Milieujaarprogramma. Gemeente Kapellen

Milieujaarprogramma 2009 Gemeente Kapellen

1 Instrumentarium 1.1 Basis 1.1.1 Gemeentelijke diensten 1.1.1.1 Organisatie A.

Stand van zaken

De gemeente Kapellen heeft zich geëngageerd om de taken die zijn opgenomen in de contracttekst van de samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 te laten uitvoeren door de milieuen groendienst. Daarnaast neemt de milieuen groendienst de taken op die ze verplicht is uit te voeren. Kapellen spreekt haar gemeentelijke communicatiekanalen aan om zowel de burgers als de eigen personeel te sensibiliseren en op de hoogte te brengen van haar activiteiten. De gemeentelijke communicatiekanalen bestaan uit de website, elektronische nieuwsbrief, de nieuwsflash, persberichten, het Aankondigingsblad (regionale krant) en de Info Kapellen (3-maandelijks gemeentelijk informatiemagazine). B. Planning

Bestendigen van de huidige werking. C. Bijlage

/

1.1.1.2 Personeel A.

Stand van zaken

De gemeentelijke milieuen groendienst is de jongste 10 jaar uitgebreid tot een volwaardige en autonome dienst binnen de gemeentelijke administratie. De personeelsbezetting bestaat uit een hoofddeskundige milieu & groen, een deskundige

2

milieu & groen, een duurzaamheidsambtenaar en 2,5 administratieve medewerkers. Er werken ook 12 VTE groenarbeiders en 4 VTE op het containerpark. Het takenpakket van de duurzaamheidsambtenaar houdt het uitwerken van een duurzaam beleid in, alsook het uitvoeren van de bepalingen voorzien in de samenwerkingsovereenkomst. Dit houdt ondermeer in dat de duurzaamheidsambtenaar verantwoordelijk is voor de communicatie naar eigen diensten en de burgers, het opstellen van de milieubarometer en het organiseren van allerlei acties in het teken van de SO. De gemeente Kapellen beantwoordt vele vragen over milieu en groen aan het milieuloket. Burgers en ondernemers kunnen vragen stellen aan de balie, per telefoon, mail of fax. Naam medewerker

Ronny Denisse

% VTE bezig met Functie

Aanstellingsniveau

gemeentelijk milieuen natuurbeleid

Hoofddeskunidge Milieu & Groen

B– statutair

100

Sofie Vincke

Deskundige Milieu & Groen

B – contractueel

100

Mireille Martens

duurzaamheidsambtenaar

B – bepaalde duur

100 (SO)

Administratief Medewerker

C – statutair

80

Marjan Peeters


C – gesco

100

Ann Kinjet


C – statutair

50

Karin Remaut


C - vervanging

20

Miranda Wouters

B. Planning

In 2009 zal er 1 VTE MINA werker in het straatbeeld verschijnen van Kapellen in het kader van het thema water. Hij zal belast worden met het pesticidenvrij verwijderen van onkruid uit de goten en op de voet- en fietspaden. Hij zal tewerkgesteld worden in de deelgemeente Putte (Putte is reeds 100% pesticidenvrij). Deze MINA werker zal tewerkgesteld worden via de beschutte werkplaats Aralea.

3

C. Bijlage

Bijlage1: Contract van de nieuwe DA Bijlage 2: Notule aanstelling nieuwe DA Bijlage 3: Overeenkomst tussen de gemeente Kapellen en Aralea

1.1.1.3 Instellen van een centraal meldpunt voor milieuklachten A. Rapportering - Stand van zaken

De burgers kunnen tijdens de kantooruren steeds terecht bij de milieuen groendienst via e-mail ([email protected]), telefoon (03/660 66 07) of aan de balie. Na 16u30 kunnen ze terecht bij de politie die een 24u permanentie voorziet. In de politiezone Noord waartoe Kapellen behoort, bemannen 2 politieagenten de cel milieu. De burgers werden omtrent deze permanentie geïnformeerd via de website. B. Planning


Bijlage 4: Tekst op de website van het meldpunt.

1.1.1.4 Systematisch overleg milieuhandhavende en milieuklachten behandelende diensten A. Stand van zaken

Minstens twee maal per jaar hebben de ambtenaren (hoofddeskundige milieu & groen; deskundige milieu & groen; duurzaamheidsambtenaar) overleg met de politie. Van dit overleg wordt er steeds een verslag bijgehouden. Er worden naast enkele heikele punten ook dossiers die al langer lopen besproken. Vaak vloeien hieruit acties voort, al dan niet gezamenlijk. B. Planning

Bestendigen van de huidige werking. 4

C. Bijlage

Bijlage 5 en 5bis: verslag van het politieoverleg x 2

1.1.2 Handhaving 1.1.2.1 Personeel A. Stand van zaken

De gemeente Kapellen beschikt over een beëdigd VLAREM-ambtenaar, namelijk hoofddeskundige milieu & groen Ronny Denisse. De controle van vergunningen, klachten e.a. wordt steeds uitgevoerd in samenwerking met de Politiezone Noord. Voor milieuzaken wordt meestal een beroep gedaan op de hoofdinspecteur, die verantwoordelijk is voor milieu en ruimtelijke ordening binnen het plaatselijke politiekorps. Ook de hoofdinspecteur is in het bezit van een VLAREMbekwaamheidsbewijs. B. Planning


/

1.1.2.2 Proactieve & Reactieve controles A. Stand van zaken

De hoofddeskundige milieu & groen voert in samenwerking met de politie controles uit op klasse 1 en 2 inrichtingen. De te controleren bedrijven worden steekproefsgewijs gekozen. De milieuen groendienst geeft doorheen het jaar advies aan bedrijven ivm milieuvergunningen, zowel preventief, als bij bedrijven die niet voldoen aan de vigerende milieunormen. In bijlage vindt u een opsomming van verschillende adviezen die de gemeente verstrekte inzake milieuvergunningen. 5

Tijdens het overleg met de politie worden er ook veel velddelicten besproken en afspraken gemaakt over welke acties er ondernomen moeten worden. B. Planning

Tot nog toe werden er vooral reactieve controles uitgevoerd. Ook in 2009 zullen de bepalingen van de samenwerkingsovereenkomst inzake preventieve controles worden uitgevoerd. C. Bijlage

Bijlage 6: Lijst adviezen milieu- & groendienst inzake milieuvergunningen

1.1.2.3 Logistieke ondersteuning A. Stand van zaken

De gemeente stelt het nodige materiaal, lokalen en budgetten ter beschikking om de taken die zijn opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 en waartoe een milieuen groendienst verplicht is, te kunnen uitvoeren. B. Planning

Indien de gemeente een nieuw gebouw in gebruik wenst te nemen voor de administratieve diensten, dan zal ook er een plaats voorzien worden voor de milieuen groendienst. De plannen hieromtrent zijn echter nog zeer vaag. C. Bijlage

/

1.1.3 Milieu Management Informatie Systeem (MMIS) A. Stand van zaken

De milieuen groendienst heeft vlot toegang tot online milieu-informatie. De volgende databanken worden door de milieuen groendienst gehanteerd: MKROS Energieprestatiedatabank

6

B. Planning

Indien er vanaf 2009 meer databanken in gebruik zijn, zal de milieuen groendienst deze ook bijhouden en opvolgen. C. Bijlage

Bijlage 7 & 7 bis: Overzicht MKROS 2008 & 2007 Bijlage 8: Overzicht Ingegeven nummers EPB

1.1.4 Gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur A. Stand van zaken

In de gemeente Kapellen is sinds 1992 een adviesraad voor milieu en natuur actief. In bijlage vindt u het jaarverslag van het voorbije jaar, waarin ook een zelfevaluatie opgenomen is. -

De milieuraad werd begin 2007 opnieuw samengesteld, naar aanleiding van de nieuwe samenstelling van de gemeenteraad. Hiervoor werden de verschillende verenigingen aangeschreven en dit werd eveneens gepubliceerd zodat geïnteresseerde burgers zich ook kandidaat konden stellen.

-

Samenstelling, huishoudelijk reglement en afsprakennota zijn reeds meegestuurd in het verleden.

-

In 2008 zijn er een aantal milieuraadsleden vervangen. De statuten werden steeds bekeken indien zich nieuwe kandidaten aandiende. De aanstelling van Mevr. Guidone en Dhr. Oorts lieten bijvoorbeeld even op zich wachten omdat het aantal mannen en vrouwen niet meer in het gewenste evenwicht bleek.

-

Wanneer vanuit de milieuraad logistieke, educatieve of financiële ondersteuning noodzakelijk is, kunnen zij hiervoor steeds terecht bij het gemeentebestuur. Daarnaast geeft de gemeente aan de milieuen natuurverenigingen een jaarlijkse subsidie met een maximum van € 375 indien ze aan de vooropgestelde criteria

7

voldoen. In 2008 werden er subsidies uitgekeerd aan VELT, Natuurpunt en Natuurbehoud Kapellenbos. -

De gemeente heeft een verzekering afgesloten voor de bestuursleden van de gemeentelijke adviesraden die de lichamelijke ongevallen van deze personen dekt bij het uitoefenen van hun taak.

-

De milieuraad vergadert 10 keer per jaar. In mei en oktober 2008 werden twee open milieuraden georganiseerd. In bijlage vindt u de publicatie hiervan.

-

In mei werden er een aantal vragen beantwoord ivm de werkzaamheden in het SPAK West (Strategisch Plan Afwatering Kapellenbos). De hoofddeskundige van de milieuen groendienst besprak de plannen, bomen en kruispuntverlichting en deelde de timing voor SPAK Oost mee.

-

In oktober bracht Kathleen Degroeve van MMK een uiteenzetting over de relatie tussen gezondheid en milieu. Daarnaast werden er 2 vragen behandeld van mensen uit het publiek: geur- en geluidsoverlast van voetbal; advies van de MR over een toekomstige verkaveling die verantwoordelijk zal zijn voor het verlies van het groene karakter van een aanpalende wijk.

-

In de week van 15 maart werd door de milieuraad een milieuweek rond het thema “biodiversiteit” georganiseerd. Het verloop van de week was als volgt: 15/03 nacht van de duisternis, 18/03 voordracht biodiversiteit, 20/03 milieuquiz, 22/03 natuurwandeling. Gedurende de volledige milieuweek was er een tentoonstelling over lichthinder en biodiversiteit in de bibliotheek. Dit was een groot succes aangezien de nieuwe bibliotheek nog maar net de deuren had geopend voor het grote publiek zodat heel veel nieuwsgierige mensen kwamen kijken.

-

Er werd 23 november een avond georganiseerd rond de duurzaamheidspiegel. Op deze vorming waren alle adviesraden uitgenodigd. In bijlage vindt u een aanwezigheidslijst waaruit u kan opmaken dat er acht adviesraden vertegenwoordigd waren: gezondheidsraad, gezinsraad, seniorenraad, Gros, raad van de bibliotheek,

8

milieuraad, Gecoro en cultuurraad. Deze gezamenlijke avond was ook de eerste aanzet tot het hernemen van het adviesradenoverleg. -

De agenda van de milieuraad wordt bepaald door het bureau (ambtenaren, schepen, voorzitter en ondervoorzitter van de MR). Er is ruimte voor agendapunten van het schepencollege, de hogere overheid, milieuverenigingen als ook voor punten aangebracht door de leden van de milieuraad.

B. Planning:

Om de leden van de milieuraad nog beter te informeren, wordt er een opvolglijst opgesteld. Hierdoor brengt de gemeente de milieuraad op een schematische manier op de hoogte van het gevolg dat aan het advies gegeven wordt. In het voorjaar wordt op de milieuraad de duurzaamheidspiegel verder besproken. Aan de hand van deze evaluatie zal er misschien nog een ander thema van de duurzaamheidspiegel ingevuld worden, al dan niet in overleg met andere adviesraden. In 2009 is het centraal thema van de milieuweek: Pesticiden en bestrijdingsmiddelen: Kunnen we zonder?

