Gemeente Ranst
Milieujaarprogramma 2014
In het kader van de Samenwerkingsovereenkomst Gemeenten 2008-2013
Besproken en goedgekeurd op de Adviesraad voor Milieu en Natuur dd. 17/03/2014 Besproken en goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen dd. 24/03/2014
1
Inhoud Algemene gegevens ................................................................................................................................ 4 1.
Thema Instrumentarium................................................................................................................. 5 1.1.
1.1.1.
Gemeentelijke diensten .................................................................................................. 5
1.1.2.
Handhaving ...................................................................................................................... 6
1.1.3.
Milieu Management Informatie Systeem ....................................................................... 7
1.1.4.
Gemeentelijke adviesraad voor Milieu en Natuur .......................................................... 8
1.1.5.
Gemeentelijk milieubeleid .............................................................................................. 9
1.2.
2.
Duurzaamheidsambtenaar ............................................................................................ 10
1.2.2.
Milieubeleidsplan .......................................................................................................... 10
1.2.3.
Milieubarometer ........................................................................................................... 10
1.2.4.
Gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur ......................................................... 11
Thema afval .................................................................................................................................. 13
5.
Basis ....................................................................................................................................... 13
2.1.1.
Afvalpreventie en hergebruik ........................................................................................ 13
2.1.2.
Selectieve inzameling en restafval ................................................................................ 15
2.1.3.
Opruimen achtergelaten gevaarlijke afvalstoffen......................................................... 18
2.2.
4.
Onderscheidingsniveau ......................................................................................................... 10
1.2.1.
2.1.
3.
Basis ......................................................................................................................................... 5
Onderscheiding ..................................................................................................................... 18
2.2.1.
Afvalpreventie en hergebruik ........................................................................................ 18
2.2.2.
Selectieve inzameling .................................................................................................... 21
2.2.3.
Reductie realiseren van de hoeveelheid restafval ........................................................ 21
Milieuverantwoord productgebruik ............................................................................................. 23 3.1.
Basis ....................................................................................................................................... 23
3.2.
Onderscheiding ..................................................................................................................... 25
Thema water ................................................................................................................................. 30 4.1.
Basis ....................................................................................................................................... 30
4.2.
Onderscheiding ..................................................................................................................... 30
Thema Hinder ............................................................................................................................... 31 5.1.
Basis ....................................................................................................................................... 31
5.2.
Onderscheiding ..................................................................................................................... 31
5.2.1.
Doorlichting van de hinderklachten .................................................................................. 31
5.2.2.
Beleidskader geluidshinder ............................................................................................... 33
2
6.
Thema Energie .............................................................................................................................. 34 6.1.
Basis ....................................................................................................................................... 34
6.2.
Onderscheiding ..................................................................................................................... 35
7.
Thema mobiliteit .......................................................................................................................... 38 7.1.
Basis ....................................................................................................................................... 38
7.2.
Onderscheiding ..................................................................................................................... 39
8.
Thema Natuur ............................................................................................................................... 41 8.1.
Basis ....................................................................................................................................... 41
8.2.
Onderscheiding ..................................................................................................................... 43
9.
Thema bodem ............................................................................................................................... 46 9.1.
Basis ....................................................................................................................................... 46
9.2.
Onderscheiding ..................................................................................................................... 46
10.
Thema duurzame ontwikkeling ................................................................................................. 47
10.1.
Basis ................................................................................................................................... 47
10.2.
Onderscheiding.................................................................................................................. 47
3
Algemene gegevens
Oppervlakte
4 365 ha
Aantal inwoners (1/1/’14)
18593
Adres gemeentehuis
Gustaaf Peetersstraat 7, 2520 Ranst
Telefoon
03 475 79 69
Fax
03 475 01 23
website
www.ranst.be
Burgemeester
de heer Lode Hofmans
Schepen van Milieu
mevrouw Tine Muyshondt
Milieuambtenaar wn./diensthoofd ROM
mevrouw Claudine Desmet
e-mail
Duurzaamheidsambtenaar
mevrouw Leen Bouwen
e-mail
[email protected]
Tel. Milieudienst
03 470 10 89
Fax. Milieudienst
03 234 19 61
e-mail
[email protected]
4
1. Thema Instrumentarium 1.1. Basis 1.1.1.
Gemeentelijke diensten
Personeel en Uitvoering Organisatie Naam medewerker
Functie
Aanstellings niveau
Leen Bouwen
Duurzaamheidsambtenaar Administratief medewerker Diensthoofd ROM
Niveau B
% VTE bezig met milieu- en natuurbeleid 100%
Niveau C
100%
Niveau A
10%
Jeannine Urbain Claudine Desmet
De functie van milieudeskundige is opgenomen in het personeelsbehoeftenplan, door de gemeenteraad vastgesteld op 26 april 2010. De werking van de milieudienst is niet optimaal wegens afwezigheid van mevrouw Claudine Desmet, diensthoofd Ruimtelijke Ordening & Milieu en milieuambtenaar. Zij is afwezig sedert mei 2011 en is tot op heden nog steeds niet present. De administratieve medewerkster heeft het gedeelte van de milieuvergunningen op zich genomen en vraagt advies aan de Intercommunale Igean daar waar nodig. De medewerkers van de milieudienst verzorgen de loketwerking van de milieudienst tijdens onderstaande openingsuren en fungeren tevens als centraal meldpunt voor klachten. Voormiddag Maandag tot vrijdag
9-12
Dinsdag
9-12
Namiddag
14-19
Planning Ten minste de huidige personeelsbezetting behouden en bij voorkeur overgaan tot de aanwerving van de milieudeskundige welk aangewezen is bij langdurige afwezigheid van de huidige milieuambtenaar. De duurzaamheidsambtenaar zal de opleiding tot lokale toezichthouder volgen bij Inovant, niet specifiek om handhaving te doen, wel om een inzicht te krijgen in de milieuwetgeving. Uitbreiding van de openingsuren voor een optimalere dienstverlening, dinsdagavond tot 20 uur en woensdagnamiddag bijkomend van 14 tot 16.30 uur zal vanaf 1 januari 2014 worden ingevoerd.
5
1.1.2.
Handhaving
Personeel – logistieke Uitvoering ondersteuning De milieuambtenaar werd na het behalen van het VLAREMbekwaamheidsbewijs op 22 april 1993 door de gemeenteraad gemachtigd voor het vaststellen van milieuovertredingen. Deze machtiging werd door de vrederechter bekrachtigd. De milieuambtenaar is tewerkgesteld door de gemeente. Sinds 2011 heeft de gemeente, n.a.v. het zgn. milieuhandhavingsdecreet (B.S. 29 februari 2008), een beheersoverdracht aan IGEAN milieu & veiligheid gedaan voor de milieuhandhaving zoals voorzien in het handhavingsdecreet en de uitvoeringsbesluiten. Dit voor het volledige takenpakket. Hierbij geeft de gemeente toestemming aan de intergemeentelijke toezichthouders die IGEAN aanwijst om toezicht uit te oefenen op het grondgebied. Het opsporen van illegaal ontwijkgedrag m.b.t. afvalstoffen en het overtreden van natuurvergunningen behoren tot de toezichtstaken van de gemeente. Daarnaast treedt deze ook op als conflictbemiddelaar bij hinderproblemen veroorzaakt door klasse 2- en 3-inrichtingen, eveneens in samenwerking met de milieucel van de politiezone ZARA en IGEAN. De gemeente zorgt voor logistieke ondersteuning voor toezichthouders. Voor het onderzoeken van geluidsklachten heeft de lokale politie sinds 2005 een sonometer ter beschikking die werd aangekocht door de gemeente. In 2013 heeft de gemeente een geluidsmeter aangekocht via een groepsaankoop georganiseerd door de provincie voor de handhaving van de nieuwe geluidsnormen. Indien nodig wordt beroep gedaan op externe deskundigen voor het uitvoeren van geluidsmetingen. Voor het zoeken naar haalbare maatregelen of voor metingen wordt er onder meer samengewerkt met het Provinciaal Instituut voor Hygiëne.
Proactieve en reactieve Uitvoering controles Er is in 2009 een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met de politiezone ZARA. Zoals vermeld wordt er ambtshalve en op basis van klachten, conform het handhavingsbesluit, al dan niet samen met de lokale politie, toezicht gehouden op hinderlijke inrichtingen van klasse 2 en 3. Ondanks het feit dat er binnen de politiezone ZARA geen specifieke milieucel is, verloopt de samenwerking tussen de
6
milieudienst en de politie optimaal. De lokale milieuantenne van de politiezone ZARA is HINP Frank Cerpentier. Daarnaast zijn HINP Benno Gekiere en INP Luc Van Gael gespecialiseerd in milieumisdrijven. Deze laatsten volgden daartoe de opleiding van lokale toezichthouder. Proactieve controles In het voorjaar en najaar van 2013 vonden volgende controles plaats:
-
Op 26 maart en 16 april werd er i.s.m. de VLM (Mestbank) een geplande controleactie van mesttransporten gehouden. Op 29 januari, 27 februari, 16 april en 22 oktober werden op het grondgebied van onze politiezone afvaltransportcontroleacties gehouden.
Reactieve controles De gemeente Ranst gaat op inspectie bij particulieren en bedrijven naar aanleiding van klachten, vermoedens van overtredingen,… Planning Bedoeling is om verder reactief op te treden en de nodige aandacht te besteden aan mest- en afvaltransporten
1.1.3. MMIS
Milieu Management Informatie Systeem Uitvoering De diensten die betrokken zijn bij het milieu- en natuurbeleid hebben via een internetverbinding toegang tot de nodige milieu-informatie. - Milieuvergunningenloket: o Uitvoering: Syrinx werd aangekocht in 2002 en nu alle milieuvergunningen en aanvragen ingegeven zijn, wordt de databank door de administratieve medewerkster up-to-date gehouden. o Planning: het programma NESTOR 2 is in gebruik genomen sinds september 2011. De bedoeling is dat zowel de gegevens van de dienst ruimtelijke ordening als van de dienst milieu in de toekomst gebundeld worden. - MKROS: o Uitvoering: het systeem MKROS is sinds 2010 in gebruik. Op het grondgebied van de gemeente Ranst zijn er 2 bedrijven waarover soms een milieuklacht binnenkomt, BIOFORS en OLEON. De bewoners uit de omgeving van deze bedrijven richten hun klachten echter rechtstreeks aan de milieu-
7
-
-
-
-
inspectie Antwerpen daar dit Klasse 1 bedrijven zijn waardoor de milieudienst hier niet altijd van op de hoogte is. In 2013 hebben we 5 klachten ontvangen die van die aard zijn dat ze opgenomen dienen te worden in MKROS. 2 afschriften van PV’s opgemaakt door de milieu-inspectie werden informatief overgemaakt aan het gemeentebestuur. o Planning: binnengekomen milieuklachten registreren via MKROS. Natuurvergunningenloket: natuurvergunningsaanvragen worden behandeld door de milieudienst. Tot voor 2012 werd er slechts 1 natuurvergunning aangevraagd. De nodige opleiding om dit natuurvergunningenloket te kunnen gebruiken werd reeds in 2004 gevolgd. o Uitvoering: in 2013 kwamen geen natuurvergunningaanvragen binnen. o Planning: eventuele natuurvergunningsaanvragen afwerken en opnemen in de databank. Energieprestatiedatabank: o Uitvoering: de nodige gegevens worden door de dienst ruimtelijke ordening doorgegeven. Voor de opmaak van het EPC worden de meterstanden van een groot aantal gemeentelijke gebouwen maandelijks bijgehouden. Pesticidenreductie: o Uitvoering: verbruikgegevens worden bijgehouden door de technische dienst en gerapporteerd via de pesticidendatabank. Inventaris risicogronden: o Uitvoering: in december 2013 werden alle risicogronden uitgewisseld met het webloket bodem van OVAM.
