GEERTEBRIEF. Remonstrantse Gemeente Utrecht Kerstnummer 2013

GEERTEBRIEF Remonstrantse Gemeente Utrecht

Kerstnummer 2013

Leesrooster

De schijnwerper valt na ‘Driekoningen’ op de eerste optredens van Jezus. Naar het Latijn heet deze periode in het kerkelijk jaar ‘Epifanieën’, wat betekent ‘de verschijningen’ van Jezus. Men telt de Epifanieënzondagen tot Aswoensdag, het begin van de Veertig Dagentijd, en dat is alweer de aanloop naar Pasen. 29 december. Zondag na Kerst - Lucas 2:33-40 Het jongetje Jezus: bijzondere mensen zeggen bijzondere dingen over dit kind. Dit gaat over de profetes Hanna: zij is oeroud, al heel lang weduwe, zij woont in de tempel! Het is ook wel mooi om het verhaal vanaf vers 25 te lezen, waar Simeon ook een voorspelling doet. Deze oude mensen weten nog van het oude verlangen van het volk. Doordat ze de hoop nooit opgegeven hebben, menen ze de eerste tekenen van een nieuw begin te herkennen. Oude mensen zijn vaak het geheugen van een volk dat bij de dag leeft. Daar moet waardering voor zijn! 5 januari 2014 - Matteüs 2:1-12 Het verhaal van de drie Magiërs uit het Oosten. Het verhaal op zich biedt al een fraaie intrige: een listige boze koning, wiens snode plannen door de Magiërs worden doorzien. Ze laten hem lekker zitten met zijn moordzuchtige list. Babylonië en Perzië waren bekend om hun sterrenkundigen. Wat voor een ster ze zagen, kan niet met zekerheid gezegd worden. Zeker nu we de spannende ISON-passage achter de rug hebben, is het boeiend om je daar weer eens in te verdiepen. Kijk eens op de link http://hemel.waarnemen. com/FAQ/Sterren/013.html voor mogelijke historische verklaringen. Theoloog H.J. Heering schrijft bij dit verhaal: ‘De gehele mensheid, ja de kosmos is erin betrokken wanneer Gods liefde zich in Bethlehem

2

openbaart!’ Zo kun je het ook bekijken. 12 januari - Matteüs 3:13-17 Johannes is een woestijnprediker, een asceet, met een scherpe blik en dito tong. Hij trekt veel belangstellenden en volgelingen. Jezus komt hem ook op het spoor en raakt geïnspireerd door Johannnes’ prediking. In diens visie moeten mensen omkeren op hun weg en zich realiseren dat de weg van Gods Koningschap de ‘koninklijke weg’ is. Het is een keuze om je daarop te begeven. Het ritueel dat die keuze bevestigt is een onderdompeling in de Jordaan. Dat wil Jezus ook – hoe oud hij op dat moment is?? Johannes weet dat deze jonge mens op de koninklijke weg een grotere rol gaat vervullen dan hij. En de Hemel bevestigt het. Beide mannen zullen uiteindelijk met hun leven betalen voor het leven van deze droom. Wij weten hun namen nog en vertellen hun verhaal, en trachten daarnaar te leven. Wonderlijk! 19 januari - Johannes 2:1-11 Het verhaal van de bruiloft te Kana. Men was op het feest (dat al gauw zeven dagen duurt) al snel door de wijn heen. Maria vindt dat zoonlief daar wat aan moet doen. De Zoon wordt wat knorrig van haar bemoeienis. Maar hij laat de gastheer niet zitten met het probleem en weet een enorme watervoorraad in wijn te veranderen. Waarom wordt zo’n verhaal overgeleverd – wat zou het ons kunnen zeggen? Ik heb nog wat ruimte nodig om daar een richting in te vinden. Ik durf niet te komen met een ‘antwoord’ of een ‘verklaring’ – ook als je het (nog) niet weet, moet je klare wijn schenken. Dat in ieder geval. Alleke Wieringa

Muzikale nieuwjaarsduik Onderdeel van de ‘Nieuwjaarsduik’ (eerste Culturele Zondag) op 12 januari is een concert met muziek uit de christelijke, joodse en Arabische traditie, waaraan meewerken Laurens van Rooyen (pianist en componist) en Gilad Nezer (zanger in de joodse traditie). Het wordt gegeven in de Geertekerk. Aanvang 12.30 uur; inloop vanaf 12.00 uur. Van Rooyen en Nezer presenteren een programma waarin muzikale tradities elkaar ontmoeten en versterken. De rijke christelijke kerstmuziek naast de eeuwenoude joodse muzikale gebeden die thuis en in de synagoge worden gezongen, aangevuld met een uitstapje naar de Arabische muziek. Laurens van Rooyen leerde als misdienaar in de katholieke Majellakerk in Utrecht het mysterie van muziek kennen. Hij bespeelde er als jongen zelf het orgel en zong mee in het koor. Gilad Nezer, geboren in Israël en verweven met de joods-liberale traditie, werd na zijn studie zang aan het conservatorium in Den Haag onder andere voorzanger van de Liberaal Joodse Gemeente in Amsterdam. Nezer weet de oude joodse gebeden een prachtige interpretatie en klank mee te geven. Ook in de Arabische muziek is hij uitstekend thuis.

