Gemeente Slochteren Begroting

Gemeente Slochteren Begroting 2012 - 2015

1

2

INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Inleiding

5

2. PROGRAMMA’S Overzicht programma’s en producten 1. Veiligheid 2. Openbaar onderwijs 3. Gemeenschapsvoorzieningen 4. Maatschappelijke activering 5. Werk en inkomen 6. Beheer openbare ruimte 7. Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting 8. Lokale lasten en algemene dekkingsmiddelen Overzicht algemene dekkingsmiddelen

6 7 8 9 11 13 15 17 19 21

3. PARAGRAFEN 1. Weerstandsvermogen 2. Onderhoud kapitaalgoederen 3. Financiering 4. Bedrijfsvoering 5. Verbonden partijen 6. Grondbeleid 7. Lokale heffingen 8. Bestuur

23 30 33 35 37 43 44 46

4. MEERJARENPERSPECTIEF 2012 – 2015 Budgetautorisatie en overzicht producten Meerjarenperspectief 2012 tot en met 2015

48 49

5. BIJLAGEN Kerngegevens Meerjarenperspectief 2012 – 2015 Reserves en voorzieningen Overzicht langlopende geldleningen Overzicht kapitaallasten Overzicht gewaarborgde geldleningen Overzicht geactiveerde kapitaaluitgaven Overzicht personele lasten en formatie Overzicht emu-saldo

51 52 66 68 69 70 72 73 74

3

4

Hoofdstuk 1

Inleiding Dit is de tweede begroting van de collegeperiode 2010-2014 die wij aan u voorleggen. Helaas is het financieel perspectief voor de gemeenten nog met de nodige onzekerheid omringt. Wel zien we op dit moment steeds beter de financiële contouren. De meicirculaire, die we gebruiken voor de berekening van de algemene uitkering uit het gemeentefonds is gebaseerd op het “bestuursakkoord”. Zo is ook duidelijk dat de Wet Investeren in Jongeren wordt ingetrokken en opgaat in de WWB. Het is niet eenvoudig om in deze economische situatie een gedegen begroting voor te leggen. De financiële middelen zijn beperkt. Desondanks zijn we in staat om een sluitende (meerjaren)begroting te presenteren. Dit wordt mede bewerkstelligd door de perspectiefwissel.

Wat is nu de impact van de begroting voor de burger? De tarieven voor rioolheffing wordt neerwaarts bijgesteld met 1,5%. De afvalstoffenheffing met 5% verhoogd. Uitgangspunt voor deze tarieven is dat ze kostendekkend zijn. Voorgesteld wordt om, net als bij de rioolheffing, voor de afvalstoffenheffing een reserve in te voeren om eventuele grote fluctuaties in het tarief enigszins te dempen. De voeding van de reserve moet plaats vinden door eventuele overschotten aan de reserve toe te voegen. Belangrijke wijziging ten opzichte van de begroting 2011 is dat we, behoudens de reserve Meerstad en reserve Grote projecten, geen rente meer toevoegen aan de reserves. Deze baat voegen we toe aan de begroting. De reserves worden dan alleen op peil gehouden door bewuste toevoegingen.

5

Hoofdstuk 2

Programma’s

Overzicht Programma’s

Overzicht programma’s en producten Op basis van de Financiële beheersverordening wordt bij iedere begroting en jaarstukken een overzicht gegeven welke producten uit de productraming onder welke programma’s horen. Onderstaand treft u het overzicht aan met de aanwezige programma’s met daarbij aangegeven welke producten de afzonderlijke programma’s bevatten. Omschrijving Programmanaam 1. Veiligheid 2. Openbaar onderwijs 3. Onderhoud gemeenschapsvoorzieningen

4. Maatschappelijke activering

5. Werk en Inkomen

6. Beheer openbare ruimte

7. Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting 8. Lokale lasten en algemene dekkingsmiddelen.

6

Omvat de producten 26. brandweer 27. veiligheid 14. openbaar onderwijs 11. kinderen 13. lokaal onderwijs 22. sport 23. dorpshuizen 7. opvang nieuwkomers 8. individuele voorzieningen 9. gezondheidszorg 10. jeugd 12. algemene voorzieningen 24. recreatie en toerisme 25. kunst en cultuur 30. informatie en advies 31. leefbaarheid 32. mantelzorg en vrijwilligers 33. financiële ondersteuning 4. inkomen 5. werk 6. economische zaken 15. groenbeheer 16. infrastructuur 17. afval 18. riool en openbare hygiëne 19. milieu 20. bouwen en wonen 21. ruimtelijke plannen 1. bestuursorganen raad 2. bestuursorganen college 3. bevolking 28 .financiering en algemene dekkingsmiddelen. 50. beschikking reserves

Programma 1 Programmabeschrijving

Veiligheid veiligheid

Beleidskaders (TRUST)

• • • • •

Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding Regionaal Repressief Dekkingsplan Verordening brandweerzorg en Rampenbestrijding Verordening brandveiligheid en hulpverlening Besluit Externe Veiligheid

Wat willen we bereiken? Een veilige woon- en leefomgeving voor mens en dier. De zorg richt zich daarbij vooral op het voorkomen van onveiligheid en onveiligheidsgevoelens.

Wat gaan we ervoor doen? Prioriteiten 2012 • • •

Implementeren integraal veiligheidsbeleid. In 2012 regionaliseert de brandweer. Op dit moment is onbekend welke kosten dit met zich mee brengt. De financiering van de bestuurlijk functionaris in het veiligheidshuis wordt voortgezet voor een aanvullende periode van 2 jaar.

Toelichting nieuw beleid Niet van toepassing voor dit programma.

7


Openbaar Onderwijs Dit programma beschrijft de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan het openbaar primair onderwijs. Omdat de uitvoering met ingang van 1 januari 2008 in handen is van de Sitchting Openbaar Primair Onderwijs Slochteren (OPOS) wordt volstaan met een korte tekst.


Statuut Stichting Openbaar Primair Onderwijs Slochteren. Akte bestuursoverdracht openbaar onderwijs.

Wat willen we bereiken? Het continueren van kwalitatief goed openbaar onderwijs door een goed functionerende Stichting OPOS dat de belangen van haar onderwijs op een juiste wijze behartigt.

Wat gaan we ervoor doen? Prioriteiten 2012 • • • •

De raad stelt de begroting 2013 en de jaarrekening 2011 van Stichting OPOS vast. Het nakomen van de gemaakte financiële dienstverleningsafspraken Middels structureel overleg bewaken dat Stichting OPOS haar taak goed uitvoert. Behandeling van voorstellen OPOS met betrekking tot samenwerking met andere schoolbesturen.

Toelichting nieuw beleid Is niet van toepassing voor dit programma.

8

Programma 3

Gemeenschapsvoorzieningen

Programmabeschrijving

In dit programma komen de voorzieningen aan de orde die gemeenschappelijk zijn, en derhalve de sociale samenhang in de kernen bevorderen, zoals sport en onderwijs.


Wmo beleidsplan 2008-2011 “Meedoen door ontmoeten en verbinden”, mei 2008 Nota integraal Jeugdbeleid 2009-2012 “Jong Slochteren doet mee!” Verordening: ‘voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Slochteren’ Verordening kinderopvang specifieke doelgroepen.

Wat willen we bereiken? • • • •

• •

Gemeenschapsvoorzieningen (algemeen): Het op peil houden van een adequaat voorzieningenniveau door middel van een actieve rol van inwoners bij de instandhouding van deze voorzieningen. Lokaal onderwijsbeleid (Leren en ontwikkelen): Een uitdagende, rijke en diverse leer- en ontwikkelingsomgeving bieden voor kinderen, waarbinnen alle kinderen / jongeren een startkwalificatie kunnen behalen. Kinderopvang: Kinderen optimale ontwikkelingskansen bieden in een veilige, gezonde en stimulerende omgeving waardoor er voor ouders mogelijkheden ontstaan om zorg en arbeid te combineren. Sport: Een sportieve gemeente door middel van het versterken van het gezond gedrag, een afname van de bewegingsarmoede en het stoppen van de groei van het aantal jeugdigen met overgewicht en verbetering van de afstemming van het sportaanbod op de jeugd. Dorpshuizen: Het bevorderen van het meedoen in de samenleving door ontmoeting, middels goed functionerende ontmoetingspunten. Gebouwenbeheer: Het in stand houden van veilige en toegankelijke gemeentelijke gebouwen, welke voldoen aan alle weten regelgeving.

Wat gaan we ervoor doen? Prioriteiten 2012 • • • • • • • •

Uitvoering geven aan de extra activiteiten uit het jeugdbeleidsplan Jong Slochteren doet mee!, waar Lokaal onderwijsbeleid onderdeel van uit maakt. Uitvoeren beperkt basispakket preventieve logopedie en evaluatie van de uitvoering eind 2012. Uitvoering geven aan Lokaal maatwerk, waarbij noodzakelijke aanpassingen aan een aantal schoolgebouwen worden ingevoerd. Aanpassen van de verordening voor leerlingenvervoer. De eigen bijdrage regeling zal met ingang van augustus 2012 worden uitgevoerd. Uitvoering geven aan een programma voor Voorschoolse Educatie voor doelgroepkinderen. In opdracht van de GR Meerstad uitvoering geven aan de ontwikkeling van een brede school in Meeroevers Meerstad. Bekostiging van de werkzaamheden voor de renovatie van het zwembad de Tobbe. Het opstellen van voorzieningenbeleid in 2012. Hierin maken we keuzes ten aanzien van de toekomst van accommodaties en bepalen we onze rol daarin.

9

Toelichting nieuw beleid Is niet van toepassing voor dit programma.

10


Maatschappelijke Activering Met dit programma willen we de zelfredzaamheid en participatie van burgers bevorderen zodat alle inwoners kunnen meedoen aan het maatschappelijk leven. • Beleidsplan Wmo 2008 – 2011 ‘Meedoen door ontmoeten en verbinden’, mei 2008. • Verordening individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning. • Jeugdbeleidsplan ‘Jong Slochteren doet mee!’, mei 2009. • Cultuurnota, juli 2009. • Verstrekkingenboek en financieel besluit maatschappelijke ondersteuning. • Beleid en verordening Wet Inburgering


Wat willen we bereiken? •

• • • • • • • • • •

Algemeen: Dat alle inwoners van onze gemeente (jong en oud) volwaardig kunnen meedoen in de lokale samenleving. De inwoners zijn daarbij zelf verantwoordelijk om, al dan niet met behulp van een sociaal netwerk (dat ontstaat door ontmoeting) in de eigen ondersteuningsbehoefte te voorzien. Jeugd – Jong Slochteren doet mee!: Welzijn, betrokkenheid, (onderwijs)kansen en gezondheid van kinderen en jongeren vergroten en uitval voorkomen. Algemene voorzieningen: Stimuleren van meer zelfredzaamheid. Individuele voorzieningen: Het behouden en bevorderen van zelfredzaamheid en deelname aan het maatschappelijk verkeer van mensen met een beperking of chronisch psychisch of psychosociaal probleem. Gezondheidszorg/OGGZ: Het beschermen en bevorderen van de lichamelijke en geestelijke gezondheid van onze inwoners. Informatie en advies: De informatievoorziening over Wonen Welzijn en Zorg voor inwoners zo overzichtelijk en laagdrempelig mogelijk houden. Mantelzorg en vrijwilligers: Een volwaardige (infrastructuur voor) mantelzorgondersteuning voor diegenen die dat nodig hebben, meer vrijwilligers in de zorg en bestaande vrijwilligers behouden en ondersteunen. Opvang en inburgering vreemdelingen: Realisatie van onze taakstelling vergunninghouders. Recreatie en toerisme: Het positioneren en versterken van Slochteren om de unieke culturele kwaliteiten die de gemeente heeft uit te dragen. Verenigingen Dorpsbelangen: Het bevorderen van het meedoen in de samenleving door ontmoeting, middels goed functionerende verenigingen dorpsbelangen. Kunst en cultuur: Het stimuleren van actieve kunst- en cultuurparticipatie, ook door jongeren.


•

Uitvoering geven aan activiteiten in het jeugdbeleidsplan “Jong Slochteren doet mee! 2009 – 2012” en waar nodig het beleidsplan herijken voor de periode na 2012. Uitvoering geven aan het Centrum voor Jeugd en Gezin, conform de afspraken in het in 2010 vastgestelde uitvoeringsplan CJG Slochteren. Uitvoering geven aan activiteiten in het Wmo beleidsplan. In samenwerking met de provincie Groningen en de gemeenten Groningen, Haren en Hoogezand-Sappemeer uitvoering geven aan projecten binnen de regeling Vitaal Platteland. Hiermee geven we invulling aan plattelandsbeleid en versterken we recreatie en toerisme in Slochteren. Uitvoering geven aan de ambities die zijn vastgelegd in de cultuurnota 2009-2012, binnen de beschikbare middelen. De speerpunten zijn een breed aanbod voor cultuureducatie, het creëren van een basale infrastructuur en het bestendigen van de positie van de Freaylemaborg als spil in ons cultuurtoeristisch bestel.

11

•

•

Ten aanzien van het bibliotheekwerk streven wij naar een maximale dienstverlening binnen de beschikbare middelen; de bibliotheekvestiging in Harkstede wordt omgevormd tot een jeugdbibliotheek voor 0 tot 12 jarigen en de vestiging Slochteren zullen we opwaarderen tot een volwaardige basisbibliotheek. Om in lijn met de Toekomstvisie initiatieven uit de samenleving, die de sociale samenhang bevorderen, te kunnen stimuleren stellen we een Leefbaarheidsfonds (Nieuwe Stijl) in.

Toelichting nieuw beleid • Ten behoeve van het onderhoud van het fietsknooppuntennetwerk wordt jaarlijks € 5.500,bijgeraamd. • In 2012 gaan wij voorbereidingen treffen voor de invoering van de decentralisatie van de functiebegeleiding vanuit de AWBZ en de decentralisatie van de Jeugdzorg. Hiervoor ontvangen wij een invoeringsbudget van het Rijk. De hoogte hiervan is nog onbekend.

.

12


Werk en Inkomen Het programma richt zich op werk dat wordt gezien als het beste instrument om armoede te voorkomen en mogelijkheden te creëren om te kunnen voorzien in een zelfstandige bestaansvoorziening. • Toeslagenverordening • Minimabeleid • Afstemmingsverordening • Handhavingsverordening • Participatiebeleid


Wat willen we bereiken? • Dat mensen meedoen aan de samenleving, of het nu gaat om netwerken, verenigingen, organisatie of werk en buurt, waardoor voorkomen wordt dat zij in een sociaal isolement terechtkomen • Situaties voorkomen en uitbannen waarin sprake is van armoede en sociale uitsluiting • Het realiseren van een sluitende aanpak voor jongeren tot 27 jaar op basis van het School First model. • Het aanbieden van participatietrajecten aan personen die op de wachtlijst staan voor werk bij de sociale werkvoorziening. • Behoud en waar mogelijk uitbreiding van de werkgelegenheid (kleinschalige bedrijvigheid/detailhandel) en het creëren van leer-werk plekken.


