Gebiedsprogramma. masterplan. Emmen centrum emmen Maakt Meer Mogelijk

Gebiedsprogramma masterplan

Emmen centrum 2020

eMMen Maakt Meer Mogelijk

Gebiedsprogramma Masterplan Emmen-Centrum 2020

2e conceptversie pv 061207

3

4

Inhoudsopgave Voorwoord 1. Inleiding Doel programmafase Werkwijze in hoofdlijnen Leeswijzer

2. Actualiseren opgaven Actualiseren opgaven woningbouw Woningbouw Uitwerking bouwopgave naar woningbouwprogramma Actualiseren opgaven voorzieningen en overig vastgoed Kantoren Detailhandel Onderwijs Zorg Recreatie, toerisme, kunst, cultuur en sport Ingrepen in de openbare ruimte Infrastructuur Openbare ruimte Water en groen Duurzaamheid Economische effecten Werkgelegenheid Overige economische effecten Conclusies geactualiseerde opgave voor Emmen-Centrum


5

3. Onderzoek Hoogbouwstudie Voorkeursmodel Doel hoogbouwvisie L-gebieden XL-gebieden Uitwerking naar locaties Verkeer en Vervoer Verkeersstructuur Emmen-Centrum Analyse verkeersknelpunten centrum Knelpunten Emmen-Centrum Parkeeronderzoek en parkeerbalans Parkeerstudie

4. Dynamische gebieden Afbakening en samenhang dynamische gebieden Doel van de afbakening Samenhang en omvang dynamische gebieden Capaciteit per dynamisch gebied

5. Prioriteren en faseren Methodiek keuze dynamische gebieden Inpassen bestaande verplichtingen en prioriteiten Prioritaire dynamische gebieden Dierentuin Woningen Bedrijfsruimte Dynamische gebieden en woningbouwprogramma

6

6. Ingrepen in openbaar gebied Projecten in openbaar gebied Overzicht projecten - ruimtelijke ingrepen Markt Hondsrugweg Espromenade Noorderplein - Noorderstraat Mondriaanplein - park-parkverbinding Overzicht projecten - verkeerstechnische ingrepen Frieslandroute - station - Boslaan Boermarkeweg Wilhelminastraat Baander - Kerkhoflaan - Angelsloërdijk Van Schaikweg Kostenraming ingrepen openbaar gebied

7. Gebiedsontwikkelingen Hoofdlijnen uitwerking programma De ruimtelijke eenheden Eszone Voorstad Downtown Emmermeerzone Parkzone Stationszone Spoorzone Over het spoor Emmerdennenzone Girafzone Educatiezone Zorgcampus Noordbargeres


7

Deelgebiedsontwikkelingen per ruimtelijke eenheid Eszone Deelgebied B - Vreding Locatieontwikkeling Holdert Voorstad Deelgebied D - Hoek Dordsestraat / Wilhelminastraat Deelgebied F - Locatie brandweer Deelgebied G - Klokkenslag Westzijde Deelgebied A - Wilhelminastraat / Julianastraat Locatieontwikkeling Wilhelminastraat / Van Liere Downtown Deelgebied A - Dregema Deelgebied B - Bibliotheek / Westerstraat Deelgebied C - Willinkplein Deelgebied D - Baander / Wilhelminastraat Parkzone Deelgebied A - Hoofdstraat / Minister Kanstraat Deelgebied B - Dierentuin Locatieontwikkeling Minister Kanstraat Stationszone Deelgebied A - Stationsstraat / Weerdingerstraat Spoorzone Deelgebied C - Seinstraat Emmerdennenzone Deelgebied B - Muzeval Zorgcampus Deelgebied A - Camping / zwembad Noordbargeres Deelgebied A - Dierentuin en theater

8

8. Procesgang gebiedsprogramma Uitwerking stedenbouwkundige randvoorwaarden Gebiedsprogramma Ontwikkelingsvisie per deelgebied Intentieovereenkomst gemeente met ontwikkelende partij Stedenbouwkundig plan Exploitatieovereenkomst Ingrepen in het openbare gebied Financieel plan en beheersing Bestuurlijke besluiten Programmaorganisatie

Bijlagen Bijlage Uitkomsten verkeersmodel Drukte in de ochtend- en avondspits IC-waarden Conclusies verkeersknelpunten


9

Voorwoord

10

Voorwoord

Emmen bouwt hard aan haar toekomst. Dat doen we door nieuwe wijken te bouwen, oude wijken te revitaliseren en nieuwe plannen te maken voor de ontwikkeling van het centrum. Want ook dat laatste is nodig. Emmen wil groeien in de richting van 120.000 inwoners in 2020. Deze ambitie geeft richting aan alle plannen op de korte en langere termijn. Bij een stad van zo’n omvang hoort natuurlijk ook een stedelijk centrum. Hoe het centrum gaat veranderen, wordt stap voor stap ingevuld Eerst hebben we in 2001 de visie op Emmen geformuleerd in de Strategienota. Die visie is daarna in 2003 stedenbouwkundig ingevuld in het Visiedokument Masterplan Emmen Centrum 2020. In dit ‘Gebiedsprogramma MEC’ zetten we de volgende stap. Allereerst zijn de cijfers geactualiseerd en op basis daarvan wijzen we in dit document de gebieden aan waar de ontwikkeling gaat plaatsvinden. Ook formuleren we voor al die gebieden de uitgangspunten vanwaaruit straks gewerkt gaat worden. Een stedelijk centrum, dat is ons vertrekpunt. Iedereen heeft natuurlijk een eigen beeld bij het woord stedelijk. Maar bij een stadsbeleving horen zeker kenmerken als gezellige drukte, culturele activiteiten, horecavoorzieningen, winkels en woonmogelijkheden. Voorwaarden hiervoor zijn een goede stedenbouwkundige structuur en bereikbaarheid van de verschillende attractiepunten voor publiek en bevoorrading en een sterke architectuur. Bij elke ingreep zijn deze een uitgangspunt. Wat onze visie is op een stedelijk centrum wordt zichtbaar in dit document. Ook geeft het antwoord op de vragen waar een ontwikkeling gaat plaatsvinden, waarom juist daar, welke keuzes er gemaakt gaan worden, en hoe de openbare ruimte en de verkeersstructuur aangepast worden. De meerwaarde van de visie is ook dat er een samenhang ontstaat tussen de nieuwe ontwikkelingen, waarbij ruimtelijke kwaliteit mee kan worden bewaakt. Tot slot wordt er ook aangegeven hoe de gemeente, andere overheden en private partijen samen aan het werk gaan. Een van de meest ingrijpende onderdelen van de centrumontwikkeling is de verplaatsing van de dierentuin naar de Noordbargeres en de bouw van een nieuw theater dat een onderdeel wordt van de dierentuin. De herontwikkeling van de oude locatie van het dierenpark aan de Hoofdstraat en de vernieuwde versie van Emmens belangrijkste publiekstrekker op de Noordbargeres zullen, in samenhang met een ingrijpende aanpak van het tussenliggende openbare gebied een grote versterking vormen van de centrumfunctie en de stedelijke uitstraling van Emmen-centrum. Een integrale ontwikkeling van vastgoed en openbare ruimte is van groot belang voor de kwaliteit van de stad. Voorwaardenscheppend daarvoor is een visie op de gewenste aanpassingen en herinrichtingen voor het openbare gebied en de voorgestelde vastgoedinvesteringen. Deze worden in samenhang in integrale gebiedsvisies voor delen van het centrumgebied uitgewerkt. De regionale visies over de stedelijke bereikbaarheid (Provinciaal verkeer- en vervoersplan, convenant stedelijke bereikbaarheid tussen gemeente en provincie, Netwerkanalyse Zuid - Drenthe) zijn daarbij uitgangspunt. De optimalisering van een duurzame bereikbaarheid van Emmen centrum via diverse ingrepen en modaliteiten wordt nu bestudeerd en zal aan de plannen verder richting geven De volgende stap in de centrumontwikkeling is dat op basis van dit document deze integrale gebiedsvisies en vervolgens programma’s van eisen opgesteld worden. Onder regie van de gemeente kunnen de private partijen met hun stedenbouwkundigen en architecten dan aan het werk. Eerst met het maken van plannen en als die worden goedgekeurd met het bouwen aan een mooi, aantrekkelijk, gezellig, dynamisch, karakteristiek en daardoor heel herkenbaar stadshart van Emmen. Ton Sleeking, wethouder gemeente Emmen Anneke Haarsma, Gedeputeerde provincie Drenthe


11

H1

Inleiding

De uitgangspunten van het Visiedokument Masterplan Emmen-Centrum 2020 zijn in dit document vertaald naar een gebiedsprogramma. Dit hoofdstuk beschrijft puntsgewijs welke stappen daartoe gezet zijn. Daarnaast wordt aangegeven wat de belangrijkste uitgangspunten en de doelstellingen zijn. De inhoud van dit hoofdstuk geeft antwoord op de vraag: welke stappen zijn gezet om te komen tot de in dit stuk geformuleerde keuzes.

12

1. Inleiding Doel programmafase De raad van de gemeente Emmen heeft in 2003 het Visiedokument Masterplan EmmenCentrum 2020 (MEC) vastgesteld. Daarin wordt een visie gegeven op de toekomstige economische, ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkeling van Emmen-Centrum. Deze visie is verder uitgewerkt in deze publicatie: het gebiedsprogramma MEC 2020. Het gebiedsprogramma MEC 2020 beschrijft de periode van 2005 tot en met 2020 en geeft een samenhangend overzicht van de gewenste ontwikkelingen op het gebied van vastgoed en openbaar gebied. De projecten met een planning tot 2010 zijn vaak al vrij concreet; de andere bestaan meestal alleen nog als intentie of voornemen. Tenzij anders vermeld, zijn alle cijfers gebaseerd op de ontwikkelingen vanaf 1-1-2005. Hierdoor zijn de cijfers en getallen vergelijkbaar met het overkoepelende Meerjarig OntwikkelingsProgramma GSB III 2005-2009 (MOP 2005-2009). Het gebiedsprogramma heeft een aantal doelstellingen en uitgangspunten: • De projecten sluiten aan op eerder geformuleerde doelstellingen van strategisch beleid, zoals het Meerjarenontwikkelingsprogramma GSB III en de Strategienota Emmen 2020. • De projecten voldoen aan hoge eisen op het gebied van stedenbouw, landschap en verkeer. • Het programma wordt flexibel opgezet, zodat verschillende invullingen in een gebied mogelijk zijn. Hierbij wordt rekening gehouden met de beoogde stedenbouwkundige opbouw en de beleidsontwikkelingen op de verschillende terreinen. • Er zijn indicatoren vastgesteld om de voortgang te meten van individuele projecten en het volledige programma. Het monitoringsysteem dat voor GSB III wordt opgezet, wordt ook gebruikt om na te gaan of de doelstellingen van het MEC 2020 gehaald worden.


13

Het gebiedsprogramma omvat de volgende onderdelen: • Een faserings- en prioriteringsplan voor ontwikkelingsgebieden, onderverdeeld in de perioden 2005 tot 2010, 2010 t/m 2014 en 2015 tot 2020. • Een functioneel programma voor de prioritaire gebieden. • De hoofdlijnen van de beoogde beeldkwaliteit per zone. • De samenhang met lopende ontwikkelingen en het inpassen van nieuwe initiatieven. • De opzet van de programma-uitvoeringsorganisatie. In een of meer vervolgstudies worden de ideeën en plannen voor prioriteitsgebieden stedenbouwkundig verder uitgewerkt. Dan vindt ook de planeconomische vertaling plaats. In de vervolgstudies wordt onderzocht wat de mogelijkheden zijn om kosten en opbrengsten tussen de verschillende onderdelen van het programma te verevenen. Ook de financiering van de projecten ter verbetering van het openbare gebied komt dan aan de orde. Er is een regiefunctie noodzakelijk voor de uitvoering van de projecten en de controle op de juiste uitvoer van het programma. Een belangrijke taak van de regiefunctie wordt het aanpassen van het uitvoeringsprogramma aan nieuwe inzichten en nieuwe omstandigheden. Voorstellen voor een passende organisatievorm worden later uitgewerkt. Daarbij wordt ook aangegeven hoe de jaarlijkse evaluatie en bijstelling plaatsvinden. Werkwijze in hoofdlijnen Het Visiedokument Masterplan Emmen-Centrum 2020 wordt uitgewerkt in een gebiedsprogramma. Alleen de gebieden die een prioriteit krijgen, worden in de vervolgstudies uitgebreid beschreven. Bij de uitwerking wordt rekening gehouden met actuele ontwikkelingen op het gebied van vastgoed en openbare ruimte. De ruimtelijke uitwerking en de gewenste beleidskaders volgen later. Bij het opstellen van het programma zijn de volgende stappen doorlopen: • Actualiseren van de aantallen te bouwen huizen, winkels en kantoren op basis van het masterplan. Vooral de actualisatie van het Woonplan 2020 werkt door in de bouwopgaven voor het centrumgebied.

14

• Verdere uitwerking van het visierapport door onderzoek en beleidsvorming. Het gaat met name om een visie op de hoogbouwmogelijkheden in het centrumgebied, een studie naar vraag en aanbod van parkeervoorzieningen, en een verkenning van de toekomstige verkeersstromen en de knelpunten die daardoor kunnen ontstaan. • Actualiseren van de kwalitatieve eisen die aan het vastgoed worden gesteld. Ook de visie op de openbare ruimte is getoetst aan de laatste beleidsinzichten. • Begrenzen van samenhangende gebieden die als geheel ontwikkeld kunnen worden: de dynamische gebieden. • Vaststellen van de capaciteit van de verschillende dynamische gebieden. Het gaat daarbij vooral om de aantallen woningen en de vierkante meters bedrijfsruimte die er gebouwd kunnen worden volgens de beleidslijnen uit het Visiedokument MEC 2020. De capaciteit van de dynamische gebieden is groter dan het aantal woningen en bedrijfsruimten dat Emmen moet realiseren. • Bepalen van criteria waarmee het gemeentebestuur kan kiezen welke gebieden in het programma worden opgenomen. Via een multicriteria-analyse zijn de verschillende gebieden met elkaar vergeleken. Het resultaat hiervan is een lijst met vastgoedopgaven en de gewenste prioriteit. In de geselecteerde gebieden kan de opgave voor de periode 2005-2020 volledig gerealiseerd worden. • Opstellen van een lijst met ingrepen in het openbare gebied. Deze zijn nodig om het verkeerskundig functioneren en de kwaliteit van de openbare ruimte te waarborgen.


15

16

Leeswijzer Hoofdstuk 1 Het doel van de programmafase, de werkwijze en de opbouw van de rapportage. Hoofdstuk 2 Actualisering van de opgaven op het terrein van de woningbouw, controle op de andere beleidsgebieden en een overzicht van de doelstellingen. Hoofdstuk 3 Resultaten van het aanvullende onderzoek naar de hoogbouwstudie, het parkeeronderzoek en de verkeersverkenningen. Hoofdstuk 4 De werkwijze bij het samenstellen van de dynamische gebieden en het verkennen van de capaciteit. Hoofdstuk 5 Multicriteria-analyse, een overzicht van geprioriteerde gebieden en een planning om de gebieden te ontwikkelen. Hoofdstuk 6 Een overzicht van de noodzakelijke aanpassingen in het openbare gebied. Verkeerskundige verbeteringen en projecten om het openbare gebied te verbeteren worden kort beschreven. Hoofdstuk 7 Typering van de deelgebieden van het centrumgebied en de daarin gelegen geprioriteerde gebieden. De samenhang tussen de investeringen in vastgoed en de gewenste ingrepen in het openbare gebied wordt hier aangeduid. Hoofdstuk 8 Beschrijving van de verdere uitwerking van het gebiedsprogramma.


17

H2

Actualiseren opgaven

Het Visiedokument Masterplan Emmen-Centrum 2020 is gebaseerd op gegevens uit 2003. Kloppen die cijfers en getallen nog als het gaat om vastgoeddoelstellingen voor woningbouw, winkelruimte, bedrijfsruimte, zorg en onderwijs? Daarnaast wordt het belang benoemd van de kwaliteit van openbare ruimte en aspecten als water en groen en duurzaamheid. Dat gebeurt in één hoofdstuk om de samenhang tussen bouwen en openbare ruimte te benadrukken. Het hoofdstuk sluit af met een typering van de verwachte economische ontwikkelingen.

18

Hoofdstuk 2. Actualiseren opgaven Actualiseren opgaven woningbouw Woningbouw De oorspronkelijke bouwopgave voor het masterplangebied bestond uit 1.700 woningen in de periode 2000 tot 2020. Deze bouwopgave is in het kader van de programmafase MEC geactualiseerd. Het is nu de bedoeling circa 1.000 woningen te bouwen in de periode 2005 tot 2020. Deze bijstelling is mogelijk omdat er in de periode 2000 tot 2005 al een relatief groot aantal woningen gebouwd is. Ook zijn er sinds 2003 woningbouwplannen ontwikkeld met een vergelijkbaar woonmilieu. Het gaat vooral om plannen voor de centrumgebieden van de wijken Emmerhout en Bargeres, en in mindere mate ook voor Emmermeer en Angelslo. De woningbouwopgave ondersteunt nog steeds de ambitie van de gemeente Emmen om door te groeien naar een stad met 120.000 inwoners. De aangepaste woningbouwopgave voor de kern Emmen is gebaseerd op de Actualisatie Woonplan Emmen 2020; deze is vastgesteld door de raad op 30 mei 2007.


19

Tabel 1, Opgaven Woningbouw, globale bouwopgave kern Emmen geactualiseerd Globale bouwopgave kern Emmen geactualiseerd ‘06 - ‘10 ‘10 - ‘15 ‘15 - ‘20 Emmerschans 80 40 Barger Oosterveld 30 20 Masterplan Emmen-Centrum 600 300 100 Emmermeer 250 100 50 Angelslo 200 80 Emmerhout 250 100 100 Bargeres 200 80 Rietlanden 120 80 Parc Sandur 20 Delftlanden fase I 750 600 50 Delftlanden fase II 200 300 Delftlanden fase III 400 Nieuwe woonmilieus 400 Totaal 2.500 1.600 1.400

Totaal ‘06 - ‘20 120 50 1.000 400 280 450 280 200 20 1.400 500 400 400 5.500

* De aantallen voor Delftlanden II en III zijn geschat; ze worden definitief vastgesteld bij het actualiseren van het Masterplan Delftlanden.