Personalia Verhuisd Dhr. B. Bos, van Utrecht naar Strandmeer 24, 3994 ZS Houten Mw. D. van den Ham-Opsomer, van Toermalijnlaan 70 naar Saffierlaan 742, 3523 RH Utrecht Dhr. A. van der Velde, van Utrecht naar Appelgaarde 113, 3992 JD Houten

Laurens van Rooyen

En het geschiedde in die dagen… Het verhaal moest worden vastgelegd. Het verhaal van de geboorte. Met een naam, een plaats en een datum. Eenvoudige middelen voor een Oosterling om een gebeurtenis te dagtekenen voor het nageslacht. Een plaats en een tijd: toen Quirinius landvoogd was en keizer Augustus al die mensen op weg stuurde om zich voor een volkstelling te melden in hun geboorteplaats. In dìe dagen, toen gebeurde het. Toen een Jozef en een Maria – waarvan er dertien in een dozijn bestonden – zich bij een loket moesten laten tellen. Voor de ambtenarij van de keizer was je niet meer dan een naam en een nummer. Zo gaan mensen met mensen om: geteld, geteld en nog eens geteld – meer is niet nodig. Het telsysteem van de keizer telt Jozef en Maria keurig mee en ziet hen tegelijkertijd over het hoofd. Zien en zien is twee: je ziet tenslotte alleen wat je van belang vindt, de rest ontgaat je. Macht der gewoonte. O ja, toen was er ook die ster boven Bethlehem. Die bijzondere ster die niet onopgemerkt kon blijven – toeval bestond niet in die tijd en een bijzondere ster gaf reden tot nader onderzoek. Een bijzondere ster in een gewone nacht, waarin bij gewone mensen een kind ter wereld wordt gebracht. Zo gaat God met mensen om: een zwangere vrouw, bijna uitgeteld, voor wie nergens plaats is, draagt het begin van nieuw leven. Van een nieuwe mens, wiens volgelingen later een schare zullen vormen die niemand tellen kan.

Overmacht van liefde Het kerstverhaal van Lucas groeit toe naar een grootse en eigenlijk ook onmogelijke vergelijking. Zoals ooit die kleine David voor koning Saul harp speelde en het eindspel van diens koningschap inluidde, zo wordt hier een kind geboren – onopvallend nog – tegen wiens overmacht van liefde later alle machten van de we-

de macht, dat is zijn stijl niet. Liefde gaat de weg van de meeste weerstand, de weg van onderop, waar herders en koningen elkaar zullen kunnen ontmoeten.

Profetenwoorden

reld te hoop zullen lopen. Het machtige Rome en het nietige Bethlehem. Die vergelijking van groot met klein – naar de maatstaf en het begrip van de wereld onvergelijkbaar – behoorde wel degelijk tot de geestelijke en culturele bagage van iedere Jood. ‘Gij Bethlehem in Efrata, al zijt gij klein onder Juda’s geslachten, toch zal er, zeg Ik, iemand uit u komen die over Israël gaat heersen.’ Ze kenden hun profeten, de rabbi had ze er zogezegd ingestampt. En nu… nu heeft Lucas, de respectabele huisarts, zomaar dat beeld weer opgepakt. Van het grote dat het tegen het kleine aflegt. Van de liefde die overwint, want daaraan zouden ze dit kind later immers leren kennen. De keizer in Rome heeft al zijn schaapjes geteld en is verguld met zijn macht. Maar in deze Jezus is iemand aan het licht gekomen die helemaal van onderaf aan begint: bij de mensen die niet in tel zijn, de daklozen, de hongerenden, de armen die niemand kent. Nauwelijks interessant om een kaartenbak mee te vullen. De verliesrekening van het MiddellandseZeegebied die Rome liever niet in kaart gebracht ziet. Lucas borduurt heel zorgvuldig voort op deze vergelijking van Rome en Bethlehem. Alsof hij de coulissen al klaar zet waartegen later het verhaal van Jezus’ leven zich zal afspelen. Een Joodse jongen uit Bethlehem die op het spoor wordt gezet van het Nieuwe Jeruzalem. Een levenslange voetreis naar Jeruzalem – liefdewerk. Want een voetreis naar Rome, een gooi naar

Lucas schrijft geschiedenis naar beproefd voorbeeld: oorsprong, doel en zin van dit geboortefeest geeft hij weer. Kind van de oudste stam van David, geboren aan de schaduwkant van het leven, als een ster die boven alles zal uitsteken. Hij verstaat de kunst van het recepten schrijven en hij begint met de feiten: in die dagen en toen het geschiedde. Maar hij brengt ook dingen met elkaar in verband: door zijn beeldende taal laat hij zien dat het de woorden van de profeten zijn die tot leven worden gewekt door wat waarlijk gebeurd is. Zo plaatst hij feiten in een zinvol verband met oude gedeclameerde profetenwoorden: Bethlehem, Efrata, Zoon van David. En aan dit onmogelijke verhaal waarin het kind een kraamkamer heeft gemaakt van de herberg, geeft hij op onnavolgbare wijze het slot: Lucas roept de openbaarheid erbij. De herders komen in beeld. Wie anders zijn op dat tijdstip nog wakker. Herders moeten het onhaalbare van dit geboortetafereel met hun spontaan verrast-zijn en verbazing naar buiten brengen en doorvertellen. Zij geven door wat onder geen beding verborgen mocht blijven. Het kerstverhaal zal de taal van Lucas wel nooit ontgroeien, want herders weten van lammeren en schapen. En van Jezus – het Lam Gods – wordt verteld dat hij met overtuiging en kracht sprak over de mensen die hij als zijn schapen wilde weiden.