Het integrale participatiebeleid plaatsen tegen het licht van de nieuwe Wet Werken naar Vermogen, de nieuwe Wet Werk en Bijstand én de kortingen op de reïntegratiebudgetten en eventueel de prioriteitstelling aanscherpen. Het klantgericht verstrekken van alle relevante informatie aan de doelgroep over de mogelijkheden en regelingen voor mensen met lage inkomens Het uitvoering geven aan en toezien op de kwaliteit van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening Als partner in de gemeenschappelijke regeling Bedrijvenpark Rengers participeert Slochteren in de ontwikkeling van deze locatie. In 2012 zal voor Rengers fase 3 het bestemmingsplan worden vastgesteld. Voor Rengers fase 4 zal worden ingezet op acquisitie.

13

Toelichting nieuw beleid •

• •

In 2012 zullen de nodige voorbereidingen moeten worden getroffen voor de invoering van de Wet Werken naar Vermogen (1 januari 2013). In deze nieuwe wet worden bijstand, sociale werkplaatsen en Wajong samengevoegd. Wat voor effecten deze nieuwe regeling voor gemeenten en het GR-BWR zal hebben is nog niet duidelijk. De Wet investering jongeren zal in 2012 opgaan in de WWB, wat betekent dat het huidige WIJ beleid zal worden ingetrokken en moet worden omgezet. Vanwege de economische recessie is het aantal uitkeringsgerechtigden in 2011 gestegen. Het is nog niet duidelijk of deze tendens zich zal voortzetten in 2012.

14


Beheer Openbare Ruimte Het programma richt zich op het beheer van de openbare ruimte om zorg te dragen voor een prettige, veilige, natuurrijke en gezonde leefomgeving. • • • • • • • •


•

Landschap- en groenvisie Convenant Duurzaam Veilig Beleidsplan Duurzaam Veilig tweede fase Beleidsplan Openbare Verlichting Gemeentelijk Rioleringsplan Watervisie Waterplan Beheersplan Wegen Duurzaam Slochteren: visie op milieu en duurzaamheid.

Wat willen we bereiken? • • • • •

Een groene, ecologische, natuurrijke plattelandsgemeente. Een bereikbare, verkeersveilige gemeente met een kwalitatief gemiddeld wegennet, waarbij het comfort en de netheid van de weg in acht worden genomen. Het uitgangspunt is niveau Basis c.q. R (= gemiddeld niveau van kwaliteit) conform de CROW-systematiek. Gescheiden inzamelen en afvoeren van het huishoudelijk afval en het bestrijden van ongedierte voor een schone en gezonde leefomgeving. Het opvangen en afvoeren van het afval- en hemelwater voor een schone en gezonde leefomgeving. In het verlengde hiervan het waarborgen van de waterkwaliteit en het beperken van de wateroverlast als gevolg van toenemende neerslag de komende jaren. Een goede en duurzame ontwikkeling van de gemeente Slochteren. Het verhogen van de kwaliteit van de leefomgeving met aandacht voor het milieu, water, energie, bodem en bedrijfsmatige activiteiten, waaronder landbouw en veiligheid.

Wat gaan we ervoor doen? Prioriteiten 2012 •

Er zal een containerregistratiesysteem met chips ingevoerd worden om onrechtmatige aanbiedingen van afval tegen te gaan.

15

Toelichting nieuw beleid • •

Er is € 110.000 opgenomen voor de invoering van het containerregistratiesysteem in 2012. Er zal een nieuw Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) opgesteld worden, als opvolger van het huidige GRP

16


Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting Ruimtelijke ordening van het grondgebied; Beleid en uitvoering op gebied van bouwen en wonen; Instandhouden en optimaliseren van de woningvoorraad • • • • • •


• • • • • • • • •

Provinciaal Omgevingsplan (2010) Regiovisie Groningen-Assen (2000); Regionale Woonvisie (2011); Structuurvisie Buitengebied (2010); Structuurvisie Slochteren (2009); Structuurvisie Steendam-Schildmeer (2009); Structuurvisie Siddeburen (2009); Planologische visie Harkstede (2001/2011); Herinrichting Midden-Groningen (1999) Masterplan Meerstad (2005); Woonplan (2011); Welstandsnota (2011); (geactualiseerde) bestemmingsplannen; Bouwverordening (2010); Beleidsplan vergunningverlening en handhaving (2010).

Wat willen we bereiken? • Een duurzame ruimtelijke ontwikkeling van het Land van Slochteren, met een veilig, verzorgd en goed ingericht landschap, gebaseerd op de ruimtelijke kernkarakteristieken. • De duurzame kwaliteit van de ruimtelijke ontwikkeling borgen we onder andere in ruimtelijke structuurvisies. • Daarnaast verplicht de WRO ons onze bestemmingsplannen actueel en digitaal beschikbaar te hebben. Slochteren heeft deze actualisering- en digitaliseringslag enige tijd geleden al in gang gezet, vanuit het streven om op 1 juli 2013 ook helemaal up-to-date te zijn. • Met toevoeging van nieuwe woningen houden we de kwantiteit en kwaliteit van de woningvoorraad op orde. Naast onze eigen inspanningen willen we nu ook proberen onze inwoners tot duurzame kwaliteitsverbeteringen aan te zetten, daar waar woningen niet volledig meer aan de hedendaagse wensen/eisen voldoet.


Vaststellen van de structuurvisie Harkstede. Uitwerken en realiseren van Meerstad, afhankelijk van de uitkomsten van de dialoog tussen de deelnemende partijen over het toekomstperspectief van Meerstad. Bepalen van Meerstad-beleid in de gezamenlijkheid van de Gemeenschappelijke Regeling Meerstad, waarbij alle publiekrechtelijke bevoegdheden weer zijn overgegaan naar beide gemeenten. Continueren van de actualisatie en digitalisering van bestemmingplannen, te weten: o Buitengebied (ontwerp) o Buitengebied-West (water en landbouw Meerstad) (ontwerp) o Slochteren-Schildwolde (vaststellen) o Hellum-Siddeburen (ontwerp en vaststellen) o Kolham-Froombosch (voorontwerp en ontwerp) o Steendam (voorontwerp en ontwerp)

17

Wat mag het kosten? Lasten

Rekening 2010 -5.056.360

Begroting 2011 -4.728.145

Begroting Begroting Begroting Begroting 2012 2013 2014 2015 -1.845.540 -1.845.540 -1.845.540 -1.845.540

-1.945.859 -149.850 0 -1.419.341

-1.862.664 142.952 0 -553.000

-1.983.181 149.276 0 -75.000

-1.983.181 149.276 0 -75.000

-1.983.181 149.276 0 -75.000

-1.983.181 149.276 0 -75.000

-8.571.410

-7.000.857

-3.754.445

-3.754.445

-3.754.445

-3.754.445

Rekening 2010 865.458 5.699.188

Begroting 2011 1.456.464 4.019.652

Begroting 2012 648.464 1.366.968

Begroting 2013 648.464 1.366.968

Begroting 2014 648.464 1.366.968

Begroting 2015 648.464 1.366.968

6.564.646

5.476.116

2.015.432

2.015.432

2.015.432

2.015.432

-2.006.764

-1.524.741

-1.739.013

-1.739.013

-1.739.013

-1.739.013

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

515.000

570.000

495.000

545.000

-1.224.013

-1.169.013

-1.244.013

-1.194.013

Primaire kosten Organisatiekosten: - uren organisatie - % toerekening - sporthallen - overige verrekeningen Totaal lasten programma

Baten Primaire baten - overige verrekeningen Totaal baten programma Bestaand beleid Saldo programma

Meerjarenbegroting 2012 - 2015 TOTAAL 2012 - 2015

Toelichting nieuw beleid •

Implementeren van de Wabo, met bijzondere aandacht voor het onderdeel archeologie.

18


Lokale lasten en algemene dekkingsmiddelen Binnen dit programma worden de inkomsten verantwoord van o.a. de algemene uitkering uit het gemeentefonds, de onroerende zaakbelasting en de onttrekkingen van middelen uit de reserves


• • • •

Beleidskader voor het financieel toezicht op gemeenten en gemeenschappelijke regelingen in de provincie Groningen. Verordening voor de heffing en invordering van de onroerendezaakbelasting. Verordening gemeentelijke basisadministratie Kaderdocument Perspectiefwissel 2010 - 2015

Wat willen we bereiken? • • •

Een structureel sluitende meerjarenbegroting. Dit wordt bewerkstelligd door de inkomsten behoudend en de uitgaven realistisch te ramen. Hierdoor zijn we in staat om een robuuste begroting te presenteren. Een aanvaardbaar niveau van de lokale lasten, dat wil zeggen afvalstoffenheffing en rioolheffing 100% kostendekkend. Een jaarlijkse opbrengststijging van 1,5 % van de OZB. Rekening houdende met de perspectiefwissel wordt daarbovenop rekening gehouden met een extra stijging van 2 %.

Wat gaan we ervoor doen? Prioriteiten 2012 • •

Streven naar meerjarig evenwicht in de begrotingspositie van de gemeente Slochteren en voldoen aan de termijnen voor inzending voor begroting en jaarrekening zodat er sprake zal zijn van een terughoudend (repressief) begrotingstoezicht door de Provincie. In de volgende grafiek is de ontwikkeling meerjarig weergegeven van het begrotingssaldo.

19

Wat mag het kosten? Lasten Primaire kosten Organisatiekosten: - uren organisatie - % toerekening - sporthallen - overige verrekeningen Totaal lasten programma

Baten Primaire baten - overige verrekeningen Totaal baten programma Bestaand beleid Saldo programma

Rekening 2010 -5.905.424

Begroting 2011 -2.463.675

Begroting Begroting Begroting Begroting 2012 2013 2014 2015 -2.273.587 -2.273.587 -2.273.587 -2.273.587

-1.446.555 -149.850 0 -529.225

-1.645.467 142.952 0 0

-1.672.445 149.276 0 0

-1.672.445 149.276 0 0

-1.672.445 149.276 0 0

-1.672.445 149.276 0 0

-8.031.054

-3.966.190

-3.796.756

-3.796.756

-3.796.756

-3.796.756

Rekening 2010 24.510.347 294.908

Begroting 2011 19.005.361 0

Begroting 2012 19.010.855 0

Begroting 2013 19.010.855 0

Begroting 2014 19.010.855 0

Begroting 2015 19.010.855 0

24.805.255

19.005.361

19.010.855

19.010.855

19.010.855

19.010.855

16.774.201

15.039.171

15.214.099

15.214.099

15.214.099

15.214.099

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

-28.538

78.848

272.187

-98.454

15.185.561

15.292.947

15.486.286

15.115.645

Meerjarenbegroting 2012 - 2015 TOTAAL 2012 - 2015

Toelichting: Meerjarenbegroting 2012-2015 (programma 8 inclusief kostenplaatsen): • OZB: Er wordt rekening gehouden met een jaarlijkse opbrengststijging van 1,5%. Ook wordt er rekening gehouden met een toename van de OZB-opbrengsten • Gemeentefonds: De afname is gebaseerd op de meicirculaire 2011 waarin het “bestuursakkoord” is verwerkt. • Kostenplaatsen: Het betreft uitgaven die te maken hebben met de bedrijfsvoering. Zo zijn er bedragen opgenomen voor: o de aanschaf of vervanging van tractiemiddelen; o het onderhoud van gebouwen; o de aanschaf van hard- en software. .

20

Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen In de BBV staat wat er in de programmabegroting moet staan. Zo geeft art. 8 lid 5 aan dat de programmabegroting een overzicht met algemene dekkingsmiddelen opgenomen. Het overzicht algemene dekkingsmiddelen bevat ten minste • lokale heffingen, waarvan de besteding niet gebonden is; • algemene uitkeringen; • dividend; • saldo van de financieringsfunctie; • saldo tussen de compensabele BTW en de uitkering uit het BTW-compensatiefonds; • overige algemene dekkingsmiddelen. Het overzicht algemene dekkingsmiddelen bevat dus de middelen, die voor de gemeente vrij besteedbaar zijn. De gemeente kan de aanwending van deze middelen zelf bepalen. Er rusten geen rijksverplichtingen op (zoals bijvoorbeeld bij specifieke uitkeringen) of andere beperkingen (zoals bij kostendekkende heffingen). ( x € 1.000) Algemene dekkingsmiddelen Algemene Uitkering Belastingen Dividend Onvoorzien Saldo kostenplaats kapitaallasten

R 2010 13.931 2.384 98 0 -53

B 2011 13.512 2.377 56 31 393

B 2012 13.466 2.438 56 31 -36

B 2013 13.201 2.438 56 31 -36

B 2014 13.148 2.438 56 31 -36

B 2015 12.776 2.438 56 31 36

Algemene uitkering De algemene uitkering uit het gemeentefonds is conform de mei-circulaire 2011 opgenomen. De mei-circulaire is gebaseerd op het ‘bestuursakkoord’. Belastingen De gemeente Slochteren kent een aantal belastingen: onroerende-zaakbelastingen, roerende zaakbelasting en toeristenbelasting. De volgende bedragen zijn in de beheersbegroting 2012 opgenomen:

OZB Toeristenbelasting Forensenbelasting

R 2010 2.336 47 1

B 2011 2.337 40 0

B 2012 2.397 41 0

Dividend De gemeente is aandeelhouder van een beperkt aantal dividenduitkerende vennootschappen. De grootste is wel de NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). De ramingen voor 2012 en volgende is gelijk aan die van de begroting 2011. Onvoorzien De post onvoorzien is bedoeld voor uitgaven waar de gemeente in de loop van het jaar door onvoorziene omstandigheden voor komt te staan. Het is bedoeld om incidentele tegenvallers op te vangen. Het gemeentelijk beleid is dat we € 2 per inwoner opnemen. Saldo kostenplaats kapitaallasten Dit is het resultaat van de doorberekende kapitaallasten (rente en afschrijving) en de daadwerkelijke rentelasten en afschrijving. Voor meer informatie wordt verwezen naar de bijlage “Overzicht kapitaallasten”.

21

Hoofdstuk 3

Paragrafen

22

Paragraaf 1

Weerstandsvermogen

Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV)

In artikel 11 van dit besluit is over het weerstandsvermogen het volgende bepaald: Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen: a. De weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken; b. Alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. De paragraaf betreffende het weerstandsvermogen bevat ten minste: a. Een inventarisatie van de weerstandscapaciteit; b. Een inventarisatie van de risico’s; c. Het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s,

Inleiding

In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van risico’s die de gemeente loopt, de eventuele financiële consequenties, de beschikbare middelen en mogelijkheden waarover beschikt kan worden om risico’s te kunnen opvangen. Het beleid is dat zowel bij het opstellen van de begroting als de jaarrekening door ons wordt gekeken in hoeverre het weerstandsvermogen aansluit bij de weerstandscapaciteit.

Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen geeft de relatie aan tussen: • De weerstandscapaciteit; dit zijn de middelen en de mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te kunnen dekken. • Het risicoprofiel; alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in de relatie tot de financiële positie. Het weerstandsvermogen geeft aan in hoeverre de gemeente in staat is om financiële risico’s op te vangen teneinde zijn taken te kunnen blijven voortzetten.