Planning Het gebruik van MKROS voor het registreren van milieuklachten verder uitwerken. Pesticidenreductie verder implementeren zodat er vanaf 1 januari 2015 pesticidenvrij gewerkt kan worden.
1.1.4.
Gemeentelijke adviesraad voor Milieu en Natuur
Milieuraad Uitvoering Bijlage 8: jaarverslag De milieuraad werd opgericht in het kader van het gemeentelijke 2013 milieuconvenant 1992-1996. De gemeente stimuleert de werking ervan door voldoende financiële, logistieke en educatieve ondersteuning te verlenen en stelt voor elke vergadering een lokaal ter beschikking. De
8
duurzaamheidsambtenaar verleent eveneens administratieve en logistieke ondersteuning. De milieuraad vergadert naargelang de noden (ten minste vier maal per jaar) en kwam in 2013 vijf keer samen, nl. op 25/03, open milieuraad op 18/04 en 25/04, 8/07, 2/09 en 4/11. De open milieuraad ging door op 18 en 25 april 2013 en stond in het kader van de provinciale energie-infotoer. Op donderdag 18 april werd de infosessie ‘warmtepompen voor woningverwarming’ gegeven en op 25 april stond de lezing ‘zonnepanelen voorbijgestreefd?’ op de agenda. Vooraf diende men zich in te schrijven via de milieudienst zodat we een duidelijk beeld hadden van het aantal geïnteresseerden Communicatie rond de open milieuraad - Ranst Info januari: Kom jij ook naar de provinciale Energie Infotoer? - Ranst Info maart: infosessies warmtepompen en zonneboilers - Aankondiging via de website Planning Ook in 2014 zal de milieuraad blijven bestaan en regelmatig samenkomen. Bij de samenstelling van de milieuraad werd rekening met de verhouding man-vrouw en 1/3e van de leden dient lid te zijn van een milieu- of natuurvereniging. De open milieuraad heeft dit jaar als thema ‘insectenhotels’ en wordt gehouden in samenwerking met het Regionaal Landschap de Voorkempen.
1.1.5.
Gemeentelijk milieubeleid Uitvoering
Bijlage 4: Gemeentelijk De gemeente Ranst beschikte in 2013 over een gemeentelijk milieubeleidsplan: verlening: goedkeuring milieubeleidsplan dat initieel liep van 2006 t.e.m. 2010 en in 2010 verlengd werd tot eind 2013. (GR 22 11 2010)
9
1.2. Onderscheidingsniveau 1.2.1.
Duurzaamheidsambtenaar Uitvoering
Bijlage 5: Op basis van haar inwonersaantal is de gemeente Ranst verplicht om 1 aanstellingsbesluit duurzaamheidsambtenaar voltijdse duurzaamheidsambtenaar op niveau B aan te stellen. Volgende persoon werd aangesteld als voltijds gemeentelijke duurzaamheidsambtenaar: Leen Bouwen
1.2.2 Milieubeleidsplan Uitvoering 3 punten De gemeente Ranst beschikte in 2013 over een gemeentelijk milieubeleidsplan dat initieel liep van 2006 t.e.m. 2010. Dit werd goedgekeurd in de gemeenteraad van 26 juni 2006 en de provincie Antwerpen heeft in een schrijven d.d. 19 juli 2006 bevestigd dat het GMBP geen bepalingen bevat die strijdig zijn met het gewestelijk MBP en het provinciaal MBP. De gemeenteraad besliste op 22 november 2010 om het lopende milieubeleidsplan te verlengen (hervaststelling) tot een jaar na het einde van de huidige legislatuur (einde 2013). Door deze beslissing zal de milieubeleidsplanning beter afgestemd zijn op de bestuurscyclus.
1.2.3.
Milieubarometer Uitvoering
Bijlage: de milieubarometer wordt ter beschikking gehouden 2 punten
Aan de hand van de milieubarometer tracht de milieudienst de leefbaarheid van de gemeente en de toestand van het milieu en de natuur op te volgen. De barometer dient ter ondersteuning van het gemeentelijk beleid. De selectie van de indicatoren gebeurde in 2005 en deze werden verder uitgewerkt in 2006. In de loop van 2010 werd de milieubarometer geactualiseerd en op de website geplaatst. Er werden indicatoren gekozen die behalve interessant ook regelmatig geactualiseerd worden zodat de milieubarometer echt een indicatie geeft van de toestand van het milieu in de gemeente en van de vooruitgang die door het bestuur zelf gemaakt wordt.
10
Er wordt nu met volgende indicatoren gewerkt: - Papierverbruik per jaar (aantal vellen per VTE) - Hoeveelheid gebruikte bestrijdingsmiddelen (door de gemeentediensten) - Jaarlijkse waterverbruik gemeentediensten (in m³ per VTE) - Zuiveringsgraad van het huishoudelijk afvalwater - Aandeel gescheiden riolering t.o.v. het totaal aantal kilometer riolering - Totaal elektriciteitsverbruik door gemeentelijke diensten - Totaal aardgasverbruik door gemeentelijke diensten - Percentage van het personeel dat met de fiets naar het werk komt - Aangeboden hoeveelheid huishoudelijk afval - Niet-recupereerbaar huishoudelijk afval - Percentage sorteerresidu PMD t.o.v. de opgehaalde PMD-fractie - Hoeveelheid per inwoner bij erkende kringloopcentra in hergebruik gebrachte goederen - Aantal dagen dat het daggemiddelde PM10 groter is dan 50 microgram per m³ - Aantal klachten geluid - Register gekende verontreinigde gronden Planning Opvolgen van de resultaten en communicatie naar de burger. In de loop van 2014 zullen er andere indicatoren opgenomen worden in de barometer die meer relevant zijn om een beeld te krijgen wat milieu en natuur betreft.
1.2.4.
Gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur Uitvoering
1 punt De open milieuraad ging door op 18 en 25 april 2013 en stond in het kader van de provinciale energie-infotoer. Op donderdag 18 april werd de infosessie ‘warmtepompen voor woningverwarming’ gegeven en op 25 april stond de lezing ‘zonnepanelen voorbijgestreefd?’ op de agenda. Communicatie rond de open milieuraad - Ranst Info januari: Kom jij ook naar de provinciale Energie Infotoer? - Ranst Info maart: infosessies warmtepompen en zonneboilers - Aankondiging via de website
11
In 2013 werd een nieuwe milieuraad opgericht. De voorzitter mevrouw Chris Voorspoels, is geen politiek mandataris of gemeentelijk ambtenaar. Er werd rekening gehouden met 1/3e verhouding man-vrouw en 1/3e leden van milieu- en natuurverenigingen. De Wildbeheereenheid (WBE) Groot-Ranst is een erkende vereniging en is aanvaard als milieu- en natuurvereniging, omdat zij in hun werking belangstelling stelt in de milieu- en natuurproblematiek in de gemeente Ranst (zoals de jaarlijkse zwerfvuilopruimacties, al dan niet in samenwerking met de jeugdverenigingen en het inzaaien met een bloemenmengsel van landbouwgronden). Ook volgens het GNOP wordt deze organisatie erkend als milieuvereniging. Zoals eerder geargumenteerd beschikt de gemeente maar over 2 erkende milieu- en natuurverenigingen, nl. 2 afdelingen van Natuurpunt. In 2013 werden de statuten van de milieuraad gewijzigd waardoor verenigingen met enige affiniteit met milieu en natuur in aanmerking komen voor de categorie ‘milieu- en natuurvereniging’. Planning Ook al is een gemeentebestuur niet meer verplicht een minaraad te hebben door het aflopen van de samenwerkingsovereenkomst, toch zal deze raad in onze gemeente blijven bestaan. Er zal in 2014 verder advies gevraagd worden aan de milieuraad, bijvoorbeeld over de meerjarenplanning.
12
2. Thema afval 2.1. Basis 2.1.1.
Afvalpreventie en hergebruik
Hieronder een beknopte rapportering. De gemeente rapporteert aan de Openbare Afvalstoffen Maatschappij (OVAM) via de jaarlijkse “Gemeentelijke inventarisatie afvalstoffen” over alle acties met betrekking tot afvalpreventie, hergebruik, selectieve inzameling, restafval en illegaal ontwijkgedrag. Middelen om thuis te Uitvoering composteren + aanbieden van de anti- De gemeente Ranst verkoopt sinds 2003 compostvaten (14 euro), sinds reclamesticker 2006 ook compostbakken en zet zich in om het thuiscomposteren te promoten. Sinds midden 2009 biedt de gemeente een nieuwer, goedkoper model compostbak aan, enkel de basismodule aan 49 euro wordt nog verkocht. In 2013 werden 11 compostvaten verkocht. Er werden 36 compostbakken basismodule verkocht. Communicatie en sensibilisatie over de compostvaten en –bakken: - Afvalkrant n°33 (maart 2013): Thuiscomposteren: iets voor jou? - Website gemeente Ranst/milieu/composteren - Ranst Actueel april: Thuiscomposteren… iets voor jou? - Ranst Info mei/juni: Aan de slag met de Ranstse compostmeesters - Op de democompostdag 2013. Deze vond plaats op 22 juni op onze demoplaats op het containerpark i.s.m. roefeldag. Aandacht voor thuiscomposteren is er ook in de vorm van reclame voor de compostcursussen. Dit gebeurt zowel via de compostdag als via de aanwezigheid van de compostmeesters op het containerpark, elke 3e zaterdag van de maand. In de gemeente Ranst werd de compostcursus in 2013 door 6 mensen gevolgd, zij behaalden ook allemaal een attest. Communicatie: - Afvalkrant n°33 (maart 2013): Thuiscomposteren: iets voor jou? - Ranst Actueel april: Thuiscomposteren… iets voor jou? - Ranst Info mei/juni: Juni compostmaand: democompostdag 22 juni 2013 Ook voor de anti-reclamesticker wordt via de gemeentelijke website reclame gemaakt (www.ranst.be/milieu & wonen/milieu/stickers ‘geen reclamedrukwerk’). Deze zijn tevens gratis te verkrijgen aan de balie en het onthaal.
