GEERTEBRIEF. De voorzitter spreekt. Onze eigen adventskalender. Pulcinella in concert. Remonstrantse Gemeente Utrecht november 2015

GEERTEBRIEF Remonstrantse Gemeente Utrecht

november 2015

5 De voorzitter spreekt

7 Onze eigen adventskalender

9 Pulcinella in concert

Leesrooster

In augustus en september lazen we al een aantal verhalen over Elia. In november gaan we verder met verhalen over Elisa, zijn opvolger. Focus van het boek Koningen is steeds de vraag of de koningen van het oude Israël wel of niet doen wat goed is in de ogen van de Eeuwige. Van Saul en David wordt uitgebreid verteld dat zij door God gekozen en ingezet zijn. In het vervolg worden dynastieën opgebouwd, tronen doorgegeven of veroverd, zonder dat God er invloed op heeft. Het zijn een aantal profeten (Elia en Elisa) die de stem van de Eeuwige vertolken en de vorsten op de vingers tikken, hun de wacht aanzeggen of rechtstreeks bestrijden. Degenen die macht hebben op deze aarde moeten tegenspraak en oppositie krijgen

- in welke gestalte dan ook. Tot op de dag van vandaag is het de profeet die deze taak op zich neemt en iedereen kan dat worden. 1 november - 2 Koningen 4:1-7 Een arme weduwe van een van Elisa’s collega’s roept de hulp in van de profeet. ‘Wat kan ik voor u doen?’ - en zonder het antwoord af te wachten vraagt Elisa meteen: ‘Wat hebt u in huis?’. Elisa borduurt met zijn hulp voort op wat zij zelf ‘in huis’ heeft. 8 november - 2 Koningen 4:8-37 In dit verhaal zijn de rollen aanvankelijk omgekeerd: een rijke vrouw biedt aan Elisa haar hulp aan, een eigen logeervertrek voor de profeet. Zij heeft alles, behalve een ‘vrucht van haar schoot’. Ongevraagd kondigt Elisa haar een zoon aan. De vrouw baart een zoon, maar het kind waar zij niet om vroeg sterft. Na een gebed tot de Eeuwige wekt Elisa hem, in zijn vertrek, met zijn persoonlijke levensgeest weer tot leven. Nico ter Linden schrijft: ‘De jongen groeide voorspoedig op. Zijn moeder kende mooie verhalen over de liefde van God die de dood overwint. En altijd wist de jongen dat kamertje boven zich, met die

stoel, die tafel, de kandelaar, en met het bed waar hij weer tot leven kwam’. 15 november - 2 Koningen 4:38-41 Als u wilt weten waar de uitdrukking ‘dood in de pot’ vandaan komt, moet u dit verhaal lezen. Daarnaast verricht Elisa een ‘wonderbaarlijke broodvermenigvuldiging’. Het lijkt precies op die verhalen in de evangeliën, maar daar is Jezus de hoofdpersoon. Jezus is een nieuwe Elisa. Ook in het verhaal van Elisa wordt gedeeld. Ter Linden schrijft: ‘Delen is vermenigvuldigen. Als je het brood maar blijft breken, is er voor iedereen genoeg.’ 22 november - 2 Koningen 5:1-27 De genezing van een vijandelijke bevelhebber. Er wordt in dit verhaal gespeeld met allerlei tegenstellingen. Ter Linden schrijft: ‘Naäman (die vijandelijke bevelhebber) is een groot man in Aram (een toenmalige vijand van Israël). Hij kwam naar Israël, werd als een kleine jongen en werd rein (genezen van zijn melaatsheid). Gehazi (de assistent van Elisa) was een klein man, liet Israël los, hij wilde groot worden en werd onrein. Of hij later net als Naäman genezing vond, vertelt het verhaal niet. Florus Kruyne

Tijdelijke arbeidsduurverkorting

Doe mee met het kerstspel

Ds. Pieter Dronkers heeft de kerkenraad verzocht om in de periode 1 september t/m 31 december één dag in de week minder voor de RGU te mogen werken. Dit in verband met tijdelijke werkzaamheden op de Universiteit voor Humanistiek (UvH) in Utrecht. Inmiddels heeft de kerkenraad ingestemd met deze tijdelijke arbeidsduurverkorting. Met Pieter is een inventarisatie gemaakt van de consequenties van een dag minder werken. In deze periode zullen twee preekbeurten door gastpredikanten worden overgenomen. De voortgang van het pastorale werk wordt zorgvuldig bewaakt; Pieter en de kerkenraad hopen dat de contactleden in de wijken kunnen adviseren bij het stellen van prioriteiten. Mocht blijken dat toch incidenteel extra inzet van een predikant nodig is, dan zal de kerkenraad daarvoor een passende oplossing zoeken. Namens de kerkenraad, Gert-Jan Schmal

De voorbereidingen voor het kerstspel 2015 zijn al in volle gang, het belooft weer een mooie en bijzondere avond te worden. Wilt u daar ook onderdeel van zijn? Dat kan! We zijn op zoek naar vijf heren die mee willen spelen in het kerstspel. Voor elk van hen is een bijzondere rol weggelegd. En onder de bezielende regie van Nelien van Doorn, dat is bekend, groeit elke speler tot ongekende hoogten. Geef u daarom op bij ondergetekende. Gewoon doen! Ook zoeken we nog mannen en vrouwen die hun talenten willen inzetten voor koor en orkest. Speelt u een instrument of vindt u het leuk mee te zingen met het enthousiaste gelegenheidskoor onder leiding van Maarten van der Bijl? Meld u dan aan. Met vragen en voor opgave kunt u zich wenden tot mij, Marjolein Reijntjes, e-mail [email protected].

