GEMEENTE IJSSELSTEIN. Ontmoet ondernemend IJsselstein Inspireren, bereiken en beleven. Economische visie

GEMEENTE IJSSELSTEIN

Ontmoet ondernemend IJsselstein Inspireren, bereiken en beleven

Economische visie 2015-2020

Ontmoet ondernemend IJsselstein

Inhoudsopgave

Inleiding ‘Ontmoet ondernemend IJsselstein’

2

Leeswijzer

3

1. Inspireren

4

2. Bereiken

9

3. Beleven

14

4. Uitvoeringsprogramma

20

Literatuur Bijlagen

I II III

Evaluatie koopzondagen Analyse Cor Molenaar Bedrijven investeringszone

24 25 27 35

1


Inleiding

Ontmoet ondernemend IJsselstein IJsselstein is van oudsher een bedrijvige stad: Jaarmarkten in de late middeleeuwen en een autonoom belastingsysteem en graanbedrijven ten tijde van 'de baronie'; Van meubelindustrie aan de Hollandsche IJssel tot het moderne en gastvrije IJsselstein van vandaag. Onze historische binnenstad manifesteert zich daarbij steeds meer als ‘stad van ontmoeting’. Het centrum van IJsselstein is karakteristiek voor de identiteit van onze stad. Een centrum kan echter geen florerend middelpunt zijn zonder haar omgeving. De snelle groei, in enkele decennia, van IJsselstein leidde er toe dat ‘het boodschappen doen in het stadje’ zich vertaalde naar inmiddels vertrouwde wijkvoorzieningen. De eerste bedrijventerreinen langs de IJssel en IJsseloevers werden steeds meer ingebed in de bebouwde kom. Ruimte voor groei vonden we aan onze nieuwe stadsgrenzen. De toename van mobiliteit en informatietechnologie biedt ons alle kansen om slim om te gaan met de nog beschikbare ruimte en realiseren van onze ambities. Waar willen we staan in 2025? Deze vraag hebben de samenleving en de politiek zich vijf jaar geleden gesteld. Het antwoord werd vastgelegd in de toekomstvisie ‘IJsselstein Dichtbij’: Een stad met een sterke sociale samenhang, een stad met een karakteristieke historische ruimtelijke kwaliteit en een stad met een unieke ligging in zowel het Groene Hart als het stedelijk gebied van Utrecht. In de economische visie laten wij zien hoe de aanbevelingen uit deze visie bijdragen aan onze identiteit en op welke wijze deze samen met onze partners vanuit economisch perspectief kunnen versterken. 'Ont-moeten' staat ook voor minder regeldruk. Een overheid die loslaat en ruimte biedt aan ondernemers. Tijdens de ontmoetingen tussen de economische partners van IJsselstein, verenigd in het Economisch Platform IJsselstein en het Platform Stadspromotie, hebben we afspraken gemaakt hoe wij gezamenlijk behoefte en beleid op elkaar kunnen afstemmen. De opbrengst van onze ontmoetingen treft u aan in de navolgende economische visie: 'Ontmoet ondernemend IJsselstein'.

Huib Veldhuijsen Wethouder economische zaken en citymarketing Mede namens EPIJ en Platform Stadspromotie

Marian van den IJssel Voorzitter Vereniging voor Industrie en Handel IJsselstein

David van Oord Voorzitter Ondernemersvereniging De Baronie

Erik van de Sande Voorzitter ZZPijl

2


3


Leeswijzer ‘Ontmoeten’ is het centrale thema in de economische visie. De aantrekkelijkheid van IJsselstein om te winkelen, wonen, werken en recreëren wordt verhoogd door met onze economische partners uitvoering te geven aan een gezamenlijk uitvoeringsprogramma. Met hen wordt afgestemd welke economische positie we in de regio ambiëren en wat we er aan kunnen bijdragen om IJsselstein als ondernemersvriendelijke gemeente te positioneren. In deze visie komen ambitie en beleid samen; ambities in relatie tot binnenstad, bedrijventerreinen, ons economisch landschap en de regio. We onderscheiden drie thema's: Inspireren, bereiken en beleven. Ieder thema, start met een infographic waarin het thema cijfermatig verbeeld wordt. Daarna de drie centrale doelen die we binnen dit thema willen bereiken. Vervolgens voor een uitwerking in beleidsdoelstellingen, ambities en actiepunten. Inspireren Door ontmoeting willen de economische partners elkaar 'Inspireren'. Binnen dit thema is ruimte voor detailhandel en horeca, bedrijventerreinen, dienstverlening en deregulering. Meedenken met elkaar en ruimte bieden aan nieuwe ideeën. De gemeente faciliteert, verbindt en is actief in overleg met ondernemers om gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen voor de kwaliteit van IJsselstein. Bereiken Onder 'Bereiken' komt niet alleen onze digitale en fysieke bereikbaarheid terug, maar worden handvatten geboden om te zorgen dat IJsselstein er economisch niet alleen voor staat. Onze positie en ambitie in de regio wordt hier uitgewerkt. Het bereiken van persoonlijke doelen heeft hier een plaats. Maatschappelijk verantwoord ondernemen vertaald naar mens en maatschappij. Denk aan de uitdagingen die de participatiewet biedt en het vinden van afstemming tussen bedrijfsleven en onderwijs en stage- en werkervaringsplekken. Beleven Het is altijd een feestje om de grootste kerstboom te hebben, de lekkerste oliebol of het leukste uitje. Als daarmee niet het merk IJsselstein wordt uitgedragen staat ‘het feestje’ op zichzelf en worden andere doelen dan dat, gemist. Hebben we doelen? Zeker! Voor IJsselstein is het nodig dat de focus gelegd wordt op het aantrekken van jonge gezinnen en het keren van koopstromen. De economische visie richt zich op het laatste, het eerste wordt ondervangen in de nieuw op te stellen woonvisie. De identiteit van ‘IJsselstein’ en hoe dit zich laat vertalen in een marketingstrategie stellen we vast in deze visie op stadsmarketing. Hieronder ook de hoofdlijnen van onze visie op recreatie en toerisme en het evenementenbeleid. Uitvoeringsprogramma Aansluitend treft u het uitvoeringsprogramma. Hierin staat opgenomen wanneer concreet wat door wie wordt uitgevoerd, wanneer relevante beleidsnota’s, zoals bijvoorbeeld voor detailhandel en evenementen in het verlengde van deze visie worden geactualiseerd. De visie gaat uit van een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gemeente en partners uit het bedrijfsleven om hieraan uitvoering te geven. In deze economische visie stellen we gezamenlijk de belangrijkste beleidsuitgangspunten vast op het gebied van o.m. detailhandel, ruimtelijke ontwikkeling en verantwoordelijkheden. Deze uitgangspunten worden, waar het gemeentelijk beleid betreft, verder uitgewerkt en geconcretiseerd in de relevante beleidsnota's.

4


5


1. Inspireren Door ontmoeting willen economische partners elkaar 'Inspireren'. Groeien door van elkaar te leren. Dat is één van de doelstellingen die de ondernemersverenigingen zichzelf hebben opgelegd. Meedenken met elkaar en ruimte bieden aan nieuwe ideeën. De gemeente faciliteert, verbindt en is actief in overleg met ondernemers om gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen voor de kwaliteit van IJsselstein. Hoe vinden we balans tussen experimentele bedrijvigheid, waarbij gastvrijheid van bedrijven - de gevestigde horeca uitdaagt en marktplaats-formules en 'verkoop van beleving' - de detailhandel? Balans tussen autonome dynamiek en regionaal belang. Balans tussen ondernemersgeest van jonge ondernemers en ZZP’ers vanuit huis en het bieden van ruimten waar zij andere ondernemers, partners en klanten ontmoeten en inspireren.

Wat willen we bereiken?   

Een florerende binnenstad Ruimte voor economische groei en innovatie Stijging van de tevredenheid van ondernemers

1.1. Detailhandel en horeca a. Detailhandel concentreert zich in binnenstad De binnenstad is een belangrijke spil voor de aantrekkingskracht van IJsselstein. Het winkelaanbod is niet met de snelle groei van IJsselstein mee-ontwikkeld, de druk op de beschikbare ruimte is relatief hoog. Sinds 2011 wordt er een toename van uitgaande koopstromen en terugloop in het aantal bezoekers gemeten. Met betrekking tot detailhandel hebben investeringen die leiden tot versterking van de binnenstad prioriteit. Nieuwe ontwikkelingen in detailhandel en kleinschalige horeca vinden daarom bij voorkeur in de binnenstad plaats. Sterke activiteiten in de binnenstad zijn de vrijdagmarkt en de concentratie van daghoreca in het winkelgebied. De combinatie hiervan wil nog wel eens op gespannen voet staan. Uitgangspunt is dat er geen 'gaten' in de markt vallen. De verwachting is dat in 2017 de ontwikkeling aan de Schuttersgracht kan worden opgeleverd en aansluitend de ontwikkeling aan de Molenstraat plaats vindt. Daarmee worden ongeveer 15 (oppervlakte ‘achter de gevel’ is variabel) winkelunits aan het aanbod toegevoegd en een aantrekkelijk verblijfsgebied gecreëerd. Er is een Branche Advies Commissie actief voor de ontwikkeling aan de Schuttersgracht om er voor te zorgen dat er een goede branchering ontstaat. Met het vergroten van het aanbod alleen zijn we er niet. Om uitgaande koopstromen te keren heeft Ondernemersvereniging De Baronie in samenwerking met Rabobank Utrechtse Waarden en gemeente IJsselstein in het najaar 2014 retailstrateeg Cor Molenaar ingehuurd. Een van de aanbevelingen is bijvoorbeeld het verruimen van de openingstijden op zaterdag om de concurrentiepositie te opzichte van buurgemeenten te verbeteren. Tevens raadt hij een herbezinning op de publieke ruimte aan om het ‘huiskamereffect’ te verstevigen. In het kader van Verbeterde Binnenstad is daar in de hoofdstraten al flink in geïnvesteerd. Het Vingerhoekhof steekt hier nog schril bij af. Samen met de pandeigenaren willen we kijken hoe het groene karakter en beleving van het hof kan worden versterkt. Het advies van Cor Molenaar is opgenomen als bijlage bij de visie. Actiepunten:  Als er invulling gegeven is aan het merendeel van de winkels aan de Schuttersgracht is de Branche Advies Commissie vanuit dat perspectief niet meer noodzakelijk. Onderzocht wordt of het wenselijk is deze adviesfunctie te behouden en over te dragen aan het EPIJ.  Aanbevelingen uit het advies van Cor Molenaar worden, waar haalbaar en draagvlak, overgenomen in het uitvoeringsprogramma van deze economische visie.

6

Ontmoet ondernemend IJsselstein b. Discounters versterken structuur 'dagelijkse boodschappen' Bij de start van het project Verbeterde Binnenstad is met de twee toenmalige binnenstad supermarkten ruimte gezocht aan de rand van de binnenstad en in de periferie. Albert Heijn is in 2000 naar het Basiliekpad verplaatst. De verwachting is dat medio 2016 kan worden gestart met de realisatie van de Plus aan de Panoven. De huidige structuur van buurt- en wijkwinkelcentra is fijnmazig door de aanwezigheid van wijkvoorzieningen. Gezien de vergrijzing en het de stijging van het aantal tweeverdieners is het prettig dat mensen op relatief korte afstand van hun woning de dagelijkse boodschappen kunnen doen. Met de ondernemers wordt geïnvesteerd in de kwaliteit van de winkelvoorzieningen in de wijk. Achterveld is in 2014-2015 vernieuwd en Clinckhoeff wordt in 20152016 aangepakt. Naast een selectie speciaalzaken, is de Jumbo een belangrijke aanbieder in deze winkelcentra. Aan het aanbod in IJsselstein worden, op initiatief van de lokale supermarkt franchisers, twee discounters toegevoegd. Dit segment ontbreekt nu geheel in IJsselstein. Actiepunten:  Continue monitoren dat het aantal verantwoorde meters WVO (winkelvloeroppervlak) supermarkt blijft passen bij de schaalgrootte van IJsselstein. c. Periferie complementair aan binnenstad De functies van de bedrijventerreinen Zomerdijk en Paardenveld vinden steeds meer aansluiting met ontwikkelingen in de omgeving. Bedrijvigheid aan de IJssel maakt plaats voor woningbouw, terwijl bedrijventerrein Paardenveld perspectief biedt aan perifere handel en leisure (bijvoorbeeld theater Pantalone en Monkeytown). Er is geen actief gemeentelijk beleid op het uitplaatsen van bedrijven. Als er zich voor gevestigde bedrijven kansen voordoen, wordt er door de gemeente constructief over ruimtelijke oplossingen meegedacht. De aantrekkingskracht van de binnenstad mag niet onder druk komen te staan door te ruime vestiging van detailhandel in de periferie. Wij staan daarom alleen initiatieven in de periferie toe die complementair zijn aan de binnenstad. Dat betekent dat het concept niet in de binnenstad past en het ook niet wenselijk is om hier ruimte in de binnenstad voor te creëren. Tegelijkertijd vinden er in de detailhandel ontwikkelingen plaats in de perifere markt die mogelijk op gespannen voet staan met de binnenstad. Denk aan horeca bij sport- en tuincentra, plant en dier bij bouwmarkten, fietsenwinkels in de schil en afhaalcentra, outlet-formules, magazijnverkopen en kringloopwinkels op bedrijventerreinen. Bij het herzien van de nota detailhandel stellen we voorwaarden op voor perifere ontwikkelingen. Actiepunten:  Herzien nota detailhandel.

1.2. Bedrijventerreinen a. Goede balans tussen ruimte voor bedrijvigheid en creatieve ideeën Het concept ‘bedrijventerrein’ is sterk in ontwikkeling. Niet alle bedrijven hoeven naar een bedrijventerrein en moderne ondernemers stellen andere eisen aan hun bedrijfsomgeving dan enkele decennia geleden. De traditionele aanbod-gestuurde overheidsmarkt voor bedrijventerreinen staat steeds meer open voor een markt waarbij wordt ingespeeld op de specifieke vraag van MKB en in toenemende mate ZZP’ers. Bij deze ontwikkeling past een faciliterende overheid en geen initiërende overheid. Deze faciliterende rol heeft de gemeente opgepakt bij ontwikkelingen van wijkcentra, Eastpoint en de A2-zone. De A2-zone is een voor IJsselstein beeldbepalend bedrijventerrein. Vanuit de initiatiefgroep en het college worden signalen opgepakt en bemiddeld om het gebied het visitekaartje van IJsselstein te kunnen laten zijn. Vertrouwde bedrijven kunnen hier doorgroeien en de ruimte die vrijkomt op de verouderde terreinen kan worden ingezet voor jonge ondernemers en nieuwe vormen van ondernemen. Bijvoorbeeld 'Plug-in' ruimten voor ZZP'ers en jonge ondernemers op zoek naar flexibiliteit.