Alle perken te buiten Het is geschiedenis, niet als een stukje verleden tijd maar als een onophoudelijk en ondeelbaar hier-en-nu. Het is een verhaal dat aan ons geschiedt en dat door ons en Lees verder op pagina 4

3

Vervolg van pagina 3 in ons geschiedenis maakt. De overmacht van de liefde die naar God smaakt kan in onze harten en handen dagelijks herboren worden en sterker zijn dan alle machten van de wereld. Die heilzame spanning hoort ook bij kerst – van het kleine dat het grote kan overwinnen, het licht dat het duister van de nacht verdrijft. Dit vieren is geen spelletje met belletjes en engeltjes en kaarsjes. Dit waarlijk vieren is een heilig spel. ‘Geloven lijkt op hoe kinderen spelen: Als je echt goed aan het spelen bent, vergeet je dat het maar spelregels zijn waaraan

je je houdt; je wórdt het spel’, zo mooi verwoord door Jan Hanlo, volgens Willem Jan Otten. Vierende volken hebben meer paradijs in hun mars dan ooit met marcheren bijeen is gebracht. ‘Zie ik verkondig u grote blijdschap! Christus is geboren.’ Dat gaat alle perken te buiten, daar wil je wel een boom voor opzetten. Daarvoor wil je het kind in jezelf van harte voeden; opdat het niet sterft aan de grote daden van de grotemensenwereld die wij kunnen maken of breken. Het geschiedde… in die dagen én in de onze. Heine Siebrand

Woord en Tafel verzet De Geertekerk is gevraagd gastvrijheid te verlenen aan de Nieuwjaarsduik van de Culturele Zondag op 12 januari, en dat doen we graag. Meteen na afloop van de dienst zal de kerk daartoe worden ingericht. Om de viering van Woord en Tafel niet onder tijdsdruk te zetten, zal deze viering niet op 12 januari plaatsvinden maar in de dienst van zondag 19 januari. Na afloop van de dienst op 12 januari wordt wel koffie geschonken, zoals we dat gewend zijn. Aansluitend op het koffiedrinken kan desgewenst het concert worden bezocht. (Zie het bericht over de Nieuwjaarsduik op pagina 2.)

Diaconale Geluiden Nieuwtjes van de Diaconale Commissie, een nieuwe rubriek. En om meteen maar van wal te steken: die Commissie begroet twee nieuwe gezichten. Het zijn Marijke Kools (lid) en Ida Rombach (secretaris). Beiden werden in de dienst van 17 november door Florus Kruyne bevestigd als Diaconie-leden. Tea en Maaltijd In oktober hebben wij voor het eerst een Arminiaanse Tea gehad, bestemd voor leden en vrienden die niet graag meer ’s avonds op pad gaan. Dertien belangstellenden waren aanwezig bij een gezellige uitgebreide thee in de koffiekamer in de kerk. In dezelfde week was er de Arminiaanse Maaltijd, waar dertig mensen hebben genoten van een uitgebreid buffet dat leden van de Diaconie hadden klaargemaakt. Beide bijeenkomsten stonden in het teken van ‘Ontmoeten’. Smulhuis De opbrengst van die beide bijeenkomsten, een bedrag van 335 euro, is door de Diaconie verdubbeld en overgemaakt aan het Smulhuis in Utrecht. Dat is een eet-

4

bedroeg 462 euro, een bedrag dat door de Diaconie is verdubbeld. Maaike zal ons op de hoogte houden van haar werk in Kenia.

gelegenheid waar daklozen en thuislozen terecht kunnen voor een goedkope maaltijd. Hier eten ze voor weinig geld aan een gedekte tafel in een divers gezelschap. Het Smulhuis, onderdeel van Stichting de Tussenvoorziening, is gevestigd in het pand van de nachtopvang Sleep Inn. Maaike in Kenia In de kerkdienst die was voorbereid door de Klub is gecollecteerd voor het project ‘Maaike in Kenia’. Dit doel was uitgekozen door de Klubleden. Maaike de Vries heeft zelf haar actie (twee maanden gaan werken in een project in Kenia) toegelicht in de dienst. De opbrengst van deze collecte

Filipijnen Op 17 november is de algemene collecte voor de Diaconie gebruikt voor de actie Filipijnen, Giro 555. Ook nu werd er gul gegeven: de opbrengst was € 543.23. De Diaconie zal nog besluiten of zij deze collecte zal verdubbelen, of dat eenzelfde bedrag naar een ander Filipijnenhulpproject wordt overgemaakt. Telefoonkaartenactie In de decembermaand kunt u in de hal van de kerk, zowel voor als na de dienst, weer meedoen aan de Telefoonkaartenactie voor vreemdelingen in detentie. Ook dit jaar willen wij er mede voor zorgen dat met Kerstmis alle vreemdelingen in detentie een telefoonkaart krijgen om hun familie en vrienden te kunnen bellen . De Diaconale Commissie is bereikbaar via het postadres Berkenlaan 14, 3737 RN Groenekan. E-mailen kan ook: Diaconie@ geertekerk.nl.