C. Bijlage Bijlage 9: Jaarverslag MR Bijlage 10 & 10 bis: Resultaat zelfevaluatie + bespreking Bijlage 11: Lijst milieuvereniging subsidies Bijlage 12 & 12bis: Publicatie open MR x2 Bijlage 13 & 13bis: Overzicht milieuweek 2008 + Publicatie Aankondigingsblad maart: Milieuweek 15 tot 22 maart Bijlage 14: Affiche milieuweek 2008 Bijlage 15: Aanwezigheidslijst Duurzaamheidspiegel

9

1.1.5 Gemeentelijk milieubeleid A. Stand van Zaken

De gemeente beschikt over een beleidsplan met een luik “leefmilieu”. Daarnaast beschikt ze ook over een MBP. B. Planning

Huidige werking bestendigen. C. Bijlage

/

1.2

Onderscheidingsniveau

(Totaal: 7 punten)

1.2.1 Duurzaamheidsamtbtenaar A. Stand van Zaken

Er is sinds 1 juli 2003 een duurzaamheidsambtenaar werkzaam bij de gemeente Kapellen. De duurzaamheidsambtenaar is ingeschaald op niveau B. De gemeente Kapellen tekende in 2008 in op de nieuwe samenwerkingsovereenkomst 2008 – 2013. Hierdoor blijft de duurzaamheidsambtenaar minimaal in dienst tot het einde van de looptijd van de samenwerkingsovereenkomst. Er is veel verloop op de positie van duurzaamheidsambtenaar. Zo was er een personeelswissel in oktober 2005, daarna in oktober 2007 en nu nogmaals in februari 2008. Tot op heden is de duurzaamheidsambtenaar voor de gemeente Kapellen Mireille Martens. De duurzaamheidsambtenaar volgde de vormingsavond van Tandem voor milieuraadsleden in het teken van pesticidenvrij onderhoud van verhardingen. De duurzaamheidsambtenaar onderhoudt veel contacten met andere diensten.

10

Het takenpakket van de duurzaamheidsambtenaar is ondermeer gericht op het organiseren van acties om te voldoen aan de samenwerkingsovereenkomst. Deze acties zijn gericht op het eigen personeel (Ik kyoto, ecodriving) en naar de inwoners van Kapellen (klimaatwijken, Belgerinkel). B. Planning

Huidige werking bestendigen. C. Bijlage

Bijlage 1: Contract nieuwe duurzaamheidsambtenaar Bijlage 16: Functieomschrijving duurzaamheidsambtenaar

1.2.2 Milieubeleidsplan : 3 punten A. Stand van Zaken

Het milieubeleidsplan van Kapellen loopt van 2005 tot eind 2009. Het lopende MBP werd goed gekeurd in de gemeenteraad van 13 december 2004. B. Planning

In 2009 wordt er aan een nieuw MBP gewerkt dat de periode 2010-2014 zal beslaan. Ook het nieuwe MBP zal worden opgemaakt in samenspraak met de intercommunale Igean, de milieuen groendienst en de milieuraad. C. Bijlage

Bijlage 17: Nota ivm de samenwerking met Igean

1.2.3 Milieubarometer : 2 punten A. Stand van Zaken

In 2003 is er een milieubarometer opgemaakt volgens de richtlijnen van de samenwerkingsovereenkomst. De milieubarometer bestaat uit 20 indicatoren die in samenspraak met het college en de milieuraad zijn uitgekozen. Het startjaar werd

11

gehanteerd als eerste meting (nulmeting) voor de gekozen indicatoren. Jaarlijks worden de evoluties in kaart gebracht. In het gemeentelijk infoblad is een artikel verschenen over een aantal parameters uit deze milieubarometer onder de noemer “Hoe scoort de gemeente inzake milieu?” In 2008 werden er opnieuw stalen genomen van het oppervlaktewater in Kapellen door het Provinciaal Instituut van Hygiëne. Dit gebeurt om de 4 jaar aangezien een verbetering van de waterkwaliteit enkel meetbaar is op lange termijn. Er was een grote verbetering merkbaar, doch moet deze verbetering genuanceerd worden. Afhankelijk van de hoeveelheid neerslag worden de stoffen in het water meer of minder verdund. Om de resultaten van 2008 te kunnen vergelijken met de resultaten van 2004 moet er naast de meetgegevens ook naar de hoeveelheid neerslag gekeken worden. Aangezien de gemeente nog niet over het volledige verslag van het PIH beschikt, kan hier geen uitsluitsel over gegeven worden. Andere frappante gegevens: De hoeveelheid pesticiden die gebruikt werd in de gemeente is tov 2007 met 43% gedaald. Deze daling werd vooral veroorzaakt door de stopzetting van de aankoop van rattenvergif voor particulieren. De gemeente Kapellen wenst in de toekomst nog wel gratis rattenvergif te verdelen aan de inwoners, maar enkel onder bepaalde voorwaarden. Particulieren die rattenvergif via de gemeente willen verkrijgen zullen verschillende formaliteiten moeten invullen en worden via een nieuwe brochure gewezen op de gevaren en het correcte gebruik van rattenvergif. De rattenklemmen worden momenteel extra gepromoot. Het huishoudelijk afval (restafval) is in 2008 met 14% gedaald. Dit is te wijten aan het nieuwe Diftar afvalreglement. De inwoners van Kapellen betalen nu een bedrag afhankelijk van de hoeveelheid afval dat ze op straat zetten. Een ander positief gevolg van dit systeem is dat ook het gft-afval verminderd is met 20%.

12

B. Planning

Naast een artikel in het gemeenteblad, zal de milieubarometer ook opgenomen worden op de nieuwe website van de gemeente die vanaf mei consulteerbaar is. WWF heeft een nieuwe milieubarometer opgesteld met nieuwe criteria. Er zijn nieuwe criteria toegevoegd naar aanleiding van de tien thema’s van de nieuwe samenwerkingsovereenkomst 2008-2013. De criteria die door het WWF werden opgesteld geven de gemeenten de mogelijkheid om evoluties inzake duurzaambeleid op te volgen. De criteria die WWF voorstelt worden onderzocht. In 2009 zal de gemeente nagaan of deze criteria van WWF een meerwaarde kunnen betekenen voor de milieubarometer van Kapellen. Enkel criteria kunnen toegevoegd worden waarvan we de gegevens uit het verleden kunnen terugvinden. Zo kunnen we naast de huidige milieubarometer ook een aantal nieuwe evoluties waarnemen. Er zal onderzocht worden in hoeverre deze nieuwe criteria in te passen zijn in de oude milieubarometer. Indien dit niet wenselijk is zullen we een parallelle milieubarometer ontwikkelen. Het schepencollege en de milieuraad worden hieromtrent ook geconsulteerd. C. Bijlage

Bijlage 18: Publicatie Info Kapellen: Hoe scoort Kapellen inzake milieu? Bijlage 19: Milieubarometer

1.2.4 Milieu Management Informatie Systeem (MMIS) A. Stand van Zaken

De gemeente hanteert de databanken die operationeel zijn. B. Planning

Indien er vanaf 2009 meer databanken in gebruik zijn, zal de milieuen groendienst deze ook invullen. C. Bijlage

/

13

1.2.5 Gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur : 1 punt A. Stand van Zaken

Er werden in mei en oktober 2008 twee open milieuraden georganiseerd. In bijlage vindt u de publicatie hiervan. In mei werden een aantal vragen beantwoord ivm de werkzaamheden SPAK West (Strategisch Plan Afwatering Kapellenbos). De hoofddeskundige van de milieuen groendienst bespreekt de plannen van de rioleringswerken en licht het kappen van bomen en de kruispuntverlichting toe. Aan het einde wordt de timing voor SPAK Oost medegedeeld. In oktober bracht Kathleen Degroeve van MMK een uiteenzetting over de relatie tussen gezondheid en milieu. Daarnaast werden er 2 vragen behandeld van mensen uit het publiek: geur- en geluidsoverlast van voetbal; advies van de MR over een verkaveling waardoor de wijk van de persoon uit het publiek haar groene karakter verliest. B. Planning

Bestendigen van de huidige werking C. Bijlage

Bijlage 12 en 12bis: Publicatie open milieuraad x2

1.2.6 Handhaving bij sloopwerken : 1 punt A. Stand van Zaken

De politie voert op het grondgebied Kapellen controles uit inzake de afbraak van asbestplaten. In de Heidestraat in Kapellen controleerde de politie de afbraakwerken van kippenstallen waarvan de dakbedekking uit vermoedelijk asbestgolplaten bestond. Naast de politie voert de gemeente een flankerend beleid mbt sloopwerken van eternietplaten. De milieuen groendienst geeft advies over het afbreken en het vervoeren van asbestplaten. De burger wordt hieromtrent geïnformeerd aan de hand van brochures en 14

artikels in het gemeenteblad en de afvalkrant van de intercommunale. Aan het milieuloket verkrijgen de burgers die een vergunning voor slopen bekomen een specifieke brochure over de afbraak van asbesthoudend afval. B. Planning

Bestendigen huidige werking. C. Bijlage

Bijlage 21: Publicatie Info Kapellen juninummer: ‘Asbestafval naar het containerpark’ Bijlage 22: Brochure: ‘Asbest, veelzijdig maar levensgevaarlijk’

15

2 Afval 2.1 Basis ‘afval’

2.1.1 Afvalpreventie en hergebruik -

A Stand van Zaken

Op de milieuen groendienst kan elke inwoner van Kapellen een sticker bekomen om reclame uit de brievenbus te weren. Deze stickers worden gepromoot door jaarlijks een artikel hierover te laten verschijnen in het gemeentelijk infoblad. In de gemeente Kapellen is een door OVAM erkend kringloopcentrum aanwezig waarmee de gemeente een overeenkomst heeft afgesloten. De milieuen groendienst is zich bewust van het afvalprobleem in de gemeente. Sinds oktober 2007 wordt het Diftar systeem toegepast waardoor vooral de hoeveelheid gftafval spectaculair gedaald is. De inwoners van Kapellen worden langs verschillende kanalen geïnformeerd over afvalpreventie: de gemeentelijke infokanalen, de afvalkalender, de dag van de compostmeesters, … Kapellen verspreidt en werkt mee aan de afvalkrant van IGEAN rond afvalpreventie. In deze afvalkrant verschijnt er steeds een gemeentelijk artikel. De gemeente biedt de mogelijkheid aan de burgers om tegen gereduceerde prijs een compostvat aan te kopen. Hierdoor verwerkt de burger zijn eigen huis-, tuin-, en keukenafval. Daarnaast organiseert de milieuen groendienst jaarlijks een kippenactie. De burgers kunnen kiezen uit 2 soorten kippen die speciaal gekozen zijn in functie van het verwerken van veel gft. Op de gemeente Kapellen kunnen ouders een subsidie krijgen voor de aankoop van herbruikbare luiers. De gezinsdienst houdt deze aanvragen bij. In 2008 ontving de gemeente 2 aanvragen.

16

De gemeente Kapellen beschikt over een reglement dat herbruikbare bekers oplegt in de zaal Escapade. Daarnaast kunnen deze bekers tegen een waarborg uitgeleend worden. Sinds enkele jaren gebruikt de gemeente overal dezelfde zitbanken en straatpaaltjes. Zij worden vervaardigd uit gerecycleerd kunststof. -

B Planning

De gemeente streeft er naar om de fractie restafval te laten dalen onder de 120 kg/inwoner/jaar. Hoe dan ook scoort de gemeente Kapellen op het einde van 2008 132 kg/inwoner/jaar. -

C Bijlage

Bijlage 23: Publicatie Info Kapellen juninummer: Gedaan met ongewenste reclame Bijlage 24: Overeenkomst met het kringloopcentrum Bijlage 25: Folder nieuw afvalsysteem Kapellen: Praktische afvalgids Kapellen Bijlage 26: Publicatie Afvalkrant oktober: Tips ivm nieuw afvalsysteem Bijlage 27: Publicatie Info Kapellen septembernummer: Tips ivm nieuw afvalsysteem Bijlage 28: Afvalkalender: elke maand is er een milieuen groentip opgenomen. Bijlage 29: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Harde plastics op het containerpark Bijlage 30: Publicatie Info Kapellen septembernummer: Plastic folies op het containerpark Bijlage 31: Publicatie Aankondigingsblad maart: kippenactie Bijlage 32: Subsidiereglement Herbruikbare luiers Bijlage 33: Subsidiereglement Herbruikbare bekers

17

2.1.2 selectieve inzameling en restafval -

A Stand van Zaken

De volgende fracties worden selectief ingezameld: restafval: 1 x per 2 weken gft+: 1 x per 2 weken (in juni, juli en augustus 1x per week) papier/karton: 1 x per maand grof huisvuil: enkel op afspraak en tegen betaling (per kg) grof groenafval: enkel op afspraak en tegen betaling (per m³) PMD: 1 x per 2 weken De volgende fracties worden per wijk ingezameld: glas : 25 plaatsen KGA : chemokar 4 x per jaar

Vanaf 1 oktober 2007 werd gestart met een nieuw retributiereglement voor het verwerken en ophalen van restafval, gft, grof huisvuil en grof tuinafval. Hierdoor wordt voor restafval en gft betaald per lediging via een sticker die bevestigd dient te worden aan de container of via de aankoop van betalende afvalzakken met het logo van het gemeentebestuur. Het grof huisvuil en grof tuinafval wordt enkel nog op afroep opgehaald en mits betaling van een forfaitair bedrag en een bedrag per kilogram of per m³.