7

Ontmoet ondernemend IJsselstein Dit brengt ondernemers met creatieve ideeën die niet de traditionele bedrijvigheid vertegenwoordigen, maar wel passen op een bedrijventerrein. Dit legt druk op de beschikbare bedrijfsruimte en past niet altijd in het bestemmingsplan. Bij de beoordeling van het toelaten van dergelijke initiatieven maakt de gemeente een afweging tussen de toegevoegde waarde van het initiatief en de ruimteclaim. Factoren die hierbij meespelen zijn de eventuele leegstand van een pand, de ligging en uitstraling. Ruimtelijke agenda Samen met de provincie en de gemeenten Lopik, Oudewater en Montfoort heeft de gemeente IJsselstein de ruimtelijke agenda Zuid-West Utrecht opgesteld. In de ruimtelijke agenda zijn de gezamenlijke en lokale ambities met betrekking de ruimtelijke kwaliteit opgenomen. IJsselstein bereikt met de ontwikkeling van de A2 zone de grenzen van fysieke groei maar biedt daarmee tegelijkertijd perspectief voor zowel gevestigde als nieuwe ondernemers op regionale aansluiting. Gelet op de ontwikkeling van de A2 zone, zal de ontwikkeling van ‘Eastpoint’ een toegevoegde waarde moeten bieden. Vanwege onze gunstige ligging aan de A2 en de functies aan de Baronieweg en Lagedijk wordt door de initiatiefnemers gedacht aan een servicegebied voor ondernemers. Goede bereikbaarheid is daarbij een voorwaarde. De ontwikkeling van de A2 zone en Eastpoint zijn opgenomen in de Ruimtelijke agenda Zuid-West Utrecht. Actiepunten:  De gemeente luistert, faciliteert, stuurt en verbindt om initiatieven te ondersteunen.  Monitoren of de huidige bestemmingsplannen voldoende ruimte blijven bieden voor creatieve ideeën. b. Regionale afspraken bieden ruimte aan autonome dynamiek In de raadsbijeenkomst van 23 april 2015 is door de burgemeesters van Utrecht, Nieuwegein en IJsselstein met de raad van IJsselstein van gedachten gewisseld over de samenwerking tussen de gemeenten uit de voormalige WGR+ regio. Onder het thema ‘We zijn gisteren begonnen’ is van 1 gedachten gewisseld hoe de kennis van Bestuur Regio Utrecht en Woerden in een U10 formule kan worden voortgezet. De geambieerde samenwerking daarbij is: ‘zo licht als kan, zo zwaar als nodig’. Het economisch overleg tussen de gemeentebesturen vindt plaats aan de Bestuurstafel Economie en, in het verlengde daarvan, de U10 cafés. Aan de Bestuurstafel Economie heeft IJsselstein zich met de U10 gemeenten geconfirmeerd aan regionale afspraken om leegstand van kantoren tegen te gaan. Een vestigingsinitiatief gaat daarmee eerder naar een gemeente met leegstaande kantoren en de mogelijkheden voor nieuwbouw in de U10-regio zijn beperkt. Tegelijkertijd zijn we van mening dat dit niet ten koste mag gaan van de autonome dynamiek van een stad. IJsselstein heeft immers altijd gebouwd naar werkelijke behoefte. Kantoren bij productiebedrijven zijn nu toegestaan en op zichzelf staande kantoren tot een maximum van 1.500 m2. Omdat we in IJsselstein minimale leegstand hebben betekent dit ook dat we goed moeten nadenken of we eventueel leegkomende kantoorruimten daadwerkelijk willen transformeren. Het doel van regionale afspraken op het gebied van kantoren verliezen we niet uit het oog: het gezamenlijk aanpakken van de leegstand in de regio. In U10 verband wordt ook op andere economische thema’s samengewerkt zoals Agenda Stad en de Ruimtelijk economische koers. Per thema bekijken we hoe dit zich verhoudt ten opzichte van onze samenwerking in de Lopikerwaard. Actiepunten:  We zetten ons ervoor in om IJsselsteinse bedrijven te faciliteren met respect voor regionale afspraken.

1

U10 is het samenwerkingsverband tussen 10 gemeenten (Bunnik, De Bilt, Houten, IJsselstein, Nieuwegein, Stichtse Vecht, Utrecht, Vianen, Woerden en Zeist) op het gebied van economie, wonen, ruimte, energietransitie, bereikbaarheid en op het sociale domein.

8

Ontmoet ondernemend IJsselstein c. Knelpunten worden gezamenlijk aangepakt IJsselstein heeft in totaal 68 hectare bedrijventerrein. De eerste bedrijventerreinen aan de IJssel en de Lage Biezen werden steeds meer ingebed in de bebouwde kom. De ruimte voor groei moet nu worden gevonden aan onze nieuwe stadsgrenzen. IJsselstein kent veel productiebedrijven, waarbij een gunstige ligging aan de A2 en centraal in het land, belangrijke vestigingsfactoren zijn. De leegstand is beperkt, maar ook de groeimogelijkheden. Toename van mobiliteit en informatietechniek bieden kansen voor het slim omgaan met onze ruimte en ambities. Onze bedrijventerreinen zijn voornamelijk gemengde bedrijventerreinen met een mix van bedrijven, leisure en perifere detailhandelsbedrijven. De beleidsuitgangspunten zijn erop gericht deze situatie te verbeteren of te versterken. Het grootste oppervlak aan bedrijventerrein in IJsselstein is relatief nieuw: Over Oudland en De Corridor, beiden gelegen aan de nieuwe N210. In de periode 2008-2013 is bedrijventerrein Lagedijk gerevitaliseerd waardoor het terrein weer voldoet aan de eisen van de moderne tijd. De Terbergbedrijven, die decennialang beeldbepalend waren aan Baronieweg worden herbouwd in lijn met de moderne bebouwing aan de Baronieweg. Ondanks dat een groot deel van de IJsselsteinse bedrijventerreinen modern is zijn er met de VIHIJ en individuele ondernemers knelpunten geconstateerd. Actiepunten:  Inventariseren knelpunten op bedrijventerrein in samenwerking met de VIHIJ.  Een gezamenlijk plan van aanpak opstellen om knelpunten op de bedrijventerreinen te verbeteren.

1.3. Dienstverlening en deregulering a. Economisch Platform wordt Economisch Partnerschap In het proces om te komen tot de economische visie is gebleken dat de functie van het Economisch Platform IJsselstein zich steeds meer tot gelijkwaardig partnerschap ontwikkeld. Bij partnerschap past ook dat de gemeente als partner optreedt. In de overleggen is afgewogen of IJsselstein zich misschien meer als regelvrije gemeente zou moeten manifesteren: meer vrijheden voor de ondernemer. Ondernemers hebben nadrukkelijk aangegeven regelgeving nodig te hebben om te voorkomen dat ongewenste ontwikkelingen plaatsvinden waar niet tegen opgetreden kan worden. Er is behoefte om scherp te blijven toezien op beeldkwaliteit. Ondernemers vragen wel aandacht voor handhaving daarop: wees hierin consequent en duidelijk. Ondernemers verwachten van de gemeente dat zij zoveel mogelijk lokaal inkoopt. In 2014 is op verzoek van gemeente IJsselstein in het aanbestedingsbeleid opgenomen dat bij aanbestedingen vanuit Inkoopbureau Midden Nederland (stichting van elf gezamenlijk inkopende gemeenten) indien mogelijk lokale ondernemers worden uitgenodigd. Met de ondernemersverenigingen worden inmiddels speeddate pitches georganiseerd en aanbestedingen worden actief gemeld bij de ondernemersverenigingen. Hieruit zijn aardige bedrijfscontacten voortgekomen. Recent voorbeeld is de nieuwe sporthal dat door een lokale ondernemer wordt gebouwd, die op zijn beurt weer werkt met lokale installatiebedrijven. Actiepunten:  Het inkoopbeleid van de gemeente IJsselstein en de samenwerking met IBMN periodiek evalueren. b. Ondernemers bepalen zelf hun openingstijden Per 1 juli 2013 is de Winkeltijdenwet gewijzigd. Gemeenten zijn vanaf dat moment vrij om zelf invulling te geven aan de winkeltijden op zon- en feestdagen. De wijziging van de Winkeltijdenwet is aanleiding geweest om de Verordening Winkeltijden IJsselstein aan te passen. Na een uitgebreid

9


participatietraject waarbij inwoners, ondernemers en raadsleden betrokken werden, is op 4 juli 2013 de gewijzigde Verordening Winkeltijden IJsselstein vastgesteld. De gemeente verleent daarin een algemene vrijstelling van het verbod in de wet om een winkel op zon- en feestdagen geopend te hebben. Dat betekent dat winkeliers zelf mogen bepalen of zij hun winkel openen op zon- en feestdagen. Dit uitgangspunt wordt door ondernemers breed gedragen. Er zijn vier categorieën te onderscheiden van ondernemers die gebruik maken van de mogelijkheid om op zon- en feestdagen de winkel te openen: binnenstad, supermarkten, buurt- en wijkwinkelcentra, perifere voorzieningen. De wet maakt dit onderscheid niet. Bij de vaststelling van de verordening is besloten de effecten van de verruiming te monitoren en te evalueren. Deze evaluatie is als bijlage opgenomen bij de economische visie. In de evaluatie wordt geconcludeerd dat ondernemers goed weten om te gaan met de geboden mogelijkheden. Zij zijn tevreden met de huidige regeling en de regeldruk bij hen is afgenomen. Het uitgangspunt dat het bepalen van winkeltijden het beste door de ondernemers zelf gedaan kan worden, en niet door de gemeente, wordt daarmee onderschreven. Er zijn geen klachten van inwoners bekend. Actiepunten: 

De algemene vrijstelling voor winkelopenstelling continueren. Publieksstromen worden gemonitord.

c. Bedrijfscontacten zijn gericht op kwaliteit In de economische visie focussen we op beperking van regelgeving en het versterken van ondernemersvriendelijkheid. Uit onderzoek van MKB Nederland blijkt dat IJsselstein minder goed scoort op het algemene ondernemersklimaat. Gevraagd is naar door de gemeente beïnvloedbare factoren zoals regelgeving, lokale belastingen, openbare voorzieningen en ondernemersvriendelijkheid. Vanuit het Economische Platform IJsselstein wordt de gemeente gevraagd zich voornamelijk verbindend, faciliterend en controlerend op te stellen. De gemeente krijgt veel informatie van verschillende partijen en het is haar rol om te signaleren waar partijen aan elkaar gekoppeld zouden kunnen worden. Waar het gaat om ondernemers die een vergunning nodig hebben, stelt de gemeente zich faciliterend op. We zorgen voor een snelle doorlooptijd en communiceren hier duidelijk over. Dat betekent niet dat alle vergunningen/ontheffingen verleend worden, we hebben immers diverse maatschappelijke belangen die tegen elkaar afgewogen moeten worden. De gemeente geeft de ondernemer zo snel mogelijk duidelijkheid. Ondernemers en gemeente gaan gezamenlijk aan de slag om te bepalen welke producten ondernemersvriendelijker kunnen. Daarbij wordt inzichtelijk welke knelpunten ondernemers ervaren. Als deze punten zijn geïnventariseerd, wordt een plan van aanpak opgesteld om deze te verbeteren. Actiepunten:  Om inzicht te krijgen in de effecten van onze acties, houden we een nulmeting om het ondernemersklimaat te meten. Deze meting herhalen we iedere twee jaar.  Samen met ondernemers een plan van aanpak opstellen om onze dienstverlening te verbeteren.

10


11


2. Bereiken Onder 'Bereiken' komt niet alleen de digitale en fysieke bereikbaarheid van IJsselstein aan de orde, maar worden ook handvatten geboden om te zorgen dat IJsselstein er economisch niet alleen voor staat. 'Economie laat zich niet vangen binnen bestuurlijke grenzen', stelde VNG voorzitter Jorritsma in maart 2015 bij de start van het programma 'Regionale Economie en Arbeidsmarkt': 'Het gaat niet om de schaalgrootte van individuele gemeenten, maar om de schaalgrootte van de regio waarbinnen partijen elkaar vinden.' De positie en ambitie van IJsselstein in de regio wordt hieronder uitgewerkt. Uitgangspunt is dat gemeenten gezamenlijk bijdragen aan de regionale economie en groei van werkgelegenheid. Maar ook het bereiken van persoonlijke doelen heeft hier een plaats. Maatschappelijk verantwoord ondernemen vertaald naar mens en maatschappij. Denk aan de uitdagingen die de participatiewet biedt en het vinden van onderwijs en stage- en werkervaringsplekken in afstemming met het bedrijfsleven. Wat willen we bereiken?

