20 februari 2010 26 ste jaargang
02
Nieuws
nr.
Van der Hoeven draait om hete brij heen:
Uitgelicht
‘Geen oneerlijke concurrentie’ Er is geen sprake van oneerlijke concurrentie bij de verlening van avondwinkelontheffingen, aldus de minister van Economische Zaken. Dit schreef zij in een antwoord op Kamervragen over de Winkeltijdenwet. Hiermee loopt Van der Hoeven met een grote boog om het probleem heen. De minister sprak haar begrip uit voor de moeilijke keuze waar gemeenten voor komen te staan: per 15.000 inwoners mag immers slechts aan één winkel een avondwinkelontheffing worden verleend. Het gevolg is dat er in veel gemeenten een aantal supermarkten open kan,
terwijl andere supermarkten in dezelfde gemeenten dicht moeten blijven. Dit leidt tot vervalsing van de concurrentie. Volgens Van der Hoeven gaat het echter om een “dermate beperkte uitzondering dat daarbij de oneerlijke concurrentie niet in de hand wordt gewerkt”. Aanvullend opperde de minister om de ontheffing “elk jaar aan een andere winkel te verlenen”. Brief aan de minister
Het Vakcentrum heeft een brief aan de minister gestuurd om het toenemende gevoel van rechtsongelijkheid onder de Vakcentrumleden aan de orde
te stellen. Hierin brengt het Vakcentrum de enige mogelijke oplossing naar voren: per gemeente dient een individueel besluit te worden genomen over het al dan niet openstellen van winkels op zondag. De discussies over zondagopenstelling en avondwinkelontheffingen dienen hierbij te worden geïntegreerd. Het besluit zou voor de gehele gemeente moeten gelden om rechtsongelijkheid te voorkomen. Dus allemaal dicht, of allemaal open. Het Vakcentrum is in afwachting van een reactie.
Update
Loonsverhoging strijdpunt CAO Loonsverhoging is het hete hangijzer van de CAO-onderhandelingen, die donderdag 4 februari van start zijn gegaan. De werkgevers, onder meer vertegenwoordigd door Vakcentrum-voorzitter Harrie ten Have en directeur Patricia Hoogstraaten, zijn niet van zins aan de bonden toe te geven. “In 2009 is al een grote knieval gemaakt”, zegt Patricia Hoogstraaten. Vorig jaar is door de werkgevers tegemoet gekomen aan een roep om loonsverhoging. “We hebben de lonen toen verhoogd met 3,5 procent, en ervoor gekozen de lopende CAO niet open te breken. Afspraak is
immers afspraak. We verwachten dan ook dat hiermee rekening wordt gehouden in de onderhandelingen voor de nieuwe CAO. De in 2009 doorgevoerde loonsverhoging is in lijn met afspraken in andere branches over 2009 en 2010.” Andere punten op de werkgeversagenda zijn het bevorderen van de veiligheid op de werkvloer en de introductie van de brancheRI&E. Op 10 maart volgt het tweede CAO-overleg.