Van de cantor Een handvol inleidende overwegingen van Maarten van der Bijl, nieuwe cantor van de Geertekerk. Sinds 1 november mag ik mijzelf cantororganist van de Geertekerk noemen. Daar ben ik erg blij mee. De Geertekerk heeft namelijk datgene waar de diehard kerkmusicus naar op zoek is: een ruimte waarin het goed musiceren is, met prachtige orgels, een ruimte die iets ademt van generaties mensen die daar niet voor niets kwamen. En misschien wel het belangrijkste, een ruimte waarin dat niet louter een historische notie is. Integendeel: hij wordt levend gehouden door een intensief gebruik voor muziek en eredienst, met de mensen van nu – van Heine en verre, zogezegd. Samen een ruimdenkende gemeente in een ruimhartig gebouw, iets zoekend, iets vindend, unaniem overtuigd van het belang van muziek in dezen. Zo hier en daar heeft u al wat over mij kunnen lezen en ik heb al met een aantal van u kennis mogen maken. Als dat nog niet is gebeurd, dan hopelijk binnenkort. In deze Geertebrief wil ik een paar dingen op een rijtje zetten. Ik zal dat doen aan de hand van het menu van de nieuwe website die de cantorij heeft gekregen: geertecan-

torij.nl. Die site is gemaakt om de cantorij en het verdere kerkmuziekgebeuren van de Geertekerk beter onder de aandacht te kunnen brengen, binnen en buiten de gemeente.

Drempelvrees Het eerste item is ‘cantorij’. De cantorij repeteert op donderdagavond, als het kan in de kerk, als het niet kan in de Oude School, eveneens op het Geertekerkhof. Ik zou het leuk vinden om het koor nog wat in aantal te zien groeien. Wil je eens kijken hoe het er aan toegaat, kom dan gerust eens langs: op de website staat

Getuigen op boekentafel ‘Soemoed’, standvastigheid, klinkt door in Palestijnse verhalen over ‘de muur’ in Bethlehem, die gebundeld zijn in het boekje Getuigen van Soemoed. In de vorige Geertebrief heeft u hierover kunnen lezen. U kunt deze uitgave à € 12,50 (plus verzendkosten) bestellen via [email protected], maar sinds kort is het ook te koop bij de boekentafel van de Geertekerk. Nadere inlichtingen over de achtergronden van Getuigen van Soemoed worden graag verstrekt door Iris Wevers, vredeswerkgroep RGU.

waar de repetitie is, aanvang is 19.30 uur. Schiet me gerust aan voor meer informatie. Ik leer de cantorij kennen als een open groep, drempelvrees blijkt niet nodig! De tweede knop is ‘kamerkoor’. We hebben het plan opgevat een nieuw koor te starten, naast de cantorij, voor mensen van student-leeftijd tot iets ouder (zeg dertig). Het koor staat open voor zowel eigen gemeenteleden als gelijkgestemden/ stemvasten van elders. Ik ben er namelijk van overtuigd dat er in Utrecht veel jonge mensen zijn die goed kunnen zingen en die zich aangesproken zouden weten door de vieringspraktijk van de remonstranten. Hier ligt een grote kans. Hoe een en ander precies gaat worden moet zich nog uitwijzen, uiteraard in overleg met de kerkenraad. Op 11 december is er ter oriëntatie vast een vrijblijvende ‘open repetitie’. Kom je zelf in aanmerking, of weet je jongere zangtalenten in je netwerk? Alle zanglustigen zijn van harte welkom.

Muzikale bijdrage Dan de button ‘instrumentalisten’. Voor mij is samenspel essentieel voor een bloeiende kerkmuziekpraktijk. Daarom wil ik graag inventariseren welke vaardige musici we in eigen kring hebben. Beheers je een instrument op een goed niveau en wil je weleens een muzikale bijdrage leveren aan de dienst? Laat het dan weten. Dan stop ik je in de ‘kaartenbak’ en kan ik je bij gelegenheid uitnodigen. In een iets vaster verband zou ik graag een strijkkwartet (of groter) vormen. Een gezelschap dat naast literatuur ook eens een liedzetting kan spelen, en zo de gemeente bijvoorbeeld kan begeleiden in afwisseling met orgel. Dat lijkt me heel boeiend. Ik ben benieuwd naar de respons! Ook in z’n algemeenheid geldt: schiet mij gerust aan met vragen/opmerkingen, of mail naar [email protected]. Vriendelijke groet van Maarten van der Bijl