20

Uitwerking bouwopgave naar woningbouwprogramma Het woningbouwprogramma voor het MEC-gebied heeft op 1 januari 2005 een capaciteit voor zo’n 1.100 woningen. Circa 650 woningen zijn opgenomen in ‘zachte plannen’. De ervaring leert dat er gemiddeld 40% uitval is bij nog niet volledig uitgewerkte plannen. Daarnaast moet er extramurale huisvesting gerealiseerd worden bij de Holdert. Dit betekent dat het woningbouwprogramma voor het MEC-gebied een capaciteit moet hebben van circa 1.400 woningen. Het programma moet daarom uitgebreid worden met circa 300 woningen. Volgens het oorspronkelijke advies moet het daarbij vooral gaan om betaalbare huurwoningen en grondgebonden stedelijk wonen. In de verschillende dynamische gebieden zijn voldoende mogelijkheden voor extra woningbouwlocaties. Wel is het nodig voorkeursgebieden aan te geven en initiatiefnemers actief aan te spreken op voortgang. Op dit moment zijn er 300 woningen opgenomen in concrete plannen. Op basis van het gemeentelijk Woonbelevingsonderzoek 2003 is een gewenst kwalitatief programma voor het MEC opgesteld. Dit programma is vergeleken met de projecten in het huidige woningbouwprogramma voor het centrum. Hieruit blijkt dat het huidige woningbouwprogramma een tekort heeft aan grondgebonden stedelijk wonen en betaalbare huurappartementen. Tegelijkertijd is er een overschot aan dure huur- en koopappartementen. Bij het maken van nieuwe plannen voor het centrum moet hiermee nadrukkelijk rekening worden gehouden.


21

Tabel 2, Opgaven Woningbouw, gewenst kwalitatief programma 2006 - 2020 Gewenst kwalitatief programma 2006 - 2020 Absoluut prijspeil 2006 Prijsklassen Woningtypen Huur Eengezins 1. Betaalbaar (tot € 525 / mnd) 80 2. Duur (vanaf € 525 / mnd) Totaal huur 80

Meergezins 430 30 460

Totaal 510 30 540

Koop 1. < € 152.000 2. € 152.000 - € 214.000 3. € 214.000 - € 276.000 4. > € 276.000 Totaal huur

110 40 10 120 280

50 40 40 50 180

160 80 50 170 460

Totaal

360

640

1.000

De gemeente wil voorzien in meer studentenhuisvesting. Op dit moment is er een opgave voor het huisvesten van 170 studenten in het MEC-gebied. Er zijn vier locaties geselecteerd: Molenstraat fase 1, Westerstraat (Westertoren), Buitenweg en Nassaulaan. Deze projecten zijn opgenomen in het woningbouwprogramma voor het centrum en worden tot de reguliere opgave gerekend.

22


23

Tabel 3, Opgaven Woningbouw, actuele woningbouwopgave MEC-gebied De zuivere opgave Extra opgave i.v.m. extramuralisatie De Holdert Benodigde extra plancapaciteit rekening houdend met 40% uitval van zachte plannen Totaal gewenste plancapaciteit

aantal 1.000 80 320 1.400

Actueel woningbouwprogramma MEC-gebied locatie initiatiefnemer type Centrum Noordwand Markt - Westerstraat Vos / Wooncom appartementen (studenten) Centrum Julianastraat Hollestelle Vastgoed Ontwikkeling egz stadswoningen Kapelstraat De Saelhof & De Angelino Wooncom / RABO Vastgoed appartementen Kapelstraat (van Es) Brands Bouwgroep appartementen Hoofdstraat Mestemaker Projectontwikkeling appartementen boven winkels Hondsrugweg Klokkenslag gemeente / BAM-woningbouw / Wooncom app + egz Stationsstraat Brands Bouwgroep appartementen Westenescherstraat (ACM/VLC) Wind Groep 12 vrijst. + 10 rijen Azimut / Zenit (locatie Big Fun) Vastgoed d’Haan / NewCon Vastgoed appartementen boven winkels Buitenweg - Dordsedwarsstr. Wooncom appartementen (studenten) Buitenweg - Dordsedwarsstr. Roelofs-Haase / Domesta appartementen Molenstraat e.o. fase 1 Structon Wooncom ING Brands app.+ egz (o.a. studenten) Wilhelminastraat Van Liere Wooncom Bemog appartementen boven winkels Minister Kanstraat Project Consulting bv appartementen Nassaulaan studentenhuisvesting Locatie brandweer / Klepel gemeente app. + egz Herontwikkeling locatie De Holdert Leveste (voorheen Suydevelt) Stationsstraat/Weerdingerstraat Peter van Dijk egz / appartementen Noorderplein West gemeente appartementen boven winkels Oosterstraat Esdalgebied Vestia patiowoningen Flintstraat Marijkeschool Wooncom appartementen

Totaal actueel woningbouwprogramma 24

Productiejaar status aantal 2006 2007 2008 2009

in voorbereiding in voorbereiding herontwikkeling in voorbereiding in aanbouw bouwvergunning verleend fase I in uitvoering in aanbouw in aanbouw in voorbereiding in voorbereiding in voorbereiding in voorbereiding herontwikkeling in voorbereiding bouwaanvraag ingediend art 19 geselecteerd voor studentenhuisvesting in voorbereiding in voorbereiding in voorbereiding in voorbereiding in uitvoering in 2006 opgeleverd

2010 na 2010

18 18 10 10 24 24 24 8 8 259 35 44 37 82 45 45 9 3 3 3 76 76 50 50 80 40 40 63 38 25 52 52 24 18 20 20 84 81 18 63 34 34 100 100 2 2 36 36

1099

36

109

125

322

332

0 0 24 0 0 61 0 0 0 0 0 0 6 0 84 0 0 0 0 0

175


25

Gewenst kwalitatief programma 2006 - 2020 HUUR KOOP egz mgz egz mgz 1 2 1 2 1 2 3 4 1 2 3 4 80 0 430 30 110 40 10 8% 0% 43% 3% 11% 4% 1% 112 0 602 42 154 56 14

120

50

12% 5% 168 70

40

40

50

4% 4% 56 56

5% 70

Woningdifferentiatie lopende plannen per 1/1/2006 HUUR KOOP egz mgz egz mgz 1 2 1 2 1 2 3 4 1 2 3 4

0 0 18 10 24 24 8 35 33 42 50 50 49 45 9 38 38 50 40 40 37 14 12 20 32 24 20 24 36 24 81 10 24 100 2 23 13 0 0% 26

0 0%

308 28%

124 11%

36 3%

0 0%

34 3%

65 6%

24 2%

82 7%

353 32%

73 7%

TOTAAL 1.000 100% 1.400

Dynamischgebied TOTAAL MEC

18 10 24 24 8 259 45 9 76 50 80 63 52 24 20 84 81 34 100 2 36

Downtown B2 Voorstad Parkzone Parkzone Stationszone Voorstad G Stationszone Eszone Downtown C2 Voorstad Voorstad D Voorstad Voorstad Parkzone Parkzone Voorstad F Eszone Stationszone A Downtown B1 Over ‘t Spoor Emmermeerzone

1099 100% Gebiedsprogramma Masterplan Emmen-Centrum 2020

27

Actualiseren opgaven voorzieningen en overig vastgoed Kantoren In het centrum van Emmen is ongeveer 45.000 m2 bruto vloeroppervlak (bvo) gepland voor de zakelijke dienstverlening. 22.000 m2 vloeit voort uit de bestaande planning; nog eens 23.000 m2 is toegevoegd om de groeiambities te realiseren. Ongeveer 17.500 m2 is planologisch vastgelegd in bestemmingsplannen. Het gaat daarbij om locaties langs de Hondsrugweg en bij het station. De zakelijke dienstverlening is een van de speerpunten als het gaat om werkgelegenheidsgroei. Op basis van het meest gehanteerde scenario (European Coordination - hoge variant) moet er jaarlijks 2.400 m2 nieuwe kantoorruimte worden bijgebouwd. Tot 2020 levert dat 38.000 m2 extra kantoorruimte op. Vergeleken met de ambities van Emmen is de jaarlijkse 2.400 m2 extra kantoorruimte een ondergrens. Ook als rekening gehouden wordt met het grillige karakter van de kantorenmarkt lijkt een jaarlijkse vraag van circa 3.000 m2 bvo kantoren reëel. Het overgrote deel van de kantoorgebouwen zal - net als nu - gerealiseerd worden in de kern Emmen. De kwaliteit van kantoorlocaties gaat een belangrijke rol spelen. Verschillende kantoorgebruikers hebben hun eigen voorkeuren en stellen hun eigen kwaliteitseisen. In Emmen is circa 19.000 m2 kantoorruimte beschikbaar, exclusief de NAM-gebouwen in Schoonebeek. Dit komt overeen met het landelijk gemiddelde. De vraag naar kantoorruimte kan bijna geheel worden ingevuld in het centrum en op de Nijbracht. Door het uitgeven van gronden op de bedrijventerreinen ontstaat nog een extra aanbod; dit wordt in fasen ontwikkeld. Nieuwe locaties moeten goed bereikbaar zijn, ook moet er voldoende parkeergelegenheid zijn. Bij een vraag van 38.000 m2 en een beschikbaar aanbod van ca. 19.000 m2, moet er tot het jaar 2020 ten minste 19.000 m2 netto vloeroppervlak gerealiseerd worden. Omdat de gebruikers meer en meer kiezen voor kwaliteit, kan de vraag naar kantooroppervlak hoger uitvallen.

28

De oorspronkelijke hoeveelheid van 22.000 m2 bvo kantooroppervlak lijkt een realistisch uitgangspunt. Overeenkomstig met wat in het Visiedokument Masterplan Emmen-Centrum staat, komt dit neer op een ruimtebeslag van ca.11.000 m2 (uitgaande van gemiddeld twee verdiepingen). Detailhandel Voor de detailhandel worden in het Masterplan Emmen-Centrum geen specifieke aantallen genoemd. Er bestaat een sterke verwevenheid tussen de mogelijkheden voor de detailhandel en de ontwikkelingen op het gebied van horeca, cultuur en leisure. Er zijn zeker kansen voor een ‘trekker’ aan de noordzijde van het centrum. De gemeente telt ruim 230.000 m2 winkelruimte. Dit is veel ten opzichte van vergelijkbare gemeenten. Emmen heeft dus voldoende winkelruimte; naar verwachting zal er daarom slechts beperkt worden bijgebouwd. Wel is een beperkte toename mogelijk en wenselijk om de detailhandelstructuur te versterken en/of om een gebied ruimtelijk te laten aansluiten. Veranderingen ten opzichte van de cijfers in het MEC 2020 lijken niet noodzakelijk. Onderwijs Emmen wil zich ontwikkelen tot een centrum van regionale onderwijsinstellingen dat aantrekkelijk is voor studenten van binnen en buiten de regio. Het middelbaar beroepsonderwijs heeft een breed aanbod aan opleidingen; hetzelfde geldt voor het hoger beroepsonderwijs. De ruggengraat van de opleidingsinfrastructuur moet bestaan uit een breed aanbod van vooral hogere beroepsopleidingen. Niveau en inhoud moeten aansluiten bij de laatste stand van zaken in de wetenschap en de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Vanuit deze optiek wordt in 2008 een Kenniscampus gerealiseerd bij de Hogeschool Drenthe. De combinatie van onderwijs en zorg speelt een rol bij het ontwikkelen van de opleidingen mbo-verpleging en hbo-verpleging. In het Visiedokument MEC 2020 zijn de terreinen in de directe omgeving van het Scheper Ziekenhuis aangewezen voor gezondheidszorg, onderwijs en educatie. Dit komt tegemoet aan de groeiende wens tot samenwerken in de zorg en het (zorg)onderwijs. Op dit terrein zijn al enkele gecombineerde initiatieven gerealiseerd.


29

In het Masterplan Emmen-Centrum 2020 is de ruimtevraag voor onderwijsvoorzieningen vastgesteld op 15.000 m2. Daarnaast is een extra ambitie van ca. 4000 m² uitgesproken. In principe biedt dat voldoende ruimte voor de geschetste ontwikkelingen. Zorg Zorg en de mogelijkheden van een zorgboulevard zijn belangrijke aandachtspunten in het masterplan. De bedoeling is om verschillende functies samen te brengen in of in de omgeving van het Scheperziekenhuis. Hierbij wordt gedacht aan zorgopleidingen, zorgwoningen, een revalidatiecentrum, speciaal onderwijs en gezondheidscentra. Een kwantitatief programma is niet in het visiedokument MEC opgenomen. Recreatie, toerisme, kunst, cultuur en sport Het Masterplan Emmen-Centrum kent voor deze sectoren een relatief grote ruimtebehoefte. Uitgesplitst naar de verschillende functies is dat: 600.000 m2 voor het dierenpark 10.000 m2 voor een evenemententerrein 15.000 m2 voor een zwembad 30.000 m2 voor een camping 30.000 m2 voor onderwijsgebonden sportvelden. Er is een ambitie om 40.000 m2 te reserveren voor leisurevoorzieningen; er is 6.000 m2 gereserveerd voor een nieuw te bouwen theater. De gereserveerde ruimte is zeker voldoende voor de plannen en voornemens die op dit moment bekend zijn. De programmatische opgave uit het masterplan blijft daarom actueel. Ingrepen in de openbare ruimte Het Masterplan Emmen-Centrum 2020 geeft aan op welke locaties en in welke aantallen er gebouwd gaat worden voor de verschillende sectoren. Naast deze kwantitatieve doelen, worden er ook kwalitatieve doelen nagestreefd. Deze doelen laten zich moeilijker uitdrukken in cijfers. Het belangrijkste kwalitatieve doel is: “Emmen, meer stad, meer stedelijkheid”.

30

Het centrum is voor de meeste steden het visitekaartje van de stad. Dat geldt ook voor Emmen. De sterke punten van het centrum zijn het marktplein, de stadsvloer met het winkelcentrum en de groene omgeving. Uitbouw en versterken van de stedelijke allure is een belangrijke onderliggende gedachte bij de uitwerking van het masterplan. Een abstract begrip als stedelijkheid kan op verschillende manieren vormgegeven worden. Elementen die hierbij een rol spelen zijn: hoogstedelijke woonvormen (bijvoorbeeld hoogbouw), intensief gebruik van de binnenstad, een grote dynamiek en levendigheid, gedifferentieerde woon- en werkmilieus en spraakmakende architectuur. Het versterken van het voorzieningenpakket en het toevoegen van leisurefuncties dragen eveneens bij aan de ontwikkeling van een stedelijke functie. Verbetering van de openbare ruimte is in het masterplan een op zich staande activiteit. Natuurlijk heeft de openbare ruimte een directe samenhang met de gebouwen in de omgeving. Het streven is om gebouwen, projecten en de openbare ruimte in samenhang met elkaar te ontwikkelen. Gebouwen en de omliggende omgeving (zowel publiek als privaat) bepalen samen de sfeer en kwaliteit van een gebied. Kenmerkend voor het centrum is de verscheidenheid aan functies, bebouwingsmilieus en bebouwingsdichtheid. Het varieert van groen tot stedelijk en van historisch tot modern. Er is een keuze gemaakt om voort te bouwen op bestaande karakteristieken; dit moet ook in de openbare ruimte tot uiting komen. Infrastructuur De openbare ruimte van het centrum van Emmen bestaat uit verschillende gebieden, die met elkaar verbonden zijn door nieuwe hoofdwegen en historische routes. De hoofdwegen maken het centrum per auto bereikbaar; het historische netwerk is vooral belangrijk voor fietsers en voetgangers. De samenhang is deels verloren gegaan. Op structuurniveau wordt daarom gestreefd naar versterking van het patroon van lange lijnen en groene vlakken. De markering van overgangen, knooppunten en toegangsgebieden in het centrum krijgt daarbij extra aandacht.


31

Versterking van de stedelijkheid in het centrum van Emmen vereist extra aandacht voor de bereikbaarheid. Goede en voldoende parkeermogelijkheden (opgave van 3.430 parkeerplekken) en ov-voorzieningen zijn hiervoor een voorwaarde. Het masterplan voorziet daarom in de verdere integratie van het station met de stad. Ook belangrijk is het streven naar veilig parkeren in de buurt van voorzieningen en woningen. Openbare ruimte De openbare ruimte wordt versterkt in kwaliteit en diversiteit. De verbindende routes worden verduidelijkt door middel van de inrichting. Natuurlijk zijn inrichting en beheer mede afhankelijk van de wensen van de verschillende gebruikers. Het uitgangspunt bij iedere denkbare invulling is een schone, goed te onderhouden, flexibel te gebruiken en veilige openbare ruimte. De markt en het nieuwe evenementenplein aan de westzijde van de Hondsrugweg zijn de centrale pleinen in het centrum. Samen met het Noorderplein en de oude begraafplaats aan de Kerkhoflaan vormen ze de belangrijkste knooppunten in het netwerk van het openbare gebied in de binnenstad. Water en groen Water en groen spelen een belangrijke rol bij het zichtbaar maken van de hoofdstructuur. De groene vlakken, de randen en de lijnen markeren grenzen en verbindingen. Water zichtbaar maken, versterkt de belevingswaarde in het centrum. De huidige groenstructuur wordt op onderdelen verbeterd en aangepast, zodat de belevingswaarde toeneemt. Model hiervoor staan de beleving van open en beboste zones, de herkenbaarheid van historische lijnen door beplanting, de kwaliteit van het bomenbestand op openbare verblijfplaatsen zoals de markt, en de manier waarop de randen van de Emmerdennen zijn ingevuld. De huidige dierentuinlocatie heeft in dit verband een bijzondere positie. Het centrumgebied ligt relatief hoog en droog. Gestreefd wordt naar duurzaam waterbeheer, waarbij cultuurhistorische waarden en natuurwaarden geaccentueerd worden. Het primaire bluswatersysteem - brandkranen - is niet afdoende bij calamiteiten. In zo’n geval moeten ook zogenaamde secundaire en tertiaire bluswatervoorzieningen met een onbeperkte hoeveelheid water beschikbaar zijn.