2

Volg je hart Ooit kreeg ik van iemand die me heel dierbaar is een plastic kaartje ter grootte van een creditcard. ‘Volg je hart!’ stond er op. Het heeft een plekje op mijn bureau. Als ik het zie, dan denk ik aan de lieve geefster.

vermogen om verbinding te zoeken en voor elkaar te zorgen – het ‘zorgsysteem’. De oudste laag is altijd als eerste aan het woord als we ons bedreigd voelen. De jongste laag doet vanwege de neurologische complexiteit iets langer over de reactie. En kan snel overruled worden door de oudste laag . Ik hoor dus de verschillende ‘breinlagen’ in dat wat ik aanduid als ‘mijn dubbele hart’.

Deze dagen echter valt er toch een wat ander licht op de uitroep ‘volg je hart’. In Houten volgden veel mensen hun hart en hielpen om vluchtelingen te verwelkomen, ook al waren ze hier maar heel kort in de sporthal. In Woerden zullen er ongetwijfeld velen geweest Kwetsbaar mens zijn die hetzelfde gedaan hebben. Behalve een klein groepje. Zij Je ziet deze gelaagdheid ook terug in een klein, maar krachtig gingen ’s nachts naar de vluchtelingenlocatie en gooiden vuurgedicht van Okke Jager – bijgaand afgedrukt. werk en eieren naar de mensen. Een weerloos mens zien kan in ons een gevoel van bedreiging Wat ik niet makkelijk vind om uit te spreken is dat deze mensen oproepen. Je bent bang omdat je denkt: help, dit kan mij ook ook op een bepaalde manier hun hart overkomen. Ons ingebouwde gevaargevolgd hebben. systeem weert de ander, die onze ‘Volg je hart’, maar als dat hart je eigen angst oproept, impulsief af. HOE KOSTBAAR IS EEN KWETSBAAR MENS ingeeft bang, bezorgd of boos te Vervolgens plaatst de dichter, zonder zijn over de ontwikkelingen in onze overgang of inleiding, in drie korte Verraadt ons aller angst zich niet  samenleving – waar brengt het je dan? strofen drie beelden tegenover onze in wie het leven weerloos liet? primaire angstreactie. Alsof hij er op Banger hart vertrouwt dat die beelden zo krachDe glasglans stemt de blazer mild. De openbare discussie polariseert al tig zijn dat zij hun werk wel zullen De kaarsvlam vormt de hand tot schild. heel snel. Je bent óf pro vluchtelindoen. genopname en je wijst alle bezwaren Wat doet het fragiele glas met een De krokus wijst beton zijn grens. resoluut van de hand, of je bent er glasblazer? Het maakt hem voorzichHoe kostbaar is een kwetsbaar mens. tegen en houdt grommend vast aan je tig, anders blaast hij de glasbel stuk. overtuiging dat Nederland vol genoeg En als je met een kaarsje loopt, hou Okke Jager (1928 -1992) is. De een troost zich met een schoon je toch automatisch je hand ervoor geweten, de ander voelt zich miskend om het vlammetje tegen uitwaaien te en verongelijkt. Een genuanceerde beschermen? En die dappere krokus middenpositie is heel hard nodig, willen we er goed uitkomen. Ik – die vindt altijd een gaatje om toch te kunnen bloeien. vraag me af of, hoe en waar die een kans gaat krijgen. Met deze dichterlijke verbeeldingsoefening spreekt Okke Jager Ik herken beide stemmen in dat wat ‘mijn hart’ is: natuurlijk om zo te zeggen ons zorgsysteem aan. Het slotvers is een uitmoeten we deze mensen een veilige plek bieden. En tegelijkertijd roep die tegelijkertijd een transformatiegedachte bevat. Een herken ik de zorg hoe we dat gaan trekken als samenleving. Ik kwetsbaar mens is juist heel waardevol, omdat deze de zachtvermoed dat ik niet de enige ben. heid kan wekken – over de angst heen. Waar komt die dubbelhartigheid vandaan? Sterker nog: als je datgene wat je aanvankelijk bang maakt toestaat om jou mild te maken, dan ontstaat er iets moois. Helder Dubbel hart glas of zacht kaarslicht, of de moedige blijheid van de paarse kroEen mogelijk antwoord komt uit de hoek van de neuropsycholo- kus als eigenwijs contrapunt in het grijze beton. gie.* Het gaat hier om de mechanismen die, onze emoties reguleren. Onze hersenen hebben meerdere lagen die, in de loop van Inzicht in de werking van de lagen in ons brein helpt misschien de evolutie van de mens, na elkaar ontstaan zijn. om de angst voor een vreemde ander een plek te geven. De laag van ons - evolutionair gezien - oudste breingedeelte Misschien helpt het om onze verbeelding aan te spreken. En om waarschuwt ons meteen voor gevaar. Het bereidt ons in een te zien waar de kostbaarheid verborgen zit van de mensen die fractie van een seconde voor op agressie, wegrennen of ons nu een appèl doen op zowel onze angst, als op onze zorgzaamdoodstil houden. Dit wordt kortweg het ‘gevaarsysteem’ heid. genoemd. De evolutionair gezien jongste hersenlaag bevat ons Lees verder op pagina 4

3

Vervolg van pagina 3 Het blijft een goede zaak om je hart te volgen, ook in het begrijpen van zijn drijfveren. Opdat we elkaar kunnen bereiken in het omgaan met een ingewikkelde zaak, die het hart van velen raakt. Alleke Wieringa *De theorie is iets complexer dan dat ik binnen het bestek van dit artikel kan weergeven. Voor wie er meer over wil weten: een rondje Google rond ‘emotieregulatie’ is leerzaam. Met dank aan Florus Kruyne, die deze theorie introduceerde.