13
Er wordt op de website ook promotie gemaakt voor de Robinsonlijst, zodat mensen die dit wensen, niet langer geadresseerd reclamedrukwerk in de bus krijgen. Planning Eind 2013 is er nog een voldoende grote voorraad van compostbakken en compostvaten. Er worden enkel nog compostbakken basismodule verkocht, deze kunnen ook gebruikt worden als aanbouwmodule. Door de exploitatieoverdracht van het containerpark aan de afvalintercommunale Igean werd eveneens beslist om de compostbakken en –vaten op het containerpark te verkopen. Kostprijs vat is 23 euro incl. beluchtingsstok, voor een bak betaalt men 50 euro.
Overeenkomst met Uitvoering door OVAM erkend kringloopcentrum De gemeente Ranst heeft een overeenkomst met het kringloopcentrum Opnieuw & Co (zie ook gemeenteraadsbeslissing d.d 21/04/2008 aanpassing tonnagevergoeding), met vestigingen in Duffel, Mortsel en Lier. Herbruikbare goederen kunnen hier binnengebracht worden, kan men zelf binnenbrengen op het containerpark waar een container van Opnieuw & Co staat, of kunnen opgehaald worden door Opnieuw & Co zelf. Communicatie en sensibilisatie hieromtrent: - De contactgegevens van Opnieuw & Co worden elke 2 maanden opnieuw gepubliceerd in Ranst Info - De contactgegevens van Opnieuw & Co worden jaarlijks gepubliceerd op de gemeentelijke ophaalkalender - Deze gegevens staan eveneens vermeld op de website - Via gemeentelijke infoborden in de gemeente - Via een bord op het containerpark (waar ook een container van Opnieuw & Co staat) Planning De samenwerking met het kringloopcentrum wordt voortgezet en de milieudienst zal de mogelijkheden van het kringloopcentrum blijven promoten.
14
Passieve sensibilisatie Uitvoering afvalpreventie voor minstens 1 afvalstof De gemeente werkt samen met intercommunale IGEAN bij de uitgave van hun afvalkrant door zelf artikels te maken die hierin verschijnen. Daarnaast publiceert de gemeente zelf regelmatig artikels i.v.m. hergebruik en afvalpreventie in Ranst Info en Ranst Actueel. Op de website staat alle informatie m.b.t. de verschillende afvalfracties en de sorteerregels nog eens opgesomd. Communicatie en sensibilisatie: - Ranst Info januari/februari: Brengen kurken naar het containerpark - Ranst Info juli/augustus: Afval voorkomen… met herbruikbare bekers - Afvalkrant n°33 (maart): Wat met kapotte lampen en oude armaturen? - Afvalkrant n°34 (juni): Waar naartoe met kapotte zonnepanelen? - Afvalkrant (januari en oktober): PMD sorteren? Een koud kunstje! Planning Continue sensibilisatie afvalpreventie in 2014.
2.1.2.
Selectieve inzameling en restafval
Hieronder een beknopte rapportering. De gemeente rapporteert aan de Openbare Afvalstoffen Maatschappij (OVAM) via de jaarlijkse “Gemeentelijke inventarisatie afvalstoffen” over alle acties met betrekking tot afvalpreventie, hergebruik, selectieve inzameling, restafval en illegaal ontwijkgedrag. Organiseren selectieve inzameling huishoudelijke afvalstoffen + vergund containerpark
Uitvoering De gemeente Ranst beschikt over een vergund containerpark en zorgt ervoor dat de selectieve inzameling voor ten minste volgende afvalstoffen aan de minimale bepalingen beantwoord: grof vuil, papier en karton, glas, PMD, KGA, groenafval en de houtige fractie. De gemeente zorgt ook voor de huis-aan-huis ophaling van volgende afvalstoffen: PMD, GFT+, papier & karton en restafval. Het ophalen van het grofvuil (metaal, hout, AEEA en rest) gebeurt op afroep. De inzameling van KGA gebeurt via het containerpark of via de chemocar, tweemaal per jaar. De selectieve inzameling van afvalstoffen werd uitgebreid met het inzamelen van kurken stoppen in een stoppenton.
15
Planning Communicatie over wat kan en niet kan afgeleverd worden op het containerpark is sterk verbeterd (zie o.a. website) en zal op geregelde tijdstippen herhaald worden. Naar aanleiding van het materialendecreet zullen er enkele wijzigingen uitgevoerd moeten worden op het containerpark. Zo exploiteert Igean sinds 1 januari 2014 het containerpark en wordt het park heringericht met een betalend en niet-betalend gedeelte. De fractie grof vuil, zuiver steenpuin en gemengd bouw- en sloopafval worden betalende fracties.
Passieve sensibilisatie tijdens de periode 2008-2013 over inzameling van bestrijdingsmiddelen i.k.v. selectieve inzameling KGA
Uitvoering In Ranst Info juli/augustus 2013 is een artikel verschenen ‘Ban bestrijdingsmiddelen uit huis en tuin’ In Ranst Info september/oktober staat het artikel ‘pesticidenvrije begraafplaatsen’. Op onze website wordt info gegeven wat KGA exact inhoudt door middel van de sorteerwijze KGA.
Hoeveelheid restafval gelijk of lager dan taakstelling restafval Uitvoeringsplan Milieuverantwoord beheer van HA
Uitvoering T.e.m. 2009 was de doelstelling voor de gemeenten 200 kg per inwoner per jaar, vanaf dit jaar is dat ‘nog maar’ 180kg, volgens de SO gaat het over 150kg/inwoner. De gemeente Ranst voldoet al sinds het jaar 2000 aan deze taakstelling met een cijfer dat al 6 jaar op hetzelfde niveau schommelt. 2009 was een recordjaar met 109 kg restafval per inwoner. Het restafval per inwoner voor 2013 bedraagt 121,6 kg. Een lichte stijging t.o.v. vorig jaar.
Niet-recupereerbaar huishoudelijk afval (kg/inwoner/jaar) 130,0 120,0 110,0 100,0 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
16
Planning Omdat Ranst goed scoort op dit onderdeel concentreren we ons vooral op de andere fracties. Het dalende cijfer van het restafval impliceert niet noodzakelijk dat de globale hoeveelheid afval daalt, maar wel dat de burger beter selecteert en sorteert.
Inzamelen van Uitvoering hechtgebonden asbest op het containerpark De gemeente zamelt sinds 1 januari 2008 hechtgebonden asbesthoudend afval, afkomstig van huishoudens, in op het containerpark overeenkomstig de bepalingen van het vigerende Uitvoeringsplan voor huishoudelijke afvalstoffen. Het betrokken personeel volgde hierover ook een informatiesessie. Er werden ook speciale stofmaskers voorzien op het containerpark. Er zijn ook wegwerpoverals en wegwerpbrillen aanwezig voor het personeel. Een waterlans is altijd ter beschikking om het stof in de container te houden/ te beperken (vooral tijdens de zomermaanden). Op onze website wordt info gegeven over asbest: wat asbest is, hoe je asbest naar het containerpark moet brengen, hoe je kan weten of een materiaal asbest bevat of niet,… Planning Ook in 2014 blijft asbesthoudende materiaal een fractie die ingezameld wordt via het containerpark. Communicatie omtrent asbest naar bewoners toe wordt gedaan.
Verwerken van Uitvoering bermmaaisel overeenkomstig het De gemeente maait de bermen in haar eigendom of beheer volgens de VLAREMA in een bepalingen van het bermbesluit (B.S. 02.10.1984). De bepalingen in dit vergunde inrichting bermbesluit worden gerespecteerd, wat o.a. inhoudt dat er geen biociden gebruikt worden en dat de eerste maaibeurt niet voor 15 juni en de tweede maaibeurt niet na 15 september plaatsvindt. Het eerste bermbeheersplan werd in 2001 opgesteld maar is in 2009 geactualiseerd. Het maaien van de bermen wordt dan ook zoveel mogelijk in overeenstemming gebracht met dit plan. Dit betekent ook dat het maaien van de bermen georganiseerd wordt via een jaarlijkse aanbesteding. Het maaien van de bermen in de gemeente Ranst werd in 2013 uitgegeven aan de firma Cocquyt BVBA die het bermmaaisel afvoert naar NV De Kruisberg in Arendonk.
17
Passieve sensibilisatie Uitvoering over selectief slopen en sorteren aan de bron In Ranst Info november/december staat het artikel ‘Verbouwplannen? Sloop selectief!’. Het artikel definieert het principe ‘sorteren aan de bron’ en geeft weer hoe men te werk kan gaan en wat de voordelen van selectief slopen zijn. Ook in de afvalkrant n°34 (juni) werd een artikel gepubliceerd over selectief slopen: Verbouwplannen? Sloop selectief! Op de website staat een artikel over selectief slopen (www.ranst.be/milieu & wonen/afval/selectief slopen). Een link naar een lijst van breekpuin met Copro-label is gepubliceerd.
2.1.3.
Opruimen achtergelaten gevaarlijke afvalstoffen
In 2013 is er een sluikstort asbest geweest. Hiervoor hebben we een gespecialiseerde firma aangesteld om dit op te ruimen, af te voeren en te verwerken.
2.2. Onderscheiding 2.2.1.
Afvalpreventie en hergebruik
Ondersteunen van de Uitvoering compostmeesterwerking In 2013 beschikte de gemeente Ranst over 6 enthousiaste 1 punt compostmeesters. Zij worden actief ingezet om het composteren in de gemeente te promoten. Er werden 5 ‘formele’ vergaderingen gehouden en daarnaast zijn er nog informele vergaderingen die plaatsvinden tijdens de bemanning van de democompostplaats, elke 3e zaterdag van de maand (van maart t.e.m. november). Tijdens deze zaterdagen worden de bezoekers van het containerpark aangemoedigd een kijkje te komen nemen op de goed uitgeruste demoplaats en vinden er demonstraties kringlooptuinieren plaats, o.a. over grasbeheer, kippen houden, snoeihout, thuiscomposteren,… De democompostdag 2013 had als thema het kringlooptuinieren waarbij de compostmeesters uitleg geven over het opzetten van een compostbak en/of –vat, het gebruik van snoeihout,… Omdat m²-tuintjes en het zelf telen van groenten populair is, werden in 2013 2 m²-tuintjes op de demoplaats gebouwd, één met kruiden en één met groenten. Ook hier konden de bezoekers uitleg over krijgen. De demodag werd samen georganiseerd met de roefeldag, ook om een ander publiek aan te spreken. De kinderen kregen info over het maken van compost, ze mochten een vat mee opzetten, een bak leeg maken en het laatste half uurtje konden zij een insectenhotel maken. Het materiaal, zowel de kastjes als het opvulmateriaal, was voorzien.
18
De compostmeesters stonden eveneens klaar om alle vragen omtrent composteren, kringlooptuinieren, bodembedekkers,… te beantwoorden. De nodige brochures werden ter beschikking gesteld en konden door de geïnteresseerden meegenomen worden. Omdat onze gemeente over een goed uitgeruste demoplaats beschikt, organiseerde intercommunale IGEAN ook in 2013 opnieuw het praktijkgedeelte van haar compostcursus in Ranst. Onze compostmeesters stonden in voor de nodige uitleg en demonstraties. Dit was het geval op 2 mei. Planning Ook in 2014 zal er geregeld vergaderd worden, zo heeft de startvergadering van dit jaar plaats gehad op 24 februari. De compostcursus georganiseerd door IGEAN zal doorgaan op 14 mei 2014 op de demoplaats en een compostdag zal georganiseerd worden in de maand juni. In 2014 zal de democompostdag opnieuw samenvallen met de roefeldag op zaterdag 21 juni.