  

IJsselstein is een belangrijke partner in de regio Bedrijven weten wat IJsselstein biedt Iedereen een kans op de arbeidsmarkt

2.1. Lokale en regionale samenwerking a. Ondernemers, met en zonder personeel, vinden elkaar: fysiek en digitaal In september 2014 vond een netwerkbijeenkomst plaats met ondernemers en het toen nieuwe gemeentebestuur. Hieruit is een aantal actiepunten voortgekomen die direct zijn opgepakt. Concrete één-op-één afspraken onder meer op het gebied van duurzaamheid en stageplaatsen, het aanbesteden, speeddate pitches voor kleine zelfstandigen en het gezamenlijk werken aan de economische visie. Voor het MKB en de ZZP'ers van IJsselstein, maar zeker ook voor het gemeentebestuur, was deze ontmoeting daar een belangrijke eerste stap toe. De groep zelfstandigen zonder personeel (ZZP’ers) wordt steeds groter, deze landelijke trend zien we ook in IJsselstein. Om een goede positie voor ZZP'ers te creëren is netwerken en samenwerking van groot belang. De groep ZZP’ers in IJsselstein varieert van vakmensen die met hun handen werken tot financiële professionals. Bij ZZPIJL leven creatieve ideeën om ZZP’ers samen te brengen en in contact te brengen met het MKB en regionale overheden. De netwerkorganisatie van ZZPIJL verbindt zelfstandigen uit IJsselstein, Lopik en Krimpenerwaard. Deze golf van actieve ondernemers in het achterland bereiken het stedelijk gebied door IJsselstein. Actiepunten:  De gemeente faciliteert twee keer per jaar een ontmoeting tussen gemeentebestuur, ondernemersverenigingen en hun achterban.  De besturen vinden elkaar afzonderlijk in bestuurlijke overleggen en plenair in het EPIJ.  Met de economische partners onderzoeken we op welke wijze een gezamenlijk digitaal netwerk te ontwikkelen is. b. We maken gebruik van de toegevoegde waarde dat het Economic Board Utrecht biedt Samenwerking tussen gemeenten is van groot belang om bij te dragen aan de kracht van de regio. IJsselstein heeft een sterke pendel van en naar werkgelegenheid in de regio Utrecht en heeft daarmee groot belang bij een goed functionerende stadsregio. Utrecht is volgens de EU de meest competitieve regio van Europa. Om kansen te vergroten en belemmeringen in economisch beleid weg

12

Ontmoet ondernemend IJsselstein te nemen is het van belang om onze ambities regionaal te agenderen. Hiertoe is het Economic Board Utrecht (EBU) opgericht, een samenwerkingsverband tussen overheden, bedrijfsleven en kennisinstellingen in de provincie Utrecht. EBU stimuleert innovatie en samenwerking tussen drie spelers met als doel een groene, gezonde en slimme regio. IJsselstein investeerde in het verleden in de regio Utrecht vanuit de WGR+ organisatie 'BRU'. Nu de BRU transformeert tot een informeel samenwerkingsverband tussen de negen BRU gemeenten en Woerden in de U10 wordt aan de individuele gemeenten gevraagd aan de EBU bij te dragen. De gemeente IJsselstein acht het, zeker in U10 verband, van belang dat we aan de EBU bijdragen in samenhang met de ambitie van onze economische partners. Het EBU heeft zich ten doel gesteld de stadsregio te laten uitgroeien tot de meest leefbare economie van Europa op de thema's groen, gezond en slim. Het EBU wil maatschappelijke uitdagingen omzetten in nieuwe economische groei met de regio als sleutel tot succes. Met nieuwe producten en diensten die ieders leven groener, gezonder en slimmer maken en die voor groei en marktaandeel zorgen voor het Utrechtse bedrijfsleven. In het kader van 'Agenda Stad' wil stad Utrecht zeven citydeals sluiten met de regio om de thema's groen, gezond en slim concreet te maken: gezonde mensen, gezonde leefomgeving en gezond verstand. Vanuit Utrecht west dragen we als U10 gemeente actief bij aan de citydeals maar doen dit gelijkertijd ook als partner van de Lopikerwaard. Samen met Woerden en de Utrecht west gemeenten die niet zijn aangesloten bij de U10 (Lopik, Montfoort en Oudewater) leggen we accenten en stellen we prioriteiten welke we in coalities vanuit Utrecht west willen versterken. Vanuit economisch perspectief is bereikbaarheid van stad en regio een voorwaarde ('Last and first Mile'), regionaal aansluiten van onderwijs en arbeidsmarkt een noodzaak en het bundelen van Health en Life Science een kans. Actiepunten:  Het EPIJ draagt er zorg voor dat de doelstellingen van de economische partners bij de EBU op de agenda blijven en andersom.  We leveren een actieve bijdrage aan coalities om doelstellingen in city deals te helpen bereiken. c. IJsselstein verbindt stad en land In januari 2010 is de Toekomstvisie IJsselstein Dichtbij vastgesteld. Een van de kernkwaliteiten die met de toekomstvisie is vastgesteld is dat IJsselstein een unieke ligging heeft in zowel het Groene Hart als aan het stedelijk gebied van Utrecht. Hierdoor combineert de stad de rust en ruimte van het groene buitengebied met de economische dynamiek van een stad. Gemeentebesturen zoeken elkaar snel op in verscheidene samenwerkingsverbanden. Denk aan de Gemeentelijke Gezondheidsdienst, de veiligheidsregio, het Regionaal Historisch Centrum of Werk en Inkomen Lekstroom. Ruimtelijk is een gezamenlijke agenda opgesteld en wordt samengewerkt op het gebied van recreatie en toerisme (recreatieschap Stichtse Groenlanden) en natuur en landschap (Platform de Utrechtse Waarden). Het gezamenlijk rentmeesterschap van het Groene Hart toont ook de beperkingen die dit met zich meebrengt voor uitbreiding van bedrijventerreinen en woningbouw. En tegelijkertijd ook kansen voor het ontwikkelen en profileren van nieuwe functies en voor de agrarische sector en verbindingen in het landschap. Voor ondernemers en financiële dienstverleners geldt dat niet minder. Door de samenwerking die de ZZP'ers in de gemeenten Lopik, Krimpenerwaard en IJsselstein zijn aangegaan (ZZPIJL) is er een sterke band tussen hen in en aan de Lopikerwaard. Daarnaast zijn VIHIJ en de Ondernemersvereniging Lopik vertegenwoordigd in het Bedrijvenplatform Utrecht West, waarin zij zich onder voorzitterschap van de gedeputeerde onder meer hard maken voor een goede ontsluiting van het achterland op de A2. De groene ligging van IJsselstein aan de rand van de Lopikerwaard versterkt onze poort-functie. Tegelijkertijd zijn we ons ervan bewust dat een poort twee kanten op werkt. Zowel qua fysieke bereikbaarheid, bestuurlijk en economisch. Actiepunten:  Samenwerking zoeken met de andere Lopikerwaardgemeenten om de Lopikerwaard als recreatieve omgeving aan de stad aan te bieden.

13


2.2. Bereikbaarheid a. We werken samen aan digitale vindbaarheid van ondernemend IJsselstein Het toekomstbeeld is dat achter de domeinnaam IJsselstein.nl niet alleen de overheid IJsselstein wordt ontsloten, maar ook de samenleving IJsselstein: 'Ons IJsselstein' en wat IJsselstein te bieden heeft (nu 'Uit in IJsselstein'). Met het communiceren van IJsselstein.nl wordt ieder soort (be)zoeker in de zoekvraag beantwoord. Het drieluik overheid, samenleving en uit-agenda blijven daarmee wel zelfstandig functionerende sites. Een eerste stap hierin is al gezet door een op de openingspagina van de gemeente IJsselstein directe buttons aan te brengen die inwoners en bezoekers naar Ons IJsselstein en Uit in IJsselstein doorleiden. Ondernemersplein Overheidszaken voor ondernemers en de functie van Kamer van Koophandel hebben zich voor een belangrijk deel verlegd naar het digitale 'Ondernemersplein'. Het Ondernemersplein maakt deel uit van een netwerk dat met name doelgroepen van buiten IJsselstein informeert. Op de Ondernemerspagina van de gemeentelijke website wordt er naar doorverwezen. Hierdoor komt lokaal beleid en de economische omgeving van IJsselstein samen. Sinds maart 2015 heeft IJsselstein een vraaggestuurde website. Dit platform is groeiende. Daarnaast worden de URL's naar de gemeentelijke aanbestedingsagenda, EBU, de WIL en het Ondernemersplein aangeboden via de ondernemersverenigingen. In het EPIJ wordt met de partners afgestemd of en hoe de dienstverlening verder kan worden verbeterd. Actiepunten:  We streven naar een gezamenlijke marketingwebsite waarop alles dat IJsselstein te bieden heeft, professioneel wordt ontsloten. b. We zorgen samen met onze partners voor optimale bereikbaarheid Een goede bereikbaarheid is essentieel voor een goed functionerend bedrijfsleven en een florerende binnenstad. Voor de binnenstad is de interne bereikbaarheid enorm belangrijk, maar voor bezoekers van buitenaf moet de externe bereikbaarheid ook in orde zijn. Voor bedrijven op de bedrijventerreinen en ZZP’ers is de externe bereikbaarheid het belangrijkst. IJsselstein heeft een hoge inkomende en uitgaande pendel. Uit gegevens van het CBS blijkt dat 72,6% van de beroepsbevolking een baan buiten IJsselstein heeft (Nieuwegein 63,1%). Tegelijkertijd wordt 46,2% van de banen in IJsselstein vervuld door mensen van buiten IJsselstein (Nieuwegein 26,7%). Onze aansluiting op de A2 is een belangrijke verbindingsweg voor zowel IJsselstein als ook het bestemmingsverkeer van en naar Lopik en Schoonhoven. Provincie Utrecht erkent de druk bij IJsselstein en wil vooral inzetten op gedragsverandering van de weggebruikers. De provincie voert hiervoor het programma Beter Benutten uit dat er op gericht is op forensen meer van alternatieve vervoerswijzen gebruik te laten maken. Recent zijn er fysieke aanpassingen doorgevoerd, afhankelijk van de resultaten van deze aanpassingen bekijkt de provincie er nog andere fysieke maatregelen genomen moeten worden. Deze fysieke maatregelen mogen geen onevenredige druk leggen op de beschikbare ruimte voor bedrijven in IJsselstein. Actiepunten:  Gemeente IJsselstein maakt een integrale afweging waarbij de ruimte voor bedrijvigheid en de bereikbaarheid van IJsselstein gewogen worden. c. Het beste halen uit betaald parkeren De autoluwte van de binnenstad voegt kwaliteit toe aan het winkelgebied door het vergroten van de terras- en uitstallingsmogelijkheden en het bieden van een veilige winkelzone. Tegelijkertijd heeft het systeem zijn weerslag op de verkeers- en parkeercirculatie. De meningen over de invloed van het

14

Ontmoet ondernemend IJsselstein betaald parkeren op het consumentengedrag lopen uiteen. In IJsselstein is ervoor gekozen dat de parkeerder zelf de parkeervoorziening betaalt. Duidelijk is dat voor consumenten het aanbod belangrijk is in de keuze om een winkelgebied te bezoeken. Daarnaast worden omrijden en ingewikkelde betaalmethoden als onwenselijk beschouwd. We zetten in de economische visie daarom optimaal in op bereiken en beleven. Met ondernemersvereniging De Baronie wordt goed gemonitord of de bewegwijzering er voldoende toe leidt dat de juiste parkeerder op de juiste plaats komt. Straatparkeren is primair voor bewoners en hun bezoekers. Voor ondernemers is er een product beschikbaar om korting op het parkeertarief aan te bieden. Tevens willen we het gebruik van de fiets stimuleren. Actiepunten:  Om de voetgangerszone duidelijk te markeren wordt gebruik gemaakt van optimale bewegwijzering. Daarnaast is het belangrijk dat zowel aan de Molenstraat als aan de Schuttersgracht parkeervoorzieningen voor fietsen aan het aanbod worden toegevoegd.  Systemen om digitaal te betalen verbeteren in overleg met de ondernemersvereniging.

2.3. Maatschappelijke betrokkenheid a. We stimuleren Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een integrale visie op een duurzame bedrijfsvoering. Een bedrijf dat maatschappelijk verantwoord onderneemt, maakt bij iedere bedrijfsbeslissing een afweging tussen de verschillende maatschappelijke en economische effecten hiervan, en houdt hierbij rekening met stakeholderbelangen. Elke bedrijfsbeslissing heeft immers invloed op de stakeholders (belanghebbenden) van een bedrijf. Dat kunnen medewerkers of klanten zijn, maar bijvoorbeeld ook omwonenden, leveranciers, investeerders en ook ‘de maatschappij’ in algemene zin. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen gaat niet alleen over het verduurzamen van de bestaande bedrijfsactiviteiten. Veel bedrijven gaan een stap verder en richten zich op nieuwe markten en businessmodellen, gericht op winst voor mens, maatschappij en milieu. Om duurzame initiatieven te stimuleren speelt IJsselstein als ondernemende gemeente in op deze innovatietrend met de uitreiking van de Groen licht-trofee. Een prijs voor inspirerende duurzame IJsselsteinse ondernemers. Actiepunten:  Continueren uitreiking Groen licht-trofee. b. Focus ligt op mens en maatschappij In IJsselstein en de regio zijn veel initiatieven die er op gericht zijn om groen ondernemen te stimuleren. Hierbij wordt door bedrijven met name aandacht gegeven aan het milieu. Dit is een ontwikkeling die inmiddels bij het overgrote deel van de bedrijven in meer of mindere is ingebed. Daarom willen wij de andere onderdelen van het maatschappelijk verantwoord ondernemen (mens en maatschappij) ondersteunen. Om gemeentelijk beleid en uitvoering op het terrein van economische zaken, sociale zaken en onderwijs te verbinden tot integraal beleid wordt een participatieteam opgezet. Het is de verwachting dat de arbeidsmarkt de komende jaren krapper wordt. Ook in IJsselstein zijn er echter mensen die wat extra hulp nodig hebben om in het arbeidsproces terecht te komen. Onder het label ‘Lekstroom Werkt’ willen we met Werk en Inkomen Lekstroom (WIL) en PAUW bedrijven meer kansen en mogelijkheden benutten om lokale ondernemers te betrekken en ervoor te zorgen dat deze mensen een werkplek krijgen. Ook willen we meer werkervaringsplekken realiseren. Actiepunten:  Het oprichten van een participatieteam om werkgevers maximaal te faciliteren.  WIL wordt optimaal betrokken bij overleg- en netwerkstructuren van het EPIJ.  De accountmanagers van WIL en de bedrijfscontactfunctionaris hebben nauw contact om zoveel mogelijk tot een match te komen.  Successen worden gepubliceerd.

15


c. Wij stimuleren bedrijven en onderwijs om contacten te intensiveren De arbeidsmarkt als geheel wordt krapper, dynamischer en complexer. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door ontgroening en vergrijzing. Er ontstaat een vervangingsvraag van banen die in de komende jaren zullen vrijvallen door vergrijzing en ontgroening. Daarnaast is er, als gevolg van een geleidelijk economisch herstel in de regio, de komende jaren weer sprake van groei van de werkgelegenheid (uitbreidingsvraag). De krimp van de potentiële beroepsbevolking en daardoor de daling van de werkzame beroepsbevolking zet de arbeidsmarkt na 2020 flink onder druk. Daar komt bij dat het aanbod van het onderwijs en de vraag van het bedrijfsleven vaak niet op elkaar aansluiten. We willen bedrijven en onderwijs stimuleren om regionaal met elkaar in contact te komen. Actiepunten:  De bedrijfscontactfunctionaris verkent in gesprekken met het bedrijfsleven bij welke onderwijs instellingen zij voordelen zien van een intensiever contact. We betrekken hierbij de contacten binnen het Economic Board Utrecht en het initiatief 'Vrienden van het Cals'.

16


17


3. Beleven Het is altijd een feestje om de grootste kerstboom te hebben, de lekkerste oliebol of het leukste uitje. Als daarmee niet het merk IJsselstein wordt uitgedragen staat ‘het feestje’ op zichzelf en worden andere doelen dan dat, gemist. Hebben we doelen? Zeker! Voor IJsselstein is nodig dat de focus gelegd wordt op het aantrekken van bezoekers en het keren van koopstromen. Een jaarlijkse meting van Locatus bevestigt het beeld van retail-ondernemers dat bezoekersaantallen in de binnenstad dalen. De indicatie is dat het aantal binnenstadbezoekers van 45.000 per week in 2012, is gedaald naar 35.000 in 2014. De identiteit van IJsselstein en hoe dit zich laat vertalen in een marketingstrategie stellen we vast in deze visie op stadsmarketing. Samen met het Platform Stadspromotie is gewerkt aan een visie op het merk IJsselstein en hoe we dit gezamenlijk kunnen versterken. Wat willen we bereiken?

