdeling Middelen wordt leiding gegeven door de gemeentesecretaris. Middelen bestaat uit de volgende onderdelen: Juridische Zaken Personeel & Organisatie 59
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Bestuurssecretariaat Communicatie & Voorlichting Financiën
Onafhankelijk functioneert de concerncontroller. Binnen Financiën worden ook de kosten voor de dienstverlening van de gemeente Velsen begroot. Aan Velsen zijn de werkzaamheden in het kader van het heffen en innen van de gemeentelijke belastingen en heffingen uitbesteed. Ook de werkzaamheden in het kader van de WOZ worden door Velsen gedaan. Publiekszaken bestaat naast de leidinggevende uit de volgende onderdelen: Burgerzaken Sociale Zaken Vergunningen Welzijn Wmo Managementondersteuning Interne Zaken Intern beleid & Projecten Op de kostenplaats voor Welzijn staan ook de kosten geraamd voor de inhuur van personeel voor de werkzaamheden op het gebied van de onderwijshuisvesting. Er is binnen de afdeling een bedrag geraamd voor advieskosten. De kosten voor de aan Velsen uitbestede werkzaamheden in het kader van de Wmo worden ook geraamd op de kostenplaats Welzijn. Binnen interne zaken staat een bedrag geraamd voor het inhuren van de invalbode. Deze wordt ingehuurd bij calamiteiten en als door verlof geen bode aanwezig is. Ook staat er een bedrag geraamd voor representatiekosten. Ruimte bestaat naast de leidinggevende uit de volgende onderdelen: Ruimtelijke Ontwikkeling Buitendienst Civiele Techniek Managementondersteuning Op de kostenplaats van de buitendienst worden ook de kosten van de bedrijfsauto’s, dienstkleding en aanschaf van klein gereedschap geraamd. Ook is er bedrag geraamd voor advieskosten.
C. Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000 PROGRAMMA 10 BEDRIJFSVOERING Lasten 10.1 Financieringsfunctie 10.2 Huisvesting 10.3 Algemene kosten bedrijfsvoering 10.4 Organisatie Geraamde resultaat voor bestemmen
A Begroting 2014 na 2e wijziging
Rekening 2013
1.946 237 1.334 4.021 7.538
Baten 1.946 0 36 73 2.055
Saldo 0 237 1.298 3.948 5.483
60
Lasten 1.951 296 1.501 4.169 7.917
Baten 1.951 0 0 0 1.951
Saldo 0 296 1.501 4.169 5.966
B Begroting 2015 Lasten 1.996 343 1.516 4.297 8.152
Baten 1.996 0 0 0 1.996
A-B Verschil Saldo 0 343 1.516 4.297 6.156
0 -47 -15 -128 -190
V N N N
N
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
D. Toelichting verschillen 10.2 Huisvesting: de hogere raming wordt veroorzaakt door het ramen van groot onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen op de kostenplaats van het gemeentehuis. Dit budget wordt op een later tijdstip verdeeld naar de gebouwen waaraan groot onderhoud wordt uitgevoerd. De kapitaallasten dalen met € 6.000 (voordeel). 10.3 Algemene kosten bedrijfsvoering: het budget bureaukosten is verlaagd met € 20.000 (voordeel) naar aanleiding van de ervaring cijfers van afgelopen jaren. In de algemene personeelskosten is de stelpost voor de personele bezuiniging in het kader van de kerntakendiscussie opgenomen van € 70.000 (nadeel) niet meer meegenomen. De kosten voor automatisering kunnen worden af geraamd met € 40.000 (voordeel). 10.4 Organisatie: In de loonkosten is rekening gehouden met de cao-afspraken, persoonlijke schaalindeling en de verhoging van de werkgeverslasten. Dit is een verhoging van het budget ten opzichte van de primaire begroting 2014 van € 240.000 (nadeel) , inclusief alle vacatureruimte. De hogere kosten van incidentele inhuur derden in 2014 ten opzichte van de vacatureruimte 2014 zijn niet meer geraamd in de begroting 2015, een bedrag van € 93.000 (voordeel). Het verschil wordt verder veroorzaakt door mutaties in de kosten van vaste inhuur, advieskosten en inhuur werkzaamheden Wmo. Incidentele baten en lasten Op het product huisvesting is een bedrag van € 50.000 geraamd voor extra onderhoud aan gemeentelijke gebouwen. In de voorjaarsnota 2015 zullen prioriteiten worden toegekend aan de onderhoudsplannen en zal duidelijk worden welke gebouwen dit betreft.
61
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
1.1.2 Paragrafen
63
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
§ 1 – Lokale heffingen Geraamde inkomsten De lokale heffingen in Uitgeest bevatten: afvalstoffenheffing; rioolheffing; onroerendezaakbelasting; roerende-zaakbelasting; hondenbelasting; forensen-/toeristenbelasting; diverse leges. De geraamde opbrengst voor 2015 beloopt een bedrag van circa € 4.500.000. Naast de algemene uitkering gemeentefonds is dit de belangrijkste bron van inkomsten voor de gemeente Uitgeest. Beleid Algemene beleidsregel is dat de geraamde belastinginkomsten stijgen met het verwachte inflatiepercentage voor 2015. Op basis van de huidige gegevens van het Centraal Planbureau bedraagt dit percentage naar verwachting 1,5% (conform de kadernota 2015). Er wordt gebruik gemaakt van de Prijsmutatie Netto Materiële Overheidsconsumptie (afgekort IMOC). Dit percentage geeft de gemiddelde stijging weer van de netto materiële consumptie, de lonen en salarissen en de uitkeringen in natura van de collectieve sector. Voor de aan de kostprijs gerelateerde tarieven, zoals leges, geldt eveneens een stijging. Daadwerkelijke vaststelling van de tarieven vindt plaats bij de vaststelling van de belastingverordeningen in december 2014. Afvalstoffenheffing en rioolheffing Het tarief voor de afvalstoffenheffing is onderverdeeld in een tarief voor eenpersoons- en een tarief voor meerpersoonshuishoudens. De tarieven voor de afvalstoffenheffing en het rioolrecht stijgen niet ten opzichte van 2014. In het boekjaar 2013 is een verrekening over oude jaren betreffende het ophalen van huisvuil ontvangen. Door deze afrekening is er in plaats van een onttrekking een storting in de voorziening egalisatie reiniging gedaan. Hierdoor hoeven de tarieven reiniging in 2015 niet te worden verhoogd. In het kader van de riolering blijven de investeringen achter ten opzichte van waarmee rekening is gehouden in de berekening van de tarieven in het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan. De werkelijke stand van de voorziening egalisatie riolering is daardoor zodanig hoger dan begroot in het VGRP per 31 december 2013 dat de tarieven van de rioolheffing in 2015 niet hoeven te worden verhoogd. Het tarief voor de afvalstoffenheffing per woning (meerpersoonshuishouden) is € 223,70 Het tarief voor het rioolrecht per woning is € 157,70 Verloop van de tarieven conform de tarieventabellen bij de verordeningen. Jaar
Afval
Riool
Totaal
2011 2012 2013 2014 2015
€ € € € €
€ € € € €
€ € € € €
245,40 248,55 248,55 223,70 223,70
143,15 146,75 152,00 157,70 157,70 65
388,55 398,30 400,55 381,40 381,40
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Onroerendezaakbelasting De hertaxatie van alle onroerende zaken in de gemeente Uitgeest vindt jaarlijks plaats door middel van het landelijk verplichte systeem van permanente marktanalyse. Deze jaarlijkse herwaardering zal voor de belastingbetaler het gevoel van een gelijkmatiger verloop geven van de waarde van zijn onroerend zaak. Immers, de aanpassing gebeurt nu ieder jaar in plaats van eens in de vier jaar. De waardering voor de aanslagen 2015 is gebaseerd op de peildatum 1 januari 2014. Alle waardebeschikkingen worden in combinatie met de aanslagen verzonden aan de belastingplichtigen. Om de oplopende bezuinigingen vanuit het rijk het hoofd te bieden heeft de gemeenteraad van Uitgeest aangedrongen op maatregelen die moeten leiden tot lagere kosten en hogere opbrengsten. In de besloten vergadering over de kerntakendiscussie is besloten de opbrengsten in 2014 en 2015 met 10% te verhogen en de jaren daarna (2016 en 2017) met 5%. Dit onder voorwaarde dat het definitieve besluit over de tarieven voor het betreffende jaar zal worden genomen bij de vaststelling van de verordeningen in de raadsvergadering van december voorafgaande aan het begrotingsjaar. De opbrengsten van de belastingen in de begroting 2015 geven het volgende beeld:
Belastingsoort
Begroting 2015
Onroerendezaakbelasting Roerendezaakbelasting Afvalstofheffing Rioolheffing Toeristenbelasting Forensenbelasting Precariorechten Grafrechten Hondenbelasting
2.399.000 3.269 1.062.109 880.344 23.557 6.226 11.478 4.560 38.124 4.428.667
Begroting 2014 na wijziging 2.106.200 2.624 1.180.300 850.766 23.557 6.226 11.478 4.558 38.124 4.223.833
Kwijtscheldingsbeleid De mogelijkheid voor gemeenten om kwijtschelding van belastingen te verlenen is geregeld in artikel 255 van de Gemeentewet. Hoofdregel daarbij is dat gemeenten het kwijtscheldingsbeleid van de rijksoverheid volgen, zoals dat is geregeld in de uitvoeringsregeling. Het kwijtscheldingsbeleid in Uitgeest is geconformeerd aan de normen die hiervoor door de rijksoverheid zijn gesteld (100% van de bijstandsnorm).
66
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
§ 2 – Weerstandsvermogen en risicobeheersing Inleiding Het doel van het weerstandsvermogen is inzicht te geven in de mate waarin de gemeente Uitgeest in staat is om niet begrote tegenvallers op te vangen, zowel op korte als op lange termijn. Het weerstandsvermogen is een indicatie van de financiële gezondheid en weerbaarheid om tegenvallers op te vangen zonder dat dit de (directe) taakuitoefening in gevaar brengt en tot een aanpassing van het beleid en de begroting leidt. Voor de berekening wordt uitgegaan van de kans dat een risicovolle gebeurtenis kan optreden, gerelateerd aan de financiële schade. Het weerstandsvermogen van de gemeente Uitgeest bestaat uit de relatie tussen: de weerstandscapaciteit, ofwel de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente Uitgeest beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken; de risico’s waarvoor de gemeente geen voorziening heeft gevormd of die niet tot afwaardering van activa hebben geleid en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot het balanstotaal of de financiële positie. In deze paragraaf wordt achtereenvolgens aandacht besteed aan: het beleid van de gemeente Uitgeest betreffende de weerstandscapaciteit en de risico’s; een inventarisatie van de weerstandscapaciteit; een inventarisatie van de risico’s. Beleid gemeente Uitgeest inzake weerstandscapaciteit en risico’s In het najaar van 2003 is beleid geformuleerd over de weerstandscapaciteit, risico’s en risicoinventarisatie en vervolgens is dit nader uitgewerkt. Op 28 januari 2010 is de beleidsnota ‘Reserves en voorzieningen’ door de gemeenteraad vastgesteld. Hoewel de planning was om de vernieuwde versie eind 2013 ter vaststelling aan te bieden, is dat in verband met personele capaciteitsproblemen niet gelukt. Getracht zal worden deze eind 2014 alsnog aan te bieden. Ditzelfde geldt voor de beleidsnota weerstandsvermogen en risicomanagement. Dat houdt onder meer in dat de paragraaf Weerstandsvermogen anders van opzet zal worden en dat de onderbouwing van berekeningen en conclusies wordt geactualiseerd. Daarmee wordt invulling gegeven aan een betere beheersing van de risico’s in het kader van de planning- en controlcyclus. De gemeenten hebben te maken met onzekere omstandigheden onder andere op het gebied van de 3 decentralisaties, de afgenomen nieuwbouwactiviteiten, overheidsbezuinigingen, verminderde economische groei, onzekerheden op de geld- en kapitaalmarkten en een dalend vertrouwen in de euro. Dat heeft onder meer tot gevolg dat er een toenemend beroep op de uitkeringen wordt gedaan en de inkomende baten verminderen. Doordat de 3 decentralisaties vanaf 2015 onder verantwoordelijkheid van de gemeenten vallen is de Algemene Uitkering verhoogd. De hoeveelheid taken zijn daarbij ook verveelvoudigd. Tijdens het opmaken van de begroting moeten er nog werkafspraken over inzichten op participatie, jeugd en de Wmo worden afgerond met de regiogemeenten in het Noorden. Vanaf 2013 is de wet Houdbare overheidsfinanciën (Hof) van kracht. In het kort betekent het dat door de wet Hof de tekorten van gemeenten mee tellen in de landelijke norm van het nationaal begrotingstekort van maximaal 3,0%. Hierdoor is het moeilijker geworden om te investeren omdat de investeringsuitgaven kunnen leiden tot een hoger en dus onaanvaardbaar tekort ten opzichte van de 3,0% macronorm. Tot op heden levert dit voor de gemeente Uitgeest een minimaal risico op. In de toekomst zal het risico wellicht groter worden. Alles in ogenschouw nemend, betekent bovenstaande dat de gemeente te maken krijgt met hogere uitgaven en teruglopende ontvangsten. Daarbij geldt met name dat de onzekerheid over de hoogte van
67
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
de belangrijkste inkomstenbron van de gemeente, namelijk de algemene uitkering, uit het gemeentefonds zal blijven. Voor de bepaling van het weerstandsvermogen is het belangrijk vast te stellen dat niet ieder risico ten laste van de weerstandscapaciteit wordt gebracht. Sommige risico’s zijn niet relevant, zijn materieel niet van betekenis of zijn al in kaart gebracht en gedekt (bijv. brandverzekering). Verder zijn er risico’s die samenhangen met de reguliere bedrijfsvoering en bij tegenvallers dienen die eerst binnen de bestaande begroting te worden opgevangen en/of door de post onvoorzien (€ 30.000). Inventarisatie van de weerstandscapaciteit Er wordt een onderscheid gemaakt tussen structurele en incidentele weerstandscapaciteit. De structurele weerstandscapaciteit is de mate waarin de gemeente zelf in staat is niet-begrote kosten te dekken door structureel financiële middelen vrij te maken. Structurele weerstandscapaciteit heeft dan ook betrekking op de exploitatie. Bij incidentele weerstandscapaciteit gaat het om vrij besteedbare middelen, die eenmalig ingezet kunnen worden. De incidentele middelen betreffen in belangrijke mate het eigen vermogen van de gemeente en een deel van de bestemmingsreserves. Daarnaast worden langlopende voorzieningen, onder voorwaarden, gerekend tot de incidentele weerstandscapaciteit en dat geldt ook voor de stille reserve en de onbenutte belastingcapaciteit.