In Memoriam Paulien Aarnoudse Op 23 augustus overleed Paulien Aar­ noudse. Paulien was jarenlang actief binnen de Geertekerk, waar ze onder andere het Verteluur verzorgde. Al voelde ze zich thuis bij de vrijheid van de remonstrantse kerk, ze worstelde tegelijkertijd met de angst voor God. Een erfenis die ze van haar jeugd op Tholen had meegekregen. Op de rouwkaart van Paulien stond een granaatappel, om meerdere redenen een prachtig en veelzeggend symbool. Van de granaatappel wordt gezegd dat hij de ontwikkeling van kanker kan remmen. De afgelopen jaren stonden voor Paulien in het teken van de strijd tegen deze ziekte. Een strijd die ze vooral zelf voerde en maar moeilijk kon delen. Zoals vaker in haar leven wilde ze anderen niet opzadelen met haar eigen zorgen. Een eigenschap die het tegelijkertijd voor de mensen om haar heen lastig maakte om echt te weten

wat er in haar omging. De granaatappel is ook een beeld uit de Bijbel. In Hooglied 4:3 staat dat de lach van een vrouw fonkelt als een granaatappel. Paulien had bij uitstek oog voor het mooie, het schone. Bij zichzelf en bij anderen. En die fonkelende lach: die speelde regelmatig om haar lippen. De granaatappel is vooral het symbool voor vernieuwing. Paulien’s leven was niet altijd makkelijk, noch was Paulien altijd even makkelijk voor de mensen om haar heen. Ze had een bewonderenswaardige vechtlust. En ze wist inderdaad telkens weer opnieuw te beginnen, zich terug te vechten. Ze wilde leven, fonkelen met hart en ziel. En dat was ook de boodschap die ze wilde doorgeven aan haar vier kinderen en aan alle andere mensen om haar heen. Leven, ondanks alle angsten. Dat ze in Gods licht mag zijn. Pieter Dronkers

Tina Geels predikant in Delft Op 1 november wordt Tina Geels bevestigd als predikant van Vrij­ zinnig Delft. Ds. Geels, partner van ds. Florus Kruyne, was predikant in de Geertekerk van 1990 tot 2010. Vrijzinnig Delft is een buitengewone wijkgemeente van de Protestantse kerk Delft. Het participeert actief in de kleine, vrijzinnige oecumene van De Grachtengordel. Onderdeel is de samenwerking met de Remonstrantse Gemeente van Delft. Als predikant zal Tina voor 50% aan Vrijzinnig Delft verbonden zijn. Daarnaast blijft er

4

ruimte voor haar onderzoek naar de remonstranten en de internatio­ nale vrijzinnige samenwerking na WO II. Ook bij de Geertekerk blijft Tina betrokken. De intrededienst is op 1 november in de Waalse kerk van Delft om 10.30 uur. Mocht u in de buurt zijn: de Waalse kerk is gevestigd aan de Oude Delft 177 en maakt deel uit van Museum Prinsenhof. U bent van harte welkom!

Collecte 6 december

Wijkinloophuis Kerckebosch Op 6 december zal de diaconie collecteren voor het Wijkinloophuis Kerckebosch in Zeist, u inmiddels welbekend. In vorige berichten kon u lezen dat het inloophuis een zelfstandige stichting is geworden. Daarmee wordt meer initiatief en inzet van de wijkbewoners zelf gevraagd. Het lijkt erop dat de formule ‘voor en door bewoners’ begint te werken. Inmiddels is er een Gebruikersplatform opgezet, dat in de toekomst zoveel mogelijk de dagelijkse aansturing van het Wijkinloophuis moet overnemen. Kijkt u voor meer informatie (bijvoorbeeld om te zien wat er zoal in het Wijkinloophuis gebeurt en wordt aangeboden) op www.wijkinloophuiskerckebosch.nl.

Agenda

(vervolg pag. 10)

20 nov: Arminiaanse Maaltijd, 18.00 uur in de Geertekerk 23 nov: Cursus Dwarsgeloven, olv dhr. Jan-Willem Nieuwenhuijsen, 20.00 uur in de Geertekerk 23 nov: Regio-avond Zeist, olv ds. Pieter Dronkers 23 nov: Mindfulnesstraining, olv ds. Florus Kruyne, 19.30 uur in het Graalhuis, Nieuwegracht 51 01 dec: Dansmeditatie, olv mw. Nelien van Doorn, 10.00 uur in de Geertekerk 01 dec: High Tea, olv ds. Heine Siebrand, 15.30 uur in de Geertekerk 01 dec: De 12 Heilige Nachten, olv ds. Alleke Wieringa, 19.45 u. in de Bovenkamer 12 dec: Dansdag Weihnachts-Oratorium olv mw. Jaqueline van Male, 10.00-16.30 uur in de Geertekerk 15 dec: Dansmeditatie, olv mw. Nelien van Doorn, 10.00 uur in de Geertekerk 15 dec: Bijbelkring Zeist, olv ds. Pieter Dronkers, 14.00 uur in de Oldenborgh, Arnhemse Bovenweg 16, Zeist

Management en brainstormen Al ruim een jaar is Gert-Jan Schmal inmiddels voorzitter van de kerken­ raad. Annelies Oldeman polste hem over zijn bevindingen. Biltsetraatweg nr. 108, wie de weg niet kent wordt door omwonende garage- en restauranthouders welwillend verwezen naar een ‘houten huisje verderop’. Het is even zoeken onder het loodgrijze wolkendek, dat de regen behoedzaam binnenhoudt terwijl ik ronddool. Tot mijn verrassing woont onze voorzitter in een oud koetshuis, een monument waar geen houten lat mag veranderen, met een prachtige bostuin annex moestuin en appelboomgaard. We spreken over de stand van zaken in de RGU, zijn rol als voorzitter, over het beleid voor de toekomst en de remonstranten in onze op drift geraakte wereld. Ben je van huis uit remonstrant, Gert-Jan, of van elders komen aanwaaien? Gert-Jan: ‘Mijn vrouw en ik komen oorspronkelijk uit de Christelijk Gereformeerde Kerk. We hebben een behoorlijk behoudende voorgeschiedenis dus. Maar voor ons beiden was de rigide orthodoxie een te grote belemmering om oprecht te kunnen geloven en ons geloof in praktijk te kunnen brengen. In Gouda leerden we op onze zoektocht naar een ander spiritueel onderkomen het samenwerkingsverband Do-Re-VVP kennen, waar we vooral bij de remonstranten de gezindheid vonden die we zochten. Daarom besloten we tot die kerk toe te treden.’ Was je in je ‘vorige leven’ ook actief op kerkelijk terrein? ‘O ja, ik ben een doener. Naast mijn werk ben ik graag in een ander verband ook actief. Bij de Christelijk Gereformeerden heb ik jarenlang ook als diaken gewerkt. Mooi werk dat veel voldoening gaf, omdat ik er mijn ervaring in de Rotterdamse haven, waar ik bij een Japans containerbedrijf logistiek manager