32


33

Hierin kan worden voorzien via een 6-tal blusvijvers met een capaciteit van 2.000 m3. Een andere mogelijkheid is een grote blusvijver met rioolstelstels naar strategische punten. De spoorzone en de nieuwe locatie van de dierentuin op de Es zijn aangewezen als geschikte locaties voor waterberging. Hetzelfde geldt voor de waterpartijen van het huidige dierenpark aan de Hoofdstraat. Duurzaamheid Het Masterplan Emmen-Centrum levert een bijdrage aan het streven naar meer duurzaamheid, leefbaarheid en veiligheid. Dat gebeurt aan de hand van deze aandachtspunten: • aandacht voor de overgang van stad en land • opheffen van barrières zoals de Hondsrugweg • beperken van het energieverbruik en verminderen van de uitstoot • benutten van cultuurhistorie • aanpakken van lelijke plekken in de openbare ruimte • stimuleren van onderhoud in de private ruimte • een schone, goed onderhouden en veilige openbare ruimte. Economische effecten Er is onderzocht wat de economische effecten zijn van de uitvoering van alle plannen uit het masterplan. Hierbij is gebruikgemaakt van kengetallen; ook is een onderscheid gemaakt in werkgelegenheidseffecten en overige economische effecten. Tabel 4 laat de verwachte werkgelegenheidseffecten zien.

34

Tabel 4, Economische effecten, direct, indirect

Realisatiefase (tijdelijke effecten)

Directe effecten Productie/werkgelegenheid bij bouwbedrijven, planafdelingen, overheid

Indirecte effecten Werkgelegenheid bij regionale toeleveranciers (bouw)

Exploitatiefase (structurele effecten)

Directe werkgelegenheid gerelateerd aan het Masterplan

Spin-off van werkgelegenheid naar toeleveranciers en multiplier


35

Werkgelegenheid In het centrum van Emmen werken naar schatting 11.615 personen. Dat komt ruwweg overeen met een kwart van de Emmense werkgelegenheid. Behoud van deze werkgelegenheid is dan ook van belang. In de Strategienota Emmen 2020 is de ambitie uitgesproken voor verdere groei van de werkgelegenheid en verbreding van de economische structuur. Het plangebied van het Masterplan Emmen-Centrum 2020 speelt hierin een belangrijke rol. De omvang van de werkgelegenheid is aanzienlijk; daarnaast is de werkgelegenheid gevarieerd samengesteld door de aanwezigheid van o.a. diensten, zorg en detailhandel. Verwacht wordt dat de werkgelegenheid in het centrum zal groeien met ongeveer 2.100 arbeidsplaatsen; dat is een stijging van circa 20% ten opzichte van 2006. Tabel 5, Economische effecten, structurele werkgelegenheid Functie

Doelstelling

Wonen Commerciële voorzieningen Vrijetijdsvoorzieningen Niet-commerciële voorzieningen Dienstverlening

1000 woningen Incidenteel aanvullen winkelstructuur met in totaal 10.000 m2 bvo 40.000 m2 leisure 675.000 m2 dierenpark + overige voorzieningen 15.000 m2 onderwijs 6.000 m2 theater Zorg 22.000 bvo kantoren

Totaal

36

Arbeidsplaatsen 200

200 140 PM 80 PM 600 880 2100

Overige economische effecten De plannen voor het centrum zijn nog volop in ontwikkeling. De langetermijneffecten zijn daarom moeilijk te voorspellen. De plannen dragen zeker bij aan een gezonde economische ontwikkeling; op dit moment kunnen de effecten nog niet in harde cijfers worden uitgedrukt. Een aantal effecten is hieronder weergegeven: • 2.100 arbeidsplaatsen leveren op hun beurt weer extra werkgelegenheid op. Doorgaans wordt gerekend met een multiplier van 1,3 tot 1,6. • De plannen leveren een impuls op voor de bestaande winkels in Emmen zodat deze intensiever gebruikt worden en meer omzet genereren. • Een goed centrum levert voordeel op voor de hele gemeente Emmen. Bekendheid met Emmen en de mogelijkheden ervan leidt tot een autonome extra vraag. • Realisatie van de plannen heeft een positieve invloed op het imago van Emmen en omgeving. De aantrekkingskracht van Emmen als vestigingsplaats voor het bedrijfsleven neemt toe; ook wordt de aantrekkelijkheid van Emmen als woonkern positief beïnvloed. • De plannen leiden tot nieuwe investeringen zoals de bouwplannen van projectontwikkelaars. • Bewoners en bedrijven, zowel in het centrum als elders in de gemeente, worden sterker aan Emmen gebonden. Conclusies geactualiseerde opgave voor Emmen-Centrum De taakstelling uit het Masterplan Emmen-Centrum is in grote lijnen nog actueel. De belangrijkste wijziging is een verlaging van het aantal te bouwen woningen. De actuele bouwopgave voor de periode 2005-2020 bedraagt 1.000 woningen. Vanwege potentiële uitval is een overmaat van circa ca. 400 gerechtvaardigd. Er is daarbij vooral behoefte aan betaalbare huurappartementen en grondgebonden stedelijk wonen; er zijn nu relatief veel duurdere koopappartementen in het woningbouwprogramma opgenomen. Op het gebied van voorzieningen zijn de doelstellingen van het Visiedokument MEC nog actueel. Het versterken van de kwaliteit van de openbare ruimte blijft onverminderd belangrijk. Ten slotte is de wateropgave ten opzichte van het MEC groter geworden. Tabel 6 geeft een samenvatting van alle opgaven.


37

Tabel 6, De opgave voor Emmen-Centrum

Instrumenteel

Integrale visie op de gewenste ontwikkelingen van Emmen-Centrum tot 2020. Uitvoeringsprogramma tot 2010. Sturingsinstrument om lopende en gewenste ruimtelijke ontwikkelingen in de juiste richting te leiden. Stimuleren publieke en private investeringen. Toetsingskader concrete initiatieven, ontwikkelingen en samenwerkingsverbanden. Communicatie-instrument om iedereen helderheid te verschaffen over de meest wenselijke koers in het proces van stedelijke ontwikkeling.

Functioneel Kwantitatieve ‘harde’ opgaven Functie Doelstelling Wonen Commerciële voorzieningen Vrijetijdsvoorzieningen Niet-commerciële voorzieningen Dienstverlening Openbare ruimte

38

Nadere concretisering Ruimteclaim in (cijfers conform Masterplan) vierkante meters

Huizen/appartementen 1.000 Winkels 0 Leisure Dierenpark + overig (sport, camping, zwembad en evenemententerrein) Onderwijs 15.000 Cultuur Stadstheater Zorg Kantoren 22.000 vierkante meter bvo Groen Stadspark Het ‘versteende gebied’ Kwaliteitsverbetering Water Parkeren 3.430 parkeerplaatsen Essen/Emmerdennen

40 won/ha 40.000 675.000

6.000 11.000 62.000 26.000 m2

Indirect gekoppeld Kwalitatieve ‘zachte’ opgaven Thema Doelstelling

Nadere concretisering of typering

Stedelijkheid Versterken stedelijke uitstraling & vitaliteit Versterken voorzieningenpakket Bereikbaarheid In stand houden en verbeteren voor alle modaliteiten Goede en voldoende parkeermogelijkheden en OV-voorzieningen op loopafstand Duurzaamheid Overgang stad-land Ophef barrières Beperken gebruik energie Verminderen uitstoot Benut cultuurhistorie Leefbaarheid Wegnemen gevoelsmatige onveiligheid & veiligheid Toename % mensen dat zich veilig voelt

Hoogbouw, architectuur Dynamiek, levendigheid Intensievere benutting van het binnenstedelijke gebied Gedifferentieerde woonmilieus in het centrum Hoogstedelijke woonvormen Scholen, kenniscampus Bruisende winkelstraten Inzet op % meer koopkrachtbinding en -toevloeiing Sport en culturele voorzieningen Uitbouw zorgboulevard Voorzieningen gericht op ophef achterstandssituaties Auto: binnen half uur vanuit straal van 15 km OV: 10% meer kwaliteit Fiets: binnen half uur straal van 7,5 km Integratie station met de stad Veilig parkeren in de buurt van voorzieningen en woningen Integratie Hondsrugweg met centrum

Aanpak ‘lelijke/mindere’ plekken in de openbare ruimte Stimuleren eigenaren opknappen private ruimte Openbare ruimte schoon, heel en veilig


39

H3

Onderzoek

Emmen wil groeien naar een stad van 120.000 inwoners, met voldoende werkgelegenheid en een hoog niveau van voorzieningen. Tegelijkertijd wil Emmen de centrumfunctie verder ontwikkelen. Op een aantal terreinen is er daarom een aanvullende visie ontwikkeld; meestal op basis van onderzoek. Dit hoofdstuk geeft een visie op hoogbouw, verkeersafwikkeling en parkeren. Drie belangrijke elementen voor iedere groeiende stad.

40

Hoofdstuk 3. Onderzoek Hoogbouwstudie Voorkeursmodel Doel hoogbouwvisie Emmen wil een open, groene stad blijven en tegelijkertijd een meer stedelijk centrum realiseren. Dat is alleen mogelijk met hoogbouw. Hoogbouw benut de ontwikkelingspotentie van de stad optimaal en wordt gezien als een positieve stap in de ontwikkeling van de stad. Het benadrukt het stedelijke karakter, verstevigt het imago en versterkt de centrumfunctie. Om als stad maximaal te profiteren van deze voordelen, is goede sturing noodzakelijk. Een leidraad voor de ontwikkeling van hoogbouw is essentieel voor de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Emmen. In het beleidsdocument Hoogbouwvisie gemeente Emmen 2007 worden de uitgangspunten voor een langere termijn vastgelegd. In de hoogbouwvisie worden locaties aangewezen waar hoogbouw in principe mogelijk is. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen L-gebieden en XL-gebieden. L-gebieden In de L-gebieden is hoogbouw mogelijk met een hoogte van 25 tot 50 meter. Deze hoogbouw krijgt een plek op de hoogdynamische knopen (kruising van structuurdragers). In de L-gebieden is een hoge mate van stedelijkheid vereist. De hoogbouw wordt vormgegeven via landmarks; de oriëntatie en de leesbaarheid van de stad worden hierdoor groter. Ook de entrees van het centrum worden met hoogbouw gemarkeerd. Door het contrast met de omringende laagbouw wordt een nieuwe dimensie aan het silhouet van de stad toegevoegd. Er zijn voorlopig 9 L-gebieden gedefinieerd. XL-gebieden In de XL-gebieden is hoogbouw mogelijk met een hoogte van 50 tot 80 meter. De XL-gebieden bepalen de skyline van de stad. Ze staan voor een grote mate van dynamiek en stedelijkheid. Door dit type hoogbouw op verschillende punten in de stad mogelijk te maken, ontstaat er een contrast met de overige bebouwing. Tegelijkertijd leidt de samenhang tussen de verschillende XL-gebieden tot visuele versterking en een compacte skyline. De XL-gebieden zijn bepalende elementen in een vernieuwd stadssilhouet. Er zijn in principe twee XL-gebieden aangewezen.


41

Een XL-gebied kan ingevuld worden met een of meer gebouwen. Bij ieder hoogbouwinitiatief is een ruimtelijk onderzoek of Hoogbouw Effect Rapportage (HER) nodig. Hierbij worden de inpassing in de omgeving en de effecten op het stadssilhouet beoordeeld; ook andere technische aspecten zoals de windhinder worden onderzocht. Uitwerking naar locaties In de hoogbouwvisie is de Hondsrugweg de belangrijkste structuurdrager. De twee XLconcentraties hoogbouw bevinden zich aan deze weg op de locaties Evenementenplein en Frieslandroute. De rand van de binnenstad ligt in noord-zuidrichting tussen deze twee locaties; de hoogbouwconcentraties markeren de hoekpunten. Het belang van de Hondsrugweg als stedelijke ader wordt door deze hoogbouwelementen verder versterkt. In contrast hiermee is de markt een moment van rust; op die locatie blijft het open karakter behouden. De traverse en het evenementenplein worden hierdoor verankerd in de stedelijke structuur. Door zijn locatie aan de es en het uitzicht op een open landschap is deze hoogbouw een unieke aanvulling op het huidige woningaanbod. De hoogte van de bouw op de XL-locaties wordt later vastgesteld in samenhang met de omgeving. Hierbij wordt ook de interactie tussen de verschillende hoogbouwelementen meegewogen.

42


43

Verkeer en Vervoer Verkeersstructuur Emmen-Centrum De Hondsrugweg, de N364 (Frieslandroute) en de N862 (Emmen - Klazienaveen) hebben een belangrijke functie voor de ontsluiting van het centrum. De Hondsrugweg verbindt het centrum met de aanliggende woon- en werkgebieden, daarnaast heeft deze verkeersader een functie voor het doorgaand verkeer. Vrijwel alle belangrijke parkeerlocaties in het centrum worden door de Hondsrugweg ontsloten. De N862 en de Nieuw Amsterdamsestraat verbinden de stad rechtstreeks met de A37. Vanuit Emmen-Zuid - de wijken Delftlanden, Rietlanden en Bargeres - zijn de Hondsrugweg en de Nieuw Amsterdamsestraat belangrijke ontsluitingswegen naar het centrum. De gemeente stimuleert het gebruik van de route over de Hondsrugweg om een hoge verkeersbelasting van Noordbarge te voorkomen. De Nieuw Amsterdamsestraat die door Noordbarge loopt, blijft echter een belangrijke schakel in de verkeersstructuur. Er zijn verschillende routes tussen de N34 en het centrum van Emmen. De belangrijkste toegangsas is de Frieslandroute. Voor een van de routes, de Ermerweg, wordt binnenkort onderzocht of afsluiten voor autoverkeer mogelijk is. Hierdoor wordt een barrière tussen de delen van het Noordbargerbos opgeheven. Een alternatieve route voor de Ermerweg loopt via de Hondsrugweg en de Rondweg. De N34 sluit aan op de Odoornerstraat. Deze aansluiting is onveilig. Samen met de provincie Drenthe worden verschillende oplossingen onderzocht. Mogelijk komt er een ongelijkvloerse aansluiting voor Odoorn en Emmen-Noord. Een aantal wegen heeft een belangrijke functie voor de ontsluiting van het centrum. Deze wegen zijn in het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (januari 2000) vermeld als gebiedsontsluitingsweg. Het gaat onder meer om de Statenweg / Van Schaikweg, Boslaan, Weerdingerstraat, Boermarkeweg, Ermerweg, Houtweg en Dordsestraat.

44

Analyse verkeersknelpunten centrum Het wegennet van Emmen-Centrum kent verschillende knelpunten. Vooral de beperkte capaciteit van het wegennet veroorzaakt op verschillende plaatsen overlast in de spits. Door de bouw van nieuwe woningen en de toename van het aantal arbeidsplaatsen in de binnenstad neemt het autogebruik toe. Hierdoor ontstaan nieuwe knelpunten en wordt de verkeersoverlast groter. Met behulp van een verkeersmodel zijn de bestaande capaciteitsknelpunten in beeld gebracht. Ook is een inschatting gemaakt welke knelpunten in de toekomst zullen ontstaan. Op een aantal locaties is de verkeersveiligheid in het geding. Bijvoorbeeld omdat er verschillende verkeerssoorten samenkomen of omdat de openbare ruimte vanuit veiligheidsperspectief duidelijker moet worden ingericht. Op basis van de verkeersongevallen van de afgelopen jaren is een overzicht gemaakt van deze knelpunten. Ten slotte is er een aantal locaties waar de openbare ruimte een minder goede kwaliteit heeft of waar verkeersroutes ontbreken. Knelpunten Emmen-Centrum Belangrijke capaciteitsknelpunten in het centrum van Emmen zijn te vinden op de Hondsrugweg en de Weerdingerstraat. Over de Hondsrugweg rijden dagelijks ruim 22.000 motorvoertuigen. Verschillende verkeersstromen maken gebruik van deze weg, zoals bestemmingsverkeer (wonen, winkelen, dierentuin), het verkeer van en naar de woongebieden in het centrum, en doorgaand verkeer naar het industrieterrein Bargermeer en de omliggende woonwijken en dorpen. Door toename van woningen en arbeidsplaatsen zal de verkeersintensiteit toenemen tot 30.000 motorvoertuigen in 2020; bij de verplaatsing van de dierentuin loopt dit getal op tot 34.000 motorvoertuigen pet etmaal. In het voorjaar van 2008 wordt onderzocht welke verkeerskundige maatregelen nodig zijn om de bereikbaarheid van Emmen-Centrum op de langere termijn te waarborgen. De uitslag hiervan kan leiden tot bijstelling van de voorgestelde oplossingen. Ook het uitwerken van de projecten voor de periode 2010-2014 en de hieraan


45

gerelateerde verkeerseffecten kunnen leiden tot verdere aanpassing. Van een aantal ingrepen is nu al duidelijk dat ze noodzakelijk zijn. Soms omdat een bestaande situatie om verbetering vraagt, maar meestal omdat ze logisch voortvloeien uit de gewenste ontwikkelingen. Hieronder staat een overzicht van de belangrijkste verkeersknelpunten in het centrum. Al deze knelpunten worden de komende jaren aangepakt. Voor sommige knelpunten zijn al oplossingen uitgewerkt, voor andere knelpunten moet dat nog gebeuren. • kruispunt Weerdingerstraat/Hondsrugweg • kruispunt Ermerweg/Hondsrugweg • doorstroming Hondsrugweg • doorstroming Weerdingerstraat • doorstroming Boermarkeweg • fietsroute Angelsloërdijk - Centrum • fietsroute Noordbargerstraat/Wilhelminastraat • driehoek Kolhoopstraat/Hoofdstraat/Stationsstraat • fietsoversteek Dennenlaan/Boslaan • fietsoversteken Boermarkeweg • kruispunt Baander/Wilhelminastraat.