Weerstandscapaciteit Structurele weerstandscapaciteit
€
5.230.116
€ structureel €
2.527.571 7.757.687
Eigen vermogen Bestemmingsreserves
Begroting 2015
Incidentele weerstandscapaciteit Begrotingsruimte in de exploitatie (=onvoorzien) €
30.000
€
-
Waarde gemeentelijke accommodaties € incidenteel €
10.731.000 10.761.000
Totaal €
18.518.687
Onbenutte belastingcapaciteit
68
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
De stille reserve bestaat uit de volgende panden/gronden:
Overzicht gemeentelijke accommodaties 2015 Adres Gemeentehuis Middelweg 28 De Vrijburg (school) Niesvenstraat 2 Dienstgebouw sportvelden (Meergroep) Niesvenstraat 14 (8000) Niesvenstraat 14 (9000) De Paltrok (school) Wiekenlaan 2 Zwembad De Zien Zienlaan bij 8 FC Uitgeest Zienlaan 2 Zienhouse Zienlaan 10 De Kornak (school) Benningskamplaan 60 Gymzaal De Meet Castricummerweg 13 De Wissel (school) De Hoop 3 Bibliotheek Dokter Brugmanstraat 5 Hertenkamp Geesterweg 142 Cultureel Centrum Hogeweg 8 Speeltuin Kindervreugd Hogeweg 119 Nederlands Hervormde Kerk Kerkbuurt 1 Het Rechthuys Kerkbuurt 3 Binnenmeer school Langebuurt 31 De Molenhoek (school) Meidoornstraat 21 Dorregeestermolen Klein Dorregeest 1 Het geraamde eigen vermogen van de gemeente bedraagt begin 2015 € 7,7 miljoen. De algemene reserve heeft een eerste bufferfunctie en bedraagt € 5,2 miljoen, tot dit deel worden ook de bestemmingsreserves gerekend. De bestemmingsreserves zijn voor een bedrag van € 2,5 miljoen opgenomen. Naast de ruimte van de post onvoorzien (€ 30.000) zijn er nog de stille reserves die € 10,7 miljoen bedragen. De totale weerstandscapaciteit komt daarmee op een bedrag van € 18,5 miljoen. Tot slot kan worden gemeld dat in het kader van de jaarlijkse financiële analyse door de provincie, waarbij de financiële positie van de gemeente wordt doorgelicht, de gemeente Uitgeest de kwalificatie “redelijk” heeft gekregen. Dit houdt in dat Uitgeest nog steeds onder het repressieve toezicht valt. Daarbij verwacht de provincie dat zij verder op de hoogte wordt gehouden van alle ontwikkelingen. Inventarisatie risico’s (risicoparagraaf) In algemene zin kan worden gesteld dat de risico’s voor de gemeente toenemen. Oorzaak is ten eerste de verschuiving van taken en budgetten naar de lagere overheden, veelal gepaard gaande met efficiencykortingen en toename van openeinderegelingen. Ten tweede zijn de genoemde economische ontwikkelingen en -overdrachten onderhevig aan fluctuaties en bezuinigingen. Meerjarenramingen zijn daardoor minder zeker. En de derde oorzaak betreft de enorme groei van de digitalisering van de dienstverlening en de wettelijke vereisten. De investeringskosten nemen toe, evenals de inzet en kosten voor beveiliging, back-upsystemen en kennisspreiding. De samenwerking met Velsen moet hierin voorzien. Bovendien worden door de regelgeving steeds meer werkzaamheden aangemerkt als onderhoud (dus exploitatie) en kunnen deze niet meer worden geactiveerd. Samenwerking en uitbesteding in verband met risico’s (financieel en capaciteit) is dan bedrijfseconomisch gewenst dan wel noodzakelijk. Echter door het op afstand plaatsen van dergelijke activiteiten neemt de afhankelijkheid van anderen toe en dat vermindert de eigen sturing en control. 69
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Risico’s dienen inzichtelijker gemaakt te worden aan de hand van een globale kansberekening. Hiermee wordt gestreefd naar een betere onderbouwing van de weerstandscapaciteit. Meer dan in het verleden wordt bij de risico’s aangegeven wat er aan gedaan wordt om de kans zo klein mogelijk te maken dat het risico ook echt optreedt. De risico’s die de gemeente Uitgeest loopt, zijn de afgelopen jaren opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen van de programmabegroting en jaarrekening. Het gaat om risico’s die niet hebben geleid tot vorming van een voorziening omdat ze slechts heel globaal of niet kwantificeerbaar zijn en (te) onzeker. De gemeente Uitgeest onderscheidt de drie volgende risicovelden: a. budgettaire risico’s; b. risico’s op eigendommen; c. risico’s die samenhangen met de interne organisatie en de bedrijfsvoering. a.
Budgettaire risico’s
Veiligheidsregio Kennemerland (VRK) De VRK heeft het boekjaar 2013 afgesloten met een positief saldo van € 961.000. In 2013 is een groot aantal verbeteringen doorgevoerd op het gebied van de bedrijfsvoering. Ook in 2014 is dit doorgezet. Van belang is bovendien te melden dat het weerstandsvermogen nog niet het gewenste niveau heeft. Medio 2014 ligt dit 20% lager dan de gemaakte afspraak. De VRK dient het weerstandsvermogen te verbeteren. Hoog
Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer
In de jaarrekening van het RAUM is een verplichting van € 370.000 tot schuldafkoop opgenomen die voor 1 april 2015 moet zijn terugbetaald. Verder heeft de Rabobank het voormalig erfgoedpark (SIEDH) een hypothecaire lening vertrekt en was er een rekening-courant. Als onderpand golden de hypothecaire activa en een pandrecht op ontvangen subsidies. Het RAUM heeft de objecten van het SIEDH overgenomen. Tot op heden (medio 2014) is echter niets bekend van een claim vanuit de Rabobank. Derhalve wordt het risico als hoog bestempeld. Hoog Werk, inkomen en zorg De gemeente is onder andere verantwoordelijk voor werk, inkomen en zorg door middel van de uitvoering van de Wet werk en bijstand (Wwb), Wet sociale werkvoorziening (Wsw), Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Jeugdzorg. Wet werk en bijstand (Wwb) De nieuwe Participatiewet gaat op 1 januari 2015 in. Deze zal de WWB, Wajong, de WSW en het participatiebudget gaan vervangen. Mede op grond van deze berichtgevingen is geplande oprichting van één organisatie voor werk en re-integratie (IJmond Werkt!) in eerste instantie doorgezet. Thans zijn daarnaast de eerste stappen gezet om de samenwerking richting het Noorden vorm te geven. De Wwb is op te delen in twee onderdelen, het Inkomensdeel en het Werkdeel. Het I-deel is opgegaan in de gebundelde uitkering en elke euro die de gemeente op dit onderdeel overhoudt, kan zij inzetten voor andere activiteiten. Afgelopen jaren is het I-deel steeds te laag geweest om de uitkeringslasten van de gemeente te dekken. De verwachting is niet dat in 2015 een nog groter aantal cliënten een beroep zal doen op deze voorziening. Hierbij blijft dat het verschil tussen de baten en de lasten op het I-deel in de begroting op maximaal 10% wordt geschat. Wij gaan ervan uit, op basis van de afgelopen jaren, dat wij weer in aanmerking komen voor de Incidentele aanvullende uitkering. Indien de gemeente niet in aanmerking komt voor deze aanvullende uitkering zal het tekort moeten worden gehaald uit de WIZ-reserve. Er is dus sprake van een situatie waarbij het risico als “hoog” wordt geschat. 70
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Hoog Participatiebudget Het participatiebudget bestaat vanaf 2015 alleen nog uit het re-integratieonderdeel. Inburgering is komen te vervallen per 2014. De bijdrage voor Volwasseneneducatie is per 2015 overgeheveld naar de centrumgemeente Haarlem. Momenteel is de gemeente op zoek naar mogelijkheden dit budget over te laten zetten naar centrumgemeente Alkmaar. Op het participatiebudget is een meeneemregeling van toepassing waarvoor geldt dat maximaal 25% van het budget naar het volgende begrotingsjaar kan worden meegenomen. In 2015 wordt het volledige reguliere budget voor re-integratie overgemaakt aan de nieuwe organisatie IJmond Werkt! Hierdoor is van de meeneemregeling geen sprake. Daarom is het risico als “hoog” gekwalificeerd, aangezien de kans bestaat dat IJmond Werkt! het budget zal overschrijden. Echter, de gemeente blijft verantwoordelijk en dient daarom de mogelijke tekorten in de toekomst aan te vullen. Momenteel is er bovendien discussie gaande over de gevolgen van mogelijke overschrijdingen. Voor de duidelijkheid; in 2013 heeft IJmond Werkt! minder dan het toegekende rijksbudget aan Uitgeester cliënten uitgegeven. Wet sociale werkvoorziening (Wsw) De Wsw zal in 2015 opgaan in de nieuwe Participatiewet. Hierdoor zal er geen apart budget meer zijn voor re-integratie en werken in de sociale werkvoorziening. Het risico dat de gemeente hier loopt, kan als “hoog” worden gekwalificeerd. Over 2015 is echter aan te merken dat het budget nog niet zodanig is verlaagd als werd verwacht. Tot op heden loopt de gemeente hier een risico van enkele duizenden euro’s per bij de sociale werkvoorziening te werk gestelde werknemer. Het risico wordt in 2015 daarom als “middelmatig” gekwalificeerd. Middelmatig Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Vanaf 2015 is de gemeente naast de al de door de gemeente uitgevoerde taken op het gebied van de Wmo onder andere ook verantwoordelijk voor de functie ‘begeleiding’ vanuit de AWBZ. Inmiddels zijn er cijfers over voorgaande jaren bekend en volgens de septembercirculaire 2014 ontvangt de gemeente Uitgeest voor 2015 een rijksbijdrage van € 621.851 (huishoudelijke hulp) en ca. € 875.664 (nieuwe taken), terwijl aan inkomsten uit eigen bijdrage een bedrag van € 160.000 wordt verwacht. Het budget dat is toegekend voor het onderdeel ‘hulp bij het huishouden’ is voor 2015 met ongeveer € 220.000 verlaagd. Afgelopen jaren is de gemeente binnen het beschikbare budget gebleven en waarschijnlijk ook nog in 2015. Met verdere kortingen in het vooruitzicht en de vergrijzing van de bevolking is de verwachting dat het rijksbudget op de langere termijn niet meer volstaat. Dat komt mede door het feit dat de Wmo 2015 een openeinderegeling is. Indien een cliënt recht heeft op hulp bij het huishouden dient dit te worden verstrekt, ongeacht het budget van de gemeente. Naast de hulp bij het huishouden is de gemeente ook verantwoordelijk voor het verstrekken van rolstoelen, woningaanpassingen en vervoersvoorzieningen. Hiervoor ontvangt de gemeente middelen vanuit de algemene uitkering en ook hier is er sprake van een openeinderegeling. Het risico van de Wmo 2015 openeinderegelingen is dus groot omdat de vraag weinig kan worden beïnvloed en de gemeente de tekorten moet ophoesten. Het risico wordt daarom als hoog bestempeld. De nieuwe Wmo 2015 taken hebben met name het risico dat het nog niet duidelijk is welke extra kosten dit met zich mee zal brengen. Uitgeest zal dit onderdeel met de regio Alkmaar gaan uitvoeren. Onbekend is over hoeveel cliënten in 2015 een beroep zullen doen op de nieuwe regelingen. Hoog Jeugdzorg Bij het voor de gemeente nieuwe onderdeel Jeugdzorg zijn de risico’s zonder meer hoog. Het budget is op historische cijfers vanuit het rijk bepaald. Historisch wil echter niet zeggen dat deze aantallen voor 71
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
2015 nog steeds gelden. De cliënttrajecten in de Jeugdzorg zijn zeer prijzig. De gemeente loopt dan ook het risico dat er lasten bij komen waarin in het verleden niet is voorzien. In 2015, is al aangekondigd, zal om deze reden een correctie op het budget plaatsvinden. Bij het overzetten van het budget door het rijk heeft bovendien al een efficiencykorting plaatsgevonden. Hoog In het najaar van 2012 is besloten om een nieuwe bestemmingsreserve te benoemen voor werk, inkomen en zorg, de zogenaamde WIZ-reserve, en deze zal eind 2014 circa € 0,568 miljoen bedragen. De reserve is bedoeld om tegenvallers op het gebied van de drie taakvelden op te vangen en het risico van een onverwachte tegenvaller te dekken. Naast budgettaire risico’s op de uitvoering zijn er risico’s op het uit gemeenschappelijke regelingen, zoals IJmond Werkt!, uitstappen. Welke lasten dit met zich mee zal brengen is nog niet duidelijk. Algemene Uitkering Van de Algemene Uitkering is het groot onderhoud voor inmiddels 75% in 2015 uitgevoerd. In 2014 zijn de clusters Werk en inkomen, Brandweer en rampenbestrijding en Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing onderzocht, zodat dit onderhoud met ingang van 2016 kan worden uitgevoerd. De VNG heeft advies uitgebracht over het groot onderhoud. Naar aanleiding daarvan wordt aanvullend onderzoek gedaan naar de uitgaven voor het clusteronderdeel Onderwijshuisvesting. Of de gemeente voor- of nadeelgemeente wordt in deze ontwikkelingen is nog niet bekend. Hoog Ontwikkeling rente De laatste jaren is er een ontwikkeling van dalende kapitaal- en geldmarkttarieven voor zowel de korte als de lange termijn. Het gemiddelde rentepercentage, te betalen rente gedeeld door de restschuld, is begin 2015 4,02%. Op dit moment heeft de gemeente Uitgeest nog drie langlopende leningen uitstaan bij de Bank Nederlandse Gemeenten. Uiteraard wordt gebruik gemaakt van financiële instellingen die voldoen aan de eisen van de Wet financiering decentrale overheden (Fido). Op dit moment zijn de kapitaal- en geldmarkttarieven onderhevig aan de onrust en onzekerheid die samenhangt met de eurocrisis. Uit het meerjareninvesteringsschema MIS 2015 blijkt een nieuwe financieringsbehoefte voor de periode 2015-2019 van totaal € 6 miljoen. Dit is afhankelijk van het tempo van de investeringsuitvoering. Voor die financieringsbehoefte is met een rentepercentage gerekend van 5,5%. Dat komt overeen met het omslagpercentage dat de gemeente de afgelopen jaren voor haar investeringen hanteert. Toekomstige afwijkingen van de nu gehanteerde percentages hebben direct budgettaire gevolgen voor de gemeente. Laag Nationale Hypotheekgarantie De gemeentelijke risico’s op de particuliere woningbouw (Nationale Hypotheek Garantie) zijn overgedragen aan het Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW). De risico’s die de gemeente loopt in de financiële continuïteit van de woningcorporaties zijn overgedragen aan het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Bij beide draagt de gemeente alleen in de achtervang een mogelijk financieel risico en dit wordt als laag bestempeld. Laag
72
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Planschade Artikel 6.1 van de Wet ruimtelijke ordening kent een schadevergoedingsregeling voor schade die ontstaat door planologische wijzigingen. Iedereen die meent schade te lijden door een wijziging of besluiten tot vrijstelling van het bestemmingsplan, kan een verzoek tot schadevergoeding indienen. Als de planologische wijziging plaats heeft op verzoek van een derde wordt daarmee van tevoren een planschadeovereenkomst gesloten. Het risico is vooralsnog “laag”. Externe inhuur Een van de uitgangspunten van het college en het MT betreft het terugdringen van de externe inhuur. Met het oog op de mogelijke ambtelijke fusie worden de openstaande en vrijvallende vacatures niet meer met vast personeel ingevuld. Bezien zal worden of en zo ja op welke wijze in de vacatureruimte kan worden voorzien door het aangaan van samenwerking binnen BUCH-verband. In voorkomende gevallen zal niet kunnen worden voorkomen dat er tijdelijk personeel moet worden ingehuurd. Het risico kan als “hoog” worden gekwalificeerd. Hoog Leerlingenaantal Door een veranderende bevolkingssamenstelling neemt het aantal kinderen en dus ook leerlingen de komende jaren af. Van 1.348 leerlingen in 2012 naar 1.110 in 2021 en 992 in 2030. Voor de periode van nu tot 2018 gaat het om een daling van circa 11% (150 leerlingen). Dit heeft uiteraard consequenties voor de gemeentefondsuitkering en vraagt tevens om maatregelen op het gebied van het gebouwenbeheer van de scholen. Allereerst is de Paltrok met ingang van schooljaar 2014- 2015 gestopt wegens een te laag aantal leerlingen. Hoe de ontwikkelingen op het gebied van huisvesting verder worden vormgegeven zal in het komende jaar moeten blijken. Het risico is vooralsnog “laag” en daarom wordt een bedrag in de risicoanalyse geraamd van € 100.000. Laag Risico’s op eigendommen
b.