Om dit nieuw reglement bekend te maken bij de bevolking, werd een hele informatiecampagne opgezet. De campagne werd na een jaar geëvalueerd. De heikele punten werden besproken en opgelost. Het resultaat is dat de fractie restafval 132 kg/inwoner/jaar is en de fractie gft 181 kg/inwoner/jaar.

18

De volgende fracties worden selectief ingezameld: tuinafval – oud hout – vlak glas – grof vuil steenpuin – autobatterijen – autobanden – inert afval PMD – glas – oude metalen – papier en karton afvalolie – frituurolie en vetten – KGA – piepschuim AEEA – textiel Plastic bloempotjes, plantentrays en folies, harde plastics,

Sinds 1 april 2004 wordt er voor grof tuinafval, inert afval, oud hout, steenpuin, gebonden asbest en autobanden een retributie gevraagd. In december 2006 werd het retributiereglement van het containerpark aangepast, waardoor het oud hout eveneens tegen de laagste prijs kan aangeboden worden op het containerpark. In 2008 gebeurde dit opnieuw om gebonden asbest op het containerpark te aanvaarden. In Kapellen kan elk gezin jaarlijks 1m³ asbesthoudend afval gratis aanleveren. Bij grotere hoeveelheden moeten zij hiervoor een retributie betalen die overeenkomt met inert afval. Vanaf december 2008 kunnen de inwoners van Kapellen in het containerpark apart hun harde plastics aanleveren. De inwoners werden over deze verandering op het containerpark geïnformeerd door artikels in het gemeentelijk informatieblad en de afvalkrant.

In het gemeentelijk infoblad en de afvalkrant is een artikel verschenen betreffende de veranderingen en tarieven van het containerpark. Er werd uitgebreid aandacht besteed aan de nieuwe maatregel inzake het aanleveren van asbest op het containerpark. Om dit op een goede en veilige manier te laten verlopen verscheen er een artikel in de Info Kapellen over de gevaren van asbest.

19

In het gemeentelijke magazijn wordt apart ingezameld: oud ijzer steenpuin oud hout Bij de gemeentelijke administratieve diensten worden de volgende fracties apart ingezameld: PMD Glas KGA Oud papier gft+ Restafval

De inwoners van straten met straatbomen mogen in de herfst bij het vallen van het blad, bladkorven plaatsen. Deze worden geledigd door een gemeentelijk georganiseerde ophaalronde. Om nodeloze discussies uit de weg te gaan heeft de groenambtenaar een brochure over de bladkorven gemaakt waarin duidelijk staat onder welke voorwaarden de bladkorf geledigd zal worden. De gemeente laat haar bermen volgens het bermbesluit onderhouden. Het bermmaaisel dient naar een erkende verwerkingseenheid (composteerinstallatie) afgevoerd te worden. Zowel de verwerkingseenheid moet opgegeven worden, inclusief de door OVAM afgeleverde erkenning voor deze verwerkingseenheid. -

B Planning

Het gemeentebestuur is van mening dat het sorteren van de burgers beter kan en wil daarom in 2009 nogmaals een campagne opstarten om het selectief inzamelen te bevorderen. -

C Bijlage

Bijlage 21: Publicatie Info Kapellen juninummer: ‘Asbestafval naar het containerpark’ 20

Bijlage 26: Publicatie Afvalkrant oktober: Tips ivm nieuw afvalsysteem Bijlage 27: Publicatie Info Kapellen septembernummer: Tips ivm nieuw afvalsysteem Bijlage 29: Publicatie Info Kapellen decembernummer: ‘Harde plastics op het containerpark’ Bijlage 30: Publicatie Info Kapellen septembernummer: ‘Plastic folies op het containerpark’ Bijlage 34: Folder: ‘Reglement bladkorven’ Bijlage 35 & 35bis: Technische bepalingen uit het bestek ‘maaien van bermen volgens bermdecreet’ + erkende verwerkingseenheid en vervoerder Bijlage 36: Retributiereglement containerpark

2.1.3 Opruimen achtergelaten afvalstoffen -

A Stand van Zaken

In 2008 is het opruimen van gevaarlijke afvalstoffen niet voorgekomen. -

B Planning

Indien zich dit voordoet in 2009 zal de gemeente dit verhelpen in samenspraak met OVAM. -

C Bijlage

/

21

2.2

Onderscheidingsniveau ‘afval’

(Totaal: 16 punten)

2.2.1 Acties mbt afvalpreventie en hergebruik : max 4 punten Ondersteunen compostmeesterwerking 1 punt -

A Stand van Zaken

De gemeente heeft 7 actieve compostmeesters die o.a. de werking naar alle scholen toe verzorgen en maandelijks 1 zaterdag op het containerpark de demonstratieplaats verzorgen om de bevolking te informeren. Daarnaast wordt er jaarlijks een compostmeesterdag georganiseerd in juni. Dit jaar was het centraal thema het verwerken van grasmaaisel. Er waren 60 geïnteresseerden. Er zijn verschillende compostmeesters actief in scholen om leerlingen van het vijfde leerjaar de informeren over composteren en hen aan te zetten om deze taken ook op de school te verrichten. De compostmeesters bemannen jaarlijks een infostand op de avond voor de nieuwe inwoners. Twee maal per jaar vergaderen de compostmeester om hun werking te evalueren en te plannen. De compostmeesters zijn steeds in de mogelijkheid om cursussen van OVAM e.d. te volgen. -

B Planning

Huidige werking bestendigen. -

C Bijlage

Bijlage 37 & 37bis: Publicatie Afvalkrant juninummer: Hoe geraak ik mijn grasmaaisel kwijt?; Publicatie Aankondigingsblad juni: ‘Dag van de compostmeesters op 14 juni’ Bijlage 38 & 38bis: Verslag van de compostmeestervergaderingen x 2

22

Inrichten demonstratieplaats thuiscomposteren 1 punt -

A Stand van zaken

De compostmeesters beheren en onderhouden een demonstratieplaats op het containerpark. De eerste zaterdag van elke maand is er een compostmeester aanwezig om het publiek uitleg te geven. Er worden verschillende manieren voorgesteld om compost te maken. De financiële en logistieke middelen worden ter beschikking gesteld door de gemeente. Aan geïnteresseerden geven de compostmeesters boekjes van OVAM: Wat pikt de kip? Ecologisch tuinieren, … De gemeente geeft de mogelijkheid aan haar inwoners om tegen gereduceerde prijs een compostvat aan te kopen. In 2008 werden er 96 stuks verkocht. In het najaar zijn alle kopers die een compostvat aankochten sinds 2007 aangeschreven. In bijlage konden ze tevens de contactgegevens van de compostmeesters terugvinden die na een afspraak graag advies op maat aan de geïnteresseerden kwamen geven. -

B Planning


C Bijlage

Bijlage 39: Brief: Uw compostvat

Actieve sensibilisatie rond afvalpreventie 1 punt -

A Stand van zaken

In april 2008 werd voor de zesde maal een kippenverkoop georganiseerd. Er werden ongeveer 628 kippen verkocht. Op de compostmeesterdag werd er een uiteenzetting gegeven over composteren, verhakselaars en kippen. -

B Planning

In 2009 wordt de kippenactie alsook de compostmeesterdag opnieuw georganiseerd.

23

Verder wenst de milieuen groendienst in 2009 een subsidiereglement uit te werken voor verhakselaars, zodat wijken of verenigen die gezamenlijk een hakselaar huren, een deel van de kosten kunnen recupereren. -

C Bijlage

Bijlage 37 & 37bis: Publicatie Afvalkrant juninummer: Hoe geraak ik mijn grasmaaisel kwijt?; Publicatie Aankondigingsblad juni: Dag van de compostmeesters op 14 juni

Herbruikbare luiers -

1 punt

A Stand van zaken

De gemeente Kapellen heeft een subsidiereglement om ouders financieel te ondersteunen die kiezen voor herbruikbare luiers. De gezinsdienst houdt deze aanvragen bij. In 2008 ontving de gemeente 2 aanvragen. -

B Planning

Huidige werking bestendigen -

C Bijlage

Bijlage 32: Subsidiereglement Herbruikbare luiers Bijlage 40: Publicatie Info Kapellen juninummer: herbruikbare luiers

Herbruikbare bekers 1 punt -

A Stand van zaken

De herbruikbare bekers worden jaarlijks enkele keren ontleend. Het reglement van zaal Eskapade legt zelfs het gebruik van herbruikbare bekers op. -

B Planning

Huidige werking bestendigen. Er wordt op toegezien dat het reglement correct toegepast wordt.

24

-

C Bijlage

Bijlage 33: Reglement: Herbruikbare bekers

Afvalarme evenementen -

A Stand van Zaken /

-

B Planning

Het grootste cultuurevenement in Kapellen dat ongeveer 10.000 mensen telt is Pulptuur. In 2009 zouden we graag dit evenement afvalarmer maken. -

C Bijlage

/

2.2.2 Acties/maatregelen mbt selectieve inzameling 4 punten Textielafval -

A Stand van zaken

Op het grondgebied van Kapellen zijn er 4 vzw’s werkzaam die textiel ophalen. Zij spreken zelf af wanneer dit gebeurd. Op deze manier kunnen de inwoners van Kapellen verschillende keren per jaar hun textiel buiten zetten. In de gemeente Kapellen staan ook verschillende textiel containers. Drie van deze containers staan op het containerpark. De andere textielcontainers staan niet op het openbaar terrein. -

B Planning

Vanaf 2009 wenst de gemeente een overeenkomst te sluiten met de 4 vzw’s die hier momenteel al werkzaam zijn. Op deze manier kunnen er betere afspraken worden gemaakt mbt de frequentie van de ophaling. Ook kunnen de ophaalmomenten dan opgenomen worden in de afvalkalender vanaf 2010.