  

Koopstromen ontwikkelen zich positief Bezoekersaantallen stijgen Toename van het recreatieaanbod

3.1. Stadsmarketing a. De toekomstvisie 2025 is leidend voor onze identiteit In januari 2010 is de Toekomstvisie IJsselstein Dichtbij vastgesteld. Het opstellen van een strategische heroriëntatie voor onze positie (als overheid), doet niets af aan de hierin vastgestelde onderscheidende kwaliteiten van de stad. Benoemd worden: • IJsselstein is een stad met een sterke sociale samenhang. Mensen zijn zeer betrokken bij de gemeenschap en bij elkaar. Dit geldt voor zowel inwoners als ondernemers. De samenhang komt onder meer tot uitdrukking in een actief verenigingsleven en tal van evenementen. • IJsselstein is een stad met een karakteristieke historische ruimtelijke kwaliteit. Belangrijke kenmerken in deze ruimtelijke kwaliteit zijn de historische binnenstad met monumenten en de Hollandsche IJssel die door de stad stroomt. • IJsselstein heeft een unieke ligging in zowel het Groene Hart als het stedelijk gebied van Utrecht. Hierdoor combineert de stad de rust en ruimte van het groene buitengebied met de economische dynamiek van een stad. Aanbevelingen uit de toekomstvisie 2025 zijn: Richt je op het Groene Hart. Uitbouwen recreatie en toerisme biedt kansen; Historie benadrukken en zichtbaar maken in de stad maakt trots en trekt toeristen aan; Geef aandacht aan gezinnen, maar vergeet andere (doel)groepen niet!; Moedig fietsgebruik aan, maar maak autogebruik niet onmogelijk. Actiepunten:  Identiteit versterkende aanbevelingen worden verder uitgebouwd. De aanbeveling ons te richten op het Groene Hart, lezen we zo dat we gelegen zijn in het groen en ons profileren in het stedelijk gebied ten noordoosten van IJsselstein. b. Het marketingdoel richt zich op het aantrekken van bezoekers en keren van koopstromen We maken de strategische keuze de stadsmarketing vooral te richten op het werven van bezoekers. Bij deze doelgroep past dat de deelnemers aan het Platform Stadspromotie een voedende rol hebben in de marketingactiviteiten. Partners in het Platform Stadspromotie zijn vertegenwoordigers vanuit gemeente, horeca, ‘Uit-in-IJsselstein’, ondernemersvereniging De Baronie, toerisme en recreatie en aanbieders van cultuur en evenementen. Het Platform Stadspromotie heeft, uit een groslijst van

18

Ontmoet ondernemend IJsselstein ambities, ervoor gekozen zich in het verlengde daarvan te focussen op drie speerpunten: merknaam, samenhangende agenda en kwaliteitsimpuls. De samenhangende agenda en het verbinden van de merknaam kan voor een deel worden gecoördineerd door het uitbureau. De marketingcommunicatie gaat echter verder dan communicatie alleen. Naast het uitbureau is er behoefte aan citymanagement voor de organisatie en coördinatie van de activiteiten en een ondernemersfonds van waaruit een deel van de stadsmarketing kan worden gefinancierd. Het opzetten van een ondernemersfonds kan op diverse manieren. Ondernemersvereniging De Baronie heeft de voorkeur uitgesproken om voor de binnenstad een Bedrijven Investerings Zone (BIZ) te willen opzetten. In de toekomst streven we er naar een Stichting Stadsmarketing op te zetten. Deze Stichting Stadsmarketing houdt zich bezig met het promoten van IJsselstein. Het idee is dat de Stichting Stadsmarketing uit drie onderdelen bestaat, het nog op te richten ondernemersfonds, citymanagement en het uitbureau. Het meten van publieksbereik op vaste momenten en locaties op één onderzoeksmoment is een krappe methode die we graag willen verruimen. Door metingen van wifi-gebruik op verscheidene punten komt er een dashboard beschikbaar waarmee ieder moment is te monitoren. Op deze manier kunnen ook effecten gemeten worden op weersomstandigheden en evenementen als het korenfestival of satelliet-activiteiten van Museum IJsselstein. Voor het monitoren van de koopstromen sluiten we aan bij onderzoeken die in provinciaal verband worden uitgevoerd. De Provincie Utrecht heeft eind 2014 een onderzoek gedaan naar koopstromen in de provincie. De resultaten hiervan worden naar verwachting deze zomer gepubliceerd. Deze resultaten dienen als nulmeting voor de koopstromen. Actiepunten:  Oprichten van een Stichting Stadsmarketing. De stichting zet zich met ondernemers in voor de oprichting van een Bedrijven Investeringszone, onderhoudt nauw contact met het uitbureau en organiseert het citymanagement.  We meten continue hoe bezoekersstromen zich ontwikkelen. c. We zijn samen verantwoordelijk voor één merk IJsselstein Een van de speerpunten van het Platform Stadspromotie is het ontwikkelen van de merknaam IJsselstein. De herkomst van de naam IJsselstein dateert vanuit de twaalfde eeuw: Stein (huis) aan de IJssel. De stichters van de stad voerden het wapen van Gijsbrecht van Amstel, dat sinds 1816 het officiële gemeentewapen is. Een moderne variant ervan is sinds 1999 onderdeel van het gemeentelogo, dat zich vooral kenmerkt door het woordmerk. Voor het beeldmerk wordt voorgesteld om het logo van de gemeente IJsselstein als uitgangspunt te nemen. Onder leiding van Arthur Hermans (onder meer verantwoordelijk voor beeldmerken De Windotter, Museum IJsselstein en IJsselFEstein) heeft een zoektocht plaatsgevonden naar het merkbeeld van IJsselstein. Hier is uitgekomen dat aan de typografie van IJsselstein een belofte wordt toegevoegd. Een belofte die kan worden toegepast bij een verscheidenheid aan emoties. Of mensen nu een tentoonstelling ‘bij Mij’ bezoeken, een rondvaart door de stadsgracht maken, 'feestelijk uitgaan in IJsselstein', kerken bezoeken of verleid worden te winkelen 'in IJsselstein'. De kracht zit ‘m er in dat alle aanbieders hun bedrijfsprofiel niet laten overschaduwen door het merk, maar er vanuit hun eigen profiel verbondenheid met de stad uitstralen: ‘Ontmoet elkaar in IJsselstein’. Het toevoegen van de belofte, ondersteund met sterke beelden helpen om de stad te profileren als stad van ontmoeting. Actiepunten:  De look & feel van beeldmerk IJsselstein verder uitwerken. De marketingcommunicatie van IJsselstein, De Baronie en Uit in IJsselstein worden gebundeld om zo een krachtige communicatielijn te ontwikkelen. Dominante aanbieders van cultuur, toerisme, recreatie en aanbieders uit andere branches kunnen het merk als toevoeging aan hun eigen identiteit gebruiken.

19


3.2. Toerisme en recreatie a. We bouwen, met onze partners, de mogelijkheden voor recreatie en toerisme meer uit en benutten de kansen die dit met zich meebrengt Voor een goed woon- en vestigingsklimaat in de provincie is een samenhangende recreatieve groenstructuur rond de stad Utrecht nodig, die bestaat uit stedelijk groen, recreatiegebieden, natuurgebieden, elementen uit de Nieuwe Hollandse Waterlinie en landbouwgebieden. Eén van de gebieden waar de RodS-partners (programma Recreëren om de Stad) in investeren is het Hollandsche IJsselgebied aan de Noord IJsseldijk. Binnen het recreatiegebied Hollandsche IJssel liggen mogelijkheden voor intensievere recreatie in de noordwesthoek. Het gebied in de noordwesthoek is in totaal 63 hectare, waarvan 53 in bezit is van de Provincie Utrecht en Staatsbosbeheer en 10 hectare van particulieren. Voor deze locatie wordt het reëel geacht dat marktpartijen in een deel van de recreatieve vraag voorzien. Daarbij kan gedacht worden aan dagrecreatie of een passend vakantiepark. Het streven is dat met de recreatieve bestemming ook het structureel beheer van het gebied en het IJsselbos wordt georganiseerd. Hiervoor is het idee om een marktuitvraag te organiseren, hiervoor wordt een programma van eisen opgesteld. Ook de economische effecten worden hierbij betrokken. Naar verwachting zijn de uitkosmten van e marktuitvraag eind 2015 beschikbaar. Wanneer de uitkomsten passen bij het gebied en respect hebben voor het bestaande landschap kan hier invulling aan worden gegeven. Intensieve recreatie gaat in het algemeen gepaard met hogere bezoekersaantallen. Belangrijk is dat mensen vanuit deze recreatievoorzieningen verleid worden tot combinatiebezoeken aan bijvoorbeeld onze binnenstad. Dit kan onder andere bereikt worden door goede verbindingen, ook wandelend en per fiets. Ter hoogte van Pannenkoekenhuis De Roozeboom ligt aan de zuidzijde van de Hollandsche IJssel Caravanpark De Voormolen. Er zijn initiatieven om de zestiende-eeuwse Voormolen aan de Broekse Molenvliet weer terug te bouwen. Onderzocht kan worden of er, naast de fietsverbinding van daaruit naar de Meerlobrug, door bijvoorbeeld een pontverbinding een oversteek is te realiseren tussen de camping en het Noord IJsseldijk gebied. Actiepunten:  Om onze recreatieve mogelijkheden te benutten wordt ingezet op intensievere recreatie in de Noordwesthoek van het recreatiegebied Hollandsche IJssel.  Onderzoeken in welke mate een verbinding tussen de noord en zuidzijde wenselijk is. b. Netwerk van fietsverbindingen ondersteunt extensieve recreatie In 2013 werd IJsselstein aangesloten op het Landelijk Fietsknooppuntennetwerk. Sinds 2014 kent IJsselstein ook een Toeristisch Overstappunt (TOP) bij Jachthaven Marnemoende. TOP-locaties maken onderdeel uit van een netwerk van verbindingsroutes in Het Groene Hart. Het recreatieaanbod in het gebied Hollandsche IJssel zijn vanaf IJsselstein en De Meern/Leidsche Rijn niet goed bereikbaar per fiets. Fietsers moeten flinke stukken op smalle stroken naast 60 kilometerwegen voor auto’s rijden. Een fietsverbinding langs de IJsselwetering verbetert deze situatie en maken het IJsselbos, Marnemoende en de noordwesthoek beter bereikbaar voor fietsers. Planning is om dit fietspad in 2016 te realiseren. Een mooi voorbeeld waarin stad en land zich recreatief profileren is de tweejaarlijkse Atelierroute Lopikerwaard. Het tweedaagse evenement laat zich goed combineren met een cultureel muziekfestival in de binnenstad. De laatste jaren pakt IJsselFEStein dit op. Een andere ontwikkeling is de jaarlijkse 'Proefrit Lopikerwaard', georganiseerd door Rotary- en Lionsclub IJsselsteinLopikerwaard. In tientallen theetuinen, bed & breakfasten, ateliers, rustpunten, pleisterplaatsen, boerderijen en bijzondere locaties worden streekproducten aangeboden, via verscheidene routes. In de toeristische communicatie willen we nadrukkelijk zowel de IJsseldijken als de Lekdijk benoemen als

20

Ontmoet ondernemend IJsselstein recreatieve entree van IJsselstein vanuit de Lekzijde van de Lopikerwaard en v.v. (Lage Dijk Zuid, Lekdijk, het Klaphek).

Nedereindse Plas Via de Randdijk is het recreatiegebied aan de Nedereindse Plas (gemeente Utrecht) goed te bereiken voor fietsers en wandelaars. Het recreatieterrein is in beheer bij Recreatieschap Stichtse Groenlanden. Wanneer de onderwatertaluds en oevers zijn afgewerkt kan ook de plas worden opengesteld voor recreatie. De sanering ervan gaat zeker nog enige jaren duren, de planning hiervan is niet bekend. Aansluitend wordt het gebied ingericht voor zowel intensieve als extensieve recreatie. Actiepunten:  Binnen het RodS-project Hollandsche IJssel de aanleg van fietsen wandelpaden zo goed mogelijk faciliteren. c. We nutten onze historie meer uit Een van de aanbevelingen uit de toekomstvisie is: 'Historie benadrukken en zichtbaar maken in de stad maakt trots en trekt toeristen aan'. Er zijn sinds de toekomstvisie grote stappen gezet in het project 'Verbeterde Binnenstad'. Het Kloosterplantsoen biedt nu vrij uitzicht op de stadsmuur aan de Walkade. Wanneer de parkeervoorziening hier is gerealiseerd nodigt dit uit te verblijven in het Kloosterplantsoen en via de Guyottestraat een bezoek te brengen aan Museum IJsselstein en van daaruit de stad in te lopen. Wie vanaf parkeergarage Eiteren de binnenstad inloopt wandelt langs de Oude Nicolaaskerk en wordt uitgenodigd via de Kerkstraat de stad in te lopen. In 2015 wordt gestart met de realisatie van het Kasteelpark. Met de realisatie van de historische stadsparken onderscheidt IJsselstein zich van moderne binnensteden in de omgeving en worden de karakteristieke contouren van de stad aangename entrees naar het winkelgebied. In 2018 is de winkelnegen een feit en is de historische binnenstad een regionaal aantrekkelijk centrum met een aanbod dat past bij een stad van 34.000 inwoners. Daarmee is de eerste fase van 'Verbeterde binnenstad' gerealiseerd. In het Platform Stadspromotie wordt gepleit voor het betrekken van watertoerisme richting de binnenstad. Het verbinden van de Hollandsche IJssel en historische binnenstad versterkt onze kwaliteit en verbindt de binnenstad met de IJssel. De rondvaarten van Yselvaert leveren daar al een belangrijke bijdrage toe. Aanlegplaatsen voor bootjes zijn daar een welkome aanvulling op. Bij onze economische partners leven er ideeën over de realisatie van een stadshaven welke we graag willen onderzoeken. Het versterken van de verbinding tussen binnenstad en de Hollandsche IJssel vindt draagvlak in het collegeprogramma en de toekomstvisie. Bij initiatieven op het gebied van watersport en pleziervaart wordt goed gekeken hoe dit past bij de functie van Jachthaven Marnemoende. Actiepunten:  Wij faciliteren het onderzoek naar de mogelijkheden om een stadshaven te realiseren ter hoogte van Parkeergarage Isselwaerde.  Daarnaast worden gezamenlijk acties uitgezet voor welkomstborden, aanlegplaatsen, het opwaarderen van de monumentenbebording en een klassieke bewegwijzering.