bevalt mij prima. Zeker met die zelfstandig opererende werk- en stuurgroepen, waardoor verantwoordelijkheid en uitvoering gespreid zijn en niet alleen op de schouders van de kerkenraad liggen,

Gert-Jan Schmal

ben, ook op een andere manier kon inzetten. Toen we uit de kerk stapten, was ik dat ook kwijt. Maar na ons toetreden tot de remonstranten bleek dat ook daar grote behoefte was aan leidinggevende expertise. Ik werd er voorzitter van de kerkenraad. Zo’n taak is natuurlijk een prachtige kans om erin te komen. Ik heb het met veel plezier gedaan, tot we in 2012 naar Utrecht verhuisden.’ Werden jullie in Utrecht meteen lid van de RGU? ‘We hebben even rondgekeken, maar het werd gauw duidelijk dat het ook hier de remonstranten zouden worden. Toen was de stap naar de Geertekerk snel gezet. Na het vertrek van Heine Siebrand werd mij gevraagd zitting te nemen in de beroepingscommissie voor een nieuwe predikant. Toen een jaar later Arthur Modderkolk de voorzittershamer wilde overdragen, kreeg Paul Winkler een tip uit Gouda voor een mogelijke opvolger. Dat was ik. Ik heb niet lang geaarzeld, ik ben en blijf een doener.’

‘Op de volgende kerkenraadsretraite gaan we brainstormen over de ledenwerfacties. En over hoe het nu verder moet. Ik ben er zeer enthousiast over, we moeten beslist voortgaan op de ingeslagen weg nu er eenmaal beweging in zit. Maar we moeten de resultaten ook consolideren. Leden werven is niet genoeg, er moeten ook handen aan de ploeg. Het blijkt niet zo moeilijk om mensen te vinden voor een ad hoc-project, maar wel als het gaat om meerjarige functies. En laten we vooral niet over het hoofd zien dat alles geld kost!’ Een laatste onvermijdelijke vraag in deze tijd: hoe zie je onze taak als kerk in het vluchtelingenvraagstuk? ‘Dat is te groot en te complex om in klein verband op korte termijn op te lossen. Moeten we daarom dan maar niets doen en wachten tot iedereen het met elkaar eens is? Tot we allemaal samen in één keer de wereld de andere kant op laten draaien? Volgens mij moet je klein beginnen en hopen dat het werkt. Praktische zaken als onderdak, voedsel, water, kleding, medicijnen, werk, onderwijs, recreatie, daar kunnen we onze ervaring toch inzetten? Niet denken dat druppels op een gloeiende plaat toch maar verdampen, laten we liever meewerken aan het afkoelen van die plaat. Doen waar we goed in zijn!’ Annelies Oldeman

Hoe is het voor jou om hier voorzitter te zijn? ‘Natuurlijk is het anders dan in Gouda. Hier heb je nog een grote, regionale gemeente met één enkele denominatie. De bestuurlijke structuur van de RGU

5

Diaconale Geluiden Collecte Prentenboek Op 13 september werd u ervoor warm gemaakt om een bijdrage te leveren aan het Project Prentenboek van Marjolein Witte en Maaike Kramer, beiden kunstenaar en docent. Ze lichtten zelf hun project met zoveel verve toe, dat het ze lukte u te verleiden om € 600,- te schenken. Met kinderen in het AZC in Zeist maken ze een educatief prentenboek, gebaseerd op tekeningen en verhalen van deze kinderen. Het is geschreven in meerdere talen en kan zowel op basisscholen als op AZC’s gelezen worden. Op de blog staat dat ze hun streefbedrag overschreden hebben. ‘Dat betekent dat we meer boeken kunnen drukken en er ook nog een educatief pakket bij kunnen ontwikkelen.’ Mooi toch? De slotzin van het verslag over hun bezoek aan de Geertekerk: ‘Super bedankt, mensen van de Geerte­kerk!’ (www.projectprentenboek.blogspot.nl/) Collecte Partnergemeente De dienst van 4 oktober stond in het teken van het bezoek van onze Unita­ rische partnergemeente uit Trans­sylvanië, Roemenië. De collecte was dan ook bestemd voor de diaconale activiteiten van deze gemeente. In een gloedvol verhaal illustreerde gastpredikant István Kovács hoe de contacten met de RGU bijgedragen hebben aan een meer assertieve opstelling van de partnergemeente, binnen een samenleving waar democratie nog geen vanzelfsprekendheid is. De collecteopbrengst was € 385,-. Collecte Artikel 1 Op 11 oktober, Coming Out Sunday, is € 195,- opgehaald voor de stichting Artikel 1 Midden Nederland. Een van de activiteiten van de stichting is het bespreekbaar maken van seksuele diversiteit op scholen. Hiertoe verzorgt zij jaarlijks ongeveer 160 lessen in schoolklassen. Na afloop van zo’n les geeft de stichting de betreffende school een regenboogvlag.