46

Parkeeronderzoek en parkeerbalans Parkeerstudie Extra woningen, winkels en kantoorruimte leiden vanzelfsprekend tot extra parkeerdruk. In principe moeten nieuwe functies (wonen en werken) voorzien in eigen parkeergelegenheid. Dat is niet altijd mogelijk. Het moet daarom duidelijk zijn welke claim een nieuwe functie legt op de openbare parkeerplaatsen en hoe een eventueel capaciteitstekort wordt opgelost. Inzicht in de huidige situatie is daarvoor belangrijk. In 2006 is daarom een parkeeronderzoek uitgevoerd in het centrum van Emmen. Op basis hiervan wordt de toekomstige parkeerdruk inzichtelijk gemaakt. Uit het onderzoek blijkt dat er in principe voldoende openbare parkeerplaatsen beschikbaar zijn in het centrum (totaal 5.600). Wel is in een aantal gebieden de parkeerdruk te hoog. Het gaat daarbij vooral om de zone Centrum en de omgeving Weerdingerstraat. De hoge parkeerdruk wordt vooral veroorzaakt door de onbalans tussen vraag en aanbod in deze gebieden. Dit vraagstuk wordt in de nog te actualiseren parkeernota verder uitgewerkt. In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de resultaten van de doorrekeningen met behulp van het verkeersmodel.


47

H4

Dynamische gebieden

De uitvoering van de plannen moet gebeuren op een schaal die past bij de gemeente Emmen. Groot genoeg om stedenbouwkundige samenhang te waarborgen, maar niet zo groot dat de markt het resultaat niet kan verwerken. De dynamische gebieden zijn het stedenbouwkundig niveau waarop Emmen haar plannen wil ontwikkelen. De afbakening van deze dynamische gebieden wordt in dit hoofdstuk gemotiveerd. Ook wordt aangegeven wat de capaciteit van de verschillende dynamische gebieden is.

48

Hoofdstuk 4. Dynamische gebieden Afbakening en samenhang dynamische gebieden Bij de stedenbouwkundige samenhang spelen vier schaalniveaus een rol. Het totaalconcept voor een gebied wordt vastgesteld in het hoogste schaalniveau. De stedenbouwkundige uitgangspunten worden vervolgens steeds specifieker aangegeven voor steeds kleinere gebieden. De vier schaalniveaus zijn: • Ruimtelijke eenheid. Op dit niveau worden functies en belangrijke structuurdragers vastgesteld. • Deelgebied. Een stedenbouwkundig samenhangend gebied. Op dit niveau wordt een visie ontwikkeld met elementen als invulling, ontsluiting, bouwhoogten, typologie, beeld, etc. • Dynamisch gebied. Een ontwikkeleenheid waarvoor in een keer afspraken met een ontwikkelaar gemaakt worden. Op dit niveau vindt prioritering plaats. • Bouwprojecten. Gebieden die als niet-onderbroken bouwproject ingevuld worden. Doel van de afbakening In de programmafase wordt vastgesteld welke gebieden ontwikkeld worden en in welke volgorde dat gebeurt. De omvang van de gebieden moet afgestemd zijn op de Emmense marktsituatie. Daarnaast speelt bij de afbakening een rol hoe makkelijk de locaties te verwerven zijn en welke stedenbouwkundige samenhang er is. Een dynamisch gebied moet als een geheel ontwikkeld kunnen worden. Om dit in beeld te brengen is een overzicht opgesteld van de dynamische gebieden. Het gaat in dit stadium nog om een inventarisatie. De waardering als dynamisch gebied betekent niet dat het gebied ook ontwikkeld zal worden. Daarover wordt op een ander moment beslist. Er zijn drie redenen waarom een gebied als dynamisch kan worden aangemerkt: • het visiedocument MEC 2020 geeft aan dat op deze locatie veranderingen nodig zijn • private ontwikkelaars willen ontwikkelingen starten op deze locatie • het gemeentebestuur heeft ambities voor deze locatie.


49

Samenhang en omvang dynamische gebieden Bij de keuze welke gebieden uiteindelijk worden ontwikkeld, wordt rekening gehouden met de stedenbouwkundige situatie, de bestaande samenhang, de programmatische omvang van een project en de eigendomssituatie. Belangrijk is ook de vraag of een gebied in een keer ontwikkeld kan worden. De ontwikkelaar moet moeilijke en makkelijke situaties als geheel ontwikkelen. Alle afspraken met de ontwikkelende partijen over een bepaald gebied moeten daarom in een keer gemaakt kunnen worden. Wel zijn er meer uitvoeringsfasen mogelijk. De afbakening van een dynamisch gebied is voorlopig. Bij de uitwerking van een gebiedsplan kunnen de begrenzingen nog gewijzigd worden. Op dit moment zijn de meeste dynamische gebieden relatief ruim afgebakend. Bij de uiteindelijke afbakening wordt rekening gehouden met de programmatische wensen, de gewenste stedenbouwkundige samenhang en de financiële haalbaarheid. Ook in de plannen voor de dynamische gebieden zijn bij de uitwerking nog wijzigingen mogelijk, bijvoorbeeld in het aantal te bouwen woningen, winkels en bedrijfsruimten. Het openbare gebied in de omgeving maakt deel uit van een dynamisch gebied; de omvang ervan ligt niet bij voorbaat vast. Capaciteit per dynamisch gebied Er is een schatting gemaakt van de functionele capaciteit die ieder dynamisch gebied kan bevatten. Deze schatting geeft aan hoeveel woningen, bedrijfsruimten, winkels en andere vastgoedobjecten er zouden kunnen passen. Hierbij is uitgegaan van de stedenbouwkundige opgave uit het Visiedokument MEC en de concepthoogbouwstudie. De bedoeling is een aantal dynamische gebieden te kiezen waarin de opgave uit het masterplan volledig gerealiseerd kan worden. Voor ieder gebied is een voorlopige programmatische invulling gemaakt.

50

Een overzicht van de dynamische gebieden en de bijbehorende ruimtelijke eenheid.


51

Tabel 7.1-3, Capaciteit dynamische gebieden Bepalen capaciteit per dynamisch gebied Ruimtelijke eenheid

Deelgebied/Dynamisch gebied

Oppervlak (m2)

Appartementen

Grondgebonden woningen

1. Eszone 26.1126 A1 Schimmerweg 4.577 A2 Schimmerweg 4.614 B Vreding 12.488 C Skatebaan 12.446 D Leisureplein 6.779 60 E1 P-Zuid-noord 21.192 24 E2 P-Zuid-zuid 28.789 105 58 Totaal Eszone 2. Voorstad 280.646 A1 Wilhelminastraat / Kerkhoflaan 6.364 70 A2 Julianastraat-West 6.686 52 B Julianastraat-Oost 5.373 28 C Hoek Van Schaikweg/Wilhelminastraat 17.009 24 D Hoek Dordsestraat/Wilhelminastraat 7.646 80 E1 Hoek Van Schaikweg/Buitenweg 6.824 24 16 E2 Ten oosten van de Buitenweg 6.623 16 E3 Dordsestraat/spoor 12.782 30 16 E4 Van Schaikweg/spoor 11.602 24 18 F Locatie Brandweer / Klepel 12.451 48 36 G Klokkenslag westzijde PM 110 21 Totaal Voorstad 3. Downtown 207819 A Dregema 6.853 36 B1 Noorderplein-West 12.668 104 B2 Westerstraat 10.385 79 C1 Willinkplein-Noord 3.765 90 C2 Willinkplein Big Fun 2.016 69 C3 Willinkplein-Zuid 10.309 D Baander / Wilhelminastraat PM Totaal Downtown Deze tabel laat de capaciteit van een gebied zien. Er zijn nog geen voorlopige of definitieve keuzes gemaakt. 52

Dakgebonden woningen

Totaal woningen

Toevoeging bvo detailhandel

Toevoeging bvo kantoren

Toevoeging bvo overige voorzieningen

0 3.750 3.750 0 3.750 0 10.000 0 25.000 60 24 163 247 70 52 28 24 80 40 16 46 42 84 131 613 15 51 4.600 850 104 4.400 79 1.500 90 1.756 69 878 34 34 5.200 5.200 0 1.600 427

Totaal toevoeging bvo

3.750 10.000 25.000 0 0 0 42.500

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

5.450 4.400 1.500 1.756 878 10.400 1.600 25.984


53



Oppervlak (m2)

Appartementen


4. Emmermeerzone 58.715 A1 Locatie school 11.265 48 A2 hoek Weerdingerstraat/Noordeind 12.595 36 B Locatie Univé 5.815 8 Totaal Emmermeerzone 5. Parkzone 279.454 A1 Hoofdstraat-binnengebied 7.677 12 A2 Min. Kantstraat-Noord 1.196 20 B Oude Dierentuin-terrein 111.177 400 52 C Kapelstraat 4.836 6 Totaal Parkzone 6. Stationszone 63.230 A Stationstraat/Weerdingerstraat 4.596 20 9 B Locatie Binnenlandse Zaken 7.074 72 C Kolhoopstraat 1.159 6 Totaal Stationszone 7.Spoorzone 104.611 A1 Wolfbergenweg 22.867 47 A2 Hiddenzone 16.276 47 A3 Bendienplein 15.928 46 B Verlengde Spoorstraat-West 4.602 18 C Seinstraat 6.437 60 D Verlengde Spoorstraat-Oost 12.837 Totaal Spoorzone 8. Over het spoor 574.254 A1 Locatie Berends 4.276 5 A2 Tricon Opstik 21.497 29 B AKE 5.120 9 C Parallelweg 6.990 8 D De Heegen/Veenkampenweg 10.703 20 Totaal over het spoor 54


Totaal woningen

Toevoeging BVO detailhandel

Toevoeging BVO kantoren

Toevoeging BVO overige voorzieningen

48 36 2.400 8 800 92 8 20 20 452 5500 6 498 4 33 320 72 6 111 47 47 46 18 60 2400 2.500 0 21.000 218 5 29 9 8 20 71

Totaal toevoeging BVO

0 2.400 800 3.200

0 0 5.500 0 5.500

320 0 0 320

0 0 0 0 4.900 21.000 25.900

0 0 0 0 0 0


55



Oppervlak (m2)

Appartementen


9. Emmerdennenzone 397.952 A CWI 6.960 14 B Muzeval 15.942 6 6 Totaal Emmerdennenzone 10. Girafzone 175.069 A1 Hoek Kerkhoflaan/spoor 7.041 13 A2 Hoek Kerkhoflaan/Emmalaan 26.048 16 A3 Hoek spoor/Van Schaikweg 7.395 5 A4 Hoek Van Schaikweg/Emmalaan 22.573 44 Totaal Girafzone 11. Educatiezone 183.086 A Vissershoek 18.892 64 Totaal Educatiezone 12. Zorgcampus 316.990 A1 Camping 38.012 A2 Zwembad 43.969 A3 Zorgcampuszone 16.276 70 B Statenhoek 25.495 32 Totaal zorgcampus

13. Noordbargeres A Dierentuin & Theater pm Totaal Noordbargeres Totalen 1821 665

56


Totaal woningen

Toevoeging bvo detailhandel

Toevoeging bvo kantoren

Toevoeging bvo overige voorzieningen

14 12 26 13 16 5 44 78 64 64 0 48.212 0 30.625 70 32 102

Totaal toevoeging bvo

0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

48.212 30.625 0 78.837

pm pm pm 61 2547 17478 55426 109337 182241


57

H5

Prioriteren en faseren

In de dynamische gebieden kan veel meer gebouwd worden dan volgens de cijfers uit hoofdstuk 2 noodzakelijk is. Dit hoofdstuk geeft aan welke dynamische gebieden prioriteit krijgen bij de ontwikkeling. Ook wordt beschreven wat de gebruikte criteria zijn en hoe zwaar die wegen. De tekst mondt uit in het belangrijkste deel van dit hoofdstuk: een overzicht van de projecten uit het woningbouwprogramma en de prioriteiten.

58

Hoofdstuk 5. Prioriteren en faseren Methodiek keuze dynamische gebieden In de dynamische gebieden kan veel meer gebouwd worden dan nodig is volgens de vastgoedopgaven van dit moment. Om tot een prioriteitsstelling te komen en te beslissen welke gebieden wel en welke niet worden ontwikkeld, is een aantal criteria opgesteld. Hierbij is rekening gehouden met de doelstellingen in het masterplan. Om de soms ongelijke criteria te kunnen vergelijken, worden deze toegepast in een multicriteria-analyse. De criteria tellen niet allemaal even zwaar mee. De scores en de weging zijn pas definitief na vaststelling door het college van B&W. Tabel 8, Methodiek, criteria en wegingsfactoren No. 1 2 3 4 5 6 7

Criterium wegingsfactor Bijdrage aan het woningbouwprogramma Masterplan Emmen Centrum. 10 % Bijdrage aan het programma voor commercieel en niet-woningbouw vastgoed. 5% Belang van de stedenbouwkundige ingreep voor de uitstraling van de stad en de aanpak van beeldbepalende punten. 25 % Concrete bestuurlijke toezegging aan een private partij. 5% Bestuurlijke ambitie om een gebied te ontwikkelen, waaronder de bijdrage aan het GSB-programma. 30 % Positieve financiële effecten van de gebiedsontwikkeling (overschotten / voorkomen rentelasten door snelle uitvoering). 15 % Actuele inspanning van de betrokken private partij. 10 %

De criteria zijn bedoeld om gestructureerd invulling te geven aan de aspecten die een rol spelen bij de prioriteitsstelling.


59

Inpassen bestaande verplichtingen en prioriteiten Het gemeentebestuur heeft de afgelopen jaren verschillende keren toegezegd medewerking te verlenen bij het uitwerken van een initiatief. Het gaat dan om vastgoedinitiatieven voor dynamische gebieden of delen daarvan. Daarnaast wil het college prioriteit geven aan versnelde realisatie van studentenhuisvesting. Deze initiatieven zijn opgenomen in het woningbouwprogramma; dit bestaat daarom uit de hoogst scorende gebieden uit de prioriteitenlijst, aangevuld met deze initiatieven en studentenhuisvesting. De kaart geeft een overzicht van de locaties die zijn opgenomen op de lijst van lopende projecten in het woningbouwprogramma. Peildatum: 1 januari 2007.

60


61

Prioritaire dynamische gebieden De multicriteria-analyse, waarin de bestuurlijke voorkeuren zijn verwerkt, leidt tot een prioriteitsstelling voor de dynamische gebieden. De lijst is voorlopig omdat nog niet alle lopende verplichtingen hierin zijn opgenomen. Toezeggingen voor het verlenen van medewerking en de prioriteit studentenhuisvesting moeten nog ingepast worden.

Tabel 9, Hoogst scorende dynamische gebieden Totaal Totaal Totaal woningen toevoeging BVO 1. B Vreding 790 0 10.000 2. D Hoek Dordsedwarsstraat / Wilhelminastraat 830 80 0 2. F Locatie Brandweer / Klepel 830 84 0 2. G Klokkenslag Westzijde 885 131 0 3. A Dregema 775 51 5.450 3. B1 Noorderplein-West 1.160 104 0 3. B2 Westerstraat 790 79 5.900 3. C2 Willinkplein Big Fun 1.025 69 0 3. C3 Willinkplein-Zuid 650 34 10.400 3. D Baander / Wilhelminastraat 720 0 1.600 5. B Oude Dierentuin terrein 1.170 PM PM 6. A Stationsstraat/Weerdingerstraat 760 33 320 7. C Seinstraat 685 60 4.900 7. D Verlengde Spoorstraat-Oost 615 0 21.000 12. A1 Camping 790 0 48.212 12. A2 Zwembad 790 0 30.625 13. A Dierentuin en theater 900 0 pm 9. B Muzevalterrein 300 12 0

62

Dierentuin Een programma voor het huidige dierentuinterrein wordt in de loop van 2008 ontwikkeld. Het dierentuinterrein is een uniek, landschappelijk ingericht gebied. Het levert een grote bijdrage aan het karakter van Emmen-Centrum en ondersteunt de groene omgeving van het marktgebied. Het nieuwe programma moet passen bij dit unieke karakter. Voor Emmen en voor veel Emmenaren is de nieuwe invulling van dit gebied een emotioneel beladen onderwerp. Besloten is om de plannen voor dit gebied te ontwikkelen in nauwe samenspraak met de bevolking. Door stedenbouwkundige en architect Ashok Bhalotra is een visie ontwikkeld op dit gebied. Hierbij wordt uitgegaan van gemengde bebouwing. De concrete invulling moet nog uitgewerkt worden. In het overzicht is daarom voor dit gebied geen programma opgenomen. Woningen De 18 gebieden hebben voldoende capaciteit om de opgave van circa 1.000 woningen tot 2020 in te vullen. Niet alle - bestaande en nog te nemen - initiatieven zullen voor 2020 gerealiseerd kunnen worden. Vrijwel alle geselecteerde gebieden kennen al een vorm van bebouwing en moeten herontwikkeld worden. De kans op een gecompliceerde eigendomssituatie en langdurige procedures op het gebied van ruimtelijke ordening is groot. Er is daarom bij de woningopgave rekening gehouden met een redelijke overmaat (40 a 50%). Bedrijfsruimte In de praktijk blijkt dat het programmeren van woningenaantallen meer noodzaak heeft dan het programmeren van bedrijfsruimte. Dat laatste komt in de Emmense situatie vooral in overleg met de eindgebruikers tot stand. In de tabel is aanzienlijk meer bedrijfsruimte opgenomen dan strikt noodzakelijk is. In een aantal gebieden gaat het om gemengde projecten, waarbij bedrijfsvloeroppervlak en woningen gecombineerd worden. In de projectfase wordt beoordeeld of het gecombineerd uitvoeren wenselijk en mogelijk is. Zo nodig wordt gekozen voor gefaseerde uitvoering, afgestemd op de concrete vraag op dat moment.