Demonstratieplaats thuiscomposteren 1 punt
Uitvoering Zoals hierboven vermeld beschikken de compostmeesters van de gemeente Ranst over een goed uitgeruste, omheinde demoplaats op het containerpark. Er staat een heuse chalet (met de nodige voorzieningen zoals water en elektriciteit), er staan compostvaten, compostbakken, wormbakken, regentonnen, enz. De ‘tuin’ van de demoplaats is aangelegd met streekeigen soorten en wordt onderhouden d.m.v. al het nodige tuinmateriaal (spades, rieken, harken, kruiwagen …) dat kan opgeborgen worden in een speciale kast, gemaakt uit FSC-hout. Ook grote informatieborden uit FSC-hout behoren tot de standaarduitrusting van de demoplaats. Planning Door de herinrichting van het containerpark (betalend en niet-betalend gedeelte) zal de demoplaats geïntegreerd worden in het park. Momenteel staat de demoplaats achter een hoge betonnen muur, doordat deze weggaat wordt de demoplaats zichtbaar waardoor er meer bezoekers verwacht worden. Communicatie naar de burger met info over het bestaan en de werking van de demonstratieplaats en de openingsuren.
Stimuleren gebruik van Uitvoering herbruikbare bekers De gemeente Ranst beschikt sinds 17 december 2007 over een 1 punt Uitleenreglement herbruikbare bekers. Dit gebeurde naar aanleiding van
19
de levering van 5700 herbruikbare bekers in augustus 2006. In 2013 werd er 9 keer een beroep gedaan op de herbruikbare bekers, in het totaal werden er 6660 bekers uitgeleend. Daarenboven zijn zo’n 1000 bekers permanent uitgeleend aan o.a. de sportdienst, de scholen enz. Communicatie: - Via de website: www.ranst.be / milieu & wonen / milieu / herbruikbare bekers - Het gebruik van de herbruikbare bekers wordt eveneens medegedeeld wanneer een evenement wordt aangevraagd/gemeld. - Ranst Info juli/augustus: Afval voorkomen … met herbruikbare bekers Planning De herbruikbare bekers blijven ter beschikking van de verenigingen en grote evenementen in de scholen. Communicatie in het gemeentelijk infoblad over de mogelijkheid tot ontlening van herbruikbare bekers.
Uitvoeren campagne winkelen 1 punt
van een Uitvoering afvalarm Vanuit de milieudienst werd het initiatief genomen om de nieuwe inwoners in de gemeente Ranst bewust te maken van de mogelijkheden tot afvalarm winkelen. Hiertoe krijgen zij bij hun inschrijving een herbruikbare winkeltas waarin ze 5 gratis vuilzakken (PMD en restafval) vinden, een ophaalkalender en andere nuttige informatie m.b.t. het afvalbeheer in de gemeente. De gratis vuilzakken worden door het materialendecreet niet meer gegeven sinds midden 2013. Communicatie: - Op de website staat een artikel waarin deze actie vermeld wordt; - Er worden via dit kanaal tips gegeven om afvalarm te winkelen - Bij inschrijving ontvangen nieuwe inwoners automatisch zo’n pakket (extra informatie lijkt overbodig omdat dit niet van toepassing is voor de andere inwoners). - In de communicatie van “Met Belgerinkel naar de Winkel” werd een luik afvalarm winkelen toegevoegd. Deelnemers kregen een extra stempel op hun spaarkaart indien zij een eigen herbruikbare boodschappentas hadden. Planning Door het wegvallen van de gratis vuilzakken in de herbruikbare tas van de nieuwe inwoners, wordt gekeken naar een ander geschenk. Wel zal dit aangeboden worden in de herbruikbare tas om het afvalarm winkelen te blijven promoten.
20
Overeenkomst met Uitvoering door OVAM erkend kringloopcentrum De gemeente Ranst heeft een overeenkomst met het kringloopcentrum 1 punt Opnieuw & Co (zie ook gemeenteraadsbeslissing dd. 21/04/2008 aanpassing tonnagevergoeding), met vestigingen in Duffel, Mortsel en Lier. Herbruikbare goederen kunnen hier binnengebracht worden, kan men zelf binnenbrengen op het containerpark, waar een container van Opnieuw & Co staat, of kunnen opgehaald worden door Opnieuw & Co zelf.
2.2.2.
Selectieve inzameling
Opstellen bermbeheersplan met min. luik "Afval" met duidelijke omschrijving van afvoer en verwerking van bermmaaisel 1 punt
Uitvoering De gemeente Ranst beschikt sinds 2001 over een bermbeheersplan opgemaakt door het PIH. In april 2010 werd het originele plan geëvalueerd en werd het nieuwe maaischema doorgegeven aan de aannemer. Het belangrijke luik ‘afval’ is hierin eveneens opgenomen. Punt 5.4 (p.16): “De bermen worden gemaaid door de firma Cocquyt bvba die het bermmaaisel vervolgens afvoert naar De Bree Solutions nv in Maldegem of NV De Kruisberg in Arendonk voor verwerking.” Planning Het nieuwe maaischema dat vanaf eind 2010 gevolgd wordt, is ook toegepast geweest in 2013. Over een paar jaar zal het volledige plan vernieuwd worden (conform het advies van het PIH die het eerste plan én de evaluatie ervan opgesteld hebben).
Afgevoerde Uitvoering hoeveelheden bedrijfsafval van eigen De informatie over groenafval, bermmaaisel en rioolkolkenslib werd gemeentelijke diensten doorgegeven via de afvalstoffenenquête van OVAM rapporteren aan OVAM 1 punt
2.2.3.
Reductie realiseren van de hoeveelheid restafval
Reductie tot max. 150 Uitvoering kg per inwoner of minder De gemeente Ranst zit sinds 2001 onder de toegelaten grens. In 2013
21
3 punten
werd er per inwoner van de gemeente 121,6 kg restafval opgehaald. Dit cijfer wordt bekomen door de cijfers van ingezameld grofvuil via het containerpark, grofvuil van de gemeente via het containerpark, grofvuil via de huis-aan-huis ophaling en restafval via de huis-aan-huis ophaling op te tellen en te delen door het aantal inwoners. Planning De gemeente gaat verder op de ingeslagen weg.
Registreren en Uitvoering gedetailleerd rapporteren aan de Deze informatie wordt doorgegeven via het integraal milieujaarverslag OVAM van afgevoerde en de afvalstoffenenquête van OVAM. hoeveelheden gemeentevuil 1 punt
2.2.4.
Illegaal ontwijkgedrag
Organiseren van zwerfvuilopruimactie in het kader van "in de vuilbak" 1 punt
Uitvoering Materiaal is aangevraagd via Indevuilbak. Bewoners die zelf een zwerfvuilopruimactie houden, kunnen dit materiaal komen afhalen op de milieudienst. Het ingezamelde zwerfvuil wordt opgehaald door de gemeentelijke diensten. De WBE Groot-Ranst houdt ook een jaarlijkse zwerfvuilopruimactie. Hiervoor krijgen zij ook de nodige ondersteuning. Planning In 2014 neemt onze gemeente opnieuw deel aan de zwerfvuilopruimactie Let’s do it in het weekend van 21 tot 23 maart. De nodige communicatie werd reeds gevoerd, materiaal werd besteld,…
22
3. Milieuverantwoord productgebruik 3.1. Basis Duurzaam geëxploiteerd hout
Uitvoering Binnen de administratieve werking van de gemeente is het FSC label alomtegenwoordig door het gebruik van FSC gelabeld (brief)papier en enveloppen. Ook de gemeentelijke infobladen worden op dit papier gedrukt en dit staat er ook duidelijk op vermeld. Op de website van de gemeente staat informatie over wat FSC hout inhoudt en staat ook de melding dat men stalen van verschillende houtsoorten (gemaakt door WWF) kan komen bezichtigen op de milieudienst. De gemeente legt in de lastvoorwaarden bij gemeentelijke bouwprojecten zoveel mogelijk het gebruik van FSC hout op. Ook door de technische dienst wordt FSC hout zoveel mogelijk gebruikt, o.a. bij alle soorten infoborden (voor de democompostdag, tegen zwerfvuil, tegen hondenpoep enz.), voor het kerkhofhuisje op het kerkhof van Broechem, voor de kasten in de gemeentelijke gebouwen, voor de grote permanente infoborden op de democompostplaats, het vernieuwen en/of herstellen van de toegangspoorten aan gebouwen… In 2013 werd FSC hout gebruikt voor volgende constructies:
-
Fietsenberging ZARA
-
Mini-containerpark voor afval van het administratief centrum
-
Rand zandbak school Broechem
-
Fietsenberging school Ranst
In totaal voor een bedrag van 12682,39 euro. Het FSC hout wordt aangekocht bij een houthandelaar die sinds september 1998 een Chain of Custody certificaat heeft met het nr. SGSCOC-000166. Communicatie:
-
Ranst Info november/december: Kies voor FSC of PEFC
Planning Uitbreiden van het gebruik van FSC hout in gemeentelijke projecten. De bevolking informeren en sensibiliseren omtrent het gebruik ervan.
23
Gekeurd breekpuin
Uitvoering De gemeente neemt het gebruik van gekeurd breekpuin op in de bestekken. Op de website staat informatie over COPRO-breekpuin en wat de gemeente doet met COPRO-breekpuin. Zo wordt het breekpuin gebruikt bij het opvullen van putten langs de kanten van de weg.
Passieve sensibilisatie
Uitvoering De gemeente voerde in 2013 passieve sensibilisatieacties uit over milieuverantwoord productverbruik: FSC hout
-
Ranst Info november/december: Kies voor FSC of PEFC Onder de korte inhoud van elke Ranst Info (2-maandelijks gemeentelijk infomagazine) staat prominent vermeld dat deze publicatie op milieuvriendelijk papier (+ FSC label) geprint wordt Demobakje + folders op de milieudienst
-
Website: wat is FSC? Wat doet de gemeente hieromtrent?
-
Ook in 2013 werd op de democompostdag gewezen op het label dat het gebruikte hout heeft: de panelen en kasten zijn allen gemaakt uit FSC hout, op de FSC panelen wordt informatie over FSC hout gepresenteerd
-
Breekpuin
-
Website: wat is COPRO? Wat doet de gemeente?
Gerecycleerde kunststof
-
Afvalkrant n°33 (maart): Thuiscomposteren en compostbakken en –vaten
Planning Er zal blijvend aandacht besteed worden aan het gebruik van FSC hout door de gemeentediensten en bekeken worden hoe we dit verder kunnen stimuleren.