25

-

C Bijlage

/

Bermbeheersplan 1 punt -

A Stand van Zaken

De gemeente beschikt niet over een bermbeheersplan maar maait wel verschillende bermen volgens het bermdecreet. -

B Planning


C Bijlage

Bijlage 35 & 35bis: Technische bepalingen uit het bestek ‘maaien van bermen volgens bermdecreet’ + erkende verwerkingseenheid en vervoerder

Rapportage bedrijfsafvalstoffen gemeentelijke diensten 1 punt -

A Stand van zaken

Volgende gemeentelijke bedrijfsafvalstoffen worden gerapporteerd bij OVAM: Bermmaaisel: 71.160 kg Veegvuil: 55.066 kg Steenpuin dat is afgevoerd vanuit de loods (Hoogboom): 21.060 kg -

B Planning


C Bijlage

/

26

Wegwerpluiers 2 punten -

A Stand van zaken

De gemeente zamelt wegwerpluiers tweewekelijks in, samen met het gft (in de zomermaanden is dat wekelijks). De luiers worden afgevoerd naar de IGEAN drancoinstallatie en verwerkt tot compost. -

B Planning


C Bijlage

/

2.2.3 Doelstelling restafval 3 punten -

A Stand van Zaken

Door het invoeren van het Diftarsysteem in oktober 2007 werd er gestreefd naar een sterke daling van de hoeveelheid restafval aangeboden door de inwoners van Kapellen. De doelstelling voor Vlaanderen om maximum 150 kg per inwoner restafval op te halen was een voor de gemeente Kapellen een absoluut minimum. Uiteindelijk is Kapellen in 2008 gestrand op 132 kg restafval/inwoner/jaar. Vanaf 1 december worden de harde plastics afzonderlijk gesorteerd op het containerpark. Deze afvalstof is dus niet meer aanwezig in de restfractie. -

B Planning

Huidige Diftar-systeem bestendigen. Nieuwe sensibilisatie te ontwikkelen om burgers aan te zetten tot beter sorteren die zal plaatsvinden in het najaar van 2009. -

C Bijlage

/

27

2.2.4 Acties/maatregelen mbt illegaal ontwijkgedrag

5 punten

Zwerfvuilactie 1 punt A Stand van zaken

-

Jaarlijks ondersteunt de gemeente Kapellen de school ’t Zilverenhoekse (basisschool Maria Immaculata) in hun educatieve week rond afval. Steevast staat er een bezoek aan het containerpark op het programma, alsook de komst van de vuilkar, de veegploeg en de compostmeester. Het gemeentebestuur voorziet vuilzakken waarmee de kinderen zich wapenen om de wijk zwerfvuilvrij te maken. B Planning

-

In het overleg van de gemeentelijke veegploeg wordt er een manier gezocht om de burgers of verenigingen actief te betrekken bij het vermijden en verwijderen van zwerfvuil in de gemeentelijke straten en pleinen. De piste wordt onderzocht om wijken te stimuleren om hun eigen straat vrij te houden van zwerfvuil en onkruid. C Bijlage

-

/

Straatvuilbakjes 1 punt -

A Stand van Zaken

Momenteel staan er 161 straatvuilbakjes in het straatbeeld en op de gemeentelijke domeinen. Het extra plaatsen van straatvuilbakjes is een evenwichtsoefening. Enerzijds trekken straatvuilbakjes sluikstort aan, anderzijds groepeer je het probleem. Momenteel is er in het overleg van de veegploeg afgesproken dat vegers zelf plaatsen mogen aangeven waar het wenselijk is om een extra straatvuilbakje te voorzien. Dit wordt dan op de vergadering besproken. -

B Planning

In 2009 brengt de gemeente alle straatvuilbakjes in kaart om op deze manier probleem locaties op te sporen. 28

C Bijlage

-

/

Gemeentevuil 1 punt -

A Stand van Zaken

Het afval dat verzameld wordt door de veegploeg (zwerfvuil, sluikstort en vuil uit straatvuilbakjes) wordt gegroepeerd afgevoerd via een container op het containerpark. Er werd 150,75 ton gemeentevuil afgevoerd in 2008. -

B planning


C Bijlage

/

Regelmatige controles op illegaal ontwijkgedrag -

2 punten

A Stand van Zaken

De cel milieu van de politie zoekt op het veld naar inwoners die de wet overtreden inzake sluikstorten en sluikverbranden. De gemeentelijke diensten ruimen het sluikstort op. De gemeente heeft een retributiereglement opgesteld voor het ophalen van sluikstort met een minimum forfait van € 250 om overtreders te laten betalen voor de opruimwerken. In 2008 is er 2 maal sluikstort opgeruimd waarvan de eigenaar geïdentificeerd werd. Deze sluikstort werd aangetroffen aan de Antitankgracht in Putte en in de gracht van de Bonapartelaan. De duurzaamheidsambtenaar heeft in samenwerking met de politie een lijst opgesteld met locaties waar er regelmatig sluikstort aangetroffen wordt. De milieupolitie houdt deze plaatsen nu beter in het oog. Per kwartaal fietst de DA langs deze hotspots, steeds op een ander uur, om een sluikstorter op heterdaad te kunnen te betrappen.

29

Tussen de politie en de gemeente zijn er afspraken gemaakt rond het opruimen en onderzoeken van sluikstort. Indien de politie niet meteen ter plaatse kan komen, brengen de gemeentediensten het sluikstort naar het containerpark waar het alsnog onderzocht wordt door de politie. Indien de sluikstorter geïdentificeerd kan worden, wordt er een retributie opgelegd. In de omliggende gemeenten werden er problemen vastgesteld in de afvoerleidingen, doordat vet zich vastzet in de leidingen en dit voor verstoppingen zorgt. Samen met de gemeente Stabroek, Brasschaat en Kalmthout werd er daarom een beurs georganiseerd rond vetvangers. Alle eigenaars van een restaurant, frituur, grootkeuken, slagerij of bakkerij werden uitgenodigd. Ook architecten en loodgieters werden voor deze beurs uitgenodigd. Ondanks de promotie inspanningen waren er maar een twintigtal geïnteresseerden op de beurs. -

B planning


C Bijlage

Bijlage 41: Uitnodiging vetvangers Bijlage 42: Lijst van hotspots in Kapellen.

30

3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK

3.1 Basis ‘milieuverantwoord productgebruik’

3.1.1 Hout en breekpuin (interne werking) -

A Stand van Zaken

De gemeente implementeert het gebruik van duurzaam geëxploiteerd hout en Copro gekeurd breekpuin in de werking van de gemeentelijke diensten. De gemeente neemt standaard in elk bestek voor de aankoop van hout en houtproducten het standaardbestekvoorschrift duurzaam geëxploiteerd hout op. Verder neemt de gemeente ook het gebruik van gekeurd breekpuin op in de bestekken. Het dorpsplein van de gemeente Kapellen werd opnieuw aangelegd. De banken op het plein zijn vervaardigd uit FSC gelabeld hout. -

B planning

In het verleden werden alle diensten van de gemeente op de hoogte gebracht van deze beslissing. Dit jaar zullen al de engagementen mbt milieu die het schepencollege ondertekende nogmaals doorgegeven worden aan de andere diensten. -

C Bijlage

Bijlage 43: Factuur: Revabo: aankoop Copro-gekeurd breekpuin.

3.1.2 Passieve sensibilisatie (naar burgers toe) -

A Stand van Zaken

In het gemeenteblad werden de inwoners geïnformeerd over de aankoop van nieuwe printers en kopieerders door de gemeente. In dit artikel werd er verwezen naar de milieueffecten van dergelijke toestellen.

31

-

B planning

De gemeente plant in 2009 een aankoop nieuwe computers waarbij ook rekening zal gehouden worden met de veiligheid en milieuvriendelijkheid van deze toestellen. Dit zal ook gecommuniceerd worden naar het personeel en de inwoners van Kapellen. -

C Bijlage

Bijlage 44: Publicatie Info Kapellen septembernummer: Kapellen koopt energiezuinige printers

3.2

Onderscheidingsniveau ‘milieuverantwoord productgebruik’ (Totaal: 6 punten)

3.2.1 Acties mbt MVP: interne werking -

max 4 punten

A Stand van Zaken

Gerecycleerde kunststoffen: Sinds het najaar van 2006 wenst de gemeente Kapellen het straatbeeld te uniformiseren: overal dezelfde straatvuilbakjes, paaltjes, zitbanken, … Om veiligheidsredenen en uit milieuoverweging werd er gekozen voor paaltjes en zitbanken uit gerecycleerd materiaal ipv FSC hout. Dit straatmeubilair wordt ons geleverd door EKOL die duurzame kringloopproducten maakt uit kunststofafval. Kantoormateriaal: De afvalkalender en brochures van de milieuen groendienst worden altijd op 100% gerecycleerd (post-consumer) papier gedrukt. Ook in 2008 is er gekozen voor zoveel mogelijk milieuverantwoord kantoormateriaal. Alle papierwaren en kopieerpapier bestaan uit volledig gerecycleerd papierafval. In 2008 werden er nieuwe printers, kopieerders en multi-functionals geleased. In totaal ging het om 16 multi-functionals en 22 nieuwe printers. De veiligheid en milieuvriendelijkheid van deze toestellen waren een belangrijk criterium in het bestek. Deze informatie werd bijeengezocht op de Stip-website en ons aangeleverd via WWF.

32

Bio & Cateringproducten: Water, bruiswater en frisdranken worden aangekocht in statiegeldflessen. Er worden onderborden en tassen gebruikt (geen plastiek wegwerpbekers). In de eetzaal en de keuken wordt het afval in 3 fracties gesorteerd (nl. papier/gft+/restafval). Thee en suiker, met biolabel, worden aangekocht bij Oxfam Wereldwinkel. Koffie wordt aangekocht met een Max Havelaar-label. Op recepties wordt fruitsap geschonken uit glazen flessen. Als hapjes worden er zoveel mogelijk verse groenten aangeboden en blokjes kaas en vlees zodat afval vermeden wordt. Hapjes en versnaperingen voor het fietsontbijt, in het kader van de actie “Ik Kyoto”, werden aangekocht bij lokale winkeliers en Oxfam Wereldwinkel. Daarnaast koopt de gemeente een aantal prijzen voor de milieuquiz aan in we wereldwinkel zoals wijn, chocolade, … Schoonmaakmiddelen: De gemeente Kapellen koopt haar schoonmaakmiddelen aan bij BOMA. Sinds 2005 wordt enkel het ecologisch assortiment aangekocht. Dit houdt in dat de meeste producten van Ecover zijn. In navolging van het administratief centrum worden deze producten nu in alle gemeentelijke diensten gebruikt voor het onderhoud van de gebouwen. Er vindt regelmatig overleg plaats tussen de stockbeheerder, hoofd van de poetsvrouwen, de duurzaamheidsambtenaar en de vertegenwoordiger van BOMA. Voor de afwasmachine die aangekocht werd om de herbruikbare bekers in multifunctioneel complex Eskapade af te wassen, werd gekozen voor een afwas- en spoelmiddel van Ecover. Sinds 2007 gebruikt de gemeente het biologisch schoonmaakproduct Jeranit reiniger om mos en groenaanslag te verwijderen. Brandstof: De groendienst maakt gebruik van Aspen benzine, een speciale alkylaatbenzine die vrijwel geen schadelijke stoffen als benzeen, tolueen en zwavel bevat. Hierdoor zijn zowel de brandstofdampen als de uitlaatgassen van de onderhoudsmaterialen van de groendienst beduidend minder schadelijk. 33

Verf en verduurzamingmiddelen: De gemeente koopt sinds enkele jaren zo goed als uitsluitend watergedragen verf en lakken. De verfproducenten zijn zich bewust van de strengere milieunormen en verminderen het percentage solventen en schadelijke stoffen in de verf. -

B planning

Kantoormateriaal: In 2009 controleert de duurzaamheidsambtenaar al het drukwerk, papier en kantoormateriaal op milieuaspecten. De personeelsdienst gebruikt erg veel papier om de loonstroken van de personeelsleden af te drukken. Soms krijgt een werknemer tot 5 verschillende papieren voor 1 maand. Er wordt onderzocht of dit niet gebruiksvriendelijker kan en of het aantal vellen papier niet teruggebracht kan worden. De informaticus zal in 2009 nieuwe computers aankopen. De veiligheid en milieuvriendelijkheid van deze toestellen zullen ook ditmaal een belangrijk onderdeel van het bestek vormen. De gemeente blijft ook in 2009 investeren in milieuverantwoorde producten zoals ecologische schoonmaakproducten van Ecover, koffie en thee van Max Havelaar, … In 2009 worden de hierboven opgesomde producten opnieuw aangekocht. -

C Bijlage

Bijlage 45: Attest Recyclageproduct EKOL Bijlage 46: Factuur: Boma: aankoop Ecoverproducten Bijlage 47: Factuur: Pandava Kantoormaterialen Bijlage 48 + 48bis: Factuur: Oxfam WW; aankoop catering + prijzen milieuquiz

3.2.2 Acties mbt MVP bij burgers -

2 punten

A Stand van zaken

Tijdens de dag van de compostmeesters werd er op het containerpark een uiteenzetting gegeven over het verwerken en herbruiken van compost. Het gebruik van grasmaaisel, verhakselt hout en compost werd gedemonstreerd.