63

Dynamische gebieden en woningbouwprogramma De prioriteitsstelling geeft aan welke dynamische gebieden bij voorkeur worden ontwikkeld. Deze keuzes zijn gemaakt op basis van de actuele bestuurlijk criteria. Daarnaast bevat de prioriteitenlijst dynamische gebieden waarvoor op projectbasis al verplichtingen lopen. Voor een goed inzicht in de huidige situatie is het noodzakelijk de lijst met dynamische gebieden te combineren met het woningbouwprogramma. Het woningbouwprogramma omvat alle initiatieven met een woningbouwcomponent waarvoor concrete toezeggingen zijn gedaan. De combinatie van dynamische gebieden en woningbouwprogramma geeft een overzicht van de projecten die prioriteit moeten krijgen (zie tabel 10). De geplande projecten voorzien in de woningbouwbehoefte van 2005 tot 2020. De projecten zijn onderverdeeld in vier groepen: • projecten die al in uitvoering zijn • projecten die op de verplichtingenlijst en op de actuele prioriteitenlijst staan • projecten die alleen op de verplichtingenlijst staan • overige projecten van de prioriteitenlijst. Er zijn grote verschillen tussen de projecten als het gaat om stedenbouw en bouwprogramma. Belangrijk zijn vooral de verschillen in de complexiteit van het verwerven van de bouwterreinen en de lengte van de procedures. Op basis van deze gegevens is de vroegst mogelijke startdatum van ieder project weergegeven. De prioriteit en het uitvoeringsjaar bepalen in welke uitvoeringsperiode een project is ingedeeld.

64


65

Tabel 10,1-2, Overzicht projecten uit woningbouwprogramma en prioriteiten

Capaciteit

Totaal woningen Al in uitvoering of klaar Kapelstraat-Noord Kapelstraat-Zuid Hoofdstraat Stationsstraat Westenesscherstraat Oosterstraat Flintstraat (Marijkeschool) Subtotaal In woningbouwprogramma en in top 18 2. D Hoek Dordsdwarsstraat / Wilhelminastraat 2. F Locatie Brandweer / Klepel 2. G Klokkenslag Westzijde 3. B1 Noorderplein West 3. B2 Westerstraat 3. C2 Willinkplein Big Fun 6. A Stationsstraat / Weerdingerstraat Subtotaal

66

Mogelijk

Totaal Beschikbaarheid toevoeging BVO terrein en duur ontwikkelingsproces

24 0 24 0 8 0 45 0 22 0 2 0 36 161

80 84 131 104 79 69

0 0 0 4.400 1.500 878

** **** * *** ** ***

33 580

320 ** 7.098

tempo

Geraamde duur procedures

Opleveringsjaar woningen

Vroegst mogelijke start bouw

2006 2007 2007 2006 2006 2006 2006

** * * ** ** **

2005-2009

2010-2014

2015-2019

Bedrijfsruimte

24 24 8 45 22 2 36 161 0 0

2010 80 2012 84 2009 131 2009 104 2010 79 1.500 2008 69 878

** 2010 200

33 380 2.378


67

Tabel 10,2-2, Overzicht projecten uit woningbouwprogramma en prioriteiten

Capaciteit

Totaal woningen

Mogelijk

Totaal Beschikbaarheid toevoeging BVO terrein en duur ontwikkelingsproces

Wel in woningbouwprogramma, niet in top 18 2.B Julianastraat-Oost 52 0 ** 2.E1 Hoek Van schaykweg Buitenweg 40 0 *** 2.A Zuid Molenstraat fase 1 63 **** Wilhelminastraat van Liere 52 0 ** Min. Kanstraat-Zuid 24 * Nassaulaan 20 Herontwikkeling Holdert 81 0 * Subtotaal 332 0 Wel in top 18 niet in woningbouwprogramma 5. B Huidige Dierentuin-terrein pm pm **** 13. A Dierentuin en theater 0 pm ** 1. B Vreding 0 10.000 ** 12. A1 Camping 0 48.212 **** 12. A2 Zwembad 0 30.625 **** 3. A Dregema 51 5.450 * 3. D Baander / Wilhelminastraat 0 1.600 *** 9.B Muzevalterrein 12 0 *** 7. C Seinstraat 60 4.900 ** 3. C3 Willinkplein-Zuid 34 10.400 ** Subtotaal 63 95.887

Totaal

68

tempo

Geraamde duur procedures

Opleveringsjaar woningen

Vroegst mogelijke start bouw

2005-2009

2010-2014

2015-2019

Bedrijfsruimte

** 2010 52 ** 2010 40 *** 2012 63 ** 2009 52 * 2008 24 2009 20 * 2009 81 177 155 ** 2013 pm pm ** 2009 pm ** 2009 10.000 ** 2012 48.212 ** 2014 30.625 ** 2010 51 5.450 ** 2010 1.600 ** 2010 12 ** 2010 60 4.900 ** 2011 1.500 0 63 0 95.887

538 598 0 98.265


69

H6

Ingrepen in openbaar gebied

Vastgoed bouwen is belangrijk. Maar even belangrijk zijn de inrichting van het openbaar gebied en de afwikkeling van het verkeer. Die laatste twee elementen kunnen wel van elkaar onderscheiden worden, maar bij het verder ontwikkelen van plannen en projecten worden ze benaderd als eenheid. Openbaar gebied en verkeersafwikkeling zijn twee kanten van dezelfde medaille. Niet te scheiden, wel te onderscheiden. Dit hoofdstuk geeft aan welke ingrepen noodzakelijk zijn om de ruimtelijke kwaliteit en de verkeersstructuur te verbeteren.

70

Hoofdstuk 6. Ingrepen in openbaar gebied Projecten in openbaar gebied In de dynamische gebieden worden in principe woningen, winkels of andere gebouwen gerealiseerd. De aanpassingen in het omliggende openbare gebied worden in deze ontwikkelingen meegenomen, voor zover deze een logisch geheel vormen met een vastgoedproject. In projecten met een groot openbaar gebied kan een negatief exploitatiesaldo ontstaan. In dat geval moeten de gemeente of andere subsidiegevers bijdragen in deze kosten. Lukt dat niet, dan komen dergelijke projecten niet tot ontwikkeling. Een aantal noodzakelijke aanpassingen in het openbare gebied staat los van de vastgoedprojecten. Het gaat bijvoorbeeld om het herinrichten van straten en pleinen, en de aanleg van een evenementenplein of een stadspark. Aanpassingen als deze zijn in de eerste plaats bedoeld om de kwaliteit van de openbare ruimte in de binnenstad structureel te verbeteren. Ook het oplossen van verkeerstechnische knelpunten kan hiervoor een belangrijke reden zijn. Dit type aanpassingen is dan ook niet direct gekoppeld aan de realisatie van het vastgoed. Om de afgesproken opgaven te kunnen realiseren, moet ook de wegenstructuur worden aangepast. De lijst met gewenste ingrepen in het openbare gebied gaat uit van de verbeteringen die genoemd zijn in het visiedocument MEC 2003. Hierbij is rekening gehouden met geprioriteerde projecten (zie hoofdstuk 5). In deze rapportage zijn oplossingen voor de verkeerskundige problemen aangegeven, die uitgaan van het faciliteren van autobezoekers van Emmen-Centrum en de dierentuin. De voorgestelde oplossingen hebben dan ook veelal een fysiek karakter. In het onderzoek naar de bereikbaarheid van Emmen-Centrum zullen ook de mogelijkheden van intelligente verkeersgeleidingssystemen en het inzetten van meer openbaar- vervoeroplossingen aan de orde komen De lijst met verkeerstechnische ingrepen is gebaseerd op de uitgangspunten van het visiedokument, aangevuld met de actuele verkeersgegevens en de resultaten van de doorrekening van het verkeersmodel (zie hoofdstuk 3). De gecombineerde gegevens van beide lijsten zijn ruimtelijk inzichtelijk weergegeven in de kaart Knelpunten infrastructuur en openbare ruimte.


71

Voor alle beschreven projecten moet een samenhangende visie ontwikkeld worden. De omschrijving geeft de belangrijkste uitgangspunten en doelstellingen weer. Voor zover mogelijk wordt ook aangegeven binnen welke kaders verdere ontwikkeling van de plannen kan plaatsvinden. Alle voorgestelde ingrepen zijn gebaseerd op het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit.

Overzicht projecten - ruimtelijke ingrepen 1. Markt De Markt krijgt een centrale schakelpositie tussen Centrum-Noord en Centrum-Zuid. De aanwezige ruimtelijke kwaliteiten vooral het groen - zijn de leidraad voor een herinrichting. De kwaliteit van de inrichting moet daarbij de verbindende schakel worden. De bedoeling hiervan is de belevingswaarde van het gebied te vergroten. Het belangrijkste uitgangspunt voor de herinrichting van de markt is het vergroten van de verblijfskwaliteit van de binnenstad. 2. Hondsrugweg De Hondsrugweg moet een integraal onderdeel worden van de centrumbeleving: een kwalitatief hoogwaardige stadsboulevard die onderdeel is van het centrum. Ook de sprong van het centrum over Hondsrugweg moet worden vormgegeven. Bij de visieontwikkeling voor de Hondsrugweg moet een zorgvuldige afweging gemaakt worden tussen de verkeersdoelstellingen en de fysiek-ruimtelijke doelstellingen. Uitgangspunt is nu de aanleg van een verbindingsplein tussen de theaterdierentuinomgeving en het winkelcentrum. Ook het Willinkplein gaat hier deel van uitmaken. De herinrichting van het Willinkplein, evenals de nieuwe omgeving van het theater en de dierentuin, moeten hoogwaardig zijn.

72

3. Espromenade De Espromenade heeft een verbindende rol voor de binnenstadsfuncties ten westen van de Hondsrugweg. In dat deel van de binnenstad geeft de Espromenade vorm aan de continuïteit en samenhang in noord-zuidrichting. Deze route is essentieel voor het functioneren van dat deel van de binnenstad. Dit nieuw te ontwikkelen gebied krijgt een aantal hoogwaardig vormgeven oost-westaansluitingen met de binnenstad. 4. Noorderplein - Noorderstraat Het Noorderplein moet een integraal onderdeel worden van de binnenstad; het moet ook een trekker worden voor Centrum-Noord. Dit wordt bereikt door extra functies toe te voegen zoals winkels, woningen en kantoren. Ook de belevingswaarde van het plein zelf wordt vergroot. Het Noorderplein met de aansluitende Noorderstraat wordt hierdoor het middelpunt van Centrum-Noord. 5. Mondriaanplein - park-parkverbinding Het Mondriaanplein vervult een dubbelrol. Het is het centrale plein van het winkelcentrum de Weiert. Daarnaast maakt het deel uit van de verbinding tussen het dierenpark-theatergebied en het oostelijke deel van de binnenstad. Het is de bedoeling de belevingswaarde van dit gebied te vergroten. Dat kan door de centrale rol van het plein nadrukkelijk vorm te geven en de continuïteit van de verbinding tussen de centrumdelen verder te benadrukken.


73

74

Overzicht projecten - verkeerstechnische ingrepen a. Frieslandroute - station - Boslaan Het station Emmen-Centrum wordt voor auto’s vanaf de N34 /A37 beter bereikbaar gemaakt; ook wordt de route qua belevingswaarde en verkeerstechnisch op een hoger niveau gebracht. Het stationsgebied is een belangrijk visitekaartje voor bezoekers die met de trein naar Emmen komen. De fysiek-ruimtelijke relatie met de binnenstad en de verbindingen voor voetgangers en fietsers worden ook verbeterd. b. Boermarkeweg De Boermarkeweg is een belangrijke noord-zuidverbinding; daarnaast liggen ziekenhuis, huisartsenpost en andere belangrijke functies aan deze weg. Er worden maatregelen genomen om de doorstroming te verbeteren. Ook de mogelijkheden voor het langzaam verkeer om deze weg over te steken worden verbeterd. De verbinding tussen verschillende woonwijken en Emmen-Centrum wordt hierdoor beter; ook kan zo het stedelijk fietsgebruik verder worden gestimuleerd. c. Wilhelminastraat De Wilhelminastraat is vooral voor lokale bezoekers een belangrijke toegangsweg naar het centrum. Deze weg bepaalt voor een deel het imago en de beleving van het centrum. De verkeersveiligheid van de Wilhelminastraat moet verhoogd worden; ook moeten bebouwing en openbare ruimte een hoogwaardige vormgeving krijgen. De Wilhelminastraat krijgt hierdoor een continuïteit en kwaliteit die past bij een imagobepalende toegangsweg naar het centrum. d. Baander - Kerkhoflaan - Angelsloërdijk Dit gebied vormt - vanaf de Wilhelminastraat gezien - de overgang naar het zuidelijk deel van het centrum. De verkeersstructuur moet worden verbeterd en verduidelijkt; daarnaast moet de beleving van het gebied op een niveau gebracht worden dat het belang van het gebied als overgangszone van centrum naar binnenstad benadrukt. Een goede samenhang tussen de verkeersstructuur en de ruimtelijke structuur is essentieel voor het optimaal functioneren van dit gebied.


75

e. Van Schaikweg De Van Schaikweg is de belangrijkste verbinding tussen de binnenstad en de woonwijk Angelslo. Ook worden de onderwijsinstellingen en andere bovenregionale functies in de bufferzone tussen het centrum en deze woonwijk door deze weg ontsloten. De Van Schaikweg is vooral ingericht op autoverkeer. De bereikbaarheid van wijken, centrum en functies in de bufferzone moet verbeterd worden voor het langzame verkeer. Bijvoorbeeld door fietspaden aan te leggen of de weg geheel of gedeeltelijk autovrij te maken. Kostenraming ingrepen openbaar gebied De kosten van de ingrepen in het openbaar gebied zijn geraamd. De financiering ervan zal tijdens de uitvoering van het programma geregeld moeten worden. Het uitgangspunt bij alle berekeningen is dat de financiering met overheidsmiddelen zal plaatsvinden. Kostenniveau op prijspeil 1-1-2007.

76

Tabel 11, MEC kostenraming openbaar gebied Samenvatting openbareruimteprojecten - ruimtelijke ingrepen V en T/planontw. Infrastructuur Totaal 1. 2. 3. 4. 5.

Markt Hondsrugweg en omgeving Espromenade Noorderplein Mondriaanplein Totaal

€ 1.342.000 € 5.663.000

€ 5.369.000 € 32.536.000

€ 6.711.000 € 38.199.000

€ 119.000 € 361.000 € 116.000 € 7.602.000

€ 596.000 € 1.446.000 € 465.000 € 40.414.000

€ 716.000 € 1.808.000 € 581.000 € 48.017.000

Samenvatting kosten openbaar gebied projecten - verkeerstechnische ingrepen V en T/planontw. Infrastructuur Totaal a. Frieslandroute-Station- Boslaan b. Boermarkeweg c. Julianastraat d. Baander Kerkhoflaan e. Van Schaijkweg Totaal Totale kosten ingrepen

€ 1.407.000

€ 10.288.000

€ 11.695.000

€ 798.000 € 468.000 € 217.000 € 259.000 € 3.151.000

€ 4.270.000 € 2.504.000 € 1.205.000 € 1.296.000 € 19.565.000

€ 5.068.000 € 2.972.000 € 1.423.000 € 1.555.000 € 22.716.000

€ 10.754.000

€ 59.979.000

€ 70.733.000


77

Tabel 12, Openbare ruimte en verkeerstechnische ingrepen

Openbareruimteprojecten - Ruimtelijke ingrepen

Naam Sub-doelstellingen 1 Markt Verhogen belevingswaarde en verblijfskwaliteit Verbeteren beleving markt vanaf structuurdragers 2 Hondsrugweg en omgeving Verbinding omgeving nieuwe dierentuin en theater met de stad met waarborging doorstroming openbaar vervoer en ander verkeer Verbetering doorstroming alle verkeer Waarborgen bereikbaarheid centrum Verbeteren ruimtelijke belevingskwaliteit Verbeteren oversteekbaarheid langzaam verkeer Hoogwaardige inrichting omgeving nieuwe theater en dierentuin Verminderen doorgaand verkeer 3 Espromenade Verbeteren ruimtelijke kwaliteit & continuïteit Verbeteren visuele relaties o-w op de schakelpunten > barièrevermindering op niveau van langzaam verkeer 4 Noorderplein - Noorderstraat Kwalitatieve verbetering belevingswaarde van de route Markt-Noorderstraat-Noorderplein Opwaarderen belevingskwaliteit Noorderplein 5 Mondriaanplein - Kwalitatieve verbetering en verduidelijking routing park-parkverbinding park-parkverbinding

78

Globale beschrijving van de ingreep Beoogd kwaliteits niveau Herinrichten Markt incl. situering opstallen > opwaarderen schakel Binnenstad Noord-Zuid + (Dieren)park Hoog Levensvatbaarheid bomen vergroten > grondverbetering Opheffen visuele barrière busstation vanaf Hondsrugweg > verplaatsen / veranderen busstation Opheffen visuele barrière parkeerplaats vanaf Hondsrugweg > amoveren Verbetering routing over markt (fietsers-voetgangers, stadsvloer shared space?) Aanleg verdiepte Hondsrugweg met verbindingsplein tussen omgeving Dierentuin-theater en winkelcentrum; herinrichting Willinkplein Verbetering afwikkeling & optimaliseren kruispunten / VRI’s Aanpassen profilering > aanleg fietspad oostzijde Hondsrugweg Volgt in: deeluitwerking bereikbaarheid Emmen-Centrum Vormgeven kwalitatieve stadsboulevard > herinrichting profiel Versterken groenstructuur Reconstructie kruispunt Klokkeslag - Hondsrugweg - Holdert Reconstructie kruispunt Westerstraat / Westenesscherstraat - Hondsrugweg Aanleg omgeving nieuwe theater en dierentuin, inclusief wateropgave Realiseren alternatieve route en geleidingssystemen voor doorgaand verkeer

Hoog

Reconstructie kruispunt Espromenade - Westenesscherstraat Eenheid in vormgeving en inrichting

Gemiddeld

Opwaarderen inrichting Noorderstraat > reclame- en luifelbeleid + beeldkwaliteitplan openbare ruimte / stadserf Herinrichten Noorderplein Herinrichting / reconstructie Weiertplein