5

Meepraten over ouderen en wonen Collectes Hoe wonen ouderen in de nabije toekomst en hoe willen ze wonen? Die vragen staan centraal op de informatie- en discussieavond van dinsdag 28 januari 2014 in Houten, georganiseerd door de Remonstrantse Werkgroep Houten. Bijzonderheid: de gemeente luistert mee. Hoe en waar wonen Houtense ouderen in de (nabije) toekomst? Wat komt er door de Wmo (wet maatschappelijke ondersteuning) op de ouderen in onze kerken, in onze wijk en in de familie af? Wat komt er op onszelf af? Verzorgingshuizen sluiten of nemen straks nog maar mondjesmaat ouderen op. Straks wonen ze bijna allemaal thuis. Kan dat? Waar vinden ze woningen? Aan welke eisen moeten de woningen voldoen? En waar onze ouderen, waar wijzelf ook gaan wonen, er is geen ‘all inclusive’ verzorging meer. We moeten zelf aanpakken. Wat hebben ouderen nodig? Hulp in de huishouding? Aandacht? Mogelijkheden om deel te nemen aan het (maatschappelijk) leven, om te participeren? Moeten de kerken (de diaconieën) een handschoen oppakken? Moeten alle inwoners in Houten zich instellen op een nieuwe toekomst en is er geen speciale taak voor de kerken?

Niet vrijblijvend Op de Informatie- en discussieavond over die thema’s worden we eerst door Trudy Schreuder Goedheyt bijgepraat over de overgang van verzorgingsstaat naar participatiemaatschappij. Trudy is remonstrant en werkt bij Movisie, kennisinstituut op

het gebied van maatschappelijke ontwikkeling. Vervolgens overleggen we samen over de vragen en de antwoorden, over zorgen en oplossingen. Tot slot worden alle ideeën, voorstellen en oproepen verzameld. Dat gebeurt niet vrijblijvend: de gemeente Houten is luisterend aanwezig en neemt alle ideeën en voorstellen graag mee terug naar het gemeentehuis.

De avond duurt van 20.00 tot 22 uur (zaal open vanaf 19.45 uur). Plaats: Centrum Lorech, Hollandsspoor 37. Iedereen die betrokken is bij zorg voor ouderen, in werk of als vrijwilliger (bijvoorbeeld in een kerk) is welkom. Maar ook wie gewoon meer wil weten en meedenken over zijn/haar eigen oude dag nodigen we van harte uit. Wel graag even van tevoren aanmelden. Dat kan bij Ello Weits, tel. 030 – 635 0367, e-mail [email protected]. Graag tot ziens in Houten! Ello Weits, Remonstrantse Werkgroep Houten

Silokerk: maaltijd met film Samen eten, dat doen we op dinsdagavond 14 januari in ontspannen sfeer in de Silokerk.

De Silokerk is kerk-met-stip. Een plek waar ex-gedetineerden zowel godsdienstig als sociaal worden opgevangen. Elke maand komt hier een eetgroep bij elkaar en de Buurkerken zijn van harte uitgenodigd om op 14 januari aan te schuiven. Een ontmoeting tussen vrou6

wen en mannen, armen en rijken, hoogen laagopgeleiden, mensen met en zonder strafblad. We eten met elkaar en voelen ons een beetje verbonden! Na afloop van de maaltijd kijken we op 14 januari naar de film Troubled Water, waar we vervolgens kort over napraten. Aanvang: 18.00 uur. De Silokerk staat aan de Herenstraat 34-36 te Utrecht.

Kerstavond 24 december Stichting Nour Nour betekent ‘licht’ in het Arabisch. Het zuiden van Marokko is geliefd bij vakantiegangers vanwege de bergen, de woestijn en het prachtige avondlicht. Maar het is ook een afgelegen gebied waar gezondheidszorg schaars is. Voor kinderen met ontwikkelingsstoornissen en autisme betekende dat: geen zorg en geen school of dagbesteding. Een groep Marokkaanse moeders heeft zich hier verenigd en streeft naar scholing en begeleiding voor hun kinderen met het Downsyndroom, autisme of andere problemen. Stichting Nour helpt ze daarbij. Inmiddels hebben deze moeders een schooltje opgericht. Dankzij de Geertekerk kon de stichting in oktober een speciaal programma implementeren, waardoor elk kind op zijn of haar eigen niveau kan leren. De school bestaat nu nog uit één klas waarin plaats is voor vijftien kinderen. Er staan er nog 131 op de wachtlijst. Ook deze kinderen en ouders wil Nour graag bereiken. Dat de vrienden en leden van de Geertekerk daarbij willen helpen is een enorme steun.

Eerste Kerstdag 25 december De stal van STIL STIL is een solidariteitsorganisatie voor vluchtelingen en migranten zonder verblijfsvergunning. In Utrecht is het nog steeds mogelijk dat vreemdelingen zonder verblijfspapieren in de winter de nachten buiten moeten doorbrengen, omdat voor hen geen plaats is ‘in de herberg’ van de nachtopvang voor daklozen. Vanaf januari is er in die nachtopvang helemaal geen plek meer voor mensen zonder papieren. Ze lopen door de stad

tot het licht wordt en er ergens een plek is waar ze kunnen opwarmen. Vaak zal dat de wachtkamer van STIL zijn, hun stal van Bethlehem. Voor de komende winter hoopt STIL dat er met ieders steun in Utrecht een echte herberg komt voor deze mensen. Zie ook www.stil-utrecht.nl.