6

Bedankjes In juni is € 500,- overgemaakt naar Stichting Steuncomité Asielzoekers en Vluchtelingen in Zeist, SAVIZ. In een briefje spreekt de penningmeester zijn hartelijke dank uit. Hij bevestigt dat het geld gebruikt is voor vervoerskosten van COA kinderen naar Lobbus, waar in de zomer een activiteitenprogramma plaatsvond voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Ook Stichting Nour stuurde ons een bedankbrief, waaruit dit citaat: ‘U zorgt ervoor dat wij de deelneemsters aan dit project kunnen subsidiëren en een financiële basis kunnen verschaffen aan de Marokkaanse onderwijskrachten ter plaatse.’ Bij dat ‘deelneemsters’ gaat het om Nederlandse vrouwen, die jaarlijks onbetaald verlof opnemen om in Marokko hun kennis te delen met opleiders en moeders van gehandicapte kinderen. Arminiaanse maaltijd 2015 De Arminiaanse maaltijd staat gepland voor vrijdag 20 november. Elk jaar organiseert de diaconie deze maaltijd, waarvan de opbrengst een goede bestemming krijgt. Het is een moment van ontmoeting en kennismaking, van verbinding en gesprek. Dit jaar geven we de maaltijd inhoudelijk invulling met een tafelgesprek over het vluchtelingenvraagstuk. Wie wordt niet dagelijks overstelpt met standpunten en informatie over dit onderwerp? De hoeveelheid berichten en de inhoud ervan gaan vaak de menselijke maat te boven. Tijdens de maaltijd willen we ruimte en structuur bieden voor een gezamenlijk gesprek over wat het ieder van ons doet. De maaltijd zal duren van 18 tot 20 uur en wordt gehouden in de Geertekerk. In november kun u ervoor intekenen op een lijst in de hal van de kerk Project van de maand: Stichting OMDUW Deze rubriek is bedoeld om u inzage te geven in de manier waarop het geld

wordt besteed, dat u bijeen brengt op de zondagen waarop niet voor een specifiek doel wordt gecollecteerd maar ‘voor de diaconie’. De jaarlijkse gift aan een van de projecten waarmee wij ons voor een bepaald bedrag verbonden hebben, vormt een belangrijke bestemming van dit geld. Deze maand krijgt stichting OMDUW (Oecumenische Missionaire Diaconale Utrechtse Werkgroep) zijn jaarlijkse bijdrage. Dit is een onafhankelijke stichting die door twintig kerken uit de stad Utrecht wordt ondersteund. Doel is het welzijn te verbeteren van mensen die aan de rand van de samenleving leven, zoals de dak- en thuislozen in de stad. Het werk van OMDUW wordt uitsluitend door vrijwilligers verricht, afkomstig uit de Utrechtse kerken. De stichting werkt samen met andere onafhankelijke organisaties die bezig zijn op het terrein van armoedebestrijding in Utrecht. Zie: www. stichtingomduw.wordpress.com. De diaconie heeft € 500,- aan OMDUW overgemaakt. Komende collectes De collecte van zondag 1 november gaat naar een van de initiatieven ten dienste van de vluchtelingen die in Utrecht worden opgevangen. Daarover wordt u geïnformeerd via de liturgie en de aankondiging in de dienst. Elders in deze Geertebrief vindt u informatie over het collectedoel van 6 december, het Wijkinloophuis Kerckebosch in Zeist. Aankondiging telefoonkaartenactie Vóór de volgende Geertebrief uitkomt, is op 29 november de Adventstijd alweer aangebroken. Zoals gebruikelijk wordt in die weken voor kerst de telefoonkaartenactie gehouden. U kunt dan geld doneren voor telefoonkaarten voor mensen in het detentiecentrum Zeist. Namens de Diaconale Commissie, Marijke Kools

De ruimte van het hart Terwijl ik hier achter mijn bureau zit en naar buiten kijk, valt het me op hoe de herfst haar intrede doet. Gele blaadjes in de bomen. Een groep vogels die over trekt. Het raam is nog wijd open, koud is het niet. Het ruime zicht op de wijde lucht zo vanaf deze zolderverdieping doet me de ruimte in mij voelen. Ruimte in mij om te zijn met wat er (toch al) is... Een klein cadeau, zo’n moment. Het valt niet af te dwingen. Deze ruimte niet. Kleine cadeautjes in de vorm van gezegende momenten niet. Maar... we kunnen onszelf wel het cadeau geven van een weekend lang ruimte voor ‘de ruimte van het hart’. In de prachtige omgeving van Denekamp bieden we een kleine retraite aan in november, waarin Florus Kruyne en ik, Nelien van Doorn, gaan werken met deze ruimte van het hart. We zullen met maximaal 15 deelnemers zijn zodat er ook fysiek en qua aandacht genoeg ruimte is voor iedereen. Natuurlijk is de logische en terechte vraag

voor u zich opgeeft: maar wat gaan we dan doen? De kern voor Florus en mij is dat de retraite ons gelegenheid geeft meer te ontdekken wie we zijn. Een goede ingang daarvoor is het oefenen in het gewaar te zijn waar we elk moment zijn en wat er in ons gebeurt. We zijn niet op weg naar het verbeteren van onszelf. Eerder naar een aanvaarden van alles wat we tegenkomen in onszelf en om ons heen. Zowel mindfulness als beweging bieden daartoe een middel. Rust en ruimte Vanuit mindfulness is de ingang tot het thema de training van onze aandacht. Florus zal daarbij, naast het mediteren, gebruik maken van verschillende oefeningen afkomstig uit de mindfulness- en de compassietrainingen. Vanuit mijn ervaring met beweging en dans zal ik het thema benaderen vanuit ons lichaam. Het werken aan lichaamsbewustwording via oefeningen in de ruimte, met of zonder muziek en alleen of samen. Soms met kringdans, dan weer met vrije

improvisatie. We bieden samen een afwisselend programma, en natuurlijk is er ook tijd voor rust en ruimte om bijvoorbeeld de kloostertuin te verkennen of gewoon even heerlijk op bed te liggen. U krijgt een eenpersoonskamer en de maaltijden zijn bij de prijs inbegrepen. Nog even de zakelijke informatie. Wanneer? Van vrijdag 13 november 2015 (17.30 uur start met broodmaaltijd) tot zondag 15 november 2015 (16.00 uur) Waar? Klooster van de zusters Franciscanessen, Gravenallee 30, 7591 PE te Denekamp Kosten? U betaalt € 225,- of € 175,- voor leden/vrienden van de RGU. Opgave? Opgeven kan bij ds. Florus Kruyne (telefoon 030-236 8873, e-mail [email protected] of bij Nelien van Doorn (telefoon 0347-320 115, e-mail [email protected]). Nelien van Doorn