Achter de schermen Het Vakcentrum staat zijn leden met raad en daad bij. Niet alleen met individuele, maar ook met collectieve belangenbehartiging. Het Vakcentrum volgt de beleidsontwikkelingen op de voet en probeert deze, waar mogelijk, te sturen. Maar wat houdt dat precies in? Een blik achter de schermen. Het Vakcentrum heeft vertegenwoordigers in tal van raden en besturen, zowel op nationaal als Europees niveau. Zij houden zich onder meer bezig met de volgende onderwerpen. Speerpunten 2010 Tijdens de hoofdbestuursvergadering van februari zijn de speerpunten van het Vakcentrum voor 2010 besproken. Een greep uit de beleidsaccenten: veiligheid in de winkel, werken met arbeidsgehandicapten in supermarkten en speciaalzaken, en duurzaamheid op gebied van verlichting, koeling en energieleveranciers. Uiteraard blijft ook het bewaken van de pintarieven hoog op de agenda staan. Lastenverlichting jaarrekening Ondernemers met minder dan tien medewerkers zijn elk jaar veel tijd en geld kwijt aan de opmaak en publicatie van jaarrekeningen. Daarom stelde de Europese Commissie voor deze verplichting te schrappen. Dit zou kleine ondernemers gemiddeld 1200 euro per jaar besparen. Het voorstel kwam onder de aandacht van de Commissie door een strategische lobby, geïnitieerd door stuurgroep Europa van Detailhandel Nederland. Patricia Hoogstraaten is voorzitter van deze stuurgroep. De Commissie juridische zaken van het Europees Parlement stemde eind januari in met dit voorstel. In maart zal
het Europees Parlement zich er definitief over uitspreken. Veiligheid Kleine Bedrijven Goed nieuws voor ondernemers die dachten dat het subsidieplafond voor de regeling Veiligheid Kleine Bedrijven bereikt was. Dankzij een flinke lobby heeft staatssecretaris Heemskerk deze maand tijdens een Kamerdebat toegezegd dat investeringen, gedaan vanaf moment van aanvraag tot 31 januari, alsnog voor subsidie in aanmerking komen. Hieronder vallen ook verplichtingen die de ondernemer in deze periode is aangegaan, ongeacht of er al betaald is of niet. Uiteraard moet de ondernemer wel bewijzen dat de investeringen in die periode gedaan zijn. Als dit niet mogelijk of niet van toepassing is, geldt de regeling voor 2010 (een subsidie van 1000 euro), zoals eerder bekendgemaakt. Verruiming kredietgarantie Het Vakcentrum is, met MKBNederland, verheugd over het besluit van de minister van Economische Zaken om de overheidsborgstelling voor krediet bij de bank ook voor bestaande MKB-bedrijven te verhogen tot 80 procent. Voor startende ondernemingen gold dit al. Het gaat om kleinere kredieten tot 250.000 euro, die vaak door de banken worden afgewezen. De verruiming is een tijdelijke maatregel. De Taskforce kredietverlening van MKB-Nederland buigt zich over mogelijkheden voor de lange termijn.
Meer weten? Heeft u vragen over een van deze onderwerpen? Neem dan contact op met het Vakcentrum per telefoon (0348 41 97 71) of e-mail (
[email protected]).
In the picture
Beleidszaken
2
Achter de schermen zet het bestuur van het Vakcentrum zich voortdurend in voor de zelfstandige detaillist in de levensmiddelenbranche. Daarom zoomt VakcentrumNieuws elke maand in op de werkzaamheden van een van de bestuursleden. Dit keer in the picture hoofdbestuurslid Steven Huibers, samen met zijn zoon ondernemer van twee C1000-vestigingen in Veenendaal. 37 jaar geleden, op 1 februari 1973, werd Steven lid van het Vakcentrum. Nu vormt hij een belangrijke schakel tussen winkelvloer en beleidskamer. “De bestuursleden zijn de oren en ogen van het Vakcentrum. De leden merken daar vaak niets van, maar veel dingen komen via ons bij het Vakcentrum terecht. Door mijn functie als bestuurslid ben ik bekend met de beleidsthematiek. Als er iets gebeurt, wat niet door de beugel kan, trek ik aan de bel. De ei-keuringen bijvoorbeeld, of de verhoging van pintarieven van de Rabobank. Ik pleit er voor dat alle collega’s alert zijn en blijven bij het aangaan van samenwerkingsovereenkomsten met organisaties. De commerciële organisaties nemen af in aantal, maar worden steeds krachtiger. Daarom is het belangrijk dat er een onafhankelijke dienstverlener als het Vakcentrum bestaat en blijft bestaan. Dan kunnen onze leden doen waar ze ooit voor gekozen hebben: ondernemer zijn.”
Interview met ZO²Z-Winnaar John van Rotterdam van Super de Boer Struvé Center in Sappemeer. pagina 4 Kies je cursus, een wegwijzer in de kaascursussen van LeerPortaal op pagina 4.