Schade Hierbij onderscheidt de gemeente Uitgeest:
schade aan bouwwerken als gevolg van werkzaamheden in de openbare ruimte; schade toegebracht aan de openbare ruimte door oneigenlijk gebruik en vandalisme; schade als gevolg van aanwezigheid van asbest en andere vervuiling in de bodem; gevolgschade door verkeersmaatregelen/wegwerkzaamheden.
Verzekeringsrisico Algemene risico’s die samenhangen met brand, storm, aansprakelijkheid, bouw of rechtsbijstand zijn gedekt door de daarvoor afgesloten verzekeringen, al dan niet met een bepaald eigen risico. Daarnaast geldt dat in sommige gevallen er geen verzekering is afgesloten. De reden daarvoor kan zijn dat het risico laag is of de premie zo hoog dat deze niet in verhouding staat tot het risico (financieel). Het doel is om eind 2014 een vernieuwde nota Weerstandsvermogen en risicomanagement te laten vaststellen. Die dient ervoor te zorgen dat het herkennen, het kunnen omgaan met en verkleinen van (bedrijfs)risico’s onderdeel wordt van het integraal management. Eigendommen In het kader van de meerjarenraming zijn de onderhoudsprogramma’s beoordeeld en meegenomen in de meerjarenbegroting evenals het benoemen van (het niveau van de) onderhoudsvoorzieningen. Het risico van achterstallig onderhoud wordt desondanks als hoog bestempeld. 73
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Daarnaast wordt de gemeente steeds meer geconfronteerd met aansprakelijkheidsstellingen. Daarvoor is zij verzekerd met een eigen risico van € 2.500 per geval. Hoog Sportpark De Koog Bij sportpark De Koog ligt het risico met name op de integratieheffing in verband met de investeringen. Er vindt momenteel overleg plaats met de Belastingdienst en met het bestuur van de voetbalvereniging Uitgeest over voorwaarden om te komen tot het gelegenheid geven tot sport. Bij goedkeuring van deze voorwaarden kan de door de Belastingdienst op te leggen integratieheffing gedeeltelijk komen te vervallen. Project riolering Westergeest Dit project is technisch afgerond en opgeleverd. Over de financiële afronding van het geheel zijn wij nog in overleg met de aannemer. Hoog
Schoolgebouwen Met ingang van 1 januari 2015 gaat de verantwoordelijkheid voor buitenonderhoud en aanpassingen van schoolgebouwen voor primair onderwijs (po) en scholen voor speciaal onderwijs (so) over van de gemeenten naar de schoolbesturen. Om die reden wordt een bedrag uit het gemeentefonds overgeheveld naar de begroting van OCW. De gemeente moet nog met de schoolbesturen, ISOB en Tabijn, in overleg over de staat van het onderhoud bij overdracht. Wellicht dient de gemeente nog onderhoud te plegen aan de verschillende schoolgebouwen voordat de overdracht plaatsvindt. De gemeente blijft wel verantwoordelijk voor de schoolgebouwen. Ook eventuele nieuwbouw zal voor rekening van de gemeente komen. Zienhouse In 2013 is het nieuwe Zienhouse in gebruik genomen. De gemeente heeft uiteindelijk de integratieheffing op de bouw van het pand betaald. Hier loopt nog steeds een bezwaarschrift tegen. In de toekomst zal moeten blijken of de gemeente het bedrag wel of niet retour kan ontvangen. c.
Risico’s die samenhangen met de interne organisatie en de bedrijfsvoering
Hardheid cijfers In 2012 is de vernieuwde planning- en controlcyclus door het college vastgesteld vooral met als doel een verbeterd verantwoordings- en sturingsinstrumentarium om er onder andere voor te zorgen dat de organisatie meer ‘in control’ is. Een van de neveneffecten is dat de hardheid en actualiteit van de cijfers verbeterd zal worden en bijsturing makkelijker en adequater zal zijn. Voortaan zijn er drie rapportages (voorjaar, najaar en jaarrekening) waarbij cijfers en toelichting op een hoger (geaggregeerd) niveau worden gepresenteerd. Budgethouders dienen afwijkingen in exploitatie en investeringen te melden via de rapportages. Dit vermindert het risico op onverwachte tegenvallers. Debiteurenbeheer Het debiteurenbestand is momenteel goed op orde door het tijdig en consequent bijhouden van de openstaande vorderingen. Het bijbehorend risico kan daarom als laag worden gekwalificeerd. Op basis van de voorgaande jaren wordt het bijbehorende bedrag op € 30.000 geraamd. Daarnaast is er nog de bestemmingsreserve Debiteuren Wet werk en bijstand en die bedraagt € 114.699 (Begroting 2015). Onderzoek BUCH-samenwerking en implementatie Op 30 januari 2014 heeft de gemeenteraad van de gemeente Uitgeest besloten om de mogelijkheden tot een verregaande (ambtelijke) samenwerking met de gemeenten Bergen, Castricum en Heiloo (verder BUCH) te onderzoeken. Concreet betekent dit voor de gemeente Uitgeest dat zij zich op het gebied van regionale samenwerking gaat richten op de regio ten noorden van de gemeente. Tot nu toe 74
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
lag de samenwerking echter steeds in de regio aan de zuidkant. Deze regiowissel heeft de nodige impact, zowel op de gemeente Uitgeest, haar huidige samenwerkingspartners in het zuiden als de toekomstige samenwerkingspartners in het noorden. Het proces van uit- en intreding willen we zo snel en zo zorgvuldig mogelijk doorlopen. Er wordt daarbij steeds een afweging gemaakt op basis van wat juridisch en praktisch haalbaar is. Uittreden uit een bestaand samenwerkingsverband of intreden in een nieuw samenwerkingsverband, kunnen frictiekosten met zich mee brengen. Er kunnen kosten ontstaan door geforceerd uittreden, het te voeren onderhandelingsproces ten behoeve van uit- en of intreding, het bouwen van relaties en het verschil in kwaliteitsniveaus tussen oud en nieuw. Het bureau Haute Equipe heeft voor de gemeente een risicoanalyse uitgevoerd om meer inzicht te krijgen in het ontvlechten uit het ‘zuiden’ en het invechten in het ‘noorden’ in het sociale domein. Hierin staan ook de mogelijke frictiekosten genoemd. In de begroting 2015 en de meerjarenraming is hiermee geen rekening gehouden. In onderstaand overzicht is het tijdspad van de verschillende samenwerkingsrelaties weergegeven
Samenwerkingsverband
Start Overstap obv Correspondentie Formeel voorbereiding afwegingsfactoren naar derden besluitmoment transitiefase
1
Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten
jan-16
dec-14
okt-14
aug-14
2
Centrumregeling Educatie
jan-16*
PM
PM
aug-14
3
GGD Kennemerland (Jeugdgezondheidszorg)
jan-16
dec-14
okt-14
aug-14
4
Regionale Sociale Agenda
jan-15
jun-15
jan-15
okt-14
5
Centrum voor jeugd & gezin
jan-16
sep-14
aug-14
aug-14
6
Huisvesting en Kansenwoning IJmond
jan-16
jun-15
mrt-15
jan-15
7
Centrumregeling Prestatievelden 7, 8 & 9
jan-16
PM
PM
aug-14
8
Convenant Verwijsindex
okt-15
feb-15
jan-15
okt-14
9
Doelgroepenvervoer
jan-16
jun/okt-15
mrt-15
jan-15
10 Noodteam
jan-16
okt-15
jul-15
sep-14
Arbeidsmarktregio Zuid11 Kennemerland
jan-16
PM
PM
aug-14
1-1-2017
dec-15
okt-14
sep-14
13 Hulp in het Huishouden
jan-16
okt-15
jan-15
jan-15
Veiligheidsregio 14 Kennemerland
jan-16*
dec-15
okt-14
aug-14
15 AMHK
jan-15
Gemeld
n.v.t.
apr-14
-
-
-
-
jan-15
Gemeld
apr-14
apr-14
12 IJmond Werkt!
16 Bureau Jeugdzorg 17 Inkoop Zorg
75
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Inschatting kosten voor begroting 2015 + 2016 Inschatting directe frictiekosten voor begroting 2015
Inschatting verandering operationele kosten 2016
1 Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten
0 - €11.500
+/- 0
2 Centrumregeling Educatie
0 - €15.500
+/- 0
PM
€65.000
4 Regionale Sociale Agenda
0
+/- 0
5 Centrum voor jeugd & gezin
0
+/- 0
6 Huisvesting en Kansenwoning IJmond
0
0
PM
0
€2.000
0
9 Doelgroepenvervoer
0
PM
10 Noodteam
0
PM
PM
+/- 0
n.v.t.
n.v.t.