24
3.2. Onderscheiding Acties m.b.t. milieuverantwoord productgebruik binnen de eigen gemeentelijke diensten 3 punten
Uitvoering Gebruik van compost met VLACO-label Behalve het stimuleren van het thuiscomposteren wordt ook door de gemeentelijke diensten en door de compostmeesters VLACO-gekeurde compost gebruikt. Ook in 2013 werd er compost met Vlaco-label gebruikt in de gemeentelijke plantsoenen. Deze compost wordt afgehaald op de composteersite van IGEAN te Brecht. Er wordt ook reclame gemaakt voor dit label en het gebruik van compost, o.a. via afvalkrant n° 34 van juni 2013 waarin IGEAN aanbiedt om aan speciale prijzen compost aan te kopen. In deze editie en in de editie van maart wordt er ook uitgelegd hoe het GFT+ afval verwerkt wordt tot kwaliteitsvolle compost en de sorteerregels van GFT+ op een rijtje gezet. Vanaf 1 januari 2014 wordt ook de compost met Vlaco-label verkocht op het containerpark. Gebruik van breekpuin Breekpuin dat bij de gemeentelijke diensten vrijkomt wordt selectief ingezameld en naar het containerpark gebracht. Voor verhardingswerken wordt als fundering gebroken betonsteenpuin gebruikt. Voor kleine werken die door de gemeente zelf gebeuren wordt altijd gebruik gemaakt van breekpuin met Copro-attest. Voor werken die uitbesteed worden geeft de gemeente steeds de voorkeur aan het gebruik van recuperatiemateriaal waar mogelijk. Type
Plaats
Hoeveelheid
Gebroken asfaltpuin Opvullen van putten 300 ton 0/20 met Quarea- naast de rijbaan keuring
Schaven van wegen en opvullen van putten gebeurt in straten waar dit jaarlijkse opnieuw dient te gebeuren: Schuurblok, Zandhovensesteenweg visvijver, Doornbaan, Fort Oelegem, Kantonbaan, Zijkant Goorstraat, Gescheurde heide, Beeldekensweg,
25
Hogenaardseweg 1/2/3, Zavelstraat, Rundvoortstraat, Oude Vaarstraat naast n°9, Vaartstraat Roland, Kampioenen, Schawijksstraat/Vaartstraat,Vremderhoeven, Massenhovensesteenweg, Mollentstraat, Maas en Moor, Verlengde Schawijkplasweg, Zijstraat Veldstraat, Zijstraat Massenhovensesteenweg, Asbroek, parking Den Boomgaard Zowel afgeschaafde wegen als wandelwegen worden met dit soort breekpuin opgevuld. MV producten uit gerecycleerde kunststoffen In 2013 zijn compostbakken en –vaten aangekocht via de firma Ekol. Deze bakken zijn volledig vervaardigd uit gerecycleerd kunststofafval, zonder gebruik te maken van primaire grondstoffen. Daarenboven zijn de bakken op zich ook 100% recycleerbaar. Er wordt wel enkel nog gewerkt met de basismodules (de aanbouwmodules zijn uit ons assortiment). In geval dat men een aanbouwmodule wenst, worden er 2 basismodules verkocht. Planning Er zal blijvend aandacht besteed worden aan het gebruik van deze MV producten door de gemeentediensten en bekeken worden hoe we dit kunnen stimuleren en standaard opnemen in de bestekken.
De gemeente gebruikt Uitvoering milieuverantwoorde Kopieerpapier, enveloppen en etiketten kantoormaterialen 1 punt
De gemeente Ranst koos voor het gebruik van EVOLVE, type Everyday 80 g/m² kopieerpapier. Dit papier scoort op de website van de milieukoopwijzer 1 duimpje. De administratie gebruikt enveloppen van Antalis. Zowel de kleine als de grote enveloppen, met of zonder venster, zijn FSC-gelabeld. De etiketten die door de administratie gebruikt worden zijn van het merk Avery, wat in de milieukoopwijzer 3 duimpjes oplevert. Papierbesparing Net zoals voor papier werden duidelijke criteria opgesteld voor de bestekken voor printers en kopieerapparaten. De tellerstanden van de kopieermachines worden al geruime tijd bijgehouden en gecommuniceerd naar de personeelsleden. Het aantal kopieën dat gemaakt wordt vermindert gestaag. In 2008 werd een
26
nieuw groot kopieerapparaat aangekocht dat na overleg tussen milieudienst en technische dienst ook aangesloten werd op de computers om het dubbelzijdig afprinten van grote bestanden te promoten. Interne berichten, agenda’s en verslagen van vergaderingen enz. worden digitaal verstuurd naar de personeelsleden van het gemeentehuis. Indien deze toch geprint moeten worden, wordt het dubbelzijdig afdrukken aangeraden. Eventueel ook met 2 pagina’s per bladzijde. Enkelzijdig bedrukt ‘afvalpapier’ wordt door de milieudienst versneden tot blocnotes of in z’n geheel gebruikt als kladpapier. Papier dat dan toch echt niet meer gebruikt kan worden wordt selectief ingezameld. Hervulbare potloden en herbruikbare balpennen Herbruikbare balpennen Uniball Signo en Pentel Energel en hervulbare potloden worden ter beschikking gesteld voor al het gemeentepersoneel. Overige milieuverantwoorde kantoormaterialen Er wordt gebruik gemaakt van herlaadbare batterijen Duracell, correctieroller tippex easy refill ‘ecolutions’, TESA stick Ecologo 2 (lijmstift), ecobos gommen, Scotch Magic ‘A greener choice’ (plakband)
De gemeente gebruikt Uitvoering milieuverantwoorde De laatste jaren wordt er meer en meer aandacht besteed aan de cateringproducten cateringproducten die de gemeente gebruikt. 1 punt Voorbeelden hiervan zijn: -
Herbruikbare bekers tijdens evenementen van de gemeente Gebruik van duurzaam servies In bulk verpakte suiker en koekjes Water in glazen flessen én uit de streek (ORDAL-water uit de eigen gemeente!!) Fruit uit eigen gemeente wordt aangeboden op bv het ontbijt van de nieuwe inwoners, secretarissenoverleg,… Kraantjeswater tijdens de gemeenteraden
De gemeente Uitvoering stimuleert bij de uitvoering van Er wordt meestal FSC-hout besteld bij éénzelfde leverancier omdat er gemeentelijke werken
27
met duurzaam geëxploiteerd hout de aannemers/leveranciers om een Chain of Custody certificering aan te vragen 1 punt
nog te weinig alternatieven zijn. Bij telefonisch contact met een Ranstse houthandelaar welke geen hout met FSC-label verkoopt, nogmaals de melding gemaakt dat onze voorkeur naar dit label uitgaat. De houthandelaar gaat zich in orde stellen om de certificering aan te vragen. Planning Deze lijn doortrekken en in elk bestek voor de aankoop van hout en houtproducten te melden dat het gemeentebestuur van Ranst kiest voor producten met FSC label en om het standaardbestekvoorschrift duurzaam geëxploiteerd hout bij op te nemen.
MVP bij doelgroepen – Uitvoering compost(eren) Het promoten van thuiscomposteren en kringlooptuinieren is een constante bekommernis van de gemeente Ranst die ter harte wordt 1 punt genomen door de compostmeesters. Nu zij een goed uitgeruste demoplaats hebben wordt er elke 3e zaterdag van de maand wanneer het containerpark open is, een permanentie voorzien waardoor mensen terecht kunnen op de chalet van de compostmeesters. Zij kunnen hier meer informatie krijgen over composteren en thuiscomposteren en kringlooptuinieren in de praktijk bekijken. 1 keer per jaar is er dan ook de compostdag . In 2013 vond deze plaats op 22 juni op onze demoplaats op het containerpark. Hier kon men alle methoden om aan kringlooptuinieren en thuiscomposteren te doen leren kennen en de geïnteresseerden maakten kennis met allerlei materialen. Er wordt ook altijd aandacht besteed aan FSC hout doordat al het gebruikte houtwerk (kasten, bakken maar ook de permanente infopanelen) gemaakt is uit dit hout. Er worden sinds enkele jaren ook recycleerbare compostbakken van EKOL aangeboden aan de helft van de winkelprijs Communicatie:
-
Afvalkrant n°33 (maart): Thuiscomposteren… iets voor u ?
-
Ranst Actueel april: Thuiscomposteren… iets voor u?
-
Aankondiging van de compostcursus die IGEAN jaarlijks organiseert op onze democompostplaats
-
Ranst Actueel april: Juni compostmaand: democompostdag 24 juni 2012
28
-
Ranst Info mei/juni: aankondiging democompostdag 2013: Aan de slag met de Ranstse compostmeesters
Planning Communicatie voeren rond de compostdag en rond de compostbakken en -vaten in het bijzonder!
29
4. Thema water 4.1.
Basis
Pesticidentoets
Uitvoering In 2013 werd de begraafplaats van Broechem omgevormd waardoor deze pesticidenvrij onderhouden kan worden. De kerkhoven worden ingezaaid met gras. Tussen de grafzerken, waar de grasmachines niet kunnen komen, worden sedummatten (onkruidwerende doeken die ook gebruikt worden voor de aanleg van groendaken) gelegd en Geraniums geplant. Zo wordt er geprobeerd om op een ecologisch verantwoorde manier onkruidgroei te vermijden. De werkleider van de groendienst heeft in 2013 een opleiding gevolgd om groene ruimten en begraafplaatsen pesticidenvrij te beheren.
Passieve sensibilisatie
Uitvoering Op de milieudienst en de dienst ruimtelijke ordening worden volgende folders verdeeld: -
Waarheen met je afvalwater (VMM) Zonder is gezonder Hemelwater, een vat vol tips (VMM) Water besparen thuis (VMM) Bouwen & Verbouwen: hebt u al aan water gedacht? (PIDPA) Rioolaansluitingen bij nieuwbouw of vernieuwbouw (RI-ANT) Waterwegwijzer bouwen en verbouwen
Communicatie: -
4.2.
Ranst Info juli/augustus: Ban bestrijdingsmiddelen uit huis en tuin Ranst Info september/oktober: Pesticidenvrije begraafplaatsen Op de website wordt informatie gegeven over pesticiden, over het gebruik van pesticiden door de gemeentelijke diensten en wordt de link gelegd naar www.zonderisgezonder.be
Onderscheiding
Het beleid is vastgelegd in de deelbekkenbeheerplannen. Voor het thema Water worden daarom geen acties voorzien.
30
5. Thema Hinder 5.1.
Basis
Digitaal opvolgen Uitvoering van milieuklachten Zoals voorzien in het MJP 2013 worden milieuklachten die hiervoor in aanmerking komen, geregistreerd en opgevolgd in MKROS.
Passieve sensibilisatie rond hinder
Uitvoering De gemeente voerde in 2013 een passieve sensibilisatie uit rond het vermijden van mogelijke overlast door zwerfkatten. Dit wordt in elke Ranst Info (tweemaandelijks) vermeld. Daarnaast werden volgende artikels gepubliceerd: Ranst Info maart/april: - Nieuwe geluidsnormen voor muziekactiviteiten Ranst Info maart/april: - Ruim je hondenpoep op Ranst Info maart/april: - Doe mee met Earth hour, en geef jouw energie! Ranst Info mei/juni: - Samen zwerfvuil voorkomen! Ranst Info november/december: - Voorkom hinder tijdens je bouwwerkzaamheden Afvalkrant Igean nr.35 (november): - Stook slim! Ook op de website staan een aantal artikels die verband houden met hinder: zwerfvuil, politiereglement ter voorkoming van geluidshinder, sluikstoken, processierupsen, wespennesten en bijenkorven… De brochure ‘slimmer stoken’ wordt via de website ter beschikking gesteld.