Zondag 5 januari PBI Nederland Peace Brigades International (PBI) zendt getrainde vrijwilligers vanuit de hele wereld uit naar landen waar mensenrechtenverdedigers onder grote druk staan. Deze vrijwilligers bieden beschermende begeleiding. Daarnaast onderhouden de Peace Brigades een uitgebreid internationaal steunnetwerk. Bij misstanden stelt PBI dit netwerk op de hoogte en vraagt om verhoogde alertheid of diplomatieke actie. Zo blijven mensenrechtenverdedigers in staat op een relatief veilige manier te werken aan de naleving van mensenrechten en gerechtigheid in hun eigen land. PBI werkt in landen waar personen en gemeenschappen het slachtoffer zijn van een gewapend conflict, intimidatie of onderdrukking. Uitgangspunten zijn geweldloosheid, onpartijdigheid en niet-inmenging. PBI stelt dat duurzame conflict-transformatie alleen kan plaatsvinden met volledige steun van de bevolking zelf. Zestien PBI-landengroepen waaronder PBI Nederland ondersteunen het werk in de projectlanden. Zij werven en trainen vrijwilligers voor de projecten, zorgen voor publieke, politieke en diplomatieke aandacht en werven fondsen voor het werk van PBI. Mocht u niet in de gelegenheid zijn de dienst bij te wonen of liever willen gireren, dan kunt u uw bijdrage overmaken op giro 11 98 01 t.n.v. de penningmeester van de Diaconale Commissie van de RGU te Utrecht. Diaconale Commissie

Diva’s verbouwen bibliotheek Van huwelijk tot wetenschappelijk congres, van concert tot yogademonstratie: in de Geertekerk vinden de meest uiteenlopende bijeenkomsten plaats. In de Geertebrief doen de kerkbeheerders van tijd tot tijd verslag van bijzondere situaties en ontmoetingen. Stampvol zit de koffiekamer. Er zijn vele extra stoelen aangeschoven en de conversatie is meer dan geanimeerd. Tussen de tafeltjes door manoeuvreer ik met mijn kannen koffie en thee om links en rechts bij te schenken. Vandaag bestaat mijn publiek volledig uit Chinese ouderen, die bijna allemaal een tupperwaredoosje met Chinese snacks hebben meegenomen. Het is de omgekeerde wereld. Nu zijn het eens deze gepensioneerde restauranthouders en hun medewerkers die aan tafel zitten en door een Hollander bediend worden. Grappig idee. Ik besef opeens dat ik van de meer dan tweehonderd aanwezigen de enige niet-Chinees ben. De jonge vrouw die de bijeenkomst georganiseerd heeft komt even bij me achter de bar staan, en ziet de levendige drukte - het is met alle respect gezegd een gekwetter van jewelste - met genoegen aan. ‘Gesellig, hè,’ zegt ze lachend en met een zware sss. Zo eens per jaar hebben we de Chinese opera te gast, een activiteit die op poten is gezet door een organisatie voor sociaal-maatschappelijk werk ten behoeve van Chinese ouderen in Nederland. De voorstelling kan rustig zes uur duren, waarbij het geen enkel probleem is dat het publiek in en uit loopt. Het gaat hier vooral om ontmoeting en gezelligheid. Artistiek leidster en tevens een van de diva’s is een restauranthoudster die weinig aan het toeval wil overlaten. Bij de voorbespreking informeert ze of wij dat in de Geertekerk wel aan kunnen, drankjes verzorgen voor meer dan tweehonderd mensen. Met mijn bevestigend antwoord neemt ze geen genoegen. Mag ze misschien de apparaten eens zien waarmee we koffie zetten? Ik toon als eerste de dertig-liter-koffieketel, want die maakt doorgaans indruk.

Zo ook nu. Ook de bescheidener vijfliterketels wekken vertrouwen: ‘die hebben wij in het restaurant ook!’. Op de dag van de voorstelling is het niet alleen in de koffiekamer druk. De zangeressen, de ware sterren van de show, hebben de bibliotheek na een kleine verbouwing in gebruik genomen als kleedkamer. Het vertrek is onherkenbaar. Door de rekken met schitterende, kleurige kostuums, de spiegels, de ongelooflijke hoeveelheid make-upspullen en door het drukke geloop van zangeressen, kleedsters en grimeurs waan je je in de opera in Bejing.

Ik ben verbaasd als ik door een spierwit gepleisterde vrouw met felrood gestifte lippen als een oude bekende wordt aangesproken. Het blijkt de zakelijk leidster te zijn, die ik even niet had herkend. Ze moet er hartelijk om lachen. In de hal staat een oudere Chinese heer, knabbelend aan een hartig hapje, aandachtig het houten informatiebord over de geschiedenis van de kerk te lezen. Of het echt klopt dat deze kerk al 750 jaar oud is, wil hij weten. Het klopt echt, zeg ik. ‘Dat is dan toch wel wat ouder dan ikzelf ben,’ reageert hij droog, om het vervolgens uit te schateren. Rob van Stek