3.3. Evenementenbeleid a. IJsselstein viert de stad met een gezamenlijke agenda Ondernemers, verenigingen en inwoners van IJsselstein zijn zeer actief. Er worden veel evenementen en activiteiten, klein en groot, georganiseerd. Deze dragen in belangrijke mate bij aan de aantrekkelijkheid van onze stad. De samenleving die zich manifesteert, organiseert en naar buiten treedt, vinden we terug in organisaties van identiteit versterkende evenementen als Atelierroute Lopikerwaard, IJsselsteinloop, IJsselFEstein, Grootste Kerstboom, De Kerstavond van mevrouw Klein Sprokkelhorst, Ommedracht van Eiteren, Open zondagen, etcetera. De culturele en recreatieve instellingen draaien op inzet van vrijwilligers die zich belangeloos inzetten voor onder meer Yselvaert, 's Heeren korenmolen De Windotter en Museum IJsselstein. Daarnaast is er een levendig

21


verenigingsleven dat zich inzet voor korendagen en andere maatschappelijke evenementen. De dynamiek van een harmonie, fanfare, zangkoren, IJVO of theaterverenigingen gaat verder dan de organisatie van optredens, een vakantieweek en theater maken. Carnaval, koningsdag en sinterklaas zijn in IJsselstein geen passieve data op de kalender: dat viert IJsselstein. We kunnen met elkaar meer rendement halen uit deze activiteiten en evenementen als we zorgen voor:  een samenhangende agenda  afstemming van activiteiten  een fysieke en/of digitale omgeving waarin aanbiedende partijen elkaar vinden  gezamenlijke promotie organiseren van evenementen en activiteiten De Stichting Stadsmarketing kan dit ondersteunen met WIFI, apps of andere communicatieve faciliteiten. Om partijen te verbinden wil het Platform Stadspromotie een aantal sterke evenementen centraal stellen en met organisaties in gesprek over het verbinden van activiteiten die in elkaars verlengde liggen, het stimuleren van slimme combinaties, producten en marktcombinaties ontwikkelen. Bijvoorbeeld door routes of arrangementen te linken aan horeca of verblijfsaccommodaties. Actiepunten:  Het uitbureau organiseert met het Platform Stadspromotie cafés waarop aanbiedende partijen elkaar ontmoeten, inspireren, en kennis en ervaringen delen. Er wordt door hen een digitaal platform gecreëerd voor organiserende partijen om elkaar te ontmoeten.  Afspraken maken met de leverancier van de sandwichborden in IJsselstein over het gebruik ervan voor stadspromotionele doeleinden. b. Door samenwerking wordt organisatie en promotie laagdrempelig Op dit moment ondersteunt de gemeente veel kleine en grote niet-commerciële evenementen zowel direct als indirect. Dit gebeurt door het verlenen van subsidie en het verlenen van handen spandiensten en het niet in rekening brengen van leges bij niet-commerciële partijen. Veranderingen in de manier van werken en gewijzigde omstandigheden in IJsselstein hebben een aantal knelpunten op het gebied van evenementen naar voren gebracht. Deze knelpunten hangen samen met de wijze waarop wij evenementen ondersteunen. Het huidige beleid is daardoor niet meer in alle situaties toepasbaar. Het beleid kan daarom niet consequent worden toegepast. Dit vraagt om een nieuwe beleidsafweging. Stadspromotionele evenementen Met Stichting Stadsmarketing wordt vastgesteld welke evenementen vanuit promotionele motieven worden ondersteund. Deze evenementen maken afspraken met de Stichting Stadsmarketing over ondersteuning en het uitdragen van het merkbeeld IJsselstein. Het is aan de stichting om te beoordelen of het evenement de gewenste marketingdoelstellingen heeft behaald en om met hen in gesprek te gaan hoe deze doelen beter bereikt kunnen worden, danwel dat de stichting andere evenementen verkiest. Het budget aan de stichting is gebonden aan het aantal evenementen en genereren van publiek. Uitgangspunt is dat organisatie van een evenement op deze manier wordt ontlast (zij willen immers vaak wel publiek, maar houden zich minder bezig met de effecten van het publieksbereik voor de stad). Deze aanpak wordt ingezet als pilot. Maatschappelijke evenementen Evenementen welke vanuit maatschappelijke motieven worden ondersteund, worden nu vanuit beleidsvelden als Kunst en Cultuur, Sport of anderszins ondersteund. Met het vaststellen van de economische visie veranderd er voor hen niets, zolang het vigerende sport of kunst- en cultuurbeleid nog geldt. Wel kan het aantal evenementen dat nu direct door de gemeente wordt ondersteund worden teruggebracht en een aantal evenementen door Stadsmarketing worden overgenomen.

22


Uitgangspunt is dat de rekening aan hen niet veranderd, maar de tegenprestatie nadrukkelijker wordt vastgelegd en nagekomen. Actiepunten:  Inventariseren welke evenementen ter promotie van de stad worden ingezet.  Afspraken maken over vormgeving van de pilot. c. Binnenstad wordt nadrukkelijk ingezet voor kleinschalige evenementen Voor evenementen is primair Evenemententerrein Het Podium aangewezen als de locatie waar het gaat om circus, kermis en grootschalige evenementen als 'Foute Zomerfeest' of 'Podiumfestival'. Het uitgangspunt hierbij is dat voor Het Podium ten alle tijde huur moet worden betaald. Voor alle partijen moet een gelijk regime gelden. Met de op te richten Stichting Stadsmarketing kunnen eventueel afspraken gemaakt worden voor aanvullende ondersteuning. Voor het gebruik van gemeentegrond bij evenementen op andere locaties (bijv. IJsselsteinloop en de IJVO) verandert er niets. Deze terreinen worden ook beperkt voor evenementen ingezet. Evenementen die er op gericht zijn de historische binnenstad te betrekken in de sfeer van het evenement, vinden bij voorkeur plaats op de Overtoom, in de stad of in de stadsparken. Voor deze locaties wordt geen huur in rekening gebracht. 'De Plaats', voor het historisch stadhuis, is primair bedoeld als locatie voor terras. Met de horecaondernemers wordt er naar gestreefd afspraken te maken om De Plaats een aantal keren per jaar in te zetten voor een stadspromotioneel evenement indien hier behoefte aan is. Dit kan natuurlijk ook een evenement zijn waar de horeca zelf bij betrokken wordt. Het gebruik van parkeerplaatsen voor evenementen blijft ongewijzigd, ook voor evenementen geldt het betaald parkeren regime. Indien mogelijk blijven in ieder geval de laagtarief voorzieningen bereikbaar. Actiepunten:  Herzien operationeel evenementenbeleid  Afspraken maken met de gebruikers van en ondernemers aan De Plaats (gemeente, winkeliers, horeca en marktcommissie) over het gezamenlijk gebruik ervan.

23


4. Uitvoeringsprogramma en agenda In het uitvoeringsprogramma worden per thema de acties weergegeven. Per actie wordt tevens aangegeven wat de rol van de gemeente is, welke bijdrage de gemeente levert en wanneer het in de planning staat om uitgevoerd te worden.

4.1.

Uitvoeringsprogramma Inspireren

4.1.1. Detailhandel Wat

Rol gemeente

Wanneer

Faciliterend

Financiële bijdrage gemeente n.v.t.

Adviesrol brancheadvies commissie uitbreiden Aanbevelingen advies Cor Molenaar uitwerken Continue monitoren verantwoord WVO Herzien nota detailhandel

Faciliterend

n.v.t.

2015-2016

Regisseur

n.v.t.

Doorlopend

Regisseur

€ 20.000

2016


Wanneer

Regisseur

n.v.t.

Doorlopend

Faciliterend en sturend

n.v.t.

Doorlopend

Regisseur en verbindend Faciliterend en verbindend

n.v.t.

2016

n.v.t. (volgt eventueel na opstellen plan van aanpak)

2016

Wanneer

Na afronding Schuttersgracht

4.1.2 Bedrijventerreinen Wat

Rol gemeente

Ondersteunen economische ontwikkelingen Monitoren bestemmingsplannen Faciliteren ondernemers met respect voor regionale afspraken Inventarisatie fysieke knelpunten Plan van aanpak opstellen fysieke knelpunten

Faciliterend, sturend en verbindend

Doorlopend

4.1.3. Dienstverlening en deregulering Wat

Rol gemeente

Periodiek evalueren inkoopbeleid Continueren winkeltijden Nulmeting ondernemersklimaat Herhaling meting

Regisseur


Regisseur

n.v.t.

Doorlopend

Regisseur

€ 5.000

2016

Regisseur

€ 5.000

2018

Jaarlijks

24

Ontmoet ondernemend IJsselstein ondernemersklimaat Herhaling meting ondernemersklimaat Plan van aanpak opstellen voor verbetering dienstverlening

4.2.

Regisseur

€ 5.000

2020

Regisseur, faciliterend en verbindend

n.v.t. (volgt eventueel na opstellen plan van aanpak)

2016

Uitvoeringsprogramma Bereiken

4.2.1 Regionale samenwerking Wat

Rol gemeente

Financiële bijdrage gemeente n.v.t. (bestaande middelen)

Wanneer

Organisatie brede ontmoetingsbijeenkomsten Overleggen ondernemersverenigingen Onderzoek ontwikkelen gezamenlijk digitaal netwerk Meerwaarde EBU uitnutten Actieve bijdrage city deals Samenwerking in de Lopikerwaard om toeristisch product aan te bieden aan de stad

Mede organisator Faciliteren

n.v.t.

Doorlopend

Faciliterend en verbindend

2017

Verbindend

n.v.t. (volgt na concrete uitkomsten onderzoek) n.v.t.

Regisseur Regisseur

n.v.t. n.v.t.

Doorlopend 2017

Doorlopend

Doorlopend

4.2.2 Bereikbaarheid Wat

Rol gemeente

Wanneer

Faciliterend

Financiële bijdrage gemeente PM

Gezamenlijke marketingwebsite Integrale afweging bereikbaarheid/ruimte Onderzoek uitbreiding fietsparkeren Verbeteren digitale betaalsystemen parkeren

Regisseur

n.v.t.

Doorlopend

Regisseur

n.v.t. (volgt na onderzoek) n.v.t.

2016

Wanneer

Regisseur

2016

Doorlopend

4.2.3 Maatschappelijke betrokkenheid Wat

Rol gemeente

Voortzetting Groen Licht trofee Oprichten participatieteam WIL introduceren netwerken ondernemersverenigin gen Intensiveren contact

Faciliterend en stimulerend Regisseur

Financiële bijdrage gemeente Binnen bestaande middelen n.v.t.

Regisseur

n.v.t.

2015

Stimulerend

n.v.t.

Doorlopend

Doorlopend 2015

25

Ontmoet ondernemend IJsselstein WIL en BCF Successen participatieteam delen Onderzoeken mogelijkheden samenwerking onderwijs

Regisseur

n.v.t.

Doorlopend

Stimulerend en verbindend

n.v.t.

2016


Wanneer

Faciliterend en verbindend Faciliterend

€ 10.000

2015

€ 10.000

2015

Faciliterend en verbindend Regisseur

€ 5.000

2015

€ 5.000

2016

4.3 Uitvoeringsprogramma Beleven 4.3.1 Stadsmarketing Wat

Rol gemeente

Identiteit versterkende maatregelen uitbouwen Oprichten Stichting Stadsmarketing Oprichten Bedrijven Investeringszone Binnenstad Uitwerken look&feel beeldmerk Continue monitoren publieksstromen binnenstad Beeldmerk integreren in werkwijze

Stimulerend

Verbindend en stimulerend

2016 e.v.

2015 e.v.

4.3.2. Toerisme en recreatie Wat

Rol gemeente

Wanneer

Faciliterend


Marktuitvraag Noordwesthoek Hollandsche IJssel Verbinding noord-zuid Hollandsche IJssel Aanleggen fietsverbindingen in gebied Hollandsche IJssel Onderzoek mogelijkheden stadshaven Plaatsen welkomstborden aan het water Onderzoek aanlegplaatsen Verbetering toeristische bewegwijzering

Regisseur

n.v.t.

2017

Faciliterend

n.v.t.

2016 – 2017


n.v.t.

2015

Regisseur

€ 10.000

2016

Regisseur

n.v.t. (volgt na uitkomsten onderzoek) € 15.000

2017


2015

2015

26

Ontmoet ondernemend IJsselstein 4.3.3. Evenementen Wat

Rol gemeente

Organiseren cafés stadspromotie Afspraken maken over gebruik sandwichborden Inventarisatie stadspromotionele evenementen Afspraken pilot Herzien evenementenbeleid Afspraken gezamenlijk gebruik De Plaats

Wanneer

Verbindend


Regisseur

n.v.t.

2015

Faciliterend

n.v.t.

2015

Initiërend en ondersteunend Regisseur

n.v.t.

2015

n.v.t.

2016

Initiërend en ondersteunend

n.v.t.

2015

Doorlopend

4.4 Toelichting Uitvoeringsprogramma Het zwaartepunt van de maatregelen uit dit uitvoeringsprogramma ligt in 2015 en 2016 zodat we in de jaren er na de vruchten van ons beleid kunnen plukken en eventueel kunnen bijsturen. Belangrijke stappen die in 2015 gezet moeten worden zijn het oprichten van een Stichting Stadmarketing en een Bedrijven Investeringszone voor de binnenstad. Maar ook de acties naar aanleiding van de participatiewet en nemen een belangrijke plaats in. In 2016 moet een aantal beleidsstukken herzien worden en worden er stappen gezet in de recreatie-ontwikkelingen in RodS-gebied Hollandsche IJssel. In het uitvoeringsprogramma worden bepaalde acties vertaald naar een financiële bijdrage van de gemeente. Dit geldt niet voor alle acties. Het kan namelijk ook zijn dat er op een later moment separaat om financiële middelen wordt gevraagd, de actie niet valt onder de financiële verantwoordelijkheid van de gemeente, er geen financiële middelen nodig zijn of de actie kan betaald worden uit bestaande middelen uit de begroting. Op dit moment heeft de gemeente een werkbudget voor economische zaken en een stimuleringsbudget voor Stadspromotie. Daarnaast bestaat er een kleine subsidieregeling voor evenementen op het snijvlak van cultuur en stadspromotie. Dit werkbudget economische zaken bedraagt circa € 7.500, het stimuleringsbudget Stadspromotie bedraagt circa € 130.000. En de subsidieregeling voor evenementen op het snijvlak van cultuur en stadspromotie bedraagt €10.000. Uit het werkbudget voor economische zaken worden lopende zaken uitgevoerd en worden enkele acties uit het uitvoeringsprogramma gefinancierd. Uit het stimuleringsbudget Stadspromotie worden subsidies verleend aan onder andere Uit in IJsselstein, RTV9 en diverse maatschappelijke en stadspromotionele evenementen. Uit de subsidieregeling voor evenementen op het snijvlak van cultuur en stadspromotie worden incidentele bijdragen verleend aan evenementen die op beide vlakken een bijdrage leveren. Bij de uitvoering van de economische visie verandert de structuur van de organisatie van stadspromotie en ondersteuning van evenementen. Dit kan een verschuiving van budgetten en verantwoording tot gevolg hebben. Hierover worden afspraken gemaakt met de Stichting Stadsmarketing en de huidige relaties.