Weerstandscapaciteit

De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover beschikt kan worden om niet begrote kosten op te kunnen vangen. Daarbij wordt gekeken naar: • De saldireserve • De aanwezigheid van stille reserves • De aanwezigheid van bestemmingsreserves, of die nog eenvoudig een andere bestemming kunnen krijgen • De belastingtarieven, of die in de toekomst nog verhoogd kunnen worden • De begrotingspost Onvoorzien Saldireserve De saldireserve is de belangrijkste buffer voor het kunnen opvangen van tekorten. Zowel de toekomstige verliezen op de reguliere begroting als de niet-begrote tegenvallers (risico’s) komen in eerste instantie ten laste van de saldireserve. De omvang van de saldireserve dient minimaal toereikend te zijn om toekomstige begrotingstekorten op te kunnen vangen. Jaarlijks wordt de bespaarde rente op de saldireserve (4%) toegevoegd aan de exploitatie. Stille reserves Een voorbeeld van een stille reserve is het verschil tussen actuele waarde en de boekwaarde van een actief. Denk hierbij bijvoorbeeld aan aandelen (BNG), gebouwen en gronden. De gemeente heeft aandelen volgens de voorschriften, tegen de aankoopwaarde op de balans staan. De actuele waarde ligt hoger. Onbenutte belastingcapaciteit Met ingang van 2008 is het maximale toegestane tarief voor ozb losgelaten. Wel worden de gemeenten gehouden aan de macronorm. 1% ozb stijging betekent voor de gemeente Slochteren ca. € 25.000 aan inkomsten. Begrotingspost onvoorzien Op basis van de Gemeentewet is de gemeente verplicht een bedrag voor onvoorziene uitgaven op te nemen in de begroting. Het is bedoeld om incidentele tegenvallers op te vangen. Het beleid van de gemeente is om per inwoner € 2 voor “onvoorzien” beschikbaar te hebben. Afgerond is dit ca. € 32.000.

23

Omvang weerstandscapaciteit Hiervoor zijn de afzonderlijke middelen benoemd, waarover de gemeente kan beschikken om niet begrote kosten te kunnen dekken. In onderstaande tabel is de totale omvang van de weerstandscapaciteit weergegeven. Omschrijving Saldireserve Stille reserves Onbenutte belastingcapaciteit Begrotingspost onvoorzien Totale weerstandscapaciteit

Bedrag (x € 1.000) 2.787 p.m. 25 32 2.834

In totaal heeft de gemeente Slochteren ruim € 2,8 mln. aan weerstandscapaciteit om tegenvallers op te vangen. Ten opzichte van de rekening 2010 is dit met ca. € 0,5 mln. afgenomen. De oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat er onttrekkingen aan de saldireserve heeft plaatsgevonden in verband met een negatief begrotingssaldo over 2011. Risico’s

RISICO’S

Bij het opstellen van de begroting en rekening wordt inzichtelijk gemaakt welke risico’s de gemeente Slochteren loopt die een behoorlijk financieel impact kunnen hebben. Hieronder wordt aangegeven om welke risico’s het gaat. Voor zover mogelijk hebben we de benoemde risico’s ook voorzien van een beheersmaatregel. Bestuurlijke inventarisatie risico’s In het voorjaar van 2009 is een bestuurlijk traject gestart, onder begeleiding van PWC om te komen tot optimalisatie van het risicomanagement. In mei 2009 heeft een sessie met de raad plaatsgevonden, waarbij de identificatie van risico's centraal stond. Deze sessie heeft geresulteerd in de hieronder benoemde top-5 van risico’s. Deze top 5 is door de organisatie voorzien van een beheersmaatregel. Het kan wenselijk zijn deze risico-inventarisatie te actualiseren. In de organisatie maakt het risicomanagement integraal onderdeel uit van de bedrijfsplannen en de bedrijfvoeringsrapportages.

1. Afname van het gemeentefonds als gevolg van de keuzes die in Den Haag gemaakt worden. De mogelijke hoogte van het risico wordt ingeschat op 2% van de omvang van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Beheersmaatregel: In de begroting wordt rekening gehouden met de ontwikkeling van het gemeentefonds op basis van de meest recente meicirculaire van het ministerie BZK. Daarnaast is er een bestuursovereenkomst tussen de VNG en het RIJK gesloten. Deze overeenkomst behelst dat het gemeentefonds de komende jaren niet zal groeien. Dit is ook als zodanig verwerkt in de begroting. 1. Kwetsbaarheid door (op sommige posities) een onjuiste verhouding tussen de vraag naar breed inzetbaar gekwalificeerde medewerkers en de daartegenover staande salariëring van de overheid. De consequentie daarvan is dat die werknemers met regelmaat onze gemeentelijke dienst verlaten en er deskundigheid verloren gaat. Beheersmaatregel: Bij schaarste op de arbeidsmarkt of individuele onmisbaarheid van deskundigheid kan gebruik worden gemaakt van een (arbeidsmarkt)toelage. 2. Door het anticiperen op ingeschatte groei bestaat de kans dat de gemeente nu al investeringen moet plegen met als gevolg dat er een tekort aan middelen ontstaat (voorfinanciering). Beheersmaatregel: Met de voorfinanciering van de toekomstige groei is al rekening gehouden in de begroting.

24

3. Als gevolg van verslechterde economische omstandigheden bestaat de kans dat meer mensen gebruik maken van de WWB met als gevolg tekorten op de gemeentelijke begroting. Beheersmaatregel: In de begroting is hiermee rekening gehouden. Er is geanticipeerd op een toename van het aantal bijstandgerechtigde door de hoogte van het eigen risico op het I-deel (10% van het budget dat we ontvangen van het Rijk voor het I-deel) als extra last te begroten. 4. Als gevolg van de geringe omvang van de organisatie bestaat de kans dat bij vertrek van medewerkers termijnen niet worden gehaald, met als consequentie dat projecten vertraging oplopen. Beheersmaatregel: Dan kan er inhuur van personeel plaatsvinden of, in het kader van samenwerking, ondersteuning vanuit de buurgemeente. Overige Risico’s WMO De nieuwe aanbesteding Hulpmiddelen WMO zou mogelijk tot hogere kosten kunnen leiden omdat de gemeente nu een erg gunstig contract heeft. Daarnaast wordt de komende jaren, door rijksbezuinigingen op de AWBZ, een groei verwacht van klanten die niet meer in aanmerking komen voor een AWBZ-indicering. Hierdoor zal er een groter beroep worden gedaan op de WMO. Beheersmaatregel: We volgen de ontwikkelingen ten aanzien van de AWBZ-indicering. Mocht blijken dat er een groter beroep worden gedaan dan zal dit worden gemeld bij de reguliere plannings- en controlinstrumenten. Kanteling WMO Op dit moment is nog niet duidelijk of de kanteling van de WMO zoals dat door de VNG en het ministerie van VWS wordt bepleit zal leiden tot een kostenreductie of een kostenstijging. Bezuinigingen op de AWBZ De taken van de gemeente zullen uitgebreid worden als gevolg van bezuiniging op de AWBZ (o.a. begeleiding uit AWBZ). De financiële gevolgen zijn nog niet in te schatten. Gemeentelijke schuldhulpverlening Naar verwachting zal de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening in 2012 worden ingevoerd, waarbij de gemeente de taak krijgt toe te zien op de kwaliteit van een integrale aanpak van problematische schulden. Er bestaat op dit moment nog onduidelijkheid over de middelen die de gemeente krijgt om deze wet uit te voeren Beheersmaatregel: Een maatregel die inmiddels is genomen is dat de GKB Groningen periodiek spreekuur in Slochteren (gemeentehuis) heeft. De ervaring leert dat dit drempelverlagend werkt. Reserve Grote Projecten Ter dekking van de kapitaallasten van een aantal grote investeringen is in het verleden de reserve grote projecten gevormd. De kapitaallasten worden onttrokken aan de reserve en de rente van de reserve wordt eraan toegevoegd. De omvang van de reserve is per 2012 ca. € 9,3 mln. Op basis van berekening is gebleken dat de verwachting is dat de reserve in 2025 is uitgeput. Dan moeten de kapitaallasten (€ 7 ton) opgevangen worden binnen de begroting. Beheersmaatregel: Met ingang van 2014 de jaarlijkse onttrekking af te bouwen. De afbouw begint met € 30.000 en dit wordt vervolgens jaarlijks met € 25.000 te verhogen. Het gevolg is dat de reserve m.i.v. 2035 uitgeput is. Door deze methode toe te passen zal de druk van de kapitaallasten geleidelijk in de begroting worden opgenomen en daardoor ook geen risico meer zijn. De kapitaallasten en de druk in de begroting bedragen in 2035 uiteindelijk ca. € 4,5 ton.

25

Grondexploitaties De gemeente heeft een aantal grondcomplexen. De gezamenlijke boekwaarde van deze grondcomplexen is per 31-12-2012 geprognosticeerd op ca. € 4,1 mln. Momenteel zijn er geen grootschalige ontwikkelingen op het gebied van de grondexploitaties in uitvoering. Wel heeft de gemeente in de afgelopen jaren gronden aangekocht om in ontwikkeling te nemen. Alvorens de ontwikkeling van een grondcomplex ter hand wordt genomen zal een actueel marktonderzoek worden verricht. Beheersmaatregel: Er is een algemene reserve grondexploitaties gevormd. De omvang van de reserve is per 1-1-2012 € 2,1 mln. Deze reserve dient om de tegenvallers met betrekking tot grondexploitaties op te vangen. Er worden voorzieningen ten laste van deze reserve gevormd voor geprognosticeerde verliezen op lopende complexen. De omvang van de reserve is groter dan volgens de Nota Reserves en Voorzieningen is toegestaan. Echter omdat de risico’s ook zijn toegenomen is het verantwoord dat het saldo hoger is. Bodemverontreiniging Volgens de Wet Bodembescherming geldt in principe dat de vervuiler betaalt. Indien dit niet mogelijk is, dan is de eigenaar van het terrein aansprakelijk. Alleen indien de eigenaar kan aantonen niet betrokken te zijn geweest bij de verontreiniging of bij aankoop van het perceel niet te hebben geweten van de bodemverontreiniging, treedt de overheid op als opdrachtgever voor de bodemonderzoek en eventueel de sanering. De provincie is bevoegd gezag voor bodemverontreiniging. Beheersmaatregel: Een financiële bijdrage van de gemeente kan gevraagd worden voor onderzoek en sanering. Er geldt een aankoopverplichting van de woning/perceel door de gemeente indien het perceel niet volgens marktconforme prijs verkoopbaar blijkt te zijn vanwege een bodemverontreiniging. Gemeenschappelijke deelnemingen Het risico bij gemeenschappelijke deelnemingen is dat er een hogere bijdrage wordt gevraagd om eventuele tekorten op te kunnen vangen. Voor het overzicht waarin de gemeente Slochteren participeert wordt verwezen naar paragraaf verbonden partijen. GR BWR De gemeentelijke bijdrage in het (negatieve) exploitatieresultaat van GR BWR kan voor 2012 ongunstiger uitvallen als er rekening gehouden moet worden met een verlaging van de WSW-subsidie van het Rijk. Bij de totstandkoming van de GR BWR is de opdracht geformuleerd dat de gemeentelijke bijdrage in 2013 afgebouwd wordt tot € 0. Met ingang van 2013 zou de GR BWR financieel op eigen benen moeten staan. De herziene begroting geeft aan dat dit streven niet zal worden gehaald. Nogmaals zal benadrukt moeten worden dat deze opdracht nog steeds van kracht is en de GR BWR met voorstellen dient te komen om aan de (inspannings)verplichting te voldoen. Daarnaast is er sprake van een negatief eigen vermogen bij de GR BWR. Bij burap I van 2011 hebben daarvoor een voorziening gevormd van € 100.000. Jaarlijks zal worden beoordeeld of deze voorziening toereikend is en zo nodig worden verhoogd of verlaagd. Re integratie Het kabinet wil in 2012 beginnen met € 440 mln van de geplande bezuinigingen op reintegratiemiddelen voor het aan het werk helpen van werklozen. Dit zal betekenen dat de gemeenten in 2012 minder budget van het Rijk zullen krijgen. Hoeveel minder is nog niet bekend. Vooruitlopend op de definitieve cijfers hebben we in onze begroting al rekening gehouden met een forse korting. Planschade Het aantal planschadeclaims heeft de afgelopen jaren een stijgende trend gekend. Waar een planschadeverzoek vroeger een uitzondering was, wordt het voor ingrijpende ruimtelijke ingrepen steeds meer regel. Om de financiële gevolgen voor de gemeente te beperken worden tegenwoordig bij elke planologische procedure een planschade overeenkomsten gesloten, ongeacht de aard en de omvang van het plan.

26

Er kunnen echter nog steeds planschadeverzoeken binnenkomen die betrekking hebben op maatregelen waarvoor in het verleden nog geen overeenkomst is gesloten. Deze zullen ten laste van de gemeente blijven. Ook voor eigen gemeentelijke projecten kan planschade niet bij de derden verhaald worden. Planschade wordt daarbij zoveel mogelijk beperkt en voor het overige in de exploitatie meegenomen. Ook bij de actualisatie van bestemmingsplannen kan, bij verschillen tussen de oude en de nieuwe regeling, planschade optreden die niet verhaald kan worden. Gewaarborgde geldleningen De staat van gewaarborgde geldleningen heeft een totaal van ca. € 138 mln. Hiervan is € 99 miljoen afgegeven voor Meerstad. Ten aanzien van Meerstad is voor het afdekken van het financieel risico in het verleden een bestemmingsreserve gevormd. De omvang van deze bestemmingsreserve is ruim € 5,7 mln. Daarnaast heeft de DLG (Dienst Landelijk Gebied) de gemeente een garantie verstrekt van € 8 mln. om eventuele claims op te kunnen vangen. We gaan er vooralsnog vanuit dat de bestemmingsreserve en de garantiestelling voldoende zijn om eventuele risico's op te vangen. Wel moet opgemerkt worden dat, gezien de huidige economische situatie en tegenvallende verkoopcijfers, de financiële onzekerheid m.b.t. Meerstad gaat toenemen. Op dit moment is nog geen inschatting te maken wat de omvang van het financieel risico is. In de loop van 2011 zal, in relatie tot de ontwikkelingen in Meerstad bekeken worden of de hoogte van de voorzieningen nog voldoende is ten opzichte van de risico's die de gemeente loopt in Meerstad. Voor ca. € 36 mln staat de gemeente Slochteren borg voor financieringen voor de woningbouw van Stichting Woningbouw Slochteren en Woonzorg Nederland. Deze leningen worden in eerste instantie door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw afgedekt. Het risico voor de gemeente is hierdoor minimaal. Voor een aantal door de sportverenigingen aangegane geldleningen staat de gemeente voor 50% borg (ca. € 30.000). De Stichting Waarborgfonds Sport staat borg voor de andere 50%. Van alle leningen wordt jaarlijks door de Stichting Waarborgfonds Sport een analyse van de financiële situatie van de lenende vereniging gemaakt. Van alle verenigingen wordt de financiële positie als goed gekwalificeerd. Over de resterende gewaarborgde geldleningen (ca. € 2.1 mln.) loopt de gemeente een risico. De mogelijke hoogte van het risico voor de gemeente Slochteren wordt ingeschat op 10%. Europese aanbestedingsregels en staatssteun Gezien de uiterst complexe en aan jurisprudentie onderhevige regels op het gebied van Europese aanbestedingen en staatssteun, bestaat het risico dat op enig moment geconstateerd wordt dat wij hier op een bepaald onderdeel niet aan hebben voldaan. Naast de impact die dit zou kunnen hebben op de financiële rechtmatigheid, bestaat het risico van boetes en claims. Beheersmaatregel: Het uitvoeren van interne controle op aanbestedingen. Daarnaast wordt kritisch getoetst in het kader van rechtmatigheid waardoor we in staat zijn om zaken bij te sturen. Ook is er een formulier voor de organisatie ontwikkeld en ingevoerd om inkoop volgens een vast stramien te laten verlopen. Personele risico’s De hoogte van de personele risico’s wordt in totaal ingeschat op 10 % van de totale loonsom. Om de risico’s te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken zijn er diverse beheersmaatregelen genomen. De personele risico’s worden hieronder afzonderlijk benoemd en toegelicht. Ontslagregelingen De rechtspositie van werknemers is zodanig dat ontslagregelingen gepaard kunnen gaan met een extra financiële compensatie. De hoogte hiervan hangt af van de functie, het aantal dienstjaren en de wijze van functioneren. Wel is de periode WW (vroeger: wachtgeld) de afgelopen periode verkort. Beheersmaatregel: Stringent bijhouden van functionering-, en beoordelingsgesprekken en incidentele gebeurtenissen als onderdeel van personeelsdossiers.