Personeelsbeleid aan de orde gesteld in Vakcentrum Bedrijfsadvies. pagina 5 In de Winkel: de bijzondere werknemers van Albert Heijn Heijmans te Malden. pagina 6
Vakcentrum feliciteert… Hans Geveling en medewerkers met de opening van hun nieuwe Albert Heijn in Montfoort.
Dag van het Vakcentrum Op dinsdag 20 april organiseert het Vakcentrum de ‘Dag van het Vakcentrum’. Het congresthema is ‘Markt in beweging: het succes van de zelfstandige ondernemer’. Dit jaar vindt het evenement plaats in het prachtige Eureko Conference Center, direct gelegen aan de A28, in Zeist. Na de Algemene Ledenvergadering en de jaarrede van Harrie ten Have, vindt een paneldiscus-
sie plaats met onder meer ondernemer Gerard van den Tweel en Jan Meerman, voorzitter van Detailhandel Nederland. Tijdens het congres vindt ook de kick-off plaats van de ZO²Z Award 2011, de prijs voor de beste zelfstandige supermarktondernemer. De avond wordt afgesloten met een feestelijk dinerbuffet. Kortom, een interessant programma dat u niet mag missen.
Agenda LeerPortaal maart 2010 In maart gaat een aantal cursussen van start. Hieronder een overzicht van de start- en vervolgdata. • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Onderhandelen Veilig in de winkel Time management Conflicthantering en bemiddeling Functionerings- en beoordelingsgesprekken Local marketing Financieel management Persoonlijke effectiviteit Situationeel leidinggeven Leiding geven op de werkvloer BHV herhaling in 1 dag Teambuilding Basisopleiding BHV in 1 dag met e-learning BHV herhaling in 1 dag Basisopleiding BHV in 2 dagen BHV herhaling in 1 dag Basisopleiding BHV in 2 dagen Basisopleiding BHV in 1 dag met e-learning BHV herhaling in 1 dag BHV herhaling in 1 dag
1 en 18 maart 2 maart 2 en 9 maart 2 en 16 maart 2 en 16 maart 3, 4, 17, 18 maart, 21 april 3, 17 en 31 maart 9 en 23 maart 9 en 23 maart 9 en 23 maart 16 maart 16 en 17 maart 17 maart 18 maart 18 en 19 maart 23 maart 23 en 24 maart 24 maart 24 maart 30 maart
Kijk op www.vakcentrumleerportaal.nl voor meer informatie.
Ik heb de laatste twee weken redelijk veel winkels bezocht. Daar ben ik overladen met voorbeelden van opleidingstrajecten. Ik heb Calamiteitenplannen gezien, BHV’ers gesproken, camera’s bij de achterdeur gespot, alarmknoppen gezocht, maar desondanks gesproken met medewerkers die het slachtoffer zijn geworden van een overval. Zij vertellen over de shock, de slapeloze nachten, de slachtofferhulp en, wat als belangrijkste naar voren komt, de ongelooflijke collegialiteit en saamhorigheid na zo’n gebeurtenis. Steun, ook op niet werkdagen, doet enorm veel. Goede voorlichting van te voren ook! Ik heb ook veel verhalen van superenthousiaste medewerkers gehoord die trots zijn op hun taak, hun winkel en hun klanten. Caissières van de zelfscanafdeling, die blij waren met de nieuwe ontwikkelingen en zich alles behalve overbodig voelen. Een medewerkster van een bakkerijafdeling, die na twee jaar op eigen verzoek een overstap had gemaakt, omdat ze zelf vond dat ze uitgeleerd was op de bloemenhoek. Ik heb bedrijfsleiders gesproken die ruim 30 jaar in dienst waren en superenthousiast over het vak. Een bedrijfsleider van een zelfstandige, voor wie zelfs een tweede winkel wordt aangekocht omdat hij de stap naar het zelfstandig ondernemerschap (nog) niet durft te maken. Slagers en bakkers, allen enthousiaste vakmensen. Geweldig! Ja, ik heb ook een klacht gehoord van een caissière, die had een NEN-gecertificeerde wiebelstoel. En er kwam een verzoek, of ik de alle Tweede Kamerleden wilde uitnodigen in de supermarkt. Van de geluiden van de werknemersbonden krijgen ze een verkeerde indruk. De levensmiddelenbranche is namelijk een prachtbranche. mr. Patricia E.H. Hoogstraaten, ECAM directeur