4.5 Evaluatie Na twee jaar wordt de economische visie tussentijds geëvalueerd. Onderdeel van de evaluatie is een controle op de voortgang en een eventuele herijking van de koers.

27


Literatuur ‘De Culturele Stad, handboek voor beleidsmakers’. Cor Wijn, VOC uitgevers 2014. [ www.corwijn.nl ] Factsheet Recreatiedruk accommoderen, Focus op kennis en creativiteit. Economische visie provincie Utrecht 2020, september 2011 en Ruimtelijke agenda regio zuid-west Utrecht, januari 2015 [ www.provincie-utrecht.nl ] ‘IJsselstein dichtbij, toekomstvisie 2025’. Januari 2010. [ www.ijsselstein.nl ] ‘MKB vriendelijkste gemeente’, Ranglijst 2012-2013. [ www.mkbvriendelijkstegemeente.nl ] ‘Programma Regionale Economische ontwikkeling en Arbeidsmarkt’. VNG. Maart 2015 [ www.vng.nl ] Ontwikkelingsplan Binnenstad IJsselstein, januari 2003. [ Uitvoering laatste fase ontwikkelaar Artica: [ www.hartje-ijsselstein.nl ] Retailagenda. Ministerie van Economische zaken, maart 2015. [ www.rijksoverheid.nl ] Stepping stones. Strategische agenda EBU 2013-2020. [ www.economicboardutrecht.nl ] Toekomstwerkboek 'We zijn gisteren begonnen', april 2015 [ www.utrecht10.nl ] Factsheet agenda stad. Rijksoverheid 9 januari 2015. [ www.agendastad.nl ] VNG-ledenbrief modelverordening Bedrijveninvesteringszones 29 december 2014 [ www.vng.nl ]

28

Ontmoet ondernemend IJsselstein BIJLAGE I EVALUATIE KOOPZONDAGEN Per 1 juli 2013 is de Winkeltijdenwet gewijzigd. Gemeenten zijn vanaf dat moment vrij om zelf invulling te geven aan de winkeltijden op zon- en feestdagen. De wijziging van de Winkeltijdenwet is aanleiding geweest om de Verordening Winkeltijden IJsselstein aan te passen. Na een uitgebreid participatietraject waarbij inwoners, ondernemers en raadsleden betrokken zijn, is op 4 juli 2013 de gewijzigde Verordening Winkeltijden IJsselstein vastgesteld. De gemeente verleent daarin een algemene vrijstelling van het verbod in de wet om een winkel op zon- en feestdagen geopend te hebben. Dat betekent dat winkeliers zelf mogen bepalen of zij hun winkel openen op zon- en feestdagen. Dit uitgangspunt wordt door ondernemers breed gedragen. Er zijn vier categorieën te onderscheiden van ondernemers die gebruik maken van de mogelijkheid om op zon- en feestdagen de winkel te openen: binnenstad, supermarkten, buurt- en wijkwinkelcentra, perifere voorzieningen. Bij de vaststelling van de verordening is besloten de effecten van de verruiming te monitoren en te evalueren ● Binnenstad In de binnenstad maakte men voor de opening gebruik van twaalf koopzondagen die de verordening maximaal mogelijk maakte. Een vaste zondag per maand met uitzondering van de maand januari om in de lucratieve decembermaand extra open te kunnen. Vaak was er gedurende het jaar behoefte aan een extra koopzondag vanwege bijzondere feestelijkheden. Hiervoor moest een goedkeuringsprocedure van de gemeente doorlopen worden. Na wijziging van de verordening houden de winkeliers in de binnenstad vast aan 12 koopzondagen. De laatste zondag van de maand is omgedoopt tot Open Zondag. Er worden leuke activiteiten georganiseerd en waar mogelijk sluiten andere partijen aan, zoals bijvoorbeeld de historisch stadhuisconcerten. Winkeliers die open willen zijn, sluiten aan bij de open zondagen, er zijn geen individuele winkeliers die vaker of op andere tijden open gaan. De verruiming heeft het mogelijk gemaakt voor de winkeliers in de binnenstad om hun eigen koers te bepalen en die aan te passen of te wijzigen wanneer zij dat nodig achten. Dit naar tevredenheid van winkeliersvereniging De Baronie. ● Supermarkten Voor de wijziging van de Verordening Winkeltijden IJsselstein was het voor twee supermarkten mogelijk om iedere zondag de winkel te openen vanaf 16.00. Meer mogelijkheden bood de Winkeltijdenwet niet. Om dit zo eerlijk mogelijk te laten verlopen werd hiervoor een roulatiesysteem met loting gehanteerd. Een onwenselijke situatie aangezien alle supermarkten iedere zondag open willen zijn. Daarnaast gaven de supermarkten die open waren ook aan dat het tijdstip vanaf 16.00 verre van ideaal was. Na wijziging van de verordening zijn alle supermarkten iedere zondag geopend. In eerste instantie variëren de openingstijden nog behoorlijk. In de afgelopen twee jaar zijn deze tijden meer op elkaar afgestemd. De vier supermarkten die gelegen zijn in de wijken gaan om 10.00 open en sluiten om 18.00 of 19.00. De Albert Heijn in de binnenstad gaat om 12.00 open en sluit om 19.00. Hiermee sluit de Albert Heijn aan bij de starttijd van de Open Zondag. We hebben de supermarkten gevraagd naar hun omzetten op zondag en de weekomzetten van voor en na de invoering. Hierin wordt een omzetstijging waargenomen. De winkeliers geven aan tevreden te zijn met de huidige regeling. ● Buurt- en wijkwinkelcentra Voor de wijziging van de verordening werd er beperkt gebruik gemaakt van opening op zon- en feestdagen. Dit gebeurde alleen een enkele keer bij een evenement. Dit is niet veranderd. Men hoeft nu alleen geen rekening meer te houden met de door de gemeente vastgestelde dagen, maar kan kiezen voor de dag die het beste uitkomt. Daarnaast zijn er individuele winkeliers die er soms voor kiezen om aan te sluiten bij de supermarkt om de drukte rondom bepaalde feestdagen op te vangen. ● Perifere voorzieningen Winkels uit de traditionele perifere detailhandelsbranches (waaronder autoshowrooms, bouwmarkten, tuincentra en winkels voor woninginrichting) trekken op andere momenten publiek dan de hiervoor genoemde winkels en winkelgebieden. Bovendien hebben zij vaak te maken met bijzondere koopzondagen die landelijk door de keten bepaald worden. In de oude situatie hebben we geprobeerd

29

Ontmoet ondernemend IJsselstein deze diversiteit zo goed mogelijk te faciliteren, maar er bleven toch individuele verzoeken bestaan waar niet aan voldaan kon worden. Na wijziging van de verordening wordt er niet meer gebruik gemaakt over opening op zon- en feestdagen, maar er wordt gebruik gemaakt op de dagen die voor de individuele bedrijven optimaal zijn. In zijn algemeenheid kan gezegd worden dat winkeliers nu de vrijheid hebben om open te gaan op momenten dat dat het meest optimaal is. Hiervoor hoeven geen procedures bij de gemeente doorlopen te worden. Naast ondernemers zijn ten tijde van de wijziging ook inwoners om hun mening gevraagd via het inwonerspanel. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat een groot deel van de inwoners het belangrijk vindt dat de supermarkten op zondag open zijn. Tevens kwam naar voren dat er beperkt overlast werd ervaren door de zondagopening vooral vanwege toegenomen parkeerdruk bij de supermarkten. Na de wijziging van de verordening zijn er bij de gemeente geen klachten binnengekomen over de opening op zon- en feestdagen. De huidige opening van de winkels sluit aan bij de wensen die geuit zijn in het inwonerspanel. Voor de evaluatie is daarom geen onderzoek onder inwoners gehouden. Conclusie Ondernemers zijn tevreden met de huidige regeling en de regeldruk bij ondernemers is afgenomen. Er zijn geen klachten van inwoners bekend. Daarnaast blijft het uitgangspunt overeind dat het bepalen van de winkeltijden het beste door de ondernemers zelf gedaan kan worden en niet door de gemeente.

30


BIJLAGE II

Visie op IJsselstein Beleving, cultuur en inspiratie Prof. Dr. C.N.A. Molenaar, april 2015 Algemeen Het klantengedrag is de laatste jaren onder invloed van internet veranderd. Vroeger moesten klanten naar de winkel gaan om te kopen, tegenwoordig kunnen klanten naar de winkel gaan om te kopen. Klanten integreren internet in hun koopgedrag, zowel voor oriëntatie naar producten, informatie over producten, het communiceren met anderen over een mogelijke aankoop. Dit besluitvormingsproces kan getoetst worden in een winkel (showrooming), waarna tot een keuze besloten wordt. De aankoop kan plaatsvinden in de winkel maar vindt ook daarna plaats op internet. Dit proces kan weergegeven worden in een zogenaamde "customer journey". Het huidige koopproces van klanten voor niet dagelijkse aankopen (non-food). Een integratie van internet, social media en winkels. Klanten volgen een "customer journey" waarbij internet geïntegreerd is in het koopproces. Onderdelen zijn zowel internet, social media, persoonlijke contacten als mede-winkels. Door de mondigheid van klanten en door de vergaande services van internet wordt steeds meer en steeds vaker op internet gekocht. Hierdoor verdwijnt omzet uit de fysieke winkels, wat leidt tot toenemende leegstand en tot een herbezinning op winkellocaties en - gebieden. Daarnaast is er ook sprake van een marge druk, omdat klanten door internet beter geïnformeerd zijn dan vroeger en niet meer bereid zijn om te hoge prijzen in de winkel te betalen, hoe reëel deze prijzen ook zijn. Klanten kopen tegenwoordig even gemakkelijk op internet bij een Nederlandse aanbieder zoals "Coolblue" als bij een buitenlandse aanbieder zoals "Zalando" of "Amazon". Het gevolg is dat de structuur van de retail onder druk komt te staan: veel opruimingen, outletstores en leegstand zijn hier voorbeelden van. Momenteel wordt ruim 17% van alle niet-dagelijkse aankopen op internet gekocht (in 2014 is de groei 16%, naar ongeveer 13.7 miljard ). De verwachting is dat deze groei de komende jaren nog door zal zetten. Voorspellingen geven aan dat in 2020 ongeveer 30% van de niet dagelijkse aankopen (nonfood) op internet gekocht zal worden. Dit vraagt om een herbezinning en aanpassing van de "retail" structuur, de winkelgebieden en -locaties, en van de winkels. Meer dan ooit moet uit gegaan worden van het koopgedrag van klanten en de koopmotieven. De verandering van een aanbod gedreven economie (en retail) naar een vraag gedreven economie (en retail) is een veranderingsproces, dat volop aan de gang is. Dit vraagt om andere vormen van detailhandel, andere locaties maar ook een andere vorm van samenwerking tussen alle partijen. In dit kader wordt gesproken van een participatie maatschappij, dit geldt niet alleen voor personen, maar ook voor de publieke - en private sector. Hierbij is de samenwerking tussen winkels en horeca een belangrijke voorwaarde voor het succes van een winkelgebied (voor niet-dagelijkse aankopen). Er moet een soort ‘feel good’ droomwereld ontstaan, zintuigen prikkelend waar bezoekers en kopers blij van worden. Voor een succesvol (winkel) centrum zijn hedonie en bereikbaarheid belangrijke voorwaarden. Winkelaanbod, lay-out van het gebied, en andere faciliteiten (als horeca en cultuur) zijn hierbij van belang. Koopondersteuning en motivatie: services, beloning, gastvrijheid, ondernemerschap en internet. Daarnaast moet goed gastheerschap gepaard gaan met goede dienstverlening in de ogen van de klant (openingstijden, thuisbezorging en services). Bevindingen IJsselstein Sprake van goede wil, maar afwachtende houding. ‘We hebben alles al gehoord en gezien’. Passieve houding ontstaan bij ondernemers door negatieve ervaringen uit het verleden en druk op rendementen waardoor investeringsbereidheid beperkt is. ● ●

Mooie historische kern met sfeer en beleving. ‘Anton Pieckachtige’ benadering, ook in uitbreidingsgebied. Mooi compact centrum met winkelhoofdstraat looproute gekoppeld aan horeca.

31

Ontmoet ondernemend IJsselstein ● ● ● ● ● ●

Centrale toegang door parkeergarages aan begin van gebied, leidt tot visuele beleving en goede bereikbaarheid Aandachtspunt is samenwerking met horeca en locaties van horeca voor de looproute. Historische looproute mogelijk, waardoor winkels, horeca en cultuur mooi integreren. Gezellige uitstraling door pleintjes en zeker in de zomer door terrasjes Natuurlijke begrenzing winkelgebied. Redelijk en divers winkelaanbod.