Digitale adventskalender De adventsperiode nadert. Zondag 22 november is de laatste zondag van het huidige kerkelijk jaar, op die dag herdenken we de in dat jaar gestorvenen. Op 29 november, eerst zondag van advent, begint dan het kerkelijk jaar 2015-2016. Voor die adventsperiode hebben we het thema ‘Verderkijkers’ gekozen. Dat wil zeggen: personen uit de Bijbel die verder keken dan hun neus lang was. Hun verderkijken werd opgeschreven en heeft de eeuwen door mensen geïnspireerd. Met dit thema sluiten we aan op het jaarthema ‘Gidsen en goeroes’. Waarmee inspireert ú mensen? We nodigen u uit een bijdrage te leveren aan een digitale adventskalender, die via de website van de kerk voor iedereen te zien zal zijn.

voort tot aan kerst. Via de website van de kerk, geertekerk.nl, gaan we ook zo’n kalender maken. Aan u de vraag om voor de verrassingen te zorgen: een fotootje, gedichtje, stukje muziek, spreuk, verhaaltje, een kindertekening of een filmpje... Als het maar digitaal en beknopt is! Elke dag plaatsen we een aantal bijdragen – aan u de keus.

U kent de traditionele adventskalender waarschijnlijk wel: een doos met vierentwintig deurtjes. Op 1 december mag het eerste deurtje open – erachter schuilt een kleine attentie. Op 2 december is het volgende deurtje aan de beurt, en zo

Stuur uw bijdrage(n) de komende weken naar [email protected]. Vanaf 1 december komt u dan dagelijks voor mooie verrassingen te staan!
(Let op: bijdragen die auteursrechten zouden kunnen schaden, zoals een gedicht uit een recente bundel, worden niet gebruikt.) Maarten van der Bijl

7

Dansdag Weihnachts-Oratorium Durf te leven als een vlinder in de wind Krachtig en kwetsbaar tegelijk (Maja Rosetta) Onlangs vroeg ik iemand die al jaren de dansdagen van het Weihnachts-Oratorium bezoekt, wat die dagen voor haar betekenen. ‘Ik kende de muziek van Bach helemaal niet vanuit mijn jeugd’, vertelde ze. ‘Het was voor mij een eerste kennismaking; stap voor stap bewegen op de tekst met die prachtige muziek. Ik hoorde achtergronden over de componist en daardoor heb ik hem veel beter leren kennen. En het mooie is: elk jaar schijnt er weer een nieuw licht op. Voor mij begint de kerst met deze dansdag in de Geertekerk.’ Op 12 december is er weer een dag rond het Weihnachts-Oratorium. We luisteren en bewegen op muziek die elke keer weer

fris en sprankelend is en uitnodigt tot dans en beweging. Het kerstverhaal gaat over een kind dat in moeilijke omstandigheden wordt geboren. Een kind dat klein en kwetsbaar is en toch ook kracht en licht uitstraalt. Wat betekent dat verhaal voor ons in deze tijd? Durven wij kwetsbaar te zijn om zo de kracht en de liefde in onszelf te ontdekken? Daarnaar gaan we op zoek. We laten muziek en teksten in ons lichaam resoneren. Zo komen we meer in contact met ons innerlijk. Het brengt ons als vanzelf tot stilte en tot (zit)meditatie. Dat nodigt ook uit tot vrije beweging, met of zonder muziek. De hele dag zullen dansante muziek en verstilde rust elkaar afwisselen. Je bent van harte welkom en danservaring is niet nodig.

Op zaterdag 12 december staan vanaf 9.30 uur koffie en thee voor je klaar. Het programma duurt van 10.00 tot 16.30 uur. De kosten bedragen € 35,- contant te betalen op de dansdag (incl. koffie en thee, lunch graag zelf meenemen). Opgeven kan bij het kerkelijk bureau, tel 030-234 0198 (of [email protected]) en via www.dansbeleven.nl. Jacqueline van Male

Tien jaar RGU en Omar Al Farouk De werkgroep Maatschappelijke Dialoog heeft de kerkenraad onlangs een evaluatie aangebo­ den van de contacten met moskee Omar Al Farouk in de afgelopen vijf jaar (2009-2014). Dit is de tweede evaluatie die de werkgroep heeft opgesteld. Eerder verscheen een evaluatie over de periode 2005-2009. Beide notities geven een goed overzicht van wat de afgelopen tien jaar aan contacten is ontstaan tussen RGU/Geertekerk c.a. en de moskee Omar Al Farouk in Utrecht-Overvecht. De nieuwe notitie ziet niet alleen terug op de afgelopen periode, maar geeft ook aanbevelingen voor de toekomst. De werkgroep ziet graag de gedachten van de kerkenraad over de evaluatie tegemoet. Daarnaast vraagt de werkgroep besluitvorming van de kerkenraad over de aanbevelingen en daarmee de toekomst van de onderlinge contacten. Naar verwachting behandelt de kerkenraad de evaluatie in zijn vergadering van eind oktober.

8

het tienjarig jubileum van onze contacten een jubileum­boekje te maken, met de evaluaties over de twee vijfjarige periodes (2005-2009 en 2009-2014).