0
PM
PM
PM
Samenwerkingsverband
3 GGD Kennemerland (Jeugdgezondheidszorg)
7 Centrumregeling Prestatievelden 7, 8 & 9 8 Convenant Verwijsindex
11 Arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland 12 IJmond Werkt!1 13 Hulp in het Huishouden 14 Veiligheidsregio Kennemerland
Naast de noodzakelijke professionalisering van de dienstverlening aan onze inwoners en de doorgevoerde decentralisaties op het sociaal domein zetten de onderzoeken naar verdergaande samenwerking in BUCH verband de gemeentelijke organisatie onder voortdurende grote druk. In 2015 zal de keuze voor een samenwerkingsvariant in BUCH-verband worden gemaakt en volgt een periode van implementatie. Dit zal met extra ambtelijke inzet gepaard gaan. Inzet die voor de reguliere bedrijfsvoering niet kan worden gemist en waarin mede door middel van incidentele externe inhuur zal moeten worden voorzien. Daarmee staat de financiële positie van de begroting 2015 onder spanning. Het betreffen niet-structurele kosten die voor de baat uitgaan. Op verschillende momenten zal inzicht in het kostenverloop worden gegeven. Tevens zal nu reeds actief de samenwerking met de partnergemeenten worden gezocht. Daarnaast zullen de overige samenwerkingsverbanden buiten het sociaal domein nog in kaart worden gebracht. Hoog Voorziening wethouders In 2014 hebben gemeenteraadsverkiezingen plaatsgevonden. Bij de formatie zijn twee jongere wethouders geïnstalleerd waardoor de gemeente wederom een voorziening in het kader van de APPA dient in te stellen. Jaarlijks wordt de hoogte van de voorziening beoordeeld. Uitkeringen – eigen risico
76
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
De gemeente Uitgeest is eigen risicodrager voor wat betreft de uitkering Werkloosheidswet en Ziektewet. Indien een tijdelijke aanstelling van een medewerker niet wordt verlengd of een vaste aanstelling wordt beëindigd, dient de gemeente de kosten van de uitkering Werkloosheidswet op basis van de huidige wetgeving maximaal gedurende drie jaren en drie maanden op zich te nemen. ICT Diverse applicaties worden geleverd door Pink Roccade. Onder ander het financiële pakket, belastingpakket, BAG, GBA. Pink Roccade heeft aangekondigd haar tarieven vanaf 1 januari 2015 met € 62.278 te verhogen. Dit betekent een verhoging van 45% op de huidige licenties en 25% van het totaal budget voor licenties en vast onderhoud op ICT. Deze eenzijdige verhoging van de leverancier is onverwachts en buiten proporties. De gemeente gaat in gesprek met Pink Roccade om deze verhoging niet door te voeren. In het geval dat hier geen gehoor aan wordt gegeven, zal overwogen moeten worden om de dienstverlening op te zeggen. Dit zal geleidelijk moeten gebeuren, omdat het om meerdere applicaties gaat. Daarnaast is de ambtelijke fusie met de BUCH een natuurlijk moment om dit te doen. Indien Pink Roccade vasthoudt aan de tariefsverhoging van 45% zal, om de tussenliggende periode te overbruggen, een extra budget nodig zijn van € 63.000, waarvoor nog dekking moet worden gezocht. ICT Velsen Voor de ICT-dienstverlening heeft Uitgeest een overeenkomst met de gemeente Velsen op het gebied van hard- en netware, werkplekken (o.a. PC en printers) en infrastructuur. De uitbesteding van dergelijke werkzaamheden is onder meer gebaseerd op het feit dat een kleinere gemeente gebaat is bij schaalvergroting (grotere investeringen noodzakelijk) en een gegarandeerd bezettings- en kennisniveau. Hierdoor is het risico op calamiteiten en absentie verminderd. Wel dient Uitgeest zich er van te verzekeren dat de beschikbaarheid van systemen, helpdesk en de juiste en laatste (software) versies conform de overeenkomst gegarandeerd zijn. De fysieke afstand (Velsen-Uitgeest) kan een potentieel risico vormen maar is vooralsnog te gering om het bedrijfsvoeringproces te beïnvloeden. Opgemerkt dient te worden dat de (wettelijk vereiste) uitbreidingen een groter deel van de gemeentelijke kosten gaan uitmaken. De vraag is in hoeverre wij de noodzakelijk geachte en vereiste ontwikkelingen (zie concept-Informatiebeleidsplan) goed in beeld hebben en binnen de huidige financiële kaders kunnen financieren. Het risico wordt als “laag” gekwalificeerd. Samenvattend De conclusie is dat de gemeente Uitgeest op dit moment nog voldoende buffer heeft om de gekwantificeerde risico’s op te vangen. Daarbij de opmerking dat nooit alle risico’s tegelijk werkelijkheid zullen worden. Wel dient rekening te worden gehouden met het feit dat de structurele risico’s opgevangen moeten worden door de structurele beschikbare capaciteit, de exploitatiebegroting. Deze laatste is echter steeds meer afgeslankt in het kader van de bezuinigingsoperaties door de gemeente.
77
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Hieronder volgt de bijbehorende risicoanalyse 2015 RISICO-ANALYSE 2015 Onderwerp Structureel: Gegarandeerde geldleningen aan derden Geregistreerde activa Wet werk en bijstand Participatiebudget Wmo Jeugdzorg Wsw Rente-ontwikkeling bij nieuwe leningen Veiligheidsregio Kennemerland Recreatieschap RAUM Onderhoud gemeentelijke eigendommen Diverse achtervang regelingen
Laag Laag Hoog Hoog Hoog Hoog Middelmatig Laag Middelmatig Middelmatig Hoog Laag
€ € € € € € € € € € € € €
1.000.000 19.770 336.000 10.000 148.000 181.000 79.000 81.858 88.000 11.500 50.000 1.807.000 3.812.128
Incidenteel: Zienhouse Planschade Personeelslasten Extern personeel Subsidies aan medeoverheden Dubieuze debiteuren ICT-uitgaven
laag Laag Middelmatig Hoog Laag Laag Laag
€ € € € € € € €
123.000 2.000 53.658 100.000 51.000 30.000 25.000 384.658
Totaal Hoog Middelmatig Laag
Structureel € 725.000 € 178.500 € 2.908.628
€ € €
Incidenteel 100.000 53.658 231.000
Kwalificatie
€
3.812.128
78
Bedrag
€
Opmerkingen
1% van de geregistreerde activa berekende iau 2014 10% van het toegekend budget 10% van het toegekend budget 10% van het toegekend budget 10% van jaarlijkse bijdrage 1% van financieringsbehoefte 10% van jaarlijkse bijdrage 25% van jaarlijkse bijdrage achterstallig onderhoud 5% van de gewaarborgde leningen
terugontvangen integratieheffing circa 10% van begrote 20.000 1,5% van de personeelsbegroting Buiten het al begrote bedrag Niet goed registreren Afschrijven oninbaar 5% van de jaarlijkse kosten
384.658 €
4.196.786
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
§ 3 – Onderhoud kapitaalgoederen Wegen en wegverhardingen Uitgeest heeft in 2015 een beheerplan voor de wegen en wegverhardingen. Er is een goed beeld van de staat van onderhoud van de wegen. Mede aan de hand hiervan is op grond van het beheerplan voorzien in het wegonderhoud tot en met 2019. Uitgeest wil wegen inrichten conform ‘duurzaam veilig’ en in de woonwijken 30-km-wegen realiseren. De werkzaamheden zullen zoveel mogelijk worden uitgevoerd in samenhang met de werkzaamheden voortvloeiend uit het VGRP (Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan). Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) beheert de wegen buiten de bebouwde kom.
Tunnels en bruggen De onderdelen in de tunnels en bruggen (kunstwerken), die onder het beheer van de gemeente vallen, worden jaarlijks geïnspecteerd. Iedere vijf jaar vindt er een visuele inspectie plaats van de kunstwerken. Verschillende onderdelen worden periodiek onderhouden of indien nodig vervangen. In 2015 zal Uitgeest beschikken over een beheerplan voor haar civieltechnische kunstwerken. De kunstwerken buiten de bebouwde kom worden door HHNK beheerd. Voor het dagelijks beheer van de Zientunnel (fietstunnel) is een overeenkomst gesloten met NS Poort.
Riolering Het VGRP 2011-2015 geeft aan hoe Uitgeest invulling geeft aan de wettelijke zorgplicht inzake een doelmatige inzameling en transport van afvalwater. Een nieuw GRP 2016-2020 zal worden opgesteld. Het VGRP bevat de volgende onderdelen: beschrijving en toetsing van de huidige situatie; (de conclusies uit) het basisrioleringsplan met gewenste infrastructurele maatregelen ter beperking van de vuiluitworp en beperking van wateroverlast; beschrijving beheer en onderhoud; kostendekkingsplan. De kapitaallasten van de investeringen komen ten laste van egalisatievoorziening riolering, die daarvoor toereikend is.
Water Het waterkwaliteit- en kwantiteitsbeheer berust bij HHNK. De beschoeiingen en damwanden waarvan het beheer bij de gemeente berust, worden periodiek geïnspecteerd. Op grond hiervan zal in 2015 kunnen worden beschikt over een meerjarig beheer- en vervangingsplan. De waterpartijen waarvan het beheer bij de gemeente berust, zijn in 2014 gebaggerd.
Groen In 2011 is een bestek gemaakt voor het gedurende drie jaar onderhouden van al het gemeentelijke groen. Hieraan is daarna geen volledige uitvoering gegeven. Het dagelijkse beheer van de openbare groenvoorziening wordt seizoensgebonden uitgevoerd. Renovaties worden afhankelijk van de aard en omvang als investeringen ingepland. De staat van de bomen is bekend. Voor het beheer van de bomen en het overige openbaar groen zijn beheerplannen in voorbereiding.
Speelvoorzieningen Het beheer van de openbare speelvoorzieningen berust bij de gemeente. De voorzieningen worden regelmatig, conform de wettelijke eisen, geïnspecteerd en onderhouden. Voor onderhoud zijn in de 79
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
exploitatie middelen opgenomen. Voor vervanging en reconstructie is in het Meerjareninvesteringsschema € 35.000 per jaar geraamd. Bij concrete plannen voor aanwending van het geld zal een voorstel aan de gemeenteraad worden voorgelegd.
Openbare verlichting Het onderhoud van de openbare verlichting waarvan het beheer bij de gemeente berust, is opgedragen aan een marktpartij. Bij reconstructies van wegen wordt nagegaan in hoeverre openbare verlichtingsarmaturen vervangen kunnen worden door energiebesparende armaturen.
Gebouwenbeheer
Voor 2015 tot en met 2017 is € 50.000 extra in de begroting opgenomen voor groot onderhoud van de gemeentelijke gebouwen (met uitzondering van de onderwijsgebouwen). Hiermee kunnen alleen de noodzakelijke kosten van groot onderhoud worden gedekt. Kosten ten behoeve van vervanging van bijvoorbeeld een cv-installatie in gymzaal De Meet zijn hierin niet meegenomen. Ook dient er rekening te worden gehouden met een lager onderhoudsniveau (voornamelijk op esthetisch gebied) dan in de meerjaren onderhoudsplanningen (MJOP) is aangegeven.
Regionaal Actie Programma (RAP) 2016 – 2020 Het huidige RAP met daarin de afspraken over woningbouw en huisvesting loopt nog tot en met 2015. De gemeente Uitgeest maakt tot en met 2015 dus nog deel uit van de regio IJmond, tenzij de provincie Noord Holland anders beslist. Lopende projecten in het kader van het RAP zijn “zelfbouw van woningen” en de “scheiding van wonen en zorg”. Aan het project “huren bij de overburen” en de ontwikkeling van een nieuw woonruimteverdeelsysteem wordt door de gemeente Uitgeest niet deelgenomen. Ondertussen neemt de gemeente Uitgeest ook deel aan de overleggen met de regio Alkmaar om tot nieuwe afspraken te komen over het nieuwe RAP 2016 – 2020. ICT Voor de toelichting op het gebied van de ICT verwijzen wij u naar paragraaf 5 Bedrijfsvoering. Hierin wordt ingegaan op de investering die in 2015 tot uitvoering gaan komen.
80
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
§ 4 – Financieringen Zowel de investeringen (vaste activa) als de lopende exploitatie (vlottende middelen) moeten gefinancierd worden. De vaste activa van de gemeente hebben begin 2014 een boekwaarde van € 16,6 miljoen. Daarvan is € 3,0 gefinancierd met langlopende schulden (voornamelijk geldleningen) en het overige deel ofwel € 13,6 miljoen gefinancierd met middelen van het eigen vermogen. Het eigen vermogen bedraagt begin 2014 € 8,4 miljoen. Dat betekent dat het totale eigen vermogen in de vaste activa is belegd. Het werkkapitaal omvat de vlottende activa en passiva van de gemeente, zoals voorraden van het grondbedrijf, openstaande vorderingen, geldmiddelen en tijdelijke belegging in effecten en de openstaande kortlopende geldleningen en andere schulden. Aan de omvang van het werkkapitaal ligt een geformuleerd treasurybeleid ten grondslag. Om het treasurybeleid te kunnen concretiseren en de uitvoering te kunnen sturen is een treasurystatuut opgesteld. Algemeen Het treasurystatuut is in 2007 door de raad vastgesteld. Door de invoering van het schatkistbankieren dient het treasurystatuut te worden aangepast. In het vierde kwartaal 2014 zal dit aangepaste treasurystatuut aan de raad worden aangeboden. Binnen de administratieve organisatie is de scheiding van financiële functies (beheer/beleid) voldoende gewaarborgd. Risicobeheer Kasgeldlimiet Het renterisico van de vlottende schuld wordt beperkt door de voorgeschreven kasgeldlimiet. Onder de wet Fido bedraagt de kasgeldlimiet 8,5% van het begrotingstotaal, ofwel in 2014 € 1,73 miljoen. Bij een structurele overschrijding van deze limiet dient tot consolidatie te worden overgegaan, oftewel er dient een langlopende lening te worden afgesloten. Renterisiconorm De renterisiconormering is ingesteld om renterisico’s te verminderen door spreiding van de leningportefeuille. De gemeente Uitgeest heeft haar drie langlopende geldleningen (begin 2015) afgesloten bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Kredietrisico op verstrekte gelden Het bedrag van door de gemeente gewaarborgde geldleningen ten behoeve van tien plaatselijke verenigingen en instellingen is rond € 1,4 miljoen. Naast de genoemde gewaarborgde geldleningen heeft de gemeente nog een rol in de achtervang van geldleningen die in eerste instantie zijn gegarandeerd door externe lichamen. Dit betreffen: Achtervang Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) (50%) € 12,0 miljoen Nationale Hypotheek Garantie (NHG) (50%) € 76,0 miljoen Eigen woningbezit particulieren € 5,3 miljoen Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn) € 0,6 miljoen € 93,9 miljoen De achtervang Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) is voor vijftig procent opgenomen. De dekking van het risico van de WSW is als volgt opgebouwd. Het eigen risicovermogen van de WSW is de eerste buffer om aanspraken op de borg op te vangen. Deze reserve kan WSW zo nodig aanvullen door het onderpand van de noodlijdende corporatie uit te winnen. De tweede buffer is de onderlinge waarborg van corporaties (het obligo). Corporaties voldoen op het eerste verzoek 3,85% van hun 81
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
geborgde schuldrestant aan WSW. De derde buffer bestaat uit de afspraak met rijk en de gemeenten (de ‘achtervang’) dat indien nodig kan beschikken over renteloze leningen. De achtervang van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) is ook voor vijftig procent opgenomen. De Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) waar de NHG onder valt is een private instelling met achtervangovereenkomsten met rijk en gemeenten. Dit betekent dat het WEW te allen tijde aan haar betalingsverplichting kan voldoen. Als gevolg hiervan beschouwt de Nederlandse Bank de Nationale Hypotheek Garantie als een overheidsgarantie. Hieruit vloeit voort dat de leningen met NHG voor de geldverstrekker doorgaans minder solvabiliteit vereisen. Dit voordeel voor geldverstrekkers wordt aan consumenten “teruggegeven” door de lagere hypotheekrente op een hypotheek met NHG. Per 31 december 2013 heeft de stichting € 152 miljard aan leningen gewaarborgd en bedraagt het risicovermogen € 487 miljoen. Schatkistbankieren Het principe van schatkistbankieren is dat publiek geld niet eerder de schatkist verlaat dan noodzakelijk is voor de uitvoering van publieke taken. De gemeenten worden verplicht om hun overtollige (liquide) middelen aan te houden in de schatkist. In de praktijk betekent dit dat alle banksaldi boven een vastgestelde grens moeten worden afgeroomd en gestort op een speciale bankrekening, die overloopt naar de rekening-courant van het rijk. Voor de gemeente Uitgeest is de grens waarboven moet worden afgestort € 250.000.