Advies I: Focus op binnenstad Sterke focus op binnenstad als kernwinkelgebied is belangrijk voor het imago van IJsselstein. Hierbij moet sprake zijn van wisselwerking tussen imago kernwinkelgebied en imago IJsselstein in totaal. Hier trek je bezoekers mee, van zowel binnen als buiten de gemeente. Er zijn drie doelgroepen: Inwoners, regio en toeristen/passanten. Iedere groep heeft specifieke voorkeuren en wensen en moet op aparte manier benaderd worden. Advies II: Verbeter focus en meting van activiteiten en resultaten Koopstroommeting is van belang om te meten waar omzet vandaan komt en inzicht te krijgen waar potentiele bestedingen van inwoners heen gaan. De laatst bekende koopstroommeting is van 2011 en is slechts een indicatie. Gepleit wordt om op korte termijn een analyse uit te voeren dat als nulmeting gebruikt kan worden. Deze analyse kan jaarlijks herhaald worden op gelijke momenten met dezelfde KPI’s zodat objectieve analyse van resultaten mogelijk is. Uit de analyse van 2011 blijkt dat koopkrachtbinding, het bedrag van potentiele bestedingen dat ook daadwerkelijk in het centrum wordt besteed, afgenomen is. De toevloed is gelijk gebleven. Hieruit kan geconcludeerd worden dat het centrum minder aantrekkelijk geworden is om te kopen. Dit kan komen door mogelijkheden als internet en andere winkelcentra die aantrekkelijker geworden zijn of nieuwe winkels buiten het centrum. Koopmomenten non-food in de binnenstad van IJsselstein Op basis van aankoopmomenten kan geconcludeerd worden dat vooral het weekend belangrijk is (74%). De focus van het centrum moet liggen in het aantrekken van kopers en bezoekers. Dit vereist samenwerking tussen gemeente, vastgoed en ondernemers. De activiteiten vallen uiteen in drie groepen: a. Het centrum beter toegankelijk maken; b. Het centrum leuker maken (verhogen hedonische waarden) en c. Klanten belonen en services verhogen. Op basis van deze gegevens kan geconcludeerd worden dat zondagsopening een goed alternatief is voor de maandag en/of dinsdagopening. Vooral door de activiteiten meer te richten op regiobezoek, en nadruk te leggen op "fun en beleving", neemt het aandeel van de zondagomzet toe. Meten activiteiten om succes te bepalen Activiteiten moeten regelmatig gemeten worden om te beoordelen of ze bijgestuurd moeten worden of succesvol zijn. Om effecten van activiteiten te berekenen wordt geadviseerd een koopstroomanalyse te maken en een economische doel te bepalen. Door de koopstroomanalyse ieder jaar te herhalen kunnen de effecten worden gemeten en indien nodig bijgestuurd. Daarnaast is een jaarlijkse belevenismonitor aan te bevelen om de hedonische waarde te bepalen. De aanpassingen zijn erop gericht de binnenstad leuker te maken door zintuigelijke ervaringen te stimuleren en bezoekers te trekken door activiteiten van ondernemers. (klanten trekken, binden en motiveren). Bezoekersmeting is een belangrijk instrument voor het bepalen van de aantrekkelijkheid van de kern en de potentie voor winkeliers. Deze bezoekers kunnen gemeten worden door beacons* op twee locaties te plaatsen. Hierdoor ontstaat continue inzicht in bezoekersaantallen. Daarnaast kan monitoring plaatsvinden van de omzetten aan de hand van indexcijfers en pintransacties (Rabobank). * Beacons worden als de oplossing gezien om klanten in-store te volgen. In ruil voor toestemming ontvangen klanten kortingen en aanbiedingen, productinformatie, branded content en andere notificaties op hun smartphone. Een beacon is een klein apparaat dat in een winkel kan worden geplaatst. Een beacon kan door middel van bluetooth-technologie signalen opvangen van en verzenden naar smartphones die zich in de buurt van en binnen winkels bevinden.

32

Ontmoet ondernemend IJsselstein Publieke ruimten en winkels Er is onderscheid tussen dagelijkse boodschappen (food) en niet dagelijkse boodschappen (nonfood). Deze indeling kan voor de niet-dagelijkse boodschappen verfijnd worden op basis van koopgedrag en koopmotieven. Het centrum moet aantrekkelijk zijn als winkelgebied. Hier wordt gewinkeld, in de wijken worden de boodschappen gedaan (mission based shopping). Communicatie wordt een belangrijke basis voorwaarde voor succes. In het voorjaar en zomer moet actief worden gecommuniceerd over het leuke van IJsselstein. Langere openingstijden, leuke terrasjes en leuke winkels. Binden Het kernwinkelgebied moet een gezellige uitstraling hebben, een soort huiskamer waar het fijn is om te verblijven. Om het gebied leuk, compact en knus te maken is er een verankering nodig op vitale punten: bij het stadhuis en de parkeergarages, einde van de straat, pleintjes en uitbreidingsgebied. Voor de inrichting van het centrum is het van essentieel belang om een goede looproute te hebben. De Benschopperstraat en Utrechtsestraat is een epicentrum. Dit is geen anker of cirkel model maar een integrale magneet van waaruit de uitstraling ontwikkeld moet worden.   Een natuurlijke aanpassing met groen en verlichting kan dit completeren. Van daaruit moet ook een logische looproute worden bepaald, waarbij andere straten een andere functie en uitstraling mogen hebben (zoals horeca of ambachtelijke winkels).   Het huiskamereffect ontstaat door: Verlichting en geluidscenario's; Inrichting publieke ruimten met groen, bankjes, plantenbakken en Aanpassen van gevels en etalages. Herbezinning op de publieke ruimte is noodzakelijk om het huiskamereffect te verstevigen. In het centrum is een concentratie van horeca, cultuur en winkels om te winkelen. In de wijken hebben de winkelcentra vooral een verzorgend karakter: dagelijkse boodschappen met wellicht sporadisch een andere winkel. Het hart van de plaats is het kernwinkelgebied. Als de winkels aantrekkelijk zijn voor klanten gaan klanten specifiek naar deze winkels, daghoreca moet dit ondersteunen. In het centrum zijn vooral leuke winkels om te winkelen ondersteund met kleinschalige winkels voor verzorgingsproducten of verwenproducten en delicatessen. Buiten het centrum en de verzorgende functie in de woonwijken moet uiterst restrictief beleid worden gevoerd voor winkels. De kracht moet komen vanuit het centrum met non-foodwinkels, cultuur en horeca. Voor de indeling van winkels gelden de navolgende factoren: a. Noodzaak of emotie, waarbij bijvoorbeeld de aanschaf van levensmiddelen als noodzaak kan worden gezien, maar een tas, jurk, kinderkleding of elektronica worden vaak op emotie gekocht. b. Regelmatig of incidentele aankoop, bij regelmatige aankoop is de kennis aanwezig bij de klant en de noodzaak voor winkels geringer. Zoals bijvoorbeeld bij boeken, bepaalde elektronica artikelen zoals smartphones, i-pad. c. Fysiek of virtueel, Virtuele producten zijn downloadable en zullen bij voorkeur op internet gekocht worden. Denk hierbij aan muziek, nieuws of vakanties. Fysieke producten kun je meenemen, maar ook voelen en zien. Inspiratie of bewust kopen Winkelen is ‘inspirational shopping’ dit gebeurt in het centrum. Bewust kopen is "mission based shopping" en betekent doelgericht kopen (zoals boodschappen) of bij een specifieke winkel van voorkeur. Eigenlijk kan de aantrekkelijkheid van een winkelgebied worden weergegeven als een ijsberg. Boven het water is wat je ziet, maar onder water bepaalt het drijfvermogen van de ijsberg. Dit is ook het geval bij een winkelgebied. De publieke ruimten is wat je ziet, evenals het aanbod van winkels en de looproute (en leegstand). Maar een winkelgebied wordt pas echt aantrekkelijk als er leuke winkels zijn, gemotiveerde ondernemers, die klanten binden en motiveren. Ook een integratie met horeca is essentieel voor het "drijfvermogen" van een winkelcentrum. Taak van de gemeente De taak van de gemeente is gelegen in de publieke ruimte, faciliteren van ondernemers in het winkelgebied en mogelijke barrières (zoals parkeerkosten en bereikbaarheid) beperken. De parkeergarages zijn de toegang tot het centrum, er moet een goede bewegwijzering zijn naar deze garages en vandaar uit naar het centrum. Eventueel aangegeven door visuele ankers als lichtpaaltjes, voetstappen op de weg o.i.d. Groenvoorziening en straatmeubilair zijn onderdeel van het hedonische karakter maar ook een verantwoording voor de gemeente. Uitgaande van de noodzaak dat de zintuigen in een fysieke omgeving gestimuleerd moeten worden (hedonisch) en dat het gebied zonder irritaties bereikt kan worden, is het de taak van de gemeente om dit te faciliteren.

33

Ontmoet ondernemend IJsselstein De gemeente moet zorgen voor de beleving in de publieke ruimte. Interactieve verlichting, kleur en geluid zijn belangrijk. Een toegangsboog naar het centrum geeft een besloten huiskamer gevoel, waarna verlichting, sfeer en accentverlichting een hedonische gevoel geven. De bereikbaarheid bestaat uit bewegwijzering en parkeerfaciliteiten. De huidige parkeergarages kunnen als toegang tot het centrum dienen, vooral voor toeristen en dagjes mensen. Voor 2015 adviseer ik om op korte termijn op kosten van de gemeente een centrummanager aan te stellen om de activiteiten te coördineren en te initiëren. Na 2015 wordt deze centrummanager dan betaald vanuit het ondernemersfonds als er een nieuwe financieringsmethodiek is. Verantwoordelijkheid ondernemers Ondernemers hebben een verantwoording voor de eigen onderneming/winkel en omzet-gerelateerde activiteiten. De winkels moeten leuk en aantrekkelijk zijn, ook panden (gevels) moeten voldoen aan het karakteristieke van de IJsselstein (Anton Pieck achtig). Winkels zijn zelfstandig niet meer in staat om klanten te trekken, winkelgebieden wel. Samenwerking tussen winkels en horeca is een essentiële voorwaarde voor een aantrekkelijk gebied. Een loyaliteitsprogramma gebaseerd op deze samenwerking beloont kopers direct. Voor een bepaalde bedrag aan aankopen in de winkel worden horeca faciliteiten verstrekt. De samenwerking wordt geregisseerd door de ondernemersvereniging. Koop / bezoekoriëntatie De kooporiëntatie moet de basis zijn voor het aanbod van winkels, zowel producten als aankoopmogelijkheden (webshop, winkel of andere mogelijkheden). Branchering is hier een voorbeeld van, maar ook de integratie met horeca en de positionering van aandacht trekkende winkels. Door internet zal de omzet en de marge van winkels voor niet-dagelijkse aankopen teruglopen. Dit heeft direct effect op het aantal winkels, de leegstand en de motieven voor klanten om naar een kernwinkelgebied gaan. Er zal in de toekomst behoefte zijn aan minder winkels. Per branche zal het verschillend zijn maar een verdere krimp in elektronica winkels, boeken- en muziekwinkels, mode, schoenen en speelgoed is voorzienbaar. Deze krimp wordt gecompenseerd door de integratie met horeca en cultuur in het winkelgebied en door het compacter maken van het totale gebied. Ook zullen er meer ambachtelijke winkels, verwenwinkels en hobby gebaseerde winkels komen. Dit past uitstekend in de gewenste uitstraling van IJsselstein. De vloerproductiviteit is in de periode 2004-2011 gedaald tot € 2438,-. De afgelopen jaren is deze ongetwijfeld nog verder gedaald waardoor winkels in de kritische zone zijn beland. Verhoging van omzet en marge is essentieel voor de continuïteit. Er moet een duidelijke focus zijn op een compact, hedonisch centrum: winkels, horeca en cultuur. Wijkwinkelcentra hebben een aanbod dat bestaat uit verzorgende winkels zoals dagelijkse behoeften: supermarkt, drogist, huishoudelijke artikelen. In het centrum wordt gewinkeld, hierbij kan natuurlijk ook kleinschalige retail van het verzorgende karakter horen zoals parfumerie, drogisterij, delicatesse of huishoudelijke producten. Detailhandel buiten het centrum, buiten de wijkcentra en directe omgeving moet voorkomen worden of zo mogelijk afgebouwd via zachte sanering. Parkeren De Benschopperstraat en Utrechtsestraat is een mooie sfeervolle straat en bij mooi weer ook een locatie bij uitstek om te verblijven. Door de week kan beperkt verkeer worden toegestaan (fietsen), in het weekend, vrijdag, zaterdag en zondag moeten ook fietsen niet worden toegestaan, er moeten ook duidelijke fietsparkeerplaatsen komen. Deze dienen niet hinderlijk te zijn voor de bezoekers. Voor fout geparkeerde fietsen moet een stringent handhavingsbeleid komen. Mensen moeten ongestoord kunnen winkelen en kinderen moeten ongestoord door de straten kunnen lopen. Voor auto's zijn er voldoen parkeergelegenheden. Voor de parkeergarages kan een betaalfaciliteit geregeld worden met de winkels. Bij een bepaald bedrag aan aankopen wordt parkeertijd gecompenseerd. Met de gemeente moet hier een speciaal tarief voor worden afgesproken. Deze betaling kan plaatsvinden via de smartphone en een applicatie als myorder. Klanten trekken en binden Om klanten te trekken en te binden zijn activiteiten nodig van de winkeliers (het drijfvermogen). Ik pleit voor de "verplichte" samenwerking in stand te houden via een winkeliersstichting, reclamebelasting of een bijdrage vanuit de WOZ. Er moet een centrum manager komen die activiteiten en faciliteiten zoals digitale communicatie, website, thuisbezorging en loyaliteitssysteem initieert en uitvoert. De centrummanager is verantwoordelijk voor: de coördinatie tussen ondernemers en gemeente en het ontwikkelen van marketing- en communicatieplannen, het beheren van het marketingconcept IJsselstein, het aantrekken van nieuwe winkels en ondersteunen bestaande ondernemers.

34

Ontmoet ondernemend IJsselstein Verantwoordelijk voor alle gezamenlijke activiteiten en faciliteiten Er dient een nauwe samenwerking te zijn tussen alle diverse belangenverenigingen en horeca. Beter zou zijn als er één belangenvereniging is voor het centrum, die als centraal orgaan de belangen kan verdedigen en uitvoeren. Het koopgedrag van klanten is o.a. veranderd door internet en door de mobiliteit en vraagt om een aanpassing van het serviceniveau van winkels, een verdere integratie en samenwerking tussen de ondernemers, met leveranciers en natuurlijk de gemeente. Ook in de winkel moet internet geïntegreerd zijn en onderdeel zijn van een gezamenlijk platform. Maar ook de winkels moeten bijdragen aan een leuke winkelbeleving: ● ● ● ● ● ● ● ● ●

Goede inrichting van winkels Goed personeel Aandachtspunten/accenten in de winkel aanbrengen Proactief gastvrij Communiceren in de winkel en buiten de winkel Samenwerken met elkaar voor extra services zoals thuisbezorgen Goed afstemmen openingstijden en activiteiten Gezamenlijk loyaliteitsprogramma Aanpassen van gevels om het nostalgische karakter te versterken