De evaluatie is op 20 juli j.l. besproken met een delegatie van de moskee. Deze was blij met de evaluatie van de werkgroep en het gesprek daarover. De negen evaluatiepunten werden onderschreven en de aanbevelingen maakten ze graag tot de hunne. Het was een open en openhartig gesprek, waarin ook onderwerpen als homoseksualiteit, fundamentalisme en emancipatie aan de orde kwamen. Als speciaal thema voor debat werd door de moskee het onderwerp Moslims en de media (beeldvorming) genoemd. Tot slot deed de voorzitter van de moskee de suggestie om ter gelegenheid van

Respect en nieuwsgierigheid De werkgroep wil benadrukken dat de onderlinge contacten zijn gebaseerd op respect, nieuwsgierigheid naar elkaar en vriendschap. De werkgroep is er niet op uit anderen te brengen tot meer vrijzinnigheid of iets dergelijks. Ook is de werkgroep van mening dat een uitwisseling van gedachten en meningen op zich goed is, maar ze ziet de debatfunctie niet als belangrijkste taak. Ds. Heine Siebrand heeft tot aan zijn emeritaat deel uitgemaakt van de werkgroep. Hij is opgevolgd door ds. Pieter Dronkers. De samenstelling van de werkgroep is nu: Inge van de Pavoordt, Ans van Noord, Tom Harkema, Pieter Dronkers en Arthur Modderkolk. Namens de werkgroep, Arthur Modderkolk

Concerten in de Geertekerk Vrijdag 6 november – 20.30 uur Caecilia Camerata met G. Rossini, William Tell Ouverturen en I. Tsjaikovski, Symfonie nr. 4 Info: Facebook Caecilia Camerata Zaterdag 7 november – 20.00 uur Barokprogramma met twee cantates van J.S. Bach en 2 cantates van A. Vivaldi Info: www.collegiumvocalezeist.nl Zondag 8 november - ? Stadhuiskoor Utrecht zingt Dido en Aeneas van H. Purcell Info: Facebook Stadhuiskoor Utrecht Zondag 15 november – 15.00 uur Orkest van Utrecht: gitaarconcert van J. Rodrigo, de Pucinellasuite van I. Stravinsky en Ricerare van H. Andriessen Info: www.orkestvanutrecht.nl Zaterdag 21 november – 20.15 uur Kamerorkest Pulcinella speelt het vioolconcert van A. Dvorak (soliste Olivia Doflein), plus werk van J. Suk en E. Elgar Info: www.kamerorkestpulcinella.nl Donderdag 26 november – 20.15 uur Symfonieorkest Bellitoni met drie symfonische gedichten van O. Respighi, S. Rachmaninov en Rimski-Korsakov Info: www.bellitoni.nl Vrijdag 27 november – 20.30 uur

Cello8tet Amsterdam speelt Canto Ostinato van S. ten Holt Info: www.cello8tet.com en Facebook Zaterdag 28 november – 19.00 uur Tango dansen in de Geertekerk met live muziek Info: www.tangoargentina.nl Zondag 29 november - ? Concert Stichting La Pellegrina – geen informatie beschikbaar Zondag 6 december – 19.30 uur Bachcantatedienst. J.S. Bach: Unser Mund sei voll Lachens (BWV 110) Info: www.bachcatates-utrecht.nl Zondag 13 december – 16.00 uur UMA-Kamerorkest met werk van C. Nielsen, Z. Kodály en F. MendelssohnBartholdy Info: www.uma-kamerorkest.com

Adressen en colofon Remonstrantse Gemeente Utrecht Geertekerk, Geertekerkhof 23, 3511 XC Utrecht e-mail: [email protected] website: www.geertekerk.nl Banknr. NL27 INGB 0000 2804 46 t.n.v. Remonstrantse Gemeente Utrecht Kerkelijk bureau in de Geertekerk geopend di. t/m vrij. 09.30 – 12.00 uur tel. 030-2340198 Predikanten Ds. F. Kruyne Arie van de Heuvelstraat 29 3981 CT  Bunnik e-mail: [email protected] www.floruskruyne.nl tel. spreekuur (030-2368873) wo. do. vr. 18.00–19.00 uur Mw. ds. A.L Wieringa Distelvlinderberm 56, 3994 WT  Houten e-mail [email protected] tel. spreekuur (030-2882908) di, wo en do 17.00-18.00 uur

Kamerorkest Pulcinella speelt Dvorak, Suk en Elgar

Help Su Changlan De Chinese Su Changlan zit al meer dan tien maanden in voorarrest en riskeert een gevangenisstraf van vijftien jaar. Ze zou hebben ‘aangezet tot gezagsondermijning’. Naar alle waarschijnlijkheid pakten de Chinese autoriteiten Su Changlan op omdat ze meerdere berichten op het internet plaatste over de demonstraties in Hong Kong, in september 2014. Duizenden mensen gingen toen de straat op: ze eisten meer democratie en minder bemoeienis van China. De Chinese overheid censureerde de berichtgeving over de demonstraties. Meer dan honderd Chinezen die de protesten steunden werden gearresteerd. Su Changlan strijdt vooral voor vrouwen- en kinderrechten en belandde daardoor al meerdere keren in de gevangenis. Na afloop van de kerkdienst op zondag 8 november kunt u een brief voor Su Changlan ondertekenen. De Chinese autoriteiten worden daarin opgeroepen haar onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten. Mogen we weer op u rekenen? Werkgroep Amnesty International

Ds. P. Dronkers Biltstraat 349, 3572AS Utrecht e-mail: [email protected] Tel. 06-484 080 99 Diaconale Commissie Mw. I. Rombach e-mail: [email protected] Bankr. NL87 INGB 0000 1198 01 t.n.v. penningmeester Diaconale Commissie RGU Voor overige gegevens: zie jaarboek en programmaboek, verkrijgbaar bij het kerkelijk bureau. Redactie Geertebrief Simon Knepper (eindredactie) Wim Edelman, Annelies Oldeman Redactieadres: Geertekerkhof 23, 3511 XC Utrecht e-mail: [email protected] Lay-out: Pixels and Pencils, Houten De volgende Geertebrief (Kersnummer) verschijnt op 11 december. Kopij inleveren op uiterlijk donderdag 26 november vóór 10 uur v.m.