82
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
§ 5 – Bedrijfsvoering Al lange tijd is bekend dat de bedrijfsvoering onder druk staat en daarmee de dienstverlening aan de burger. De doorgevoerde decentralisaties in het Sociaal Domein in het bijzonder en de noodzakelijke verder gaande professionalisering in de dienstverlening in het algemeen stellen hoge eisen aan de ambtelijke organisatie. Zowel generalistische als specialistische kennis moet kwantitatief en kwalitatief kunnen worden geleverd. Het is bekend dat relatief kleine gemeenten moeite hebben om dit niveau te garanderen. Dat is voor Uitgeest niet anders en in die zin is de in januari 2014 door de raad gemaakte keuze voor ambtelijke fusie met de gemeenten Bergen, Castricum en Heiloo ook een logische. In 2015 zal daar verder invulling aan worden gegeven, met onderzoek naar de varianten van samenvoegen en het gezamenlijk op bepaalde bedrijfsonderdelen “samen doen”. Als gesteld is voor Uitgeest de situatie urgent. Dit betekent dat Uitgeest voor de kwetsbare bedrijfsonderdelen reeds actief de samenwerking met de partnergemeenten opzoekt. Uiteraard vormt het BUCH-traject daarbij een belangrijk kader, maar tegelijkertijd mag dit traject ook geen beletsel vormen om het niveau van dienstverlening in Uitgeest te kunnen blijven garanderen. Rechtmatigheid Het college is op 6 maart 2012 akkoord gegaan met de aanstelling van een controller vanuit eigen organisatie. Voor de uitvoering van de totale accountantscontrole is ter voorbereiding en ondersteuning een meerjarig controleprotocol opgesteld. Het protocol heeft tot doel de accountant en de organisatie aanwijzingen te geven over de reikwijdte van de controles, de daarvoor geldende normstellingen en de te hanteren goedkeuring- en rapporteringtoleranties. Dit alles met als doel te voldoen aan artikel 212 en 213 van de Gemeentewet: een getrouwe en rechtmatige totstandkoming van de lasten, de baten en de balansmutaties. Het opgestelde Controleprotocol 2012-2014 is de basis en het startpunt voor de uitvoering van deze werkzaamheden. De planning van de werkzaamheden is mede gebaseerd op aanwijzingen van de accountant Ipa-Acon en de opmerkingen vanuit de controlecommissie. Jaarlijks wordt aangegeven welke controleaspecten uit het meerjarige controleplan aandacht krijgen. De controleactiviteiten 2015 zullen op basis van het controleplan 2012-2014 worden ingericht. Ontwikkelingen op het gebied van informatievoorziening en automatisering ICT De uitgaven aan ICT die genoemd zijn in de exploitatiebegroting zijn onder te verdelen in drie typen: • • •
Onderhoud door derden: betreft jaarlijks terugkerende geïndexeerde kosten voor onderhoud en Licenties. Overige diensten derden: betreft kleine uitgaven voor het verhelpen van incidenten en onderhoudswerkzaamheden. Deze uitgaven zijn lastig voorspelbaar. Uitgaven aan uitbestede taken aan de gemeente Velsen. Hierbij gaat het om ICT-beheer (hardware, netwerken, technisch applicatiebeheer) en Geografische informatievoorziening (Gemeentelijke basiskaart, BAG, functioneel applicatiebeheer).
Naast exploitatiekosten investeren we ook in ICT. Een ICT investering wordt in de praktijk gedaan voor een periode van 5 tot 10 jaar. Gezien de ontwikkelingen in BUCH verband is het momenteel lastig om zo’n termijn vooruit te kijken. Vandaar dat ervoor gekozen is om alleen de hoognodige investeringen te doen. Dit zodat we voldoen aan onze wettelijke taken, de organisatie ondersteund wordt en we geen desinvesteringen doen. Hierbij zoeken we afstemmingen met onze collega’s in de BUCH. Investeringen in ICT worden projectmatig uitgevoerd.
83
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
ICT-projecten in samenwerking met de gemeente Velsen Vervangen storage (opslagcapaciteit) Het digitaal ontvangen, bewerken, opslaan en delen van documenten is vanzelfsprekend. Deze trend zal de komende jaren doorzetten. Het werken op papier zal afnemen. De hoeveelheid opgeslagen data neemt hierdoor logischerwijs toe. Om ervoor te zorgen dat dit niet ten koste gaat van de snelheid van het systeem en de gebruiksvriendelijkheid is het nodig om regelmatig de opslagcapaciteit uit te breiden. Door dit jaarlijks te doen, kunnen we goed aansluiten op de behoefte van de organisatie. Vervangen UPS (uninterruptible power supply) Het rekencentrum bij de gemeente Velsen is voorzien van een UPS (noodstroomvoeding). Wanneer de netstroom uitvalt, wordt automatisch overgeschakeld op noodstroom, zonder dat de systemen uitvallen. De UPS wordt in 2015 vervangen. Vervangen Thinclients Thinclients zijn (kastjes waarmee we vanaf de werkplek contact maken met de servers die in Velsen staan. We beschikken over nieuwe en gebruikte thinclients. Deze zijn begin 2012 geplaatst, toen onze ICT uitbesteed werd aan de gemeente Velsen. De gebruikte thinclienst worden in 2015 vervangen. ICT-projecten Vervangen telefooncentrale Onze huidige telefooncentrale is aangeschaft in 2003 en is aan het einde van zijn technische levensduur. Het heeft niet onze voorkeur om de centrale te vervangen, omdat er in de nabije toekomst mogelijkheden zijn om een centrale te delen met één van de BCH gemeenten. De kans bestaat dat de centrale het voor die tijd begeeft. Daarom is vervanging wel opgenomen in het meerjareninvesteringsschema. 3 decentralisaties Om de nieuwe taken die vloeien uit de 3 decentralisaties te zo goed mogelijk uit te kunnen voeren is het belangrijk dat deze met automatisering worden ondersteund. Hiervoor zullen bestaande pakketten worden uitgebreid, nieuwe pakketten worden aangeschaft en koppelingen met ketenpartners worden gelegd. Het neerzetten en door ontwikkelen van deze infrastructuur zal in 2015 en verder plaatsvinden. EGEM-i/NUP/I-NUP+ De kern van het oorspronkelijke EGEM programma wordt gevormd door het stelsel van 13 basisregistraties. Basisgegevens worden in deze registraties eenmalig vastgelegd en meervoudig gebruikt. Hierdoor wordt voorkomen dat onnodig reeds aanwezige gegevens opnieuw aan de klant gevraagd worden. Om het stelsel compleet te maken moeten de laatste basisregistraties de komende jaren opgebouwd en/ of aangesloten worden. Ook zijn er nog een aantal bouwstenen met het doel de digitale dienstverlening aan de (interne) klant te verbeteren. Met het opstellen van het informatiebeleidsplan 2013-2016 en het dienstverleningsconcept 2013-2016 is een beleidskader opgesteld om hier invulling aan te geven. Op basis van dit kader is in 2013 het programmaplan I-NUP+ tot stand gekomen, een herijking van het EGEM programma. Het beleidskader en het I-NUP+ plan dienen nog vastgesteld te worden door het College van B&W. Een aantal van de I-NUP+ projecten die in 2015 gepland zijn, waren in de begroting van 2014 ook genoemd. De reden dat deze projecten niet in 2014 gestart zijn is dat de landelijke standaarden nog niet gereed waren. Hierdoor was het als individuele gemeente niet mogelijk te starten. Hieronder een overzicht van de projecten die momenteel gepland staan om te starten in 2015. Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) wordt de gedetailleerde grootschalige basiskaart (digitale kaart) van heel Nederland. Op een eenduidige vlakgerichte manier wordt de ligging van alle fysieke objecten geregistreerd. Voorbeelden zijn gebouwen, wegen, water, spoorlijnen en (landbouw)terreinen. De gemeente is één van de bronhouders van deze basisregistratie. Binnen het project 84
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
zullen keuzes gemaakt moeten worden over welke objecten we bij willen houden naast de objecten die wettelijk verplicht zijn. Daarnaast dient de kaart volledig vlakgericht gemaakt te worden. Ook heeft een en ander gevolgen voor de aanleverprocessen van mutaties vanuit de vakafdelingen. De BGT is onderdeel van het stelsel van basisregistraties. Voor de opbouwfase zal een keuze gemaakt moeten worden welke niet wettelijk verplichte objecten we bij willen gaan houden in de BGT. Het project wordt in samenwerking met de gemeente Velsen opgepakt. 1 januari 2016 is de wettelijk vastgelegde datum waarop het project afgerond moet zijn. Basisregistratie Ondergrond (BRO) Met de nieuwe wet Basisregistratie Ondergrond (BRO) worden in de toekomst alle relevante bodem- en ondergrondgegevens op een centraal punt beheerd en beschikbaar gesteld. Dit is waardevol omdat hergebruik van data dan mogelijk is en dubbel onderzoek wordt voorkomen. Gemeenten zijn als bronhouder verplicht de basisregistratie te gebruiken. Het aanleveren van mutaties verloopt via webservices. Deze moeten geïnstalleerd worden. De BRO is onderdeel van het stelsel van basisregistraties. Het project wordt in samenwerking met de gemeente Velsen opgepakt. De verwachting is dat de eerste onderdelen van de BRO per 1 januari 2016 in kunnen gaan. Basis Registratie Kadaster (BRK) levering Op dit moment zorgt het product Massale Output (MO) voor de leveringen uit de BRK. De huidige manier van verwerking van de MO is niet geschikt om aangesloten te worden op het stelsel van Basisregistraties. Vernieuwing is van belang, omdat kadastrale informatie een cruciale rol speelt in tal van werkprocessen als WOZ en Wabo. De MO wordt vervangen door het product BRK Levering. Hiermee zijn kadastrale mutaties dagelijks beschikbaar. Om gebruik te kunnen maken van BRK Levering zijn aanpassingen in de software van afnemers noodzakelijk. Het project wordt in samenwerking met de gemeente Velsen opgepakt. Voor 1 juli 2015 moet de overstap naar deze nieuwe wijze van aanlevering gemaakt zijn. De gemeente wordt sinds 2009 ondersteund bij de inkoopactiviteiten door Stichting Regionaal Inkoopbureau IJmond Kennemerland (Stichting RIJK). In 2009, bij de oprichting van de stichting, waren er negen deelnemende gemeenten. Inmiddels is dit aantal gegroeid naar zestien. Stichting RIJK begeleidt en adviseert bij het inkopen van Werken, Diensten en Leveringen waarbij ervoor wordt gezorgd dat er niet alleen kwantitatief voordeel wordt behaald, maar ook kwalitatief. Met de Aanbestedingswet 2012 is nog meer de nadruk komen te liggen op het naleven van nationale en Europese wetgeving. Het inkopen op basis van het criterium ‘Laagste Prijs’ is niet langer regel, maar inkopen op basis van Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI) waarbij de beste prijs/kwaliteitsverhouding het criterium is geworden. De gemeente Uitgeest stimuleert de plaatselijke en regionale economie en ondernemers door bij onderhandse aanbestedingen ten minste één lokale partij uit te nodigen om een offerte uit te brengen. Ontwikkelingen op het gebied van Inkoop
Bij een eerste evaluatie van de Aanbestedingswet 2012 blijkt dat er, meer dan voorheen, op basis van objectieve criteria bewuste keuzes gemaakt moeten worden bij het in de markt zetten van een overheidsopdracht en het beoordelen van de inschrijvingen en dit alles schriftelijk vast te leggen. De bereidheid van afgewezen inschrijvers om juridische procedures te starten is toegenomen ten opzichte van de periode voor de invoering van de nieuwe wetgeving. Het betekent voor een kleine gemeente als Uitgeest dat met de inschakeling van de inkopers en de juridische dienstverlening van Stichting RIJK het inkoopproces voldoende is gewaarborgd. Ook de ontwikkelingen in het kader van BUCH kunnen van invloed zijn op de inrichting van de inkoopfunctie in deze gemeenten. Naast Uitgeest is de gemeente Castricum vanaf het begin aangesloten bij Stichting RIJK. In maart 2014 heeft het Europese parlement een nieuwe aanbestedingsrichtlijn (2014/24/EU) goedgekeurd. De basisprincipes (non discriminatie, transparantie, gelijkheid en proportionaliteit) van 85
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
de vorige richtlijn uit 2004 zijn niet gewijzigd maar de regels zijn flexibeler geworden. Het betekent dat de Aanbestedingswet 2012 uiterlijk in medio april 2016 moet zijn aangepast aan de nieuwe richtlijn. De in te voeren wijzigingen zullen van invloed zijn op de inkoopactiviteiten van de gemeente. Loonontwikkeling Op 15 juli 2014 is een principeakkoord bereikt over een nieuwe cao. De nieuwe cao heeft een looptijd van drie jaar (oude cao eindigde in 2013) en eindigt op 31 december 2015. In het principeakkoord stijgen de salarissen per 1 oktober 2014 met 1% en komt er in oktober 2014 een eenmalige uitkering van € 350 ter compensatie van het niet verhogen van de salarissen van 2013. Op 1 april 2015 stijgen de salarissen structureel met € 50. Werk en zekerheid In lijn met de inwerkingtreding van de wet Werk en Zekerheid, zal de CAR-UWO aangepast worden. Dit betekent dat een keten van opeenvolgende aanstellingen, met een tussenliggende periode van niet meer dan 6 maanden, na de derde verlenging óf als de termijn van 24 maanden is overschreden, resulteert in een vaste aanstelling. Zoals het er nu naar uit ziet zal deze wet op 1 juli 2015 in werking treden. Individueel Keuzebudget Uiterlijk op 1 januari 2016 moet er een Individueel KeuzeBudget (IKB) ingevoerd zijn. Dit IKB sluit aan bij de wens voor meer keuzevrijheid voor de werknemer en maakt maatwerk op individuele basis mogelijk. Tegelijk is het IKB voor alle gemeenten gelijkvormig. Het IKB moet worden gereserveerd en ingezet in het jaar dat het wordt opgebouwd. IKB dat aan het einde van het jaar niet is besteed, wordt aan het einde van het jaar uitgekeerd. Het IKB wordt uitgedrukt in een financieel budget. Door inzet van de genoemde bronnen bedraagt dit budget 16,3% van het salaris. Het IKB wordt maandelijks opgebouwd en aan elke werknemer ter beschikking gesteld. Het IKB is pensioengevend voor 15,5%. Het IKB wordt gevormd door de volgende bronnen: vakantie-uitkering; eindejaarsuitkering; levensloopbudget; bovenwettelijk vakantieverloftegoed van 14,4 uur. Het IKB kan in ieder geval worden ingezet voor: verlof; uitbetaling; reservering; de-reservering; levensloopverlof voor rechthebbendend; inkoop extra pensioen; (onbelaste) opleiding/training; premie IPAP verzekering. Bij inwerkingtreding van het IKB vervallen de arbeidsvoorwaarden die de bronnen van het IKB vormen als zelfstandige arbeidsvoorwaarde. Vakantie en verlof bij ziekte Per 1 oktober 2014 worden de bepalingen over vakantie bij ziekte in lijn gebracht met de Europese wetgeving. Dat betekent dat het onderscheid tussen ziek en niet-ziek vervalt bij opbouw en opname van vakantieverlof. Daarbij worden ook verval- en verjaringstermijnen ingevoerd.