34

Er werd een sensibiliserend schrijven gericht naar alle houtleveranciers in de omgeving waar de gemeente soms hout aankoopt. In dit schrijven stipuleert de gemeente dat er veel belang wordt gehecht aan FSC labels en COC certificering. -

B planning

In 2009 wenst de gemeente een actie te organiseren om de inwoners van Kapellen beter kennis te laten maken met milieuverantwoorde cateringproducten. Vaak weten burgers niet wat de term “fair trade” of “bio” dekt. Deze actie wordt voor iedereen opengesteld, maar wenst ook vooral scholen en rusthuizen te bereiken. -

C Bijlage

Bijlage 49: Brief houtleveranciers COC label + lijst aangeschreven houtleveranciers Bijlage 50: extra info over FSC en COC die werd toegevoegd aan de brief

35

4 WATER

4.1 Basis ‘water’

4.1.1 Pesticidenreductie 4.1.1.1 Risico-evaluatie (invullen in een databank) -

A Stand van Zaken

De Gemeente Kapellen onderhoudt vanaf 2005 ca. 50 % van het grondgebied volledig pesticidenvrij. In de zomer van 2008 werden er daarom gedurende 2 maanden jobstudenten ingezet om het onkruid manueel te verwijderen. Na de evaluatie is gebleken dat het permanent inzetten van personeel voor dit werk nuttig is. Er werd gekozen om de samenwerking met jobstudenten stop te zetten en deze taak in de toekomst uit te besteden aan een sociaal project. In het overige deel van de gemeente wordt er nog een beperkte hoeveelheid bestrijdingsmiddelen gebruikt. De risicoevaluatie van deze bestrijdingsmiddelen vindt u in bijlage. Al deze producten worden gedoogd volgens de lijst op www.zonderisgezonder.be. -

B planning

In 2009 gaat de gemeente van start met 1 VTE MINA-werker die als doel heeft om het onkruid pesticidenvrij te verwijderen in de deelgemeente Putte, met mogelijke uitbreiding naar het centrum van Kapellen en Hoogboom. -

C Bijlage

Bijlage 51: Risico-evaluatie bestrijdingsmiddelen

36

4.1.1.2 Pesticidentoets -

A Stand van Zaken

Momenteel is de pesticidentoets nog niet ter beschikking. Wanneer er nieuwe plantvakken dienen opgeplant te worden, wordt er steeds gekozen voor goede bodembedekkers met een extensief onderhoud zodat onkruid weinig kans krijgt. -

B planning

Aan de hand van het pesticidentoetsinstrument dat in 2009 ter beschikking wordt gesteld, zal worden bekeken hoe de gemeente hier mee kan werken vanaf werkingsjaar 2009 of 2010. De pesticidentoets zal mee worden opgenomen in de bestekken van openbare werken. -

C Bijlage

/

4.1.2 Passieve sensibilisatie -

A Stand van zaken

In het zomernummer van het gemeentelijk informatieblad is er ruim aandacht besteed aan rationeel watergebruik en bestrijdingsmiddelen. Ook worden er steeds actuele folders in het folderrek van de milieuen groendienst voorzien. Vanaf het vierde nummer van de Info Kapellen 2008 vindt de burger elk seizoen een praktische watertip in de Info Kapellen. Er verscheen een nieuwe folder met een overzicht van alle subsidies die de inwoners van Kapellen kunnen aanvragen bij de milieuen groendienst. De gemeente beschikt over een subsidiereglement voor de aanleg van hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen. In 2008 werd het reglement aangepast conform de eisen van het Vlaamse Gewest.

37

-

B planning

De gemeente Kapellen zal blijvend sensibiliseren rond integraal waterbeleid, met name het belang van (sterf)grachten, waterlopen, beken, gebruik milieusparende schoonmaakproducten, biodiversiteit, rationeel watergebruik, enzovoort. In 2009 staat het thema ‘pesticiden – bestrijdingsmiddelen: kunnen we zonder?’ centraal tijdens de milieuweek. -

C Bijlage

Bijlage 52: Publicatie Info Kapellen juninummer: Zomertip watergebruik Bijlage 53: Folder: subsidies milieuen groendienst Bijlage 54: Reglement subsidie infiltratievoorzieningen Bijlage 55: Reglement subsidie hemelwaterput Bijlage 56: Aantal uitgekeerde subsidies: infiltratieziening en hemelwaterput Bijlage 57: Overzicht en evolutie duurzame subsidies in Kapellen Bijlage 58: Publicatie Info Kapellen decembernummer: watertip Bijlage 59: Publicatie Info Kapellen septembernummer: Geen pesticiden meer in huis en tuin Bijlage 60: Publicatie afvalkrant oktober: Verminder het gebruik van pesticiden. Er zijn alternatieven!

38

5 HINDER

5.1 Basis ‘hinder’

5.1.1 Digitaal opvolgen milieuklachten -

A Stand van zaken

De Gemeente Kapellen maakt gebruik van MKROS om milieuklachten te registreren en op te volgen. -

B planning


C Bijlage

/

5.1.2 Passieve sensibilisatie rond hinder -

A Stand van zaken

In het gemeentelijk informatieblad werd in 2008 een artikel gepubliceerd over hinder: vermindering van luchtkwaliteit door wagens, luchtkwaliteit in huis verminderd door een slechte verbranding, lichthinder (nacht van de duisternis). De gemeente communiceert met de bevolking over de mogelijkheid om milieuklachten in te dienen, tijdens de kantooruren op de milieuen groendienst en daarnaast bij de politie. Dit werd zowel in de Info Kapellen geplaatst, als op de website. -

B planning

In 2009 worden de volgende thema’s in de kijker gezet: lichthinder en fijn stof. -

C Bijlage

Bijlage 61: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Warm je auto op Bijlage 62: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Haal genoeg frisse lucht in huis 39

Bijlage 18: Publicatie Info Kapellen: Milieubarometer_Hoe scoort Kapellen inzake milieu? Bijlage 4: Publicatie gemeentewebsite: meldpunt

5.2

Onderscheidingsniveau ‘hinder’

(Totaal: 6 punten)

5.2.1 Doorlichting milieuklachten

5.2.1.1 Analyseren en rapporteren van klachten 2 punten -

A Stand van zaken

De gemeente zorgt voor een analyse van de geregistreerde hinderklachten. Hiervoor maken we gebruik van de rapporteringsmodule in MKROS. (zie bijlage) Sinds 2005 registreert de gemeente Kapellen hinderklachten onder de thema’s geluid, lucht, licht, bodem en water in MKROS. Het aantal klachten die worden gemeld bij de milieuen groendienst stijgt en dit heeft zijn weerslag in MKROS. De meest voorkomende klacht in 2008 is geluidshinder. Daarnaast worden ook veel meldingen van geurhinder op de gemeentelijke milieuen groendienst geregistreerd. Uit het verleden blijkt dat deze categorieën van hinderklachten het meest voorkomen. In totaal werden er in 2008 8 klachten in MKROS geregistreerd. Aan alle klachten is er een gevolg gegeven. Het aantal milieuklachten die de politie ontvangt en registreert in haar eigen systeem is veel groter. Ook hier is dezelfde trend van hinderklachten waarneembaar: 437 geluidsklachten en 55 melding mbt de hindercategorie lucht. In bijlage vindt u een uitgebreide rapportering van de politie. -

B planning

Huidige werkwijze in 2009 verder zetten -

C Bijlage

Bijlage 7 & 7 bis: Overzicht MKROS 2008 & 2007

40

Bijlage 63: Politie overzicht

5.2.1.2 Analyse van de opvolging van hinderklachten (volgens opvolgingsmodule MKROS) 2 punten

-

A Stand van zaken

De gemeente zorgt voor een analyse van de geregistreerde hinderklachten. Hiervoor maken we gebruik van de rapporteringsmodule in MKROS. (zie bijlage) Sinds 2005 registreert de gemeente Kapellen hinderklachten onder de thema’s geluid, lucht, licht, bodem en water in MKROS. Het aantal klachten die worden gemeld bij de milieuen groendienst stijgt en dit heeft zijn weerslag in MKROS. De meest voorkomende klacht in 2008 is geluidshinder. Daarnaast worden ook veel meldingen van geurhinder op de gemeentelijke milieuen groendienst geregistreerd. Uit het verleden blijkt dat deze categorieën van hinderklachten het meest voorkomen. In totaal werden er in 2008 8 klachten in MKROS geregistreerd. Aan alle klachten is er een gevolg gegeven. Het aantal milieuklachten die de politie ontvangt en registreert in haar eigen systeem is veel groter. Ook hier is dezelfde trend van hinderklachten waarneembaar: 437 geluidsklachten en 55 melding mbt de hindercategorie lucht. In bijlage vindt u een uitgebreide rapportering van de politie. -

B planning

Klachten blijven opvolgen via MKROS -

C Bijlage

Bijlage 7 & 7 bis: Overzicht MKROS 2008 & 2007 Bijlage 63: Politie overzicht

41

5.2.4 Lichthinder -

A Stand van zaken

De gemeente Kapellen ijvert in samenwerking met Infrax voor een beleid waarbij er structureel wordt gekozen voor lage energielampen, betere armaturen, lichtonderzoek voor straatverlichting en klemtoonverlichting. In 2008 werd de kruispuntverlichting uitgebreid tot in de Speckweg en de Selstbaan. -

B planning

Bij de heraanleg van het centrum van Kapellen wordt het thema lichthinder meegenomen in het bepalen van de meest geschikte verlichting. Hiervoor neemt de duurzaamheidsambtenaar contact op met de vereniging Lichthinder Preventie voor het bekomen van nuttige tips. -

C Bijlage

/

5.2.5 Actieve sensibilisatie rond hinderthema’s -

2 punten

A Stand van zaken

Op 15 maart organiseerde de gemeente Kapellen een nachtwandeling in het teken van de nacht van de duisternis. Niet enkel de klemtoonverlichting in het gemeentepark en rond het Beukenhof werd gedoofd, Eandis doofde tevens de straatverlichting in 1 volledige woonwijk voor een heel weekend. Op vrijdagavond vond daar een informatieve wandeling plaats (35 aanwezigen) die geleid werd door iemand van Natuurpunt. Op het eindpunt was er voor elke deelnemer een kom soep voorzien en stond er tevens een postertentoonstelling rond lichthinder van het PIH opgesteld. Nadien werd deze postertentoonstelling enkele weken geplaatst in de nieuwe bibliotheek. De doe koffer ‘Amai mijn oren’ werd uitgeleend voor de T-day. Dit is een happening waar alle jongeren tussen 12 en 18 van de omliggende gemeenten op uitgenodigd worden. Via de activiteit ‘Amai mijn oren’ konden ze hun mp3-speler testen om zo op 42

een speelse en interactieve manier zich bewust te worden van wat lawaai is en welke gevolgen het kan hebben. In totaal namen 2956 tieners deel aan de T-day waarvan 282 jongeren uit Kapellen. www.Tday.be -

B planning

De gemeente onderzoekt of ze in het najaar van 2009 lagere scholen kan stimuleren om een actie rond sterren en lichthinder te organiseren die aansluit bij de nacht van de duisternis van 2010. -

C Bijlage

Bijlage 64: Notule Schepencollege Nacht van de duisternis 2009 Bijlage 65: Publicatie Aankondigingsblad augustus: T day 2008

43

6 ENERGIE

6.1 Basis ‘energie’

6.1.1 Elektronische opvolgingssysteem bouwaanvragen -

A Stand van zaken

De gemeente werkt mee aan de implementatie van de energieprestatieregelgeving. Ze is aangesloten op het elektronische opvolgsysteem voor bouwaanvragen. Hierdoor worden de gegevens van stedenbouwkundige vergunningen automatisch elektronisch doorgestuurd naar het Vlaams Energieagentschap (VEA). -

B planning


C Bijlage

Bijlage 8: Lijst EPC aanvragen 2008

6.1.2 Energieboekhouding -

A Stand van zaken

Zoals de voorgaande jaren, heeft de gemeente een energieboekhouding voor de volgende gebouwen: oude gemeentehuis, polyvalentcentrum het Bruggeske, het administratief centrum, de sporthal, de brandweerkazerne, de gemeenteschool de Platanen en het cultureelcentrum. De verbruiken van deze gebouwen worden zowel maandelijks als jaarlijks kort opgevolgd. Indien er een exuberant verbruik blijkt, wordt het gebouw meteen onderzocht op lekkages of foutgebruik. Dit jaar breidde de gemeente haar energieboekhouding uit. Als extra gebouwen werden het Beukenhof, de nieuwe bibliotheek en de bib en de sporthal in Hoogboom opgenomen. De eerste

44

meterstanden van deze gebouwen dateren van de zomer 2008. Daarnaast worden er EPC’s opgemaakt voor 5 gebouwen in Kapellen: het administratief centrum, de sporthal, de nieuwe bibliotheek op het dorpsplein, Beukenhof, gemeenteschool de Platanen. -