27

Eigen risico ziektewet / werkloosheidwet Medewerkers die langdurig ziek zijn komen na twee jaar in aanmerking voor een WIA-of WGA-uitkering. De salarisuitkering is gedurende 2 jaar maximaal 170% over 2 jaren. Als op een gegeven moment tot vervanging wordt overgegaan, ontstaan er dubbele salariskosten. Beheersmaatregel: Opvolgen procedures Wet verbetering Poortwachter. De medewerkers die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn krijgen, na twee jaar ziekte een WGA uitkering van het UWV. Met ingang van 1-1-2011 is de gemeente Slochteren eigenrisicodrager WGA premie. Eigen risicodragerschap voor de WGA hoeven geen premie af te dragen aan de belastingdienst. Het eigenrisicodragerschap WGA premie geldt zowel voor de eigen organisatie als voor WIW-ers woonachtig in de gemeente Slochteren en vallend onder Baanvak. De kosten van de lopende WGA-uitkeringen zijn voor de gemeente Slochteren evenals de kosten voor medewerkers die voor 1 januari 2011 langdurig ziek zijn en mogelijk over twee jaren in aanmerking kunnen komen voor een WGA-uitkering. Beheersmaatregel: Er is voor drie jaren een verzekering afgesloten voor de medewerkers die na 1 januari 2011 ziek worden en na twee jaren in aanmerking kunnen komen voor een WGA-uitkering. De begeleiding van de medewerkers met een WGA uitkering bij een nieuw aanbestedingstraject van de Arbo-dienstverlening onderbrengen bij de arbodienstverlener, aangezien de begeleiding van de reïntegratie voor deze medewerkers bij de gemeente Slochteren ligt. Medewerkers die ontslag krijgen, al dan niet met een regeling, hebben in veel gevallen recht op een werkloosheidsuitkering. Slochteren is eigenrisicodrager van de WW wat tot gevolg heeft dat de WW-uitkering, uitbetaald door het UWV, volledig bij de gemeente in rekening wordt gebracht. Beheersmaatregel: Wij hebben ervoor gekozen geen verzekering af te sluiten na kosten / baten analyse. Inspecties/boetes (UWV/ABP, belastingdienst en Arbeidsinspectie) Periodiek wordt Slochteren geconfronteerd met inspecties vanuit het UWV/ABP, de belastingdienst en de Arbeidsinspectie. Gezien de uiterst complexe en voortdurend aan wijzigingen onderhevige regelgeving op dit gebied, is een 100% correcte uitvoering van deze regelgeving nagenoeg uitgesloten. De inspecties gaan derhalve bijna altijd gepaard met diverse verrekeningen en soms een boete. Daarnaast dienen de gebouwen/materialen te voldoen aan de Arbo-wetgeving. Aangezien deze wetgeving ook regelmatig wijzigt staan we soms voor onverwachte maar verplichte uitgaven. Wachtgeld gewezen bestuurders (incl. ouderdoms- en nabestaandenpensioen) Wethouders vallen niet onder het ABP en zijn derhalve niet aangesloten bij het UWV (bedrijfsvereniging). Eventuele wachtgeldverplichtingen dienen door Slochteren zelf betaald te worden, evenals het ouderdoms- en nabestaandenpensioen. In 2002 is hiervoor een verzekering afgesloten, maar deze geldt niet voor gewezen wethouders die nog geen 65 jaar zijn en die voor 2002 wethouder waren. De verwachting is dat deze wethouders in 2012 of 2013 kunnen worden ondergebracht bij het ABP. Er een waardeoverdracht van de opgebouwde pensioenrechten moeten plaatsvinden. Inschatting kosten ca. € 375.000. Beheersmaatregel: Voor gewezen wethouders zullen, zodra het kan, de pensioenrechten worden overgedragen. Tijdelijke inhuur / werving- en selectiekosten Sommige functies zijn moeilijker te vervullen. Met name. specialistische en op hbo-niveau of hogere functies. Om het nijpend personeelsprobleem op te lossen zijn we dan ook veelal aangewezen op tijdelijke inhuur via een bureau.

28

Tot nu toe werd er voornamelijk geadverteerd op regionaal niveau. Wij zullen, afhankelijk van de vacature, meer op landelijk niveau gaan werven of andere wervingsmethoden moeten gaan toepassen om de juiste doelgroep aan te spreken en geschikte kandidaten voor onze organisatie te winnen. Beheersmaatregel: Indien mogelijk intern laten doorstromen en gerichte plaatsing van vacatures zodat de juiste doelgroep wordt aangesproken. Daarnaast werkt de gemeente met Marktplaatsdesk waardoor de kosten van inhuur minder hoog zijn dan voorheen. Kwantificering risico’s Voor het bepalen van de benodigde minimale omvang van het weerstandsvermogen is vervolgens een kwantificering van de risico’s vereist. In onderstaand tabel worden de geïdentificeerde risico’s gekoppeld aan de verwachte schadebedragen. RISICO Gemeentefonds WMO AWBZ Gemeentelijke schuldhulpverlening Reserve grote projecten Grondexploitaties Bodemverontreiniging Gemeenschappelijke deelnemingen Re-integratie Planschade Gewaarborgde geldleningen

Europese aanbestedingsregel Personele risico Totaal

INSCHATTING RISICOBEDRAG ( x € 1.000) 245 p.m. p.m. p.m. 0 0 40 400 p.m.. 275 210 100 750 2.020

Afgedekte risico’s Een behoorlijk aantal risico’s hebben we beperkt door bijvoorbeeld het risico te verzekeren dan wel een voorziening of een bestemmingsreserve te vormen. Meest in het oog springend vanwege de omvang is de reserve die voor risico’s in Meerstad is gevormd en de reserves grondexploitaties. Daarnaast hanteren we ook andere beheersmaatregelen zoals administratieve organisatie, interne controle. Om risico’s van gemeentelijk bezit (gebouwen, inventaris, wagenpark e.d.) te dekken zijn verzekeringen afgesloten. Conclusie

Op basis van de geïdentificeerde risico’s, ca. € 2 mln. en de weerstandscapaciteit van € 2,8 mln. kan worden geconcludeerd dat het weerstandsvermogen van de gemeente Slochteren nog steeds toereikend is.

29

Paragraaf 2

Onderhoud kapitaalgoederen


In artikel 12 van het BBV is over het onderhoud van kapitaalgoederen het volgende bepaald: 1. De paragraaf betreffende het onderhoud van kapitaalgoederen bevat tenminste de volgende onderdelen: a. Wegen b. Riolering c. Water d. Groen e. Gebouwen 2. Van de kapitaalgoederen, bedoeld in het eerste lid, wordt aangegeven: a. Het beleidskader b. De uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties c. De vertaling van de financiële consequenties in de begroting

Inleiding

De gemeente heeft de openbare ruimte in beheer. In die ruimte vindt, met behulp van onze kapitaalgoederen, een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Al deze kapitaalgoederen dienen onderhouden te worden. Gedurende de levensduur van de kapitaalgoederen is dat een taak die continu budgettaire middelen vraagt.

Wegen

In 2009 is het Beheersplan wegen 2009 – 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. Het uitgangspunt hierbij is dat de wegen in de gemeente een kwaliteitsniveau moeten hebben dat minimaal gelijk moet zijn aan “Basis” volgens de CROW-systematiek. De belangrijkste beheersaspecten die hierbij een rol spelen zijn de veiligheid, comfort, duurzaamheid en aanzien. Voor de uitvoering van het beleidsplan wordt gebruik gemaakt van een beheersplan. Dit houdt in dat de beheersgegevens conform de door de CROW voorgeschreven richtlijnen uniform zijn vastgelegd en dat de inspecties en planningen in overeenstemming met de richtlijnen van het CROW zijn uitgevoerd en opgesteld. Uit het beheersplan volgt een onderhoudsplanning met een kostenraming voor de komende 5 jaren. Op basis van deze planning kunnen vervolgens onderbouwde keuzes gemaakt worden, waarbij de relatie die er ligt met het GRP (Gemeentelijk Riolerings Plan) een belangrijk punt van aandacht is. Het totale verharde beheerareaal bedraagt ca 1,6 miljoen m2. Daarnaast hebben we nog ca 27.000 m2 puin- en zandwegen. Het areaal kan globaal worden onderverdeeld in de onderstaande verhardingstypes: Verhardingstype Asfaltverharding Cementbetonverharding Elementverharding Halfverhard Onverhard Diversen

Areaal (m2) 1.304.700 91.080 233.870 11.010 15.320 80

Uit het Beheersplan wegen is gebleken dat de staat van onderhoud van 95% van het totale wegenareaal voldoet aan het niveau Basis. 5% van het wegenareaal wordt als onvoldoende beoordeeld.

Openbare verlichting

Voor het jaar 2012 is een investeringsbedrag voor openbare verlichting opgenomen van € 146.000. In dit jaar wordt nog een aantal lichtmasten vervangen, waarna de eerder opgelopen achterstand in het Beleidsplan Openbare Verlichting is weggewerkt.

30

Riolering

Vanaf 2013 is een bedrag opgenomen van € 75.000. Vanaf dat jaar zullen nagenoeg alleen nog de armaturen vervangen moeten worden die technisch of economisch zijn afgeschreven. Voor de riolering is in 2008 het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vastgesteld. De speerpunten van het GRP hebben betrekking op: 1. Het rechtstreeks afvoeren van hemelwater van “schoon” oppervlak naar het oppervlaktewater. 2. Het doelmatig reduceren van de vuilemissie via overstorten om de waterkwaliteit verder te verbeteren. 3. Het doelmatig beheren van de rioleringsobjecten. 4. Het tijdig inspelen op toekomstige ontwikkelingen om knelpunten in de riolering en de rioleringszorg te voorkomen. Bij de uitvoering van het GRP zal zoveel mogelijk aansluiting worden gezocht met het Beheersplan wegen. Door een goede afstemming kan zo efficiënt mogelijk worden omgegaan met de beschikbare middelen. Voor het jaar 2012 staat onder andere de rioolvervanging aan de Oudeweg in Siddeburen in de planning. Deze rioolvervanging zal iin combinatie met een reconstructie van de weg worden uitgevoerd. Het aantal rioolaansluitingen bedraagt momenteel ca 6.000. Het areaal bestaat uit: Vrijvervalriolering Drukriolering Rioolgemalen Randvoorzieningen Externe overstorten Kolken

Water

160 km 15 km 130 stuks 4 stuks 45 stuks 6.000 stuks

Om het waterbeheer op orde te brengen en om voorbereid te zijn op de toekomst, hebben het rijk, de provincies, gemeenten en waterschappen in 2003 het Nationaal bestuursakkoord Water ondertekend. In 2005 zijn deze afspraken nader uitgewerkt voor de regio Groningen en Noord en Oost Drenthe in het Regionaal Bestuursakkoord Water. Bovendien is in Europees verband een goede ecologische toestand van het water centraal komen te staan als referentie voor de waterkwaliteit. De gemeente heeft in 2008 samen met het Waterschap Hunze en Aa’s de wateropgaven middels een interacties proces uitgewerkt in een Waterplan Slochteren. In 2011 en eerdere jaren zijn de waterbergingen in Slochteren en Kolham gerealiseerd. Voor 2012 staat het aanleggen van een regenwaterstructuur vanuit de bebouwde kom Siddeburen naar de waterberging in het Siddebuurster bos op de planning.

Groen

De uitvoering van het groenbeheer vindt plaats op basis van de plannen in het kader van de vastgestelde Landschaps- en Groenvisie. Deze visie dient als kapstok ten aanzien van landschap en stedelijk groen (kapvergunningenbeleid, monumentale bomen en beheerplannen voor groen, bermen, bomen, watervisie, waterplan). De oppervlaktes die beheerd worden bestaan (bij benadering) uit: Openbaar groen waarvan: buitengebied wijkgroen scholen speelterreinen sportvelden begraafplaatsen Bomen Bermen

131 ha 75 ha 34 ha 1 ha 5 ha 20 ha 1 ha 17.000 stuks 140 ha

31

Gebouwen

Per 1 januari 2010 is in het kader van de samenwerking het beheer van de gemeentelijke gebouwen overgedragen aan de gemeente Hoogezand-Sappemeer. De kwaliteitseisen voor de gebouwen zijn ongewijzigd gebleven.

32

Paragraaf 3 Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV)

Financiering In artikel 13 van dit besluit is het volgende bepaald ten aanzien: De paragraaf betreffende de financiering bevat in ieder geval de beleidsvoornemens ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille.

Inleiding

In deze begroting wordt verslag gedaan van de wijze waarop de gemeente invulling heeft gegeven aan het risicobeheer van de financieringsportefeuille. Belangrijk daarbij is de Wet Fido (Wet Financiering Decentrale Overheden) waar onder andere de randvoorwaarden zijn opgenomen inzake het kasgeldlimiet en renterisiconorm.

In artikel 19 van de Financiële Beheersverordening is tevens aangegeven dat bij de begroting en de jaarstukken verslag wordt gedaan van: De kasgeldlimiet De renterisiconorm De rentevisie De rentekosten en renteopbrengsten verbonden aan de financierings-functie.

Het aangaan van leningen en het uitzetten van middelen of het verlenen van garanties zijn alleen toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. Uitzetting van tijdelijke overtollige middelen dient een prudent karakter te hebben en mag niet gericht zijn op het genereren van inkomen door het lopen van overmatig risico’s. Daarbij nemen we de regels in acht die in het BBV, de wet Fido, de financiële beheersverordening en het treasurystatuut zijn vermeld. Kasgeldlimiet

De kasgeldlimiet is bedoeld om het renterisico op opgenomen kortlopende geldleningen te beperken. Deze limiet wordt bepaald door de wet Fido. De toegestane kasgeldlimiet is een percentage (8,5 %) van het totaal van de jaarbegroting (ca. € 31 mln.) van de gemeente bij aanvang van het jaar. Voor 2012 geldt voor de gemeente Slochteren een kasgeldlimiet van € 2,6 mln. Dit is het bedrag wat maximaal als kasgeld mag worden opgenomen ter financiering.