86
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Werkkostenregeling De gemeente zal de werkkostenregeling invoeren op 1 januari 2015. In juli 2014 heeft de Staatssecretaris financiën de gewijzigde werkkostenregeling naar de Tweede Kamer verzonden. De belangrijkste wijzigingen zijn dat er geen onderscheid meer wordt gemaakt in zakelijk versus privégebruik van tablets, smartphones en computers. Daarnaast is de vrije ruimte verlaagd van 1,5% naar 1,2% van de totale loonsom. Ontwikkelingen personeelsbegroting 2015 ten opzichte van 2014 Rekening is gehouden met een verhoging van het budget met gemiddeld 3,5%. Het betreft enerzijds de 2,5% verhoging in het kader van de cao afspraken en anderzijds 1% in verband met de verwachte stijging van de premies sociale lasten. Bij de vaststelling van de begroting 2014 is een bezuiniging op personeelskosten van € 70.000 opgenomen. Deze bezuiniging wordt gevonden in het laten vervallen van enkele openstaande vacatures. Door de werkzaamheden die zich in BUCH verband met zich meebrengen is het niet mogelijk deze bezuiniging nu reeds structureel in te vullen. Indien mogelijk zal achteraf bij de jaarrekening worden aangegeven of alsnog de vastgestelde bezuiniging is gerealiseerd.
87
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
§ 6 – Verbonden partijen. A. Verbonden partijen Verbonden partijen zijn organisaties waarin de gemeente Uitgeest een bestuurlijk belang (vertegenwoordiging of stemrecht) én een financieel belang heeft. De verbonden (of derde) partij kan zowel een publiekrechtelijke als een privaatrechtelijke organisatie zijn. De reden voor het aangaan van banden met of het oprichten van verbonden (of derde) partijen komt voort uit de behoefte of noodzaak om een gedeelte van de gemeentelijke taakuitvoering door een derde partij te laten verzorgen. De redenen daarvoor kunnen divers zijn, zoals samenwerking met andere gemeenten (Omgevingsdienst IJmond), schaalvergroting (IJmond Werkt!), verschillende belangen (RAUM) of het hebben/verkrijgen van meer expertise (verschillende terreinen van de VRK). Veelal betreft het een combinatie van diverse factoren. Deze paragraaf geeft informatie over de verbonden partijen waar Uitgeest aan deelneemt. Gezien de hoeveelheid aan verbonden partijen en het bestuurlijk én financieel belang is het voor het inzicht van de gemeenteraad en de toezichthouders van belang dat de relaties tussen de verbonden partijen en het publiek belang in hoofdlijnen worden aangegeven. Het op afstand plaatsen van taken van de gemeente vraagt een goede opzet van de planning en control om ervoor te zorgen dat de afgesproken doelstellingen, kwaliteit en/of eventuele afspraken over de werkwijze worden gerealiseerd. Uiteraard blijft de gemeente Uitgeest eindverantwoordelijk en in die zin dient aan de raad beleidsmatige en financiële verantwoording te worden afgelegd. De belangrijkste verbonden partijen voor de gemeente Uitgeest zijn de gemeenschappelijke regelingen op het gebied van milieu, veiligheid, recreatie en sociale en maatschappelijke taken. Een overzicht van de partijen waarin de gemeente in 2015 participeert, is hieronder opgenomen met vermelding van het programma waarop de activiteit in deze begroting wordt verantwoord. NV Bank Nederlandse Gemeenten De Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. Het eigenaarschap van gemeenten, provincies en de Staat alsmede het door de statuten beperkte werkterrein van de bank bieden financiers het vertrouwen dat het risico van kredietverlening aan dit instituut zeer beperkt is. De gemeente Uitgeest heeft zeggenschap in de BNG via het stemrecht op aandelen die de gemeente bezit. Gemeenschappelijke Regelingen Veiligheidsregio Kennemerland (VRK) Programma 1- Openbare orde en veiligheid Programma 7 - Volksgezondheid en milieu De gemeenschappelijke regeling is gebaseerd op de Wet veiligheidsregio’s (Wvr) die in 2012 is gewijzigd. Het betreft de uitvoering van taken op het gebied van brandweer, gezondheidszorg, rampen- en crisisbestrijding (gecoördineerd vanuit het Meld- en Informatiecoördinatiecentrum (MICK)) en het organiseren van oefeningen, ondersteuning gemeenten, advisering en evaluaties door het veiligheidsbureau. De VRK is een belangrijke verbonden partij en de financiële betrokkenheid is daarom groot. De totale budgetoverdracht voor 2015 is begroot op € 908.000. De VRK heeft het boekjaar 2014 afgesloten met overschot van € 0,5 miljoen na bestemming. Voor bestemming is een bedrag van € 849.000 toegevoegd aan een voorziening voor het nieuwe werken en een bedrag van € 112.921 aan de algemene reserve. Het totale vermogen, bestaande uit de algemene en de bestemmingsreserves, bedraagt medio 2014 € 3,1 miljoen en op een begrotingstotaal van € 77,0
88
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
miljoen is dat 4,0%. Dat percentage is lager dan de vereiste weerstandscapaciteit van 5,0%, omgerekend € 3,9 miljoen. De risico’s voor de VRK hebben vooral te maken met de ontwikkelingen op het gebied van de te vormen landelijke meldkamer, het sociale domein en met name de jeugdgezondheidszorg, de omgevingsdiensten en de eventuele verdere bezuinigingen bij de gemeenten vanaf 2015. Een voldoende grootte van het weerstandsvermogen om eventuele nadelige (financiële) effecten op te vangen is dan een eerste vereiste. Het is van belang dat de taakuitoefening op het wettelijk niveau gehandhaafd blijft. Tegelijkertijd zal, rekening houdend met de bezuinigingen bij de gemeenten, gezocht moeten worden naar efficiencyverbeteringen en/of besparingen om de financiële situatie te versterken en tevens in overeenstemming te brengen met de budgettaire mogelijkheden van de deelnemende gemeenten. Samenwerking leerplicht/Regionaal Meld- en Coördinatiepunt Voortijdig Schoolverlaten (RMC) Programma 4 - Onderwijs Deze regeling is getroffen ter behartiging van het belang van een centrale registratie voor de uitvoering van de Leerplichtwet 1969 en het Besluit regionale meld- en coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten. Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer (RAUM) Programma 5 - Cultuur en recreatie Het Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer (RAUM) is een gemeenschappelijke regeling waarin zijn vertegenwoordigd de provincie Noord-Holland en de gemeenten Alkmaar, Beverwijk, Castricum, Heemskerk, Heiloo, Uitgeest en Zaanstad. In 2012 heeft het RAUM besloten het beheer en de opstallen van Stichting Industrieel Erfgoedpark de Hoop (SIEDH) over te nemen. Voor het commercieel exploiteren van het erfgoedpark is in 2013 gestart met een procedure voor het aantrekken van een (groep van) ondernemer(s). Echter, medio 2014 zijn er nog geen concrete signalen dat er zich geschikte kandidaten hebben aangemeld. Voor de afronding van overname van het voormalig erfgoedpark is onder meer een verplichting aangegaan welke onder de post “Voorraad/onderhanden werk” is verantwoord. Ten tijde van het opstellen van de Programmabegroting 2015 is nog niet duidelijk wat de gevolgen van deze verplichting uiteindelijk voor het RAUM zullen betekenen. Over 2013 boekte het RAUM een positief resultaat van € 228.999 (begroot was € 108.933) met name het gevolg van het doorschuiven van gepland groot onderhoud naar 2014. Bestuurlijk is besloten het weerstandsvermogen te verlagen van 5,0% naar 2,5%, zijnde € 45.392 (begroting 2015) in plaats van het gewenste vermogen van € 484.000. Verder speelt mee dat het RAUM te maken heeft met een structureel tekort op het groot onderhoud van circa € 277.000. Daarom wordt er een herijking van het meerjarig onderhoudsprogramma uitgevoerd waarbij tevens “nog niet gerealiseerde” inkomsten zijn ingeboekt. Medio augustus 2014 zal het algemeen bestuur van het RAUM met de adviescommissie overleggen welke (verdere) mogelijkheden voor inkomstenverwerving er mogelijk zijn. De ontwikkelingen bij zowel het Erfgoedpark als bij het meerjarig onderhoudsprogramma en de onzekere opbrengsten betekenen dat het RAUM te maken heeft met een onzekere situatie. Daarbij geldt dat het weerstandsvermogen onvoldoende is om onvoorziene tegenvallers op te vangen. Sociaal Werkvoorzieningschap “IJmond Werkt” Programma 6 - Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening IJmond Werkt! is een gemeenschappelijke regeling waarin de gemeenten Uitgeest, Heemskerk, Beverwijk en Velsen participeren en die zich richt op de sociale werkvoorziening, re-integratie en 89
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
dagbesteding. “IJmond Werkt” voert namens de gemeenten dit onderdeel van de Participatiewet uit die bedoeld is om mensen met een arbeidshandicap te helpen aan een baan die past bij hun mogelijkheden. De mindere economische ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat het aantal uitkeringsgerechtigden toeneemt en dat meer mensen een beroep doen op de faciliteiten en het budget van de gemeente en IJmond Werkt! In het Sociaal Akkoord zijn afspraken gemaakt over de nieuwe Participatiewet. Hierin is opgenomen dat de Wajong alleen nog toegankelijk is voor jongeren die volledig en duurzaam niet kunnen werken. De cliënten die gebruik maken van de Wajong kunnen door naar het Werkbedrijf. Overigens worden ook de cliënten die nu gebruik maken van de Wajong herkeurd. Deze vallen mogelijk terug op de bijstand en het Participatiebudget voor de re-integratie in het werkproces. Voor wat betreft de WSW kunnen cliënten vanaf 2015 aan de slag eventueel met behulp van loonkostensubsidie. De cliënten die al gebruik maken van de Wsw blijven dat doen tot het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd of het eigen ontslag. Omgevingsdienst IJmond Programma 7 – Volksgezondheid en milieu In 2010 is op basis van een rapport van de commissie Mans landelijk een beweging in gang gezet om te komen tot regionale uitvoeringsdiensten (RUD’s) op schaalgrootte van de veiligheidsregio’s. In het rapport is vastgelegd dat de gemeenten en provincies hun uitvoerende milieutaken op het gebied van vergunningverlening en toezicht van zwaardere bedrijvigheid onderbrengen in RUD’s. Wat betreft de overige omgevingstaken hebben gemeenten de keuze deze taken uit te besteden aan een RUD. De bijdrage 2015 van de gemeente Uitgeest aan de Omgevingsdienst IJmond is conform de verdeelsleutel 2012-2014 voorlopig begroot op € 190.499 voor de uitvoering van de standaardtaken (€ 180.604 in 2014). Liquidatie Vleeskeuringsdienst Slachthuis IJmond Programma 7 – Volksgezondheid en milieu De gemeenschappelijke regeling is in liquidatie. Gemeenschappelijke regeling Vuilverbrandingsinstallatie Alkmaar en omstreken (VVI) Programma 7 – Volksgezondheid en milieu Het ingezamelde afval wordt volgens een vastgestelde regeling ter verwerking aangeboden bij de Huisvuilcentrale (HVC) in Alkmaar. Het betreft hier de gemeenschappelijke regeling vuilverbrandingsinstallatie Alkmaar en omstreken. Jaarlijks wordt de begroting en rekening vastgesteld en worden de tarieven voor verwerking per gemeente bepaald en verrekend. Voor 2015 is een bedrag geraamd van € 355.400 (€ 354.700 in 2014). De inzameling van huishoudelijk afval is Europees aanbesteed en gegund aan een particulier inzamelbedrijf, GP Groot. De HVC heeft in 2013 een verlies geleden van € 4,9 miljoen dat is verrekend met het eigen vermogen. Op initiatief van een aantal gemeentelijke rekenkamer(commissies) is een onderzoek uitgevoerd omdat sinds de start van de samenwerking er veel is veranderd in de afspraken, het bedrijf HVC en de regionale en nationale markt voor huishoudelijkafval. Daardoor is de huidige werkwijze complex en moeilijk te doorgronden. De betrokken gemeenten lopen nu veel meer risico’s dan vroeger. De informatievoorziening schiet te kort om de raadsleden die uiteindelijk verantwoordelijk zijn hierover goed te informeren. De belangrijkste aanbevelingen zijn:
het in kaart brengen van de huidige situatie en breng deze constructie in lijn met de publieke taak en maak daarbij duidelijke keuzes en afwegingen; ga na in hoeverre de constructie in strijd is met relevante regels en pas indien nodig de constructie aan; en verbeterde de informatie en verantwoordingsprocessen.