Opinie
Inhoudsopgave Mijlpaal Attentie
Prachtbranche
Verder in deze editie
3
4
John van Rotterdam, Super de Boer-ondernemer in Sappemeer:
ZO 2Z Awardwinnaar 2009
‘Iedereen wil bij de winnaar horen’ Elke twee jaar reikt het Vakcentrum de ZO²Z Award (Zelfstandig Ondernemer Onderscheidt Zich) uit. Een belangrijke onderscheiding, voorbehouden aan een selecte groep succesvolle ondernemers. Provinciewinnaars van Groningen waren vader en zoon Bert en John van Rotterdam, van Super de Boer Struvé Center in Sappemeer. Zoon John vertelt. Wat betekent de ZO2Z Award voor u? “Het winnen van de Award was heel belangrijk voor ons. We hadden ons ook speciaal ingeschreven, omdat we onszelf wel eens wilden meten met de rest. Onze winkel is toch anders dan andere supermarkten, zeker bij Super de Boer. Wij vinden onderscheidend zijn zelf heel belangrijk.” Wat maakt uw supermarkt zo anders dan andere? “Ons personeelsbeleid bijvoorbeeld: enkele jaren terug gingen
LeerPortaal
Kies je cursus! Vakcentrum LeerPortaal biedt een divers aanbod van hoogwaardige trainingen en opleidingen. Ziet u door de bomen het bos niet meer? Vakcentrum weet raad. Deze maand de cursussen over kaas. LeerPortaal telt verschillende kaascursussen van in kaas gespecialiseerde instituten, en heeft daarmee alles in huis om de kaashonger van zowel beginners als kenners te stillen. Maar welke cursus kies je? Kaaskenner in no-time De Cursus Kaasbereiding van ZuivelAdvies of de Basiscursus Alles over kaas van Cheese of Course. Beide brengen de cursist in drie tot vier dagdelen de benodigde kennis over
Bert en John van Rotterdam worden gehuldigd door Patricia Hoogstraaten.
we van een kleinere locatie naar de huidige locatie van 1500 m². Tijdens dit veranderingsproces hebben we al ons personeel laten begeleiden door een gespecialiseerd bureau. Daardoor hadden we meteen al een voorsprong. Ook zijn we heel erg gericht op klantvriendelijkheid. Nieuwe medewerkers beginnen bij ons niet met vakken vullen; die mogen eerst op de winkelvloer laten zien dat ze netjes de klanten kunnen begroeten.”
Op welke manier heeft u profijt gehad van uw overwinning? “De uitreiking van de ZO2Z Award kwam net in een tijd dat de focus enorm op prijs lag. Wij waren dus enorm blij dat we nu eens iets anders naar buiten konden brengen dan prijsgeweld. Overal in de winkel en op het parkeerterrein hingen aankondigingen. Wij zelf, al ons personeel en zelfs de klanten waren trots. Iedereen wil natuurlijk bij de winnaar horen!”
kaas bij, maar elk vanuit een eigen invalshoek.
over de bereiding, achtergrond en samenstelling van kaas willen kunnen beantwoorden”, zegt Gea van der Puijl, levensmiddelentechnoloog en trainer bij ZuivelAdvies. “Het hele bereidingsproces komt aan bod: welke aspecten kunnen de smaak beïnvloeden? Wat zijn stremsel, wrongel en wei?” Daarnaast leren de cursisten een kaas te maken van 10 liter melk. “Zo’n ervaring geeft de detaillist handvatten om zijn enthousiasme aan klanten over te brengen”, zegt Van der Puijl. “En enthousiasme verkoopt.”