Renterisiconorm

De renterisiconorm wordt bepaald door de wet Fido. Het doel van de norm is om zoveel mogelijk spreiding in de looptijden van leningen aan te brengen om daarmee het renterisico bij herfinanciering te beheersen. De renterisiconorm houdt in dat de jaarlijkse verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Dit is een bedrag van circa € 6,2 mln. (x % 1.000) 2012

2013

2014

2015

Renterisico per a b c

Renteherziening op vaste schuld o/g Te betalen aflossing Renterisico op vaste schuld (a + b)

2.444 2.444

2.421 2.421

1.697 1.697

1.697 1.697

d

Renterisiconorm Ruimte onder renterisiconorm (d – c)

6.200 3.756

6.200 3.779

6.200 4.503

6.200 4.503

Uit bovenstaande tabel blijkt dat de renterisico op de vaste schuld in de periode 2012 – 2015 binnen de wettelijk gestelde normen blijft. Voor detailinformatie over de rente en de aflossingen van de door de gemeente Slochteren aangetrokken geldleningen wordt verwezen naar de bijlage Overzicht Langlopende Geldleningen. Financieringsbehoefte

Bij het bepalen van de financieringsbehoefte wordt de gemeente als één geheel beschouwd. Dit houdt in dat alle baten en lasten worden betrokken. De achterliggende gedachte is dat tijdelijke overschotten van de ene activiteit een andere activiteit kunnen financieren. Deze wijze van financieren wordt totaalfinanciering genoemd. Door deze werkwijze worden de rentekosten beperkt. De onderstaande berekening van de financieringsbehoefte geeft een indicatie of het aangaan van vaste geldleningen al dan niet noodzakelijk zal zijn in 2012. Of we ook daadwerkelijk leningen moeten aantrekken hangt af van het tempo van de uitvoering van de lopende exploitatie, nieuwe en lopende investeringen en grondexploitaties.

33

Berekening financieringsbehoefte (in mln.): Totaal geïnvesteerd bedrag

€ 63,3

Reserves en voorzieningen Aangetrokken geldleningen Financieringstekort

€ 54,9 € 8,4

€ 23,2 € 31,7

Om het tekort van ca. € 8,4 mln. op te vangen, sluiten we zoveel mogelijk (nu nog goedkopere) kasgeldleningen af. Dit kan tot een bedrag van maximaal €2,6 mln. Het restant (€ 5,8.) wordt gefinancierd met langlopende geldleningen. Bespaarde rente

De reserves en voorzieningen worden gebruikt als intern financieringsmiddel (met deze middelen worden uitgaven en investeringen gefinancierd). Als deze middelen er niet zouden zijn dan moet de gemeente meer bij de bank lenen en zou daarvoor rente moeten betalen. Deze rente wordt, doordat we nu intern financieren, bespaard. De bespaarde rente kan als volgt worden besteed: - de rente toevoegen aan de reserves; - de rente ten gunste van de exploitatie brengen. Het was tot nu gebruikelijk dat de bespaarde rente van de saldireserve ten gunste van de exploitatie komt. De rente van de overige reserves werden toegevoegd aan de reserve. Het voorstel is om met ingang van 2012 de rente volledig, behoudens de reserve Grote Projecten en de Reserve Meerstad, ten gunste te laten komen van de exploitatie. De reserve Grote Projecten en de reserve Meerstad worden uitgesloten omdat de onttrekkingen aan deze reserves niet mogelijk zijn indien de bespaarde rente niet wordt toegevoegd.

Rentevisie

Sinds 2011 is het nog steeds onrustig op de kapitaalmarkt. Dat wordt o.a. veroorzaakt door de onrust op het begrotingsvlak binnen de Europese Unie. Voor de begroting 2012 en de meerjarenramingen 2013-2015 zijn de volgende uitgangspunten gebruikt met betrekking tot rentepercentages: Voor het aantrekken van langlopende geldleningen wordt rekening gehouden met 5% rente. Medio augustus 2011 was de rente van langlopende geldleningen ca. 4,2%. Het percentage is mede afhankelijk van o.a. de looptijd maar ook van de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt en de economische ontwikkelingen. De tendens is dat de rente stijgende is. Derhalve gaan we uit van 5%. Voor het aantrekken van kortlopende geldleningen wordt rekening gehouden met 4% rente. Op de kapitaalmarkt is de renteontwikkeling grillig. Medio augustus 2011 varieert het, afhankelijk van de constructie waarvoor gekozen wordt, tussen 1,3 % en 3,5 %. Voor het toerekenen van rentekosten aan activa (investeringen en grondexploitaties) wordt een rentepercentage van 4% gehanteerd. Voor het berekenen van bespaarde rente (zie overzicht reserves en voorzieningen) wordt ook een rentepercentage van 4% gehanteerd. De rente komst ten gunste van de exploitatie, behalve de rente van de reserves Grote Projecten en Meerstad. De rente van deze reserves wordt toegevoegd aan de betreffende reserve.

34

Paragraaf 4

Bedrijfsvoering

BBV

Het BBV maakt de paragraaf bedrijfsvoering tot een verplicht onderdeel van de gemeentelijke begroting en jaarrekening. De paragraaf bedrijfsvoering geeft inzicht in de stand van zaken en de beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering. De bedrijfsvoering wordt in 2012 verder ingericht volgens de kaders waarover in het kader van de perspectiefwissel een besluit is genomen. Dit komt tot uitdrukking in drie beleidsprioriteiten: 1. Kwaliteit van dienstverlening 2. Efficiency en kostenbesparing 3. Samenwerking met Hoogezand-Sappemeer

Kwaliteit van dienstverlening

Ondanks de noodzaak van bezuinigen investeren we de komende jaren veel in de kwaliteit van gemeentelijke dienstverlening. Naast een adequate uitvoering van wettelijke taken ligt daar onze focus. De burger verwacht van de gemeente als eerste overheid goede dienstverlening die aansluit bij zijn wensen en behoeften. Daarom hebben de gemeenten met elkaar en met andere overheden afgesproken het programma antwoord© stapsgewijs te implementeren. Het publiekscentrum wordt daarom in 2012 verder uitgebouwd naar een klantcontactcentrum, waar alle kanalen voor dienstverlening en informatieuitwisseling tussen de inwoners en de gemeente bij elkaar komen. Uit het klanttevredenheidsonderzoek dat in 2011 is uitgevoerd blijkt een sterke toename van het gebruik van digitale kanalen, omdat langs die weg het contact met de gemeente op elk gewenst moment en vanaf elke gewenste locatie mogelijk is. We spelen maximaal in op deze veranderende wijze waarop onze inwoners met de gemeente Slochteren zaken willen doen. De telefonische bereikbaarheid maken we optimaal via het 14+ nummer. Wachttijden in het publiekscentrum brengen we terug door de bezetting te optimaliseren, door een snelloket in te richten en door ook op afspraak te gaan werken. Met het klantcontactcentrum werken we niet alleen aan onze bereikbaarheid en een snellere afhandeling van vragen en verzoeken, de kwaliteit van de diensten en producten zelf wordt ook hoger door alle contacten via het klantcontactcentrum te laten lopen. Natuurlijk blijven we de ontwikkeling van de klanttevredenheid nauwlettend volgen, door klanttevredenheidsonderzoek en door benchmarking met andere gemeenten.

Efficiency en kostenbesparing

De perspectiefwissel leidt tot een ingrijpende kostenreductie, die een grote impact heeft op de organisatie. De kosten voor de interne organisatie worden waar mogelijk gereduceerd en we zullen de uitvoering van onze wettelijke en niet-wettelijke taken met minder formatie moeten doen. Dit vraagt de nodige flexibiliteit van personeel en organisatie. Om kwalitatief goed personeel aan ons te blijven binden, is het noodzakelijk een goede werkgever te zijn en te blijven, zowel voor wie al bij de gemeente Slochteren werkzaam is als voor sollicitanten op vacatures. Toch ontkomen we niet aan het versoberen van arbeidsvoorwaarden om kosten te besparen. Het streven is om keuzes te maken die zo min mogelijk afbreuk doen aan de aantrekkingskracht van de gemeente als goed werkgever. Deze maatregelen, waarover in 2011 overleg wordt gevoerd met de ondernemingsraad en met de vakbonden in het georganiseerd overleg, zullen in 2012 worden ingevoerd. Op dit moment is nog niet duidelijk wat het financieel effect van de nieuwe CAO zal zijn. De CAO-gemeenten is op 1 juni 2011 afgelopen en het overleg is nog gaande.

Samenwerking met HoogezandSappemeer

In 2011 heeft een evaluatie plaatsgevonden van de samenwerking in de vier taakgebieden waar beide gemeenten al volledig samenwerken (werk en inkomen, automatisering, inkoop en gebouwenbeheer). Hieruit zijn leerpunten voor de verdere samenwerking op andere terreinen naar voren gekomen. De operationele samenwerking op deze vier taakgebieden krijgt met ingang van 2012 een duurzaam karakter. Dat betekent onder andere dat in 2013 de detachering van medewerkers zal worden omgezet in een definitieve plaatsing in de leveranciersgemeente. Naast de vier genoemde taakgebieden is in 2011 gekeken naar meerdere taakgebieden waarop structureel kan worden samengewerkt zoals op het gebied van belastingen. In 2012 zullen de taken op het gebied van de gemeentelijke belastingen door Hoogezand-Sappemeer als leveranciersgemeente worden uitgevoerd. Ook krijgt de samenwerking in het beheer van de openbare ruimte definitief vorm in een werkmaatschappij die onder verantwoordelijkheid van de gemeente Slochteren en met inzet

35

van het BWR in beide gemeenten alle beheerstaken (groen, infrastructuur, waterbeheer en afvalinzameling) in de openbare ruimte uitvoert. Op het gebied van informatievoorziening is de implementatie van een gezamenlijke midoffice-oplossing voor beide gemeenten een grote stap naar een geïntegreerde informatiseringsomgeving. De gezamenlijke informatiseringsomgeving, die in 2013 een feit zal zijn, is een voorwaarde om de samenwerking van beide gemeenten in dienstverlening en ondersteuning verder uit te bouwen.

36

Paragraaf 5

Verbonden partijen

BBV

In dit besluit is over verbonden partijen het volgende bepaald: Artikel 15: De paragraaf betreffende de verbonden partijen bevat tenminste: a. de visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; b. de beleidsvoornemens omtrent verbonden partijen. Artikel 67 lid 2: De toelichting op de productenrealisatie bestaat tenminste uit: b. een lijst van verbonden partijen; Artikel 69: In de lijst van verbonden partijen wordt tenminste de volgende informatie verstrekt over verbonden partijen: a. de naam en de vestigingsplaats; b. het openbaar belang dat op deze wijze behartigd wordt; c. de veranderingen die zich hebben voorgedaan gedurende het begrotingsjaar in het belang dat de gemeente in de verbonden partij heeft; d. het eigen vermogen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar; e. het resultaat van de verbonden partij.

Inleiding

Belang raad

De gemeente Slochteren heeft bestuurlijke en financiële belangen in zogenaamde verbonden partijen. Deze partijen voeren beleid uit voor de gemeente onder bestuurlijke, beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheid van de gemeente. Vanwege deze belangen is het gewenst dat in de begroting aandacht wordt besteed aan derderechtspersonen, waarmee de gemeente een band heeft. Voor de begrotingsparagraaf is het criterium daarvoor gelegd bij de vraag of de gemeente bij die partijen een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Het gaat dan concreet om deelnemingen (vennootschappen), gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. Onder bestuurlijk belang wordt in dit verband verstaan; het hebben van een zetel in het bestuur of het hebben van stemrecht. Met financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die achtergesteld zijn in geval van faillissement van de verbonden partij en/of dat financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. voor

de Een gemeente kan grotendeels zelf bepalen hoe een bepaalde taak wordt uitgevoerd. De gemeente kan er bijvoorbeeld voor kiezen de uitvoering zelf ter hand te nemen of juist die uitvoering te regelen via een gemeenschappelijke regeling met een aantal regiogemeenten. Maar vaak zijn ook andere oplossingen mogelijk, zoals bijvoorbeeld het verstrekken van een subsidie aan een private stichting. Het belang van verbonden partijen is dat deze vaak beleid uitvoeren dat de gemeente in principe ook zelf kan (blijven) doen. De gemeente houdt de uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. Kernvragen zijn of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds corresponderen met die van de gemeente en of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd worden. Het tweede belang betreft het budgettaire beslag en de financiële risico’s die de gemeente met verbonden partijen kan lopen en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen. De gemeente zal steeds moeten afwegen welke aanpak de beste garantie geeft dat de taak wordt uitgevoerd op een manier zoals de gemeente voor ogen staat en op welke manier de gemeente voldoende inhoudelijk en financieel toezicht heeft in het uitvoeren van een taak.

Welke verbonden partijen

Hieronder wordt ingegaan op de gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen en stichtingen waarin de gemeente Slochteren participeert. Bij elk van de verbonden partijen is daarbij het te behartigen openbaar belang en het financieel belang weergegeven.