90
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Dit alles in nauw overleg met de stakeholders van de HVC en de directie. Gemeenschappelijke regeling Sanering Buitengebied tussen de gemeente Uitgeest en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Programma 7 – Volksgezondheid en milieu De feitelijke saneringsoperatie is nagenoeg afgerond. De regeling is van kracht omdat het beheer en het onderhoud van de individuele afvalwatersystemen door het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier worden uitgevoerd. De inkomsten uit de rioolheffing worden daarom overgeheveld. De installaties (IBA’s) zijn eigendom van de gemeente omdat op grond hiervan rioolheffing wordt geheven. Schadeschap Luchthaven Schiphol Programma 8 – Ruimtelijke ordening De gemeente Uitgeest heeft de bevoegdheid om te oordelen over schade ten gevolge van bepaalde besluiten met betrekking tot Schiphol overgedragen aan het Schadeschap Luchthaven Schiphol. B. Stichtingen ISOB-raad Programma 4 - Onderwijs Op 1 januari 2000 hebben negen gemeenten waaronder Uitgeest besloten het bestuur van het openbaar basisonderwijs op afstand te plaatsen (te verzelfstandigen) in de Intergemeentelijke Stichting Openbaar Basisonderwijs (ISOB). De ISOB-raad, bestaande uit vertegenwoordigers van de individuele gemeenten, houdt toezicht op de uitvoering van de taken die gemeenten ook na verzelfstandiging van hun openbaar basisonderwijs, krachtens de (grond)wet houden ten aanzien van dat onderwijs. Stichting Bibliotheek IJmond-Noord Programma 5 - Cultuur en recreatie De stichting heeft tot doel het verwezenlijken en in stand houden van een geïntegreerd, algemeen en openbaar bibliotheekstelsel in de gemeenten Heemskerk, Beverwijk en Uitgeest. Daarvoor richt de stichting zich op het verzorgen van een gericht aanbod van informatie en documentatie over maatschappelijke, wetenschappelijke, historische en literaire onderwerpen. Over de toekomstige opzet, naar aanleiding van de aangenomen kadernota, vindt overleg plaats tussen de betrokken organisaties. De gemeente Uitgeest heeft de overeenkomst met de Stichting Bibliotheek IJmond-Noord opgezegd op 28 juni 2013. Er is een afbouwperiode van vier jaar. Stichting tot exploitatie van het dierenopvangcentrum Kerbertasiel Programma 1 – Openbare orde en veiligheid Het opvangen en verzorgen van gevonden en/of gewonde dieren en (eventueel) vervolgens (doen) vervoeren naar asielen. Conform de overeenkomst betaalt Uitgeest een bijdrage van 5,5% van de gesubsidieerde loonkosten (50% van de totale loonsom). Stichting Uitgeester Senioren Programma 6 – Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening In 2005 is de Stichting Uitgeester Senioren in het leven geroepen om de activiteiten voor senioren in het Dorpshuis de Zwaan vorm te geven. Daartoe wordt een subsidie beschikbaar gesteld zoals opgenomen in de begroting. Voor 2015 is een bedrag van € 30.062 begroot. Stichting Dorpshuis de Zwaan Programma 6 – Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Halverwege 2006, nog voor de opening van het Dorpshuis de Zwaan, is de Stichting De Zwaan opgericht met als taak beheer, onderhoud en exploitatie van het dorpshuis. Ten behoeve van deze werkzaamheden wordt een subsidie beschikbaar gesteld zoals opgenomen in de begroting. Voor 2015 is een bedrag van € 127.818 begroot. 91
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
§ 7 – Grondbeleid Uitgeest heeft gekozen voor een faciliterend grondbeleid. Vanuit de historie zijn momenteel nog twee grondexploitaties actief, te weten Waldijk (inclusief HMS) en de Dije. Waldijk Voor het deelplan Smallekamplaan wordt een nieuwe ontwikkelaar gezocht. De Dije De vrije kavels zijn in 2012 bouwrijp gemaakt en opgeleverd. Van de veertien kavels zijn er inmiddels tien in eigendom overgedragen. Ten tijde van het opstellen van deze begroting zijn twee kavels in optie, waarvan voor één kavel een principeverzoek in behandeling is tot het afgeven van een omgevingsvergunning voor de bouw van een woning.
92
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
1.2 Financiële begroting
93
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
1.2.1 Overzicht van baten en lasten in de begroting 2015 Begroting van baten en lasten 2015
0 Algemeen bestuur
509.446
Begroting 2014 na 2e wijziging 950.973
647.107
-303.866
1 Openbare orde en veiligheid 2 Verkeer, vervoer en waterstaat
803.948 780.034
874.952 1.149.012
832.896 1.214.871
-42.056 65.859
3 Economische zaken 4 Onderwijs
-96.525 825.751
-251.623 816.386
17.536 684.118
269.159 -132.268
5 Cultuur en recreatie
1.318.512
1.213.937
960.779
-253.158
6 Sociale voorz en maatsch.dienstverlening 7 Volksgezondheid en milieu
1.955.499 -17.375
2.322.572 6.145
5.682.712 -108.322
3.360.140 -114.467
8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 10 Bedrijfsvoering
-53.551 5.484.047
162.781 5.966.354
162.163 6.156.261
-618 189.907
11.509.786
13.211.489
16.250.121
3.038.632
9 Algemene dekkingsmiddelen
-12.057.563
-12.736.349
-15.818.340
-3.081.991
Totaal geraamde algemene dekkingsmiddelen
-12.057.563
-12.736.349
-15.818.340
-3.081.991
-547.779
475.141
431.781
43.360
151.431
-614.640
-431.781
182.859
-396.347
-139.499
0
-139.499
Raming van de baten en lasten
Saldo van de raming van de baten en lasten
Jaarrekening 2013
Begroting 2015
Verschil 2015 tov 2014
Geraamde algemene dekkingsmiddelen
Geraamde resultaat voor bestemmen Beoogde toevoegingen en onttrekkingen reserves Geraamde resultaat na bestemmen
Toelichting op baten en lasten De programmabegroting 2015 is sluitend na bestemmen. Dat wil zeggen dat het geraamde resultaat nihil is na de geraamde onttrekkingen en toevoegingen van de reserves aan de exploitatie. Op dit moment is niet te becijferen wat de mogelijke kosten kunnen zijn Het resultaat voor bestemmen bedraagt € 431.781 nadelig.
Aan de bestemmingsreserve bibliotheek wordt het jaarlijkse structurele bedrag van € 2.650 toegevoegd. Voor een onderzoek naar de mogelijkheden om de bibliotheek te behouden wordt een bedrag van € 10.000 vrijgemaakt uit de reserve. Aan de bestemmingsreserves herinrichting gemeentehuis en algemene begraafplaats wordt de jaarlijkse onttrekking geraamd van resp. € 9.000 en € 2.568. Aan de bestemmingsreserve onderhoud gebouwen wordt een van bedrag € 50.000 onttrokken voor het extra onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen. Hiervoor is in programma 10 € 50.000 geraamd. Voor groot onderhoud aan de wegen wordt aan € 180.000 onttrokken aan de bestemmingsreserve onderhoud wegen. De bestemmingsreserve investeringen in het dorp wordt belast met € 90.000 voor het maken van een nieuwe structuurvisie, verkeersplan en een verkeerscirculatieplan in BUCH verband. Uit de bestemmingsreserve tegenvallers en nieuwe beleid wordt € 43.500 onttrokken voor het aanpassen subsidieverordening, onderzoek naar mogelijkheden van subsidieverkrijging, nota 95
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
doelstelling wonen, zorg en welzijn, visieontwikkeling toerisme in Uitgeest en bebording fiets- en wandelroutes. Er wordt daar naast een bedrag van € 49.363 onttrokken om een deel van het nadelige verschil in de algemene uitkering op te vangen. In de programmabegroting 2015 zijn de overheadkosten opgenomen in het programma 10 bedrijfsvoering. Hierin zijn de begrote kosten van huisvesting, algemene kosten bedrijfsvoering en salariskosten van de organisatie geraamd. Voor de berekening van de dotatie/onttrekking van de voorzieningen riolering en reiniging is rekening gehouden met de toe te rekenen kosten, inclusief overhead en de werf, vanuit de organisatie. Voor de riolering is dit een bedrag van € 342.997 en voor de reiniging € 391.953. In de begroting zijn de beïnvloedbare kosten ten opzichte van de begroting 2014 niet geïndexeerd. De loonkosten zijn begroot op de te verwachte kosten na de doorrekening van de te verwachte CAOverhoging en hogere werkgeverslasten. De bijdragen in gemeenschappelijke regelingen en overeenkomsten zijn opgenomen conform de afspraken. Voor de personele kosten is de bezuiniging van € 70.000 niet meer opgenomen. Deze bezuiniging zou worden gevonden door het niet invullen van vacatureruimte. Echter de vacatureruimte is nodig om de open plekken in de organisatie, door het wegvallen van personeel, op te vangen met externe inhuur. Het bedrag voor de bijdrage aan de bibliotheek is verlaagd conform de afbouwregeling: van januari tot en met juni een verlaging van 50% en voor juli tot en met december 75% De sociale uitkeringen zijn geraamd naar de te verwachte uitgaven in 2015 en de te ontvangen rijksbijdrage is zodanig geraamd dat 10% van de kosten ten laste van de gemeente blijven. Door een extra verhoging van de opbrengsten van de ozb met 10% in 2015 worden er meer inkomsten gegenereerd. De algemene uitkering is op basis van de gegevens in de septembercirculaire 2014 geraamd.
96
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Overzicht incidentele baten en lasten 2015 Overzicht incidentele baten en lasten 2015 Incidentele baten x € 1.000 Onttrekk. BR Onderhoud gebouwen 50,0 Onttrekk. BR Onderhoud wegenn 180,0 Onttrekk. BR Bibliotheek 10,0 Onttrekk. BR Investeringen in het Dorp 90,0 Onttrekk. BR Tegenvallers/nieuw beleid 92,9 Vrijval voorziening onderhoud scholen 15,0
Incidentele lasten Inhaalslag MOP gebouwen 50,0 Groot onderhoud wegen/bruggen 206,0 Advies kosten behoud bibliotheek 10,0 Opstellen verkeerscirculatieplan BUCH 20,0 Opstellen verkeersplan 25,0 Beleidsnota taken/bevoegdheden schoolgebouwen 15,0 Visie Cultureel en Toeristisch Uitgeest 10,5 Fiets- wandelroutes uitbreiden, borden/promotie 2,5 Subsidies belichten, subsidieverordening, 4,5 Beleidsregels nieuwe subsidieverordening 10,5 Doelstellingen van wonen, zorg en welzijn 10,5 Opstellen nieuwe structuurvisie 45,0 Optimaal gebruik maken subsidiemogelijkheden 5
437,9
414,5
Structurele mutaties reserve Dotaties BR: Bibliotheek
2,7
Jaarlijks storting voor onderhoud
Onttrekkingen BR: Herinrichten gemeentehuis BR: Algemene begraafplaats
9,0 2,6
Jaarlijkse onttr. dekking kapitaallasten gemeentehuis Vrijval afkoopsommen onderhoud begraafplaats
97
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Staat van Reserves Begroot saldo 1-1-2015
Begrote Begrote vermeerde verminde ringen ringen
Naam reserve Algemene reserves AR - Algemene reserve 5.230.116 Sub-totaal algemene reserves 5.230.116 Bestemmingsreserves 2 - Verkeer, vervoer en waterstaat BR - Onderhoud wegen 474.221 5 - Cultuur en recreatie BR - Bibliotheek 49.689 BR - Monumentensubsidies 77.990 6 - Sociale voorziening en maatschappelijke dienstverlening BR - Debiteuren Wet werk en bijstand 114.699 BR - WIZ 670.948 7 - Volksgezondheid en milieu BR - Algemene begraafplaats 60.785 8 - Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting BR - Investeringen in het Dorp 168.708 BR - Stimulering Volkshuisvesting 319.568 BR - Bovenwijkse voorzieningen 168.000 9 - Financierings- en algemene dekkingsmiddelen BR - Tegenvallers en nieuw beleid 274.296 10 - Bedrijfsvoering BR - Herinrichting gemeentehuis 38.060 BR - Onderhoud gebouwen 110.607 Subtotaal bestemmingsreserves 2.527.571 Totaal reserves
7.757.686
98
0
2.650
Begroot saldo 31-12-2015
0
5.230.116 5.230.116
180.000
294.221
10.000
42.339 77.990 114.699 670.948
2.568
58.217
90.000
78.708 319.568 168.000
92.863
181.433
2.650
9.000 50.000 434.431
29.060 60.607 2.095.790
2.650
434.431
7.325.905
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Staat van Voorzieningen Begroot saldo 1-1-2015 Naam voorziening 0 - Algemeen bestuur VZ - Waardeoverdracht wethouders 63.648 VZ - IZA-gelden 36.467 2 - Verkeer, vervoer en waterstaat VZ - Langebuurt 100.000 4 - Onderwijs VZ - Onderhoud schoolgebouw 332.729 5 - Cultuur en recreatie VZ - Onderhoud zwembad 165.587 VZ - Risico sportvelden 362.600 7 - Volksgezondheid en milieu VZ - Egalisatie riolering 2.705.266 VZ - Egalisatie reiniging 1.013.926 9 - Financierings- en algemene dekkingsmiddelen VZ - Startersfonds VROM 485.477 Totaal voorzieningen 5.265.700
Begrote Begrote vermeerde verminde ringen ringen
Begroot saldo 31-12-2015
45.000
108.648 36.467 100.000 15.000
317.729 165.587 362.600
45.000
24.103 150.343
2.681.163 863.583
189.446
485.477 5.121.254
Overzicht investeringen 2015 Op basis van de geraamde investeringen zijn de kapitaallasten voor volgende jaren geraamd. Voor alle bedragen moeten nog kredietaanvragen aan de raad worden voorgelegd.