Hoog

Hoog

79

Tabel 12, Openbare ruimte en verkeerstechnische ingrepen

Openbareruimteprojecten - Verkeerstechnische ingrepen

Naam Doelstelling a Frieslandroute-station-Boslaan Verbeterkwaliteit routing + doorstroming autoverkeer Stationsplein Verbeteren leefbaarheid en sociale veiligheid Verbeteren LV routing Station - Binnenstad b Boermarkeweg Verbeteren doorstroming Verbeteren oversteekbaarheid en verkeersveiligheid c Wilhelminastraat Verbeteren verkeersveiligheid Verbeteren entree centrum Versterken continuïteit openbare ruimte als basiskwaliteit d Baander - Kerkhoflaan - Angelsloërdijk Verbeteren verkeersveiligheid + oversteekbaarheid Verbeteren afleesbaarheid door samenhang openbare ruimte en bebouwing e Van Schaikweg Onderdeel maken fietsnetwerk

80

Globale beschrijving van de ingreep Beoogd kwaliteits niveau Reconstructie wegprofiel Weerdingerstraat: tracé vanaf Hondsrugweg tot aan Boslaan Gemiddeld Reconstructie spoorwegovergang > ruimtelijke kwaliteit & verkeersveiligheid Verbeteren oversteek Boslaan - Denneweg > verkeersveiligheid fietsverkeer Reconstructie rotonde met Hoofdstraat > verduidelijking routing station, leefbaarheid Aanleg nieuwe verbinding Weerdingerstraat - Boslaan > doorstroming Stationsplein: kwalitatieve ruimtelijke inrichting plein met een goede oplossing voor halteren en bufferen bussen Herprofilering Stationsstraat: van Station tot aan Hoofdstraat Reconstructie kruispunt Kolhoopstraat/Boslaan - Stationsstraat Herprofileren Hoofdstraat tussen rotonde Weerdingerstraat en Stationsstraat Maatregelen voor verbeteren doorstroming busverkeer Reconstructie /herprofilering wegprofiel Reconstructie kruispunt Boermarkeweg - parkeerplaatsziekenhuis Reconstructie (amoveren) inrit Muzevalterrein Reconstructie kruispunt Boermarkeweg - Oosterstraat > afwikkeling verkeer + oversteekbaarheid Reconstructie kruispunt Boermarkeweg - Angelsloërdijk > oversteekbaarheid fiets

Gemiddeld

Reconstructie Wilhelminastraat - Kerkhoflaan > verduidelijking routing en oversteekbaarheid lv Gemiddeld Reconstructie kruispunt Dordsestraat - Noordbargertraat > oversteekbaarheid fiets + langzaam verkeer Herprofilering Wilhelminastraat > bestemmingsverkeer binnenstadsdeel regulering bestemmingsverkeer, herinrichting aanloopstraat centrum

Reconstructie Julianastraat - Kerkhoflaan > verduidelijking routing en oversteekbaarheid lv Reconstructie Angelsloërdijk - Emmalaan > verduidelijking routing lv Reconstructie kruispunt Boermarkeweg - Angelsloërdijk > oversteekbaarheid fiets

Gemiddeld

Aanleg fietspaden weerszijden weg


81

H7

Gebiedsontwikkelingen

De versterking van het centrum van Emmen krijgt vorm door de bouw van winkels, kantoren en zorgvoorzieningen. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan het versterken van het stedelijke karakter, het verbeteren van de kwaliteit van de openbare ruimte en het vergroten van de bereikbaarheid van de stad. Al deze facetten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Bouwen is pas mogelijk als een goede verkeersafwikkeling gewaarborgd is. Aantrekkelijkheid als winkelstad vraagt ook een hoogwaardige ingerichte openbare ruimte. Dit hoofdstuk geeft de uitgangspunten voor het ontwikkelen van een visie op de invulling van de verschillende gebieden.

82

Hoofdstuk 7. Gebiedsontwikkelingen Hoofdlijnen uitwerking programma Het stellen van de stedenbouwkundige randvoorwaarden voor de projecten gebeurt via afdalende schaalniveaus. Op het niveau van de ruimtelijke eenheden wordt het totaalconcept voor een gebied bepaald. Vervolgens worden de stedenbouwkundige uitgangspunten verder gespecificeerd tot op het niveau van deelgebieden. Op niveau van dynamische gebieden worden de uitgangspunten en doelstellingen verder uitgewerkt tot stedenbouwkundige programma’s van eisen. De kaders waarbinnen de ruimtelijke deelgebieden zich kunnen ontwikkelen worden in dit hoofdstuk benoemd. In grote lijnen wordt hiermee het karakter van en de opgave voor ieder deelgebied bepaald. De geschetste visie vormt later in het proces de basis voor het uitwerken van de stedenbouwkundige randvoorwaarden voor de dynamische gebieden. Het stedenbouwkundig programma van eisen wordt op basis hiervan verder ingevuld. Het eerste deel van hoofdstuk - de ruimtelijke eenheden - beschrijft de karakteristieken van de verschillende ruimtelijke eenheden in het masterplangebied. Definitieve keuzes worden gemaakt bij de uitwerking op deelgebiedniveau. In het tweede deel van dit hoofdstuk - deelgebiedsontwikkelingen per ruimtelijke eenheid - wordt daarom een koppeling gemaakt tussen de ingrepen in het openbare gebied, de verkeersafwikkeling en de ingrepen in het vastgoed. De ruimtelijke eenheden 1. Eszone De Eszone ligt binnen vier belangrijke structuurdragers: de Frieslandroute aan de noordzijde, de Hondsrugweg aan de oostzijde, de Ermerweg aan de zuidzijde en de Espromenade aan de westzijde. Deze zone speelt een cruciale rol in de ruimtelijke en functionele sprong over de Hondsrugweg en de beleving van Emmen als stad. Het is de overgang van de stad naar het Dierenpark en het waardevolle essenlandschap. Het evenementenplein (in combinatie met de bestaande traverse), het plein voor het nieuwe theater-dierentuin en de verbinding met de Noordbargeres zijn de belangrijkste toekomstige openbare ruimten in dit gebied.


83

De huidige identiteit bestaat uit een combinatie van grootschalige volumes, zoals het gemeentehuis, de Holdert, de bioscoop, het politiebureau en grote parkeerterreinen voor dierenpark en centrum. Daartussen bevinden zich nog enkele grondgebonden woningen. Het karakter is divers, waarbij slechts in geringe mate gebruikgemaakt wordt van de ligging aan de Emmeres, Schimmeres en Noordbargeres. 2. Voorstad De Voorstad ligt tussen vier structuurdragers: de Kerkhoflaan aan de noordzijde, het spoor aan de oostzijde, de Dordsestraat aan de zuidzijde en de Hondsrugweg aan de westzijde. De Voorstad is een laagdynamisch gebied in het centrum; het heeft vooral een woonfunctie. De Van Schaikweg en de Wilhelminastraat delen het gebied op in vier kwadranten. De Wilhelminastraat, met een bijbehorende mix aan functies, fungeert als aanloopstraat van de binnenstad. 3. Downtown Downtown kenmerkt zich door een hoge stedelijke dynamiek. De grenzen zijn: de Hondsrugweg aan de westzijde, de Hoofdstraat aan de oostzijde, de Weerdingerstraat aan de noordzijde en de Baander aan de zuidzijde. Downtown is het gebied waar wonen, winkelen en uitgaan een plek krijgen. De diversiteit en dichtheid zijn hier groot. De markt is de spil tussen het noordelijke en zuidelijke deel van de binnenstad. Het noordelijke deel kent een kleinschalige bebouwing en een patroon van gebogen wegen. Het zuidelijke deel heeft veel meer een rechthoekige structuur door het grootschalige, overdekte winkelcentrum de Weiert. De binnenstad heeft hiermee nu twee duidelijk verschillende karakteristieken die haar een eigen, waardevolle identiteit geven. De beoogde invulling van het huidige dierenparkterrein zal de binnenstad met een nieuwe dimensie verrijken. 4. Emmermeerzone De Emmermeerzone ligt ten westen van de Odoornerweg (vanaf de Walstraat) en ten noorden van de Weerdingerstraat (tot aan de Meerstraat). Het gebied is onderdeel van de wijk Emmermeer. De Emmermeerzone is een laagdynamisch gebied dat de

84


85

wijk Emmermeer aan de zuidzijde afrondt. De bebouwing aan de noordzijde van de Weerdingerstraat is divers qua functie en uitstraling en kent een gedraaide / wisselende rooilijn. Bij eventuele ontwikkeling van dit gebied ligt het voor de hand om gebruik te maken van de kwaliteit van es aan de overzijde. Bijvoorbeeld door het realiseren van nieuwe eigentijdse (woon)bebouwing, gesitueerd op een groen tapijt met uitzicht op de es. 5. Parkzone De parkzone ligt ingeklemd tussen het spoor en de Hoofdstraat / Wilhelminastraat. De zuidelijke grens wordt gevormd door de Kerkhoflaan; de noordelijke door de Boslaan. Het gebied wordt gedomineerd door de dierentuin die midden in het centrum ligt. Ten noorden en ten zuiden van de dierentuin liggen kleine, karakteristieke woonbuurten met een sterke interne samenhang. De zuidzijde wordt gevormd door een parkje - met oude begraafplaats en twee kenmerkende woontorens. De nieuwe invulling van het huidige dierenparkterrein zal met zijn beoogde combinatie van stedelijke diversiteit en landschappelijke kwaliteit een nieuwe karakteristiek toevoegen aan de binnenstad. 6. Stationszone De Stationszone wordt begrensd door het spoor, de Weerdingerstraat / Hoofdstraat, de Boslaan en de Seinstraat. De Weerdingerstraat en de Stationsstraat kenmerken zich door kleinschalige, diverse bebouwing. Ook het busstation en het stationsplein maken deel uit van de Stationszone. Dit gebied heeft de potentie uit te groeien tot een aantrekkelijk stedelijk gebied. 7. Spoorzone De Spoorzone is een langgerekt gebied tussen het spoor en de Weerdingerstraat. De noordzijde wordt begrensd door de Wolfsbergenweg; de zuidzijde door de Seinstraat. In het zuidelijke deel langs de Weerdingerstraat bevindt zich vooral kleinschalige lintbebouwing. Langs het spoor en aan de noordzijde van de Weerdingerstraat gaat het vooral om bedrijfsbebouwing in een willekeurige ruimtelijke structuur.

86

8. Over het spoor Dit gebied ligt direct ten oosten van het spoor en wordt aan de oostzijde begrensd door het karakteristieke bosgebied Emmerdennen. De noordelijke en zuidelijke grens worden gevormd door de Wolfsbergenweg en de Angelsloërdijk. Het is een overwegend laagdynamisch woongebied dat gekenmerkt wordt door een rustig en groen leefmilieu. 9. Emmerdennenzone De Emmerdennenzone ligt aan de oostzijde van het centrum en beslaat een deel van het bosgebied Emmerdennen. Het gebied wordt aan de oostzijde begrensd door de Boermarkeweg en de Wolfsbergenweg. De Emmerdennen zijn karakteristiek omdat ze ver de stad insteken. Voor het centrum gelden de Emmerdennen als buitengebied. De Boermarkeweg deelt het bos op in verschillende delen. Aan de zuidzijde, direct grenzend aan de Emmerdennen, ligt theater de Muzeval. 10. Girafzone De Girafzone wordt aan de westzijde begrensd door het spoor, de Angelsloërdijk is de noordelijke begrenzing en de Van Schaikweg de zuidelijke. De laatste twee ontmoeten elkaar in de oostelijke punt van de driehoekige vorm, ter hoogte van de Statenhoek. In het gebied liggen het hotel en congrescentrum de Giraf met de bijbehorende parkeervlaktes; verder is er een woonbuurt met veelal grote, ruime kavels. 11. Educatiezone De Educatiezone is een strook ten noorden van de Dordsestraat en ten zuiden van de Van Schaikweg. De oostzijde wordt gevormd door de Vissershoek; de westzijde door het spoor. In de Educatiezone bevinden zich grootschalige onderwijsinstellingen. Een uitzondering hierop is de woonbuurt het Meerveld aan de westzijde van de Dordsestraat. 12. Zorgcampus De Zorgcampus wordt in het noorden begrensd door de Emmerdennen; de Angelsloërdijk vormt de zuidelijke grens en de Boermarkeweg is de westelijke begrenzing. Het gebied wordt gekenmerkt door een kwalitatief zeer sterke, groene


87

setting. Het gebied kent een krachtige zorg- en zorggelieerde invulling. Het Scheper Ziekenhuis vult het noordelijke deel van dit plangebied; de camping en het zwembad liggen min of meer verscholen in het zuidelijke deel. De functies komen overeen met de oorspronkelijke opzet voor deze groene lob tussen het centrum en de woonwijk Angelslo: publieke voorzieningen in het groen. De ruimtelijke relatie tussen de verschillende functies en de groene omgeving kan beter worden benut. 13. Noordbargeres Het gebied van de ruimtelijke eenheid Noordbargeres ligt ten westen van de Espromenade en strekt zich uit tot aan de Schapenveenweg. De zuidzijde wordt gevormd door de Ermerweg, de noordzijde wordt begrensd door een locatie van de Waterleidingmaatschappij Drenthe. Het nieuwe dierenpark wordt de belangrijkste invulling. Ten noorden hiervan wordt een landschapsvenster gerealiseerd in de vorm van een park. Ten noorden hiervan grenst de es aan de centrumbebouwing; dit gebied heeft een unieke kwaliteit.

88

Deelgebiedsontwikkelingen per ruimtelijke eenheid In dit deel wordt een koppeling gemaakt tussen de ingrepen in het openbare gebied, de verkeersafwikkeling en de ingrepen in het vastgoed. De deelgebieden van elke ruimtelijke eenheid worden kort getypeerd. De gewenste ruimtelijke samenhang en kwaliteit worden verder uitgewerkt in de ruimtelijke ontwikkelingsvisie van elk deelgebied. Op basis daarvan worden de stedenbouwkundige randvoorwaarden geformuleerd voor de dynamische gebieden en wordt de samenwerking met private partijen uitgewerkt. Voor een aantal gebieden wordt er al gewerkt aan invulling van de plannen op basis van de hier genoemde algemene uitgangspunten. 1. Eszone 1B. Deelgebied B - Vreding De Vreding ligt ten oosten van de Hondsrugweg (hoofdstructuurdrager) en ten zuiden van de Westenesscherstraat. Het gebied omvat de locatie van het voormalige politiebureau en een deel van het bestaande gemeentehuis. De gewenste identiteit is campusstedelijk met een middelhoge dichtheid. De kantoorfunctie aan de Hondsrugweg blijft behouden. Voor de bebouwing wordt aangesloten bij het bestaande kwaliteitsniveau; voorbeelden daarvan zijn de gebouwen van Domesta en het politiebureau. De bebouwing moet een stedelijke en eigentijdse uitstraling hebben en georiënteerd zijn op de Hondsrugweg. De bestaande groene kwaliteiten worden gerespecteerd zodat het gebied een eigen identiteit houdt ten opzichte van de binnenstad en de voorstad die ook aan de Hondsrugweg grenzen. Ook het concept ”Emmen - open groene stad” wordt meegewogen bij toekomstige ontwikkelingen. Voor de openbare ruimte wordt een hoog kwaliteitsniveau nagestreefd met veel groen als verwijzing naar de achterliggende es. De samenhang tussen de invulling van dit gebied en de aanpak van de Hondsrugweg en de Markt is groot; een integrale benadering is daarom gewenst. Locatieontwikkeling Holdert De locatieontwikkeling van de Holdert ligt naast het deelgebied de Vreding. Het woningbouwprogramma van de Holdert omvat drie fasen waarin de bestaande bebouwing vervangen wordt door nieuwbouw. Nieuwbouw betekent ook uitbreiding


89

van het aantal woningen op deze locatie. Deze herontwikkeling is een op zich staande ontwikkeling. 2. Voorstad 2D. Deelgebied D - Hoek Dordsestraat / Wilhelminastraat De Voorstad ligt op de hoek Van Schaikweg / Wilhelminastraat / Julianastraat. Beeldbepalend is de driehoekige groene ruimte aan de Dordsestraat. Deze verbreding kondigt de entree aan. Het gehele gebied, met uitzondering van de groene driehoek, wordt bebouwd. De Voorstad is onderdeel van een stedelijk woongebied; de gewenste identiteit is een stedelijk milieu. De locatie wordt vormgegeven via een gesloten bouwvolume met een alzijdige oriëntatie en een eigentijdse, stedelijke uitstraling. De punt van de Dordsestraat krijgt een torenvolume (het is een L-gebied in de hoogbouwvisie). Dit hoogbouwaccent wordt geplaatst op een knooppunt, aan het einde van een zichtlijn en krijgt daarom een hoogwaardige architectonische uitstraling. Gezien de hoge dichtheid en de daarmee samenhangende parkeerdruk vindt parkeren ondergronds plaats. De driehoekige “groene” ruimte dient heringericht te worden. Het gebied gaat een interactie aan met het openbareruimteproject Wilhelminastraat. 2F. Deelgebied F - Locatie Brandweer Locatie Brandweer ligt aan de Hondsrugweg (hoofdstructuurdrager) en de Van Schaikweg. Op deze locatie is de brandweer gevestigd. De toekomstige invulling moet passen in een stedelijk milieu met een hoge bebouwingsdichtheid. De programmatische invulling is een combinatie van gestapeld en grondgebonden wonen met een kwalitatief hoogwaardige architectonische vormgeving van de bebouwing en de openbare ruimte. De invulling komt (zeer waarschijnlijk) overeen met het - ten zuiden van deze locatie gelegen - plan de “Klepel”. (Wonen in gestapelde vorm en met voldoende bouwhoogte aan de Hondsrugweg en grondgebonden wonen ten oosten hiervan.) Of dat gebeurt, hangt af van ontwikkelingen in de directe omgeving. Het gebied gaat een interactie aan met het openbareruimteproject Hondsrugweg. 2G. Deelgebied G - Klokkenslag Westzijde

90


91

Klokkenslag Westzijde ligt aan de oostzijde van de Hondsrugweg (hoofdstructuurdrager); momenteel ligt het braak. De gewenste identiteit is een stedelijk milieu, net als in de overige gebieden in de Voorstad. De invulling moet afgestemd worden op het oostelijke deel van de Klokkenslag (is in uitvoering) en krijgt een rechthoekige (orthogonale) structuur. De programmatische invulling bestaat uit een combinatie van gestapelde bebouwing en grondgebonden bebouwing in een hoge dichtheid. De bebouwing wordt afgestemd op de korrelmaat van het oostelijke deel. De gestapelde bebouwing krijgt een plek langs de Hondsrugweg. Ook het gebied als geheel heeft zijn belangrijkste presentatiezijde aan de Hondsrugweg. Dit gebied krijgt een hoogwaardige architectuur en een hoogwaardige inrichting van de openbare ruimte. Het gebied gaat een interactie aan met het openbareruimteproject Hondsrugweg. 2A1+2A2. Deelgebied A - Wilhelminastraat / Julianastraat Het plangebied Wilhelminastraat / Julianastraat wordt omkaderd door de Wilhelminastraat aan de westzijde, de Van Schaikweg aan de noordzijde, de Julianastraat aan de oostzijde en de Molenstraat aan de zuidzijde. De gewenste identiteit is een stedelijk milieu. De Wilhelminastraat fungeert als aanloopstraat voor de binnenstad. Op de begane grond kunnen bijpassende functies gesitueerd worden. Een mix van kleinschalige commerciële functies heeft de voorkeur; daarboven is ruimte voor de functie wonen. Het overige deel van het plangebied krijgt een invulling met woningbouw. Deze bestaat uit een combinatie van grondgebonden en gestapelde woningbouw. Het is van belang de bestaande omliggende wegen te begeleiden met bebouwing. De locatie Molenstraat fase1 - deze komt voort uit het woningbouwprogramma - maakt integraal deel uit van dit deelgebied. Het gebied gaat een interactie aan met het openbareruimteproject Wilhelminastraat.