37

Ten aanzien van de vertegenwoordigingen in de verbonden partijen is uitgegaan van de situatie na de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart 2010. a. Gemeenschappelijke regelingen: 1. Gemeenschappelijke regeling Bedrijvenpark Rengers Goedgekeurd bij besluit van G.S. van de provincie Groningen van 27 juni 1995, nummer 95/7569/26, WB. Vestigingsplaats is Slochteren. Lid: .J.J. Boersma, K. Dontje, K. Koers Plv lid: vacature, G.H. Akkerman – Ritsema, A. Hazeborg Doel: Bedrijvenpark Rengers heeft tot doel het bevorderen van de economische ontwikkeling en werkgelegenheid rond het stedelijk knooppunt Groningen door middel van het gezamenlijk ontwikkelen en exploiteren van een kwalitatief hoogwaardig en uit financieel-economisch oogpunt aanvaardbaar intergemeentelijk bedrijvenpark, een en ander conform de profilering gegeven in de structuurvisie voor het bedrijvenpark. 2. Gemeenschappelijke regeling Samenwerkingsverband Afvalstoffenverwijdering Oost- en Zuidoost Groningen (SOZOG) Goedgekeurd bij besluit van G.S. van de provincie Groningen van 17 september 1986, nummer 12.082, afd. MZ. Vestigingsplaats is Veendam. Lid: G.A. Huizing-Albronda Plv lid: A. Scheidema Doel: Het samenwerkingsverband heeft tot doel te komen tot een doelmatige en vanuit een oogpunt van milieuhygiëne verantwoorde wijze van verwijdering van afvalstoffen binnen het samenwerkingsgebied overeenkomstig het bij of krachtens de Afvalstoffenwet bepaalde. Financieel belang: de gemeentelijke bijdrage voor 2012 bedraagt € 2.000. 3. Gemeenschappelijke regeling Hulpverlening en Openbare Gezondheidszorg Inwerkingtreding per 1 juli 1997, raadsbesluit d.d. 21 oktober 1996. Vestigingsplaats is Groningen. Lid: vacature Plv lid: A Scheidema Doel: De regeling stelt zich ten doel met behulp van intergemeentelijke samenwerking en door een doelmatige organisatie en coördinatie uitvoering te geven aan: a. de repressieve en preventieve brandbestrijding, zulks met behoud van de zelfstandigheid van de brandweerkorpsen van de deelnemende gemeenten; b. de hulpverlening bij ongevallen en rampen, waaronder de geneeskundige hulpverlening, alsmede de voorbereiding daarop; c. de bescherming en bevordering van de gezondheid van de bevolking; d. de afstemming in de ambulancehulpverlening en de communicatie tussen degenen die het ambulancezorg verrichten. Financieel belang: De gemeentelijke bijdrage voor 2012 bedraagt: Algemene bijdrage (brandweer): € 120.185 Gezondheidszorg; € 137.464 - Commandovoering: € 18.859 - Logopedie: € 17.095 - Kwaliteitsverbetering rampenbestrijding: € 16.942

38

4. Gemeenschappelijke regeling voor het grensoverschrijdend openbaar lichaam Eems Dollard Regio (EDR) Opgericht in 1977, raadsbesluit tot toetreding 16 december 1996. Vestigingsplaats is Leer (Duitsland). Lid: G.H. Renkema, A. Scheidema Doel: De Eems Dollard Regio heeft als doel de regionale grensoverschrijdende samenwerking van haar deelnemers te bevorderen, te ondersteunen en te coördineren. Financieel belang: De gemeentelijke bijdrage voor 2012 bedraagt € 2.200. 5. Gemeenschappelijke regeling Garantievoorziening voormalige Bestuursacademie Noord-Nederland De gemeenschappelijke regeling is aangegaan en goedgekeurd bij Koninklijk Besluit d.d. 22 december 1989, nr. 89.03.15.83. Lid: vacature Plv lid: C.C.W. van den Akker

Doel: Het betreft een gemeenschappelijke regeling waaraan de provincies Groningen, Friesland en Drenthe, 69 gemeenten uit deze provincie en 13 waterschappen deelnemen. Vanaf oktober 2002 is de gemeenschappelijke regeling BANN uitsluitend bedoeld als garantievoorziening voormalige BANN. Dit als gevolg van de fusie tussen de BANN en de BAON (bestuursacademie Oost-Nederland). De fusie heeft geleid tot een stichting BAONN. De vereniging BAONN staat voor de steunvereniging Bestuursacademie Oost- en Noord-Nederland. De vereniging heeft ten doel zich in te zetten voor het doen verzorgen van gekwalificeerd bestuursdienstonderwijs. Daarnaast is er nog de stichting BAONN. Deze stichting staat voor de stichting die is ontstaan na de fusie tussen de bestuursacademie Noord en Oost. De bestuursacademie Oost was al langer geprivatiseerd; de bestuursacademie Noord is medio 2002 eveneens door deze fusie een private onderneming geworden. De stichting heeft ten doel het instandhouden van een academie ter opleiding en vorming tot de openbare bestuursdienst en de belangenbehartiging van deze academie. 6. Gemeenschappelijke regeling ten behoeve van het geven en verkrijgen van speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs, aan en voor kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden, en voor moeilijk lerende kinderen. Besluit tot wijziging en opnieuw vaststellen van de gemeenschappelijke regeling raadsbesluit d.d. 21 mei 1990. Vestigingsplaats is HoogezandSappemeer. Doel: Het geven en verkrijgen van speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs aan en voor kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden, en voor moeilijk lerende kinderen in overeenstemming met de daarvoor van overheidswege gegeven en nog te geven voorschriften onder toezicht van de betreffende rijksorganen, in twee scholen, gevestigd te HoogezandSappemeer en tot het gemeenschappelijk dragen van bepaalde daaraan verbonden kosten.

7. Gemeenschappelijke Regeling Meerstad Inwerkingtreding per 1 juli 2009, raadsbesluit van 29 januari 2009. Lid dagelijks bestuur: G.A. Huizing-Albronda, J.J. Boersma Plv lid dagelijks bestuur: A Scheidema Lid algemeen bestuur: J.J. Boersma, F. Bos, G. Hooikammer, G.A. Huizing – Albronda, IJ.C.W. van der Leeuw, J. van der Meer – Dijkstra, A.L.R.

39

Nieveen, P.O. Offens, G.H. Renkema Plv lid algemeen bestuur: N. Joostens, A. Scheidema, N.H.R. Stok Doel: deze regeling heeft als doel om door intergemeentelijke samenwerking en door een doelmatige organisatie, coördinatie en overdracht van taken uitvoering te geven aan de ontwikkeling, inrichting, realisatie en het (tijdelijk) beheer van de publiekrechtelijke taken van de deelnemende gemeenten voor de ontwikkeling van Meerstad. Financieel belang: de GR Meerstad wordt voor 65% bekostigd door de gemeente Slochteren en voor 35% door de gemeente Groningen. De bijdrage vanuit de gemeente Slochteren voor het jaar 2012 is geraamd op € 340.000. 9. Gemeenschappelijk regeling Bedrijf voor Werk en Reïntegratie (GR BWR) Inwerkingtreding per 1 januari 2010, raadsbesluit van 17 december 2009, 42D. De GR BWR is in de plaats gekomen van Trio. Lid: J.J. Boersma, G.A. Huizing – Albronda Doel: Het bevorderen en uitvoeren van activiteiten welke gericht zijn op het creëren, bevorderen of in stand houden van werkgelegenheid ten behoeve van natuurlijke personen die een afstand hebben tot de (reguliere) arbeidsmarkt. Financieel Belang: De gemeentelijke bijdrage voor 2012 is geraamd op € 125.000. b.

Deelnemingen 1. Energiebedrijf Essent In 2009 is het productie-, handels- en leveringsbedrijf van Essent verkocht. De andere delen van de oorspronkelijke houdstermaatschappij zijn afgesplitst en blijven in handen van de oorspronkelijke rechthebbers. Daardoor heeft de gemeente Slochteren aandelen gekregen van onderstaande rechtspersonen. Enexis Holding NV. Doel: Het distribueren en transporteren van energie, zoals elektriciteit, gas, warmte en warm water en alles wat de wet toestaat als netwerkbeheerder. Financieel belang : Voor € 7.000 aandelen Attero Holding NV (voorheen Essent Milieu Holding): Doel: Het deelnemen in vennootschapppen die werkzaam zijn op het gebied van de afvalverwijdering en –verwerking, recycling/verwerking en het geschikt maken van afval tot producten voor hergebruik en energieopwekking. Financieel belang: Voor € 1 aandelen. Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV: Doel: 50% deelname in de NV Elektriciteits Productiemaatschappij ZuidNederland (o.a. centrale Borssele) Financieel belang: Voor € 1 aandelen. Daarnaast is een aandeel in een aantal BV’s die dienen ter zekerheid van mogelijke claims, voortvloeiende uit de verkooptransactie of rechtshandelingen van voor de verkoop. Het gaat om de volgende BV’s:

Verkoop Vennootschap BV: Doel : Beheer van gegeven garanties t.o.v. RWE en het beheer van het garantiebedrag dat in depot is gehouden.

40

Omdat onduidelijk is in hoeverre er daadwerkelijk een beroep op het vermogen van de Verkoop Venn. BV wordt gedaan, is er voor hetzelfde bedrag een voorziening (Vordering Verkoop Vennootschap) in het leven geroepen. Jaarlijks wordt bekeken of een deel van deze voorziening vrij kan vallen. Financieel belang: Voor € 5 aandelen en ca. € 190.000 voorziening. Cross Border Leases BV (CBL BV): Doel : Medebeheerder van het CBL-fonds. Financieel belang: Voor € 5 aandelen (nominaal

Vordering op Enexis BV: Doel: Het beheer van leningen aan Enexis Holding BV. Financieel belang: Voor € 5 aandelen (nominaal) die een waarde vertegenwoordigen van ca, € 425.000.

Claim Staat Vennootschap BV: Doel: Het gezamenlijk procederen tegen de Staat inzake splitsingswetgeving. Financieel belang: Voor € 5 aandelen (nominaal) en eventueel een schadevergoeding.

2. N.V. Waterbedrijf Groningen Lid: G.A. Huizing-Albronda Plv.lid: J.J. Boersma Doel: De vennootschap heeft ten doel de voorziening van haar verzorgingsgebied met drinkwater en water voor andere doeleinden alsmede het verrichten van al hetgeen tot een en ander behoort of daaraan bevorderlijk kan zijn. De vennootschap neemt bij haar extern en intern functioneren in acht de voorschriften die zijn of worden gesteld in de haar van overheidswege verstrekte of te verstrekken vergunning(en) en concessie(s). Financieel belang: de gemeente is in het bezit van 7 aandelen op basis van inwonertal. Daarnaast zijn de gemeenten als aandeelhouders aansprakelijk voor de hoofdsom plus rente van de door het Waterbedrijf gesloten lening (stand per 31-12-2010 € 7,8 miljoen). De aansprakelijkheid voor deze hoofdsom wordt ten volle gedragen door de Provincie Groningen, echter de gemeentelijke aandeelhouders staan op hun beurt voor 90% daarvan garant tegenover de Provincie Groningen. Het garantiebedrag is gekoppeld aan het aantal km gelegde hoofdleiding. Voor Slochteren houdt dit 198 km in. Het garantiebedrag voor Slochteren bedraagt hierdoor ca € 294.000. 3. N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Vestigingsplaats is Den Haag Doel: De BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijke belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. Financieel belang: aantal aandelen à € 2,50. De gemeente Slochteren is in het bezit van 20.124 aandelen (€ 50.310) Eigen vermogen per 01-01-2010 Eigen vermogen per 31-12-2010 Vreemd vermogen per 01-01-2010

41

€ 2.253 mln. € 2.259 mln. € 102.069 mln.

Vreemd vermogen per 31-12-2010 Nettowinst in 2009 bedroeg Nettowinst in 2010 bedroeg c.

€ 116.182 mln. € 278 mln. € 257 mln.

Stichtingen 1. Stichting ”Baanvak” Vestigingsplaats is Hoogezand-Sappemeer. Doel: De stichting heeft ten doel het bieden van betaald werk aan zeer moeilijk bemiddelbare werkloze werkzoekenden en het bevorderen van werkervaring, vorming en scholing van die werknemers ter versterking van hun positie op de arbeidsmarkt en de doorstroming naar ander werk en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zins van het woord. Financieel belang: De verantwoording over de stichting Baanvak vindt plaats via het programma Werk en Inkomen. 2. Stichting Exploitatie Maatschappij Golfbaan Duurswold Vestigingsplaats is Slochteren Doel: Het aanleggen, de exploitatie en het onderhoud van een golfbaan in Steendam en voorts al hetgeen met een en ander verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. Financieel beland: De Stichting heeft de golfbaan aangelegd met een garantie van de gemeente en de gemeente is eigenaar van een groot deel van de ondergrond van de golfbaan.

42

Paragraaf 6

Grondbeleid

Overzicht complexen

Voor de grondcomplexen is een indeling gemaakt in daadwerkelijk in exploitatie zijnde complexen en complexen die in 2012 niet door de gemeente Slochteren in exploitatie zijn genomen. Overzicht ontwikkeling grondexploitaties 2012. Omschrijving complex

In exploitatie Borgmeren 3a Verl.Veenlaan Korenmolenweg Slochterhaven Kalverkampen II Subtotaal Niet in exploitatie Siddeburen Zuid Edzersweg Slochterveldweg Schattersum II Subtotaal Totaal

BoekWaarde 1-12011 76 2.381 7 716 PM 3.180

27 342 154 - 10 513 3.693

mutaties

BoekWaarde 1-12012

X € 1.000 mutaties

BoekWaarde 1-12013

mutaties

PM -689 PM PM PM

BoekWaarde 1-1-2014

50 299 33 117 PM 499

136 2.680 40 833 PM 3.689

315 37 602 PM 954

2.995 77 1435 PM 4.507

PM 2.306 PM PM PM

-50 14 6 0 -30

-23 356 160 -10 483

-75 16 7 0 -52

-98 370 167 -10 425

PM PM PM PM

PM PM PM -PM

485

4.178

-102

4.076

PM

PM

Borgmeren 3a.

Voor Eilandrijk 3a zal de onteigening in 2012 worden afgerond en wordt een start gemaakt met het woonrijp maken van het bestemmingsplan.

Verl. Veenlaan.

In 2011 wordt het bestemmingsplan Verlengde Veenlaan ter besluitvorming aan de gemeenteraad aangeboden. Wij gaan na vaststelling uit van een beroepsprocedure die het gehele jaar 2012 in beslag neemt. Het bouwrijp maken kan dan vanaf 2013 starten.

Korenmolenweg. Uitgaande van het in 2011 op basis van vrijwilligheid verwerven van de benodigde gronden zal aan de westzijde van de Korenmolenweg het terrein in 2012 bouwrijp worden opgeleverd. Slochterhaven.

In 2012 is het bestemmingsplan Slochteren-Schildwolde geactualiseerd en opnieuw vastgesteld. Het bestemmingsplan voorziet in een ruimere functionele invulling (bijvoorbeeld Staatsbosbeheer en VVV) van het HUBO pand. De invulling van de pleinen en het oude gemeentewerfterrein zal in overleg met stakeholders(zoals toekomstige gebruikers en ontwikkelende marktpartijen) verder worden uitgewerkt in een programma van eisen. Als de contouren voldoende duidelijk zijn worden de voorbereidingen gestart voor een nieuw bestemmingsplan dat de ontwikkelingen mogelijk maakt. Als alle benodigde procedures zijn doorlopen kan vanaf 2013 worden gestart met de werkzaamheden.

Kalverkampen II Afhankelijk van de uitkomsten van een haalbaarheidsonderzoek voor Kalverkampen 2 zal in 2012 het terrein worden aangekocht en worden voorbereidingen getroffen voor de bestemmingsplanprocedure. Steendam / Schildmeer

Onze inspanning is er op gericht het gebied Steendam / Schildmeer te ontwikkelen op basis van de vastgestelde structuurvisie. De ontwikkelingen in Steendam/Schildmeer zijn mede afhankelijk van de door de private investeerders te ontwikkelen plannen, maar indien blijvend deze ontwikkelingen worden uitgesteld zullen wij in het actualiseren van het bestemmingsplan het voortouw nemen om de ontwikkeling richting te geven.

43

Paragraaf 7

Lokale Heffingen


In artikel 10 van het BBV is het opstellen van een paragraaf betreffende de lokale Heffingen verplicht en dient in ieder geval te bevatten: a. de geraamde inkomsten; b. het beleid ten aanzien van de lokale heffingen; c. een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen; d. een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid

Inleiding

De lokale heffingen zijn een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de verschillende geheven belastingen en heffingen. In februari 2009 is de Nota Lokale Heffingen 2009-2012 door u vastgesteld. In deze nota zijn de beleidsuitgangspunten voor de lokale heffingen beschreven.

Overzicht van de lokale heffingen

Onderstaande tabel verschaft inzicht in de raming en realisatie van de opbrengsten uit de lokale heffingen. Uit de tabel blijkt dat het merendeel van de heffingsinkomsten bestaat uit de onroerende zaakbelasting, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing.