5.2.
Onderscheiding 5.2.1. Doorlichting van de hinderklachten
Analyseren en Uitvoering rapporteren van hinderklachten In de loop van 2013 werd het systeem MKROS verder in gebruik genomen en werden er 5 klachten in genoteerd. Daarnaast zijn er op de milieudienst geen 2 punten klachten meer binnengekomen die in aanmerking komen voor MKROS. Het merendeel van de hinderklachten handelen over twee bedrijven op het bedrijventerrein van Oelegem (Biofors en OLEON) en zijn vaak terugkerende klachten. Beide bedrijven worden zowel door de milieudienst van de gemeente, de lokale politie als de Milieu-inspectie opgevolgd. De klachten over deze bedrijven zijn ook steeds dezelfde, namelijk (ernstige) geurhinder in het centrum
31
van Oelegem. De omwonenden van deze bedrijven richten hun klachten meestal rechtstreeks aan de Milieu-inspectie Antwerpen waardoor onze milieudienst hier dikwijls niet van op de hoogte is. Anderzijds worden klachten ook meestal gericht aan de lokale politie ZARA die onze diensten steeds een kopie van het (V)PV bezorgen. Op die manier blijft onze gemeente op de hoogte. Extra De voorbije jaren werd telkens gerapporteerd over de klachten die binnenkwamen bij zowel politie als milieudienst. Voor de volledigheid publiceren we de statistieken hier dan ook.
2007
2008
2009
2010 2011 2012
2013
sluikstorten sluikstoken nachtlawaai geluidshinder sluiklozen reukhinder meststoffen roetneerslag gevaarlijke stoffen luchtverontreiniging huisvuil oppervlaktewaterverontreiniging bodemverontreiniging
16 25 93 41 1 9 0 0 0 1 1
20 32 78 50 0 13 0 0 1 0 0 7
20 29 96 42 5 13 0 0 2 0 0 3 0
20 14 91 29 0 8 0 0 1 0 0 3 0
34 22 136 37 0 8 0 0 0 0 0 6 0
30 13 167 34 0 4 0 0 0 0 0 4 0
21 25 114 31 0 4 0 0 1 0 0 3 0
totaal
194
194
210
166
243
252
199
Er is enkel een stijging in het aantal klachten wat betreft het sluikstoken. Klachten over nachtlawaai, welke een hoog aantal kent, gaan voornamelijk rechtstreeks naar de politie. De andere soorten van klachten kennen allemaal een daling. Planning Communicatie over hinderthema’s naar de burger toe worden in de planning opgenomen. Er zal aandacht besteed worden aan het sluikstoken door een artikel in het gemeentelijk infoblad te publiceren. Het bijhouden en analyseren van de klachten in MKROS.
Analyse van de Uitvoering opvolging van hinderklachten De belangrijkste conclusie i.v.m. de opvolging van klachten is dat de samenwerking met de milieuantenne van de lokale politie zeer goed verloopt. 2 punten Klachten die bij de milieudienst binnenkomen en doorgegeven worden aan de politie worden snel onderzocht en zowel mondeling als schriftelijk wordt er
32
verslag uitgebracht. De lokale milieuantenne van de politiezone ZARA is HINP Frank Cerpentier. Daarnaast zijn HINP Benno Gekiere en INP Luc Van Gael gespecialiseerd in milieumisdrijven. Deze laatsten volgden daartoe een intensieve opleiding. De onderbezetting van de milieudienst blijft een probleem. De milieuambtenaar is afwezig sinds mei 2011 en tot op heden nog steeds niet present. Hierdoor is de goede samenwerking met de politie zo belangrijk.
5.2.2.
Beleidskader geluidshinder
Opstellen van een Uitvoering geluidshinderreglement In overleg met de lokale politiezone ZARA en het gemeentebestuur van 0,5 punt Zandhoven werd in 2006 een politiereglement ter voorkoming van geluidshinder opgesteld. Dit werd goedgekeurd door de gemeenteraad van Ranst op 20 maart 2006. Het politiereglement ter voorkoming van geluidshinder staat gepubliceerd op de website van de gemeente.
33
6. Thema Energie 6.1.
Basis
Elektronisch opvolgsysteem bouwaanvragen
Uitvoering voor De dienst ruimtelijke ordening van de gemeente zendt de nodige gegevens door naar de energieprestatiedatabank. Planning Huidige werking voortzetten.
Uitvoeren van energieboekhouding Bijlage 6: exceldocument energieboekhouding
Uitvoering Op basis van het inwonersaantal moet de gemeente Ranst voor 3 gebouwen een energieboekhouding bijhouden. Voor 7 gebouwen moet er een energieprestatiecertificaat opgemaakt worden. De gemeente heeft een EPC voor volgende gebouwen: - Het administratief centrum - De Fakkel - Het Spijker - Den Boomgaard – evenementenhal - Den Boomgaard – socio culturele ruimtes - Het Loo: sporthal - GLS Ranst - GLS Oelegem - GLS Broechem - Hoofdbibliotheek Ranst Planning Door de nieuwe regelgeving inzake EPC’s dient een EPC opgemaakt te worden voor alle publieke gebouwen met een oppervlakte van 500 m².
Passieve sensibilisatie
Uitvoering Ranst Info januari/februari: Dikketruiendag… Wasda? Ranst Info januari/februari: Kom jij ook naar de Energie Infotoer? Ranst Info maart/april: Doe mee met earth hour, en geef jouw energie! Infosessies warmtepompen en zonneboilers Ranst Actueel juni: Kies voor goedkopere groene energie Ranst Info juli/augustus: ’t is groen en ’t is goedkoop?
34
Ook op de website wordt informatie gegeven over deelname aan de samenaankoop groene stroom PROVANT, subsidies voor energiebesparende maatregelen gegeven door de gemeente… Een link naar premiezoeker.be en energiesparen.be is gemaakt.
6.2.
Onderscheiding
Uitbreiden van de energieboekhouding naar andere entiteiten Bijlage 6: exceldocument energieboekhouding 2 punten
Uitvoering Volgens het inwonersaantal dient de gemeente voor 3 entiteiten een energieboekhouding te hebben. De energieboekhouding omvat echter 10 gebouwen. Voor volgende gebouwen werd het EPC opgemaakt: - Administratief centrum - Den Boomgaard – evenementenhal - Den Boomgaard – socio-culturele ruimtes - Het Loo: sporthal - GLS Ranst - GLS Broechem - GLS Oelegem Op basis van het inwonersaantal moet de gemeente Ranst voor nog drie extra gebouwen een energieboekhouding bijhouden: - Fakkel - Spijker - Hoofdbibliotheek Ranst Van alle gebouwen worden de meterstanden al dan niet automatisch (via dataloggers) ingegeven in de energieboekhouding Comeet van Eandis. Planning Deze uitgebreide boekhouding actief houden door maandelijks de meterstanden in te geven in Comeet, daar waar niet met dataloggers gewerkt wordt.
Actieve sensibilisatie 1 punt 1 punt
Uitvoering Subsidiereglement energiebesparende maatregelen en hernieuwbare energie De gemeente Ranst ondersteunt volgende energiebesparende maatregelen of maatregelen om hernieuwbare energie op te wekken: - zonnepanelen - zonneboiler - warmtepomp - warmtepompboiler Aantal aanvragen in 2013: - Warmtepomp: 14 voor een bedrag van 6675 euro
35
-
Zonnepanelen: 24 voor een bedrag van 12000 euro Zonneboiler: 40 voor een bedrag van 20000 euro
Op de milieudienst wordt een overzicht ter beschikking gesteld van alle premies voor energiebesparende maatregelen, uitgereikt door de verschillende instanties. Dit overzicht wordt up-to-date gehouden en aangepast indien nodig. Het overzicht kan je ook terugvinden op de website van de gemeente evenals belangrijke linken in dit kader, zoals energiesparen.be, premiezoeker.be, bouwenenwonen.be, eandis.be… De reglementen werden begin 2014 herbekeken en al de subsidiereglementen i.v.m. energiebesparende maatregelen zijn afgeschaft. Wel is onze gemeente ingestapt in het werkingsgebied voor het aanbieden van de FRGE-lening. Samenaankoop groene energie PROVANT Onze gemeente heeft ook in 2013 de samenaankoop groene energie georganiseerd door de provincie Antwerpen ondersteund. Het was weer een recordeditie! 998 Ranstse gezinnen zijn daadwerkelijk overgestapt. Hiervoor werd op regelmatige tijdstippen communicatie gevoerd: -
Ranst Info mei/juni: Kies voor goedkopere groene energie Ranst Info juli/augustus: ’t Is groen en ’t is goedkoop? Ranst Info september/oktober: Infoavond groene stroom
Ook op de website werd informatie gegeven over de werking van de samenaankoop, uitleg over wat groene stroom precies inhoudt… Tijdens de maand september werd een loket opgericht, enkel voor de samenaankoop groene energie. Dit loket werd georganiseerd alle dinsdagen tijdens deze maand. De bewoners konden face-to-face hun vragen bespreken, advies vragen, hulp bij de inschrijving… Dit heeft bijgedragen tot het goede resultaat dat de provincie Antwerpen mocht neerschrijven voor de samenaankoop 2013. Communicatie omtrent het loket werd gevoerd in onze magazines Ranst Actueel en Ranst Info. Ook op de website werd hier over gecommuniceerd. Planning Indien in 2013 opnieuw een samenaankoop georganiseerd zal worden, wordt opnieuw deelgenomen. Vandaag de dag komen er dagdagelijks burgers voor energieadvies, VREG-test, …
Aankoop van een Uitvoering minimumpercentage groene stroom Op 9 maart 2011 besliste het college van burgemeester en schepenen om
36
Zie bijlage 7: beslissing ook in 2011 100% ‘gecertificeerde hernieuwbare energie’ aan te kopen. In schepencollege de zitting van 15 juni 2011 werd de opdracht gegund aan Nuon Belgium “Elektriciteitscontract: nv, de meest voordelige regelmatige bieder. 100% groene stroom” Planning 3 punten Het contract werd verlengd voor een periode 2012-2014. Dus ook in 2013 wordt 100% groene stroom aangekocht via energieleverancier Eni.
Lager energieverbruik Uitvoering Bijlage 6: De gemeente engageert zich om het energieverbruik in haar gebouwen exceldocument gevoelig terug te dringen. In 2013 werden 2 installaties zonnepanelen energieboekhouding geplaatst, zowel op het dak van het administratief centrum als op het dak van het politiecommissariaat. Door sensibilisatie van onze medewerkers 2 punten proberen we het energieverbruik terug te dringen. In drie gebouwen kunnen we een gevoelig lager energieverbruik laten optekenen: - Uitleenpost Broechem: - 42,97% - Gemeentelijke lagere school Broechem: - 15,76 % Planning Na de installatie van zonnepanelen op het dak van 2 sites is in de meerjarenplanning 2014-2019 opnieuw budget voorzien om extra PVinstallaties te plaatsen. Sensibilisatie van de medewerkers om gezamenlijk minder te verbruiken staat op de planning.