B planning

De gebouwen waarvoor er reeds een energieboekhouding was worden verder opgevolgd. De energieboekhouding van de nieuwe gebouwen wordt geoptimaliseerd. Zo zal de gemeente vanaf 2009 een energieboekhouding hebben van 10 gebouwen. -

C Bijlage

Bijlage 66: Overzicht gebouwen energieboekhouding


A Stand van Zaken

Vanaf het vierde nummer van de Info Kapellen 2008 vindt de burger elk seizoen een praktisch energietip in de Info Kapellen. Ook in de afvalkalender is er maandelijks een milieuen groentip voorzien. Daarnaast maakt de gemeente Kapellen ruchtbaarheid rond haar subsidies. Er verscheen een nieuwe folder met een overzicht van alle subsidies die de inwoners van Kapellen kunnen aanvragen bij de milieuen groendienst. De gemeente bestelt veel folders bij VEA vooral over zonne-installaties. In het decembernummer van de Info Kapellen verscheen er een artikel om de mogelijkheid te bieden aan de inwoners van Kapellen om zich in te schrijven voor een energiescan. -

B planning

In 2009 wenst de gemeente haar subsidiesysteem aan te passen. Elk jaar stijgt het aantal particulieren die kiezen voor het plaatsen van zonnecellen. In 2009 wordt er bekeken of het wenselijk is om het maximale subsidiebedrag van de gemeente aan te passen. Anderzijds wordt er onderzocht in hoeverre andere energetische investeringen

45

kunnen gesubsidieerd worden. De voorwaarde is wel dat deze subsidies gemakkelijk administratief op te volgen zijn. -

C Bijlage

Bijlage 67: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Gratis Energiescan Bijlage 68: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Energietip Bijlage 28: Afvalkalender Bijlage 53: Folder: subsidies milieuen groendienst Bijlage 69: Publicatie Info Kapellen septembernummer: verdien geld door zonneenergie te verbruiken

6.2

Onderscheidingsniveau ‘energie’

(Totaal: 8 punten)

6.2.1 Uitbreiden energieboekhouding naar andere gebouwen 2 punten -

A Stand van Zaken

De gemeente volgt de energieboekhouding op de voet op. De verbruiken van deze gebouwen worden zowel maandelijks als jaarlijks kort opgevolgd. Indien er een exuberant verbruik blijkt, wordt het gebouw meteen onderzocht op lekkages of foutgebruik. De resultaten worden kenbaar gemaakt aan de eigen diensten en de bevolking. De gemeente heeft ook in deze thematiek een voorbeeldrol. In 2008 werd gestart met de opname van enkele bijkomende gebouwen (Beukenhof, nieuwe bibliotheek, sporthal + bib in Hoogboom). De eerst meterstanden werden opgenomen in augustus 2008. Maandelijks werden de meterstanden van deze gebouwen genoteerd. Het laatste gebouw ligt op het grondgebied van Eandis. Het opstarten van de energieboekhouding heeft een beetje op zich laten wachten. De gemeente Kapellen had reeds verschillende gebouwen in energieboekhouding bij Infrax en dat loopt probleemloos.

46

-

B planning

De gebouwen waarvoor er reeds een energieboekhouding was worden verder opgevolgd. De energieboekhouding van de nieuwe gebouwen wordt geoptimaliseerd. Zo zal de gemeente vanaf 2009 een energieboekhouding hebben van 10 gebouwen. -

C Bijlage

Bijlage 66: Overzicht gebouwen energieboekhouding

6.2.3 Actieve sensibilisering 4 punten -

A Stand van Zaken

De gemeente neemt jaarlijks deel aan de campagne Klimaatwijken. Bij de eerste deelname telde de wijk Kapellen slechts 6 deelnemers. In 2008 is het aantal verdubbeld na een intensieve wervingsactie van de duurzaamheidsambtenaar die alle adviesraden aanschreef en ook een keer op de markt ging staan om geïnteresseerden te werven. Naast klimaatwijken zoekt de gemeente actief mee naar burgers die in aanmerking komen om een energiescan te laten uitvoeren. Hiervoor heeft de milieuen groendienst het project van de energiescan aan het personeel van het OCMW voorgesteld alsook 3 keer een presentatie gegeven voor geïnteresseerde beschermde klanten. Deze acties verschenen ook in het gemeenteblad. De gemeente neemt ook jaarlijks deel aan de dikke truiendag om het personeel aan te zetten om de verwarming een graadje lager te zetten. Sinds 19 november 2001 heeft de gemeente reeds een subsidiereglement dat de inwoners van Kapellen financieel ondersteunt bij de aankoop en het plaatsen van zonnecellen. In 2008 waren er 20 gezinnen die een subsidie voor zonnepanelen ontvingen van de gemeente Kapellen.

47

-

B planning

Naar aanleiding van de Thermografische kaart die in samenwerking met de stad Antwerpen en 21 andere gemeenten zal gerealiseerd worden begin 2009, zal er een actieve sensibilisatieactie georganiseerd worden rond o.a. dakisolatie in bestaande gebouwen, het vervangen van oude verwarmingsinstallaties en enkel of dubbel glas door superisolerende beglazing alsook het plaatsen van installaties voor hernieuwbare energie. De thermografische kaart werd in 2008 ingediend als project bij Caplo. -

C Bijlage

Bijlage 70: Lijst deelnemers klimaatwijken Bijlage 71: Publicatie Info Kapellen: Klimaatwijken Bijlage 67: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Gratis Energiescan Bijlage 72: Lijst aanvragers subsidie zonnepanelen Bijlage 73: Notule Opmaak thermografische kaart. Bijlage 74: Presentatie energiescan

6.2.4 Aankoop minimum percentage groene stroom -

A Stand van zaken

Momenteel verbruikt de gemeente het percentage groene stroom dat de leverancier verplicht is te leveren. De gemeente Kapellen heeft overwogen om het contract met SPE Luminus op te zeggen om meer groene stroom aan te kunnen kopen. Deze onderhandeling is stopgezet omdat de boete voor de contractbreuk erg hoog lag en omdat het huidige contract toch aan het einde van 2009 vervalt. -

B planning

De gemeente koopt haar energie aan in groep. Het huidige contract loopt af op 31 december 2009. In de loop van dit jaar zal een groep van gemeenten een prijsvraag stellen aan verschillende leveranciers. In de prijsvraag zal opgenomen worden dat Kapellen een minimum van 50% groene stroom wenst aan te kopen. Deze aankoop

48

kadert in het verminderen van de CO2 productie van de gemeente. De gemeente vervult hierdoor haar voorbeeldrol in de strijd tegen de klimaatsopwarming. -

C Bijlage

/

6.2.7 Opname energie-efficiëntie als criterium bij overheidsopdrachten 1 punt -

A Stand van zaken

Er wordt steeds rekening gehouden met de energie-efficiëntie bij de aankoop van toestellen. Bij de massa aankoop van kopieerders en printers was dit een van de doorslaggevende criteria in het onderdeel milieu en veiligheid. WWF bezorgde ons de informatie over het maximum energieverbruik. Er werd een kookplaat met oven met het AA label aangekocht. -

B planning

In 2009 zal de gemeente een nieuwe dienstwagen en vrachtwagen aankopen. Bij deze aankoop zal bij het onderdeel milieu en veiligheid vooral naar verbruik en uitstoot gekeken worden. Bij de aankoop van toestellen zal er steeds naar het energieverbruik gevraagd worden in de prijsvraag. In 2009 plant de gemeente een massa-aankoop van computers. Ook in dit bestek wordt rekening gehouden met de veiligheid en het milieu. -

C Bijlage

Bijlage 44: Publicatie Info Kapellen septembernummer: Kapellen koopt energiezuinige printers Bijlage 75 & 75bis: info inzake printers en kopieerders

49

6.2.8 Rapportage lager energieverbruik -

max.2 punten

A Stand van zaken

De gemeente streeft steeds naar een minderverbruik in elk gemeentelijk gebouw. Het resultaat vindt u in de energieboekhouding. Uit de energieboekhouding blijkt dat het gemeentepersoneel in 2008 minder energie verbruikte in 2 gebouwen: In het administratief centrum daalde het elektriciteitsverbruik met 17% en het brandstofverbruik met 9%. Bij de brandweer werd een meerverbruik vastgesteld van 3% maar dit werd goedgemaakt door de 24% minderverbruik van brandstof. Het lager energieverbruik van de gebouwen resulteert in het verminderen van de CO2 uitstoot van de gemeente. De gemeente heeft een voorbeeldrol te vervullen in de strijd tegen de klimaatsopwarming. -

B planning

Vanaf 2009 wenst de gemeente Kapellen te starten met een verantwoordelijke per gebouw. Deze persoon is zelf gebruiker van dit gebouw en wordt door de duurzaamheidsambtenaar, de patrimoniumbeheerder en het hoofd van de technische dienst gewezen op energetische knelpunten. Regelmatig vindt er een overleg tussen deze personen plaats. -

C Bijlage

Bijlage 66: Overzicht gebouwen energieboekhouding Bijlage 76: Samenvatting evolutie energieboekhouding

6.2.9 Stimuleren kleine energiebesparende maatregelen 1 punt -

A Stand van zaken

De gemeente Kapellen organiseert verschillende samenkomsten rond kleine energietips in het teken van de campagne Klimaatwijken. Daarnaast verzorgt de gemeente de coördinatie van de energiescans waarbij inwoners een aantal kleine energiebesparende attributen krijgen. De milieuen groendienst heeft 2 keer een

50

uiteenzetting gegeven over energie en energietips in de ontmoetingcentra van het OCMW. Geïnteresseerden konden zich ook inschrijven voor de energiescan. De tips in het gemeenteblad van Kapellen stimuleren de inwoners om energie te besparen via kleine investeringen of door het toepassen van tips. Op de milieudienst kunnen de inwoners van Kapellen gratis een energiemeter ontlenen voor 2 weken. Hiermee komen ze te weten welke elektrische toestellen het meest energie verbruiken. -

B planning

De gemeente wenst haar personeel verder te sensibiliseren door het aanstellen van gebouwverantwoordelijken. Deze personen krijgen tips en er wordt hen gevraagd om hun andere collega’s te informeren en zelf de meterstanden te noteren. De gemeente verhuurt veel gebouwen aan verenigingen en particulieren. In 2009 wordt er onderzocht in hoeverre de gebruikers/ huurders van de gebouwen de meterstanden van energie en water kunnen noteren. In de toekomst kan de huurder op deze manier naast de huur van het lokaal ook de kostprijs van zijn verbruik moeten betalen. Naar aanleiding van de thermografische kaart die in samenwerking met de stad Antwerpen en 21 andere gemeenten zal gerealiseerd worden begin 2009 zal er in het najaar een actieve sensibilisatieactie georganiseerd worden rond o.a. dakisolatie in bestaande gebouwen, buisisolatie en radiatorfolie. -

C Bijlage

Bijlage 67: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Gratis Energiescan Bijlage 68: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Energietip Bijlage 70: Publicatie Info Kapellen: Klimaatwijken Bijlage 71: Lijst deelnemers klimaatwijken Bijlage 74: Presentatie energiescan Bijlage 77: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Meten is weten, ontleen een energiemeter

51

7 MOBILITEIT

7.1 Basis ‘mobiliteit’


A Stand van zaken

Jaarlijks informeert de gemeente de bevolking over de campagnes als ‘Ik Kyoto’ en ‘met belgerinkel naar de winkel’. In 2008 namen er 39 personeelsleden deel aan de actie ‘Ik Kyoto’ en samen stootte ze 1060,56 kg minder CO2 uit. Voor de campagne ‘Met Belgerinkel naar de winkel’ kregen alle winkeliers een oproepbrief om zich in te schrijven. In totaal werd er door de fietsende Kapellenaar 4853,2 kg CO2 uitgespaard tijdens deze actie. Daarnaast verscheen er dit jaar in het laatste nummer van de Info Kapellen een artikel over het gebruik en de uitstoot van de wagen in de winter. -

B planning

In 2009 wenst de gemeente Kapellen een erg milieuvriendelijk dienstwagen aan te kopen. Hierover zal de burger ook geïnformeerd worden. De wagen zal ook met banners bekleefd worden zodat iedereen weet dat deze wagen milieuvriendelijk is. Daarnaast neemt de gemeente ook dit jaar weer deel aan de campagnes ‘Ik Kyoto’ en ‘Met Belgerinkel naar de winkel’. -

C Bijlage

Bijlage 78: Resultaat Ik Kyoto Bijlage 79: Publicatie Info Kapellen aprilnummer: Ik Kyoto Bijlage 80: Resultaat Belgerinkel Bijlage 81: Publicatie Info Kapellen aprilnummer: Belgerinkel

52

Bijlage 82: Publicatie Aankondigingsblad: Nog tot 14 juni met Belgerinkel naar de winkel

Bijlage 61: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Warm je auto op

7.1.2 Deelname Gemeentelijke Begeleidingscommissie -

A Stand van zaken

Voor de GBC-vergadering worden zowel de duurzaamheidsambtenaar als de schepen van leefmilieu uitgenodigd. De GBC wordt enkel samengeroepen om projecten te bespreken. -

B planning


C Bijlage

Bijlage 83: Verslag van de GBC

7.2

Onderscheidingsniveau ‘mobiliteit’ (Totaal: 5 punten)

7.2.1 Milieuvriendelijk rijgedrag gemeentepersoneel 1 punt -

A Stand van zaken

In 2007 werd reeds een cursus ‘Ecodriving’ georganiseerd door de gemeente voor haar personeel en haar inwoners. Dit jaar werd deze cursus herhaald. In totaal namen er 45 personen deel. Allen kregen nog een reeks extra tips mee op papier. Door de rijstijl van het personeel aan te passen vermindert de CO2 uitstoot van de gemeente. De gemeente heeft een voorbeeldrol te vervullen in de strijd tegen de klimaatsopwarming.