7

Voorlezen in drie lessen Kjeld Rinsma meldde zich aan voor de training voor lectoren in de eredienst. Wat leer je daar zoal? In het programmaboekje zag ik de aankondiging voor de driedelige lectorentraining. Mijn interesse was direct gewekt. Voorlezen boeit mij en ik doe het graag. Dus mij aangemeld en mij voor de eerste training naar de Silokerk van de Baptisten begeven. Alwaar een gastvrije ontvangst wachtte. Ook mooi om het Baptistenkerkgebouw eens te zien, ik was er nog nooit geweest. Ds. Arjan Noordhoek – de docent – heette ons welkom en na de consumpties gingen we direct aan de slag. Hoe werkt een microfoon? Als je de omgang daarmee beheerst, past hij zich aan de spreker aan. We begonnen met het voordragen van enkele Bijbelteksten. Hoe sta je? Als je uit de Bijbel leest, leerden we, neem dan ook daadwerkelijk een Bijbel en lees niet met alleen de liturgie voor je. De lector kan zich echt verdiepen en zich als het ware nestelen in de tekst. Je hoeft de hoorders niet aan te kijken, zodat de tekst de volle aandacht krijgt. Soms is het al helemaal niet aan te bevelen mensen individueel

aan te kijken. Bijvoorbeeld als het een tekst betreft over iemand die in de fout is gegaan. Dan lijkt het al gauw alsof je de persoon die je aankijkt op het oog hebt. Ook werd aandacht geschonken aan het samenspel tussen lector en voorganger. Een lector moet een passage bijvoorbeeld niet te zwaar aanzetten, waardoor de voorganger veel moeite moet doen om het geheel weer in balans te krijgen. Ander item: wat benadruk je en wat niet?. Werkwoorden zijn in het Hebreeuws vaak sleutelwoorden en krijgen dan ook meestal de nadruk. Maar niet te veel, het moet spreektaal blijven. Essentieel is dat de lector zich de tekst ‘beeldend’ eigen maakt. Als hij of zij het niet voor zich ziet, valt het ook niet over te brengen op de hoorder. Een van Arjans gevleugelde uitdrukkingen bij matige voorlezingen is dat het op die manier ónder de tafel ligt, terwijl het óp de tafel moet komen. Tot zover een impressie van voor mij drie waardevolle en leuke bijeenkomsten. Lectoraat is vooral doen. We mogen dan ook nog eens terugkomen om onze vaardigheden op te frissen.

8

Remonstrantse Gemeente Utrecht Geertekerk, Geertekerkhof 23, 3511 XC Utrecht e-mail: [email protected] website: www.geertekerk.nl INGbank rek.nr. 280446 t.n.v. Remonstrantse Gemeente Utrecht Kerkelijk bureau in de Geertekerk geopend di. t/m vrij. 09.30 – 12.00 uur tel. 030-2340198 Predikanten ds. F. Kruyne Arie van de Heuvelstraat 29 3981 CT  Bunnik e-mail: [email protected] www.floruskruyne.nl tel. spreekuur (030-2368873) wo. do. vr. 18.00–19.00 uur ds. H.J. Siebrand Gaspeldoorn 10, 3984 AX  Odijk e-mail: [email protected] www.heinesiebrand.nl tel. spreekuur (030-6562675) ma t/m do 18.00–19.00 uur Mw. ds. A.L Wieringa Distelvlinderberm 56, 3994 WT  Houten e-mail [email protected] tel. spreekuur (030-2882908) di, wo en do 17.00-18.00 uur Diaconale Commissie Mw. A. Blokker e-mail: [email protected]

Agenda 14 dec: Dansdag Weihnachts-Oratorium, olv mw. J. van Male, vanaf 10.00 uur in de Geertekerk 15 dec: In de Houten Broek, spreker Franca Treur, 17.00 uur in de Geertekerk 16 dec: Esther – Wat je zwijgt dat ben je zelf, olv ds. H.J. Siebrand, 20.00 uur in de Geertekerk 17 dec: Dansmeditatie, olv mw. J. van Male 10.00 uur in de Geertekerk 17 dec: Multimediale presentatie over het Weihnachts-Oratorium van J.S. Bach, olv dhr. J. van Ramshorst, 19.30 uur in de Geertekerk. Toegang € 10,-. Reserveren via www.muziekmonumenten.nl 19 dec: Van Kaft tot Kaft, olv ds. A.L. Wieringa, 10.00 uur in de Geertekerk

Adressen en colofon

19 dec: De kunst van het vragen stellen, olv ds. H.J. Siebrand, 19.30 uur in de vergaderruimte van de Geref. kerk, Emmalaan 2 Geldermalsen 07 jan: Dansmeditatie, olv mw. J. van Male 10.00 uur in de Geertekerk 07 jan: Het Souterrain, olv ds. A.L. Wieringa, 20.00 uur in de Geertekerk 08 jan: Oriëntatiecursus olv ds. F. Kruyne, 20.00 uur in de Geertekerk 09 jan: Van Kaft tot Kaft, olv ds. A.L. Wieringa, 10.00 uur in de Geertekerk 21 jan: Dansmeditatie, olv mw. J. van Male 10.00 uur in de Geertekerk 29 jan: Oriëntatiecursus olv ds. F. Kruyne, 20.00 uur in de Geertekerk

INGbank rek.nr. 119801 t.n.v. penningmeester Diaconale Commissie RGU Voor overige gegevens: zie jaarboek en programmaboek, verkrijgbaar bij het kerkelijk bureau.

Redactie Geertebrief Simon Knepper (eindredactie) Wim Edelman, Annelies Oldeman Redactieadres: Geertekerkhof 23, 3511 XC Utrecht e-mail: [email protected] Lay-out: Pixels and Pencils, Houten De volgende Geertebrief verschijnt op 17 januari. Kopij inleveren op uiterlijk donderdag 2 januari vóór 10 uur v.m.