37
7. Thema mobiliteit 7.1.
Basis
Passieve sensibilisatie
Uitvoering Communicatie: - Ranst Info maart/april: Fiets je kerngezond met ‘Belgerinkel naar de Winkel 2013’ - Ranst Info maart/april: Rijden op sneeuw of ijzel: de juiste reflexen - Ranst Info september/oktober: Weeral een geslaagde editie Belgerinkel Op de website van de gemeente wordt informatie gegeven over de ROBactie in Ranst. Zo werd het gemeentepersoneel gesensibiliseerd, worden er ROB-brochures verspreid en krijgen inwoners die een nieuw rijbewijs krijgen een ROB-pakket mee. Op 12 plaatsen in de gemeente staan borden met affiches die de ROBactie moeten ondersteunen. De resultaten van de actie “Met Belgerinkel naar de winkel” worden jaarlijks op de website gepubliceerd.
Deelname GBC
Uitvoering De gemeente Ranst beschikt sinds september 2009 over een Mobiliteitsplan. Wanneer een GBC (gemeentelijke begeleidingscommissie) georganiseerd wordt, is het niet 1 specifieke schepen die aanwezig is maar wel een delegatie van het schepencollege. In 2013 werd er geen GBC georganiseerd. De gemeente Ranst beschikt ook niet over een mobiliteitsambtenaar wat in de praktijk wil zeggen dat de acties die rond mobiliteit georganiseerd worden altijd een samenwerking zijn tussen de milieudienst (in casu de duurzaamheidsambtenaar) en de technische dienst. Er wordt op de website van Ranst de dienstregeling van De Lijn en het gebruik van de belbus vermeld alsook een link vermeld naar de website van De Lijn, NMBS, buzzy, BIVV, uitweg.be,…
38
7.2.
Onderscheiding
Actieve sensibilisatie 2 punten
Uitvoering Met Belgerinkel naar de Winkel: enkele cijfers De gemeente Ranst nam in 2013 ook deel aan de actie “Met belgerinkel naar de winkel“ . Er namen 55 handelaars deel en de gemeente ontving 1616 volle spaarkaarten. Dat is goed voor meer dan 11000 fietsritjes en bijna 5000 kg minder CO2 uitstoot! Communicatie o.a. via: - Ranst Info mei/juni: Met Belgerinkel naar de Winkel 2013 - Ranst Info september/oktober: Weeral een geslaagde editie Belgerinkel Via de website wordt telkens een oproep gedaan. In eerste instantie. een oproep aan de handelaars om deel te nemen, later aan de bewoners. Er wordt telkens ook de link gelegd met afvalarm winkelen. Indien er met een herbruikbare tas wordt gewinkeld, krijgen de deelnemers een extra stempel. 10op10-label De gemeente en haar basisscholen besteden veel aandacht aan het verkeersveilig naar scholen gaan van de schoolkinderen. GLS De Knipoog behaalde voor de negende keer op rij het 10op10-label van de provincie Antwerpen. Dit is een kwaliteitslabel voor verkeersactieve scholen in de provincie. De fietspooling begeleiders van deze school krijgen hiervoor ook een vrijwilligersvergoeding, betaald door het gemeentebestuur. De gemeentescholen doen er ook alles aan om het fluohesje te promoten. Ouders en kinderen worden elke dag herinnerd aan het belang van de zichtbaarheid van de schoolgaande kinderen. Er staan in de buurt van de scholen ook dagelijks een groot aantal opzichters paraat om de kinderen veilig de baan over te helpen steken. De kinderen van de Ranstse scholen worden verplicht een fluohesje te dragen van na de herfstvakantie tot aan de paasvakantie. MOS Volgende scholen hebben zich geregistreerd als MOS-school: GLS De Driehoek, GLS De Knipoog, GLS De Sleutel, VBS Annuncia-Instituut, VBS De Springplank, VBS Sint-Jozefschool, VKS Annuncia-Instituut (vestiging Millegem). 2 ervan hebben de milieubeleidsverklaring ondertekend, 3 scholen hebben 1 MOS-logo, 1 school heeft 3 MOS-logo’s en 1 school, GLS De Sleutel, heeft de groene vlag behaald. Er wordt gewerkt rond thema’s als afvalpreventie, mobiliteit, energie, natuur op school en water.
39
GLS De Sleutel is actief bezig met milieuzorg op school. Dit wordt via de gemeente en de milieuraad ondersteund. Fluoactie 2013 Om het dragen van dit fluohesje tijdens de donkerste maanden van het jaar te stimuleren, wordt er jaarlijks een fluo-actie gehouden. Om de kinderen extra te motiveren, wordt hier een wedstrijd aan gekoppeld. De leerlingen die ’s morgens op school toekomen met hun fluovest - én er is die dag een “controlemoment” (= spelen van het fluo-lied) - kunnen een kruisje verdienen op de fluo controlelijst en zijn zo in de running voor een leuke prijs! Communicatie: - Ranst info november/december: fluoactie: wij zijn graag gezien!
Voor het eigen personeel Fietsontbijt Om het fietsgedrag bij de personeelsleden van de gemeente te promoten, werd op 27 mei een fietsontbijt georganiseerd. Alle personeelsleden die per fiets of te voet komen werken, worden beloond met een heerlijk ontbijt. Hieraan nemen zowel het gemeentehuis, het OCMW als de gemeentescholen deel. In 2013 namen hieraan 130 personeelsleden deel.
40
8. Thema Natuur 8.1.
Basis
Bermbeheer
Uitvoering De gemeente Ranst beschikt sinds 2001 over een bermbeheerplan. In 2009 werd dit plan geëvalueerd en geactualiseerd en werd op basis van de resultaten het maaischema lichtjes aangepast. In functie van het optimaal beheer werd overigens een afwijking van de maaidata aangevraagd bij het ANB. Het bermbeheer wordt jaarlijks uitbesteed. In 2013 werd dit uitbesteed aan de firma Cocquyt BVBA. Er worden 2 maaibeurten per jaar voorzien en net zoals de voorbije jaren werden in 2013 92.430 m² bermen gemaaid. In het voorjaar was het bermmaaisel goed voor 107 ton, in het najaar goed voor 138 ton. Dit bermmaaisel werd door De Vreese Logistic naar de composteerinstallaties van NV De Kruisberg in Arendonk (VLACO en OVAM gecertificeerd) gebracht voor verwerking. Planning Verdere uitvoering van het bermbeheer volgens het geldende bermbeheerplan.
Promotie van Uitvoering streekeigen soorten Subsidiereglement De gemeente Ranst beschikt over een subsidiereglement voor de aanleg en het onderhoud van kleine landschapselementen. Inwoners krijgen een subsidie voor hagen en heggen, houtkanten en houtwallen, bomenrijen, hoogstamboomgaarden en veedrinkpoelen. Als bijlage bij het reglement werd een lijst met streekeigen boom- en struiksoorten voorzien. Het hoofd van de groendienst controleert de aanplantingen ter plaatse. Gebruik van streekeigen aanplantingen door de gemeente zelf Het gemeentebestuur van Ranst streeft naar de uitbreiding en het onderhoud van het net van kleine landschapselementen. Behalve het gemeentelijk subsidiereglement , wordt bij gemeentelijke beplantingen in sterke mate rekening gehouden met het streekeigen karakter van het plantgoed, vooral wanneer het beplantingen in het landelijk gebied betreft.
41
Planning Het subsidiereglement voor de aanplant en het onderhoud van streekeigen kleine landschapselementen zal verder gepromoot worden bij de bevolking. Het subsidiereglement kleine landschapselementen is het enige reglement dat blijft verder bestaan in deze legislatuur. Het reglement wordt verder uitgebreid, zo zal de aanplanting van hoogstammige fruitbomen opgenomen worden, in samenwerking met het regionaal landschap de Voorkempen.
Code van natuurpraktijk
goede Uitvoering De milieudienst en groendienst beschikken over de Code van goede Natuurpraktijken en volgen deze op. Onderhoud van waterlopen en grachtenstelsels Sinds geruime tijd wordt er uitvoerig aandacht gegeven aan de grachten in onze gemeente. Bij nieuwe verkavelingen of rioleringswerken komen er terug grachten en door het onderhouden van bestaande grachten krijgen ze in onze gemeente de nodige aandacht. Het gemeentebestuur heeft in 2013 beslist om de waterlopen van 3e categorie over te dragen aan de provincie, hierdoor worden deze grachten vanaf 1 januari 2014 onderhouden door de provincie. Kruidruiming Kruidruiming bij waterlopen van 3e categorie is in 2013 uitbesteed aan de firma Cocquyt BVBA uit Lochristi. Er wordt steeds rekening gehouden met de lokale situatie zoals beschreven staat in de uitbesteding. De wijze van uitvoering volgt de bepalingen van het bestek en voor het overige geschiedt deze volgens de regels van de kunst. Er worden ruimings-, onderhoud- en herstellingswerken uitgevoerd op waterlopen van 3e categorie. Kruidruiming van de baangrachten is gebeurd door de firma Brosens, middels een contract van drie jaar, in casu van 2008 t.e.m. 2010. Dit contract is in 2011 verlengd geweest, voor de jaren 2012 en 2013. Afhankelijk van de noodzaak wordt een baangracht één- of meerdere malen geruimd. De wijze van uitvoering volgt de bepalingen van het bestek, voor het overige geschiedt de uitvoering volgens de regels van de kunst en de uitvoeringsaanduidingen door het bestuur verstrekt.
42
Gemeentelijke bouwverordening op het lozen van huishoudelijk afvalwater De gemeente beschikt over een gemeentelijke politieverordening (gemeenteraad dd. 08/11/2004) die stelt dat men maximaal 5 meter van de gracht per woongelegenheid mag overwelven (daarvoor was dit nog 7,2 meter). Dit zorgt ervoor dat de doorstroming in het bestaande grachtenstelsel niet teveel gehinderd wordt. Bij individuele bouwaanvragen, zowel in woongebieden als in KMOgebied, maar ook bij verkavelingen en BPA’s wordt gekeken of de aanvraag voldoet aan de principes van integraal waterbeheer (dus aan de watertoets). Samengevat worden volgende acties doorgevoerd: - Verplichten van een gescheiden rioleringsstelsel via de stedenbouwkundige verkavelingsvergunningen; - Verplichten van een buffering via de stedenbouwkundige verkavelingvergunning; - Verplichten van waterdoorlatende verhardingen in stedenbouwkundige vergunningen; - Verplichten van bufferingssystemen bij stedenbouwkundige vergunning als er niet kan aangesloten worden op gescheiden rioleringsstelsels; - Het intensief nakijken van de watertoets bij alle vergunningen. Integraal waterbeheer in gemeentelijke bouwprojecten Bij gemeentelijke wegeniswerken en verkavelingen kijken wij naar een integraal waterbeleid. Bij alle verkavelingen wordt een gescheiden rioleringsstelsel en hemelwaterput opgelegd en indien er geen riolering is wordt er een IBA (Individuele Behandeling van Afvalwater) opgelegd. Bij de afvoer van hemelwater worden de mogelijkheden tot lokale infiltratie of afvoer via een bestaand, eventueel geherwaardeerd, grachtenstelsel. Tevens wordt het hergebruik van hemelwater gestimuleerd, zowel bij particuliere woningen als bij grotere projecten zoals industriebouw. Bij installatie van een hemelwaterput kunnen inwoners een premie ontvangen van 300 euro. Ook dit subsidiereglement is afgeschaft met ingang van 1 januari 2014.