92

Locatieontwikkeling Wilhelminastraat / Van Liere De projectontwikkeling Wilhelminastraat / Van Liere komt voort uit het woningbouwprogramma en omvat de realisatie van 52 appartementen. Het plan past ruimtelijk in de omgeving en bouwt voort op een verticaal gelede wandwerking aan de Wilhelminastraat. Deze bouwwijze bepaalt de identiteit van de straat. 3. Downtown 3A. Deelgebied A - Dregema Het deelgebied Dregema ligt tussen de Weerdingerstraat en de Noorderstraat; het maakt deel uit van het hoogdynamische noordelijke deel van de binnenstad. Het gebied kenmerkt zich door gedateerde bebouwing en een bovengrondse parkeergarage. De gewenste identiteit is een binnenstadsmilieu met een hoge bebouwingsdichtheid. Het gebied is uitermate geschikt voor een combinatie van wonen (gestapeld en dakgebonden), detailhandel en kantoren. De ingreep in dit gebied omvat het deels slopen van de bestaande bebouwing en het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit. Ook de kwaliteit van de inrichting van de openbare ruimte vraagt om aandacht. Ondergronds parkeren en het afronden van de kleinschalige ruimtelijke structuur is hierbij het uitgangspunt. Het gebied gaat een interactie aan met het openbareruimteproject Frieslandroute - Station - Weerdingerstraat. 3 B1 + 3 B2. Deelgebied B - Bibliotheek / Westerstraat Het deelgebied Bibliotheek / Westerstraat ligt tussen de Hondsrugweg (hoofdstructuurdrager) en de Weerdingerstraat. Het plangebied maakt deel uit van het hoogdynamische noordelijke deel van de binnenstad; ook is het een onderdeel van het winkelcircuit Noorderplein. Er is er sprake van een rommelig, onsamenhangend en gedateerd beeld langs de Hondsrugweg; ook de uitstraling van de bebouwing is gedateerd. De gewenste identiteit is een binnenstadsmilieu met een hoge dichtheid en met ruimte voor een combinatie van detailhandel en wonen. De hoek Hondsrugweg / Weerdingerstraat is aangeduid als XL-gebied. Veel passanten beleven deze zijde van de binnenstad als een achterkant. Het is van belang dit gebied aan de Hondsrugweg om te vormen tot een representatieve voorkant. Hierbij moet rekening gehouden worden met het kleinschalige karakter van Centrum-Noord. Er


93

wordt gestreefd naar een hoogwaardige architectuur en hoogwaardige inrichting van de openbare ruimte (inclusief herinrichting van het Noorderplein) in combinatie met een goede ondergrondse parkeeroplossing. Het gebied gaat een interactie aan met het openbare ruimteproject Hondsrugweg en heeft een sterke samenhang met het openbareruimteproject Noorderplein. 3C2 + 3C3. Deelgebied C - Willinkplein Het Willinkplein ligt aan de Hondsrugweg (hoofdstructuurdrager) en bestaat momenteel uit een groot parkeerplein dat grenst aan het overdekte winkelcentrum de Weiert. In de toekomst gaat het Willinkplein deel uitmaken van het evenementenplein dat tevens het entreegebied is van het theater en de dierentuin. Het plangebied maakt deel uit van de hoogdynamische zuidelijke binnenstad. De gewenste identiteit is een binnenstadsmilieu. Het Willinkplein is aangewezen als XLconcentratie. Deze concentratie ligt aan weerszijden van de Hondsrugweg en verbeeldt de sprong over de Hondsrugweg. De bebouwing van het zuidelijke deel borduurt voort op de kenmerkende rechthoekige (orthogonale) structuur en bestaat uit een combinatie van wonen (gestapeld en dakgebonden), detailhandel en kantoren. Deze bebouwing is de zuidelijke begrenzing van het toekomstige evenementenplein. Het Willinkplein gaat deel uitmaken van het evenementenplein. Parkeren vindt daarom ondergronds plaats (een grote parkeerkelder) en het plein krijgt een kwalitatief hoogwaardige inrichting. Het gebied kent een sterke samenhang met het openbareruimteproject Hondsrugweg.

94


95

3D. Deelgebied D - Baander / Wilhelminastraat Dit gebied omvat de hoek Baander / Wilhelminastraat en grenst aan het park / de begraafplaats. Nu heeft de ruimte vooral een parkeerfunctie; het is een van de toegangen tot het overdekte winkelcentrum de Weiert. De kwaliteit van de bebouwing van de wanden van dit plein is sterk wisselend en de ruimte geeft een onsamenhangende indruk. Het gebied kent een sterke samenhang met het openbareruimteproject Wilhelminastraat en vormt de kop van de Wilhelminastraat. De gewenste identiteit is een binnenstadsmilieu. Uitgangspunt is het verleggen van de Wilhelminastraat naar het oorspronkelijke tracé. Door het toevoegen van bebouwing - een combinatie van detailhandel en wonen - moet de ruimte een heldere en samenhangende vorm en indeling krijgen. Deze hoek is een L-locatie. Dit gebied krijgt daarom een hoogbouwaccent aan het einde van belangrijke zichtlijnen. Parkeren vindt ondergronds plaats. De inrichting van de openbare ruimte is, net als de architectonische vormgeving, hoogwaardig en vormt een samenhangend geheel met de bebouwing. 5. Parkzone 5A1 + 5A2. Deelgebied A - Hoofdstraat / Minister Kanstraat Dit deelgebied ligt aan de oostzijde van de Hoofdstraat (structuurdrager en onderdeel winkelcircuit noordelijke binnenstad). De zuidzijde grenst aan de Minister Kanstraat; de overige zijden grenzen aan de achterzijde van de bestaande bebouwing aan de Stationsstraat en de Nassaulaan. De gewenste identiteit is stedelijk. Als het binnenterrein bebouwd wordt, moet het een sterke ruimtelijke kwaliteit krijgen. Er wordt gestreefd naar een semi-openbare toegankelijkheid van dit binnenterrein. De begrenzing van de Hoofdstraat en de Minister Kanstraat moet aansluiten bij de belendende, relatief kleinschalige bebouwing. Op de begane grond aan de Hoofdstraat wordt de bestaande situatie verbeterd; er is daardoor ruimte voor een combinatie van detailhandel en wonen. Een eventueel te creëren binnengebied is geschikt voor de functie wonen (studenten). De locatie Nassaulaan - afkomstig uit het woningbouwprogramma - maakt integraal deel uit van dit deelgebied. 5 B. Deelgebied B - Dierentuin Dit deelgebied omvat de huidige dierentuin. Het gebied heeft een bijzondere positie in

96

het centrum; deze beleving moet worden gerespecteerd. De kenmerkende bebouwing en de waardevolle bestaande bomen / groenstructuren blijven behouden. De gewenste identiteit is aangegeven in het dokument Spoorzoeken (Bhalotra). Duidelijk is dat het gebied een meerwaarde geeft aan de dynamiek en het functioneren van de stad. Het gebied gaat een interactie aan met het openbareruimteproject Markt. Locatieontwikkeling Minister Kanstraat De locatieontwikkeling Minister Kanstraat komt voort uit het woningbouwprogramma en omvat de bouw van 24 appartementen. Het plan sluit ruimtelijk aan bij de omgeving. Door de verticaal gelede wandwerking sluit het visueel aan bij de bestaande bebouwing aan de zuidzijde van de Minister Kanstraat. 6. Stationszone 6A. Deelgebied A - Stationsstraat / Weerdingerstraat Dit deelgebied ligt tussen de Weerdingerstraat en de Stationsstraat. Beide straten worden begeleid met bebouwing. De gewenste identiteit is een stedelijk milieu dat past bij de bestaande kleinschalige karakteristiek, maar in een hogere dichtheid. Er is ruimte voor een combinatie van wonen (gestapeld, grondgebonden en dakgebonden) en kantoren. Parkeren vindt ondergronds plaats. Het stationsplein moet duidelijk herkenbaar worden, zowel in inrichting als in wandvorming. Het gebied heeft een sterke samenhang met het openbareruimteproject Frieslandroute - Station - Weerdingerstraat. 7. Spoorzone 7C. Deelgebied C - Seinstraat De bebouwing aan de Seinstraat begrenst een parkeerplein. Het straatbeeld is rommelig en niet representatief. Het uitgangspunt is het realiseren van een samenhangende, representatieve pleinwand (gesloten bouwblok met representatieve wanden richting openbare ruimte). Op de begane grond is ruimte voor kantoren en detailhandel; op de hogere lagen is ruimte voor wonen. De Seinstraat krijgt een stedelijk milieu met een hoge dichtheid. Parkeren gebeurt ondergronds. De architectuur en de inrichting van de openbare ruimte zijn hoogwaardig. Het gebied gaat een interactie aan met het openbareruimteproject Frieslandroute - Station - Weerdingerstraat.


97

9. Emmerdennenzone 9B. Deelgebied B - Muzeval Het Muzevalgebied ligt aan het einde van de Markerweg en de Oosterstraat. Het omvat het huidige theater de Muzeval aan de Boermarkeweg. Bij nieuwbouw van het theater op een andere locatie is dit gebied vrij voor een andere invulling. De gewenste identiteit is een boscampus die aansluit op het bosgebied Emmerdennen. Het gaat hierbij om losse woonvolumes (grondgebonden en gestapeld) in een groene setting. Door de prominente ligging aan en in het bos moet er extra aandacht geschonken worden aan de architectuur en de inrichting van de openbare ruimte. De typologie en situering moeten afgestemd zijn op het boskarakter. Het gebied gaat een interactie aan met het openbareruimteproject Boermarkeweg. 12. Zorgcampus 12A1 + 12A2. Deelgebied A - Camping en zwembad Dit plangebied omvat de camping en het zwembad. Het ligt ten zuiden van het Scheper Ziekenhuis en ten noorden van de Angelsloërdijk. Het zwembad blijft behouden. De gewenste identiteit is campusgroen. De bestaande groenstructuur en de huidige identiteit van het gebied zijn de basis voor zorggelieerde ontwikkelingen in de toekomst. De invulling van de openbare ruimte is kwalitatief hoogwaardig. Het gebied gaat een interactie aan met het openbareruimteproject Boermarkeweg. 13. Noordbargeres 13 A. Deelgebied A - Dierentuin en theater Dit deelgebied omvat een groot deel van de ruimtelijke eenheid Noordbargeres. Hier krijgt het nieuwe dierenpark een plek, samen met het nieuw te realiseren theater. De planontwikkeling is nog niet afgerond. Ook het toekomstige dierentuingebied zal een bijzondere positie innemen in het centrum van Emmen. Dit heeft zijn weerslag op de vormgeving en de uitwerking van deze locatie. De aansluiting op de bestaande stad en het omliggende landschap spelen een belangrijke rol in de planontwikkeling. Het gebied heeft een sterke samenhang met de openbare ruimteprojecten Hondsrugweg en Espromenade.

98


99

H8

Procesgang MECprogramma

In de voorgaande hoofdstukken zijn de projecten benoemd en is aangegeven in welke gebieden de prioriteiten liggen. Dit hoofdstuk schetst welk proces nodig is om te komen tot verdere planvorming en uitvoering. Aangegeven wordt wat de rol van de gemeente is en op welke manier samengewerkt kan worden met andere overheden en private partijen. Ook worden de taken en de structuur van de projectorganisatie benoemd.

100

8. Procesgang gebiedsprogramma Uitwerking stedenbouwkundige randvoorwaarden In de verdere uitwerking van het programma wordt een aantal documenten opgesteld. Hierin wordt ingevuld hoe de gemeente haar regierol bij het tot stand brengen van de gewenste ontwikkelingen, in samenwerking met andere partijen, vorm wil geven. Het voorliggende gebiedsprogramma geeft aan welk inhoudelijk programma de gemeente zich voor het masterplangebied ten doel stelt. De vastgoed- en openbare ruimte projecten worden benoemd en er wordt aangegeven in welke gebieden de prioriteit ligt. In dit hoofdstuk wordt het proces geschetst dat nodig is om samen met marktpartijen vorm te geven aan de gewenste ontwikkelingen. Het totaal van de projecten vraagt om een goede financiële beheersing. Dat geldt voor de resultaten van de afzonderlijke vastgoedontwikkelingen, maar ook voor de openbaar gebiedprojecten die - al dan niet gekoppeld aan specifieke vastgoedprojecten - uitgevoerd worden. Vastgelegd moet worden welke producten in de procesgang om bestuurlijke besluitvorming vragen en op welke wijze de programmaorganisatie wordt ingevuld Gebiedsprogramma Het gebiedsprogrammadocument wordt aan het college ter goedkeuring voorgelegd als uitvoeringsprogramma van het Visiedokument. Het gebiedsprogramma geeft aan welke gebieden volgens de gemeente in eerste instantie ontwikkeld kunnen worden. Het document biedt een algemeen kader, maar is nog niet zo concreet als het gaat om de exacte stedenbouwkundige randvoorwaarden per dynamisch gebied. Ontwikkelingsvisies De ontwikkelingen in het masterplan gebied laten zich groeperen in een vijftal samenhangende ontwikkelingsgebieden en een thematische visie op de bereikbaarheid van Emmen centrum. In de ontwikkelingsvisies is een integrale aanpak van openbaar gebied en te realiseren vastgoed noodzakelijk: Dierentuin-theater-ontwikkeling • de herontwikkeling van het huidige dierentuinterrein aan de Hoofdstraat met de realisatie van de nieuwe dierentuin-theater-ontwikkeling op de Noordbargeres.


101

Daarmee verweven is de herinrichting van de oost-west-verbindingszone tussen beide gebieden. Delen van het Hondsrugweggebied, het daaraan gelegen evenementengebied en het gebied van Markt horen daarbij. Deze elementen bieden gezamenlijk een grote kans om de ontwikkeling van Emmen en het centrumgebied van een nieuwe kwaliteit te voorzien. Binnenstad • In het binnenstadgebied dat zich in Emmen tussen Weerdingerstraat en Wenning ontwikkeld heeft, staan een aantal structuurversterkingen op stapel, die Emmen als winkelstad nog sterker zullen maken. Aan de Noordkant in de omgeving van het Noorderplein met inpassing van o.a. Mediamarkt en aan de zuidkant met uitbreiding van winkeltrekkers. Het ondergrondse parkeren zal de kwaliteit van de openbare ruimte versterken Noordflank centrum • De opgave in de gebiedsontwikkeling aan de Noordflank van het centrum is het verbinden van de gewenste verbetering van de verkeersafwikkeling aan de noordzijde van het centrum, het realiseren van een kwalitatief hoogstaande openbare ruimte ingrepen en een versterking van de stedenbouwkundige structuur . Hiermee samen hangen vastgoedontwikkelingen aan de noordzijde van het centrum en in de omgeving van het station. Gezondheidsboulevard Boermarkeweg • De gebiedsontwikkeling gezondheidsboulevard aan de Boermarkeweg grenst aan het bestaande gebied van het Scheperziekenhuis waarop al een aantal bedrijven met gezondheidsfuncties gevestigd zijn. Op het huidige zwembaden campingterrein wordt een integrale gebiedsontwikkeling voorbereid met gezondheidscentra, revalidatie-instituten, privé-klinieken en bijpassende woningen. Voorwaarde is een integrale aanpak waarbij ook de verkeersafwikkeling van de Boermarkeweg in de planvorming betrokken is. Zuidflank Centrum • Gebiedsontwikkeling van de zuidflank van het centrum. Een aantal gebieden aan de zuidkant van de stad dient integraal aangepakt te worden. De Wilhelminastraat en omgeving bieden kansen voor de realisatie van aanzienlijke aantallen woningen voor studenten, starters en senioren. Het openbare gebied dient een bijpassende