“De nadruk in de Basiscursus Alles over Kaas ligt op de vele kaassoorten en presentatie”, aldus Wil Leppers, trainer bij Cheese of Course. “De cursus behandelt 140 soorten kaas. Elke cursus proeven we 10 tot 12 kaassoorten.” De inhoud van de cursus is aangepast aan de wensen van ondernemers. Leppers: “Verkoop gaat voor een groot deel om presenteren. Daarnaast behandelen we de informatie die klanten nodig hebben. Heel belangrijk zijn de gezondheidsaspecten, zoals informatie over lactose-intolerantie, glutenallergie en zwangerschap.” “De cursus Kaasbereiding van ZuivelAdvies is bedoeld voor specialisten die alle vragen van klanten
Deze en andere kaascursussen worden gesubsidieerd. Kijk voor meer informatie over prijzen of aanmelding op www.vakcentrumleerportaal.nl, onder ‘Winkelvloer’ en ‘Assortiment’.
Vakcentrum Bedrijfsadvies
Vakcentrum Bedrijfsadvies helpt bij personeelszaken
Als de kat van huis is... De deskundige adviseurs van Vakcentrum Bedrijfsadvies staan altijd klaar om de leden te helpen met juridische, bedrijfseconomische of P&O-vraagstukken. Deze maand een casus uit de P&O-hoek, over een kletsende werkneemster en een ontevreden ondernemer. Een ondernemer met een kleine supermarkt in een grote stad neemt contact op met de juridische helpdesk van het Vakcentrum. Hij geeft aan grote problemen te hebben met een van zijn werkneemsters. Klanten klagen erover dat zij de winkel eerder dicht doet dan de officiële sluitingstijd, en dat personeel in de winkel veel en hardop kletst over allerlei privékwesties. Hierbij lijken zij te vergeten dat er ook nog klanten in de winkel zijn. Zwart op wit In het eerstelijns gratis advies vraagt de ondernemer wat er voor nodig is de werkneemster te ontslaan. De ondernemer krijgt het advies mee de punten die niet goed gaan op papier te zetten. “Wil je een niet-functionerende werknemer kunnen ontslaan, dan is er een duidelijk dossier nodig waarin zwart op wit staat wat er van de werknemer wordt verwacht”, zegt mr. Linda van den Hoven, juridisch adviseur van Vakcentrum Bedrijfsadvies, gespecialiseerd in arbeidsrecht. “Dat moeten uiteraard wel reële eisen zijn. Ook dient het dossier te vermelden wat er niet goed gaat en wat er wordt afgesproken om het functioneren weer op peil te krijgen.” Om het functioneren weer op een acceptabel niveau te krijgen wordt van de werkgever ook de nodige ondersteuning verwacht, bijvoorbeeld in de vorm van
cursussen of begeleiding op de werkplek. Daarbij is tevens een periodieke evaluatie gewenst, die natuurlijk ook weer schriftelijk moet worden vastgelegd. De ondernemer gaat met dit eerste advies aan de slag en legt ieder incident vast op papier. Vervolgens wendt de ondernemer zich na enkele weken weer tot de juridische afdeling van het Vakcentrum. Hij vraagt zich af wanneer er voldoende is vastgelegd om een ontslag te kunnen aanvragen. Te veel vrijheid Er wordt een dossier aangelegd, waarna Van den Hoven de situatie uitvoerig met de ondernemer bespreekt. “Na enige tijd bleek, dat de ondernemer zelf vrijwel nooit in de supermarkt aanwezig was. Er was geen toezicht van een leidinggevende in de winkel, enige hiërarchie ontbrak, met
alle werkneemsters in functiegroep B. Het lijkt er dus op dat de werkneemsters te veel vrijheid hebben gekregen, waar ze klaarblijkelijk niet goed mee konden omgaan.” Het advies dat zij vervolgens geeft, is zeer kort en al helemaal niet juridisch van aard: “Ga voorlopig eens zeer regelmatig langs in je winkel en houd als baas toezicht.” De ondernemer neemt dit advies ter harte. Als Van den Hoven enkele weken later weer contact opneemt om te horen hoe het gaat, geeft de ondernemer aan dat er geen problemen meer zijn. “Hij was erg blij met dit eigenlijk zeer eenvoudige advies, dat hem ook nog eens tijdrovende en geldverslindende ontslagprocedures heeft gescheeld”, aldus de jurist van Vakcentrum Bedrijfsadvies. “Het dossier kon dan ook worden gesloten.”