8.2.
Onderscheiding
Subsidiereglement 1,5 punt
Uitvoering Aanleg en onderhoud KLE Eind 2001 werd in de gemeenteraad een subsidiereglement goedgekeurd voor het aanplanten, aanleggen en/of onderhouden van kleine landschapselementen en drinkpoelen. Dit reglement werd vervangen door het “Gemeentelijk reglement betreffende betoelaging van aanleg en
43
onderhoud van knotbomenrijen en kleine landschapselementen (GR 17 12 2007)” op 17 december 2007 en loopt tot 31 december 2013. Het moet gaan om streekeigen soorten om in aanmerking te komen voor betoelaging. In 2013 zijn er 16 aanvragen binnengekomen op de milieudienst. Er werd in het totaal voor 3421 euro aan subsidies uitbetaald. Dit is ongeveer gelijk aan 2012. Het subsidiereglement ‘aanplant en onderhoud van KLE’ is het enige subsidiereglement dat behouden blijft in 2014-2019. Via de verschillende communicatiekanalen dit reglement extra aandacht geven. Communicatie: - Via de website www.ranst.be > Milieu & Wonen > “Streekeigen bomen en planten” - Via de website www.ranst.be > Milieu & Wonen > “Subsidies” Ondersteunen van natuurverenigingen In het GNOP van 1996 werd volgende actie vooropgesteld: “Om de huidige en toekomstige beheers- en/of educatieve activiteiten van natuurverenigingen (of afdelingen ervan) gevestigd in de gemeente te ondersteunen, zal het gemeentebestuur een jaarlijks budget voorzien op de begroting. Naast deze financiële steun voorziet het gemeentebestuur ook in een mogelijke logistieke/technische steun. De aanvragen hieromtrent zullen geval per geval door het schepencollege behandeld worden.” Dit wordt in de praktijk gebracht door volgende ondersteuning: - Financiële ondersteuning: VZW Natuurpunt Ranst (1000 euro) VZW Natuurpunt De Wielewaal (1000 euro) Wildbeheereenheid Groot-Ranst (1000 euro) Regionaal Landschap de Voorkempen (4600 euro) VZW Kempens Landschap (2000 euro) - Logistieke steun: Alle activiteiten van de natuurverenigingen (zoals werkdagen, zwerfvuilopruimdagen, opendeurdagen, wandelingen enz.) worden gepubliceerd in Ranst Info Activiteitenkalender of in de Ranst Actueel. Indien nodig kunnen de verenigingen voor bepaalde activiteiten zoals opruimacties materiaal (bvb. grijpers) en containers bekomen via de gemeente. Zulke aanvragen worden per geval bekeken door het schepencollege (zoals bvb. de jaarlijkse schoonmaak van de WBE).
44
Gemeentelijk subsidiereglement voor de aankoop van natuurterreinen Op 22 februari 2010 keurde het college van burgemeester en schepenen bovenstaand reglement goed om natuurverenigingen die gebieden willen aankopen om er natuurgebied van te maken, financieel te ondersteunen. In 2013 werd deze subsidie 1 keer aangevraagd door Natuurpunt.
Vorming 1 punt
Uitvoering De werkleider van de groendienst volgt opleidingen en/of vormingen in het kader van de pesticidenreductie om op die manier de groene ruimten en begraafplaatsen pesticidenvrij te kunnen beheren. Vanaf 1 januari 2015 wil ons gemeentebestuur pesticidenvrij zijn. Toch zal de fytolicentie aangevraagd worden indien het gebruik van pesticiden toch nodig is in de overgangsperiode.
Aanplanten streekeigen Uitvoering soorten In 2011-2012 heeft de gemeente Ranst, in samenwerking met Agentschap 1 punt Onroerend Erfgoed en Regionaal Landschap de Voorkempen, een heus project opgericht rond de streekeigen knotbomen. In 2013 werd dit project verder gezet. Zo kunnen de bewoners zelf leren knotten en is er een Ransts knotteam opgericht die in ruil voor het knothout gratis gaan knotten bij de bewoners. Streekeigen plantgoed werd geplant in gemeentelijke bloemenperken.
Organiseren paddentrek
Uitvoering In 2013 werd de jaarlijkse paddentrek georganiseerd i.s.m. de milieuraad. Er zijn 2 straten waar er grote amfibieëntrekken geregistreerd worden, de Knodbaan en de Goorstraat in Oelegem. De organisatie gebeurt door vrijwilligers en de gemeentelijke technische dienst. Enkele cijfers van 2013: In totaal werden er 3196 amfibieën overgezet, 1884 in de Goorstraat en 1312 in de Knodbaan. Communicatie: - Ranst Info maart/april: paddenoverzetactie: help je mee?
45
9. Thema bodem 9.1.
Basis
Aanstellen van een Uitvoering bodemsaneringsdeskundige In 2013 was er geen acuut geval van bodemverontreiniging voor de gemeente Ranst. Planning Aanstelling van een erkend bodemsaneringsdeskundige bij incidenten die dit vereisen.
Vergunnen TOP
Uitvoering De gemeente baseert zich voor het vergunnen van tijdelijke opslagplaatsen op de code van de goede praktijk, opgesteld door OVAM. In 2013 werden er geen aanvragen ingediend.
9.2.
Onderscheiding
Erosiebestrijding
Uitvoering De gemeente Ranst heeft geen erosieproblemen gehad in 2013.
46
10. Thema duurzame ontwikkeling 10.1.
Basis
Passieve sensibilisatie Uitvoering rond duurzame ontwikkeling De gemeente voerde in 2013 volgende passieve sensibilisatieacties uit m.b.t. duurzame ontwikkeling: - Ranst Info januari/februari: Zin in duurzame activiteiten? Kom naar de provinciale Energie Infotoer - Ranst Info maart/april: Infosessies warmtepompen en zonneboilers - Ranst Info september/oktober: Provinciale ‘Vriend van’-campagne, omdat duurzaamheid en levenskwaliteit hand in hand gaan - Ranst Info november/december: Ecobouwers opendeur van 1 tot 11 november - Ranst Info november/december: Kies voor FSC of PEFC Ook op de gemeentelijke website is meer informatie terug te vinden over duurzame ontwikkeling, onder meer over de inspanningen van het gemeentebestuur en de brochure “Duurzame ontwikkeling voor Dummy’s”, publicatie van het Vlaams Overleg Duurzame Ontwikkeling (VODO vzw) Aan de balie van de milieudienst liggen een aantal brochures ter beschikking van de (toekomstige) inwoners: - Waterwegwijzer bouwen en verbouwen - O, is dat duurzaam bouwen (provincie Antwerpen) - Meer dan alleen een baksteen in de maag? (VIBE)
10.2.
Onderscheiding
Duurzaam bouwen en wonen – de gemeente organiseert of ondersteunt een campagne die bouwers en verbouwers sensibiliseert duurzaam te bouwen en verbouwen 1 punt
Uitvoering Bouwteams In zitting van 18 oktober 2010 keurde de gemeenteraad het “Subsidiereglement voor opleiding over milieuvriendelijk bouwen, wonen en leven” goed. Bedoeling van dit reglement is om de opleidingen die binnen deze thema’s vallen, actief te promoten en financieel te ondersteunen. In de eerste plaats denken we daarbij aan de Infax Bouwteams. Elk jaar is 700 euro voorzien om inwoners van Ranst te laten deelnemen aan deze cursus. Het inschrijvingsgeld hiervoor kunnen zij tot 100% terugkrijgen van de van gemeente. In 2013 is 250 euro voorzien om inwoners van Ranst te laten deelnemen aan deze cursus. Communicatie: - Via de gemeentelijke website: www.ranst.be/infraxbouwteams
47
In 2013 werden er 2 aanvragen ingediend om van deze premie gebruik te maken. Dit subsidiereglement is afgeschaft met ingang vanaf 1 januari 2014. Ecobouwers basis In 2013 heeft onze gemeente de actie Ecobouwers Basis van BBL ondersteund. Hierbij geven Ranstse nieuwbouwers/verbouwers tips aan andere(n) i.v.m. duurzaam bouwen en renoveren. Communicatie: - Ranst Info november/december: Ecobouwers Opendeur van 1 tot 11 november
De gemeente heeft een informatiepunt op het vlak van Duurzaam Bouwen en wonen 1 punt
Uitvoering De milieudienst is het informatiepunt op het vlak van duurzaam bouwen en wonen. Op de milieudienst beschikt men over een actueel overzicht van alle energiebesparende subsidies van alle verschillende instanties. Duurzaam bouwen en verbouwen is uiteraard meer dan bv zonnepanelen alleen, het heeft ook betrekking over de keuze van de woonplaats, isoleren, keuze van materialen, verwarming, hergebruik regenwater, nieuwe regelgeving rond E-peil… De ambtenaren van de milieudienst en de dienst ruimtelijke ordening hebben kennis over deze zaken. De gemeente geeft een premie van 300 euro voor de installatie van een hemelwaterput. Op de website wordt hierover informatie gegeven. Er wordt tevens een link gemaakt op de website naar energiesparen.be, premiezoeker.be… Dagelijks worden mensen verder geholpen met vragen over premies en over duurzaam bouwen. Wanneer mensen informatie komen vragen aan de balie van milieudienst en dienst ruimtelijke ordening, kunnen zij ook daar de nodige informatie meenemen. Het gaat hier onder meer over: - Infrax bouwteams helpen je duurzaam (ver)bouwen - O, is dat duurzaam bouwen?! - Kamp C, heel de wereld van duurzaam bouwen binnen handbereik - Bewust duurzaam bouwen - Premiewijzer 2013 Al deze informatie komt eveneens aan bod: - Op de receptie om de nieuwe inwoners te verwelkomen; - Op de receptie voor alle inwoners aan de stand van de milieuraad; - Publicaties in het gemeentelijk infoblad; - de laatavond service op dinsdag (wanneer het gemeentehuis open is tot 19 uur)
48
Maatschappelijk verantwoord ondernemen 1 punt
Uitvoering Al in 2003 besliste het college om over te gaan tot een duurzaam aankoopbeleid. Dit houdt bvb. in dat de drank voor recepties aangekocht wordt bij de wereldwinkels (en water uit een plaatselijke bron, van Ordal), op het administratief centrum wordt koffie en thee gedronken met Fair Trade garantie… In het gemeentehuis, OCMW en de gemeentelijke lagere scholen wordt de Fair Trade koffie van het merk Miko, Puro Fairtrade Coffee, gedronken. Er wordt door onze technische dienst gewerkt met producten met het FSC- en COPRO-label.
49