53

-

B planning

In het kader van de aankoop van een milieuvriendelijke dienstwagen, zal het personeel via een mailing op de hoogte worden gebracht van de voordelen van deze wagen. Ook wordt er in deze mailing ruimte voorzien voor verbruikszuinige rijtips. -

C Bijlage

Bijlage 84 & 84bis: Cursus ‘Ecodriving’ en tips op papier Bijlage 85: powerpointpresentatie cursus ‘Ecodriving’

7.2.2 Sneltoets GBC -

A Stand van zaken

De gemeente heeft eind december 2008 de firma ‘Omgeving’ aangesteld om de sneltoets uit te voeren. Deze zal plaatsvinden in het voorjaar van 2009. -

B planning

De sneltoets wordt in het voorjaar van 2009 uitgevoerd door Omgeving. -

C Bijlage

Bijlage 83: Verslag van de GBC

Actieve sensibilisatie 2 punten -

A Stand van zaken

De gemeente onderneemt verschillende sensibilisatieacties (o.a. Belgerinkel, Ik Kyoto) in verband met mobiliteit met een duidelijke milieulink. In 2008 namen er 39 personeelsleden deel aan de actie ‘Ik Kyoto’ en samen stootte ze 1060,56 kg minder CO2 uit. Voor de campagne ‘Met Belgerinkel naar de winkel’ kregen alle winkeliers een oproepbrief om zich in te schrijven. In totaal werd er door de fietsende Kapellenaar 4853,2 kg CO2 uitgespaard tijdens deze actie.

54

-

B planning

De gemeente neemt ook dit jaar weer deel aan de campagnes ‘Ik Kyoto’ en ‘Met Belgerinkel naar de winkel’. -

C Bijlage

Bijlage 78: Resultaat ‘Ik Kyoto’ Bijlage 79: Publicatie Info Kapellen aprilnummer: Ik Kyoto Bijlage 80: Resultaat Belgerinkel Bijlage 81: Publicatie Info Kapellen aprilnummer: Belgerinkel Bijlage 82: Publicatie Aankondigingsblad mei: ‘Nog tot 14 juni met Belgerinkel naar de winkel’

7.2.3 Milieuvriendelijke voertuigen 7.2.3.1 Opmaak en evaluatie wagenpark -

2 punten 1 punt

A Stand van zaken

In 2008 is een evaluatie opgemaakt van het volledige wagenpark van de gemeente. Er werden 16 wagens in kaart gebracht, waarvan 5 personenwagens, 5 kleine bestelwagens, 4 grote bestelwagens en 2 vrachtwagens via de webapplicatie van VITO. -

B planning

Vanaf 2009 wordt het verbruik van de wagens opgevolgd om op deze manier hoge verbruiken te traceren en te analyseren. -

C Bijlage

Bijlage 86: MVT

7.2.3.2 Opmaak actieplan milieuvriendelijk(er) voertuigenpark -

A Stand van zaken

In 2008 werd de vloot van de gemeente Kapellen enkel in kaart gebracht.

55

-

B planning

Het personeel wordt geïnformeerd en gesensibiliseerd. Jaarlijks zal het MTV bijgewerkt worden om de evolutie te schetsen. Dit geeft weer aanleiding tot nieuwe investeringen en nieuwe acties. Er zal een milieuvriendelijke wagen worden aangekocht en ook bij de vrachtwagens wordt bij vervanging steeds gekeken naar de milieueffecten van het voertuig. Vermits alle voertuigen overwegend binnen de gemeentegrenzen rijden (en korte afstanden afleggen) zijn wagens met hoge motorvermogens niet zinvol en blijken op termijn elektrische wagens of hybrides een degelijk alternatief. Elektrische wagens zijn helemaal ecologisch indien wanneer de wagen wordt gevoed met groene stroom, al of niet door de gemeente zelf geproduceerd. De elektrische wagen is momenteel geen optie voor de vervanging van het dienstvoertuig van het administratief centrum, aangezien de wagen niet in een garage kan staan en dus niet elektrisch kan worden opgeladen. Een alternatieve brandstof is LPG, en in de verre toekomst waterstof en aardgas. Door de aankoop van een milieuvriendelijke wagen vermindert de gemeente haar CO2 uitstoot. Deze actie past in de voorbeeldrol in de gemeente opneemt in het teken van de strijd tegen de klimaatsopwarming. De gemeente Kapellen diende een project in om de afstanden die door haar personeel worden afgelegd in kaart te brengen. Indien dit project wordt goedgekeurd door het Vlaams Gewest kan een externe gespecialiseerde firma deze mobiliteitsstromen in kaart brengen. Haar adviezen kunnen ook het voertuigpark van de gemeente beïnvloeden door bijvoorbeeld verschillende elektrische fietsen aan te kopen ipv een nieuwe dienstwagen. -

C Bijlage

/

56

7.2.3.3 Opname milieuaspecten in bestek -

1 punt

A Stand van zaken

In 2008 werden er 2 dienstfietsen aangekocht. Een voor de groendienst en 1 dienstfiets voor het personeel van de nieuwe bibliotheek. -

B planning

Voor de aankoop van haar milieuvriendelijke wagen legt de gemeente de lat hoger dan het Vlaams Gewest. Voor een personenwagen moet de ecoscore minimum 68 zijn voor het Vlaams Gewest. De gemeente heeft in haar bestek een ecoscore van 70 opgenomen naast enkele bijkomende voorwaarden. -

C Bijlage

Bijlage 87: Aankoopfactuur van de dienstfiets groendienst Bijlage 88: Aankoopfactuur van de dienstfiets bibliotheek

7.2.3.4 -

Resultaatsverbintenis voor de vloot

A Stand van zaken

Uit de Milieu Toetsing Voertuigen (MTV) blijkt dat de gemeentelijke vloot momenteel onvoldoende scoort rekeninghoudend met de ecoscores die het Vlaamse Gewest voorlegt. -

B planning

In 2009 zal het beheer van de vloot verder uitgewerkt worden. Het doel is om over enkele jaren een aanvaardbare ecoscore voor de hele vloot te kunnen voorleggen. -

C Bijlage

Bijlage 86: MVT

57

7.2.6 Bedrijfsvervoersplan -

A Stand van zaken

De gemeente geeft al jaren een fietsvergoeding en betaalt bus- en treinabonnementen terug. -

B planning

Voor 2009 diende de gemeente een project in om de dienstverplaatsingen en het woon- werkverkeer van de eigen personeelsleden in kaart te brengen. Een externe firma zal dit onder de loep nemen. Dit advies zal gebruikt worden om het personeel en de beleidsmakers te sensibiliseren en bijkomende maatregelen te treffen om het dienstverkeer milieusparender te maken. -

C Bijlage

/

58

8 NATUUR

8.1 Basis ‘natuur’

8.1.1 Bermbeheer -

A Stand van zaken

De gemeente Kapellen maait ongeveer 40 km bermen volgens de bepaling uit het bermbesluit. Het bermmaaisel wordt afgevoerd naar een door OVAM erkende verwerkingseenheid. In bijlage vindt u een volledig overzicht van de te verrichten taken en een lijst van de straten waar deze werken worden uitgevoerd. -

B planning


C Bijlage

Bijlage 35 & 35bis: Technische bepalingen uit het bestek ‘maaien van bermen volgens bermdecreet’ & erkende verwerkingseenheid en vervoerder

8.1.2 Promotie streekeigen soorten -

A Stand van zaken

Jaarlijks organiseert de gemeente een actie mbt streekeigen soorten. Om de twee jaar werken we samen met Natuurpunt in het teken van de behaagactie. Dit jaar organiseerde de gemeente zelf een boomplantactie. De inwoners van Kapellen konden gratis één of meerdere bomen bij de gemeente bestellen. Er werden lindes, zomereiken, esdoorns en meidoorns aangeboden. In de Info Kapellen is hieromtrent een groot artikel verschenen. Er reageerden ongeveer 50 gezinnen die in totaal 202 bomen bestelden.

59

In 2008 was het centraal thema van de milieuweek biodiversiteit. Het nut van het aanplanten van streekeigen soorten kwam hier ruimschoots aan bod. In het gemeenteblad verscheen het artikel ‘Taxus tegen kanker’ om de bevolking bewust te maken van de geneeskundige krachten van de plant en hen aan te zetten tot inzameling. In de Oude Galgenstraat werden over de volledige lengte van de berm ca. 190 nieuwe zilverlindes, maat 18-20. -

B planning

In 2009 zal Kapellen weer de behaagactie organiseren in samenwerking met Natuurpunt. In het najaar van 2009 worden er in Kapellenbos (West) een 440-tal inheemse hoogstammen en ca. 775m² inheemse heesters op de bermen aangeplant. De gemeente Kapellen diende een project in om het braakliggend perceel in de Oude Heidestraat aan te planten met inheemse bomen. Deze groene ruimte kan opgenomen worden in het beheersplan van het aangrenzende speelbos. -

C Bijlage

Bijlage 89: Publicatie Info Kapellen septembernummer: Boomplantactie

8.1.3 Code van goede natuurpraktijk -

A Stand van zaken

De gemeente houdt steeds rekening met de code van goede natuurpraktijk, enkele voorbeelden: -

het onderhoud van waterlopen gebeurt op regelmatige basis en heeft tot doel de goede waterdoorstroming van de waterloop te garanderen

-

de bermvegetaties en die langs de waterlopen worden gemaaid volgens de bepaling uit het bermbesluit (zie 8.1.1.)

-

vorming en opleiding van het personeel van de milieuen groendienst (zie 8.2.2.)

-

de gemeente is zich sterk bewust van haar voorbeeldfunctie en probeert de burgers te sensibiliseren via het verstrekken van informatie omtrent milieu, natuur,

60

pesticidengebruik, e.d. in de gemeentelijke infobladen. In de Info Kapellen werden ook groentips gegeven aan de bevolking. -

de gemeente heeft verschillende subsidiereglementen: groendaken / KLE / ondersteuning van milieuen natuurverenigingen (zie 8.2.1.)