In alle gevallen dienen plannen nader uitgewerkt te worden en een marketingplan en specifiek te worden toegepast in een activiteitenplan en loyaliteitssysteem. De centrummanager moet het initiatief hiertoe nemen. Er dient een marketingplan te komen voor het centrum waarin alle activiteiten benoemd zijn. Hierbij moet rekening gehouden worden met belangen van alle partijen, budget en aantrekkingskracht voor de drie doelgroepen. Inwoners, regio bezoekers en toeristen. Voor iedere groep wordt een eigen focus benoemd activiteiten uitgevoerd:  Eigen inwoners; Permanente beleving, de 'locals' markt en de horeca als speerpunt Regio bezoekers: Activiteiten, sfeer en het loyaliteitssysteem Toeristen: Entourage, beleving, horeca en loyaliteitsactiviteiten Services, online en offline In de te ontwikkelen strategie worden technologie en internet geïntegreerd, maar ook wordt de concurrentie aangegaan met webshops door een lokale strategie van ondernemers en extra fysieke faciliteiten. Dit wordt geïnitieerd door de gezamenlijke website, maar aangevuld door services als thuisbezorgen, kinderopvang en horeca faciliteiten. Doel is om koopstromen om te buigen richting centrum. Dit zijn de koopstromen, die leiden tot een afvloeiing van de bestedingen in het centrum (zoals bestedingen bij andere gemeenten), bestedingen op internet, maar ook het versterken van koopstromen die al leiden tot uitgaven in het centrum. Dit vraagt om een aanpassing van het serviceniveau van winkels, een verdere integratie en samenwerking tussen de ondernemers, met leveranciers en natuurlijk de gemeente. Thuisbezorgen van de online of telefonische bestellingen en van de aankopen in de winkel moet onderdeel zijn van een service. Hier zijn geen of marginale kosten aan verbonden. Dit geldt alleen voor de inwoners van IJsselstein. Pauw bedrijven kan hier een belangrijke rol bij spelen. Niet alleen vanuit kosten oogpunt maar vooral vanwege de sociale cohesie die hier vanuit gaat. Op zaterdagen kan een kinderopvang zorgen voor een prettig winkelklimaat. Dit zou bijvoorbeeld kunnen in het gemeentehuis, of in een lege winkelruimte. De kosten kunnen voldaan worden door een aankoopbon of geïntegreerd worden in het loyaliteitssysteem. Internet De website moet ondersteuning geven aan de koopbeleving. Een webshop is een mogelijkheid als een winkelier daarvoor kiest, mijn advies is om dit te integreren binnen een gezamenlijke website. Er wordt een link geplaatst op deze gezamenlijke website naar de betreffende webshop. Een sfeervolle website met vermelding van de winkels en activiteiten en contactinformatie is een goede eerste stap die voor de zomer gerealiseerd kan worden. Onderdeel van de website is een thuisbezorg service. Deze service geldt voor de website, vandaag bestelt vandaag thuis, en voor aankopen in de winkel. Een kleine vergoeding kan onderdeel zijn van deze dienst (2.50 binnen een bepaalde actieradius of onderdeel van het loyaliteitssysteem). De service kan verzorgd worden door vrijwilligers of mensen met een lichamelijke beperking. Naast de thuisbezorgservice kan ook een ophaalservice worden geregeld via een lokale ondernemers (horeca) of een lokaal 'deburen' activiteit. Internet bestellingen

35

Ontmoet ondernemend IJsselstein kunnen dan opgehaald worden buiten de normale winkeltijden. Er dient één toegang te zijn tot de digitale informatie van IJsselstein. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor de gemeente vanwege de noodzakelijke koppeling met gemeente informatie (site) en de identieke uitstraling van IJsselstein. IJsselstein.nl portal tot alle activiteiten in IJsselstein Vanuit deze portal worden bezoekers geleid naar de activiteiten pagina, waarbij winkels en horeca geïntegreerd zijn binnen de activiteiten. Ook hier doorklikken waar gewenst. Op deze pagina: inside IJsselstein, activiteiten, winkels, horeca en toeristeninformatie: stadsinfo. Samenwerking De basis is een nauwe samenwerking tussen de ondernemers, winkels en horeca, om bezoekers te trekken, te binden en te laten besteden. Naast de inrichting van de publieke ruimten, zoals hierboven beschreven, waarbij er een verantwoordelijkheid is voor de gemeente, moeten ook ondernemers activiteiten ondernemen. Deze bestaan in essentie uit: ● ● ●

Communiceren met klanten en de potentiele doelgroep op individueel niveau Binden van bezoekers en klanten door deze te belonen Faciliteren van koopgedrag door nieuwe faciliteiten aan te bieden.

Uitgangspunt is samenwerking tussen ondernemers in het winkelgebied, dus zowel retailondernemers als horeca ondernemers. Via een vaste maandelijkse vergoeding worden de operationele kosten betaald en de communicatie bepaald. De communicatie vindt plaats op vier niveaus: ● ● ● ●

Fysieke communicatie, actie gericht, via klassieke media, ook in het centrum Generieke, digitale communicatie via de wekelijkse of 2-wekelijkse nieuwsbrief. Specifieke communicatie via gerichte email Generieke communicatie, later specifieke communicatie via smartphones.

Basis is een CRM systeem waarbij het e-mailadres leidend is. Hierbij worden specifieke kernmerken toegevoegd zoals telefoonnummer, geslacht en communicatie response. De database wordt beheerd door de centrummanager (CRM systeem). Een twee-wekelijkse nieuwsbrief met generieke activiteiten, berichten en specifieke berichten om bezoekers te trekken en te motiveren. Dit kan verschillen van activiteiten, inspiratiebijeenkomsten in winkels, dubbele loyaliteitspunten tot horecafaciliteiten of kortingen. Als naast het emailadres ook telefoonnummers in het systeem opgeslagen zijn kan er een specifieke communicatie plaatsvinden op locatie (via de smartphone). Natuurlijk is dit generiek mogelijk, maar kan leiden tot irritatie, dus voorzichtig zijn. Bij het bezoek aan het centrum zal deze irritatie niet aanwezig zijn als de berichtgeving gericht, specifiek en wenselijk is. De smartphone is het gewenste communicatiemedium. Loyaliteit Communicatie is gericht op het trekken van bezoekers naar het centrum. Daarnaast dienen bezoekers beloond te worden voor een bezoek aan het centrum. Een loyaliteitssysteem leidt tot een grotere binding tussen winkel/ winkelgebied en kopers. Er zijn enkele vormen van binding mogelijk: ● ● ●

Financiële binding, waarbij lage prijzen, kortingen en financiële beloning belangrijk zijn. Sociale binding, waarbij sociale cohesie belangrijk is, erbij horen. Structurele binding waarbij binding behaald wordt uit een continue relatie.

De mate van binding varieert van laag (financiële binding) tot groot (structureel). Bij de financiële binding wordt er alleen op korting gewerkt. Door het aanbod op internet (lage prijzen) en het momentgedrag van klanten is er geen binding te bereiken met op financiële basis ge-ent loyaliteitssystemen. Klanten willen boter bij de vis en een duidelijk voordeel. Bij sociale binding is de betrokkenheid van belang. Een binding met het centrum, vergroten van de verblijfstijd in het centrum en de samenwerking tussen horeca en winkels voor hedonische inspiratie (een goed gevoel). Zoals eerder genoemd is de samenwerking en het bieden van horeca faciliteiten aan de bezoekers een belangrijk element om bezoekers vast te houden, te belonen en het "feel good" gevoel te vergroten. Kinderopvang draagt bij aan het plezier en gemak van winkelen. Bij structurele binding is een continue binding nodig. Dit kan door de communicatie via de nieuwsbrief

36

Ontmoet ondernemend IJsselstein en de website. Actieve, persoonlijke communicatie leidt tot binding. Ik pleit voor een modern loyaliteitssysteem zonder kortingen of cadeaus, maar gebaseerd op een samenwerking tussen horeca en winkels. 'Boter bij de vis' doordat één punt direct goed is voor een kop koffie. Meerdere punten leiden tot meer horeca faciliteiten. Doel is: binden, verblijfstijd vergroten, motiveren en stemming beïnvloeden. Er kan door de relatie met horeca een verschil zijn tussen kostprijs voor winkel en de koopperceptie voor de koper. E.e.a. dient nader uitgewerkt te worden in een samenwerkingsconvenant tussen betrokkenen. Een financiële afhandeling kan via myorder van Rabobank. Myorder wordt dan gekoppeld aan het loyaliteitssysteem van keuze (front end). Bij voorkeur is het loyaliteitssysteem gebaseerd op een smartphone. Hierdoor kan door de app naast loyaliteit ook winkelinformatie en recreatie gekoppeld worden. Naast de eigen inwoners en regio bezoekers dient er ook ondersteuning te zijn voor toeristen. Juist Uit-informatie die interessant kan zijn voor toeristen moet onderdeel zijn van de website en een toeristen App. Hiervoor is de koppeling met de Uit-database van belang. Op deze basis kunnen speciale toeristische 'routes' worden gemaakt: cultuur, historie, winkels, fietsroutes en zelfs auto routes. Onderdeel hiervan zijn natuurlijk ook de ondernemers, winkels en horeca. Toeristen moeten een belangrijk onderdeel uitmaken van de plannen en de communicatiestrategie. Benodigde technologie ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

CRM, database voor registratie, communicatie en analyses Specifieke communicatie software voor nieuwsbrief, email en smartphone communicatie Analyse software (globaal) voor response metingen en website metingen Loyaliteitssoftware. Myorder voor faciliteiten als betaling voor parkeergarages, kinderopvang en loyaliteit Toeristen App en toeristenondersteuning Website benaderbaar via IJsselstein.nl Beacons voor bezoekersregistratie

Samenvattend De klanten worden getrokken door de sfeervolle straten, focus op Horeca, restaurants, pleintjes en koppeling van horeca met winkels. Daarnaast is er actieve communicatie op persoonsniveau en een loyaliteitsprogramma met direct te gebruiken faciliteiten. Winkels moeten actief samenwerken gecoördineerd door centrummanagement. De doelgroep bestaat naast eigen inwoners uit regio bezoekers en toeristen. Actief moeten deze benaderd worden via de nieuwsbrief, de website, en de APP met toeristeninformatie. Een gezamenlijke communicatie via een tweewekelijkse nieuwsbrief ondersteund met gerichte email-acties. Wekelijkse focus op de historie door een locals markt, muziek en sfeer activiteiten. Van april tot september activiteiten voor toeristen, dagverblijf en dag activiteiten. De publieke ruimten moeten sfeer bevorderend zijn door licht en geluid. Hierbij zijn "lantaarnpalen" niet toereikend. Het gaat om interactieve lichtvoorziening in sfeervolle kleuren die passen bij het tijdsstip, de licht/donker variant en het jaargetijde. Naast een interactieve lichtvoorziening is ook geluid ondersteunend aan de persoonlijke beleving van het centrum. In toetsing van het lichtplan van Philips van 2009 met huidige inzichten is van belang.

37


Vervolgacties Korte termijn ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

Invoeren citymanagement Subsidie aanvraag lokale fondsen voor lichtplan (citymanagement) Presentatie Myorder, invoering najaar 2015 (citymanagement) Ontwikkel marketing, communicatie en activiteitenplan (citymanagement) Ontwikkel een digitale communicatie op basis van een gezamenlijke klanten/bezoekersdatabank continue proces (citymanagement)

✓ ✓ ✓ ✓

Betere bewegwijzering (gemeente) Aanpassing centrum op basis van hedonie (continue proces) (gemeente) Website als platform voor alle activiteiten en faciliteiten (gemeente) Plaatsen beacons (gemeente)

✓ Regel kinderopvang in weekend (ondernemers) ✓ Organiseer speciale activiteiten op basis thema's (ondernemers) ✓ Heroverweeg openingstijden: zaterdagavond (tot 19.00 of later) (ondernemers) ✓ Verplichte samenwerking en bijdragen van ondernemers: deelname belasting of OZB, onderzoek korte termijn, invoering per 1 januari (gemeente met ondernemers) ✓ Bouw aan het merk IJsselstein continue proces (gemeente en citymanagement) ✓ Uitvoeren metingen: koopstroom en belevenismeting (gemeente met ondernemers) Op termijn ✓ ✓ ✓ ✓

Focus op regiobezoeker en in de zomer op toerist (citymanagement) Ontwikkelen app voor toeristen i.s.m. Uitbureau (citymanagement) Toegangsbogen naar centrum voor beslotenheid/huiskamer effect (gemeente) Ontwikkelen geïntegreerd loyaliteitsprogramma (ondernemers).   Geen cadeaus maar faciliteiten (horeca, parkeren en kinderopvang thuisbezorgen).

Ik verklaar geen commerciële belangen te hebben bij geadviseerde bedrijven. Prof. Dr. C.N.A. Molenaar, april 2015.

38


Bijlage III

Bedrijven investeringszone, een nadere toelichting Van 2009 tot en met 2011 maakte de Experimentenwet bedrijveninvesteringszones het mogelijk dat ondernemers gezamenlijk investeren in een veilige en aantrekkelijke bedrijfsomgeving, waarbij alle ondernemers meebetalen. Het instrument dat hiervoor wordt ingezet, is een gebiedsgerichte heffing die door de gemeente op verzoek van een (nader bepaalde) meerderheid van de ondernemers kan worden ingesteld. Uit de evaluatie van deze experimentenwet is naar voren gekomen dat het opnieuw en permanent beschikbaar stellen van deze faciliteit gewenst is. Om die reden is de Wet op de bedrijveninvesteringszones op 19 november 2014 in werking getreden. Gemeenten hebben met de Wet op de bedrijveninvesteringszones (Wet BIZ) de bevoegdheid om een gebied aan te wijzen (de bedrijveninvesteringszone (BIZ)) waarbinnen een bestemmingsbelasting (de BIZ-bijdrage) mag worden geheven ter financiering van door een meerderheid van de bijdrageplichtigen gewenste extra voorzieningen. De voorzieningen dienen zowel het gezamenlijk belang van de ondernemers als het algemeen belang. Het gebruik van de BIZ is bedoeld om activiteiten en voorzieningen te realiseren op verzoek van de gezamenlijke ondernemers, maar die niet behoren tot het basisvoorzieningenniveau van de gemeente. Kenmerken BIZ In de kern komt de opzet van de Wet BIZ erop neer dat de gemeente haar exclusieve recht om belastingen te heffen, inzet om initiatieven van een groep ondernemers te financieren. Daarbij heft de gemeente op verzoek van de gezamenlijke ondernemers een belasting die vervolgens als een subsidie wordt uitgekeerd aan een door de ondernemers opgerichte BIZ-organisatie. Deze organisatie is verplicht de vooraf overeengekomen en vastgelegde activiteiten en voorzieningen te realiseren. Goede voorbereiding Omdat de BIZ-bijdrage een belasting is waaraan alle ondernemers moeten bijdragen, voorziet de Wet BIZ in een groot aantal waarborgen tussen initiatief en uitvoering. Na een informele fase waarin eerst de ondernemers onderling en vervolgens met de gemeente de mogelijkheden voor een bedrijveninvesteringszone verkennen, volgt de formele fase die bestaat uit (1) de oprichting van een BIZ-organisatie, (2) het opstellen van een uitvoeringsovereenkomst (3) het vaststellen van een verordening (4) een draagvlakmeting en (5) inwerkingtreding van de verordening. In de toelichting wordt op de verschillende stappen nader ingegaan. Eigen verantwoordelijkheid gemeenteraad De vaststelling van de bedrijveninvesteringszone door de gemeenteraad is een belangrijk moment bij de totstandkoming van de BIZ. De gemeenteraad heeft een autonome positie om de bedrijveninvesteringszone in te voeren. De gemeenteraad heeft dan ook de vrijheid om af te zien van het vaststellen van de verordening, of deze op punten anders in te richten. Het is aan de gemeenteraad om te besluiten dat zij het exclusieve recht om belastingen te heffen wil inzetten voor een groep ondernemers.

39

GEMEENTE IJSSELSTEIN. Ontmoet ondernemend IJsselstein Inspireren, bereiken en beleven. Economische visie

Recommend Documents