102

inrichting te krijgen, waarbij de Wilhelminastraat als hoofdas voor het langzame en bestemmingsverkeer een belangrijke entree naar het centrum vormt • Bereikbaarheid Emmen- centrum Deze thematische studie leidt tot een visie op de verschillende verkeersmodaliteiten en de gewenste inzet daarvan voor de optimalisering van de bereikbaarheid van de binnenstad en een goede logistieke ontsluiting van de deelgebieden. De functionele en ruimtelijke kwaliteit van de belangrijkste infrastructuur in en rondom het centrum van Emmen wordt erin uitgewerkt. Daarin wordt ook gekeken naar de bereikbaarheid van de binnenstad en de publieksaantrekkende voorzieningen in relatie tot de ligging en het functioneren van het huidig trein- en busstation. Hierbij zal de vraag aan de orde komen hoe de stations een belangrijke bijdrage kunnen vormen in de ruimtelijke kwaliteit van het centrumgebied en het wervend vermogen van de dierentuin. Deze visie zal zijn weerslag krijgen op de inrichting van alle gebieden. Voor deze grotere ontwikkelingsgebieden wordt door de gemeente een ontwikkelingsvisie opgesteld. Hiervan afgeleid worden de randvoorwaarden waarbinnen ontwikkelaars actief kunnen worden. Een ontwikkelingsvisie benoemt het uitgangspunt van een stedenbouwkundig plan voor de verschillende elementen. Het is een ambitiedocument dat tegelijkertijd het startpunt is voor het ontwerpproces van de ontwikkelaars; het weerspiegelt de gemeentelijke inzet in het gesprek met private partijen. Een ontwikkelingsvisie wordt opgebouwd uit analyses op verschillende schaalniveaus. Een steeds verdere detaillering geeft richting aan de ontwikkelingsmogelijkheden van een gebied. Het beantwoordt de vragen ‘wat?’ en ‘hoe?’. Gestart wordt met een analyse per ruimtelijke eenheid (functies, structuurdragers). Het visiedocument MEC 2003 en de hoogbouwvisie bieden hiervoor de belangrijkste ingrediënten. Vervolgens worden per deelgebied de volgende zaken benoemd: globale beeldkwaliteit, typologieën van bebouwing, rooilijnen, bouwhoogten, de uitgangspunten voor het parkeren, de verkeersstructuur en het karakter van de openbare gebieden. Stedenbouwkundig programma van eisen


103

104

Op basis van de visie op het grotere ontwikkelingsgebied en de daarvan afgeleide zaken voor de deelgebieden wordt voor ieder dynamisch gebied (het gebied, waarbinnen de feitelijke ontwikkeling plaatsvindt) het stedenbouwkundig Programma van Eisen voor de ontwikkelaar opgesteld. Hierin worden de stedenbouwkundige randvoorwaarden benoemd. Het stedenbouwkundig Programma van Eisen geeft een globaal beeld van de bebouwing en van het karakter van de openbare ruimten. Het is nog geen concreet plan. Voor elk dynamisch gebied wordt ook een financiële analyse gemaakt. Het stedenbuwkundige programma van eisen en het op basis daarvan te verwachten financiële resultaat moeten in hun samenhang politiek aanvaardbaar zijn. De context van alle plannen in het gebiedsprogramma speelt daarbij, in verband met mogelijke financiële verevening, ook een rol. Intentieovereenkomst gemeente met ontwikkelende partij Vastgoed wordt vrijwel altijd gerealiseerd door private partijen. Om de ontwikkeling van een gebied vorm te geven, moet dus altijd een samenwerkingsverband tussen de gemeente en een of meer private partijen tot stand komen. In projecten met een regionale of landelijke uitstraling is ook samenwerking met provincie of rijk wenselijk. Afhankelijk van de wensen van deze partijen kunnen samenwerkingsafspraken worden vastgelegd in een intentieovereenkomst of in een verslag van de gesprekken. Het is wenselijk dat er voor ieder gebied een ontwikkelende partij is die op zijn minst het private deel van de ontwikkeling trekt. Dat kan de huidige eigenaar zijn, een commerciële ontwikkelaar, een corporatie of een combinatie hiervan. Wie als ontwikkelende private partij in aanmerking komt, wordt bepaald door de omstandigheden van het betreffende gebied. Is er een eigenaar die zelf wil ontwikkelen? Zijn er al afspraken met een partij over een gebied? De gemeente heeft een bepalende rol in de gebieden waar ze een belangrijke grondpositie heeft. De keuze voor de ontwikkelaar wordt dan mede bepaald door de doelen die de gemeente voor dat gebied nastreeft. Voor gebieden met hoge ambities op het gebied van stedenbouwkundige kwaliteit kunnen ontwikkelingscompetities worden uitgeschreven. De private ontwikkelingsrol wordt per dynamisch gebied bepaald, afhankelijk van de omstandigheden in dat dynamische gebied. Private partijen die een ontwikkelingsrol willen vervullen, zullen in alle gevallen voorstellen voor het betreffende


105

gebied moeten ontwikkelen.. De gemeentelijke ontwikkelingsvisie moet hiervoor de basis zijn. Als er voldoende vertrouwen is dat verdere samenwerking leidt tot een haalbaar plan, dan is het wenselijk dit vast te leggen in een intentieovereenkomst. In de intentieovereenkomst worden vastgelegd: het ruimtelijke en functionele programma voor het gebied, de randvoorwaarden, een globale planning en de rolverdeling tussen de private partij en de gemeente. Ook aandachtsgebieden, zoals nog te behandelen of te wijzigen elementen in het plan, kunnen hierin worden benoemd. Stedenbouwkundig plan Als de intentieovereenkomst is afgesloten, werkt de private partij het bouwplan verder uit. De door de gemeente opgestelde ontwikkelingsvisie dient daarbij als uitgangspunt. Afhankelijk van de schaalgrootte van het te ontwikkelen gebied wordt de ontwikkelende partij ook gevraagd voorstellen te doen voor de stedenbouwkundige inpassing. De gemeente stelt uiteindelijk het stedenbouwkundige plan vast. Er is sprake van een definitief stedenbouwkundig plan als er tussen de gemeente en de ontwikkelende partij overeenstemming is over de stedenbouwkundige invulling van het plan. Bij de private partijen bevat deze invulling veelal een schetsontwerp van de beoogde vastgoedontwikkeling. Het stedenbouwkundig plan bevat alle concrete randvoorwaarden die de gemeente en de private partij aan het bouwplan willen verbinden. Het is ook de basis voor een te voeren bestemmingsplanprocedure.

106

Exploitatieovereenkomst Een samenwerkings- en exploitatieovereenkomst legt vast welke prestaties beide partijen moeten leveren in de planvorming en de uitvoering. Ook de uit te wisselen gronden en de prestaties op het gebied van het inrichten van het openbaar gebied worden in deze overeenkomst benoemd. Als een samenwerkings- en exploitatieovereenkomst wordt vastgesteld, is er al overeenstemming over: de schetsontwerpen, de financiële gevolgen voor alle partijen, het stedenbouwkundig plan, een schets van het bouwplan en de inrichting van de openbare ruimte. De exploitatieovereenkomst wordt vastgesteld door het college van B&W. De bijbehorende exploitatieopzet behoeft de goedkeuring van de raad. Per project wordt bekeken tot welk moment de gemeente actieve bemoeienis kan of wil hebben in het planproces. Het kan aantrekkelijk zijn om - op basis van kaderstellende randvoorwaarden - in een vroeg stadium afspraken te maken met marktpartijen en deze vast te leggen in een overeenkomst. Binnen deze randvoorwaarden zijn marktpartijen verantwoordelijk voor de verdere uitwerking en realisatie van de plannen. De gemeente toetst in dat geval de planvorming en uitvoering op basis van de overeengekomen randvoorwaarden. Ingrepen in het openbare gebied De gemeente werkt ook een programma uit voor de ingrepen in het openbare gebied. Soms zijn deze in het stedenbouwkundige plan gekoppeld aan de vastgoedinvesteringen; soms hebben ze een meer zelfstandig karakter. Per ingreep of per groep van projecten zal maatwerkfinanciering tot stand moeten komen. Financieel plan en beheersing De financiële effecten van het totale programma voor de gemeente moeten onder controle gehouden worden. Het totaaleffect wordt bepaald door de (tussentijdse) saldi van de exploitaties van de verschillende gebiedsontwikkelingen (de grondexploitaties) en de kosten van de ingrepen in het openbare gebied. Ook de bijdragen van andere overheden spelen hierin een rol. Hierbij kan gebruikgemaakt worden van de verschillende planstadia en jaarschijven.


107

Het is belangrijk om aan het eind van de programmafase een totaaloverzicht te hebben van alle geraamde kosten, opbrengsten en subsidies. De gemeente moet in dat stadium beschikken over een samenhangend beeld van de financiering van de uitvoering. De stedenbouwkundige programma’s voor de dynamische gebieden moeten zo zijn opgesteld dat deze in principe tot financieel haalbare ontwikkelingen leiden. In afzonderlijke gebieden kunnen exploitatietekorten of -overschotten acceptabel zijn. De keuze kan gemaakt worden deze onderling te verevenen. Dit dient dan plaats te vinden binnen de gemeentelijke kaders en werkwijzen voor financiële verevening van grondexploitaties. Het uiteindelijke resultaat is een financieel plan voor het gehele programma. Tijdens de uitvoering van de projecten die deel uitmaken van het programma, krijgen de cijfers een steeds concreter gehalte. Dit leidt tot een overall overzicht van de geraamde programma-inkomsten en -uitgaven; dit zal jaarlijks worden bijgesteld. Bestuurlijke besluiten Het tweede deel van de programmafase omvat het opstellen van ontwikkelingsvisies voor de deelgebieden. Op basis hiervan worden stedenbouwkundige programma’s van eisen opgesteld voor de geprioriteerde dynamische gebieden; ook wordt het financieel plan opgesteld. Beide documenten worden als uitvoeringsdocumenten door het college van B&W vastgesteld. Vervolgens worden ze ter informatie aangeboden aan de raadscommissies. In de projectfase wordt per gebied een concreet plan uitgewerkt; dit gebeurt samen met de betreffende private partij. In de procesgang worden achtereenvolgens intentieovereenkomsten, stedenbouwkundige plannen en exploitatieovereenkomsten opgesteld; deze worden ter goedkeuring voorgelegd aan het college. De bijbehorende exploitatieopzetten moeten door de raad goedgekeurd worden. Als de gemeente deelneemt aan nieuwe rechtspersonen, dan is ook hiervoor de instemming van de raad vereist.

108

Programmaorganisatie Het uitvoeren van het Masterplan Emmen-Centrum is een van de speerpunten van het bestuursakkoord. Een actieve benadering van private partijen om te komen tot realisatie van de nu aangewezen prioriteiten is daarom gewenst. Er wordt een programmaorganisatie opgezet om de samenwerking tussen gemeente, private partijen en andere overheden op gang te bregen. De programmamanager is de spil in de interne organisatie (werkgroep MEC, programmagroep MEC en stuurgroep); ook onderhoudt de programmamanager de externe contacten met de private partijen die een rol moeten krijgen bij de realisatie van de prioriteitsgebieden. Belangrijke taken zijn onder andere: het zo nodig bij elkaar brengen van partijen, het achterhalen (intern en extern) van redenen waarom ontwikkelingen in gebieden stagneren, het vlottrekken van die ontwikkelingen, het trekken van conclusies over de mogelijkheden om daadwerkelijk tot projectrealisatie te komen. De programmaorganisatie bestaat uit de programmamanager, een werkgroep MEC, een programmateam en een stuurgroep MEC. De werkgroep MEC bestaat uit de projectmanagers van de afzonderlijke projecten, de stedenbouwkundig adviseur en de planeconoom. Op ad-hocbasis wordt de werkgroep aangevuld met beleidsadviseurs die over een relevante specialisatie beschikken.Tijdens het tweede deel van de uitwerking


109

van het gebiedsprogramma zal een deel van deze werkgroep zich bezighouden met het uitwerken van de ontwikkelingsvisies per gebied en het financieel plan. De programmagroep MEC is belangrijk voor de inhoudelijke en financiële afstemming op het strategisch beleid (GSB). De dekking van de kosten in het openbaar gebied is hierbij een belangrijk onderwerp. In de programmagroep MEC zal ook de provincie Drenthe ambtelijk vertegenwoordigd zijn. Na het opstarten van de samenwerking in een gebied, wordt per dynamisch gebied een projectorganisatie ingesteld. Dit gebeurt volgens afspraken die binnen de dienst Beleid gebruikelijk zijn. Dit houdt in dat er een projectmanager en een projectteam worden aangewezen. De projectmanager legt verantwoording af aan een ambtelijke opdrachtgever en een projectwethouder. De verschillende projecten in een deelgebied worden zoveel mogelijk door dezelfde projectmanager behandeld.

Bijlage Uitkomsten verkeersmodel Drukte in de ochtend- en avondspits De verschillende tabellen geven de IC-waarden voor een aantal locaties op de hoofdwegen. Het gaat hierbij om een vergelijking van de ochtendspits en de avondspits in de jaren 2005 en 2020. De capaciteit van de kruispunten is berekend op basis van de huidige kruispuntconfiguraties; er wordt rekening gehouden met de wegsituatie van dit moment, inclusief stoplichten. De theoretische capaciteit op de Hondsrugweg is 2.400 motorvoertuigen per uur, maar door de verkeerslichten op het kruispunt Hondsrugweg/ Weerdingerstraat wordt deze beperkt tot 900 motorvoertuigen per uur. In de bijlage is een plot opgenomen met de IC-waarden in de ochtendspits in het centrum voor het prognosejaar 2020.

110

Bijlage tabel 1, Beoordeling IC waarden Vlotte doorstroming I/C < 0.8

Bij een waarde kleiner dan 0.8 is sprake van een goede verkeersafwikkeling. De verkeersintensiteit op het wegvak bedraagt op dat moment 80% van de maximale capaciteit; ‘de weg zit voor 80% vol’. In de praktijk is dit ongeveer het moment dat de snelheid daalt en filevorming begint op te treden. De kans op congestie tijdens de spits is klein.

Zorgelijk I/C 0.8 – 0.9

Bij een waarde tussen 0.8 en 0.9 is sprake van een matige verkeersafwikkeling. Het verkeer zal op drukke momenten regelmatig hinder ondervinden, resulterend in lagere rijsnelheden dan bij een vrije afwikkeling van het verkeer. Dit is dan een gevolg van fluctuaties in het verkeersaanbod gedurende het beschouwde spitsuur en fluctuaties in de spitsintensiteiten op verschillende werkdagen. De reistijden nemen toe en weggebruikers gaan uitwijken naar alternatieve (in tijd snellere) routes om congestiegevoelige trajecten te ontwijken.

Knelpunt I/C 0.9 – 1.0

Een waarde tussen 0.9 en 1.0 duidt op een slechte verkeersafwikkeling, waarbij structureel congestie optreedt. De weg kan het verkeersaanbod binnen het uur niet meer verwerken.

Fors knelpunt I/c > 1.0

Een waarde hoger dan 1.0 duidt op een structurele overbelasting van de weg. De congestie gaat langer duren dan het beschouwde uur en weggebruikers gaan in hoge mate uitwijken naar alternatieve routes en alternatieve reistijden.

111

Bijlage tabel 2, IC waarden in de ochtendspits

2005 Intensiteit (in twee richtingen)

Frieslandweg bij kruispunt Hondsrugweg Noordeind bij kruispunt Hondsrugweg Weerdingerstraat bij kruispunt Hondsrugweg Hondsrugweg t.h.v. bibliotheek Ermerweg bij Hondsrugweg Hondsrugweg t.h.v. P-zuid Dordsestraat bij Hondsrugweg Hondsrugweg t.h.v. Noordbargerstraat Boermarkegweg t.h.v. ziekenhuis Boermarkeweg t.h.v. Angelsloërdijk

112

2020 IC-waarde

Intensiteit (in twee richtingen)

IC-waarde

950

< 0.8

1050

< 0.8

750

< 0.8

950

< 0.8

1300

> 1.0

1600

> 1.0

1700

0.8- 0.9

2150

0.9 – 1.0

750

< 0.8

1000

0.8 – 0.9

1300

< 0.8

1750

< 0.8

750

< 0.8

850

< 0.8

1050

< 0.8

1200

< 0.8

1000

< 0.8

1300

0.8 – 0.9

1100

< 0.8

1200

0.8 – 0.9


Conclusies verkeersknelpunten Het enige knelpunt in de ochtendspits (2005) is het kruispunt Weerdingerstraat/ Hondsrugweg. In de toekomst neemt het aantal knelpunten toe. De doorstroming op het kruispunt Weerdingerstraat / Hondsrugweg wordt erg slecht. Ook op het kruispunt Hondsrugweg / Ermerweg en op de Boermarkeweg ontstaan capaciteitsproblemen. In de avondspits wordt het kruispunt Hondsrugweg / Ermerweg overbelast. In 2020 zijn er capaciteitsproblemen op de Hondsrugweg, Weerdingerstraat en Boermarkeweg. Zie ook het overzicht van de IC-waarden in de avondspits in het centrum voor het prognosejaar 2020. Het kruispunt Hondsrugweg / Ermerweg heeft ook capaciteitsproblemen op zaterdagen en bij evenementen. Het verkeersmodel is alleen opgesteld voor werkdagen; deze problematiek kan daarom met dit model niet inzichtelijk worden gemaakt.

113

Bijlage tabel 3, Overzicht van de IC-waarden intensiteit en capaciteit avondspits

Frieslandweg bij kruispunt Hondsrugweg Noordeind bij kruispunt Hondsrugweg Weerdingerstraat bij kruispunt Hondsrugweg Hondsrugweg t.h.v. bibliotheek Ermerweg bij Hondsrugweg Hondsrugweg t.h.v. P-zuid Dordsestraat bij Hondsrugweg Hondsrugweg t.h.v. Noordbargerstraat Boermarkegweg t.h.v. ziekenhuis Boermarkeweg t.h.v. Angelsloërdijk

114

2005

2020


IC-waarde


1200

< 0.8

1300

< 0.8

1000

< 0.8

1500

0.9 – 1.0

1650

> 1.0

1850

> 1.0

2150

> 1.0

2850

> 1.0

950

< 0.8

1400

< 0.8

1900

< 0.8

2600

0.9 – 1.0

750

< 0.8

1050

< 0.8

1350

< 0.8

1350

< 0.8

1200

< 0.8

1450

0.8 – 0.9

1100

< 0.8

1300

0.8 – 0.9


IC-waarde

114

colofon gemeente Emmen oktober 2008

Gebiedsprogramma. masterplan. Emmen centrum emmen Maakt Meer Mogelijk

Recommend Documents