Geraamde investering
Investeringen per programma 2 - Verkeer, vervoer en waterstaat Vervanging beschoeiing Voorb.reconstr. Meldijk / Sluisbuurt Reconstr. Langebuurt / dr. Brugmanstraat (riool) Voorb.reconstr.Hogeweg (van Middelweg tot dr. Brugmanstraat) (riool) Voorb.reconstr. Langebuurt/dr. Brugmanstraat (riool)2 Brug De Terp
30.000 50.000 100.000 50.000 30.000 150.000
5- Cultuur en recreatie Vervanging speeltoestellen
35.000
7- Volksgezondheid en milieu Vervanging riolering (uitvoering GRP) Afkoppelplan (uitvoering GRP) Elektrische mechanische vervanging 2 pompen
420.000 400.000 50.000
10- Bedrijfsvoering ICT I-NUP+ (BRO,NHR,digitaal archiveren,werken afspraak)
Totale investeringen
165.000 135.000 1.615.000
99
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Staat van Baten en Lasten 2015 – 2019 Begroting van baten en lasten 2015 – Meerjarenraming 2016 – 2019 Raming van de baten en lasten 0 Algemeen bestuur 1 Openbare orde en veiligheid 2 Verkeer, vervoer en waterstaat 3 Economische zaken 4 Onderwijs 5 Cultuur en recreatie 6 Sociale voorz en maatsch.dienstverlening 7 Volksgezondheid en milieu 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 10 Bedrijfsvoering
Begroting 2014 na 2e wijziging 950.973 874.952 1.149.012 -251.623 816.386 1.213.937 2.322.572 6.145 162.781 5.966.354 13.211.489
Begroting 2015
Begroting 2016
Begroting 2017
Begroting 2018
Begroting 2019
647.107 832.896 1.214.871 17.536 684.118 960.779 5.682.712 -108.322 162.163 6.156.261 16.250.121
631.388 839.101 1.205.233 31.565 679.555 854.281 5.715.092 -116.404 107.061 6.198.158 16.145.030
617.452 842.609 1.214.446 31.698 663.843 811.902 5.736.118 -115.314 107.003 6.028.188 15.937.945
654.532 846.822 1.253.136 31.831 650.688 776.328 5.757.261 -112.652 106.946 5.998.788 15.963.680
640.627 851.056 1.267.577 31.964 633.083 770.886 5.778.520 -109.943 106.892 6.019.545 15.990.207
-12.736.349
-15.818.340
-16.205.627
-16.265.032
-16.256.073
-16.348.635
475.141
431.781
-60.595
-327.087
-292.393
-358.428
Beoogde toevoegingen en onttrekkingen reserves
-614.640
-431.781
-241.418
-133.746
-8.918
-8.918
Geraamde resultaat na bestemmen
-139.499
0
-302.013
-460.833
-301.311
-367.346
Saldo van de raming van de baten en lasten 9 Algemene dekkingsmiddelen Geraamde resultaat voor bestemmen
Toelichting meerjarenraming 2016-2019
In de meerjarenraming is geen rekening gehouden met de kosten die gemaakt zullen gaan worden in het kader van de ontvlechting uit de samenwerkingsverbanden in de IJmond en het invlechten in de BUCH-gemeenten en de regio Noord-Kennemerland. Voor de jaren 2016 - 2019 een positief resultaat na bestemmen geraamd van resp. € 302.013, € 460.833, € 301.311, en € 367.346. Voor 2016 -2017 is de bijdrage aan de bibliotheek verder verlaagd tot nihil. Voor het zwembad de Zien zijn de bijdragen in het onderhoud aan de nieuwe stichting opgenomen. In de kosten van het bestuur zou vanaf 2016 een bezuiniging van € 200.000 worden opgenomen als stelpost. Dit bedrag zou kunnen worden bezuinigd op de bestuurskosten na een fusie met een andere gemeente. Omdat er vooralsnog geen sprake is van een fusie, is de stelpost van € 200.000 niet meer opgenomen in de meerjarenraming. De volgende mutaties in de bestemmingsreserves zijn begroot: Voor begrotingsjaar 2016: o de jaarlijkse dotatie BR-Bibliotheek € 2.650 o de jaarlijkse onttrekking BR-Algemene begraafplaats € 2.568 o de jaarlijkse onttrekking BR-Herinrichting gemeentehuis € 9.000 o onttrekking uit de BR-Onderhoud wegen € 180.000, voor groot onderhoud wegen o onttrekking uit de BR-Onderhoud gebouwen € 50.000, voor groot onderhoud gemeentelijke gebouwen o onttrekking uit de BR-Tegenvallers en nieuw beleid € 2.500 voor bebording monumenten route
101
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Voor begrotingsjaar 2017: o de jaarlijkse dotatie BR-Bibliotheek € 2.650 o de jaarlijkse onttrekking BR-Algemene begraafplaats € 2.568 o de jaarlijkse onttrekking BR-Herinrichting gemeentehuis € 9.000 o onttrekking uit de BR-Onderhoud wegen het restant bedrag van de reserve van € 114.221, voor groot onderhoud wegen. o onttrekking uit de BR-Onderhoud gebouwen het restant bedrag van de reserve van € 10.607, voor groot onderhoud gemeentelijke gebouwen De reserves Onderhoud wegen en Onderhoud gebouwen zijn aan het van 2017 uitgeput.
Voor begrotingsjaar 2018 en 2019: o de jaarlijkse dotatie BR-Bibliotheek € 2.650 o de jaarlijkse onttrekking BR-Algemene begraafplaats € 2.568 o de jaarlijkse onttrekking BR-Herinrichting gemeentehuis € 9.000
In de meerjarenraming zijn in afwijking van de kadernota de kosten verhoogd met de prijsindex waarmee het Rijk ook de algemene uitkering voor die jaren heeft geïndexeerd. Voor 2016 met 0,75% en voor de verder jaren met 0,50%. De opbrengsten van de onroerendezaakbelasting zijn voor 2016 en 2017 verhoogd met 5% conform de afspraken bij de kerntakendiscussie. septembercirculaire 2014. De kapitaallasten zijn geraamd op basis van de geraamde uitgaven aan investeringen. Voor de investeringskredieten zullen in de komende jaren raadsvoorstellen worden ingediend.
Overzicht incidentele baten en lasten meerjarenraming 2015 Incidentele baten x € 1.000 Onttrekking BR Onderhoud gebouwen Onttrekking BR Onderhoud wegen Onttrekk. BR Tegenvallers/nieuw beleid Huren snippergroen
Structurele mutaties reserve Dotaties BR: Bibliotheek Onttrekkingen BR: Herinrichten gemeentehuis BR: Algemene begraafplaats
2016
2017
50 180 3 14
11 114
2018
2019
Incidentele lasten Inhaalslag MOP gebouwen Groot onderhoud wegen Bebording monumenten route Extra onderhoud bruggen
-
-
2016
2017
50 180 3
22 180
2018
2019
26
247
125
259
202
2016
2017
2018
2019
3
3
3
3
Jaarlijks storting voor onderhoud
9 3
9 3
9 3
9 3
Jaarlijkse onttr. dekking kapitaallasten gemeentehuis Vrijval afkoopsommen onderhoud begraafplaats
-
-
Meerjarig investeringsschema Op basis van onderstaand meerjarig investeringsschema zijn de kapitaallasten geraamd voor de meerjarenraming 2016-2019. Voor alle geraamde investeringen moeten nog kredietaanvragen ter goedkeuring worden voorgelegd aan de raad.
102
PROGRAMMABEGROTING
Investeringen per programma
GEMEENTE UITGEEST Geraamde Geraamde Geraamde Geraamde investering investering investering investering 2016 2017 2018 2019
2 - Verkeer, vervoer en waterstaat Vervanging beschoeiing Voorb.reconstr. Middelweg (van Tulpstraat tot Beatrixlaan) (rioo Voorb.reconstr. Populierenlaan / Nieuwland Reconstr. Middelweg (van Tulpstraat tot Beatrixlaan) (riool) Reconstr. Meldijk / Sluisbuurt Reconstr. Populierenlaan / Nieuwland Voorb.reconstr. Vanuit beheerplan Reconstr. Hogeweg (van Middelweg tot dr. Brugmanstraat) (rioo Reconstr. Vanuit beheerplan
30.000 50.000 50.000
30.000
30.000
30.000
140.000 300.000 300.000 50.000 400.000 300.000
5- Cultuur en recreatie Vervanging speeltoestellen Renovatie kunstgras hockeyveld
35.000 155.000
35.000
35.000
423.000 67.000
425.000
495.000
35.000
7- Volksgezondheid en milieu Vervanging riolering (uitvoering GRP) Vervangen drukriolering - minigemalen Elektrische mechanische vervanging 2 pompen
50.000
10- Bedrijfsvoering ICT I-NUP+ (BRO,NHR,digitaal archiveren,werken afspraak) I-NUP+ (BRP (GBA+RNI) I-NUP+ (E-herkenning voor bedrijven) Vervanging twee auto's buitendienst
36.000
15.000
155.000
135.000
50.000 25.000 100.000
Totale investeringen
1.296.000
103
1.170.000
1.015.000
500.000
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Cirkeldiagram verdeling programma’s en algemene dekkingsmiddelen
Verdeling programma's
PROGRAMMA 0 - ALGEMEEN BESTUUR
PROGRAMMA 1 - OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID
PROGRAMMA 2 - VERKEER, VERVOER EN WATERSTAAT
PROGRAMMA 3 - ECONOMISCHE ZAKEN
PROGRAMMA 4 - ONDERWIJS
647 833 6.156
1.215 18 684 961
5.683
PROGRAMMA 5 - CULTUUR EN RECREATIE
162 -108
PROGRAMMA 6 - SOCIALE VOORZIENINGEN EN MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING PROGRAMMA 7 VOLKSGEZONDHEID & MILIEU
PROGRAMMA 8 - RUIMTELIJKE ORDENING & VOLKSHUISVESTING PROGRAMMA 10 BEDRIJFSVOERING
104
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Programma 9 Algemene dekkingsmiddelen
-402 -847 -2.450
Financiele middelen Algemene uitkeringen
-12.553
Belastingen Overig
105
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
EMU-saldo Om zicht te hebben op het EMU-saldo van de lokale overheid zijn provincies en gemeenten met ingang van de begroting 2006 verplicht om de berekening van het EMU-saldo in de begroting op te nemen. Daarbij moet naast de berekening van het begrotingsjaar, ook de berekening van het voorafgaande jaar en het jaar volgend op het begrotingsjaar worden opgenomen. Hiervoor wordt onderstaand model gebruikt.
2014 x € 1000,-
Omschrijving 1
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)
2
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie
3
Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie
4
Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd
5
Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4
6
Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord
7
Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)
8
Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord
9
Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen
2015 x € 1000,-
2016 x € 1000,-
-475
-432
61
1.005
1.053
1.067
122
45
45
1.374
1.615
1.296
558
450
100
100
1.100
200
77
189
165
nee
nee
nee
-
-
-
759
-588
-318
30
10 Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten 11 Verkoop van effecten: a Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) b
Zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?
Berekend EMU-saldo
Het EMU-saldo betreft het (gecorrigeerde ) saldo van de baten en lasten van een overheid. De wijze van berekening is voorgeschreven vanuit de Europese Unie. Basis voor de berekening is het exploitatiesaldo vóór onttrekking en toevoeging van reserves. 106
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Een factor welke het EMU-tekort verkleint betreft de afschrijvingen. Afschrijvingen vormen wel een last op de exploitatiebegroting, maar verkleinen het EMU-tekort ten opzichte van het exploitatietekort. Een factor die een negatief effect op het EMU-saldo heeft betreft de investeringsuitgaven welke op de balans worden geactiveerd. De van derden ontvangen bijdragen hebben een positief effect op het EMU-saldo.
107
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Organogram per 1 juli 2012
Griffier
Gemeenteraad
Burgemeester
College
Gemeentesecretaris/ algemeen directeur
Controller
Middelen
-Bestuurssecretariaat -Communicatie & voorlichting -Concerncontrol -Financiën -Handhaving -Inkoop -Juridische Zaken -Openbare orde & veiligheid -Personeel & organisatie -Verzekeringen
Ruimte
Publiekszaken
-Buitendienst -Civiele Techniek -Ruimtelijke Ontwikkeling -Toezicht -Managementondersteuning
-Burgerzaken -Intern beleid & projecten -Interne zaken -Managementondersteuning -Sociale Zaken -Vergunningen -Welzijn -Wmo
109
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
110
PROGRAMMABEGROTING
GEMEENTE UITGEEST
Vaststelling
Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Uitgeest conform artikel 198 Gemeentewet in zijn openbare vergadering van 6 november 2014,
, de voorzitter
, de griffier
111