Omschrijving

2010 realisatie 2.335.977 1.453.872 1.583.168 47.022 1.282 961 488.664 5.910.946

Onroerende zaakbelasting Afvalstoffenheffing Rioolheffing Toeristenbelasting Forensenbelasting Begrafenisrechten Leges

2010 raming 2.338.000 1.454.587 1.562.258 47.000 0 722 438.664 5.841.231

2011 raming 2.337.000 1.436.367 1.564.125 40.000 0 0 481.131 5.858.623

2012 raming 2.397.000 1.518.024 1.591.563 41.500 0 0 481.131 6.029.218

Toeristenbelasting wordt geheven over het aantal overnachtingen in het voorgaande jaar. Dus belastingen geheven in 2012 heeft betrekking op het jaar 2011. De toeristenbelasting liet een dip zien in 2009. Dit is het gevolg van de economische crisis in 2008. Het jaar 2010 en 2011 laat weer een herstel zien. Onroerende zaakbelasting

Conform de perspectiefwissel wordt er voor het jaar 2012 naast de reguliere opbrengststijging van 1,5% rekening gehouden met een extra omzetstijging van 2 %.

Afvalstoffenheffing

De kosten van de afvalinzameling en –verwerking worden in rekening gebracht doormiddel van de afvalstoffenheffing. Deze kosten zijn inclusief BTW. Gemeente Slochteren kent als tariefdifferentiatie een één- en meerpersoonstarief. Hieronder treft u een overzicht aan van de uitgaven en de inkomsten met betrekking tot afval.

AFVALSTOFFENHEFFING Overige inkomensoverdrachten Overige goederen en diensten BTW Kapitaallasten Organisatiekosten Kwijtschelding TOTALE LASTEN

12.000 824.376 156.631 29.557 527.207 33.000 1.582.771

Vergoeding verrichte diensten Afvalstoffenheffing TOTALE BATEN

63.000 1.518.024 1.581.024

De afvalstoffenheffing is nagenoeg (op ± € 1.700 na) kostendekkend. Wel wordt voorgesteld om eventuele overschoten in een jaar te reserveren.

44

Rioolheffing

Leges

Gemeente Slochteren heft de rioolheffing van de eigenaar van het object. Het tarief is een vast bedrag per direct of indirecte aansluiting op het gemeentelijke riool of een door de gemeente beschikbaar gestelde IBA. De opbrengst dient ter dekking van de kosten van de afvoer van afvalwater, hemelwater en het in stand houden van het gemeentelijke rioleringsstelsel. Hieronder treft u de uitgaven en inkomsten aan met betrekking tot rioolheffing:

RIOOLHEFFFING Energie Overige goederen en diensten BTW Kapitaallasten Organisatiekosten TOTALE LASTEN

2012 60.300 348.842 66.136 939.365 177.214 1.591.857

Vergoeding verrichte diensten Afvalstoffenheffing TOTALE BATEN

1.500 1.591.563 1.593.063

Met het oog op overzichtelijkheid zijn gelijksoortige diensten gegroepeerd in een vijftal hoofdgroepen namelijk: burgerlijke stand, bouw gerelateerde vergunningen, reisdocumenten, rijbewijzen en overige loketfuncties.

Onderdeel

2010 2010 raming realisatie 60.000 47.708 238.531 275.656 50.400 78.120 46.000 48.057 43.733 39.123 438.664 488.664

Burgerlijke stand Bouw gerelateerde vergunningen Reisdocumenten Rijbewijzen Overige loketfuncties

2011 raming 60.000 283.531 50.400 46.000 41.200 481.131

2012 raming 60.000 283.531 50.400 46.000 41.200 481.131

In het kader van de perspectiefwissel zijn de leges gemeentebreed gescreend en daar waar mogelijk vanaf 2012 kostendekkend gemaakt. Dit betekent dat niet alleen de tarieven zijn verhoogd maar ook dat voor diensten waarvoor in het verleden geen leges in rekening werden gebracht dat nu wel gebeurt. Tarieven

In de onderstaand overzicht zijn de afzonderlijke tarieven van de diverse belastingen opgenomen van 2010 tot en met 2012 weergegeven. Omschrijving Onroerende zaakbelastingen: ozb eigenaren woning ozb eigenaren niet-woning ozb gebruiker niet-woning

Afvalstoffenheffing: éénpersoonshuishouden meerpersoonshuishouden Rioolheffing

Tarief 2010 Tarief 2011 Tarief 2012 Nnb is 0,0988% 0,1028% afhankelijk 0,1505% 0,1493% van de 0,1214% 0,1204% waardeontwikkeling

€ 211,49 € 234,24 € 242,50

45

€ 211,49 € 234,24 € 242,50

€ 222,06 € 245,95 € 238,75

Stijgings% In de begroting is rekening gehouden met een omzetstijging van 3,5%

5% 5% -/- 1,55 %

Paragraaf 8

Bestuur

BBV

De paragraaf bestuur is niet verplicht. Het is een keuze om voorgenomen ontwikkelingen in de bestuurlijke organisatie hier op te nemen. De financiële consequenties van deze ontwikkelingen worden op grond van het BBV verwerkt in programma 8, lokale lasten en algemene dekkingsmiddelen

Perspectiefwissel

Perspectiefwissel De implementatie van de Perspectiefwissel bestrijkt de periode 2012 tot 2015. Hoewel de besluitvorming in 2011 heeft plaatsgevonden, zal de implementatie ook in 2012 en volgende jaren de nodige bestuurlijke aandacht vragen van college en raad. Goede communicatie en interactie met de samenleving blijft nodig. Hiermee geven we maximaal ruimte aan de inwoners om samen verantwoordelijkheid te nemen voor de kwaliteit van wonen en leven in onze gemeente. Met elkaar werken we zo aan het instandhouden van een goed en betaalbaar niveau van voorzieningen. Omdat de implementatie steeds concreter en gedetailleerder wordt, richt de communicatie zich vooral op specifieke groepen betrokkenen en belanghebbenden en minder op de totale bevolking.

Papierloos vergaderen

Papierloos vergaderen Al in 2011 zijn voorbereidingen getroffen om de stukkenstroom en informatievoorziening van raad en college papierloos te maken. In 2012 en 2013 wordt dit verder geïmplementeerd. Om de in het kader van de perspectiefwissel noodzakelijke kostenbesparingen waar te maken, zo blijkt uit meerdere businesscases is een volledige overgang van papier naar digitaal onvermijdelijk.

Sociale media

Sociale media De explosieve toename van het gebruik van sociale media mist zijn uitwerking niet op het contact tussen inwoners en bestuur. In 2012 bouwen we het gebruik van sociale media ter vergroting van de betrokkenheid van onze inwoners bij de gemeente en het gemeentebestuur verder uit. Natuurlijk doen we dat op een schaal die past bij de gemeente Slochteren. Het rechtstreekse contact tussen kiezer en gekozene, tussen burger en bestuur, tussen inwoner en medewerker is een groot goed in onze gemeente. Die laagdrempeligheid mag niet teloor gaan, maar de snelheid en het bereik van sociale media bevorderen de betrokkenheid van onze inwoners bij elkaar en bij de gemeente, op een wijze die via andere communicatiekanalen moeilijk realiseerbaar is.

Bestuurskrachtt

Bestuurskracht Het provinciaal bestuur heeft aangekondigd in 2012 de uitkomsten van eerder uitgevoerde bestuurskrachtonderzoeken te gaan actualiseren. Al geboekte resultaten van de samenwerking met Hoogezand-Sappemeer en de verdere uitbouw hiervan naast de goede samenwerking met de gemeente Groningen in Meerstad laten naar ons oordeel zien dat de gemeente Slochteren door intensief samen te werken met onze partners in staat is adequaat te reageren op huidige en toekomstige bestuurlijke uitdagingen.

46

Hoofdstuk 4

BUDGETAUTORISATIE EN MEERJARENPERSPECTIEF

47

Hoofdstuk 4

Budgetautorisatie

Budgetautorisatie Op bijgaande overzicht treft u de budgetten per begrotingsprogramma aan. Elk programma is onderverdeeld naar de lasten en baten. Het overzicht toont de bedragen die de raad per programma beschikbaar stelt aan het college. Het college is per programma geautoriseerd om de bedragen te besteden. De bestuursrapportages en de jaarrekening zullen gebaseerd zijn op de geautoriseerde bedragen per programma.

Omschrijving

Lasten

Programma 1 Veiligheid Programma 2 Openbaar onderwijs Programma 3 Gemeenschapsvoorziening Programma 4 Maatschappelijke activering Programma 5 Werk en Inkomen Programma 6 Beheer en openbare ruimte Programma 7 Ruimtelijke ontwikkeling Programma 8 (excl. reserves) Algemene dekkingsmiddelen

BEGROTING 2012 Baten

Saldo

1.177.219

15.000

-1.162.219

30.228

64.178

33.950

4.220.703

1.140.541

-3.080.162

4.808.066

373.750

-4.434.316

5.423.144

4.275.129

-1.148.015

7.556.830

3.224.779

-4.332.052

3.754.445

2.015.432

-1.739.013

3.147.182

17.633.344

14.486.162

874.850

932.866

58.016

Resultaat VOOR bestemming Programma 8 (reserves) Toevoegingen/onttrekkingen aan reserves

30.992.667

29.675.019

-1.317.649

649.574

1.377.511

727.937

Resultaat NA bestemming

31.642.241

31.052.530

-589.712

Meerjarenperspectief

Het resultaat na bestemming zal, overeenkomstig de meerjarenbegroting 2012-2015, worden gedekt door een uitname uit de saldireserve.

48

Conform de zomerbrief 2012 wordt het begrotingstekort ten laste van de saldireserve gebracht. Het resultaat van de beheersbegroting heeft de volgende lasten en baten per product. Lasten

Baten

Saldo

934.331 242.888 1.177.219 30.228 30.228 432.353 2.027.120 909.805 851.425 4.220.703 189.105 1.947.354 311.447 531.370 297.821 101.295 931.021 154.064 99.229 109.135 136.225 4.808.066 2.892.193 2.375.474 155.477 5.423.144 1.229.621 2.656.924 1.497.900 1.650.294 522.091 7.556.830 694.503 3.059.942 3.754.445 259.136 1.208.651 821.099 858.296

15.000 0 15.000 64.178 64.178 95.465 109.006 200.171 735.899 1.140.541 80.000 132.500 0 10.800 0 450 150.000 0 0 0 0 373.750 1.997.635 2.265.700 11.794 4.275.129 24.538 19.354 1.582.374 1.596.063 2.450 3.224.779 313.839 1.701.593 2.015.432 0 0 234.600 17.398.744

919.331 242.888 1.162.219 -33.950 -33.950 336.888 1.918.114 709.634 115.526 3.080.162 109.105 1.814.854 311.447 520.570 297.821 100.845 781.021 154.064 99.229 109.135 136.225 4.434.316 894.558 109.774 143.683 1.148.015 1.205.083 2.637.570 -84.474 54.232 519.641 4.332.052 380.664 1.358.349 1.739.013 259.136 1.208.651 586.499 -16.540.448

Product 26. brandweer 27. veiligheid TOTAAL programma 1 14. openbaar onderwijs TOTAAL programma 2 11. kinderen 13. lokaal onderwijs 22. sport 23. Multifunctionele centra TOTAAL programma 3 7. opvang nieuwkomers 8. individuele voorzieningen 9. gezondheidszorg 10. jeugd 12. algemene voorzieningen 24. recreatie en toerisme 25. kunst en cultuur 30 informatie en advies 31. leefbaarheid 32. mantelzorg en vrijwilligers 33. financiële ondersteuning TOTAAL programma 4 4. inkomen 5. werk 6. economische zaken TOTAAL programma 5 15. groenbeheer 16. infrastructuur 17. afval 18. riool en openbare hygiene 19 milieu TOTAAL programma 6 20. bouwen en wonen 21 ruimtelijke plannen TOTAAL programma 7 1. bestuursorganen raad 2. bestuursorganen college 3. bevolking 28 financiering en algemene dekkingsmiddelen. 50 beschikking reserves TOTAAL programma 8 TOTAAL

649.574 1.377.511 -727.937 3.796.756 19.010.855 -15.214.099 30.767.391 30.119.664

49

647.728

Hoofdstuk 5

BIJLAGEN

50

HOOFDSTUK 5 BIJLAGEN

Kerngegevens 2012 begroting 2012

A. Sociale structuur Aantal inwoners waarvan: Van 0 - 3 jaar Van 4 - 16 jaar Van 17 - 64 jaar Van 65 jaar en ouder

begroting 2011

rekening 31-12-10

15.627 638 2.657 9.929 2.403

15.591 638 2.657 9.929 2.367

15.547 638 2.657 9.929 2.323

182

182

182

15.877

15.877

15.877

737

737

737

6.158

6.158

6.158

276.000

276.000

276.000

Lengte waterwegen

38.980

38.980

38.980

Aantal ha openbaar groen waarvan: Wijkgroen Speelterreinen Buitengebieden Bermen Sportvelden Begraafplaatsen Scholen Aantal bomen

131 34 5 70 140 20 1 1 17.200

131 34 5 70 140 20 1 1 17.200

131 34 5 70 140 20 1 1 17.200

15.627 2.053 346 153

15.591 1.559 319 152 867 1.217 3.643 1.427

15.547 2.722 289 150 897 1.722 3.149 1.538

Aantal cliënten in de Wet werk en bijstand (WIJ, BBZ, IOAW en IOAZ) B. Fysieke structuur Oppervlakte gemeente waarvan: Binnenwater Aantal woningen Lengte in m1 van de gemeentelijke wegen:

C. Financiële structuur (in bedragen per inwoner) Aantal inwoners Gewone uitgaven Kapitaaluitgaven Opbrengst belastingen Algemene uitkering gemeentefonds Vaste schuld per 31-12 Boekwaarde geactiveerde kapitaaluitgaven Eigen financieringsmiddelen

886 2.027 3.875 1.375

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

Ontwikkeling reserves en voorzieningen

Omschrijving

saldo per 01-01-12

saldo per 01-01-13

saldo per 01-01-14

saldo per 01-01-15

saldo per 01-01-16

2.787.564

2.197.852

2.009.870

2.106.303

2.551.543

2.787.564

2.197.852

2.009.870

2.106.303

2.551.543

Algemene reserves 9000000 Saldi- reserve Totaal algemene reserves

9130032 9130023 9130027 9130012 9130016 9130029 9130030 9130031 9130033

Bestemmingsreserves Algemene reserve Grondexploitaties 2.185.036 2.185.036 2.185.036 2.185.036 2.185.036 Grote projecten 9.378.899 8.674.170 7.961.461 7.240.452 6.510.603 Meerstad 5.735.454 5.764.872 5.795.467 5.827.286 5.860.377 Reserve molen Kolham 26.640 26.640 26.640 26.640 26.640 Visieontwikkeling Harkstede 122.836 122.836 122.836 122.836 122.836 Egalisatiereserve riool 655.839 655.839 655.839 655.839 655.839 Reserve overlopende posten 72.000 0 0 0 0 Reserve Leefbaarheidsfonds 4.156 4.156 4.156 4.156 4.156 Reserve Accommodatiefonds 959.920 959.920 959.920 959.920 959.920 Totaal bestemmingsreserves 19.140.780 18.393.469 17.711.355 17.022.165 16.325.407 Totaal reserves