-

er werd een boomplantactie georganiseerd waarbij inheemse boomsoorten (linde, beuk, esdoorn en meidoorn) bij de burgers gepromoot werden

-

de gemeente ondertekende de actie ‘Countdown 2010’ omtrent het versterken van de biodiversiteit in de beekvalleien

-

B planning

De gemeente zal de code van goede natuurpraktijk blijven toepassen. -

C Bijlage

Bijlage 90: Publicatie Info Kapellen decembernummer: Groentip

8.2

Onderscheidingsniveau natuur

(Totaal: 5 punten)

8.2.1 Subsidiereglement 1,5 punten -

A Stand van Zaken

De gemeente beschikt over een subsidiereglement voor de aanleg van groendaken. In 2008 werd het reglement aangepast conform de eisen van het Vlaamse Gewest. Eén burger deed een aanvraag voor de subsidie van een groendak en verkreeg een totaal bedrag van €1000. Het reglement wordt gepromoot door de overzichtsbrochure die de gemeente samenstelde. Deze folder geeft een opsomming van alle premies die kunnen bekomen worden bij de milieuen groendienst. In deze folder wordt ook het subsidiereglement voor de aanleg en het onderhoud van KLE’s gepromoot. 2008 telde 2 aanvragen voor subsidies voor KLE’s: Goolenaers (Vloeiende 65) en Van de Weyer (Bonapartelaan), beiden vroegen subsidies voor het

61

onderhoud (knotten) van hun rijen knotwilgen. Een totaal bedrag van 337,5 werd uitgekeerd. Jaarlijks geeft de gemeente een subsidie aan alle milieu- & natuurverenigingen in Kapellen. Om recht te hebben op subsidies dienen de milieuen natuurverenigingen aan een aantal voorwaarden te voldoen. Afhankelijk van het aantal activiteiten georganiseerd volgens de bepalingen uit het subsidiereglement, krijgt een vereniging meer of minder subsidies. Een maximale subsidie van €375 per vereniging kan worden uitgekeerd. -

B planning

De groenambtenaar wenst een subsidiereglement op te stellen voor gevelbegroening. In 2009 zal het Provinciaal Instituut voor Hygiëne in opdracht van de gemeente een voorstelling van voorontwerp van het landschapsbeheerplan “Het Rood en omgeving” uiteenzetten. Tijdens deze voorstelling worden de eigenaars van de omliggende percelen gestimuleerd om te participeren in de aanleg van Kleine Landschapselementen. Dit kadert tevens in de actie van Countdown 2010 inzake soortbescherming. -

C Bijlage

Bijlage 53: Folder: subsidie milieuen groendienst Bijlage 11: Lijst milieuvereniging subsidies Bijlage 91: Reglement subsidie milieuen natuurverenigingen Bijlage 92: Reglement subsidie groendaken Bijlage 93: Reglement subsidie KLE Bijlage 94 & 94bis: Notules KLE 2008

62

8.2.2 Vorming 1 punt -

A Stand van zaken

De arbeiders van de groendienst hebben in 2008 verschillende opleidingen gevolgd. Hoofdzakelijk ging het om snoeicursussen: Begeleidingssnoeien, achterstallig snoeien, het snoeien van bomen, struiken, rozen, … Daarnaast volgde de deskundige milieu en groen drie opleidingen: (1) Biodiversiteit lokaal be(ke)ken, hoe begin je eraan? (2) VVOG studiedag: ondergrondse groeiruimte voor bomen (3)techniche vademecum voor bomen van het Harmonisch Park- en Groenbeheer Naam

Opleiding

ANDRE Marc

Snoeien van straatbomen: begeleidingssnoei en

MARIEN Jo

Instantie

achterstallige snoei

Syntra West

Snoeien van bomen, struiken, rozen en klimplanten

Syntra West

Snoeien van straatbomen: begeleidingssnoei en achterstallige snoei

Syntra West

MARTENS Mireille

Pesticiden op verharding

Tandem

SOMERS Ronny

Snoeien van bomen, struiken, rozen en klimplanten

Syntra West

VAN DEN WEYGAERT E.

Vellen van bomen - zware velling

Syntra West

VINCKE Sofie

WAGENAAR Johannes

-

Provinciebestuur Biodiversiteit lokaal be(ke)ken: Hoe begin je eraan?

Antwerpen

Studiedag VVOG: Ondergrondse groeiruimte voor bomen

VVOG

Harmonisch Park- en Groenbeheer: Technisch

Agentschap voor

Vademecum Bomen

Natuur en Bos

Vellen van bomen - zware velling

Syntra West

B planning


C Bijlage

Bijlage 95: Lijst van opleidingen groendienst

63

8.2.3 Deelname Dag van het Park 1 punt -

A Stand van zaken

In samenwerking met Natuurpunt en Natuurbehoud Kapellenbos nam de gemeente Kapellen deel aan de Dag van het Park in 2008. In het gemeentepark werden diverse activiteiten georganiseerd rond het thema ‘Bomensen’. Zo was er een zoektocht “Mijn naam is boom. Aangenaam.” voor jong en oud en begeleidde Liliane Eggermont een inspirerende wandeling langs bijzondere bomen die je energie geven (cursus

boomknuffelen). De winnaar van de bomenzoektocht werd beloond met een waardebon van een boomkwekerij ter waarde van 100 euro. -

B planning

Kapellen zal ook in 2009 deelnemen aan de Dag van het Park. -

C Bijlage

Bijlage 96: Overzicht activiteiten Dag van het park Bijlage 97: Publicatie Aankondigingsblad april: Dag van het park Bijlage 98: Affiche Dag van het Park

8.2.4 Aanplanten streekeigen soorten 1 punt -

A Stand van zaken

Voor het uitvoeren van de SPAK West-rioleringswerkzaamheden (Strategische Plan Afwatering Kapellenbos) dienden er bomen gerooid te worden. RWO Antwerpen heeft na het raadplegen van de adviezen van het ANB een stedenbouwkundige vergunning met de noodzakelijke kapvergunningen afgeleverd aan de gemeente Kapellen. In de Oude Galgenstraat zijn de werken van het SPAK reeds afgelopen. In 2008 is er daarom reeds gestart met de aanplanting van een 190-tal nieuwe zilverlindes, Tilia

tomentosa ‘Brabant’ (maat 18-20). Alle aanplantingen werden voorzien van de nodige bemesting, bodemverluchting en boompalen. Verder werden er ook verschillende inheemse bomen, hagen en heesters aangeplant langs straten en op speelpleinen in Kapellen.

64

-

B planning

In het voor- en najaar van 2009 zullen verschillende straten aangeplant worden met inheemse straatbomen, struikgewas en vaste planten. Er wordt ook een bestek opgemaakt voor het onderhoud van de bermen van Kapellenbos (West). De gemeente Kapellen diende een project in om een stuk grond dat grenst aan het speelbos aan de Oude Heidestraat aan te planten met streekeigen soorten en hoogstammige bomen. -

C Bijlage

Bijlage 99: Overzicht aanplanting streekeigen soorten 2008

65

9 BODEM

9.1 Basis ‘bodem’

9.1.1 Inschakelen van een erkend bodemsaneringdeskundige -

A Stand van zaken

In 2008 ontving de gemeente geen melding van acute bodemverontreiniging. Indien er zich een acuut geval van bodemverontreiniging zou voordoen, zal de gemeente een bodemsaneringdeskundige aanstellen om verdere maatregelen te treffen zoals voorgeschreven in het bodemsaneringdecreet. B planning

Indien er zich een acuut geval van bodemverontreiniging zou voordoen, zal de gemeente een bodemsaneringdeskundige aanstellen om verdere maatregelen te treffen zoals voorgeschreven in het bodemsaneringdecreet. -

C Bijlage

/

9.1.2 Vergunnen tijdelijke grondopslagplaatsen (TOP) -

A Stand van zaken

In 2008 heeft geen enkele inwoner van de gemeente Kapellen een aanvraag tot vergunning voor een tijdelijke opslagplaats gedaan. -

B planning

Indien een vergunning wordt aangeleverd voor het inrichten van een tijdelijke grondopslagplaats, zal de gemeente dit enkel afleveren indien de betrokken persoon de TOP heeft voorzien volgens de code van goede praktijken, opgesteld door OVAM.

66

C Bijlage

-

/

9.2

Onderscheidingsniveau ‘bodem’ (1 punt)

9.2.1 Inventaris gemeentelijke gronden A Stand van zaken

-

De gemeente beschikt een inventaris op van de gemeentelijke gronden ifv de eventuele historische risicoactiviteiten. B planning

-

/ -

C Bijlage

Bijlage 100: Overzicht gemeentelijke gronden met historische risicoactiviteit.

67

10 DUURZAME ONTWIKKELING

10.2 Basis 10.2.1

Passieve sensibilisatie

A Stand van zaken

-

De gemeente Kapellen wenst een Fair Trade gemeente te worden. In 2008 startte er een werkgroep op, waarin de duurzaamheidsambtenaar betrokken wordt, om te inventariseren aan welke voorwaarden Kapellen reeds voldoet. In elk nummer van de Info Kapellen wordt er uitgebreid toegelicht welke stappen ondernomen werden mbt de Fair Trade producten. De gemeente werkt samen met de beschutte werkplaats Aralea. Zij zijn medeverantwoordelijk voor het onderhoud van de bermen en het openbaar groen. Over deze samenwerking werd er een interview gepubliceerd in het gemeenteblad. De gemeente heeft reeds lange tijd een overeenkomst met de vzw Natuurpunt. Zij doen het onderhoud en beheer van het Natuurgebied ‘Het Rood’ voor de gemeente. B planning

-

/ -

C Bijlage

Bijlage 101: Goedkeuring GR: Fair Trade Bijlage 102 & 102bis: Verslagen Fair Trade Werkgroep x 2 Bijlage 103: Publicatie Info Kapellen: Fair Trade Bijlage 104: Publicatie Info Kapellen: Interview Aralea

10.3 Onderscheidingsniveau ‘duurzame ontwikkeling’ (3 punten)

68

10.3.2 -

Duurzaam bouwen en wonen

1 punt

A Stand van zaken

De gemeente stimuleert en ondersteunt duurzaam bouwen en wonen. De duurzaamheidsambtenaar informeert de bewoners over alle mogelijke premies die bekomen kunnen worden in het teken van duurzaam bouwen. Er werd en artikel gepubliceerd rond zonnepanelen in de Info Kapellen om de inwoners aan te zetten tot deze investering. In 2008 zijn er 20 gezinnen die een subsidie voor zonnepanelen ontvangen van de gemeente Kapellen. Ook werd er een overzichtsfolder gedrukt die de burger informeert over alle subsidies op de milieuen groendienst: zonnecellen, infiltratievoorziening, hemelwaterput, groendak, KLE’s en herbruikbare luiers. De gemeente verdeelt vele folders van VEA. -

B planning

Eurosense maakt een thermografische kaart van de Stad Antwerpen en 22 omliggende gemeenten. De resultaten zullen ook in Kapellen in het najaar bekent gemaakt worden. De inwoners van Kapellen kunnen tijdens een uiteenzetting informatie over dakisolatie krijgen. Er wordt ook uitgelegd voor welke bouwwerken er subsidies aangevraagd kunnen worden. -

C Bijlage

Bijlage 69: Publicatie Info Kapellen septembernummer: verdien geld door zonneenergie te verbruiken Bijlage 73: Notule Opmaak thermografische kaart. Bijlage 53: Folder subsidies Bijlage 72: Lijst aanvragers subsidie zonnepanelen

69

10.3.3 Maatschappelijk verantwoord ondernemen -

1 punt

A Stand van zaken

De gemeente houdt in haar aankoopbeleid naast milieuaspecten ook rekening met sociale aspecten. Cateringproducten van Fair Trade worden aangekocht. In 2008 startte de gemeente de campagne om een Fair Trade gemeente te worden. -

B planning


C Bijlage

Bijlage 102 & 102bis: Verslagen Fair Trade Werkgroep x 2 Bijlage 103: Publicatie Info Kapellen: Fair Trade

10.3.5 -

Educatie voor adviesraden rond duurzame ontwikkeling 1 punt

A Stand van zaken

Op 13 november 2008 werd door SLA 21 een vorming gegeven over duurzame ontwikkeling. Eerst werd er een uiteenzetting gegeven over de ecologische voetafdruk, daarna werd deel 1 van de duurzaamheidspiegel ingevuld: duurzame ontwikkeling. Op deze vorming waren mensen aanwezig van acht verschillende adviesraden: Milieuraad, Gros, cultuurraad, seniorenraad, gezondheidsraad, gezinsraad, bibliotheek en Gecoro. -

B planning

In 2009 zal er weer een adviesraad overschrijdend overleg georganiseerd worden vanuit de milieuraad. -

C Bijlage

Bijlage 105: Verslag Duurzaamheidspiegel Bijlage 15: Aanwezigheidslijst Duurzaamheidspiegel Bijlage 106: Notule Duurzaamheidspiegel Bijlage 107: Uitnodiging adviesraden voor de duurzaamheidspiegel

70

Milieujaarprogramma. Gemeente Kapellen

Recommend Documents