9

Kerkdiensten

Zie voor Vrijzinnigen Nederland (v/h NPB): www.vrijzinnigen.nl

Remonstrantse Gemeente Utrecht

Geertekerk, Geertekerkhof 23 Aanvang 10.30 uur 25 okt ds. F. Kruyne 01 nov ds. H.J.Siebrand, mmv Geerte­ cantorij, Verteluur 08 nov ds. A.L. Wieringa, Woord en Tafel 15 nov ds. C.M. Geels, Verteluur, Klub, crèche 22 nov ds. F. Kruyne, laatste zondag ker­ kelijk jaar, herdenking overlede­ nen, mmv Geertecantorij 29 nov Do-Re dienst in Doopsgezinde gemeente, 1e Advent, ds. J. Klijnsma, aanvang 10.00 uur 06 dec 2e Advent, ds. C. van Egmond, Woord en Tafel, Verteluur 13 dec 3e Advent, ds. A.L. Wieringa, Verteluur, crèche 20 dec 4e Advent, ds. F. Kruyne, Verteluur Remonstrantse werkgroep West-Betuwe R.K. Kerk, Stationsweg 11, Geldermalsen Aanvang 09.30 uur 01 nov ds. J.D. Noest 22 nov ds. A.L. Wieringa, Gedachtenisdienst 06 dec 2e Advent, dr. K.J. Holzapffel Doopsgezinde Gemeente Utrecht Doopsgezinde Kerk, Oudegracht 270 Aanvang 10.00 uur; zie www.doopsgezin­ dutrecht.nl

EUG Oekumenische Studenten Gemeente Janskerk, Janskerkhof 28 Aanv. 11.00 uur, zie www.eug-janskerk.nl Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Amerongen/Leersum Rijnkapel, Imminkstraat 1a, Amerongen Tel. 0343-452 266 Aanvang 10.30 uur (1e, 3e, 5e zondag + kerkelijke feestdagen) Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Bilthoven Woudkapel, Beethovenlaan 21 Tel. 030-229 1642  Aanvang 10.30 uur Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Doorn De Ludenkapel, Berkenweg/Ludenlaan Tel. 0343-561 413  Aanvang 10.15 uur Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Driebergen Parklaan 7 Tel. 0343-521 996 Aanvang 10.15 uur Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Maarssen/Breukelen Wilhelminaweg 7, Maarssen Tel. 0346-564 571  Aanvang 10.30 uur (om de 14 dagen) Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Zeist Kerkweg 19-23 Tel. 030-692 3828 Zondagse ontmoetingen: 10.30 uur

Rooster autodienst Onderstaand het rooster voor de autodienst voor de komende tijd. Als u van de autodienst naar de Geertekerk gebruik wilt maken, kunt u zelf contact opnemen met de ‘dienstdoende chauffeur’ (vóór vrijdagmorgen 12.00 uur). 01 nov dhr. C. Görts 08 nov dhr. A. Swertz

10

tel. 030-691 9538 tel. 030-252 0169

15 nov dhr. P. Pols 22 nov dhr. C. Hardeman  29 nov dhr./mw. Fournier 06 dec dhr. J. Bergstra 13 dec dhr. C. Görts

tel. 030-271 7330 tel. 030-251 3612 (06-519 49077) tel. 0343-491 578 tel. 030-271 4215 tel. 030-691 9538

Agenda 02 nov: Cursus Dwarsgeloven, olv dhr. Jan-Willem Nieuwenhuijsen, 20.00 uur in de Geertekerk 02 nov: Mindfulnesstraining, olv ds. Florus Kruyne, 19.30 uur in het Graalhuis, Nieuwegracht 51 03 nov: Dansmeditatie, olv mw. Nelien van Doorn, 10.00 uur in de Geertekerk 03 nov: High Tea, olv ds. Heine Siebrand, 15.30 uur in de Geertekerk 03 nov: Goeroes, olv ds. Pieter Dronkers, 20.00 uur in de Geertekerk 04 nov: Regioavond De Bilt / Bilthoven, olv ds. Alleke Wieringa 07 en 08 nov: Samen boetseren, olv Elzelien Jansen en Alleke Wieringa 09 nov: Cursus Dwarsgeloven, olv dhr. JanWillem Nieuwenhuijsen, 20.00 uur in de Geertekerk 09 nov: Mindfulnesstraining, olv ds. Florus Kruyne, 19.30 uur in het Graalhuis, Nieuwegracht 51 10 nov: Wijkavond Hoograven, olv ds. Alleke Wieringa 11 nov: Regio-avond Amerongen / Doorn, olv ds. Alleke Wieringa 12 nov: Wijkavond Utrecht Centrum, olv ds. Florus Kruyne 13 t/m 15 nov: Retraite-weekend De ruimte van het hart, olv ds. Florus Kruyne en mw. Nelien van Doorn in het Klooster van de zusters Franciscanessen te Denekamp 16 nov: Cursus Dwarsgeloven, olv dhr. Jan-Willem Nieuwenhuijsen, 20.00 uur in de Geertekerk 16 nov: Mindfulnesstraining, olv ds. Florus Kruyne, 19.30 uur in het Graalhuis, Nieuwegracht 51 17 nov: Dansmeditatie olv mw. Nelien van Doorn, 10.00 uur in de Geertekerk 17 nov: Bijbelkring Zeist, olv ds. Pieter Dronkers, 14.00 uur in de Oldenborgh, Arnhemse Bovenweg 16, Zeist 18 nov: Wijkavond Utrecht Overvecht / Noord, olv ds. Florus Kruyne 18 nov: Regio-avond Houten, olv ds. Alleke Wieringa 19 nov: Regio-avond Harmelen / Vleuten e.o., olv ds. Pieter Dronkers Lees verder op pagina 4