Kom het ontdekken tijdens de kerstmusical:

Op 24 december 2013 om 19:30 uur In de Geertekerk, Geertekerkhof 23 Utrecht Toegang is gratis Voorganger : ds. Heine Siebrand

9

Kerkdiensten Remonstrantse Gemeente Utrecht Geertekerk, Geertekerkhof 23 Aanvang 10.30 uur 15 dec ds. H.J. Siebrand, Derde Advent 22 dec ds. A.L. Wieringa, Vierde Advent, crèche 24 dec ds. H.J. Siebrand, Kerstavonddienst voor Jong en Oud, aanvang 19.30 uur, crèche 25 dec ds. F. Kruyne, mmv Geertecantorij 29 dec ds. H.J. Siebrand 05 jan ds. A.L. Wieringa, Nieuwjaars­ ontvangst 12 jan ds. F. Kruyne, Verteluur, crèche, Klub 19 jan ds. H.J. Siebrand, Woord en Tafel 26 jan ds. C. van Egmond, Verteluur, crèche Doopsgezinde Kerk, Oudegracht 270 Aanvang 10.00 uur zie: www.doopsgezindutrecht.nl

Remonstrantse werkgroep West-Betuwe R.K. Kerk, Stationsweg 11, Geldermalsen Aanvang 09.30 uur 25 dec ds. H.J. Siebrand 05 jan gezamenlijk naar Geertekerk, ds. A.L. Wieringa, Nieuwjaarsontvangst EUG Oekumenische Studenten­ Gemeente Janskerk, Janskerkhof 28 Aanvang 11.00 uur zie www.eug.studver.uu.nl NPB Amerongen/Leersum Rijnkapel, Imminkstraat 1a, Amerongen Tel. 0343-452 266  Aanvang: 10.30 uur (1e, 3e, 5e zondag + kerkelijke feestdagen) NPB Bilthoven Woudkapel, Beethovenlaan 21 Tel. 030-229 1642  Aanvang: 10.30 uur

Concerten in de Geertekerk Vrijdag 13 december – 20.00 uur Sweelinckorkest met werk van S. Rachmaninov, G. Gershwin (Pianoconcert in F). www.sweelinckorkest.nl

S. Rachmaninov

Dinsdag 17 december – 19.30 uur Weihnachts-Oratorium – Multimediale presentatie door Jan van Ramshorst. Kosten: 10 euro. Reserveren (verplicht): www.muziekmonumenten.nl Vrijdag 20 december – 19.30 uur inleiding / 20.00 uur concert Utrechtsch Studenten Concert met werk

10

van W. van Otterloo en G. Mahler. Info: www.usconcert.nl Zaterdag 21 december – 16.30 uur (uitvoering) Weihnachtsoratorium meezingconcert olv Madeleine Ingen Housz. Info: www.meezingconcerten.nl Zondag 5 januari – 19.30 uur Utrechtse Bachcantatedienst. J.S. Bach, cantate Sehet, welch eine Liebe hat uns der Vater erzeiget (BWV 64). Info: www.bachcantates-utrecht.nl Zondag 12 januari – 16.00 uur UMA-kamerorkest o.l.v. Marco Bons met werk van R. Wagner en C. Débussy. Info: www.uma-kamerorkest.com Zaterdag 18 januari - (nadere gegevens nog niet beschikbaar) Nederlands Film­ orkest. Info: www.filmorkest.nl Zondag 19 januari – 15.30 uur Nieuwjaarsconcert Utrechts Operakoor met werken van o.a. W.A. Mozart, G. Bizet en G. Verdi. Info: www.utrechtsoperakoor.nl

NPB Doorn De Ludenkapel, Berkenweg / Ludenlaan Tel. 0343-561 413  Aanvang 10.15 uur NPB Driebergen Parklaan 7 Tel. 0343-521 996 Aanvang 10.15 uur NPB Maarssen/Breukelen Wilhelminaweg 7, Maarssen Tel. 0346-564571  Aanvang 10.30 uur (om de 14 dagen) NPB Zeist Kerkweg 19-23 Tel. 030-692 3828 Zondagse ontmoetingen: 10.30 uur Zie voor NPB: www.vrijzinnigen.nl

Rooster autodienst Onderstaand het rooster voor de autodienst voor de komende maand. Als u van de auto naar de Geertekerk gebruik wilt maken, kunt u zelf contact opnemen met de ‘dienstdoende chauffeur’ (vóór vrijdagmorgen 12.00 uur). 15 dec dhr. K. Hardeman tel. 030-251 3612 22 dec mw. M. Smits tel. 06-831 71078 24 dec dhr. C.P.M. Görts tel. 030-691 9538 25 dec mw. T.J.E. Maris tel. 030-254 0335  (06-525 469 56) 29 dec dhr. A. Swertz tel. 030-252 0169 05 jan dhr. K. Rinsma/mw. L. Smit 0346-570 212 12 jan dhr. J.T. Bergstra tel. 030-271 4215 19 jan dhr. C.P.M. Görts tel. 030-691 9538 26 jan dhr./mw. Fournier tel. 0343-491 578