Onafhankelijk, deskundig advies bij vragen over:
s(XHKOJYXKINZ s/[[X s(GTKT\KXQUUV s9KINZY\UXSKT s9[OSZKROPQKUXJKTOTM s:GSKT]KXQOTMYU\KXKKTQUSYZKT Telefoon (0348) 41 97 71
5
6
In de winkel
De passie van de zelfstandige detaillist is nergens zo goed zichtbaar als in de winkel. Daarom bezoekt VakcentrumNieuws elke maand een andere supermarkt of speciaalzaak. Dit keer nemen we een kijkje Albert Heijn Heijmans in Malden, waar een aantal bijzondere medewerkers in dienst zijn. Een kar met tulpen rolt door de winkel. Erachter loopt een man met een blauw oog. Hij lijkt introvert, maar als je vraagt wat er gebeurd is, is zijn antwoord net zo kleurrijk als zijn gezicht. “Uitgegleden met de fiets, door de gladheid. En toen -bam- zó met mijn oog op de fietsbel.” Hij lacht er vrolijk bij. In Albert Heijn Heijmans, waar supermarktmanager Ger van der Laan de scepter zwaait, werken 185 mensen. Vijf daarvan hebben een lichte verstandelijke handicap, en werken onder de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) of de Wajong. Zo ook Peter met het blauwe oog. Peter is net vijftig jaar geworden, woont bij zijn zus in Nijmegen en werkt al zeven jaar met plezier bij de Albert Heijn in Malden. Laden en lossen, vakken vullen, klanten adviseren, Peter draait er zijn hand niet voor om. “Alleen winkelwagentjes ophalen vind ik soms een beetje saai.” Financieel voordeel Peter werkt voor Breed Detacheringen, een instelling die mensen in de Wsw aan de slag helpt. Voor Peter betekent de detachering een leuke baan, voor supermarktondernemer Ger van der Laan een gemotiveerde werknemer. “Het is een kracht voor het leven, zeg ik altijd.” Volgens Van der Laan is het een win-winsituatie: “Wij hebben de mogelijkheid mensen
met minder opties toch werk te bieden. Bovendien is het voor ons financieel aantrekkelijk. Ten eerste krijgen we loonsubsidie, ten tweede lopen we geen risico. Als Peter ziek wordt, hoeven wij niet door te betalen.”
tegenzin begint hij de rollen in het schap te zetten. “Ik blijf nog zeker tot mijn 62ste”, zegt hij. “Als je het ergens zo naar je zin hebt, en je gezondheid staat het toe, waarom zou je stoppen?”
De bijzondere medewerkers vergen wel iets meer begeleiding en geduld. “Sommigen lijken groot en sterk, maar hebben een verdiencapaciteit van slechts 30 procent. Daar krijgen ze dan ook naar betaald”, zegt Van der Laan. “Maar voor hun collega’s is het soms moeilijk te begrijpen dat ze niet harder lopen of meer tillen. Dat levert heel af en toe spanningen op. Gelukkig worden die altijd snel opgelost.”
Wilt u meer weten over het in dienst nemen van werknemers met een arbeidshandicap? Neem dan contact op met het Vakcentrum.
Laat ze hun ding doen Anouschka, medewerker op de kaas- en delicatessenafdeling, heeft absoluut geen last van haar bijzondere collega’s. “Het gaat gewoon iets langzamer, of je moet het wat vaker uitleggen. Maar ze horen er echt bij hoor. Je moet ze gewoon hun eigen ding laten doen, dat is het beste.” Peter komt het magazijn uit met een rek vol keuken- en toiletpapier. Hij rolt naar een leeg schap, pakt een pakket en scheurt het plastic eraf. Zonder een greintje
Colofon
Reportage
‘Een kracht voor het leven’
Redactie: Blekerijlaan 1 3447 GR Woerden T (0348) 41 97 71 F (0348) 42 18 01 E
[email protected] I www.vakcentrum.nl Druk:
Drukkerij Weevers Vorden