9500003 9500004 9500005 9120005 9501003 9501001 9501002 9120014 9501003

Voorzieningen Voorz. compl. Harkstede Voorz. compl. PPS Siddeburen Voorz. compl. Harryvan Culturele vorming Voorziening dub.debiteuren Debiteuren economische stimulering Debiteuren Wet Werk en bijstand Voorziening OPOS Vord. Verk.Vennooschap (Essent) Totaal voorzieningen

21.928.344 20.591.321 19.721.225 19.128.468 18.876.950

128.026 118.282 21.448 8.317 53.900 75.000 394.630 48.000 189.890

128.026 118.282 21.448 8.317 53.900 75.000 394.630 24.000 189.890

128.026 118.282 21.448 8.317 53.900 75.000 394.630 0 189.890

128.026 118.282 21.448 8.317 53.900 75.000 394.630 0 189.890

128.026 118.282 21.448 8.317 53.900 75.000 394.630 0 189.890

1.037.493

1.013.493

989.493

989.493

989.493

67

STAAT VAN OPGENOMEN LANGLOPENDE GELDLENINGEN 2012 Lening Nummer

99000001 99000002 99000004 99000005 99000009 99000010 99000012 99000013 99000015 99000016 99000017 99000018

Oorspronkelijk bedrag van de geldlening of het voorschot

637.107,42 679.080,46 726.048,35 1.361.340,65 3.176.461,51 7.000.000,00 7.000.000,00 5.500.000,00 5.000.000,00 137.572,20 6.000.000,00 7.000.000,00

Jaar

Omschrijving

1992 2003 2003 1994 2001 2002 2003 2008 2009 2006 2010 2011

ING ( 16137)NV Victoria-Vesta (SWS)annu B.N.G. 96624 SWS (annu) B.N.G. 96446 B.N.G. 82092 B.N.G. 93485 B.N.G. 95810 B.N.G. 98624 B.N.G. 103981 B.N.G. 104854 I.B.M. Lease 2010-2013 B.N.G. 104855 B.N.G. 106445

26.080.038,39 2500002

8.000.000,00

Jaar van Renteper Restantbedrag de (laat- centage van de geldste) aflening of het lossing voorschot aan het begin van het dienstjaar

2042 2014 2018 2019 2026 2027 2013 2028 2029 2013 2030 2031

5,150 4,510 4,360 4,620 5,185 5,100 3,980 4,970 4,180 3,800 4,420

Totaal Generaal 2006

BBL gelden irt Meerstad

34.080.038,39

68

2006 variabel

Bedrag van de in de loop van het dienstjaar op te nemen/ opgenomen geldleningen of voorschotten

Bedrag van __________________ ________________ de rente of het de aflossing of rentebestanddeel het aflossingsbestanddeel

569.859,44 617.469,10 317.646,17 435.629,01 1.905.876,90 4.480.000,00 1.400.000,00 4.675.000,00 4.500.000,00 69.755,11 5.700.000,00 7.000.000,00

0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

29.212,80 27.746,93 12.488,83 17.706,80 97.574,32 226.015,24 55.033,04 229.464,22 187.842,33 0,00 215.194,52 295.922,03

7.839,90 8.975,87 45.378,02 54.453,62 127.058,46 280.000,00 700.000,00 275.000,00 250.000,00 46.081,20 300.000,00 350.000,00

31.671.235,73

0,00

1.394.201,06

2.444.787,07

8.000.000,00

0,00

0,00

0,00

39.671.235,73

0,00

1.394.201,06

2.444.787,07

OVERZICHT VAN KAPITAALLASTEN 2012

OMSCHRIJVING

LASTEN

Rentelasten - lang geld (overzicht langlopende geldleningen) - lang geld financieringsbehoefte - kort geld financieringsbehoefte

BATEN

€ 1.394.201 € 290.000 € 104.000

Rente eigen financieringsmiddelen (overzicht reserves en voorzieningen)

€

887.266

Afschrijving

€ 2.767.214

Bankkosten

€

7.259

Doorberekende kapitaallasten : - afschrijvingen 2.767.214 - rente 2.646.435 € 5.413.649 Saldo kapitaallasten

€ € 5.449.940

36.291

€ 5.449.940

Het saldo van ca. € 36.291 komt ten laste van de exploitatie.

Berekening financieringsbehoefte: Totaal geïnvesteerd bedrag Reserves en voorzieningen Aangetrokken geldleningen

€ €

€

63,3 mln.

€ €

54,9 mln. 8,4 mln.

23,2 mln. 31,7 mln.

Financieringsbehoefte

Om het tekort van ca. € 5,4 mln. op te vangen, sluiten we zoveel mogelijk korte kasgeldleningen af. Hierbij dienen we rekening te houden met het kasgeldlimiet. Het restant wordt gefinancieerd met lang geld kasgeldlimiet langlopende geldleningen

€ € €

2,6 tegen 4 % = 5,8 tegen 5 % = 8,4

69

€ 100.000 € 290.000

STAAT VAN GEWAARBORGDE GELDLENINGEN per 31 december 2010 nr. leningbedragdoel v.d. lening

naam geldnemer

restantbedrag nieuwe begin dnstj. leningen

aflossingen restantbedrag geldgever eind dnstjr.

Perc.dekkingvorm lening

6

2.722.681 herfinanciering div. pojecten St.Woningbouw Slochteren

986.971,94

34.033,52

952.938,42 bng 88006

50,00%

40 jr.lin

9

1.021.005 herfinanciering div. leningen St.Woningbouw Slochteren

229.854,81

34.514,24

195.340,57 ING (H897-00301)

50,00%

vast

19

20.420 uitbreiding gebouwen

VV Froombosch

12.252,08

21

54.454 herfinanciering

St.Woningbouw Slochteren

16.000,00

3.000,00

13.000,00 St.Simuleringsfonds

24

13.613 verv. Verenigingsgebouw (1998) t.v. Kolham

8.121,46

8.121,46

onbekend

488.000,00

194.000,00

25

borg o.g.v. aandeelhouderschap Waterbedrijf Groningen

27

11.345 aanschaf instrumenten

muz.ver. Woudklank

11.344,51

30

22.689 bouw kleedgebouw

tv Woldmeppers

14.042,00

32

9.076 bouw kleedgebouw

37

11.345 aanleg tennisbanen

S.G.V.-voetbal

12.252,08 rabo

1.128,00

5.781,54

tv Kolham

294.000,00 div. instellingen basis een jaarlijkse verdeelsleutel 11.344,51 v.s.b. delfzijl 12.914,00 v.s.b. Harkstede 5.781,54 v.s.b. Harkstede

535,37

535,37

rabo slochteren

38

2.178.145 herfinanciering lening


333.181,23

78.181,23

39

2.042.011 herfinanciering lening


364.349,92

66.766,67

41 14.520.967 herfinanciering rijksleningen St.Woningbouw Slochteren

2.876.928,87 1.542.852,71 22.689,01

92.936,03 2.783.992,84 bng 82416-82426 22.689,01 1.520.163,70 89838+90274 22.689,01 rabo slochteren 680.670,32 waterschapsbank

42

22.689 bouw manege Schildwolde Ponyclub S+O

255.000,00 nat.-nederl. 157370002 297.583,26 ING (897-00291)

100,00% 25 jr lin 816,8 pj afl 100,00% vast

Achtervang WSW-nr 21657

27211

100,00% 25 jr lin 544,54 pj afl 100,00%

100,00% max.gar.rek.crt. 100,00% vast afl 1128,-- pj 100,00% 30 jr ann. 50,00% 50,00%

vast, 15 jr 756,45 pj 20 jr ann.

22970

50,00%

20 jr ann.

22971

100,00% 6 leningen geen wsw-nrs 50,00% 2 leningen 27227+27457 100,00% ged.gar.vd lening

43

680.670 woningbouw


680.670,32

44

1.361.341 herfinanciering


462.210,46

25.990,95

436.219,51 bng/84784

100,00% vast/geen afl tot 31/12/2038 50,00% 25JR ANN

45


WOONZORG NEDERLAND

191.638,36

59.907,35

131.731,01 bng 24375

50,00%

15 JR ANN

6705

46


WOONZORG NEDERLAND

6.847,00

2.156,21

4.690,79 bng/86162

50,00%

15 JR ANN

9935

47


WOONZORG NEDERLAND

32.458,59

10.221,58

22.237,01 bng/86166

50,00%

15 JR ANN

9934

50



585.000,00

7.000,00

100,00% 25JR ANN

22957

70

578.000,00 Gem. Slochteren

22967 4123

51



634.000,00

8.000,00

626.000,00 Gem. Slochteren

100,00% 25JR ANN

22958

52



203.902,13

2.417,73

201.484,41 bng 91155

50,00%

22955

53



148.672,73

14.867,28

133.805,46 bng 91466

50,00%

28407

54



1.120.746,39

13.743,78 1.107.002,61 bng 95303

50,00%

33314

55


WOONZORG NEDERLAND

1.160.000,00

100,00% verpand aan ned.bank

27907

57

4.520.000 nieuwbouw


2.131.627,30

25.259,32 2.106.367,98 bng 97438

50,00%

34393

58

1.500.000 nieuwbouw


750.000,00

750.000,00 bng 97439

50,00%

34394

#########

Collonnade

59



170.000,00

60.000,00


100,00% 10 jr lin

35049

60



14.000,00

5.000,00


100,00% 10 jr lin

35050

61


WOONZORG NEDERLAND

8.350.000,00

36157

62

2.497.347 herfin per 9 mei 2006


2.293.233,43

100,00% vast/geen afloss. tot 8/9/2014 100,00% ann 4,2 %

63

2.500.000 herfin per 15 nov 2005


1.250.000,00

50,00%

12 jr vast geen afl.

37471

64

2.500.000 herfin per 29 dec 2005


1.250.000,00

1.250.000,00 bng 101118

50,00%

8 jr vast geen afl.

37688

66

1.000.000 herfin per 9 mei 2006

Vitalis

50,00%

4,159 30 jr

37595

71

3.000.000 nieuwbouw


500.000,00 bng 101030 per 1-7-2007 1.500.000,00 bng 101650

72 280.000.000 Projectfinanciering MeerstadProjectburo Meerstad

1.500.000,00 84.000.000,00 6.000.000,00

3.500.000 nieuwbouw


1.667.563,03

74

2.489.000 herfin

WOONZORG NEDERLAND

2.489.000,00

75

604.000 herfin

WOONZORG NEDERLAND

604.000,00

77

15.000 uitbreiding tenniscomplex

TV Siddeburen

1.800.000 aanleg golfbaan Schildmeer Golfver. Duurswold

72.576,83 2.220.656,60 bng 100725 deel van nr 41 1.250.000,00 bng 100862

500.000,00

73

76

8.350.000,00 WestLB AG

90.000.000,00 bng 202094+103268 43.895,73 1.623.667,30 bng 102472 2.489.000,00 Rabobank ned 19234 604.000,00 Ned waterschapsbank 39402 12.500,00 rabo slochteren

12.500,00 1.800.000,00

1.800.000,00 FRL 138

78 30.000.000 Projectfinanciering MeerstadProjectburo Meerstad

9.000.000,00

9.000.000,00 BNG 202523

79



1.750.000,00

80



TOTAAL GEWAARBORGDE GELDLENINGEN

1.850.000,00

38179

100,00% 30% van 330.000.000 50,00% 25 jr ann 4,3%

zie 2010/90 van 8 jan 2010 38840

100,00% vast/ 3,4125%

37956

100,00% -

39402

100,00% vast afl.1000,-- pj 100,00%

1.750.000,00 bng 104133

100,00% 30% van 30.000.000 50,00% fixe

40804

1.850.000,00 bng 106140

50,00%

42948

############ 7.850.000,00 ######### ###########

71

50,00%

fixe

OVERZICHT GEACTIVEERDE KAPITAALUITGAVEN

boekwaarde 01-01-12 Materiële vaste activa - investeringen economisch nut - investeringen maatschappelijk nut

totaal boekwaarde afschrijvingen 31-12-12 t/m 2011

afschrijving 2012

rentelasten 2012

totaal kapitaallasten

44.156.500 10.150.000

41.982.700 9.594.700

11.507.000 2.266.000

2.173.700 555.200

1.867.700 415.900

4.041.500 971.000

Financiële vaste activa

3.940.600

3.902.400

342.400

38.100

159.700

197.900

Voorraden

5.076.600

5.076.600

0

0

203.000

203.000

63.323.700

60.556.400

14.115.400

2.767.000

2.646.300

5.413.400

72

Overzicht personele sterkte

Raad totaal

Burgemeester en wethouders totaal Vrijwillige brandweer totaal

Begroting 2011

Begroting 2012

leden

loonsom

leden

loonsom

17,00 17,00

145.000

17,00 17,00

154.000

fte's

loonsom

fte's

loonsom

3,25 3,25

310.000

3,25 3,25

315.000

45,00 45,00

140.000

47,00 47,00

150.000

Management

4,89

4,89

Raadsgriffier

0,66

0,67

Beleid

12,86

11,78

Dienstverlening

80,26

71,25

Samenwerking W&I en gebouwenbeheer Middelen

10,68

31,97

26,78

Samenwerking Inkoop en automatisering Brandweer totaal

4,00

3,00 133,64

7.381.100

3,00 133,05

Perspectiefwissel (3-3-2011) personele opgave ca. 10 fte.

fte: fulltime-equivalent, is een rekeneenheid waarmee de personele sterkte wordt uitgedrukt. 1 fte is een volledige werkweek van 36 uur.

73

7.588.600

565.000

EMU-saldo Op basis van art. 19 lid d van de BBV moet er een berekening van het aandeel van de gemeente in het EMU-saldo worden opgesteld. Het EMU-saldo is het totale begrotingstekort dan wel overschot van alle Nederlandse overheden. Veelal wordt het EMU-saldo weergegeven in procenten van het bruto binnenlands product (BBP). Het tekort van een land mag maximaal 3% van het BBP bedragen. In de overzicht "Overzicht EMU-saldo" treft u het geraamde EMU-saldo van de gemeente Slochteren.

Elementen EMU-saldo (x € 1.000)

+/-

2012

2011

1 Exploitatiesaldo voor toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves 2 Afschrijvingen ten laste van de exploitatie 3 Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitaties

+ + +

-956 2.372 p.m.

-1,683 2.767 p.m.

4 Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans wordt geactiveerd. 5 De in mindering op onder 4 bedoelde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van het Rijk, de Provincies, de Europese Unie en overigen 6 Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voorzover niet op exploitatie verantwoord 7 Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)

_

9.684

4.841

+

p.m.

p.m.

+

p.m.

p.m.

_

p.m.

p.m.

+

p.m.

p.m.

_

p.m.

p.m.

_

0

0

nee

nee

-8.268

-2.076

8 Baten bouwgrondexploitaties: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord 9 Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen 10 Lasten ivm tranacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten 11 Verkoop van effecten: 11 a. Gaat u effecten verkopen (ja/nee) 11 b. Zo ja, wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie Berekend EMU-saldo

74

_

Gemeente Slochteren Begroting

Recommend Documents